Библия

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10.xsd" version="0.10" xml:lang="kk">
  <siteinfo>
    <sitename>Уикипедия</sitename>
    <dbname>kkwiki</dbname>
    <base>https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B_%D0%B1%D0%B5%D1%82</base>
    <generator>MediaWiki 1.39.0-wmf.21</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">Таспа</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">Арнайы</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">Талқылау</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">Қатысушы</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">Қатысушы талқылауы</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">Уикипедия</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">Уикипедия талқылауы</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">Сурет</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">Сурет талқылауы</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">МедиаУики</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">МедиаУики талқылауы</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">Үлгі</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">Үлгі талқылауы</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">Анықтама</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">Анықтама талқылауы</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">Санат</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">Санат талқылауы</namespace>
      <namespace key="100" case="first-letter">Портал</namespace>
      <namespace key="101" case="first-letter">Портал талқылауы</namespace>
      <namespace key="102" case="first-letter">Жоба</namespace>
      <namespace key="103" case="first-letter">Жоба талқылауы</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">Module</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">Module talk</namespace>
      <namespace key="2300" case="first-letter">Gadget</namespace>
      <namespace key="2301" case="first-letter">Gadget talk</namespace>
      <namespace key="2302" case="case-sensitive">Gadget definition</namespace>
      <namespace key="2303" case="case-sensitive">Gadget definition talk</namespace>
      <namespace key="2600" case="first-letter">Topic</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>Библия</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2079</id>
    <revision>
      <id>3054807</id>
      <parentid>2880403</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T13:40:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Talas07</username>
        <id>122045</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>сілтеме JW екенін көрсет</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12026" xml:space="preserve">[[Сурет:Gutenberg Bible.jpg|нобай|300px|оңға|Гутенберг басып шығарған Батыстағы ең алғашқы Киелі Кітап]]

'''Библия''', немесе '''Киелі Кітап''' ({{lang-gr|τὰ βιβλία}}, ''tà biblía'', &quot;кітаптар&quot;),&lt;ref&gt;{{cite book|title=The Bible: the making and impact on the Bible a history.|edition= |last=Miller &amp; Huber|first=Stephen &amp; Robert|year=2003|publisher=Lion Hudson|location=England|isbn=0-7459-5176-7|page=21}}&lt;/ref&gt; — [[христиан діні]]нің киелі, қасиетті делінген кітаптарының жиынтығы. Онда Құдай мен адамның байланысы түсіндіріліп, христиандар, яһудилер, самариялықтар және растафарилер айтылған. Библия екіге бөлінеді: яһудилер мен христиандарға ортақ [[Көне келісім]] (яһудилікте — [[Танах]]) және тек христиандар мойындайтын [[Жаңа келісім]]. Қазақша аудармаға сәйкес Киелі Кітап [[Тәурат]], Пайғамбарлар Жазбалары (1-б.), Забур, Пайғамбарлар Жазбалары (2-б.) және Інжіл деп бөлінеді.&lt;ref&gt;[https://kkitap.net/online.php Киелі Кітап]&lt;/ref&gt; Көне келісім көне [[иврит тілі]]нде жазылды, бірақ кейбір бөліктері [[арамей тілі]]нде жазылған-ды, ал Жаңа келісім толығымен көнегрек тілінде (койне грекше түрінде) жазылды. [[13 ғасыр|XIII ғасырда]] Стефан Лэнгтон Киелі Кітапты бөлімдерге, ал [[16 ғасыр|XVI ғасырда]] Роберт Этьенн оны жолдарға бөлді.

Киелі Кітап әлемдегі ең сатылатын кітап, жыл сайын оның 100 миллион көшірмесі сатылады. Оның тағы басқа рекордтары да бар: ең көп шығарылатын кітап — жыл сайын 32 876 дана шығарылады; ең аударылған кітап — ол 2036 тілге аударылды; ең ұзақ жазылған және жиналған кітап — Киелі Кітап кітаптарының бірі Әйүп кітабы б.з.б. 1521 жылы жазылса, Жохан аяны б.з. [[96 жыл]]ы жазылды; авторлары ең көп кітап — ресми деректер бойынша кітапты 31 автор жазды&lt;ref&gt;[http://knigabiblia.ru/genesis/detaild74d.php?ELEMENT_ID=9794 Киелі Кітап авторлары және уақытнамасы]&lt;/ref&gt;; 

Киелі Кітаптағы кітаптар саны христиандық тармақтарда әртүрлі: [[Протестантизм]]де — 66, [[Католицизм]]де — 73, [[Православие]]де — 77, ал Эфиоптық православ шіркеуінде — 81.

==Киелі кітаптардың тізімі==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! №
! Қазақша атауы
! Грекше атауы
! Автор(-лар)ы
! Құрылымы
|-
| colspan=6 style=&quot;background:#ABE0A4&quot; | &lt;center&gt;'''[[Көне келісім]]''' ({{lang-el|Πεντάτευχος}})&lt;/center&gt;&lt;br /&gt;&lt;center&gt;'''[[Тәурат]]''' ({{lang-el|Πεντάτευχος}})&lt;/center&gt;
|-
| 1
| Жаратылым
| Γένεσις
| [[Мұса пайғамбар|Мұса]]
| 50 бөлім
|-
| 2
| Мысырдан көшіп шығу
| Ἔξοδος
| [[Мұса пайғамбар|Мұса]]
| 40 бөлім
|-
| 3
| Леуіліктер
| Λευϊτικόν
| [[Мұса пайғамбар|Мұса]]
| 27 бөлім
|-
| 4
| Руларды санау
| Ἀριθμοί
| [[Мұса пайғамбар|Мұса]]
| 36 бөлім
|-
| 5
| Заңды қайталау
| Δευτερονόμιον
| [[Мұса пайғамбар|Мұса]] мен Ешуа
| 34 бөлім
|-
| colspan=6 style=&quot;background:#ABE0A4&quot; | &lt;center&gt;'''Пайғамбарлар Жазбалары (1-б.)''' ({{lang-el|Ιστορικά βιβλία}})&lt;/center&gt;
|-
| 6
| Ешуа
| Ἰησοῦς
| Ешуа
| 24 бөлім
|-
| 7
| Билер
| Κριταὶ
| Самуил
| 21 бөлім
|-
| 8
| Рут
| Ροὺθ
| Самуил
| 4 бөлім
|-
| 9
| Патшалықтар туралы 1-ші жазба
| Βασιλειων Α΄
| Самуил
| 31 бөлім
|-
| 10
| Патшалықтар туралы 2-ші жазба
| Βασιλειων Β΄
| Самуил
| 24 бөлім
|-
| 11
| Патшалықтар туралы 3-ші жазба
| Βασιλειων Γ΄
| Самуил мен Еремия
| 22 бөлім
|-
| 12
| Патшалықтар туралы 4-ші жазба
| Βασιλειων Δ΄
| Еремия
| 25 бөлім
|-
| 13
| Шежірелердің 1-ші жазбасы
| Παραλειπομένων Α΄
| Езра
| 29 бөлім
|-
| 14
| Шежірелердің 2-ші жазбасы
| Παραλειπομένων Β΄
| Езра
| 36 бөлім
|-
| 15
| Езра
| Ἒσδρας
| Езра
| 10 бөлім
|-
| 16
| Нехемия
| Νεεμιας
| Нехемия
| 13 бөлім
|-
| 17
| Естер
| Ἐσθὴρ
| Езра
| 10 бөлім
|-
| 18
| Әйүп
| Ἰῶβ
| [[Мұса пайғамбар|Мұса]]
| 42 бөлім
|-
| colspan=6 style=&quot;background:#ABE0A4&quot; | &lt;center&gt;'''Забур''' ({{lang-el|Σοφία βιβλία}})&lt;/center&gt;
|-
| 19
| Забур жырлары
| Ψαλμοὶ
| [[Дәуіт Пайғамбар|Дәуіт]]
| 150 жыр
|-
| 20
| Нақыл сөздер
| Παροιμιαι
| [[Сүлеймен пайғамбар|Сүлеймен]]
| 31 бөлім
|-
| 21
| Уағыздаушы
| Ἐκκλησιαστὴς
| [[Сүлеймен пайғамбар|Сүлеймен]]
| 12 бөлім
|-
| 22
| Сүлейменнің таңдаулы әні
| ᾎσμα
| [[Сүлеймен пайғамбар|Сүлеймен]]
| 8 бөлім
|-
| colspan=6 style=&quot;background:#ABE0A4&quot; | &lt;center&gt;'''Пайғамбарлар Жазбалары (2-б.)''' ({{lang-el|Σημαντικές προφήτες}})&lt;/center&gt;
|-
| 23
| Ишая
| Ἠσαΐας
| Ишая
| 66 бөлім
|-
| 24
| Еремия
| Ιερεμίας
| Еремия
| 52 бөлім
|-
| 25
| Жоқтау
| Θρῆνοι
| Еремия
| 5 бөлім
|-
| 26
| Езекиел
| Ἰεζεκιὴλ
| Езекиел
| 48 бөлім
|-
| 27
| Даниял
| Δανιὴλ
| Даниял
| 12 бөлім
|-
| 28
| Ошия
| Ὡσηὲ
| Ошия
| 14 бөлім
|-
| 29
| Жоел
| Ἰωὴλ
| Жоел
| 3 бөлім
|-
| 30
| Амос
| Ἀμὼς
| Амос
| 9 бөлім
|-
| 31
| Абди
| Ἀβδιοὺ
| Абди
| 1 бөлім
|-
| 32
| Жүніс
| Ἰωνᾶς
| Жүніс
| 4 бөлім
|-
| 33
| Миха
| Μιχαίας
| Миха
| 7 бөлім
|-
| 34
| Нахум
| Ναοὺμ
| Нахум
| 3 бөлім
|-
| 35
| Хабаққұқ
| Αμβακοὺμ
| Хабаққұқ
| 3 бөлім
|-
| 36
| Софония
| Σοφονίας
| Софония
| 3 бөлім
|-
| 37
| Хаггай
| Ἁγγαῖος
| Хаггай
| 1 бөлім
|-
| 38
| Зәкәрия
| Ζαχαρίας
| Зәкәрия
| 14 бөлім
|-
| 39
| Малахия
| Μαλαχίας
| Малахия
| 4 бөлім
|-
| colspan=6 style=&quot;background:#ABE0A4&quot; | &lt;center&gt;'''Жаңа келісім''' ({{lang-el|Καινή Διαθήκη}})&lt;/center&gt;&lt;br /&gt;&lt;center&gt;'''Інжіл Шариф''' ({{lang-el|Τα τέσσερα Ευαγγέλια}})&lt;/center&gt;
|-
| 40
| Матай жазған Ізгі хабары
| Κατά Ματθαίον
| Матай
| 28 бөлім
|-
| 41
| Марқа жазған Ізгі хабары
| Κατά Μάρκον
| Марқа
| 16 бөлім
|-
| 42
| Лұқа жазған Ізгі хабары
| Κατά Λουκάν
| Лұқа
| 24 бөлім
|-
| 43
| Жохан жазған Ізгі хабары
| Κατά Ιωάννην
| Жохан
| 21 бөлім
|-
| 44
| Елшілердің істері
| Πράξεις τῶν Ἀποστόλων
| Лұқа
| 28 бөлім
|-
| 45
| Римдіктерге арналған хат
| Επιστολή προς Ρωμαίους
| Пауыл
| 16 бөлім
|-
| 46
| Қорынттықтарға арналған 1-ші хат
| Α΄ Επιστολή προς Κορινθίους
| Пауыл
| 16 бөлім
|-
| 47
| Қорынттықтарға арналған 2-ші хат
| Β΄ Επιστολή προς Κορινθίους
| Пауыл
| 13 бөлім
|-
| 48
| Ғалаттықтарға арналған хат
| Επιστολή προς Γαλάτες
| Пауыл
| 6 бөлім
|-
| 49
| Ефестіктерге арналған хат
| Επιστολή προς Εφεσίους
| Пауыл
| 6 бөлім
|-
| 50
| Філіпіліктерге арналған хат
| Επιστολή προς Φιλιππησίους
| Пауыл
| 4 бөлім
|-
| 51
| Қолостықтарға арналған хат
| Επιστολή προς Κολοσσαείς
| Пауыл
| 4 бөлім
|-
| 52
| Салоникалықтарға арналған 1-ші хат
| Α΄ Επιστολή προς Θεσσαλονικείς
| Пауыл
| 5 бөлім
|-
| 53
| Салоникалықтарға арналған 2-ші хат
| Β΄ Επιστολή προς Θεσσαλονικείς
| Пауыл
| 3 бөлім
|-
| 54
| Тімотеге арналған 1-ші хат
| Α΄ Επιστολή προς Τιμόθεον
| Пауыл
| 6 бөлім
|-
| 55
| Тімотеге арналған 2-ші хат
| Β΄ Επιστολή προς Τιμόθεον
| Пауыл
| 4 бөлім
|-
| 56
| Титке арналған хат
| Επιστολή προς Τίτον
| Пауыл
| 3 бөлім
|-
| 57
| Філимонға арналған хат
| Επιστολή προς Φιλήμονα
| Пауыл
| 1 бөлім
|-
| 58
| Еврейлерге арналған хат
| Επιστολή προς Εβραίους
| Пауыл
| 13 бөлім
|-
| 59
| Жақыптың хаты
| Επιστολή Ιακώβου
| Жақып
| 5 бөлім
|-
| 60
| Петірдің 1-ші хаты
| Α΄ Επιστολή Πέτρου
| Петір
| 5 бөлім
|-
| 61
| Петірдің 2-ші хаты
| Β΄ Επιστολή Πέτρου
| Петір
| 3 бөлім
|-
| 62
| Жоханның 1-ші хаты
| Α΄ Επιστολή Ιωάννου
| Жохан
| 5 бөлім
|-
| 63
| Жоханның 2-ші хаты
| Β΄ Επιστολή Ιωάννου
| Жохан
| 1 бөлім
|-
| 64
| Жоханның 3-ші хаты
| Γ΄ Επιστολή Ιωάννου
| Жохан
| 1 бөлім
|-
| 65
| Яһуданың хаты
| Επιστολή Ιούδα
| Яһуда
| 1 бөлім
|-
| 66
| Жохан аяны
| Αποκάλυψη του Ιωάννη
| Жохан
| 22 бөлім
|}

==Басқа діндерде==
[[Яһудилік|Яһудилер]] [[Көне келісім]]нің тек 39 канондық кітабын [[Танах]] кітаптары ретінде мойындайды.

[[Мұсылман]]дар [[Тәурат]]ты, [[Забур]]ды және [[Інжіл]]ді [[Алла Тағала]]ның сөздері деп санайды, бірақ олар Киелі Кітап құрамына бұрмаланып кірген деп есептейді.

==Дереккөздер==
{{дереккөздер}}

==Тағы қараңыз==
* [[Христиандық]]
* [[Иса Мәсіх]]
* [[Шіркеу]]

== Сыртқы сілтемелер ==
* [https://www.jw.org/kk/кітапхана/киелі-кітап/ Онлайн Киелі кітап] (Иегова куәгерлері)

[[Санат:Яһудилық]]
[[Санат:Христиандық]]</text>
      <sha1>jppxiyullt3m05roaj7gahmvfv2yfko</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054813</id>
      <parentid>3054807</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T13:43:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Muhammed musaev</username>
        <id>122050</id>
      </contributor>
      <comment>/* Сыртқы сілтемелер */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11946" xml:space="preserve">[[Сурет:Gutenberg Bible.jpg|нобай|300px|оңға|Гутенберг басып шығарған Батыстағы ең алғашқы Киелі Кітап]]

'''Библия''', немесе '''Киелі Кітап''' ({{lang-gr|τὰ βιβλία}}, ''tà biblía'', &quot;кітаптар&quot;),&lt;ref&gt;{{cite book|title=The Bible: the making and impact on the Bible a history.|edition= |last=Miller &amp; Huber|first=Stephen &amp; Robert|year=2003|publisher=Lion Hudson|location=England|isbn=0-7459-5176-7|page=21}}&lt;/ref&gt; — [[христиан діні]]нің киелі, қасиетті делінген кітаптарының жиынтығы. Онда Құдай мен адамның байланысы түсіндіріліп, христиандар, яһудилер, самариялықтар және растафарилер айтылған. Библия екіге бөлінеді: яһудилер мен христиандарға ортақ [[Көне келісім]] (яһудилікте — [[Танах]]) және тек христиандар мойындайтын [[Жаңа келісім]]. Қазақша аудармаға сәйкес Киелі Кітап [[Тәурат]], Пайғамбарлар Жазбалары (1-б.), Забур, Пайғамбарлар Жазбалары (2-б.) және Інжіл деп бөлінеді.&lt;ref&gt;[https://kkitap.net/online.php Киелі Кітап]&lt;/ref&gt; Көне келісім көне [[иврит тілі]]нде жазылды, бірақ кейбір бөліктері [[арамей тілі]]нде жазылған-ды, ал Жаңа келісім толығымен көнегрек тілінде (койне грекше түрінде) жазылды. [[13 ғасыр|XIII ғасырда]] Стефан Лэнгтон Киелі Кітапты бөлімдерге, ал [[16 ғасыр|XVI ғасырда]] Роберт Этьенн оны жолдарға бөлді.

Киелі Кітап әлемдегі ең сатылатын кітап, жыл сайын оның 100 миллион көшірмесі сатылады. Оның тағы басқа рекордтары да бар: ең көп шығарылатын кітап — жыл сайын 32 876 дана шығарылады; ең аударылған кітап — ол 2036 тілге аударылды; ең ұзақ жазылған және жиналған кітап — Киелі Кітап кітаптарының бірі Әйүп кітабы б.з.б. 1521 жылы жазылса, Жохан аяны б.з. [[96 жыл]]ы жазылды; авторлары ең көп кітап — ресми деректер бойынша кітапты 31 автор жазды&lt;ref&gt;[http://knigabiblia.ru/genesis/detaild74d.php?ELEMENT_ID=9794 Киелі Кітап авторлары және уақытнамасы]&lt;/ref&gt;; 

Киелі Кітаптағы кітаптар саны христиандық тармақтарда әртүрлі: [[Протестантизм]]де — 66, [[Католицизм]]де — 73, [[Православие]]де — 77, ал Эфиоптық православ шіркеуінде — 81.

==Киелі кітаптардың тізімі==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! №
! Қазақша атауы
! Грекше атауы
! Автор(-лар)ы
! Құрылымы
|-
| colspan=6 style=&quot;background:#ABE0A4&quot; | &lt;center&gt;'''[[Көне келісім]]''' ({{lang-el|Πεντάτευχος}})&lt;/center&gt;&lt;br /&gt;&lt;center&gt;'''[[Тәурат]]''' ({{lang-el|Πεντάτευχος}})&lt;/center&gt;
|-
| 1
| Жаратылым
| Γένεσις
| [[Мұса пайғамбар|Мұса]]
| 50 бөлім
|-
| 2
| Мысырдан көшіп шығу
| Ἔξοδος
| [[Мұса пайғамбар|Мұса]]
| 40 бөлім
|-
| 3
| Леуіліктер
| Λευϊτικόν
| [[Мұса пайғамбар|Мұса]]
| 27 бөлім
|-
| 4
| Руларды санау
| Ἀριθμοί
| [[Мұса пайғамбар|Мұса]]
| 36 бөлім
|-
| 5
| Заңды қайталау
| Δευτερονόμιον
| [[Мұса пайғамбар|Мұса]] мен Ешуа
| 34 бөлім
|-
| colspan=6 style=&quot;background:#ABE0A4&quot; | &lt;center&gt;'''Пайғамбарлар Жазбалары (1-б.)''' ({{lang-el|Ιστορικά βιβλία}})&lt;/center&gt;
|-
| 6
| Ешуа
| Ἰησοῦς
| Ешуа
| 24 бөлім
|-
| 7
| Билер
| Κριταὶ
| Самуил
| 21 бөлім
|-
| 8
| Рут
| Ροὺθ
| Самуил
| 4 бөлім
|-
| 9
| Патшалықтар туралы 1-ші жазба
| Βασιλειων Α΄
| Самуил
| 31 бөлім
|-
| 10
| Патшалықтар туралы 2-ші жазба
| Βασιλειων Β΄
| Самуил
| 24 бөлім
|-
| 11
| Патшалықтар туралы 3-ші жазба
| Βασιλειων Γ΄
| Самуил мен Еремия
| 22 бөлім
|-
| 12
| Патшалықтар туралы 4-ші жазба
| Βασιλειων Δ΄
| Еремия
| 25 бөлім
|-
| 13
| Шежірелердің 1-ші жазбасы
| Παραλειπομένων Α΄
| Езра
| 29 бөлім
|-
| 14
| Шежірелердің 2-ші жазбасы
| Παραλειπομένων Β΄
| Езра
| 36 бөлім
|-
| 15
| Езра
| Ἒσδρας
| Езра
| 10 бөлім
|-
| 16
| Нехемия
| Νεεμιας
| Нехемия
| 13 бөлім
|-
| 17
| Естер
| Ἐσθὴρ
| Езра
| 10 бөлім
|-
| 18
| Әйүп
| Ἰῶβ
| [[Мұса пайғамбар|Мұса]]
| 42 бөлім
|-
| colspan=6 style=&quot;background:#ABE0A4&quot; | &lt;center&gt;'''Забур''' ({{lang-el|Σοφία βιβλία}})&lt;/center&gt;
|-
| 19
| Забур жырлары
| Ψαλμοὶ
| [[Дәуіт Пайғамбар|Дәуіт]]
| 150 жыр
|-
| 20
| Нақыл сөздер
| Παροιμιαι
| [[Сүлеймен пайғамбар|Сүлеймен]]
| 31 бөлім
|-
| 21
| Уағыздаушы
| Ἐκκλησιαστὴς
| [[Сүлеймен пайғамбар|Сүлеймен]]
| 12 бөлім
|-
| 22
| Сүлейменнің таңдаулы әні
| ᾎσμα
| [[Сүлеймен пайғамбар|Сүлеймен]]
| 8 бөлім
|-
| colspan=6 style=&quot;background:#ABE0A4&quot; | &lt;center&gt;'''Пайғамбарлар Жазбалары (2-б.)''' ({{lang-el|Σημαντικές προφήτες}})&lt;/center&gt;
|-
| 23
| Ишая
| Ἠσαΐας
| Ишая
| 66 бөлім
|-
| 24
| Еремия
| Ιερεμίας
| Еремия
| 52 бөлім
|-
| 25
| Жоқтау
| Θρῆνοι
| Еремия
| 5 бөлім
|-
| 26
| Езекиел
| Ἰεζεκιὴλ
| Езекиел
| 48 бөлім
|-
| 27
| Даниял
| Δανιὴλ
| Даниял
| 12 бөлім
|-
| 28
| Ошия
| Ὡσηὲ
| Ошия
| 14 бөлім
|-
| 29
| Жоел
| Ἰωὴλ
| Жоел
| 3 бөлім
|-
| 30
| Амос
| Ἀμὼς
| Амос
| 9 бөлім
|-
| 31
| Абди
| Ἀβδιοὺ
| Абди
| 1 бөлім
|-
| 32
| Жүніс
| Ἰωνᾶς
| Жүніс
| 4 бөлім
|-
| 33
| Миха
| Μιχαίας
| Миха
| 7 бөлім
|-
| 34
| Нахум
| Ναοὺμ
| Нахум
| 3 бөлім
|-
| 35
| Хабаққұқ
| Αμβακοὺμ
| Хабаққұқ
| 3 бөлім
|-
| 36
| Софония
| Σοφονίας
| Софония
| 3 бөлім
|-
| 37
| Хаггай
| Ἁγγαῖος
| Хаггай
| 1 бөлім
|-
| 38
| Зәкәрия
| Ζαχαρίας
| Зәкәрия
| 14 бөлім
|-
| 39
| Малахия
| Μαλαχίας
| Малахия
| 4 бөлім
|-
| colspan=6 style=&quot;background:#ABE0A4&quot; | &lt;center&gt;'''Жаңа келісім''' ({{lang-el|Καινή Διαθήκη}})&lt;/center&gt;&lt;br /&gt;&lt;center&gt;'''Інжіл Шариф''' ({{lang-el|Τα τέσσερα Ευαγγέλια}})&lt;/center&gt;
|-
| 40
| Матай жазған Ізгі хабары
| Κατά Ματθαίον
| Матай
| 28 бөлім
|-
| 41
| Марқа жазған Ізгі хабары
| Κατά Μάρκον
| Марқа
| 16 бөлім
|-
| 42
| Лұқа жазған Ізгі хабары
| Κατά Λουκάν
| Лұқа
| 24 бөлім
|-
| 43
| Жохан жазған Ізгі хабары
| Κατά Ιωάννην
| Жохан
| 21 бөлім
|-
| 44
| Елшілердің істері
| Πράξεις τῶν Ἀποστόλων
| Лұқа
| 28 бөлім
|-
| 45
| Римдіктерге арналған хат
| Επιστολή προς Ρωμαίους
| Пауыл
| 16 бөлім
|-
| 46
| Қорынттықтарға арналған 1-ші хат
| Α΄ Επιστολή προς Κορινθίους
| Пауыл
| 16 бөлім
|-
| 47
| Қорынттықтарға арналған 2-ші хат
| Β΄ Επιστολή προς Κορινθίους
| Пауыл
| 13 бөлім
|-
| 48
| Ғалаттықтарға арналған хат
| Επιστολή προς Γαλάτες
| Пауыл
| 6 бөлім
|-
| 49
| Ефестіктерге арналған хат
| Επιστολή προς Εφεσίους
| Пауыл
| 6 бөлім
|-
| 50
| Філіпіліктерге арналған хат
| Επιστολή προς Φιλιππησίους
| Пауыл
| 4 бөлім
|-
| 51
| Қолостықтарға арналған хат
| Επιστολή προς Κολοσσαείς
| Пауыл
| 4 бөлім
|-
| 52
| Салоникалықтарға арналған 1-ші хат
| Α΄ Επιστολή προς Θεσσαλονικείς
| Пауыл
| 5 бөлім
|-
| 53
| Салоникалықтарға арналған 2-ші хат
| Β΄ Επιστολή προς Θεσσαλονικείς
| Пауыл
| 3 бөлім
|-
| 54
| Тімотеге арналған 1-ші хат
| Α΄ Επιστολή προς Τιμόθεον
| Пауыл
| 6 бөлім
|-
| 55
| Тімотеге арналған 2-ші хат
| Β΄ Επιστολή προς Τιμόθεον
| Пауыл
| 4 бөлім
|-
| 56
| Титке арналған хат
| Επιστολή προς Τίτον
| Пауыл
| 3 бөлім
|-
| 57
| Філимонға арналған хат
| Επιστολή προς Φιλήμονα
| Пауыл
| 1 бөлім
|-
| 58
| Еврейлерге арналған хат
| Επιστολή προς Εβραίους
| Пауыл
| 13 бөлім
|-
| 59
| Жақыптың хаты
| Επιστολή Ιακώβου
| Жақып
| 5 бөлім
|-
| 60
| Петірдің 1-ші хаты
| Α΄ Επιστολή Πέτρου
| Петір
| 5 бөлім
|-
| 61
| Петірдің 2-ші хаты
| Β΄ Επιστολή Πέτρου
| Петір
| 3 бөлім
|-
| 62
| Жоханның 1-ші хаты
| Α΄ Επιστολή Ιωάννου
| Жохан
| 5 бөлім
|-
| 63
| Жоханның 2-ші хаты
| Β΄ Επιστολή Ιωάννου
| Жохан
| 1 бөлім
|-
| 64
| Жоханның 3-ші хаты
| Γ΄ Επιστολή Ιωάννου
| Жохан
| 1 бөлім
|-
| 65
| Яһуданың хаты
| Επιστολή Ιούδα
| Яһуда
| 1 бөлім
|-
| 66
| Жохан аяны
| Αποκάλυψη του Ιωάννη
| Жохан
| 22 бөлім
|}

==Басқа діндерде==
[[Яһудилік|Яһудилер]] [[Көне келісім]]нің тек 39 канондық кітабын [[Танах]] кітаптары ретінде мойындайды.

[[Мұсылман]]дар [[Тәурат]]ты, [[Забур]]ды және [[Інжіл]]ді [[Алла Тағала]]ның сөздері деп санайды, бірақ олар Киелі Кітап құрамына бұрмаланып кірген деп есептейді.

==Дереккөздер==
{{дереккөздер}}

==Тағы қараңыз==
* [[Христиандық]]
* [[Иса Мәсіх]]
* [[Шіркеу]]

== Сыртқы сілтемелер ==
* [https://amanjol.com Онлайн Киелі кітап]

[[Санат:Яһудилық]]
[[Санат:Христиандық]]</text>
      <sha1>2rrvd257lviy97v4nybgphwi6r5vg5x</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Уикипедия:Форум</title>
    <ns>4</ns>
    <id>3909</id>
    <revision>
      <id>3054974</id>
      <parentid>3054427</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T11:31:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AAkhmedova (WMF)</username>
        <id>114392</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="102829" xml:space="preserve">{{Уикипедия:Форум/Негіз}}
__NOTOC____NEWSECTIONLINK__
{{Жинақталған мазмұн|30|400}} 

== &lt;section begin=&quot;announcement-header&quot; /&gt;Leadership Development Working Group: Apply to join! (14 March to 10 April 2022)&lt;section end=&quot;announcement-header&quot; /&gt; ==
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group/Participate/Announcement|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group/Participate/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Leadership Development Working Group/Participate/Announcement}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''

Hello everyone,

Thank you to everyone who participated in the feedback period for the [[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group|Leadership Development Working Group]] initiative. A [[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group/Participate#5. Summary of Call for Feedback|summary of the feedback]] can be found on Meta-wiki. This feedback will be shared with the working group to inform their work. The application period to join the Working Group is now open and will close on April 10, 2022. Please [[m:Special:MyLanguage/Leadership_Development_Working_Group/Purpose_and_Structure#3._How_is_the_working_group_formed_and_structured?|review the information about the working group]], share with community members who might be interested, and '''[[m:Special:MyLanguage/Leadership_Development_Working_Group/Participate#1._How_to_participate|apply if you are interested]]'''.

Thank you,

From the Community Development team&lt;br /&gt;&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;

[[Қатысушы:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Қатысушы талқылауы:AAkhmedova (WMF)|талқылауы]]) 01:50, 2022 ж. наурыздың 20 (+06)

== &lt;section begin=&quot;announcement-header&quot; /&gt;Invitation to Hubs event: Global Conversation on 2022-03-12 at 13:00 UTC&lt;section end=&quot;announcement-header&quot; /&gt; == 
:''[[m:Special:MyLanguage/Hubs/Global Conversations March 12, 2022/Invitation|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Hubs/Global Conversations March 12, 2022/Invitation|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Hubs/Global Conversations March 12, 2022/Invitation}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''
----
Hello all, please see an invitation from my colleague about an upcoming Global Conversation about Hubs. [[Қатысушы:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Қатысушы талқылауы:AAkhmedova (WMF)|талқылауы]]) 00:41, 2022 ж. наурыздың 10 (+06)
----
The Movement Strategy and Governance team of the Wikimedia Foundation would like to invite you to the next event about &quot;Regional and Thematic Hubs&quot;. The Wikimedia Movement is in the process of understanding what Regional and Thematic Hubs should be. Our workshop in November was a good start ([[m:Special:MyLanguage/Hubs/Documentation/27 November Workshop|read the report]]), but we're not finished yet. 

Over the last weeks we conducted about 16 interviews with groups working on establishing a Hub in their context ([[m:Special:MyLanguage/Hubs/Dialogue|see Hubs Dialogue]]). These interviews informed a report that will serve as a foundation for discussion on March 12. The report is planned to be published on March 9.

The event will take place on March 12, 13:00 to 16:00 UTC on Zoom. Interpretation will be provided in French, Spanish, Arabic, Russian, and Portuguese. Registration is open, and will close on March 10. Anyone interested in the topic is invited to join us. '''[[m:Special:MyLanguage/Hubs/Global Conversations March 12, 2022|More information on the event on Meta-wiki]]'''.

Best regards,

[[m:User:KVaidla (WMF)|Kaarel Vaidla]]&lt;br /&gt;Movement Strategy
&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;

== &lt;section begin=&quot;announcement-header&quot; /&gt;Universal Code of Conduct Enforcement guidelines ratification voting open from 7 to 21 March 2022&lt;section end=&quot;announcement-header&quot; /&gt; ==

&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''

Hello everyone,

The ratification voting process for the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|revised enforcement guidelines]] of the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] (UCoC) is now open! '''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting|Voting commenced on SecurePoll]]''' on 7 March 2022 and will conclude on 21 March 2022. Please [[m:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voter information|read more on the voter information and eligibility details]].

The Universal Code of Conduct (UCoC) provides a baseline of acceptable behavior for the entire movement. The revised enforcement guidelines were published 24 January 2022 as a proposed way to apply the policy across the movement. You can [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Project|read more about the UCoC project]].

You can also comment on Meta-wiki talk pages in any language. You may also contact the team by email: ucocproject[[File:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_)]]wikimedia.org

Sincerely,

Movement Strategy and Governance

Wikimedia Foundation&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
--[[Қатысушы:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Қатысушы талқылауы:AAkhmedova (WMF)|талқылауы]]) 17:46, 2022 ж. наурыздың 7 (+06)

=== &lt;section begin=&quot;announcement-header&quot; /&gt;Universal Code of Conduct Enforcement guidelines ratification voting is now closed&lt;section end=&quot;announcement-header&quot; /&gt; ===

&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voter information/Announcement|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote/Closing message|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote/Closing message}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''

The ratification voting process for the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|revised enforcement guidelines]] of the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] (UCoC) came to a close on 21 March 2022. Over {{#expr:2300}} Wikimedians voted across different regions of our movement. Thank you to everyone who participated in this process! The scrutinizing group is now reviewing the vote for accuracy, so please allow up to two weeks for them to finish their work.

The final results from the voting process will be announced [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting/Results|here]], along with the relevant statistics and a summary of comments as soon as they are available. Please check out [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voter information|the voter information page]] to learn about the next steps. You can comment on the project talk page [[m:Talk:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|on Meta-wiki]] in any language. You may also contact the UCoC project team by email: ucocproject[[File:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_)]]wikimedia.org

Best regards,

Movement Strategy and Governance&lt;br /&gt;&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;

[[Қатысушы:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Қатысушы талқылауы:AAkhmedova (WMF)|талқылауы]]) 00:25, 2022 ж. наурыздың 23 (+06)

=== Next steps: Universal Code of Conduct (UCoC) and UCoC Enforcement Guidelines === 
After reviewing vote results and accompanying comments, the Community Affairs Committee decided to launch a fresh round of community consultations. After that, the refined text of the Guidelines will be put for another vote.

The comments have shown that community members unequivocally support creating a safe and welcoming culture that stops hostile and toxic behaviour, supports victims of such actions, and encourages good-faith people to be productive on the Wikimedia projects.
While the results did show that support for the UCoC Guidelines exceeded the required 50%+1 vote, the comments highlighted that further revisions would be required to have strong community support to follow through with enforcement.

Therefore the Committee instructed the Foundation to:

Conduct another round of community consultations, and put the newly-refined Guidelines for a community vote.

The WMF team will seek feedback on four topics that stood out among the voter comments. You can learn more about the four topics and the Committee's findings on [https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_Board_noticeboard/April_2022_-_Board_of_Trustees_on_Next_steps:_Universal_Code_of_Conduct_(UCoC)_and_UCoC_Enforcement_Guidelines this Meta page]. 

Best regards, --[[Қатысушы:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Қатысушы талқылауы:AAkhmedova (WMF)|талқылауы]]) 17:59, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)

=== &lt;section begin=&quot;announcement-header&quot; /&gt;Report on Voter Feedback from Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines Ratification &lt;section end=&quot;announcement-header&quot; /&gt;===
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting/Report/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting/Report/Announcement}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''
Hello all,

The Universal Code of Conduct (UCoC) project team has completed the analysis of the feedback accompanying the ratification vote on the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines. 

Following the completion of the UCoC Enforcement Guidelines Draft in 2022, the guidelines were voted on by the Wikimedian community. Voters cast votes from 137 communities, with the top 9 communities being: English, German, French, Russian, Polish, Spanish, Chinese, Japanese, Italian Wikipedias, and Meta-wiki. 

Those voting had the opportunity to provide comments on the contents of the Draft document. 658 participants left comments. 77% of the comments are written in English. Voters wrote comments in 24 languages with the largest numbers in English (508), German (34), Japanese (28), French (25), and Russian (12). 

A report will be sent to the Revision Drafting Committee who will refine the enforcement guidelines based on the community feedback received from the recently concluded vote. A public version of the report is [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting/Report|'''published on Meta-wiki here''']].  The report is available in translated versions on Meta-wiki. {{int:please-translate}} 

Again, we thank all who participated in the vote and discussions. We invite everyone to contribute during the next community discussions. More information about the Universal Code of Conduct and Enforcement Guidelines can be found [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Project|on Meta-wiki]].

On behalf of the Universal Code of Conduct project team&lt;br /&gt;&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
--[[Қатысушы:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Қатысушы талқылауы:AAkhmedova (WMF)|талқылауы]]) 16:22, 2022 ж. мамырдың 26 (+06)

== Call for Feedback about the Board of Trustees elections is now open  ==
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Call for Feedback about the Board of Trustees elections is now open|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Call for Feedback about the Board of Trustees elections is now open}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''  
 
The Call for Feedback: Board of Trustees elections is now open and will close on &lt;s&gt;7&lt;/s&gt; 16 February 2022.

With this Call for Feedback, the Movement Strategy and Governance team is taking a different approach. This approach incorporates community feedback from 2021. Instead of leading with proposals, the Call is framed around key questions from the Board of Trustees. The key questions came from the feedback about the 2021 Board of Trustees election. The intention is to inspire collective conversation and collaborative proposal development about these key questions.
 
[https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_Board_of_Trustees/Call_for_feedback:_Board_of_Trustees_elections Join the conversation.]  

Best,

Movement Strategy and Governance

[[Қатысушы:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Қатысушы талқылауы:AAkhmedova (WMF)|талқылауы]]) 22:35, 2022 ж. қаңтардың 12 (+06)

== Question ==

Напишу здесь на русском языке, поскольку вижу в Казахстане лучше его понимают, чем английский. У меня возник вопрос: почему аглоязычний текст пишеться не как в оригинале, а своеобразным казахицированым способом.--[[Қатысушы:KHMELNYTSKYIA|KHMELNYTSKYIA]] ([[Қатысушы талқылауы:KHMELNYTSKYIA|талқылауы]]) 19:13, 2018 ж. шілденің 10 (+06)
: Hello! Could you please clarify which article are you talking about?--[[Қатысушы:Batyrbek.kz|Batyrbek]] ([[Қатысушы талқылауы:Batyrbek.kz|талқылауы]]) 11:11, 2018 ж. шілденің 11 (+06)
:: Hi! So, thank you for the quick response. For example, even your text is written so: &quot;Һелло! Цоұлд ёұ плеасе цларіфy уһіцһ артіцле аре ёұ талкінг абоұт&quot;. I think it is a bit strange. There may be a problem with my language settings.--[[Қатысушы:KHMELNYTSKYIA|KHMELNYTSKYIA]] ([[Қатысушы талқылауы:KHMELNYTSKYIA|талқылауы]]) 23:27, 2018 ж. шілденің 11 (+06)
::: Yes, you're right! You can check in your phone's settings. I am not sure what exactly, but I'm guessing it's something called 'Locale' or whatever. If you use English as a main language in your phone, then there won't be these kind of glitches. --[[Қатысушы:Batyrbek.kz|Batyrbek]] ([[Қатысушы талқылауы:Batyrbek.kz|талқылауы]]) 11:31, 2018 ж. шілденің 12 (+06)

== Editing News #2—2018 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
''[[metawiki:VisualEditor/Newsletter/2018/October|Read this in another language]] • [[m:VisualEditor/Newsletter|Subscription list for this multilingual newsletter]]''

&lt;div style=&quot;float:right;width:270px;margin-left:1em;border-style:solid;border-width:1px;padding:1em;&quot;&gt;
[[File:VisualEditor-logo.svg|200px|center]]
'''Did you know?'''  
&lt;div class=&quot;thumbcaption&quot; style=&quot;font-size: 90%;&quot;&gt;  

Did you know that you can use the visual editor on a mobile device?
[[File:Mobile editing watchlist star editing pencil.png|alt=Screenshot showing the location of the pencil icon|center|frameless|250px]]

Tap on the pencil icon to start editing.  The page will probably open in the wikitext editor.

You will see another pencil icon in the toolbar.  Tap on that pencil icon to the switch between visual editing and wikitext editing.

[[File:Visual editing mobile switch wikitext.png|alt=Toolbar with menu opened|center|frameless|250px]]

Remember to publish your changes when you're done.

You can read and help translate [[mw:Special:MyLanguage/Help:VisualEditor/User guide|the user guide]], which has more information about how to use the visual editor.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

Since the last newsletter, the [[mw:Editing|Editing Team]] has wrapped up most of their work on the [[mw:2017 wikitext editor|2017 wikitext editor]] and [[mw:VisualEditor/Diffs|the visual diff tool]].  The team has begun investigating the needs of editors who use mobile devices.  Their work board is available [[phab:project/view/3236/|in Phabricator]].  Their [[mw:Wikimedia Audiences/2018-19 Q2 Goals#Contributors|current priorities]] are fixing bugs and improving mobile editing.   

=== Recent changes ===
*The Editing team has published an [[mw:Mobile editing using the visual editor report|initial report about mobile editing]].  
*The Editing team has begun a design study of visual editing on the mobile website.  New editors have trouble doing basic tasks on a smartphone, such as adding links to Wikipedia articles.  You can [[c:File:Visual Editor Heuristic - Results.pdf|read the report]].
*The Reading team is working on a [[mw:Reading/Web/Advanced mobile contributions|separate mobile-based contributions project]].
*The 2006 wikitext editor is [[mw:Contributors/Projects/Removal of the 2006 wikitext editor|no longer supported]].  If you used [[:File:Edit toolbar - 2.png|that toolbar]], then you will no longer see any toolbar.  You may choose another editing tool in your [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing|editing preferences]], [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|local gadgets]], or [[Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|beta features]].
*The Editing team described the history and status of [[mw:Extension:VisualEditor|VisualEditor]] in [[m:Wikimedia monthly activities meetings/2018-03|this recorded public presentation]] (starting at 29 minutes, 30 seconds).
*The Language team released [[mw:Content translation/V2|a new version of Content Translation]] (CX2) last month, on [[foundationsite:2018/09/30/international-translation-day/|International Translation Day]]. It integrates the visual editor to support templates, tables, and images.  It also produces better wikitext when the translated article is published. [https://wikimediafoundation.org/2018/09/30/content-translation-version-two/]

=== Let's work together ===
* The Editing team wants to improve visual editing on the mobile website.  &lt;mark&gt;Please read [[mw:Visual-based mobile editing/Ideas/October 2018|their ideas]] and tell the team what you think would help editors who use the mobile site.&lt;/mark&gt;  
*The [[m:Community Wishlist Survey 2019|Community Wishlist Survey]] begins next week.
*If you aren't reading this in your preferred language, then please help us with translations! Subscribe to the [[mail:translators-l|Translators mailing list]] or [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User_talk:Elitre_(WMF)&amp;action=edit&amp;section=new contact us] directly. We will notify you when the next issue is ready for translation. {{int:Feedback-thanks-title}}

—[[mw:User:Whatamidoing (WMF)|Whatamidoing (WMF)]] ([[mw:User talk:Whatamidoing (WMF)|talk]])
&lt;/div&gt; 20:17, 2018 ж. қарашаның 2 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=VisualEditor/Newsletter/Wikis_with_VE&amp;oldid=17790200 тізімін пайдаланып User:Johan (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Editing News #1—July 2019 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
''[[m:VisualEditor/Newsletter/2019/July|Read this in another language]] • [[m:VisualEditor/Newsletter|Subscription list for this multilingual newsletter]]''

&lt;div style=&quot;float:right;width:270px;margin-left:1em;border-style:solid;border-width:1px;padding:1em;&quot;&gt;
[[File:VisualEditor-logo.svg|200px|center]]
&lt;big&gt;'''Did you know?'''&lt;/big&gt;
&lt;div class=&quot;thumbcaption&quot; style=&quot;font-size: 90%;&quot;&gt;  

Did you know that you can use the visual editor on a mobile device?

Every article has a pencil icon at the top.  Tap on the pencil icon [[File:OOjs UI icon edit-ltr.svg|frameless|16x16px]] to start editing.  

'''&lt;big&gt;Edit Cards&lt;/big&gt;'''

[[File:EditCards-v.20.png|alt=Toolbar with menu opened|center|frameless|250px]]

This is what the new '''Edit Cards for editing links''' in the mobile visual editor look like. You can try the prototype here: '''[[mw:Topic:V394zwrigth8ii7c|📲 Try Edit Cards]].'''
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

Welcome back to the [[mw:Editing|Editing]] newsletter.

Since [[m:VisualEditor/Newsletter/2018/October|the last newsletter]], the team has released two new features for the [[mw:VisualEditor on mobile|mobile visual editor]] and has started developing three more.  All of this work is part of the team's goal to [[m:Wikimedia Foundation Annual Plan/2018-2019/Audiences#Outcome 3: Mobile Contribution|make editing on mobile web simpler]].  

Before talking about the team's recent releases, we have a question for you:  

&lt;strong&gt;Are you willing to try a new way to add and change links?&lt;/strong&gt;

If you are interested, we would value your input!  You can try this new link tool in the mobile visual editor on a separate wiki. 

&lt;em&gt;Follow these instructions and share your experience:&lt;/em&gt;

&lt;strong&gt;[[mw:Topic:V394zwrigth8ii7c|📲 Try Edit Cards]].&lt;/strong&gt;

=== Recent releases ===
The mobile visual editor is a simpler editing tool, for smartphones and tablets using the [[mw:Reading/Web/Mobile#About|mobile site]].  The Editing team recently launched two new features to improve the mobile visual editor: 

# [[mw:VisualEditor on mobile/Section editing|Section editing]]
#* The purpose is to help contributors focus on their edits.
#* The team studied this with an A/B test.  [[mw:VisualEditor on mobile/Section editing#16 June 2019|This test showed]] that contributors who could use section editing were '''1% more likely to publish''' the edits they started than people with only full-page editing.
# [[mw:VisualEditor on mobile#March 1, 2019|Loading overlay]]
#* The purpose is to smooth the transition between reading and editing.

Section editing and the new loading overlay are '''now available to everyone''' using the mobile visual editor.

=== New and active projects ===
This is a list of our most active projects. [[mw:Help:Watching pages|Watch]] these pages to learn about project updates and to share your input on new designs, prototypes and research findings.

*[[mw:VisualEditor on mobile/Edit cards|Edit cards]]: This is a clearer way to add and edit links, citations, images, templates, etc. in articles.  You can try this feature now.  &lt;em&gt;Go here to see how:&lt;/em&gt; [[mw:Topic:V394zwrigth8ii7c|📲 &lt;em&gt;Try Edit Cards&lt;/em&gt;]].
*[[mw:VisualEditor on mobile/Toolbar refresh|Mobile toolbar refresh]]: This project will learn if contributors are more successful when the editing tools are easier to recognize.
*[[mw:VisualEditor on mobile/VE mobile default|Mobile visual editor availability]]: This A/B test asks:  ''Are newer contributors more successful if they use the mobile visual editor?''  We are collaborating with [[mw:VisualEditor on mobile/VE mobile default#26 June 2019 %E2%80%93 Participating wikis and test start date|20 Wikipedias]] to answer this question.
*[[mw:VisualEditor on mobile/Usability improvements|Usability improvements]]: This project will make the mobile visual editor easier to use.  The goal is to let contributors stay focused on editing and to feel more confident in the editing tools.

=== Looking ahead ===

* '''Wikimania:'''  Several members of the Editing Team will be attending [[wmania:|Wikimania]] in August 2019.  They will lead a session about mobile editing in the [[wmania:2019:Community Growth/Visual editing on mobile: An accessible editor for all|Community Growth space]].  Talk to the team about how editing can be improved.
* '''Talk Pages:'''  In the coming months, the Editing Team will begin [[mw:Talk pages consultation 2019|improving talk pages]] and communication on the wikis.

=== Learning more ===
The [[mw:VisualEditor on mobile|VisualEditor on mobile]] is a good place to learn more about the projects we are working on. The team wants to talk with you about anything related to editing. If you have something to say or ask, please leave a message at [[mw:Talk:VisualEditor on mobile|Talk:VisualEditor on mobile]].

[[user:PPelberg (WMF)|PPelberg (WMF)]] ([[mw:user_talk:PPelberg (WMF)|talk]]) &amp; [[User:Whatamidoing (WMF)|Whatamidoing (WMF)]] ([[mw:user_talk:Whatamidoing (WMF)|talk]]) 
&lt;/div&gt; 00:32, 2019 ж. шілденің 24 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=VisualEditor/Newsletter/Wikis_with_VE&amp;oldid=19175117 тізімін пайдаланып User:Trizek (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Editing News #2 – Mobile editing and talk pages ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;em&gt;[[m:VisualEditor/Newsletter/2019/October|Read this in another language]] • [[m:VisualEditor/Newsletter|Subscription list for this multilingual newsletter]]&lt;/em&gt;

Inside this newsletter, the [[mw:Editing|Editing team]] talks about their work on the [[mw:Mobile visual editor|mobile visual editor]], on [[mw:Talk pages project|the new talk pages project]], and at [[wikimania:|Wikimania 2019]].

=== Help ===
&lt;strong&gt;What talk page interactions do you remember?&lt;/strong&gt; Is it a story about how someone helped you to learn something new? Is it a story about how someone helped you get involved in a group? Something else?  Whatever your story is, we want to hear it!  

Please tell us a story about how you used a talk page.  &lt;mark&gt;Please share a link to a memorable discussion, or describe it on the &lt;strong&gt;[[mw:Topic:V8d91yh8gcg404dj|talk page for this project]]&lt;/strong&gt;.&lt;/mark&gt;  The team wants your examples.  These examples will help everyone develop a shared understanding of what this project should support and encourage.

=== Talk pages project ===
The [[mw:Talk pages consultation 2019|Talk Pages Consultation]] was a global consultation to define better tools for wiki communication. From February through June 2019, more than 500 volunteers on 20 wikis, across 15 languages and multiple projects, came together with members of the Foundation to create a product direction for a set of discussion tools.  The [[mw:Talk pages consultation 2019/Phase 2 report|Phase 2 Report]] of the Talk Page Consultation was published in August. It summarizes the product direction the team has started to work on, which you can read more about here: [[mw:Talk pages project|Talk Page Project project page]]. 

The team needs and wants your help at this early stage.  They are starting to develop the first idea. Please add your name to the [[mw:Talk pages project#Getting involved|&lt;strong&gt;&quot;Getting involved&quot;&lt;/strong&gt;]] section of the project page, if you would like to hear about opportunities to participate.

=== Mobile visual editor ===
The Editing team is trying to make it simpler to edit on mobile devices.  The team is changing the [[mw:VisualEditor on mobile|visual editor on mobile]]. If you have something to say about editing on a mobile device, please leave a message at [[mw:Talk:VisualEditor on mobile|Talk:VisualEditor on mobile]].

==== [[mw:VisualEditor on mobile/Edit cards|Edit Cards]] ====
[[File:Edit Cards-before-v3-comparison.png|thumb|486x486px|What happens when you click on a link.  The new Edit Card is bigger and has more options for editing links.]]

* On 3 September, the Editing team released [[:File:Edit Cards comparison v2 and v3.png|version 3 of Edit Cards]]. Anyone could use the new version in the mobile visual editor.
* There is an [[:File:Edit Cards comparison v2 and v3.png|updated design]] on the Edit Card for adding and modifying links.  There is also a new, [[mw:VisualEditor on mobile/Edit cards#2 September 2019 - v3 deployment timing|combined workflow for editing a link's display text and target]].
* Feedback: You can try the new Edit Cards by opening the mobile visual editor on a smartphone. Please post your feedback on the [[:mw:Topic:V5rg0cqmikpubmjj|Edit cards talk page]].

==== [[mw:VisualEditor on mobile/Toolbar refresh|Toolbar]] ====
[[File:Toolbar-comparison-v1.png|thumb|486px|The editing toolbar is changing in the mobile visual editor.  The old system had two different toolbars.  Now, all the buttons are together.  [[mw:Topic:V79x6zm8n6i4nb56|Tell the team what you think about the new toolbar]].]]

* In September, the Editing team updated the mobile visual editor's editing toolbar.  Anyone could see these changes in the mobile visual editor.
** &lt;em&gt;One toolbar:&lt;/em&gt; All of the editing tools are located in one toolbar.  Previously, the toolbar changed when you clicked on different things.
**&lt;em&gt;New navigation:&lt;/em&gt; The buttons for moving forward and backward in the edit flow have changed.
**&lt;em&gt;Seamless switching:&lt;/em&gt; an [[phab:T228159|improved workflow]] for switching between the visual and wikitext modes.
* Feedback: You can try the refreshed toolbar by opening the mobile VisualEditor on a smartphone. Please post your feedback on the [[mw:Topic:V79x6zm8n6i4nb56|Toolbar feedback talk page]].

=== Wikimania ===
The Editing Team attended [[wmania:2019:Program|Wikimania 2019]] in Sweden.  They led a session on [[wmania:2019:Community Growth/Visual editing on mobile: An accessible editor for all|the mobile visual editor]] and a session on [[wmania:2019:Community Growth/After Flow: A new direction for improving talk pages|the new talk pages project]].  They tested [[mw:VisualEditor on mobile/Toolbar refresh#v1 prototype|two]] new [[mw:VisualEditor on mobile/Edit cards#v3 prototype|features]] in the mobile visual editor with contributors.  You can read more about what the team did and learned in [[mw:VisualEditor on mobile#Wikimania Stockholm: Overview|the team's report on Wikimania 2019]].

=== Looking ahead ===

* &lt;strong&gt;Talk Pages Project:&lt;/strong&gt; The team is thinking about the first set of proposed changes.  The team will be working with a few communities to pilot those changes. The best way to stay informed is by adding your username to the list on the project page: [[mw:Talk pages project#Getting involved|&lt;strong&gt;Getting involved&lt;/strong&gt;]].
* &lt;strong&gt;Testing the mobile visual editor as the default:&lt;/strong&gt;  The Editing team plans to post results before the end of the calendar year. The best way to stay informed is by adding the project page to your watchlist: [[mw:VisualEditor on mobile/VE mobile default|&lt;strong&gt;VisualEditor as mobile default project page&lt;/strong&gt;]].
* &lt;strong&gt;Measuring the impact of Edit Cards:&lt;/strong&gt;  This study asks whether the project helped editors add links and citations.  The Editing team hopes to share results in November.  The best way to stay informed is by adding the project page to your watchlist: [[mw:VisualEditor on mobile/Edit cards|&lt;strong&gt;Edit Cards project page&lt;/strong&gt;]].

– [[User:PPelberg (WMF)|PPelberg (WMF)]] ([[mw:User talk:PPelberg (WMF)|talk]]) &amp; [[User:Whatamidoing (WMF)|Whatamidoing (WMF)]] ([[mw:User talk:Whatamidoing (WMF)|talk]])
&lt;/div&gt; 17:12, 2019 ж. қазанның 29 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Target_lists/VE_201910/4&amp;oldid=19500850 тізімін пайдаланып User:Johan (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== WikiGap 2020 Russia ==
Уважаемые коллеги, пожалуйста выскажите своё мнение по поводу ''[[m:CentralNotice/Request/WikiGap 2020 Russia|баннерной кампании CentralNotice]]'' для объявления о российском викимарафоне [[wmru:Конкурсы/WikiGap 2020 Russia|WikiGap 2020]] (8 марта - 8 мая, все IP из России, только Википедии, 1 показ в неделю). Спасибо. [[Қатысушы:JukoFF|JukoFF]] ([[Қатысушы талқылауы:JukoFF|талқылауы]]) 15:02, 2020 ж. ақпанның 27 (+06)

== 1 сәуірге орай Басты бетті өзгерту ==

Қайырлы күн, құрметті Уикипедия қатысушылары. 1 сәуір күні Алдар көсенің туған күні, яғни күлкі күні, осыған орай Басты бетті күлкілі етіп өзгертсек. Орыс Уикипедиясы жыл сайын өзгертіп отырады-мыс. Ұсыныс [[Қатысушы:Уикипедия:Форум/Басты бет|мынадай]]. Ортаға салып талқылайық, қосарыңыз болса, қарсылық не қолдау болса, жазып отырыңыз.--&lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылау)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 16:45, 2020 ж. наурыздың 26 (+06)
:Жақсы идея бірақ қазіргі пандемияға байланысты орынсыз деп ойлаймын және де онсызда қазуикидің сапасы сын көтермейтін жағдайда одан әрі беделі түсіп кететін сияқты. Сондықтан мен қарсымын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:58, 2020 ж. наурыздың 28 (+06)
::Аса кісі қызығатын дүние емес екен. Өз тілімізді қорлаудан басқа ештеңе де емес. Қарсымын. -[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 14:13, 2020 ж. наурыздың 29 (+06)
: {{Қолдаймын}}--[[Қатысушы:Kaiyr|Kaiyr]] ([[Қатысушы талқылауы:Kaiyr|талқылауы]]) 17:10, 2020 ж. наурыздың 29 (+06)
: {{Қолдаймын}} Ешқандай сөкеттік көріп тұрғам жоқ. Қайта кей адамдарға ой салуы мүмкін. [[Қатысушы:Batyrbek.kz|Batyrbek]] ([[Қатысушы талқылауы:Batyrbek.kz|талқылауы]]) 21:44, 2020 ж. наурыздың 31 (+06)
:Бос тірлік, хайп жасау үшін инстаграмға көт ашып түсу керек бітті [[File:Face-grin.svg|23px]][[File:Face-grin.svg|23px]], ал бұндаймен бос уақыт шығындағаннан басқа ешқандай пайда жоқ --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 23:38, 2020 ж. наурыздың 29 (+06)
:: {{Қолдаймын}} --[[Қатысушы:User 0100|User 0100]] ([[Қатысушы талқылауы:User 0100|талқылауы]]) 00:03, 2020 ж. сәуірдің 1 (+06)

Енді әлем бұрыңғыдай мүлдем болмайды, бұрыңғыдай жеңіл желпі тірліктер өз-өзін ақтамайды, кім ғылым білімді игереді, сол ғана бұл әлемде ары қарай жасайды, ескі әдіс тәсілдер жаңа заман талаптарына сай келмейді, мүлдем жаңаша ойлау мен жаңаша әдіс тәсілдер ғана өміршең болады.  --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 23:45, 2020 ж. наурыздың 29 (+06)

Қарсымын --[[Қатысушы:Магпар|Магпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Магпар|талқылауы]]) 10:00, 2020 ж. сәуірдің 1 (+06)

== Editing news 2020 #1 – Discussion tools ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;em&gt;[[m:VisualEditor/Newsletter/2020/April|Read this in another language]] • [[m:VisualEditor/Newsletter|Subscription list for this multilingual newsletter]]&lt;/em&gt;

[[File:TalkPages-Reply-v1.0.png|thumb|300px|alt=Screenshot showing what the Reply tool looks like|This early version of the Reply tool automatically signs and indents comments.]]

The [[mw:Editing|Editing team]] has been working on [[mw:Talk pages project|the talk pages project]].  The goal of the talk pages project is to help contributors communicate on wiki more easily.  This project is the result of the [[mw:Talk pages consultation 2019|Talk pages consultation 2019]]. 

[[File:TalkPages-Reply-v2.0.png|thumb|300px|alt=Reply tool improved with edit tool buttons|In a future update, the team plans to test a tool for easily linking to another user's name, a rich-text editing option, and other tools.]]

The team is building a [[mw:Talk pages project/replying|new tool for replying]] to comments now.  This early version can sign and indent comments automatically.  &lt;strong&gt;Please [[mw:Talk pages project/replying/prototype testing#Reply%20version%201.0|test the new Reply tool]].&lt;/strong&gt;  

*On 31 March 2020, the new {{Int:discussiontools-replylink}} tool was offered as a [[mw:Beta Feature|Beta Feature]] editors at four Wikipedias:  [[w:ar:Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|Arabic]], [[w:nl:Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|Dutch]], [[w:fr:Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|French]], and [[w:hu:Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|Hungarian]].  If your community also wants early access to the new tool, contact [[User:Whatamidoing (WMF)]].
*The team is planning some upcoming changes.  &lt;strong&gt;Please [[mw:Talk pages project/replying#Version%202.0|review the proposed design]] and share your thoughts on the talk page.&lt;/strong&gt;  The team will test features such as:
**an easy way to mention another editor (&quot;pinging&quot;), 
**a rich-text visual editing option, and 
**other features identified through user testing or recommended by editors.  

To hear more about Editing Team updates, please add your name to the [[mw:Talk pages project#Get involved|&lt;strong&gt;&quot;Get involved&quot;&lt;/strong&gt;]] section of the project page. You can also watch [[File:MediaWiki Vector skin blue star watchlist icon.svg|frameless|16px]] these pages: [[mw:Talk pages project|the main project page]], [[mw:Talk pages project/Updates|Updates]], [[mw:Talk pages project/replying|Replying]], and [[mw:Talk pages project/replying/prototype testing|User testing]].

– [[user:PPelberg (WMF)|PPelberg (WMF)]] ([[mw:User talk:PPelberg (WMF)|talk]]) &amp; [[User:Whatamidoing (WMF)|Whatamidoing (WMF)]] ([[mw:User talk:Whatamidoing (WMF)|talk]])
&lt;/div&gt; 01:24, 2020 ж. сәуірдің 9 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Quiddity_(WMF)/sandbox2&amp;oldid=19967064 тізімін пайдаланып User:Quiddity (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

==Help with translation==
(''I apologize for posting in English ''): 
Dear colleagues, We are organizing a project called WPWP that focus on the use of images collected as part of various contest and photowalks on Wikipedia articles across all languages and our team needs your help with translations into the language of this community. Here is the translation link: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-Wikipedia+Pages+Wanting+Photos&amp;language=en&amp;action=page&amp;filter= I am sorry if I post in the won't venue. Thanks in anticipation. [[Қатысушы:T Cells|T Cells]] ([[Қатысушы талқылауы:T Cells|талқылауы]]) 22:30, 2020 ж. сәуірдің 13 (+06)

== Editing news 2020 #2 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;em&gt;[[m:Special:MyLanguage/VisualEditor/Newsletter/2020/June|Read this in another language]] • [[m:Special:MyLanguage/VisualEditor/Newsletter|Subscription list for this multilingual newsletter]]&lt;/em&gt;

[[File:TalkPages-Reply-v2.0.png|alt=Mockup of the new reply feature, showing new editing tools|thumb|400x400px|The new features include a toolbar.  [[mw:Talk:Talk pages project/replying|What do you think should be in the toolbar?]]]]

This issue of the [[mw:Special:MyLanguage/Editing|Editing]] newsletter includes information the [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project|Talk pages project]], an effort to help contributors communicate on wiki more easily.

* [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/replying|&lt;strong&gt;Reply tool&lt;/strong&gt;]]: This is available as a Beta Feature at the four partner wikis (Arabic, Dutch, French, and Hungarian Wikipedias).  The Beta Feature is called &quot;{{int:discussiontools-preference-label}}&quot;.  The Beta Feature will get [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/replying#Version%202.0|new features]] soon.  The new features include writing comments in a new visual editing mode and pinging other users by typing &lt;code&gt;@&lt;/code&gt;. You can [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/replying/prototype testing#Reply%20tool%20version%202.0|test the new features]] on the [[mw:Special:MyLanguage/Beta Cluster|Beta Cluster]] now.  Some other wikis will have a chance to try the Beta Feature in the coming months.
* [[mw:Special:MyLanguage/New requirements for user signatures|&lt;strong&gt;New requirements for user signatures&lt;/strong&gt;]]:  Soon, users will not be able to save invalid custom signatures in [[Special:Preferences]]. This will reduce signature spoofing, prevent page corruption, and make new talk page tools more reliable.  Most editors will not be affected.
* [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/New discussion|&lt;strong&gt;New discussion tool&lt;/strong&gt;]]:  The Editing team is beginning work on a simpler process for starting new discussions.   You can [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/New discussion#Design|see the initial design on the project page]].
* [[m:Special:MyLanguage/Research:Usage of talk pages|&lt;strong&gt;Research on the use of talk pages&lt;/strong&gt;]]:  The Editing team worked with the [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Research|Wikimedia research team]] to study how talk pages help editors improve articles.  We learned that new editors who use talk pages make more edits to the main namespace than new editors who don't use talk pages. 

– [[User:Whatamidoing (WMF)|Whatamidoing (WMF)]] ([[User talk:Whatamidoing (WMF)|talk]])
&lt;/div&gt; 02:33, 2020 ж. маусымның 18 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Trizek_(WMF)/sandbox/temp_MassMessage_list&amp;oldid=20184653 тізімін пайдаланып User:Trizek (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Editing news 2020 #3 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;

&lt;em&gt;[[m:VisualEditor/Newsletter/2020/July|Read this in another language]] • [[m:VisualEditor/Newsletter|Subscription list for this multilingual newsletter]]&lt;/em&gt;

[[File:50M@2x.png|thumb|alt=A gold star with a blue ribbon, and the text 50m|More than &lt;strong&gt;50 million edits&lt;/strong&gt; have been made using the visual editor on desktop.|400px]]

Seven years ago this month, the [[mw:Editing team|Editing team]] offered the visual editor to most Wikipedia editors.  Since then, editors have achieved many milestones:

* More than &lt;strong&gt;50 million edits&lt;/strong&gt; have been made using the visual editor on desktop.
* More than &lt;strong&gt;2 million new articles&lt;/strong&gt; have been created in the visual editor. More than 600,000 of these new articles were created during 2019.
* The visual editor is &lt;strong&gt;increasingly popular&lt;/strong&gt;.  The proportion of all edits made using the visual editor has increased every year since its introduction.
* In 2019, &lt;strong&gt;35% of the edits by newcomers&lt;/strong&gt; (logged-in editors with ≤99 edits) used the visual editor. This percentage has &lt;strong&gt;increased every year&lt;/strong&gt;.
* Almost &lt;strong&gt;5 million edits on the mobile site&lt;/strong&gt; have been made with the visual editor.  Most of these edits have been made since the Editing team started improving the [[mw:Mobile visual editor|mobile visual editor]] in 2018.
* On 17 November 2019, the [https://discuss-space.wmflabs.org/t/first-edit-made-to-wikipedia-from-outer-space/2254 &lt;strong&gt;first edit from outer space&lt;/strong&gt;] was made in the mobile visual editor. 🚀 👩‍🚀
* Editors have made more than &lt;strong&gt;7 million edits in the 2017 wikitext editor&lt;/strong&gt;, including starting &lt;strong&gt;600,000 new articles&lt;/strong&gt; in it.  The [[mw:2017 wikitext editor|2017 wikitext editor]] is VisualEditor's built-in wikitext mode.  You can [[Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|enable it in your preferences]].

[[User:Whatamidoing (WMF)|Whatamidoing (WMF)]] ([[User talk:Whatamidoing (WMF)|talk]])

&lt;/div&gt; 18:55, 2020 ж. шілденің 9 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=VisualEditor/Newsletter/Wikis_with_VE&amp;oldid=20232673 тізімін пайдаланып User:Elitre (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

==Alumni and Mentors of Russia 2020==
Уважаемые коллеги, пожалуйста выскажите своё мнение по поводу ''[[m:CentralNotice/Request/Alumni and Mentors of Russia 2020|баннерной кампании CentralNotice]]'' для объявления о российском конкурсе статей [[wmru:Конкурсы/Выпускники и наставники России 2020|Конкурсы/Выпускники и наставники России 2020]] (20 августа - 10 ноября 2020, все IP из России, Википедии, 1 показ в две недели). Спасибо. [[Қатысушы:JukoFF|JukoFF]] ([[Қатысушы талқылауы:JukoFF|талқылауы]]) 23:26, 2020 ж. тамыздың 10 (+06)

== Proposal: Set two-letter project shortcuts as alias to project namespace globally ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
{{int:please-translate}}

Hello everyone,

I apologize for posting in English. I would like to inform everyone that I created a new global request for comment (GRFC) at Meta Wiki, which may affect your project: [[:m:Requests for comment/Set short project namespace aliases by default globally]].

In this GRFC, I propose that two-project shortcuts for project names will become a default alias for the project namespace. For instance, on all Wikipedias, WP will be an alias to the Wikipedia: namespace (and similar for other projects). Full list is available in the GRFC.

This is already the case for Wikivoyages, and many individual projects asked for this alias to be implemented. I believe this makes it easier to access the materials in the project namespace, as well as creating shortcuts like &lt;tt&gt;WP:NPOV&lt;/tt&gt;, as well as helps new projects to use this feature, without having to figure out how to request site configuration changes first.

As far as I can see, {{SITENAME}} currently does not have such an alias set. This means that such an alias will be set for you, if the GRFC is accepted by the global community.

I would like to ask all community members to participate in the request for comment at Meta-Wiki, see [[:m:Requests for comment/Set short project namespace aliases by default globally]].

Please feel free to [[:m:User talk:Martin Urbanec|ask me]] if you have any questions about this proposal.

Best regards,&lt;br /&gt;
--[[:m:User:Martin Urbanec|Martin Urbanec]] ([[:m:User talk:Martin Urbanec|talk]]) 20:12, 2021 ж. ақпанның 18 (+06)
&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Martin_Urbanec/MassMessage&amp;oldid=21125035 тізімін пайдаланып User:Martin Urbanec@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== WikiGap 2021 Russia ==
Уважаемые коллеги, пожалуйста выскажите своё мнение по поводу ''[[m:CentralNotice/Request/WikiGap 2021 Russia|баннерной кампании CentralNotice]]'' для объявления о российском викимарафоне [[wmru:Конкурсы/WikiGap 2021 Russia|WikiGap 2021]] (8 марта - 8 мая, все IP из России, только Википедии, 1 показ в неделю). Спасибо. --[[Қатысушы:Dmitry Rozhkov|Dmitry Rozhkov]] ([[Қатысушы талқылауы:Dmitry Rozhkov|талқылауы]]) 06:34, 2021 ж. наурыздың 7 (+06)

== Wikimania 2021: Individual Program Submissions ==

[[File:Wikimania logo with text 2.svg|right|200px]]
Dear all,

Wikimania 2021 will be [[:wikimania:2021:Save the date and the Core Organizing Team|hosted virtually]] for the first time in the event's 15-year history. Since there is no in-person host, the event is being organized by a diverse group of Wikimedia volunteers that form the [[:wikimania:2021:Organizers|Core Organizing Team]] (COT) for Wikimania 2021.

'''Event Program''' - Individuals or a group of individuals can submit their session proposals to be a part of the program. There will be translation support for sessions provided in a number of languages. See more information [[:wikimania:2021:Submissions/Guidelines#Language Accessibility|here]].

Below are some links to guide you through;
* [[:wikimania:2021:Submissions|Program Submissions]]
* [[:wikimania:2021:Submissions/Guidelines|Session Submission Guidelines]]
* [[:wikimania:2021:FAQ|FAQ]]

Please note that the deadline for submission is 18th June 2021. 

'''Announcements'''- To keep up to date with the developments around Wikimania, the COT sends out weekly updates. You can view them in the Announcement section [[:wikimania:2021:Announcements|here]]. 

'''Office Hour''' - If you are left with questions, the COT will be hosting some office hours (in multiple languages), in multiple time-zones, to answer any programming questions that you might have.  Details can be found [[:wikimania:2021:Organizers#Office hours schedule|here.]]

Best regards,

[[Қатысушы:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Қатысушы талқылауы:MediaWiki message delivery|талқылауы]]) 10:18, 2021 ж. маусымның 16 (+06)

On behalf of Wikimania 2021 Core Organizing Team
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/VisualEditor/Newsletter/Wikis_with_VE&amp;oldid=21597568 тізімін пайдаланып User:Bodhisattwa@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Editing news 2021 #2 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;em&gt;[[m:Special:MyLanguage/VisualEditor/Newsletter/2021/June|Read this in another language]] • [[m:VisualEditor/Newsletter|Subscription list for this multilingual newsletter]]&lt;/em&gt;

[[File:Reply Tool A-B test comment completion.png|alt=Junior contributors comment completion rate across all participating Wikipedias|thumb|296x296px|When newcomers had the Reply tool and tried to post on a talk page, they were more successful at posting a comment. ([https://wikimedia-research.github.io/Reply-tools-analysis-2021/ Source])]]

Earlier this year, the Editing team ran a large study of [[mw:Talk pages project/Replying|the Reply Tool]].  The main goal was to find out whether the Reply Tool helped [[mw:Talk pages project/Glossary|newer editors]] communicate on wiki.  The second goal was to see whether the comments that newer editors made using the tool needed to be reverted more frequently than comments newer editors made with the existing wikitext page editor.

The key results were:

* Newer editors who had automatic (&quot;default on&quot;) access to the Reply tool were [https://wikimedia-research.github.io/Reply-tools-analysis-2021/ more likely] to post a comment on a talk page.
* The comments that newer editors made with the Reply Tool were also [https://wikimedia-research.github.io/Reply-tools-analysis-2021/ less likely] to be reverted than the comments that newer editors made with page editing.

These results give the Editing team confidence that the tool is helpful.

&lt;strong&gt;Looking ahead&lt;/strong&gt;

The team is planning to make the Reply tool available to everyone as an opt-out preference in the coming months.  This has already happened at the Arabic, Czech, and Hungarian Wikipedias.

The next step is to [[phab:T280599|resolve a technical challenge]]. Then, they will deploy the Reply tool first to the [[phab:T267379|Wikipedias that participated in the study]].  After that, they will deploy it, in stages, to the other Wikipedias and all WMF-hosted wikis.

You can turn on &quot;{{int:discussiontools-preference-label}}&quot; [[Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|in Beta Features]] now.  After you get the Reply tool, you can change your preferences at any time in [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing-discussion]].

–[[User:Whatamidoing (WMF)|Whatamidoing (WMF)]] ([[User talk:Whatamidoing (WMF)|talk]])
&lt;/div&gt; 20:14, 2021 ж. маусымның 24 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/VisualEditor/Newsletter/Wikis_with_VE&amp;oldid=21624491 тізімін пайдаланып User:Elitre (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== GFDL ==
Hi! I made a suggestion at [[МедиаУики талқылауы:Licenses]] to remove GFDL from the list of suggested licenses. I guess not many users watch that page. I just wanted to inform users of my suggestion. If there is a better place please let me know or make a notice for me. Thank you. --[[Қатысушы:MGA73|MGA73]] ([[Қатысушы талқылауы:MGA73|талқылауы]]) 18:31, 2021 ж. шілденің 3 (+06)

== Alumni and Mentors of Russia 2021 ==
Уважаемые коллеги, пожалуйста выскажите своё мнение по поводу ''[[m:CentralNotice/Request/Alumni and Mentors of Russia 2021|баннерной кампании CentralNotice]]'' для объявления о российском конкурсе статей [[wmru:Конкурсы/Выпускники и наставники России 2021|Конкурсы/Выпускники и наставники России 2021]] (15 сентября - 30 ноября 2021, все IP из России, Википедии, 3 показа в неделю, в течении ноября). Спасибо. [[Қатысушы:JukoFF|JukoFF]] ([[Қатысушы талқылауы:JukoFF|талқылауы]]) 19:43, 2021 ж. қазанның 11 (+06)

== IMPORTANT: Admin activity review ==

Hello. A policy regarding the removal of &quot;advanced rights&quot; (administrator, bureaucrat, interface administrator, etc.) was adopted by [[:m:Requests for comment/Activity levels of advanced administrative rights holders|global community consensus]] in 2013. According to this policy, the [[:m:stewards|stewards]] are reviewing administrators' activity on all Wikimedia Foundation wikis with no inactivity policy. To the best of our knowledge, your wiki does not have a formal process for removing &quot;advanced rights&quot; from inactive accounts. This means that the stewards will take care of this according to the [[:m:Admin activity review|admin activity review]].

We have determined that the following users meet the inactivity criteria (no edits and no logged actions for more than 2 years):

# GanS NIS (administrator)
# Qarakesek (administrator)

These users will receive a notification soon, asking them to start a community discussion if they want to retain some or all of their rights. If the users do not respond, then their advanced rights will be removed by the stewards.

However, if you as a community would like to create your own activity review process superseding the global one, want to make another decision about these inactive rights holders, or already have a policy that we missed, then please notify the [[:m:Stewards' noticeboard|stewards on Meta-Wiki]] so that we know not to proceed with the rights review on your wiki. Thanks, [[Қатысушы:Stanglavine|Stanglavine]] ([[Қатысушы талқылауы:Stanglavine|талқылауы]]) 06:05, 2022 ж. қаңтардың 17 (+06)

== Movement Strategy and Governance News – Issue 5 ==
&lt;section begin=&quot;ucoc-newsletter&quot;/&gt;
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5/Global message|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Movement Strategy and Governance/Newsletter/5/Global message}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''

&lt;span style=&quot;font-size:200%;&quot;&gt;'''Movement Strategy and Governance News'''&lt;/span&gt;&lt;br&gt;
&lt;span style=&quot;font-size:120%; color:#404040;&quot;&gt;'''Issue 5, January 2022'''&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;font-size:120%; float:right;&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5|'''Read the full newsletter''']]&lt;/span&gt;
----
Welcome to the fifth issue of Movement Strategy and Governance News (formerly known as Universal Code of Conduct News)! This revamped newsletter distributes relevant news and events about the Movement Charter, Universal Code of Conduct, Movement Strategy Implementation grants, Board elections and other relevant MSG topics.

This Newsletter will be distributed quarterly, while more frequent Updates will also be delivered weekly or bi-weekly to subscribers. Please remember to subscribe [[:m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive these updates.
&lt;div style=&quot;margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;&quot;&gt;

*'''Call for Feedback about the Board elections''' - We invite you to give your feedback on the upcoming WMF Board of Trustees election. This call for feedback went live on 10th January 2022 and will be concluded on 16th February 2022. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#Call for Feedback about the Board elections|continue reading]])
*'''Universal Code of Conduct Ratification''' - In 2021, the WMF asked communities about how to enforce the Universal Code of Conduct policy text. The revised draft of the enforcement guidelines should be ready for community vote in March. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#Universal Code of Conduct Ratification|continue reading]])
*'''Movement Strategy Implementation Grants''' - As we continue to review several interesting proposals, we encourage and welcome more proposals and ideas that target a specific initiative from the Movement Strategy recommendations. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#Movement Strategy Implementation Grants|continue reading]])
*'''The New Direction for the Newsletter''' - As the UCoC Newsletter transitions into MSG Newsletter, join the facilitation team in envisioning and deciding on the new directions for this newsletter. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#The New Direction for the Newsletter|continue reading]])
*'''Diff Blogs''' - Check out the most recent publications about MSG on Wikimedia Diff. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#Diff Blogs|continue reading]])&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;ucoc-newsletter&quot;/&gt;

[[Қатысушы:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Қатысушы талқылауы:AAkhmedova (WMF)|талқылауы]]) 13:25, 2022 ж. қаңтардың 24 (+06)

== &lt;section begin=&quot;announcement-header&quot; /&gt;Leadership Development Task Force: Your feedback is appreciated&lt;section end=&quot;annoncement-header&quot; /&gt; ==

&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;:''[[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Task Force/Call for Feedback Announcement|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Task Force/Call for Feedback Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Leadership Development Task Force/Call for Feedback Announcement}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''

The Community Development team at the Wikimedia Foundation is supporting the creation of a global, community-driven Leadership Development Task Force. The purpose of the task force is to advise leadership development work.

The team is looking for feedback about the responsibilities of the Leadership Development Task Force. This Meta page shares the proposal for a [[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Task Force|Leadership Development Task Force]] and how [[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Task Force/Participate|you can help.]] Feedback on the proposal will be collected from 7 to 25 February 2022.&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt; --[[Қатысушы:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Қатысушы талқылауы:AAkhmedova (WMF)|талқылауы]]) 23:38, 2022 ж. ақпанның 8 (+06)

== Updates on the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines Review ==
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/2022-02-02 Announcement/Short|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/2022-02-02 Announcement/Short|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/2022-02-02 Announcement/Short}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''
Hello everyone,

The '''[[m:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines]]''' were published 24 January 2022 as a proposed way to apply the [[m:Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] across the movement. Comments about the guidelines can be shared here or [[m:Talk:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|the Meta-wiki talk page]].

There will be conversations on Zoom on 25 February 2022 at 12:00 UTC, and 4 March 2022 at 15:00 UTC. '''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Conversations|Join the UCoC project team and drafting committee members to discuss the guidelines and voting process]].'''

The [[m:Universal Code of Conduct/Project#Timeline|timeline is available on Meta-wiki]]. The voting period is March 7 to 21. '''[[m:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting|See the voting information page for more details]].'''

Thank you to everyone who has participated so far.

Sincerely,

Movement Strategy and Governance&lt;br/&gt;
Wikimedia Foundation 

[[Қатысушы:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Қатысушы талқылауы:AAkhmedova (WMF)|талқылауы]]) 00:17, 2022 ж. ақпанның 17 (+06) &lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;

== &lt;section begin=&quot;announcement-header&quot; /&gt;Movement Strategy and Governance News – Issue 6&lt;section end=&quot;announcement-header&quot;/&gt; == 

&lt;section begin=&quot;ucoc-newsletter&quot;/&gt;
&lt;div style = &quot;line-height: 1.2&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-size:200%;&quot;&gt;'''Movement Strategy and Governance News'''&lt;/span&gt;&lt;br&gt;
&lt;span style=&quot;font-size:120%; color:#404040;&quot;&gt;'''Issue 6, April 2022'''&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;font-size:120%; float:right;&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6|'''Read the full newsletter''']]&lt;/span&gt;
----

Welcome to the sixth issue of Movement Strategy and Governance News! This revamped newsletter distributes relevant news and events about the Movement Charter, Universal Code of Conduct, Movement Strategy Implementation grants, Board of trustees elections and other relevant MSG topics.

This Newsletter will be distributed quarterly, while the more frequent Updates will also be delivered weekly. Please remember to subscribe [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive future issues of this newsletter.
&lt;/div&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;&quot;&gt;

*'''Leadership Development -''' A Working Group is Forming! - The application to join the Leadership Development Working Group closed on April 10th, 2022, and up to 12 community members will be selected to participate in the working group. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A1|continue reading]])
*'''Universal Code of Conduct Ratification Results are out! -''' The global decision process on the enforcement of the UCoC via SecurePoll was held from 7 to 21 March. Over 2,300 eligible voters from at least 128 different home projects submitted their opinions and comments. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A2|continue reading]])
*'''Movement Discussions on Hubs -''' The Global Conversation event on Regional and Thematic Hubs was held on Saturday, March 12, and was attended by 84 diverse Wikimedians from across the movement. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A3|continue reading]])
*'''Movement Strategy Grants Remain Open! -''' Since the start of the year, six proposals with a total value of about $80,000 USD have been approved. Do you have a movement strategy project idea? Reach out to us! ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A4|continue reading]])
*'''The Movement Charter Drafting Committee is All Set! -''' The Committee of fifteen members which was elected in October 2021, has agreed on the essential values and methods for its work, and has started to create the outline of the Movement Charter draft. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A5|continue reading]])
*'''Introducing Movement Strategy Weekly -''' Contribute and Subscribe! - The MSG team have just launched the updates portal, which is connected to the various Movement Strategy pages on Meta-wiki. Subscriber to get  up-to-date news about the various ongoing projects. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A6|continue reading]])
*'''Diff Blogs -''' Check out the most recent publications about Movement Strategy on Wikimedia Diff. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A7|continue reading]])
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;ucoc-newsletter&quot;/&gt; 
--[[Қатысушы:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Қатысушы талқылауы:AAkhmedova (WMF)|талқылауы]]) 17:58, 2022 ж. сәуірдің 14 (+06)

== &lt;section begin=&quot;announcement-header&quot; /&gt;Join the Wikimedia Foundation Annual Plan conversations with Maryana Iskander&lt;section end=&quot;announcement-header&quot; /&gt; ==
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt; 
:[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2022-2023/Conversations/Announcement|''You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.'']]
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2022-2023/Conversations/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation Annual Plan/2022-2023/Conversations/Announcement}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''

Hello,

The [[m:Special:MyLanguage/Movement Communications|Movement Communications]] and [[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance|Movement Strategy and Governance]] teams invite you to discuss the '''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2022-2023/draft|2022-23 Wikimedia Foundation Annual Plan]]''', a plan of record for the Wikimedia Foundation's work.

These conversations continue [[m:User:MIskander-WMF|Maryana Iskander]]'s [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Chief Executive Officer/Maryana’s Listening Tour|Wikimedia Foundation Chief Executive Officer listening tour]]. 

The conversations are about these questions:
* The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia 2030|2030 Wikimedia Movement Strategy]] sets a direction toward &quot;knowledge as a service&quot; and &quot;knowledge equity&quot;. The Wikimedia Foundation wants to plan according to these two goals. How do you think the Wikimedia Foundation should apply them to our work?
* The Wikimedia Foundation continues to explore better ways of working at a regional level. We have increased our regional focus in areas like grants, new features, and community conversations. What is working well? How can we improve?
* Anyone can contribute to the Movement Strategy process. Let's collect your activities, ideas, requests, and lessons learned. How can the Wikimedia Foundation better support the volunteers and affiliates working in Movement Strategy activities?

You can find [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2022-2023/draft/Your Input|'''the schedule of calls on Meta-wiki''']].

The information will be available in multiple languages. Each call will be open to anyone to attend. Live interpretation will be available in some calls. 

Best regards,&lt;br /&gt;&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt; 
--[[Қатысушы:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Қатысушы талқылауы:AAkhmedova (WMF)|талқылауы]]) 15:59, 2022 ж. сәуірдің 15 (+06)


== [[incubator:Wp/nog|Wp/nog]] ==

Hello! Are there two users who can edit to test Nogai Wikipedia? It can be also a Turkic user who knows little bit Kipchak and the Cyrillic alphabet (mostly possible is Kazakh, Karakalpak, Crimean Tatar and other Turkic and Kipchak languages). When you know one user please ping it. Because we need only two users who need to be active in Wp/nog to approve Wp/nog.  [[Қатысушы:TayfunEt.|TayfunEt.]] ([[Қатысушы талқылауы:TayfunEt.|талқылауы]]) 14:15, 2022 ж. сәуірдің 18 (+06)

== &lt;section begin=&quot;announcement-header&quot; /&gt;2022 Board of Trustees Call for Candidates&lt;section end=&quot;announcement-header&quot; /&gt; ==
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt; 
:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Call for Candidates/Short|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Call for Candidates/Short|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Call for Candidates/Short}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''

The Board of Trustees seeks candidates for the 2022 Board of Trustees election. [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Announcement/Call_for_Candidates|'''Read more on Meta-wiki.''']]

The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] is here! Please consider submitting your candidacy to serve on the Board of Trustees.

The Wikimedia Foundation Board of Trustees oversees the Wikimedia Foundation's operations. Community-and-affiliate selected trustees and Board-appointed trustees make up the Board of Trustees. Each trustee serves a three year term. The Wikimedia community has the opportunity to vote for community-and-affiliate selected trustees.

The Wikimedia community will vote to fill two seats on the Board in 2022. This is an opportunity to improve the representation, diversity, and expertise of the Board as a team.

Who are potential candidates? Are you a potential candidate? Find out more on the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Apply to be a Candidate|Apply to be a Candidate page]].

Thank you for your support, 

Movement Strategy and Governance on behalf of the Elections Committee and the Board of Trustees&lt;br /&gt;&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt; 

===&lt;section begin=&quot;announcement-header&quot; /&gt;Объявление о выдвижении кандидатур в Совет попечителей Фонда Викимедиа 2022&lt;section end=&quot;announcement-header&quot; /&gt; ===
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt; 
:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Call for Candidates/Short|Вы можете найти перевод данного сообщения на другие языки на Мета-вики.]]''
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Call for Candidates/Short|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Call for Candidates/Short}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''

Совет попечителей объявляет поиск кандидатов на участие в выборах в Совет 2022 года. [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Announcement/Call_for_Candidates|'''Подробнее на Мета-вики''']].

[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|Выборы в Совет попечителей 2022 года]] объявляются открытыми! Просим вас рассмотреть возможность выдвижения своей кандидатуры для службы в Совете попечителей.

Совет попечителей Фонда Викимедиа осуществляет контроль за деятельностью Фонда Викимедиа. В состав Совета входят попечители от сообществ и партнёрских организаций, а также назначенные попечители. Каждый попечитель служит три года. Сообщество Викимедиа имеет возможность голосовать за попечителей от сообществ и партнёрских организаций.

Участники_цы сообщества будут голосовать за два места в Совете попечителей в 2022 году. Это возможность улучшить представительство, разнообразие и компетентность Совета как команды.

Вы являетесь потенциальным кандидатом? Узнайте подробности на странице [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Apply to be a Candidate|Подать заявку на выдвижение своей кандидатуры]].

Благодарим вас за поддержку,

Команда по Стратегии движения и управлению от лица Комитета по выборам и Совета попечителей&lt;br /&gt;&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt; 

--[[Қатысушы:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Қатысушы талқылауы:AAkhmedova (WMF)|талқылауы]]) 00:05, 2022 ж. сәуірдің 26 (+06)

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Editing news 2022 #1&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;message&quot;/&gt;&lt;i&gt;[[metawiki:VisualEditor/Newsletter/2022/April|Read this in another language]] • [[m:VisualEditor/Newsletter|Subscription list for this multilingual newsletter]]&lt;/i&gt;
[[File:Junior Contributor New Topic Tool Completion Rate.png|thumb|New editors were more successful with this new tool.]]

The [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools#New discussion tool|New topic tool]] helps editors create new ==Sections== on discussion pages.  New editors are more successful with this new tool.  You can [[mw:Talk pages project/New topic#21 April 2022|read the report]].  Soon, the Editing team will offer this to all editors at the 20 Wikipedias that participated in the test.  You will be able to turn it off at [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing-discussion]].&lt;section end=&quot;message&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

[[User:Whatamidoing (WMF)|Whatamidoing (WMF)]] 00:55, 2022 ж. мамырдың 3 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/VisualEditor/Newsletter/Wikis_with_VE&amp;oldid=22019984 тізімін пайдаланып User:Quiddity (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== &lt;section begin=&quot;announcement-header&quot; /&gt;Wikimedia Foundation Board of Trustees election 2022 - Call for Election Volunteers&lt;section end=&quot;announcement-header&quot; /&gt; ==
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/2022/Call for Election Volunteers|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/2022/Call for Election Volunteers|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/2022/Call for Election Volunteers}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''
The Movement Strategy and Governance team is looking for community members to serve as election volunteers in the upcoming Board of Trustees election.

The idea of the Election Volunteer Program came up during the 2021 Wikimedia Board of Trustees Election. This program turned out to be successful. With the help of Election Volunteers we were able to increase outreach and participation in the election by 1,753 voters over 2017.  Overall turnout was 10.13%, 1.1 percentage points more, and 214 wikis were represented in the election. 

There were a total of 74 wikis that did not participate in 2017 that produced voters in the 2021 election. Can you help increase the participation even more?

Election volunteers will help in the following areas:
* Translate short messages and announce the ongoing election process in community channels
* Optional: Monitor community channels for community comments and questions

Volunteers should:

* Maintain the friendly space policy during conversations and events
* Present the guidelines and voting information to the community in a neutral manner

Do you want to be an election volunteer and ensure your community is represented in the vote? Sign up [[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/About|here]] to receive updates. You can use the [[m:Special:MyLanguage/Talk:Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/About|talk page]] for questions about translation.&lt;br /&gt;&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;

=== &lt;section begin=&quot;announcement-header&quot; /&gt;Выборы в Совет попечителей Фонда Викимедиа 2022. Приглашаем волонтёров&lt;section end=&quot;announcement-header&quot; /&gt; ===
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/2022/Call for Election Volunteers|Вы можете найти перевод данного сообщения на другие языки на Мета-вики.]]''
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/2022/Call for Election Volunteers|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/2022/Call for Election Volunteers}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''
Команда по Стратегии движения и управлению приглашает членов сообщества принять участие в качестве волонтёров на предстоящих выборах в Совет попечителей.

Идея программы &quot;Волонтёры на выборах&quot; возникла во время выборов в Совет попечителей Викимедиа в 2021 году. Программа была успешной. Благодаря помощи волонтёров на выборах мы смогли увеличить охват сообществ и участие в выборах на 1 753 избирателя по сравнению с 2017 годом. Общая явка составила 10,13%, что на 1,1 процентных пункта больше. Были представлены 214 википроектов. 

Но 74 вики, не участвовавших в 2017 году, дали голоса на выборах 2021 года. Хотите помочь изменить ситуацию с участием?

Волонтёры на выборах будут помогать в следующем:
* Переводить короткие сообщения и анонсировать текущий избирательный процесс на каналах сообщества
* По желанию: Мониторить каналы сообщества на предмет комментариев и вопросов

Волонтёры должны:

* Соблюдать политику дружественного пространства во время бесед и мероприятий
* Представлять руководящие принципы и информацию о голосовании сообществу в нейтральном ключе

Вы хотите стать волонтёром на выборах и обеспечить представительство вашего сообщества в голосовании? Подпишитесь [[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/About|здесь]], чтобы получать обновления. Вы можете использовать [[m:Special:MyLanguage/Talk:Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/About|страницу обсуждения]] для вопросов о переводе.&lt;br /&gt;&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt; --[[Қатысушы:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Қатысушы талқылауы:AAkhmedova (WMF)|талқылауы]]) 18:01, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)

==Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines==

Hi all, 

After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_Community_Affairs_Committee Community Affairs committee (CAC)] of the Board asked [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ that several areas of the guidelines be reviewed for improvements].

Having analysed the comments of community members who participated in the vote on the Guidelines for implementing the UCoC, the CAC decided to launch another round of community consultations. Upon completion of these consultations, the community will have an opportunity to vote on the revised UCoC Implementation Guidelines.

According to the analysis, the comments highlighted three critical groups of questions:

1. On (mandatory) training in the UCoC and its Guidelines;

2. On balancing privacy protection and due process;

3. On the requirement that certain groups of users affirm they will acknowledge and adhere to the Universal Code of Conduct.

The Revisions Committee kindly asks you to leave your answers and comments on [https://meta.wikimedia.org/wiki/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions/en this Meta page]. (''[https://meta.wikimedia.org/wiki/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions/Announcement See full announcement]'').  

--[[Қатысушы:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Қатысушы талқылауы:AAkhmedova (WMF)|талқылауы]]) 03:39, 2022 ж. маусымның 3 (+06)

== Тренинги по Викиданным для Тюркских Викимедийцев 2022 ==
[[File:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul]]
Дорогие друзья,

Я рад сообщить вам, что заявки на получение стипендии для участия в Стамбульской конференции по Викиданным теперь открыты. Если вы представляете тюркское сообщество и активно участвуете в проектах Викимедиа на тюркских языках, то вы можете подать заявку на получение стипендии. Заявки принимаются до 30 июня 2022 года, 23:59 UTC.

Кандидаты смогут подать заявку на получение полной стипендии. Полная стипендия покроет расходы на путешествие, проживание и питание во время конференции, организованное Тюркским ЮГ Викимедиа.

Конференция пройдет с 21 по 23 октября 2022 года в Стамбуле, Турция.

* Чтобы узнать больше о Тренингах по Викиданным для Тюркских Викимедийцев, пожалуйста, посетите: https://w.wiki/53dX

* Чтобы узнать больше о стипендии, регистрации и форме заявки, пожалуйста, посетите: https://w.wiki/5FFv

Кроме того, мы рекомендуем вам подписаться на наш список рассылки (https://w.wiki/5FFw) для получения информации и новостей о проектах и мероприятиях Тюркским ЮГ Викимедиа.

Всего наилучшего, [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)

== &lt;section begin=&quot;announcement-header&quot; /&gt; Propose statements for the 2022 Election Compass&lt;section end=&quot;announcement-header&quot; /&gt; ==
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''

Hi all,

Community members in the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] are invited to [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass|propose statements to use in the Election Compass.]]

An Election Compass is a tool to help voters select the candidates that best align with their beliefs and views. The community members will propose statements for the candidates to answer using a Lickert scale (agree/neutral/disagree). The candidates’ answers to the statements will be loaded into the Election Compass tool. Voters will use the tool by entering in their answer to the statements (agree/disagree/neutral). The results will show the candidates that best align with the voter’s beliefs and views.

Here is the timeline for the Election Compass:

* July 8 - 20: Community members propose statements for the Election Compass
* 
* July 21 - 22: Elections Committee reviews statements for clarity and removes off-topic statements
* 
* July 23 - August 1: Volunteers vote on the statements
* 
* August 2 - 4: Elections Committee selects the top 15 statements
* 
* August 5 - 12: candidates align themselves with the statements
* 
* August 15: The Election Compass opens for voters to use to help guide their voting decision

The Elections Committee will select the top 15 statements at the beginning of August. The Elections Committee will oversee the process, supported by the Movement Strategy and Governance team. MSG will check that the questions are clear, there are no duplicates, no typos, and so on.

Best,

Movement Strategy and Governance

''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee''&lt;br /&gt;&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt; 
--[[Қатысушы:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Қатысушы талқылауы:AAkhmedova (WMF)|талқылауы]]) 11:35, 2022 ж. шілденің 13 (+06)

== Открыт прием заявок для сессий ==

[[File:Wikidata_Istanbul_call_for_submissions_is_now_open_social_media_post.png|250px|right|thumb|Открыт прием заявок]]
Всем привет,

Команда организаторов [[:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Тренингов по Викиданных для Тюркских Викимедийцев]] рада сообщить вам, что [[:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians/Submissions|открыт прием заявок]] (https://w.wiki/5TFZ) на участие в программе конференции, которая пройдет в Стамбуле, Турции, с 21 по 23 октября. '''Мы будем принимать заявки до 10 августа 2022 года'''.

Вы можете подать заявку и выступить на конференции на трех языках: английском, турецком и русском, а также онлайн или очно. Предложения по сессиям могут быть представлены в 5 различных типах со стандартизированной продолжительностью выступления. Основная тема сессии должна быть связана с Викиданными, интегрированными данными, импортом данных, SPARQL или другими связанными темами. Вы также можете представить свои достижения или темы, связанные с развитием проектов Викимедиа и движения Викимедиа. Более подробно – https://w.wiki/5TFZ.

Мы хотели бы узнать и предоставить сообществу больше информации о тюркских сообществах, и мы надеемся, что вы поможете нам достичь этой цели.

С уважением, – [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 21:58, 2022 ж. шілденің 17 (+06)

== &lt;section begin=&quot;announcement-header&quot; /&gt; Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election&lt;section end=&quot;announcement-header&quot; /&gt; ==
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election/Short| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election/Short|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election/Short}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''

Hi everyone,

The Affiliate Representatives have completed their voting period. The selected 2022 Board of Trustees candidates are:

* Tobechukwu Precious Friday ([[:m:User:Tochiprecious|Tochiprecious]])
* Farah Jack Mustaklem ([[:m:User:Fjmustak|Fjmustak]])
* Shani Evenstein Sigalov ([[:m:User:Esh77|Esh77]])
* Kunal Mehta ([[:m:User:Legoktm|Legoktm]])
* Michał Buczyński ([[:m:User:Aegis Maelstrom|Aegis Maelstrom]])
* Mike Peel ([[:m:User:Mike Peel|Mike Peel]])

You may see more information about the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Results|Results]] and [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Stats|Statistics]] of this Board election.

The Affiliate organizations selected representatives to vote on behalf of the Affiliate organization. The Affiliate Representatives proposed questions for the candidates to answer in mid-June. These answers from candidates and the information provided from the Analysis Committee provided support for the representatives as they made their decision.

Please take a moment to appreciate the Affiliate Representatives and Analysis Committee members for taking part in this process and helping to grow the Board of Trustees in capacity and diversity. These hours of volunteer work connect us across understanding and perspective. Thank you for your participation.

Thank you to the community members who put themselves forward as candidates for the Board of Trustees. Considering joining the Board of Trustees is no small decision. The time and dedication candidates have shown to this point speaks to their commitment to this movement. Congratulations to those candidates who have been selected. A great amount of appreciation and gratitude for those candidates not selected. Please continue to share your leadership with Wikimedia.

What can voters do now?

[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Results|Review the results of the Affiliate selection process]].

[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election|Read more here about the next steps in the 2022 Board of Trustee election]].

Best,

Movement Strategy and Governance

''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee''&lt;br /&gt;&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt; --[[Қатысушы:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Қатысушы талқылауы:AAkhmedova (WMF)|талқылауы]]) 01:54, 2022 ж. шілденің 21 (+06)

== &lt;section begin=&quot;announcement-header&quot; /&gt;Movement Strategy and Governance News – Issue 7&lt;section end=&quot;announcement-header&quot;/&gt; ==

&lt;section begin=&quot;msg-newsletter&quot;/&gt;
&lt;div style = &quot;line-height: 1.2&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-size:200%;&quot;&gt;'''Movement Strategy and Governance News'''&lt;/span&gt;&lt;br&gt;
&lt;span style=&quot;font-size:120%; color:#404040;&quot;&gt;'''Issue 7, July-September 2022'''&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;font-size:120%; float:right;&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7|'''Read the full newsletter''']]&lt;/span&gt; 
----
Welcome to the 7th issue of Movement Strategy and Governance News! The newsletter distributes relevant news and events about the implementation of Wikimedia's [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Initiatives|Movement Strategy recommendations]], other relevant topics regarding Movement governance, as well as different projects and activities supported by the Movement Strategy and Governance (MSG) team of the Wikimedia Foundation.  

The MSG Newsletter is delivered quarterly, while the more frequent [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Updates|Movement Strategy Weekly]] will be delivered weekly. Please remember to subscribe [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive future issues of this newsletter.
&lt;/div&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;&quot;&gt; 

* '''Movement sustainability''': Wikimedia Foundation's annual sustainability report has been published. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A1|continue reading]])
* '''Improving user experience''': recent improvements on the desktop interface for Wikimedia projects. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A2|continue reading]])
* '''Safety and inclusion''': updates on the revision process of the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A3|continue reading]])
* '''Equity in decisionmaking''': reports from Hubs pilots conversations, recent progress from the Movement Charter Drafting Committee, and a new white paper for futures of participation in the Wikimedia movement. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A4|continue reading]])
* '''Stakeholders coordination''': launch of a helpdesk for Affiliates and volunteer communities working on content partnership. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A5|continue reading]])
* '''Leadership development''': updates on leadership projects by Wikimedia movement organizers in Brazil and Cape Verde. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A6|continue reading]])
* '''Internal knowledge management''': launch of a new portal for technical documentation and community resources. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A7|continue reading]])
* '''Innovate in free knowledge''': high-quality audiovisual resources for scientific experiments and a new toolkit to record oral transcripts. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A8|continue reading]])
* '''Evaluate, iterate, and adapt''': results from the Equity Landscape project pilot ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A9|continue reading]])
* '''Other news and updates''': a new forum to discuss Movement Strategy implementation, upcoming Wikimedia Foundation Board of Trustees election, a new podcast to discuss Movement Strategy, and change of personnel for the Foundation's Movement Strategy and Governance team. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A10|continue reading]])
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;msg-newsletter&quot;/&gt; --[[Қатысушы:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Қатысушы талқылауы:AAkhmedova (WMF)|талқылауы]]) 14:39, 2022 ж. шілденің 25 (+06)

== &lt;section begin=&quot;announcement-header&quot; /&gt; Vote for Election Compass Statements&lt;section end=&quot;announcement-header&quot; /&gt; ==
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''

Hi all,

Volunteers in the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] are invited to [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass/Statements|vote for statements to use in the Election Compass]]. You can vote for the statements you would like to see included in the Election Compass on Meta-wiki.

An Election Compass is a tool to help voters select the candidates that best align with their beliefs and views. The community members will propose statements for the candidates to answer using a Lickert scale (agree/neutral/disagree). The candidates’ answers to the statements will be loaded into the Election Compass tool. Voters will use the tool by entering in their answer to the statements (agree/disagree/neutral). The results will show the candidates that best align with the voter’s beliefs and views.

Here is the timeline for the Election Compass:

*&lt;s&gt;July 8 - 20: Volunteers propose statements for the Election Compass&lt;/s&gt;
*&lt;s&gt;July 21 - 22: Elections Committee reviews statements for clarity and removes off-topic statements&lt;/s&gt;
*July 23 - August 1: Volunteers vote on the statements
*August 2 - 4: Elections Committee selects the top 15 statements
*August 5 - 12: candidates align themselves with the statements
*August 15: The Election Compass opens for voters to use to help guide their voting decision

The Elections Committee will select the top 15 statements at the beginning of August

Best, 

Movement Strategy and Governance

''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee'' &lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;  --[[Қатысушы:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Қатысушы талқылауы:AAkhmedova (WMF)|талқылауы]]) 17:31, 2022 ж. шілденің 27 (+06)</text>
      <sha1>l6tpptxijj1bgweicvcsq154iy1eiz4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Портал:Ағымдағы оқиғалар</title>
    <ns>100</ns>
    <id>12555</id>
    <revision>
      <id>3054972</id>
      <parentid>3023436</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T11:00:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2252" xml:space="preserve">{{Мәліметті жаңалау керек}}
&lt;div style=&quot;float:right; width:49%&quot;&gt;
{{Портал:Ағымдағы оқиғалар/Күнтізбе}}
&lt;/div&gt;

== [[2012]] жыл ==
=== [[Қаңтар]] ===
*[[Ресей]], [[Беларусь]] және [[Қазақстан]]ның [[Біртұтас экономикалық кеңістік|Бірыңғай экономикалық кеңістігі]] жұмысын бастады.

===Мамыр===
{{Current events header|2012|05|18}}
&lt;!-- All news items below this line --&gt;
;Спорт
* [[18 мамыр]] — [[Грекия]]ның [[Афина]] қаласынан [[Ұлыбритания]]ға [[Лондон 2012|XXX жазғы Олимпиада ойындарының]] [[Олимпиада рәміздері|олимпиада оты]] жеткізілді.
&lt;!-- All news items above this line --&gt;|}
{{Current events header|2012|05|19}}
&lt;!-- All news items below this line --&gt;
;Апаттар
* [[Италия]]ндық [[Бриндизи]] қаласындағы [[Морвилло Фалконе мектебіндегі теракт (2012)|''Морвилло Фалконе'']] мектебінде жарылыс болып, нәтижесінде бір адам көз жұмды.
;Спорт
* [[Челси]] футбол клубы [[чемпиондар лигасы]]н алғашқы рет ұтып алды.
&lt;!-- All news items above this line --&gt;|}
{{Current events header|2012|05|20}}
&lt;!-- All news items below this line --&gt;
;Апаттар
* [[Италия]]ның солтүстігенде магнитудасы 6.0 балды жер сілкінісі болды.
;Спорт
* [[Ресей]] [[Шайбалы хоккейден әлем чемпионаты 2012|шайбалы хоккейден әлем чемпионатынның]] финалында [[Словакия]] құрамасын 6:2 есебімен жеңіп, [[Шайбалы хоккейден әлем чемпионаты|чемпионаттың]] жеңімпазы атанды. 
&lt;!-- All news items above this line --&gt;|}

=== Түсініктемелер ===
{{reflist}}

[[Санат:Алфавит бойынша порталдар]]
[[Санат:Ағымдағы оқиғалар]]</text>
      <sha1>g4lllcpct845jd0jn30oueg0c9y4j9c</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Дыбыс үндестігі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>17815</id>
    <revision>
      <id>3054956</id>
      <parentid>2479912</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T06:49:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Didar.Bayan21NS</username>
        <id>120910</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6389" xml:space="preserve">Түбір мен қосымшаның, сөз бен сөздің арасындағы дауыссыз дыбыстардың бір-біріне әсер етуі '''дыбыс үндестігі''' деп аталады. Дыбыс үндестігі дауыссыз дыбыстар арасында болады. Дыбыс үндестігі ''ассимиляция'' деп те аталады. [[Асимилляция]] – латын тілінің аssimilato «ұқсату» деген мағынаны білдіретін сөзінен шыққан термин.

Дыбыс үндестігі үшке бөлінеді:

1) ''ілгерінді ықпал;''

2) ''кейінді ықпал'';

3) ''тоғыспалы ықпал''.

'''Ілгерінді ықпал''' – Сөз ішінде немесе сөз аралығында алғашқы дыбыстың өзінен кейінгі дыбысқа әсерін тигізіп, ықпалын көрстепі тұруын айтамыз.Ілгерінді ықпал заңдылықтары:

1. Сөздің соңғы дыбысы қатаң болса, жалғанатын қосымша да қатаңнан басталады. Мысалы, тасты, көппен, шашқа, т.б.

2. Сөздің соңғы дыбысы ұяң болса, жалғанатын қосымша да ұяңнан басталады. Мысалы, жұлдызға, сөзбен, т.б.

3. Сөздің соңғы дыбысы дауысты не үнді болса, жалғанатын қосымша не ұяңнан, не үндіден басталады. Мысалы, шағалалар, шағаланы; егінмен, егінді, т.б.

4. Сөздің соңғы дыбысы ш болып, қосымша с дыбысынан басталса, қосымшадағы с дыбысы ш болып айтылады. Мысалы, көшсін – көшшін, ұшса – ұшша, т.б.

5. Сөздің соңы дауысты, үнді, ұяң дыбыстарға бітсе, екінші сөздің басындағы қатаң к, қ дыбыстары ұяң г, ғ болып айтылады: Меңдіқыз – Меңдіғыз, қара қой – қара ғой, Байкөкше – Байгөкше, бозкөде – бозгөде, Тұрарқожа – Тұрарғожа, жай қалмау – жай ғалмау, Байқоңыр – Байғоңыр, т.б.

6. Сөздің алғашқы сыңарындағы қатаң дауыссыздардың ықпалынан екінші сыңардағы ұяң дауыссыздар айтуда қатаң болып айтылады: Тұратбек – Тұратпек, Жолдасбай – Жолдаспай, Сәтбай – Сәтпай, т.б.

'''Кейінді ықпал''' – бір сөз көлемінде немесе екі сөз аралығында кейінгі дыбыстың өзінен бұрынғы дыбысқа әсер етіп ықпал жа сауын айтамыз. Кейінді ықпал заңдылықтары:

1. Қатаң қ, к, п дыбыстарына біткен сөздерге дауысты дыбыстан басталған қосымша жалғанғанда, түбірдегі қатаң дауыссыз дыбыс ұяң дауыссыз дыбысқа айналады: Мысалы, тілек+і – тілегі, құлақ+ы – құлағы, соқ+у – соғу, доп+ы – добы, сеп+е+ді – себеді, т.б.

2. Н дыбысына біткен сөзге б және п дыбысынан басталған қосымша жалғанғанда түбірдегі н дыбысы м болып айтылады. Мысалы, сенбе – сембе, он бес – ом бес, сәрсенбі – сәрсембі, Жанпейіс – Жампейіс, т.б.

3. Түбірдің соңғы н дыбысы к, қ, ғ, г дыбыстарының алдынан келгенде айтуда ң болып өзгереді. Мысалы, Дүйсенғали – Дүйсеңғали, Сәрсенкүл – Сәрсеңкүл, түнгі – түңгі, сәнқой – сәңқой, т.б.

4. Ш дыбысының алдынан келген с және з дыбыстары айтуда ш болып өзгеріп кетеді. Мысалы, құрылысшы – құрылышшы, сөзшең – сөшшең, таныс шығар – таныш шығар, Бозшағыл – Бошшағыл, Тасшайнар – Ташшайнар, т.б.

5. Түбір сөз соңғы з дыбысы кейінгі с дыбысының ықпалынан с болып айтылады. Мысалы, сөзсіз – сөссіз, сазсырнай – сассырнай, жүз сом – жүс сом, жазса – жасса, т.б.

6. Алғашқы сөз з дыбысына бітіп, кейінгі сөз ж дыбысынан басталса, з дыбысы ж болып айтылады. Мысалы, Оразжан – Оражжан, құз-жартас – құж-жартас, көз жазбау – көж жазбау, күз жақын – күж жақын, т.б.

7. Кейбір сөздерде қатар келген екі дауысты дыбыстың соңғысының ықпалынан алдыңғы дауысты дыбыс айтуда түсіп қалады. Мысалы, Сарыөзек – Сарөзек, алтыатар – алтатар, қара ала – қарала, жеті ешкі – жетешкі, шеткі үй – шеткүй, т.б.

'''Тоғыспалы ықпал'''- әркелкі дыбыстар қатар келіп тоғысып, екеуі де біріні-бірі өзіне еркін ұқсата алмай, басқа дыбыстарға ауысып кетуін айтамыз. &lt;ref&gt;Бектұров Ш.К. Қазақ тілі: лексика, фонетика, морфология, синтаксис: Оқуға түсуші талапкерлерге, студенттерге және оқытушы мұғалімдерге арналаған..-Алматы: Атамұра, 2006.-336 бет.&lt;/ref&gt;


{{Суретсіз мақала}}
[[Санат: Лингвистика]]</text>
      <sha1>7fbs6uvmmng2aahnfwtjpda3ksxj19y</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Інжіл</title>
    <ns>0</ns>
    <id>47085</id>
    <revision>
      <id>3054814</id>
      <parentid>2975424</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T13:48:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Muhammed musaev</username>
        <id>122050</id>
      </contributor>
      <comment>/* Сыртқы сілттемелер */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5611" xml:space="preserve">{{Ислам}}
'''Інжіл''' ({{lang-ar|[[wikt:إنجيل|إنجيل]]}} - '''инджил''', {{lang-ru|'''Евангелие'''}}) – [[Ислам|ислам діні]] бойынша [[Киелі Кітап|Библияны]] көрсетеді, негізінен [[жаңа өсиет]]ті көзде тұтады. Христиан діні бойынша [[Ғайса]] [[пайғамбар]]дың іс-іздері мен тәлімі Киелі кітапта айтылған. Нақты тұрғыда, Киелі кітапты, яғни Інжілді І ғасырлар айналасында [[Рим империясы]] крестке шегелеген Ғайсаның шәкірттері жазып қалдырған. Ал, Ислам діні бойынша Құдай аспаннан [[Забур]], [[Тәурат]], Інжіл және Құран кітаптарын іркес-тіркес түсірген. Інжіл де кейін күші жойылған Құдайдың кітабы.

Ислам діні бойынша, Інжілдің Құдай тарапынан келгені шындық болғанымен, оны соңғы пайғамбар келіп, Хазіретті Мұхаммедке (Аллаһтың Оған игілігі мен сәлемі болсын) 7 ғасырда Құран Кәрімнің түсуімен оған дейінгі кітаптар мансұқталған болып саналады.&lt;ref&gt;Қазақ Энциклопедиясы, 9 том&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Ислам. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2010 ISBN 9965-26-322-1&lt;/ref&gt;

==Қасиетті Құран Кәрімде Інжіл мен Тәурат жайында ==
Жуық аудармасы '''Халифа Алтай''' бойынша:

&quot;Әй Пайғамбар! Ауыздарымен: “Сендік” деп, жүректері сенбегендермен Яһудилерден күпірде жарысқандар сені кейітпесін. Олар өтірікке құлақ асады; сондай-ақ саған келмеген басқа бір қауым үшін тыңдайды. Және олар сөзді орындалғаннан кейін өзгертеді: “Егер сендерге осы берілсе, оны алыңдар да, егер ол берілмесе, онда бой тартыңдар!”,- дейді. (Мұхаммед Ғ.С.) Аллаһ (Т.), біреудің бұзылуын қаласа, сен ол үшін Аллаһтан дәнеңеге ие бола алмайсың. Міне солар, Аллаһтың жүректерін тазартуды қаламағандар. Оларға дүниеде жапа әрі ақыретте де зор азап бар. (5:41)

Олар өтірікке құлақ салушы, арам жеушілер. (Мұхаммед Ғ.С.) егер олар саған келсе, араларына үкім бер, немесе олардан жүз бұр. Егер олардан жүз бұрсаң да, олар саған ешбір зиян бере алмайды. Ал, егер араларына үкім берсең, тура үкім бер. Шәксіз Аллаһ турашыларды сүйеді. (5:42)

Олардың қасындағы Тәуратта Аллаһтың үкімі бола тұра саған қалайша жүгініседі? Сонан соң да одан олар бас тартады. Өйткені олар сенуші емес. (5:43)

Күдіксіз Тәуратты түсірдік, онда тура жол және нұр бар. Аллаһқа бой ұсынған пайғамбарлар, Яһудилерге онымен үкім етер еді. Және Аллаһтың Кітабын қорғауға міндеттендірілген сопылар мен ғалымдар да, онымен үкім етер еді. Олар оған куәгер еді. Ендеше адамдардан қорықпаңдар да, Менен қорқыңдар және аяттарымды аз бір ақшаға сатпаңдар! Кім Аллаһтың түсіргенімен үкім етпесе, міне солар қарсы болушылар. (5:44)

Оларға Тәуратта: жанға жан, көзге көз, мұрынға мұрын, құлаққа құлақ, тіске тіс және жараларға да, қарама-қарсы төлеу (қысас) жаздық. Дегенмен біреу, оны кешірім етсе, сонда ол оған кәппарат болады (өз күнәсы кешіледі.) Және кім Аллаһ түсірген заң бойынша билік етпесе, міне солар залымдар. (5:45)

Және пайғамбарлардың ізінше өзінің алдындағы Тәуратты растаушы етіп, Мәриям ұлы Ғисаны жалғастырдық. Әрі оған ішінде туралық, нұр болған алдындағы Тәуратты бекітуші сондай-ақ сақтанушылар үшін тура жол, үгіт түрінде Інжілді бердік. (5:46)&quot;

==Сыртқы сілттемелер==
* [https://amanjol.com Інжіл қазақша аудармасы]

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{wikify}}

[[Санат:Дін]]
[[Санат:Қасиетті жазулар]]
[[Санат:Ислам]]


{{Islam-stub}}

[[bs:Indžil]]</text>
      <sha1>q1fvd82ono5f7p6lurclscxjngcjobu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ішекті музыкалық аспаптар</title>
    <ns>0</ns>
    <id>48511</id>
    <revision>
      <id>3054845</id>
      <parentid>2832697</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T15:39:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batyrbek.kz</username>
        <id>5623</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Уикипедия:Гаджеттер/Санат шебері|Санат шебері]]: [[Санат:Ішектік музыкалық аспаптар]] → [[Санат:Ішекті музыкалық аспаптар]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2098" xml:space="preserve">[[Сурет:Guitarist girl.jpg|thumb| alt=A.]]
'''Ішекті музыкалық аспаптар''', [[хордофон]]дар – [[ішек]]тері арқылы үн шығаратын музыка аспаптары. Ішекті музыкалық аспаптары дыбысының жоғары-төмен болып өзгеруі ішегінің қысқа (мысалы, [[скрип]]ка, [[қобыз]]), немесе белгілі бір диапазонға келтіріліп қойған ішегіне (мысалы, [[фортепиано]]) байланысты. Ішекті музыкалық аспаптартардың дені ағаштан әзірленеді де, дека деп аталатын негізгі үнді тербеліске түсіріп шығаратын бөлігі [[шырша]], не болмаса [[самырсын]] ағашынан жасалады. Әдетте ішекті музыкалық аспаптардың кейбір бөлшектерін бекіту және [[механизм]]дік тетіктері үшін металл (ішектен басқа) қолданылады. Ішекті музыкалық аспаптар дыбыс-үн шығаруына қарай ысқылы ([[виола]], [[виолончель]], [[гиджак]], [[қобыз]], [[скрипка]], т.б.), шертпелі ([[арфа]], [[балалайка]], [[гитара]], [[гусли]], [[домбыра]], т.б.), соқпалы, соқпалы-тілді ([[цимбал]], [[фортепиано]], т.б.) және шертпелі-тілді болып жіктеледі; қ. Музыкалық аспаптар.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, X том;&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{wikify}}

[[Санат:Ішекті музыкалық аспаптар]]


{{stub}}</text>
      <sha1>cj4nndw6fqp9fy2vrosloua5om9x8jw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Василий Андреевич Жуковский</title>
    <ns>0</ns>
    <id>49066</id>
    <revision>
      <id>3054824</id>
      <parentid>2586086</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T14:37:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Gerelyi</username>
        <id>121370</id>
      </contributor>
      <comment>Fixed typo</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5544" xml:space="preserve">{{Infobox Biography 
|subject_name   = Василий Андреевич Жуковский
| image_name     = Bryullov portrait of Zhukovsky.jpg
| image_size     = 300px
| image_caption  =Василий Андреевич Жуковский
| date_of_birth  = 9.2.1783
| place_of_birth = [[Ресей]], [[Тула облысы]], [[Мищенское ауылы]]
| date_of_death  = 24.4.1852
| place_of_death = [[Германия]], [[Баден-Баден]], Петербургте жерленген
| occupation     = орыс ақыны
| spouse         = 
}}
'''Василий Андреевич Жуковский''' – орыс ақыны. Орыс әдебиетінде романтизмнің негізін салушылардың бірі.&lt;ref&gt;“Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9&lt;/ref&gt;

Помещик А.И. Буниннің заңсыз қалыңдығы – тұтқын түрік қызы Сальхиден туған. 1797 – 1801 жылдары [[Мәскеу университеті]]нің жанындағы пансионда оқыған. 1812 жылы француз-орыс соғысына қатысты. 1815 жылы патша сарайына алынып, 1826 жылдан Ресей тағы мұрагерінің тәрбиешісі болды. А.С. Пушкинмен таныс болған. Ол өзінің патшаға жақындығын пайдаланып, декабрьшіл ақындардың, [[Шевченко Тарас Григорьевич|Т.Г. Шевченконың]], М.Ю. Лермонтовтың, [[Пушкин Александр Сергеевич|А.С. Пушкиннің]] жазасын жеңілдетуге көмектесті. Ресейде Орта Азия мен Қазақстанды зерттеумен айналысатын “Азия академиясын” құруды ұсынды. Жуковский 19 ғасырдың 30-жылдарынан бастап, көбінесе, шет елдерде тұрды. “Село молалары” атты тұңғыш өлеңі (Т.Грей өлеңінің аудармасы) 1802 жылы жарияланды. “Людмила” (1808), “Светлана” (1808 – 12), “Эол арфасы” (1814) балладалары Жуковскийді ақын ретінде танытты. Жуковский орыс әдебиетінде психол. лириканың негізін салды. Гомердің “Одиссейін” (1849), шығыс эпостарын (“Рүстем – Зораб”, 1847), Байрон, Шиллер шығармаларын орыс тіліне аударды.&lt;ref&gt;Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002, ISBN 9965-607-02-8&lt;/ref&gt;

[[File:ZhukovskyBasil.jpg|thumb|right|250px|[[В. А. Жуковский. 1902, май]]]]

&lt;gallery widths=200 heights=200&gt;
File:1000 Jukovsky.jpg|&lt;small&gt;В. А. Жуковский [[Тысячелетие России (памятник)|Ескерткіште «1000-летие России»]] , [[Великий Новгород|Ұлы Новгородта]]&lt;/small&gt;
File:Памятник Жуковскому в Александровском саду.jpg|&lt;small&gt;Жуковскийге ескеркіш,  Александровский бақшасы, [[Санкт-Петербург]]&lt;/small&gt;
&lt;/gallery&gt;

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{commons|Category:Vasily_Zhukovsky}}
{{Bio-stub}}

[[Санат:9 ақпанда туғандар]]
[[Санат:1783 жылы туғандар]]
[[Санат:24 сәуірде қайтыс болғандар]]
[[Санат:1852 жылы қайтыс болғандар]]
[[Санат:Баден-Баденде қайтыс болғандар]]
[[Санат:Ресей империясы ақындары]]
[[Санат:XIX ғасырдағы Ресей ақындары]]
[[Санат:Ресей аудармашылары]]
[[Санат:Ресей империясы аудармашылары]]
[[Санат:XIX ғасыр аудармашылары]]
[[Санат:Поэзияны орыс тіліне аударушылар]]
[[Санат:Ағылшын тілінен аудармашылар]]
[[Санат:Ресей әдебиет сыншылары]]
[[Санат:Ресей империясы әдеби сыншылары]]
[[Санат:XIX ғасыр әдеби сыншылары]]
[[Санат:Василий Жуковский]]
[[Санат:Романтизм жазушылары]]
[[Санат:Ресей академиясы мүшелері]]
[[Санат:Санкт-Петербург ғылым академиясының құрметті мүшелері]]
[[Санат:Мәскеу университетінің құрметті мүшелері]]
[[Санат:Санкт-Петербург ғылым академиясының толық мүшелері]]
[[Санат:Оксфорд университетінің құрметті докторлары]]
[[Санат:Ресей империясы баспагерлері]]
[[Санат:Ресей империясы офицерлері]]
[[Санат:Баден-Баденде жерленгендер]]
[[Санат:Тихвинск зиратында жерленгендер]]</text>
      <sha1>ggrfmtk4lpt7grcz12g6cfw23187rb9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Басты бет/Жаңалықтар</title>
    <ns>10</ns>
    <id>58856</id>
    <revision>
      <id>3054957</id>
      <parentid>3052637</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T07:23:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <comment>өзекті емес</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2186" xml:space="preserve">{{Басты бет/Түйін
| түйін = 
{{flatlist|
; Өзекті оқиғалар
* ''[[COVID-19 пандемиясы‎|COVID-19 пандемиясы әлемде]] / [[Қазақстандағы COVID-19 пандемиясы|Қазақстанда]] • [[Ресейдің Украинаға басып кіруі (2022)|Ресейдің Украинаға басып кіруі]]''
}}
&lt;!-- Ағымдағы оқиғалардың бірінің суреттемесі --&gt;
[[Сурет:Метро.webp|оңға|200px]]
&lt;!-- Нақты оқиғалар --&gt;
* [[9 шілде]] — теннисші [[Елена Андреевна Рыбакина|Елена Рыбакина]] ең беделді [[Уимблдон жарысы]]нда жеңіске жеткен алғашқы қазақстандық атанды.
* [[5 маусым]] — [[Қазақстан]]да [[Қазақстандағы референдум (2022)|республикалық референдум]] өткізілді.
* [[30 мамыр]] — [[Алматы]]да &quot;[[Сарыарқа (метро бекеті)|Сарыарқа]]&quot; және &quot;[[Бауыржан Момышұлы (метро бекеті)|Бауыржан Момышұлы]]&quot; метро бекеттері іске қосылды (суретте).
* Әлемде тек [[Африка]] елдерінде ғана анықталып келген маймыл шешек ауруы маймыл шешек инфекциясы тіркелмеген елдерде өршігеніне мамандар алаңдай бастады.
* [[24 ақпан]] — Ресей әскері [[Украина]] жеріне '''[[Ресейдің Украинаға басып кіруі (2022)|басып кірді]]'''.
* [[2 қаңтар]] — [[Жаңаөзен]]де сұйылтылған газдың қымбаттауына байланысты '''[[2022 жылғы Қазақстандағы наразылық шаралары|наразылық шаралары басталып]]''' аяғы Қаңтар оқиғасына ұласумен аяқталды. 
| көрсет = {{{көрсет|}}}
}}
&lt;noinclude&gt;
{{doc}}
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>a19yk3k6cm31o9ujn5b1deyvqumy77a</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Мәтін</title>
    <ns>0</ns>
    <id>66189</id>
    <revision>
      <id>3054932</id>
      <parentid>2863081</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T05:27:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Didar.Bayan21NS</username>
        <id>120910</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6320" xml:space="preserve">'''Мәтін (текст; text)''' — 1) баспаға шығаруға арналған пішімді немесе бастапқы түрдегі бедербелгілік мәліметтер бөлшегі; 2) хабардың алмастыру хаттамасының ерекшеліктерімен байланысы жоқ ақпарат бөлігі; 3) бастапқы программаның жазбасы. Объектілік немесе жүктемеленетін модульдің бөлігі.

'''Мәтін''' — бұл жалпы (бір) тақырып төңірегіндегі біріккен, сабақтастық пен тұтастық тән, ақпаратты жеткізетін мазмұнды (мәнді) сөйлемдердің тізбегі. Мәтін сөзінің этимологиясы семантикалық құрылымдардан тұрады; адамның жасаған нәрсесі, осы істелген нәрсе әлементтерінің ішкі байланыстылығы, істелген нәрсенің шеберлілігі және осы аталған үш семантикалық құрылымдарға сай оны үш пән — [[мәтінтану]], [[герменевтика]] және [[поэтика]] зерттейді. Мәтінтану қарастырылып отырған мәтіннің қай дәуірге немесе авторға тиесілі екендігін анықтайды. Герменевтика мәтінді түсіндірумен айналысады. Киелі мәтіндер герменевтикасы экзегетика деп аталады. Мәтінді қарастыру шеберлігін поэтика зерттейді. Ол Мәтіннің қалай құрылғанын, оның құрылымы мен композициясын зерттейді (формальды мектеп, құрылымдық поэтика, генеративті поэтика). Мәтінді қазіргі [[семиотика]] (мәдениет мәтін ретінде) мен мәтін философиясындағыдай тым кең мағынада түсінуге болады. [[В. Руднев]]тің жасаған мәтін тұжырымы жеті баптан тұрады.

1) мәтіннің барлық элементтері өзара байланысты (өзара байланысқан) (құрылымдық поэтика тезисі).

2) мәтін элементтерінің арасындағы байланыс қайталанып, өзгеріп отыратын бірліктер мотивтер ретінде айқындалады. (Мотивті талдау тезисі);

З) мәтінде кездейсоқ ештеңе жоқ (психоталдау);

4) мәтіннің әрбір жекеленген және үстірт кәрінісінің (мәнінің) астында мифологиялық сипаттағы терең, әмбебап заңдылықтар жатыр (К.Т. Юнгтің аналитикалық психологиясы);

5) мәтін шындықты суреттемейді, ол онымен өзара күрделі қарым-қатынасқа түседі (аналитикалық философия және тілдік актілер теориясы);

6) бір мәтіндегі ақиқат нәрсе, басқасында жалған болып шығуы мүмкін ( мүмкін дүние (нәрсе) семантикасы);

7) мәтін — қатып-семіп қалған мән емес, ол автор мен оқырман және мәдени контекст арасындағы сүхбат ([[Бахтин поэтикасы]]).

&lt;ref&gt;Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Информатика және компьютерлік техника / Жалпы редакциясын басқарған – түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А. Қ. Құсайынов.
 – Алматы: «Мектеп» баспасы» ЖАҚ, 2002 жыл. – 456 бет. ISBN 5-7667-8284-5&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;Мәдениеттану: жоғарғы оқу орнындары мен колледж студенттеріне арнлған оқулық. Алматы: Раритет, 2005.- 416 бет. ISBN 9965-663-71-8&lt;/ref&gt;

'''Мәтін түрлері'''
*Әңгімелеу мәтіні - оқиғаны ретімен баяндайтын мәтін түрі. Сұрақтары:Не істеді? Қайтеді?
*Сипаттау мәтіні - белгілі бір нәрсенің құбылыстың сын сипатын егжей тегжейлі сипаттайтын мәтін түрі. Сипаттау мәтінің басқа мәтіндерден айырмашылығы: етістіктері өткен немесе осы шақта қолданылады; сипаттама тілі (сын есімдер, үстеулер); көңіл күй етістіктері мен нақты зат есімдер; сенсорлық елестетуді қолданады; сипаттау үшін салыстыруды қолданады. Сипаттау мәтінін табиғат көріністерін, адам портреті бейнесі т.б. сын есімдер, үстеу түрлерін қолданылып, заттар салыстырмалы түрде сипатталуында көре аламыз.
*Пайымдау мәтіні белгілі бір пікірді түсіндіреді, дәлелдейді және не үшін? сұрағына жауап береді.  

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:Ақпараттану]]
[[Санат:Компьютерлік техника]]</text>
      <sha1>tmtkp27a5p83369fkz4mjfouvdhfelx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Оптикалық қалыңдық</title>
    <ns>0</ns>
    <id>84329</id>
    <revision>
      <id>3054835</id>
      <parentid>2051580</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T15:07:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерден Карсыбеков</username>
        <id>3744</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Ерден Карсыбеков [[Оптикалық қалындық]] бетін [[Оптикалық қалыңдық]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="719" xml:space="preserve">'''Оптикалық қалындық''' -жарықтың жұтылуы мен шашырауының салдарынан оптикалык сэулеленудің ортада элсіреуін сипаттайтын өлшемсіз шама.&lt;ref&gt;Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Физика / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д,, профессор Е. Арын – Павлодар: С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті, 2006.  ISBN 9965-808-88-0&lt;/ref&gt;
==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{Суретсіз мақала}}

{{wikify}}

[[Санат:Физика]]


{{Stub}}</text>
      <sha1>plgsnvd6hir6379l45v2nidhu66ebnv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Илья Бахтия</title>
    <ns>0</ns>
    <id>84582</id>
    <revision>
      <id>3054859</id>
      <parentid>2372000</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T16:35:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Радилям</username>
        <id>122057</id>
      </contributor>
      <comment>Мәлімет қостым</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8809" xml:space="preserve">'''Илья Бахтия (''Илья Молотов'')'''&lt;ref&gt;Қазақстан жазушылары: Анықтамалық/Құрастырушы: Қамшыгер Саят, Жұмашева Қайырниса   - Алматы: «Аң арыс» баспасы, 2009 жыл&lt;/ref&gt; (''[[1932]]-[[1988]]'') 18 наурызда [[Алматы облысы]], [[Ұйғыр ауданы]]ның Кіші Дихан ауылында туған. Абай атындағы Қазақ педагогика институтының қазақ тілі мен әдебиеті факультетін бітірген.
И.Бәхтия әкесі Молут Мәсудиден ерте айырылды. Жалғыз басты анасы жеті баласын асырап қалды. Әкесінің Өзбекістанда қызмет еткен інісі келіп, И. Бәхтия мен ағасын 1937 жылы сол жаққа алып кетеді. Жақын адамдарының мұғалімдік қызметті атқарғаны жас Ильяның зерек болып өсуіне өз ықпалын тигізді. Мектепте жақсы оқып, өзбек әдебиетін жетік меңгерген , тіпті «Алпамыс» дастанын түгел жатқа білген. Білімді болғандықтан ұстаздар оның қабілетін байқап, бірден 3-ші сыныпқа алды. 
Соғыс басталды... Оны асыраған ағасы мен көкесін әскерге алып кетті. Сол ала-сапыран қиын кездері жақын адамдарының бірі- тәтесі де көз жұмды. Өсе келе таныстарының арқасында 1941 жылы өз отбасына қосылды. Мектептер жабылып, ол да жас балалармен бірге қолға кетпен алып еңбектенді.
Анасы Ревихан Ганиева батыр аналардың қатарынан еді. Колхозда ол кісі адал және ержүрек еңбек атқарды. Қиын замандарда жеті баладан төртеуі ғана тірі қалды. Анасы секілді тәтесі Аппаққиз Молутова соғыс ардагері атанды. Жас И.Бәхтия көп қиындықтарды көргендіктен ол табанды болып өсті және анасының қасынан бір ажырамады. Анасы білім бере алмаса да, жас азаматты еңбекқор етіп тәрбиелеп өсірді.
Соғыс бітті. 1946 жылы Қалжат ауылында мектеп-интернат ашылды. Илья Бәхтия мектепті бітіріп, 1953 жылы Алматы қаласындағы КазПИ- Абай атындағы педагогикалық институтының қазақ тілі және әдебиет  факультетіне түсіп, оны 1957 жылы бітірді.  Оқуын бітіргеннен кейін Кетпенде мұғалім болып жұмыс істеді, кейін Алматы қаласына келіп, « Жазушы»(КХИЛ) баспасында, республикалық радио-телевидение комитетінде жұмыс істеді. 1973 жылы Москвадағы 2 жылдық жоғары әдебиет курсына оқуға түсті, оны 1975 жылы аяқтап, біржолата шығармашылық жұмыстарына кірісті. 1960 жылы КПСС мүшесі атанды. Мектеп кезінен жас жазушы өлеңдерді жаза бастаған.  Өз өлеңдерінде ол соғыс кезіндегі көрген қиыншылықтарды , ана мен бала сағынышын , соғысқа аттанған жас жігіттер мен бойжеткендердің шынайы махаббатын, және Отанға деген сүйіспеншілігін өз шығармаларында баяндаған. « Адам баласына нан, су, ауа, өмір қаншалықты қажет болса, поэзия соншалықты қажет» деп жылдан жылға оның поэзиясы өркендеп, қысқа өлеңдерді емес, терең мағыналы шығармаларды жаза бастады. Солардың қатарында: «Сәһәт акам соқиси», « Тракторчи Муса», « Қойчи Нәвәр» атты шығармалары жарық көрген. Қазақ тілінде білім алғандықтан көптеген өлеңдері де қазақша жазылған. Илья Бәхтия кішкентай кезінен Абайдың шығармаларын сүйіп оқығандықтан, қазақ әдебиетіне талпынысы өсе берді. 
Алғашқы жарық көрген шығармасы «Октябрь» 1950 жылы 7 қарашада «Сталиншы» газетінде жарияланған. Бірінші «Достларға соға» атты кітабы 1956 жылы басылып шықты.
Лирика жанрындағы шығармаларында азап, махаббат, өмір мағынасы сияқты мәселелері орын алған. Жазушының шығармалары терең мағынасымен, жеңіл әрі түсінікті тілде жазылуымен әр оқырманның көңілінен шығады. Өзі айтқандай: « Ой-пікірімнің шашылмай,дәл сол қалпында оқырманға жетуі  үшін сол күйінде басталып, сол күйінде аяқталуына үлкен мән беремін» деп айтқан.
Тұрмыста кездесетін: ашкөздікті,жауыздықты, арсыздықты лирика жанрында сатиралық элементтермен жазған. Сол элементтер арқылы оқырманға қандай адам болмау керегін көрсете білді. Балалар әдебиетіне де ерекше көңіл бөлген және «Балаларға базарлық» атты жинақты жазды.

== Жұмыс баспалдағы ==
Мектепте мұғалім, Қазақ мемлекеттік көркем әдебиет баспасының үйғыр әдебиеті бөлімінде редактор, [[Қазақ радиосы]]нда тілші болып істеді. Алғашқы өлеңдер жинағы ''«Достарға тарту»'' деген атпен [[1955]] жылы жарық көрді. [[1958]] жылы'' «Мой Гюлстан»'' деген өлеңдер кітабы орыс тілінде шықты. Ол ұйғыр тіліне [[Пушкин Александр Сергеевич|А.С.Пушкиннің]], [[Лермонтов Михаил Юрьевич|М.Ю.Лермонтовтың]], [[Абай Құнанбаев|А.Құнанбаевтың]], [[Сәкен Сейфуллин|С.Сейфуллиннің]], [[Ғамзатов|Р.Ғамзатовтың]] бірсыпыра өлеңдерін, [[Әбділда Тәжібаев|Ә.Тәжібаевтың]] ''«Жалғыз ағаш — орман емес»'' драмасын аударған.&lt;ref&gt;“Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010 жыл.ISBN 9965-26-096-6&lt;/ref&gt;

== Шығармалары ==
*''Достарға тарту. Өлеңдер. А., ҚМКӘБ, [[1955]]; 
*''Менің арманым. Өлеңдер. А., ҚМ КӨБ, [[1958]]; 
*''Қайнар. Өлеңдер. А., ҚМКӘБ, [[1961]]; 
*''Тянь-Шаньжігіті. Өлеңдер. А., ҚМКӘБ, [[1963]]; 
*''Тянь-Шань жыры. А., «Жазушы», [[1966]]; 
*''Іле өңірінде. Өлеңдер. А., «Жазушы», [[1973]]; 
*''Өтеді өмір осылай. Өлеңдер. А., «Жазушы», [[1981]]; 
*''Өмір өткелдері. Таңдамалы. А., «Жазушы», [[1982]].

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{Суретсіз мақала}}
{{Stub: Қазақ әдебиеті}}
{{wikify}}

[[Санат:Қазақстан жазушылары]]
[[Санат:Алматы облысы тұлғалары]]
[[Санат:1932 жылы туғандар]]
[[Санат:1988 жылы қайтыс болғандар]]</text>
      <sha1>hejdjnkdty6il9371up1t1oebuavv3e</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қиысу</title>
    <ns>0</ns>
    <id>85715</id>
    <revision>
      <id>3054942</id>
      <parentid>2134185</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T06:05:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Didar.Bayan21NS</username>
        <id>120910</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4347" xml:space="preserve">'''Қиысу''' — [[синтаксис]]тік байланыстың жиі қолданылатын түрі, [[сөйлем]]дегі бағыныңқы мүше басыңкы мүшенің [[грамматика]]лық тұлғасына не грамматикалық мағынасына қарай тұлғаланып байланысады. Қиысу сөйлемде [[бастауыш]] пен [[баяндауыш]]тың арасын байланыстырады. Бастауыш пен баяндауыш [[жіктік жалғау]]лары арқылы не жіктелу ретімен жақ жағынан жекеше, көпше түрде үйлесіп байланысады. Мысалы: Мен айттым — сен айттың — ол айтты. Біздер айттық — сіздер айттыңыздар — олар айтты. 
Қиыса байланысқан сөздердің бірінші компоненті қай жақта тұрса, екінші компоненті де сол жақта болып келеді, ал бірініші компоненті жекеше немесе көпше тұлғада келсе, екінші компоненті де сондай тұлғада болады. &lt;ref&gt;Бектұров Ш.К. Қазақ тілі: лексика, фонетика, морфология, синтаксис: Оқуға түсуіш талапкерлерге, студенттерге және оқытушы мұғалімдерге арналаған..-Алматы: Атамұра, 2006.-336 бет.&lt;/ref&gt;

Қолданбалы тіл білімі (орыс. прикладное языкознание) — тілге байланысты практикалық мәселелерді шешу әдістерімен шұғылданатын тіл біліміндегі бағыт.
=='''Тіл білімінің мәселелері'''== 
Тіл білімінің дәстүрлі, қолданбалы мәселелері мынадай: 
*әліпби түзу, оны жетілдіру; 
*[[Ауызекі (ауызша)|ауызекі]] сөйлеудің, шет тіл сөздерінің жазылуын реттеу; *стенография; 
*соқырларға арналған жазу жүйесін жасау; 
*ғылыми-техникалық [[терминология]]ны қалыптастыру; 
*жаңа өнімдер мен тауар атауларының колданылу ережесін жасау; 
*тілді оқыту әдістемесін жетілдіруге қажетті тілдік материалды сұрыптау, осы сияқты мәселелерді шешу үшін арнайы анықтамалар жасау, жасанды тілдерді қалыптастырып, оларды үйрету. 
20 ғ. 2-жартысында Қиысу т. б. жоғарыдағы мәселелерді адамның ғана емес, сонымен бірге автомат-ЭЕМ-нің көмегімен шешу әдістерін қарастырды. Осыған орай &quot;есептеуіш тіл білімі&quot;, &quot;[[инженерлік тіл білімі]]&quot;, &quot;автоматты тіл білімі&quot; терминдері қолданылды. Қиысу т. б. термині 20 ғ. 20 жж. пайда болды. Оның жалпы әдістері [[теория]]лық тіл білімінде тілді талдаудың [[алгоритм]]дік жүйесінің зерттелуімен, [[математика]]лық тіл білімімен байланысты.
Қиысу т. б.-ның негізгі бағыттары: ақпараттық жұмыстарды, мәтіндік аудармаларды автоматтандыру, басқару жүйесін автоматтандырудың тілдік мәселелерін шешу, ғылыми-техникалық терминологияны стандарттау.&lt;ref&gt;Тіл білімі терминдерінің түсіндірме сөздігі — Алматы.

«Сөздік-Словарь», 2005 жыл. ISBN 9965-409-88-9&lt;/ref&gt;

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{wikify}}

{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:Лингвистика]]


{{Stub}}</text>
      <sha1>l8gqjzrcsp0tf8vwlukkjgly0bqd92a</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054944</id>
      <parentid>3054942</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T06:07:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Didar.Bayan21NS</username>
        <id>120910</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4347" xml:space="preserve">'''Қиысу''' — [[синтаксис]]тік байланыстың жиі қолданылатын түрі, [[сөйлем]]дегі бағыныңқы мүше басыңкы мүшенің [[грамматика]]лық тұлғасына не грамматикалық мағынасына қарай тұлғаланып байланысады. Қиысу сөйлемде [[бастауыш]] пен [[баяндауыш]]тың арасын байланыстырады. Бастауыш пен баяндауыш [[жіктік жалғау]]лары арқылы не жіктелу ретімен жақ жағынан жекеше, көпше түрде үйлесіп байланысады. Мысалы: Мен айттым — сен айттың — ол айтты. Біздер айттық — сіздер айттыңыздар — олар айтты. 
Қиыса байланысқан сөздердің бірінші компоненті қай жақта тұрса, екінші компоненті де сол жақта болып келеді, ал бірініші компоненті жекеше немесе көпше тұлғада келсе, екінші компоненті де сондай тұлғада болады. &lt;ref&gt;Бектұров Ш.К. Қазақ тілі: лексика, фонетика, морфология, синтаксис: Оқуға түсуші талапкерлерге, студенттерге және оқытушы мұғалімдерге арналаған..-Алматы: Атамұра, 2006.-336 бет.&lt;/ref&gt;

Қолданбалы тіл білімі (орыс. прикладное языкознание) — тілге байланысты практикалық мәселелерді шешу әдістерімен шұғылданатын тіл біліміндегі бағыт.
=='''Тіл білімінің мәселелері'''== 
Тіл білімінің дәстүрлі, қолданбалы мәселелері мынадай: 
*әліпби түзу, оны жетілдіру; 
*[[Ауызекі (ауызша)|ауызекі]] сөйлеудің, шет тіл сөздерінің жазылуын реттеу; *стенография; 
*соқырларға арналған жазу жүйесін жасау; 
*ғылыми-техникалық [[терминология]]ны қалыптастыру; 
*жаңа өнімдер мен тауар атауларының колданылу ережесін жасау; 
*тілді оқыту әдістемесін жетілдіруге қажетті тілдік материалды сұрыптау, осы сияқты мәселелерді шешу үшін арнайы анықтамалар жасау, жасанды тілдерді қалыптастырып, оларды үйрету. 
20 ғ. 2-жартысында Қиысу т. б. жоғарыдағы мәселелерді адамның ғана емес, сонымен бірге автомат-ЭЕМ-нің көмегімен шешу әдістерін қарастырды. Осыған орай &quot;есептеуіш тіл білімі&quot;, &quot;[[инженерлік тіл білімі]]&quot;, &quot;автоматты тіл білімі&quot; терминдері қолданылды. Қиысу т. б. термині 20 ғ. 20 жж. пайда болды. Оның жалпы әдістері [[теория]]лық тіл білімінде тілді талдаудың [[алгоритм]]дік жүйесінің зерттелуімен, [[математика]]лық тіл білімімен байланысты.
Қиысу т. б.-ның негізгі бағыттары: ақпараттық жұмыстарды, мәтіндік аудармаларды автоматтандыру, басқару жүйесін автоматтандырудың тілдік мәселелерін шешу, ғылыми-техникалық терминологияны стандарттау.&lt;ref&gt;Тіл білімі терминдерінің түсіндірме сөздігі — Алматы.

«Сөздік-Словарь», 2005 жыл. ISBN 9965-409-88-9&lt;/ref&gt;

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{wikify}}

{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:Лингвистика]]


{{Stub}}</text>
      <sha1>2ib33st7mzshp9l7e6iddlde080kiuq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы:Ismukhammed/зертхана</title>
    <ns>2</ns>
    <id>199927</id>
    <revision>
      <id>3054971</id>
      <parentid>2566107</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T10:44:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <comment>бұл бет ағымдағы оқиғалар санатына жатпайды, сосын сілтеме үшін дереккөздер бөлімін қостым</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17840" xml:space="preserve">{{Infobox generiek
| bgcolor  = #B0C4DE
| kop      = {{{атауы|}}}
| kop0     = {{{қазақша аудармасы|}}}
| image    = {{{логотипі|}}}
| kop1     = Чемпионат мәліметі
| head1_1  = Иесі                 | item1_1 = {{#if:{{{иесі2|}}}|(лер)}}
| head1_2  = Қала(лар)                    | item1_2 = {{{ел|}}}
| head1_3  = Аймақ                   | item1_3 = {{{аймақ|}}}
| kop2     = Қосымша мәлімет
| head2_1  = Төрағасы              | item2_1 = {{{төраға|}}}
| head2_2  = Вице-президент          | item2_2 = {{{вице-перзидент|}}}
| head2_3  = Бас хатшы     | item2_3 = {{{бас хатшы|}}}
| head2_4  = Штаб-пәтері                  | item2_4 = {{{штаб-пәтер|}}}
| head2_5  = Құрылған жылы         | item2_5 = {{{құрылған жылы|}}}
| kop3     = Құрылымы
| head3_1  = Халықаралық қауымдастық              | item3_1 = {{{халықаралық қауымдастық|}}}
| head3_2  = Аймақтық қауымдастық           | item3_2 = {{{аймақтық қауымдастық|}}}
| head3_3  = Басшы ұйым        | item3_3 = {{{басшы ұйым|}}}
| head3_4  = Ұлттық қауымдастық          | item3_4 = {{{ұлттық қауымдастық|}}}
| image0   = {{{сурет|}}}
| caption0 = {{{сурет атауы|}}}
| other1   = {{#If:{{{сайты|}}}|[{{{сайты}}} Ресми сайты]}}
| портал  = Спорт
| портал2 = {{{портал2|}}}
}}&lt;noinclude&gt;

{{Әлем чемпионаты
| атауы = Union Cycliste Internationale
| қазақша аудармасы = Халықаралық велосипедшілер одағы
| логотипі = 
| аббревиатура = UCI
| спорт = [[Велоспорт]]
| ел = 
| аймақ = [[Дүние жүзі]]
| штаб-пәтер = World Cycling Centre&lt;br/&gt;Chemin de la Mêlée 12&lt;br/&gt;1860 [[Эгль]]&lt;br/&gt;[[Image:Flag of Switzerland (Pantone).svg|15px]] [[Швейцария]]
| төраға = {{flagicon|Ireland}} [[Патрик МакКуэйд]]
| вице-президент = 2
| бас хатшы = 
| құрылған жылы = [[Париж]], [[14 сәуір]] [[1900]]
| халықаралық қауымдастық = 
| аймақтық қауымдастық = 
| басшы ұйым = [[ХОК]]
| ұлттық қауымдастық = {{KAZ}}: [[Қазақстанның велоспорт федерациясы|ҚВФ]]
| сурет = World Cycling Centre - Aigle Switzerland.jpg
| сурет атауы = [[Эгль]]дегі ''World Cycling Centre'' орталығы
| сайты = http://www.uci.ch
| портал = Спорт
| портал2 = 
}}

{| style=&quot;background-color:transparent&quot; cellspacing=0 cellpadding=0
|valign=&quot;top&quot;|
{{Портал:Ағымдағы оқиғалар/Тақырыптар}}
{| style=&quot;width:100%; margin:7px 0px; padding:2px; background-color:white; border:1px #{{{colorborde|aed2c0}}} solid;&quot;
|-
|
{| cellspacing=0 width=100% style=&quot;background-color:#{{{colorfondo|cef2e0}}}&quot;
| align=&quot;left&quot; style=&quot;font-size:11pt; font-weight:bold; border:1px #{{{colorborde|aed2c0}}} solid; padding:5px; margin-left:0px; width:100%&quot;|&lt;big&gt;Соңғы оқиғалар&lt;/big&gt;&amp;nbsp;&lt;span class=&quot;noprint plainlinksneverexpand&quot; style=&quot;white-space: nowrap; font-size:xx-small;&quot;&gt;([[Портал:Ағымдағы_оқиғалар/Соңғы жаңалықтар|&lt;span style=&quot;color:#002bb8;&quot; title=&quot;Соңғы жаңалықтарды қарау&quot;&gt;Қарау&lt;/span&gt;]] • [http://ru.wikipedia.org/w/index.php?title=Портал:Ағымдағы оқиғалар/Соңғы_жаңалықтар&amp;action=edit &lt;span style=&quot;color:#002bb8;&quot; title=&quot;Соңғы жаңалықтарды өңдеу&quot;&gt;Өңдеу&lt;/span&gt;])&lt;/span&gt;&lt;br /&gt;&lt;small&gt;Добавить запись может любой желающий! Прочитайте сегодняшние новости и добавьте самые главные, указав источник-ссылку.&lt;/small&gt;
|}
|-
|
{{Портал:Ағымдағы оқиғалар/Соңғы жаңалықтар}}
|}
|valign=&quot;top&quot; style=&quot;width:200px&quot;|{{Портал:Ағымдағы оқиғалар/Күнтізбе}}{{Портал:Ағымдағы оқиғалар/Sidebar}}
|}
{{Портал:Ағымдағы оқиғалар/Астынғы бөлігі}}

{{Listen
| filename    = Accordion chords-01.ogg
| title       = Accordion chords
| description = Chords being played on an accordion
}}

{{Navbox
|bodyclass  = 
|name       = Франция аймақтары
|title      = [[Сурет:Flag of France.svg |40px]] Франция аймақтары
|titleclass = 
|image      = 
|above      = 

|gruop1 = Аймақтар:
|list1 = [[Аквитания (аймақ)|Аквитания]]{{•}} [[Бретань]]{{•}} [[Бургундия]]{{•}} [[Жоғарғы Нормандия]]{{•}} [[Иль-де-Франс]]{{•}} [[Корсика]]{{•}} [[Лангедок — Руссильон]]{{•}} [[Лимузен (аймақ)|Лимузен]]{{•}} [[Лотарингия]]{{•}} [[Төменгі Нормандия]]{{•}} [[Нор — Па-де-Кале]]{{•}} [[Овернь]]{{•}} [[Пикардия]]{{•}} [[Прованс — Альпі — Зеңгір жағалау]]{{•}} [[Пуату — Шаранта]]{{•}} [[Рона — Альпі]]{{•}}  [[Луара жерлері]]{{•}} |[[Франш-Конте]]{{•}} [[Орталық (Франция аймағы)|Орталық]]{{•}} [[Шампань — Арденндер]]{{•}} [[Эльзас]]{{•}} [[Оңтүстік — Пиренеи]]

|group2 = Теңіз ар жағындағы аймақтар:
|list2 = [[Гваделупа]]{{•}} [[Майотта]]{{•}} [[Мартиника]]{{•}} [[Реюньон]]{{•}} [[Француздық Гвиана]]
}}&lt;noinclude&gt;

{|class=&quot;infobox geography vcard&quot; style=&quot;border:1px solid #ccd2d9; -moz-border-radius: 10px; border-radius: 10px; -webkit-border-radius: 10px; -khtml-border-radius: 10px; background:#f9f9f9;width:23em;align:right; font-size:91%;{{hija}}; cellpadding:0; cellspacing:0&quot;
|-
| class=&quot;fn&quot; colspan=&quot;2&quot; style=&quot;background:#F2F2F2;text-align:center;&quot;| &lt;font style=&quot;text-align:center;font-size: 150%;color:black;font-weight:bold;&quot;&gt;{{{Аумақ}}}&lt;/font&gt;
|-
{{#if:{{{Сурет|}}}|
! colspan=&quot;2&quot; {{!}} 
[[Сурет:{{{Сурет|}}}|250px|center]]
}}
|-
| class=&quot;fn&quot; colspan=&quot;2&quot; style=&quot;background:#D4E7ED; text-align:center; font-size: 98%; color:black &quot; | '''Нақты уақыт'''
|-
{{#if:{{{жылжыту|}}}|
! class=&quot;fn&quot; colspan=&quot;2&quot; {{!}} 
{{Ora analoge |madhësia=75px|lien=auto| ora={{#time:h|{{#expr:{{{жылжыту}}}}} hours{{#if:{{{жылжыту-minuta|}}}|{{#expr:{{{жылжыту-minuta}}}}} minutes|}}}}|minuta={{#time:i|{{#if:{{{жылжыту-minuta|}}}|{{#expr:{{{жылжыту-minuta}}}}} minutes|}}}}|description={{#ifeq:{{#time:i|{{#if:{{{жылжыту-minuta|}}}|{{#expr:{{{жылжыту-minuta}}}}} minutes|}}}}|00|Ora është {{#expr:{{#time:H|{{#expr:{{{жылжыту}}}}} hours{{#if:{{{жылжыту-minuta|}}}|{{#expr:{{{жылжыту-minuta}}}}} minutes|}}}}}} ora{{#ifeq:{{#time:H{{#expr:{{{жылжыту}}}}} hours{{#if:{{{жылжыту-minuta|}}}|{{#expr:{{{жылжыту-minuta}}}}} minutes|}}}}|01||s}}|Ora është {{#expr:{{#time:H|{{#expr:{{{жылжыту}}}}} hours{{#if:{{{жылжыту-minuta|}}}|{{#expr:{{{жылжыту-minuta}}}}} minutes|}}}}}} h {{#expr:{{#time:i|{{#if:{{{жылжыту-minuta|}}}|{{#expr:{{{жылжыту-minuta}}}}} minutes|}}}}}}}}
}}}}
|-
| class=&quot;fn&quot; colspan=&quot;2&quot; style=&quot;background:#D4E7ED; text-align:center; font-size: 98%; color:black &quot; | '''Статистика'''
|-
{{#if:{{{Легенда|}}}|
! colspan=&quot;2&quot; {{!}} &lt;small&gt;{{{Легенда|}}}&lt;/small&gt;
}}
|-
{{#if:{{{Коды|}}}|
! style=&quot;background:#D4E7ED; text-align:center; width:120px;&quot;  {{!}} Коды:
{{!}} {{{Коды|}}}
}}
|-
{{#if:{{{Бойлық|}}}|
! style=&quot;background:#D4E7ED; text-align:center;&quot;  {{!}} Бойлық:
{{!}} [[Меридианы {{{Бойлық|}}}|{{{Бойлық|}}} °]] 
}}
|-
{{#if:{{{Қамту|}}}|
! style=&quot;background:#D4E7ED; text-align:center;&quot;  {{!}} Аумақтық қамту:
{{!}} ≈ {{{Қамту|?}}} км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;
}}
|-
{{#if:{{{Жұрты|}}}|
! style=&quot;background:#D4E7ED; text-align:center;&quot;  {{!}} Жұрты:
{{!}} ≈ {{{Жұрты|?}}} адам
}}
|-
{{#if:{{{Тығыздық|}}}|
! style=&quot;background:#D4E7ED; text-align:center;&quot;  {{!}} Жұрт тығыздығы:
{{!}} ≈ {{{Тығыздық|?}}} адам/км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;
}}
|-
{{#if:{{{Елдер/аумақтар|}}}|
! style=&quot;background:#D4E7ED; text-align:center;&quot;  {{!}} Елдер және аумақтар:
{{!}} {{{Елдер/аумақтар|?}}}
}}
|-
|}

&lt;noinclude&gt;
&lt;pre&gt;
{{Уақыт белдеуі
|Аумақ        =
|Сурет        =
|Легенда    =
|Коды        =
|жылжыту   =
|Бойлық    =
|Қамту  =
|Жұрты   =
|Тығыздық    =
|Елдер/аумақтар =
}}
&lt;/pre&gt;
==Shëmbull==
{{Уақыт белдеуі
|Аумақ        =UTC+1
|Сурет        =Standard time zones of the world (2007-02-20, white bck).svg
|Легенда    =
|Коды        =A
|жылжыту   =+1
|Бойлық    =15
|Қамту  =14300000
|Жұрты   =670000000
|Тығыздық    =
|Елдер/аумақтар =44
}}
[[fr:Modèle:Infobox_Fuseau_horaire]]
&lt;/noinclude&gt;


{{Газет
 |атауы                = The Times
 |шынайы атауы   = 
 |сурет             = [[Сурет:The Times.jpg|220 px]]
 |сурет атуы                 = 
 |түрі                     = күнделікті [[газет]]
 |форматы                  = ұйысқан
 |құрылғаны               = [[1785 жыл]]
 |басылымның аяқталуы  = 
 |бағасы                    = [[Фунт стерлинг|£]]1 &lt;small&gt;(Дс—Жм)&lt;/small&gt;&lt;br /&gt;[[Фунт стерлинг|£]]1.50 &lt;small&gt;(Сн)&lt;/small&gt;&lt;br /&gt;[[Фунт стерлинг|£]]2.00 &lt;small&gt;(Жм)&lt;/small&gt;
 |иелері               = «[[News Corporation]]»
 |баспашы                = 
 |редакторы                = Джеймс Хардинг
 |бас редакторы        = 
 |штаты                    = 
 |саяси             = 
 |тілі                    = [[Ағылшын тілі|ағылшынша]]
 |мерзімділік           = 
 |көлемі                   = 
 |тиражы                   = 440 581 &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.guardian.co.uk/media/table/2011/jul/15/abcs-national-newspapers|title=ABCs: National daily newspaper circulation June 2011|publisher=''guardian.co.uk''|accessdate=2011-07-11|date=23.07.2011|lang=en|archiveurl=http://www.webcitation.org/65EAMTiNu|archivedate=2012-02-05}}&lt;/ref&gt;
 |бас кеңсесі            = [[Лондон]]
 |ISSN                    = 0140-0460
 |веб-сайты                = {{URL|www.timesonline.co.uk}}
}}


{{Мультсериал
 |Атауы      = Том және Джерри
 |Түпнұсқа      = Tom and Jerry
 |Сурет   = 
 |Сурет атауы       = 
 |Түрі           = [[комедия]], [[мультфильм]]
 |Форматы        = 
 |Жанры          = 
 |Режиссері      = 
 |Продюсері      = [[Фред Куимби]]
 |Жасаушы     = [[Уильям Ханна]], [[Джозеф Барбера]]
 |Сценарист     = 
 |Рөлдер          = [[Уильям Ханна]]&lt;br /&gt;[[Билли Блэтчер]]&lt;br /&gt;[[Доуз Батлер]]&lt;br /&gt;[[Лиллиан Рэндольф]]
 |Композиторы    = 
 |Аниматорлар     = 
 |Студия        = [[MGM]], [[Ханна-Барбера]], [[Warner Bros.]]
 |Ел        = {{USA}}
 |Маусымдар саны = 
 |Сериялар саны   = 163
 |Сериялар тізімі  = 
 |Ұзақтығы  = '''қысқа метражды''': 5-10 мин, &lt;br /&gt; '''толық метражды''': 60-120 мин, &lt;br /&gt; мультсериалдар эпизодтары 15-25 мин.
 |Телеарна     = 
 |Премьера      = 1940
 |Аяқталуы     = 
 |ҚазТелеарна   = 
 |ҚазПремьера    = 
 |ҚазОкончание   = 
 |Сиквелдар       = 
 |Приквелдар      = 
 |Дубляж        = 
 |imdb_id       = 
 |anim_id       = 
}}

{{Navbox
|name  = 2012 жылдың жазғы Олимпиада ойындарындағы спорттық кешендер
|state = {{{state|}}}
|title = [[Жазғы Олимпиадалық Ойындар 2012|2012 жылдың жазғы Олимпиада ойындарындағы]] спорттық кешендер
|listclass = hlist

|group1 = [[Олимпиада паркі, Лондон|Олимпиада аймағы]]
|list1  =
* [[Су спорты түрлері орталығы (Лондон)|Су спорты түрлері орталығы]] {{•}} [[Баскетбол Арена (Лондон)|Баскетбол Арена]] {{•}} [[Лондон велопаркі|BMX Circuit]] {{•}} [[Eton Manor]] {{•}} [[Copper Box]] {{•}} [[Лондон велопаркі|Лондон велодромы]] {{•}} [[Олимпиада стадионы (Лондон)|Олимпиада стадионы]] {{•}} [[Riverbank Arena]] {{•}} [[Water Polo Arena]] {{•}}  

|group2 = Өзен аймағы
|list2  =
* [[ExCeL London|ExCeL]] {{•}} [[Гринвич паркі]] {{•}} [[O2 Arena (Лондон)|O&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; arena]] {{•}} [[Патшалық артиллерия казармалары]]

|group3 = Орталық аймақ
|list3  =
* [[Бүкіл англиялық лаун-крикет және теннис клубы]] {{•}} [[Эрлз-Корт көрме орталығы]] {{•}} [[Хорс Гардс Парад]] {{•}} [[Гайд-парк]] {{•}} [[Лордс крикет граунд]] {{•}} [[Риджентс-парк]] {{•}} [[Уэмбли Арена]] {{•}} [[Уэмбли|Уэмбли стадионы]]  
 
|group4 = Қала сыртында
|list4  =
* [[Дорни көлі]] {{•}} [[Қала сыртындағы Хадли паркі]] {{•}} [[Броксбурн слаломдық есу орталығы]] {{•}} [[Уэймут және Портлендтың ұлттық желкенді спорт академиясы]] 

|group5 = Футбол стадиондары
|list5 =
* [[Рико Арена]] {{•}} [[Хэмпден Парк]] {{•}} [[Миллениум (стадион)]] {{•}} [[Олд Траффорд]] {{•}} [[Сент-Джеймс Парк]]
}}&lt;noinclude&gt;
[[fa:الگو:ورزشگاه‌های بازی‌های المپیک تابستانی ۲۰۱۲]]
[[he:תבנית:אתרי אולימפיאדת לונדון (2012)]]
[[nl:Sjabloon:Navigatie accommodaties Olympische Zomerspelen 2012]]
&lt;/noinclude&gt;


{| style=&quot;clear:both; background:none; color:black;&quot;
|-
| width=&quot;60%&quot; style=&quot;padding:1em 1em 1em 1em; border:1px solid #BFB6A3; background-color:#E6F2FF&quot; valign=&quot;top&quot;|
&lt;span style=&quot;font-size:16pt&quot;&gt;Уикипедияның жақсы мақалалры&lt;/span&gt; 
[[Image:Symbol support vote.svg|left|50px]]

'''Жақсы мақалалар''' — Уикипедия қатысушылары [[Уикипедия|жобаның]] ең жақсы мақалаларының бірі деп санайтын мақалалар.
 
Қазір қазақ Уикипедиясында {{NUMBEROFARTICLES}} мақала бар, оның ішінде '''1''' &quot;жақсы&quot; мақала.

Жақсы мақалалар ([[Image:Blue star unboxed.svg]]) белгіленеді.

| valign=&quot;top&quot; style=&quot;padding:1em; border:1px solid #BFB6A3; background-color:#FFF7E6&quot; |
{{shortcut|[[VP:YM]]}}

|-
| colspan=&quot;2&quot; style=&quot;border:1px solid #A3BFB1; padding:1em 1em 1em 1em; background-color:#E6FFF2&quot; | 
&lt;div style=&quot;font-size:14pt;text-align:center&quot;&gt;Жақсы мақалалар&lt;/div&gt;&lt;div style=&quot;font-size:11pt;text-align:left;&quot;&gt;

&lt;/div&gt;
|}

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[als:Wikipedia:Läsigi Artikel]]
[[ar:ويكيبيديا:مقالات جيدة]]
[[bar:Wikipedia:Berige Artikl]]
[[be-x-old:Вікіпэдыя:Добрыя артыкулы]]
[[bn:উইকিপিডিয়া:ভালো নিবন্ধ]]
[[br:Wikipedia:Pennadoù mat]]
[[ca:Viquipèdia:Articles bons]]
[[cs:Wikipedie:Dobré články]]
[[da:Wikipedia:Gode artikler]]
[[de:Wikipedia:Lesenswerte Artikel]]
[[en:Wikipedia:Good articles]]
[[eo:Vikipedio:Legindaj artikoloj]]
[[es:Wikipedia:Artículos buenos]]
[[et:Vikipeedia:Head artiklid]]
[[fi:Wikipedia:Hyvät artikkelit]]
[[fr:Wikipédia:Bons articles]]
[[hi:विकिपीडिया:श्रेष्ठ लेख]]
[[hsb:Wikipedija:Čitanja hódne nastawki]]
[[id:Wikipedia:Artikel bagus]]
[[is:Wikipedia:Gæðagreinar]]
[[it:Wikipedia:Voci di qualità]]
[[ja:Wikipedia:良質な記事]]
[[ko:위키백과:좋은 글]]
[[lt:Vikipedija:Verta paskaityti]]
[[lv:Vikipēdija:Labi raksti]]
[[no:Wikipedia:Anbefalte artikler]]
[[pl:Wikipedia:Dobre Artykuły]]
[[pt:Wikipédia:Artigos bons]]
[[ro:Wikipedia:Articole bune]]
[[ru:Википедия:Хорошие статьи]]
[[si:විකිපීඩියා:හොඳ ලිපි]]
[[simple:Wikipedia:Good articles]]
[[sk:Wikipédia:Dobré články]]
[[sq:Wikipedia:Artikuj të mirë]]
[[sr:Википедија:Добри чланци]]
[[sv:Wikipedia:Bra artiklar]]
[[th:วิกิพีเดีย:บทความคุณภาพ]]
[[tr:Vikipedi:Kaliteli maddeler]]
[[uk:Вікіпедія:Добрі статті]]
[[zh:Wikipedia:優良條目]]
[[zh-classical:維基大典:正典]]</text>
      <sha1>patxe13c8kqrsach6snmsh4pri0g1ud</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Игера-де-ла-Сьерра</title>
    <ns>0</ns>
    <id>222285</id>
    <revision>
      <id>3054837</id>
      <parentid>1831064</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T15:09:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>B25es</username>
        <id>13662</id>
      </contributor>
      <comment>/* Кіріспе бөлімін өңдеді */ #NMESF Photo</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4231" xml:space="preserve">{{Елді мекен
 |статусы                 = муниципалитет 
 |қазақша атауы           = Игера-де-ла-Сьерра 
 |шынайы атауы            = Higuera de la Sierra 
 |сурет                   =Higuera de la Sierra 09.jpg  
 |жағдайы                 = 
 |ел                      = Испания 
 |елтаңба                 = Escudo de Higuera de la Sierra.svg 
 |ту                      = Flag of Higuera de la Sierra Spain.svg 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir=N |lat_deg=37 |lat_min=50 |lat_sec=0 
  |lon_dir=W |lon_deg=6 |lon_min=26 |lon_sec=0 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |шекара түрі             = 
 |кестедегі шекара        = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |аймақ картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |аймақ түрі              = Испания әкімшілік бөлінісі{{!}}Автономды бірлестігі 
 |аймағы                  = Андалусия 
 |кестедегі аймақ         = Андалусия 
 |аудан түрі              = Испания провинциялары{{!}}Провинциясы 
 |ауданы                  = Уэльва (провинция){{!}}Уэльва 
 |кестедегі аудан         = 
 |қауым түрі              = Комарка (Испания){{!}}Ауданы
 |қауым                   = Сьерра-де-Уэльва (комарка){{!}}Сьерра-де-Уэльва
 |кестедегі қауым         = 
 |ішкі бөлінісі           = 
 |басшының түрi           = Мэр{{!}}Мэрі
 |басшысы                  =  
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 24 
 |биiктiктiң түрi         = Биіктігі 
 |орталығының биiктігі    = 620 
 |климаты                 = 
 |ресми тілі              = 
  |тұрғыны                = 1409 
  |санақ жылы             = 2010 
  |тығыздығы              = 56,2 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = Higuereño, ña 
 |уақыт белдеуі           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коды            =  
 |пошта индексі           = 21220 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 
 |идентификатор түрі      = 
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     =  
 |сайты                   = http://www.higuerasierra.com 
 |сайт тілі               = es 
}} 
'''Игера-де-ла-Сьерра''' ({{lang-es|Higuera de la Sierra}}) — [[Испания]]дағы [[муниципалитет]]. [[Андалусия]] автономды бірлестігіне қарасты [[Уэльва (провинция)|Уэльва]] провинциясының құрамына кіреді. Муниципалитет [[Сьерра-де-Уэльва (комарка)|Сьерра-де-Уэльва]] ауданында ([[Комарка (Испания)|комарка]]) орналасқан.

[[2010 жыл]]ғы мәліметтер бойынша тұрғындарының саны 1409 адамды құрайды. Алып жатқан жер аумағы 24 км² шамасында. Провинцияның әкімшілік орталығына дейінгі қашықтығы — 119 км.


== Сыртқы сілтемелер ==
* [http://www.higuerasierra.com Ресми сайты]

{{Сьерра-де-Уэльва ауданы муниципалитеттері}}
{{spain-geo-stub}}

[[Санат:Уэльва елді мекендері]]</text>
      <sha1>6g5gorph40e37eegpb4twhowoykcj2q</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Кумбрес-Майорес</title>
    <ns>0</ns>
    <id>222301</id>
    <revision>
      <id>3054963</id>
      <parentid>1831029</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T08:28:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>B25es</username>
        <id>13662</id>
      </contributor>
      <comment>#NMESF Photo</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4160" xml:space="preserve">{{Елді мекен
 |статусы                 = муниципалитет 
 |қазақша атауы           = Кумбрес-Майорес 
 |шынайы атауы            = Cumbres Mayores 
 |сурет                   =Cumbres Mayores, portada del Convento de Franciscanas Clarisas.jpg  
 |жағдайы                 = 
 |ел                      = Испания 
 |елтаңба                 = Escudo de Cumbres Mayores.svg 
 |ту                      = Bandera de Cumbres Mayores.svg 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir=N |lat_deg=38 |lat_min=04 |lat_sec=0 
  |lon_dir=W |lon_deg=6 |lon_min=38 |lon_sec=0 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |шекара түрі             = 
 |кестедегі шекара        = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |аймақ картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |аймақ түрі              = Испания әкімшілік бөлінісі{{!}}Автономды бірлестігі 
 |аймағы                  = Андалусия 
 |кестедегі аймақ         = Андалусия 
 |аудан түрі              = Испания провинциялары{{!}}Провинциясы 
 |ауданы                  = Уэльва (провинция){{!}}Уэльва 
 |кестедегі аудан         = 
 |қауым түрі              = Комарка (Испания){{!}}Ауданы
 |қауым                   = Сьерра-де-Уэльва (комарка){{!}}Сьерра-де-Уэльва
 |кестедегі қауым         = 
 |ішкі бөлінісі           = 
 |басшының түрi           = Мэр{{!}}Мэрі
 |басшысы                  =  
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 122 
 |биiктiктiң түрi         = Биіктігі 
 |орталығының биiктігі    = 711 
 |климаты                 = 
 |ресми тілі              = 
  |тұрғыны                = 1954 
  |санақ жылы             = 2010 
  |тығыздығы              = 16,6 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = cumbreño, ña 
 |уақыт белдеуі           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коды            =  
 |пошта индексі           = 21380 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 
 |идентификатор түрі      = 
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     =  
 |сайты                   =  
 |сайт тілі               = es 
}} 
'''Кумбрес-Майорес''' ({{lang-es|Cumbres Mayores}}) — [[Испания]]дағы [[муниципалитет]]. [[Андалусия]] автономды бірлестігіне қарасты [[Уэльва (провинция)|Уэльва]] провинциясының құрамына кіреді. Муниципалитет [[Сьерра-де-Уэльва (комарка)|Сьерра-де-Уэльва]] ауданында ([[Комарка (Испания)|комарка]]) орналасқан.

[[2010 жыл]]ғы мәліметтер бойынша тұрғындарының саны 1954 адамды құрайды. Алып жатқан жер аумағы 122 км² шамасында. Провинцияның әкімшілік орталығына дейінгі қашықтығы — 144 км.


== Сыртқы сілтемелер ==
* 

{{Сьерра-де-Уэльва ауданы муниципалитеттері}}
{{spain-geo-stub}}

[[Санат:Уэльва елді мекендері]]</text>
      <sha1>cbw81mortlgf4hcxemjn9ehn2eaioo3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Лос-Маринес</title>
    <ns>0</ns>
    <id>222307</id>
    <revision>
      <id>3054838</id>
      <parentid>1831023</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T15:11:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>B25es</username>
        <id>13662</id>
      </contributor>
      <comment>#NMESF Photo</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4036" xml:space="preserve">{{Елді мекен
 |статусы                 = муниципалитет 
 |қазақша атауы           = Лос-Маринес 
 |шынайы атауы            = Los Marines 
 |сурет                   =Los Marines 04.jpg  
 |жағдайы                 = 
 |ел                      = Испания 
 |елтаңба                 = Escudo de Los Marines.svg 
 |ту                      =  
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir=N |lat_deg=37 |lat_min=54 |lat_sec=0 
  |lon_dir=W |lon_deg=6 |lon_min=37 |lon_sec=0 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |шекара түрі             = 
 |кестедегі шекара        = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |аймақ картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |аймақ түрі              = Испания әкімшілік бөлінісі{{!}}Автономды бірлестігі 
 |аймағы                  = Андалусия 
 |кестедегі аймақ         = Андалусия 
 |аудан түрі              = Испания провинциялары{{!}}Провинциясы 
 |ауданы                  = Уэльва (провинция){{!}}Уэльва 
 |кестедегі аудан         = 
 |қауым түрі              = Комарка (Испания){{!}}Ауданы
 |қауым                   = Сьерра-де-Уэльва (комарка){{!}}Сьерра-де-Уэльва
 |кестедегі қауым         = 
 |ішкі бөлінісі           = 
 |басшының түрi           = Мэр{{!}}Мэрі
 |басшысы                  =  
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 10 
 |биiктiктiң түрi         = Биіктігі 
 |орталығының биiктігі    = 718 
 |климаты                 = 
 |ресми тілі              = 
  |тұрғыны                = 355 
  |санақ жылы             = 2010 
  |тығыздығы              = 32,9 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            =  
 |уақыт белдеуі           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коды            =  
 |пошта индексі           = 21293 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 
 |идентификатор түрі      = 
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     =  
 |сайты                   =  
 |сайт тілі               = es 
}} 
'''Лос-Маринес''' ({{lang-es|Los Marines}}) — [[Испания]]дағы [[муниципалитет]]. [[Андалусия]] автономды бірлестігіне қарасты [[Уэльва (провинция)|Уэльва]] провинциясының құрамына кіреді. Муниципалитет [[Сьерра-де-Уэльва (комарка)|Сьерра-де-Уэльва]] ауданында ([[Комарка (Испания)|комарка]]) орналасқан.

[[2010 жыл]]ғы мәліметтер бойынша тұрғындарының саны 355 адамды құрайды. Алып жатқан жер аумағы 10 км² шамасында. Провинцияның әкімшілік орталығына дейінгі қашықтығы — 112 км.


== Сыртқы сілтемелер ==
* 

{{Сьерра-де-Уэльва ауданы муниципалитеттері}}
{{spain-geo-stub}}

[[Санат:Уэльва елді мекендері]]</text>
      <sha1>amdkzi6bpfwosdbgo68omckne5b6wj8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Лусена-дель-Пуэрто</title>
    <ns>0</ns>
    <id>222308</id>
    <revision>
      <id>3054852</id>
      <parentid>2902804</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T15:56:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>B25es</username>
        <id>13662</id>
      </contributor>
      <comment>#NMESF Photo</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4274" xml:space="preserve">{{Елді мекен
 |статусы                 = қала 
 |қазақша атауы           = Лусена-дель-Пуэрто 
 |шынайы атауы            = Lucena del Puerto 
 |сурет                   =Lucena del Puerto 40.jpg  
 |жағдайы                 = 
 |ел                      = Испания 
 |елтаңба                 = Escudo de Lucena del Puerto.svg 
 |ту                      = Flag of Lucena del Puerto Spain.svg 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir=N |lat_deg=37 |lat_min=18 |lat_sec=0 
  |lon_dir=W |lon_deg=6 |lon_min=43 |lon_sec=0 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |шекара түрі             = 
 |кестедегі шекара        = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |аймақ картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |аймақ түрі              = Испания әкімшілік бөлінісі{{!}}Автономды бірлестігі 
 |аймағы                  = Андалусия 
 |кестедегі аймақ         = Андалусия 
 |аудан түрі              = Испания провинциялары{{!}}Провинциясы 
 |ауданы                  = Уэльва (провинция){{!}}Уэльва 
 |кестедегі аудан         = 
 |қауым түрі              = Комарка (Испания){{!}}Ауданы
 |қауым                   = Эль-Кондадо (комарка){{!}}Эль-Кондадо
 |кестедегі қауым         = 
 |ішкі бөлінісі           = 
 |басшының түрi           = Мэр{{!}}Мэрі
 |басшысы                  = Мануэль Мора Руйс 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 69 
 |биiктiктiң түрi         = Биіктігі 
 |орталығының биiктігі    = 101 
 |климаты                 = 
 |ресми тілі              = 
  |тұрғыны                = 2659 
  |санақ жылы             = 2010 
  |тығыздығы              =  
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = Lucenero, ra 
 |уақыт белдеуі           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коды            =  
 |пошта индексі           = 21820 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 
 |идентификатор түрі      = 
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     =  
 |сайты                   = http://www.lucenadelpuerto.es 
 |сайт тілі               = es 
}} 
'''Лусена-дель-Пуэрто''' ({{lang-es|Lucena del Puerto}}) — [[Испания]]дағы [[қала]]. [[Андалусия]] автономды бірлестігіне қарасты [[Уэльва (провинция)|Уэльва]] провинциясының құрамына кіреді. Муниципалитет [[Эль-Кондадо (комарка)|Эль-Кондадо]] ауданында ([[Комарка (Испания)|комарка]]) орналасқан.

[[2010 жыл]]ғы мәліметтер бойынша тұрғындарының саны 2659 адамды құрайды. Алып жатқан жер аумағы 69 км² шамасында. Провинцияның әкімшілік орталығына дейінгі қашықтығы — 24 км.


== Сыртқы сілтемелер ==
* [http://www.lucenadelpuerto.es Ресми сайты] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170825020240/http://www.lucenadelpuerto.es/ |date=2017-08-25 }}

{{Эль-Кондадо ауданы муниципалитеттері}}
{{spain-geo-stub}}

[[Санат:Уэльва елді мекендері]]</text>
      <sha1>7s7bmiar4ddnk01gqabiq90bompdzct</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Паймого</title>
    <ns>0</ns>
    <id>222314</id>
    <revision>
      <id>3054954</id>
      <parentid>1830921</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T06:46:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>B25es</username>
        <id>13662</id>
      </contributor>
      <comment>#NMESF Photo</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4010" xml:space="preserve">{{Елді мекен
 |статусы                 = муниципалитет 
 |қазақша атауы           = Паймого 
 |шынайы атауы            = Paymogo 
 |сурет                   =Paymogo 26.jpg  
 |жағдайы                 = 
 |ел                      = Испания 
 |елтаңба                 = Escudo de Paymogo.svg 
 |ту                      = Flag of Paymogo Spain.svg 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir=N |lat_deg=37 |lat_min=45 |lat_sec=0 
  |lon_dir=W |lon_deg=7 |lon_min=20 |lon_sec=0 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |шекара түрі             = 
 |кестедегі шекара        = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |аймақ картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |аймақ түрі              = Испания әкімшілік бөлінісі{{!}}Автономды бірлестігі 
 |аймағы                  = Андалусия 
 |кестедегі аймақ         = Андалусия 
 |аудан түрі              = Испания провинциялары{{!}}Провинциясы 
 |ауданы                  = Уэльва (провинция){{!}}Уэльва 
 |кестедегі аудан         = 
 |қауым түрі              = Комарка (Испания){{!}}Ауданы
 |қауым                   = Андевало (комарка){{!}}Андевало
 |кестедегі қауым         = 
 |ішкі бөлінісі           = 
 |басшының түрi           = Мэр{{!}}Мэрі
 |басшысы                  = Хосе Мария Инфанте Масияс 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 214 
 |биiктiктiң түрi         = Биіктігі 
 |орталығының биiктігі    = 177 
 |климаты                 = 
 |ресми тілі              = 
  |тұрғыны                = 1306 
  |санақ жылы             = 2010 
  |тығыздығы              = 6,0 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            =  
 |уақыт белдеуі           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коды            =  
 |пошта индексі           = 21560 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 
 |идентификатор түрі      = 
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     =  
 |сайты                   =  
 |сайт тілі               = es 
}} 
'''Паймого''' ({{lang-es|Paymogo}}) — [[Испания]]дағы [[муниципалитет]]. [[Андалусия]] автономды бірлестігіне қарасты [[Уэльва (провинция)|Уэльва]] провинциясының құрамына кіреді. Муниципалитет [[Андевало (комарка)|Андевало]] ауданында ([[Комарка (Испания)|комарка]]) орналасқан.

[[2010 жыл]]ғы мәліметтер бойынша тұрғындарының саны 1306 адамды құрайды. Алып жатқан жер аумағы 214 км² шамасында. Провинцияның әкімшілік орталығына дейінгі қашықтығы — 81 км.


== Сыртқы сілтемелер ==
* 

{{Андевало ауданы муниципалитеттері}}
{{spain-geo-stub}}

[[Санат:Уэльва елді мекендері]]</text>
      <sha1>ds73ci3yvb5die3k3r74dijh4shhsqd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сан-Бартоломе-де-ла-Торре</title>
    <ns>0</ns>
    <id>222324</id>
    <revision>
      <id>3054955</id>
      <parentid>1831265</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T06:47:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>B25es</username>
        <id>13662</id>
      </contributor>
      <comment>#NMESF Photo</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4246" xml:space="preserve">{{Елді мекен
 |статусы                 = муниципалитет 
 |қазақша атауы           = Сан-Бартоломе-де-ла-Торре 
 |шынайы атауы            = San Bartolomé de la Torre 
 |сурет                   =San Bartolomé de la Torre 108.jpg  
 |жағдайы                 = 
 |ел                      = Испания 
 |елтаңба                 = Escudo de San Bartolome de la Torre.svg 
 |ту                      = Flag of San Bartolomé de la Torre Spain.svg 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir=N |lat_deg=37 |lat_min=27 |lat_sec=15 
  |lon_dir=W |lon_deg=7 |lon_min=06 |lon_sec=44 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |шекара түрі             = 
 |кестедегі шекара        = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |аймақ картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |аймақ түрі              = Испания әкімшілік бөлінісі{{!}}Автономды бірлестігі 
 |аймағы                  = Андалусия 
 |кестедегі аймақ         = Андалусия 
 |аудан түрі              = Испания провинциялары{{!}}Провинциясы 
 |ауданы                  = Уэльва (провинция){{!}}Уэльва 
 |кестедегі аудан         = 
 |қауым түрі              = Комарка (Испания){{!}}Ауданы
 |қауым                   = Андевало (комарка){{!}}Андевало
 |кестедегі қауым         = 
 |ішкі бөлінісі           = 
 |басшының түрi           = Мэр{{!}}Мэрі
 |басшысы                  =  
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 57 
 |биiктiктiң түрi         = Биіктігі 
 |орталығының биiктігі    = 128 
 |климаты                 = 
 |ресми тілі              = 
  |тұрғыны                = 3530 
  |санақ жылы             = 2010 
  |тығыздығы              = 53,2 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = Bartolino/a 
 |уақыт белдеуі           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коды            =  
 |пошта индексі           = 21510 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 
 |идентификатор түрі      = 
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     =  
 |сайты                   =  
 |сайт тілі               = es 
}} 
'''Сан-Бартоломе-де-ла-Торре''' ({{lang-es|San Bartolomé de la Torre}}) — [[Испания]]дағы [[муниципалитет]]. [[Андалусия]] автономды бірлестігіне қарасты [[Уэльва (провинция)|Уэльва]] провинциясының құрамына кіреді. Муниципалитет [[Андевало (комарка)|Андевало]] ауданында ([[Комарка (Испания)|комарка]]) орналасқан.

[[2010 жыл]]ғы мәліметтер бойынша тұрғындарының саны 3530 адамды құрайды. Алып жатқан жер аумағы 57 км² шамасында. Провинцияның әкімшілік орталығына дейінгі қашықтығы — 29 км.

Қала қамқоршысы Бартоломе және Сан Себастиян болып саналады.

== Сыртқы сілтемелер ==
* 

{{Андевало ауданы муниципалитеттері}}
{{spain-geo-stub}}

[[Санат:Уэльва елді мекендері]]</text>
      <sha1>s5g3btwz4jr60rxqbwjshjzf6wrzpcl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Эль-Гранадо</title>
    <ns>0</ns>
    <id>222339</id>
    <revision>
      <id>3054953</id>
      <parentid>1831114</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T06:44:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>B25es</username>
        <id>13662</id>
      </contributor>
      <comment>#NMESF Photo</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3993" xml:space="preserve">{{Елді мекен
 |статусы                 = муниципалитет 
 |қазақша атауы           = Эль-Гранадо 
 |шынайы атауы            = El Granado 
 |сурет                   =El Granado, Huelva 54.jpg  
 |жағдайы                 = 
 |ел                      = Испания 
 |елтаңба                 = Escudo de El Granado.svg 
 |ту                      = Bandera de El Granado.svg 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir=N |lat_deg=37 |lat_min=31 |lat_sec=0 
  |lon_dir=W |lon_deg=7 |lon_min=25 |lon_sec=0 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |шекара түрі             = 
 |кестедегі шекара        = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |аймақ картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |аймақ түрі              = Испания әкімшілік бөлінісі{{!}}Автономды бірлестігі 
 |аймағы                  = Андалусия 
 |кестедегі аймақ         = Андалусия 
 |аудан түрі              = Испания провинциялары{{!}}Провинциясы 
 |ауданы                  = Уэльва (провинция){{!}}Уэльва 
 |кестедегі аудан         = 
 |қауым түрі              = Комарка (Испания){{!}}Ауданы
 |қауым                   = Андевало (комарка){{!}}Андевало
 |кестедегі қауым         = 
 |ішкі бөлінісі           = 
 |басшының түрi           = Мэр{{!}}Мэрі
 |басшысы                  =  
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 98 
 |биiктiктiң түрi         = Биіктігі 
 |орталығының биiктігі    = 146 
 |климаты                 = 
 |ресми тілі              = 
  |тұрғыны                = 572 
  |санақ жылы             = 2010 
  |тығыздығы              = 6,4 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            =  
 |уақыт белдеуі           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коды            =  
 |пошта индексі           = 21594 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 
 |идентификатор түрі      = 
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     =  
 |сайты                   =  
 |сайт тілі               = es 
}} 
'''Эль-Гранадо''' ({{lang-es|El Granado}}) — [[Испания]]дағы [[муниципалитет]]. [[Андалусия]] автономды бірлестігіне қарасты [[Уэльва (провинция)|Уэльва]] провинциясының құрамына кіреді. Муниципалитет [[Андевало (комарка)|Андевало]] ауданында ([[Комарка (Испания)|комарка]]) орналасқан.

[[2010 жыл]]ғы мәліметтер бойынша тұрғындарының саны 572 адамды құрайды. Алып жатқан жер аумағы 98 км² шамасында. Провинцияның әкімшілік орталығына дейінгі қашықтығы — 60 км.


== Сыртқы сілтемелер ==
* 

{{Андевало ауданы муниципалитеттері}}
{{spain-geo-stub}}

[[Санат:Уэльва елді мекендері]]</text>
      <sha1>jwhblnk8q0ub6heaociz7d7mk9m0ftp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Эль-Серро-де-Андевало</title>
    <ns>0</ns>
    <id>222340</id>
    <revision>
      <id>3054952</id>
      <parentid>1831090</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T06:42:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>B25es</username>
        <id>13662</id>
      </contributor>
      <comment>#NMESF Photo</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4235" xml:space="preserve">{{Елді мекен
 |статусы                 = муниципалитет 
 |қазақша атауы           = Эль-Серро-де-Андевало 
 |шынайы атауы            = El Cerro de Andévalo 
 |сурет                   =El Cerro de Andévalo 78.jpg  
 |жағдайы                 = 
 |ел                      = Испания 
 |елтаңба                 = Escudo de Cerro de Andevalo.svg 
 |ту                      = Flag of El Cerro de Andévalo Spain.svg 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir=N |lat_deg=37 |lat_min=44 |lat_sec=0 
  |lon_dir=W |lon_deg=6 |lon_min=56 |lon_sec=0 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |шекара түрі             = 
 |кестедегі шекара        = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |аймақ картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |аймақ түрі              = Испания әкімшілік бөлінісі{{!}}Автономды бірлестігі 
 |аймағы                  = Андалусия 
 |кестедегі аймақ         = Андалусия 
 |аудан түрі              = Испания провинциялары{{!}}Провинциясы 
 |ауданы                  = Уэльва (провинция){{!}}Уэльва 
 |кестедегі аудан         = 
 |қауым түрі              = Комарка (Испания){{!}}Ауданы
 |қауым                   = Андевало (комарка){{!}}Андевало
 |кестедегі қауым         = 
 |ішкі бөлінісі           = 
 |басшының түрi           = Мэр{{!}}Мэрі
 |басшысы                  = Хуан Мануэль Борреро Гонсалес 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 287 
 |биiктiктiң түрi         = Биіктігі 
 |орталығының биiктігі    = 296 
 |климаты                 = 
 |ресми тілі              = 
  |тұрғыны                = 2483 
  |санақ жылы             = 2010 
  |тығыздығы              = 9,2 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = Cerreño, ña 
 |уақыт белдеуі           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коды            =  
 |пошта индексі           = 21320 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 
 |идентификатор түрі      = 
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     =  
 |сайты                   = http://www.elcerrodeandevalo.net 
 |сайт тілі               = es 
}} 
'''Эль-Серро-де-Андевало''' ({{lang-es|El Cerro de Andévalo}}) — [[Испания]]дағы [[муниципалитет]]. [[Андалусия]] автономды бірлестігіне қарасты [[Уэльва (провинция)|Уэльва]] провинциясының құрамына кіреді. Муниципалитет [[Андевало (комарка)|Андевало]] ауданында ([[Комарка (Испания)|комарка]]) орналасқан.

[[2010 жыл]]ғы мәліметтер бойынша тұрғындарының саны 2483 адамды құрайды. Алып жатқан жер аумағы 287 км² шамасында. Провинцияның әкімшілік орталығына дейінгі қашықтығы — 80 км.


== Сыртқы сілтемелер ==
* [http://www.elcerrodeandevalo.net Ресми сайты]

{{Андевало ауданы муниципалитеттері}}
{{spain-geo-stub}}

[[Санат:Уэльва елді мекендері]]</text>
      <sha1>5vyv3qv857fi00oqb4veaed9f84q2hj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Икен (Аргау)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>302040</id>
    <revision>
      <id>3054918</id>
      <parentid>1972219</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T22:10:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doc Taxon</username>
        <id>34017</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>([[c:GR|GR]])  [[File:Ueken-blason.png]] → [[File:CHE Ueken COA.svg]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4032" xml:space="preserve">{{Елді мекен
 |статусы                 = коммуна 
 |қазақша атауы           = Икен (Аргау) 
 |шынайы атауы            = Ueken 
 |сурет                   = [[Сурет:Ueken-Volg-Supermerkato 704.jpg|330px]] 
 |жағдайы                 = 
 |ел                      = Швейцария 
 |елтаңба                 = CHE Ueken COA.svg 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir=N |lat_deg=47 |lat_min=29 |lat_sec=9 
  |lon_dir=E |lon_deg=8 |lon_min=2 |lon_sec=59 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |шекара түрі             = 
 |кестедегі шекара        = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |аймақ картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |аймақ түрі              = Швейцария әкімшілік бөлінісі{{!}}Кантоны 
 |аймағы                  = Аргау 
 |кестедегі аймақ         = Аргау (кантон){{!}}Аргау  
 |аудан түрі              = Швейцария округтерінің тізімі{{!}}Округі 
 |ауданы                  = Лауфенбург 
 |кестедегі аудан         = Лауфенбург (округ){{!}}Лауфенбург 
 |қауым түрі              = 
 |қауым                   = 
 |кестедегі қауым         = 
 |ішкі бөлінісі           = 
 |басшының түрi           = Мэр{{!}}Бургомистрі
 |басшысы                 = 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 5.10 
 |биiктiктiң түрi         = 
 |орталығының биiктігі    = 399 
 |климаты                 = 
 |ресми тілі              = неміс тілі
  |тұрғыны                = 846 
  |санақ жылы             = 2007 
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |уақыт белдеуі           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 5028 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = AG 
 |идентификатор түрі      = Өзін-өзі басқару субъектісінің идентификациялық коды{{!}}Ресми коды
 |сандық идентификаторы   = 4179 
 |ортаққордағы санаты     = Ueken 
 |сайты                   = http://www.ueken.ch 
 |сайт тілі               = 
}} 
[[Сурет:Karte Gemeinde Ueken 2007.png|250px|thumb|Картада орналасуы]]
'''Икен (Аргау)''' ({{lang-de|Ueken}}) — [[Швейцария]]ның [[Аргау (кантон)|Аргау]] кантонында орналасқан коммуна. [[Лауфенбург (округ)|Лауфенбург]] округінің құрамына кіреді.

[[2007 жыл]]ғы  мәліметтер бойынша тұрғындарының саны 846 адамды құрайды. Алып жатқан жер аумағы 5.10 км² шамасында. [[Өзін-өзі басқару субъектісінің идентификациялық коды|Ресми идентификациялық коды]] — ''4179'', [[пошта индексі]] — 5028.

== Сыртқы сілтемелер ==
* [http://www.ueken.ch Ресми сайты]

{{Switzerland-geo-stub}}

[[Санат:Аргау елді мекендері]]</text>
      <sha1>r55w7sd1mf88jw8d7vpe3s4eur96iiv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Висликофен</title>
    <ns>0</ns>
    <id>302064</id>
    <revision>
      <id>3054919</id>
      <parentid>1855470</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T22:12:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doc Taxon</username>
        <id>34017</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>([[c:GR|GR]])  [[File:Wislikofen-blason.png]] → [[File:CHE Wislikofen COA.svg]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4078" xml:space="preserve">{{Елді мекен
 |статусы                 = коммуна 
 |қазақша атауы           = Висликофен 
 |шынайы атауы            = Wislikofen 
 |сурет                   = [[Сурет:Wislikofen 03.jpg|330px]] 
 |жағдайы                 = 
 |ел                      = Швейцария 
 |елтаңба                 = CHE Wislikofen COA.svg 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir=N |lat_deg=47 |lat_min=33 |lat_sec=29 
  |lon_dir=E |lon_deg=8 |lon_min=21 |lon_sec=50 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |шекара түрі             = 
 |кестедегі шекара        = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |аймақ картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |аймақ түрі              = Швейцария әкімшілік бөлінісі{{!}}Кантоны 
 |аймағы                  = Аргау 
 |кестедегі аймақ         = Аргау (кантон){{!}}Аргау  
 |аудан түрі              = Швейцария округтерінің тізімі{{!}}Округі 
 |ауданы                  = Цурцах 
 |кестедегі аудан         = Цурцах (округ){{!}}Цурцах 
 |қауым түрі              = 
 |қауым                   = 
 |кестедегі қауым         = 
 |ішкі бөлінісі           = 
 |басшының түрi           = Мэр{{!}}Бургомистрі
 |басшысы                 = 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 3.75 
 |биiктiктiң түрi         = 
 |орталығының биiктігі    = 394 
 |климаты                 = 
 |ресми тілі              = неміс тілі
  |тұрғыны                = 328 
  |санақ жылы             = 2007 
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |уақыт белдеуі           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 5463 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = AG 
 |идентификатор түрі      = Өзін-өзі басқару субъектісінің идентификациялық коды{{!}}Ресми коды
 |сандық идентификаторы   = 4322 
 |ортаққордағы санаты     = Wislikofen 
 |сайты                   = http://www.wislikofen.ch 
 |сайт тілі               = 
}} 
[[Сурет:Karte Gemeinde Wislikofen 2007.png|250px|thumb|Картада орналасуы]]
'''Висликофен''' ({{lang-de|Wislikofen}}) — [[Швейцария]]ның [[Аргау (кантон)|Аргау]] кантонында орналасқан коммуна. [[Цурцах (округ)|Цурцах]] округінің құрамына кіреді.

[[2007 жыл]]ғы  мәліметтер бойынша тұрғындарының саны 328 адамды құрайды. Алып жатқан жер аумағы 3.75 км² шамасында. [[Өзін-өзі басқару субъектісінің идентификациялық коды|Ресми идентификациялық коды]] — ''4322'', [[пошта индексі]] — 5463.

== Сыртқы сілтемелер ==
* [http://www.wislikofen.ch Ресми сайты]

{{Switzerland-geo-stub}}
{{Швейцария:Цурцах округі:Қалалар}} 

[[Санат:Аргау елді мекендері]]</text>
      <sha1>m5a69hmu5381gpzq1nmh37jfhrupgvc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов</title>
    <ns>3</ns>
    <id>480434</id>
    <revision>
      <id>3054803</id>
      <parentid>3054615</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T13:10:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерден Карсыбеков</username>
        <id>3744</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="43426" xml:space="preserve">{{Мұрағат|2012-2013 жж талқылаулар|2014 жылғы талқылаулар|2015 жылғы талқылаулар|2016 жылғы талқылаулар|2017 жылғы талқылаулар|2018 жылғы талқылаулар|2019 жылғы талқылаулар|2020 жылғы талқылаулар}}

== Админдер ==

Нұрлан мырза меніңше бірнеше админнің статусынан айыру керек. Депутаттар ұқсап сайлау алдында бәрін қатырам дейді де, сосын админ болғаннан кейін тәтті ұйқыға кетеді. Тізім: Ulan, Ashina, Qarakesek, Sagzhan кісілерді. Сосын:
Daniyar, AlibekKS, GanS NIS мырзаларды келесі кезекке. Эмоцияға берілмей факт бойынша алу керек. Артық кетсем кешірерсіздер --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:17, 2021 ж. ақпанның 15 (+06)
:Мен бұрын Уикипедияны сағат сияқты тық-тық етіп жұмыс жасаса деп армандаушы едім. Ашина, Данияр деген қатысушыларды әкімші құқығынан айыру туралы дауысқа да қойғанмын. Алайда, метаға жазып Ашина админдікті қайтып алды. Сол кезде түсінгенім, екі жыл ішінде уикиге бір де бір рет әрекет жасамаса ғана админдіктен айыруға болады екен. Келесі админдерді мерзімге сайлауға болады. Қазіргі барға, егерде ереже өзгермесе, ештеңе жасай алмаймыз. Метадан білу керек. --[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 18:53, 2021 ж. ақпанның 15 (+06)
::Ашина админдікті қайтып алған жоқ, бізге мета екі жылда бір де бір үлес қоспаса админдіктен алуға болмайды деген жауап берген. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:02, 2021 ж. мамырдың 15 (+06)

== Notes ==

Hi.  [[user:Narlan90]] has been xwiki link spamming and you will see it particularly on [[Поливинилхлорид]], where I have placed an emergency 1 day protection due to their link spam.

Might also be worth reviewing [[special:contributions/JointGamma]] as some of those edits look spammy.

Thanks for taking a look. [[Қатысушы:Billinghurst|Billinghurst]] ([[Қатысушы талқылауы:Billinghurst|талқылауы]]) 21:13, 2021 ж. наурыздың 25 (+06)

== Аудару функциясы ==

Нұрлан мырза қалайсыз? Нұрлан мырза меніңше аудару функциясын өшіру керек сияқты. Бұл туралы Арыстанбек мырзаға жазғанмын, көреміз деді. Себеп: мақалалар тура орыс уикидің қазақша дубликаты болып жатыр, тіпті дереккөздер мен әдебиеттер сол елдің аудармасы((. Және бәрі тез-тез бір сағатта бірнеше мақала бастап жатыр. Оны тексеретін ешкім жоқ. Санат, үлгі дұрыс толмай кетіп жатыр әйтеуір. Жоба/икубатор/қатысушының беті/зертханасына қаншама мақалалар басталып кетті. Мен өзім шыны керек аптасына екі рет жұмыстан қалып тоқтаған жерімнен жалғастырып жатырмын (кейбір мақалаларды әйтеуір тез-тез көзбен өткізіп тексерістен өткізіп жатырмын, бірақ мазмұн сапасына 100 пайыз жауап бере алмаймын). Бізде сол еліміз отчет/статистика үшін көзбояушылық пен өтірік шала жұмыс істеген сияқты уикипедиямыз да сондай. Менде бірнеше өзім жасайтын жоспарлар бар еді, бірақ мынау тексерістен уақыт пен шамам келмей қалады. Қалған сайланған админдер мен сапалы қатысушылар қайда екен? Кейде құр тірлік сияқты істеп жүргенмін (бітпейтін шала құрылыста еденді қайта-қайта жуып жүрген тірлік сияқты менікі). Неге біздің уики осындай? Мен сол ойдағы жұмысты аяқтасам, келесі жылы тастайын деп шешіп отырмын. Жақсы админдер мен қатысушылар көбейіп табылар --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:56, 2021 ж. мамырдың 14 (+06)
:Армысыз?! Дұрыс қой. Оны қалай жасауды білмейді екенмін. Арыстанбек білмесе. Бұл модульден болуы керек. Сол модульге өзгерістер енгізу арқылы тоқтатуға болады. Мен де бұрынғыдай уақыт тауып кіре алмай жүрмін. Өз мойныма алған жылжыту журналына да уақыт үйлестіру қиын болып жатыр. Жақсы админ де болашақта шығатын болар. Болатбек, Никжан, Ашина, т.б. админдер де тірліктің ыңғайымен кетті ғой. Мен кете алмайтын сияқтымын. Арасында уақыт тауып қарап отырамын. Мақала тексеруге онша құлықты емеспін. Оның барлығын жасай алмайсыз, өзіңізге ұнаған іспен айналысыңыз. Сіз тексереді деп ешкім мақала тексермейді, содан ауыртпашылықтың барлығы бір иыққа түсіп тұр. --[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 09:30, 2021 ж. мамырдың 15 (+06)
::Армысыздар, бұрын 500 өңдеме жасамаған қатысушылардың аудару құралын қолдануына мүмкіндік бермейтін етіп жасаған едім, оны Қайыр өзгеткен екен ([[Арнайы:AbuseFilter/history/78/diff/prev/352]]), мен қайтадан бұрыңғы қалпына келтіріп қоямын. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 09:58, 2021 ж. мамырдың 15 (+06)

== Марафон ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Turkic_Marathon_2021|Түркі марафоны 2021]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikimedians of Turkic Languages User Group Logo.svg|150px|link=meta:Түркі тілді Уикимедиа конференциясы]]&lt;/div&gt;
|subheader = Түркі марафоны 2021 — 2021 жылдың 1 - 31 шілде  аралығында өтетін контент дамытуға бағытталған халықаралық жоба.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = 
Жоба мақсаты — түркі тілдерінде сөйлейтін елдер және олардың мәдениеті туралы мақалалар жазып, түркі тілдерінде сөйлейтін уикипедияшылар арасындағы ынтымақтастықты нығайту. Әділқазылар алқасының бағалауынан кейін көрсетілген мерзім аралығында ең көп ұпай жинаған қатысушылар марапатталатын болады.

'''Марапаттар'''

* 1 орын: Meloman дүкендер желісінен 75 АҚШ доллары ( ≈ 32 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 2 орын: Meloman дүкендер желісінен 60 АҚШ доллары ( ≈ 25 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 3 орын: Meloman дүкендер желісінен 50 АҚШ доллары ( ≈ 21 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 4 орын: Meloman дүкендер желісінен 40 АҚШ доллары ( ≈ 17 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 5 орын: Meloman дүкендер желісінен 25 АҚШ доллары ( ≈ 10 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.

Қазақша Уикипедияға үлес қосқысы келетін кез келген адам жоба бетіне өтіп қатысушылар тізіміне өз атын қосса болады. Іске сәт!
&lt;center&gt;{{Clickable button 2|Жоба:Түркі_марафоны_2021|Жарысқа қатысу|class=mw-ui-progressive}}&lt;/center&gt;&lt;br /&gt;

|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2885974 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== [[Сарысу_ауданы#Әкімдері]] ==

Ассалаумағалейкум! Тізімді толықтыруды өтінемін.--[[Қатысушы:Kaiyr|Kaiyr]] ([[Қатысушы талқылауы:Kaiyr|талқылауы]]) 14:17, 2021 ж. шілденің 7 (+06)

== Сурет жүктеу ==

Ассалаумағалейкүм, Нұрлан мырза суреттерді жүктегенде дереккөзін, авторын, жылын көрсету керек --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:31, 2021 ж. шілденің 30 (+06)

== ДолбоЯщер қатысушының үлестері ==

Нұрлан мырза қалайсыз) Нұрлан мырза ДолбоЯщер деген қатысушы көптеген географиялық нысандарды біріктіріп жатыр екен (көлдер). Сол қаншалықты дұрыс екен? Мен кейбіреуін жойып та үлгердім. Мүмкін олар дубликат емес шығар --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:26, 2021 ж. тамыздың 12 (+06)
: Аманшылық. Қазір мойын жар бермей жүр. География Салиха апайдың бейіміне келеді. --[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 23:45, 2021 ж. тамыздың 13 (+06)

== Өңдеме туралы ==

Қайырлы күн, [[Қатысушы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан]] және [[Қатысушы:Kasymov|Kasymov]]! [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] қатысушыға [[Махамбет Өтемісұлы атындағы облыстық академиялық драма театры|Атырау театры]]на жол ашып берген екенсіздер, толықтыруы оңды делік, бірақ дұрыс жазу ережелері сақталынбаған: аты-жөндердің арасында аралық (пробел) орын жоқ; тырнақша орыс тілінен қойылған; режиссер, суретшілер жақша ішіне алынуы немесе сызықша арқылы берілуі керек. Яғни, материал бетінде бірыңғай стилистика бұзылып тұр. Енгізілген бөлім екінші бөліммен қайталанған, онда алдыңғы бөлімді алып тастау керек еді. Міне осылайша қателік үстіне қателік қосылып, бір өңделген бет жүз рет өңделеді. Енгізілген материалдың қысқа болса да ақпараты толыққанды болса соған нүкте қойған жөн. Әркім әр жерден тапқандарын енгізе беру, менің ойымша, дұрыс емес. Қорғалған бетті тіркелген әр қатысушы жөндеуі де дұрыс емес ([[Шемонаиха]]ны Шоманай деп еш дәлелсіз өзгертіп тастаған еді). [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] қатысушы тәжірибелі екенін білемін, бірақ қателіктер жібермеуге мән беруі жөн. Негізі мен бір санатты қолға алып өңдей бастасам менімен тағы біреу қосарланып кетеді де бағытты бұзып жібереді. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 16:26, 2021 ж. қыркүйектің 12 (+06)

:Кешірерсіз, Мен Уикипедия сайтына кірген кез келген тұтынушының ондағы материалдар мен тақырыптарды өзгертуге құқығы бар деген ережені басшылыққа алып толтырғам, жеке меншік екенін білмеппін. Барлығын кетірдім, тек театрдың қай қаладан екенін түзетіп кетерсіз. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 19:49, 2021 ж. қыркүйектің 12 (+06)
::Қайырлы күн, [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]]! Мысқылыңыз орынсыз, түсіністікпен бірлесе жұмыс істесек Уикипедия материалдары іздеушілер мен оқырмандар тарапынан оң бағаланып, қызығушылық туғызар. Жуықта Мемлекеттік Архивте болғанымда біздің Уикипедия туралы &quot;қалай болса солай енгізіледі, қателері көп, мағынасы ұғынықсыз&quot; деген сенімсіздікті естідім. Шындығымен солай, алғашқы жылдардағы енгізілген кейбір материалдарды іздеп таба алмайсың, өйткені і әрпі ағылшын тілінен қойылған, мәтінде қ әрпі орнында к, т.с.с. Сондықтан &quot;көз майының&quot; таусылуы нақтылы, жауапкершілік іспен ақталсын деген ой, менікі. Театрдың атауын қаласын қосып, түзеттім. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:35, 2021 ж. қыркүйектің 13 (+06)

== Жақсы мақалаға дауыс беру ==

Қайырлы күн! [[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] деген бетте өз дауысыңызды қалдырыңыз. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 09:39, 2021 ж. қазанның 27 (+06)

== Қатысушы бетін жылжыту ==

Нұрлан мырза неге оларды тексерместен жылжытып жатырсыз( Онсызда тексерілмеген мақалалар жетіп жатыр еді. Тексерілмеді деген үлгі қоя кетіп жүріңізші өтініш) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:35, 2021 ж. қарашаның 21 (+06)
:Жақсы. Мен бір деректер іздеп отырып санаттарда кездесіп қалып жатқаннан кейін, бірден мақалаға жылжытып кетіп жатыр едім. Алда есте болсын. -[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 11:05, 2021 ж. қарашаның 22 (+06)

== Намыс → Ар-намыс ==

Қайырлы кеш, бір кісі '''Намыс → Ар-намыс''' деп атауын өзгертіпті, қаншалықты дұрыс деп ойласыз? Меніңше намыс қала берген дұрыс-ау, ол кісіге жазайын десем дұрыс қабылдамай дүрсе қоя береді. Оның алдында талай мақала атауын өз бетінше өзгерте берген-ді. Сіздің пікіріңізді күтемін--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:13, 2021 ж. желтоқсанның 3 (+06)
:Қайырлы күн! Екеуі екі дүние ғой. Намыс бір бөлек, Ар бір бөлек, Ар-намыс деген екеуінің жалпылама атауы болса керек. Филологитар білер, менікі де қате шығар. -[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 11:48, 2021 ж. желтоқсанның 4 (+06)

== Ерден Карсыбеков ==

Нұрлан мырза осы кісі {{@|Ерден Карсыбеков}} аузына келгенін айтып, мені балағаттап, жасаған өңдемелерімді итше аңдып, соған күнде талқылау бетіме дөрекі түрде жаза береді. Ол адамға жарайды, доғарайық кейбір жерлерім қате кетіпті, түсінікті деп жазсам болмады. Менде ол кісінің қатесін көрсетсем, мойындамайды және өзіңе кінә тағады, сұрақтарға жауап бермеудің шебері. Өтініш менің талқылау бетіме осы адамға '''жазуға мәңгілікке шектеу қойып беріңізші немесе 3 айға бұғатталсын'''. Басқа қатысушылардан ұят болды енді ит пен мысық ұқсап --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:44, 2021 ж. желтоқсанның 23 (+06)
: Қайрлы күн! Менің ойымша, Айдын Касымов админдікке мүлдем жарамайды. Ол басқа қатысушыларды итше аңдып, балағаттап жүреді. Өтірікті жиі айтады, қойған сұрақтарға жауап бермейді, санаттарды бүлдіріп жүреді, мақала өзі де жазбайды, басқаларға да жазуға бөгет жасап тұрады. Оның админ құқығын алып тастауын сұраймын. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:29, 2021 ж. желтоқсанның 23 (+06)

== How we will see unregistered users ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=content/&gt;
Hi!

You get this message because you are an admin on a Wikimedia wiki.

When someone edits a Wikimedia wiki without being logged in today, we show their IP address. As you may already know, we will not be able to do this in the future. This is a decision by the Wikimedia Foundation Legal department, because norms and regulations for privacy online have changed.

Instead of the IP we will show a masked identity. You as an admin '''will still be able to access the IP'''. There will also be a new user right for those who need to see the full IPs of unregistered users to fight vandalism, harassment and spam without being admins. Patrollers will also see part of the IP even without this user right. We are also working on [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/Improving tools|better tools]] to help.

If you have not seen it before, you can [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|read more on Meta]]. If you want to make sure you don’t miss technical changes on the Wikimedia wikis, you can [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|subscribe]] to [[m:Tech/News|the weekly technical newsletter]].

We have [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation#IP Masking Implementation Approaches (FAQ)|two suggested ways]] this identity could work. '''We would appreciate your feedback''' on which way you think would work best for you and your wiki, now and in the future. You can [[m:Talk:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|let us know on the talk page]]. You can write in your language. The suggestions were posted in October and we will decide after 17 January.

Thank you. 
/[[m:User:Johan (WMF)|Johan (WMF)]]&lt;section end=content/&gt;
&lt;/div&gt;

00:17, 2022 ж. қаңтардың 5 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Target_lists/Admins2022(5)&amp;oldid=22532651 тізімін пайдаланып User:Johan (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Таңдаулы мақалаға үміткер ==

{{WAM
|header = [[Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Goldenwiki 2.png|100px|link=Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]]&lt;/div&gt;
|subheader = Қарақұрдым мақаласының таңдаулы мақалаға үміткерлігі.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = [[Қара құрдым]] мақаласы таңдаулы мақалаға толық лайық деп санаймын. Мұл мақалыны жазған өзім емес {{@|Alphy Haydar}} мырза жеті жылдан бері қазақша Уикипедияға үлес қосып келеді. Мақала тілі өте жаттық, әрі ғылыми стилде жазылған. Қанша жылдан бері [[Басты бет]]тегі таңдаулы мақала өзгерген жоқ. Енді өзгерттетін кез келді. Сонымен қоса осы уақытқа дейін ғылымға қатысты мақалалар таңдаулы мақала статусын көп алған жоқ. Ғылымға басымдық бере отырып осы мақаланы таңдаулы мақала деңгейіне көтерейік. 

&lt;center&gt;{{Clickable button 2|Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым|Дауыс беру|class=mw-ui-progressive}}&lt;/center&gt;&lt;br /&gt;

|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2970000 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Санат:Дәстүрлі халық құрылысы ==

Саламатсыз, ''Санат:Дәстүрлі халық құрылысы'' деген санатқа санат қойып берсеңіз) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:19, 2022 ж. қаңтардың 29 (+06)
: Қайырлы күн! &quot;Дәстүрлі халық құрылысы&quot; деген санаттан аса қажеттілік көріп тұрғаным жоқ. &quot;Үй&quot; деген санаттың өзі &quot;Баспана&quot;ә деп өзгертілуді қажет етеді. &quot;Дәстүрлі халық құрылысы&quot; санатын жауып, ондағыларды &quot;қазақстан сәулеті&quot; және &quot;Баспана&quot; санатымен санаттау керек деп ойлаймын. -[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 17:47, 2022 ж. қаңтардың 31 (+06)

== Разрешение на публикацию статьи ==

Добрый день, [[Қатысушы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]]! Извините, что пишу на русском, я из России. Хочу создать статью про один из районов Дагестана. Дайте, пожалуйста, разрешение на публикацию. С правилами знаком, уже 10 лет как редактирую в Википедии. С уважением, --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 04:26, 2022 ж. сәуірдің 12 (+06)
:Добрый день! Без разрешение можете сделать публикаций. -[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 10:04, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)

== Қорытынды шығару ==

Қайырлы күн! [[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] бетіне қорытынды шығарып кетсеңіз? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:28, 2022 ж. мамырдың 4 (+06)
:Қайырлы күн! Дауыс берушілердің қойып отырған талаптарына сәйкестендіру қажет деп ойлаймын. Асықпайық. Уикипедияның даму жолына қосып жатқан үлесіңіз үшін рахмет! -[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 10:02, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)
:: [[Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым|Мына бетте]] сіз қорытындыны бір айдың ішінде шығарғансыз, ал мен айтып жүрген бет жазылғалы жарты жылдан көп уақыт асты, талаптары да ескерілді. Бұны қалай түсіндіресіз? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:22, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)

== Жаңа бастама ==

Қайырлы күн, Нұрлан! Сізге өзімнің жаңа бастамамды ұсынғым келеді. Өзіңіз білетіндей, қазақша Уикипедиясындағы мақалалардың сапасы шетелдік бөлімдерден айтарлықтай артта қалып отыр. Көптеген мақалалар қысқа, сапасыз, және әшейін, қалай болса солай жазылған. Мен қазақша бөліміндегі мақалалар сапасын көтеру үшін орыс бөлімінің үлгісі бойынша мақалалар жазу арқылы түзетуге тырысып жатырмын. Алайда, көбірек сапалы мақалаларды жазуға уақыт жетпейді. Сол себепті, [[Уикипедия:Сенімді дереккөздер|Сенімді дереккөздерге]] сүйене отырып, нақты, сапалы мақалалар жаза алатын кем дегенде 5-10 адамнан тұратын топты жинау керек. Менің ойымша, мақала жазуды толығымен реформалау керек: ағылшын тіліндегі үлгіге сәйкес сенімді дереккөздермен сапалы мақалалар жазу.

Уикипедия — әркім өз өзгерістерін жасай алатын бос орын. Тәуелсіз сауатты қатысушылар белгілі бір «альянсқа» құрылуы болатын еді. Менің байқауымша, сіз мақала жазу стилін жақсы түсінетін, сонымен қатар шетелдік бөлімдермен таныс білікті қатысушысыз. Сондықтан Мен сізге осы жобаға өзіңіздің жеке салымыныңызды қалдыруға ұсынамын! Сұрақтарыңыз болса сұрай беріңіз! Осы жобаны әзірше [[Қатысушы:Kasymov|Kasymov]], [[Қатысушы:Мықтыбек Оразтайұлы|Мықтыбек Оразтайұлы]] және [[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] мырзалар қолдады.

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 21:14, 2022 ж. мамырдың 8 (+06)

== Жаңа қатысушылардың мақалалары ==

Нұрлан мырза қалайсыз, соңғы кезде жаңа қатысушылар қазуикиге жақсы үлес қосып жүр. Бірақ, ''DariaUrinbasarova21nis'' және ''Ташметов шахрух'' деген қатысушылар жаппай бір рет өңделген мақалалар тоқтамай жазып жатыр, ескертіліп те жатыр. Мен кейбіреулерін жойдым (тым сапасыз), қалғандарын тексерілмеген деген үлгілерді қоюмен әлек болып жүрмін (өңдемелері көп болғандықтан, ондай үлгілер автоматты түрде қойылмай жатыр). Енді туындаған сұрақ: осыларды кім дұрыстап ''адам қалпына'' келтіреді екен, өңдейтін, жөндейтін жерлері өте көп. Бәрін жоя салсам, сынға алынып қазуикидің фашисті болдын деп бәле салады. Сізден бір ақыл кеңес) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:47, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)
:@[[Қатысушы:Kasymov|Kasymov]] автоматты қойылмау себебі олар 500 өңдемеден көп жасағандықтан скрипт олардың мақалаларына тексерілмеген мақала үлгісін қоймайды. &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:19, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::Телеграмда Assel Tengebaeva деген кісі бар. &quot;Мен Әсел Сыпабекқызы, Түркістан НЗМ-де қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімімін. Әрі мектептегі Уикипедия клубының жетекшісімін. Мектептің ашылғанына 6 ай болды. Бірақ бір жолға қойылды бұл жоба. Неше рет қателесіп, қайта жасап, қателіктен сабақ алып жатқан жайымыз бар.Мектептің ашылғанына 6 ай болды. Бірақ бір жолға қойылды бұл жоба. Неше рет қателесіп, қайта жасап, қателіктен сабақ алып жатқан жайымыз бар. Сізден жауап күтемін. 23мамыр мақала жазу тоқтатылады бізде. 24мамыр комиссия отырысы болады. Сіз де ZOOM арқылы байланысқа шықсаңыз, қуанып қалар едік. Біздің жұмыстарымызды шағып-шағып талдап беріңіздерші, өтініш. Өйткені оқушылар жазғы демалысқа кетеді де, сол жіберген қателіктерін жазда қайталамас үшін де бір жағынан. Екінші жағынан, клуб жетекшісі ретінде мен де сабақ алар едім. 24мамыр  таңертең сағ 10да болса бола ма?  Өйткені 23мамыр түнгі 00:00ге дейін жарысып жазады балалар&quot; деп жазған QazWiki group чатында. -[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 11:44, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:Топқа {{@|Arystanbek}} мырза сіз түсіндіріп, жаза кетсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:30, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Ерден Карсыбеков ==

[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|&lt;bdi&gt;Ерден Карсыбеков&lt;/bdi&gt;]] деген мырза қайта-қайта мазамды алып, енді талқылау бетімді өзінше өзгерте бастады, ескерттім. Пысқырмады менің талқылау бетіме хабарлама қалдырмайтындай сүзгі жасап беруге бола ма немесе бұғатталсын. [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:17, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
* Айдын Касымов, өтірік соқпа, сенің талқылау бетіңді ешкім өзгертіп жүрген жоқ. Пікірлерден қорықсаң, онда несіне тіркелдің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:39, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
* Мына кісіге бір шара қолдану керек, менің талқылау бетімнің жартысы осы {{@|Ерден Карсыбеков}}-ге тиесілі, жартысын алып тастапты. Маған кедергі жасай береді, жасай береді. Өзі: сен не істедің есуастар ұқсап деп балағаттап жазады, жауап жазып түсіндірсен басқа тақырыпқа ауысып, миды жеп, уақытты алып отырады. Еріккен біреу сияқты, істейтін тірлігі жоқ сияқты( Нұрлан мырза егер жауап қатпайтын болсаңыз 1 тамыздан бастап мен өз еркімен бұл кісін қазуикиден бұғаттаймын және де басқа аккаунтпен ашса да бұғаттап жүре беремін. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:24, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:: Kasymov, сен неге қателерді мойындамай, оларды қайта-қайта Уикипедияға енгізе бересің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 19:10, 2022 ж. шілденің 26 (+06)</text>
      <sha1>3dto23ddeuxcux2wcha92f0b13rjjf6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Уикипедия:Белсенді қатысушылар</title>
    <ns>4</ns>
    <id>492279</id>
    <revision>
      <id>3054789</id>
      <parentid>3054521</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T12:02:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jembot</username>
        <id>36112</id>
      </contributor>
      <comment>Bot: Рейтингті жаңарту</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5824" xml:space="preserve">{{/begin|200}}
|-
| 1 || [[User:Мағыпар|Мағыпар]] || [[Special:Contributions/Мағыпар|{{formatnum:1023}}]] || {{Permissions|Мағыпар}}
|-
| 2 || [[User:Салиха|Салиха]] || [[Special:Contributions/Салиха|{{formatnum:685}}]] || {{Permissions|Салиха}}
|-
| 3 || [[User:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] || [[Special:Contributions/Білгіш Шежіреші|{{formatnum:671}}]] || {{Permissions|Білгіш Шежіреші}}
|-
| 4 || [[User:Kasymov|Kasymov]] || [[Special:Contributions/Kasymov|{{formatnum:399}}]] || {{Permissions|Kasymov}}
|-
| 5 || [[User:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] || [[Special:Contributions/Ұлы Тұран|{{formatnum:381}}]] || {{Permissions|Ұлы Тұран}}
|-
| 6 || [[User:Орел Карл|Орел Карл]] || [[Special:Contributions/Орел Карл|{{formatnum:262}}]] || {{Permissions|Орел Карл}}
|-
| 7 || [[User:Kas77777|Kas77777]] || [[Special:Contributions/Kas77777|{{formatnum:251}}]] || {{Permissions|Kas77777}}
|-
| 8 || [[User:Қайсар Қылышбек|Қайсар Қылышбек]] || [[Special:Contributions/Қайсар Қылышбек|{{formatnum:114}}]] || {{Permissions|Қайсар Қылышбек}}
|-
| 9 || [[User:TuranNur|TuranNur]] || [[Special:Contributions/TuranNur|{{formatnum:112}}]] || {{Permissions|TuranNur}}
|-
| 10 || [[User:NusrTansj|NusrTansj]] || [[Special:Contributions/NusrTansj|{{formatnum:104}}]] || {{Permissions|NusrTansj}}
|-
| 11 || [[User:Хомелка|Хомелка]] || [[Special:Contributions/Хомелка|{{formatnum:90}}]] || {{Permissions|Хомелка}}
|-
| 12 || [[User:Dimash Kenesbek|Dimash Kenesbek]] || [[Special:Contributions/Dimash Kenesbek|{{formatnum:90}}]] || {{Permissions|Dimash Kenesbek}}
|-
| 13 || [[User:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] || [[Special:Contributions/Malik Nursultan B|{{formatnum:84}}]] || {{Permissions|Malik Nursultan B}}
|-
| 14 || [[User:Kristianmusic|Kristianmusic]] || [[Special:Contributions/Kristianmusic|{{formatnum:70}}]] || {{Permissions|Kristianmusic}}
|-
| 15 || [[User:Ерқанат Рыскулбеков|Ерқанат Рыскулбеков]] || [[Special:Contributions/Ерқанат Рыскулбеков|{{formatnum:63}}]] || {{Permissions|Ерқанат Рыскулбеков}}
|-
| 16 || [[User:Madi Dos|Madi Dos]] || [[Special:Contributions/Madi Dos|{{formatnum:54}}]] || {{Permissions|Madi Dos}}
|-
| 17 || [[User:Alphy Haydar|Alphy Haydar]] || [[Special:Contributions/Alphy Haydar|{{formatnum:51}}]] || {{Permissions|Alphy Haydar}}
|-
| 18 || [[User:Мықтыбек Оразтайұлы|Мықтыбек Оразтайұлы]] || [[Special:Contributions/Мықтыбек Оразтайұлы|{{formatnum:43}}]] || {{Permissions|Мықтыбек Оразтайұлы}}
|-
| 19 || [[User:Nurkhan|Nurkhan]] || [[Special:Contributions/Nurkhan|{{formatnum:38}}]] || {{Permissions|Nurkhan}}
|-
| 20 || [[User:Arris17|Arris17]] || [[Special:Contributions/Arris17|{{formatnum:34}}]] || {{Permissions|Arris17}}
|-
| 21 || [[User:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] || [[Special:Contributions/Ерден Карсыбеков|{{formatnum:31}}]] || {{Permissions|Ерден Карсыбеков}}
|-
| 22 || [[User:Didar.Bayan21NS|Didar.Bayan21NS]] || [[Special:Contributions/Didar.Bayan21NS|{{formatnum:28}}]] || {{Permissions|Didar.Bayan21NS}}
|-
| 23 || [[User:Nurbekovanurly|Nurbekovanurly]] || [[Special:Contributions/Nurbekovanurly|{{formatnum:25}}]] || {{Permissions|Nurbekovanurly}}
|-
| 24 || [[User:Arystanbek|Arystanbek]] || [[Special:Contributions/Arystanbek|{{formatnum:23}}]] || {{Permissions|Arystanbek}}
|-
| 25 || [[User:Мият|Мият]] || [[Special:Contributions/Мият|{{formatnum:23}}]] || {{Permissions|Мият}}
|-
| 26 || [[User:Doc Taxon|Doc Taxon]] || [[Special:Contributions/Doc Taxon|{{formatnum:22}}]] || {{Permissions|Doc Taxon}}
|-
| 27 || [[User:Asantashanov|Asantashanov]] || [[Special:Contributions/Asantashanov|{{formatnum:22}}]] || {{Permissions|Asantashanov}}
|-
| 28 || [[User:B25es|B25es]] || [[Special:Contributions/B25es|{{formatnum:22}}]] || {{Permissions|B25es}}
|-
| 29 || [[User:Gerelyi|Gerelyi]] || [[Special:Contributions/Gerelyi|{{formatnum:21}}]] || {{Permissions|Gerelyi}}
|-
| 30 || [[User:Сәуір 1|Сәуір 1]] || [[Special:Contributions/Сәуір 1|{{formatnum:19}}]] || {{Permissions|Сәуір 1}}
|-
| 31 || [[User:Coffee86|Coffee86]] || [[Special:Contributions/Coffee86|{{formatnum:17}}]] || {{Permissions|Coffee86}}
|-
| 32 || [[User:Wolfgang1212|Wolfgang1212]] || [[Special:Contributions/Wolfgang1212|{{formatnum:17}}]] || {{Permissions|Wolfgang1212}}
|-
| 33 || [[User:Шілбай Амандық|Шілбай Амандық]] || [[Special:Contributions/Шілбай Амандық|{{formatnum:16}}]] || {{Permissions|Шілбай Амандық}}
|-
| 34 || [[User:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] || [[Special:Contributions/Нұрлан Рахымжанов|{{formatnum:16}}]] || {{Permissions|Нұрлан Рахымжанов}}
|-
| 35 || [[User:Айвентадор|Айвентадор]] || [[Special:Contributions/Айвентадор|{{formatnum:15}}]] || {{Permissions|Айвентадор}}
|-
| 36 || [[User:TheWikipedian1250|TheWikipedian1250]] || [[Special:Contributions/TheWikipedian1250|{{formatnum:12}}]] || {{Permissions|TheWikipedian1250}}
|-
| 37 || [[User:Gliwi|Gliwi]] || [[Special:Contributions/Gliwi|{{formatnum:12}}]] || {{Permissions|Gliwi}}
|-
| 38 || [[User:Kazman322|Kazman322]] || [[Special:Contributions/Kazman322|{{formatnum:12}}]] || {{Permissions|Kazman322}}
|-
| 39 || [[User:Abayconvict|Abayconvict]] || [[Special:Contributions/Abayconvict|{{formatnum:10}}]] || {{Permissions|Abayconvict}}
{{/end}}</text>
      <sha1>1repdeag7yfzu6nm01jw4v350nkvbys</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Google Play</title>
    <ns>0</ns>
    <id>492337</id>
    <revision>
      <id>3054862</id>
      <parentid>2860330</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T17:14:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Capa23</username>
        <id>98117</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4427" xml:space="preserve">{{бағдарлама карточкасы
|name                   = Google Play
|logo            = [[Сурет:Google Play 2022 logo.svg|220px|Google Play логотипі]]
|caption               = Google Play логотипі
|genre              = сандық дистрибуция
|developer             = [[Google]]
|operating_system      = [[Android]]
|released               = 2012 жылдың 6 наурызы&lt;br /&gt;('''Google Play''') &lt;br /&gt; 2008 жылдың 22 қазаны&lt;br /&gt;('''Android Market''')
|latest_release_version = 4.1.10&lt;ref&gt;[http://4pda.ru/2013/0?/??/100571 2013 жыл мұрағаты - 4PDA&lt;!-- Басы ботпен қосылған --&gt;]&lt;/ref&gt;
|latest_release_date = [[2013 жыл]]дың 16 мамыры
|license = 
|website = [http://play.google.com play.google.com]
}}
{{External media
|video1 = [http://www.youtube.com/watch?v=TaZSMlq10oU Google Play Кітаптар]
|video2 = [http://www.youtube.com/watch?v=nt9KI6TxVCQ Google Play Фильмдер]
|video3 = [http://www.youtube.com/watch?v=NCmJ-hie0H4 Google Play Music]
}}

'''Google Play''' (бұрынғы атауы&amp;nbsp;— Android Market)&amp;nbsp;— [[Google]] ұсынған қолданбалар дүкені.  

Ол арқылы [[Android]] операциялық жүйесін пайдаланатын құрылғылардың иелері әртүрлі қолданбаларды өздеріне орната алады ([[АҚШ|Құрама Штаттардағы]] Аndroid-құрылғылардың қожайындарына тағы Google Play-дегі кітап, музыка және фильм орнатуға рұқсат етілген.

== Қолданбалар ==
Google Play-де көптеген пайдалы әрі көптүрлі қолданбалар тауып алуға болады. Дүкенде тегін және ақылы қолданбалар бар. 2012 жылдың 31 қазанында [[Google]] компаниясы қолданбалардың саны 700 000 және жүктеулер саны 25 миллиардқа жетті деп жариялады.&lt;ref name=&quot;vred&quot;&gt;{{cite web|url=http://androidmarket.ru/?p=22417|title=Google Play қолданушылары 4 жыл ішінде 25 миллиардқа дейін жүктеу жасады|publisher=Digit.ru|accessdate=2012-09-26|archiveurl=http://www.webcitation.org/6Bd9GTi79|archivedate=2012-10-23}}&lt;/ref&gt;. Бірақ дәл сол уақытта қолданушылар дүкенде төмен сапалы қолданбалар жиі кездеседі, сонымен қатар зияндылары да бар деп шағынады. [[Android]] платформасындағы смартфондардың саны 400&amp;nbsp;млн данандан асқанына қарамастан, Google Play [[App Store]]-дан жасаушылардың табысы бойынша жеңіліп жатыр.

Google Play-де 34 санат бар (Ойындарды қосқанда):

'''қолданбалар'''
{{col-begin}}
{{col-3}}
* Бизнес
* Виджеттер
* Тірі тұсқағаздар
* Денсаулық және спорт
* Құрал-саймандар
* Кітаптар мен анықтамалықтар
* Күлдіргіштер (комикс)
* Медицина
* Музыка және аудио
* Мультимедия және бейне
* Жаңалықтар және журналдар
{{col-3}}
* Білім
* Персонализация
* Ауа райы
* Сатып алулар
* Жиһанкезжік
* Жұмыс
* Ойын-сауық
* Әртүрлі
* Байланыс
* Әлеуметтік
* Спорт
{{col-3}}
* Өмір стилі
* Көлік
* Қаржы
* Фотосурет
{{col-end}}

'''Ойындар'''

* Құмарлық ойындар
* Аркадалар мен экшн
* Виджеттер
* Басқатырғыштар
* Жарыстар
* Басқа
* Тірі тұсқағаздар
* Спорттық ойындар

== Сілтемелер ==
* [https://play.google.com/ Google Play]
* [https://play.google.com/store/books Google Play Кітаптар]
* [https://play.google.com/store/movies Google Play Фильмдер]
* [https://play.google.com/store/music Google Play Музыка] (Қазақстанда қолжетімсіз)

[[Санат:Android]]
== Дереккөздер ==
&lt;references/&gt;

{{Android}}</text>
      <sha1>d7pjvakphvg0wjfsbrxzwp5jm1kt5zt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Уикипедия:Форум/Администраторлар форумы</title>
    <ns>4</ns>
    <id>519641</id>
    <revision>
      <id>3054969</id>
      <parentid>3051453</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T10:23:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mp5am</username>
        <id>104939</id>
      </contributor>
      <comment>/* Qazaqstanyn LGBT quqyqtary. */ жаңа бөлім</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="58043" xml:space="preserve">{{/Header}}&lt;!-- Бұл жолды өшірмеңіз, АСТЫНА жазыңыз! және == Тақырып аты == қосып жазғанды ұмытпаңыз --&gt;
{{commons|Administrators' noticeboard}}

== Мақала қабылдау ==

Админ мырзалар, менің жаңа мақаламды қабылдай аласыздар ма? қатысушы беті [[Kazakhstan Ramazan Zinatdin Counter Strike Source]] [[Қатысушы:Kazakhstan Ramazan Zinatdin|Kazakhstan Ramazan Zinatdin]] ([[Қатысушы талқылауы:Kazakhstan Ramazan Zinatdin|талқылауы]]) 17:52, 2019 ж. ақпанның 12 (+06)

Жана макаланы озiнiз де сактай аласыз
А айтпакшы атыныз куштi ekeн
[[Арнайы:Үлесі/89.42.61.33|89.42.61.33]] 21:59, 2019 ж. наурыздың 11 (+06)

== Ел, қала жер су аттары  ==

Осы бізде басқа тілдегі қала, ел жер су аттары қаншалықты дұрыс аталған? Мен елдер мақаласына қатысты мемлекет, нав. үлгілерін қойып, мәліметтерді жаңартайын деп жатырмын. Сондықтан Африкадан бастағанмын, {{tl|Африка елдері}} үлгісінде: ''Гвинея-Бисау→Гвинея-Биссау'', ''Сьерра-Леоне→Сиерра-Леоне'' деп өзгертілген. Сол сияқты Еуропа, Америка елдерінде сондай нәрселер бар. Соған жауап жазсаңыздар (тек ресми дереккөздер болсын). {{@|Нұрлан Рахымжанов}}, {{@|Arystanbek}}, {{@|Kaiyr}}, {{@|Ulan}}, {{@|Qarakesek}}, {{@|Daniyar}}, {{@|Мұхамеджан Амангелді}}, {{@|AlibekKS}}, {{@|GanS NIS}}, {{@|Салиха}}, {{@|Batyrbek.kz}} --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:56, 2019 ж. наурыздың 18 (+06)
:Қаншалықты дұрыс аталған деген сұрақты қай тілге негіздеп алған деген дұрыс. Бізде көбі орыс тілінен негіздеп немесе тікелей көшіріп алған. Кейбір уикипедияшылар ағылшын тіліне негіздегісі келгенін байқауға болады, мысалы Тайуан деген сияқты. Кім болашағын қай тілмен байланыстырғысы келеді, соған қарай өзгерте беру керек. Қазір ғылым білім тілі ағылшын тілі интернеттегі пайдалы ақпараттың 70 %-нан астамы ағылшын тілінде екен, ал орыс тілі Қазақстанның тарихымен тығыз байланысты болған тіл. Сондықтан анау дұрыс мынау мүлдем қате деуге келмейді. Болашақта біраз нәрсе өзгереді. Сол кезде нақты шешім шығару керек. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 19:54, 2019 ж. наурыздың 18 (+06)
* http://mfa.gov.kz/kz/content-view/pamyatka-dlya-grazhdan-rk-vyezzhayushchikh-za-granitsu --[[Қатысушы:Kaiyr|Kaiyr]] ([[Қатысушы талқылауы:Kaiyr|талқылауы]]) 15:07, 2019 ж. наурыздың 19 (+06)
негізі ресмиде нақты бір шешімге тоқтамаған сияқты, бұрын Катар деп жүруші еді мына Қайырдың сілтемесінде Қатар деп жүр. Грекия дұрыс бірақ орысша нұсқасы Греция деп тұр. Түркия Түрция деген сияқты. Бір ізділік жоқ. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 21:17, 2019 ж. наурыздың 20 (+06)
** Онда Гвинея-Биссау → Гвинея-Бисау, Сиерра-Леоне → Сьерра-Леоне деп қайтарамын (орысша транскрипциямен) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 02:05, 2019 ж. наурыздың 23 (+06)
Мен қарсы емеспін. Басқаларға қарайламай жасай бер. Мен бұл мәселеде бейтарап болып қала берем. Басқалардың дауысын күтіп жасайтын ісіңе шектеу қойма. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 20:54, 2019 ж. наурыздың 25 (+06)
:Айдын, өз уағында асыра қазақыландыру кезінде болған дүние ғой. Сіздікі дұрыс. --[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 21:20, 2019 ж. сәуірдің 18 (+06)
::{{@|Нұрлан Рахымжанов}} асығып шешіп қабылдап қойдыңыздар-ау. Заман өте тез өзгеріп жатыр. Ағылшын тілін әлемнің көп бөлігі құрайтын Қытай мен Үндістан елдері үйретуге қатты көңіл бөліп жатыр. Испан тілінде сөйлейді деген Латын Америкасы елдері жаппай ағылшын тілін үйреніп жатыр. Еуропарламент ағылшын тілінде сөйлейді. Орыс жастары да ағылшынға қатты көңіл бөліп жатыр. Тек орысша деп тек орыстың тоңмайын шалдары мен кемпірлері ғана. YouTube арнасын ағылшын тілінде жүргізетін орыс жігіттерін білемін. Ағылшынша өте әдемі сөйлейді. Үндістандықтар сияқты балдырлап қанды ішпейді )))). Себебі ағылшын тілінде ақпаратқа сұраныстың күн санап артып бара жатқанын біледі. Орыстың шеңгелінен шыға алмай жатқан екі ақ мемлекет бар: Белоруссия мен Қазақстан. Болашақта ол да өзгереді. Мен Малайзиялық компаниядан програм сатып алдым. Мен қай тілде сөйлесті деп ойлайсыздар? Әрине ағылшын тілінде. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 07:10, 2019 ж. сәуірдің 27 (+06)
Әлем халқының тағы көп бөлігін құрайтын Араб әлемі де бізбен салыстырғанда көп үлесі ағылшын тілін біледі. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 07:18, 2019 ж. сәуірдің 27 (+06)
:Міне, сол кезде ағылшын тіліне бейімделер. Кеңестік заман көзін көрген буын ауысқанда барып, қоғам қабылдайды. Уақыт керек. Орысқа жабысып қалған ештеңе де жоқ, тек уақыт керек. --[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 08:49, 2019 ж. сәуірдің 27 (+06)
::Негізі мен ағылшын тіліне қарсы болып жатқан жоқпын. Ағылшын тілі халықаралық бірінші тіл екен деп, қазақ тілінің келе жатқан заңдылықтарын бұзбайтын шығармыз) Байқағаным бұрынғы админдер екен ғой: '''ДЖ → Ж''', '''ь''' жоқ қылып қысқасы ыңғайына келгенін істеп. Айтпақшы кісі есімдерін де сондай бар екен --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:00, 2019 ж. сәуірдің 29 (+06)
Ол ешқандай қазақ тілінің заңдылығы емес, орыстардың өмірлерін қиындата түсу үшін ойлап тапқан дүниелері. Жорж деген дұрыс менежмент, маркетиң деген дұрыс. Бұныңғыдай қауымдастықпен басым пісіспейтін &lt;s&gt;сияқты&lt;/s&gt; ма қалай кетті? [[File:Face-grin.svg|23px]][[File:Face-grin.svg|23px]]. &lt;s&gt;Сияқты&lt;/s&gt; дегенді де менің миым қабылдамайтын '''сиақты'''. Қа&lt;s&gt;'''й'''&lt;/s&gt;итадан өз жөніме кетем-ау [[File:Face-smile.svg|23px]][[File:Face-smile.svg|23px]]. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 06:26, 2019 ж. сәуірдің 30 (+06)

== Ұлы Отан соғысы ==

'''Ұлы Отан соғысының қатысушылары''' деген санатқа санаттап отырып ойланамын. Қазір, Ұлы Отан соғысы дегенді кейінгі тарихшылар көп қолдана бермейді. Көбінесе, екінші дүниежүзілік соғыс деп жазады. Ұлы Отан соғысының қатысушылар санатын жойып, барлығын '''Екінші дүниежүзілік соғыстың қатысушылары''' санатына көшірсем қайтеді. --[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 19:40, 2019 ж. мамырдың 8 (+06)
:Кезінде осыған қатысты талқылау болыпты. Ulan талқылауында ма бір жерде болған. Ол кезде белсенді болған кезде Ұлы Отан соғысына біздің аталарымыз қатысқан бір бәле бір бәле деп қарсы шыққан. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 11:19, 2019 ж. мамырдың 9 (+06)
::Сілтемесі бар ма екен? Шамасы, сол қарсылардың қатарында болған болуым керек бір заманда. Санада мың құбылыс болып, ептеп ақиқатқа тақанып келеміз ғой деймін. --[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 13:05, 2019 ж. мамырдың 9 (+06)
[[Талқылау:Екінші_Дүниежүзілік_соғыстағы_КСРО|Осында]] және тағы бір жерде болған сияқты еді. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 14:04, 2019 ж. мамырдың 9 (+06)
:Меніңше '''Ұлы Отан соғысының қатысушылары''' болып қала берсін. Олай ''патриоттанып'' тарихты өзгертуге болмайды. Енді КСРО-да солай аталды, сондықтан тиіспеген дұрыс. Айтпақшы Арыстанбек мырза туған күні санатын түзетіп берсеңіз жақсы болар еді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:32, 2019 ж. мамырдың 10 (+06)
::{{@|Kasymov}} уақыт бәрін өзгертеді. Қазір өзгерпегенмен бірнеше бесжылдан кейін өзгереді. Біздің тарихты да бұрмалаған. Ұлы отан деген қазір жоқ, ол құлаған, күн батпайды деген британ империясы да құлаған, соғыстың да ұлысы болмайды. Біраз жылдан кейін ол соғысты атап өтудің де қажеті қалмайды. Сол соғыстан бұрын да талай соғыс өткен оларды атап өтпек түгілі солардың ізі де қалды ма? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 08:06, 2019 ж. мамырдың 11 (+06)
Біле білсең Мұстафа Шоқай бастаған аталарымыз Германиямен бірігіп КСРО-ны құлатпақ болған. Олар келіскен. Миғұла Бауыржан Момышұлы, Рақымжан Қошқарбаев, Әлия Молдағұлова сияқытылар империя үшін жанын беруге дайын болған. КСРО жаңғыз өзі шамасы жетпес еді егер Америка, Британия бәрі бірікпегенде. КСРО дан көп адам өліпті ал Германиядан әскерден де халықтан да аз адам өлген екен. Сонда кім жеңді? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 08:30, 2019 ж. мамырдың 11 (+06)
:Бүкіл Қазақ Елі құрмет тұтқан аталарымыз бен апаларымызды &quot;миғұла&quot; деуәіәзге жол болсын? --[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 14:51, 2019 ж. мамырдың 11 (+06)
::Олар отанды емес империяны қорғау үшін жанталасқандар. Басы істейтін зиялылар сол сәтті тәуелсіздік алатын мүмкіндік деп қарасытырды. Олардың санасы илюзиямен алданған мысалы ит өзі өмір сүріп жатқан үйді үйіріне, қожайынды үйір басшысына санайды, олардың да санасы солай алданған мен отан қорғау үшін жүрмін деп өз өздерін алдаған, шындығында олар отанды сатып империяны қорғағандар. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 22:47, 2019 ж. мамырдың 11 (+06)
:::Сабыр сақтаңыз, батыр аға-әпкелерді олай атағаңыз дұрыс болмады. Дұрыс па, бұрыс па ол тарих. Оны өзгерте алмайсыз. Оданда уикипедияның бірлесе дамытып, жұмыс жасайық) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 12:17, 2019 ж. мамырдың 13 (+06)
{{@|Kasymov}} Латын Америкасы, Азиядағы және Африкадағы отар елдер бірінші және екінші дүние жүзілік соғысты пайдаланып тәуесіздік алып кеткенін білетін шығарсың. Сол кездегі Испан, франц, ағылшын, нидерланд, португал империяларының барлығы сол кезде ыдырып кетті. Бұны түсінген адам Бауыржандардың қаншалықты сатқын екенін оңай ажыратуға болады. Болашақта оларға қойылған барлық ескерткіштер құлатылады, ол тек уақытқа қарап тұр. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:09, 2019 ж. мамырдың 29 (+06)
:http://eng.the-liberty.com/files/2014/05/5175_02.jpg мына map-ты көр. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:17, 2019 ж. мамырдың 29 (+06)

== Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев ==

Соңғы [[Қатысушы:KazakhPropoganda]] қатысушының жасаған [[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BC-%D0%96%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D1%80%D1%82_%D0%9A%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BB%D2%B1%D0%BB%D1%8B_%D0%A2%D0%BE%D2%9B%D0%B0%D0%B5%D0%B2&amp;diff=2697375&amp;oldid=2697364]] үлесіне қалай қарайсыздар? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 10:35, 2019 ж. маусымның 17 (+06)
:Мен де солай деп ЕҚЫҰ мәлімдеме жасады деп Азаттық радиосы сайтынан оқыдым ғой. --[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 19:21, 2019 ж. маусымның 17 (+06)

== Админдердің мерзімі ==

Жақында админ сайлауынан соң қорытынды берерде жаңа сайланған админге құқықты тапсыру мерзімдерін таңдауға болатынын байқадым. Бұдан бұрынғы сайлауларда ондай таңдау болмайтын. Таңдау мерзімдері - белгісіз, 1 күн, 1 апта, 1 ай, 3 ай, 6 ай, 1 жыл деп шығып тұр. Бұрынғы админдердің құқықтарын қайтып алып, мерзімге сайласақ деген ой бар. --[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 20:21, 2019 ж. қыркүйектің 16 (+06)
:Иә сіз айтқасын тексеріп көріп едім сондай мүмкіндік қосылыпты. Енді сайланатындарды бір жылға солай сайлау керек. Бір жыл мерзімі біткен соң қайта сайлануға немесе мерзімін бір жыл ұзартуға өтінім беруі керек. Белсенді болса сайлау жасамай-ақ Бюрократ қауымдастыққа және өзіне хабарландыру жіберіп бір жылға ұзартып беру керек. Ал ұшты күйлі жоқ болғандардың тізімін қауымдастықтың талқылауына салып метаға хабарлап дәрежелерінен айыру керек. Мені айырса да қарсы емеспін, бірақ уақытым болмай жүр. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 18:33, 2019 ж. қазанның 12 (+06)
::Қалай жасаймыз. 18-ден 8 қалдырса да болар еді? -[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 19:31, 2019 ж. қазанның 13 (+06)
Әрқайсысын жеке жеке емес тізімін жасап бір ғана талқылау болу керек. Көбін айыру керек. Менің уақытым болар ма екен. Мен болмасам Батырбек метаға жеткізсін. Алдында бір рет белсенділігі бар деп бірнеше өңдемесі үшін Ashina-ны дәрежесінен айырмай қойып еді ғой. Сол үшін соңғы өңдемелеріне назар аудару керек. Кем дегенде бір жылда ешқандай әрекет жасамаған болу керек. Солардың бәрін бір ғана талқылауға салып шешу керек. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 21:42, 2019 ж. қазанның 13 (+06)
:[[Уикипедия:Администраторлар/Белсенділігі]] бетінен алынған мәліметке сенсек, сіздің ботыңыз 6 айдан астам уақыттан бері әрекетсіз, Ашина 320 күннен бері әрекетсіз екен. Қалғанында жыл ішінде әрекет бар. -[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 21:55, 2019 ж. қазанның 13 (+06)
Иә оған сенуге болады. Төменгі жағындағы статистика адамның жаңартуын қажет етпейтін сайттың мәліметтерінен алатын статистика. Өңдемесіне қарамай админ әрекеттеріне қараса біршамасы кетейін деп тұр ғой. Метаға ұсынып көру керек. бізде жаңа ереже жасап жатырмыз, админдер бір жылға сайланады сол үшін барлығының админдігін алып таста деп сұраныс жасау керек. Егер тиіспей ақ қояиық десеңзідер өздеріңіз білесіздер. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 22:21, 2019 ж. қазанның 13 (+06)
:Уикипедияға келуге қол тимей жүр, кешірерсіздер. Дұрыс, белсенді емес админдердің құқығынан айырған дұрыс болар бір жағынан. Мені де құқығымнан айырсаңыздар да қарсы емеспін. Айтарлықтай админ ісін атқарып жүрген жоқпын. --&lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылау)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 23:54, 2019 ж. қазанның 13 (+06)
::Ұсынысты жасап көрсеңіз баршамыздың атымыздан. -[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 06:56, 2019 ж. қазанның 14 (+06)
:::Құқықығымды алып тастаңыз дегендеріңіз дұрыс болмады. Бәрімізде де уақыт жоқ, қазуикипедияның түрін көріп қимайсың. Жасайтын жұмыстар жетерлік --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 14:48, 2019 ж. қазанның 14 (+06)
::::Саспаңыз, бұл белсенді админдерге қатысы жоқ. -[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 15:45, 2019 ж. қазанның 14 (+06)
Баршасының атынан ұсыныс жасап жатырмын деген сөздің еш күші жоқ, дауысқа салып барып қана ұсына аламыз. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 11:17, 2019 ж. қазанның 15 (+06)

== Мазмұн аудару ==

Тәжірибесіз қатысушыларға &quot;Мазмұн аудару&quot; бета мүмкіндігін пайдалануға тыйымды қалай салуға болады? &quot;Тексерілмеген мақала&quot; үлгісі ондай мақалаға қойылмай кетіп, сапасыз автоматты аударулар көбейіп жатыр. Өткенде өзімде ол бетаны пайдаланып екі-үш мақала аударып көрдім. -[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 19:51, 2019 ж. қазанның 25 (+06)
: Сізбен толық келісемін. Қалай болса солай аудара салады. Оның үстіне толық аяқталмайды (санаттар, үлгі, сілтеме қою) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:35, 2019 ж. қазанның 29 (+06)

Мазмұнын аудару деген функцияны мүлдем өшіруңізді сұраймын {{@|Arystanbek}}. Қалай болса ойына келген мақалалар қаптап жатыр не оны ешкім тексермей де жатыр --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:28, 2019 ж. қарашаның 25 (+06)
:[[Арнайы:AbuseFilter/history/78/diff/prev/332|Мынандай өзгеріс]] жасадым, алдында дұрыс жасамаған сияқтымын. Енді нәтижесін күтейік, дұрыс болмай жатса тағы қарап кқрейін. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 13:29, 2019 ж. қарашаның 28 (+06)
::{{@|Kasymov|Нұрлан Рахымжанов}} сүзгіш жұмыс істей бастады, бірақ жақсы аударылған мақалаларды да өткізбей жатыр: [[:Арнайы:AbuseLog/187947]] --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 20:26, 2019 ж. қарашаның 28 (+06)
Қатысушы есім кеңістігіне жариялай бастап еді, оған да жаңа тіркелген қатысушылардың құралды қолдануына тиым салдым: [[Арнайы:AbuseFilter/history/78/diff/prev/334]] --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 14:34, 2019 ж. желтоқсанның 1 (+06)
:Енді толық дұрысталды ма? Сосын Арыстанбек мырза туған күні санатын түзетемін деп уәде беріп едіңіз ғой? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:24, 2019 ж. желтоқсанның 2 (+06)
::Иә толық дұрысталды. 500-ден астам өңдеме жасағандар ғана пайдалана алады, мақала есім кеңістігін шектеп едім, қатысушы есім кеңістігіне жариялай бастады, сосын қатысушы есім кеңістігін де шектедім. Ал соңғы сұрағыңды қазір шешетін мүмкіндігім жоқ, тағы біраз уақыт керек. Жеке тірліктерімді реттеуім керек, ренжіме. Осындай ұсақ түйек мәселе болса аз уақыттымды бөліп шешіп берем. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 11:23, 2019 ж. желтоқсанның 2 (+06)
:::Ок --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 10:08, 2019 ж. желтоқсанның 4 (+06)
500 өңдемені 200-ге түсірдім: [[Арнайы:AbuseFilter/history/78/diff/prev/356]] --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 21:33, 2021 ж. желтоқсанның 19 (+06)

== Уикипедия сапасы ==

Құрметті админдер біздің уикипедия бір орнында табандап тұрып қалған сияқты. Себебі бұрынғы және қазіргі қосылған мақаларды бақылап (түзетіп, жойып, кері қайтарып) отырмыз. Ал жалпы контентті керемет толықтырып, жақсы және таңдаулы мақалалар жарияланбай жатыр (басты бетте тұрғандарға біраз жыл болайын деді).
Мен қазір елдер астанасын түзетіп келе жатырмын (үлгі мен санаттар қойылып, атаулары дұрысталып т.с. жұмыстар). Бұған дейін елдерді солай жасап шыққанмын. Жалпы бұл тірлігім мазмұнды байытуға аса пайда тиіп жатқан жоқ. Сол сияқты кейбір админдерде солай. Мен дұрыс емес деп жатқан жоқпын, бірақ нақты мақаланы жұмысы мүлдем тұрақтап тұр десе болады. Осының шешімі табылар ма екен? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:34, 2020 ж. наурыздың 23 (+06)
:Қиын болып тұр. Мақалаларды тексеретін Ғани да кетті уикиден. Басқаларға да ұсыныспен шығып едім, оларға да бұл тақырыптар қызық болмады ғой деймін, бірер мақаланы тексерді деп қоя қойды. Менің де құлқым болмады, оның үстіне басқа тақырыптарда жүргенім, іссапарда көп жүріп тағы қол тимей кетеді. Жауабын табу керек. [[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 11:15, 2020 ж. маусымның 4 (+06)
::Жайлап шешімін табуға болады, халықтың көпшілігіне Уикипедияның танымалдығын арттыру керек, бұл біраз еңбекті қажет етеді. Сосын халықтың білім деңгейін көтеру керек, ол үшін халықтың ғылым білімге деген қызығушылығын артыру керек. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 00:23, 2020 ж. маусымның 5 (+06)

== -дың, -дің туғандар ==

[[Арнайы:Толтырылмаған_санаттар]] бетінде жұмыс жасаушы едім ара-тұра, соңғы жылдары жұмыс жасауға құлық азайды. Себебі, -дың, -дің туғандар, қайтыс болғандар деген санаттар беттерді толтырып тұрады. Олардың ішінен басталуы тиіс санаттарды лупамен іздеп отырғаның. Осыны ретке келтіретін пенде табылмағаны Уикипедиягның шала жансар болып қалғаны ғой деп ойлаймын. [[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 11:12, 2020 ж. маусымның 4 (+06)
:Осыған маған уақыт жеткілікті емес, бірақ қай жерден жасауға болатынын сілтемесін берейін, бәрлеріңіз жабылып жүріп шешімін табуға болады. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 00:20, 2020 ж. маусымның 5 (+06)
:Мына сілтемедегіні жаңарту керек, әрі толықтыру керек. Бақса уикилерде бірнеше аутор бар, бізде біреу ғана екен: https://github.com/bitcoinx/bitcoinx-wiki/blob/master/languages/messages/MessagesKk.php

* Мынау орысша: https://github.com/bitcoinx/bitcoinx-wiki/blob/master/languages/messages/MessagesRu.php
* Мынау әзірбайжанша: https://github.com/bitcoinx/bitcoinx-wiki/blob/master/languages/messages/MessagesAz.php
* Мынау башқұртша: https://github.com/bitcoinx/bitcoinx-wiki/blob/master/languages/messages/MessagesBa.php
* '''Мынау барлығы: https://github.com/bitcoinx/bitcoinx-wiki/tree/master/languages/messages'''
Көріп тұрғандарыңыздай бәрінде толық, бізде шала жасалған --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 16:00, 2020 ж. маусымның 5 (+06)
:{{@|Arystanbek}} бұл не нәрсе түсінбедім? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:33, 2020 ж. маусымның 6 (+06)
::Бұл translatewiki.net-тен жасалмайтын Уикипедияны жергілікті тіл файлдары, мәселенің бәрі осында тұр. Туғандар санатындағы қатені де осы жерден жасауға болады. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:40, 2020 ж. маусымның 7 (+06)

== Жойылуға ұсынылған беттер ==

[https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%9A_%D1%83%D0%B4%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8E/27_%D0%B8%D1%8E%D0%BB%D1%8F_2020 Википедия:К удалению/27 июля 2020] бетіндегідей жойылуға ұсынылған беттердің маңыздылығын талқылау қажет емес пе? --[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 17:43, 2020 ж. шілденің 28 (+06)
:Келісемін, бірақ та біздекі жойылып жатқан мақалалардың көбісі талқылауды қажет етпейтін сияқты --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 11:25, 2020 ж. шілденің 29 (+06)
::Мүмкін, оны өңдейтін адам табылып қалар. Менің белсенділігім біраз уақытқа төмендейтін секілді. Жұмысым қауырт болып жатыр. Ойды ой қозғайды деген, бәлкім жақсы бір ой туып та қалар. --[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 10:21, 2020 ж. шілденің 30 (+06)

== Таңдаулы мақала/жақсы мақала ==

Құрметті админдер мен қатысушылар меніңше қазуикиде таңдаулы/жақсы мақалалардың жартысын статустан айыру керек. Себебі: 
* кейбіреулері тіпті сол мәртебеге лайықта емес, кезінде ауыспағалы көп болды деп асығыс қойғанға ұқсайды.
* мағлұматтар ескірген, жаңартып, толықтыратын ешкім жоқ
* дереккөздер аздау кейбіреулерінде, үлгілер толық емес

Кезінде сол туралы қозғағанмын, бірақ дамиды тиіспеңіз, керемет болады деген. Жарайды деп қалдырдық, алайды сол күйінде қалды. Соған ортақ шешім қабылдап, дауыс беріп статустан алайық. Біздің уикидің деңгейіне болады деп сылтауратпай, мықты, сапалы уикилердің деңгейіндей болғаны дұрыс емес па? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:31, 2020 ж. қыркүйектің 11 (+06)
:{{@|Kasymov}} нақты қандай мақалалар, аттарын атап өтсең. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 17:40, 2020 ж. қыркүйектің 12 (+06)
:: {{@|Arystanbek}} Оны қарап жазып өтемін уақыт болғанда, қалғандар да әрекет жоқ сияқты ғой. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 02:01, 2020 ж. қыркүйектің 13 (+06)

* Бірінші бөлім
* Бірінші: '''Toyota''' мақаласы мүлдем осы статусқа келмейді. Ескірген, толық емес, жасыл/қызыл сілтемелер бар, яғни ешқандай маркасына мақала жазылмаған.
* Екінші: '''Хаббл ғарыш телескобы''' мақаласы толық аяқталмаған, калай көрмеу бір ауыздан депутаттар сияқты иә дей салған ба? қызыл сілетемелер мен айрық беттер өте көп. 
* Үшінші: '''Алматы Менеджмент Университеті''' мақаласы тура орыс уикиден айырмашылығы жоқ, ал бұл универ өзімізде болғандықтан одан да мықты болу керек.

Әзірше осы мақалаларды меніңше мүлдем '''статустан алу керек'''. Ал қалғандарын әлі қарап шығу керек, бірақ та оларды да кейбіреулерін статусынан айыру керек, жақсы мақалаға түсіру керек, толықтырып, түзетулер енгізу керек. Қалған қатысушылардан өз пікірлеріңізді жаза кетсеңіздер --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:05, 2020 ж. қазанның 19 (+06)
: {{Қолдаймын}}! Kasymov, сіз менің аузымнан суырып алғандайсыз! Дәл осы сұрақты менде қыркүйектің басында өз-өзіме қойғанмын, тіпті талқылау ашайын дегенмін. Бірақ ертең-ертең деп қалды. Шыныменде баяғыда таңдалған '''''таңдаулы''''' мақалалардың мәліметтері ескірген және кейбіреулері орыс мақалаларының көшірмесі.--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 19:24, 2020 ж. қазанның 25 (+06)
: {{Қолдаймын}} Қазуикидің таңдаулы/жақсы мақалалары сапалы болғаны дұрыс, мықты уикипедиялармен салыстыру керек, ылғи да әлсіз уикилерге қарай бермей --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 11:03, 2020 ж. қазанның 27 (+06)
:{{Қолдаймын}} [[Қатысушы:Kasymov|Kasymov]], [[Қатысушы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]]тардың айтқандарына қосыламын, таңдаулы мақала еш өзгертулер мен толықтыруларды қажет етпейтін, сөйлем тіркестері дұрыс, мақала ойы жинақы (үзік-үзік емес), мазмұны толық аяқталған (басы-аяғы бар), көркемделуі жоғары болуы тиіс. Мақаланың көлемі емес, оның сапасына мән беру қажет. Осы жерде сұрақ туындап тұр: елді мекендерде әкімдердің &quot;қырық жылғы&quot; есептерін (доклад) енгізіп қойған, оны не істеу керек? [[Қатысушы:Салиха]]--Салиха 13:31, 2020 ж. қазанның 27 (+06)
:{{Қолдаймын}}--[[Қатысушы:Тазагүл Ермаханова|Ермаханова]] ([[Қатысушы талқылауы:Тазагүл Ермаханова|талқылауы]]) 16:17, 2020 ж. қазанның 27 (+06). [[Абай Құнанбайұлы]] мақаласында да қызыл сілтемелер мен айрық беттерді тазалап шығу керек. Дереккөз өте аз. Осы мақаланы дұрыс қалпына келтіру керек еді.--[[Қатысушы:Тазагүл Ермаханова|Ермаханова]] ([[Қатысушы талқылауы:Тазагүл Ермаханова|талқылауы]]) 16:17, 2020 ж. қазанның 27 (+06)
{{Қалыс қалдым}} таңдаулы мақаларға қазаққа қатысы бар мақалалар таңдалуы керек деп білемін. Қазақ еліне-жеріне, мәдениетіне-әдебиетіне бірыңғай қатысты мақалар болса дұрыс еді. [[Қатысушы:Nurkhan|Nureke]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurkhan|талқылауы]]) 23:24, 2020 ж. қазанның 25 (+06)
:{{Қолдаймын}} --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 20:43, 2020 ж. қарашаның 16 (+06)
: Меніңше, аталған мақалалар жақсы не таңдалған мақала статусын кезінде алып алған және ол тарих болып қалды. Ол жақсы болсын, жаман болсын, бізге ұнасын, ұнамасын. Сол себепті тарих деректері үшін сақталып тұра берсін сол күйде. Ішін тазалап, дұрыстағысы келген адам кез келген уақытта істей алады. Ендігі таңдалатын мақалаларға талапты күшейтейік. Барлық талаптарға сай болуын қадағалайық, соған тырысайық. Және таңдаулы/үздік мақалалар таңдау жиілігін арттырайық. 2-3 жылда бір рет емес, ең болмаса 2-3 айда бір рет деген сияқты. --[[Қатысушы:Batyrbek.kz|Batyrbek]] ([[Қатысушы талқылауы:Batyrbek.kz|талқылауы]]) 18:56, 2020 ж. қазанның 27 (+06)
::{{@|Batyrbek.kz}} Статусын алу керек, сол мақаланың талқылау немес статусы алынған деген бет жасау керек, мұрағат қылып. Таңдаулы/жақсы мақала уикипедияның айнасы ғой, басқа тілдегілер, өзіміздікі ашып көрсе, оқыса көңілі толмай таңдаулы мақаласы осындай болса қалған мақалалар қандай деңгейде деген пікір қалыптасуы мүмкін ғой --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 10:28, 2020 ж. қазанның 29 (+06)
* Сонымен қандай шешім құрметті қатысушылар! --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:38, 2020 ж. қарашаның 6 (+06)
:Батырбектің айтқанына қосылам, статусынан айырғанша көбірек мақалалардың таңдаулы қылып жіберу керек, сол кезде бұрынғылар жаңалардың тасасында қалып қояды. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 18:05, 2020 ж. қарашаның 11 (+06)
::{{@|Arystanbek}}Түсінбедім, дамыту керек дейсіз бе? Онда кім толықтырады екен мысалы? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 13:54, 2020 ж. қарашаның 13 (+06)
:::{{@|Kasymov}} дамыту деген сөз болған жоқ қой. Менің жазғакнымды дұрыстап қайтадан қарашы. Батырбектің айтып отырғаны дұрыс, ерте кезде таңдалған мақалалар сол кездегі деңгейді білдіреді, қазіргі таңдайтынымыз қазіргі деңгейімізді білдіреді. Демек тарих болып қалады. Есесіне бірашама таңдаулы мақала болуға лайықты мақалалар бар соларды таңдаулы қылып жіберейік. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 15:44, 2020 ж. қарашаның 13 (+06)
:{{@|Arystanbek}}, {{@|Batyrbek.kz}} мен барлық таңдаулы мақаланы алсын деп жатқан жоқпын, бірінші кезекте осы үш мақаланы. Арғы жағын жақын болашақта көре жатармыз. (жабылып дамытып немесе статусын төмендетіп) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:13, 2020 ж. қарашаның 16 (+06)
::{{@|Kasymov}} мүмкін сенікі дұрыс шығар, админдер мен бітікшілерді де құқығынан айырып жатамыз ғой, мақаланы да айыруға болатын шығар, таңдаулы мақала таңдаулы болып қалу керек деп қатып қалмай. Олай болса дәрежесінен айыру туралы әрқайсына жеке талқылау баста. Қатысушыларды талқылауға шақырайық. Әлде талқылаусыз бірден айыру керек пе? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 20:11, 2020 ж. қарашаның 16 (+06)
:::{{@|Arystanbek}} жоқ осында талқылап, қорытындыға келейік. Сосын аталған мақалалардың талқылау бетіне сілтеме жасау керек (статусынан айырылған себебін көру үшін) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:31, 2020 ж. қарашаның 16 (+06)
Көпшілігі мақалалардың статусынан айыруын қолдап дауыс бергендіктен аталған үш мақала статусынан айырылды. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 20:46, 2020 ж. қарашаның 16 (+06)

== Негізсіз мақала жою ==

Kasymov есімді пайдаланушы еш негізсіз [[Найзағайлы асу]] деген мақаланы жойды. Оны қалай қалпына келтіруге болады? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:19, 2021 ж. ақпанның 15 (+06)

== [[МедиаУики:Pipe-separator]] ==

Прошу удалить страницу (либо удалить &lt;code&gt;&amp;amp;nbsp;&lt;/code&gt;) согласно [[phab:T210851]], так как на страницах вклада, истории и т. п. с левой стороны прямой черты оказыватся двойной пробел. [[Қатысушы:1234qwer1234qwer4|1234qwer1234qwer4]] ([[Қатысушы талқылауы:1234qwer1234qwer4|талқылауы]]) 00:54, 2021 ж. қыркүйектің 23 (+06)

== Correcting file extensions ==

Hello!

Sorry for writing in English. The file extensions (.jpg) of these files don't match their MIME (image/png) and hence need to be moved:

* &lt;s&gt;[[:Сурет:Baku kristall zaly.jpg]]&lt;/s&gt; → [[:Сурет:Baku kristall zaly.png]] ''renamed''
* &lt;s&gt;[[:Сурет:Eurovision.jpg]] → [[:Сурет:Eurovision (2).png]]&lt;/s&gt; ([[:Сурет:Eurovision.png]] already exists) '''deleted'''
* &lt;s&gt;[[:Сурет:LogoSTM.jpg]]&lt;/s&gt; → [[:Сурет:LogoSTM.png]] ''renamed''

Thanks: [[Қатысушы:Jonteemil|Jonteemil]] ([[Қатысушы талқылауы:Jonteemil|талқылауы]]) 06:12, 2022 ж. шілденің 10 (+06)
:{{@|Jonteemil}} --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:52, 2022 ж. шілденің 12 (+06)

== Qazaqstanyn LGBT quqyqtary. ==

https://kk.m.wikipedia.org/wiki/Қатысушы:Mp5am/Қазақстанның_ЛГБТ_құқықтары

salemetsiz be. i want to upload this article. [[Қатысушы:Mp5am|Mp5am]] ([[Қатысушы талқылауы:Mp5am|талқылауы]]) 16:23, 2022 ж. шілденің 27 (+06)</text>
      <sha1>b0hrgxnhzo1v763ab0xxknwv5dmp1zr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ержан Шегенов</title>
    <ns>0</ns>
    <id>523542</id>
    <revision>
      <id>3054851</id>
      <parentid>2980857</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T15:53:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мықтыбек Оразтайұлы</username>
        <id>69223</id>
      </contributor>
      <comment>±[[Санат:Еуропа чемпиондары]]→[[Санат:Бокстан Еуропа чемпиондары]]; ±[[Санат:Азия чемпиондары]]→[[Санат:Бокстан Азия чемпиондары]] ([[УП:HOTCAT|HotCat]] құралының көмегімен)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2557" xml:space="preserve">{{спортшы
|есімі = Ержан Шегенов
|суреті = 
|азаматтығы = {{KAZ}}
|туған жері = [[Ұлан ауданы]], [[Шығыс Қазақстан облысы]]
|туған күні = 18.2.1968
|медальдары = }}

'''Ержан Шегенов''' 1968 жылдың 18-ші қазанында [[Ұлан ауданы]]ның [[Молодежный (Шығыс Қазақстан облысы)|Молодежный]] кентінде дүниеге келген. 1986 ж. Молодежный кентінде орта мектепті тәмәмдап, 1987-1989 жж. [[кеңес әскері]] қатарында азаматтық борышын орындайды.
1990-1995 жж. ШҚМУ-нің дене тәрбиесі факультетін бітіріп, «Денешынықтыру пәнінің мұғалімі» деген мамандықты иеленеді.
Ержан [[бокс]]тан КСРО спорт шебері. [[Кикбоксинг]]тен ҚР еңбек сіңірген спорт шебері. [[Спорт]]тың осы түрінен ҚР он жеті мәрте чемпионы.

==Спорттағы жетістіктері:==
*ҚР 17 мәрте чемпионы – 1992-2007 жж.;
*Әлем Кубогінің иегері – 2004 ж.;
*Әлем чемпионы – 1995, 2001, 2003, 2005 жж.;
*Еуропа чемпионы – 1994, 1998, 2006 жж.;
*Азия чемпионы – 1994, 1998, 2003 жж.; ТМД чемпионы – 1993 ж.;
*Украина чемпионы – 1994 ж.;
*Әлем чемпионатының күміс жүлдегері – 1995, 1999, 2004, 2006 жж.;
*Әлем чемпионатының қола жүлдегері – 1997, 2006 жж.;
*Ресейде өткен ХТ жеңімпазы – 2006, 2007 жж.
==Сыртқы сілтемелер==
# [http://ulan.vko.gov.kz/kz/sport1_22.htm Ұлан ауданы әкімінің ресми сайты]

[[Санат:1968 жылы туғандар]]
[[Санат:Ұлан ауданында туғандар]]
[[Санат:КСРО спортшылары]]
[[Санат:Қазақстан спорт шеберлері]]
[[Санат:Қазақстан кикбоксшылары]]
[[Санат:Кикбоксингтен Қазақстан чемпиондары]]
[[Санат:Кикбокстан әлем чемпиондары]]
[[Санат:Бокстан Еуропа чемпиондары]]
[[Санат:Бокстан Азия чемпиондары]]</text>
      <sha1>38bj14my2k5mby5yc5377acfj68jnh1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үздіксіз жұмыс істеп келе жатқан ескі банктер тізімі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>540563</id>
    <revision>
      <id>3054935</id>
      <parentid>2606608</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T05:49:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Littlerock1991</username>
        <id>122066</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15983" xml:space="preserve">&lt;!-- INCLUSION CRITERIA, PLEASE READ BEFORE ADDING ANY BANKS: This list includes the oldest banks in CONTINUOUS operation, operating with the same legal identity as independent companies and usually a form of the same name without interruption since their establishment. It does not include banks founded in [[1987]] (or later) which claim to be successors to banks that became defunct centuries earlier --&gt;
[[File:Cornelius Berenberg.jpg|thumb|Көпес банкир [[Корнел Беренберг]], оның атасы [[1590 жыл]]ы [[Berenberg Bank]]-ін құрған, [[Беренберг отбасы]]ның мүшесі]]
[[File:Palazzo Salimbeni, Siena.jpg|thumb|[[Monte dei Paschi di Siena]] банкінің штаб-пәтері бүгін Сиена қаласында орналасқан]]

Бұл '''ежелгі банктерінің тізіміне''' құрылғаннан бері осы уақытқа дейін үзіліссіз заңды жұмыс істеп, «үздіксіз' 'пайдаланылып келе жатқан» қаржы [[институт]]тары кіреді. Мұнда әлі күнге дейін бар [[17 ғасыр]]да құрылған жеті банк, ал қалған 16 банк [[18-ші ғасырда]]  құрылған, тізімді [[15 ғасыр|15]] және [[16 ғасыр]]ларда құрылған екі банк, тиісінше, [[Monte Dei Paschi di Siena]] және [[Berenberg Bank]], бастайды.Monte dei Paschi di Siena [[1472 жыл]]ы [[құдайға сыйыну тауында]] құрылған, ал бүгін [[Италия]]ның ірі [[бөлшек банкі]]лерінің бірі болып табылады. [[Berenberg Bank]] [[1590 жыл]]ы Гамбургтегі  бір [[көпес]] үйінде құрылды,  және бүгінгі күні [[сауда банкі]] және [[жеке банк]], және оның құрылтайшылары  әлі күнге дейін [[Беренберг отбасы]] ұрпақтарына тиесілі.

== 1600 жылдан бұрын құрылған банктер==

{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|-
!Жыл
!Компания
!Ел (қазіргі)
|-
|1472
|[[Banca Monte dei Paschi di Siena]]
|{{Flagicon|Italy}} Италия
|-
|1590
|[[Berenberg Bank]] 
|{{Flagicon|Germany}} Германия

|}

==17-ші ғасырда құрылған Банктер==

{| class=&quot;wikitable sortable&quot;

!Жыл
!Компания
!Ел (қазіргі)
|-
| 1668
|[[Sveriges Riksbank]]
|{{Flagicon|Sweden}} Швеция
|-
| 1672
|[[C. Hoare &amp; Co]]
|{{Flagicon|England}} Англия
|-
| 1674
|[[Metzler Bank]]
|{{Flagicon|Germany}} Германия
|-
| 1690
|[[Barclays]]
|{{Flagicon|England}} Англия
|-
| 1692
|[[Coutts]]
|{{Flagicon|England}} Англия
|-
| 1694
|[[Bank of England]]
|{{Flagicon|England}} Англия
|-
| 1695
|[[Bank of Scotland]]
|{{Flagicon|Scotland}} Шотландия
|}

==18-ші ғасырда құрылған Банктер==

{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|-
!Жыл
!Компания
!Ел (қазіргі)
|-
| 1702
|[[Caja Madrid]] (now [[Bankia]])
|{{Flagicon|Spain}} Испания
|-
| 1717
|[[Banco Etcheverría]]
|{{Flagicon|Spain}} Испания
|-
| 1717
|[[Drummonds Bank]]
|{{Flagicon|GBR}} Біріккен Корольдік
|-
| 1727
|[[The Royal Bank of Scotland]]
|{{Flagicon|GBR}} Біріккен Корольдік
|-
| 1737
|[[Van Lanschot]]
|{{Байрақ|Нидерланд}} Нидерланд
|-
| 1760
|[[Crédit du Nord|Banque Courtois]]
|{{Flagicon|France}} Франция
|-
| 1765
|[[Lloyds Bank]]
|{{Байрақ|Ұлыбритания}} Біріккен Корольдік
|-
| 1780
|[[Landolt &amp; Cie]]
|{{Flagicon|Switzerland}} Швейцария
|-
| 1782
|[[Bank of Spain]]
|{{Flagicon|Spain}} Испания
|-
| 1783
|[[Bank of Ireland]]
|{{Flagicon|Ireland}} Ireland
|-
| 1784
|[[The Bank of New York Mellon|Bank of New York]]
|{{Flagicon|United States}} АҚШ
|-
| 1785
|[[HSBC Trinkaus|Trinkaus &amp; Burkhardt]]
|{{Flagicon|Germany}} Германия 
|-
| 1786
|[[Hottinger &amp; Cie]]
|{{Flagicon|GBR}} Біріккен Корольдік
|-
| 1787
|[[La Roche &amp; Co.]]
|{{Flagicon|Switzerland}} Швейцария
|-
| 1787
|[[Raphaels Bank]]
|{{Байрақ|Ұлыбритания}} Біріккен Корольдік
|-
| 1789
|[[Sal. Oppenheim]]
|{{Flagicon|Germany}} Германия
|-
| 1792
|[[State Street Corporation]]
|{{Flagicon|United States}} АҚШ
|-
| 1796
|[[Hauck &amp; Aufhäuser]]
|{{Flagicon|Germany}} Германия
|-
| 1796
|[[Lombard Odier &amp; Cie]]
|{{Flagicon|Switzerland}} Швейцария
|-
| 1798
|[[Donner &amp; Reuschel]]
|{{Flagicon|Germany}} Германия
|-
| 1798
|[[M. M. Warburg &amp; Co.]]
|{{Flagicon|Germany}} Германия
|-
| 1799
|[[JPMorgan Chase]]
|{{Flagicon|United States}} АҚШ
|-
|}

==19-ші ғасырда құрылған Банктер==

{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|-
!Жыл
!Компания
!Ел (қазіргі)
|-
| 1800
|[[Banque de France]]
|{{Flagicon|France}} Франция
|-
| 1804
|[[Schroders]]
|{{Байрақ|Ұлыбритания}} Біріккен Корольдік
|-
| 1805
|[[Pictet &amp; Cie]]
|{{Flagicon|Switzerland}} Швейцария
|-
| 1806
|[[State Bank of India]]
|{{Flagicon|India}} Индия
|-
| 1808
|[[Banco do Brasil]]
|{{Flagicon|Brazil}} Бразилия
|-
| 1810
|[[Brown, Shipley &amp; Co.]]
|{{Байрақ|Ұлыбритания}} Біріккен Корольдік
|-
| 1810
|[[Brown Brothers Harriman &amp; Co.]]
|{{Flagicon|United States}} АҚШ
|-
| 1811
|[[N M Rothschild &amp; Sons]]
|{{Байрақ|Ұлыбритания}} Біріккен Корольдік
|-
| 1811
|[[Bank of Finland]]
|{{Flagicon|Finland}} Финляндия
|-
| 1812
|[[Citibank]]
|{{Flagicon|United States}} АҚШ
|-
| 1812
|[[Sparkasse Schwyz]]
|{{Flagicon|Switzerland}} Швейцария
|-
| 1814
|[[De Nederlandsche Bank]]
|{{Байрақ|Нидерланд}} Нидерланд
|-
| 1815
|[[Banque Bonhôte]]
|{{Flagicon|Switzerland}} Швейцария
|-
| 1817
|[[SNS Bank]]
|{{Байрақ|Нидерланд}} Нидерланд
|-
| 1817
|[[Bank of Montreal]]
|{{Flagicon|Canada}} Канада
|-
| 1817
| [[Westpac|Bank of New South Wales]]
| {{flagicon|Australia}} Аустралия
|-
| 1818
|[[Groupe Caisse d'Épargne]]
|{{Flagicon|France}} Франция
|-
| 1818
|[[Berliner Sparkasse]]
|{{Flagicon|Germany}} Германия
|-
| 1818
|[[Danmarks Nationalbank]]
|{{Flagicon|Denmark}} Дания
|-
| 1819
| {{ill|fr|Mirabaud &amp; Cie}}
|{{Flagicon|Switzerland}} Швейцария
|-
| 1819
| {{ill|de|Erste Bank}}
| {{Flagicon|Austria}} Австрия
|-
| 1820
|[[Nordea]]
|{{Flagicon|Sweden}} Швеция
|-
| 1820
|[[Swedbank]]
|{{Flagicon|Sweden}} Швеция
|-
| 1820
|[[Institution for Savings]]
|{{Flagicon|United States}} АҚШ
|-
| 1822
|[[Bank of the Province of Buenos Aires]]
|{{Flagicon|Argentina}} Аргентина
|-
| 1822
|[[DNB ASA|DNB]] (as Christiania Sparebank)
|{{Flagicon|Norway}} Норвегия
|-
| 1824
| {{ill|de|Stadtsparkasse München}}
|{{Flagicon| Germany}} Германия
|-
| 1825
| {{ill|nl|Česká spořitelna}}
| {{Flagicon|Czech Republic}} Чехия
|-
| 1826
| {{ill|de|AEK Bank 1826}}
|{{Flagicon| Switzerland}} Швейцария
|-
| 1828
|[[De Curaçaosche Bank]]
|{{Flagicon|Curacao}} Кюрасао
|-
| 1828
|[[Citizens Financial Group]]
|{{Flagicon|United States}} АҚШ
|-
| 1828
|[[Centreville Bank]]
|{{Flagicon|United States}} АҚШ
|-
| 1828 
| {{ill|nl|Javasche Bank}}
|{{Flagicon|Indonesia}} Индонезия
|-
| 1829
| {{ill|de|Clientis Caisse d’Epargne CEC}} 
|{{Flagicon|Switzerland}} Швейцария
|-
| 1832
|[[Wilmington Savings Fund Society]]
|{{Flagicon|United States}} АҚШ
|-
| 1832
|[[Scotiabank]]
|{{Flagicon|Canada}} Канада
|-
| 1834 
| {{ill|de|Bank BSU}}
|{{Flagicon|Switzerland}} Швейцария
|-
| 1835
|[[Australia and New Zealand Banking Group]]
|{{Flagicon|Australia}} Аустралия
|-
| 1838
|[[Ballston Spa National Bank]]
|{{Flagicon|United States}} АҚШ
|-
| 1838
|[[Clydesdale Bank]]
|{{Байрақ|Ұлыбритания}} Біріккен Корольдік
|-
| 1838
|[[First National Bank (South Africa)|First National Bank]]
|{{Flagicon|South Africa}} Оңтүстік Африка
|-
| 1838
|[[Mauritius Commercial Bank]]
|{{Flagicon|Mauritius}} Маврики
|-
| 1839
|[[Provident Bank of New Jersey]]
|{{Flagicon|United States}} АҚШ
|-
| 1840
|[[Montepio (bank)|Montepio]]
|{{Flagicon|Portugal}} Португалия
|-
| 1841
|[[National Bank of Greece]]
|{{Flagicon|Greece}} Грекия
|-
| 1841
|[[Sberbank]]
|{{Flagicon|Russia}} Ресей
|-
| 1844
|[[Bordier &amp; Cie]]
|{{Flagicon|Switzerland}} Швейцария
|-
| 1845
|[[PNC Bank]]
|{{Flagicon|United States}} АҚШ
|-
| 1847
|[[Auckland Savings Bank]]
|{{Flagicon|New Zealand}} Жаңа Зеландия
|-
| 1846
|[[Banco de Portugal]]
|{{Flagicon|Portugal}} Portugal
|-
| 1848
|[[Lazard]]
|{{Flagicon|United States}} АҚШ
|-
| 1849
|[[Oddo et Cie]]
|{{Flagicon|France}} Франция
|-
| 1849
|[[Hoernerbank]]
|{{Flagicon|Germany}} Германия
|-
| 1849
|[[AMP Limited|Australian Mutual Provident Society]]
|{{Flagicon|Australia}} Аустралия
|-
| 1850
|[[Spar- und Leihkasse Bucheggberg]]
|{{Flagicon|Switzerland}} Швейцария
|-
| 1850
|[[Bank Sparhafen]]
|{{Flagicon|Switzerland}} Швейцария
|-
| 1850
|[[Volksbank]]
|{{Flagicon|Austria}} Австрия
|-
| 1851
|[[Bank of the Philippine Islands]]
|{{Flagicon|Philippines}} Philippines
|-
| 1852
|[[Crédit Foncier de France]]
|{{Flagicon|France}} Франция States
|-
| 1852
|[[Wells Fargo]]
|{{Flagicon|United States}} АҚШ
|-
| 1853
|[[Beneficial Bank]]
|{{Flagicon|United States}} АҚШ
|-
| 1854
|[[UBS]]
|{{Flagicon|Switzerland}} Швейцария
|-
| 1856
|[[Credit Suisse]]
|{{Flagicon|Switzerland}} Швейцария
|-
| 1856
|[[Banque et Caisse d'Épargne de l'État]]
|{{Flagicon|Luxembourg}} Luxembourg
|-
| 1856
|[[Ottoman Bank]]
|{{Flagicon|Turkey}} Түркия
|-
| 1856
|[[M&amp;T Bank]]
|{{Flagicon|United States}} АҚШ
|-
| 1856
| [[Regions Financial Corporation]] - 1st National Bank of Huntsville, 1856, [[Union Planters]], 1869.
|{{Flagicon|United States}} АҚШ
|-
| 1857
|[[Santander Group|Santander]]
|{{Flagicon|Spain}} Испания
|-
| 1858
|[[Fifth Third Bank]]
|{{Flagicon|United States}} АҚШ
|-
| 1858
|[[Bendigo Bank]]
|{{Flagicon|Australia}} Аустралия
|-
| 1858
|[[Standard Chartered]]
|{{Байрақ|Британдық Индия}} Британдық Индия
|-
| 1859
|[[National Bank of Canada]]
|{{Flagicon|Canada}} Канада
|-
| 1860
|[[State Bank of the Russian Empire]]
|{{Flagicon|Russia}} Ресей
|-
| 1861
|[[Caixa Econômica Federal]]
|{{Flagicon|Brazil}} Бразилия
|-
| 1861
|[[Bank of New Zealand]]
|{{Flagicon|New Zealand}} Жаңа Зеландия
|-
| 1862
|[[Suomen yhdyspankki]]
|{{Flagicon|Finland}} Финляндия
|-
| 1863
|[[Crédit Lyonnais]]
|{{Flagicon|France}} Франция
|-
| 1863
|[[Ziraat Bankası]]
|{{Flagicon|Turkey}} Түркия
|-
| 1864
| [[First Horizon National Corporation]] - First National Bank, 1864
|{{Flagicon|United States}} АҚШ
|-
| 1864
|[[Royal Bank of Canada]]
|{{Flagicon|Canada}} Канада
|-
| 1864
|[[Société Générale]]
|{{Flagicon|France}} Франция
|-
| 1865
|[[CEC Bank]]
|{{Flagicon|Romania}} Румыния
|-
| 1865
|[[HSBC]] (The Hong Kong and Shanghai Banking Corporation Limited)
|{{Flagicon|Hong Kong}} Гонконг
|-
| 1865
|[[Allahabad Bank]]
|{{Flagicon|India}} Индия
|-
| 1865
|[[Banca d'Italia]]
|{{Flagicon|Italy}} Италия
|-
| 1867
|[[Canadian Imperial Bank of Commerce]]
|{{Flagicon|Canada}} Канада
|-
| 1868
|[[Busey Bank]]
|{{Flagicon|United States}} АҚШ
|-
| 1868
|[[Vojvođanska banka]]
|{{Flagicon|Serbia}} Сербия
|-
| 1868
|[[Sandy Spring Bank]]
|{{Flagicon|United States}} АҚШ
|-
| 1868
|[[Oldenburgische Landesbank]]
|{{Flagicon|Germany}} Германия
|-
| 1868
|[[The Bank of Edwardsville]] 
|{{Flagicon|United States}} АҚШ
|-
| 1868
|[[Živnostenská banka]]
|{{Flagicon|Czech Republic}} Czech Republic
|-
| 1869
|[[Goldman Sachs]]
|{{Flagicon|United States}} АҚШ
|-
| 1869
|[[Toronto-Dominion Bank|Dominion Bank]]
|{{Flagicon|Canada}} Канада
|-
| 1870
|[[Banco de Bogotá]]
|{{Flagicon|Colombia}} Колумбия
|-
|-
| 1870
|[[Bank Handlowy]]
|{{Flagicon|Poland}} Польша
|-
| 1870
|[[Commerzbank]]
|{{Flagicon|Germany}} Германия
|-
| 1870
|[[Deutsche Bank]]
|{{Flagicon|Germany}} Германия
|-
| 1870
|[[Dominick &amp; Dominick]]
|{{Flagicon|United States}} АҚШ
|-
| 1871
|[[Handelsbanken]]
|{{Flagicon|Sweden}} Швеция
|-
| 1872
|[[Branch Banking and Trust|BB&amp;T]]
|{{Flagicon|United States}} АҚШ
|-
| 1873
|[[Zions Bank]]
|{{Flagicon|United States}} АҚШ
|-
| 1874
|[[Bank of Queensland]]
|{{Flagicon|Australia}} Аустралия
|-
| 1875
|[[Heritage Bank|Toowoomba Permanent Building Society]]
|{{Flagicon|Australia}} Аустралия
|-
| 1875
|[[Standard Chartered Bank]]
|{{Flagicon|Malaysia}} Malaysia
|-
| 1876
|[[Caixa Geral de Depósitos]]
|{{Flagicon|Portugal}} Portugal
|-
| 1877
|[[Banco de Costa Rica]]
|{{Flagicon|Costa Rica}} Costa Rica
|-
| 1877
|[[QNB Bank]]
|{{Flagicon|United States}} АҚШ
|-
| 1878
|[[Close Brothers Group]]
|{{Байрақ|Ұлыбритания}} Біріккен Корольдік
|-
| 1878
|[[Bank of the City of Buenos Aires]]
|{{Flagicon|Argentina}} Аргентина
|-
| 1879
|[[Bulgarian National Bank]]
|{{Flagicon|Bulgaria}} Bulgaria
|-
| 1881
|[[Oppenheimer Holdings|Oppenheimer]]
|{{Flagicon|United States}} АҚШ
|-
| 1881
|[[Banc Sabadell]]
|{{Flagicon|Spain}} Испания
|-
| 1882
|[[Crédit Mutuel]]
|{{Flagicon|France}} Франция
|-
| 1883
|[[Bank Mendes Gans]]
|{{Байрақ|Нидерланд}} Нидерланд
|-
| 1884
|[[National Bank of Serbia]]
|{{Flagicon|Serbia}} Сербия
|-
| 1884
|[[Banque de Tunisie]]
|{{Flagicon|Tunisia}} Тунис
|-
| 1884
|[[Banco Nacional de Mexico]]
|{{Flagicon|Mexico}} Мексика
|-
| 1885
|[[Sage Bank]]
|{{Flagicon|United States}} АҚШ
|-
| 1886
|[[BBVA Banco Francés|Banco Francés del Río de la Plata]]
|{{Flagicon|Argentina}} Аргентина
|-
| 1889
|[[Northern Trust]]
|{{Flagicon|United States}} АҚШ
|-
| 1890
|[[Banco de Venezuela]]
|{{Flagicon|Venezuela}} Венесуэла
|-
| 1891
|[[Banco de la Nación Argentina]]
|{{Flagicon|Argentina}} Аргентина
|-
| 1893
|[[Banco de Chile]]
|{{Flagicon|Chile}} Чили
|-
| 1893
|[[Blue Ridge Bank]]
|{{Flagicon|United States}} АҚШ
|- 
| 1893
|[[National Australia Bank]]
|{{Flagicon|Australia}} Аустралия
|-
| 1894
|[[First Bank of Nigeria]]
|{{Flagicon|Nigeria}} Нигерия
|-
| 1895
|[[Punjab National Bank]]
|{{Flagicon|India}} Индия
|-
| 1895
|[[Bankwest|Agricultural Bank of Western Australia]]
|{{Flagicon|Australia}} Аустралия
|-
| 1895
|[[Bank Rakyat Indonesia]]
|{{Flagicon|Indonesia}} Индонезия
|-
|-
| 1896
|[[Banco de la República Oriental del Uruguay]]
|{{Flagicon|Uruguay}} Uruguay
|-
| 1896
|[[Kenya Commercial Bank Group]]
|{{Flagicon|Kenya}} Kenya
|-
| 1898
|[[National Bank of Egypt]]
|{{Flagicon|Egypt}} Egypt
|-
| 1899
|[[Bank of Cyprus]]
|{{Flagicon|Cyprus}} Cyprus
|-
|}

== Сондай-ақ қараңыз ==
* [[Ескі компаниялардың тізімі]]

==Сілтемелер==
{{Reflist}}

* Манфред Поль, Сабина Фрейтаг, ''Еуропалық банктер тарихы туралы анықтамасы'' Банктер тарихы Еуропалық Ассоциациясы, 1994

[[Санат: Банктер тізімі]]
[[Санат:Керемет көрсеткіштер тізімдері]]
[[Санат:Банктік қызметтер тарихы]]</text>
      <sha1>skpk9yzl3ipexwl8v2vpyiel157scil</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Дәулет Шораұлы Ниязбеков</title>
    <ns>0</ns>
    <id>542521</id>
    <revision>
      <id>3054849</id>
      <parentid>2977247</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T15:51:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мықтыбек Оразтайұлы</username>
        <id>69223</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>«[[Санат:Күрестен Азия чемпиондары|Күрестен Азия чемпиондары]]» деген санатты қосты ([[УП:HOTCAT|HotCat]] құралының көмегімен)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2092" xml:space="preserve">'''Дәулет Шораұлы Ниязбеков''' ([[12 ақпан]] [[1989]], [[Қызылорда облысы]], [[Жаңақорған ауданы]]) — еркін күрес стиліндегі Қазақстан палуан.

== Өмірбаяны==
Стамбулдағы әлем біріншілігінің қола жүлдегері, Азия біріншілігінің екі дүркін қола жүлдегері (2013, 2014 жж.), Қазақстанның бірнеше дүркін чемпионы, Катарда өткен Азия біріншілігінің чемпионы (08.05.2015), Қазақстан Республикасының халықаралық дәрежедегі спорт шебері. Жаттықтырушысы - Әбутәліп Аманов.

Лондондағы 2012 жылғы Жазғы Олимпиадалық ойындардың қатысушысы.

ЦСКА клубында қатардағы келісім-шарт негізінде қызмет етеді.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сыртқы сілтемелер==
* [http://wrestling.com.ua/znakomstvoperedlondonomvolnay.html Еркін күрес. Лондондағы таныстық]{{Deadlink|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* [http://www.nur.kz/751506.html Қазақ балуаны Катардағы Азия біріншілігінде чемпион атанды]{{Deadlink|date=January 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}

[[Санат:12 ақпанда туғандар]]
[[Санат:1989 жылы туғандар]]
[[Санат:Жаңақорған ауданында туғандар]]
[[Санат:Әлем біріншілігінің қола жүлдегерлері]]
[[Санат:Азия біріншілігінің қола жүлдегерлері]]
[[Санат:Азия чемпиондары]]
[[Санат:Халықаралық дәрежедегі спорт шеберлері]]
[[Санат:Күрестен Азия чемпиондары]]</text>
      <sha1>hugmrfm0pqxul43084xvp0sr6sybb3h</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054850</id>
      <parentid>3054849</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T15:51:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мықтыбек Оразтайұлы</username>
        <id>69223</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>«[[Санат:Азия чемпиондары|Азия чемпиондары]]» деген санатты аластады ([[УП:HOTCAT|HotCat]] құралының көмегімен)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2045" xml:space="preserve">'''Дәулет Шораұлы Ниязбеков''' ([[12 ақпан]] [[1989]], [[Қызылорда облысы]], [[Жаңақорған ауданы]]) — еркін күрес стиліндегі Қазақстан палуан.

== Өмірбаяны==
Стамбулдағы әлем біріншілігінің қола жүлдегері, Азия біріншілігінің екі дүркін қола жүлдегері (2013, 2014 жж.), Қазақстанның бірнеше дүркін чемпионы, Катарда өткен Азия біріншілігінің чемпионы (08.05.2015), Қазақстан Республикасының халықаралық дәрежедегі спорт шебері. Жаттықтырушысы - Әбутәліп Аманов.

Лондондағы 2012 жылғы Жазғы Олимпиадалық ойындардың қатысушысы.

ЦСКА клубында қатардағы келісім-шарт негізінде қызмет етеді.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сыртқы сілтемелер==
* [http://wrestling.com.ua/znakomstvoperedlondonomvolnay.html Еркін күрес. Лондондағы таныстық]{{Deadlink|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* [http://www.nur.kz/751506.html Қазақ балуаны Катардағы Азия біріншілігінде чемпион атанды]{{Deadlink|date=January 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}

[[Санат:12 ақпанда туғандар]]
[[Санат:1989 жылы туғандар]]
[[Санат:Жаңақорған ауданында туғандар]]
[[Санат:Әлем біріншілігінің қола жүлдегерлері]]
[[Санат:Азия біріншілігінің қола жүлдегерлері]]
[[Санат:Халықаралық дәрежедегі спорт шеберлері]]
[[Санат:Күрестен Азия чемпиондары]]</text>
      <sha1>raq8tnyltto7nf7ikyo90smpmnkpixl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қараңғы энергия</title>
    <ns>0</ns>
    <id>543426</id>
    <revision>
      <id>3054833</id>
      <parentid>2778174</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T15:01:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерден Карсыбеков</username>
        <id>3744</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1746" xml:space="preserve">{{Физикалық космология}}
'''Қараңғы энергия''' ([[Ағылшын тілі|ағылш.]] ''Dark energy'') — космогогияда энергияның бір түрі, ол әлемнің математикалық модельінде жасалып, біздің әлеміміздің кеңеюін бақылауы үшін жасалған. Қараңғы энергияны түсіндірудің 2 нұсқасы бар: Космологиялық константа және Квинтессентия

''Космологиялық константа'' - бүкіл ғалам өзгермейтін тұрақты тығыздықпен толтырылған ''Квинтессентия'' - динамикалық аудан , ол жерде энергиялық тығыздық уақыт пен кеңістік арасында өзгеріп отырады.

Осы Қараңғы энергия термині біздің ғаламымыздың үдемелі ұлғаюының гипотизасының бір дәлелдемесінде қолданады. Статаистика бойынша, сонғы 100 жылда, біздің әлем кеңеюде және неғұрлым уақыт көп өтсе, соғұрлым ол тез бір-бірінен алшақтауда, бұл актуалды мәселелер қатарына 1998 жылы енді. Ал, әлемнің 70% осы Қараңғы энергия құрағандықтан,ғалам ұлғаюының басты катализаторы деп оны есептеуде.
[[Санат:Физикалық космология]]
[[Санат:Космология]]
[[Санат:Энергия]]</text>
      <sha1>6cflbrxbizn7kk5bejyinn26q1e1q6y</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Диалект</title>
    <ns>0</ns>
    <id>549598</id>
    <revision>
      <id>3054949</id>
      <parentid>2410638</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T06:20:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Didar.Bayan21NS</username>
        <id>120910</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1072" xml:space="preserve">
'''Диалект сөздер''' – тілде жалпы халықтық сипат алмаған, белгілі бір жерде ғана қолданылатын ерекшеліктердің жиынтығын айтамыз. Мысалы, сіріңке-кеуірт, күкірт,шырпы, ши, оттық, шақпақ; шылапшын-леген,жам, кірлен, шылаушын,тас. Жергілікті диалектілердің шағын аймағын қамтитын бөлігі '''говор''' деп аталады. Мәселен, Қазақстан жағдайында диалект екі-үш облыс көлеміндей жерді қамтыса, говор бір облыс немесе екі-үш аудан көлеміндей жерді қамтиды. Мысалы, қазақ тілінде Шығыс говоры, Батыс говоры деген ұғым бар.
{{Суретсіз мақала}}
[[Санат:Диалект]]
[[Санат:Лингвистика]]
[[Санат:Лексикология]]</text>
      <sha1>ftt1vw19ez8402w6d6cp29ljnxaceoe</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054950</id>
      <parentid>3054949</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T06:21:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Didar.Bayan21NS</username>
        <id>120910</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1396" xml:space="preserve">
'''Диалект сөздер''' – тілде жалпы халықтық сипат алмаған, белгілі бір жерде ғана қолданылатын ерекшеліктердің жиынтығын айтамыз. Мысалы, сіріңке-кеуірт, күкірт,шырпы, ши, оттық, шақпақ; шылапшын-леген,жам, кірлен, шылаушын,тас. Жергілікті диалектілердің шағын аймағын қамтитын бөлігі '''говор''' деп аталады. Мәселен, Қазақстан жағдайында диалект екі-үш облыс көлеміндей жерді қамтыса, говор бір облыс немесе екі-үш аудан көлеміндей жерді қамтиды. Мысалы, қазақ тілінде Шығыс говоры, Батыс говоры деген ұғым бар.&lt;ref&gt;Бектұров Ш.К. Қазақ тілі: лексика, фонетика, морфология, синтаксис: Оқуға түсуші талапкерлерге, студенттерге және оқытушы мұғалімдерге арналған..-Алматы: Атамұра, 2006.-336 бет.&lt;/ref&gt;
{{Суретсіз мақала}}
[[Санат:Диалект]]
[[Санат:Лингвистика]]
[[Санат:Лексикология]]</text>
      <sha1>7jlm2dsyfktcj8vsrchuqyot7tb76xl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қазіргі қызметтегі мемлекет және үкімет басшылары</title>
    <ns>0</ns>
    <id>561462</id>
    <revision>
      <id>3054976</id>
      <parentid>3050496</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T11:53:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sudralum</username>
        <id>88186</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Түс пернесі Үндістан Президенті Драупади Мурму Албания президенті Байрам Бегай</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="57490" xml:space="preserve">Бұл '''[[Елбасы|Тәуелсіз Мемлекеттер]] мен [[Үкімет басшысы|Үкіметтер басшыларының]] тізбесі''', мемлекет басшылары мен мемлекеттің басшылары әртүрлі болған кезде, олар әдетте [[парламентаризм]]мен айналысатын мемлекеттерде болады; Айта кету керек, бұл ұстанымдар президенттікке және көптеген диктаторлық мемлекеттерге сәйкес келеді. Кейбір мемлекеттерде Үкімет басшысының рөлі Мемлекет басшысының да, Үкімет басшысының да рөлін атқаратын [[жартылай президенттік]]ке ие.

===[[Біріккен Ұлттар Ұйымы|БҰҰ]] мүшелері болып табылатын мемлекеттер үшін көшбасшылар тізімі===

{| style=&quot;font-size:95%; line-height:normal; margin-left:1.27em; max-width:1200px; padding:0;&quot;
! align=left |Түс пернесі
|-
| {{legend|lightgreen|Ашық жасыл түспен конституция бойынша атқарушы билікті орындайтын басшылар белгіленген}}
|-
| {{legend|lightblue|Ашық көк түспен рәсімді емес, билігі шектеулі мемлекет басшылары белгіленген (мысалы, Бутан) немесе ''де юре'' билігі жоқ де факто басшылар (мысалы, Мьянма)}}
|}
{|class=&quot;sortable wikitable&quot;
![[Мемлекет]]
![[Мемлекеттік басқару формасы|Басқару формасы]]
![[Мемлекет басшысы]]
![[Үкімет басшысы]]
|-
|{{USA}}
|[[Президенттік республика]]
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; align=&quot;center&quot; |[[АҚШ президенті|Президенті]] [[Джо Байден]]
|-
|{{ALB}}
|[[Парламенттік республика]]
|Президенті [[Байрам Бегай]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Эди Рама]]
|-
|{{DZA}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Президенті [[Әбділмәжит Теббун]]
|Премьер-министрі [[Аймен Бенабдеррахман]]
|-
|{{AGO}}
|[[Президенттік республика]]
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; align=&quot;center&quot; |Президенті [[Жуан Лоренсу]]
|-
|{{AND}}
|Ханзадалық [[Парламенттік монархия]]
|Ханзада тең билеуші [[Жоан Энрик Вивес-и-Сисилья]]&lt;br /&gt;Бірлескен князь өкілі [[Жозеп Мария Маури]]&lt;br /&gt;Ханзада тең билеуші [[Эммануэль Макрон]]&lt;br /&gt;Бірлескен ханзада өкілі [[Патрик Стрзода]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Ксавьер Эспот Самора|Ксавьер Самора]]
|-
|{{байрақ|Антигуа және Барбуда}}
|[[Парламенттік монархия]]
|Патшайымы [[II Елизавета]]&lt;br /&gt;[[Антигуа және Барбуда генерал-губернаторы|Генерал-губернаторы]] [[Родни Уильямс]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Гастон Браун]]
|-
|{{ARG}}
|[[Президенттік республика]]
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; align=&quot;center&quot; |[[Аргентина президенттерінің тізімі|Президенті]] [[Альберто Фернандес (саясаткер)|Альберто Фернандес]]
|-
|{{ARM}}
|[[Парламенттік республика]]
|Президенті [[Ваагн Гарникович Хачатурян|Ваагн Хачатурян]] 
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Никол Вавоевич Пашинян|Никол Пашинян]]
|-
|[[Сурет:Flag_of_the_Taliban.svg|23x23 нүкте]] [[Ауғанстан]]
|[[Ислам мемлекеті (ұғым)|Ислам]] [[Әмірлік|Әмірлігі]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Бас әміршісі [[Хайбатулла Ахундзада]]
|Премьер-министрі [[Һасан Ахунд]]
|-
|{{AUS}}
|[[Парламенттік монархия]]
|Патшайымы [[II Елизавета]]&lt;br&gt;Генерал-губернаторы [[Дэвид Харли]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Энтони Албаниз]]
|-
|{{AUT}}
|[[Өкілдік демократиясы|Өкілдік демократиялы]] [[федерация]]
|Федералды президенті [[Александр Ван дер Беллен]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Федералды канцлері [[Карл Нехаммер]]
|-
|{{AZE}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot;|Президенты [[Ильхам Хейдарұлы Әлиев|Ильхам Әлиев]]
|Премьер-министрі [[Әли Идаятұлы Асадов|Әли Асадов]]
|-
|{{UAE}}
|[[Парламенттік монархия]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Президенті [[Мұхаммед ибн Заид әл-Нахайян]]
|Премьер-министрі [[Мұхаммед ибн Рашид әл-Мактум]]
|-
|{{BAH}}
|[[Парламенттік монархия]]
|Патшайымы [[II Елизавета]]&lt;br /&gt;Генерал-губернаторы [[Корнелиус Смит (генерал-губернатор)|Корнелиус Смит]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Филип Дэвис]]
|-
|{{BGD}}
|[[Парламенттік республика]]
|[[Бангладеш президенттерінің тізімі|Президенті]] [[Абдул Хамид (саясаткер)|Абдул Хамид]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Шейх Хасина Вазед]]
|-
|{{BRB}}
|[[Парламенттік республика]]
|[[Барбадос президенті|Президенті]] [[Сандра Мейсон]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Миа Моттли]]
|-
|{{BHR}}
|[[Парламенттік монархия]]
|Сұлтаны [[Хамад ибн Иса әл-Халифа]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Халифа ибн Салман Әл-Халифа]]
|-
|{{BLR}}
|[[Президенттік республика]] 
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot;|Президенті [[Александр Григорьевич Лукашенко|Александр Лукашенко]]
|Премьер-министрі [[Роман Александрович Головченко|Роман Головченко]]
|-
|{{BEL}}
|[[Парламенттік монархия]]
|Патшасы [[Филипп (Бельгия патшасы)|Филипп]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot;|Премьер-министрі [[Александр Де Кроо]]
|-
|{{BEN}}
|[[Президенттік республика]]
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; align=&quot;center&quot; |Президенті [[Патрис Талон]]
|-
|{{BLZ}}
|[[Парламенттік монархия]]
|Патшайымы [[II Елизавета]]&lt;br /&gt;Генерал-губернаторы [[Фройла Тзалам]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Джонни Брисеньо]]
|-
|{{BGR}}
|[[Парламенттік республика]]
|Президенті [[Румен Радев]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Кирил Петков]]
|-
|{{BOL}}
|[[Президенттік республика]]
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; align=&quot;center&quot; |Президенті [[Луис Катакора Арсе|Луис Арсе]]
|-
|!style=&quot;font-weight:normal; text-align:left;&quot; rowspan=&quot;2&quot;|{{BIH}}
|!style=&quot;font-weight:normal; text-align:left;&quot; rowspan=&quot;2&quot;|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; colspan=&quot;2&quot;|&lt;div align=center&gt;[[Босния мен Герцеговинадағы Жоғары өкіл|Жоғары өкіл]]&amp;nbsp;– [[Кристиан Шмидт]]&lt;/div&gt;
|-
|'''Президиумының төрағасы'''&lt;br /&gt;[[Желько Комшич ]] ([[Босния және Герцеговина басшылары|Төраға]] ретінде)&lt;br /&gt;[[Шефик Джаферович]] (Мүше ретінде)&lt;br /&gt;[[Милорад Додик]] (Мүше ретінде)
|Министрлер кеңесінің төрағасы [[Зоран Тегелтия]]
|-
|{{BWA}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; colspan=2 align=&quot;center&quot;|[[Ботсвана президенттерінің тізімі|Президенті]] [[Мокветси Масиси]]
|-
|{{BRA}}
|[[Президенттік республика|Президенттік]] [[федерация]]
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; align=&quot;center&quot; |Президенті [[Жаир Болсонару]]
|-
|{{байрақ|Бруней}}
|[[Абсолюттік монархия]]
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; align=&quot;center&quot; |Сұлтан және Премьер-министрі [[Хассанал Болкиах]]
|-
|{{BFA}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot;|Уақытша Президенті [[Поль-Анри Сандаого Дамиба]]
|Уақытша Премьер-министрі [[Альбер Уэдраого]]
|-
|{{BDI}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot;|Президенті [[Эварист Ндайишимие]]
|Премьер-министрі [[Ален-Гийом Буньони]]
|-
|{{BTN}}
|[[Парламенттік монархия]]
| bgcolor=lightblue|Друк гьялпо [[Джигме Кхесар Намгьял Вангчук]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot;|Премьер-министрі [[Лотай Церинг]]
|-
|{{VUT}}
|[[Парламенттік республика]]
|Президенті [[Таллис Мозес]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Боб Лафман]]
|-
|{{VAT}}
|Сайлаулы және [[абсолюттік монархия]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |[[Папалық|Рим папасы]] [[Франциск (рим папасы)|Франциск]]
|[[Ватикан қаласы мемлекетінің папалық комиссиясы|Мемлекеттік хатшы]] [[Фернандо Вергес Альсага]]
|-
|{{VEN}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; colspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |Президенті [[Николас Мадуро]]&lt;br&gt;заңдылық талқыланды
|-
|!style=&quot;font-weight:normal; text-align:left;&quot; rowspan=&quot;2&quot;|{{VNM}}
|!style=&quot;font-weight:normal; text-align:left;&quot; rowspan=&quot;2&quot;|[[Социалистік мемлекет]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; colspan=2 align=&quot;center&quot;|Коммунистік партияның бас хатшысы&amp;nbsp;– [[Нгуен Фу Чонг]]
|-
|Президенті [[Нгуен Фу Чонг]]
|Премьер-министрі [[Фам Минь Тинь]]
|-
|{{GAB}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Президенті [[Әли бен Бонго Ондимба]]
|Премьер-министрі [[Жульен Нкоге Бекале]]
|-
|{{HTI}}
|[[Президенттік республика]]
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; align=&quot;center&quot; |Уақытша Президенті және Премьер-Министрі [[Ариэль Анри]]
|-
|{{GUY}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |[[Гайана президенттерінің тізімі|Президенті]] [[Ирфаан Әли]]
|Премьер-министрі [[Марк Филлипс (саясаткер)|Марк Филлипс]]
|-
|{{GMB}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; colspan=2 align=&quot;center&quot;|Президенті [[Адама Бэрроу]]
|-
|{{GHA}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; colspan=2 align=&quot;center&quot;|Президенті [[Нана Акуфо-Аддо]]
|-
|{{GTM}}
|[[Президенттік республика]]
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; align=&quot;center&quot; |Президенті [[Алехандро Джамматтеи]]
|-
|{{GIN}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Уақытша Президенті [[Мамади Думбуя]]
|Уақытша Премьер-министрі [[Мохамед Беавоги]]
|-
|{{GNB}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot;|[[Гвинея-Бисау президенттерінің тізімі|Президенті]] [[Умару Сисоку Эмбало]]
|Премьер-министрі [[Нуно Гомеш Набиам]]
|-
|{{GER}}
|[[Парламенттік республика]]
|[[Германия Федералдық президенті|Федералдық президенті]] [[Франк-Вальтер Штайнмайер]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |[[Германия Федералдық канцлері|Федералдық канцлері]] [[Олаф Шольц]]
|-
|{{flagicon|Гондурас}} [[Гондурас]]
|[[Президенттік республика]]
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; align=&quot;center&quot; |Президенті [[Сиомара Кастро]]
|-
|{{GRC}}
|[[Парламенттік республика]]
|Президенті [[Катерина Сакелларопулу]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Кириакос Мицотакис]]
|-
|{{GRD}}
|[[Парламенттік монархия]]
|Патшайымы [[II Елизавета]]&lt;br /&gt;Генерал-губернаторы [[Сесиль Ла Гренейд]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Кит Митчелл]]
|-
|{{GEO}}
|[[Парламенттік республика]]
|Президенті [[Саломе Зурабишвили]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Ираклий Тариелович Гарибашвили|Ираклий Гарибашвили]]
|-
|{{DNK}}
|[[Парламенттік монархия]]
|Патшайымы [[II Маргрете]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Метте Фредериксен]]
|-
|{{DJI}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Президенті [[Исмаил Омар Гелле]]
|Премьер-министрі [[Абдулкадер Камил Мұхамед]]
|-
|{{DMA}}
|[[Парламенттік республика]]
|Президенті [[Чарльз Саварин]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Рузвельт Скеррит]]
|-
|{{DOM}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; colspan=2 align=&quot;center&quot;|Президенті [[Данило Медина]]
|-
|{{NZL}}
|[[Парламенттік монархия]]
|Патшайымы [[II Елизавета]]&lt;br /&gt;Генерал-губернаторы [[Синди Киро]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Джасинда Ардерн]]
|-
|{{JPN}}
|[[Парламенттік монархия]]
|Императоры [[Нарухито]]&lt;ref&gt;[https://24.kz/kz/zha-aly-tar/lemde/item/312415-zhaponiyada-zha-a-imperator-ta-a-otyrdy Жапонияда жаңа император таққа отырды www.24.kz]&lt;/ref&gt;
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Фумио Кисида]]&lt;ref&gt;[https://24.kz/kz/zha-aly-tar/lemde/item/496407-zhaponiya-premer-ministri-otstavka-a-ketedi Жапония үкіметі отставкаға кетіп, жаңа Премьер-Министр сайланды Барлық құқықтар қорғалған. inform.kz белсенді сілтемені пайдаланыңыз 2021]&lt;/ref&gt;
|-
|{{ZMB}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; colspan=2 align=&quot;center&quot;|[[Замбия президенттерінің тізімі|Президенті]] [[Хакаинде Хичилема]]
|-
|{{ZWE}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; colspan=2 align=&quot;center&quot;|Президенті [[Эммерсон Мнангагва]]
|-
|{{ISR}}
|[[Парламенттік республика]]
|Президенті [[Ицхак Герцог]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Нафтали Беннетт]]
|-
|{{IDN}}
|[[Президенттік республика]]
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; align=&quot;center&quot; |Президенті [[Джоко Видодо]]
|-
|{{JOR}}
|[[Парламенттік монархия]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Король [[II Абдалла ибн Хұсейін|II Абдалла]]
|Премьер-министрі [[Бишер Әл-Хасауне]]
|-
|{{IRN}}
|[[Ислам мемлекеті (ұғым)|Ислам мемлекеті]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Рухани көшбасшы [[Әли Хаменеи]]
|Президенті [[Ибраһим Раиси]]
|-
|{{IRQ}}
|[[Парламенттік республика]]
|Президенті [[Бархам Салих]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Мұстафа әл-Кадфхими]]
|-
|{{IRL}}
|[[Парламенттік республика]]
|Президенті [[Майкл Хиггинс]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |[[Тишех (үкімет басшысы)|Тишех]] [[Михол Мартин]]
|-
|{{ISL}}
|[[Парламенттік республика]]
|Президенті [[Гвюдни Йоуханнессон]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Катрин Якобсдоттир]]
|-
|{{байрақ|Испания}}
|[[Парламенттік монархия]]
|Король [[VI Филипп (Испания королі)|VI Филипп]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot;|Премьер-министрі [[Педро Санчес (саясаткер)|Педро Санчес]]
|-
|{{ITA}}
|[[Парламенттік республика]]
|Президенті [[Серджио Маттарелла]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot;|Министрлер кеңесінің төрағасы [[Марио Драги]]
|-
|{{YEM}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot;|Президенттердің кеңесінің төрағасы [[Рашад әл-Алими]]
|Премьер-министрі [[Маин Абдулмәлік Саид]]
|-
|{{CPV}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Президенті [[Жозе Мария Невеш]]
|Премьер-министрі [[Улиссеш Коррея и Сильва]]
|-
|{{KHM}}
|[[Парламенттік монархия]]
|Патшасы [[Нородом Сиамони]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Хун Сен]]
|-
|{{CMR}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |[[Камерун президенттерінің тізімі|Президенті]] [[Поль Бийя]]
|Премьер-министрі [[Жозеф Дион Нгуте]]
|-
|{{CAN}}
|[[Парламенттік монархия]]
|Патшайымы [[II Елизавета]]&lt;br /&gt;Генерал-губернаторы [[Мэри Саймон]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Джастин Трюдо]]
|-
|{{KIR}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; colspan=2 align=&quot;center&quot;|Президенті [[Танети Маамау]]
|-
|{{QAT}}
|[[Парламенттік монархия]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Әмір [[Тамим бин Хамад әл-Тани]]
|Премьер-министрі [[Халид бин Халифа бин Абдул Азиз әл-Тани]]
|-
|{{KEN}}
|[[Президенттік республика]]
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; align=&quot;center&quot; |Президенті [[Ухуру Кениатта]]
|-
|{{CYP}}
|[[Президенттік республика]]
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; align=&quot;center&quot; |Президенті [[Никос Анастасиадис]]
|-
|{{COL}}
|[[Президенттік республика]]
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; align=&quot;center&quot; |Президенті [[Иван Дуке Маркес]]
|-
|{{COM}}
|[[Президенттік республика]]
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; align=&quot;center&quot; |Президенті [[Азали Ассумани]]
|-
|{{COD}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |[[Конго Демократиялық Республикасының президенттерінің тізімі|Президенті]] [[Феликс Чисекеди]]
|Премьер-министрі [[Жан-Мишель Сама Луконде]]
|-
|{{COG}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Президенті [[Дени Сассу-Нгессо]]
|Премьер-министрі [[Анатоль Макоссо]]
|-
|{{KOR}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |[[Корея Республикасының президенттерінің тізімі|Президенті]] [[Юн Сөк Йөл]]
|[[Корея Республикасының премьер-министрлердің тізімі|Премьер-министрі]] [[Ким Бу Гём]]
|-
|{{CRI}}
|[[Президенттік республика]]
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; align=&quot;center&quot; |Президенті [[Карлос Альварадо Кесада]]
|-
|{{CIV}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |[[Кот-д’Ивуар президенті|Президенті]] [[Алассан Уаттара]]
|Премьер-министрі [[Патрик Аши]]
|-
|!style=&quot;font-weight:normal; text-align:left;&quot; rowspan=&quot;2&quot;|{{CUB}}
|!style=&quot;font-weight:normal; text-align:left;&quot; rowspan=&quot;2&quot;|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; colspan=2 align=&quot;center&quot;|[[Куба Коммунистік партиясы Орталық Комитетінің бірінші хатшысы|Коммунистік партиясы Орталық Комитетінің бірінші хатшысы]]&amp;nbsp;– [[Мигель Диас-Канель]]
|-
|Президенті [[Мигель Диас-Канель]]
|Премьер-министрі [[Мануэль Марреро Крус]]
|-
|{{KWT}}
|[[Парламенттік монархия]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot;|Әмір [[Науаф әл-Ахмед әл-Джабер әс-Сабах]]
|Премьер-министрі [[Сабах әл-Халид әс-Сабах]]
|-
|{{PRK}}
|[[Социалистік мемлекет]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Жоғарғы көшбасшысы, партия, армия және адамдар көшбасшысы [[Ким Чен Ын]]
|Министрлер кеңесінің төрағасы [[Чхве Рён Хэ]]
|-
|{{KAZ}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot;|[[Қазақстан Республикасының Президенті|Президенті]] [[Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев|Қасым-Жомарт Тоқаев]]
|[[Қазақстан Республикасының Премьер-Министрі|Премьер-министрі]] [[Әлихан Асханұлы Смайылов|Әлихан Смайылов]]
|-
|{{KGZ}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot;|Президенті [[Садыр Нұрғожаұлы Жапаров|Садыр Жапаров]]
|Премьер-министрі [[Ақылбек Үсенбекұлы Жапаров|Ақылбек Жапаров]]
|-
|{{CHN}}
|[[Социалистік мемлекет]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |[[Қытай Халық Республикасының төрағасы|Төрағасы]] [[Си Цзиньпин]]
|Премьер-министрі [[Ли Кэцян]] 
|-
|{{LAO}}
|[[Социалистік мемлекет]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Президенті [[Тхонглун Сисулит]]
|Премьер-министрі [[Фанкхам Випхаван]]
|-
|{{LVA}}
|[[Парламенттік республика]]
|Президенті [[Эгилс Левитс]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Кришьянис Кариньш]]
|-
|{{LSO}}
|[[Парламенттік монархия]]
|[[Лесото патшаларының тізімі|Патша]] [[III Летсие]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Моэкетси Маджоро]]
|-
|{{LBR}}
|[[Президенттік республика]]
|  bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; colspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |Президенті [[Джордж Веа]]
|-
|{{LBN}}
|[[Парламенттік республика]]
|Президенті [[Мишель Наим Аун|Мишель Аун]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Наджиб Микати]]
|-
|{{LBY}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; colspan=2 align=&quot;center&quot;|Өкілдер палатасының президенті және Премьер-министрі [[Мухаммад Юнис Әл-Манфи|Мұхаммад Юнис Әл-Манфи]]
|-
|{{LTU}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Президенті [[Гитанас Науседа]]
|Министр-төрағасы [[Ингрида Шимоните]]
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |{{LIE}}
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Парламенттік монархия]]
|Кінәз [[II Ханс-Адам]]
| rowspan=&quot;2&quot; |Үкімет басшысы [[Даниэль Риш]]
|-
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Ханзада-Регент Ханзада [[Алоиз]]
|-
|{{LUX}}
|[[Парламенттік монархия]]
|Ұлы герцог [[Анри]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Ксавье Беттель]]
|-
|{{MUS}}
|[[Парламенттік республика]]
|Президенті [[Барлен Вьяпури]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Правинд Джагнот]]
|-
|{{MRT}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Президенті [[Мұхаммед Ульд Әбдел-Әзиз]]
|Премьер-министрі [[Мұхамед Салем Оулд Бехир]]
|-
|{{MDG}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Президенті [[Андри Радзуэлина]]
|Премьер-министрі [[Кристиан Нтсай]]
|-
|{{HUN}}
|[[Парламенттік республика]]
|Президенті [[Каталин Новак]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Виктор Орбан]]
|-
|{{MWI}}
|[[Президенттік республика]]
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; align=&quot;center&quot; |Президенті [[Лазарус Чаквера]]
|-
|{{MYS}}
|[[Парламенттік монархия]]
|[[Янг ди-Пертуан Агонг|Жоғарғы билеуші]] [[Абдулла (Паханга сұлтан)|Абдулла]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot;|Премьер-министрі [[Исмаил Сабри Яакоб]]
|-
|{{MLI}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Президенті [[Ассими Гоита]]
|Премьер-министрі [[Шогель Кокалла Маига]]
|-
|{{MDV}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; colspan=2 align=&quot;center&quot;|Президенті [[Ибрагим Мұхамед Солих|Ибрагим Солих]]
|-
|{{MLT}}
|[[Парламенттік республика]]
|[[Мальта президенттерінің тізімі|Президенті]] [[Джордж Велла]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Роберт Абела]]
|-
|{{MAR}}
|[[Парламенттік монархия]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Патша [[VI Мұхаммед]]
|Премьер-министрі [[Әзиз Аханнуш]]
|-
|{{MHL}}
|[[Президенттік республика]]
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; align=&quot;center&quot; |[[Маршалл аралдары президенттерінің тізімі|Президенті]] [[Дэвид Кабуа]]
|-
|{{MEX}}
|[[Президенттік республика]]
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; align=&quot;center&quot; |Президенті [[Андрес Мануэль Лопес Обрадор]]
|-
|{{FSM}}
|[[Президенттік республика]]
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; align=&quot;center&quot; |[[Микронезия Федерациялық Штаттары президенттерінің тізімі|Президенті]] [[Дэвид Пануэло]]
|-
|{{MOZ}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Президенті [[Филипе Ньюси]]
|Премьер-министрі [[Адриану Малеяни]]
|-
|{{MDA}}
|[[Парламенттік республика]]
|Президенті [[Майя Григорьевна Санду|Майя Санду]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Наталья Валерьевна Гаврилица|Наталья Гаврилица]]
|-
|{{MCO}}
|[[Парламенттік монархия]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Ханзада [[II Альбер (Монако ханзадасы)|II Альбер]]
|Мемлекет министрі [[Пьер Дарту]]
|-
|{{MNG}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot;|Президенті [[Ухнаагийн Хүрэлсүх]]
|Премьер-министрі [[Лувсаннамсрайн Оюун-Эрдэнэ]]
|-
|{{EGY}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |[[Мысыр президенттерінің тізімі|Президенті]] [[Әбдел Фаттах Ас-Сиси]]
|Премьер-министрі [[Мұстафа Мадбули]]
|-
|{{MMR}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot;|Уақытша Президенті [[Мьин Шве]]
|[[Мьянма мемлекеттік кеңесшісі|Мемлекеттік кеңесші]] [[Мин Ауң Хлайң]]
|- НННННННННННННННННННННННННННННННННННННННННННН
|{{NAM}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |[[Намибия президенттерінің тізімі|Президенті]] [[Хаге Гейнгоб]]
|Премьер-министрі [[Саара Куугонгельва-Амадхила]]
|-
|{{NRU}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; colspan=2 align=&quot;center&quot;|[[Науру президенті|Президенті]] [[Лайонел Энгимеа]]
|-
|{{NPL}}
|[[Парламенттік республика]]
|Президенті [[Бидхья Деви Бхандари]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot;|Премьер-министрі [[Шер Бахадұр Деуба]]
|-
|{{NER}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Президенті [[Мұхамед Базум]]
|Премьер-министрі [[Ухумуду Махамаду]]
|-
|{{NGA}}
|[[Федерация]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; colspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |Президенті [[Мохаммаду Бухари]]
|-
|{{NED}}
|[[Парламенттік монархия]]
|[[Нидерланд королдерінің тізімі|Король]] [[Виллем-Александр]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Марк Рютте]]
|-
|{{NIC}}
|[[Президенттік республика]]
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; align=&quot;center&quot; |Президенті [[Даниэль Ортега]]
|-
|{{NOR}}
|[[Парламенттік монархия]]
|Король [[V Харальд]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Йонас Гар Стөре]]
|-
|{{ZAF}}
|[[Президенттік республика]]
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; align=&quot;center&quot; |Президенті [[Сирил Рамафоса]]
|-
|{{OMN}}
|[[Абсолюттік монархия]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |[[Оман билеушілерінің тізімі|Сұлтан]] [[Хайсам бен Тарық]]
|Премьер-министрі Хайсам бен Тарық
|-
|{{SSD}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; colspan=2 align=&quot;center&quot;|[[Оңтүстік Судан президенттерінің тізімі|Президенті]] [[Салва Киир]]
|-
|{{CAF}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot;|Президенті [[Фостен-Арканж Туадера]]
|Премьер-министрі [[Феликс Молоуа]]
|-
|{{UZB}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Президенті [[Шавкат Миромонұлы Мирзиёев|Шавкат Мирзиёев]]
|Премьер-министрі [[Абдулла Ниғматұлы Әріпов|Абдулла Әріпов]]
|-
|{{PLW}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; colspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |[[Палау президенттері|Президенті]] [[Сурангел Уиппс (кішісі)|Сурангел Уиппс]]
|-
|{{PAN}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; colspan=2 align=&quot;center&quot;|Президенті [[Лаурентино Кортисо|Лаурентино Кортисо Коэн]]
|-
|{{PNG}}
|[[Парламенттік монархия]]
|Патшайымы [[II Елизавета]]&lt;br /&gt;[[Папуа — Жаңа Гвинея генерал-губернаторы|Генерал-губернаторы]] [[Боб Дадае]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Джеймс Марапе]]
|-
|{{PRY}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; colspan=2 align=&quot;center&quot;|Президенті [[Марио Абдо Бенитес]]
|-
|{{PAK}}
|[[Ислам мемлекеті (ұғым)|Ислам]] [[Парламенттік республика|парламенттік республикасы]]
|[[Пәкістан президенті|Президенті]] [[Ариф Алви]]&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Ариф Алви Пәкістан президенті атанды|url=http://juldyz.kz/2018/09/05/arif-alvi-pakistan-prezidenti-atandy/|accessdate=2018-09-09}}&lt;/ref&gt;.
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Шаһбаз Шариф]]&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Пәкістанда жаңа премьер-министр сайланды|url=http://www.zakon.kz/video/v/104468.html|accessdate=2018-08-19}}&lt;/ref&gt;.
|-
|{{PER}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Президенті [[Педро Кастильо]]
|Премьер-министрі [[Анибаль Торрес]]
|-
|{{POL}}
|[[Парламенттік республика]]
|[[Польша президенті|Президенті]] [[Анджей Дуда]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Министрлер кеңесінің төрағасы [[Матеуш Моравецкий]]
|-
|{{PRT}}
|[[Парламенттік республика]]
|Президенті [[Марселу Ребелу ди Соза]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |[[Португалия премьер-министрлердің тізімі|Премьер-министрі]] [[Антониу Кошта]] 
|-
|{{RUS}}
|[[Аралас республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |[[Ресей президенті|Президенті]] [[Владимир Владимирович Путин|Владимир Путин]]
|[[Ресей Федерациясы Үкіметінің Төрағасы|Үкімет төрағасы]] [[Михаил Владимирович Мишустин|Михаил Мишустин]]
|-
|{{RWA}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Президенті [[Поль Кагаме]]
|Премьер-министрі [[Эдуар Нгиренте]]
|-
|{{ROU}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |[[Румыния президенті|Президенті]] [[Клаус Йоханнис]]
|Премьер-министрі [[Николае Чукэ]]
|-
|{{SLV}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; colspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |Президенті [[Найиб Букеле]]
|-
|{{WSM}}
|[[Парламенттік республика]]
|Жоғарғы көшбасшы [[II Ваалетоа Суалауви]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Фиаме Наоми Матаафа|Фиаме Матаафа]]
|-
|{{SMR}}
|[[Президенттік республика]]
|  bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; colspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |Капитан-регент [[Джанкарло Вентурини]] және [[Марко Николини]]
|-
|{{STP}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Президенті [[Карлуш Вила-Нова]]
|Премьер-министрі [[Жоржи Бом Жезуш]]
|-
|{{SAU}}
|[[Абсолюттік монархия]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; colspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |Патша және Премьер-министрі [[Салман ибн Абдул-Әзиз Әл Сауд|Салман]]
|-
|{{SYC}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; colspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |Президенті [[Уовел Рамкалаван]]
|-
|{{SEN}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; colspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |[[Сенегал президенттерінің тізімі|Президенті]] [[Маки Салл]]
|-
|{{VCT}}
|[[Парламенттік монархия]]
|Патшайымы [[II Елизавета]]&lt;br /&gt;[[Сент-Винсент және Гренадиндер генерал-губернаторы|Генерал-губернаторы]] [[Фредерик Баллантайн]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |[[Сент-Винсент және Гренадиндер премьер-министрлердің тізімі|Премьер-министрі]] [[Ральф Гонсалвиш]]
|-
|{{байрақ|Сент-Китс және Невис}}
|[[Парламенттік монархия]]
|Патшайымы [[II Елизавета]]&lt;br /&gt;[[Сент-Китс және Невис генерал-губернаторы|Генерал-губернаторы]] [[Тэпли Ситон]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |[[Сент-Китс және Невис премьер-министрлердің тізімі|Премьер-министрі]] [[Тимоти Харрис]]
|-
|{{LCA}}
|[[Парламенттік монархия]]
|Патшайымы [[II Елизавета]]&lt;br /&gt;Генерал-губернаторы [[Невилл Сенак]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Аллен Частанет]]
|-
|{{SRB}}
|[[Парламенттік республика]]
| bgcolor=lightblue |Президенті [[Александр Вучич]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Ана Брнабич]]
|-
|{{SGP}}
|[[Парламенттік республика]]
|Президенті [[Халима Якоб]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Ли Сянь Лун]]
|-
|{{SYR}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Президенті [[Башар әл-Асад]]
|Премьер-министрі [[Имад Хамис]]
|-
|{{SVK}}
|[[Парламенттік республика]]
|Президенті [[Зузана Чапутова]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Эдуард Хегер]]
|-
|{{SVN}}
|[[Парламенттік республика]]
|Президенті [[Борут Пахор]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Үкімет төрағасы [[Роберт Голоб]]
|-
|{{SOM}}
|[[Парламенттік республика]]
| bgcolor=lightblue |Президенті [[Мұхамед Абдуллахи Мұхамед]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Хассан Әли Хайре]]
|-
|{{Flagicon|Macedonia}} [[Солтүстік Македония]]
|[[Парламенттік республика]]
|Президенті [[Стево Пендаровски]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Үкімет төрағасы [[Димитар Ковачевски]]
|-
|{{SLB}}
|[[Парламенттік монархия]]
|Патшайымы [[II Елизавета]]&lt;br /&gt;Генерал-губернатоы [[Дэвид Вунаги]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Манассе Согаваре]]
|-
|{{SDN}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Өтпелі әскери одағының төрағасы [[Әбдел Фаттах әл-Бурхан]]
|[[Судан Премьер-министрі|Премьер-министрі]] [[Осман Хуссейн (саясаткер)|Осман Хуссейн]]
|-
|{{SUR}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; colspan=2 align=&quot;center&quot;|Президенті [[Чан Сантохи]]
|-
|{{SLE}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Президенті [[Джулиус Маада Био]]
|Премьер-министрі [[Дэвид Фрэнсис]]
|-
|{{THA}}
|[[Парламенттік монархия]]
|Патша Маха [[Вачиралонгкорн]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Прают Чан-Оча]]
|-
|{{TZA}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |[[Танзания президенттерінің тізімі|Президенті]] [[Самия Сулуху]]
|Премьер-министрі [[Кассим Маджалива]]
|-
|{{TJK}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Президенті [[Эмомали Шәріпұлы Рахмон|Эмомали Рахмон]]
|Премьер-министрі [[Кохир Расулзада]]
|-
|{{TGO}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Президенті [[Фор Гнассингбе]]
|Премьер-министрі [[Коми Селом Классу]]
|-
|{{TON}}
|[[Парламенттік монархия]]
| bgcolor=lightblue |Патша [[VI Тупоу]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Сиаоси Совалени]]
|-
|{{TTO}}
|[[Парламенттік республика]]
|Президенті [[Пола-Мэй Уикс]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Кит Роули]]
|-
|{{TUV}}
|[[Парламенттік монархия]]
|Патшайымы [[II Елизавета]]&lt;br /&gt;Генерал-губернаторы [[Тенику Талези]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Каусеа Натано]]
|-
|{{TUN}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Президенті [[Каис Саид]]
|Премьер-министрі [[Нажла Буден]]
|-
|{{TUR}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; colspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |[[Түркия президенті|Президенті]] [[Режеп Тайып Ердоған]]
|-
|{{TKM}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; colspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |Президенті [[Сердар Құрбанқұлыұлы Бердімұхамедов|Сердар Бердімұхамедов]]
|-
|{{UGA}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Президенті [[Йовери Кагута Мусевени]]
|Премьер-министрі [[Робина Наббанья]]
|-
|{{UKR}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Президенті [[Володимир Олександрович Зеленський|Володимир Зеленський]]&lt;ref&gt;[https://kaz.tengrinews.kz/world_news/ukrainanyin-jana-prezident-vladimir-zelenskiy-ant-berd-297971/ Украинаның жаңа президенті Владимир Зеленский ант берді 31.05.2019]&lt;/ref&gt;
|Премьер-министрі [[Денис Анатолійович Шмигаль|Денис Шмигаль]]
|-
|{{URY}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; colspan=2 align=&quot;center&quot;|Президенті [[Луис Альберто Лакалье Поу]]
|-
|{{GBR}} 
|[[Парламенттік монархия]]
|[[Британ монархиясы|Патшайымы]] [[II Елизавета]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |[[Ұлыбритания Премьер-министрі|Премьер-министрі]] [[Борис Жонсон]]
|-
|{{IND}}
|[[Парламенттік республика]]
|Президенті [[Драупади Мурму]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Нарендра Моди]]
|-
|{{FJI}}
|[[Парламенттік республика]]
|Президенті [[Джиойе Конроте]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Фрэнк Мбаинимарама]]
|-
|{{PHL}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; colspan=2 align=&quot;center&quot;|''[[Филиппин президенттерінің тізімі|Президенті]] [[Фердинанд Маркос (кішісі)]]''
|-
|{{FIN}}
|[[Парламенттік республика]]
|Президенті [[Саули Нийнистё]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Санна Марин]]
|-
|{{FRA}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |[[Франция президенті|Президенті]] [[Эммануэль Макрон]]
|Премьер-министрі [[Эдуар Филипп]]
|-
|{{HRV}}
|[[Парламенттік республика]]
|Президенті [[Зоран Миланович]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot;|Үкімет төрағасы [[Андрей Пленкович]]
|-
|{{TCD}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; colspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |Әскери кеңесінің төрағасы [[Махамат Деби]]
|-
|{{MNE}}
|[[Парламенттік республика]]
|Президенті [[Мило Джуканович]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Дритан Абазович]]
|-
|{{CZE}}
|[[Парламенттік республика]]
|Президенті [[Милош Земан]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Петр Фиала]]
|-
|{{CHL}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; colspan=2 align=&quot;center&quot;|Президенті [[Габриэль Борич]]
|-
|{{CHE}}
|[[Конфедерация|Конфедеративті]] [[парламенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; align=&quot;center&quot; |[[Швейцарияның федерация кеңесі|Федералдық кеңесі]]&lt;br&gt; [[Иньяцио Кассис]] (президенті)&lt;br&gt; [[Ален Берсе]] (вице-президенті)&lt;br&gt;  [[Ги Пармелен]]&lt;br&gt;[[Симонетта Соммаруга]]&lt;br&gt;[[Ули Маурер]]&lt;br&gt;[[Виола Амерд]]&lt;br&gt;[[Карин Келлер-Зуттер]]
|-
|{{SWE}}
|[[Парламенттік монархия]]
|Патша [[Карл XVI Густав]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Мемлекеттік министрі [[Магдалена Андерссон]]
|-
|{{LKA}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |[[Шри-Ланка президенті|Президенті]] [[Готабая Раджапакса]]
|Премьер-министрі [[Ранил Викрамасингхе]]
|-
|{{TLS}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot;|Президенті [[Жозе Рамош-Орта]]
|Премьер-министрі [[Таур Матан Руак]]
|-
|{{ECU}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; colspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |Президенті [[Гильермо Лассо]]
|-
|{{GNQ}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Президенті [[Теодоро Обианг Нгема Мбасого]]
|Премьер-министрі Франсиско Паскуаль Эйеге Обама Асуэ
|-
|{{ERI}}
|[[Президенттік республика]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; colspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |Президенті [[Исаяс Афеворки]]
|-
|{{flag|Эсватини}}
|[[Абсолюттік монархия]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Патша [[III Мсвати]]
|Премьер-министрі [[Клеопас Дламини]]
|-
|{{EST}}
|[[Парламенттік республика]]
|Президенті [[Алар Карис]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Кая Каллас]]
|-
|{{ETH}}
|[[Парламенттік республика]]
|Президенті [[Сахле-Ворк Зевде]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Абий Аһмед Әли]]
|-
|{{JAM}}
|[[Парламенттік монархия]]
|Патшайымы [[II Елизавета]]&lt;br /&gt;Генерал-губернаторы [[Патрик Аллен]]
| bgcolor=&quot;#D8F8D8&quot; |Премьер-министрі [[Эндрю Холнесс]]
|}

===[[Мойындалмаған және жартылай мойындалған мемлекеттер|Ішінара халықаралық деңгейде мемлекет]] басшылары тәуелсіз мемлекеттерді немесе тәжірибеде, сондай-ақ Директорлар кеңесінің басшыларын таныды===
{| class=&quot;sortable wikitable&quot;
![[Мемлекет]]
![[Мемлекеттік басқару формасы|Басқару формасы]]
![[Мемлекет басшысы]]
![[Үкімет басшысы]]
|-
|{{ABK}}
|[[Президенттік республика]]
|Президенті [[Аслан Георгиевич Бжания|Аслан Бжания]]
|Премьер-министрі [[Александр Золотинскович Анкваб|Александр Анкваб]]
|-
|[[Сурет:Flag of Niue.svg|25px]] [[Ниуэ]]
|[[Парламенттік монархия]]
|Патшайымы [[II Елизавета]]&lt;br /&gt;Генерал-губернаторы [[Пэтси Редди]]
|Премьер-министрі [[Далтон Тагелаги]]
|-
|{{байрақ|Оңтүстік Осетия}}
|[[Аралас республика]]
|Президенті [[Анатолий Ильич Бибилов|Анатолий Бибилов]]
|Премьер-министрі [[Геннадий Борисович Бекоев|Геннадий Бекоев]]
|-
|{{COK}}
|[[Парламенттік монархия]]
|Патшайым [[II Елизавета]]&lt;br /&gt;Патшайым өкілі Том Марстерс
|Премьер-министрі [[Генри Пуна]]
|-
|{{KOS}} 
|[[Парламенттік республика]]
|Президенті [[Хашим Тачи]]
|Премьер-министрі [[Авдулла Хоти]]
|-
|!style=&quot;font-weight:normal; text-align:left;&quot; rowspan=&quot;2&quot;|[[Сурет:Flag of Western Sahara.svg|25px]] [[Сахара Араб Демократиялық Республикасы]]
|!style=&quot;font-weight:normal; text-align:left;&quot; rowspan=&quot;2&quot;|[[Аралас республика]]
|colspan=2 align=&quot;center&quot;|[[Полисарио]]&amp;nbsp;– [[Брагим Гали]]
|-
|Президенті [[Брагим Гали]]
|Премьер-министрі [[Мұхамед Вали Акейк]]
|-
|{{байрақ|Палестина}}
|[[Аралас республика]]
|Президенті [[Махмұд Аббас]] 
|Премьер-министрі [[Мұхаммед Штайех]]&lt;ref&gt;[https://www.trt.net.tr/kazakh/liem/2019/03/11/abbas-mu-khammied-ishtarieghie-zhan-a-paliestina-ukimietin-k-u-ru-mindietin-bierdi-1160581 Аббас Мұхаммед Иштареге жаңа Палестина үкіметін құру міндетін берді 11.03.2019]&lt;/ref&gt;
|-
|[[Сурет:Flag of the Turkish Republic of Northern Cyprus.svg|25px]] [[Солтүстік Кипр Түрік Республикасы]]
|[[Аралас республика]]
|Президенті [[Ерсін Татар]]
|Премьер-министрі [[Фаиз Суджуоглу]]
|-
|{{TWN}}
|[[Аралас республика]]
|Президенті [[Цай Инвэнь]]
|Атқарушы юань төрағасы [[Су Цзэн Чан]]
|}

===[[Мойындалмаған және жартылай мойындалған мемлекеттер|Танылмаған мемлекеттер]] мен қоғамдық ұйымдар===
{| class=&quot;sortable wikitable&quot;
![[Мемлекет]]
![[Мемлекеттік басқару формасы|Басқару формасы]]
![[Мемлекет басшысы]]
![[Үкімет басшысы]]
|-
|[[Сурет:Flag_of_the_Lugansk_People's_Republic_(Official).svg |25px]] [[Луганск Халық Республикасы]]
|[[Президенттік республика]]
|Республика басшысы [[Леонид Иванович Пасечник|Леонид Пасечник]]
|Министрлер Кеңесінің Төрағасы [[Сергей Иванович Козлов|Сергей Козлов]]
|-
|[[Сурет:New Donetsk Peoples Republic flag.svg|25px]] [[Донецк Халық Республикасы]]
|[[Президенттік республика]]
|Президентиі [[Денис Владимирович Пушилин|Денис Пушилин]]
|Министрлер кеңесінің төрағасы [[Владимир Игоревич Пашков|Владимир Пашков]]
|-
|{{байрақ|Транснистрия}}
|[[Президенттік республика]]
|Президенті [[Вадим Николаевич Красносельский|Вадим Красносельский]]
|Үкімет төрағасы [[Александр Владимирович Мартынов|Александр Мартынов]]
|-
|{{байрақ|Таулы Қарабақ Республикасы}}
|[[Президенттік республика]]
|colspan=2 align=&quot;center&quot;|Президенті [[Араик Владимирович Арутюнян|Араик Арутюнян]]
|-
|[[Сурет:Flag of Somaliland.svg|25px]] [[Сомалиленд]]
|[[президенттік республика]]
|colspan=2 align=&quot;center&quot;|президенті [[Мұса Бихи Абди]]
|}

===Біріккен Ұлттар Ұйымының кемінде бір мүше мемлекеті мойындаған басқа үкіметтер===
{| class=&quot;sortable wikitable&quot;
![[Үкімет]]
![[Мемлекет]]
![[Мемлекет басшысы]]
![[Үкімет басшысы]]
|-
|[[Сурет:Flag of Venezuela.svg|25px]] [[Ұлттық Ассамблея (Венесуэла)|Ұлттық Ассамблея]]
|[[Сурет:Flag of Venezuela.svg|25px]] [[Венесуэла]]
|colspan=2 align=&quot;center&quot;|Ұлттық ассамблеясының президенті [[Хуан Гуайдо]]
|-
|[[Сурет:Flag of Libya.svg|25px]] [[Өкілдер палатасы (Ливия)|Өкілдер палатасы]]
|[[Сурет:Flag of Libya.svg|25px]] [[Ливия]]
|Өкілдер палатасының президенті [[Агила Салах Иса]]
|Премьер-министрі [[Абдалла ат-Тани]]
|-
|[[Сурет:Flag of Yemen.svg|25px]] [[Йемен Жоғары саяси кеңесі|Жоғары саяси кеңесі]]
|[[Сурет:Flag of Yemen.svg|25px]] [[Йемен]]
|Жоғары саяси кеңес төрағасы [[Махди Әл-Машат]]
|Премьер-министрі [[Әбдел Әзиз Салех бен Хабтур]]
|-
|[[File:Flag of Syria 2011, observed.svg|25px]] [[Сирия Уақытша үкімет|Уақытша үкімет]]
|[[File:Flag of Syria 2011, observed.svg|25px]] [[Сирия]]
|colspan=2 align=&quot;center&quot;|Өкілдер палатасының президенті [[Абдуррахман Мұстафа]]
|}

==Сыртқы сілтемелер==
* [[Билік басындағы монархтардың тізімі]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Елдер тізімі}}

[[Санат:Мемлекет басшыларының тізімі]]
[[Санат:Қазіргі мемлекет басшылары|*]]
|}</text>
      <sha1>af2x5kdzi51d6nyg4sau4ub87z6cpez</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Rokshaan</title>
    <ns>3</ns>
    <id>581356</id>
    <revision>
      <id>3054846</id>
      <parentid>2550144</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T15:45:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jimmy Xu</username>
        <id>3475</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Jimmy Xu [[Қатысушы талқылауы:Liming 9999]] бетін [[Қатысушы талқылауы:Rokshaan]] бетіне жылжытты: Automatically moved page while renaming the user &quot;[[Special:CentralAuth/Liming 9999|Liming 9999]]&quot; to &quot;[[Special:CentralAuth/Rokshaan|Rokshaan]]&quot;</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="351" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Liming 9999}}

-- [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 11:56, 2017 ж. мамырдың 19 (+06)</text>
      <sha1>n69bj75f3q8ov1nf8fjn4d6doed3u2b</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Рам Натх Ковинд</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584669</id>
    <revision>
      <id>3054869</id>
      <parentid>2994193</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T17:57:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sudralum</username>
        <id>88186</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Сілтемелер */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="31462" xml:space="preserve">{{Мемлекеттік қайраткер
 | түс                  =мемлекет басшысы
 | Қазақша есімі        = Рам Натх Ковинд
 | Шынайы есімі         = {{lang-en|Ram Nath Kovind}}&lt;br /&gt;{{lang-bn|রাম নাথ কোবিন্দ}}&lt;br /&gt;{{lang-hi|রাম নাথ কোবিন্দ}}
 | Суреті               = Ram Nath Kovind official portrait.jpg
 | Сурет ені            = 
 | Атауы                =Рам Натх Ковинд 2017 жыл
 | Титулы               = [[Үндістан президенті|Үндістанның 14-ші Президенті]]
 | Ту                   = Flag of the President of India (1950–1971).svg
 | Ту2                  = Emblem of India.svg
 | Реті                 = 
 | Басқара бастады      = 25 шілде 2017 жылдан бастап &lt;br&gt;&lt;small&gt;(&lt;abbr title=&quot;міндеттерін атқарушы&quot; class=&quot;nowrap&quot;&gt;м.&amp;thinsp;а.&lt;/abbr&gt; [[17 шілде]] [[2017 жыл|2017]])&lt;/small&gt;
 | Басқаруын аяқтады    = 
 | Ізашары              = [[Пранаб Кумар Мукерджи]]
 | Ізбасары             = 
 | Президент            = 
 | Премьер              =[[Нарендра Моди]]
 | Титулы_2             = Бихараның 35-ші губернаторы
 | Ту_2                 = Seal of Bihar.svg
 | Ту2_2                = 
 | Реті_2               = 
 | Басқара бастады_2    = 16 тамыз [[2015 жыл]]
 | Басқаруын аяқтады_2  = [[20 маусым]] [[2017 жыл]]
 | Ізашары_2            = Кешари Нат Трипати
 | Ізбасары_2           = Кешари Нат Трипати
 | Титулы_3             = Үндістан парламентінің депутаты
 | Ту_3                 = Flag of India.svg
 | Ту2_3                = Emblem of India.svg
 | Реті_3               = 
 | Басқара бастады_3    = 3 сәуір 1994 жыл
 | Басқаруын аяқтады_3  = 2 сәуір [[2006 жыл]]
 | Ізашары_3            = Субраманийский свами
 | Ізбасары_3           = [[Винай Катияр]]
 | Титулы_4             = 
 | Ту_4                 = 
 | Ту2_4                = 
 | Реті_4               = 
 | Басқара бастады_4    = 
 | Басқаруын аяқтады_4  = 
 | Ізашары_4            = 
 | Ізбасары_4           = 
 | Туған күні         =01.10.1945
 | Туған жері         = Параунх ауылы, Рамабайнагар, Біріккен провинция, [[Британдық Үндістан]]
 | Қайтыс болған күні   = 
 | Қайтыс болған жері   = 
 | Жерленді             = 
 | Діні                 =[[Индуизм]]
 | Әкесі                =Майку Лал
 | Анасы                =Калавати
 | Жұбайы               = [[Савита Ковинд]]
 | Балалары             = '''ұлдары:''' Прашант Кумар '''
қызы:''' '''Свати'''
 | Партиясы             = [[Бхаратия джаната партиясы]]
 | Білімі               = Канпурский университеті
 | Мамандығы            = 
 | Қолтаңбасы           = 
 | Сайты                = 
 | Commons              =Рам Натх Ковинд
 | Марапаттары          =[[File:MDG_National_Order_-_Grand_Cross_2nd_Class_BAR.png|30px]] [[File:Ribbon of an order of king Tomislav.png|30px]] [[File:BOL Order of Condor of the Andes - Grand Cross BAR.png|30px]] [[File:BOL Order of Condor of the Andes - Grand Cross BAR.png|30px]] [[File:The Royal Order of King Sobhuza II. Sash.gif|30px]]
}}
'''Рам Натх Ковинд''' ({{lang-en|Ram Nath Kovind}} {{lang-bn|রাম নাথ কোবিন্দ}} {{lang-hi|রাম নাথ কোবিন্দ}} [[1 қазан]] [[1945 жыл|1945]], Параунх ауылы, Рамабайнагар, Біріккен провинция, Британдық Үндістанда т.) — [[Үндістан|үнді]] қоғам қайраткері, 14-ші Үндістан президенті (қызметіне [[25 шілде|25 шілдеде]] [[2017 жыл|2017 жылдан]] кіріседі). Бұрын 2015-тен 2017 жылға дейін Бихара губернаторы. 1994 жылдан бастап 2006 жылға дейін Раджья сабханың парламентінің депутаты.
Ковинд президенттігіне кандидаттыққа билеуші партиядан тағайындалды және президенттік сайлауда 2017 жылы жеңді. Оның қарсыласы — президенттігіне кандидат Мейра Кумар 34,35 % дауыс жинады, ал Ковинд жалпы санынан 65,65 % дауыс жинады.&lt;ref&gt;[http://timesofindia.indiatimes.com/india/with-65-65-percent-of-votes-nda-candidate-ram-nath-kovind-sweeps-presidential-poll/articleshow/59682784.cms With 65.65 percent of votes, NDA candidate Ram Nath Kovind sweeps Presidential poll]&lt;/ref&gt;

==Ерте өмірі және білімі==
[[Сурет:The President, Shri Ram Nath Kovind meeting the President of Nepal, Ms. Bidya Devi Bhandari, in Tokyo, Japan on October 22, 2019.jpg|thumb|right|Президент Ковинд Непал Президенті [[Бидхья Деви Бхандари]] мен кездесті, 2019 жылғы 22 қазанда Токио, Жапония]]
[[Сурет:RamNathKovind.png|thumb|right|200px|Рам Натх Ковинд 2017 жылы]]
[[File:Prime Minister Narendra Modi unveils plaques for railway bridges in Bihar.jpg|thumb|right|200px|Ковинд Премьер-министр [[Нарендра Моди]] мен бірге 2016 жылы Бихардағы көпір ашатын функцияда.]]
Рам Нат Ковинд [[1945 жыл]]дың [[1 қазан]]ында [[Уттар-Прадеш]] қаласындағы [[Рамабайнагар]] ауданының Параунх ауылында дүниеге келді. Оның әкесі Майкүлал Ковинд кішкентай дүкенге жүгірді. Ол бес бауырластың және екі апа-сіңлінің ең кішісі еді. Ол балшықтың саябағында дүниеге келген, ол ақырында құлаған.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://khabar.ndtv.com/news/india/president-election-2017-ground-report-celebration-at-ramnath-kovinds-house-1727150|title=कानपुर से ग्राउंड रिपोर्ट : रामनाथ कोविंद के गांव में जश्न, लोग गा रहे हैं- मेरे बाबा की भई सरकार|publisher=|accessdate=24 August 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170721050114/https://khabar.ndtv.com/news/india/president-election-2017-ground-report-celebration-at-ramnath-kovinds-house-1727150|archivedate=21 July 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; Ол бес адам болған кезде, анасы күйдіріп, күйдіріп, өртенгенде ғана өлді. Кейіннен Ковинд жерді қауымға сыйға тартты. Ковинд Кори Касте дүниеге келген, тіпті [[Төзімді емес|Дубицизмнің]] арасында «әлсіз» деген атпен белгілі болған.&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/2017/07/20/world/asia/india-dalit-president-ram-nath-kovind.html|title=India Picks Ram Nath Kovind, of Caste Once Called ‘Untouchables,’ as President|last=Najar|first=Nida|date=2017-07-20|work=The New York Times|access-date=2019-06-11|language=en-US|issn=0362-4331}}&lt;/ref&gt;

Бастауыш мектепте білім алғаннан кейін ол күн сайын 8 км қашықтықта [[Канпур]] ауылына кіші мектепке баруға мәжбүр болды,&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.india.com/news/india/nda-presidential-nominee-ram-nath-kovind-would-walk-8-km-daily-for-school-2252102/|title=NDA Presidential nominee Ram Nath Kovind would walk 8 km daily for school|last=Tiwari|first=Vaibhav|date=2017-06-20|work=India.com|access-date=2017-07-25|language=en|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170730004336/http://www.india.com/news/india/nda-presidential-nominee-ram-nath-kovind-would-walk-8-km-daily-for-school-2252102/|archivedate=30 July 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; өйткені ауылда ешкімді велосипед жоқ. Ол бакалавр коммерция дәрежесін және ДАВ колледжінің ([[Канпур университеті]]мен аффилиирленген) бастап ЗБ өткізеді.&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.india.com/news/india/nda-presidential-nominee-ram-nath-kovind-would-walk-8-km-daily-for-school-2252102/|title=NDA Presidential nominee Ram Nath Kovind would walk 8 km daily for school|last=Tiwari|first=Vaibhav|date=2017-06-20|work=India.com|access-date=2017-07-25|language=en|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170730004336/http://www.india.com/news/india/nda-presidential-nominee-ram-nath-kovind-would-walk-8-km-daily-for-school-2252102/|archivedate=30 July 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

==Мансап==
===Адвокат===
[[File:CM Naveen Patnaik receiving President Kovind from Bhubaneswar Airport.jpg|thumb|right|200px|Президенті Ковинд Одижа Навен Патнаикпен бірге Бижу Патнаик халықаралық әуежайында бас министрмен кездесті]]
ДАВ Колледжінен заң факультетін бітіргеннен кейін, Канпур, Ковинд мемлекеттік қызмет сараптамасына дайындалу үшін [[Дели]]ге барды. Ол осы емтиханды үшінші рет өткізді, бірақ ол біріктірмеді, себебі ол тек ҮӘҚ-ға емес, одақтастық қызметте жұмыс істеуге жеткілікті жоғары ұпай жинады және осылайша заңды практикадан бастады.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://economictimes.indiatimes.com/news/politics-and-nation/know-about-bjps-presidential-candidate-ram-nath-kovind-in-10-points/articleshow/59217524.cms|title=What you should know about BJP's presidential candidate Ram Nath Kovind|last=PTI|first=|date=19 June 2017|publisher=|via=The Economic Times|archiveurl=https://archive.is/20170718010346/http://economictimes.indiatimes.com/news/politics-and-nation/know-about-bjps-presidential-candidate-ram-nath-kovind-in-10-points/articleshow/59217524.cms|archivedate=18 July 2017|deadurl=yes|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

Ковинд 1971 жылы адвокат ретінде Делидің бар кеңесі арқылы оқыды. 1977 жылдан бастап 1979 жылға дейін Дели Жоғарғы сотында орталық үкімет адвокаты болды. 1977-1978 жылдары [[Үндістан Премьер-Министрі]]нің жеке көмекшісі [[Морарджи Десаи]] болды. 1978 жылы Үндістанның Жоғарғы соты адвокатына айналды және 1980-1993 жылдар аралығында Үндістанның Жоғарғы соты бойынша орталық үкімет үшін тұрақты кеңесші болды.&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{Cite news|url=http://timesofindia.indiatimes.com/india/ram-nath-kovind-a-lawyer-who-cracked-civils-but-lost-2-elections/articleshow/59226467.cms|title=Ram Nath Kovind, a lawyer who cracked civils but lost 2 elections&amp;nbsp;– Times of India|work=The Times of India|access-date=2017-06-20|archiveurl=https://archive.is/20170718010835/http://timesofindia.indiatimes.com/india/ram-nath-kovind-a-lawyer-who-cracked-civils-but-lost-2-elections/articleshow/59226467.cms|archivedate=18 July 2017|deadurl=yes|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; Ол [[1993 жыл]]ға дейін Дели Жоғарғы соты мен Жоғарғы сотта істеді Адвокат ретінде ол [[Нью-Дели]]дің Еркін Құқықтық Көмек Қоғамы аясында қоғамның әлсіз бөліктеріне, әйелдер мен кедейлерге кең көлемде көмек көрсетті.

===БЖП мүшесі===
1991 жылы БДП-ке қосылды. Ол 1998-2002 жылдары БЖП (БЖП) SC Morcha президенті және Бүкіл Үндістанның президенті Коли Самайды басқарды. Ол сондай-ақ партияның ұлттық өкілі қызметін атқарды.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://hindu.com/2003/01/19/stories/2003011901650400.htm|title=Enact tougher laws to prevent crimes against dalits|publisher=The Hindu|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20111004221814/http://hindu.com/2003/01/19/stories/2003011901650400.htm|archivedate=4 October 2011|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; Ол Дафурурдағы ата-баба үйін [[Раштрия сваямсевак сангх]] сыйға тартты. BJP-ке кіргеннен кейін, ол Ghatampur жиналысының сайлау округіне наразылық білдірді, бірақ Бхоннипурға (2007 жылы) (Уттар-Прадештегі) BJP билеті бойынша жиналыс округынан айырылды, бірақ қайтадан жоғалтты.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Ram Nath Kovind, a lawyer who cracked civils but lost 2 elections|url=http://timesofindia.indiatimes.com/india/ram-nath-kovind-a-lawyer-who-cracked-civils-but-lost-2-elections/articleshow/59226467.cms|accessdate=24 July 2017|publisher=Times of India|date=Jun 20, 2017|deadurl=no|archiveurl=https://archive.is/20170718010835/http://timesofindia.indiatimes.com/india/ram-nath-kovind-a-lawyer-who-cracked-civils-but-lost-2-elections/articleshow/59226467.cms|archivedate=18 July 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

[[1997 жыл]]ы Ковинд Орталық үкімет тарапынан белгілі бір бұйрықтарға қарсы наразылыққа шықты, бұл ҮТ / КТ қызметкерлеріне кері әсерін тигізді. Кейінірек [[Үндістан Конституциясы|Конституция]]ға [[Атал Бихари Ваджпаи]] басқарған ДДҰ үкіметі бұйрықтарын қайтарып алған үш түзетулер енгізілді.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Ram Nath Kovind is BJP's choice for president: All you need to know about the Dalit leader from UP|url=http://www.firstpost.com/india/ramnath-kovind-is-bjps-presidential-pick-all-you-need-to-know-about-the-dalit-leader-form-up-3712909.html|publisher=Firstpost|date=Jul 20, 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170724070933/http://www.firstpost.com/india/ramnath-kovind-is-bjps-presidential-pick-all-you-need-to-know-about-the-dalit-leader-form-up-3712909.html|archivedate=24 July 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

===Раджья сабха===
Ол 1994 жылы сәуірде [[Уттар-Прадеш]] штатынан Раджья Сабха депутаты болып сайланды. 2006 жылдың наурыз айына дейін екі рет қатарынан екі рет қызмет етті. Парламент мүшесі ретінде ол Парламенттің «Әлеуметтік қамсыздандыру» Жоспарланған кастинг / тайпалар, ішкі істер, мұнай және табиғи газ, әлеуметтік әділеттілік және мүмкіндіктерді кеңейту, құқық және әділеттілік. Ол сондай-ақ Раджья Сабха үйі комитетінің төрағасы болды. Парламент депутаты болған кезде, Парламент Жергілікті аймақтың даму схемасының мүшелері болып табылатын, ол [[Уттар-Прадеш]]те және Уттардастанда мектеп ғимараттарын салуға көмектесу арқылы ауылдық жерлерде білім алуға назар аударды. Парламент мүшесі ретінде [[Таиланд]]та, [[Непал]]да, [[Пәкістан]]да, Сингапурда, Германияда, Швейцарияда, Францияда, Ұлыбританияда және Құрама Штаттарда оқу сапарларына барады.

===Басқа тағайындау===
Ол Лакнау қаласындағы [[Бхимрао Рамджи Амбедкар|Б.Р. Амбедкар]] атындағы университеттің басқару кеңесінде және Калькутта ҮМИ басқарушылар кеңесінің құрамында қызмет етті. Ол сондай-ақ Үндістанды БҰҰ-да танытып, Біріккен Ұлттар Ұйымы Бас Ассамблеясына 2002 жылдың қазан айында жүгінді.&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.outlookindia.com/newsscroll/ramnath-kovind-profile/1079259|title=Ramnath Kovind Profile|last=|first=|date=2017-06-19|work=Outlook|access-date=2017-06-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20170827223422/http://www.cgkhabar.com/ramnath-kovind-and-muslim-20170620/|archive-date=27 August 2017|dead-url=no|language=en-IN|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

===Губернатор===
[[2015 жыл]]дың [[8 тамыз]]ында Үндістанның президенті Ковинд [[Бихар]] қаласының әкімі болып тағайындалды. 2015 жылдың 16 тамызында Патна Жоғарғы Сотының бас төралқасының міндетін атқарушы Икбал Ахмад Ансари Ковиндке Бихардың 35-ші губернаторы ретінде ант берді. Бұл функция Патнадағы Радж Бхаванда өтті.
[[File:Ram Nath Kovind welcoming Pranab Mukherjee at Patna.jpg|alt=H.E the Governor of Bihar Shri Ram Nath Kovind welcoming Hon'ble President of India Shri Pranab Mukherjee at Patna on April 17, 2017|thumb|Bihar губернаторы Рам Натх Ковинд 2017 жылы 17 сәуірде Патнада Президент Пранаб Мукерджиді қарсы алады.]]
Ковинд тағайындалуына кейін Бихар Нитик Кумардың бас министрі сынға ұшырады, себебі Мемлекеттік Ассамблеяның сайлауы өтіп, Саркия комиссиясының ұсынысы бойынша Мемлекеттік үкіметпен кеңес алмай-ақ тағайындалды. Дегенмен, Ковинд губернаторы ретіндегі өкілі мұғалімдерді насихаттау,&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.indiatvnews.com/politics/national/pm-praises-new-bihar-governor-ram-nath-kovind-31860.html|title=PM Modi praises new Bihar Governor Ram Nath Kovind|last=PTI|first=|date=19 August 2015|publisher=|via=India TV News|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170827223422/http://www.cgkhabar.com/ramnath-kovind-and-muslim-20170620/|archivedate=27 August 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; ақша қаражатын дұрыс басқармау және жоғары оқу орындарында үміткерлерді тағайындау үшін заңсыздықты тергеу жөніндегі сот комиссиясын құру үшін жоғары бағаланды. 2017 жылы маусым айында Ковинд президенттік сайлаудағы үміткер ретінде танылған кезде, Нитиз Кумар Ковиндтың таңдауы бойынша қолдау көрсетті және Ковиндті оның әкімдігі кезінде үкіметтік емес ұйымдармен тығыз байланыста жұмыс істеді деп бағалады.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.firstpost.com/india/presidential-election-2017-nitish-kumar-praises-ram-nath-kovind-remains-mum-on-party-support-3713969.html|title=Presidential Election 2017: Nitish Kumar praises Ram Nath Kovind, remains mum on party support|last=IANS|first=|date=19 June 2017|publisher=|via=First Post|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170729002117/http://www.firstpost.com/india/presidential-election-2017-nitish-kumar-praises-ram-nath-kovind-remains-mum-on-party-support-3713969.html|archivedate=29 July 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

===2017 жылғы президенттік науқан===
{{main|Үндістандағы президент сайлауы (2017)}}
Үндістанның 14-ші президенті лауазымына тағайындалғаннан кейін, ол Бихар қаласының губернаторы қызметінен босатылды, Үндістан Президенті [[Пранаб Кумар Мукерджи|Пранаб Мукерджи]] 2017 жылы 20 маусымда отставкаға кететінін мойындады. Ол 20 шілдеде 2017 жылы сайлауда жеңіске жетті.&lt;ref&gt;[https://www.inform.kz/kz/undistanda-prezident-saylauy-bastaldy_a3046016 Үндістанда президент сайлауы басталды 17.07.2017]&lt;/ref&gt;

Рам Натх Ковинд дауыстардың жалпы санының 34,35 пайызын алған оппозицияның президенттік кандидаты Лок Сабханың бұрынғы спикері [[Мейра Кумар]] қарсы 65,65% дауыс алды. Ковинд 367,314 дауыспен артта қалып,&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://timesofindia.indiatimes.com/india/with-65-65-percent-of-votes-nda-candidate-ram-nath-kovind-sweeps-presidential-poll/articleshow/59682784.cms|title=With 65 percent votes, Kovind sweeps elections|work=[[Times of India]]|date=21 July 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170721124957/http://timesofindia.indiatimes.com/india/with-65-65-percent-of-votes-nda-candidate-ram-nath-kovind-sweeps-presidential-poll/articleshow/59682784.cms|archivedate=21 July 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; [[Мейра Кумар]] үшін 367,314 (34,35%) дауысы бар 1844 дауыспен салыстырғанда 702,044 (65,65%) дауысқа ие болатын сайлаушылар коллегиясының дауыстарының (MP және MLA) 2,930 дауысын алды және 77 дауыс жарамсыз.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Kovind first President from Sangh, cross-voting boosts margin|url=http://m.timesofindia.com/india/kovind-first-president-from-sangh-cross-voting-boosts-margin/amp_articleshow/59691040.cms|accessdate=23 July 2017|publisher=Times of India|date=Jul 21, 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170723104655/http://m.timesofindia.com/india/kovind-first-president-from-sangh-cross-voting-boosts-margin/amp_articleshow/59691040.cms|archivedate=23 July 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; Ол К.Р. Нараянаннан кейінгі президенттің екінші Далит өкілі болды, сондай-ақ лауазымға сайланатын бірінші БЖП кандидаты. Мейра Кумар сұраған дауыс саны (367,314) - 1969 жылғы президенттік сайлауда Neelam Санжива Реддидің жоғалтушы үміткер үшін тек екінші орынды иеленуі. жеңімпаз В В Гиридің 420 077-ге қарсы 405 422 дауысын алды.
[[File:Ram Nath Kovind with Dipak Mishra.png|thumb|Президент Рам Натх Ковинд 2017 жылғы 28 тамызда Үндістанның бас төрешісі ретінде ант беруден кейін Дипак Мисрамен кездесті.]]

===Үндістанның 14-ші Президенті===
Рам Натх Ковинд 2017 жылдың 25 шілдесінде Үндістанның 14-ші Президенті ретінде ант берді.&lt;ref name=&quot;it&quot;&gt;{{Cite web |url=http://indtoday.com/ram-nath-kovind-takes-oath-as-indias-14th-president/ |title=Ram Nath Kovind takes oath as India’s 14th President |date=2017-07-25 |website=indtoday.com |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170728175405/http://indtoday.com/ram-nath-kovind-takes-oath-as-indias-14th-president/ |archivedate=28 July 2017 |df=dmy-all }}&lt;/ref&gt; Ол [[Раштрия сваямсевак сангх]]тың Үндістан Президентінің Кеңсесіне жұмысқа орналасу үшін алғашқы көшбасшысы.&lt;ref name=&quot;hindustan19&quot;&gt;{{Cite news| title=&quot;Kovind First President from RSS&quot; | url=https://m.mid-day.com/amp/articles/kovind-elected-president-first-leader-with-rss-background-to-occupy-rashtrapati-bhavan/18441159#referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com&amp;amp_tf=From%20%251%24s}}&lt;/ref&gt;

==Жеке өмір==
Ковинд [[Савита Ковинд]]ті [[1974 жыл]]ы 30 мамырда үйленді. Оларда ұлы Прашант Кумар және қызы Швета бар.

==Қарама-қайшылық==
[[2010 жыл]]ы ол «[[Ислам]] мен [[Христиандық]] ұлтқа жат» деген мәлімдемені БЖП-нің ресми өкілі ретінде айтқан.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Why is India's next president so unknown?|url=https://www.bbc.co.uk/news/amp/40344572|publisher=BBC|accessdate=20 July 2017|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170721060743/http://www.bbc.co.uk/news/amp/40344572|archivedate=21 July 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|title=When NDA Presidential pick Kovind said Islam, Christianity are alien to India|url=http://www.newindianexpress.com/nation/2017/jun/20/when-nda-presidential-pick-kovind-said-islam-christianity-are-alien-to-india-1618873.html|publisher=The New Indian Express|accessdate=20 July 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170728210110/http://www.newindianexpress.com/nation/2017/jun/20/when-nda-presidential-pick-kovind-said-islam-christianity-are-alien-to-india-1618873.html|archivedate=28 July 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; ҮАЖ қызметі ұсынған және Hindustan Times жариялағандай, ол бұл түсініктемені Діни және тілдік азшылықтар Комиссиясына жауап ретінде жасады, ол діни және тілдік азшылықтарға мемлекеттік қызметте 15 пайыздық резервті ұсынды.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Islam, Christianity alien, so cannot get quota: BJP|url=http://hindustantimes.com/delhi-news/islam-christianity-alien-so-cannot-get-quota-bjp/story-6uQb8s0QywnDq6ib60QceK.html|publisher=Hindustan Times|accessdate=20 July 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170827223422/http://www.cgkhabar.com/ramnath-kovind-and-muslim-20170620/|archivedate=27 August 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; Соңғы кездері бұл мәселе бұқаралық ақпарат құралдарында дұрыс емес және «Ислам мен христиан» деген ұғымға «қастық» деп айтылғанына қарамастан, «ұлт» деп айтылғанына қарамастан, мәселе көтерілді.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Ram Nath Kovind’s ‘Islam, Christianity’ statement triggers nation vs notion row|url=http://www.hindustantimes.com/india-news/ram-nath-kovind-s-2010-statement-on-islam-christianity-back-again-triggers-nation-vs-notion-row/story-Do2uyDIb2orE0fa1Mho7sJ.html|accessdate=24 July 2017|publisher=Hindustan Times|date=Jun 27, 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170725140428/http://www.hindustantimes.com/india-news/ram-nath-kovind-s-2010-statement-on-islam-christianity-back-again-triggers-nation-vs-notion-row/story-Do2uyDIb2orE0fa1Mho7sJ.html|archivedate=25 July 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.cgkhabar.com/ramnath-kovind-and-muslim-20170620/|title=ईसाइयों और मुसलमानों पर कोविन्द के चौंकाने वाले विचार|date=20 June 2017|publisher=|accessdate=24 August 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170827223422/http://www.cgkhabar.com/ramnath-kovind-and-muslim-20170620/|archivedate=27 August 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

==Мемлекеттік наградалар==
* [[File:MDG_National_Order_-_Grand_Cross_2nd_Class_BAR.png|50px]] Мадагаскардың ұлттық ордені&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.mea.gov.in/press-releases.htm?dtl/29637/press+release+on+state+visit+of+president+to+madagascar+march+1415+2018|title=Press Release on State Visit of President to Madagascar (March 14-15, 2018)|accessdate=1 June 2019}}&lt;/ref&gt;
* [[File:Ribbon of an order of king Tomislav.png|50px]] Томислав патшаның ордені&lt;ref name=&quot;pres_croatia&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.mea.gov.in/Speeches-Statements.htm?dtl/31177/press+statement+by+president+during+state+visit+to+croatia|title= Press Statement by President during State Visit to Croatia|accessdate=26 March 2019}}&lt;/ref&gt;
* [[File:BOL Order of Condor of the Andes - Grand Cross BAR.png|50px]] Анд кондорінің ұлттық ордені&lt;ref name=&quot;pres_bolivia&quot;&gt;{{cite web|url=https://mea.gov.in/Speeches-Statements.htm?dtl/31191/Press+Statement+by+President+during+State+Visit+to+Bolivia|title= Press Statement by President during State Visit to Bolivia|accessdate=29 March 2019}}&lt;/ref&gt;
* [[File:BOL Order of Condor of the Andes - Grand Cross BAR.png|50px]] Тәуелсіздік ордені&lt;ref name=&quot;pres_equatorial_guinea&quot;&gt;{{cite web|url=https://mea.gov.in/outoging-visit-detail.htm?29807/IndiaEquatorial+Guinea+Joint+Statement+during+the+State+Visit+of+President+of+India+to+Equatorial+Guinea|title=India-Equatorial Guinea Joint Statement during the State Visit of President of India to Equatorial Guinea |accessdate=14 June 2019}}&lt;/ref&gt;.
* [[File:The Royal Order of King Sobhuza II. Sash.gif|50px]] [[Арыстан ордені]]&lt;ref name=&quot;pres_eswatini&quot;&gt;{{cite web|url=https://mea.gov.in/bilateral-documents.htm?dtl/29805/IndiaSwaziland_Joint_Statement_during_State_Visit_of_President_to_Swaziland_April_910_2018|title= India-Swaziland Joint Statement during State Visit of President to Swaziland (April 9-10, 2018)|accessdate=14 June 2019}}&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
== Сілтемелер ==
{{Дереккөздер}}

[[Санат:Алфавит бойынша тұлғалар]]
[[Санат:Үндістан президенттері]]</text>
      <sha1>hm29qv29avve7by6hrg7rzicit553mk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Санат:Ішекті музыкалық аспаптар</title>
    <ns>14</ns>
    <id>590301</id>
    <revision>
      <id>3054844</id>
      <parentid>2578062</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T15:39:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batyrbek.kz</username>
        <id>5623</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Batyrbek.kz [[Санат:Ішектік музыкалық аспаптар]] бетін [[Санат:Ішекті музыкалық аспаптар]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады): -тік жалғауы артық ([[Уикипедия:Гаджеттер/Санат шебері|Санат шебері]] арқылы)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="137" xml:space="preserve">[[Санат:Оркестрлік топтар бойынша музыкалық аспаптар]]
[[Санат:Хордофондар]]</text>
      <sha1>ael75sx8x8owu6lhpmiags37uxj9qmu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Польша Ұлттық футбол құрамасы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>591821</id>
    <revision>
      <id>3054904</id>
      <parentid>3041803</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T21:02:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wolfgang1212</username>
        <id>24174</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8551" xml:space="preserve">{{Ұлттық футбол құрама командасы
|Атауы= Польша
|Badge=Herb Polski.svg &lt;!-- This is the official badge, https://web.archive.org/web/20160312203204/https://www.pzpn.pl/public/banery/home/polska-logo.png --&gt;
|Badge size=150px
|Nickname=ақ-қызылдар&lt;br&gt;''(Biało-czerwoni)''&lt;br&gt;ақ қырандар&lt;br&gt;''(Białe Orły)''
|Конфедерация=[[УЕФА]]
|Association=[[Польша Футбол Одағы]]
|Coach={{Flagicon|Польша}} [[Адам Навалка]]
|Капитан=[[Роберт Левандовский]]
|Most caps=[[Роберт Левандовский]] (132)&lt;br&gt;[[Якуб Блащиковски]] (108)&lt;br&gt;[[Михал Жевлаков]] (102)
|Top scorer=[[Роберт Левандовский]] (76)
|Home stadium =[[Ұлттық стадион (Варшава)|Казимеж Гурский стадионы]]
|FIFA Rank=7  &lt;small&gt;(18 қаңтар 2018)&lt;/small&gt;
|FIFA Code=POL
| pattern_la1            = _pol20h
| pattern_b1             = _pol20h
| pattern_ra1            = _pol20h
| pattern_sh1            = _pole18a
| pattern_so1            = _poland18h
| leftarm1               = FFFFF
| body1                  = FFFFFF
| rightarm1              = FFFFFF
| shorts1                = F9001C
| socks1                 = FFFFFF
| pattern_la2            = _pol20a
| pattern_b2             = _pol20a
| pattern_ra2            = _pol20a
| pattern_sh2            = _pole18h
| pattern_so2            = 
| leftarm2               = F9001C
| body2                  = F9001C
| rightarm2              = F9001C
| shorts2                = F9001C
| socks2                 = F9001C
| pattern_la3            = _pole18a
| pattern_b3             = _pol100y
| pattern_ra3            = _pole18a
| pattern_sh3            = _pole18h
| pattern_so3            = 
| leftarm3               = F9001C
| body3                  = F9001C
| rightarm3              = F9001C
| shorts3                = FFFFFF
| socks3                 = FFFFFF
|First game=[[Мажарстан Ұлттық футбол құрамасы|Венгрия]] {{Flagicon|Венгрия}}  1:0{{Flagicon|Польша}} '''Польша''' &lt;br&gt;''([[Будапешт]], [[Мажарстан]]; 18 желтоқсан 1921)''
|Largest win='''Польша''' {{Футбол|Польша}} 10:0  {{Футбол|Сан-Марино}}&lt;br&gt;''([[Кельце]], [[Польша]]; 1 сәуір 2009)''
|Largest loss=[{{Футбол|Дания}} 8:0 {{Футбол|Польша}} '''Польша''' &lt;br&gt;''([[Копенгаген]], [[Дания]]; 26 маусым 1948)''
}}
'''Польша Ұлттық футбол құрама командасы''' ({{lang-pl|Reprezentacja Polski w piłce nożnej}}) — [[Футбол]]дан Халықаралық жарыстарда [[Польша]] мемлекетінің намысын қорғайтын құрама. [[УЕФА]] және [[ФИФА]] мүшесі. [[Футболдан 1974 жылғы әлем біріншілігі|1974]], [[Футболдан 1982 жылғы әлем біріншілігі|1982]] жылдары әлем чемпионатының қола жүлдегері атанған.

== Тарихы ==
Алғашқы кездесуін [[1921 жыл]]ы [[18 желтоқсан]]да [[Мажарстан Ұлттық футбол құрамасы|Венгрияға]] қарсы өткізіп, 0:1 есебімен жеңіліп қалды. Алғаш қатысқан ең ірі турнирі — [[Футболдан 1938 жылғы әлем біріншілігі|1938 жылғы әлем чемпионаты]]. Бұдан соң [[Збигнев Бонек|Звигнев Бонек]], [[Гжегож Лято]], [[Анджей Шармах]] секілді мықты футболшылары жетілгенше әлемдік немесе құрлықтық ірі додаға қатыса алмады. [[Футболдан 1974 жылғы әлем біріншілігі|1974 жылы]] аталған футболшылардың көмегімен бірнеше атақты құрамаларды, атап айтқанда, [[Италия Ұлттық футбол құрамасы|Италия]], [[Аргентина Ұлттық футбол құрамасы|Аргентина]], [[Бразилия Ұлттық футбол құрамасы|Бразилия]], [[Швеция Ұлттық футбол құрамасы|Швеция]] секілді мықтылардан басым түсіп, әлемнің қола жүлдегері атанды.

[[Футболдан 1978 жылғы әлем біріншілігі|1978 жылы]] Аргентинада өткен әлем чемпионатында екінші кезеңнен аса алмады. Ал төрт жылдан соң тағы да керемет ойын көрсетіп, 1974 жылғы табысын қайталады. Мұнан соң алтын буынның дәуірі бітті де, құрама көп жылдарға дейін жарқырай алмады. Тек жаңа ғасырдың алғашқы он жылдығында ғана шамалы көзге түсе бастады. [[Футболдан 2002 жылғы әлем біріншілігі|2002]], [[Футболдан 2006 жылғы әлем біріншілігі|2006]] жылдарғы әлемдік додаға қатысқанымен, топтан шыға алған жоқ. 2008 жылғы Еуропа чемпионатында да, 2012 жылы өз елдерінде өткен бәсекеде де топтық турнирде қалып қойды.

==Әлем чемпионаттарындағы мергендер==
[[file:Bundesarchiv Bild 183-N0706-0040, Fußball-WM, VR Polen - Brasilien 1-0.jpg|thumbnail|[[Гжегож Лято]] (сол жақта)]]
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center; font-size:105%&quot;
! Ойыншы
! Гол саны
! 1930
! 1974
! 1978
! 1982
! 1986
! 2002
! 2006
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Гжегож|Лято}}
! 10
| || style=&quot;background:#00FF00&quot;| 7 || 2 || 1 || || ||
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Анджей|Шармах}}
! 7
| || 5 || 1 || 1 || || ||
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Збигнев|Бонек}}
! 6
| || || 2 || 4 || || ||
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Казимеж|Дейна}}
! 4
| || 3 || 1 || || || ||
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Эрнест|Вилимовски}}
! 4
| 4 || || || || || ||
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Бартош|Босацкий}}
! 2
| || || || || || || 2
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Влодзимеж|Смолярек}}
! 2
| || || || 1 || 1 || ||
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Анджей|Бунцоль}}
! 1
| || || || 1 || || ||
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Влодзимеж|Циолек}}
! 1
| || || || 1 || || ||
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Ежи|Горгонь}}
! 1
| || 1 || || || || ||
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Павел|Крыщалович}}
! 1
| || || || || || 1 ||
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Януш|Купцевич}}
! 1
| || || || 1 || || ||
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Стефан|Маевский}}
! 1
| || || || 1 || || ||
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Эммануэль|Олисадебе}}
! 1
| || || || || || 1 ||
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Фридерик|Шерфке}}
! 1
| 1 || || || || || ||
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Марцин|Жевлаков}}
! 1
| || || || || || 1 ||
|- class=&quot;sortbottom&quot;
! Бары
! 44
! 5 !! 16 !! 6 !! 11 !! 1 !! 3 !! 2
|}

== Еуропа чемпионатттарындағы мергендер ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align:center;&quot;
! Футболшы
! Гол саны
! 2008
! style=&quot;border:3px solid red&quot;| 2012
! 2016
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Якуб|Блащиковски}}
! 3
| || 1 || 2
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Роберт|Левандовский}}
! 2
| || 1 || 1
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Рожер|Геррейро}}
! 1
| 1 || ||
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Аркадиуш|Милик}}
! 1
| || || 1
|- class=&quot;sortbottom&quot;
! Бары
! 7
! 1 !! 2 !! 4
|}

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

==Сыртқы сілтемелер==
* [http://www.90minut.pl/rep_mecze.php?id_sezon=73 Польша құрамасының статистикасы]

{{Футболдан әлем чемпионатына қатысқан құрамалар}}
{{Еуропа Ұлттық футбол құрамалары}}

[[Санат:Польша Ұлттық футбол құрамасы]]</text>
      <sha1>bzs3ipntpd103inv1v1cmbp8pe95r0c</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054916</id>
      <parentid>3054904</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T21:54:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wolfgang1212</username>
        <id>24174</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Атақты ойыншылары</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9499" xml:space="preserve">{{Ұлттық футбол құрама командасы
|Атауы= Польша
|Badge=Herb Polski.svg &lt;!-- This is the official badge, https://web.archive.org/web/20160312203204/https://www.pzpn.pl/public/banery/home/polska-logo.png --&gt;
|Badge size=150px
|Nickname=ақ-қызылдар&lt;br&gt;''(Biało-czerwoni)''&lt;br&gt;ақ қырандар&lt;br&gt;''(Białe Orły)''
|Конфедерация=[[УЕФА]]
|Association=[[Польша Футбол Одағы]]
|Coach={{Flagicon|Польша}} [[Адам Навалка]]
|Капитан=[[Роберт Левандовский]]
|Most caps=[[Роберт Левандовский]] (132)&lt;br&gt;[[Якуб Блащиковски]] (108)&lt;br&gt;[[Михал Жевлаков]] (102)
|Top scorer=[[Роберт Левандовский]] (76)
|Home stadium =[[Ұлттық стадион (Варшава)|Казимеж Гурский стадионы]]
|FIFA Rank=7  &lt;small&gt;(18 қаңтар 2018)&lt;/small&gt;
|FIFA Code=POL
| pattern_la1            = _pol20h
| pattern_b1             = _pol20h
| pattern_ra1            = _pol20h
| pattern_sh1            = _pole18a
| pattern_so1            = _poland18h
| leftarm1               = FFFFF
| body1                  = FFFFFF
| rightarm1              = FFFFFF
| shorts1                = F9001C
| socks1                 = FFFFFF
| pattern_la2            = _pol20a
| pattern_b2             = _pol20a
| pattern_ra2            = _pol20a
| pattern_sh2            = _pole18h
| pattern_so2            = 
| leftarm2               = F9001C
| body2                  = F9001C
| rightarm2              = F9001C
| shorts2                = F9001C
| socks2                 = F9001C
| pattern_la3            = _pole18a
| pattern_b3             = _pol100y
| pattern_ra3            = _pole18a
| pattern_sh3            = _pole18h
| pattern_so3            = 
| leftarm3               = F9001C
| body3                  = F9001C
| rightarm3              = F9001C
| shorts3                = FFFFFF
| socks3                 = FFFFFF
|First game=[[Мажарстан Ұлттық футбол құрамасы|Венгрия]] {{Flagicon|Венгрия}}  1:0{{Flagicon|Польша}} '''Польша''' &lt;br&gt;''([[Будапешт]], [[Мажарстан]]; 18 желтоқсан 1921)''
|Largest win='''Польша''' {{Футбол|Польша}} 10:0  {{Футбол|Сан-Марино}}&lt;br&gt;''([[Кельце]], [[Польша]]; 1 сәуір 2009)''
|Largest loss=[{{Футбол|Дания}} 8:0 {{Футбол|Польша}} '''Польша''' &lt;br&gt;''([[Копенгаген]], [[Дания]]; 26 маусым 1948)''
}}
'''Польша Ұлттық футбол құрама командасы''' ({{lang-pl|Reprezentacja Polski w piłce nożnej}}) — [[Футбол]]дан Халықаралық жарыстарда [[Польша]] мемлекетінің намысын қорғайтын құрама. [[УЕФА]] және [[ФИФА]] мүшесі. [[Футболдан 1974 жылғы әлем біріншілігі|1974]], [[Футболдан 1982 жылғы әлем біріншілігі|1982]] жылдары әлем чемпионатының қола жүлдегері атанған.

== Тарихы ==
Алғашқы кездесуін [[1921 жыл]]ы [[18 желтоқсан]]да [[Мажарстан Ұлттық футбол құрамасы|Венгрияға]] қарсы өткізіп, 0:1 есебімен жеңіліп қалды. Алғаш қатысқан ең ірі турнирі — [[Футболдан 1938 жылғы әлем біріншілігі|1938 жылғы әлем чемпионаты]]. Бұдан соң [[Збигнев Бонек|Звигнев Бонек]], [[Гжегож Лято]], [[Анджей Шармах]] секілді мықты футболшылары жетілгенше әлемдік немесе құрлықтық ірі додаға қатыса алмады. [[Футболдан 1974 жылғы әлем біріншілігі|1974 жылы]] аталған футболшылардың көмегімен бірнеше атақты құрамаларды, атап айтқанда, [[Италия Ұлттық футбол құрамасы|Италия]], [[Аргентина Ұлттық футбол құрамасы|Аргентина]], [[Бразилия Ұлттық футбол құрамасы|Бразилия]], [[Швеция Ұлттық футбол құрамасы|Швеция]] секілді мықтылардан басым түсіп, әлемнің қола жүлдегері атанды.

[[Футболдан 1978 жылғы әлем біріншілігі|1978 жылы]] Аргентинада өткен әлем чемпионатында екінші кезеңнен аса алмады. Ал төрт жылдан соң тағы да керемет ойын көрсетіп, 1974 жылғы табысын қайталады. Мұнан соң алтын буынның дәуірі бітті де, құрама көп жылдарға дейін жарқырай алмады. Тек жаңа ғасырдың алғашқы он жылдығында ғана шамалы көзге түсе бастады. [[Футболдан 2002 жылғы әлем біріншілігі|2002]], [[Футболдан 2006 жылғы әлем біріншілігі|2006]] жылдарғы әлемдік додаға қатысқанымен, топтан шыға алған жоқ. 2008 жылғы Еуропа чемпионатында да, 2012 жылы өз елдерінде өткен бәсекеде де топтық турнирде қалып қойды.

==Әлем чемпионаттарындағы мергендер==
[[file:Bundesarchiv Bild 183-N0706-0040, Fußball-WM, VR Polen - Brasilien 1-0.jpg|thumbnail|[[Гжегож Лято]] (сол жақта)]]
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center; font-size:105%&quot;
! Ойыншы
! Гол саны
! 1930
! 1974
! 1978
! 1982
! 1986
! 2002
! 2006
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Гжегож|Лято}}
! 10
| || style=&quot;background:#00FF00&quot;| 7 || 2 || 1 || || ||
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Анджей|Шармах}}
! 7
| || 5 || 1 || 1 || || ||
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Збигнев|Бонек}}
! 6
| || || 2 || 4 || || ||
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Казимеж|Дейна}}
! 4
| || 3 || 1 || || || ||
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Эрнест|Вилимовски}}
! 4
| 4 || || || || || ||
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Бартош|Босацкий}}
! 2
| || || || || || || 2
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Влодзимеж|Смолярек}}
! 2
| || || || 1 || 1 || ||
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Анджей|Бунцоль}}
! 1
| || || || 1 || || ||
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Влодзимеж|Циолек}}
! 1
| || || || 1 || || ||
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Ежи|Горгонь}}
! 1
| || 1 || || || || ||
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Павел|Крыщалович}}
! 1
| || || || || || 1 ||
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Януш|Купцевич}}
! 1
| || || || 1 || || ||
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Стефан|Маевский}}
! 1
| || || || 1 || || ||
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Эммануэль|Олисадебе}}
! 1
| || || || || || 1 ||
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Фридерик|Шерфке}}
! 1
| 1 || || || || || ||
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Марцин|Жевлаков}}
! 1
| || || || || || 1 ||
|- class=&quot;sortbottom&quot;
! Бары
! 44
! 5 !! 16 !! 6 !! 11 !! 1 !! 3 !! 2
|}

== Еуропа чемпионатттарындағы мергендер ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align:center;&quot;
! Футболшы
! Гол саны
! 2008
! style=&quot;border:3px solid red&quot;| 2012
! 2016
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Якуб|Блащиковски}}
! 3
| || 1 || 2
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Роберт|Левандовский}}
! 2
| || 1 || 1
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Рожер|Геррейро}}
! 1
| 1 || ||
|-
| align=&quot;left&quot;| {{sortname|Аркадиуш|Милик}}
! 1
| || || 1
|- class=&quot;sortbottom&quot;
! Бары
! 7
! 1 !! 2 !! 4
|}

== Атақты ойыншылары ==
[[fILE:JAP-POL (6) (cropped).jpg|thumb|200px|[[Роберт Левандовский]]]]
[[File:1 Jakub Błaszczykowski (cropped).jpg|thumb|200px|[[Якуб Блащиковски]]]]
* [[Роберт Левандовский]]
* [[Гжегож Лято]]
* [[Збигнев Бонек]]
* [[Ежи Дудек]]
* [[Камиль Глик]]
* [[Тиагу Ционек]]
* [[Якуб Блащиковски]]
* [[Ян Беднарек]]
* [[Гжегож Крыховяк]]
* [[Кароль Линетты]]
* [[Яцек Гуральски]]
* [[Аркадиуш Милик]]
* [[Лукаш Пищек]]
* [[Эузебиуш Смолярек]]
* [[Анджей Шармах]]
* [[Войцех Щенсный]]
* [[Пётр Сверчевский]]
* [[Эрнест Вилимовски]]

== Тағы қараңыз ==
* [[Футболдан Польша чемпионаты]] - ''Экстракласса''

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

==Сыртқы сілтемелер==
* [http://www.90minut.pl/rep_mecze.php?id_sezon=73 Польша құрамасының статистикасы]

{{Футболдан әлем чемпионатына қатысқан құрамалар}}
{{Еуропа Ұлттық футбол құрамалары}}

[[Санат:Польша Ұлттық футбол құрамасы]]</text>
      <sha1>dwum4ogxkvkao0cqqe44hwo4mlbpkkp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Гжегож Лято</title>
    <ns>0</ns>
    <id>601856</id>
    <revision>
      <id>3054917</id>
      <parentid>2907208</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T22:01:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wolfgang1212</username>
        <id>24174</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6213" xml:space="preserve">{{Футболшы
 |есімі                        = Гжегож Лято
 |толық аты                    = Гжегож Болеслав Лято
 |сурет                        = V.l.n.r. Lato, Boniek en trainer Kulesza, Bestanddeelnr 930-4928 (Lato cropped).jpg
 |сурет ені                    = 240px
 |лақап аты                    = ''Болек (қаршыға)''
 |туған күні                   = 8.04.1950
 |туған жері                   = Мальборк, [[Польша]]
 |азаматтығы                   = {{flagicon|Польша|20px}} [[Польша]] &lt;br&gt;{{flagicon|Канада|20px}} [[Канада]]&lt;ref name=&quot;footballplayers.ru&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.footballplayers.ru/players/story_648.html|title=Польский ястреб|author=Игорь Гольдес|date=21 января 2003|work=|publisher=Футболисты мира|accessdate=2011-06-30|lang=ru|archiveurl=https://www.webcitation.org/65RqirUUY|archivedate=2012-02-14}}&lt;/ref&gt;
 |бойы                        = 175
 |позиция                     = жартылай қорғаушы
 |қазіргі клуб                = ''карьерасын аяқтаған''
 |жастар клубы                = {{Футбол карьерасы|1962—1969|{{flagicon|Польша|20px}} [[Сталь (футбол клубы, Мелец)|Сталь (Мелец)]]}}
 |клубтары                    = {{футбол карьерасы
|1969—1980|{{flagicon|Польша|20px}} [[Сталь (футбол клубы, Мелец)|Сталь (Мелец)]]|295 (117)
|1980—1982|{{flagicon|Бельгия|20px}} [[Локерен (футбол клубы)|Локерен]]|64 (12)
|1982—1984|{{flagicon|Мексика|20px}} [[Атланте]]|45 (16)
|1984—1991|{{flagicon|Канада|20px}} [[Полония (футбол клубы, Гамильтон)|Полония (Гамильтон)]]|&lt;small&gt;әуесқой&lt;/small&gt;}}
 |ұлттық құрамы        = {{футбол карьерасы
|1971—1976|{{flagicon|Польша|20px}} Польша (олимп.)|9 (3)
|1971—1984|{{футбол|Польша}} |95 (42)}}
 |бапкер клубтары            = {{Футбол карьерасы
|1988—1990|{{flagicon|Канада|20px}} [[Норт-Йорк Рокетс]]|
|1991—1992|{{flagicon|Польша|20px}} [[Сталь (футбол клубы, Мелец)|Сталь (Мелец)]]|
|1992—1993|{{flagicon|Польша|20px}} [[Сталь (футбол клубы, Мелец)|Сталь (Мелец)]]|
|1993—1995|{{flagicon|Польша|20px}} [[Олимпия (футбол клубы, Познань)|Олимпия (Познань)]]|
|1995—1996|{{flagicon|Польша|20px}} [[Амика (футбол клубы)|Амика]]|
|1996—1997|{{flagicon|Польша|20px}} [[Сталь (футбол клубы, Мелец)|Сталь (Мелец)]]|
|1999|{{flagicon|Польша|20px}} [[Видзев (футбол клубы)|Видзев]]|}}
}}
'''Гжегож Болеслав Лято''' ({{lang-pl|Grzegorz Bolesław Lato}}; [[8 сәуір]] [[1950 жыл]], [[Мальборк]], [[Польша]]) — [[Польша|поляк]] [[футбол]]шысы, [[Польша Ұлттық футбол құрамасы]]ның шабуыл шебінде ойнаған. 

==Өмірбаяны==
[[Футболдан 1974 жылғы әлем біріншілігі]]нде 7 доп соғып, чемпионаттың үздік мергені атанған. Польша құрамасы тарихындағы ең үздік шабуылшылардың бірі.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://ru.uefa.com/memberassociations/association=pol/news/newsid=1617324.html|title=Гжегож Лято|author=|date=2 қаңтар 2011|work=|publisher=UEFA|accessdate=2011-06-30|lang=ru|archiveurl=https://www.webcitation.org/65RqjieUo|archivedate=2012-02-14}}&lt;/ref&gt;. 

Футболшылық карьерасын аяқтаған соң саяси қызметтермен де айналысқан. 2001-2005 жылдары [[Польша]] сенаторы болған. 2008-2012 жылдар аралығында [[Польша Футбол Одағы]]н басқарған.

==Жетістіктері==
=== Командалық ===
*Әлем біріншілігінің қола жүлдегері (2): 1974, 1982
*Олимпиада чемпионы: 1972
*Олимпиада Ойындарының күміс жүлдегері: 1976
*Польша чемпионыи (2): 1973, 1976
*Халықаралық футбол кубогы: 1971
*КОНКАКАФ чемпиондары кубогы: 1983

=== Жекелей ===
*«Алтын доп» номинанты(3): 1974, 1975, 1981
*Польшаның үздік футболшысы (2): 1977, 1981
*Әлем чемпионатының сұрмергені: 1974 (7 гол)
*Польша чемпионатының сұрмергені (2): 1973 (13 голов), 1975 (19 гол)
*Польша құрамасының әлем чемпионаттарындағы үздік мергені: 10 гол

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

==Сілтемелер==
*[http://www.national-football-teams.com/player/17448.html Футболшының профилі]
*[http://www.eu-football.info/_player.php?id=11852 Ұлттық құрамадағы статистикасы]

[[Санат:8 сәуірде туғандар]]
[[Санат:Польша футболшылары]]
[[Санат:Польша Ұлттық футбол құрамасының ойыншылары]]
[[Санат:Польша футбол жаттықтырушылары]]
[[Санат:Локерен ФК ойыншылары]]
[[Санат:Атланте ФК ойыншылары]]
[[Санат:1976 жылғы Жазғы Олимпиада ойындарының күміс жүлдегерлері]]
[[Санат:1972 жылғы Жазғы Олимпиада ойындарының чемпиондары]]
[[Санат:Польша Олимпиада чемпиондары]]
[[Санат:Футболдан Олимпиада чемпиондары]]</text>
      <sha1>k33ajqv1dvgpuz0llaqucsnce624w07</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Эрнест Вилимовски</title>
    <ns>0</ns>
    <id>603735</id>
    <revision>
      <id>3054910</id>
      <parentid>2974394</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T21:21:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wolfgang1212</username>
        <id>24174</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5862" xml:space="preserve">{{Футболшы
| есімі = Эрнест Вилимовский
| сурет = Mecz Warta Ruch 1937.jpg
| сурет ені = 250 px
| толық аты = Эрнест Оттон Вилимовский
| лақап аты = ''Ежи''
| туған күні  = 23.6.1916
| қайтыс болған күні = 30.8.1997
| туған жері =  Катовице, [[Пруссия]] [[Силезия]], [[Германия|Герман империясы]]
| қайтыс болған жері = Карлсруэ, [[Германия]]
| азаматтығы = {{Flagicon|Польша|20px}} [[Польша]] &lt;br /&gt; {{Flagicon|Германия|20px}} [[Германия]]
| бойы = 172
| салмағы = 68
| позиция = шабуылшы
| клубтары = {{футбол карьерасы
|1932—1934|{{Flagicon|Польша|20px}} [[Каттовиц (футбол клубы)|Каттовиц]]|? (?)
|1934—1939|{{Flagicon|Польша|20px}} [[Рух Хожув|Рух (Хожув)]]|86 (112)
|1939—1940|{{Flagicon|Nazi Germany}} [[Каттовиц (футбол клубы)|Каттовиц]]|? (?)
|1940—1942|{{Flagicon|Nazi Germany}} [[Хемниц (футбол клубы)|Полицай Хемниц]]|? (68)
|1942—1944|{{Flagicon|Nazi Germany}} [[Мюнхен 1860]]|? (9+)
|1944|{{Flagicon|Nazi Germany}} [[Карлсруэ ФФ]]|? (?)
|1946—1947|{{Flagicon|Германия|20px}} [[Хемниц (футбол клубы)|Хемниц-Вест]]|? (?)
|1947|{{Flagicon|Германия|20px}} [[Хамельн-07 (футбол клубы)|Хамельн-07]]|? (?)
|1948|{{Flagicon|Германия|20px}} [[Детмонд (футбол клубы)|Детмонд]]|? (?)
|1948—1950|{{Flagicon|Германия|20px}} [[Аугсбург (футбол клубы)|Аугсбург]]|? (?)
|1950—1952|{{Flagicon|Германия|20px}} [[Оффенбург (футбол клубы)|Оффенбург]]|? (?)
|1952—1953|{{Flagicon|Германия|20px}} [[Зинген-04 (футбол клубы)|Зинген-04]]|? (?)
|1953—1955|{{Flagicon|Германия|20px}} [[Кайзерслаутерн (футбол клубы)|Кайзерслаутерн]]|89 (70)
|1952—1953|{{Flagicon|Германия|20px}} [[Кёхлер (футбол клубы)|Кёхлер]]|? (?)|}}
| ұлттық құрамы = {{футбол карьерасы
|1934—1939|{{футбол|Польша}} |22 (21)
|1941—1942|{{Flagicon|Nazi Germany}} [[Германия Ұлттық футбол құрамасы|Германия]]|8 (13)}}
}}
'''Эрнест Оттон Вилимовский''' ({{lang-pl|Ernest Otton Wilimowski}}, {{lang-de|Ernst Otto Willimowski}}; [[23 маусым]] [[1916 жыл]]&lt;ref&gt;https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Ernst_Willimowski&lt;/ref&gt;, [[Катовице]] — [[30 тамыз]] [[1997 жыл]], [[Карлсруэ]]) — Польша және Германия ұлттық құрамаларының футболшысы. Шаубыл шебінде ойнаған.

== Карьерасы ==
[[Футболдан 1938 жылғы әлем біріншілігі|1938 жылғы әлем чемпионатында]] [[Бразилия Ұлттық футбол құрамасы|Бразилияның]] қақпасына төрт гол соқты. Бірақ бұл ерлігі құраманың жеңіске жетуіне аздық қылды: Бразилия 6:5 есебімен жеңіске жетті. Польша құрамасы сапында 22 ойында 21 гол соққан. 

[[Польша Ұлттық футбол құрамасы|Польша құрамасы]] сапында соңғы рет 1939 жылы 27 тамызда [[Мажарстан Ұлттық футбол құрамасы|Мажарстан]] құрамасына қарсы ойнады. Бірнеше күннен соң [[Адольф Гитлер|Гитлер]] әскерлері [[Польша|Польшаны]] жаулап алды да, Эрнест Германия азаматтығын қабылдады. Кейін [[Германия Ұлттық футбол құрамасы|Германия құрамасы]] (дәлірек айтқанда, Үшінші Рейх құрамасы) сапында да ойнап, сегіз ойында 13 гол соқты. 

1940 жылдан бастап Германия клубтары сапында ойнады да, өмірінің соңына дейін Германияда тұрақтап қалды. 1997 жылы 30 тамыз күні 81 жасында қайтыс болды.

== Жетістіктері ==

=== Командалық ===

* Польша чемпионы: 1934, 1935, 1936, 1938, 1939
* ӘЧ-1938 және [[1936 жылғы Жазғы Олимпиада ойындары|1936 жылғы Олимпиада ойындарының]] қатысушысы
* Германия кубогы: 1942

=== Жеке ===

* Польша чемпионатының мергені: 1934, 1936, 1939
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
== Сілтемелер ==
*[https://es.fifa.com/worldcup/players/player/44754/ Ficha oficial de Ernest Wilimowski en la FIFA] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190417012823/https://es.fifa.com/worldcup/players/player/44754/ |date=2019-04-17 }}
[[Санат:Польша футболшылары]]
[[Санат:Германия футболшылары]]
[[Санат:Германия Ұлттық футбол құрамасының ойыншылары]]
[[Санат:Польша Ұлттық футбол құрамасының ойыншылары]]
[[Санат:Кайзерслаутерн ФК ойыншылары]]
[[Санат:Аугсбург ФК ойыншылары]]
[[Санат:Мюнхен 1860 ФК ойыншылары]]</text>
      <sha1>5zt2tjk7q4iiyu4a6gxexue0u5okgxd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Юссуф Поульсен</title>
    <ns>0</ns>
    <id>603981</id>
    <revision>
      <id>3054922</id>
      <parentid>2883806</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T03:01:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерқанат Рыскулбеков</username>
        <id>70798</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Сурет</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4345" xml:space="preserve">{{Футболшы
|есімі = Юссуф Поульсен
|толық аты = Юссуф Юрари Поульсен
|туған күні = 15.06.1994
|туған жері = Копенгаген, [[Дания]]
|азаматтығы = {{Flagicon|Дания|20px}} [[Дания]]
|бойы = 191
|салмағы = 78
|позиция = шабуылшы
|қазіргі клуб = {{Flagicon|Германия|20px}} [[РБ Лейпциг]]
|номер = 9
|жастар клубы = {{футбол карьерасы
||{{Flagicon|Дания|20px}} БК Скьёльд|
}}
|клубтары = {{футбол карьерасы
|2011—2013|{{Flagicon|Дания|20px}} [[Люнгбю (футбол клубы)|Люнгбю]]|35 (11)
|2013—|{{Flagicon|Германия|20px}} [[РБ Лейпциг]]|156 (37)
}}
|ұлттық құрамы = {{футбол карьерасы
|2010|{{Flagicon|Дания|20px}} Дания-16|1 (0)
|2010—2011|{{Flagicon|Дания|20px}} Дания-17|19 (2)
|2011—2012|{{Flagicon|Дания|20px}} Дания-18|7 (4)
|2012—2013|{{Flagicon|Дания|20px}} Дания-19|12 (8)
|2012|{{Flagicon|Дания|20px}} Дания-20|3 (0)
|2013—2015|{{Flagicon|Дания|20px}} Дания-21|15 (4)
|2013—|{{Футбол|Дания}} |28 (4)
}}
|сурет=Testspiel Rasenballsport Leipzig gegen FC Liefering (9.August 2016) 03.jpg}}
'''Юссуф Юрари Поульсен''' ({{lang-da|Yussuf Yurary Poulsen}}; [[15 маусым]] [[1994 жыл]], [[Копенгаген]], [[Дания]]) — дат футболшысы. [[Дания Ұлттық футбол құрамасы]] мен Германияның [[РБ Лейпциг|&quot;РБ Лейпциг&quot;]] клубының шабуылшысы. 

== Карьерасы ==
Карерасын 1994 жылы &quot;Лонгбю&quot; клубында бастады. Сол жылы 4 желтоқсанда &quot;Хорсенс&quot; командасына қарсы ойында тұңғыш рет алаңға шықты. Алғашқы голын 2012 жылы 5 тамызда &quot;Академиск&quot; клубының қақпасына соқты&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://int.soccerway.com/matches/2012/08/05/denmark/1st-division/akademisk-boldklub/lyngby-boldklub/1307216/|title=Академиск VS. Люнгбю 0:1|date=2012—08—05|publisher=soccerway.com|language=ru}}&lt;/ref&gt;.. 

2013 жылы жазда &quot;РБ Лейпциг&quot; клубына ауысты. 19 шілдеде &quot;Галлешер&quot; клубымен ойында жаңа командасының сапында алаңға шықты. 2014 жылы команданың Бундеслигаға шығуына көмектесті&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://int.soccerway.com/matches/2013/08/24/germany/3-liga/rb-leipzig/fc-rot-weiss-erfurt/1490645/|title=РБ Лейпциг VS. Рот-Вайсс Эрфурт 2:0|date=2013—08—24|publisher=soccerway.com|language=ru}}&lt;/ref&gt;.. 

== Ұлттық құрама ==
Данияның барлық жастағы құрамасында ойнап шықты. Негізгі құрамада алғаш рет 2013 жылы 31 қаңтарда Мексикаға қарсы жолдастық ойында алаңға шықты. Алғашқы голын 2016 жылы Сербияға қарсы ойында енгізді&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://int.soccerway.com/matches/2015/06/13/europe/european-championship-qualification/denmark/serbia/1653289/|title= Дания VS. Сербия  2:0|publisher=soccerway.com|date=2015-06-13|lang=ru}}&lt;/ref&gt;.
 
[[Футболдан 2018 жылғы әлем біріншілігі|2018 жылғы әлем біріншілігінд]]е алғашқы турда [[Перу Ұлттық футбол құрамасы|Перудің]] қақпасына ойын тағдырын шешкен жалғыз голды соқты.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
== Сілтемелер ==
* [http://www.dbu.dk/landshold/Landsholdsdatabasen/LBaseplayerInfo.aspx?playerid=6837 Профилі]
* [http://www.danskfodbold.com/spiller.php?spillerid=11514 Cтатистикасы]

[[Санат:Дания футболшылары]]
[[Санат:Дания Ұлттық футбол құрамасының ойыншылары]]
[[Санат:РБ Лейпциг ФК ойыншылары]]</text>
      <sha1>ss63rajjcrarnvl2woq3np4oqu0ruh6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Тиагу Ционек</title>
    <ns>0</ns>
    <id>604202</id>
    <revision>
      <id>3054886</id>
      <parentid>2628406</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T20:26:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wolfgang1212</username>
        <id>24174</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2875" xml:space="preserve">{{Футболшы
|есімі = Тиаго Чонек
|толық аты = Тиаго Рангел Чонек
|сурет = 1thiagocionek2015.jpg
|сурет ені = 250px
|туған күні = 21.04.1986
|туған жері = Куритиба, [[Бразилия]]
|азаматтығы = {{Flagicon|Польша|20px}} [[Польша]]&lt;br&gt;{{ту|Бразилия}} 
|бойы = 184
|салмағы = 81
|позиция = қорғаушы
|қазіргі клуб = ?
|номері = 
|ұлттық құрамы = {{футбол карьерасы
|2014—2018|{{Футбол|Польша}}|21 (0)
}}
}}
'''Тиаго Рангел Ционек''' ({{lang-pl|Thiago Rangel Cionek}}; 21 сәуір 1986, [[Куритиба]], [[Бразилия]]) — [[Польша Ұлттық футбол құрамасы|Польша Ұлттық футбол құрамасында]] ойнайтын бразилиялық футболшы. Италияның СПАЛ клубының қорғаушысы.

== Карьерасы ==
Бразилияның Куритиба қаласында дүниеге келген. Карьерасын 2005 жылы Бразилияның &quot;Куяба&quot; клубында бастады. Бір жылдай Португалиялық клубтардың бірінде ойнап, 2007 жылы отанына қайта оралып, КРБ клубы сапында доп тепті. 2008 жылы Польшаның &quot;Ягеллония&quot; клубына ауысты да, төрт жылдай өнер көрсетті.
Одан кейін тек Италия клубтарында ойнап келеді.

Польша ұлттық құрамасынан шақырту алып,2014 жылы 13 мамыр күні Германиямен кездесуде құрамадағы дебют ойынын өткізді. Құрама сапында ЕУРО-2016, ӘЧ-2018 турнирлеріне қатысты.

== Ойнаған клубтары ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|2005—2006
|{{flagicon|BRA}} Куяба
|? (?)
|-
|2006—2007
|{{flagicon|POR}} Браганса
|2 (1)
|-
|2007—2008
|{{flagicon|BRA}} КРБ
|1 (0)
|-
|2008—2012
|{{flagicon|POL}} [[Ягеллония]]
|91 (3)
|-
|2012—2014
|{{flagicon|ITA}} [[Падова]]
|31 (0)
|-
|2013—2014
|→ {{flagicon|ITA}} [[Модена]]
|33 (1)
|-
|2014—2015
|{{flagicon|ITA}} [[Модена]]
|51 (1)
|-
|2016—2017
|{{flagicon|ITA}} [[Палермо]]
|50 (1)
|-
|2018—2020
|{{flagicon|ITA}} [[СПАЛ]]
|74 (1)
|-
|2020—2022
|{{flagicon|ITA}} 
|56 (1)
|}

== Жетістіктері ==
'''Ягеллония'''

* Польша кубогы — 2009/2010

== Сілтемелер ==
* [http://www.90minut.pl/kariera.php?id=10612 90minut.pl]
* [https://www.sports.ru/tags/161007129/ Профилі]

[[Санат:Польша футболшылары]]</text>
      <sha1>t9kjsvih9cfhcw6zdabkkxrbtry1nvv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054889</id>
      <parentid>3054886</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T20:27:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wolfgang1212</username>
        <id>24174</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Ойнаған клубтары */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2859" xml:space="preserve">{{Футболшы
|есімі = Тиаго Чонек
|толық аты = Тиаго Рангел Чонек
|сурет = 1thiagocionek2015.jpg
|сурет ені = 250px
|туған күні = 21.04.1986
|туған жері = Куритиба, [[Бразилия]]
|азаматтығы = {{Flagicon|Польша|20px}} [[Польша]]&lt;br&gt;{{ту|Бразилия}} 
|бойы = 184
|салмағы = 81
|позиция = қорғаушы
|қазіргі клуб = ?
|номері = 
|ұлттық құрамы = {{футбол карьерасы
|2014—2018|{{Футбол|Польша}}|21 (0)
}}
}}
'''Тиаго Рангел Ционек''' ({{lang-pl|Thiago Rangel Cionek}}; 21 сәуір 1986, [[Куритиба]], [[Бразилия]]) — [[Польша Ұлттық футбол құрамасы|Польша Ұлттық футбол құрамасында]] ойнайтын бразилиялық футболшы. Италияның СПАЛ клубының қорғаушысы.

== Карьерасы ==
Бразилияның Куритиба қаласында дүниеге келген. Карьерасын 2005 жылы Бразилияның &quot;Куяба&quot; клубында бастады. Бір жылдай Португалиялық клубтардың бірінде ойнап, 2007 жылы отанына қайта оралып, КРБ клубы сапында доп тепті. 2008 жылы Польшаның &quot;Ягеллония&quot; клубына ауысты да, төрт жылдай өнер көрсетті.
Одан кейін тек Италия клубтарында ойнап келеді.

Польша ұлттық құрамасынан шақырту алып,2014 жылы 13 мамыр күні Германиямен кездесуде құрамадағы дебют ойынын өткізді. Құрама сапында ЕУРО-2016, ӘЧ-2018 турнирлеріне қатысты.

== Ойнаған клубтары ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|2005—2006
|{{flagicon|BRA}} Куяба
|? (?)
|-
|2006—2007
|{{flagicon|POR}} Браганса
|2 (1)
|-
|2007—2008
|{{flagicon|BRA}} КРБ
|1 (0)
|-
|2008—2012
|{{flagicon|POL}} [[Ягеллония]]
|91 (3)
|-
|2012—2014
|{{flagicon|ITA}} Падова
|31 (0)
|-
|2013—2014
|→ {{flagicon|ITA}} Модена
|33 (1)
|-
|2014—2015
|{{flagicon|ITA}} Модена
|51 (1)
|-
|2016—2017
|{{flagicon|ITA}} Палермо
|50 (1)
|-
|2018—2020
|{{flagicon|ITA}} [[СПАЛ]]
|74 (1)
|-
|2020—2022
|{{flagicon|ITA}} 
|56 (1)
|}

== Жетістіктері ==
'''Ягеллония'''

* Польша кубогы — 2009/2010

== Сілтемелер ==
* [http://www.90minut.pl/kariera.php?id=10612 90minut.pl]
* [https://www.sports.ru/tags/161007129/ Профилі]

[[Санат:Польша футболшылары]]</text>
      <sha1>nv3zblwn94g5cb62jaeqnrg6dmk6c23</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054912</id>
      <parentid>3054889</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T21:25:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wolfgang1212</username>
        <id>24174</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Карьерасы */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2863" xml:space="preserve">{{Футболшы
|есімі = Тиаго Чонек
|толық аты = Тиаго Рангел Чонек
|сурет = 1thiagocionek2015.jpg
|сурет ені = 250px
|туған күні = 21.04.1986
|туған жері = Куритиба, [[Бразилия]]
|азаматтығы = {{Flagicon|Польша|20px}} [[Польша]]&lt;br&gt;{{ту|Бразилия}} 
|бойы = 184
|салмағы = 81
|позиция = қорғаушы
|қазіргі клуб = ?
|номері = 
|ұлттық құрамы = {{футбол карьерасы
|2014—2018|{{Футбол|Польша}}|21 (0)
}}
}}
'''Тиаго Рангел Ционек''' ({{lang-pl|Thiago Rangel Cionek}}; 21 сәуір 1986, [[Куритиба]], [[Бразилия]]) — [[Польша Ұлттық футбол құрамасы|Польша Ұлттық футбол құрамасында]] ойнайтын бразилиялық футболшы. Италияның СПАЛ клубының қорғаушысы.

== Карьерасы ==
Бразилияның Куритиба қаласында дүниеге келген. Карьерасын 2005 жылы Бразилияның &quot;Куяба&quot; клубында бастады. Бір жылдай Португалиялық клубтардың бірінде ойнап, 2007 жылы отанына қайта оралып, КРБ клубы сапында доп тепті. 2008 жылы Польшаның &quot;[[Ягеллония]]&quot; клубына ауысты да, төрт жылдай өнер көрсетті.
Одан кейін тек Италия клубтарында ойнап келеді.

Польша ұлттық құрамасынан шақырту алып,2014 жылы 13 мамыр күні Германиямен кездесуде құрамадағы дебют ойынын өткізді. Құрама сапында ЕУРО-2016, ӘЧ-2018 турнирлеріне қатысты.

== Ойнаған клубтары ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|2005—2006
|{{flagicon|BRA}} Куяба
|? (?)
|-
|2006—2007
|{{flagicon|POR}} Браганса
|2 (1)
|-
|2007—2008
|{{flagicon|BRA}} КРБ
|1 (0)
|-
|2008—2012
|{{flagicon|POL}} [[Ягеллония]]
|91 (3)
|-
|2012—2014
|{{flagicon|ITA}} Падова
|31 (0)
|-
|2013—2014
|→ {{flagicon|ITA}} Модена
|33 (1)
|-
|2014—2015
|{{flagicon|ITA}} Модена
|51 (1)
|-
|2016—2017
|{{flagicon|ITA}} Палермо
|50 (1)
|-
|2018—2020
|{{flagicon|ITA}} [[СПАЛ]]
|74 (1)
|-
|2020—2022
|{{flagicon|ITA}} 
|56 (1)
|}

== Жетістіктері ==
'''Ягеллония'''

* Польша кубогы — 2009/2010

== Сілтемелер ==
* [http://www.90minut.pl/kariera.php?id=10612 90minut.pl]
* [https://www.sports.ru/tags/161007129/ Профилі]

[[Санат:Польша футболшылары]]</text>
      <sha1>0u0blkin61sw13ng3kzsuakwxutne3z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ян Беднарек</title>
    <ns>0</ns>
    <id>604592</id>
    <revision>
      <id>3054903</id>
      <parentid>2905632</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T20:56:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wolfgang1212</username>
        <id>24174</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5131" xml:space="preserve">{{Футболшы
|есімі = Ян Беднарек
|туған күні =12.04.1996 
|туған жері = [[Слупца]], [[Польша]]
|сурет = Jan Bednarek.jpg
|сурет ені = 300px
|азаматтығы = {{flagicon|Польша|20px}} [[Польша]]
|бойы = 189
|салмағы = 77
|позиция = қорғаушы
|қазіргі клуб = {{flagicon|Англия|20px}} [[Саутгемптон (футбол клубы)|Саутгемптон]]
|номері = 35
|жастар клубы = {{футбол карьерасы
||{{flagicon|Польша|20px}} [[Лех (футбол клубы)|Лех]]|
}}
|клубтары = {{футбол карьерасы
|2013—2017|{{flagicon|Польша|20px}} [[Лех (футбол клубы)|Лех]]|31 (1)
|2015—2016|{{аренда}}{{flagicon|Польша|20px}} [[Гурник (футбол клубы, Ленчна)|Гурник]]&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://int.soccerway.com/matches/2015/08/29/poland/ekstraklasa/gks-piast-gliwice/gks-gornik-leczna-sa/2042398/|title=Пяст VS. Гурник Ленчна  3:0|publisher=soccerway.com|date=2015-08-29|lang=en}}&lt;/ref&gt;|17 (0)
|2017—|{{flagicon|Англия|20px}} [[Саутгемптон (футбол клубы)|Саутгемптон]]|130 (7)
}}
|ұлттық құрамы = {{футбол карьерасы
|2010|{{flagicon|Польша|20px}}  Польша-15|1 (0)
|2012—2013|{{flagicon|Польша|20px}} Польша-17|8 (0)
|2013|{{flagicon|Польша|20px}} Польша-18|1 (0)
|2014—2015|{{flagicon|Польша|20px}} Польша-19|6 (0)
|2017|{{flagicon|Польша|20px}} Польша-21|2 (0)
|2017—|{{футбол|Польша}}|42 (1)
}}
}}
'''Ян Кацпер Беднарек''' ({{lang-pl|Jan Kacper Bednarek}}; [[12 сәуір]] [[1996 жыл]], [[Слупца]], [[Польша]]) — поляк футболшысы, «[[Саутгемптон (футбол клубы)|Саутгемптон]]»&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://int.soccerway.com/matches/2018/04/14/england/premier-league/southampton-fc/chelsea-football-club/2463130/|title=Саутгемптон VS. Челси  2:3|publisher=soccerway.com|date=2018-04-14|lang=en}}&lt;/ref&gt; клубы мен [[Польша Ұлттық футбол құрамасы|Польша құрамасының]]&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://int.soccerway.com/matches/2017/09/04/europe/wc-qualifying-europe/poland/kazakhstan/2116324/|title=Польша VS. Казахстан  3:0|publisher=soccerway.com|date=2017-09-04|lang=en}}&lt;/ref&gt; қорғаушысы.

== Карьерасы ==

=== Клубтық ===
&quot;Лех&quot; клубының түлегі. 2013 жылы &quot;Пяста&quot; клубына қарсы ойында бірінші рет алаңға шықты. Екі жылдан соң &quot;Гурник&quot; командасына жалға берілді де, ол клубта да алғашқы ойынын 29 тамыз күні тағы да &quot;Пястаға&quot; қарсы өткізді. 

2017 жылы жазда [[Англия Ұлттық футбол құрамасы|Англияның]] &quot;Саутгемптон&quot; клубына ауысты. 2018 жылы 14 сәуір күні &quot;[[Челси (футбол клубы)|Челсимен]]&quot; ойында тұңғыш рет алаңға шықты да, алғашқы голын да осы матчта соқты.

=== Халықаралық ===
Польша құрамасы сапындағы тұңғыш ойынын 2017 жылы 4 қыркүйекте Қазақстанға қарсы өткізді. Бұл 2018 жылғы әлем чемпионатының іріктеуі еді.

Ұлттық құрама сапында [[Футболдан 2018 жылғы әлем біріншілігі|2018 жылғы әлем чемпионатына]] қатысты. Топтық кезеңнің соңғы турында [[Жапония Ұлттық футбол құрамасы|Жапонияның]] қақпасына матч тағдырын шешкен жалғыз голды соқты. Бірақ бұл жеңіс полятарға көмектеспеді, өйткені құрама бұл кездесуге дейін-ақ плей-оффқа шығу мүмкіндігінен айралған болатын.

== Жетістіктері ==
'''Командалық'''

'''«Лех»'''

* Польша чемпионы — 2014/2015

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
* [http://www.90minut.pl/kariera.php?id=23236 90minut.pl]
* [http://int.soccerway.com/players/jan-bednarek/273910/ Статистикаcs]
* [https://www.sports.ru/tags/161004617/ Профилі]
* [http://www.transfermarkt.pl/jan-bednarek/profil/spieler/243028 Jan Bednarek]

[[Санат:Польша футболшылары]]
[[Санат:Саутгемптон ФК ойыншылары]]
[[Санат:Лех ФК ойыншылары]]
[[Санат:Польша Ұлттық футбол құрамасының ойыншылары]]
[[Санат:Гурник Ленчна ФК ойыншылары]]</text>
      <sha1>qgem5ypm7ug9bg73097dob4bm1jfs37</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Конрад Вжесинский</title>
    <ns>0</ns>
    <id>620002</id>
    <revision>
      <id>3054906</id>
      <parentid>2852768</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T21:12:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wolfgang1212</username>
        <id>24174</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2629" xml:space="preserve">{{Футболшы
|есімі = Конрад Вжесинский
|толық аты = 
|лақап аты = 
|сурет = Konrad Wrzesinski 2018.jpg
|сурет ені = 
|атауы = 
|туған күні = 10.09.1993
|туған жері = 
|азаматтығы = {{байрақ|Польша}}
|бойы = 177
|салмағы = 65
|позиция = жартылай қорғаушы
|қазіргі клуб = еркін агент
|номері = 
|клубтары = {{футбол карьерасы
|2012—2013| {{Flagicon|Польша}} [[Полония (футбол клубы, Варшава)|Полония Варшава]]|3 (0)
|2014—2015|{{Flagicon|Польша}} Мотр Люблин|27 (5)
|2015—2017|{{Flagicon|Польша}} Погонь|59 (8)
|2017—2019|{{Flagicon|Польша}} Заглембе |53 (3)
|2019—2020| {{Flagicon|Қазақстан}} [[Қайрат (футбол клубы)|Қайрат]]|36 (6)
|2021—2022|{{flagicon|Польша|20px}} [[Ягеллония]]|7 (0)
|2021—2022|→ {{flagicon|Польша|20px}} [[Сталь (футбол клубы, Мелец)|Сталь (Мелец)]]|18 (1)
}} 
}}
'''Конрад Вржесински''' (пол. ''Konrad Wrzesiński''; [[10 қыркүйек]] [[1993 жыл]]) — поляк футболшысы, жартылай қорғаушы&lt;ref&gt;https://int.soccerway.com/players/konrad-wrzesinski/286511/&lt;/ref&gt;.

== Карьерасы ==
&quot;Қайрат&quot; сапына 2019 жылдың басында ауысты. Оған дейін тек польшалық клубтарда ойнады. &quot;Қайрат&quot; сапында тұңғыш рет 2019 жылы 3 наурыз күні Қазақстан суперубогында &quot;Астанаға&quot; қарсы алаңға шықты. Бұл ойында алматылықтар 0:2 есебімен ұтылып қалды.

Әзірше [[Польша Ұлттық футбол құрамасы|Польша Ұлттық құрамасына]] шақыртылған жоқ.

== Жетістіктері ==

* Қазақстан Суперкубогының финалисі: 2019
*Қазақстан чемпионы: 2020

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
*[http://www.90minut.pl/kariera.php?id=22007 90minut.pl]
*[http://footballfacts.ru/players/2840005-vrzhesinskij Профилі]

{{Бастама}}
[[Санат:Польша футболшылары]]
[[Санат:Полония ФК ойыншылары]]
[[Санат:Заглембе ФК ойыншылары]]
[[Санат:Қайрат ФК ойыншылары]]</text>
      <sha1>ky7uw70nscob0734iyrwbil8lqeuasy</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Тимоти Кастань</title>
    <ns>0</ns>
    <id>622619</id>
    <revision>
      <id>3054921</id>
      <parentid>2797666</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T03:00:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерқанат Рыскулбеков</username>
        <id>70798</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Сурет</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4549" xml:space="preserve">{{Футболшы
| есімі = Тимоти Кастань
| туған күні = 5.12.1995
| азаматтығы = {{flagicon|Бельгия|20px}} [[Бельгия]]
| бойы = 185
| салмағы = 80
| позиция = қорғаушы
| қазіргі клуб = {{ту|Англия}} [[Лестер Сити]]
| номері = 21
| жастар клубы = {{футбол карьерасы
|2002—2004|{{flagicon|Бельгия|20px}} Вальсин|
|2004—2006|{{flagicon|Бельгия|20px}} Женесс Лорайн Арлонез|
|2006—2011|{{flagicon|Бельгия|20px}} Рояль Эксельсиор (Виртон)|
|2011—2014|{{flagicon|Бельгия|20px}} [[Генк (футбол клубы)|Генк]]|
}}
| клубтары = {{футбол карьерасы
|2013—2017|{{flagicon|Бельгия|20px}} [[Генк (футбол клубы)|Генк]]|80 (1)
|2017—|{{flagicon|Италия|20px}} [[Аталанта (футбол клубы)|Аталанта]]|75 (5)
|2020—|{{ту|Англия}} [[Лестер Сити]] |1 (1)
}}
| ұлттық құрамы = {{футбол карьерасы
|2018—|{{flagicon|Бельгия|20px}} [[Бельгия Ұлттық футбол құрамасы|Бельгия]]|8 (2)
}}
|сурет=Timothy Castagne 01.jpg}}
'''Тимоти Кастань''' ({{lang-fr|Timothy Castagne}}; [[5 желтоқсан]] [[1995 жыл]], [[Арлон]], [[Бельгия]]) — [[Бельгия|бельгиядық]] футболшы,  «[[Лестер]]» клубы мен [[Бельгия Ұлттық футбол құрамасы|Бельгия ұлттық футбол құрамасының]] қорғаушысы.

== Клубтық карьерасы ==
&quot;[[Генк (футбол клубы)|Генк]]&quot; футбол клубының түлегі. 2013-17 жылдары төрт маусым осы клубта ойнады. 

2017 жылы жаздан бері &quot;[[Аталанта (футбол клубы)|Аталантаның]]&quot; футболшысы. 10 қыркүйекте &quot;[[Сассуоло (футбол клубы)|Сассуолоға]]&quot; қарсы ойында тұңғыш рет алаңға шықты&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://int.soccerway.com/matches/2017/09/10/italy/serie-a/atalanta-bergamo/us-sassuolo-calcio/2538797/|title=Аталанта VS. Сассуоло  2:1|publisher=soccerway.com|date=2017-09-10|lang=en}}&lt;/ref&gt;. 2018 жылы 27 тамыз күні клубы &quot;[[Рома (футбол клубы)|Рома]]&quot; қақпасына клуб сапындағы тұңғыш голын соқты&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://int.soccerway.com/matches/2018/08/27/italy/serie-a/as-roma/atalanta-bergamo/2863774/|title=Рома VS. Аталанта  3:3|publisher=soccerway.com|date=2018-08-16|lang=en}}&lt;/ref&gt;.

2020 жылы жазда &quot;Лестер Ситиге&quot; ауысты. 13 қыркүйекте Англия чемпионатының бірінші турында &quot;[[Вест Бромвич Альбион|Вест Бромвичке]]&quot; қарсы тұңғыш рет жаңа клубы сапында алаңға шығып, бір гол соқты&lt;ref&gt;https://football.kulichki.net/worldnews/news.htm?618701&lt;/ref&gt;.

== Халықаралық карьерасы ==
2018 жылы 7 қыркүйек күні [[Шотландия Ұлттық футбол құрамасы|Шотландияға]] қарсы жолдастық кездесуде тұңғыш рет Ұлттық құрама сапында алаңға шықты&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://int.soccerway.com/matches/2018/09/07/world/friendlies/scotland/belgium/2765554/|title=Шотландия VS. Бельгия  0:4|publisher=soccerway.com|date=2018-09-07|lang=en}}&lt;/ref&gt;. 

2019 жылы 8 маусым күні [[Қазақстан Ұлттық футбол құрамасы|Қазақстанның]] қақпасына тұңғыш голын соқты.

== Дереккөздер ==
{{Дереккөздер}}

== СІлтемелер ==
* [https://www.sports.ru/tags/155089604/ Профилі]
* [http://static.belgianfootball.be/project/publiek/jrinteren/speler_PH_6392.htm#itop Belgium profile] at Belgian FA

[[Санат:Бельгия футболшылары]]
[[Санат:Бельгия Ұлттық футбол құрамасының ойыншылары]]
[[Санат:Генк ФК ойыншылары]]
[[Санат:Аталанта ФК ойыншылары]]
[[Санат:Лестер Сити ФК ойыншылары]]</text>
      <sha1>4za0hg4ls8hcynx0jkxf0ngc0ykr1ll</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>СПАЛ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>625305</id>
    <revision>
      <id>3054890</id>
      <parentid>2717683</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T20:28:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wolfgang1212</username>
        <id>24174</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Атақты ойыншылары */ Тиагу Ционек</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4037" xml:space="preserve">{{Футбол клубы
 |атауы           = СПАЛ
 |ағымдағы маусым   = [[Футболдан Италия чемпионаты 2019/20]]
 |логотипі        = 
 |толық атауы     = ''SPAL 1907 SpA''
 |лақап аты       = 
 |құрылған        = 1907
 |таратылды       = 
 |стадионы        = Паоло Мацца
 |сыйымдылығы     = 17900
 |иесі            = 
 |президенті      = 
 |директоры       = 
 |бас директоры   = 
 |жаттықтырушы    = {{flagicon|ITA}} Леонардо Семпличи
 |капитаны        =  {{flagicon|ITA}} Лука Мора
 |рейтингі        = 
 |бюджеті         = 
 |жарыс           = А серия
 |маусым          = [[Футболдан Италия чемпионаты 2018/19|2018/19]]
 |орын            = 13-ші
 |сайты           = 
| pattern_la1   = _spal1920h
| pattern_b1    = _spal1920h
| pattern_ra1   = _spal1920h
| pattern_sh1   = _spal1920h
| pattern_so1   = _spal1920h
| leftarm1      = 007fff
| body1         = 007fff
| rightarm1     = 007fff
| shorts1       = ffffff
| socks1        = ffffff

| pattern_la2   = _spal1920a
| pattern_b2    = _spal1920a
| pattern_ra2   = _spal1920a
| pattern_sh2   = _spal1920a
| pattern_so2   = _spal1920a
| leftarm2      = D1AF6E
| body2         = D1AF6E
| rightarm2     = D1AF6E
| shorts2       = 000000
| socks2        = D1AF6E

| pattern_la3   = _spal1920t
| pattern_b3    = _spal1920t
| pattern_ra3   = _spal1920t
| pattern_sh3   = _spal1920T
| pattern_so3   = _spal1920t
| leftarm3      = 413F4A
| body3         = 413F4A
| rightarm3     = 413F4A
| shorts3       = 413F4A
| socks3        = 413F4A
}}

'''СПАЛ''' ({{lang-it|SPAL}} — ''Società Polisportiva Ars et Labor'') — Италияның Феррара қаласындағы кәсіпқой футбол клубы. 1907 жылдан бері 20 маусымды А сериясында өткізді. А сериясындағы ең ірі табысы — 1959/60 жылғы маусымдағы 5-орын.

1962 жылы Италия кубогының финалына шығып, 1:2 есебімен &quot;&quot;[[Наполи|Наполиден]]&quot; ұтылып қалды.

2012 жылы жазда банкротқа ұшырап жабылды да, ''Società Sportiva Dilettantistica Real S.P.A.L.'' деген атаумен қайта құрылып, Д сериясында ойнай бастады. 2006 жылы В сериясына, 2017 жылы жазда А сериясына оралды&lt;ref&gt;http://rsport.ru/football/20170513/1120388753.html&lt;/ref&gt;.

== Атақты ойыншылары ==
* {{flagicon|BRA}} {{flagicon|POL}} [[Тиагу Ционек]]
* {{flagicon|ITA}} Альберто Бигон
* {{flagicon|ITA}} Рубен Буриани
*{{flagicon|ITA}} Элио Густинетти
*{{flagicon|ITA}} [[Фабио Капелло]]
*{{flagicon|ITA}} Сауль Малатраси
*{{flagicon|ITA}} Фульвио Нести
*{{flagicon|ITA}} Альберто Орландо
*{{flagicon|ITA}} Эджисто Пандольфини
*{{flagicon|ITA}} Серджио Пеллиссьер
*{{flagicon|ITA}} Армандо Пикки
*{{flagicon|ITA}} Эдоардо Рея
*{{flagicon|ITA}} Маурицио Тромбетта
*{{flagicon|ITA}} Серджо Червато
*{{flagicon|Андорра}} [[Анди Сельва|Энди Сельва]]

== Атақты бапкерлері ==

* {{flagicon|Венгрия}} Йожеф Виола (1945—1946)
* {{flagicon|Испания}} Луис Суарес (1977)
*{{flagicon|ITA}} Джанни Де Бьязи (1997—1999)
*{{flagicon|ITA}} [[Массимильяно Аллегри|Массимилиано Аллегри]] (2004—2005)

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
== Сілтемелер ==
* [http://www.spal1907.net/ Ресми сайт] {{ref-it}}

[[Санат:Италия футбол клубтары]]</text>
      <sha1>rb0jr4j4396sca7f2cxerlhtg4ah45g</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Полония (футбол клубы, Варшава)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>626109</id>
    <revision>
      <id>3054897</id>
      <parentid>3054224</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T20:45:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wolfgang1212</username>
        <id>24174</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Атақты футболшылары */ Эузебиуш Смолярек, Петр Гжельчак</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2583" xml:space="preserve">{{Футбол клубы
 |атауы           = {{flagicon|Польша}} Полония Варшава
 |ағымдағы маусым   = 
 |логотипі        =Poloniawarszawa1.svg
 |толық атауы     = 
 |лақап аты       = 
 |құрылған        = [[1911]]
 |таратылды       = '''4990'''
 |стадионы        = Полония, [[Варшава]]
 |сыйымдылығы     = 
 |иесі            = 
 |президенті      = 
 |директоры       = 
 |бас директоры   = 
 |жаттықтырушы    = {{flagicon|Польша}} [[Петр Стоковец]]
 |капитаны        = {{flagicon|Польша}} [[Лукаш Пионтек]]
 |рейтингі        = 
 |бюджеті         = 
 |жарыс           = Польша 2-лигасы
 |маусым          = 
 |орын            = 
 |сайты           = 
 |pattern_la1=|pattern_b1=_vegasgoldsides|pattern_ra1=
|leftarm1=000000|body1=000000|rightarm1=000000|shorts1=ffffff|socks1=000000
|pattern_la2=|pattern_b2=_vegasgoldsides|pattern_ra2=
|leftarm2=ffffff|body2=ffffff|rightarm2=000000|shorts2=000000|socks2=ffffff
}}
'''«Полония Варшава ФК»''' ({{lang-pl|Klub Sportowy Polonia Warszawa}}) — Польшаның [[Варшава]] қаласындағы футбол клубы. 1911 жылы құрылған.

Басты қарсыласы — &quot;[[Легия (футбол клубы)|Легия Варшава]]&quot; клубы. 

2014 жылы қаржылық дағдарыстан жоғары дивизионда ойнауға лицензия ала алмады да, төртінші лигаға түсіп кетті.

Польшаның екі дүркін чемпионы.
[[File:Stadion Polonii Warszawa 2015.jpg|thumb|290px|Стадион]]
== Жетістіктері ==

* [[Экстракласса|Польша чемпионы]]: 1946, 1999/2000
* Польша кубогы: 1952, 2001
* Польша лига кубогы: 2000
* Польша суперкубогы: 2000

== Атақты футболшылары ==
''Бәрі де поьшалықтар''

* Михал Жевлаков
* Гжегож Пехна
* Радослав Майдан
* Лукаш Теодорчик
* [[Петр Гжельчак]]
* [[Эузебиуш Смолярек]]

== Сілтемелер ==
* [http://www.kspolonia.pl Клубтың ресми сайты]
* [http://www.90minut.pl/skarb.php?id_klub=317 Полония Варшава] (90minut.pl)

[[Санат:Польша футбол клубтары]]</text>
      <sha1>ky3ktxqievju5wuwcog6wm8taxkeozp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Дискоболия</title>
    <ns>0</ns>
    <id>626200</id>
    <revision>
      <id>3054913</id>
      <parentid>3054227</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T21:28:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wolfgang1212</username>
        <id>24174</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Атақты ойыншылары */ Пётр Сверчевский</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3040" xml:space="preserve">{{Футбол клубы
 |атауы           = {{flagicon|Польша}} Дискоболия
 |ағымдағы маусым   = 
 |логотипі        = 
 |толық атауы     = 
 |лақап аты       = 
 |құрылған        = 1922
 |таратылды       = 
 |стадионы        = Дискоболия
 |сыйымдылығы     = 7000
 |иесі            = 
 |президенті      = 
 |директоры       = 
 |бас директоры   = 
 |жаттықтырушы    = {{flagicon|Польша}} Збигнев Джимала
 |капитаны        = {{flagicon|Польша}} Яцек Зелински
 |рейтингі        = 
 |бюджеті         = 
 |жарыс           = Польша 5-лигасы
 |маусым          = 2021/22
 |орын            = 7-ші
 |сайты           = 
 | pattern_la1 = _shouldersonwhite
| pattern_b1  = _thinsidesonwhite
| pattern_ra1 = _shouldersonwhite
| pattern_sh1 = 
| pattern_so1 = 
| leftarm1    = 286f6b
| body1       = 286f6b
| rightarm1   = 286f6b
| shorts1     = ffffff
| socks1      = ffffff
| pattern_la2 = 
| pattern_b2  = _blackstripes
| pattern_ra2 = 
| pattern_sh2 = 
| pattern_so2 = 
| leftarm2    = 286f6b
| body2       = 286f6b
| rightarm2   = 286f6b
| shorts2     = 286f6b
| socks2      = 308080
}}

«'''Дискоболия'''» ({{lang-pl|Dyskobolia Grodzisk Wielkopolski}}) — [[Польша|Польшаның]] Гродзиск-Велькопольский қаласындағы кәсіпқой футбол клубы. Қазір Польша чемпионатының төртінші лигасында ойнайды. Клуб [[1922 жыл|1922 жылы]] құрылған.

2003/04 жылғы маусымда УЕФА кубогының түрлі сатыларында &quot;[[Герта (футбол клубы, Берлин)|Герта]]&quot;, &quot;[[Манчестер Сити]]&quot; сеілді клубтарды қапы қалдырып, үшінші раундқа дейін жетті. Үшінші раундта  &quot;[[Бордо (футбол клубы)|Бордодан]]&quot; ұтылып қалды.
[[File:Stadion Dyskobolii.jpg|thumb|290px|Стадион]]
== Жетістіктері ==

* [[Экстракласса|Польша чемпионатының күміс жүлдегері]] (2): 2003, 2005
* Польша чемпионатының қола жүлдегері (1): 2008
* Польша кубогы (2): 2005, 2007
* Экстракласс кубогы (2): 2007, 2008

== Атақты ойыншылары ==
''Бәрі де польшалықтар''

* [[Пётр Сверчевский]]
* Войцех Ковалевски
* Мариуш Левандовский
* Себастьян Миля
* Радослав Соболевский

== Сілтемелер ==
* [http://www.ksdyskobolia.pl Клубтың ресми сайты]
* [http://www.90minut.pl/skarb.php?id_klub=20859 Дискоболия] (90minut.pl)

[[Санат:Польша футбол клубтары]]</text>
      <sha1>axvhe1vh56klpy9jftnzuee9vvx1ebq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Рух Хожув</title>
    <ns>0</ns>
    <id>626456</id>
    <revision>
      <id>3054911</id>
      <parentid>3054228</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T21:23:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wolfgang1212</username>
        <id>24174</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Танымал ойыншылары */ Эрнест Вилимовски</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3136" xml:space="preserve">{{Футбол клубы
 |атауы           = {{flagicon|Польша}} Рух Хожув
 |ағымдағы маусым   = 
 |логотипі        = 
 |толық атауы     = 
 |лақап аты       = 
 |құрылған        = 1920
 |таратылды       = 
 |стадионы        = Қалалық стадион, [[Хожув|Хожув]]
 |сыйымдылығы     = '''9300'''
 |иесі            = 
 |президенті      = 
 |директоры       = 
 |бас директоры   = 
 |жаттықтырушы    = {{flagicon|Польша}} Катажина Собстыль
 |капитаны        = {{flagicon|Польша}} Вальдемар Форналик
 |рейтингі        = 
 |бюджеті         = 
 |жарыс           = Польша 1-лигасы (II деңгей)
 |маусым          = 2021/22
 |орын            = 3-ші - Польша 2-лигасы
 |сайты           = 
|pattern_la1=_ruch113
 |pattern_b1=_ruch11
 |pattern_ra1=_ruch112
 |pattern_sh1=_ruch114
 |pattern_so1=_ruch115
 |pattern_la2=_2ruch113
 |pattern_b2=_2ruch11
 |pattern_ra2=_2ruch112
 |pattern_sh2=_2ruch114
 |socks2 = ffffff
}}
«'''Рух'''» ([[Поляк тілі|пол]]. ''Ruch Chorzów S.A.'') — [[Польша|Польшаның]] Хожув қаласындағы футбол клубы. Клуб [[1920 жыл|1920 жылы]] құрылған. Өз алаңындағы ойындарын Қалалық аренада өткізеді. 

Польшаның 14 дүркін чемпионы, бірақ соңғы рет 1989 жылы жеңімпаз атанды.  Қазіргі күнде Польшаның үшінші дивизионында ойнайды.  
[[File:StadionRuch.jpg|thumb|290px|Стадион]]
== Жетістіктері ==

* [[Экстракласса|Польша чемпионы]] (14) : 1933, 1934, 1935, 1936, 1938, 1951, 1952, 1953, 1960, 1967/68, 1973/74, 1974/75, 1978/79, 1988/89
* Поьша чемпионатының күміс жүлдегері (5) : 1950, 1956, 1962/63, 1969/70, 1972/73, 2011/12
* Поьша кубогы (3): 1951, 1974, 1996
* Польша кубогының финалисі (6): 1963, 1968, 1970, 1993, 2009, 2012

== Танымал ойыншылары ==

* {{flagicon|Poland}} {{flagicon|Germany}} [[Эрнест Вилимовски]]
* {{flagicon|Қазақстан|20px}} [[Александр Васильевич Кучма|Александр Кучма]]
* {{flagicon|Польша}} [[Марцин Бащиньский]]
* {{flagicon|Польша}} [[Анджей Бунцоль]]
* {{flagicon|Польша}} [[Кшиштоф Важиха]]
* {{flagicon|Польша}} [[Герард Водаж]]
* {{flagicon|Польша}} [[Эдмунд Гемса]]
* {{flagicon|Польша}} [[Дамиан Горавский]]

== Сілтемелер ==
* [http://www.ruchchorzow.com.pl Клубтың ресми сайты] {{ref-pl}}
* [http://www.90minut.pl/skarb.php?id_klub=340&amp;id_sezon=101 Рух Хожув] (90MINUT.PL) {{ref-pl}}

[[Санат:Польша футбол клубтары]]</text>
      <sha1>tmtd5fr5w1n6ygj81fgtmeh050b6ud4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Петр Гжельчак</title>
    <ns>0</ns>
    <id>627279</id>
    <revision>
      <id>3054892</id>
      <parentid>2894929</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T20:31:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wolfgang1212</username>
        <id>24174</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3101" xml:space="preserve">{{Футболшы
 |есімі            = Пётр Гжельчак
 |сурет    = 
 |туған күні  = 2.3.1988
 |туған жері = {{туғанжері|Лодзь|Лодзьда}}, [[Польша]]
 |азаматтығы   = {{POL}}
 |бойы           = 186
 |салмағы            =
 |позиция        = шабуылшы
 |қазіргі клуб  = {{flagicon|KAZ|20px}} [[Атырау (футбол клубы)|Атырау]]
 |номері          = 10
 |клубтары          = {{футбол карьерасы
|2006—2012|{{flagicon|Польша|20px}} [[Видзев (футбол клубы)|Видзев]]|98 (17) 
|2006|{{аренда}}{{flagicon|Польша|20px}} Колушки|10 (3)
|2008—2009|{{аренда}}{{flagicon|Польша|20px}} [[Пеликан (футбол клубы, Лович)|Пеликан (Лович)]]|32 (18)
|2012—2015|{{flagicon|Польша|20px}} [[Лехия (футбол клубы, Гданьск)|Лехия (Гданьск)]]|80 (11)
|2013|{{аренда}}{{flagicon|Польша|20px}} [[Полония (футбол клубы, Варшава)|Полония (Варшава)]]|11 (1)
|2015—2016|{{flagicon|Польша|20px}} [[Ягеллония]]|31 (6)
|2016—2017|{{flagicon|Польша|20px}} [[Гурник (футбол клубы, Ленчна)|Гурник (Ленчна)]]|32 (6)
|2017—2018|{{flagicon|Грекия|20px}} [[Платаньяс (футбол клубы)|Платаньяс]]|14 (1)
|2018—2019|{{flagicon|Польша|20px}} [[Хойничанка]]|21 (2)
|2019—|{{flagicon|KAZ|20px}} [[Атырау (футбол клубы)|Атырау]]|42 (14)}}
}}
'''Пётр Гжельчак''' ({{lang-pl|Piotr Grzelczak}}; 2 наурыз 1988&lt;ref&gt;https://www.transfermarkt.com/transfermarkt/profil/spieler/42554&lt;/ref&gt;, [[Лодзь]], [[Польша]]) — польшалық футболшы, шабуыл шебінде ойнайды.  

Карьерасында Польша және Грекия клубтарында ойнады да, 2019 жылы Қазақстанның &quot;[[Атырау (футбол клубы)|Атырау]]&quot; клубына ауысты. 2019 жылы [[Футболдан Қазақстан Кубогы|Қазақстан кубогының]] финалында &quot;[[Қайсар (футбол клубы)|Қайсардың]]&quot; қақпасына гол соғып, есеп ашты, бірақ соңында &quot;Атырау&quot; 1:2 есебімен ұтылып қалды да, Петрге жүлде бойырмады. 

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
*[http://www.90minut.pl/kariera.php?id=7470 90minut.pl]
*[https://int.soccerway.com/players/-/12767/ Футболшының профилі]

{{бастама}}
[[Санат:Польша футболшылары]]
[[Санат:Полония ФК ойыншылары]]
[[Санат:Гурник Ленчна ФК ойыншылары]]
[[Санат:Лехия ФК ойыншылары]]
[[Санат:Атырау ФК ойыншылары]]</text>
      <sha1>ro7z6283p5qyoiiz6wktjntzm3v7kdu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ягеллония</title>
    <ns>0</ns>
    <id>627721</id>
    <revision>
      <id>3054884</id>
      <parentid>3054220</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T20:14:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wolfgang1212</username>
        <id>24174</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Атақты ойыншылары</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4410" xml:space="preserve">{{Футбол клубы
 |атауы           = {{flagicon|Польша}} Ягеллония
 |ағымдағы маусым   = 
 |логотипі        = 
 |толық атауы     = 
 |лақап аты       = 
 |құрылған        = 1920
 |таратылды       = 
 |стадионы        = Қалалық стадион, [[Белосток]]
 |сыйымдылығы     = '''22432'''
 |иесі            = 
 |президенті      = 
 |директоры       = 
 |бас директоры   = 
 |жаттықтырушы    = {{flagicon|Польша}} Ирениуш Мамрот
 |капитаны        = 
 |рейтингі        = 
 |бюджеті         = 
 |жарыс           = [[Экстракласса]]
 |маусым          = 2021/22
 |орын            = 12.
 |сайты           = [http://www.jagiellonia.pl www.jagiellonia.pl]
|pattern_la1=_jagiellonia1617h
|pattern_b1=_jagiellonia1617h
|pattern_ra1=_jagiellonia1617h
|leftarm1=FFFF00
|body1=FFFF00
|rightarm1=FFFF00
|shorts1=FF0000
|socks1=FFFF00
|pattern_la2=_jagiellonia1617a
|pattern_b2=_jagiellonia1617a
|pattern_ra2=_jagiellonia1617a
|leftarm2=000000
|body2=000000
|rightarm2=000000
|shorts2=FFFFFF
|socks2=FFFFFF
}}

«'''Ягеллония'''» ({{lang-pl|Sportowa Spółka Akcyjna Jagiellonia Białystok}}) — Польша чемпионаттарында ойнайтын Белосток қаласындағы футбол клубы. 1920 жылы құрылған. Атауы [[Польша]] падищасы, [[Ягеллондар|ягеллондар династиясының]] негізін қалаушы  Владислав ІІ Ягайлоның құрметіне қойылған.  

Өз алаңындағы ойындарын Қалалық стадионда өткізеді. Қазіргі таңда Польша Экстракласында (Жоғары дивизион) ойнайды. 2007 жылдан бері үздіксіз элитада ойнап келе жатыр. 
[[File:Stadion Miejski - Białystok1.jpg|thumb|290px|Қалалық Стадион]]
[[File:Trybuna stadion jagiellonia.jpg|thumb|290px|Қалалық Стадион]]
[[File:Jagiellonia-feta1-20-05-2018.jpg|thumb|290px|Қалалық Стадион]]
[[File:Building at Jurowiecka 21 Street Bialystok Poland.jpg|thumb|290px|Клубтың штаб-пәтері]]
== Жетістіктері ==

=== Экстракласса ===

* '''Вице-чемпион''' (2): 2016/17, 2017/18
* '''3-орын''' (1): 2014/15

=== Бірінші лига ===

* '''Чемпион''' (1): 1986/87
* '''2-орын''' (2): 1991/92, 2006/07
* '''3-орын''' (3): 1985/86, 1990/91, 2005/06

=== Польша кубогы ===

* '''Жеңімпаз''' (1): 2009/10
* '''Финалист''' (2): 1988/89, 2018/19

=== Польша суперкубогы ===

* '''Жеңімпаз''' (1): 2010

== Атаулары ==

* 1920—1932 — «ВСК»
* 1932—1935 — «БСК Ягеллония»
* 1935—1945 — «ВСК Ягеллония»
* 1946—1948 — «ПКС Мотор Белосток»
* 1948—1949 — «СК Белосток Вице»
* 1949—1951 — «Звонковец»
* 1951—1955 — «Будовлани»
* 1955—1973 — «Ягеллония Будовлани»
* 1973—1999 — «МСКБ Ягеллония Белосток»
* 1999—2003 — «Ягеллония—Версал Подляский»
* 2003—&lt;abbr&gt;н. в.&lt;/abbr&gt; — «ССА Ягеллония Белосток»

== Ойыншылар ==
''2022 шілде''

* [http://www.90minut.pl/kadra.php?id_sezon=101&amp;jesien=1&amp;id_klub=132 Ойыншылар 2022]

== Атақты ойыншылары ==

* {{flagicon|Brazil}} {{flagicon|Poland}} [[Тиагу Ционек]]
* {{flagicon|Poland}} [[Петр Гжельчак]]
* {{flagicon|Poland}} [[Яцек Гуральски]]
* {{flagicon|Poland}} [[Эузебиуш Смолярек]]

== Сілтемелер ==
* [http://www.jagiellonia.pl Ресми сайт] 
* [http://www.jagiellonia.net jagiellonia.net]
* [http://www.90minut.pl/skarb.php?id_klub=132&amp;id_sezon=101 Ягеллония] (90minut.pl)
* [http://www.jagiellonia.neostrada.pl jagiellonia.neostrada.pl] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120226204302/http://jagiellonia.neostrada.pl/ |date=2012-02-26 }}


[[Санат:Польша футбол клубтары]]</text>
      <sha1>bhyin0c7blt83tqf3t0sw7g58oewiou</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054907</id>
      <parentid>3054884</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T21:13:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wolfgang1212</username>
        <id>24174</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Атақты ойыншылары */ Конрад Вжесинский</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4470" xml:space="preserve">{{Футбол клубы
 |атауы           = {{flagicon|Польша}} Ягеллония
 |ағымдағы маусым   = 
 |логотипі        = 
 |толық атауы     = 
 |лақап аты       = 
 |құрылған        = 1920
 |таратылды       = 
 |стадионы        = Қалалық стадион, [[Белосток]]
 |сыйымдылығы     = '''22432'''
 |иесі            = 
 |президенті      = 
 |директоры       = 
 |бас директоры   = 
 |жаттықтырушы    = {{flagicon|Польша}} Ирениуш Мамрот
 |капитаны        = 
 |рейтингі        = 
 |бюджеті         = 
 |жарыс           = [[Экстракласса]]
 |маусым          = 2021/22
 |орын            = 12.
 |сайты           = [http://www.jagiellonia.pl www.jagiellonia.pl]
|pattern_la1=_jagiellonia1617h
|pattern_b1=_jagiellonia1617h
|pattern_ra1=_jagiellonia1617h
|leftarm1=FFFF00
|body1=FFFF00
|rightarm1=FFFF00
|shorts1=FF0000
|socks1=FFFF00
|pattern_la2=_jagiellonia1617a
|pattern_b2=_jagiellonia1617a
|pattern_ra2=_jagiellonia1617a
|leftarm2=000000
|body2=000000
|rightarm2=000000
|shorts2=FFFFFF
|socks2=FFFFFF
}}

«'''Ягеллония'''» ({{lang-pl|Sportowa Spółka Akcyjna Jagiellonia Białystok}}) — Польша чемпионаттарында ойнайтын Белосток қаласындағы футбол клубы. 1920 жылы құрылған. Атауы [[Польша]] падищасы, [[Ягеллондар|ягеллондар династиясының]] негізін қалаушы  Владислав ІІ Ягайлоның құрметіне қойылған.  

Өз алаңындағы ойындарын Қалалық стадионда өткізеді. Қазіргі таңда Польша Экстракласында (Жоғары дивизион) ойнайды. 2007 жылдан бері үздіксіз элитада ойнап келе жатыр. 
[[File:Stadion Miejski - Białystok1.jpg|thumb|290px|Қалалық Стадион]]
[[File:Trybuna stadion jagiellonia.jpg|thumb|290px|Қалалық Стадион]]
[[File:Jagiellonia-feta1-20-05-2018.jpg|thumb|290px|Қалалық Стадион]]
[[File:Building at Jurowiecka 21 Street Bialystok Poland.jpg|thumb|290px|Клубтың штаб-пәтері]]
== Жетістіктері ==

=== Экстракласса ===

* '''Вице-чемпион''' (2): 2016/17, 2017/18
* '''3-орын''' (1): 2014/15

=== Бірінші лига ===

* '''Чемпион''' (1): 1986/87
* '''2-орын''' (2): 1991/92, 2006/07
* '''3-орын''' (3): 1985/86, 1990/91, 2005/06

=== Польша кубогы ===

* '''Жеңімпаз''' (1): 2009/10
* '''Финалист''' (2): 1988/89, 2018/19

=== Польша суперкубогы ===

* '''Жеңімпаз''' (1): 2010

== Атаулары ==

* 1920—1932 — «ВСК»
* 1932—1935 — «БСК Ягеллония»
* 1935—1945 — «ВСК Ягеллония»
* 1946—1948 — «ПКС Мотор Белосток»
* 1948—1949 — «СК Белосток Вице»
* 1949—1951 — «Звонковец»
* 1951—1955 — «Будовлани»
* 1955—1973 — «Ягеллония Будовлани»
* 1973—1999 — «МСКБ Ягеллония Белосток»
* 1999—2003 — «Ягеллония—Версал Подляский»
* 2003—&lt;abbr&gt;н. в.&lt;/abbr&gt; — «ССА Ягеллония Белосток»

== Ойыншылар ==
''2022 шілде''

* [http://www.90minut.pl/kadra.php?id_sezon=101&amp;jesien=1&amp;id_klub=132 Ойыншылар 2022]

== Атақты ойыншылары ==

* {{flagicon|Brazil}} {{flagicon|Poland}} [[Тиагу Ционек]]
* {{flagicon|Poland}} [[Петр Гжельчак]]
* {{flagicon|Poland}} [[Яцек Гуральски]]
* {{flagicon|Poland}} [[Эузебиуш Смолярек]]
* {{flagicon|Poland}} [[Конрад Вжесинский]]

== Сілтемелер ==
* [http://www.jagiellonia.pl Ресми сайт] 
* [http://www.jagiellonia.net jagiellonia.net]
* [http://www.90minut.pl/skarb.php?id_klub=132&amp;id_sezon=101 Ягеллония] (90minut.pl)
* [http://www.jagiellonia.neostrada.pl jagiellonia.neostrada.pl] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120226204302/http://jagiellonia.neostrada.pl/ |date=2012-02-26 }}


[[Санат:Польша футбол клубтары]]</text>
      <sha1>tkfzozssut51vg6de44il87ng546o7m</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054915</id>
      <parentid>3054907</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T21:29:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wolfgang1212</username>
        <id>24174</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Атақты ойыншылары */ Радослав Соболевский</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4532" xml:space="preserve">{{Футбол клубы
 |атауы           = {{flagicon|Польша}} Ягеллония
 |ағымдағы маусым   = 
 |логотипі        = 
 |толық атауы     = 
 |лақап аты       = 
 |құрылған        = 1920
 |таратылды       = 
 |стадионы        = Қалалық стадион, [[Белосток]]
 |сыйымдылығы     = '''22432'''
 |иесі            = 
 |президенті      = 
 |директоры       = 
 |бас директоры   = 
 |жаттықтырушы    = {{flagicon|Польша}} Ирениуш Мамрот
 |капитаны        = 
 |рейтингі        = 
 |бюджеті         = 
 |жарыс           = [[Экстракласса]]
 |маусым          = 2021/22
 |орын            = 12.
 |сайты           = [http://www.jagiellonia.pl www.jagiellonia.pl]
|pattern_la1=_jagiellonia1617h
|pattern_b1=_jagiellonia1617h
|pattern_ra1=_jagiellonia1617h
|leftarm1=FFFF00
|body1=FFFF00
|rightarm1=FFFF00
|shorts1=FF0000
|socks1=FFFF00
|pattern_la2=_jagiellonia1617a
|pattern_b2=_jagiellonia1617a
|pattern_ra2=_jagiellonia1617a
|leftarm2=000000
|body2=000000
|rightarm2=000000
|shorts2=FFFFFF
|socks2=FFFFFF
}}

«'''Ягеллония'''» ({{lang-pl|Sportowa Spółka Akcyjna Jagiellonia Białystok}}) — Польша чемпионаттарында ойнайтын Белосток қаласындағы футбол клубы. 1920 жылы құрылған. Атауы [[Польша]] падищасы, [[Ягеллондар|ягеллондар династиясының]] негізін қалаушы  Владислав ІІ Ягайлоның құрметіне қойылған.  

Өз алаңындағы ойындарын Қалалық стадионда өткізеді. Қазіргі таңда Польша Экстракласында (Жоғары дивизион) ойнайды. 2007 жылдан бері үздіксіз элитада ойнап келе жатыр. 
[[File:Stadion Miejski - Białystok1.jpg|thumb|290px|Қалалық Стадион]]
[[File:Trybuna stadion jagiellonia.jpg|thumb|290px|Қалалық Стадион]]
[[File:Jagiellonia-feta1-20-05-2018.jpg|thumb|290px|Қалалық Стадион]]
[[File:Building at Jurowiecka 21 Street Bialystok Poland.jpg|thumb|290px|Клубтың штаб-пәтері]]
== Жетістіктері ==

=== Экстракласса ===

* '''Вице-чемпион''' (2): 2016/17, 2017/18
* '''3-орын''' (1): 2014/15

=== Бірінші лига ===

* '''Чемпион''' (1): 1986/87
* '''2-орын''' (2): 1991/92, 2006/07
* '''3-орын''' (3): 1985/86, 1990/91, 2005/06

=== Польша кубогы ===

* '''Жеңімпаз''' (1): 2009/10
* '''Финалист''' (2): 1988/89, 2018/19

=== Польша суперкубогы ===

* '''Жеңімпаз''' (1): 2010

== Атаулары ==

* 1920—1932 — «ВСК»
* 1932—1935 — «БСК Ягеллония»
* 1935—1945 — «ВСК Ягеллония»
* 1946—1948 — «ПКС Мотор Белосток»
* 1948—1949 — «СК Белосток Вице»
* 1949—1951 — «Звонковец»
* 1951—1955 — «Будовлани»
* 1955—1973 — «Ягеллония Будовлани»
* 1973—1999 — «МСКБ Ягеллония Белосток»
* 1999—2003 — «Ягеллония—Версал Подляский»
* 2003—&lt;abbr&gt;н. в.&lt;/abbr&gt; — «ССА Ягеллония Белосток»

== Ойыншылар ==
''2022 шілде''

* [http://www.90minut.pl/kadra.php?id_sezon=101&amp;jesien=1&amp;id_klub=132 Ойыншылар 2022]

== Атақты ойыншылары ==

* {{flagicon|Brazil}} {{flagicon|Poland}} [[Тиагу Ционек]]
* {{flagicon|Poland}} [[Петр Гжельчак]]
* {{flagicon|Poland}} [[Яцек Гуральски]]
* {{flagicon|Poland}} [[Эузебиуш Смолярек]]
* {{flagicon|Poland}} Радослав Соболевский
* {{flagicon|Poland}} [[Конрад Вжесинский]]

== Сілтемелер ==
* [http://www.jagiellonia.pl Ресми сайт] 
* [http://www.jagiellonia.net jagiellonia.net]
* [http://www.90minut.pl/skarb.php?id_klub=132&amp;id_sezon=101 Ягеллония] (90minut.pl)
* [http://www.jagiellonia.neostrada.pl jagiellonia.neostrada.pl] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120226204302/http://jagiellonia.neostrada.pl/ |date=2012-02-26 }}


[[Санат:Польша футбол клубтары]]</text>
      <sha1>395f4pbi7t6o0yr5cjpjebj1d3rpr7i</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Лех (футбол клубы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>628240</id>
    <revision>
      <id>3054902</id>
      <parentid>3054123</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T20:52:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wolfgang1212</username>
        <id>24174</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Атақты ойыншылары */ Кароль Линетты, Пётр Сверчевский, Ян Беднарек</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3282" xml:space="preserve">
{{Футбол клубы
 |атауы           = {{flagicon|Польша}} Лех
 |ағымдағы маусым   = 
 |логотипі        = 
 |толық атауы     = 
 |лақап аты       = 
 |құрылған        = 1922
 |таратылды       = 
 |стадионы        = Қалалық стадион
 |сыйымдылығы     = '''41 609'''
 |иесі            = 
 |президенті      = 
 |директоры       = 
 |бас директоры   = 
 |жаттықтырушы    =
 |капитаны        = 
 |рейтингі        = 
 |бюджеті         = 
 |жарыс           = [[Экстракласса]]
 |маусым          = 2021/22
 |орын            = 1.
 |сайты           = 

|pattern_la1=_lech1920h|pattern_b1=_lech1920h|pattern_ra1=_lech1920h|pattern_sh1=_lech1920h|pattern_so1=_lech1920h|leftarm1=0000FF|body1=0000FF|rightarm1=0000FF|shorts1=0000FF|socks1=0000FF|pattern_la2=_lech1920a|pattern_b2=_lech1920a|pattern_ra2=_lech1920a|pattern_sh2=_lech1920a|pattern_so2=_lech1920a|leftarm2=FFFFFF|body2=FFFFFF|rightarm2=FFFFFF|shorts2=FFFFFF|socks2=FFFFFF|pattern_la3=_lech1920t|pattern_b3=_lech1920t|pattern_ra3=_lech1920t|pattern_sh3=_lech1920t|pattern_so3=_lech1920t|leftarm3=000000|body3=000000|rightarm3=000000|shorts3=000000|socks3=000000}}
'''«Лех»''' ( {{Lang-pl|KKS Lech Poznań}}  &lt;span lang=&quot;pl&quot;&gt;KKS Lech Poznań&lt;/span&gt; ) - [[Польша|Польшадағы]] [[Познань|Познань қаласындағы]] [[футбол клубы]]. [[1922 жыл|1922 жылы]] [[19 наурыз|19 наурызда]] құрылды, жеті дүркін чемпион және Польша кубогының бес дүркін жеңімпазы. Қазіргі уақытта Польша чемпионатының жоғарғы дивизионында ойнайды. 
[[File:Stadion Lecha Poznan. 2010-11-03 (4).JPG|thumb|320px|Қалалық Стадион]]
== Жетістіктері ==
'''Польша чемпионаты'''

*'''Чемпион''' ( '''8''' ): 1983, 1984, 1990, 1992, 1993, 2010, 2015, 2022 ж
*'''Вице-чемпион''' ( '''3''' ): 2013, 2014, 2020  жж
*'''Қола жүлдегері''' '''(6):''' 1949, 1950, 1978, 2009, 2017, 2018

'''Польша кубогы'''

*'''Жеңімпаз''' ( '''5''' ): 1982, 1984, 1988, 2004, 2009 жж
*'''Финалист''' ( '''6''' ): 1980, 2011, 2015, 2016, 2017, 2022  жж

'''Польша суперкубогы''' ( '''рекорд''' )

*'''Жеңімпаз''' ( '''6''' ): 1990, 1992, 2004, 2009, 2015, 2016 жж
*'''Финалист''' ( '''3''' ): 1983, 1988, 2010 жж

== Ойыншылар ==
''2022 шілде''

* [http://www.90minut.pl/kadra.php?id_sezon=101&amp;jesien=1&amp;id_klub=169 Ойыншылар 2022]

==Атақты ойыншылары ==
* {{flagicon|Poland}} [[Роберт Левандовский]]
* {{flagicon|Poland}} [[Кароль Линетты]]
* {{flagicon|Poland}} [[Пётр Сверчевский]]
* {{flagicon|Poland}} [[Ян Беднарек]]

== Сілтемелер ==

* [http://www.lechpoznan.pl/index.php lechpoznan.pl]
* [http://www.90minut.pl/skarb.php?id_klub=169&amp;id_sezon=101 Лех] (90minut.pl)

[[Санат:Польша футбол клубтары]]</text>
      <sha1>bzpz5yd1dpn3ilz7nt65z130xv3d6ao</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Садықбек Азамат</title>
    <ns>3</ns>
    <id>631752</id>
    <revision>
      <id>3054831</id>
      <parentid>2730109</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T14:52:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>92.47.4.133</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Жаңадан топ құрып жатырмыз! */ жаңа бөлім</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="591" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Садықбек Азамат}}

-- [[Қатысушы:Batyrbek.kz|Batyrbek]] ([[Қатысушы талқылауы:Batyrbek.kz|талқылауы]]) 09:12, 2019 ж. желтоқсанның 13 (+06)

== Жаңадан топ құрып жатырмыз! ==

iBeta Group  - жаңадан ашылып жатқан ойын жасайтын топ!  Қазіргі уахытта 2 ойын жасады!  
Бізге дизайнер керек! [[Арнайы:Үлесі/92.47.4.133|92.47.4.133]] 20:52, 2022 ж. шілденің 26 (+06)</text>
      <sha1>2l83hw7vgtf0rdxfsomufix69ru6ez6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Якуб Блащиковски</title>
    <ns>0</ns>
    <id>633247</id>
    <revision>
      <id>3054905</id>
      <parentid>2974517</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T21:04:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wolfgang1212</username>
        <id>24174</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5377" xml:space="preserve">{{Футболшы|есімі=Якуб Блащиковский|сурет=Jakub Błaszczykowski3.jpg|азаматтығы={{ту|Польша}}|туған күні=14.12.1985|туған жері=Трусколясы,, [[Ченстоховское воеводство]], [[Польша]]|бойы=176|салмағы=77|позиция=жартылай қорғаушы|қазіргі клуб={{flagicon|Польша|20px}} [[Висла (футбол клубы, Краков)|Висла (Краков)]]|номері=16|клубтары={{футбол карьерасы
|2003—2005|{{flagicon|Польша|20px}} Ченстохова|24 (11)
|2005—2007|{{flagicon|Польша|20px}} [[Висла (футбол клубы, Краков)|Висла (Краков)]]|51 (4)
|2007—2016|{{flagicon|Германия|20px}} [[Боруссия Дортмунд]]|197 (27)
|2015—2016|{{аренда}}{{flagicon|Италия|20px}} [[Фиорентина]]|15 (2)
|2016—2018|{{flagicon|Германия|20px}} [[Вольфсбург (футбол клубы)|Вольфсбург]]|38 (1)
|2019—|{{flagicon|Польша|20px}} [[Висла (футбол клубы, Краков)|Висла (Краков)]]|48 (16)
}}|ұлттық құрамы={{футбол карьерасы
|2006—2019|{{Футбол|Польша}} |108 (21)}}}}'''Якуб Блащиковский''' ({{lang-pl|Jakub Błaszczykowski}}; 14 желтоқсан 1985&lt;ref&gt;https://www.transfermarkt.com/transfermarkt/profil/spieler/29835&lt;/ref&gt;, Трусколясы, [[Польша]]) — поляк футболшысы, жартылай қорғаушы. Польшаның екі дүркін үздік футболшысы. 

== Карьерасы ==
2006 жылы тұңғыш рет [[Польша Ұлттық футбол құрамасы|Ұлттық құрама]] сапында ойнап, 2012, 2016 жылдары [[Футболдан Еуропа чемпионаты|Еуропа чемпионатына]] қатысты. [[Футболдан 2012 жылғы Еуропа біріншілігі|2012 жылғы турнирде]] капитан ретінде ойнады. Топтық кезеңнің екінші турында [[Ресей Ұлттық футбол құрамасы|Ресейдің]] қақпасына бір гол соқты (1:1). 

[[Футболдан 2016 жылғы Еуропа біріншілігі|2016 жылғы турнирде]] де бір рет мергендігімен көзге түсті, топтық кезеңде [[Украина Ұлттық футбол құрамасы|Украинаның]] қақпасына матч тағдырын шешкен жалғыз голды енгізді. Ширек финалда Польша-[[Португалия Ұлттық футбол құрамасы|Португалия]] матчының соңы пенальтилер сериясына тіреліп, Якуб өз соққысын дарыта алмады, нәтижесінде жартылай финалға Португалия шықты.

Карьерасының жарқыраған жылдары [[Боруссия Дортмунд|&quot;Боруссияда&quot; (Дортмунд)]] өткізіп, Германия чемпионы, Германия кубогының иегері, [[УЕФА Чемпиондар Лигасының финалы 2013|УЕФА Чемпиондар Лигасының финалисі]] (2013) атанды. 

2017 жылы &quot;[[Вольфсбург (футбол клубы)|Вольфсбургке]]&quot; ауысып, қосалқы құрамда қалып кете бергесін Польшаға оралды да, бір кездері өзі ойнаған &quot;Висла&quot; (Краков) командасына ауысты. Клубпен жарты жыл бойы не-бары 116 еуро жалақыға ойнауға келісім шарт жасасты, сондай-ақ клубтың есеп шотына 300 мың еуро аударды, клуб ол қаржыны қарыздарынан құтылуға жұмсады. Осылай Якуб қайырымдылығымен де көзге түсті.

== Жетістіктері ==

=== Командалық ===
«Висла (Краков)»

* Польша чемпионы (1): 2004/05,

«Боруссия (Дортмунд)»

* Германия чемпионы (2): 2011, 2012
* Германия кубогы (1): 2012
* Германия суперкубогы (1): 2013

=== Жеке ===

* Польшадағы жыл футболшысы: 2008, 2010

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
*[http://www.90minut.pl/kariera.php?id=6381 90minut.pl]
*[http://pzpn.pl/index.php/pol/Reprezentacje/Reprezentacje-meskie/Reprezentacja-A/Kadra?zawodnik=3786 Профилі]

{{Deadlink|date=January 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}

[[Санат:Польша футболшылары]]
[[Санат:Польша Ұлттық футбол құрамасының ойыншылары]]
[[Санат:Висла Краков ФК ойыншылары]]
[[Санат:Боруссия Дортмунд ФК ойыншылары]]
[[Санат:Фиорентина ФК ойыншылары]]
[[Санат:Вольфсбург ФК ойыншылары]]</text>
      <sha1>qpfgpzgk1k1ppn6addbxis7j066n56z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шыңжаңдағы қайта тәрбиелеу лагерлері</title>
    <ns>0</ns>
    <id>642281</id>
    <revision>
      <id>3054881</id>
      <parentid>2989109</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T19:53:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>105421</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.8</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="188350" xml:space="preserve">'''Шыңжаңдағы қайта тәрбиелеу лагерлері''', [[Қытай|Қытай Халық Республикасы]] үкіметінің,&lt;ref&gt;http://www.xinhuanet.com /politics/2019-03/18/c_1124247196.htm Xinhuanet.com. 2019 жылдың 18 наурызы.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.xjpcsc.gov.cn/system/2019/01/09/035526555.shtml {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190331020150/http://www.xjpcsc.gov.cn/system/2019/01/09/035526555.shtml |date=2019-03-31 }} шилей. «Мұрағаттық көшірме» 新疆维吾尔自治区 去 极端 化 条例, Xjpcsc.gov.cn. Түпнұсқасынан мұрағатталды 31 наурыз 2019 жыл. Дереккөз +20 шілде +2019&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;http: //www.xinhuanet.com/english/2019-08/16/c_138313359.htm &quot;Полный текст: Профессиональное образование и обучение в Синьцзяне&quot;. Синьхуа. Пекин. 16 августа 2019. Проверено 17 сентября 2019&lt;/ref&gt; ресми түрде кәсіптік білім беру және оқыту орталықтары деп аталатын [[лагерь]]лері. 2014&lt;ref&gt;https://foreignpolicy.com/2018/02/28/a-summer-vacation-in-chinas-muslim-gulag/ &quot;Летние каникулы в китайском мусульманском Гулаге&quot;. Внешняя политика. 28 февраля 2018. Источник +28 Февраля 2 018.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Рамзи, Остин; Бакли, Крис (16 ноября 2019 года). «„ Абсолютно No Mercy“: Пропущенные Файлы Expose Как Китай Организованный массовые задержания мусульман». Нью-Йорк Таймс. ISSN 0362-4331. Проверен 16 ноября 2 019.&lt;/ref&gt; жылы жарияланған «террорға қарсы халық соғысы» аясында 2017&lt;ref&gt;https://www.hrw.org/news /2017/09/10/china-free-xinjiang-political-education-detainees &quot;Китай: заключенные из&quot; Синьцзяна &quot;по политическому образованию&quot;. Хьюман Райтс Вотч. Проверено 10 сентября 2017 года.&lt;/ref&gt; жылдан бастап ұйғырларды [[индоктринация]]лау мақсатында пайдаланатын [[интернирлеу]] лагерлері болып табылады. Бұл лагерьлер заңнан тыс жұмыс істейді, көптеген [[ұйғырлар]]дың сот үкімінсіз сотталғандығы туралы хабарланған және оларға қарсы ешқандай айып тағылмаған.&lt;ref&gt;https://www.france24.com/en/20180725-arrests-skyrocketed-chinas-muslim-far-west-2017 &quot;Аресты взлетели на мусульманском дальнем западе Китая в 2017 году&quot;. Франция24. AFP. 25 июля 2018 года. Проверено 15 сентября 2019.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.businessinsider.com/what-is-life-like-in-xinjiang-reeducation-camps-china-2018-5 «„ Постоянное лечение“: Внутри перевоспитания лагеря Китай использует для Brainwash мусульман». Бизнес Инсайдер. Проверено +17 May 2018.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.hrw.org/news/2018/02/26/china-big-data-fuels-crackdown-minority-region &quot;Китай: расправа над большими данными в регионе меньшинств&quot;. Хьюман Райтс Вотч. Проверено 26 Февраль 2 018.&lt;/ref&gt;

Есеп бойынша, 2018 жылы Қытай билігі жүздеген мың, [[ұйғырлар|ұйғыр]], [[қазақтар|қазақ]], [[қырғыздар|қырғыз]] және басқа этникалық [[мұсылман]] түріктерін, христиандарын, сондай-ақ  кейбір шетелдік азаматтарды, мысалы, қазақстандықтарды осы түрмелерде ұстады.&lt;ref&gt;https://www.irishtimes.com/news/world/asia-pacific/rights-groups-criticise-sharp-rise-in-arrests-in-china-s-xinjiang-province-1.3577158 «Правозащитные организации критикуют резкий рост числа арестов в китайской провинции Синьцзян». Ирландские времена. Проверено +26 июля 2 018.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.vox.com/2018/10/24/18018282/china-reeducation-camps-uighur-muslims &quot;Китайские мусульманские лагеря для перевоспитания начинают выглядеть как концентрационные лагеря&quot;. Vox. 24 октября 2018 года.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.ft.com/content/c610c88a-8a57-11e8-bf9e-8771d5404543 «Китай усиливает слежку за мусульманами Синьцзяна». Financial Times. Источник +18 Июлю 2 018.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://edition.cnn.com/2018/02/02/asia/china-xinjiang-detention-camps-intl/index.html «Тысячи уйгурских мусульман задержаны в китайских лагерях« политического образования». CNN. Источник +3 Февраль 2018.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.worldwatchmonitor.org/2018/02/china-100-christians-sent-re-education-camps-xinjiang/ «100 христиан отправлены в лагеря« перевоспитания »в Синьцзяне». Бизнес Инсайдер. Проверено 15 May +2018.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.independent.co.uk/news/world/asia/china-re-education-muslims-ramadan-xinjiang-eat-pork-alcohol-communist-xi-jinping-a8357966.html «Мусульмане вынуждены пить алкоголь и есть свинину в лагерях китайского образования, - утверждает бывший заключенный». Независимый. Проверено 18 May +2018.&lt;/ref&gt; 2018 жылдың мамырында [[Пентагон|АҚШ Қорғаныс Министрлігінің]] өкілі Рэндалл Шрайвер тергеу изоляторларына «кемінде миллион, мүмкін, үш миллионға жуық азамат» орналастырылғандығы туралы бірнеше рет мәлімдеме жасады.&lt;ref&gt;https://www.reuters.com/article/us-usa-china-concentrationcamps/china-putting-minority-muslims-in-concentration-camps-us-says-idUSKCN1S925K Стюарт, Фил (4 мая 2019 г.). «Китай помещает мусульманских меньшинств в «концлагеря», - говорят США». Reuters. Проверено 17 сентября 2019.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.nytimes.com/2019/05/04/world/asia/trump-china-uighurs-trade-deal.html Раппорт, Алан; Вонг, Эдвард (4 мая 2018 года). «В стремлении заключить торговую сделку администрация Трампа отменила санкции за подавление Китаем уйгуров». Нью-Йорк Таймс. Проверено 17 сентября 2019.&lt;/ref&gt; 2018 жылдың тамызында БҰҰ-ның [[адам құқықтары]] жөніндегі тобы [[Қытай]]дағы 1 миллион этникалық ұйғырдың «қайта тәрбиелеу лагерлерінде» ұсталғаны туралы көптеген сенімді хабарламалар алды деп мәлімдеді.&lt;ref&gt;https://www.bbc.com/news/world-asia-china-45147972 «Китайские уйгуры: один миллион содержится в политических лагерях», - сказали в ООН . BBC . Источник +10 августу +2018 .&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.reuters.com/article/us-china-rights-un/u-n-says-it-has-credible-reports-that-china-holds-million-uighurs-in-secret-camps-idUSKBN1KV1SU «ООН говорит, что у нее есть заслуживающие доверия сообщения о том, что Китай держит в секретных лагерях миллион уйгуров». Reuters. Источник +10 августу +2018.&lt;/ref&gt; Сондай-ақ, кейбір [[Бұқаралық ақпарат құралдары|БАҚ]]&lt;ref&gt;https://www.bloomberg.com/quicktake/the-uighurs Ли, Карен (4 декабря 2019 года). &quot;Уйгуры&quot;. Блумберг. Источник +30 Декабря 2 019.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.spiegel.de/international/world/chinese-oppression-of-the-uighurs-like-cultural-genocide-a-1298171.html Занд, Бернхард (28 ноября 2019 года). «Угнетение китайцами уйгуров как «культурный геноцид»». Der Spiegel. Источник +14 январю 2 020.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.twreporter.org/a/xinjiang-re-education-camps-truth Лю, Чжисинь (24 июля 2019 года). «現代 集中營 —— 來自 新疆「 再教育 營 」的 證言» . 報導 者 (Репортер) (на китайском языке). Источник +14 январю 2 020.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.theatlantic.com/international/archive/2018/09/china-internment-camps-uighur-muslim-children/569062/ Самуил, Сигал (4 сентября 2018 года). «Китайская политика разлуки с челюстями». Atlantic. Источник +14 январю 2 020.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt; https://apnews.com/6e151296fb194f85ba69a8babd972e4b Ши, Джерри (18 мая 2018 года). «Лагеря массового воспитания в Китае вызывают культурную революцию». AP NEWS. Источник +30 Декабря 2 019.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.buzzfeednews.com/article/meghara/the-police-state-of-the-future-is-already-here Раджагопалан, Мегха (17 октября 2017 года). «Вот как на самом деле выглядит полицейское государство 21-го века». Новости BuzzFeed. Источник +14 январю 2 020.&lt;/ref&gt; мәліметтерінде [[лагерь]]лерді [[Қытайдағы мәдениет төңкерісі|Қытайдың мәдени революциясымен]] салыстырған [[саясаткер]]лер&lt;ref&gt;https://www.weser-kurier.de/deutschland-welt/deutschland-welt-politik_artikel,-china-ist-kein-strategischer-partner-_arid,1879326.html Trüpel, Хельга (2 декабря 2019 года). «Китай является стратегическим партнером». ВЕЗЕР-КУРЬЕР (на немецком языке). Источник +14 январю 2 020.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.rubio.senate.gov/public/index.cfm/2018/8/icymi-rubio-china-s-campaign-against-muslim-minorities Рубио, Марко (10 августа 2018 года). &quot;ICYMI: Rubio: кампания Китая против мусульманских меньшинств&quot;. Сенатор США от Флориды Марко Рубио. Источник +14 январю 2 020.&lt;/ref&gt; мен зерттеушілерден 
&lt;ref&gt;http://www.currenthistory.com/Harris-CH2019.pdf Харрис, Рейчел (октябрь 2019). «Репрессии и тихое сопротивление в Синьцзяне» (PDF). Текущая история.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://en.wikipedia.org/wiki/CESNUR#Bitter_Winter Инграм, Рут (7 августа 2019 года). «Земля, залитая слезами: в Синьцзяне это культурная революция». Горькая зима. Источник +14 январю 2 020.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.nytimes.com/2019/07/16/opinion/china-xinjiang-repression-uighurs-minorities-backfire.html Zenz, Адриан (16 июля 2019 года). «Мнение. Вы не можете заставить людей ассимилироваться. Так почему же Китай снова в этом?», Нью-Йорк Таймс.ISSN  0362-4331. Источник +14 январю 2020.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https: //www.heritage.org/sites/default/files/2019-07/BG3416.pdf Энос, Оливия (7 июня 2019 года). «Реагирование на кризис в Синьцзяне» (PDF). Фонд наследия.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://en.wikipedia.org/wiki/The_Diplomat Пуддингтон, Арка (8 мая 2019 года). «Гонения на уйгуров в Пекине - современный взгляд на старую тему». Дипломат. Источник +14 январю 2 020.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://www.scholarsatrisk.org/wp-content/uploads/2018/10/Free-to-Think-2018.pdf «Свободно мыслить 2018 - Отчет ученых по риску Проекта по мониторингу академической свободы» (PDF). Ученые в опасности. 23 октября 2018 года.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://en.wikipedia.org/wiki/Human_Rights_Watch «Искоренение Идеологические вирусы «кампании Китая репрессий против мусульман Синьцзяна» (PDF). Хьюман Райтс Вотч. Сентябрь 2018 г.&lt;/ref&gt; бірнеше хабарламалар болды.

2019 жылы [[Біріккен Ұлттар Ұйымы|БҰҰ]]-ның 22 елінен, оның ішінде [[Аустралия]], [[Канада]], [[Франция]], [[Германия]], [[Жапония]] және [[Ұлыбритания]]дан келген елшілері [[Қытай]]дағы [[ұйғырлар]] мен басқа да азшылық топтардың жаппай ұсталуын айыптайтын хатқа қол қойып, Қытай үкіметін лагерьлерді жабуға шақырды.&lt;ref&gt;https://amp.cnn.com/cnn/2019/07/11/asia/xinjiang-uyghur-un-letter-intl-hnk/index.html «22 страны подписывают письмо, призывающее Китай закрыть лагеря Синьцзян-Уйгур». CNN.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://amp.theguardian.com/world/2019/jul/11/more-than-20-ambassadors-condemn-chinas-treatment-of-uighurs-in-xinjiang «Более 20 послов осуждают обращение Китая с уйгурами в Синьцзяне». Хранитель. 11 июля 2019. Проверено 15 сентября 2019&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.hrw.org/sites/default/files/supporting_resources/190708_joint_statement_xinjiang.pdf «Совместное заявление» (PDF). Хьюман Райтс Вотч. 8 июля 2019 г.&lt;/ref&gt; Керісінше, 50 мемлекет, соның ішінде [[Алжир]], [[Конго Демократиялық Республикасы]], [[Ресей]], [[Сауд Арабиясы]], [[Сирия]], [[Иран]], [[Ирак]], [[Пәкістан]], [[Корей Халық Демократиялық Республикасы|Солтүстік Корея]], [[Мысыр]], [[Нигерия]], [[Филиппиндер|Филиппин]] мен [[Судан]] Қытайдың Шыңжаңдағы терроризмге қарсы бағдарламасын мақұлдады.&lt;ref&gt;https://ap.ohchr.org/documents/E/HRC/c_gov/A_HRC_41_G_17.DOCX Письмо в УВКБ ООН&quot;. Управление Верховного комиссара ООН по правам человека. 9 августа 2019 г.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://thediplomat.com/2019/07/which-countries-are-for-or-against-chinas-xinjiang-policies/&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.reuters.com/article/us-china-xinjiang-rights/saudi-arabia-and-russia-among-37-states-backing-chinas-xinjiang-policy-idUSKCN1U721X Майлз, Том (13 июля 2019 г.). «Саудовская Аравия и Россия среди 37 государств, поддерживающих политику Китая в Синьцзяне». Reuters. Проверен 13 июля +2019.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.cnn.com/2019/10/29/asia/china-xinjiang-united-nations-intl-hnk/index.html Бен Уэсткотт и Ричард Рот. «Отношение Китая к уйгурам в Синьцзяне разделяет членов ООН». CNN. Проверено 30 октября +2019.&lt;/ref&gt;

== Шолу ==
=== Шыңжаң қақтығысы ===
[[Сурет:Armed Police armored vehicles in Urumqi (4).jpg|thumb|right|200px|Үрімжідегі қарулы полицияның бронды техникалары. 4 қыркүйек, 2009 жыл]]
Әр түрлі Қытай әулеттері Шыңжаңның тарихи бөліктерін бақылап отырды.Бұл аймақ қазіргі Қытайдың билігіне өтіп, Маньчжу Цин әулетінің батысқа қарай кеңеюі нәтижесінде пайда болды, ол [[Тибет]] пен [[Моңғолия]]ны да жаулап алды. &lt;ref&gt;https://www.nybooks.com/articles/2019/02/07/reeducating-xinjiangs-muslims/ Millward, Джеймс (7 февраля 2019 года). «„Перевоспитания“ мусульман Синьцзяна». Нью-йоркский обзор книг. Архивировано из оригинального 29 января 2019 года. Проверено 30 Январь +2019&lt;/ref&gt; 1928 жылы Қытай Республикасы жанындағы Шығыс Шыңжаңдағы жартылай автономды  Кумул хандығының губернаторы Ян Цзэнсин өлтірілгеннен кейін, Цзинь Шурэнь  хандықтың билеушісі болды. 1933 жылы Кумул көтерілісінде сепаратистік алғашқы [[Шығыс Түркістан Республикасы]] құрылды.&lt;ref&gt;https://books.google.com/books?id=IAs9AAAAIAAJ Forbes, Эндрю Д. (1986). Полевые командиры и мусульмане в Центральной Азии в Китае: политическая история республиканцев Синьцзяна 1911–1949 гг. Издательство Кембриджского университета. ISBN 978-0-5212-5514-1, Источник +10 March +2014.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://books.google.com/books?id=8FVsWq31MtMC&amp;pg=PA104 Millward, James A. (2007). Евразийский перекресток: история Синьцзяна (рис.Ред.). Издательство Колумбийского университета. ISBN 978-0-2311-3924-3, Источник +10 March +2014.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://books.google.com/books?id=J2MtBAAAQBAJ Диллон, Майкл (2014). Синьцзян и расширение китайской коммунистической власти: Кашгар в начале двадцатого века. Рутледж. ISBN 978-1-317-64721-8,&lt;/ref&gt; 1934 жылы бірінші Түркістан Республикасын [[Кеңес Одағы]]ның көмегімен әскери қолбасшы Шэн Сикай жаулап алды. 1944 жылы Іле көтерілісі Кеңес Одағына тәуелді екінші Шығыс Түркістан республикасын сауда-саттық үшін 1949 жылы [[Қытай]] Халық республикасына енгенге дейін өзінің тұрақты өмір сүруіне мәжбүр етті.&lt;ref&gt;https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-0-87332-509-7 Бенсон, Линда (1990). Илийское восстание: мусульманский вызов китайской власти в Синьцзяне, 1944–1949 гг. М.Е.Шарп. ISBN 978-0-87332-509-7,&lt;/ref&gt;

1950-1970 жылдар аралығында үкімет Хан аймағындағы жаппай көші-қоңды, Қытай мәдени бірлігі мен саясатын көтермелеу саясатын ұстана отырып, ұйғыр бірегейлігінің белгілі бір көріністеріне демеушілік көрсетті.&lt;ref&gt;https://web.archive.org/web/20180612140137/https://apps.cndls.georgetown.edu/projects/borders/exhibits/show/the-xinjiang-conflict/current-independence-movement «Границы | Уйгуры и Синьцзянский конфликт: Движение за независимость Восточного Туркестана». apps.cndls.georgetown.edu. Архивировано из оригинального 12 июня 2018 года . Проверено 10 May +2018.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://www.hrw.org/reports/2005/china0405/china0405.pdf «Разрушительные удары: религиозные репрессии уйгуров в Синьцзяне» (PDF). Хьюман Райтс Вотч. Том 17 нет 2. Апрель 2005 года. Пост 9/11: маркировка уйгурских террористов, с. 16. В архиве (PDF) с оригинала 17 апреля 2019 года. Получено 9 июня 2018 года.&lt;/ref&gt; Осы кезде [[Кеңес Одағы]]ның қолдауымен әскери ұйғыр [[Сепаратизм|сепаратистік]] ұйымдары пайда болды, сонымен қатар Шығыс Түркістанның Халық партиясы 1968 жылы ең ірі партия болды.&lt;ref&gt;https://books.google.com/books?id=1ia-2lDtGH4C Диллон, Майкл (2003). Синьцзян: мусульманский крайний северо-запад Китая. Рутледж. п.57. ISBN 978-1-1343-6096-3, Источник +10 March +2014.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://books.google.com/books?id=jRhHphtBg-QC Кларк, Майкл Э.(2011). Синьцзян и подъем Китая в Центральной Азии - история. Тейлор и Фрэнсис. п.69. ISBN 978-1-1368-2706-8, Источник +10 March +2014.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://books.google.com/books?id=etRkjLv8AosC Натан, Эндрю Джеймс; Скобелл, Эндрю (2012). Китай ищет безопасность. Издательство Колумбийского университета. п.278. ISBN 978-0-2315-1164-3, Проверено 29 июня +2019.&lt;/ref&gt; 1970 жылдары Кеңес өкіметі Қытайға қарсы күресте Шығыс Түркістанның Біріккен революциялық майданын (URFET) қолдады.&lt;ref&gt;https://books.google.com/books?id=5I2b_hrJO8sC Рид, Дж.Тодд; Рашке, Диана (2010). ETIM: исламские боевики Китая и глобальная террористическая угроза. ABC-CLIO. п.37. ISBN 978-0-3133-6540-9, Источник +10 March +2014.&lt;/ref&gt;

1997 жылы полиция [[Рамазан (ай)|Рамазан]] кезінде [[Сепаратизм|сепаратистер]] деп күдіктелген 30 адамды өлтіргеннен кейін, ақпан айында [[Құлжа]]дағы өткен ірі [[демонстрация]]ларға алып келді. Нәтижесінде Халық-Азаттық Армиясы жеңіліп, кемінде тоғыз адамның өмірі қиылды.&lt;ref&gt;https://www.hrw.org/backgrounder/asia/china-bck1017.htm &quot;Китай: проблемы прав человека в Синьцзяне&quot;. Хьюман Райтс Вотч. Октябрь 2001 года архивация с оригинала на 12 ноября 2008 года. Проверено 4 Декабря 2 016.&lt;/ref&gt; Дәл сол айда [[Үрімжі]]де автобустың жарылуы салдарынан 9 адам қайтыс болып, 68 адам жарақат алды. [68]&lt;ref&gt;Преподаватель современной истории Китая на факультете восточноазиатских исследований Майкл Диллон; Майкл Диллон (23 октября 2003 года). Синьцзян: мусульманский крайний северо-запад Китая. Рутледж. ISBN 978-1-134-36096-3, https://books.google.com/books?id=1ia-2lDtGH4C&amp;pg=PA99#v=onepage&lt;/ref&gt; 1997 жылы наурызда [[автобус]]та [[бомба]]ның жарылуы салдарынан екі адам қайтыс болды, мұны ұйғыр радикалдары мен Түркиядағы Шығыс Түркістан бостандық ұйымы мойындады.&lt;ref&gt;https://books.google.com/books?id=7Xe8CUZ0_r4C&amp;pg=PA170 Дебата, Махеш Ранджан (2007). Меньшинства Китая: этноконфессиональный сепаратизм в Синьцзяне. Пентагон Пресс. п.170. ISBN 978-81-8274-325-0,&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;http://chinaperspectives.revues.org/648#tocto1n6 Кастетс, Реми (2003). «Уйгуры в Синьцзяне - болезнь растет». Перспективы Китая.49. Архивировано из оригинального 11 мая 2013 года. Источник +8 Апреля 2016.&lt;/ref&gt;

2009 жылдың шілдесінде [[Шыңжаң]]дағы зауытта [[ұйғырлар]] мен хан қытайлық жұмысшыларының арасында [[жанжал]] туып, жүзден астам адамның өмірін қиды.&lt;ref&gt;https://www.theguardian.com/world/2009/jul/05/china-uighur-riots-xianjing Браниган, Таня; Уоттс, Джонатан (5 июля 2009 г.). «Мусульманские уйгуры бунтуют, поскольку в Китае усиливается этническая напряженность». Хранитель. Лондон. Источник +19 Декабрь 2019.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://www.theatlantic.com/international/archive/2018/08/china-pathologizing-uighur-muslims-mental-illness/568525/ Самуэль, Сигал (28 августа 2018 года). «Китай воспринимает ислам как психическое заболевание». Atlantic. Источник +19 Декабрь 2019. В 2009 году этнические беспорядки привели к сотням смертей, а некоторые радикальные уйгуры совершали террористические акты в последние годы.&lt;/ref&gt; Тәртіпсіздіктерден кейін ұйғыр радикалдары 2009 жылдан 2016 жылға дейін ұйымдастырылған [[шабуыл]]дар нәтижесінде ондаған Қытай азаматтарын өлтірді.&lt;ref&gt;https://www.npr.org/sections/parallels/2017/09/26/553463964/wary-of-unrest-among-uighur-minority-china-locks-down-xinjiang-province «Остерегаясь беспорядков среди уйгурского меньшинства, Китай блокирует регион Синьцзян» &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://qz.com/993601/china-uyghur-terrorism/ Кеннеди, Линдси; Пол, Натан. «Китай создал новую террористическую угрозу, подавляя это этническое меньшинство». Кварц. Архивировано из оригинального 12 июня 2018 года. Источник +10 июня +2018.&lt;/ref&gt;

Бұған 2009&lt;ref&gt;http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/8237259.stm &quot;Китайцы разбивают&quot; беспорядки &quot;иглы&quot;. BBC Online. 4 сентября 2009. Проверено 4 сентября 2009.&lt;/ref&gt; жылдың тамызындағы шприцтермен шабуыл, 2011 жылы [[бомба]] мен [[пышақ]]пен [[Хотан]]да жасалған шабуыл,&lt;ref&gt;http://articles.sfgate.com/2011-07-19/news/29789314_1_police-station-hotan-muslim-uighurs Ричбург, Кит Б.(19 июля 2011 г.). «Китай: смертельное нападение на полицейский участок в Синьцзяне». Хроника Сан-Франциско. Проверен 29 июля 2011.&lt;/ref&gt; 2014 жылғы наурызда [[Куньмин]] теміржол станциясындағы пышақпен шабуыл,&lt;ref&gt;http://world.time.com/2014/03/01/deadly-terror-attack-in-southwestern-china-blamed-on-separatist-muslim-uighurs/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140303233213/http://world.time.com/2014/03/01/deadly-terror-attack-in-southwestern-china-blamed-on-separatist-muslim-uighurs/ |date=2014-03-03 }} «Смертельная террористическая атака на юго-западе Китая обвинила сепаратистских мусульманских уйгуров». Время. Архивировано из оригинального 3 марта 2014 года. Источник +4 March +2014 .&lt;/ref&gt;  2014 ж.сәуірде [[Үрімжі]] теміржол станциясында бомба мен пышақпен шабуыл, &lt;ref&gt;https://www.bbc.com/news/world-asia-china-27225308 &quot;Смертельный взрыв Китая на железнодорожной станции Синьцзян&quot;. BBC News. BBC. 30 апреля 2014. Источник +1 May +2014.&lt;/ref&gt; және 2014 жылдың мамыр айында Үрімшідегі көше базарында автокөлік бомбасы қолданылған шабуыл.&lt;ref&gt;https://www.theguardian.com/world/2014/may/22/china-urumqi-car-bomb-attack-xinjiang &quot;Урумчи автомобиль и бомбовая атака убивает десятки&quot;. Хранитель. 22 мая 2014. Источник +22 May 2 014.&lt;/ref&gt; Осы шабуылдардың біразын бірнеше елдер террористік ұйым деп атаған Түркістан ислам партиясы (бұрынғы Шығыс Түркістан исламдық қозғалысы) ұйымдастырды.

=== 2009 жылдан 2016 жылға дейінгі саясат ===
[[Сурет:Number of re-education related government procurement bids in Xinjiang.svg|thumb|right|200px|Джеймстаун қорының мәліметі бойынша Шыңжаңда қайта оқуға байланысты мемлекеттік сатып алуларға өтініштер саны ]]
[[Үрімжі]]дегі 2009 жылғы шілдедегі толқулардан бұрын да, одан кейін де, Ван Лэцюань Шыңжаң аймағында партия хатшысы болған, ең жоғарғы ұлттық рөлді тиімді атқарған. Ван Шыңжаңды модернизациялау, [[сауда]]ны дамыту, [[Автомобиль жолы|автомобиль жолдары]], [[темір жол]]дар, көршілес Қазақстаннан мұнай және газ құбырларын Қытайдың шығысына дейін  дамыту бағдарламаларында жұмыс істеді. Ван сонымен бірге жергілікті [[мәдениет]] пен [[дін]]ді шектеді, бастауыш мектептерде оқыту құралы ретінде [[ұйғыр тілі]]н стандартты [[қытай тілі]]мен алмастырды және мемлекеттік қызметкерлер арасында сақалы мен орамалын киіп, жұмыс кезінде [[ораза]] ұстап, [[намаз оқу]]ға шектеу қойылды.&lt;ref&gt;https://www.nytimes.com/2009/07/11/world/asia/11xinjiang.html Вина, Майкл (10 июля 2009). «Сильный человек - это камень Китая в этнической розни». Нью-Йорк Таймс. Источник +2 Января +2019 .&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://www.thetimes.co.uk/article/security-chiefs-failed-to-spot-signs-calling-for-uighur-revolt-tdsg765zxhg Суэйн, Джон (12 июля 2009 г.). «Руководители службы безопасности не обнаружили признаков призыва к восстанию уйгуров». The Sunday Times. Лондон. Источник +12 июля 2009.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://www.hrw.org/report/2005/04/11/devastating-blows/religious-repression-uighurs-xinjiang &quot;Религиозные репрессии уйгуров в Синьцзяне&quot;. Хьюман Райтс Вотч. Проверено 11 апреля 2005 года.&lt;/ref&gt; 1990-шы жылдары Шыңжаңның бөліктеріндегі көптеген ұйғырлар қытай тілінде сөйлей алмады.&lt;ref&gt;https://archive.org/details/china00pete/page/304 Питер Невилл-Хэдли (1997). Китай Шелковый путь. Гиды Кадогана. Globe Pequot Press. п.304. Путешествуя на восток от Хотана {...} Многие уйгуры вообще не говорят по-китайски, &lt;/ref&gt;

2010 жылдың сәуірінде Үрімжідегі тәртіпсіздіктерден кейін Чжан Чуньсянь [[Коммунистік партия]]ның басшысы болды. 

Чжан Чуньсянь Ванның [[репрессия]]лық саясатын жалғастырды және нығайтты. 2011 жылы Чжан өзінің саяси мәлімдемесі ретінде «қазіргі заманғы мәдениет Шыңжаңды дамуға жетелейді» деп ұсынды және заманауи мәдениетті насихаттай бастады.&lt;ref&gt;https://www.eurasiareview.com/23082012-integrating-islam-the-key-to-modern-culture-in-xinjiang-oped/ «Интеграция ислама - ключ к« современной культуре »в Синьцзяне». eurasiareview.com. Проверено 23 августа +2012&lt;/ref&gt;  2012 жылы ол алдымен «[[экстремизм]]» науқаны туралы айтып, «дүмше имамдарды» және экстремистерді тәрбиелей бастады.&lt;ref&gt;https://www.whatsonweibo.com/chinas-imams-online-preaching-on-weibo/ «Нет толерантности к« диким имамам »в Китае - но« имамы Вейбо »процветают». whatsonweibo.com. Источник +16 March +2016.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://www.rfa.org/english/news/uyghur/xinjiang-imams-10162017132810.html «Китай задерживает, промывает мозги« диким» имамам, вышедшим из строя в Синьцзяне». Радио Свободная Азия. Источник +17 октябрю 2016&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://jamestown.org/program/evidence-for-chinas-political-re-education-campaign-in-xinjiang/ Зенц, Адриан (15 мая 2018 года). «Новые доказательства китайской кампании политического перевоспитания в Синьцзяне». Китай Краткое. Фонд Джеймстауна. 18(10). Проверено 15 May +2018.&lt;/ref&gt;

2013 жылы Шынжаң аймағы негізінде кең ауқымды сауда жобасы болып табылатын «бір белдеу бір жол бағдарламасы» бастамасы жарияланды.&lt;ref&gt;https://www.businessinsider.de/map-explains-china-crackdown-on-uighur-muslims-in-xinjiang-2019-2 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200423071543/https://www.businessinsider.de/international/map-explains-china-crackdown-on-uighur-muslims-in-xinjiang-2019-2/ |date=2020-04-23 }} Александра Ма (23 февраля 2019 года). «Эта карта показывает причину триллиона долларов, почему Китай угнетает более миллиона мусульман». Business Insider (на немецком языке). Проверен 7 Декабрь +2019 .&lt;/ref&gt;  2014 жылы Қытайда «Террорға қарсы халық соғысы» жариялады және [[терроризм]] мен [[экстремизм]]ге қарсы науқан ретінде
&lt;ref&gt;https://web.archive.org/web/20180816061756/https://www.opslens.com/2018/07/31/semi-autonomous-region-of-china-with-terrorist-ties-xinjiang-and-the-uyghur/ «Полуавтономная область Китая с террористическими связями: Синьцзян и Уйгур». opslens.com. Архивировано из оригинального 16 августа 2018 года. Проверено 31 Июль 2018.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://www.almasdarnews.com/article/xinjiang-china-ignores-lessons-from-the-past/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20191007234951/https://www.almasdarnews.com/article/xinjiang-china-ignores-lessons-from-the-past/ |date=2019-10-07 }} «Синьцзян: Китай игнорирует уроки прошлого». almasdarnews.com. Проверено 11 июля 2018.&lt;/ref&gt; жергілікті үкімет жаңа шектеулер енгізіп, ұзын сақалдарға, қоғамдық орындарда перделер тағуға тыйым салды. 
Чжанның басшылығымен [[Коммунистік партия]] Шыңжаңда «Зорлық-зомбылық терроризміне қарсы науқанды» бастап, көптеген тұтқындауларға және [[Абақты|түрме]]лерге жабуға әкеп соқтырған. 

2016 жылдың тамызында [[Тибет]]тегі [[коммунистік партия]]ның әйгілі жетекшісі Чэнь Цюаньго Шыңжаң автономды облысын басқарды.&lt;ref&gt;https://www.theguardian.com/world/2012/mar/07/tibet-selfimmolations-monks-aba-china «Тибетские самосожженные лица, уволенные китайскими чиновниками как« преступники». Хранитель. Проверено 7 March 2012.&lt;/ref&gt; Чэннің келуінен кейін жергілікті билік органдары 2016 және 2017 жылдары 90 000-нан астам [[полиция]] қызметкерін жинады - бұл соңғы жеті жылдағыдан екі есе көп&lt;ref&gt;http://www.spiegel.de/international/world/china-s-xinjiang-province-a-surveillance-state-unlike-any-the-world-has-ever-seen-a-1220174.html «Состояние наблюдения в отличие от любого, который мир когда-либо видел». Der Spiegel. Проверено +26 июля 2 018.&lt;/ref&gt; және аймақта 7300 мұқият күзетілетін бақылау бекеттерін құрды.&lt;ref&gt;https://www.bbc.com/zhongwen/simp/press-review-41999212 ： 媒 ： 新疆 铁腕 控制 汉人 也 叫苦 连天(на китайском). BBC. Проверено 11 ноябрю 2017.&lt;/ref&gt; Провинция әлемдегі ең мұқият қорғалатын аймақтардың бірі ретінде белгілі болды. [[Ағылшын тілі]]ндегі жаңалықтарда Шыңжаңдағы қазіргі режим әлемдегі ең кеңейтілген полиция мемлекеті деп аталды.&lt;ref&gt;https://www.businessinsider.com/xianjiang-province-china-police-state-surveillance-2018-7 «Как китайский регион, в котором проживает всего 1,5% населения, стал одним из самых навязчивых полицейских государств в мире». Бизнес Инсайдер. Источник +21 Июля 2018&lt;/ref&gt;.
&lt;ref&gt;https://www.bbc.com/news/av/world-asia-china-42911468/china-xinjiang-police-state-fear-and-resentment «Китайское полицейское государство Синьцзян: страх и обида». BBC. Источник 1 февраля 2018.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://www.theguardian.com/world/2018/jul/25/china-one-in-five-arrests-take-place-in-police-state-xinjiang «Китай: каждый пятый арест происходит в« полицейском государстве »Синьцзян». Хранитель. Проверено 25 июля 2018.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://www.economist.com/briefing/2018/05/31/china-has-turned-xinjiang-into-a-police-state-like-no-other «Китай превратил Синьцзян в полицейское государство, как никто другой». Экономист. 31 мая 2018 года. ISSN  0013-0613. Источник +2 Января +2019.&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
2017 жылдан бастап жергілікті [[бұқаралық ақпарат құралдары]]нда бұл орталықтарды «[[экстремизм]]ге қарсы оқу орталықтары» және «білім беру немесе трансформация бойынша оқыту орталықтары» деп аталады. Бұл нысандардың көпшілігі қолданыстағы [[мектеп]]терден немесе басқа ресми [[ғимарат]]тардан ауыстырылған, бірақ олардың кейбіреулері мақсатты түрде салынған.

Мұқият күзетілетін аймақ және мыңдаған бақылау-өткізу пункттері жергілікті тұрғындардың лагерлерде ұсталуына ықпал етті. 2017 жылы аймақта [[Қытай]]дағы барлық қамауға алудың 21% -ы болды,  бұл өткен жылмен салыстырғанда сегіз есе көп.&lt;ref&gt;https://www.nytimes.com/2019/08/31/world/asia/xinjiang-china-uighurs-prisons.html Бакли, Крис. «Китайские тюрьмы набухают после потопа арестов мусульман». Нью-Йорк Таймс. Проверено 22 сентября 2019.&lt;/ref&gt; Көптеген [[қала]]лар мен [[уезд]]ердегі [[сот]] және басқа үкіметтік бюролар осы жоспарланған [[лагерь]]лер мен құрылыстарды сатып алу және салу үшін бірқатар конкурс жариялай бастады. Қарқынды өсіп келе жатқан ірі тергеу изоляторлары бүкіл аймақта құрылып, діни ұстанымдары мен ұлты үшін қудаланған жүздеген мың адамдарды ұстау үшін қолданылады. &lt;ref&gt;https://www.bbc.co.uk/programmes/p06gds2h &quot;Что происходит с уйгурскими мусульманами Синьцзяна?&quot;, BBC. Проверено 2 августа 2018.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://www.hindustantimes.com/world-news/muslims-in-china-province-detained-in-re-education-camps-invasive-surveillance-on-say-reports/story-aEVi9tyhRAyrPBmPhjhCvL.html «Мусульмане в провинции Китая задержали в „перевоспитания лагерях“. Индостан Таймс. Проверено +17 May 2018 .&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://jamestown.org/program/chen-quanguo-the-strongman-behind-beijings-securitization-strategy-in-tibet-and-xinjiang/ Зенц, Адриан; Лейболд, Джеймс (21 сентября 2017 года. «Чэнь Цюаньго: Сильный человек за стратегией секьюритизации Пекина в Тибете и Синьцзяне». Китай Краткое. Фонд Джеймстауна. 17(12). Источник +11 октября 2017.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://www.scmp.com/news/china/policies-politics/article/2053739/party-high-flier-uses-his-tibet-model-bid-tame-xinjiang «Паспорта взяты, больше полиции ... новый партийный босс Чэнь Цюаньго действует, чтобы приручить Синьцзян методами, используемыми в Тибете». Южно-Китайская Морнинг Пост. Проверено 12 декабря 2016.&lt;/ref&gt;

[[Сан-Диего]]дағы [[Калифорния университеті]]нің саясаттанушысы Виктор Шидің айтуынша, 2019 жылдың шілдесінде тек «оқшауланған террорлық оқиғалар» болған, ал «белсенді бүлікшілер» болмаған. Ол [[лагерь]]лерді  құруға қомақты көп ақша жұмсалғандықтан, бұл ақша саясат жасаушыларға көмек көрсетуге кеткенін айтты. &lt;ref&gt;https://archive.today/20190523034716/https://www.newyorker.com/news/q-and-a/a-political-economist-on-how-china-sees-trumps-trade-war «Политический экономист о том, как Китай видит торговую войну Трампа|Новый Y…». archive.is . 23 мая 2019. Архивировано из оригинала 23 мая 2019 года. Источник +2 июля +2019.&lt;/ref&gt;

[[Қытай]]дың [[Аустралия]]дағы [[елші]]сі Чэн Цзиньенің айтуынша, 2019 жылдың желтоқсанында орталықтардағы барлық &quot;білім алушылар&quot; оқуын аяқтап, біртіндеп жұмыс орындарына оралды немесе үкіметтің көмегімен жаңа жұмыс орындарын тапты.&lt;ref&gt;https://www.cnn.com/2019/12/19/asia/china-australia-xinjiang-cheng-jingye-intl-hnk/index.html Уэсткотт, Бен; Уайтмен, Хилари (19 декабря 2019 года). «Китайский посол говорит, что «стажеры» из Синьцзяна закончили редкую пресс-конференцию». CNN. Источник +19 Декабрь 2019. Посол Китая в Австралии защитил Пекин от обвинений в нарушениях прав человека&lt;/ref&gt;

Қытайдағы әлемдік [[Коронавирустық инфекция Covid-19|COVID-19 пандемия]]сына байланысты Шыңжаң түрмелерінде коронавирус аурулары немесе қайта тәрбиелеу мекемелеріндегі жағдайлар туралы хабарламалар болған жоқ. Бағдарлама 2019–2020 жылдары коронавирустық [[Індет|пандемия]]ға байланысты тоқтатылғаннан кейін, [[ұйғыр]] жұмысшылары 2020 жылдың наурызынан бастап Шыңжаңның басқа бөліктеріне және Қытайдың қалған аймақтарына жұмысқа қайта орала бастады. &lt;ref&gt;https://www.nytimes.com/2020/03/30/world/asia/china-coronavirus-xinjiang.html Остин Рамзи (30 марта 2020 года). «Синьцзян возвращается на работу, но Коронавирус беспокоится в Китае». Нью-Йорк Таймс. Проверено +3 Апреля +2020.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://www.rfa.org/english/news/uyghur/work-02272020160853.html Мамаджан Джума, Алим Сейтофф, Джошуа Липес (27 февраля 2020 года). «Власти Синьцзяна отправляют уйгуров на фабрики в Китае, несмотря на риск коронавируса». Радио Свободная Азия.&lt;/ref&gt; 
&lt;ref&gt;https://www.scmp.com/news/china/politics/article/3082602/china-plans-send-ugyur-muslims-xinjiang-re-education-camps-work «Китай отправляет уйгуров из лагерей Синьцзян для работы в других частях страны». Южно-Китайская Морнинг Пост. 2 мая 2020. Источник +2 May 2020 .&lt;/ref&gt;

== Лагерлер ==
Қалалық жерлерде [[лагерь]]лердің көпшілігі қолданыстағы кәсіптік мектептерден, [[коммунистік партия]] мектептерінен, әдеттегі мектептерден немесе басқа ресми ғимараттардан ауыстырылды, ал қала маңындағы немесе ауылдық жерлерде лагерлердің көпшілігі қайта тәрбиелеу мақсатында арнайы тұрғызылды.&lt;ref&gt;https://www.theguardian.com/world/2018/jan/25/at-least-120000-muslim-uighurs-held-in-chinese-re-education-camps-report Филлипс, Том (25 января 2018 года). «Китай „владеющий не менее 120000 уйгур в исправительных лагерях“». Хранитель. Проверено 17 сентября 2018 года.&lt;/ref&gt; Бұл лагерлерді қарулы күштер немесе арнайы [[полиция]] күзетеді және [[түрме]] қақпаларымен, қоршау қабырғаларымен, күзет қоршауларымен, күзет мұнараларымен, қарулы полиция үшін күзет бөлмелері және үй-жайлармен т.б. жабдықталған.
&lt;ref&gt;https://www.economist.com/china/2018/08/18/china-suggests-its-camps-for-uighurs-are-just-vocational-schools «Китай предлагает, чтобы его лагеря для уйгуров были просто профессиональными школами». Экономист. Источник +18 августе 2018.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://web.archive.org/web/20180706221430/http://www.xjats.gov.cn/P/C/1736.htm «Мнение об утверждении отчета о воздействии на окружающую среду в рамках проекта по созданию центра профессиональной подготовки в Атушах». Архивировано из оригинального 6 июля 2018 года. Проверено 6 июля 2017.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;http://www.abc.net.au/news/2018-07-25/china-uighur-ethnic-cleansing-xi-jinping-chinese-muslims/10033472 «Патриотические песни и самокритика: почему Китай« перевоспитывает »мусульман в лагерях массового содержания». Австралийская радиовещательная корпорация. Проверено 25 июля 2018.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://foreignpolicy.com/2018/08/22/chinas-mass-internment-camps-have-no-clear-end-in-sight/ «Массовые лагеря для интернированных в Китае не имеют четкого конца». Внешняя политика. Источник +22 Августа +2018.&lt;/ref&gt;

2018 жылдың [[қараша]] және желтоқсан айларында Bitter Winter журналы Инин ауданындағы екі лагерьде түсірілген деп болжанған үш [[бейнежазба]] жариялады. Бейнежазбаларда түрмеге ұқсас материалдар көрсетілген, ал журнал лагерлерді «мектептер» емес, қамауда ұстау орындары деп дәлелдегенін мәлімдеді.&lt;ref&gt;https://bitterwinter.org/camps-for-uyghurs-schools-or-jails/ Ли, Заили (12 ноября 2018 года). &quot;Лагеря для уйгуров,&quot; школы &quot;или тюрьмы?&quot;, Горькая зима. Проверен 29 Ноябрь 2018&lt;/ref&gt; 
&lt;ref&gt;https://bitterwinter.org/exclusive-video-transformation-through-education-camp-for-uyghurs-exposed-in-xinjiang/ Introvigne, Массимо (26 ноября 2018 года). «Еще один лагерь для уйгуров «Преобразование через образование» в Синьцзяне». Горькая зима. Проверен 29 Ноябрь 2018.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://bitterwinter.org/yingyeer-re-education-camp-managed-like-prison/ Introvigne, Массимо (11 декабря 2018 года). «Лагерь перевоспитания Инь'эр управляется как тюрьма». Горькая зима. Проверено 12 декабря 2018.&lt;/ref&gt; Business Insider-дің айтуынша, Bitter Winter-ң екінші бейнежазбасы Шыңжаңдағы тергеу изоляторларындағы бұрынғы тұтқындар мен куәгерлердің сипаттамаларына сәйкес келеді».&lt;ref&gt;https://www.businessinsider.com/china-camps-for-muslims-look-like-jail-cells-in-purported-video-2018-11 Ма, Александра (27 ноября 2018 года). «Шокирующие кадры якобы показывают камеры внутри лагеря, где Китай угнетает мусульманское меньшинство». Бизнес Инсайдер. Проверено 30 ноябрю 2018.&lt;/ref&gt;

[[Лагерь]]лердің саны туралы көпшілікке қол жетімді, тексерілген мәліметтер жоқ болғанымен, спутниктік кескіндер мен үкіметтік құжаттар негізінде болжанған лагерьлерді құжаттауға әртүрлі әрекеттер жасалды. 2017 жылдың 15 мамырында Колумбия округі [[Вашингтон]]дағы Джеймстаун қоры қайта тәрбиелеу мекемелеріне қатысты Үкіметтің 73 ұсынысының тізімін жариялады. 2018 жылғы 1 қарашада Австралиялық стратегиялық саясат институтының (ASPI) Халықаралық кибер саясаты орталығы (ICPC) 28 жерде жоспарланған лагерлерді жариялады.&lt;ref&gt;https://www.aspi.org.au/report/mapping-xinjiangs-re-education-camps Райан, Фергус; Пещера, Даниэль; Русер, Натан (1 ноября 2018 года). «Картирование лагерей «перевоспитания» Синьцзяна». Австралийский институт стратегической политики. Источник +10 March 2019.&lt;/ref&gt; 2018 жылғы 29 қарашада Reuters және Earthrise Media 39 болжамды лагерь туралы хабарлады &lt;ref&gt;https://www.reuters.com/investigates/special-report/muslims-camps-china/ Вен, Филипп; Ауезов, Олжас (29 ноября 2018 года). «Отслеживание китайского мусульманского Гулага». Reuters. Источник +10 March 2019.&lt;/ref&gt; Шығыс Түркістан Ұлттық Awakening қозғалысы лагерьлердің көп екендігін жариялады &lt;ref&gt;https://nationalawakening.org/concentration-camps-and-genocide/ «Концентрационные лагеря и геноцид». Национальное движение пробуждения Восточного Туркестана. Проверено 19 ноября 2019.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;http://www.taipeitimes.com/News/front/archives/2019/11/14/2003725807 «Китай управляет в Синьцзяне больше лагерей, чем думал: группа». Тайбэй Таймс. 14 ноября 2019. Проверено 19 ноября 2019&lt;/ref&gt;   [[Азаттық радиосы]]ның 2018 жылғы есебінде Ават округінде (Авати) үш қайта тәрбиелеу лагері болған.  RFA тыңдаушысы лагерьлердің жұмысын талқыламауды талап ететін &quot;құпиялылық туралы келісімнің&quot; көшірмесін ұсынды.&lt;ref&gt;https://www.rfa.org/english/news/uyghur/preparations-12122018152245.html Шохрет Хошур, Джошуа Липес (12 декабря 2018 года). «Власти Синьцзяна готовят перевоспитательные лагеря перед ожидаемыми международными наблюдателями». Радио Свободная Азия. Проверено 14 May 2020.&lt;/ref&gt;

=== Ұсталғандардың балаларына арналған мектеп-интернаттар ===
[[Ұйғырлар]] мен басқа этникалық азшылықтардың ұсталуы нәтижесінде көптеген балалар ата-анасыз қалды. [[Қытай]] үкіметі бұл балаларды «интернаттар» деп аталатын әртүрлі мекемелер мен мектептерде ұстады деп болжайды. &lt;ref&gt;https://www.independent.co.uk/news/world/asia/china-uighurs-human-rights-muslims-orphanages-xinjiang-province-reeducation-a8548341.html «Китай помещает уйгурских детей в« детские дома », даже если их родители живы». independent.co.uk. Независимый. Источник +19 Декабрь 2019.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://apnews.com/903a97b7c62a47b98553b6f422827dd7 Дэйк Кан, Янан Ван и (21 сентября 2019 года). «Китай рассматривает уйгурских детей как« сирот »после того, как их родители схватили». apnews.com. Ассошиэйтед Пресс. Источник +19 Декабрь 2019.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://www.ft.com/content/f0d3223a-7f4d-11e8-bc55-50daf11b720d Фенг, Эмили (9 июля 2018 года). «Уйгурские дети становятся жертвами антитеррористической акции Китая». Financial Times. Источник +19 Декабрь 2019.&lt;/ref&gt; 2018 жылдың қыркүйегінде [[Associated Press]] мыңдаған мектеп-интернаттар салынып жатқанын хабарлады. Қытай Білім департаментінің мәліметі бойынша, сегіз жасқа дейінгі балалар осы мектептерде оқиды.&lt;ref&gt;https://www.taiwannews.com.tw/en/news/3846961 чэн, цзин-цзе. «Китай посылает 500000 уйгурских детей в „лагерях“». taiwannews.com.tw. Тайваньские новости. Источник +30 Декабря 2019.&lt;/ref&gt;

[[Адриан Зенц]] пен [[Би-би-си]] хабарлағандай, 2019 жылы мектеп-интернаттарда ұсталған ата-аналардың балалары қытай тілін үйренуге мәжбүр болды және өз [[дін]]дерін қолдана алмады.&lt;ref&gt;&quot;https://www.youtube.com/watch?v=VRS5cdcsUOc Синьцзян: Китай, где мои дети? - BBC News&quot;. BBC News. 5 июля 2019. Получено 15 декабря 2019 года - через YouTube .&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://edition.cnn.com/2019/07/05/asia/xinjiang-muslims-china-intl-hnk/index.html Джеймс Гриффитс (5 июля 2019 года). «Дети задержанных уйгуров содержатся в массовых школах-интернатах в Синьцзяне, утверждают ученые». CNN. Источник +15 декабря 2019.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://www.newsweek.com/america-china-children-separation-families-parents-uighur-xinjiang-camps-1447697 Бреннан, Дэвид. «ЭТО НЕ ТОЛЬКО АМЕРИКА - КИТАЙ ВНУТРИ ОТДЕЛЯЕТ ТЫСЯЧИ ДЕТЕЙ ОТ ИХ СЕМЕЙ». newsweek.com. Newsweek. Источник +19 Декабрь 2019 .&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://www.theguardian.com/world/2019/jul/05/fake-news-china-dismisses-reports-about-detention-of-uighurs Чой, Кристи. «Китай обвиняют в быстрой кампании по отбору детей-мусульман из их семей» . theguardian.com . Хранитель . Источник +19 Декабрь 2019.&lt;/ref&gt; «Саяси тәуекел» журналында жарияланған мақалада Зенц бұл әрекетті «әлеуметтік қайта құру және мәдени [[геноцид]]тің жүйелі науқаны» деп атайды.&lt;ref&gt;https://www.independent.co.uk/news/world/asia/china-muslim-children-uighur-family-separation-thought-education-a8989296.html теперь, Адам. «„Культурный геноцид“: Китай отделяя тысячи мусульманских детей от родителей для „мыслительного образования“». independent.co.uk. Независимый. Источник +19 Декабрь 2019.&lt;/ref&gt; [[Хьюман Райтс Вотч|Human Rights Watch]] ұйымдары интернаттардағы балалар ата-аналарының рұқсатынсыз немесе рұқсатсыз ұсталады деп мәлімдеді. &lt;ref&gt;https://time.com/5678136/human-rights-watch-children-xinjiang/ Персонал, Время. «Правозащитная группа призывает освободить уйгурских детей, задержанных в Синьцзяне». Time.com. Время Журнал. Источник +19 Декабрь 2019.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://www.hrw.org/news/2019/09/15/china-xinjiang-children-separated-families «Китай: дети Синьцзяна разлучены с семьями». Хьюман Райтс Вотч. 15 сентября 2019. Источник +15 декабря 2019.&lt;/ref&gt; [[The New York Times|Нью-Йорк Таймс]] 2019 жылдың желтоқсанында бұл мектеп-интернаттарда шамамен 497000 бастауыш және орта мектеп оқушылары білім алғанын хабарлады.
Олар сонымен қатар студенттерге екі апта сайын тек отбасы мүшелерімен кездесуге рұқсат етілгенін және [[ұйғыр тілі]]нде сөйлеуге рұқсат берілмегенін айтты.

== Лагерь тұтқындары ==
=== Шолу ===
Көптеген [[Бұқаралық ақпарат құралдары|БАҚ]]-тардың хабарлауынша, лагерлерде жүздеген мың [[ұйғырлар]], сонымен қатар [[қазақтар]], [[қырғыздар]] және басқа этникалық азшылықтар бар. &lt;ref&gt;https://www.nytimes.com/2018/05/15/opinion/china-re-education-camps.html Thum, Риан (15 мая 2018 года). «Что действительно происходит в китайских лагерях перевоспитания». Нью-Йорк Таймс. Проверено 15 May +2018.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;«http://unpo.org/article/20322 В Китае действуют политические и идеологические лагеря перевоспитания в Синьцзяне». unpo.org. Проверено 14 сентября 2017 года.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://www.nchrd.org/2017/11/re-education-camps-make-a-comeback-in-chinas-far-west-2/ &quot;Лагеря перевоспитания возвращаются на дальний запад Китая&quot;. nchrd.org. Проверено 24 октября 2017.&lt;/ref&gt; [[Азаттық радиосы]], 2018 жылдың қаңтарында 120 000 ұйғыр мүшесі тек [Қашқар[Қашғар]] префектурасындағы саяси лагерьлерде ұсталды деп есептейді. &lt;ref&gt;«https://chinadigitaltimes.net/2018/01/rfa-120000-uyghurs-held-kashgar-re-education-camps/ RFA: 120 000 уйгуров проведено в Кашгаре для перевоспитания». China Digital Times. Проверен 25 январь +2018.&lt;/ref&gt;  2018 жылы Кира округінің жергілікті билігі шамамен 12000 тұтқынның кәсіби лагерьлерде және тергеу изоляторларында болады деп күткен, ал орталықтарға қатысты кейбір жобалар бюджеттік шектеулерден асып түсті.&lt;ref&gt;https://www.theguardian.com/world/2019/jan/11/if-you-enter-a-camp-you-never-come-out-inside-chinas-war-on-islam Лили Куо (11 января 2019 года). «„Если вы входите в лагерь, вы никогда не вышли“: в войне Китая с исламом». Хранитель. Проверен +16 декабря 2019. Некоторые местные органы власти пытаются сохранить этот темп расходов.&lt;/ref&gt; 

2005 жылдан бері қуғын-сүргінге түскен ұйғыр [[саясаткер]]і [[Рәбия Қадыр]] 30-ға жуық туыстарын, оның ішінде апалы-сіңлілері, ағалары, балалары, немерелері, інілері мен әпкелерін жоғалтты,&lt;ref&gt;https://www.amnestyusa.org/urgent-actions/urgent-action-30-relatives-of-uighur-activist-arbitrarily-detained-china-ua-251-17/ «СРОЧНОЕ ДЕЙСТВИЕ: 30 СООТВЕТСТВУЮЩИХ УБИЙСКИХ АКТИВИСТОВ, ОПРЕДЕЛЕННЫХ (Китай: UA 251.17)». Amnesty International.org. Проверено 11 апреля 2017 года.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://www.nationalreview.com/2018/05/new-gulag-in-china-uyghurs-thrown-into-reeducation-camps/ «Новый ГУЛАГ в Китае». Национальный обзор. 22 мая 2018 года. Проверено 22 May +2018.&lt;/ref&gt; олардың қайда екені белгісіз. &lt;ref&gt;https://www.rfa.org/english/news/uyghur/relatives-10272017164417.html «„ Более 30 “Родственники уйгурского Exile Лидер Кадир Задержанные в Синьцзяне». Радио Свободная Азия. Источник +27 Октябрь 2017.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://chinadigitaltimes.net/2017/11/uyghur-activist-rebiya-kadeers-relatives-detained/ «Задержаны родственники уйгурского активиста Ребии Кадир». China Digital Times. Источник +15 ноября 2017.&lt;/ref&gt;

2018 жылдың 13 шілдесінде этникалық қазақ, Қытай азаматы және Қытай мемлекетінің бұрынғы қызметкері [[Сайрагүл Сауытбай]] екі ел арасындағы [[шекара]]ны заңсыз кесіп өтті деген айыппен [[Қазақстан]]ның [[Жаркент]] қаласында сотқа тартылды. [[Сот]] барысында ол 2500 этникалық қазаққа арналған қайта тәрбиелеу лагерінде ол мәжбүрлі жұмыс істегені туралы айтты.&lt;ref&gt;https://web.archive.org/web/20200421220624/https://www.tol.org/client/article/27849-kazakhstan-china-prison-uighurs-camps-silk-road.html «Казахский суд проливает свет на интернированных китайских мусульман». Переходы онлайн. Архивировано из оригинального 21 апреля 2020 года. Проверен 19 июля 2 018.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://www.scmp.com/news/china/diplomacy-defence/article/2155638/chinas-prison-re-education-camps-strain-relations «штамм Китай&quot; тюремное перевоспитание лагерей отношение с Казахстаномкак женщина просит казахстанский суд не отправлять ее обратно». Южно-Китайская Морнинг Пост. AFP. 17 июля 2018 года. Получено 17 июля 2018 года.&lt;/ref&gt; Оның адвокаты егер оны Қытайға [[экстрадиция]]ласа, ол қазақстандық сотта қайта тәрбиелеу лагерлерін айтқаны үшін [[өлім жазасы]]на кесіледі деп сендірді.&lt;ref&gt;https://web.archive.org/web/20200304161637/https://asia.nikkei.com/Politics/International-relations/Kazakhstan-China-deportation-case-sparks-trial-of-public-opinion «Казахстанско-китайское дело о депортации вызывает суд над общественным мнением». nikkei.com. Архивировано из оригинального 4 марта 2020 года. Проверено +26 июля 2018.&lt;/ref&gt; 2018 жылдың 1 тамызында Қытайдың қайта тәрбиелеу лагерлерінің бірінен қашып келген Сайрагүл Сауытбай алты ай шартты түрде жазадан босатылып, полицияға үнемі тіркеліп тексерілуге бұйрық берілді. Қытайға [[депортация]]ланбау үшін ол Қазақстаннан пана сұрады.&lt;ref&gt;https://www.theguardian.com/world/2018/aug/01/kazakh-court-frees-woman-who-fled-chinese-re-education-camp Куо, Лили (август 2018). «Казахский суд освобождает женщину, сбежавшую из китайского лагеря перевоспитания». Хранитель. Источник +1 Августа 2018.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://thediplomat.com/2018/08/sauytbay-trial-ends-in-kazakhstan-with-surprising-release/ «Судебный процесс над Саутбаем в Казахстане завершился неожиданным релизом». thediplomat.com. Источник +1 Августа 2018.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://www.scmp.com/news/world/russia-central-asia/article/2157893/cheers-kazakh-court-thwarts-deportation-chinese-woman «Ура, как казахский суд препятствует депортации китаянки, которая бежала из« лагеря перевоспитания» в Синьцзяне». Южно-Китайская Морнинг Пост. 2 августа 2018. Проверено 2 августа 2018.&lt;/ref&gt; Қазақстан оған баспана беруден бас тартты. 2019 жылы 2 маусымда ол [[Швеция]]ға кетіп, онда оған саяси баспана берілді.&lt;ref&gt;https://web.archive.org/web/20200422033923/https://apnews.com/afa7a4a96f244b86bf49110172ed9db5 &quot;Женщина, которая рассказала о китайских лагерях для интернированных, направилась в Швецию&quot;. Ассошиэйтед Пресс. 3 июня 2019. Архивировано из оригинала 22 апреля 2020 года. Проверено 19 Октябрь 2019.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://web.archive.org/web/20200422072612/https://qazaqtimes.com/en/article/63092. «Швеция предоставила политическое убежище Сайрагулу Саутбаю». The Qazaq Times. Архивировано из оригинального 22 апреля 2020 года. Проверено 19 Октябрь 2019.&lt;/ref&gt;

[[Азаттық радиосы]]ның Онсу округі полиция бөлімінің қызметкерімен өткізген сұхбатына сәйкес, 2018 жылдың тамыз айындағы жағдай бойынша 30 мың адам немесе округтегі алты ұйғырдың біреуі (округ тұрғындарының шамамен 16%) қайта тәрбиелеу лагерлерінде ұсталған.&lt;ref&gt;https://www.rfa.org/english/news/uyghur/onsu-08312018155418.html Шохрет Хошур, Джошуа Липес (31 августа 2018 года). «Один из шести уйгуров содержится в политических лагерях перевоспитания в округе Онсу Синьцзяна». Радио Свободная Азия.&lt;/ref&gt;

Цзин Бунин лагерлерде болған адамдар туралы көпшілікке мәлімет жинау үшін Шыңжаң құрбандары туралы [[Дерекқор|мәліметтер базасын]] жасады.&lt;ref&gt;https://www.shahit.biz/eng/#view «База данных жертв Синьцзяна». Shahit.biz. Источник +10 March 2019.&lt;/ref&gt; Әр парақта негізгі демографиялық [[ақпарат]], оның ішінде ұстау мерзімі мен болжамды себебі, орналасқан жері, сонымен қатар қосымша бейнелер, фотосуреттер мен құжаттар көрсетілген. 2019 жылғы шілдеде «[[Саяси қатер]]лер» журналында жарияланған есепте тәуелсіз зерттеуші [[Адриан Зенц]] Шыңжаңдағы қайта тәрбиелеу лагерлерінде ұсталғандар санының жоғарғы шегін 1,5 миллион деп бағалады. 2019 жылдың қараша айында Адриан Зенц Шыңжаңдағы лагерлердің саны 1000-нан асты деп есептеді.&lt;ref&gt;https://www.rfa.org/english/news/uyghur/zenz-11122019161147.html Липес, Джошуа (12 ноября 2019 года). «Эксперт подсчитал, что в Китае более 1000 лагерей для синьцзян-уйгуров». Радио Свободная Азия. Источник +13 Ноября 2019&lt;/ref&gt;  

Шыңжаңдағы жергілікті биліктің белгісіз бір қызметкерінің хабарлауынша, «[[Азаттық радиосы]]» мақаласында келтірілген мәліметтерге сәйкес, 2020 жылдың Рамазан айында (23 сәуір - 23 мамыр) Кашғар префектурасындағы Макит округінің (Майгайти) тұрғындары [[ораза]] ұстағандары үшін лагерлерге жіберетіндігі туралы айтылды. &lt;ref&gt;https://en.wikipedia.org/wiki/George_Friedman Джордж Фридман (19 ноября 2019 года). «Давление на Китай». Геополитические фьючерсы. Источник +22 ноября +2019. 1 из каждых 10 уйгуров содержится в лагерях &quot;перевоспитания&quot;&lt;/ref&gt;

=== Емдеу туралы деректер ===
Шынжаңнан көшіп келген [[Қазақстан]] азаматы Қайрат Самарқанд көрші Қазақстанға барғаны үшін үш айға облыстағы қайта даярлау лагерінде ұсталды. 2018 жылғы 15 ақпанда [[Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлері|Қазақстанның сыртқы істер министрі]] Қайрат Әбдірахманов ҚХР Сыртқы істер министрлігіне [[Нота (дипломатия)|дипломатиялық нота]] жолдады, сол күні Қайрат Самарқанд қамаудан босатылды.&lt;ref&gt;https://www.rferl.org/a/kazakh-recounts-reeducation-in-western-chinese-camp/29194106.html «Казахский человек рассказывает о« перевоспитании »в западно-китайском лагере». Радио Свободная Европа / Радио Свобода / Радио Свобода. Проверено 26 апреля 2018 года.&lt;/ref&gt; Бостандыққа шыққаннан кейін ол  күн сайын коммунистік [[үгіт-насихат]]ты оқып, ұрандарды қайталап, [[Си Цзиньпин]]ге ұзақ ғұмыр тілеп, ризашылық білдіретін  тәрбиеден өткенін айтты.&lt;ref&gt;http://muslimcouncil.org.hk/muslim-inmates-in-china-detention-camp-forced-to-eat-pork-drink-alcohol-and-physically-tortured-as-some-commit-suicide/ «Мусульманские заключенные в Китае лагере для заставляли есть свинину, пить алкоголь и физическим пыткам, как некоторые совершают самоубийство». muslimcouncil.org.hk. 19 мая 2018 года. Проверено 19 May 2018.&lt;/ref&gt;

[[Михригул Тұрсын]] [[ұйғыр]] әйелі, Қытайдағы осы лагерлердің бірінен қашқаннан кейін ұсталып ұрып-соғу мен азапталғаны туралы айтты. Египетке көшіп, кейін ол 2015 жылы [[Қытай]]ға отбасымен бірге кездесуге келгеннен кейін бірден ұсталып, кішкентай балаларынан ажыратылды. Бірнеше айдан кейін ол үшінші рет [[Абақты|түрме]]ге түсіп, үш айды қатаң түрмеде өткізді, басқа 60 әйелмен бірге кезек-кезек ұйықтап, қауіпсіздік камераларының алдындағы дәретхананы пайдаланып, [[Қытай коммунистік партиясы]]н мадақтаған әндер айтты.&lt;ref&gt;https://www.rfa.org/english/news/uyghur/detentions-11012018100304.html «Интервью:«Я не верил, что оставил бы тюрьму в Китае в живых». Радио Свободная Азия. Проверено 19 May 2020.&lt;/ref&gt; Тұрсынның айтуынша, ол және басқа да түрмедегілер белгісіз дәрі-дәрмектерді, соның ішінде оларды әлсірететін [[дәрі-дәрмек]]терді, кейбір әйелдердің қан кетуіне және етеккірін жоғалтуға әкелетін ақ сұйықтықты қабылдауға мәжбүр болған. Оның камерасынан үш ай ішінде тоғыз әйел  қайтыс болған.&lt;ref&gt;https://www.apnews.com/61cdf7f5dfc34575aa643523b3c6b3fe «Женщина описывает пытки, избиения в китайском лагере». Ассошиэйтед Пресс Новости. 27 ноября 2018 года. Источник +27 ноябрю 2018.&lt;/ref&gt;

Бұрынғы тұтқындар Қытайдың [[әнұран]]ын және коммунистік әндерді қалай айту керектігін үйрену керек дейді. Ән айтпағандарға  бірнеше сағат бойы қолға [[кісен]] салу, суға тұрғызу, немесе  &quot;жолбарыс орындығына&quot; таңу сияқты [[жаза]]лар қолданылатынын айтты.&lt;ref&gt;https://www.washingtonpost.com/world/asia_pacific/former-inmates-of-chinas-muslim-re-education-camps-tell-of-brainwashing-torture/2018/05/16/32b330e8-5850-11e8-8b92-45fdd7aaef3c_story.html Denyer, Саймон (17 мая 2018). «Бывшие заключенные мусульманских лагерей «перевоспитания» говорят о «промывании мозгов» и пытках». The Washington Post. Источник +17 May 2018.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://www.business-standard.com/article/news-ians/ngo-reports-custodial-deaths-tortures-in-china-s-xinjiang-118082400208_1.html «НПО сообщает о смертных случаях, пытках в китайском Синьцзяне». Бизнес Стандарт. 24 августа 2018. Источник +24 августа +2018.&lt;/ref&gt;

Ұсталғандардың айтуынша, олар сонымен қатар исламда тыйым салынған [[алкоголь]]ді ішіп, [[шошқа]] етін жеуге мәжбүр болған. Кейбіреулері белгісіз дәрілерді қабылдағанын, ал басқалары [[Өзін-өзі өлтіру|өз-өзіне қол жұмсамақ болған]].&lt;ref&gt;https://www.theglobeandmail.com/world/article-former-detainees-recount-abuse-in-chinese-re-education-centres/ «Бывшие заключенные рассказывают о злоупотреблениях в китайских центрах перевоспитания». Глобус и Почта. Получено 3 июля 2018 года.&lt;/ref&gt;

Белгісіз себептермен өлгендер де болған.&lt;ref&gt;https://www.aa.com.tr/en/asia-pacific/chinese-torture-allegedly-kills-islamic-scholar/1169454 &quot;Китайская пытка якобы убивает исламского ученого&quot;. aa.com.tr. Проверено 8 июня 2018.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://uhrp.org/press-release/uyghur-human-rights-project-condemns-death-custody-scholar-muhammad-salih-hajim.html {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180212103023/https://uhrp.org/press-release/uyghur-human-rights-project-condemns-death-custody-scholar-muhammad-salih-hajim.html |date=2018-02-12 }} «Уйгурский проект по правам человека осуждает смерть во время содержания под стражей ученого Мухаммеда Салиха Хаджима». uhrp.org. Проверено 29 январю +2018.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;http://www.uyghurcongress.org/en/?p=34896 &quot;ВУК ОТМЕЧАЕТ ПЕРЕДАЧУ АЙКСАНСКОГО МЕМЕТА, МАТЕРИ ПРЕЗИДЕНТА ВУЦ ДОЛКУН ИСА&quot;. uyghurcongress.org. 11 июня 2018 года. Получено 11 июня 2018.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://www.rfa.org/english/news/uyghur/mother-07022018164214.html «Мать лидера уйгурской группы изгнанников умерла в центре заключения Синьцзяна». Радио Свободная Азия. Источник +2 Июль 2018.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://www.rfa.org/english/news/uyghur/woman-05242018164854.html «Пожилые Уйгурский женщина умирает в заключении в Синьцзяне „Политического переобучение лагеря“». Радио Свободная Азия. Источник 24 May 2018.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://www.rfa.org/english/news/uyghur/gulja-burial-06082018164250.html «Уйгурский подросток умер в заключении в политическом лагере перевоспитания». Радио Свободная Азия. Получено 14 марта 2018 года.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://www.rfa.org/english/news/uyghur/gulja-burial-06082018164250.html «Уйгурский человек похоронен в условиях строгой безопасности после последней смерти в лагере перевоспитания Синьцзяна». Радио Свободная Азия. Получено 8 июня 2018.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;http://asianews.it/news-en/Uyghur-Muslims-die-in-re-education-camps,-go-crazy-in-psychiatric-hospitals-43612.html «А уйгурские мусульмане умирают в перевоспитательных лагерях, сходят с ума в психиатрических больницах». asianews.it. Источник 13 апреля 2018 года.&lt;/ref&gt; Ұсталғандар жыныстық [[зорлық-зомбылық]] кең таралған деп мәлімдейді, оның ішінде мәжбүрлі [[Аборт|түсік түсіру]], контрацептивтерді мәжбүрлі қолданған.&lt;ref&gt;https://www.rfa.org/english/news/uyghur/abuse-10302019142433.html Липес, Джошуа (30 октября 2019 года). «Женщины-заключенные в лагерях для интернированных лиц Синьцзяна подвергаются стерилизации, сексуальному насилию: выжившие в лагере». Радио Свободная Азия. Получено 30 октября +2019.&lt;/ref&gt; Хан шенеуніктеріне лагерьлерде жатқан [[ұйғырлар]]дың үйлерінде тұру туралы нұсқау берілгені айтылды.&lt;ref&gt;https://apnews.com/9ca1c29fc9554c1697a8729bba4dd93b Кан, Дэйк; Ван, Янань (30 ноября 2018 года). «Китайским уйгурам приказано делиться кроватями, едой с членами партии». Ассошиэйтед Пресс. Получено 18 января 2020.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://www.rfa.org/english/news/uyghur/cosleeping-10312019160528.html Липес, Джошуа (31 октября 2019 года). «Родственники&quot; Мужская китайских Назначенные для уйгурского Homes Co сна С „Хостами Женского “». Радио Свободная Азия. Получено 18 января 2020.&lt;/ref&gt;  Ұйғырларға арналған үгіт-насихат жөніндегі Рушан Аббас Қытай үкіметінің әрекеті [[Біріккен Ұлттар Ұйымы]]ның анықтамаларына сәйкес [[геноцид]]ке тең келеді деп мәлімдейді.&lt;ref&gt;https://www.independent.co.uk/news/world/asia/china-uighur-muslim-women-abortions-sexual-abuse-genocide-a9144721.html Феррис-Ротман, Ами; Толеухан, Айгерим; Раухала, Эмили; Файфилд Анна (6 октября 2019 года). «Китай обвиняют в геноциде из-за принудительных абортов уйгурских мусульманок, поскольку беглецы показывают широко распространенные сексуальные пытки». Независимый.&lt;/ref&gt;

[[Time]] мәлімдемесі бойынша, [[Шыңжаң]]да Іле қаласының 45 жастағы мал дәрігері Сәрсенбек Акарули 2017 жылдың 2 қарашасында Шыңжаңда қамауға алынды. 2019 жылдың қараша айынан бастап ол әлі де тергеу изоляторында. Әйелі Гүлнұр Қосдәулеттің айтуынша, Акарулиді [[полиция]] ұялы телефонында тыйым салынған [[WhatsApp]] қосымшасын тапқаннан кейін лагерьге орналастырған. Қосдәулет, көрші [[Қазақстан]]ның азаматы, Шыңжаңға күйеуін іздеп төрт рет келді, бірақ [[Қытай коммунистік партиясы]]ндағы достарынан көмек ала алмады.

2017 жылдың мамыр-маусым айларында Майликему Маймити деген есімді әйел округтің қайта тәрбиелеу лагерінде ұсталып, бостандыққа шыққаннан кейін оған және олардың кішкентай ұлына Қытай билігі [[паспорт]] бермегенін айтты.&lt;ref&gt;https://time.com/5735411/china-surveillance-privacy-issues/ Чарли Кэмпбелл (21 ноября 2019 года). &quot;Вся система предназначена для Подавить нас. Что означает «Государственное наблюдение Китая» для остального мира». Время. Проверено 23 ноября +2019.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://www.reuters.com/article/us-china-xinjiang-pakistan/chinas-big-mistake-pakistanis-lobby-to-free-wives-trapped-in-xinjiang-idUSKCN1M51R7 Кристиан Шепард, Филипп Вен (25 сентября 2018 года). «„ Китай большая ошибка“: пакистанцы лобби, чтобы освободить жена захваченных в Синьцзян». Reuters.&lt;/ref&gt;

Қытай-Қазақстан шекарасындағы Шыңжаңдағы [[Қорғас]] қаласының тұрғыны, 47 жастағы бұрынғы тұтқын Бақытәлі Нұр қамауға алынды. [[Билік]] оның шетелге жиі сапарларына күдіктенгендіктен қамауға алды. Ол бір жыл жеті басқа тұтқынмен бір жыл камерада отырғанын айтты. Тұтқындар тәулігіне он жеті сағат бойы табуретка үстінде отырды, оларға сөйлесуге немесе қозғалуға рұқсат берілмеді және үнемі бақылауда болды. Бостандыққа шыққаннан кейін ол күн сайын, жоспарлары туралы есеп беріп, аз ақы төлейтін мемлекеттік зауыттарда жұмыс істеуге мәжбүр болды. 2019 жылдың мамырында ол [[Қазақстан]]ға қашып кетті. [[Түрме]]дегі тәжірибесін қорытындылай келе, «Бүкіл жүйе бізді басып-жаншу үшін жасалған» деді.

[[Азаттық радиосы]]ның хабарлауынша, Шаньшань/Пичан округіндегі 35 жастағы [[ұйғыр]] тұрғыны Ғалипжан, үйленген және бес жасар ұлы бар, 2018 жылдың 21 тамызында қайта тәрбиелеу лагерінде қайтыс болды. Билік оның өлімі инфаркттан болған деп мәлімдеді, бірақ аудандық комитеттің басшысы Айя оны [[полиция]] қызметкері ұрып өлтірді деп мәлімдеді. Оның отбасына [[Исламдық жерлеу рәсімі|исламдық жерлеу рәсімдерін]] өткізуге рұқсат етілмеді. &lt;ref&gt;https://www.rfa.org/english/news/uyghur/beating-10282019164142.html «Сотрудник полиции избил Уйгурского заключенного лагеря для заключенных до смерти в пьяной ярости». Радио Свободная Азия. 28 октября 2019. Источник +28 декабря +2019.&lt;/ref&gt;

[[The New York Times|Нью-Йорк Таймс]]тың 2018 жылғы есебіне сәйкес, 41 жастағы Абдусалам Мухемет 2015 жылы өзінің жеті ай түрмеде және [[Хотан]]дағы [[лагерь]]де екі айдан астам уақыт өткізгенін айтты. Мұхамет лагерьдегі тұтқындарға шенеуніктердің ислам [[радикализм]]ін қабылдамауға, [[ұйғырлар]]дың тәуелсіздігін қолдамауға және [[Коммунистік партия]]ға қарсы шықпауға шақыратын ұзақ дәрістер тыңдауға жинағанын айтты.&lt;ref&gt;https://www.nytimes.com/2018/09/08/world/asia/china-uighur-muslim-detention-camp.html Крис Бакли (8 сентября 2018 года. «Китай Держава, мусульмане в огромных цифрах Цель:„Transformation“». Нью-Йорк Таймс. Источник +23 январю 2020.&lt;/ref&gt;

[[Азаттық радиосы]] берген сұхбатында Куча уездік полиция бөлімінің қызметкері (Кучар, Куче) 2018 жылдың маусымы мен желтоқсан айлары аралығында Куча ауданының Енджишер ауданындағы №1 лагерьде 150 адам қайтыс болғанын растады.&lt;ref&gt;https://www.washingtonpost.com/opinions/global-opinions/china-is-harassing-journalists-reporting-on-uighurs-they-cannot-be-stifled/2019/12/01/18ada52c-1148-11ea-b0fc-62cc38411ebb_story.html Фред Хайатт (2 декабря 2019 года). «Эти журналисты запутали огромную пропагандистскую машину Китая». Вашингтон Пост. Источник +10 Июня 2020.&lt;/ref&gt; 
&lt;ref&gt;https://www.rfa.org/english/news/uyghur/deaths-10292019181322.html Шохрет Хошур, Джошуа Липес (29 октября 2019 года). «По меньшей мере 150 заключенных погибли в одном лагере для Синьцзяна: полицейский». Радио Свободная Азия. Перевод Мамаджан Джума. Источник +10 Июня 2020.&lt;/ref&gt;

=== Мәжбүрлі еңбек ===
[[Адриан Зенц]]тің айтуынша, қайта тәрбиелеу лагерлері мәжбүрлі еңбек лагерлері ретінде жұмыс істейді, онда [[ұйғырлар]] мен [[қазақтар]] экспортқа әртүрлі, әсіресе Шыңжаңда өсірілген [[Мақта (дақыл)|мақтадан]] жасалған тауарларды шығарады.&lt;ref&gt;https://foreignpolicy.com/2019/12/11/cotton-china-uighur-labor-xinjiang-new-slavery/ Зенз, Адриан (11 декабря 2019 г.). «Новое рабство Синьцзяна». Внешняя политика. Проверено 12 декабря 2019.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://www.rfa.org/english/news/china/xinjiang-labor-01012019124218.html Лонг, Цяо (1 января 2019 года). «Предприятия в Синьцзяне Китая используют принудительный труд, связанный с системой лагерей». Радио Свободная Азия. Проверено 12 декабря 2019.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://www.bbc.com/news/business-50312010 Коста, Ана Николачи да (13 ноября 2019 года. «Модные бренды подвергаются тщательному изучению хлопка Синьцзян». BBC News. Источник +13 Декабрю 2019.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://www.nytimes.com/2019/12/30/world/asia/china-xinjiang-muslims-labor.html Бакли, Крис; Рамзи, Остин (30 декабря 2019 года). «В стремлении Китая превратить мусульманские меньшинства в армию рабочих». Нью-Йорк Таймс . ISSN  0362-431 . Проверено 31 Декабрь 2 019 .&lt;/ref&gt; Мақта өсімі аймақтың индустриясында басты орын алады, өйткені «Шыңжаң экспортының 43%-ы киім, [[аяқ киім]] немесе тоқыма бұйымдары». 2018 жылы Шыңжаңда қытай мақтасының 84% өндірілді. &lt;ref&gt;https://csisprod.s3.amazonaws.com/s3fspublic/publication/Lehr_ConnectingDotsXinjiang_interior_v3_FULL_WEB.pdf/{{Deadlink|date=January 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} Октябрь 2019 года. Соединяя точки в Синьцзяне: принудительный труд, принудительная ассимиляция и западные цепочки поставок 4&lt;/ref&gt; 2019 жылғы қарашада шыққан «Дипломат» газеті Шыңжаңда мақта өсіріліп, тоқыма өңделетін болғандықтан, өнімді жасау кезінде «мәжбүрлі еңбек» қаупі бірнеше сатыда болады деп жазады.&lt;ref&gt;https://thediplomat.com/2019/11/cotton-and-corporate-responsibility-fighting-forced-labor-in-xinjiang-and-uzbekistan/ Путц, Екатерина (14 ноября 2019 года). «Хлопок и корпоративная ответственность: борьба с принудительным трудом в Синьцзяне и Узбекистане». Дипломат. Проверено 5 May 2020.&lt;/ref&gt;

2018 жылы Financial Times Шынжаңдағы ең ірі қайта тәрбиелеу лагерлерінің бірі болып табылатын Ютиан/Керия уездік кәсіптік оқу орталығы базасында айлық жалақымен қамтамасыз ететін сегіз аяқ киім фабрикасы, [[ұялы телефон]] жинау және шай пакетін қамтитын мәжбүрлі еңбек орталығын ашты деп хабарлады. 2016-2018 жылдар аралығында Орталық алаңы 269 пайызға кеңейді. &lt;ref&gt;https://www.ft.com/content/eb2239aa-fc4f-11e8-aebf-99e208d3e521 Эмили Фенг (16 декабря 2018 года).«Принудительный труд используется в китайских лагерях перевоспитания». Financial Times.&lt;/ref&gt;
[[Аустралия]]лық стратегиялық саясат Институтының хабарлауынша, 2017-19 жылдар аралығында [[Қытай]]дың басқа жерлерінде 80 мыңнан астам [[ұйғырлар]] «мәжбүрлі жұмыстарды қатаң ұсынатын» зауыттық жұмыстарға жіберілген.&lt;ref&gt;https://www.economist.com/china/2020/03/05/what-happens-when-chinas-uighurs-are-released-from-re-education-camps «Что происходит, когда китайских уйгуров освобождают из лагерей перевоспитания». Экономист. 5 марта 2020. Источник +22 March +2020&lt;/ref&gt;

== Халықаралық реакциялар ==
2019 жылдың 8 шілдесінде 22 мемлекет [[Біріккен Ұлттар Ұйымы|БҰҰ]]-ның [[Адам құқықтары]] жөніндегі Жоғарғы Комиссарына мәлімдемеге қол қойды, онда олар [[Қытай]]дағы жаппай тұтқындауды тоқтатуға шақырды және кеңінен бақылау мен [[репрессия]]ға алаңдаушылық білдірді.&lt;ref&gt;https://thediplomat.com/2019/07/which-countries-are-for-or-against-chinas-xinjiang-policies/ Какие страны за или против политики Китая в Синьцзяне?&quot;, Дипломат. 15 июля 2019 года.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://www.nytimes.com/2019/07/10/world/asia/china-xinjiang-rights.html Камминг-Брюс, Ник (10 июля 2019 года). «Китай обличен 22 народами за репрессии в Синьцзяне». Нью-Йорк Таймс. ISSN  0362-4331. Источник +14 Июль 2019.&lt;/ref&gt;
&lt;!--[[Сурет:Public_stance_on_Chinese_Policies_in_Xinjiang_per_United_Nations.png|thumb|right|300px|Синьцзян қайта тәрбиелеу лагерьлеріне тиісінше қолдау мен қарсылық білдірген халықтар.]]--&gt;
2019 жылдың шілде айында [[Сауд Арабиясы]], [[Мысыр]], [[Біріккен Араб Әмірліктері]], [[Судан]], [[Ангола]], [[Алжир]], [[Нигерия]], [[Конго Демократиялық Республикасы]], [[Корей Халық Демократиялық Республикасы|Солтүстік Корея]], [[Сербия]], [[Ресей]], [[Венесуэла]], [[Филиппиндер|Филиппин]], [[Мьянма]], [[Пәкістан]], [[Сирия]], [[Иран]], [[Ирак]], [[Шри-Ланка]]ны қосқанда 50 ел, [[Джибути]] мен [[Палестина]] БҰҰ БЖКБ-ға бірлескен хатқа қол қойды. Онда «Қытайдың [[адам құқықтары]] саласындағы көрнекті жетістіктері» атап көрсетілген, сонымен қатар «қазір қауіпсіздік Шыңжаңға оралды, барлық этностардың негізгі адам құқықтары кепілдендірілген» делінген. &lt;ref&gt;https://www.economist.com/sites/default/files/images/print-edition/20190727_CNM997.png https://www.economist.com/sites/default/files/images/print-edition/20190727_CNM997.png&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://thediplomat.com/2019/07/which-countries-are-for-or-against-chinas-xinjiang-policies/ Путц, Кэтрин. «Какие страны за или против политики Китая в Синьцзяне?», thediplomat.com. Проверено 10 Январю +2020.&lt;/ref&gt;

2019 жылдың қазан айында 23 мемлекет, соның ішінде [[Ұлыбритания]], [[Германия]], [[Франция]], [[Испания]], [[Канада]], [[Жапония]], [[Аустралия]] және АҚШ БҰҰ Адам құқықтары жөніндегі кеңесіне және БҰҰ Бас ассамблеясының үшінші комитетіне Қытайды Шыңжаңдағы лагерьлерді жабуға шақырған бірлескен хатқа қол қойды.
[[Сурет:2016 Czech Demonstration Against Communist party China and its dictator in Prague with National Flags of Tibet &amp; East Turkestan 反中示威與圖博&amp;東土耳其斯坦國旗在捷克.jpg|thumb|right|200px|Чехия, Прагадағы демонстранттар Тибет және Шығыс Түркістанның жалауларын алып жүр, 2016 жылғы 29 наурыз.]]
2019 жылдың қараша айында [[Біріккен Ұлттар Ұйымы|БҰҰ]]-дағы [[Беларусь]] өкілі Қытайдың Синьцзяндағы саясатын қолдайтын 54 елдің мәлімдемесін оқыды.&lt;ref&gt;http://www.china-un.org/eng/hyyfy/t1711761.htm {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200318130153/http://www.china-un.org/eng/hyyfy/t1711761.htm |date=2020-03-18 }} «Совместное заявление о Синьцзяне в Третьем комитете, сделанное Беларусью от имени 54 стран». china-un.org. Народная Республика Китай. Источник +28 декабря +2019.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://www.cnn.com/2019/10/29/asia/china-xinjiang-united-nations-intl-hnk/index.html Ричард Рот, Бен Уэсткотт и. «Члены ООН выступают с дуэльными заявлениями по поводу обращения Китая с уйгурами в Синьцзяне». cnn.com. CNN. Источник +28 декабря +2019.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://thediplomat.com/2019/10/rival-camps-clash-over-xinjiang-at-un-committee-Hsession/{{Deadlink|date=January 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} Тиези, Шеннон. «Столкновение лагерей соперников за Синьцзян на заседании комитета ООН». thediplomat.com. Дипломат. Источник +28 декабря +2019 .&lt;/ref&gt; Қол қойған тараптар: [[Ангола]], [[Антигуа және Барбуда]], [[Бангладеш]], [[Беларусь]], [[Боливия]], [[Буркина-Фасо]], [[Бурунди]], [[Камбоджа]], [[Камерун]], [[Орталық Африка Республикасы]], [[Чад]], [[Қытай]], [[Комор аралдары]], [[Конго]], [[Куба]], [[Корей Халық Демократиялық Республикасы|Солтүстік Корея]], [[Конго Демократиялық Республикасы]], [[Джибути]], [[Мысыр|Египет]], [[Экваторлық Гвинея]], [[Эритрея]], [[Габон]], [[Гвинея]], [[Гвинея-Бисау]], [[Ирак]], [[Иран]], [[Лаос]], [[Мавритания]], [[Мозамбик]], [[Мьянма]], [[Непал]], [[Никарагуа]], [[Нигерия]], [[Оман]], [[Пәкістан]], [[Палестина]], [[Филиппиндер|Филиппин]], [[Ресей]], [[Сербия]], [[Сьерра-Леоне]], [[Соломон аралдары]], [[Оңтүстік Судан]], [[Шри-Ланка]], [[Судан]], [[Суринам]], [[Сирия]], [[Того]], [[Уганда]], [[Біріккен Араб Әмірліктері]], [[Танзания]], [[Венесуэла]], [[Замбия]] және [[Зимбабве]].&lt;ref&gt;http://statements.unmeetings.org/media2/23328878/belarus-joint-statement-cerd-chair-oct-29.pdf «Совместное заявление о Синьцзяне в Третьем комитете» (PDF).&lt;/ref&gt;

=== Басқа елдердің реакциясы ===
{{Мемлекет туы|Аустралия}}
*2019 жылдың қыркүйегінде [[Аустралия]]ның сыртқы істер министрі Марис Пэйн: «Бұрын мен Аустралияның Синьцзяндағы [[ұйғырлар]] мен басқа да [[мұсылман]] халықтардың жаппай ұсталғаны туралы алаңдаушылық білдірген едім. Біз Қытайдан ұйғырлар мен басқа да мұсылман топтарын заңсыз ұстауды тоқтатуға шақырамыз». Біз бұл проблемаларды екіжақты негізде де, тиісті халықаралық кездесулерде де көтердік және оны әрі қарай да көтереміз» деді. &lt;ref&gt;https://www.abc.net.au/news/2019-09-23/video-uyghurs-shaved-blindfolded-xinjiang-train-station-china/11537628 Эрин Хэндли (24 сентября 2019 года). «„Глубоко мешая“кадры поверхностей с завязанными глазами уйгуров на железнодорожной станции в Синьцзяне». ABC News ( Австралийская вещательная корпорация ). Источник +18 Декабрь +2019.&lt;/ref&gt;
{{Мемлекет туы|Бахрейн}}
*2020 жылы қаңтарда [[Бахрейн]]нің Өкілдер кеңесі халықаралық  қауымдастықты Қытайдағы ұйғыр мұсылмандарын қорғауға шақырды. «Жаппай ұстау лагерлері, олардың негізгі құқықтарынан бас тарту, балалар, әйелдер мен отбасылардың қоныс аударуы, [[намаз]]дың алдын-алу, діни жоралар мен діни жоралғыларды орындау, өлтірулерге, қатыгездік пен азаптауға қарсылық ». Қытайдағы ұйғыр мұсылмандарының адамгершіліксіз және азапты жағдайларына, оның ішінде Қытайдағы миллионнан астам мұсылманның ұсталуына алаңдаушылық білдірді.  &lt;ref&gt;https://web.archive.org/web/20200111030803/https://webcache.googleusercontent.com/searchq=cache%3AZk1GkhYpew0J%3Ahttps%3A%2F%2Fwww.bna.bh%2Fen%2FRepresentativesCouncilcallsonInternationalCommunitytoprotectUighurMuslimsinChina.aspx%3Fcms%3Dq8FmFJgiscL2fwIzON1%252BDhaHOVN%252BJviHhNdlq2oWk4M%253D+ «Совет представителей призывает международное сообщество защитить уйгурских мусульман в Китае». Агентство новостей Бахрейна. 2 января 2020. Архивировано из оригинала 11 января 2020 года. Проверено 8 январь +2020.&lt;/ref&gt;
{{Мемлекет туы|Франция}}
*2019 жылдың қарашасында Францияның сыртқы істер министрі Жан-Ив Ле Дриан Қытайды [[лагерь]]лерді жабуға шақырды. Ол сондай-ақ Қытайды [[БҰҰ]] [[Адам құқықтары]] жөніндегі Жоғарғы Комиссарына Шыңжаңға жағдай туралы есеп беру үшін мүмкіндігінше тезірек баруға рұқсат етуге шақырды.&lt;ref&gt;https://www.rte.ie/news/world/2019/1127/1095623-uighur/ «Франция призывает Китай закрыть уйгурские лагеря». Raidió Teilifis Éireann. 27 ноября 2019. Источник +18 Декабрь +2019&lt;/ref&gt;  Францияның Еуропа және сыртқы істер министрлігі 27 қарашада мәлімдеме жасады:
&lt;blockquote style=&quot;border: 1px solid grey; padding: 0.5em 0.8em;&quot;&gt; «Француз билігі соңғы бірнеше күн ішінде баспасөз таратқан барлық айғақтар мен құжаттарды мұқият зерделейді, бұл Шыңжаңдағы интернационалды лагерлер жүйесінің бар екендігін және аймақтағы кеңейтілген репрессиялық саясатты көрсетеді. Біз БҰҰ-ның Адам құқықтары жөніндегі кеңесінің жақындағы сессияларында Қытай билігін лагерьлердегі жаппай еріксіз тұтқындауларды тоқтатуға және БҰҰ Адам құқықтары жөніндегі Жоғарғы Комиссарының кеңсесін тезірек осы аймақтағы жағдайды бағалау үшін Шыңжаңға келуге шақырамыз. &lt;ref&gt;https://www.diplomatie.gouv.fr/en/country-files/china/news/article/china-q-a-from-the-press-briefing-27-nov-2019 &quot;Китай - вопросы и ответы - Из брифинга для прессы (27 ноября 2019 года)&quot; . Франция Дипломатия Министерства Европы и иностранных дел. 27 ноября 2019. Источник +18 Декабрь +2019.&lt;/ref&gt; &lt;/blockquote&gt;
{{Мемлекет туы|Гамбия}}
*2019 жылғы 12 қыркүйекте Қытайдың Гамбиядағы [[елші]]сі Ма Цзянчунь (马建春) [[Гамбия]] Президентінің дін және дәстүрлер жөніндегі арнайы кеңесшісі Дембо Божангпен кездесті. Божанг «[[терроризм]], [[сепаратизм]] және [[экстремизм]] - адамзат қоғамының қоғамдық жауы. Қытай үкіметінің Шыңжаңға қатысты саясаты өзінің ішкі және жергілікті жағдайларына негізделеді және оң нәтиже беріп, халықтың қолдауына ие болды. Ол халықаралық қоғамдастықтың кең қолдауына ие болуы керек» деді.&lt;ref&gt;http://gm.china-embassy.org/chn/sgxw/t1697445.htm Посольство Китая в Гамбии (12 сентября 2019 года). &quot;马建春 大使 会见 冈比亚 总统 宗教 顾问 博 江&quot;. Посольство Китая в Гамбии. Посольство Китая в Гамбии. Посольство Китая в Гамбии. Проверен 7 январь 2020.&lt;/ref&gt;
{{Мемлекет туы|Жапония}}
*2019 жылдың 26 қарашасында Жапонияның сыртқы істер министрі Тошимицу Мотеги [[Жапония]] «Шыңжаң-Ұйғыр Автономиялық аймағындағы [[адам құқықтары]] саласындағы жағдайды алаңдаушылықпен қадағалап отыр» деп мәлімдеді және ол 25 қарашадағы кездесуде мемлекеттік кеңесші Ван Йи-мен Жапонияның ұстанымын көтерді.&lt;ref&gt;https://www.mofa.go.jp/press/kaiken/kaiken4e_000723.html &quot;Пресс-конференция министра иностранных дел MOTEGI Toshimitsu&quot;. Министерство иностранных дел. 26 ноября 2019. Источник +19 Декабрь 2019.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://web.archive.org/web/20191219003946/https://mainichi.jp/english/articles/20191126/p2g/00m/0fp/096000c «Японский министр выражает обеспокоенность по поводу обращения Китая с уйгурами». Майничи. 26 ноября 2019. Архивировано из оригинала 19 декабря 2019 года. Источник +19 Декабрь 2019.&lt;/ref&gt;
{{Мемлекет туы|Қазақстан}}
*2017 жылғы қарашада Қазақстанның Қытайдағы Елшісі Шахрат Нұрышев ҚХР Сыртқы істер вице-министрі Ли Уилаймен [[диаспора]]ның мәселелері бойынша кездесті.&lt;ref&gt;https://thediplomat.com/2018/06/carefully-kazakhstan-confronts-china-about-kazakhs-in-xinjiang-re-education-camps/ «Осторожно Казахстан против Китая о казахах в лагерях перевоспитания в Синьцзяне». thediplomat.com. Проверено 14 Июнь +2018.&lt;/ref&gt;
*2018 жылғы 15 ақпанда [[Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлері|Қазақстанның Сыртқы істер министрі]] Қайрат Әбдірахманов Қытайдың Сыртқы істер министрлігіне дипломатиялық [[Нота (дипломатия)|нота]] жолдады, сол күні Қазақстан азаматы Самарқанд қайта оқу лагерінен босатылды. 17-19 сәуір аралығында Қазақстан сыртқы істер министрінің бірінші орынбасары Мұхтар Тілеуберді [[Шыңжаң]]ға барып, жергілікті шенеуніктермен кездесті. 
{{Мемлекет туы|Жаңа Зеландия}}
*Жаңа Зеландияның [[премьер-министр]]і Жасинда Ардерн бірнеше рет, оның ішінде 2019 жылы [[Си Цзиньпин]]мен кездесуінде [[ұйғырлар]] мәселесін көтерді.&lt;ref&gt;https://www.nzherald.co.nz/nz/news/article.cfm?c_id=1&amp;objectid=12217724 Одри Янг (31 марта 2019 года). «Давление на Джасинду Ардерн, чтобы она подняла свой голос в Китае против обращения с уйгурскими мусульманами». Новозеландский вестник. Источник +18 Декабрь +2019.&lt;/ref&gt;  Ол не айтылғанын нақтыламады. 2019 жылдың шілдесінде Жаңа Зеландияның сыртқы істер министрі Уинстон Петерс Жаңа Зеландияның БҰҰ Адам құқықтары жөніндегі кеңесі президентінің Пекинді Шыңжаң аймағындағы этникалық [[ұйғырлар]]мен қарым-қатынасы үшін сынға алған хатқа неге қол қойды деп сұрады,  «Өйткені біз адам құқығына сенеміз, біз бостандыққа сенеміз және жеке сенім бостандығына, оларды ұстану құқығына сенеміз»&lt;ref&gt;https://www.nzherald.co.nz/nz/news/article.cfm?c_id=1&amp;objectid=12249683&amp;ref=art_readmore Джейсон Уоллс (3 ноября 2019 года). «Правительство выражает обеспокоенность по поводу« ситуации с правами человека »в отношении китайских уйгурских мусульман». Новозеландский вестник. Источник +18 Декабрь +2019.&lt;/ref&gt;
*2017 жылы депутат Тодд Маклэй [[Қытай коммунистік партиясы]]ның халықаралық қатынастар бөлімі ұйымдастырған сұхбат алдында [[Пекин]]де өз партиясын ұсынды. Маклэй сонымен қатар Шыңжаңдағы қайта тәрбиелеу лагерлерін Қытай коммунистік партиясының талқылау тақырыптарына сәйкес «кәсіптік оқыту орталықтары» деп атады. &lt;ref&gt;https://freedomhouse.org/report/special-reports/beijings-global-megaphone-china-communist-party-media-influence-abroad Кук, Сара (14 января 2020 года). «Глобальный мегафон в Пекине: расширение влияния СМИ Коммунистической партии Китая с 2017 года». Дом Свободы.Источник +18 Января 2020 .&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://
sinopsis.cz/en/new-zealand-united-frontlings-bearing-gifts/ Лулу, Цзичан (16 ноября 2018 года). «Новая Зеландия: United Frontlings несут подарки». Синопсис. Источник +18 Января 2020.&lt;/ref&gt;
{{Мемлекет туы|Пәкістан}}
*2020 жылы 19 қаңтарда Пәкістан премьер-министрі Имран Ханнан Қытайдағы [[ұйғырлар]]дың жағдайына неге еліктемейтінін сұрады. Ол ең алдымен, 2019 жылы Джамму мен [[Кашмир]]ді қайта құру туралы заңның наразылықтары және Азаматтық туралы заңға енгізілген өзгерістер әлдеқайда маңыздырақ  деді. Ол екінші себеп Қытай [[Пәкістан]]ның үлкен досы болды және [[экономикалық дағдарыс]]қа байланысты ең қиын уақытта Пәкістанға көмектескенін айтты.&lt;ref&gt;https://en.wikipedia.org/wiki/Ines_Pohl Инес Пол (19 января 2020 года).«Индию захватила расово-экстремистская идеология». Интервью с премьер-министром Пакистана Имраном Ханом. DW News. Событие происходит в 22:57. Получено 26 января 2020 г. - через YouTube.&lt;/ref&gt;
{{Мемлекет туы|Ресей}}
*2019 жылғы 4 ақпанда Ресейдің сыртқы істер министрі Сергей Лавров АҚШ-тың бұл мәселені белсенді түрде көтергеніне қарамастан, Қытайдың [[Шыңжаң Ұйғыр автономиялық ауданы|Шыңжаң-Ұйғыр автономиялық аймағындағы]] саяси қайта тәрбиелеу лагерлері туралы хабардар емес екенін мәлімдеді &lt;ref&gt;https://www.mid.ru/en/web/guest/meropriyatiya_s_uchastiem_ministra/-/asset_publisher/xK1BhB2bUjd3/content/id/3499736 «Замечания и ответы министра иностранных дел Сергея Лаврова на вопросы в Кыргызско-Российском Славянском университете, Бишкек, 4 февраля 2019 года». Министерство иностранных дел Российской Федерации. 4 февраля 2019. Источник +19 Декабрь 2019.&lt;/ref&gt;
*Шілдеде Ресей [[Қытай]]ды қолдап хатқа қол қойды. 
{{Мемлекет туы|Сауд Арабиясы}}
*2019 жылы ақпанда Сауд Арабиясының мұрагер ханзадасы Мұхаммед бен Салман [[лагерь]]лерді қорғап, «Қытай өзінің ұлттық қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін [[терроризм]]ге және экстремистік жұмыстар жүргізуге құқылы» деп мәлімдеді. &lt;ref&gt;https://www.telegraph.co.uk/news/2019/02/22/saudi-crown-prince-defends-chinas-right-put-uighur-muslims-concentration/ Энсор, Джози (22 февраля 2019 года). «Наследный принц Саудовской Аравии защищает право Китая сажать уйгурских мусульман в концлагеря». The Daily Telegraph .&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.newsweek.com
/saudi-arabia-mohammad-bin-salman-defends-china-concentration-camps-muslims-1340592 «Мохаммед бен Салман из Саудовской Аравии защищает использование Китаем концлагерей для мусульман во время визита в Пекин». Newsweek. 22 февраля 2019 г.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://www.businessinsider.com/saudi-crown-prince-defends-china-oppression{{Deadlink|date=January 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
-of-muslims-in-xinjiang-mohammed-bin-salman-2019-2 «Наследный принц Саудовской Аравии защищал заключение Китая в тюрьму миллиона мусульман в лагерях для интернированных, что дало Си Цзиньпину повод для продолжения его «предшественников геноцида». Бизнес Инсайдер. 23 февраля 2019 г.&lt;/ref&gt;
{{Мемлекет туы|Сенегал}}
*2019 жылдың 13 желтоқсанында Қытайдың [[Гамбия]]дағы елшісі Ма Цзянчунь (马建春) Сенегалдың Гамбиядағы елшісі Бачиро Сенемен кездесті. Ма Цзянчунь Қытай үкіметінің саяси жағдайымен, сондай-ақ Шыңжаңда қабылданған [[экстремизм]] мен терроризмге қарсы шаралармен таныстырды. Бачиро Сене Қытай үкіметінің экстремизм мен [[терроризм]]ге қарсы әрекеттерін түсінетінін және қолдайтынын білдірді. &lt;ref&gt;https://en.wikipedia.org/wiki/Ministry_of_Foreign_Affairs_of_the_People%27s_Republic_of_China Посол в Гамбии Ма Цзяньчунь встречается с новым послом Сенгала в Сене Гамбии] (на китайском языке). Министерство иностранных дел Китайской Народной Республики. Посольство Китая в Гамбии. 14 декабря 2019. Проверено 7 январю 2020&lt;/ref&gt; 
{{Мемлекет туы|Швейцария}}
*2018 жылғы 6 қарашада [[БҰҰ]] Қауіпсіздік Кеңесінің Қытайға ақпарат құралдарының шолуы барысында Швейцария Қытайдан Шыңжаңдағы қамау лагерлерін жабуға, БҰҰ [[Адам құқықтары]] жөніндегі Жоғарғы Комиссарына Шыңжаңға кедергісіз кіруге және БҰҰ-ның тәуелсіз тергеуін жүргізуге шақырды.&lt;ref&gt;https://www.admin.ch/gov/en/start/documentation/media-releases.msg-id-77232.html «Швейцария обеспокоена ситуацией в Синьцзян, Китай)». Федеральный департамент иностранных дел. 26 ноября 2019. Источник +22 Декабрь 2019.&lt;/ref&gt;
*2019 жылғы 26 қарашада Федералды сыртқы істер департаменті Қытай үкіметінен көптеген мемлекеттер көтерген мәселелерді шешуге және БҰҰ-ға аймаққа кедергісіз кіруді қамтамасыз етуге шақырды. &lt;ref&gt;https://www.swissinfo.ch/eng/foreign-affairs_switzerland-joins-calls-demanding-closure-of-uighur-camps/45396010 «Швейцария присоединяется к звонкам, требующим закрытия уйгурских лагерей». Swissinfo. 27 ноября 2019. Источник +22 Декабрь 2019.&lt;/ref&gt;
{{Мемлекет туы|Сирия}}
*2019 жылы желтоқсанда Сирияның Сыртқы істер министрлігі, [[АҚШ]]-тың үкімі шыққаннан кейін бірнеше күн өткеннен кейін Қытайдың Шыңжаңдағы әрекетін қорғап, «бұл АҚШ-тың Қытай Халық Республикасының ішкі істеріне өрескел араласуы» деп мәлімдеді. Мәлімдемеде «Сирия Қытайдың өзінің егемендігін, халқын, аумақтық тұтастығы мен қауіпсіздігін сақтауға, сондай-ақ мемлекет пен жеке тұлғалардың қауіпсіздігі мен мүлкін қорғауға құқығын ерекше атап өтеді» деген тұжырым жасалды.&lt;ref&gt;https://www.middleeastmonitor.com/20191206-syria-defends-chinas-uyghur-policy-after-us-condemnation/ «Сирия защищает уйгурскую политику Китая после осуждения США». Ближний Восток Монитор. 6 декабря 2019. Источник +22 Декабрь 2019.&lt;/ref&gt;
'''Тайвань'''
*2018 жылдың 2 қазанында Тайвань (РОК) Сыртқы істер министрі Джозеф Ву ресми СІМ твиттеріне сүйене отырып, «Шыңжаң билігі тұтқындалған ұйғырларды Қытайдың барлық түрмелеріне жасырын түрде өткізеді» деген мақала жіберіп, «Қытайдың төңірегіндегі қайта оқу лагерлеріне ұйғырлардың қоныстануы бүкіл әлемнің назарын аударуға лайық» деп мәлімдеді. &lt;ref&gt;https://twitter.com/MOFA_Taiwan/status/1047309772339339264 &quot;Переселение уйгуров в # Синьцзян в лагеря перевоспитания в # Китае заслуживает внимания всего мира. JW&quot;. 2 октября 2018. Источник +19 Декабрь 2019.&lt;/ref&gt;
*2019 жылдың 5 шілдесінде Джозеф Ву СІМ-нің ресми твиттерінің көмегімен &quot;Қытай мұсылмандары, Шыңжаң мектептері балаларды отбасыдан айырды&quot; атты BBC News мақаласын жіберді және Қытайды &quot;лагерьлерді жабуға шақырды». [260]&lt;ref&gt;https://twitter.com/MOFA_Taiwan/status/1147309446919385088 &quot;Коммунистические элиты учат своих детей в западных демократиях. Но # уйгуры получают&quot; централизованную помощь &quot;в # Синьцзяне. Какое правительство охотится на своих молодых людей? Закройте лагеря! Отправьте детей домой! JW&quot;. 5 июля 2019. Источник +19 Декабрь 2019.&lt;/ref&gt;
*2019 жылғы 18 қарашада СІМ қызметкері New York Times газетіне «Мүлдем қатыгез» деген мақала жіберді, онда Қытайда мұсылмандарды жаппай тұтқындау қалай ұйымдастырылғанын көрсетеді. Ішкі құжаттардың таралуы Шыңжаңдағы этникалық азшылықтарға қарсы жүргізілген репрессиялар туралы, сондай-ақ Коммунистік партияның жоғары лауазымды шенеуніктері жүргізген «қатыгез және ерекше науқан» туралы шындықты айтады. &lt;ref&gt;https://twitter.com/MOFA_Taiwan/status/1196361471950639104 «Это пугающее @nytimes разоблачение массового задержания мусульман #China является обязательным для прочтения! Утечка внутренних документов говорит правду о расправе над этническими меньшинствами в # Синьцзяне, а также о« безжалостной и необычной кампании », проводимой высокопоставленные чиновники # коммунистической партии &quot;. 18 ноября 2019. Источник +19 Декабрь 2019 .&lt;/ref&gt;
{{Мемлекет туы|Түркия}}
*2019 жылы ақпанда Түркия СІМ-нің шенеунігі Қытайды «Шыңжаң-Ұйғыр автономиялық аймағындағы ұйғыр түріктері мен басқа да мұсылман қауымдастықтарының негізгі адам құқықтарын бұзды» деп айыптады.&lt;ref&gt;https://thediplomat.com/2019/02/why-is-turkey-breaking-its-silence-on-chinas-uyghurs/ &quot;Почему Турция нарушает молчание по поводу китайских уйгуров?&quot;,
 Дипломат. 12 февраля 2019 г.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://jamestown.org/program/islamic-countries-engage-with-china-against-the-background-of-repression-in-xinjiang/ Yellinek, Рой (5 марта 2019 года). «Исламские страны взаимодействуют с 
Китаем на фоне репрессий в Синьцзяне». Китай Краткое. Фонд Джеймстауна. 19 (5). Источник +9 Сентября 2019.&lt;/ref&gt;
*2019 жылдың шілдесінде Түркия президенті Ердоған Қытайға барған кезде ол: «Шынжаңдағы барлық этностық топтардағы адамдар Қытайдың дамуы мен өркендеуінің аясында бақытты өмір сүреді», - деді. &lt;ref&gt;https://www.reuters.com/article/us-china-turkey/china-says-turkey-president-offered-support-over-restive-xinjiang-idUSKCN1TX1L7 «Китай говорит, что президент Турции предложил поддержку по поводу беспокойного Синьцзяна» . Reuters. 2 июля 2019. Проверено 5 июля 2019.&lt;/ref&gt;  Түрік шенеуніктері парафразды түрік тарапы бұрмаланған деп мәлімдеді және ол «Шыңжаң халықтары бейбітшілік пен гүлденуде бақытты өмір сүруге үміттенеді» деп оқып шығуы керек деді.&lt;ref&gt;https://www.scmp.com/news/china/diplomacy/article/3019630/turkish-president-recep-tayyip-erdogans-happy-xinjiang Май, июнь (2 июля 2019 года). «Комментарий« счастливого Синьцзяна »президента Турции Реджепа Тайипа Эрдогана« неправильно переведен »в Китае». Южно-Китайская Морнинг Пост. Источник +13 Ноября 2019.&lt;/ref&gt; Ердоған сонымен бірге кейбір адамдардың «қиянат жасауға» тырысқандарын айтты «Шыңжаң дағдарысы« түрік-қытай қатынастарына »қауіп төндірді.&lt;ref&gt;https://edition.cnn.com/2019/07/05/asia/turkey-china-uyghur-erdogan-intl-hnk/index.html Уэсткотт, Бен (22 июля 2019 года). «Эрдоган считает, что лагеря в Синьцзяне не должны портить отношения между Турцией и Китаем». CNN. Проверено 5 июля 2019.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://www.businessinsider.com/china-muslim-oppression-xinjiang-turkey-silence-2019-7 Ма, Александра (6 июля 2019 года). «Последний главный противник 
подавления мусульман в Китае отступил в тишину. Вот почему это важно». Бизнес Инсайдер. Источник +18 августа 2019.
&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://www.scmp.com/news/china/diplomacy/article/3017275/turkish-president-erdogan-says-solution-possible-muslims «Эрдоган говорит, что решение возможно для мусульман Китая». Южно-Китайская Морнинг Пост. 4 июля 2019 года. Источник +18 августа 2019&lt;/ref&gt;  Түркиядағы кейбір ұйғырлар Қытайға депортациялануы мүмкін деп алаңдаушылықтарын білдірді.&lt;ref&gt;https://7dnews.com/news/turkish-uighurs-fear-deportation-to-china {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20191217051839/https://7dnews.com/news/turkish-uighurs-fear-deportation-to-china |date=2019-12-17 }} &quot;Депортация страха турецких уйгуров в Китай&quot;. 7dnews.com. Источник +17 декабря 2019.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://www.ft.com/content/caee8cac-{{Deadlink|date=January 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
c3f4-11e9-a8e9-296ca66511c9 «Уйгуры Турции опасаются за будущее после депортации Китая». Financial Times. Источник +17 декабря 2019.&lt;/ref&gt;
{{Мемлекет туы|Ұлыбритания}}
*Құқық қорғау тәжірибесі Ұлыбританиядағы парламенттік дөңгелек үстелде 2018 жылдың 3 шілдесі Шыңжаңдағы қуғын-сүргін және күштеп ассимиляцияны күшейту бойынша парламенттік дөңгелек үстел ұйымдастыруға көмектесті . Ұйғыр әншісі және құқық қорғаушы Рахима Махмут ұйғыр қоғамдастығы тарапынан болған заң бұзушылықтар туралы жеке айтып берді. Еуропалық мәдениет және теология мектебі (Германия) [[Адриан Зенц]] ұзақ мерзімге адамдарды ұстауға арналған және Қытай үкіметі ресми түрде жоққа шығаратын ірі ауқымды және күрделі саяси қайта тәрбиелеу желісінің бар екенін дәлелдеді.&lt;ref&gt;https://www.rights-practice.org/news/parliamentary-roundtable-on-xinjiang «Парламентский круглый стол по Синьцзяну». rights-practice.org. Получено 3 июля 2018 года.&lt;/ref&gt; 2019 жылдың қарашасында BBC Panorama осы мәселе бойынша Қытай елшісі Лю Сяоминмен кездескен.&lt;ref&gt;https://www.bbc.com/news/av/world-asia-china-50532298/china-s-secret-brainwashing-camps «Китай секрет „промывание мозгов“ лагерь». BBC News. Источник +25 Ноябрь +2019.&lt;/ref&gt;
{{Мемлекет туы|Америка Құрама Штаттары}}
*2018 жылғы 3 сәуірде [[Америка Құрама Штаттары|АҚШ]] сенаторы Марко Рубио мен оның өкілі Крис Смит Қытай елшісі Терри Бранстадты Шыңжаңдағы саяси қайта тәрбиелеу лагерлерінде [[ұйғырлар]]дың жаппай ұсталғаны туралы хабарламаларды тергеуді бастауға шақырды.&lt;ref&gt;https://www.cecc.gov/media-center/press-releases/chairs-urge-ambassador-branstad-to-prioritize-mass-detention-of-uyghurs «Председатели призывают посла Бранстада уделять первоочередное внимание массовому задержанию уйгуров, в том числе членов семей работников радио «Свободная Азия» . Конгресс-исполнительная комиссия по Китаю. 3 апреля 2018 года. Проверено 22 сентября 2019.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https:
//www.reuters.com/article/us-china-xinjiang-usa/tens-of-thousands-detained-in-chinas-xinjiang-u-s-diplomat-says-idUSKBN1HP17N Вен, Филипп (18 апреля 2018 года. «Десятки тысяч задержаны в китайском Синьцзяне, - говорит американский дипломат». Reuters. Пекин. Проверено 22 сентября 2019.&lt;/ref&gt;
*2018 жылғы 26 шілдеде Құрама Штаттардың вице-президенті [[Майк Пенс]] қайта тәрбиелеу лагерлерінде діни сенім бостандығын ілгерілету туралы мәселені көтерді. Оның айтуынша, «өкінішке орай, Пекин, біз айтқандай, жүздеген мың, мүмкін миллиондаған ұйғыр мұсылмандары қайта тәрбиелеу [[лагерь]]лерінде ұстайды, онда олар тәулік бойы саяси білім алуға және өздерінің діни нанымдары мен мәдени ерекшеліктерін айыптауға тырысады». &lt;ref&gt;https://www.whitehouse.gov/briefings-statements/remarks-vice-president-pence-ministerial-advance-religious-freedom/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180726174506/https://www.whitehouse.gov/briefings-statements/remarks-vice-president-pence-ministerial-advance-religious-freedom/ |date=2018-07-26 }} «Замечания вице-президента Пенс на министерстве по продвижению свободы вероисповедания». Белый Дом. Проверено +26 июля 2018.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://www.washingtontimes.com/news/2018/jul/24/religious-freedom-under- {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200629045828/https://www.washingtontimes.com/news/2018/jul/24/religious-freedom-under-/ |date=2020-06-29 }}
attack-sam-brownback-says-/ «Форум религиозной свободы привлекает внимание к преследованиям, ложному заключению и перевоспитанию».&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://www.usatoday.com/story/opinion/2018/07/24/defend-religious-freedom-global-attacks-mike-pompeo-column/818972002/ «Государственный секретарь Майк Помпео: религиозное преследование в Иране, Китай должен прекратить сейчас». США сегодня. Источник +24 Июля 2018.&lt;/ref&gt;
*2018 жылдың 26 шілдесінде Қытайдағы Конгресстің Атқару Комиссиясы, Қытай үкіметіндегі [[адам құқықтары]] мен заңдылықтың өркендеуін қадағалайтын АҚШ үкіметінің тәуелсіз агенттігі қайта тәрбиелеу лагерьлерінде миллиондаған адамның ұсталғандығы немесе қамауға алынғандығы туралы есеп жариялады,  бұл әлемдегі этникалық азшылықтардың өміріндегі ең үлкен жаппай қамауға алу.&lt;ref&gt;https://www.cecc.gov/events/hearings/surveillance-suppression-and-mass-detention-xinjiang%E2%80%99s-human-rights-crisis «Наблюдение, пресечение и массовые задержания: кризис прав человека в Синьцзяне». cecc.gov. Проверено +26 июля 2018.&lt;/ref&gt; 2018 жылдың 27 шілдесінде Қытайдағы АҚШ елшілігі мен консулдығы &quot;қайта тәрбиелеу саяси лагерьлерінде&quot; жүздеген мың ұйғыр және [[мұсылман]] азшылықтарының басқа топтарының мүшелерін ұстау туралы айтылған Қытайдағы діни еркіндікті ілгерілету жөніндегі министрдің мәлімдемесін жариялады және Қытай үкіметін дереу ерікті түрде ұсталғандарды босатуға шақырды.&lt;ref&gt;https://china.usembassy-china.org.cn/ministerial-to-advance-religious-freedom-statement-on-china/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190424000715/https://china.usembassy-china.org.cn/ministerial-to-advance-religious-freedom-statement-on-china/ |date=2019-04-24 }} «Заявление министров о свободе вероисповедания в отношении Китая». china.usembassy-china.org.cn. 27 июля 2018 года. Источник +27 июля 2018.&lt;/ref&gt;
*2018 жылдың 28 тамызында АҚШ сенаторы Марко Рубио және Конгресстің басқа 16 мүшесі Құрама Штаттарды Шыңжаңдағы адам құқықтарының бұзылуына жауапты [[Қытай]] шенеуніктеріне қарсы Магнитскийдің адам құқықтарына қатысты жаһандық жауаптылығы туралы заңына сәйкес [[санкция]]лар салуға шақырды.&lt;ref&gt;https://www.reuters.com/article/us-usa-china-rights/group-of-us-lawmakers-urges-china-sanctions-over-xinjiang-abuses-idUSKCN1LE2MK &quot;Группа американских законодателей призывает к санкциям Китая в отношении злоупотреблений в Синьцзяне&quot;. Reuters. Reuters. 30 августа 2018. Источник +30 августа 2018.&lt;/ref&gt; Мемлекеттік хатшы Майк Помпео мен Қаржы министрі Стивен Мнучинге жазған хатында олар Шыңжаң Коммунистік партиясының қазіргі хатшысы (Қытайдың әкімшілік бөлігіндегі жоғарғы лауазым) болып табылатын Чэнь Цюанго және тағы алты адамға қарсы санкциялар қолдануға шақырды. Бұдан басқа Қытай шенеуніктері мен Синьцзянда бақылау жабдықтарын шығаратын екі кәсіпорын бар.&lt;ref&gt;https://abcnews.go.com/International/lawmakers-urge-trump-administration-sanction-china-muslim-crackdown/story?id=57472927 &quot;Законодатели призывают администрацию Трампа санкционировать Китай за подавление мусульман&quot;. ABC News. Проверено 29 августа +2018.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https:
//www.wsj.com/articles/lawmakers-push-to-sanction-chinese-officials-over-xinjiang-camps-1535554800 «Американские законодатели настаивают на санкциях китайских чиновников за лагеря в Синьцзяне». The Wall Street Journal. Проверено 29 августа +2018.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://timesofindia.indiatimes.com/world/china/us-lawmakers-call-for-
sanctions-over-xinjiang-camps/articleshow/65604460.cms «India Times:американские законодатели призывают к санкциям в отношении лагерей Синьцзяна». Таймс оф Индия. Источник +30 августа 2018.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www. channelnewsasia.com/news/asia/us-lawmakers-call-for-sanctions-over-xinjiang-camps-10666368 &quot;Американские законодатели призывают к санкциям против лагерей Синьцзяна&quot;. Канал Новости Азии. Источник +30 августа 2018 &lt;/ref&gt;
*АҚШ Мемлекеттік хатшысы Майк Помпео [[Иран]]ның жоғарғы лидері Аятолла Али Хаменеиді Қытай үкіметінің ұйғырларды [[репрессия]]лауын айыптаудан бас тартқаны үшін сынға алды.&lt;ref&gt;https://thediplomat.com/2018/09/irans-careful-approach-to-chinas-uyghur-crackdown/ «Осторожный подход Ирана к разгрому уйгуров в Китае». Дипломат. 18 сентября 2018 года.&lt;/ref&gt;
*2019 жылғы 3 мамырда АҚШ қорғаныс министрінің [[Тынық мұхит]]ындағы қауіпсіздік жөніндегі көмекшісі Рэндолл Шривер [[ұйғырлар]]дың шоғырландыру лагері ретінде ұсталуын айыптайды. &lt;ref&gt;https://www.independent.co.uk/news/world/asia/china-concentration-camps-xinjiang-uighur-muslims-boarding-schools-a8820096.html Giordano, Chiara (12 марта 2019). «Китай утверждает, что лагеря для мусульман - это просто «школы-интернаты». Независимый. Получено 13 марта 2019 года.&lt;/ref&gt;
*2019 жылдың 11 қыркүйегінде [[АҚШ]] сенаты бір ауыздан [[адам құқықтары]] саласындағы ұйғыр саясаты туралы заңды қабылдады.Липес, Джошуа (12 сентября 2019 года). &lt;ref&gt;https://www.rfa.org/english/news/uyghur/act-09122019132709.html «Сенат США принимает закон о привлечении к ответственности Китая за нарушения прав человека в Синьцзяне». Радио Свободная Азия. Проверено 5 Октябрь +2019 .&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://www.abc.net.au/news/2019-12-04/uyghur-bill-passes-us-house-of-representatives/11765684 «Уйгурский законопроект, требующий санкций в 
отношении китайских чиновников, принят Палатой представителей США» . ABC News . 4 декабря 2019 . Проверен 4 декабря +2019.&lt;/ref&gt; 2019 жылдың 3 желтоқсанында АҚШ Өкілдер палатасы ұйғырлардың адам құқықтары саласындағы саясатының нұсқасын 407 дауыспен қабылдады (1 қарсы).&lt;ref&gt;https://www.cnn.com/2019/12/03/politics/us-xinjiang-bill-trump-intl-hnk/index.html Уэсткотт, Бен; Берд, Хейли (3 декабря 2019 года). «Палата представителей США принимает Акт об уйгурских правах, призывающий ввести жесткие санкции в отношении Пекина за лагеря в Синьцзяне». CNN. Проверен 4 декабря +2019.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://en.wikipedia.org/wiki/Al_Jazeera &quot;Гнев в Китае, когда Дом США принимает закон 
о жестких мерах уйгура&quot;. Аль Джазира. 3 декабря 2019. Проверен 4 декабря +2019.&lt;/ref&gt; Заң жобасына 17 маусымда қол қойылды.&lt;ref&gt;https://www.rfa.org/english/news/uyghur/act-06082020173916.html Липес, Джошуа (17 июня 2020 года). «Трамп подписывает закон об уйгурских правах, санкционирующий санкции за злоупотребления в Синьцзяне». Радио Свободная Азия. Источник +17 июня 2020.&lt;/ref&gt;
*2020 жылғы 8 қаңтарда Қытай бойынша Конгресстің Атқару Комиссиясы өзінің жылдық есебін жариялады, онда Қытай үкіметінің [[Шыңжаң]]дағы әрекеттері адамзатқа қарсы [[қылмыс]] болуы мүмкін деп көрсетілген. &lt;ref&gt;https://www.axios.com/us-commission-says-china-may-be-guilty-crimes-against-humanity-31058b21-c92e-45b3-b18a-590c950ce34c.html Аллен-Эбрагимьян, Бетани (8 января 2020 года). «Комиссия США заявляет, что Китай может быть виновен в «преступлениях против человечества». Аксиос. Проверено 10 Январю +2020.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://www.rfa.org/english/news/uyghur/cecc-01072020190715.html Липес, Джошуа (8 января 2020 года). «Действия Китая в Синьцзяне могут означать« преступления против человечества», - говорится в докладе США о правах человека» . Радио Свободная Азия. Проверено 10 Январю +2020.&lt;/ref&gt;

=== Ұйымдар ===
{{flagicon|European Union}} [[Еуропа одағы]]
*2018 жылғы 11 қыркүйекте [[Еуропа одағы|Еуропалық Одақ]]тың сыртқы істер және қауіпсіздік саясаты жөніндегі жоғарғы өкілі Федерика Могерини [[Еуропалық парламент]]те қайта тәрбиелеу лагерлері мәселесін көтерді. Ол:
&lt;blockquote style=&quot;border: 1px solid grey; padding: 0.5em 0.8em;&quot;&gt; Біздің [[Қытай]]ға байланысты туындайтын ең үлкен келіспеушілік ондағы [[адам құқықтары]]на қатысты делінген баяндамада. Біз Шыңжаңдағы жағдайға, әсіресе қайта тәрбиелеу лагерлерін кеңейту, құқық қорғаушылардың ұсталуын, соның ішінде нақты істерді талқыладық.&lt;ref&gt;https://www.nytimes.com/2020/06/18/world/asia/china-trump-pompeo-xinjiang-uighurs-bolton.html &quot;Китай терпит поражение в действиях США против массовых тюремных заключений&quot;. Нью-Йорк Таймс. 18 июня 2020 г.&lt;/ref&gt; &lt;/blockquote&gt;
*2019 жылғы 19 желтоқсанда Еуропалық парламент [[ұйғырлар]]дың жаппай қамауға алынуын айыптайтын және ЕО компанияларын аймақтағы адамзатқа қарсы қылмыстарға қатысы жоқтығына кепілдік беруге шақыратын қосымша қаулы қабылдады.&lt;ref&gt;https://edition.cnn.com/2020/06/17/politics/trump-uyghur-human-rights-bolton-china/index.html &quot;Трамп подписывает закон об уйгурских правах человека в тот же день, когда Болтон утверждает, что он велел Си продолжать лагеря&quot;. CNN. 17 июня 2020 г.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://eeas.europa.eu/headquarters/headquarters-homepage/50337/speech-hrvp-mogherini-plenary-session-european-parliament-state-eu-china-relations_en «Выступление HR / VP Mogherini на пленарном заседании Европейского парламента о состоянии отношений между ЕС и Китаем». Европа (веб-портал). Проверено 11 сентября 2018 года.&lt;/ref&gt;
'''Ислам Ынтымақтастығы Ұйымы'''
*2019 жылғы 1 наурызда [[Ислам Әріптестік Ұйымы|ИЫҰ]] «[[Қытай]] Халық Республикасының мұсылман азаматтарына көмек көрсету жөніндегі күш-жігерін жоғары бағалайтын» құжат дайындады.&lt;ref&gt;https://www.rfa.org/english/news/uyghur/eu-seen-turning-tough-rhetoric-into-action-02212020171252.html Герин, Розанна (21 февраля 2020 г.). «ЕС видит жесткую риторику в действиях против злоупотреблений в отношении мусульманских уйгуров в Китае». Радио Свободная Азия. Источник +23 Февраля 2020.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/TA-9-2019-0110_EN.html «Принятые тексты-положение уйгуров в Китае (телеграммы Китая)-четверг, 19 декабря 2019 года». www.europarl.europa.eu. Источник +23 Февраля 2020.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://www.hrw.org/news/2019/03/21/missed-opportunity-protect-muslims-china Дейф, Фарида (21 марта 2019 года). «Упущенная возможность защитить мусульман в Китае». Хьюман Райтс Вотч. Получен 1 Октябрь +2019.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://www.nytimes.com/2019/04/08/world/asia/china-muslims-camps.html &quot;Под давлением и убеждением Китай отклоняет критику своих лагерей для мусульман&quot;. Нью-Йорк Таймс. 8 апреля 2019. Получен 1 Октябрь +2019.&lt;/ref&gt;
{{flag|БҰҰ}}
*2018 жылғы 21 мамырда [[Біріккен Ұлттар Ұйымы|БҰҰ]] жанындағы үкіметтік емес ұйымдар комитетінің қайта отырысында [[АҚШ]]-тың Біріккен Ұлттар Ұйымының Экономикалық және әлеуметтік мәселелер жөніндегі өкілі Келли Керри «Шыңжаңдағы жаппай ұстау туралы хабарламалар қытайлық компанияларға саяси қайта тәрбиелеу лагерлерін құру туралы ұсыныстар жіберген қытайлық [[Сайт|веб-сайт]]тарда сатып алуға қытайлық сұраныстарды қарау арқылы құжатталған» - деді.&lt;ref&gt;https://www.cnsnews.com/news/article/patrick-goodenough/china-thanks-37-countries-including-islamic-states-praising-its Goodenough, Патрик (15 июля 2019 года). «Китай благодарит 37 стран, включая исламские государства, за высокую оценку своей уйгурской политики». Новости ЦНС. Получен 1 Октябрь +2019.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://www.
hongkongfp.com/2019/03/14/organisation-islamic-cooperation-commends-china-treatment-muslims/ Чан, Холмс (14 марта 2019 года). «Организация исламского сотрудничества» выражает признательность Китаю за обращение с мусульманами. Гонконгская свободная пресса. Получен 1 Октябрь +2019.&lt;/ref&gt;
*2018 жылдың 10 тамызында [[Біріккен Ұлттар Ұйымы]]ның адам құқықтары жөніндегі сарапшылары Қытайдың Шыңжаңда миллион немесе одан да көп этникалық ұйғырды ұстады деген көптеген сенімді хабарламаларға алаңдаушылық білдірді. &lt;ref&gt;https://www.rfa.org/english/news/uyghur/rejection-05222018154314.html «США отклоняют просьбу Китая о том, чтобы ООН разорвала отношения с НПО, связанными с изгнанным уйгурским лидером». 22 марта 2018 года.&lt;/ref&gt; Біріккен Ұлттар Ұйымының нәсілдік кемсітушілікті жою жөніндегі комитетінің мүшесі Гей МакДугал: «Діни [[экстремизм]]ге қарсы күресу мақсатында Қытай Шыңжаңды құпия интернационалды лагерьге айналдырды» деді &lt;ref&gt;https:// foreignpolicy.com
/2018/05/25/u-s-once-jailed-uighurs-now-defends-them-at-u-n/ «США, когда-то заключенные в тюрьму уйгурами, теперь защищают их в ООН» 25 марта 2018 года.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://www.nytimes.com/2018/08/10/world/asia/china-xinjiang-un-uighurs.html Камминг-Брюс, Ник (10 августа 2018 года). «Группа ООН противостоит Китаю за сообщения о том, что в лагерях содержится миллион уйгуров». Нью-Йорк Таймс. Источник +10 августу +2018.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://web.
archive.org/web/20180816025617/https://www.cnsnews.com/video/un-expert-china-holds-millions-ethnic-uighurs-re-education-camps {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180816025617/https://www.cnsnews.com/video/un-expert-china-holds-millions-ethnic-uighurs-re-education-camps |date=2018-08-16 }} «Эксперт ООН: Китай держит миллионы этнических уйгуров в« лагерях перевоспитания». cnsnews.com. 15 августа 2018 года. Архивировано из оригинала 16 августа 2018 года. Источник +15 августа 2018.&lt;/ref&gt;
*2018 жылдың 10 қыркүйегінде БҰҰ-ның [[Адам құқықтары]] жөніндегі басшысы Мишель Бачелет Қытайды өзіне және оның кеңсесінің ұжымына қойылған шектеулерді жеңілдетуге шақырып, Қытайды Шыңжаңға бақылаушылар жіберуге және сол жерде болып жатқан жағдайға алаңдаушылық білдіруге шақырды. Ол: «БҰҰ-ның адам құқықтары жөніндегі тобы [[ұйғырлар]] мен басқа да мұсылмандардың Шыңжаң арқылы өтетін лагерлерде отырғанын көрсетті және өзі жақын арада қытайлық шенеуніктермен келіссөздер басталады деген үмітте» екенін айтты.&lt;ref&gt;https://www.washingtonpost.com/opinions/global-opinions/we-cant-ignore-this-brutal-cleansing-in-china/2018/08/14/e0b7b0f0-9f19-11e8-83d2-70203b8d7b44_story.html &quot;Мы не можем игнорировать это жестокое очищение в подбородке&quot;. The Washington Post. Источник +14 августа 2018&lt;/ref&gt;

=== Құқық қорғау ұйымдары ===
*2017 жылдың 10 қыркүйегінде [[Хьюман Райтс Вотч]]: «[[Қытай]] үкіметі заңсыз ұсталған адамдарды тез арада босатуы керек» деген есебін жариялады. 
*2018 жылдың 9 қыркүйегінде Хьюман Райтс Вотч ұйымы «Идеологиялық вирустарды жою, Қытайдағы Шыңжаң мұсылмандарына қарсы репрессия науқаны» атты 117 беттен тұратын баяндама жасады. &lt;ref&gt;https://www.irishtimes.com/news/world/credible-reports-china-holds-1-million-uighurs-in-massive-internment-camp-un-1.3592570 «Достоверные сообщения о том, что Китай держит 1 миллион уйгуров в« массовом лагере для интернированных»- ООН». Ирландские времена. Источник +10 августу +2018.&lt;/ref&gt; Онда Қытайды он мыңдаған этникалық [[ұйғырлар]] мен басқа да мұсылмандарды саяси қайта тәрбиелеу лагерлерінде айыптаусыз немесе сот талқылауларынсыз жүйелі түрде жаппай қамауда ұстайды деген айып тағылып, Қытай үкіметінің жаппай заңсыз тұтқындауының, азаптауы мен қатыгез қарым-қатынасының дәлелдерін ұсынды.&lt;ref&gt;https://www.reuters.com/article/us-un-rights/bachelet-takes-on-china-eu-u-s-and-saudi-led-coalition-in-first-speech-idUSKCN1LQ0QI «Глава ООН по правам человека Бачелет вступает в борьбу с Китаем, другими державами в первой речи». Reuters. 10 сентября 2018. Проверено 10 сентября 2018 года&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://www.hrw.org/report/2018/09/09/eradicating-ideological-viruses/chinas-campaign-repression-against-xinjiangs «Искоренение идеологических вирусов: кампания репрессий против мусульман Синьцзяна в Китае». Хьюман Райтс Вотч. Получено 9 сентября 2018 года.&lt;/ref&gt; Сондай-ақ, баяндамада шетел мемлекеттерінің үкіметтеріне Қытайға қарсы әрекеттері үшін соның ішінде жауаптыларға қарсы бірқатар  «мақсатты [[санкция]]лар» бойынша біржақты шаралар қабылдауға шақырды.&lt;ref&gt;https://www.hrw.org/news/2018/09/09/china-massive-crackdown-muslim-region &quot;Китай: массовые репрессии в мусульманском регионе&quot;. Хьюман Райтс Вотч. Получено 9 сентября 2018 года.&lt;/ref&gt;

=== Басқалары ===
Foreign Policy 2018 жылғы шілдедегі мақаласында былай деп хабарлады: 
&lt;blockquote style=&quot;border: 1px solid grey; padding: 0.5em 0.8em;&quot;&gt; Осы онжылдықта бірде-бір [[мұсылман]] мемлекетінің басшысы [[ұйғырлар]]ды қолдадым деп ашық мәлімдеме жасаған жоқ. Сенім үшін сөйлейтін [[саясаткер]]лер мен көптеген дін басшылары Қытайдың саяси және экономикалық күшіне қарсы үнсіз отыр ... Көптеген мұсылман үкіметтері Қытаймен қарым-қатынастарын нығайтты немесе тіпті Қытайдың қуғын-сүргінін қолдауға тырысуда &lt;ref&gt;https://www.hrw.org/news/2018/09/10/interview-chinas-crackdown-turkic-muslims &quot;Интервью: репрессии Китая против тюркских мусульман&quot;. Хьюман Райтс Вотч. Получено 9 сентября 2018 года.&lt;/ref&gt; &lt;/blockquote&gt;

2020 жылы сәуірде Әмірлік ханшайымы Файсал әл-Касеми [[ұйғырлар]]ды қудалауға қарсы шықты. &lt;ref&gt;https://www.rferl.org/a/human-rights-watch-assails-chinese-treatment-of-muslim-uyghur-minority/29481221.html «Хьюман Райтс Вотч нападает на китайское обращение с мусульманским меньшинством уйгуров». Радио Свободная Европа / Радио Свобода/Радио Свобода. Проверено 10 сентября 2018 года.&lt;/ref&gt;

2019 жылы The Art басылымы жүздеген жазушылар, суретшілер мен ғалымдардың түрмеге қамалғанын хабарлады, бұл журнал ұйғырлар арасындағы «кез-келген діни немесе мәдени көріністі жазалау» әрекеті ретінде бағаланды. &lt;ref&gt;https://foreignpolicy.com/2018/07/24/islamic-leaders-have-nothing-to-say-about-chinas-internment-camps-for-muslims/amp/ «Исламским лидерам нечего сказать о лагерях для мусульман в Китае». Внешняя политика. Источник +24 Июля 2018.&lt;/ref&gt; Сонымен қатар, [[The Washington Post|&quot;Вашингтон пост&quot;]] шолушысы Энн Эпплбаум [[лагерь]]лер туралы мақала жариялады, онда ол ұйғырларды қудалау және оларды өздерінің отанында азшылыққа айналдыру үшін пайдаланады деп сендірді және сол мақалада ол бұған дейін Қытай [[Тибет]]тегі тибеттіктермен солай жасағанын айтты.&lt;ref&gt;https://www.rfa.org/english/news/uyghur/princess-04272020161658.html Липес, Джошуа (27 апреля 2020 года). «Принцесса Эмрати Хенд Фейсал Аль-Кассими голосует за редкую поддержку мусульман преследуемым уйгурам». Радио Свободная Азия. Проверено 27 апреля 2020.&lt;/ref&gt;

Дүниежүзілік байырғы зерттеулер орталығы бұл саясатты «мәдени [[геноцид]]» деп бағалады. &lt;ref&gt;https://www.theartnewspaper.com/news/cultural-figures-caught-up-in-china-s-uyghur-persecution «Movius, Лиза. » «Сотни» культурных деятелей, оказавшихся в Китае уйгурского преследования». The Art Newspaper. Извлекаться 3 января 2019 года.&lt;/ref&gt; [[АҚШ]]- Холокост мемориалды мұражайы Қытайды [[ұйғырлар]]дың қудалауын «адамзатқа қарсы қылмыс» деп атайды.&lt;ref&gt;https://www.washingtonpost.com/opinions/global-opinions/the-west-ignored-crimes-against-humanity-in-the-1930s-its-happening-again-now/2019/02/15/d17d4998-3130-11e9-813a-0ab2f17e305b_story.html Аппельбаум, Анна (15 февраля 2019 г.). «Запад игнорировал преступления против человечества в 1930-х годах; сейчас это происходит снова» . The Washington Post. Проверено 2 декабря +2019.&lt;/ref&gt;

Vox Media, Daily Telegraph  және Долкун Иса бұл лагерлерді [[концлагер]]лер деп атайды.&lt;ref&gt;https://en.wikipedia.org/wiki/Center_for_World_Indigenous_Studies Rÿser, Rudolph C. (30 января 2018 года). «Коренные уйгуры: дело о геноциде». Центр мировых исследований коренных народов. Проверено 25 декабря 2018.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://www.rfa.org/english/news/uyghur/holocaust-03062020170229.html Липес, Джошуа (6 марта 2020 года). «Музей Холокоста в США называет преследование китайцев уйгурами в Синьцзяне« преступлениями против человечества». Радио Свободная Азия. Источник +7 March 2020.&lt;/ref&gt; [[The Washington Post|Вашингтон Пост]] лагерлерді «жаппай этникалық тазартудың» бір бөлігі деп атады.&lt;ref&gt;https://www.dw.com/en/qa-with-dolkun-isa-president-of-the-world-uyghur-congress/av-47870479 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190426092824/https://www.dw.com/en/qa-with-dolkun-isa-president-of-the-world-uyghur-congress/av-47870479 |date=2019-04-26 }} &quot;Q &amp; A с Dolkun Иса, президентом Всемирного конгресса уйгуров&quot;. Deutsche Welle. 12 марта 2019. Проверено 29 March 2019.&lt;/ref&gt;

== Қытай жауаптары ==
[[Қытай]] үкіметі [[Шыңжаң]]дағы қайта оқыту лагерьлерінің, оларды ресми түрде жариялағанға дейін, 2018 жылдың қазан айына дейін болғандығын жоққа шығармайды.&lt;ref&gt;https://www.youtube.com/watch?v=GvY8AEo2JA8 Долкун Иса, Президент Всемирного Конгресса Уйгурского Конгресса, Премия Демократии 2019 года. 9 августа 2019 года. Событие происходит в 0:39. Получено 6 мая 2020 г. -через YouTube.&lt;/ref&gt; Халықаралық ақпарат құралдары қайта тәрбиелеу лагерлері туралы сұрағанда, Қытай сыртқы істер министрлігі бұл жағдай туралы естімегендерін мәлімдеді. &lt;ref&gt;https://www.washingtonpost.com/opinions/global-opinions/what-congress-can-do-now-to-combat-chinas-mass-ethnic-cleansing-of-uighurs/2019/05/23/fe906c68-7d6a-11e9-a5b3-34f3edf1351e_story.html «Что Конгресс может сделать сейчас для борьбы с массовой этнической чисткой Китая уйгурами». The Washington Post. 23 мая 2019. Проверено 5 Октябрь +2019.&lt;/ref&gt;

2018 жылғы 12 тамызда [[БҰҰ]]-ның [[дискриминация]]ға қарсы комитеті Қытайдың [[ұйғырлар]]ға деген қарым-қатынасына алаңдаушылық білдіргеннен кейін, Қытайдың мемлекеттік үкіметі Global Times Шыңжаңның &lt;ref&gt;https://www.cnn.com/2018/10/10/asia/xinjiang-china-reeducation-camps-intl/index.html Уэсткотт, Бен; Сюн, Юн (11 октября 2018 г.) «Китай узаконивает Синьцзянские «лагеря перевоспитания», отрицая их существование». CNN. Источник +21 Августе +2019.&lt;/ref&gt; қуғын-сүргініндеріне көңіл аудара бастады. Global Times газетінің хабарлауынша, Қытай Шыңжаңның «Қытай Сириясына» немесе «Қытай Ливиясына» айналуына жол бермеді, ал жергілікті басқару саясаты сансыз адамдардың өмірін сақтап, «үлкен қайғыдан» аман қалды.&lt;ref&gt;https://www.foreignaffairs.com/articles/china/2018-06-20/reeducation-returns-china Zenz, Адриан (20 июня 2018 года). «Перевоспитание возвращается в Китай». Иностранных дел. Проверено 20 Июнь +2018.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;http://www.globaltimes.cn/content/1115022.shtml {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20191012164002/http://www.globaltimes.cn/content/1115022.shtml |date=2019-10-12 }} «Защита мира, стабильности-главное в повестке дня прав человека для Синьцзяна». Глобал Таймс. 12 августа 2018 г.&lt;/ref&gt; Келесі күні газет &quot;Шыңжаң саясаты ақталды&quot; атты тағы бір редакциялық мақаланы жариялады &lt;ref&gt;https://web.archive.org/web/20180814141147/https://www.washingtonpost.com/world/asia_pacific/china-newspaper-defends-xinjiang-muslim-crackdown/2018/08/13/7b8e4bc6-9eb5-11e8-a3dd-2a1991f075d5_story.html &quot;Китайская газета защищает подавление мусульман в Синьцзяне&quot;. The Washington Post. Ассошиэйтед Пресс. 13 августа 2018 г. В архиве с оригинала 14 августа 2018 г.&lt;/ref&gt;

2018 жылғы 13 тамызда БҰҰ-ның [[Женева]]да өткен отырысында Қытайдан келген делегация БҰҰ-ның [[Адам құқықтары]] жөніндегі комитетіне «Шыңжаңда мұндай қайта оқыту орталықтары жоқ және Қытай реформаларға 1 миллион инвестициялады деген қате» деп мәлімдеді».&lt;ref&gt;https://www.reuters.com/article/us-china-rights-un/china-has-prevented-great-tragedy-in-xinjiang-state-run-paper-says-idUSKBN1KY01B «Китай предотвратил« великую трагедию» в Синьцзяне, говорится в государственной газете». Reuters. Пекин. 13 августа 2018. Проверено 17 сентября 2019.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;http://www.globaltimes.cn/content/1115202.shtml {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20191012163910/http://www.globaltimes.cn/content/1115202.shtml |date=2019-10-12 }} Лю, Синь (13 августа 2018 года). «Политика Синьцзяна оправдана». Глобал Таймс. Проверено 27 августу 2018.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://qz.com/1354447/china-flat-out-denies-the-mass-incarceration-of-xinjiangs-uyghurs-as-testimonies-trickle-out/ Стегер, Изабелла (13 августа 2018 года). «Утверждение Китая отрицает массовое заключение уйгуров Синьцзяна по мере того, как накапливаются свидетельства» . Кварц. Источник +13 августу 2018.&lt;/ref&gt; Қытай делегациясы «Шыңжаң азаматтары, оның ішінде ұйғырлар да тең бостандықтар мен құқықтарға ие» деп мәлімдеді. Олар «кейбір діни [[экстремизм]]нің немесе [[сепаратизм]]нің кәмелетке толмаған құқық бұзушылары оларды сауықтыруға көмектесу үшін «кәсіптік білім беру» және жұмыспен қамту бойынша оқу орталықтарына жіберілді» деп мәлімдеді.&lt;ref&gt;https://edition.cnn.com/2018/08/13/asia/china-xinjiang-uyghur-united-nations-intl/index.html Гриффитс, Джеймс; Уэсткотт, Бен (14 августа 2018 года). «Китай говорит претензии 1 млн уйгуров положить в лагерях „совершенно не соответствует действительности“». CNN. Источник +14 августа 2018.&lt;/ref&gt;

БҰҰ-ның Адам құқықтары жөніндегі комитеті ұйғырлардың жаппай ұсталғаны туралы алаңдаушылық білдірген соң,&lt;ref&gt;https://www.bbc.com/news/world-asia-china-45173573 «Китайские уйгуры: Пекин отрицает задержание миллиона». BBC. 13 августа 2018. Источник +13 августу 2018.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://www.theguardian.com/world/2018/aug/13/china-state-media-defend-intense-controls-xinjiang-uighurs Куо, Лили (13 августа 2018 года). «Китай отрицает нарушение прав меньшинств на основании заявлений о задержании». Хранитель. Источник +13 августу 2018.&lt;/ref&gt; 2018 жылғы 14 тамызда Қытай СІМ-нің өкілі Лу Канг «Қытайға қарсы күштер Қытайға қарсы саяси заңсыздықтар туралы жалған мәлімдемелер жасады және бірнеше шетелдік [[бұқаралық ақпарат құралдары]] Қытайдың Шыңжаңдағы терроризмге қарсы және қылмысқа қарсы шараларын» бұрмалап жариялады деп мәлімдеді. 

2018 жылдың 21 тамызында Қытайдың [[Ұлыбритания]]дағы елшісі Лю Сяомин Financial Times газетінің «Шыңжаңдағы екпін: барлық адамдар қайда кетті?» атты баяндамасына жауап ретінде мақала жазды &lt;ref&gt;https://web.archive.org/web/20180814125620/http://time.com/5366225/china-uighurs-detention-report/ «Китай отрицает задержание одного миллиона уйгуров в лагерях перевоспитания». Время. Ассошиэйтед Пресс. 14 августа 2018 г. В архиве с оригинала 14 августа 2018 г.&lt;/ref&gt; Людің жауабы: «Шыңжаңның жергілікті үкіметі қабылдаған білім беру және оқыту шаралары, экстремистік идеяда адасқан адамдарға жақсы өмір сүру үшін қайтып оралуға көмектесті, сонымен бірге оларды жұмысқа орналастыруға мүмкіндік берді». &lt;ref&gt;https://en.wikipedia.org/wiki/Ministry_of_Foreign_Affairs_of_the_People%27s_Republic_of_China &quot;Официальный представитель Министерства иностранных дел Лу Канг ответил на вопросы журналистов&quot;. Министерство иностранных дел Китайской Народной Республики (на китайском). Архивировано из оригинального 14 августа 2018 года. Источник +14 августа 2018.&lt;/ref&gt;

2018 жылғы 10 қыркүйекте Қытай СІМ өкілі Гэн Шуан Human Rights Watch ұйымының қайта тәрбиелеу лагерлері туралы есебін айыптады. Ол: «Бұл ұйым әрқашан Қытай туралы бұрмаланған және бұрмалаушылық фактілерге толы болды» - деді. Сонымен қатар Гэн: «[[Шыңжаң]] жалпы әлеуметтік тұрақтылықты, тұрақты экономикалық дамуды және әртүрлі этностардың үйлесімді өмір сүруін қолдайды. Шыңжаңда жүзеге асырылған бірқатар шаралар тұрақтылықты, дамуды, ұйымшылдықты және адамдардың өмірін жақсартуға, этникалық сепаратистік әрекеттерді, зорлық-зомбылық пен террористік қылмыстарды болдырмауға, ұлттық [[қауіпсіздік]]ті сақтауға және адамдардың өмірі мен мүлкін қорғауға бағытталған».
&lt;ref&gt;https://www.ft.com/content/ac0ffb2e-8b36-11e8-b18d-0181731a0340 &quot;Расправа в Синьцзяне: Куда делись все люди?&quot; , Financial Times. 5 августа 2018. Источник +5 августу 2018.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://web.archive.org/web/20180826220000/http://uk.chineseembassy.org/eng/EmbassyNews/t1587092.htm «Гармония в Синьцзяне основана на трех принципах». Chineseembassy.org. Архивировано из оригинального 26 августа 2018 года. Источник +22 Августа +2018.&lt;/ref&gt;
2018 жылғы 11 қыркүйекте Қытай БҰҰ-ның [[Адам құқықтары]] жөніндегі басшысы Мишель Бачелетке Қытайды Шыңжаңға бақылаушылар жіберуге шақырғаннан және ондағы жағдайға алаңдаушылық білдіргеннен кейін «егемендікті құрметтеуге» шақырды.&lt;ref&gt;https://globalnews.ca/video/4439525/china-calls-human-rights-watch-full-of-prejudice-after-criticism-of-xinjiang-policy «Китай называет Хьюман Райтс Вотч «предрассудками» после критики политики Синьцзяна». globalnews.ca. Проверено 10 сентября 2018 года.&lt;/ref&gt; Сыртқы істер министрлігінің өкілі Гэн Шуанн «Қытай БҰҰ Адам құқықтары жөніндегі Жоғарғы Комиссарын БҰҰ Жарғысының миссиясы мен қағидаларын қатаң сақтауға, Қытайдың егемендігін құрметтеуге, өз міндеттерін адал және объективті орындауға және біржақты ақпаратты тыңдамауға шақырады.» 
&lt;ref&gt;https://www.hongkongfp.com/2018/09/11/china-says-human-rights-watch-report-xinjiang-suppression-full-prejudice-distorted-facts/ «Китай заявляет, что доклад Хьюман Райтс Вотч о подавлении Синьцзяна «полон предрассудков и искаженных фактов». Свободная пресса Гонконга. 11 сентября 2018 года. Проверено 11 сентября 2018 года.&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://www.reuters.com/article/us-un-rights-china/china-tells-u-n-rights-chief-to-respect-its-sovereignty-after-xinjiang-comments-idUSKCN1LR0L0 «Китай говорит руководителю ООН по правам человека уважать свой суверенитет после комментариев Синьцзяна». Reuters. 11 сентября 2018 года. Проверено 11 сентября 2018 года.&lt;/ref&gt;
2018 жылғы 16 қазанда CCTV бағдарламасының алғашқы уақытында Шыңжаң [[Интернирлеу|интернирленген]] мұсылмандардың қатысуымен «Кәсіби шеберлікті оқыту және білім беру орталықтары» деп атаған 15 минуттық эпизодты көрсетті.

2019 жылы наурызда АҚШ-тың ең жоғары лауазымды тұлға болып табылатын Чен Куангоға қарсы [[санкция]]лары қаралады.

Аймақтағы [[Коммунистік партия]], Шыңжаң губернаторы Шохрат Закир лагерлердің болғанын жоққа шығарды. 

2019 жылы 18 наурызда Қытай үкіметі Шыңжаңдағы терроризммен күрес туралы дерадикализация туралы ақ қағаз шығарды. Ақ қағазда «заң үстемдік ететін ел Қытай өзінің Конституциясының қағидаларына сәйкес адам құқықтарын құрметтейді және қорғайды» делінген. Ақ қағазда сонымен қатар Шыңжаңда екі жылдан астам уақыттан бері зорлық-зомбылық террористері болған жоқ, экстремистік ену тиімді түрде тоқтатылды, әлеуметтік қауіпсіздік айтарлықтай жақсарды деп жазылған.&lt;ref&gt;https://www.aljazeera.com/news/2018/09/china-rights-chief-bachelet-respect-sovereignty-180911091916726.html «Китай шефу ООН по правам человека Бачелет:«Уважайте наш суверенитет». Аль Джазира. Проверено 11 сентября 2018 года.&lt;/ref&gt;

2019 жылдың шілдесінде Қытай үкіметі «ұйғыр халқы [[ислам]]ды өз еркімен қабылдаған жоқ ... бірақ оны діни соғыстар мен билеуші тапқа жүктеді» деп тағы бір ақ қағаз шығарды.&lt;ref&gt;https://www.whatsonweibo.com/cctv-airs-program-on-xinjiangs-vocational-training-centers-criticism-weibo-responses/ Коеце, Маня. «Программа CCTV Airs в Синьцзяне: «Центры профессионального обучения»: критика и реакция Weibo». Проверено 11 Декабрь 2019.&lt;/ref&gt; Сол айда Global Times газетіндегі мақала «қалыпты әлеуметтік басқарудың қайта жасалған нұсқасы» қайта тәрбиелеу лагерлерінде қолданылғанын және бұл процесс «бүкіл [[Қытай]] халқы, оның ішінде [[Шыңжаң]] халқы үшін жеңіс» екенін мәлімдеді. &lt;ref&gt;http://www.xinhuanet.com/english/2019-03/18/c_137903952.htm {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190320223452/http://www.xinhuanet.com/english/2019-03/18/c_137903952.htm |date=2019-03-20 }} &quot;Китай наносит удар по терроризму, экстремизму в соответствии с законом: белая книга&quot; . xinhuanet.com. 18 марта 2019 года. Проверено 23 March 2 019 .&lt;/ref&gt; 2019 жылдың қарашасында [[Лондон]]дағы Қытай елшісі Шыңжаңдағы жақында болған құжаттар туралы сұрақтарға жауап беріп, бұл құжаттарды «жалған жаңалықтар» деп атады.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер|2}}

[[Санат:Қытайдағы ислам]]
[[Санат:Шыңжаң Ұйғыр аутономиялық ауданы]]
[[Санат:Ұйғырлар]]
[[Санат:Исламофобия]] 
[[Санат:Нәсілшілдік]]
[[Санат:Қытайдағы адам құқықтары]]
[[Санат:Қытай қазақтары]]</text>
      <sha1>nnvwg0slnhveu20bsjv663e1dvzp9sj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Физикалық космология</title>
    <ns>10</ns>
    <id>643059</id>
    <revision>
      <id>3054832</id>
      <parentid>2929915</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T14:57:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерден Карсыбеков</username>
        <id>3744</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5555" xml:space="preserve">{{Sidebar with collapsible lists
| name     = Физикалық космология
| class = plainlist
| pretitle = 
| title    = [[Физикалық космология]]
| image    = [[File:Planck_satellite_cmb.jpg|200px]]
| expanded = {{{expanded|{{{1|}}}}}}

| headingstyle   = 
| listtitlestyle = 
| liststyle      = 

| above   = [[Жойқын жарылыс]]{{•}} [[Әлем|Ғалам]]&lt;br /&gt;[[Ғаламның жасы]]&lt;br /&gt;[[Ғалам хронологиясы]]
 
| list2title = Алғашқы ғалам
| list2      = 
* [[Планк дәуірі]]
* [[Ұлы біртұтастық дәуірі]]
* [[Әлсізэлектр дәуірі]]
* [[Кварк дәуірі]]
* [[Адрон дәуірі]]
* [[Лептон дәуірі]]
* [[Фотон дәуірі]]
* [[Инфляция (космология)|Инфляция]]
* [[Жойқын жарылыс нуклеосинтезі]]
* [[Қараңғы ғасырлар (космология)]]
* [[Ғарыш фон радиациясы|Ғарыш фон радиациясы (ҒФР)]]
* [[Гравитациялық толқындық фон|Гравитациялық толқындық фон (ГТФ)]]
* [[Ғарыш микротолқынды фоны|Ғарыш микротолқынды фоны (ҒМФ)]]
* [[Ғарыш нейтрино фоны|ғарыш нейтрино фоны (ҒНФ)]]
* [[Ғарыш инфрақызыл фоны|Ғарыш инфрақызыл фоны (ҒИФ)]]

| list3title = Кеңеюі • Болашағы
| list3     = 
* [[Қызылға ығысу]]
* [[Ғаламның кеңеюі]]
* [[Хаббл заңы]]
* [[Ғалам кеңеюінің жеделдеуі]]
* [[Ілесеқозғалу және үйлесімді қашықтық]]
* [[Фридман-Леметр-Робертсон-Уокер метрикасы|ФЛРУ метрикасы]]
* [[Фридман теңдеуі]]
* [[Бейтамырластық космологиясы]]
* [[Ғаламның соңғы тағдыры]]
* [[Ғаламның жылулық өлімі]]
* [[Жойқын сығылу]]
* [[Жойқын серпіліс]]

| list4title = Құрамы • Құрылымы
| list4      = 
* ''Құрамы''
* [[Лямбда-CDM моделі]]{{•}} [[Барионикалық зат]]{{•}} [[Энергия]]{{•}} [[Радиация]]{{•}} [[Қараңғы энергия]]{{•}} [[Фантом энергиясы]]{{•}} [[Қараңғы материя]]
* ''Құрылымы''
* [[Ғалам пішіні]]{{•}} [[Галактикалар жібі]]{{•}} [[Галактикалар эволюциясы]]{{•}} [[Квазарлардың алып тобы]]{{•}} [[Ауқымды құрылым]]{{•}} [[Реионизация]]{{•}} [[Циклдік ғалам моделі]]{{•}} [[Суперкластер]]

| list5title = Эксперименттер
| list5      = [[Dark Energy Survey]]{{•}} [[Illustris]]{{•}} [[BOOMERanG]]{{•}} [[Cosmic Background Explorer|COBE]]{{•}} [[SDSS]]{{•}} [[WMAP]]{{•}} [[Планк (телескоп)]]{{•}} [[2dF ғарыштық қызылға ығысуды тексеру]]

| list6title = Космолог ғалымдар
| list6      = [[Марк Ааронсон]]{{•}} [[Ральф Ашер Алфер|Р. А. Алфер]]{{•}} [[Ханнес Альвен]]{{•}} [[Сомнат Бхарадвадж]]{{•}} [[Роберт Вудро Вильсон|Р. В. Вильсон]]{{•}} [[Галилео Галилей|Галилей]]{{•}} [[Георгий Антонович Гамов|Георгий Гамов]]{{•}} [[Алан Гут]]{{•}} [[Виллем де Ситтер]]{{•}} [[Роберт Дикке]]{{•}} [[Яков Борисович Зельдович|Яков Зельдович]]{{•}} [[Иоганн Кеплер|Кеплер]]{{•}} [[Николай Коперник|Коперник]]{{•}} [[Жорж Леметр]]{{•}} [[Андрей Дмитриевич Линде|Андрей Линде]]{{•}} [[Джон Мазер]]{{•}} [[Исаак Ньютон|Ньютон]]{{•}} [[Арно Аллан Пензиас|А. А. Пензиас]]{{•}} [[Вера Рубин]]{{•}} [[Джордж Смут]]{{•}} [[Алексей Старобинский]]{{•}} [[Пол Стейнхардт]]{{•}} [[Рашид Суняев]]{{•}} [[Ричард Толмэн]]{{•}} [[Александр Фридманн]]{{•}} [[Эдвин Хаббл]]{{•}} [[Карл Шварцшильд]]{{•}} [[Брайан Шмидт]]{{•}} [[Артур Стэнли Эддингтон|А. С. Эддингтон]]{{•}} [[Альберт Эйнштейн]]{{•}} [[Юрген Элерс]]{{•}} [[Джордж Фрэнсис Эллис|Дж. Ф. Эллис]]

| list7title = Тарихы
| list7      = 
* [[Ғарыш микротолқынды фонын байқау]]
* [[Жойқын жарылыс теориясы тарихы]]
* [[Жойқын жарылыстың діни түсіндірілуі]]
* [[Космологиялық теориялар желісі]]

| list8title = 
| list8      = 


| below = [[File:Folder Hexagonal Icon.svg|15px]] [[:Санат:Физикалық космология|Санат]]&lt;br /&gt; [[File:Crab Nebula.jpg|15px]] [[Портал:Астрономия|Астрономия порталы]]
}}&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Физика|{{PAGENAME}}]]
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Астрономия]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>4lqb9xrx7ueuu4s2cqup4xybbirknzt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Александр Владимирович Зинченко</title>
    <ns>0</ns>
    <id>645111</id>
    <revision>
      <id>3054978</id>
      <parentid>2932352</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T11:57:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4390" xml:space="preserve">{{Футболшы
|есімі = Александр Зинченко
|сурет = Oleksandr Zinchenko 2021 (cropped).jpg
|сурет ені = 220px
|туған күні = 15.12.1996
|туған жері = Радомышль, Житомир облысы, Украина
|азаматтығы = {{байрақ|Украина}}
|бойы = 174 [[сантиметр|см]]
|салмағы = 65 [[килограмм|кг]]
|позиция = [[қорғаушы]], [[жартылай қорғаушы]]
|қазіргі клуб = {{ту|Англия}} [[Арсенал (футбол клубы, Лондон)|Арсенал]]
|номері = 35
|жастар клубы = {{футбол карьерасы
|2004—2008|{{ту|Украина}} ДЮСШ Карпатия|
|2008—2009|{{ту|Украина}} Монолит (Ильичёвск)|
|2010—2014|{{ту|Украина}} [[Шахтер (футбол клубы, Донецк)|Шахтёр (Донецк)]]|
|2015|{{ту|Ресей}} [[Уфа (футбол клубы)|Уфа]]|}}
|клубтары = {{футбол карьерасы
|2015—2016|{{ту|Ресей}} [[Уфа (футбол клубы)|Уфа]]|31 (2)
|2016—2022|{{ту|Англия}} [[Манчестер Сити]]|76 (0)
|2016—2017|{{аренда}} {{ту|Нидерланд}} [[ПСВ Эйндховен|ПСВ]]|12 (0)
|2017|{{аренда}} {{ту|Нидерланд}} [[Йонг ПСВ]]|7 (0)
|2022—|{{ту|Англия}} [[Арсенал (футбол клубы, Лондон)|Арсенал]]|0 (0)
}}
|ұлттық құрамы = {{футбол карьерасы
|2011—2012|{{ту|Украина}} Украина U16|2 (0)
|2012—2013|{{ту|Украина}} Украина U17|6 (1)
|2013|{{ту|Украина}} Украина U18|6 (1)
|2014|{{ту|Украина}} Украина U19|6 (1)
|2015—2017|{{ту|Украина}} Украина U21|8 (1)
|2015—|{{футбол|Украина}}|52 (8)}}
}}
'''Александр Владимирович Зинченко''' ([[Украин тілі|укр]]. ''Олександр Володимирович Зінченко''; 15 желтоқсан 1996&lt;ref&gt;https://www.transfermarkt.com/transfermarkt/profil/spieler/203853&lt;/ref&gt;, Радомышль, [[Житомир облысы]], [[Украина]]) — украин футболшысы, [[Украина Ұлттық футбол құрамасы]] мен &quot;[[Манчестер Сити]]&quot; клубының жартылай қорғаушысы.

== Карьерасы ==
[[Шахтер (футбол клубы, Донецк)|&quot;Шахтер&quot; (Донецк)]] клубының түлегі. Бірақ кәсіпқой футболшы ретінде бірінші келісім шартын 2015 жылы қаңтарда Ресейдің &quot;[[Уфа (футбол клубы)|Уфа]]&quot; клубымен жасасты. Жанкүйерлер арасындағы сауалнама бойынша, шілде айындағы &quot;Уфаның&quot; үздік футболшысы атанды. 

2015 жылы жазда &quot;[[Манчестер Сити]]&quot; клубымен бес жылдық келісім шарт жасасты.

2016/17 жылғы маусымды &quot;[[ПСВ Эйндховен]]&quot; сапында арендада өткізді.

Ұлттық құрама сапында тұңғыш рет 2015 жылы 10 қазанда Испанияға қарсы өткізді. Бұл [[Футболдан 2016 жылғы Еуропа біріншілігі|ЕУРО-2016]] турнирнің іріктеуі болатын. 2016 жылғы Еуропа чемпионатына қатысты.

== Жетістіктері ==
«Манчестер Сити»

* Англия чемпионы (2): 2017/18, 2018/19
* Англия кубогы: 2018/19
* Лига кубогы (3): 2017/18, 2018/19, 2019/20
* Англия суперкубогы: 2019

== Дереккөздер ==
{{Дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
*[https://int.soccerway.com/players/oleksandr-zinchenko/275836/ Профилі]
[[Санат:Украина футболшылары]]
[[Санат:Украина Ұлттық футбол құрамасының ойыншылары]]
[[Санат:Уфа ФК ойыншылары]]
[[Санат:Манчестер Сити ФК ойыншылары]]
[[Санат:ПСВ ФК ойыншылары]]</text>
      <sha1>lrhz8gtceqfwdfjyv42gyeovao79cfq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Гурник (футбол клубы, Забже)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>647340</id>
    <revision>
      <id>3054909</id>
      <parentid>3054236</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T21:19:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wolfgang1212</username>
        <id>24174</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Атақты ойыншылары */ Аркадиуш Милик, Анджей Шармах</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3683" xml:space="preserve">{{Футбол клубы
 |атауы           = {{ту|Польша}} Гурник Забже
 |ағымдағы маусым = 
 |логотипі        = 
 |толық атауы     = 
 |лақап аты       = 
 |құрылған        = [[1948 жыл]]
 |таратылды       = 
 |стадионы        = Эрнст Пол
 |сыйымдылығы     = '''24563'''
 |иесі            = 
 |президенті      = 
 |директоры       = 
 |бас директоры   = 
 |жаттықтырушы    = {{ту|Польша}} Марцин Брош
 |капитаны        = 
 |рейтингі        = 
 |бюджеті         = 
 |жарыс           = [[Футболдан Польша чемпионаты]]
 |маусым          = 2021/22
 |орын            = 8.
 | pattern_la1 = 
| pattern_b1 = _blacksidesoutline
| pattern_ra1 = 
| pattern_sh1 = 
| pattern_so1 = 
| leftarm1 = FFFFFF
| body1 = ffffff
| rightarm1 = FFFFFF
| shorts1 = 000000
| socks1 = FFFFFF
| pattern_la2 = 
| pattern_b2 = _whitesidesoutline
| pattern_ra2 = 
| pattern_sh2 = 
| pattern_so2 = 
| leftarm2 = 000000
| body2 = 000000
| rightarm2 = 000000
| shorts2 = 000000
| socks2 = 000000
| pattern_la3 = 
| pattern_b3 = _whitesidesoutline
| pattern_ra3 = 
| pattern_sh3 = 
| pattern_so3 = 
| leftarm3 = ff0000
| body3 = 0000ff
| rightarm3 = FF0000
| shorts3 = ffffff
| socks3 = FF0000
}}

'''«Гурник»''' ({{lang-pl|Klub Sportowy Górnik Zabrze}}) — [[Польша|Польшаның]] [[Забже]] қаласындағы футбол клубы, [[1948 жыл|1948 жылы]] құрылған. Қазіргі таңда Польша жоғары дивизионында ойнайды. Өз алаңындағы ойындарын Эрнст Пол атындағы стадионда өткізеді.

Клубтың басты қарсыластарының бірі — &quot;[[Рух Хожув]]&quot;.
[[File:Ernest Pohl Stadium - Zabrze 2.jpg|thumb|320px|Стадионы]]
[[File:Gornik Zabrze.png|thumb|150px|]]
== Жетістіктері ==

=== Ұлттық ===

* [[Экстракласса|Польша чемпионы]] (14): 1957, 1959, 1961, 1962/63, 1963/64, 1964/65, 1965/66, 1966/67, 1970/71, 1971/72, 1984/85, 1985/86, 1986/87, 1987/88.
* Польша чемпионатында 2 орын (4): 1962, 1968/69, 1973/74, 1990/91.
* Польша чемпионатында 3 орын (7): 1958, 1960, 1967/68, 1969/70, 1976/77, 1988/89, 1993/94.
* Польша кубогы (6): 1964/65, 1967/68, 1968/69, 1969/70, 1970/71, 1971/72.
* Польша кубогының финалисі (7): 1955/56, 1956/57, 1961/62, 1965/66, 1985/86, 1991/92, 2000/01.
* Польша лига кубогы (1): 1978.
* Польша суперкубогы (1): 1988.

=== Халықаралық ===

* Кубок иелері кубогының финалисі: 1970
* Сағаттар кубогы (1): 1990

== Ойыншылар ==
''2022 шілде''

* [http://www.90minut.pl/kadra.php?id_sezon=101&amp;jesien=1&amp;id_klub=101 Ойыншылар 2022]

==Атақты ойыншылары ==

* {{flagicon|Poland}} {{flagicon|Germany}} [[Лукас Подольски]]
* {{flagicon|Poland}} [[Аркадиуш Милик]]
* {{flagicon|Poland}} [[Анджей Шармах]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
* [http://www.gornikzabrze.pl Ресми сайт]
* [http://www.90minut.pl/skarb.php?id_klub=101&amp;id_sezon=101 Гурник Забже] (90minut.pl)

{{бастама}}
[[Санат:1948 жылы құрылған футбол клубтары]]
[[Санат:Польша футбол клубтары]]</text>
      <sha1>f5q2akxw4zmkoyayxzx8pxtqfm8x3mj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Яцек Гуральски</title>
    <ns>0</ns>
    <id>648866</id>
    <revision>
      <id>3054896</id>
      <parentid>2812834</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T20:42:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wolfgang1212</username>
        <id>24174</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4149" xml:space="preserve">{{Футболшы
 |есімі                        = Яцек Гуральский
 |сурет                 = Jacek Góralski (2018).JPG
 |туған күні               = 21.09.1992
 |туған жері              = Быдгощ, [[Польша]]
 |азаматтығы                 = {{байрақ|Польша}} 
 |бойы                        = 172
 |салмағы           = 66
 |позиция                     = жартылай қорғаушы
 |қазіргі клуб               = {{ту|Германия}} Бохум
 |номері                       = 
 |клубтары                       = {{футбол карьерасы
|2010|{{ту|Польша}} [[Завиша (футбол клубы)|Завиша]]|0 (0)
|2011|{{ту|Польша}} [[Виктория (футбол клубы, Короново)|Виктория (Короново)]]|13 (0)
|2011—2015|{{ту|Польша}} [[Висла (футбол клубы, Плоцк)|Висла (Плоцк)]]|107 (5)
|2015—2017|{{ту|Польша}} [[Ягеллония]]|57 (3)
|2017—2019|{{ту|Болгария}} [[Лудогорец]]|61 (0)
|2020—2022|{{ту|Қазақстан}} [[Қайрат (футбол клубы)|Қайрат]]|26 (0)
|2022—|{{ту|Германия}} Бохум|0 (0)}}
|ұлттық құрамы        = {{футбол карьерасы
|2016—|{{Футбол|Польша}} |21 (1)}}
}}
'''Яцек Гуральский''' ({{lang-pl|Jacek Góralski}}; [[21 қыркүйек]] [[1992 жыл]]&lt;ref&gt;https://www.transfermarkt.com/transfermarkt/profil/spieler/199297&lt;/ref&gt;, [[Быдгощ]]) — польшалық футболшы, [[Польша Ұлттық футбол құрамасы]] мен &quot;[[Қайрат (футбол клубы)|Қайрат]]&quot; клубының жартылай қорғаушысы.

== Карьерасы ==

=== Клубтық ===
&quot;[[Завиша (футбол клубы)|Завиша]]&quot; клубының түлегі. 2010 жылы осы клубта кәсіпқой карьерасын бастады.

2011 жылы &quot;Виктория&quot; (Короново) клубына ауысты. Көп ұзамай &quot;Висла&quot; клубына өтті де, төрт маусым ойнады. 

2015 жылы елдегі үздік клубтардың бірі &quot;[[Ягеллония]]&quot; қатарын толықтырды. 19 шілдеде &quot;Корона&quot; клубына қарсы ойында тұңғыш рет &quot;Ягеллония&quot; сапында алаңға шықты. Екі маусымда [[Футболдан Польша чемпионаты|Экстраклассада]] 57 рет алаңға шықты.

2017-19 жылдары Болгарияның &quot;[[Лудогорец]]&quot; клубында ойнады.

2020 жылдың басында &quot;[[Қайрат (футбол клубы)|Қайратқа]]&quot; ауысты. Маусым соңында Қазақстан чемпионы атанды.

=== Ұлттық құрама ===
2016 жылы 14 қарашада Словенияға қарсы жолдастық кездесуде Польша сапында алаңға шықты. [[Футболдан 2018 жылғы әлем біріншілігі|2018 жылғы Әлем чемпионатына]] қатысты.

== Жетістіктері ==

* Болгария чемпионы (2): 2017/18, 2018/19
* Болгария суперкубогы (2): 2018, 2019
* Қазақстан чемпионы (1): 2020

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
*[http://www.90minut.pl/kariera.php?id=19575 90minut.pl]
*[https://www.national-football-teams.com/player/65903.html Профилі]

{{сыртқы сілтемелер}}
[[Санат:Польша футболшылары]]
[[Санат:Польша Ұлттық футбол құрамасының ойыншылары]]
[[Санат:Завиша ФК ойыншылары]]
[[Санат:Ягеллония ФК ойыншылары]]
[[Санат:Лудогорец ФК ойыншылары]]
[[Санат:Қайрат ФК ойыншылары]]</text>
      <sha1>e9zpcccf7fqc65ut58c4cfd5igp10yq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Назарбаевтың жеке басына табыну</title>
    <ns>0</ns>
    <id>654544</id>
    <revision>
      <id>3054848</id>
      <parentid>3038025</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T15:45:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Қалалар мен астананың орталық көшелерінің атауларын жаппай өзгерту */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="47846" xml:space="preserve">'''Назарбаевтың жеке басына табыну''' — [[Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев|Нұрсұлтан Назарбаев]]тың саяси және әлеуметтік бейнесінің сипатын әлемдегі басқа елдердің басшыларының [[жеке басқа табыну]] туралы идеяларына ұқсас сипаттау үшін саяси және медиаортада қолданылатын сөйлем.

== Жеке басқа табынудың көрінісі ==
[[File:ҚР Тұңғыш Перезиденті Н.Ә.Назарбай еңбектері.jpg|thumb|]]

=== Бұқаралық мәдениетте ===
Нұр-Сұлтанда Қазақстанның Тұңғыш Президенті күніне арналған &quot;Тұңғыш&quot; деректі кино апталығы өтуде, деп хабарлайды елорданың ресми сайты. &quot;Бүгін, бірінші күні, &quot;Ел анасы&quot; атты екі фильм жарық көрді, онда Президенттің өзі анасы туралы әңгімелейді. Ал екінші фильм &quot;Жолдастар&quot; деп аталады, яғни мұнда Президентпен бірге оқыған, онымен бірге жұмыс істеген адамдар оны президент ретінде жеке тұлға ретінде ашып, оның қандай адам екенін көрсетіп, айтып береді&quot;, — деп &quot;Назарбаев Орталығының&quot; ресми өкілі [[Оксана Лоскутова]]ның сайты дәйексөз келтіреді. Ұйымдастырушылардың айтуынша, бір апта ішінде Қазақстан Президентінің өмірі мен қызметін көрсететін сегіз деректі фильм ұсынылады. Әр күн Тәуелсіз Қазақстан тарихының түрлі кезеңдеріне және Нұрсұлтан Назарбаевтың мемлекеттің дамуындағы рөліне арналған. &quot;Сонымен қатар, кинокартиналарды таныстырудан кейін қатысушылар Елбасының өміріндегі қызықты сәттерді талқылайды&quot;, — делінген.

Abai.kz сайтының бас редакторы [[Дәурен Қуат]] Астана туралы әндердің барлығы дерлік &quot;ыңқылдаған&quot;, Нұрсұлтан Назарбаевтың есімін сөз арқылы жазылған, шенеуніктермен шығарылған деп есептейді. Олардың барлығы конкурстық әндер және дайын үлгілер бойынша жазылған&lt;ref&gt;{{мақала|авторы=Дәурен Қуат|тақырыбы=Алматы десе ән салғың келеді. Ал, Астана десе ше?..|сілтеме=http://old.abai.kz/node/9293|тіл=kk|баспасы=Abai.kz|жыл=2011|издание=|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150402131824/http://old.abai.kz/node/9293|archivedate=2015-04-02}}&lt;/ref&gt;. Қазақстандық жазушы [[Мақсат Мәлікұлы]] айтуынша Астана туралы әндердің көпшілігі пайда табу үшін және жоғарыдан берілген бұйрық бойынша шығарылады, сол себепті тыңдармандар арасында танымалдыққа ие бола алмайды&lt;ref&gt;{{YouTube|OkmOKS58CGU|Астана туралы әндерден мән кетті — Информационный канал «16/12»|logo=1}}{{v|08|03|2020}}&lt;/ref&gt;.

Сондай-ақ, Нұрсұлтан Назарбаевтың құрметіне қызғалдақ сұрыпы&lt;ref&gt;[http://news.mail.ru/inworld/kazakhstan/society/17564607/?frommail=1 Новости Mail.Ru: Последние новости России и мира — Новости Mail.Ru&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]{{Deadlink|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt; және мемлекеттік және қоғамдық қызметтегі айрықша еңбегі үшін тапсырылатын [[Назарбаев ордені|орден]] аталды.

Оның есімінің бірінші буыны &quot;Нұр&quot; [[Нұрлы көш|қоныс аудару бағдарламасының]], [[Нұр-Астана мешіті|мешіттің]], [[Нұркент]] кентінің&lt;ref&gt;[http://www.1tv.kz/ru/news/video/09072013/nurkent Жители посёлка Нуркент возмущены работой чиновников | Первый канал «Евразия»&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]&lt;/ref&gt;, &quot;[[Нұр Отан]]&quot; партиясының, &quot;Нұр Медиа&quot; ЖШС медиахолдингінің&lt;ref&gt;[http://www.nurmedia.kz/ ТОО «Нур-Медиа» | www.nurmedia.kz&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]&lt;/ref&gt;, [[nur.kz]] интернет порталының&lt;ref&gt;[http://www.nur.kz/ Казахстанский портал NUR.KZ новости, почта, погода, тв программа&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]&lt;/ref&gt; және [[Nurbank]] банкінің атауларына қосылған.

=== Топонимикада ===
Қазақстанның Тұңғыш Президентінің құрметіне кем дегенде 9 көше аталды. Иордания мен Түркиядағы көшелерге Нұрсұлтан Назарбаевтың есімі берілді. Ресей Федерация субъектілері Ингушетия, Шешенстан&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.newsfactory.kz/30681.html|title=Улица Назарбаева в Грозном |publisher=// Фабрика новостей. Казахстан|deadlink=yes|accessdate=2013-03-15|archiveurl=https://www.webcitation.org/6F8yzCjRj?url=http://www.newsfactory.kz/30681.html|archivedate=2013-03-15}}&lt;/ref&gt; және Татарстандағы көшелер оның есімімен аталады. Шешенстанда лицей де оның есімімен аталған&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;&gt;{{cite web|url=http://baursak.kz/blog/politic/552.html#.UT8GTTfdeXE|title=Мнения политологов: Культ без личности|publisher=// Baursak.kz|deadlink=yes|accessdate=2013-03-15|archiveurl=https://www.webcitation.org/6F8ypf7Jc?url=http://baursak.kz/blog/politic/552.html#.UT8GTTfdeXE|archivedate=2013-03-15}}&lt;/ref&gt;.

Елбасы есімімен үш саябақты аталған: Ош қаласындағы (Қырғызстан), Ақтөбедегі (бұрынғы Абай атындағы саябақ) және Нұрсұлтан Назарбаевтың өзі отырғызған емен ағашы бар Алматыдағы дендропарк. Нұр-Сұлтандағы [[Нұрсұлтан Назарбаев Халықаралық Әуежайы|әуежай]] мен теміржол вокзалы Назарбаевтың есімімен аталады&lt;ref&gt;[http://sport.headline.kz/emotsii/flag_mchs_vodruzili_kazahstanskie_spasateli_na_pike_nursultana.html Флаг МЧС водрузили казахстанские спасатели на пике Нурсултана] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130405114854/http://sport.headline.kz/emotsii/flag_mchs_vodruzili_kazahstanskie_spasateli_na_pike_nursultana.html |date=2013-04-05 }} // Headline.kz&lt;/ref&gt;.

1998 жылы Іле Алатауының Тянь-Шань жотасының солтүстік беткейіндегі тау шыңы [[Нұрсұлтан шыңы]] деп атала бастады.

2004 жылдың 28 тамызындағы Жарлығымен Назарбаев Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентінің мұражайын ашты, онда оның жаңа тәуелсіз Қазақстан мемлекетінің құрылысындағы рөлі мен өмірі туралы айтылады&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://tour.presidentlibrary.kz/ru/|title=Музей Первого Президента Республики Казахстан — это музей новейшей истории Казахстана|author=|website=|date=|publisher=}}&lt;/ref&gt;. Нұрсұлтан Назарбаевтың құрметіне мәдениет мекемелері аталды, олардың ішінде Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті кітапханасы&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://presidentlibrary.kz/kk|title=Библиотека Первого Президента Республики Казахстан — Елбасы|author=|website=|date=|publisher=}}&lt;/ref&gt;, Теміртау қаласындағы &quot;Тұңғыш Президенттің тарихи-мәдени орталықтары&quot; және Астанадағы &quot;Назарбаев орталығы&quot;, 20 элиталық мектеп және Нұрсұлтан Назарбаевтың бастамасымен құрылған елдің бас университеті &quot;[[Назарбаев Университеті]]&quot; құрылды&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;.

2019 жылдың 20 наурызында ант бергеннен кейін елдің жаңа президенті [[Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев|Қасым-Жомарт Тоқаев]] 2019 жылдың 19 наурызында отставкаға кеткен тұңғыш президенттің құрметіне ел астанасын Нұр-Сұлтан деп қайта атау туралы шешім қабылдады&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Парламент Казахстана за пару часов согласился назвать столицу Нурсултаном|author=|url=https://www.rbc.ru/politics/20/03/2019/5c9216509a79470bdb33de2c|publisher=// [[РБК]]|date=20 марта 2019}}&lt;/ref&gt;. 23 наурызда Тоқаев қаланы қайта атау туралы Жарлыққа қол қойды&lt;ref name=&quot;Нур-Султан&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.akorda.kz/ru/legal_acts/decrees/o-pereimenovanii-goroda-astany-stolicy-respubliki-kazahstan-v-gorod-nur-sultan-stolicu-respubliki-kazahstan|title=О переименовании города Астаны — столицы Республики Казахстан в город Нур-Султан — столицу Республики Казахстан|publisher=// Akorda.kz|accessdate=2019-03-23}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.svoboda.org/a/29837730.html|title=Президент Казахстана подписал указ о переименовании Астаны в Нур-Султан|publisher=// [[Радио Свобода]]}}&lt;/ref&gt;.

=== Монументтерде ===
Нұрсұлтан Назарбаевқа көзі тірісінде бірнеше ескерткіш: Алматыдағы Президенттік саябағында&lt;ref&gt;[http://www.rosbalt.ru/exussr/2011/11/11/911238.html В Алматы поставили памятник Назарбаеву с крыльями беркута — Росбалт.ру]&lt;/ref&gt;, Талдықорғанда&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Памятник Назарбаеву установлен в Талдыкоргане|author=Рамблер|url=https://news.rambler.ru/cis/35431714-pamyatnik-nazarbaevu-ustanovlen-v-taldykorgane/|work=|date=}}&lt;/ref&gt;, Нұр-Сұлтанда онымен бірге барельеф&lt;ref&gt;[http://rus.azattyq.org/content/article/1645512.html В Астане снесли один памятник и строят другой — Нурсултану Назарбаеву]&lt;/ref&gt;, Украинада (болашақ президент оқыған елде)&lt;ref&gt;[http://liva.com.ua/youth-revenge.html Город юности мстит Назарбаеву&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]&lt;/ref&gt;, Гагаузиядағы Комрат қаласында&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{мақала|авторы=|тақырыбы=Нурсултан Назарбаев в цифрах|сілтеме=https://look.tm/heroes/10094-nursultan-nazarbaev-v-tsifrakh/|язык=|баспахана=Look.tm|тип=|год=|месяц=|число=|том=|номер=|страницы=|issn=|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160630030434/http://look.tm/heroes/10094-nursultan-nazarbaev-v-tsifrakh/|archivedate=2016-06-30}}&lt;/ref&gt;, Қырғызстандағы Чолпон-Ата қаласында&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot; /&gt; және Анкарада қойылған&lt;ref&gt;[http://news.gazeta.kz/art.asp?aid=310219 В столице Турции открыт памятник Назарбаеву — Gazeta.kz] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130728074327/http://news.gazeta.kz/art.asp?aid=310219 |date=2013-07-28 }}&lt;/ref&gt;. 2018 жылдың 10 шілдесінде Назарбаевтың 78-ші туған күніне орай Астанадағы Ұлттық музейде АҚШ-тың 16-шы президенті Авраам Линкольн монументінің композициясы бойынша көшірілген президенттің мүсіні қойылды&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Назарбаеву сделали памятник|author=|url=https://eadaily.com/ru/news/2018/07/10/nazarbaevu-sdelali-pamyatnik-kopiyu-s-monumenta-prezidenta-linkolna|work=Eadaily|date=}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|title=В Казахстане памятник Назарбаеву сравнили с монументом Линкольну|author=|url=https://centre1.com/kazakhstan/v-kazahstane-pamyatnik-nazarbaevu-sravnili-s-monumentom-linkolnu/|work=Центр-1|date=}}&lt;/ref&gt;.

=== Мерекелер ===
1 желтоқсан-Тұңғыш Президент Күні, ол да мемлекеттік мереке және демалыс күні болып табылады&lt;ref&gt;[http://www.bbc.co.uk/russian/international/2012/12/121201_kazakhstan_first_president_day.shtml Казахстан: День первого президента или культ Назарбаева. Русская служба Би-би-си]&lt;/ref&gt;. Тұңғыш Президент күні қарсаңында 3 мыңнан астам студент Елбасына деген сүйіспеншілігін мойындайды&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://news.mail.ru/inworld/kazakhstan/society/15826740/?frommail=1 |title=Накануне Дня Первого Президента более 3 тыс. студентов массово признаются в любви Елбасы — Новости Общества — Новости Mail.Ru&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt; |accessdate=2013-11-27 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131202231349/http://news.mail.ru/inworld/kazakhstan/society/15826740/?frommail=1 |archivedate=2013-12-02 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;.

Оның туған күні Астана күні мемлекеттік мерекесімен тұспа-тұс келеді. 7 мамыр-бірінші қызының туған күні және Отан қорғаушылар күні&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://tengrinews.kz/kazakhstan_news/nazarbaev-utverdil-7-maya-v-kazahstane-gosudarstvennyim-prazdnikom-222108/|title=Назарбаев утвердил 7 мая в Казахстане государственным праздником. Новости Казахстана. Tengrinews.kz|deadlink=no|accessdate=2013-03-15|archiveurl=https://www.webcitation.org/6F8yskvQA?url=http://tengrinews.kz/kazakhstan_news/nazarbaev-utverdil-7-maya-v-kazahstane-gosudarstvennyim-prazdnikom-222108/|archivedate=2013-03-15}}&lt;/ref&gt;. Елде екеуі де демалыс күндері.

== Елбасы ==
Депутат [[Әмзібек Жолшыбеков]] пленарлық отырыста сөз сөйлеп, республика басшысы Нұрсұлтан Назарбаевқа өмір бойы Елбасы мәртебесін беруді ұсынды. Басқа депутаттар Тұңғыш Президенттің және онымен бірге тұратын отбасы мүшелерінің мүлкіне қол сұғылмаушылық кепілдіктерін таратуды ұсынды. Осыған байланысты Мәжіліс депутаттарының бір тобы тиісті заңнамалық түзетулер енгізуді ұсынды&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://news.mail.ru/inworld/kazakhstan/politics/3763937 |title=Назарбаева хотят объявить пожизненным лидером нации |accessdate=2013-12-10 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100508143454/http://news.mail.ru/inworld/kazakhstan/politics/3763937 |archivedate=2010-05-08 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;. Депутат сондай-ақ былай деп мәлімдеді:{{cquote |«Бұдан басқа, Тұңғыш Президент — Елбасының қол сұғылмаушылық мәртебесін неғұрлым нақты регламенттеу мақсатында оның Президент өкілеттіктерін атқару кезеңінде жасаған, ал олар тоқтатылғаннан кейін — ҚР Тұңғыш Президенті — Елбасы деген өз мәртебесін жүзеге асыруға байланысты әрекеттері үшін қылмыстық немесе әкімшілік жауаптылыққа тартылмайтынын айқындау ұсынылады»}}&lt;ref&gt;[http://news.mail.ru/inworld/kazakhstan/politics/3763937 Назарбаева хотят объявить пожизненным лидером нации] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100508143454/http://news.mail.ru/inworld/kazakhstan/politics/3763937 |date=2010-05-08 }}&lt;/ref&gt;

* 2010 жылдың 12 мамырында Мәжіліс — Қазақстан парламентінің төменгі палатасының депутаттары Президент Назарбаевқа Елбасы мәртебесін беретін заң жобалары пакетіне түзетулерді бірауыздан қабылдады. Осылайша, халық қалаулылары Мемлекет басшысы мен оның отбасы мүшелері қылмыстық жауапкершіліктен толық босатылатынына келісті. Бұдан басқа, заң жобалары Қазақстанның Тұңғыш Президентінің бейнесін бүлдіргені, оның өмірбаянын көпшілік алдында қорлағаны және бұрмалағаны үшін қылмыстық жауапкершілікті көздейді. Сондай-ақ, Нұр-Сұлтанда Тұңғыш Президент мұражайы мен тірі кезінде қойылған тағы бір ескерткіш - мемлекет басшысының бюсті құрылады&lt;ref&gt;[http://www.kt.kz/?lang=rus&amp;uin=1133167994&amp;chapter=1153516790 Kazakhstan Today информационное агентство&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|date=12 мая 2010|url=http://lenta.ru/news/2010/05/12/leader/|title=Депутаты присвоили Назарбаеву статус лидера нации|publisher=[[Lenta.ru]]|accessdate=2010-08-13|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://vesti.kz/polit/50059/ Vesti.kz: Политика. Мажилис одобрил присвоение Назарбаеву статуса «лидера нации»&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://news.nur.kz/151407.html |title=За порчу изображений Назарбаева привлекут к уголовной ответственности: Политика, 12 мая 2010&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt; |accessdate=2013-10-22 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100513223703/http://news.nur.kz/151407.html |archivedate=2010-05-13 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20100515105544/http://news.mail.ru/inworld/kazakhstan/politics/3794204 Новости@Mail.Ru: Назарбаеву присвоен статус «Лидер нации»&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]&lt;/ref&gt;.

&quot;Елбасы&quot; институтын енгізу мәселесі бойынша екі заң жобасы енгізілді:

*«Қазақстан Республикасының кейбір конституциялық заңдарына Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің — Елбасының қызметін қамтамасыз ету саласындағы заңнаманы жетілдіру мәселелері бойынша толықтырулар мен өзгерістер енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Конституциялық Заңының жобасы және
*«Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің — Елбасының қызметін қамтамасыз ету саласындағы заңнаманы жетілдіру мәселелері бойынша толықтырулар енгізу туралы&quot; Қазақстан Республикасы Заңының жобасы»

Билік өкілеттіктеріне қатысты «Қазақстан Республикасының кейбір конституциялық заңдарына Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің — Елбасының қызметін қамтамасыз ету саласындағы заңнаманы жетілдіру мәселелері бойынша толықтырулар мен өзгерістер енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Конституциялық Заңының жобасы мыналарды белгілейді:

{{cquote |Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентіне — Елбасына оның тарихи миссиясына байланысты өмір бойы:

1) Қазақстан халқына, мемлекеттік органдар мен лауазымды адамдарға мемлекет құру, елдің ішкі және сыртқы саясаты мен қауіпсіздігінің аса маңызды мәселелері бойынша тиісті мемлекеттік органдар мен лауазымды адамдар міндетті түрде қарауға жататын бастамалар жасау мүмкіндігі;

2) Қазақстан Республикасы Парламенті мен оның Палаталарының алдында, Республика Үкіметінің отырыстарында ел үшін маңызды мәселелерді талқылау кезінде сөз сөйлеу; Қазақстан халқы Ассамблеясын басқару; Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесінің, Қауіпсіздік Кеңесінің құрамына кіру құқығы беріледі.

Мемлекеттің ішкі және сыртқы саясатының негізгі бағыттары бойынша әзірленетін бастамалар Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентімен — Елбасымен келісіледі&lt;ref&gt;[http://nurdin.myweb.kz/2010/05/14/o-lidere-nacii/ О лидере нации]{{Deadlink|date=January 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;}}
2010 жылдың 13 мамырында Қазақстан Сенаты (Жоғарғы палата) Президент Нұрсұлтан Назарбаевқа &quot;Елбасы&quot; мәртебесін беретін заңнамаға түзетулерді бекітті&lt;ref&gt;{{cite web|date=13 мая 2010|url=http://lenta.ru/news/2010/05/13/leader/|title=Закон об особом статусе Назарбаева прошел верхнюю палату парламента|publisher=[[Lenta.ru]]|accessdate=2010-08-13|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;. Сол жылдың 3 маусымында Назарбаев жобаға қол қоюдан бас тартты&lt;ref&gt;{{cite web|date=3 июня 2010|url=http://lenta.ru/news/2010/06/03/leader/|title=Назарбаев отклонил закон о своем особом статусе|publisher=[[Lenta.ru]]|accessdate=2010-08-13|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;, бірақ соған қарамастан оған вето қойған жоқ. Қазақстан заңнамасындағы олқылықтарға сәйкес Президент қол қоймаған, бірақ Парламентке қайтармаған заң Президенттің қол қоюына түскеннен кейін 30 күн өткен соң күшіне енеді. Осылайша, 2010 жылдың 14 маусымынан бастап Нұрсұлтан Назарбаев Елбасы болып жарияланды&lt;ref&gt;[http://www.zonakz.net/articles/29829 Вступил в силу закон, наделяющий Назарбаева статусом «лидер нации» / День за днем / Интернет-газета. Казахстан&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131023060807/http://www.zonakz.net/articles/29829 |date=2013-10-23 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.kazpravda.kz/index.php?uin=1152520370&amp;chapter=1276557850 |title=Казахстанская правда&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt; |accessdate=2013-10-22 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20111020215414/http://www.kazpravda.kz/index.php?uin=1152520370&amp;chapter=1276557850 |archivedate=2011-10-20 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.kazpravda.kz/?uin=1152520370&amp;chapter=1276558396 Казахстанская правда&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]&lt;/ref&gt;.

Қазақстанның Қылмыстық кодексінде ел Президентінің өміріне қол сұғушылық үшін өлім жазасы бабы бар (тіпті бұл әрекеттер өлімге әкелмесе де)&lt;ref&gt;[http://rus.azattyq.org/content/proekt-uk-smertnaya-kazn-pokusheniye-na-prezidenta/25242879.html Смертную казнь за покушение на президента хотят оставить&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]&lt;/ref&gt;.

== Атақтары, лауазымдары мен марапаттары ==
2010 жылдың 12 мамырында Мәжіліс — Қазақстан парламентінің төменгі палатасының депутаттары Президент Назарбаевқа Елбасы мәртебесін беретін заң жобалары пакетіне түзетулерді бірауыздан қабылдады. Осылайша, халық қалаулылары Нұрсұлтан Назарбаевқа өмірінің соңына дейін президент мәртебесінен тәуелсіз билік өкілеттілігі берілетіндігімен (мемлекеттің ішкі және сыртқы саясатының негізгі бағыттары бойынша әзірленетін бастамаларды келісу) келісті. Сондай-ақ, түзетулерге сәйкес ол және оның отбасы мүшелері қылмыстық жауапкершіліктен толықтай босатылады. Бұдан басқа, заң жобалары Қазақстанның Тұңғыш Президентінің бейнесін бүлдіргені, оның өмірбаянын көпшілік алдында қорлағаны және бұрмалағаны үшін қылмыстық жауапкершілікті көздейді.

[[Сурет:Astana-Abdi-Bookstore-7772.jpg|thumb|291x291px|Кеңсе тауарлары бөліміндегі президент портреттері]]

Сондай-ақ, Нұр-Сұлтанда Тұңғыш Президент мұражайы мен мемлекет басшысының бюсті салынады&lt;ref&gt;[http://www.kt.kz/?lang=rus&amp;uin=1133167994&amp;chapter=1153516790 Kazakhstan Today информационное агентство]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|date=12 мая 2010|url=http://lenta.ru/news/2010/05/12/leader/|title=Депутаты присвоили Назарбаеву статус лидера нации|publisher=[[Lenta.ru]]|accessdate=2010-08-14|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://vesti.kz/polit/50059/ Vesti.kz: Политика. Мажилис одобрил присвоение Назарбаеву статуса «лидера нации»]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://news.nur.kz/151407.html |title=За порчу изображений Назарбаева привлекут к уголовной ответственности: Политика, 12 мая 2010 |accessdate=2013-10-22 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100513223703/http://news.nur.kz/151407.html |archivedate=2010-05-13 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20100515105544/http://news.mail.ru/inworld/kazakhstan/politics/3794204 Новости@Mail.Ru: Назарбаеву присвоен статус «Лидер нации»]&lt;/ref&gt;. 2010 жыллың 13 мамырында Қазақстан Сенаты (Жоғарғы палата) Президент Нұрсұлтан Назарбаевқа &quot;Елбасы&quot; мәртебесін беретін заңнамаға түзетулерді бекітті&lt;ref&gt;{{cite web|date=13 мая 2010|url=http://lenta.ru/news/2010/05/13/leader/|title=Закон об особом статусе Назарбаева прошел верхнюю палату парламента|publisher=[[Lenta.ru]]|accessdate=2010-08-14|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;. Сол жылдың 3 маусымында Назарбаев жобаға қол қоюдан бас тартты&lt;ref&gt;{{cite web|date=3 июня 2010|url=http://lenta.ru/news/2010/06/03/leader/|title=Назарбаев отклонил закон о своем особом статусе|publisher=[[Lenta.ru]]|accessdate=2010-08-14|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;, бірақ соған қарамастан оған вето қойған жоқ. Қазақстандық заңнамаға сәйкес, қол қойылмаған, бірақ президент Парламентке қайтармаған заң Президенттің қол қоюына түскеннен кейін 30 күн өткен соң әрекет ете бастайды. Осылайша, 2010 жылдың 14 маусымынан бастап Нұрсұлтан Назарбаев &quot;Елбасы&quot; болып жарияланды. Бұл жағдай Президентке деген Қазақстан қоғамдастығының кейбір бөлігінде бірдей емес және жиі сыни баға береді&lt;ref&gt;[http://www.zonakz.net/articles/29829 Вступил в силу закон, наделяющий Назарбаева статусом «лидер нации»/ День за днем / Интернет-газета. Казахстан] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131023060807/http://www.zonakz.net/articles/29829 |date=2013-10-23 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.kazpravda.kz/index.php?uin=1152520370&amp;chapter=1276557850 |title=Казахстанская правда |accessdate=2013-10-22 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20111020215414/http://www.kazpravda.kz/index.php?uin=1152520370&amp;chapter=1276557850 |archivedate=2011-10-20 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.kazpravda.kz/?uin=1152520370&amp;chapter=1276558396 Казахстанская правда]&lt;/ref&gt;.

Президенттің есімі немесе оның туындылары бүкіл елдегі сансыз ескерткіштерге, саябақтарға, мұражайларға, орта мектептер мен институттарға берілген&lt;ref&gt;[http://rus.azattyq.org/content/kult-lichnosti-nursultana-nazarbaeva/24775382.html Карта культа личности Назарбаева&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]&lt;/ref&gt;.

Ресейлік саясаттанушы [[Андрей Грозин]]нің пікірінше, Президенттің жеке басына табыну дәрежесі бойынша Қазақстан Тәжікстанмен бір деңгейде тұр, мүмкін екі жылдан кейін Қазақстан Түрікменстанды қуып жетуі мүмкін&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://abiyev.kz/5283-kult-lichnosti-nazarbaeva-bet-po-reputacii-samogo-nazarbaeva.html |title=Культ личности Назарбаева бьет по репутации самого Назарбаева |accessdate=2013-10-22 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131024144148/http://abiyev.kz/5283-kult-lichnosti-nazarbaeva-bet-po-reputacii-samogo-nazarbaeva.html |archivedate=2013-10-24 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;.

== Дәйексөздер ==
«Нұр Отан» президенттік партиясы атынан болған парламенттің бұрынғы депутаты Владимир Нехорошев Нұрсұлтан Назарбаев — мемлекет қайраткерінен артық, ол — Гауһартас екеніне сенімді. «Бүгінде адамдар дұрыс айтады: ол Жыл адамы емес, ол Ғасыр адамы! Біздің тұңғыш президент, құдайдан бата алған! Мүмкін, оның жүрегі миында, басында шығар! Сондықтан оның барлық істері өте терең ойластырылған. Оның қабылдаған шешімдерінің даналығына ешбір жағдайда күмәндануға болмайды», - деді Владимир Нехорошев Астанада өткен «Қазақстанда парламентаризмнің қалыптасуындағы Елбасы рөлі» атты конференцияда&lt;ref&gt;[http://www.uralskweek.kz/2012/12/02/nazarbaev-kult-lichnosti-pod-vidom-vsenarodnoj-lyubvi/ Назарбаев: Культ личности под видом всенародной любви&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190917051551/http://www.uralskweek.kz/2012/12/02/nazarbaev-kult-lichnosti-pod-vidom-vsenarodnoj-lyubvi/ |date=2019-09-17 }}&lt;/ref&gt;.

Нұрсұлтан Назарбаев өңірлерге барған кезде, оны, әдетте, «позитивті ойлайтын азаматтар», «ризашылық білдіретін жұмысшылар», «жастардың болашағына сеніммен қарайтын адамдар» толған стадиондар қарсы алады. Президенттің әдеттегі жұмыс сапары жергілікті биліктің күшімен кеңестік кезеңнің ең жаман дәстүрлеріндегі әндер, билер мен асыра дәріптеулермен көз тартатын жарқыл-жұрқылды шоуға айналады&lt;ref&gt;[http://www.interfax.kz/?lang=rus&amp;int_id=quotings_of_the_day&amp;news_id=4360 Кто и зачем пытается создать культ личности Назарбаева?&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]&lt;/ref&gt;.

== Ескерткіш ==
Қазақстанның Тұңғыш Президентіне арналған алғашқы монумент Алматы қаласының Тұңғыш Президенті саябағында орнатылды. Одан кейін Алматы облысында, әкімшілік орталығындағы (Талдықорған қ.) саябақ аймағында, Қазақстан Республикасының Мемлекеттік рәміздер аллеясында екінші монумент орнатылды. Ескерткіш 4,2 метр қоладан жасалған мүсін мен биіктігі 4,5 метр қоңыр қорған гранитінен жасалған негізінен құралған. Сондай-ақ, қоладан жасалған жол бойындағы гранит қабырғаларында Қазақстан Республикасының рәміздері: Ту, Әнұран, Елтаңба және Конституция кітабы орнатылған. 2020 жылдың 3 шілдесінде Нұр-Сұлтанда Назарбаев монументі ашылды.

== Жеке басына табынудың болуы туралы пікірлер ==
[[Жасарал Қуанышалин]] сияқты көптеген саясаткерлер мен журналистер Назарбаевтың жеке басына табынушылықтың бар екенін атап өтуде&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://i-news.kz/news/2011/11/23/6156349.html |title=Спустя четверть века после Желтоксана культ личности вернулся, говорят политики |accessdate=2013-10-22 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130205190909/http://i-news.kz/news/2011/11/23/6156349.html |archivedate=2013-02-05 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.5-tv.ru/news/29066/ В Казахстане законодательно закреплён культ личности президента Назарбаева]{{Deadlink|date=February 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Недоступная ссылка|date=Август 2019 |bot=InternetArchiveBot }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://algadvk.kz/ru/foto/1854/ Тайный советник «Суперхана». Кто и как создаёт культ личности Назарбаева в Казахстане — Фото и видео — Общественное объединение &quot;Народная партия «Алга!»]{{Deadlink|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Недоступная ссылка|date=Май 2019 |bot=InternetArchiveBot }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://centralasiaonline.com/ru/articles/caii/features/main/2010/07/05/feature-01 Казахстан: культ личности Назарбаева развивается]&lt;/ref&gt;.

[[Досым Сәтбаев]]:
{{cquote |Соңғы бірнеше жылда біздің көптеген шенеуніктеріміздің, элита өкілдерінің тарапынан Тұңғыш Президенттің жеке басына табынумен байланысты трендке тиімді қолдау көрсетілгенін байқауға болады&lt;ref&gt;[http://www.svobodanews.ru/content/article/24390782.html]&lt;/ref&gt;.}}

[[Болат Рысқожа]]:
{{cquote |Қазақстан Назарбаевтың жеке басына табынушылықта бұрыннан өмір сүріп келеді, дейді Президенттің қарсыластары. Алайда оның жақтастары, олар партиялық серіктестері де, бұлмен келіспейді. Бірақ қарапайым халықтың өзі жеке басына табынуға кінәлі деген де пікірлер бар&lt;ref&gt;[http://www.zonakz.net/articles/25655]&lt;/ref&gt;}}

Саясаттанушы Дилярам Арқынның пікірінше, Назарбаевтың жеке басына табыну Қазақстаннан тыс жерлерде де тарала бастаған&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://baursak.kz/blog/politic/552.html#.UT8HEDfdeXF|title=Мнения политологов: Культ без личности / Политика / Baursak.kz - социальная сеть Казахстана|deadlink=yes|accessdate=2013-03-15|archiveurl=https://www.webcitation.org/6F8ypf7Jc?url=http://baursak.kz/blog/politic/552.html#.UT8HEDfdeXF|archivedate=2013-03-15}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://rus.azattyq.org/content/kult-lichnosti-nursultana-nazarbaeva/24775382.html|title=Карта культа личности Назарбаева|deadlink=no|accessdate=2013-03-15|archiveurl=https://www.webcitation.org/6F8yqjnNp?url=http://rus.azattyq.org/content/kult-lichnosti-nursultana-nazarbaeva/24775382.html|archivedate=2013-03-15}}&lt;/ref&gt;.

== Жеке басына табынуға қарсы наразылықтар ==
2007 жылдан 2008 жылға дейін көше акцияларында &quot;Нұр-Отар&quot; [[пародия]]лық &quot;монархиялық&quot; қозғалысы қатысты. Онда қозғалыс Назарбаевтың жеке басына табынушылықты келемеждеумен айналысты&lt;ref&gt;[http://nurotarkz.narod.ru/txt/news.htm АКЦИИ движение «Нур-Отар»]&lt;/ref&gt;.

2009 жылдың 3 ақпанында Алматыдағы &quot;Нұр Отан&quot; партиясы кеңсесінің алдында бір топ жастар Назарбаевқа табынудың таралуына наразылық білдірді&lt;ref&gt;[https://www.azattyq.org/a/kazakhstan_youth_protest_toady_nazarbaev_cult/1378665.html Жастар жарамсақтықтың, Назарбаевтың жеке басына табынушылықтың етек алуына қарсы шықты]&lt;/ref&gt;.

Украина Компартиясының (КПУ) өкілдері 2013 жылының 16 желтоқсанында [[Днепродзержинск]]ідегі Қазақстан Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың бюстін [[демонтаж]]дау үшін қол жинауды бастады. Олар өз бастамаларын Қазақстандағы жұмыс қозғалысының белсенділері ұшырайтын қылмыстық қудалауға қарсы наразылықтарымен, атап айтқанда, [[Жаңаөзен оқиғасы (2011 жыл)|2011 жылы Жаңаөзен қаласындағы]] жаппай наразылықтармен түсіндірді&lt;ref&gt;[http://lenta.ru/news/2013/12/16/nazarbaev/ Украинские коммунисты решили избавиться от бюста Назарбаева]&lt;/ref&gt;.

== Қалалар мен астананың орталық көшелерінің атауларын жаппай өзгерту ==
2019 жылының 20 наурызында президенттің м.а. Қ.Ж. Тоқаев қалалардың орталық көшелері мен астананың атауын Назарбаевтың құрметіне өзгертуді ұсынды. Сарапшының пікірінше, атауларын өзгертуге байланысты қосынды шығын шамамен 125 миллион долларды (немесе 47 301 250 000 теңгені) құрайды&lt;ref&gt;[https://sn.kz/sn-akparat-agyny/52685-sarapshy-astana-atauyn-zgertuge-125-mln-dollar-ketetinin-ajtty Сарапшы Астана атауын өзгертуге 125 млн доллар кететінін айтты]&lt;/ref&gt;.

Сол күні парламенттің шешімімен Астана атауы Нұр-Сұлтан болып өзгертілді&lt;ref&gt;[https://www.azattyq.org/a/kazakhstan-astana-to-nursultan/29837773.html Тоқаев Астана атауын &quot;Нұр-Сұлтан&quot; деп өзгертті &lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]&lt;/ref&gt;. Сондай-ақ, көптеген қалалардың орталық көшелері атаулары өзгертілді.

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! қала !! ескі атауы !! жаңа атауы !! өзгертілген жылы !! қол қойған
|-
| Ақтау || ҚР Тұңғыш Президенті даңғылы || Назарбаев даңғылы || 2019 || [[Ғалымжан Мұқырұлы Ниязов]]
|-
| Ақтөбе || Молдағұлова даңғылынан Бөкенбай батыр көшесіне дейінгі Әбілқайыр хан даңғылының бөлігі || Назарбаев даңғылы || 2019 || [[Ілияс Сапарбекұлы Іспанов]]
|-
|Алматы || Фурманов көшесі || Назарбаев даңғылы || 2017 ||
|-
| Атырау || Сәтбаев даңғылы || Назарбаев даңғылы || өзгертілмеді ||
|-
| Көкшетау || Максим Горький көшесі || Назарбаев даңғылы  || 2019 || [[Ермек Боранбайұлы Маржықпаев]] ?
|-
| Қарағанды || Бейбітшілік бульвары және Төлепов көшесі|| Назарбаев даңғылы || 2019 || [[Нұрлан Ерікбайұлы Әубәкіров]]
|-
| Қостанай || Гагарин көшесі || Назарбаев даңғылы || 2019 ||  [[Қайрат Жұмашұлы Ахметов]]
|-
| Қызылорда || Жібек Жолы көшесі || Назарбаев даңғылы || 2019 ||  [[Нұрлыбек Машбекұлы Налыбаев]]
|-
| Орал || Достық-Дружба даңғылы || Назарбаев даңғылы || 2019 || [[Мұрат Рахметұлы Мұқаев]]
|-
| Өскемен || Тәуелсіздік даңғылы || Назарбаев даңғылы || 2019 || [[Жақсылық Мұқашұлы Омар]]
|-
| Павлодар || Тәуелсіздік даңғылы|| Назарбаев даңғылы || 2019 || [[Әнуар Қайыргелдіұлы Күмпекеев]]
|-
| Петропавл || Бейбітшілік даңғылы || Назарбаев даңғылы || 2019 || [[Марат Иманбайұлы Тасмағанбетов]]
|-
| Талдықорған || Тәуелсіздік даңғылы|| Назарбаев даңғылы || 2019 || [[Дастан Тұрарбекұлы Шалтабаев]]
|-
| Тараз || Төле би даңғылы || Назарбаев даңғылы || 2019 ||[[Рүстем Рысбайұлы Дәулет]]
|-
| Шымкент || Астана даңғылы || Назарбаев даңғылы || 2019 || [[Ғабидұлла Рахматұллаұлы Әбдрахимов]]
|
|}

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер|2}}

[[Санат:Нұрсұлтан Назарбаев]]
[[Санат:Қазақстан саясаты]]
[[Санат:Жеке басқа табыну]]</text>
      <sha1>du2346q6kmc6gik7qoijvfzqlpxrjdl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақсуат ауданы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>655129</id>
    <revision>
      <id>3054795</id>
      <parentid>3044593</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T12:09:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5653" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Ақсуат ауданы
 |елтаңба             = 
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg =  |lat_min =  |lat_sec = 
  |lon_dir = E |lon_deg =  |lon_min =  |lon_sec = 
 |облысы              = Абай облысы
 |аудан орталығы          = [[Ақсуат (Абай облысы)|Ақсуат]]
 |ауылдық округтер саны   = 
 |кенттік әкімдіктер саны = 
 |қалалық әкімдіктер саны = 
 |ауылдар саны       = 
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = 
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    = 1935—1963, 1964—1997, 2022
 |жер аумағы          = 
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 33 100
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 1989
 |тығыздығы           = 
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       = 
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       = 
 |сайты               = 
 |карта               = Abay Province Aksuat.png
 |әкімшілік бірліктің картасы = 
 |ортаққордағы санаты = 
}}
'''Ақсуат ауданы''' — [[Абай облысы]]ның құрамындағы әкімшілік-аумақтық бірлік. Орталығы – [[Ақсуат (Абай облысы)|Ақсуат]] ауылы.

== Тарихы ==
Ақсуат ауданы 1935 жылы 9 қаңтарда Шығыс Қазақстан облысының құрамында [[Көкпекті ауданы|Көкпекті]] және [[Тарбағатай ауданы|Тарбағатай]] аудандарының бөліктерінен құрылды.

1939 жылы 14 қыркүйекте Ақсуат ауданы Семей облысына кірді. Сонымен бірге оның құрамына Ақжайлау, Ақсуат, Алғабас, Ерназар, Қарқұба, Қызылқайың, Қызылкесек, Көкжирен, Көктүбек, Құмкөл, Ойшілік, Сталин және Үшарал ауылдық кеңестері кірді.

1954 жылы Алғабас ауылдық кеңесі Ерназарға, Көктүбек - Көкжиренге, Сталин - Қызылкесекке, Қызылқайың - Ақсуатқа қосылды. Қарқұба ауылдық кеңесі таратылды.

1958 жылы Үшарал ауылдық кеңесі [[Аягөз ауданы]]на берілді.

1963 жылы 2 қаңтарда Ақсуат ауданы жойылып, оның аумағы Көкпекті ауданына берілді.

1964 жылы 31 желтоқсанда Ақсуат ауданы қалпына келтірілді. Оның құрамына Көкпекті ауданының Ақсуат, Ақжайлау, Ерназар, Қызылкесек, Көкжирен, Құмкөл және Ойшілік ауылдық кеңестері кірді.

1965 жылы Ақжайлау ауылдық кеңесі жойылып, Алғабас ауылдық кеңесі құрылды.

1971 жылы Сәтпаев ауылдық кеңесі, 1980 жылы Жданов ауылдық кеңесі құрылды.

1989 жылы Жданов ауылдық кеңесі Екпек болып өзгертілді.

1993 жылы Ерназар ауылдық кеңесі Ырғызбай, Алғабас ауылдық кеңесі Кіндікті болып өзгертілді.

1997 жылы 3 мамырда Семей облысының таратылуына байланысты Ақсуат ауданы Шығыс Қазақстан облысына берілді.

1997 жылы 23 мамырда Ақсуат ауданы жойылып, оның аумағы Тарбағатай ауданына берілді.

2022 жылы 7 маусымда Тарбағатай ауданының құрамынан бөлініп, жеке аудан болып қайта құрылды.&lt;ref&gt;[https://akorda.kz/kz/kazakstan-respublikasynyn-akimshilik-aumaktyk-kurylysynyn-keybir-maseleleri-turaly-445742 Қазақстан Республикасының әкімшілік-аумақтық құрылысының кейбір мәселелері туралы]&lt;/ref&gt;

== Әкімшілік бөлінісі == 
25 елді мекен 9 ауылдық округке біріктірілген:
* [[Ақсуат ауылдық округі (Абай облысы)|Ақсуат ауылдық округі]] 
* [[Екпін ауылдық округі]]  
* [[Көкжыра ауылдық округі]]  
* [[Кіндікті ауылдық округі]]  
* [[Құмкөл ауылдық округі]]  
* [[Қызылкесек ауылдық округі]]  
* [[Ойшілік ауылдық округі]]  
* [[Сәтбаев ауылдық округі (Абай облысы)|Сәтбаев ауылдық округі]]  
* [[Ырғызбай ауылдық округі]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Әдебиет ==
* Семей облысының әкімшілік-аумақтық құрылымының тарихы туралы анықтамалық. — Семей, 2006.

{{Абай облысы}}

[[Санат:Ақсуат ауданы]]</text>
      <sha1>61oqattny09dulawylbt6qpdjerdlpu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Kram fam Baurx</title>
    <ns>3</ns>
    <id>656018</id>
    <revision>
      <id>3054882</id>
      <parentid>3026115</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T19:55:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mykola7</username>
        <id>97095</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Mykola7 [[Қатысушы талқылауы:Zerr Baurx]] бетін [[Қатысушы талқылауы:Kram fam Baurx]] бетіне жылжытты: Automatically moved page while renaming the user &quot;[[Special:CentralAuth/Zerr Baurx|Zerr Baurx]]&quot; to &quot;[[Special:CentralAuth/Kram fam Baurx|Kram fam Baurx]]&quot;</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="317" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Bark Bragim}}

-- [[Қатысушы:GanS NIS|&lt;span style=&quot;text-shadow:gray 4px 4px 3px;&quot;&gt;&lt;font face=&quot;AR Cena&quot; color=&quot;black&quot;&gt;&lt;b&gt;Fани&lt;/b&gt;&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] ([[Қатысушы талқылауы:GanS NIS|талқылауы]]) 17:35, 2021 ж. ақпанның 21 (+06)</text>
      <sha1>b7fxwr4wavrpbapxpukv2nuzk99iyw6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Turquoise1923</title>
    <ns>3</ns>
    <id>660139</id>
    <revision>
      <id>3054787</id>
      <parentid>2865494</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T12:02:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MBq</username>
        <id>48931</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>MBq [[Қатысушы талқылауы:TurkAviator]] бетін [[Қатысушы талқылауы:Turquoise1923]] бетіне жылжытты: Automatically moved page while renaming the user &quot;[[Special:CentralAuth/TurkAviator|TurkAviator]]&quot; to &quot;[[Special:CentralAuth/Turquoise1923|Turquoise1923]]&quot;</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="208" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=TurkAviator}}

-- [[Қатысушы:Kaiyr|Kaiyr]] ([[Қатысушы талқылауы:Kaiyr|талқылауы]] 20:17, 2021 ж. сәуірдің 12 (+06)</text>
      <sha1>g8i8sde14lz4c37oekl9yqzd5jthdtv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы:Дальми/Милли Косс</title>
    <ns>2</ns>
    <id>661427</id>
    <revision>
      <id>3054879</id>
      <parentid>2872119</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T19:36:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>CommonsDelinker</username>
        <id>165</id>
      </contributor>
      <comment>«[[:File:Milly_in_retirement.jpg|Milly_in_retirement.jpg]]» дегенді аластады, бұны [[Ортаққор]]дың қатысушысы [[commons:User:P199|P199]] [[commons:File:Milly_in_retirement.jpg|жойған]], себебі: per [[:c:Commons:Deletion requests/File:Milly in retirement.j</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6735" xml:space="preserve">'''Адель Милдред Косс,''' Милли Косс ретінде белгілі ( [[1928 жыл|1928 жылы]] 11 шілдесінде  дүниеге келіп , 2012 жылдың 11 қыркүйегінде қайтыс болған) &lt;ref name=&quot;&quot;&gt;{{Cite web|title=Adele &quot;Milly&quot; Goss Koss: Obituary|url=https://www.dignitymemorial.com/obituaries/brookline-ma/adele-koss-5237804|publisher=Service Corporation International|accessdate=15 October 2018}}&lt;/ref&gt; американдық компьютерлік пионерші . [[2000 жыл|2000 жылы]] оған  есептеу техникасындағы әйелдер қауымдастығы  [[:en:Ada_Lovelace_Award|Ada Lovelace Award]] сыйлығын табыстады &lt;ref name=&quot;ada&quot;&gt;{{Cite web|title=Ada Lovelace Awards|url=http://awc-hq.org/ada-lovelace-awards.html|publisher=Association for Women in Computing|accessdate=15 October 2018}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;&quot;&gt;{{Cite web|title=Adele Koss|url=http://www.spoke.com/people/adele-koss-3e1429c09e597c100838007e|publisher=Spoke|accessdate=15 October 2018}}&lt;/ref&gt;
[[Сурет:Milly_Koss_at_UNIVAC.jpg|нобай|151x151 нүкте| Мұнда, Милли 50-ші жылдары ЮНИВАК кеңесшісі ретінде]]
Милла Косс - Филадельфияда қыздар орта мектебінде оқып, [[1950 жыл|1950 жылы]] [[Пенсильвания университеті|Пенсильвания университетінің]]  математика ғылымының бакалавр дәрежесін тәмәмдады.&lt;ref&gt;Blessing, Kimberley. &quot;Celebrating Ada Lovelace Day 2010&quot;. Retrieved 15 October 2018.&lt;/ref&gt; Оның сақтандыру компаниясымен алғашқы сұхбаты болған кезінде тұрмыстағы әйел болғандықтан оны қабылдамады. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Koss|first=A.M.|date=2003|title=Programming on the Univac. 1. A woman's account|journal=IEEE Annals of the History of Computing|language=en|volume=25|issue=1|pages=48–59|=10.1109/MAHC.2003.1179879|issn=1058-6180}}&lt;/ref&gt;

Милли Кросс   [[:en:Grace_Hopper|Grace Hopper]] қол астында UNIVAC I  бойынша компьютер бағдарламалау үшін  [[:en:Eckert–Mauchly_Computer_Corporation|Eckert–Mauchly Computer Corporation]] (EMCC) жұмыс істеді . Ол онда Джин Бартик , Бетти Холбертон , Маржери К.Лиг және Хильдегард Нидекермен бірге жұмыс істеді. Косс жүкті болған кезде , қажет болған жағдайда  үйден жұмыс жасау идеясымен Хопперге жүгінгенін әріптесі - Джин Бартик есіне алды.Хоппер оны қолдады және Косс бірнеше кейінгі посттар бойынша ұқсас келісімдер жасады.Оның алғашқы үлкен жобасы деректерді басып шығаруға арналған автоматты форматтау бағдарламасы деп аталатын өңдеу генераторын жасау болды.&lt;ref name=&quot;bartik&quot; /&gt; Ол өрістерді, тақырыптар мен бет нөмірлерін жылдам құруды білді және мәтінді компьютерлік өңдеуге тырысқан алғашқы бағдарламашы болды . EMCC-де жұмыс істеген кезде ол алғашқы сұрыптау бағдарламаларын және хоппермен бірге алғашқы компиляторды жазды . Burroughs Corporation , Remington Rand , Philco және басқа компанияларда жұмыс істегеннен кейін Гарвард университетіне ауысты . Онда ол университеттің ақпараттық технологиялар және ақпараттық қауіпсіздік кеңсесі директорының орынбасары болды. Университетте 27 жыл жұмыс істеп,&lt;ref name=&quot;spoke&quot; /&gt; [[1994 жыл|1994 жылы]] зейнетке шықты. Косс 60 жылдай  Норман А. Косспен некеде болған және  олардың үш баласы бар.&lt;ref name=&quot;bartik&quot;&gt;Bartik, Jean Jennings (2013). ''Jean Jennings Bartik and the Computer that Changed the World''. Truman State University Press. p.&amp;nbsp;127. ISBN&amp;nbsp;&lt;bdi&gt;9781612480862&lt;/bdi&gt;. Retrieved 15 October 2018.&lt;/ref&gt;
 

[[1997 жыл|1997 жылы]] Милли Косс есептеу саласындағы әйелдерге арналған Grace Hopper мерекесінде  Pioneer Award сыйлығын  алған жеті әйелдің бірі болды . 2000 жылы есептеу техникасы саласындағы әйелдер қауымдастығы оған  [[:en:Ada_Lovelace_Award|Ada Lovelace Award]] сыйлығын сыйлады.&lt;ref name=&quot;spoke&quot;&gt;{{Cite web|title=Adele Koss|url=http://www.spoke.com/people/adele-koss-3e1429c09e597c100838007e|publisher=Spoke|accessdate=15 October 2018}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://www.spoke.com/people/adele-koss-3e1429c09e597c100838007e &quot;Adele Koss&quot;]. Spoke&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 October&lt;/span&gt; 2018&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Косс [[2012 жыл|2012 жылдың]] 11 қыркүйегінде қайтыс болды, артында үш баласы мен үш немересі қалды. Күйеуі Норман А.Косс оны алдында  қайтыс болған.Олар 60 жыл некеде болған. &lt;ref name=&quot;obit&quot;&gt;{{Cite web|title=Adele &quot;Milly&quot; Goss Koss: Obituary|url=https://www.dignitymemorial.com/obituaries/brookline-ma/adele-koss-5237804|publisher=Service Corporation International|accessdate=15 October 2018}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://www.dignitymemorial.com/obituaries/brookline-ma/adele-koss-5237804 &quot;Adele &quot;Milly&quot; Goss Koss: Obituary&quot;]. Service Corporation International&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 October&lt;/span&gt; 2018&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

== Сыртқы сілтемелер ==

* {{Cite web|url=https://dblp.org/pers/hd/k/Koss:Adele_Mildred|publisher=Dblp Computer Science Bibliography|title=Adele Mildred Koss}}
== Пайдаланылған әдебиеттер ==
[[Санат:1928 жылы туғандар]]
[[Санат:Пенсильвания тұлғалары]]
[[Санат:2012 жылы қайтыс болғандар]]</text>
      <sha1>10hvkqgnashucsto14gwmyl3hpk8ulg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Кароль Линетты</title>
    <ns>0</ns>
    <id>664141</id>
    <revision>
      <id>3054899</id>
      <parentid>2884013</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T20:49:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wolfgang1212</username>
        <id>24174</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2209" xml:space="preserve">{{Футболшы
| есімі = Карол Линетты
| сурет = Karol Linetty 2014.jpg
| азаматтығы = {{ту|Польша}}, [[Польша]]
| туған күні= 2.02.1995
| бойы = 176
| салмағы= 74
| позиция =жартылай қорғаушы
| қазіргі клуб = {{ту|Италия}} [[Торино]]
| номері = 77
| клубтары = {{футбол карьерасы
|2012—2016|{{ту|Польша}} [[Лех (футбол клубы)|Лех]]|93 (6)
|2016—2020|{{ту|Италия}} [[Сампдория]]|124 (11)
|2020—|{{ту|Италия}} [[Торино]]|22 (1)
}}
| ұлттық құрамы = {{футбол карьерасы
|2014—|{{Футбол|Польша}} |41 (5)
}}
}}
'''Карол Линетты''' ({{lang-pl|Karol Linetty}}; [[2 ақпан]] [[1995 жыл]]&lt;ref&gt;https://www.transfermarkt.com/transfermarkt/profil/spieler/225873&lt;/ref&gt;, [[Жнин]], [[Польша]]) — польшалық футболшы, жартылай қорғаушы.

== Карьерасы ==

=== Қатысқан турнирлері ===

* [[Футболдан 2016 жылғы Еуропа біріншілігі|Футболдан Еуропа чемпионаты: 2016]]
* [[Футболдан 2018 жылғы әлем біріншілігі|Футболдан  әлем чемпионаты 2018]]
* [[Футболдан 2000 жылғы Еуропа біріншілігі|Футболдан Еуропа чемпионаты 2020]]

== Жетістіктері ==

=== Командалық ===
«Лех»

* Польша чемпионы — 2014/2015
* Польша суперкубогы — 2015

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
*[http://www.90minut.pl/kariera.php?id=21696 90minut.pl]
*[https://int.soccerway.com/players/-/213909/ Профилі]

{{бастама}}[[Санат:Польша футболшылары]]
[[Санат:Польша Ұлттық футбол құрамасының ойыншылары]]
[[Санат:Сампдория ФК ойыншылары]]
[[Санат:Лех ФК ойыншылары]]
[[Санат:Торино ФК ойыншылары]]</text>
      <sha1>qs3znrgun093h843vdponjwpglvxrg1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жоба:Түркі марафоны 2022</title>
    <ns>102</ns>
    <id>681433</id>
    <revision>
      <id>3054805</id>
      <parentid>3054522</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T13:18:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>үлгі, толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12123" xml:space="preserve">[[Сурет:Wikimedians_of_Turkic_Languages_User_Group_Logo.svg|150px|right]]
'''&lt;center&gt;&lt;big&gt; Түркі марафоны 2022&lt;/big&gt;&lt;/center&gt;
&lt;center&gt;&lt;big&gt;1 - 31 шілде 2022&lt;/big&gt;'''&lt;/center&gt;
&lt;p&gt;&lt;/p&gt;
'''&lt;small&gt;&lt;center&gt;Жобаның халықаралық негізгі бетіне өту үшін [[m:Turkic_Marathon_2022|осында басыңыз]]&lt;/small&gt;'''&lt;/center&gt;&lt;p&gt;&lt;/p&gt;


&lt;big&gt;&lt;center&gt;'''Түркі марафоны 2022''' — 2022 жылдың 1 - 31 шілде аралығында өтетін контент дамытуға бағытталған халықаралық жоба. Жоба мақсаты — түркі тілдерінде сөйлейтін елдер және олардың мәдениеті туралы мақалалар жазып, түркі тілдерінде сөйлейтін уикипедияшылар арасындағы ынтымақтастықты нығайту. Әділқазылар алқасының бағалауынан кейін көрсетілген мерзім аралығында ең көп ұпай жинаған қатысушылар марапатталатын болады. Қазақ Уикипедиясына үлес қосқысы келетін кез келген адам төмендегі қатысушылар тізіміне өз атын қосса болады. Іске сәт!&lt;/center&gt;&lt;/big&gt;


'''&lt;center&gt;Төмендегі жалауларды түрту арқылы сол елдегі уикипедияшылардың ұсынған өздерінің мәдениеті туралы жаңадан жасауға тұрарлық мақалалар тізімін көре аласыз.&lt;/center&gt;'''
'''&lt;center&gt;Ескерту: Төмендегі тізімдегі мақалалар тек ұсыныс қана, одан өзге шарттарға сәйкес келетін мақалалар да сайысқа қатыса алады.&lt;/center&gt;'''
&lt;gallery mode=packed-hover  heights=30px&gt;
File:Flag_of__Azerbaijan.svg|&lt;br /&gt;[[:meta:Turkic Marathon 2022/List_of_Articles/Azerbaijan|Әзірбайжан]]|link=[[:meta:Turkic Marathon 2022/List_of_Articles/Azerbaijan]]|alt=Әзірбайжан
File:Flag_of__Bashkortostan.svg|&lt;br /&gt;[[:meta:Turkic Marathon 2022/List_of_Articles/Bashkortostan|Башқұртстан]]|link=[[meta:Turkic Marathon 2022/List_of_Articles/Bashkortostan]]|alt=Башқұртстан
File:Flag_of__East Turkestan.svg|&lt;br /&gt;[[:meta:Turkic Marathon 2022/List_of_Articles/East Turkestan|Шығыс Түркістан]]|link=[[meta:Turkic Marathon 2022/List_of_Articles/Bashkortostan]]|alt=Шығыс Түркістан
File:Flag_of_Gagauzia.svg|&lt;br /&gt;[[:meta:Turkic Marathon 2022/List_of_Articles/Gagauz|Ғағауыз]]|link=[[:meta:Turkic Marathon 2022/List_of_Articles/Gagauz]]|alt=Ғағауыз
File:Flag_of__Kazakhstan.svg|&lt;br /&gt;[[:meta:Turkic Marathon 2022/List_of_Articles/Kazakhstan|Қазақстан]]|link=[[:meta:Turkic Marathon 2022/List_of_Articles/Kazakhstan]]|alt=Қазақстан
File:Flag_of__Kyrgyzstan.svg|&lt;br /&gt;[[:meta:Turkic Marathon 2022/List_of_Articles/Kyrgyzstan|Қырғызстан]]|link=[[:meta:Turkic Marathon 2022/List_of_Articles/Kyrgyzstan]]|alt=Қырғызстан
File:Flag of the crimeans.svg|&lt;br /&gt;[[:meta:Turkic Marathon 2022/List_of_Articles/Crimean Tatars|Қырым татарлары]]|link=[[:meta:Turkic Marathon 2022/List_of_Articles/Crimean Tatars]]|alt=Қырым татарлары
File:Flag_of_Tatarstan.svg|&lt;br /&gt;[[:meta:Turkic Marathon 2022/List_of_Articles/Tatarstan|Татарстан]]|link=[[:meta:Turkic Marathon 2022/List_of_Articles/Kazakhstan]]|alt=Татарстан
File:Flag_of_Uzbekistan.svg|&lt;br /&gt;[[:meta:Turkic Marathon 2022/List_of_Articles/Uzbekistan|Өзбекстан]]|link=[[:meta:Turkic Marathon 2022/List_of_Articles/Uzbekistan]]|alt=Өзбекстан
File:Flag_of__Tuva.svg|&lt;br /&gt;[[:meta:Turkic Marathon 2022/List_of_Articles/Tuva|Тува Республикасы]]|link=[[:meta:Turkic Marathon 2022/List_of_Articles/Tuva]]|alt=Тува
File:Flag_of_Turkey.svg|&lt;br /&gt;[[:meta:Turkic Marathon 2022/List of Articles/Turkey|Түркия]]|link=[[:meta:Turkic Marathon 2022/List_of_Articles/Turkey]]|alt=Түркия
File:Flag of Sakha.svg|&lt;br /&gt;[[:meta:Turkic Marathon 2022/List of Articles/Sakha|Саха]]|link=[[:meta:Turkic Marathon 2022/List_of_Articles/Sakha]]|alt=Саха
&lt;/gallery&gt;

&lt;br /&gt;
&lt;center&gt;''Конкурсқа қатысушылардың бастаған және жетілдірілген мақалаларының тізімі''&lt;/center&gt;
&lt;div style=&quot;text-align:center;&quot;&gt;
&lt;!-- Please edit the &quot;URL&quot; accordingly, especially the &quot;section&quot; number; thanks --&gt;
{{Clickable button 2|Жаңа мақалалар|url=https://tools.wmflabs.org/fountain/editathons/turkic-marathon-2022-kk|class=mw-ui-progressive}}  
&lt;/div&gt;
&lt;center&gt;''Конкурс барысында бастаған мақалаңызды осында қосыңыз.''&lt;/center&gt;
&lt;div style=&quot;text-align:center;&quot;&gt;
&lt;!-- Please edit the &quot;URL&quot; accordingly, especially the &quot;section&quot; number; thanks --&gt;
{{Clickable button 2|Жаңа мақала қосу|url=https://tools.wmflabs.org/fountain/editathons/turkic-marathon-2022-kk/add |class=mw-ui-progressive}} 
&lt;/div&gt;
&lt;br /&gt;

{{multicol}}
; Сайысқа қатысу үшін
# Төмендегі &quot;қатысушылар&quot; бөліміне өз атыңызды қосыңыз.
# Қазақ Уикипедиясында тізімде аталған елдер мен халықтардың мәдениеті туралы мақала жазыңыз.
# Бастауға ұсынылған мақалалар тізімін ел атауларының үстіне басу арқылы көре аласыз. 
# Тізімдегі мақалалар тек ұсыныс қана; Сайыс тақырыбына сай келетін, бірақ тізімге қосылмаған басқа да мақалаларды да жаза аласыз. Мақалаларыңыз [[Уикипедия:Маңыздылық|маңыздылық]] критерилеріне сай келетініне көз жеткізіңіз.

; Марапаттар
* 1 орын:


; Ұйымдастырушылар мен әділқазылар
* Ұйымдастырушы: [https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Community_of_Kazakh_language_User_Group Уикимедиа қауымдастығының қазақтілді қолданушылар тобы]
* Әділқазы:
# [[User:Mehman97|Mehman97]]
# {{u|Batyrbek.kz|Batyrbek.kz}}
# {{u|Kaiyr|Kaiyr}}
;Қатысушылар
[[File:BoNM_-_Turkic_Council.png|right|120px|«Түркі» марапаттамасы]]
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|- align=&quot;left&quot;
! Қатысушы
! Мақала
! Талапқа сай мақала саны 
! Ұпай
|-
|{{u|Мағыпар}}
|{{ту|Әзірбайжан}}  [[Әзірбайжан]] 

1.[[Аршын мал алан (оперетта)]] 

2.[[Балабан (музыкалық аспап)]] 

3.[[Баку теңіз жағалауы бульвары]]

{{flag|Башқұртстан}} 

4.[[Денис Шафиков]]

5.[[Тарихи Башқұртстан]]
6.[[Башқұртстан Республикасының Ұлттық мұражайы]]

[[Сурет:Kokbayraq flag.svg|солға|25px|]] [[Шығыс Түркістан]] 
7.[[Қызыл үңгірлері]]

8.[[Ұйғыр әліпбиі]]

9.[[Сайфуддин Азизи]]

{{ту|Қырғызстан}} [[Қырғызстан]]

10.[[Эрлис Джекшенұлы Тердикбаев]]

11.[[Қырғызстандағы көлік жүйесі]]

[[Сурет:Flag of the Crimean Tatar people.svg|солға|right|25px|]] [[Қырым татарлары]] 
12.[[Әбіләкім Сәлімұлы Ғафаров]]

13.[[Исмаил Болатұлы Болатов]]

[[Сурет:Flag of Tatarstan.svg|25px|border]] [[Татарстан]] 

14.[[Әгерже ауданы]]

15.[[Татарстан халқы]]

{{ту|Өзбекстан}} [[Өзбекстан]] 

16.[[Ичан-Қала]]

17.[[Чор-Бакр]]

[[Сурет:Flag of Tuva.svg|25px|border]] [[Тыва]]

18.[[Шагаа]]

19.[[Танну-Ола]]

{{ту|Түркия}} [[Түркия]]

20.[[Сангариус көпірі]]

21.[[Сагалассос]]

[[Сурет:Flag of Sakha.svg|солға|25px]] [[Саха Республикасы]]

22.[[Саха пышағы]]

23.[[Василий Михайлович Егоров (боксёр)]]

[[Сурет:Flag of Gagauzia.svg|солға|25px|]] [[Ғағауызстан]] 
24.[[Етулия]]

25.[[Чок-Майдан]]

26.[[Бешалма]]

27.[[Авдарма]]

28.[[Буджак (Ғағауызстан)]]

29.[[Комрат]]

30.[[Дезгинжа]]

31.[[Русская Киселия]]

32.[[Кирсово]]

33.[[Конгаз]]

| 
|
|-
|{{u|Dimash Kenesbek}}
|{{ту|Әзірбайжан}}  [[Әзірбайжан]] 
1. [[Ішкі қала (Баку)]]

2. [[Мұхаммед мешіті (Баку)]] 

3. [[Қыз мұнарасы (Баку)]]

4. [[Атешгях]]

5. [[Ширван-Абшерон сәулет мектебі]]

{{ту|Өзбекстан}}  [[Өзбекстан]],&lt;br /&gt;  {{ту|Түрікменстан}}  [[Түрікменстан]]&lt;br /&gt; 
6. [[Жалаладдин Мәңгіберді]]

[[Сурет:Flag of Tatarstan.svg|25px|border]] [[Татарстан]]

7. [[Құл Шәриф]]

{{ту|Түркия}}  [[Түркия]]

8. [[Хайреддин Барбаросса]]

9. [[Ибраһим Шинаси]]

10. [[Осман Хамди Бей]]

{{ту|Өзбекстан}}  [[Өзбекстан]]

11. [[Хамит Әлімжан]]

12. [[Әбділхамит Шолпан]]

13. [[Тесік-Тас үңгірі]]
|
|
|-
|{{u|?}}
|{{ту|?}}  [[?]], 
|
|
|-
|{{u|?}}
|{{ту|?}}  [[?]], 
|
|
|-
|}
;Ұпайлар
#{{u|?}} 

* 
{{multicol-break}}
; Ережелер
# Сайыс барысында [[meta:Turkic Marathon 2022/Participants|осы жердегі]] тізімде көрсетілген '''Қазақстаннан басқа''' жарысқа қатысатын елдер (және де өзге түркі тілдес елдер) туралы бір тақырыпта жаңа мақала бастау керек.
# &lt;small&gt;'''2022 жылдың 1 шілдесі сағат 00.00 (UTC)''' мен '''2022 жылдың 31 шілдесі сағат 00.00 (UTC)'''&lt;/small&gt; арасында жаңадан жасалған мақалалар ғана сайысқа қатыса алады.
# Сайысқа ұйымдастырушылар мен әділқазылар алқасынан өзге барлық қатысушылар қатыса алады.
# Жарыс бойы кез келген уақытта қатысуға болады.
# Мақалалардағы ақпарат [[Уикипедия:Тексерілмелдігі|тексерілген]] болуы керек, [[Уикипедия:Сенімді дереккөздер|сенімді дереккөздер]]ге сүйеніп жазылып, [[Уикипедия:Мақаланы безендіру|мақаланы безендіру]] шарттарына сәйкес болу керек.
# Жоба барысында жасалған жаңа мақалалардың көлемі кем дегенде 2500 байт және 200 сөзден болуы керек.
# Ең кемі екі [[Уикипедия:Сенімді дереккөздер|сенімді дереккөз]] қосу, санат, интеруики, басқа бетке сілтемелер болуы керек.
# Тізім, кесте, үлгі не санаттар сайыс аясына кірмейді. Тізімдер мен кестелерде мәтін болса, олар есептеледі.
# 1-орын иелену үшін ең кемі 30 мақала, 2-орын үшін - 20 мақала, 3-орын үшін 10 мақала жазылуы керек.
{{multicol-end}}

[[Санат:Уикипедия:Жобалар]]</text>
      <sha1>4txy5p5eckztekd8e0fskhv4frteq79</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қазақстанның таратылған аудандары</title>
    <ns>0</ns>
    <id>683612</id>
    <revision>
      <id>3054801</id>
      <parentid>3054768</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T12:28:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="21202" xml:space="preserve">1991 жылдың 16 желтоқсанынан бері Қазақстанның таратылған аудандарының тізімі

== Ақмола (Целиноград) облысы ==
* [[Маринов ауданы]] — [[Мариновка (Ақмола облысы)|Мариновка]] ауылы
** 1997 жылы [[Атбасар ауданы]]на қосылды.
* [[Сілеті ауданы]] — [[Сілеті (Ақмола облысы)|Сілеті]] ауылы
** 1997 жылы [[Ерейментау ауданы]]на қосылды.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003370_ Ақмола облысының Сiлетi ауданын тарату туралы]&lt;/ref&gt;

== Ақтөбе облысы ==
* [[Ақтөбе ауданы]] — [[Ақтөбе]] қаласы
** 1997 жылы [[Ақтөбе қалалық әкімдігі]]не қосылды.&lt;ref name=&quot;Д3&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003550_ Ақтөбе, Батыс Қазақстан, Қызылорда және Қостанай облыстарының әкiмшiлiк-аумақтық құрылысындағы өзгерiстер туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Қарабұтақ ауданы|Әйтеке би ауданы]] — [[Қарабұтақ (Әйтеке би ауданы)|Қарабұтақ]] ауылы
** 1997 жылы Бөгеткөл ауданына қосылып, Бөгеткөл ауданына [[Әйтеке би ауданы|Әйтеке би]] есімі берілді.&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;
* [[Исатай ауданы (Ақтөбе облысы)|Исатай ауданы]] — [[Ақырап]] ауылы
** 1997 жылы [[Қобда ауданы]]на қосылды.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003427_ Ақтөбе облысының Исатай ауданын тарату туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Мұғаджар ауданы]] — [[Ембі]] қаласы
** 1997 жылы [[Мұғалжар ауданы|Октябрь ауданына]] қосылды.&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;

== Алматы облысы ==
* [[Кеген ауданы]] — [[Кеген (ауыл)|Кеген]] ауылы
** 1997 жылы [[Райымбек ауданы]]на қосылып, Райымбек ауданының орталығы [[Нарынқол]]дан Кегенге көшті. 2018 жылы қалпына келтірілді.&lt;ref name=&quot;Д1&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003528_ Алматы, Шығыс Қазақстан, Қарағанды және Солтүстiк Қазақстан облыстарының әкiмшiлiк-аумақтық құрылысындағы өзгерiстер туралы]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U1800000653 Алматы облысының әкімшілік-аумақтық құрылысындағы өзгерістер туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Күрті ауданы]] — [[Ақши (Іле ауданы)|Ақши]] ауылы
** 1997 жылы жері [[Балқаш ауданы|Балқаш]], [[Іле ауданы|Іле]], [[Жамбыл ауданы (Алматы облысы)|Жамбыл]] аудандарына берілді.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Шелек ауданы]] — [[Шелек (ауыл)|Шелек]] ауылы
** 1997 жылы [[Еңбекшіқазақ ауданы|Еңбекшіқазақ]] ауданына қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;

== Атырау (Гурьев) облысы ==
* [[Балықшы ауданы]] — [[Балықшы кенті|Балықшы]] кенті
** 1997 жылы [[Атырау қалалық әкімдігі]]не қосылды.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003515_ Атырау облысының Балықшы ауданын тарату туралы]&lt;/ref&gt;

== Батыс Қазақстан (Орал) облысы ==
* [[Ақжайық ауданы (Қазақ КСР)|Ақжайық ауданы]] — [[Ақжайық (Батыс Қазақстан облысы)|Ақжайық]] ауылы
** 1997 жылы [[Теректі ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д2&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003489_ Батыс Қазақстан облысының Ақжайық және Тайпақ аудандарын тарату, Чапаев ауданын қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Жалпақтал ауданы]] — [[Жалпақтал]] ауылы.
** 1997 жылы [[Казталов ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;
* [[Приурал ауданы]] — [[Дарьинское]] ауылы
** 1997 жылы [[Бәйтерек ауданы|Зеленов ауданына]] қосылды.&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;
* [[Тайпақ ауданы]] — [[Тайпақ (Батыс Қазақстан облысы)|Тайпақ]] ауылы
** 1997 жылы [[Ақжайық ауданы|Чапаев ауданына]] қосылды.&lt;ref name=&quot;Д2&quot; /&gt;

== Жезқазған облысы ==
* [[Ақадыр ауданы]] — [[Ақадыр]] кенті
** 1997 жылы [[Шет ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Жезді ауданы]] — [[Жезді (кент)|Жезді]] кенті
** 1997 жылы [[Ұлытау ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Приозерный ауданы|Тоқырауын ауданы]] — [[Шашубай|Озерный]] кенті
** 1997 жылы [[Ақтоғай ауданы (Қарағанды облысы)|Ақтоғай ауданына]] қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;

== Көкшетау облысы ==
*  [[Арықбалық ауданы]] — [[Арықбалық]] ауылы
** 1997 жылы [[Айыртау ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д5&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003482_ Көкшетау облысының әкiмшiлiк-аумақтық құрылысындағы өзгерiстер туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Келлер ауданы]] — [[Келлеровка]] ауылы
** 1997 жылы [[Тайынша ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д5&quot; /&gt;
* [[Көкшетау ауданы]] — [[Көкшетау]] қаласы
** 1997 жылы [[Зеренді ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д5&quot; /&gt;
* [[Ленинград ауданы]] — [[Ленинградское (Солтүстік Қазақстан облысы)|Ленинградское]] ауылы
** 1997 жылы [[Ақжар ауданы|Ленин ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д5&quot; /&gt;
* [[Рузаев ауданы]] — [[Рузаевка (Солтүстік Қазақстан облысы)|Рузаевка]] ауылы
** 1997 жылы [[Ғабит Мүсірепов ауданы|Куйбышев ауданына]] қосылды.&lt;ref name=&quot;Д5&quot; /&gt;
* [[Уәлиханов ауданы (Көкшетау облысы)|Уәлиханов ауданы]] — [[Уәлиханов (Біржан сал ауданы)|Уәлиханов]] ауылы
** 1997 жылы жері Қызылту, [[Біржан сал ауданы|Еңбекшілдер]] аудандарына қосылып, Қызылту ауданына [[Уәлиханов ауданы|Уәлиханов]] есімі берілді.&lt;ref name=&quot;Д5&quot; /&gt;
* [[Чистопол ауданы|Чистополье ауданы]] — [[Чистополье (Солтүстік Қазақстан облысы)|Чистополье]] ауылы
** 1997 жылы [[Ғабит Мүсірепов ауданы|Куйбышев ауданына]] қосылды.&lt;ref name=&quot;Д5&quot; /&gt;
* [[Чкалов ауданы]] — [[Чкалово (Солтүстік Қазақстан облысы)|Чкалово]] ауылы
** 1997 жылы [[Тайынша ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д5&quot; /&gt;

== Қарағанды облысы ==
* [[Молодежный ауданы]] — [[Молодежный (Қарағанды облысы)|Молодежный]] кенті 
** 1997 жылы [[Осакаров ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Қазыбек би ауданы (Қарағанды облысы)|Қазыбек би ауданы]] — [[Егіндібұлақ (Қарағанды облысы)|Егіндібұлақ]] ауылы
** 1997 жылы [[Қарқаралы ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Телман ауданы|Тельман ауданы]] — [[Ғабиден Мұстафин кенті|Токаревка]] кенті
** 1997 жылы [[Бұқар жырау ауданы|Ульянов ауданына]] қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Теңіз ауданы]] — [[Баршын (ауыл)|Баршын]] ауылы
** 1997 жылы [[Нұра ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;

== Қызылорда облысы ==
* [[Сырдария ауданы (Қазақ КСР)|Сырдария ауданы]] — [[Тасбөгет]] кенті
** 1997 жылы бір бөлігі [[Қызылорда қалалық әкімдігі]]не, бір бөлігі Тереңөзек ауданына қосылып, Тереңөзек ауданы [[Сырдария ауданы]] болып қайта аталды.&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;

== Павлодар облысы ==
* [[Ақсу ауданы (Павлодар облысы)|Ақсу ауданы]] —  [[Ақсу]] қаласы
** 1997 жылы [[Ақсу қалалық әкімдігі]]не қосылды.&lt;ref name=&quot;Д8&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003490_ Павлодар облысының Ақсу және Екiбастұз аудандарын тарату туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Екібастұз ауданы]] — [[Екібастұз]] қаласы 
** 1997 жылы [[Екібастұз қалалық әкімдігі]]не қосылды.&lt;ref name=&quot;Д8&quot; /&gt;

== Семей облысы ==
* [[Абыралы ауданы (Семей облысы)|Абыралы ауданы]] — [[Қайнар (Абай облысы)|Қайнар]] ауылы
** 1997 жылы [[Семей қалалық әкімдігі]]не қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Ақсуат ауданы]] — [[Ақсуат (Абай облысы)|Ақсуат]] ауылы&lt;ref name=&quot;Д11&quot;&gt;[https://akorda.kz/kz/kazakstan-respublikasynyn-akimshilik-aumaktyk-kurylysynyn-keybir-maseleleri-turaly-445742 Қазақстан Республикасының әкімшілік-аумақтық құрылысының кейбір мәселелері туралы]&lt;/ref&gt;
** 1997 жылы [[Тарбағатай ауданы]]на қосылып, Тарбағатай ауданының орталығы [[Ақжар (Шығыс Қазақстан облысы)|Ақжардан]] Ақсуатқа көшті. 2022 жылы қалпына келтірілді.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Жаңасемей ауданы]] — [[Семей]] қаласы
** 1996 жылы жері [[Семей қалалық әкімдігі]], [[Бесқарағай ауданы|Бесқарағай]], [[Бородулиха ауданы|Бородулиха]] аудандарына берілді.&lt;ref name=&quot;Д4&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U960003089_ Семей облысының Жаңасемей ауданын, Шымкент қаласындағы аудандарды тарату және Оңтүстiк Қазақстан облысының Леңгiр қаласын аудандық маңызы бар қалалардың санатына жатқызу туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Жаңа Шүлбі ауданы]] — [[Жаңа Шүлбі]] ауылы
** 1997 жылы [[Бородулиха ауданы]]на қосылды.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003335_ Семей облысының Новошульба ауданын тарату туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Мақаншы ауданы]] — [[Мақаншы]] ауылы
** 1997 жылы [[Үржар ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Таскескен ауданы]] — [[Таскескен (Абай облысы)|Таскескен]] ауылы
** 1996 жылы жері [[Аягөз ауданы|Аягөз]], [[Үржар ауданы|Үржар]] аудандарына берілді.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U960003164_ Семей облысының Таскескен ауданын тарату туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Шар ауданы]] —  [[Шар (қала)|Шар]] қаласы 
** 1997 жылы [[Жарма ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Шұбартау ауданы]] — [[Баршатас]] ауылы
** 1997 жылы [[Аягөз ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;

== Солтүстік Қазақстан облысы ==
* [[Возвышенка ауданы]] — [[Возвышенка (Мағжан Жұмабаев ауданы)|Возвышенка]] ауылы
** 1997 жылы [[Мағжан Жұмабаев ауданы|Булаев ауданына]] қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Мәскеу ауданы]] — [[Корнеевка (Солтүстік Қазақстан облысы)|Корнеевка]] ауылы
** 1997 жылы [[Есіл ауданы (Солтүстік Қазақстан облысы)|Ленин ауданына]] қосылды.&lt;ref name=&quot;Д6&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003461_ Солтүстiк Қазақстан облысының Москва және Соколов аудандарын тарату, Бескөл және Ленин аудандарын қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Преснов ауданы]] — [[Пресновка (Жамбыл ауданы)|Пресновка]] ауылы
** 1997 жылы [[Жамбыл ауданы (Солтүстік Қазақстан облысы)|Жамбыл ауданына]] қосылып, Жамбыл ауданының орталығы [[Благовещенка (Солтүстік Қазақстан облысы)|Благовещенкадан]] Пресновкаға көшті.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Соколов ауданы]] — [[Соколовка (Қызылжар ауданы)|Соколовка]] ауылы
** 1997 жылы [[Қызылжар ауданы|Бескөл ауданына]] қосылды.&lt;ref name=&quot;Д6&quot; /&gt;

== Талдықорған облысы ==
* [[Бөрілітөбе ауданы]] — [[Лепсі (Сарқан ауданы)|Лепсі]] ауылы
** 1997 жылы жері [[Ақсу ауданы|Ақсу]], [[Қапал ауданы|Қапал]], [[Қаратал ауданы|Қаратал]], [[Сарқан ауданы|Сарқан]] аудандарына берілді.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003371_ Талдықорған облысының Бөрлiтөбе ауданын тарату туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Гвардия ауданы]] — [[Қоғалы (Алматы облысы)|Қоғалы]] ауылы
** 1997 жылы [[Кербұлақ ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Қапал ауданы]] — [[Қапал (Алматы облысы)|Қапал]] ауылы
** 1997 жылы жері [[Ақсу ауданы|Ақсу]], [[Ескелді ауданы|Талдықорған]] аудандарына берілді.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Үйгентас ауданы]] — [[Қабанбай (Алматы облысы)|Қабанбай]] ауылы
** 1997 жылы [[Алакөл ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;

== Торғай облысы ==
* [[Амантоғай ауданы]] — [[Жалдама (ауыл)|Жалдама]] ауылы
** 1997 жылы [[Амангелді ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;
* [[Арқалық ауданы]] —  [[Родина (Қостанай облысы)|Родина]] ауылы
** 1997 жылы [[Арқалық қалалық әкімдігі]]не қосылды.&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;
* [[Жаңадала ауданы]] — [[Тасты-Талды]] ауылы
** 1997 жылы [[Жарқайың ауданы|Державин ауданына]] қосылды.&lt;ref name=&quot;Д7&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003604_ Ақмола облысының Жаңадала және Қима аудандарын тарату туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Қима ауданы]] — [[Жаңақима]] ауылы
** 1997 жылы [[Жақсы ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д7&quot; /&gt;
* [[Октябрь ауданы (Қостанай облысы)|Октябрь ауданы]] — [[Октябрьское (Қарасу ауданы)|Октябрьское]] ауылы
** 1997 жылы [[Қарасу ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;

== Түркістан (Шымкент, Оңтүстік Қазақстан) облысы ==
* [[Арыс ауданы]] — [[Арыс]] қаласы
** 2008 жылы [[Арыс қалалық әкімдігі]]не қосылды.
* [[Асықата ауданы]] — [[Асықата]] ауылы
** 1997 жылы [[Мақтаарал ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д9&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003474_ Оңтүстiк Қазақстан облысының әкiмшiлiк-аумақтық құрылысының кейбiр мәселелерi туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Жетісай ауданы]] — [[Жетісай]] қаласы
** 1997 жылы [[Мақтаарал ауданы]]на қосылып, Мақтаарал ауданының орталығы [[Мырзакент]]тен Жетісайға көшті. 2018 жылы қалпына келтірілді.&lt;ref name=&quot;Д9&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Д12&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U1800000698 Оңтүстік Қазақстан облысының әкімшілік-аумақтық құрылысындағы өзгерістер туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Келес ауданы]] — [[Абай (Келес ауданы)|Абай]] ауылы
** 1997 жылы [[Сарыағаш ауданы]]на қосылды. 2018 жылы қалпына келтірілді.&lt;ref name=&quot;Д9&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Д12&quot; /&gt;
* [[Түркістан ауданы]] — [[Түркістан (қала)|Түркістан]] қаласы
** 1997 жылы Түркістан қалалық әкімдігіне қосылды.&lt;ref name=&quot;Д9&quot; /&gt;

== Шығыс Қазақстан облысы ==
* [[Большенарым ауданы]] — [[Үлкен Нарын|Большенарым]] ауылы
** 1997 жылы [[Катонқарағай ауданы|Катонқарағай ауданына]] қосылып, Катонқарағай ауданының орталығы [[Катонқарағай]]дан Большенарымға көшті.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Марқакөл ауданы]] — [[Марқакөл (ауыл)|Алексеевка]] ауылы
** 1997 жылы [[Күршім ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Самар ауданы]] — [[Самарское (Шығыс Қазақстан облысы)|Самарское]] ауылы
** 1997 жылы [[Көкпекті ауданы]]на қосылды. 2022 жылы қалпына келтірілді.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Д11&quot; /&gt;
* [[Таврия ауданы]] — [[Таврическое (Шығыс Қазақстан облысы)|Таврическое]] ауылы
** 1997 жылы [[Ұлан ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;

== Қалалық аудандар ==
=== [[Ақтөбе]] ===
* Пролетар ауданы (1988 жыл)
* Фрунзе ауданы (1988 жыл)

=== [[Алматы]] ===
* Алатау ауданы (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д10&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003342_ Алматы қаласының Алатау мен Мәскеу аудандарын тарату туралы]&lt;/ref&gt;
* Мәскеу ауданы (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д10&quot; /&gt;

=== [[Қарағанды]] ===
* Железнодорожный ауданы (1997 жыл)
** [[Әлихан Бөкейхан ауданы|Октябрь ауданына]] қосылды
* Киров ауданы (1997 жыл)
** [[Әлихан Бөкейхан ауданы|Октябрь ауданына]] қосылды&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* Ленин ауданы (1997 жыл)
** [[Қазыбек би ауданы (Қарағанды)|Совет ауданына]] қосылды&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;

=== [[Өскемен]] ===
* Левобережный ауданы
* Октябрь ауданы
* Үлбі ауданы

=== [[Павлодар]] ===
* Ильич ауданы (1999 жыл)
* Индустриальный ауданы (1999 жыл)

=== [[Семей]] ===
* Әуезов ауданы (1994 жыл)
* Ленин ауданы (1994 жыл)

=== [[Тараз]] (Жамбыл) ===
* Заводской ауданы
* Центральный ауданы

=== [[Шымкент]] ===
* Абай ауданы (1996 жыл)&lt;ref name=&quot;Д4&quot; /&gt;
** 2004 жылы қайтадан құрылды

[[Санат:Қазақстан аудандары]]
[[Санат:Қазақстанның таратылған аудандары]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>qpa2ynxh7038xenwhc9gj0tuntahhxb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>2022 жылғы Қарақалпақстандағы наразылықтар</title>
    <ns>0</ns>
    <id>685043</id>
    <revision>
      <id>3054958</id>
      <parentid>3054578</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T07:35:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="36611" xml:space="preserve">{{Оқиға 
|атауы = 2022 жылғы Қарақалпақстандағы наразылықтар
|сурет = Qaraqalpaqstan_Respublikasi_in_Uzbekistan.svg
|сурет атауы = Қарақалпақстан Өзбекстан картасында
|сурет ені = 310
|дата = 2022 жылдың 1 — 3 шілдесі&lt;ref name=&quot;Eurasianet&quot;&gt;{{cite web|last1=Lillis|first1=Joanna|title=Karakalpakstan: Dazed, confused and angry after deadly turmoil|url=https://eurasianet.org/karakalpakstan-dazed-confused-and-angry-after-deadly-turmoil|website=Eurasianet|accessdate=11 шілде 2022|date=7 шілде 2022}}&lt;/ref&gt;
|ұзақтық = 
|орын = [[Сурет:Flag of Karakalpakstan.svg|23px]] [[Қарақалпақстан]],&lt;br&gt;{{байрақ|Өзбекстан}}
|себебі =
* Қарақалпақстан Республикасы мәртебесінің сипаттамасынан &quot;егемен&quot; деген сөз алып тасталған, сондай-ақ Республиканың Өзбекстаннан бөліну құқығы туралы айтылған Өзбекстан Конституциясының жаңа редакциясының жобасын қоғамдық талқылауға шығару
* Дәулетмұрат Тәжімұратовтың қамауға алынуы
|нәтижесі =
* Өзбекстан президентінің Қарақалпақстан Республикасының егемендігіне қатысты Конституцияның 70, 71, 72, 74, 75 баптарын өзгертпеу туралы ұсынысы
* Қарақалпақстан аумағында бір ай бойы төтенше жағдай енгізілуі
|өлім = 
* 21 адам &lt;small&gt;(Өзбекстан Бас прокуратурасының мәліметі бойынша)&lt;/small&gt;&lt;ref name=&quot;Kun&quot;&gt;{{cite news |title=Қорақалпоғистонда содир бўлган воқеалар оқибатида яна 3 киши вафот этди |url=https://kun.uz/news/2022/07/18/qoraqalpogistonda-sodir-bolgan-voqealar-oqibatida-yana-3-kishi-vafot-etdi |accessdate=21 шілде 2022 |agency=Kun |date=18 шілде 2022}}&lt;/ref&gt;
|жарақаттанғандар =
* 243 адам (соның ішінде 38 құқық қорғау органдарының өкілдері) &lt;small&gt;(Өзбекстан Бас прокуратурасының мәліметі бойынша)&lt;/small&gt;&lt;ref name=&quot;Reuters&quot;&gt;{{cite news |last1=Auyezov |first1=Olzhas |title=Uzbekistan says 18 killed, hundreds wounded in Karakalpakstan unrest |url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/uzbekistan-says-243-wounded-karakalpakstan-unrest-2022-07-04/ |accessdate=4 шілде 2022 |work=Reuters}}&lt;/ref&gt;
* мыңдаған адам &lt;small&gt;(Қарақалпақстан Денсаулық сақтау министрлігінің мәліметі бойынша)&lt;/small&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/uzbekistans-president-says-there-are-casualties-protests-russian-agencies-2022-07-03 |title=Uzbekistan reports casualties in unrest, opposition says at least 5 killed }}&lt;/ref&gt;
|тұтқындалғандар = 516 адам&lt;ref name=&quot;Mediazona&quot;&gt;{{cite news |title=Генпрокуратура Узбекистана: во время протестов в Нукусе погибли 18 человек |url=https://mediazona.ca/chronicle/nukus-protiv?_share=1&amp;event=48639 |accessdate=6 шілде 2022 |work=Mediazona |date=4 шілде 2022 |language=ru}}&lt;/ref&gt;
|карта ел = Өзбекстан
}}
'''Қарақалпақстандағы наразылықтар''' — 2022 жылы [[Қарақалпақстан|Қарақалпақстандағы]] наразылық [[Митинг|митингі]] ретінде басталып, [[Қарсылық қозғалысы|қақтығыстарға]] ұласқан оқиғалар.

Наразылықтар 2022 жылғы 1 шілдеде Өзбекстан Конституциясының жаңа редакциясының жобасы қоғамдық талқылауға шығарылғаннан кейін басталды, онда Қарақалпақстан Республикасының мәртебесін сипаттаудан &quot;егемен&quot; сөзі алынып тасталды, сондай-ақ Республиканың Өзбекстаннан бөліну құқығы туралы ескерту алынып тасталды. Наразылықтар Қарақалпақстан Республикасының астанасы [[Нүкіс|Нүкіста]] басталды, бірақ кейінірек Шымбай мен Мойнаққа таралды. Наразылық білдірушілер Конституцияның жаңа редакциясының жобасына қарсы шықты.

== Алғышарттары ==
=== Ауданның бірегейлігі === 
Қарақалпақстан Республикасы – дүние жүзіндегі өмір сүруі бойынша ең қиын жерлердің бірі. Қарақалпақстан территориясының 85 пайыздан астамын [[Қызылқұм (шөл)|Қызылқұм]] алып жатыр және Өзбекстан аумағының 40% құрайды. Өңірде су тапшылығы мәселесі бар. 2002 жылғы мәліметтер бойынша Қарақалпақстаннан [[Қазақстан|Қазақстанға]] тұрақты тұру үшін 250 мыңнан астам адам көшіп келген, бұл Қарақалпақстан халқының бестен бір бөлігін құрайды. Сонымен қатар, экономикалық қиын жағдайда тұрған Қарақалпақстанда [[Арал теңізі]] деңгейінің төмендеуіне байланысты күрделі экологиялық жағдайға тап болды.

[[1932 жыл|1932 жылы]] [[20 наурыз|20 наурызда]] [[Ресей Кеңестік Федерациялық Социалистік Республикасы|РКФСР]] құрамындағы [[Қарақалпақ автономиялы облысы|Қарақалпақстан автономиялық облысы]] РКФСР құрамындағы [[Қарақалпақстан Автономиялық Кеңестік Социалистік Республикасы|Қарақалпақстан АКСР]] болып қайта құрылды. [[1936 жыл|1936 жылы]] [[5 желтоқсан|5 желтоқсанда]] бұл автономиялық республика [[Өзбек Кеңестік Социалистік Республикасы|Өзбек КСР]]-нің құрамына қосылды.

[[1990 жыл|1990 жылы]] [[14 желтоқсан|14 желтоқсанда]] Қарақалпақстан АКСР Жоғарғы Кеңесі жалпы халықтық референдум арқылы тәуелсіздік алуға мүмкіндік беретін егемендік туралы [[Декларация|Декларацияға]] қол қойды. 1992 жылы 9 қаңтарда Қарақалпақстан АКСР-ы таратылып, оның орнына [[Қарақалпақстан|Қарақалпақстан Республикасы]] құрылды. [[1993 жыл|1993 жылы]] көптеген талқылаулардан кейін Қарақалпақстан 20 жыл бойы [[Өзбекстан|Өзбекстанның]] субъектісі болып қалатыны туралы мемлекетаралық келісімге қол қойылды. [[2013 жыл|2013 жылы]] бұл келісім жай ғана қабылданбады, ал Қарақалпақстан Өзбекстан құрамындағы автономиялық республика болып қала берді.

=== Конституцияға түзетулер (2022) ===
2022 жылдың 16 мамырында Өзбекстанның либералды-демократиялық партиясы Өзбекстан Конституциясына өзгертулер мен толықтырулар жобасын ұсынды&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=uz|url=http://daryo.uz/2022/05/16/ozlidep-konstitutsiyaga-ozgartirish-va-qoshimchalar-kiritish-jarayonini-boshlash-taklifi-bilan-chiqdi/|title=O‘zLiDeP Konstitutsiyaga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish jarayonini boshlash taklifi bilan chiqdi|website=Daryo.uz|accessdate=2022-07-03}}&lt;/ref&gt;. 17 мамырда Өзбекстан Республикасы Олий Мажлисінің заң шығару палатасында Өзбекстанның Либералды-демократиялық партиясы мен Өзбекстанның &quot;Миллий тикланиш&quot; демократиялық партиясының фракцияларының бірлескен отырысы өтті, онда Өзбекстан Конституциясына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы қаулы жобасы қаралды. Оны екі фракцияның депутаттары мақұлдады&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=uz|url=http://daryo.uz/2022/05/17/konstitutsiyaga-ozgartirish-va-qoshimchalar-kiritish-borasidagi-qaror-loyihasi-deputatlar-tomonidan-maqullandi/|title=Konstitutsiyaga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish borasidagi qaror loyihasi deputatlar tomonidan ma’qullandi|website=Daryo.uz|accessdate=2022-07-03}}&lt;/ref&gt;. 20 мамырда Өзбекстан Конституциясына өзгерістер енгізу жөніндегі арнайы комиссия құрылды&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=uz|url=http://daryo.uz/2022/05/20/ozbekiston-konstitutsiyasiga-ozgartirish-kiritish-va-tashkiliy-chora-tadbirlarni-amalga-oshirish-yuzasidan-konstitutsiyaviy-komissiya-tuzildi/|title=O‘zbekiston Konstitutsiyasiga o‘zgartirish kiritish yuzasidan Konstitutsiyaviy komissiya tuzildi|website=Daryo.uz|accessdate=2022-07-03}}&lt;/ref&gt;. 24 Маусымда Өзбекстан Республикасы Олий Мажлисінің заң шығару палатасының депутаттары Өзбекстан Республикасының Конституциясына өзгерістер енгізу туралы заң жобасын бірауыздан мақұлдады&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=ei58QCKbas|title=Узбекистан: Приравняют ли Каракалпакстан к региону или чем недовольны каракалпаки?|author=|website=YouTube|date=2022-07-01|accessdate=2022-07-03}}&lt;/ref&gt;.

2022 жылғы 25 маусымда өзбек билігі Өзбекстан Конституциясының жаңа редакциясының жобасын қоғамдық талқылауға шығарды. Толығымен Қарақалпақстан Республикасына арналған 17-бөлімде бөлімнің екі негізгі тезисі Қарақалпақстанның Егемен республика екендігі және осы республиканың халқы Қарақалпақстан тұрғындарының жалпы референдумы негізінде Өзбекстаннан бөлінуге құқылы екендігі айтылған. Бұл тармақтар Конституцияның жаңа редакциясынан алынды. Жобаны талқылау сол жылдың 4 шілдесіне дейін жалғасады; содан кейін билік референдум күнін белгілейді&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=en|url=https://russian.eurasianet.org/%D1%83%D0%B7%D0%B1%D0%B5%D0%BA%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD-%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F-%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%82%D1%83%D1%86%D0%B8%D1%8F-%E2%80%93-%D0%BF%D0%BB%D1%8E%D1%81-%D0%B4%D0%BB%D1%8F-%D0%BC%D0%B8%D1%80%D0%B7%D0%B8%D1%91%D0%B5%D0%B2%D0%B0-%D0%BC%D0%B8%D0%BD%D1%83%D1%81-%D0%B4%D0%BB%D1%8F-%D0%BA%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%BF%D0%B0%D0%BA%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B0|title=Узбекистан: новая конституция – плюс для Мирзиёева, минус для Каракалпакстана {{!}} Eurasianet|website=russian.eurasianet.org|accessdate=2022-07-02}}&lt;/ref&gt;.

26 маусым күні кешке [[Әлеуметтік желілер|әлеуметтік желілерде]] Қарақалпақстан тұрғындарының жаппай сөз сөйлеуге шақыруы пайда болды&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://rus.azattyq.org/a/31925661.html|title=В Каракалпакстане — протесты против поправок о статусе автономной республики. МВД Узбекистана назвал акции «незаконными»|accessdate=2022-07-02}}&lt;/ref&gt;. Белсенділер Конституцияның жаңа редакциясының жобасына қарсы шығып, онда республиканың егемендігіне төнген қауіпті көрді. Қарақалпақстанның оппозициялық саясаткерлері Конституцияның жаңа редакциясымен үзілді-кесілді келіспейтіндіктерін білдірді, бірақ қазіргі билік, оның ішінде Өзбекстан президенті Шавкат Мирзиеев бұл туралы айтпауды жөн көрді. [[Азаттық радиосы|Азаттық радиосының]] хабарлауынша, жобаға қарсы шыққан пабликтер мен [[Telegram|телеграм]] арналардың әкімшілеріне Өзбекстанның құқық қорғау органдары қысым көрсетіп отыр&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://rus.azattyq.org/a/karakalpakstan-respublika-sostave-uzbekistana-mozhet-utratit-suverennyy-status-zhiteli-vozmuscheny/31924059.html|title=Республика в составе Узбекистана может утратить суверенный статус. Жители возмущены|accessdate=2022-07-02}}&lt;/ref&gt;. 27 маусымда Нүкіс тұрғындары қалада мобильді [[Интернет|интернетке]] қол жетімділікті шектеді деп жазды&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://theins1.press/news/252780|title=В Каракалпакстане начались протесты против поправок к конституции Узбекистана, из-за которых республика может лишиться суверенного статуса|website=The Insider|accessdate=2022-07-02}}&lt;/ref&gt;.

== Оқиғалар желісі ==
[[Сурет:Aftermath of the 2022 Karakalpak protests (4).jpg|270px|нобай|Нүкіс қаласында көше сыпырушы өртеніп кетті.]]
Конституцияға өзгертулер мен толықтырулар енгізілгелі бері Қазақстан мен Қарақалпақстанда тұратын қарақалпақтар әлеуметтік желілерде өз қарсылықтарын білдірген видео және мәтіндік үндеулерін жариялады. 26 маусымнан бастап әлеуметтік желілер арқылы халықты шеруге шақыру әрекеттері басталды. 27 маусымнан бастап Қарақалпақстанда мобильді интернет сапасы нашарлады&lt;ref name=&quot;bfm0702&quot;&gt;{{cite web |title=Жители Каракалпакстана вышли на протесты из-за поправок к Конституции Узбекистана |url=https://www.bfm.ru/news/503603 |date=2 шілде 2022 |publisher=Business FM |lang=ru}}&lt;/ref&gt;. Қарақалпақстандық блогер Дәулетмұрат Тәжімұратов 5 шілдеде халықты конституцияның қайта қаралуына қарсы шеру ұйымдастыруға шақырды.

2022 жылдың 1 шілдесі күні кешке қарай жүздеген адам (кейбіреулерінің қолдарында Қарақалпақстан туы бар) көшеге шықты. Олар Нүкіс көшелерімен жаппай шеру ұйымдастырып, орталық базар алдында рұқсат етілмеген шерулер ұйымдастырды. Сол күні қауіпсіздік органдарының өкілдері Дәулетмұрат Тәжімұратовты шеру белсендісі ретінде тұтқындаған. Осы кезде Нүкіс қаласында мыңға жуық адам Өзбекстан Конституциясына өзгертулер мен толықтырулар енгізу арқылы Қарақалпақстан Республикасының егемендігін жою әрекеттеріне қарсы шықты, олардың бір бөлігінің қолында Қарақалпақстанның туы болды. Дәулетмұрат Тәжімұратов қамауға алынғаннан кейін шерулер күшейе түсті. Тәжімұратовты босатуды талап еткен жұрт «Дәулет» деп айғайлады. Көп ұзамай Тәжімұратов босатылды. Кейінірек демонстрациялар Шымбай мен Мойнақта да байқалды&lt;ref name=&quot;azat0702&quot;&gt;{{cite web |title=Протесты в Каракалпакстане: люди вышли на улицы из-за инициативы Ташкента изменить статус республики |url=https://rus.azattyq.org/a/uzbekistan-autonomous-region-of-karakalpakstan-against-constitutional-reform/31925698.html |publisher=[[Азаттық радиосы]] |date=2 шілде 2022 |lang=ru}}&lt;/ref&gt;. Өзбекстанның Ішкі істер министрлігі Қарақалпақстаннан келген кейбір адамдар түсінбеушілік, конституция нұсқасын дұрыс түсінбеу салдарынан шеру ұйымдастырып, ішкі істер қызметкерлері жағдайды бақылауға алып, тыныштықты сақтағанын хабарлады&lt;ref name=&quot;kuniib0701&quot;&gt;{{cite web |title=Жамоат тартиби тикланиб, тушунтириш ишлари олиб борилмоқда — ИИВ Нукусдаги ноқонуний митинг ҳақида |url=https://kun.uz/news/2022/07/01/jamoat-tartibi-tiklanib-tushuntirish-ishlari-olib-borilmoqda-iiv-nukusdagi-noqonuniy-miting-haqida |date=1 шілде 2022 |lang=uz}}&lt;/ref&gt;.

Қарақалпақстан Жоғарғы Кеңесі берген мәліметі бойынша, наразылық акциясына қатысушылар мемлекеттік басқару органдарының ғимараттарын басып алуға әрекеттенген&lt;ref name=&quot;jkenes&quot;&gt;{{cite web |title=Қарақалпақстанда жүз берген жағдайларға байланыслы |url=https://joqargikenes.uz/qr/11171.html |date=2 шілде 2022}} {{lang-kaa|Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesi}}&lt;/ref&gt;. 2 шілдеде Қарақалпақстанның [[Қоңырат ауданы]] мен Қазақстанның [[Маңғыстау облысы|Маңғыстау облысының]] [[Бейнеу ауданы|Бейнеу ауданын]] байланыстыратын &quot;Даут-ата&quot; бекетінен өтуіне шектеу қойылды. Бұл бағытта теміржол қозғалысы тоқтатылатыны хабарланды&lt;ref name=&quot;kundo0702&quot;&gt;{{cite web |title=“Довуд ота” постидан Қозоғистонга ўтиш ва қайтиш вақтинча тўхтатилди |url=https://kun.uz/news/2022/07/02/dovud-ota-postidan-qozogistonga-otish-va-qaytish-vaqtincha-toxtatildi |accessdate=3 шілде 2022 |publisher=kun.uz |date=2 шілде 2022 |lang=uz}}&lt;/ref&gt;. Үкімет Қарақалпақстанға Ұлттық ұланның қосымша күштерін жіберді&lt;ref name=&quot;dwve0702&quot;&gt;{{cite web |last1=Венкина |first1=Екатерина |title=В Узбекистане протестуют против поправок в конституцию |url=https://www.dw.com/ru/v-uzbekistane-protestujut-protiv-popravok-v-konstituciju/a-62335890 |accessdate=3 шілде 2022 |publisher=DW |date=2 шілде 2022 |lang=ru}}&lt;/ref&gt;. [[Өзбекстан Республикасының Президенті|Өзбекстан президенті]] [[Шавкат Миромонұлы Мирзиёев|Шавкат Мирзиеев]] 2 шілдеде (кейбір деректерде 1 шілдеге қараған түні) Қарақалпақстанға аттанды&lt;ref name=&quot;kunmn0702&quot;&gt;{{cite web |title=Шавкат Мирзиёев Нукусга жўнаб кетди |url=https://kun.uz/news/2022/07/02/shavkat-mirziyoyev-nukusga-jonab-ketdi |accessdate=3 шілде 2022 |date=2 шілде 2022 |lang=uz}}&lt;/ref&gt;. Нүкіс қаласында өткен мәжілісте Мирзиеев егер Қарақалпақстан халқы наразы болса, Қарақалпақстан туралы баптар өзгермейтінін мәлімдеді&lt;ref name=&quot;kunmm0702&quot;&gt;{{cite web |title=Шавкат Мирзиёев: “Қорақалпоқ халқи норози бўлса, биронта модда ўзгармайди” (видео) |url=https://kun.uz/news/2022/07/02/shavkat-mirziyoyev-qoraqalpoq-xalqi-norozi-bolsa-bironta-modda-ozgarmaydi-video |accessdate=3 шілде 2022 |date=2 шілде 2022 |lang=uz}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://halyqline.kz/aelem-zhangalyqtary/oezbek-parlamenti-konstitwcijadaghy-qaraqalpaqstan-statwsy-zhajly-baptar-oezgermejtinin-rastady/|title=Өзбек парламенті Конституциядағы Қарақалпақстан статусы жайлы баптар өзгермейтінін растады|website=halyqline.kz|date=2022-07-04|accessdate=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;.

== Коменданттық сағат ==
[[Сурет:Aftermath of the 2022 Karakalpak protests (2).jpg|270px|нобай|Наразылықтардан кейінгі жағдай.]]
Қарақалпақстанда 2022 жылдың 3 шілдесі сағат 01:00-ден 2022 жылдың 2 тамызы сағат 00:00-ге дейін (бір ай) төтенше жағдай жарияланды. Оған сәйкес, коменданттық сағат бір ай бойы 21:00-ден 7:00-ге дейін күшінде болады&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://kaz.zakon.kz/6009459-karakalpakstanda-totenshe-zhagdai-rezhimi-engizildi.html|title=Қарақалпақстанда төтенше жағдай режимі енгізілді|website=kaz.zakon.kz|date=2022-07-03|accessdate=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;. Қарақалпақстан аумағында облыстық басқарма құрылып, оған «Төтенше жағдай туралы» заңда көзделген барлық өкілеттіктер берілді. Өзбекстан Ұлттық ұлан қолбасшысы Рустам Жораев Қарақалпақстан коменданты болып тағайындалды&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=uz|url=https://kun.uz/news/2022/07/02/qoraqalpogiston-respublikasida-favqulodda-holat-elon-qilindi|title=Қорақалпоғистонда фавқулодда ҳолат эълон қилинди|author=Kun uz|website=Kun.uz|access-date=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;.

Коменданттық сағат кезінде келесі шаралар мен шектеулер жарияланды:

* қоғамдық тәртіпті, аса маңызды және жіктелген объектілерді, халықтың тіршілік әрекетін қамтамасыз ететін инфрақұрылым объектілерін қорғау күшейтіледі;
* Қарақалпақстан Республикасында жүрiп-тұру, соның iшiнде автокөлiк құралдарының жүру бостандығы шектелген;
* жеке тұлғалардың жеке басын куәландыратын құжаттары тексеріледі, олар жеке қаралады, заттары мен көліктері қаралады;
* Қарақалпақстанға кіру және одан шығу шектелген;
* бейбіт жиындар, ойын-сауық, спорттық және басқа да бұқаралық іс-шараларды ұйымдастыруға және өткізуге тыйым салынады;
* заңды тұлғалардың қызметін тоқтата тұруға немесе тоқтатуға бағытталған ереуілдерге және кез келген басқа әрекеттерге тыйым салынады;
* қаруды, оқ-дәрілерді, жарылғыш заттарды, арнайы құралдарды, улы заттарды сатуға тыйым салынады. Сондай-ақ, есірткі және есірткі құралдары, психотроптық заттар, этил спирті мен алкоголь өнімі айналымының ерекше тәртібі енгізіледі;
* жеке тұлғалардан қару-жарақ пен оқ-дәрілер, улы заттар, ал заңды тұлғалардан қару-жарақ, оқ-дәрілер мен улы заттармен бірге әскери және оқу-жаттығу техникасы, жарылғыш және радиоактивті заттар уақытша тәркіленеді.

== Шығындар == 
4 шілдеде [[Өзбекстан Республикасының Бас прокуратурасы]] Нөкістегі тәртіпсіздіктер салдарынан 18 адамның қаза тапқанын, 243 адамның жараланғанын (соның ішінде 38 құқық қорғау органдарының өкілдері) және 516 адамның тұтқындалғанын хабарлады&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://www.gazeta.uz/ru/2022/07/04/nukus-victims/|title=В Нукусе погибло 18 человек, в больницах находится 94 раненых|website=Газета.uz|date=4 шілде 2022|accessdate=4 шілде 2022}}&lt;/ref&gt;.

== Реакция ==
* {{ту|БҰҰ}} [[Біріккен Ұлттар Ұйымы|БҰҰ]]-ның адам құқықтары жөніндегі жоғарғы комиссары [[Мишель Бачелет]] Өзбекстан үкіметін оқиғаға қатысты «тез, тәуелсіз және ашық тергеу жүргізуге» және Қарақалпақстандағы интернетке салынған тыйымды алып тастауға шақырды&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.gazeta.uz/ru/2022/07/06/ohchr/?utm_source=push&amp;utm_medium=telegram|title=Верховный комиссар ООН призвала не ограничивать интернет в Каракалпакстане|website=gazeta.uz|date=6 шілде 2022|lang=ru}}&lt;/ref&gt;.
* {{ту|Беларусь}} [[Беларусь]] президенті [[Александр Григорьевич Лукашенко|Александр Лукашенко]] Беларусь Республикасының Тәуелсіздік күніне орай өткен жиында: «Біз Өзбекстанға бірнеше фактілер айттық. Саммиттердің бірінде айтқанымда олар тіпті ренжіп қалды. Кеше не болды? Өзбекстанның жартысына жуығы Қарақалпақстан туралы конституцияда бірдеңе дұрыс емес деп тапты (референдум өткізу кезінде), бұл тәртіпсіздіктерді тудырды»&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=en|url=https://eng.belta.by/president/view/lukashenko-they-start-destabilizing-central-asia-151514-2022/|title=Lukashenko: They start destabilizing Central Asia|website=eng.belta.by|date=2 шілде 2022}}&lt;/ref&gt;.
* {{ту|Еуропа одағы}} [[Еуропа одағы|Еуропа Одағы]] Өзбекстанды «Қарақалпақстандағы зорлық-зомбылық оқиғалары бойынша ашық және тәуелсіз тергеу жүргізуге» шақырды. Сондай-ақ президенттің халық наразылығын тудырған конституциялық өзгерістерге жедел әрекетін атап өтті. Президент Еуропалық кеңес басшысымен телефон арқылы сөйлесті&lt;ref&gt;{{Cite news |date=4 шілде 2022 |title=Uzbekistan Says 18 Killed In Karakalpakstan Unrest |work=Radio Free Europe/Radio Liberty |url=https://www.rferl.org/a/uzbek-president-fatalities-karakalpakstan-protests/31926986.html |access-date=4 шілде 2022|lang=en}}&lt;/ref&gt;.
* {{ту|Ресей}} [[Ресей|Ресей Федерациясының]] Сыртқы істер министрлігі Өзбекстан үкіметіне сенетінін айтып, бұл мәселе Өзбекстанның ішкі мәселесі ретінде қарастырылатынын атап өтті. Ол мүдделі тараптарды мәселені жаппай тәртіпсіздікпен емес, заңды жолмен шешуге шақырды.
* {{ту|Үндістан}} [[Үндістан]] Сыртқы істер министрлігінің өкілі Ариндам Багчи Өзбекстан үкіметінің бейбітшілікті сақтау және жағдайдың шиеленісуіне жол бермеу жөніндегі күш-жігерін қолдайтынын айтты. Сондай-ақ шерулер кезінде қаза болғандардың туыстарына көңіл айтты&lt;ref&gt;{{Cite news |date=6 шілде 2022 |author=Press Trust of India|title=India Hopes for Early Stabilisation of Situation in Uzbek Province Hit by Violent Protests |work=News 18 |url=https://www.news18.com/news/india/india-hopes-for-early-stabilisation-of-situation-in-uzbek-province-hit-by-violent-protests-5504593.html |access-date=7 шілде 2022|lang=en}}&lt;/ref&gt;.
* {{ту|Қазақстан}} [[Қазақстан|Қазақстанның]] Сыртқы істер министрлігі Өзбекстан үкіметін қолдайтынын мәлімдеді. Мәлімдемеде былай делінген: «Өзбекстанның жоғарғы билік органдарының Қарақалпақстандағы жағдайды түзетуге қатысты шешімдерін құптаймыз және қолдаймыз. Бауырлас Өзбекстанда маңызды саяси дата – Конституцияға өзгерістер мен толықтырулар енгізу жөніндегі референдум қарсаңында бейбітшілік пен тыныштық орнайды деп сенеміз»&lt;ref&gt;{{cite news |title=Kazakh Foreign Ministry issues statement on Karakalpakstan unrest |url=http://tashkenttimes.uz/national/9174-kazakh-foreign-ministry-issues-statement-on-karakalpakstan-unrest |date=5 шілде 2022 |work=tashkenttimes.uz |lang=en}}&lt;/ref&gt;.
* {{ту|Қырғызстан}} 4 шілдеде [[Қырғызстан]] президенті [[Садыр Нұрғожаұлы Жапаров|Садыр Жапаров]] қырғыз саясаткерлерінің Өзбекстанда болып жатқан оқиғаларға қатты алаңдағанын, дер кезінде және нақты іс-әрекеттердің нәтижесінде Қарақалпақстандағы жағдайды бақылауға алғанын атап өтті&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=ky|url=https://super.kg/kabar/news/412095|title=Жапаров менен Мирзийоев телефон аркылуу сүйлөштү. Талкууланган маселелер}}&lt;/ref&gt;.
* {{ту|Қытай}} [[Қытай]] Сыртқы істер министрлігінің ресми өкілі Чжао Лицзянь Қытай Өзбекстан үкіметінің ұлттық тепе-теңдікті сақтау жөніндегі талпыныстарын қолдайтынын мәлімдеді. Ол сондай-ақ Өзбекстан Шавкат Мирзиеевтің басшылығымен тыныштығы мен бірлігін сақтай алатынын атап өтті&lt;ref&gt;{{Cite news |date=4 шілде 2022 |title=Foreign Ministry Spokesperson Zhao Lijian’s Regular Press Conference |work= |url=https://www.fmprc.gov.cn/mfa_eng/xwfw_665399/s2510_665401/2511_665403/202207/t20220704_10715130.html |access-date=7 July 2022 |lang=en}}&lt;/ref&gt;.
* {{ту|Түрікменстан}} [[Түрікменстан]] Сыртқы істер министрлігі «Өзбекстан басшылығының конституциялық құрылыс пен заңдылықты, халықтың қауіпсіздігі мен тыныштығын қорғаудағы дер кезінде және ерікті жұмысын» қолдайтынын білдірді&lt;ref&gt;{{cite news |title=Turkmenistan Foreign Ministry’s press release on recent events in Karakalpakstan |url=http://www.newscentralasia.net/2022/07/05/turkmenistan-foreign-ministrys-press-release-on-recent-events-in-karakalpakstan/ |access-date=5 шілде 2022 |work=www.newscentralasia.net |date=5 шілде 2022 |lang=en}}&lt;/ref&gt;.
* {{ту|Түркия}} [[Түркия]] Сыртқы істер министрлігі Өзбекстан үкіметі мен халқы бұл мәселені «ақыл-парасатпен, бейбітшілікпен және тыныштықпен» шешеді деп сенетінін айтты&lt;ref&gt;{{cite news |title=18 people killed during protests in Uzbekistan's Karakalpakstan|url=https://www.aa.com.tr/en/asia-pacific/18-people-killed-during-protests-in-uzbekistans-karakalpakstan/2629829 |first=Bahtiyar|last=Abdulkerimov|access-date=7 шілде 2022 |work=Anadolu Agency|date=4 шілде 2022 |lang=en}}&lt;/ref&gt;.
* {{ту|АҚШ}} [[Америка Құрама Штаттары|АҚШ]] Мемлекеттік департаментінің өкілі Нед Прайс Өзбекстан үкіметін адамның барлық негізгі құқықтарын, соның ішінде бейбіт шерулер мен сөз бостандығын қорғауға және адамдарға қарсы зорлық-зомбылықты тергеуге шақырды&lt;ref&gt;[https://nationalpost.com/pmn/news-pmn/u-s-calls-for-investigation-into-deadly-uzbekistan-violence/wcm/1a24d309-8705-4022-bce2-79b63ae84d3d/amp/ U.S. calls for investigation into deadly Uzbekistan violence | National Post]{{ref-en}}&lt;/ref&gt;.

== Тағы қараңыз ==
* [[2022 жылғы Қазақстандағы наразылық шаралары]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
{{commonscat|2022 Karakalpak protests|Қарақалпақстандағы наразылықтар}}

[[Санат:Ағымдағы оқиғалар]]
[[Санат:2022 жылғы наразылықтар]]
[[Санат:Қарақалпақстан тарихы]]
[[Санат:Өзбекстанда көтерілістер]]</text>
      <sha1>e03k8l9odyfrhwp2b3g1dd3adji754e</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054960</id>
      <parentid>3054958</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T07:51:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="36538" xml:space="preserve">{{Оқиға 
|атауы = 2022 жылғы Қарақалпақстандағы наразылықтар
|сурет = Qaraqalpaqstan_Respublikasi_in_Uzbekistan.svg
|сурет атауы = Қарақалпақстан Өзбекстан картасында
|сурет ені = 310
|дата = 2022 жылдың 1 — 3 шілдесі&lt;ref name=&quot;Eurasianet&quot;&gt;{{cite web|last1=Lillis|first1=Joanna|title=Karakalpakstan: Dazed, confused and angry after deadly turmoil|url=https://eurasianet.org/karakalpakstan-dazed-confused-and-angry-after-deadly-turmoil|website=Eurasianet|accessdate=11 шілде 2022|date=7 шілде 2022}}&lt;/ref&gt;
|ұзақтық = 
|орын = [[Сурет:Flag of Karakalpakstan.svg|23px]] [[Қарақалпақстан]],&lt;br&gt;{{байрақ|Өзбекстан}}
|себебі =
* Қарақалпақстан Республикасы мәртебесінің сипаттамасынан &quot;егемен&quot; деген сөз алып тасталған, сондай-ақ Республиканың Өзбекстаннан бөліну құқығы туралы айтылған Өзбекстан Конституциясының жаңа редакциясының жобасын қоғамдық талқылауға шығару
* Дәулетмұрат Тәжімұратовтың қамауға алынуы
|нәтижесі =
* Өзбекстан президентінің Қарақалпақстан Республикасының егемендігіне қатысты Конституцияның 70, 71, 72, 74, 75 баптарын өзгертпеу туралы ұсынысы
* Қарақалпақстан аумағында бір ай бойы төтенше жағдай енгізілуі
|өлім = 
* 21 адам &lt;small&gt;(Өзбекстан Бас прокуратурасының мәліметі бойынша)&lt;/small&gt;&lt;ref name=&quot;Kun&quot;&gt;{{cite news |title=Қорақалпоғистонда содир бўлган воқеалар оқибатида яна 3 киши вафот этди |url=https://kun.uz/news/2022/07/18/qoraqalpogistonda-sodir-bolgan-voqealar-oqibatida-yana-3-kishi-vafot-etdi |accessdate=21 шілде 2022 |agency=Kun |date=18 шілде 2022}}&lt;/ref&gt;
|жарақаттанғандар =
* 243 адам (соның ішінде 38 құқық қорғау органдарының өкілдері) &lt;small&gt;(Өзбекстан Бас прокуратурасының мәліметі бойынша)&lt;/small&gt;&lt;ref name=&quot;Reuters&quot;&gt;{{cite news |last1=Auyezov |first1=Olzhas |title=Uzbekistan says 18 killed, hundreds wounded in Karakalpakstan unrest |url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/uzbekistan-says-243-wounded-karakalpakstan-unrest-2022-07-04/ |accessdate=4 шілде 2022 |work=Reuters}}&lt;/ref&gt;
* мыңдаған адам &lt;small&gt;(Қарақалпақстан Денсаулық сақтау министрлігінің мәліметі бойынша)&lt;/small&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/uzbekistans-president-says-there-are-casualties-protests-russian-agencies-2022-07-03 |title=Uzbekistan reports casualties in unrest, opposition says at least 5 killed }}&lt;/ref&gt;
|тұтқындалғандар = 516 адам&lt;ref name=&quot;Mediazona&quot;&gt;{{cite news |title=Генпрокуратура Узбекистана: во время протестов в Нукусе погибли 18 человек |url=https://mediazona.ca/chronicle/nukus-protiv?_share=1&amp;event=48639 |accessdate=6 шілде 2022 |work=Mediazona |date=4 шілде 2022 |language=ru}}&lt;/ref&gt;
|карта ел = Өзбекстан
}}
'''Қарақалпақстандағы наразылықтар''' — 2022 жылы [[Қарақалпақстан|Қарақалпақстандағы]] наразылық [[Митинг|митингі]] ретінде басталып, [[Қарсылық қозғалысы|қақтығыстарға]] ұласқан оқиғалар.

Наразылықтар 2022 жылғы 1 шілдеде Өзбекстан Конституциясының жаңа редакциясының жобасы қоғамдық талқылауға шығарылғаннан кейін басталды, онда Қарақалпақстан Республикасының мәртебесін сипаттаудан &quot;егемен&quot; сөзі алынып тасталды, сондай-ақ Республиканың Өзбекстаннан бөліну құқығы туралы ескерту алынып тасталды. Наразылықтар Қарақалпақстан Республикасының астанасы [[Нүкіс|Нүкіста]] басталды, бірақ кейінірек Шымбай мен Мойнаққа таралды. Наразылық білдірушілер Конституцияның жаңа редакциясының жобасына қарсы шықты.

== Алғышарттары ==
=== Ауданның бірегейлігі === 
Қарақалпақстан Республикасы – дүние жүзіндегі өмір сүруі бойынша ең қиын жерлердің бірі. Қарақалпақстан территориясының 85 пайыздан астамын [[Қызылқұм (шөл)|Қызылқұм]] алып жатыр және Өзбекстан аумағының 40% құрайды. Өңірде су тапшылығы мәселесі бар. 2002 жылғы мәліметтер бойынша Қарақалпақстаннан [[Қазақстан|Қазақстанға]] тұрақты тұру үшін 250 мыңнан астам адам көшіп келген, бұл Қарақалпақстан халқының бестен бір бөлігін құрайды. Сонымен қатар, экономикалық қиын жағдайда тұрған Қарақалпақстанда [[Арал теңізі]] деңгейінің төмендеуіне байланысты күрделі экологиялық жағдайға тап болды.

[[1932 жыл|1932 жылы]] [[20 наурыз|20 наурызда]] [[Ресей Кеңестік Федерациялық Социалистік Республикасы|РКФСР]] құрамындағы [[Қарақалпақ автономиялы облысы|Қарақалпақстан автономиялық облысы]] РКФСР құрамындағы [[Қарақалпақстан Автономиялық Кеңестік Социалистік Республикасы|Қарақалпақстан АКСР]] болып қайта құрылды. [[1936 жыл|1936 жылы]] [[5 желтоқсан|5 желтоқсанда]] бұл автономиялық республика [[Өзбек Кеңестік Социалистік Республикасы|Өзбек КСР]]-нің құрамына қосылды.

[[1990 жыл|1990 жылы]] [[14 желтоқсан|14 желтоқсанда]] Қарақалпақстан АКСР Жоғарғы Кеңесі жалпы халықтық референдум арқылы тәуелсіздік алуға мүмкіндік беретін егемендік туралы [[Декларация|Декларацияға]] қол қойды. 1992 жылы 9 қаңтарда Қарақалпақстан АКСР-ы таратылып, оның орнына [[Қарақалпақстан|Қарақалпақстан Республикасы]] құрылды. [[1993 жыл|1993 жылы]] көптеген талқылаулардан кейін Қарақалпақстан 20 жыл бойы [[Өзбекстан|Өзбекстанның]] субъектісі болып қалатыны туралы мемлекетаралық келісімге қол қойылды. [[2013 жыл|2013 жылы]] бұл келісім жай ғана қабылданбады, ал Қарақалпақстан Өзбекстан құрамындағы автономиялық республика болып қала берді.

=== Конституцияға түзетулер (2022) ===
2022 жылдың 16 мамырында Өзбекстанның либералды-демократиялық партиясы Өзбекстан Конституциясына өзгертулер мен толықтырулар жобасын ұсынды&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=uz|url=http://daryo.uz/2022/05/16/ozlidep-konstitutsiyaga-ozgartirish-va-qoshimchalar-kiritish-jarayonini-boshlash-taklifi-bilan-chiqdi/|title=O‘zLiDeP Konstitutsiyaga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish jarayonini boshlash taklifi bilan chiqdi|website=Daryo.uz|accessdate=2022-07-03}}&lt;/ref&gt;. 17 мамырда Өзбекстан Республикасы Олий Мажлисінің заң шығару палатасында Өзбекстанның Либералды-демократиялық партиясы мен Өзбекстанның &quot;Миллий тикланиш&quot; демократиялық партиясының фракцияларының бірлескен отырысы өтті, онда Өзбекстан Конституциясына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы қаулы жобасы қаралды. Оны екі фракцияның депутаттары мақұлдады&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=uz|url=http://daryo.uz/2022/05/17/konstitutsiyaga-ozgartirish-va-qoshimchalar-kiritish-borasidagi-qaror-loyihasi-deputatlar-tomonidan-maqullandi/|title=Konstitutsiyaga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish borasidagi qaror loyihasi deputatlar tomonidan ma’qullandi|website=Daryo.uz|accessdate=2022-07-03}}&lt;/ref&gt;. 20 мамырда Өзбекстан Конституциясына өзгерістер енгізу жөніндегі арнайы комиссия құрылды&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=uz|url=http://daryo.uz/2022/05/20/ozbekiston-konstitutsiyasiga-ozgartirish-kiritish-va-tashkiliy-chora-tadbirlarni-amalga-oshirish-yuzasidan-konstitutsiyaviy-komissiya-tuzildi/|title=O‘zbekiston Konstitutsiyasiga o‘zgartirish kiritish yuzasidan Konstitutsiyaviy komissiya tuzildi|website=Daryo.uz|accessdate=2022-07-03}}&lt;/ref&gt;. 24 Маусымда Өзбекстан Республикасы Олий Мажлисінің заң шығару палатасының депутаттары Өзбекстан Республикасының Конституциясына өзгерістер енгізу туралы заң жобасын бірауыздан мақұлдады&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=ei58QCKbas|title=Узбекистан: Приравняют ли Каракалпакстан к региону или чем недовольны каракалпаки?|author=|website=YouTube|date=2022-07-01|accessdate=2022-07-03}}&lt;/ref&gt;.

2022 жылғы 25 маусымда өзбек билігі Өзбекстан Конституциясының жаңа редакциясының жобасын қоғамдық талқылауға шығарды. Толығымен Қарақалпақстан Республикасына арналған 17-бөлімде бөлімнің екі негізгі тезисі Қарақалпақстанның Егемен республика екендігі және осы республиканың халқы Қарақалпақстан тұрғындарының жалпы референдумы негізінде Өзбекстаннан бөлінуге құқылы екендігі айтылған. Бұл тармақтар Конституцияның жаңа редакциясынан алынды. Жобаны талқылау сол жылдың 4 шілдесіне дейін жалғасады; содан кейін билік референдум күнін белгілейді&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=en|url=https://russian.eurasianet.org/%D1%83%D0%B7%D0%B1%D0%B5%D0%BA%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD-%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F-%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%82%D1%83%D1%86%D0%B8%D1%8F-%E2%80%93-%D0%BF%D0%BB%D1%8E%D1%81-%D0%B4%D0%BB%D1%8F-%D0%BC%D0%B8%D1%80%D0%B7%D0%B8%D1%91%D0%B5%D0%B2%D0%B0-%D0%BC%D0%B8%D0%BD%D1%83%D1%81-%D0%B4%D0%BB%D1%8F-%D0%BA%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%BF%D0%B0%D0%BA%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B0|title=Узбекистан: новая конституция – плюс для Мирзиёева, минус для Каракалпакстана {{!}} Eurasianet|website=russian.eurasianet.org|accessdate=2022-07-02}}&lt;/ref&gt;.

26 маусым күні кешке [[Әлеуметтік желілер|әлеуметтік желілерде]] Қарақалпақстан тұрғындарының жаппай сөз сөйлеуге шақыруы пайда болды&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://rus.azattyq.org/a/31925661.html|title=В Каракалпакстане — протесты против поправок о статусе автономной республики. МВД Узбекистана назвал акции «незаконными»|accessdate=2022-07-02}}&lt;/ref&gt;. Белсенділер Конституцияның жаңа редакциясының жобасына қарсы шығып, онда республиканың егемендігіне төнген қауіпті көрді. Қарақалпақстанның оппозициялық саясаткерлері Конституцияның жаңа редакциясымен үзілді-кесілді келіспейтіндіктерін білдірді, бірақ қазіргі билік, оның ішінде Өзбекстан президенті Шавкат Мирзиеев бұл туралы айтпауды жөн көрді. [[Азаттық радиосы|Азаттық радиосының]] хабарлауынша, жобаға қарсы шыққан пабликтер мен [[Telegram|телеграм]] арналардың әкімшілеріне Өзбекстанның құқық қорғау органдары қысым көрсетіп отыр&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://rus.azattyq.org/a/karakalpakstan-respublika-sostave-uzbekistana-mozhet-utratit-suverennyy-status-zhiteli-vozmuscheny/31924059.html|title=Республика в составе Узбекистана может утратить суверенный статус. Жители возмущены|accessdate=2022-07-02}}&lt;/ref&gt;. 27 маусымда Нүкіс тұрғындары қалада мобильді [[Интернет|интернетке]] қол жетімділікті шектеді деп жазды&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://theins1.press/news/252780|title=В Каракалпакстане начались протесты против поправок к конституции Узбекистана, из-за которых республика может лишиться суверенного статуса|website=The Insider|accessdate=2022-07-02}}&lt;/ref&gt;.

== Оқиғалар желісі ==
[[Сурет:Aftermath of the 2022 Karakalpak protests (4).jpg|270px|нобай|Нүкіс қаласында көше сыпырушы өртеніп кетті.]]
Конституцияға өзгертулер мен толықтырулар енгізілгелі бері Қазақстан мен Қарақалпақстанда тұратын қарақалпақтар әлеуметтік желілерде өз қарсылықтарын білдірген видео және мәтіндік үндеулерін жариялады. 26 маусымнан бастап әлеуметтік желілер арқылы халықты шеруге шақыру әрекеттері басталды. 27 маусымнан бастап Қарақалпақстанда мобильді интернет сапасы нашарлады&lt;ref name=&quot;bfm0702&quot;&gt;{{cite web |title=Жители Каракалпакстана вышли на протесты из-за поправок к Конституции Узбекистана |url=https://www.bfm.ru/news/503603 |date=2 шілде 2022 |publisher=Business FM |lang=ru}}&lt;/ref&gt;. Қарақалпақстандық блогер Дәулетмұрат Тәжімұратов 5 шілдеде халықты конституцияның қайта қаралуына қарсы шеру ұйымдастыруға шақырды.

2022 жылдың 1 шілдесі күні кешке қарай жүздеген адам (кейбіреулерінің қолдарында Қарақалпақстан туы бар) көшеге шықты. Олар Нүкіс көшелерімен жаппай шеру ұйымдастырып, орталық базар алдында рұқсат етілмеген шерулер ұйымдастырды. Сол күні қауіпсіздік органдарының өкілдері Дәулетмұрат Тәжімұратовты шеру белсендісі ретінде тұтқындаған. Осы кезде Нүкіс қаласында мыңға жуық адам Өзбекстан Конституциясына өзгертулер мен толықтырулар енгізу арқылы Қарақалпақстан Республикасының егемендігін жою әрекеттеріне қарсы шықты, олардың бір бөлігінің қолында Қарақалпақстанның туы болды. Дәулетмұрат Тәжімұратов қамауға алынғаннан кейін шерулер күшейе түсті. Тәжімұратовты босатуды талап еткен жұрт «Дәулет» деп айғайлады. Көп ұзамай Тәжімұратов босатылды. Кейінірек демонстрациялар Шымбай мен Мойнақта да байқалды&lt;ref name=&quot;azat0702&quot;&gt;{{cite web |title=Протесты в Каракалпакстане: люди вышли на улицы из-за инициативы Ташкента изменить статус республики |url=https://rus.azattyq.org/a/uzbekistan-autonomous-region-of-karakalpakstan-against-constitutional-reform/31925698.html |publisher=[[Азаттық радиосы]] |date=2 шілде 2022 |lang=ru}}&lt;/ref&gt;. Өзбекстанның Ішкі істер министрлігі Қарақалпақстаннан келген кейбір адамдар түсінбеушілік, конституция нұсқасын дұрыс түсінбеу салдарынан шеру ұйымдастырып, ішкі істер қызметкерлері жағдайды бақылауға алып, тыныштықты сақтағанын хабарлады&lt;ref name=&quot;kuniib0701&quot;&gt;{{cite web |title=Жамоат тартиби тикланиб, тушунтириш ишлари олиб борилмоқда — ИИВ Нукусдаги ноқонуний митинг ҳақида |url=https://kun.uz/news/2022/07/01/jamoat-tartibi-tiklanib-tushuntirish-ishlari-olib-borilmoqda-iiv-nukusdagi-noqonuniy-miting-haqida |date=1 шілде 2022 |lang=uz}}&lt;/ref&gt;.

Қарақалпақстан Жоғарғы Кеңесі берген мәліметі бойынша, наразылық акциясына қатысушылар мемлекеттік басқару органдарының ғимараттарын басып алуға әрекеттенген&lt;ref name=&quot;jkenes&quot;&gt;{{cite web |title=Қарақалпақстанда жүз берген жағдайларға байланыслы |url=https://joqargikenes.uz/qr/11171.html |date=2 шілде 2022}} {{lang-kaa|Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesi}}&lt;/ref&gt;. 2 шілдеде Қарақалпақстанның [[Қоңырат ауданы]] мен Қазақстанның [[Маңғыстау облысы|Маңғыстау облысының]] [[Бейнеу ауданы|Бейнеу ауданын]] байланыстыратын &quot;Даут-ата&quot; бекетінен өтуіне шектеу қойылды. Бұл бағытта теміржол қозғалысы тоқтатылатыны хабарланды&lt;ref name=&quot;kundo0702&quot;&gt;{{cite web |title=“Довуд ота” постидан Қозоғистонга ўтиш ва қайтиш вақтинча тўхтатилди |url=https://kun.uz/news/2022/07/02/dovud-ota-postidan-qozogistonga-otish-va-qaytish-vaqtincha-toxtatildi |accessdate=3 шілде 2022 |publisher=kun.uz |date=2 шілде 2022 |lang=uz}}&lt;/ref&gt;. Үкімет Қарақалпақстанға Ұлттық ұланның қосымша күштерін жіберді&lt;ref name=&quot;dwve0702&quot;&gt;{{cite web |last1=Венкина |first1=Екатерина |title=В Узбекистане протестуют против поправок в конституцию |url=https://www.dw.com/ru/v-uzbekistane-protestujut-protiv-popravok-v-konstituciju/a-62335890 |accessdate=3 шілде 2022 |publisher=DW |date=2 шілде 2022 |lang=ru}}&lt;/ref&gt;. [[Өзбекстан Республикасының Президенті|Өзбекстан президенті]] [[Шавкат Миромонұлы Мирзиёев|Шавкат Мирзиеев]] 2 шілдеде (кейбір деректерде 1 шілдеге қараған түні) Қарақалпақстанға аттанды&lt;ref name=&quot;kunmn0702&quot;&gt;{{cite web |title=Шавкат Мирзиёев Нукусга жўнаб кетди |url=https://kun.uz/news/2022/07/02/shavkat-mirziyoyev-nukusga-jonab-ketdi |accessdate=3 шілде 2022 |date=2 шілде 2022 |lang=uz}}&lt;/ref&gt;. Нүкіс қаласында өткен мәжілісте Мирзиеев егер Қарақалпақстан халқы наразы болса, Қарақалпақстан туралы баптар өзгермейтінін мәлімдеді&lt;ref name=&quot;kunmm0702&quot;&gt;{{cite web |title=Шавкат Мирзиёев: “Қорақалпоқ халқи норози бўлса, биронта модда ўзгармайди” (видео) |url=https://kun.uz/news/2022/07/02/shavkat-mirziyoyev-qoraqalpoq-xalqi-norozi-bolsa-bironta-modda-ozgarmaydi-video |accessdate=3 шілде 2022 |date=2 шілде 2022 |lang=uz}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://halyqline.kz/aelem-zhangalyqtary/oezbek-parlamenti-konstitwcijadaghy-qaraqalpaqstan-statwsy-zhajly-baptar-oezgermejtinin-rastady/|title=Өзбек парламенті Конституциядағы Қарақалпақстан статусы жайлы баптар өзгермейтінін растады|website=halyqline.kz|date=2022-07-04|accessdate=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;.

== Коменданттық сағат ==
[[Сурет:Aftermath of the 2022 Karakalpak protests (2).jpg|270px|нобай|Наразылықтардан кейінгі жағдай.]]
Қарақалпақстанда 2022 жылдың 3 шілдесі сағат 01:00-ден 2022 жылдың 2 тамызы сағат 00:00-ге дейін (бір ай) төтенше жағдай жарияланды. Оған сәйкес, коменданттық сағат бір ай бойы 21:00-ден 7:00-ге дейін күшінде болады&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://kaz.zakon.kz/6009459-karakalpakstanda-totenshe-zhagdai-rezhimi-engizildi.html|title=Қарақалпақстанда төтенше жағдай режимі енгізілді|website=kaz.zakon.kz|date=2022-07-03|accessdate=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;. Қарақалпақстан аумағында облыстық басқарма құрылып, оған «Төтенше жағдай туралы» заңда көзделген барлық өкілеттіктер берілді. Өзбекстан Ұлттық ұлан қолбасшысы Рустам Жораев Қарақалпақстан коменданты болып тағайындалды&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=uz|url=https://kun.uz/news/2022/07/02/qoraqalpogiston-respublikasida-favqulodda-holat-elon-qilindi|title=Қорақалпоғистонда фавқулодда ҳолат эълон қилинди|author=Kun uz|website=Kun.uz|access-date=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;.

Коменданттық сағат кезінде келесі шаралар мен шектеулер жарияланды:

* қоғамдық тәртіпті, аса маңызды және жіктелген объектілерді, халықтың тіршілік әрекетін қамтамасыз ететін инфрақұрылым объектілерін қорғау күшейтіледі;
* Қарақалпақстан Республикасында жүрiп-тұру, соның iшiнде автокөлiк құралдарының жүру бостандығы шектелген;
* жеке тұлғалардың жеке басын куәландыратын құжаттары тексеріледі, олар жеке қаралады, заттары мен көліктері қаралады;
* Қарақалпақстанға кіру және одан шығу шектелген;
* бейбіт жиындар, ойын-сауық, спорттық және басқа да бұқаралық іс-шараларды ұйымдастыруға және өткізуге тыйым салынады;
* заңды тұлғалардың қызметін тоқтата тұруға немесе тоқтатуға бағытталған ереуілдерге және кез келген басқа әрекеттерге тыйым салынады;
* қаруды, оқ-дәрілерді, жарылғыш заттарды, арнайы құралдарды, улы заттарды сатуға тыйым салынады. Сондай-ақ, есірткі және есірткі құралдары, психотроптық заттар, этил спирті мен алкоголь өнімі айналымының ерекше тәртібі енгізіледі;
* жеке тұлғалардан қару-жарақ пен оқ-дәрілер, улы заттар, ал заңды тұлғалардан қару-жарақ, оқ-дәрілер мен улы заттармен бірге әскери және оқу-жаттығу техникасы, жарылғыш және радиоактивті заттар уақытша тәркіленеді.

== Шығындар == 
4 шілдеде [[Өзбекстан Республикасының Бас прокуратурасы]] Нөкістегі тәртіпсіздіктер салдарынан 18 адамның қаза тапқанын, 243 адамның жараланғанын (соның ішінде 38 құқық қорғау органдарының өкілдері) және 516 адамның тұтқындалғанын хабарлады&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://www.gazeta.uz/ru/2022/07/04/nukus-victims/|title=В Нукусе погибло 18 человек, в больницах находится 94 раненых|website=Газета.uz|date=4 шілде 2022|accessdate=4 шілде 2022}}&lt;/ref&gt;.

== Реакция ==
* {{ту|БҰҰ}} [[Біріккен Ұлттар Ұйымы|БҰҰ]]-ның адам құқықтары жөніндегі жоғарғы комиссары [[Мишель Бачелет]] Өзбекстан үкіметін оқиғаға қатысты «тез, тәуелсіз және ашық тергеу жүргізуге» және Қарақалпақстандағы интернетке салынған тыйымды алып тастауға шақырды&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.gazeta.uz/ru/2022/07/06/ohchr/?utm_source=push&amp;utm_medium=telegram|title=Верховный комиссар ООН призвала не ограничивать интернет в Каракалпакстане|website=gazeta.uz|date=6 шілде 2022|lang=ru}}&lt;/ref&gt;.
* {{ту|Беларусь}} [[Беларусь]] президенті [[Александр Григорьевич Лукашенко|Александр Лукашенко]] Беларусь Республикасының Тәуелсіздік күніне орай өткен жиында: «Біз Өзбекстанға бірнеше фактілер айттық. Саммиттердің бірінде айтқанымда олар тіпті ренжіп қалды. Кеше не болды? Өзбекстанның жартысына жуығы Қарақалпақстан туралы конституцияда бірдеңе дұрыс емес деп тапты (референдум өткізу кезінде), бұл тәртіпсіздіктерді тудырды»&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=en|url=https://eng.belta.by/president/view/lukashenko-they-start-destabilizing-central-asia-151514-2022/|title=Lukashenko: They start destabilizing Central Asia|website=eng.belta.by|date=2 шілде 2022}}&lt;/ref&gt;.
* {{ту|Еуропа одағы}} [[Еуропа одағы|Еуропа Одағы]] Өзбекстанды «Қарақалпақстандағы зорлық-зомбылық оқиғалары бойынша ашық және тәуелсіз тергеу жүргізуге» шақырды. Сондай-ақ президенттің халық наразылығын тудырған конституциялық өзгерістерге жедел әрекетін атап өтті. Президент Еуропалық кеңес басшысымен телефон арқылы сөйлесті&lt;ref&gt;{{Cite news |date=4 шілде 2022 |title=Uzbekistan Says 18 Killed In Karakalpakstan Unrest |work=Radio Free Europe/Radio Liberty |url=https://www.rferl.org/a/uzbek-president-fatalities-karakalpakstan-protests/31926986.html |access-date=4 шілде 2022|lang=en}}&lt;/ref&gt;.
* {{ту|Ресей}} [[Ресей|Ресей Федерациясының]] Сыртқы істер министрлігі Өзбекстан үкіметіне сенетінін айтып, бұл мәселе Өзбекстанның ішкі мәселесі ретінде қарастырылатынын атап өтті. Ол мүдделі тараптарды мәселені жаппай тәртіпсіздікпен емес, заңды жолмен шешуге шақырды.
* {{ту|Үндістан}} [[Үндістан]] Сыртқы істер министрлігінің өкілі Ариндам Багчи Өзбекстан үкіметінің бейбітшілікті сақтау және жағдайдың шиеленісуіне жол бермеу жөніндегі күш-жігерін қолдайтынын айтты. Сондай-ақ шерулер кезінде қаза болғандардың туыстарына көңіл айтты&lt;ref&gt;{{Cite news |date=6 шілде 2022 |author=Press Trust of India|title=India Hopes for Early Stabilisation of Situation in Uzbek Province Hit by Violent Protests |work=News 18 |url=https://www.news18.com/news/india/india-hopes-for-early-stabilisation-of-situation-in-uzbek-province-hit-by-violent-protests-5504593.html |access-date=7 шілде 2022|lang=en}}&lt;/ref&gt;.
* {{ту|Қазақстан}} [[Қазақстан|Қазақстанның]] Сыртқы істер министрлігі Өзбекстан үкіметін қолдайтынын мәлімдеді. Мәлімдемеде былай делінген: «Өзбекстанның жоғарғы билік органдарының Қарақалпақстандағы жағдайды түзетуге қатысты шешімдерін құптаймыз және қолдаймыз. Бауырлас Өзбекстанда маңызды саяси дата – Конституцияға өзгерістер мен толықтырулар енгізу жөніндегі референдум қарсаңында бейбітшілік пен тыныштық орнайды деп сенеміз»&lt;ref&gt;{{cite news |title=Kazakh Foreign Ministry issues statement on Karakalpakstan unrest |url=http://tashkenttimes.uz/national/9174-kazakh-foreign-ministry-issues-statement-on-karakalpakstan-unrest |date=5 шілде 2022 |work=tashkenttimes.uz |lang=en}}&lt;/ref&gt;.
* {{ту|Қырғызстан}} 4 шілдеде [[Қырғызстан]] президенті [[Садыр Нұрғожаұлы Жапаров|Садыр Жапаров]] қырғыз саясаткерлерінің Өзбекстанда болып жатқан оқиғаларға қатты алаңдағанын, дер кезінде және нақты іс-әрекеттердің нәтижесінде Қарақалпақстандағы жағдайды бақылауға алғанын атап өтті&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=ky|url=https://super.kg/kabar/news/412095|title=Жапаров менен Мирзийоев телефон аркылуу сүйлөштү. Талкууланган маселелер}}&lt;/ref&gt;.
* {{ту|Қытай}} [[Қытай]] Сыртқы істер министрлігінің ресми өкілі Чжао Лицзянь Қытай Өзбекстан үкіметінің ұлттық тепе-теңдікті сақтау жөніндегі талпыныстарын қолдайтынын мәлімдеді. Ол сондай-ақ Өзбекстан Шавкат Мирзиеевтің басшылығымен тыныштығы мен бірлігін сақтай алатынын атап өтті&lt;ref&gt;{{Cite news |date=4 шілде 2022 |title=Foreign Ministry Spokesperson Zhao Lijian’s Regular Press Conference |work= |url=https://www.fmprc.gov.cn/mfa_eng/xwfw_665399/s2510_665401/2511_665403/202207/t20220704_10715130.html |access-date=7 July 2022 |lang=en}}&lt;/ref&gt;.
* {{ту|Түрікменстан}} [[Түрікменстан]] Сыртқы істер министрлігі «Өзбекстан басшылығының конституциялық құрылыс пен заңдылықты, халықтың қауіпсіздігі мен тыныштығын қорғаудағы дер кезінде және ерікті жұмысын» қолдайтынын білдірді&lt;ref&gt;{{cite news |title=Turkmenistan Foreign Ministry’s press release on recent events in Karakalpakstan |url=http://www.newscentralasia.net/2022/07/05/turkmenistan-foreign-ministrys-press-release-on-recent-events-in-karakalpakstan/ |access-date=5 шілде 2022 |work=www.newscentralasia.net |date=5 шілде 2022 |lang=en}}&lt;/ref&gt;.
* {{ту|Түркия}} [[Түркия]] Сыртқы істер министрлігі Өзбекстан үкіметі мен халқы бұл мәселені «ақыл-парасатпен, бейбітшілікпен және тыныштықпен» шешеді деп сенетінін айтты&lt;ref&gt;{{cite news |title=18 people killed during protests in Uzbekistan's Karakalpakstan|url=https://www.aa.com.tr/en/asia-pacific/18-people-killed-during-protests-in-uzbekistans-karakalpakstan/2629829 |first=Bahtiyar|last=Abdulkerimov|access-date=7 шілде 2022 |work=Anadolu Agency|date=4 шілде 2022 |lang=en}}&lt;/ref&gt;.
* {{ту|АҚШ}} [[Америка Құрама Штаттары|АҚШ]] Мемлекеттік департаментінің өкілі Нед Прайс Өзбекстан үкіметін адамның барлық негізгі құқықтарын, соның ішінде бейбіт шерулер мен сөз бостандығын қорғауға және адамдарға қарсы зорлық-зомбылықты тергеуге шақырды&lt;ref&gt;[https://nationalpost.com/pmn/news-pmn/u-s-calls-for-investigation-into-deadly-uzbekistan-violence/wcm/1a24d309-8705-4022-bce2-79b63ae84d3d/amp/ U.S. calls for investigation into deadly Uzbekistan violence | National Post]{{ref-en}}&lt;/ref&gt;.

== Тағы қараңыз ==
{{commonscat|2022 Karakalpak protests|Қарақалпақстандағы наразылықтар}}
* [[2022 жылғы Қазақстандағы наразылық шаралары]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:2022 жылғы наразылықтар]]
[[Санат:Қарақалпақстан тарихы]]
[[Санат:Өзбекстандағы көтерілістер]]</text>
      <sha1>mu2qwdcgjzmy2smv13bd9jnyzmmo097</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054961</id>
      <parentid>3054960</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T08:03:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <comment>/* Коменданттық сағат */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="37155" xml:space="preserve">{{Оқиға 
|атауы = 2022 жылғы Қарақалпақстандағы наразылықтар
|сурет = Qaraqalpaqstan_Respublikasi_in_Uzbekistan.svg
|сурет атауы = Қарақалпақстан Өзбекстан картасында
|сурет ені = 310
|дата = 2022 жылдың 1 — 3 шілдесі&lt;ref name=&quot;Eurasianet&quot;&gt;{{cite web|last1=Lillis|first1=Joanna|title=Karakalpakstan: Dazed, confused and angry after deadly turmoil|url=https://eurasianet.org/karakalpakstan-dazed-confused-and-angry-after-deadly-turmoil|website=Eurasianet|accessdate=11 шілде 2022|date=7 шілде 2022}}&lt;/ref&gt;
|ұзақтық = 
|орын = [[Сурет:Flag of Karakalpakstan.svg|23px]] [[Қарақалпақстан]],&lt;br&gt;{{байрақ|Өзбекстан}}
|себебі =
* Қарақалпақстан Республикасы мәртебесінің сипаттамасынан &quot;егемен&quot; деген сөз алып тасталған, сондай-ақ Республиканың Өзбекстаннан бөліну құқығы туралы айтылған Өзбекстан Конституциясының жаңа редакциясының жобасын қоғамдық талқылауға шығару
* Дәулетмұрат Тәжімұратовтың қамауға алынуы
|нәтижесі =
* Өзбекстан президентінің Қарақалпақстан Республикасының егемендігіне қатысты Конституцияның 70, 71, 72, 74, 75 баптарын өзгертпеу туралы ұсынысы
* Қарақалпақстан аумағында бір ай бойы төтенше жағдай енгізілуі
|өлім = 
* 21 адам &lt;small&gt;(Өзбекстан Бас прокуратурасының мәліметі бойынша)&lt;/small&gt;&lt;ref name=&quot;Kun&quot;&gt;{{cite news |title=Қорақалпоғистонда содир бўлган воқеалар оқибатида яна 3 киши вафот этди |url=https://kun.uz/news/2022/07/18/qoraqalpogistonda-sodir-bolgan-voqealar-oqibatida-yana-3-kishi-vafot-etdi |accessdate=21 шілде 2022 |agency=Kun |date=18 шілде 2022}}&lt;/ref&gt;
|жарақаттанғандар =
* 243 адам (соның ішінде 38 құқық қорғау органдарының өкілдері) &lt;small&gt;(Өзбекстан Бас прокуратурасының мәліметі бойынша)&lt;/small&gt;&lt;ref name=&quot;Reuters&quot;&gt;{{cite news |last1=Auyezov |first1=Olzhas |title=Uzbekistan says 18 killed, hundreds wounded in Karakalpakstan unrest |url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/uzbekistan-says-243-wounded-karakalpakstan-unrest-2022-07-04/ |accessdate=4 шілде 2022 |work=Reuters}}&lt;/ref&gt;
* мыңдаған адам &lt;small&gt;(Қарақалпақстан Денсаулық сақтау министрлігінің мәліметі бойынша)&lt;/small&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/uzbekistans-president-says-there-are-casualties-protests-russian-agencies-2022-07-03 |title=Uzbekistan reports casualties in unrest, opposition says at least 5 killed }}&lt;/ref&gt;
|тұтқындалғандар = 516 адам&lt;ref name=&quot;Mediazona&quot;&gt;{{cite news |title=Генпрокуратура Узбекистана: во время протестов в Нукусе погибли 18 человек |url=https://mediazona.ca/chronicle/nukus-protiv?_share=1&amp;event=48639 |accessdate=6 шілде 2022 |work=Mediazona |date=4 шілде 2022 |language=ru}}&lt;/ref&gt;
|карта ел = Өзбекстан
}}
'''Қарақалпақстандағы наразылықтар''' — 2022 жылы [[Қарақалпақстан|Қарақалпақстандағы]] наразылық [[Митинг|митингі]] ретінде басталып, [[Қарсылық қозғалысы|қақтығыстарға]] ұласқан оқиғалар.

Наразылықтар 2022 жылғы 1 шілдеде Өзбекстан Конституциясының жаңа редакциясының жобасы қоғамдық талқылауға шығарылғаннан кейін басталды, онда Қарақалпақстан Республикасының мәртебесін сипаттаудан &quot;егемен&quot; сөзі алынып тасталды, сондай-ақ Республиканың Өзбекстаннан бөліну құқығы туралы ескерту алынып тасталды. Наразылықтар Қарақалпақстан Республикасының астанасы [[Нүкіс|Нүкіста]] басталды, бірақ кейінірек Шымбай мен Мойнаққа таралды. Наразылық білдірушілер Конституцияның жаңа редакциясының жобасына қарсы шықты.

== Алғышарттары ==
=== Ауданның бірегейлігі === 
Қарақалпақстан Республикасы – дүние жүзіндегі өмір сүруі бойынша ең қиын жерлердің бірі. Қарақалпақстан территориясының 85 пайыздан астамын [[Қызылқұм (шөл)|Қызылқұм]] алып жатыр және Өзбекстан аумағының 40% құрайды. Өңірде су тапшылығы мәселесі бар. 2002 жылғы мәліметтер бойынша Қарақалпақстаннан [[Қазақстан|Қазақстанға]] тұрақты тұру үшін 250 мыңнан астам адам көшіп келген, бұл Қарақалпақстан халқының бестен бір бөлігін құрайды. Сонымен қатар, экономикалық қиын жағдайда тұрған Қарақалпақстанда [[Арал теңізі]] деңгейінің төмендеуіне байланысты күрделі экологиялық жағдайға тап болды.

[[1932 жыл|1932 жылы]] [[20 наурыз|20 наурызда]] [[Ресей Кеңестік Федерациялық Социалистік Республикасы|РКФСР]] құрамындағы [[Қарақалпақ автономиялы облысы|Қарақалпақстан автономиялық облысы]] РКФСР құрамындағы [[Қарақалпақстан Автономиялық Кеңестік Социалистік Республикасы|Қарақалпақстан АКСР]] болып қайта құрылды. [[1936 жыл|1936 жылы]] [[5 желтоқсан|5 желтоқсанда]] бұл автономиялық республика [[Өзбек Кеңестік Социалистік Республикасы|Өзбек КСР]]-нің құрамына қосылды.

[[1990 жыл|1990 жылы]] [[14 желтоқсан|14 желтоқсанда]] Қарақалпақстан АКСР Жоғарғы Кеңесі жалпы халықтық референдум арқылы тәуелсіздік алуға мүмкіндік беретін егемендік туралы [[Декларация|Декларацияға]] қол қойды. 1992 жылы 9 қаңтарда Қарақалпақстан АКСР-ы таратылып, оның орнына [[Қарақалпақстан|Қарақалпақстан Республикасы]] құрылды. [[1993 жыл|1993 жылы]] көптеген талқылаулардан кейін Қарақалпақстан 20 жыл бойы [[Өзбекстан|Өзбекстанның]] субъектісі болып қалатыны туралы мемлекетаралық келісімге қол қойылды. [[2013 жыл|2013 жылы]] бұл келісім жай ғана қабылданбады, ал Қарақалпақстан Өзбекстан құрамындағы автономиялық республика болып қала берді.

=== Конституцияға түзетулер (2022) ===
2022 жылдың 16 мамырында Өзбекстанның либералды-демократиялық партиясы Өзбекстан Конституциясына өзгертулер мен толықтырулар жобасын ұсынды&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=uz|url=http://daryo.uz/2022/05/16/ozlidep-konstitutsiyaga-ozgartirish-va-qoshimchalar-kiritish-jarayonini-boshlash-taklifi-bilan-chiqdi/|title=O‘zLiDeP Konstitutsiyaga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish jarayonini boshlash taklifi bilan chiqdi|website=Daryo.uz|accessdate=2022-07-03}}&lt;/ref&gt;. 17 мамырда Өзбекстан Республикасы Олий Мажлисінің заң шығару палатасында Өзбекстанның Либералды-демократиялық партиясы мен Өзбекстанның &quot;Миллий тикланиш&quot; демократиялық партиясының фракцияларының бірлескен отырысы өтті, онда Өзбекстан Конституциясына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы қаулы жобасы қаралды. Оны екі фракцияның депутаттары мақұлдады&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=uz|url=http://daryo.uz/2022/05/17/konstitutsiyaga-ozgartirish-va-qoshimchalar-kiritish-borasidagi-qaror-loyihasi-deputatlar-tomonidan-maqullandi/|title=Konstitutsiyaga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish borasidagi qaror loyihasi deputatlar tomonidan ma’qullandi|website=Daryo.uz|accessdate=2022-07-03}}&lt;/ref&gt;. 20 мамырда Өзбекстан Конституциясына өзгерістер енгізу жөніндегі арнайы комиссия құрылды&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=uz|url=http://daryo.uz/2022/05/20/ozbekiston-konstitutsiyasiga-ozgartirish-kiritish-va-tashkiliy-chora-tadbirlarni-amalga-oshirish-yuzasidan-konstitutsiyaviy-komissiya-tuzildi/|title=O‘zbekiston Konstitutsiyasiga o‘zgartirish kiritish yuzasidan Konstitutsiyaviy komissiya tuzildi|website=Daryo.uz|accessdate=2022-07-03}}&lt;/ref&gt;. 24 Маусымда Өзбекстан Республикасы Олий Мажлисінің заң шығару палатасының депутаттары Өзбекстан Республикасының Конституциясына өзгерістер енгізу туралы заң жобасын бірауыздан мақұлдады&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=ei58QCKbas|title=Узбекистан: Приравняют ли Каракалпакстан к региону или чем недовольны каракалпаки?|author=|website=YouTube|date=2022-07-01|accessdate=2022-07-03}}&lt;/ref&gt;.

2022 жылғы 25 маусымда өзбек билігі Өзбекстан Конституциясының жаңа редакциясының жобасын қоғамдық талқылауға шығарды. Толығымен Қарақалпақстан Республикасына арналған 17-бөлімде бөлімнің екі негізгі тезисі Қарақалпақстанның Егемен республика екендігі және осы республиканың халқы Қарақалпақстан тұрғындарының жалпы референдумы негізінде Өзбекстаннан бөлінуге құқылы екендігі айтылған. Бұл тармақтар Конституцияның жаңа редакциясынан алынды. Жобаны талқылау сол жылдың 4 шілдесіне дейін жалғасады; содан кейін билік референдум күнін белгілейді&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=en|url=https://russian.eurasianet.org/%D1%83%D0%B7%D0%B1%D0%B5%D0%BA%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD-%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F-%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%82%D1%83%D1%86%D0%B8%D1%8F-%E2%80%93-%D0%BF%D0%BB%D1%8E%D1%81-%D0%B4%D0%BB%D1%8F-%D0%BC%D0%B8%D1%80%D0%B7%D0%B8%D1%91%D0%B5%D0%B2%D0%B0-%D0%BC%D0%B8%D0%BD%D1%83%D1%81-%D0%B4%D0%BB%D1%8F-%D0%BA%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%BF%D0%B0%D0%BA%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B0|title=Узбекистан: новая конституция – плюс для Мирзиёева, минус для Каракалпакстана {{!}} Eurasianet|website=russian.eurasianet.org|accessdate=2022-07-02}}&lt;/ref&gt;.

26 маусым күні кешке [[Әлеуметтік желілер|әлеуметтік желілерде]] Қарақалпақстан тұрғындарының жаппай сөз сөйлеуге шақыруы пайда болды&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://rus.azattyq.org/a/31925661.html|title=В Каракалпакстане — протесты против поправок о статусе автономной республики. МВД Узбекистана назвал акции «незаконными»|accessdate=2022-07-02}}&lt;/ref&gt;. Белсенділер Конституцияның жаңа редакциясының жобасына қарсы шығып, онда республиканың егемендігіне төнген қауіпті көрді. Қарақалпақстанның оппозициялық саясаткерлері Конституцияның жаңа редакциясымен үзілді-кесілді келіспейтіндіктерін білдірді, бірақ қазіргі билік, оның ішінде Өзбекстан президенті Шавкат Мирзиеев бұл туралы айтпауды жөн көрді. [[Азаттық радиосы|Азаттық радиосының]] хабарлауынша, жобаға қарсы шыққан пабликтер мен [[Telegram|телеграм]] арналардың әкімшілеріне Өзбекстанның құқық қорғау органдары қысым көрсетіп отыр&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://rus.azattyq.org/a/karakalpakstan-respublika-sostave-uzbekistana-mozhet-utratit-suverennyy-status-zhiteli-vozmuscheny/31924059.html|title=Республика в составе Узбекистана может утратить суверенный статус. Жители возмущены|accessdate=2022-07-02}}&lt;/ref&gt;. 27 маусымда Нүкіс тұрғындары қалада мобильді [[Интернет|интернетке]] қол жетімділікті шектеді деп жазды&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://theins1.press/news/252780|title=В Каракалпакстане начались протесты против поправок к конституции Узбекистана, из-за которых республика может лишиться суверенного статуса|website=The Insider|accessdate=2022-07-02}}&lt;/ref&gt;.

== Оқиғалар желісі ==
[[Сурет:Aftermath of the 2022 Karakalpak protests (4).jpg|270px|нобай|Нүкіс қаласында көше сыпырушы өртеніп кетті.]]
Конституцияға өзгертулер мен толықтырулар енгізілгелі бері Қазақстан мен Қарақалпақстанда тұратын қарақалпақтар әлеуметтік желілерде өз қарсылықтарын білдірген видео және мәтіндік үндеулерін жариялады. 26 маусымнан бастап әлеуметтік желілер арқылы халықты шеруге шақыру әрекеттері басталды. 27 маусымнан бастап Қарақалпақстанда мобильді интернет сапасы нашарлады&lt;ref name=&quot;bfm0702&quot;&gt;{{cite web |title=Жители Каракалпакстана вышли на протесты из-за поправок к Конституции Узбекистана |url=https://www.bfm.ru/news/503603 |date=2 шілде 2022 |publisher=Business FM |lang=ru}}&lt;/ref&gt;. Қарақалпақстандық блогер Дәулетмұрат Тәжімұратов 5 шілдеде халықты конституцияның қайта қаралуына қарсы шеру ұйымдастыруға шақырды.

2022 жылдың 1 шілдесі күні кешке қарай жүздеген адам (кейбіреулерінің қолдарында Қарақалпақстан туы бар) көшеге шықты. Олар Нүкіс көшелерімен жаппай шеру ұйымдастырып, орталық базар алдында рұқсат етілмеген шерулер ұйымдастырды. Сол күні қауіпсіздік органдарының өкілдері Дәулетмұрат Тәжімұратовты шеру белсендісі ретінде тұтқындаған. Осы кезде Нүкіс қаласында мыңға жуық адам Өзбекстан Конституциясына өзгертулер мен толықтырулар енгізу арқылы Қарақалпақстан Республикасының егемендігін жою әрекеттеріне қарсы шықты, олардың бір бөлігінің қолында Қарақалпақстанның туы болды. Дәулетмұрат Тәжімұратов қамауға алынғаннан кейін шерулер күшейе түсті. Тәжімұратовты босатуды талап еткен жұрт «Дәулет» деп айғайлады. Көп ұзамай Тәжімұратов босатылды. Кейінірек демонстрациялар Шымбай мен Мойнақта да байқалды&lt;ref name=&quot;azat0702&quot;&gt;{{cite web |title=Протесты в Каракалпакстане: люди вышли на улицы из-за инициативы Ташкента изменить статус республики |url=https://rus.azattyq.org/a/uzbekistan-autonomous-region-of-karakalpakstan-against-constitutional-reform/31925698.html |publisher=[[Азаттық радиосы]] |date=2 шілде 2022 |lang=ru}}&lt;/ref&gt;. Өзбекстанның Ішкі істер министрлігі Қарақалпақстаннан келген кейбір адамдар түсінбеушілік, конституция нұсқасын дұрыс түсінбеу салдарынан шеру ұйымдастырып, ішкі істер қызметкерлері жағдайды бақылауға алып, тыныштықты сақтағанын хабарлады&lt;ref name=&quot;kuniib0701&quot;&gt;{{cite web |title=Жамоат тартиби тикланиб, тушунтириш ишлари олиб борилмоқда — ИИВ Нукусдаги ноқонуний митинг ҳақида |url=https://kun.uz/news/2022/07/01/jamoat-tartibi-tiklanib-tushuntirish-ishlari-olib-borilmoqda-iiv-nukusdagi-noqonuniy-miting-haqida |date=1 шілде 2022 |lang=uz}}&lt;/ref&gt;.

Қарақалпақстан Жоғарғы Кеңесі берген мәліметі бойынша, наразылық акциясына қатысушылар мемлекеттік басқару органдарының ғимараттарын басып алуға әрекеттенген&lt;ref name=&quot;jkenes&quot;&gt;{{cite web |title=Қарақалпақстанда жүз берген жағдайларға байланыслы |url=https://joqargikenes.uz/qr/11171.html |date=2 шілде 2022}} {{lang-kaa|Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesi}}&lt;/ref&gt;. 2 шілдеде Қарақалпақстанның [[Қоңырат ауданы]] мен Қазақстанның [[Маңғыстау облысы|Маңғыстау облысының]] [[Бейнеу ауданы|Бейнеу ауданын]] байланыстыратын &quot;Даут-ата&quot; бекетінен өтуіне шектеу қойылды. Бұл бағытта теміржол қозғалысы тоқтатылатыны хабарланды&lt;ref name=&quot;kundo0702&quot;&gt;{{cite web |title=“Довуд ота” постидан Қозоғистонга ўтиш ва қайтиш вақтинча тўхтатилди |url=https://kun.uz/news/2022/07/02/dovud-ota-postidan-qozogistonga-otish-va-qaytish-vaqtincha-toxtatildi |accessdate=3 шілде 2022 |publisher=kun.uz |date=2 шілде 2022 |lang=uz}}&lt;/ref&gt;. Үкімет Қарақалпақстанға Ұлттық ұланның қосымша күштерін жіберді&lt;ref name=&quot;dwve0702&quot;&gt;{{cite web |last1=Венкина |first1=Екатерина |title=В Узбекистане протестуют против поправок в конституцию |url=https://www.dw.com/ru/v-uzbekistane-protestujut-protiv-popravok-v-konstituciju/a-62335890 |accessdate=3 шілде 2022 |publisher=DW |date=2 шілде 2022 |lang=ru}}&lt;/ref&gt;. [[Өзбекстан Республикасының Президенті|Өзбекстан президенті]] [[Шавкат Миромонұлы Мирзиёев|Шавкат Мирзиеев]] 2 шілдеде (кейбір деректерде 1 шілдеге қараған түні) Қарақалпақстанға аттанды&lt;ref name=&quot;kunmn0702&quot;&gt;{{cite web |title=Шавкат Мирзиёев Нукусга жўнаб кетди |url=https://kun.uz/news/2022/07/02/shavkat-mirziyoyev-nukusga-jonab-ketdi |accessdate=3 шілде 2022 |date=2 шілде 2022 |lang=uz}}&lt;/ref&gt;. Нүкіс қаласында өткен мәжілісте Мирзиеев егер Қарақалпақстан халқы наразы болса, Қарақалпақстан туралы баптар өзгермейтінін мәлімдеді&lt;ref name=&quot;kunmm0702&quot;&gt;{{cite web |title=Шавкат Мирзиёев: “Қорақалпоқ халқи норози бўлса, биронта модда ўзгармайди” (видео) |url=https://kun.uz/news/2022/07/02/shavkat-mirziyoyev-qoraqalpoq-xalqi-norozi-bolsa-bironta-modda-ozgarmaydi-video |accessdate=3 шілде 2022 |date=2 шілде 2022 |lang=uz}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://halyqline.kz/aelem-zhangalyqtary/oezbek-parlamenti-konstitwcijadaghy-qaraqalpaqstan-statwsy-zhajly-baptar-oezgermejtinin-rastady/|title=Өзбек парламенті Конституциядағы Қарақалпақстан статусы жайлы баптар өзгермейтінін растады|website=halyqline.kz|date=2022-07-04|accessdate=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;.

== Коменданттық сағат ==
[[Сурет:Aftermath of the 2022 Karakalpak protests (2).jpg|270px|нобай|Наразылықтардан кейінгі жағдай.]]
Қарақалпақстанда 2022 жылдың 3 шілдесі сағат 01:00-ден 2022 жылдың 2 тамызы сағат 00:00-ге дейін (бір ай) төтенше жағдай жарияланды. Оған сәйкес, коменданттық сағат бір ай бойы 21:00-ден 7:00-ге дейін күшінде болады&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://kaz.zakon.kz/6009459-karakalpakstanda-totenshe-zhagdai-rezhimi-engizildi.html|title=Қарақалпақстанда төтенше жағдай режимі енгізілді|website=kaz.zakon.kz|date=2022-07-03|accessdate=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;. Қарақалпақстан аумағында облыстық басқарма құрылып, оған «Төтенше жағдай туралы» заңда көзделген барлық өкілеттіктер берілді. Өзбекстан Ұлттық ұлан қолбасшысы Рустам Жораев Қарақалпақстан коменданты болып тағайындалды&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=uz|url=https://kun.uz/news/2022/07/02/qoraqalpogiston-respublikasida-favqulodda-holat-elon-qilindi|title=Қорақалпоғистонда фавқулодда ҳолат эълон қилинди|author=Kun uz|website=Kun.uz|access-date=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;.

Коменданттық сағат кезінде келесі шаралар мен шектеулер жарияланды:

* қоғамдық тәртіпті, аса маңызды және жіктелген объектілерді, халықтың тіршілік әрекетін қамтамасыз ететін инфрақұрылым объектілерін қорғау күшейтіледі;
* Қарақалпақстан Республикасында жүрiп-тұру, соның iшiнде автокөлiк құралдарының жүру бостандығы шектелген;
* жеке тұлғалардың жеке басын куәландыратын құжаттары тексеріледі, олар жеке қаралады, заттары мен көліктері қаралады;
* Қарақалпақстанға кіру және одан шығу шектелген;
* бейбіт жиындар, ойын-сауық, спорттық және басқа да бұқаралық іс-шараларды ұйымдастыруға және өткізуге тыйым салынады;
* заңды тұлғалардың қызметін тоқтата тұруға немесе тоқтатуға бағытталған ереуілдерге және кез келген басқа әрекеттерге тыйым салынады;
* қаруды, оқ-дәрілерді, жарылғыш заттарды, арнайы құралдарды, улы заттарды сатуға тыйым салынады. Сондай-ақ, есірткі және есірткі құралдары, психотроптық заттар, этил спирті мен алкоголь өнімі айналымының ерекше тәртібі енгізіледі;
* жеке тұлғалардан қару-жарақ пен оқ-дәрілер, улы заттар, ал заңды тұлғалардан қару-жарақ, оқ-дәрілер мен улы заттармен бірге әскери және оқу-жаттығу техникасы, жарылғыш және радиоактивті заттар уақытша тәркіленеді.

2022 жылғы 20 шілдеде Өзбекстан президенті Шавкат Мирзияев Жоғарғы Кеңестің өтініші бойынша 2022 жылғы 21 шілдеде сағат 05:00-ден бастап төтенше жағдайды жою туралы Жарлыққа қол қойды&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://president.uz/ru/lists/view/5355|title=О прекращении действия чрезвычайного положения на территории Республики Каракалпакстан|publisher=president.uz|accessdate=2022-07-20}}&lt;/ref&gt;.

== Шығындар == 
4 шілдеде [[Өзбекстан Республикасының Бас прокуратурасы]] Нөкістегі тәртіпсіздіктер салдарынан 18 адамның қаза тапқанын, 243 адамның жараланғанын (соның ішінде 38 құқық қорғау органдарының өкілдері) және 516 адамның тұтқындалғанын хабарлады&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://www.gazeta.uz/ru/2022/07/04/nukus-victims/|title=В Нукусе погибло 18 человек, в больницах находится 94 раненых|website=Газета.uz|date=4 шілде 2022|accessdate=4 шілде 2022}}&lt;/ref&gt;.

== Реакция ==
* {{ту|БҰҰ}} [[Біріккен Ұлттар Ұйымы|БҰҰ]]-ның адам құқықтары жөніндегі жоғарғы комиссары [[Мишель Бачелет]] Өзбекстан үкіметін оқиғаға қатысты «тез, тәуелсіз және ашық тергеу жүргізуге» және Қарақалпақстандағы интернетке салынған тыйымды алып тастауға шақырды&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.gazeta.uz/ru/2022/07/06/ohchr/?utm_source=push&amp;utm_medium=telegram|title=Верховный комиссар ООН призвала не ограничивать интернет в Каракалпакстане|website=gazeta.uz|date=6 шілде 2022|lang=ru}}&lt;/ref&gt;.
* {{ту|Беларусь}} [[Беларусь]] президенті [[Александр Григорьевич Лукашенко|Александр Лукашенко]] Беларусь Республикасының Тәуелсіздік күніне орай өткен жиында: «Біз Өзбекстанға бірнеше фактілер айттық. Саммиттердің бірінде айтқанымда олар тіпті ренжіп қалды. Кеше не болды? Өзбекстанның жартысына жуығы Қарақалпақстан туралы конституцияда бірдеңе дұрыс емес деп тапты (референдум өткізу кезінде), бұл тәртіпсіздіктерді тудырды»&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=en|url=https://eng.belta.by/president/view/lukashenko-they-start-destabilizing-central-asia-151514-2022/|title=Lukashenko: They start destabilizing Central Asia|website=eng.belta.by|date=2 шілде 2022}}&lt;/ref&gt;.
* {{ту|Еуропа одағы}} [[Еуропа одағы|Еуропа Одағы]] Өзбекстанды «Қарақалпақстандағы зорлық-зомбылық оқиғалары бойынша ашық және тәуелсіз тергеу жүргізуге» шақырды. Сондай-ақ президенттің халық наразылығын тудырған конституциялық өзгерістерге жедел әрекетін атап өтті. Президент Еуропалық кеңес басшысымен телефон арқылы сөйлесті&lt;ref&gt;{{Cite news |date=4 шілде 2022 |title=Uzbekistan Says 18 Killed In Karakalpakstan Unrest |work=Radio Free Europe/Radio Liberty |url=https://www.rferl.org/a/uzbek-president-fatalities-karakalpakstan-protests/31926986.html |access-date=4 шілде 2022|lang=en}}&lt;/ref&gt;.
* {{ту|Ресей}} [[Ресей|Ресей Федерациясының]] Сыртқы істер министрлігі Өзбекстан үкіметіне сенетінін айтып, бұл мәселе Өзбекстанның ішкі мәселесі ретінде қарастырылатынын атап өтті. Ол мүдделі тараптарды мәселені жаппай тәртіпсіздікпен емес, заңды жолмен шешуге шақырды.
* {{ту|Үндістан}} [[Үндістан]] Сыртқы істер министрлігінің өкілі Ариндам Багчи Өзбекстан үкіметінің бейбітшілікті сақтау және жағдайдың шиеленісуіне жол бермеу жөніндегі күш-жігерін қолдайтынын айтты. Сондай-ақ шерулер кезінде қаза болғандардың туыстарына көңіл айтты&lt;ref&gt;{{Cite news |date=6 шілде 2022 |author=Press Trust of India|title=India Hopes for Early Stabilisation of Situation in Uzbek Province Hit by Violent Protests |work=News 18 |url=https://www.news18.com/news/india/india-hopes-for-early-stabilisation-of-situation-in-uzbek-province-hit-by-violent-protests-5504593.html |access-date=7 шілде 2022|lang=en}}&lt;/ref&gt;.
* {{ту|Қазақстан}} [[Қазақстан|Қазақстанның]] Сыртқы істер министрлігі Өзбекстан үкіметін қолдайтынын мәлімдеді. Мәлімдемеде былай делінген: «Өзбекстанның жоғарғы билік органдарының Қарақалпақстандағы жағдайды түзетуге қатысты шешімдерін құптаймыз және қолдаймыз. Бауырлас Өзбекстанда маңызды саяси дата – Конституцияға өзгерістер мен толықтырулар енгізу жөніндегі референдум қарсаңында бейбітшілік пен тыныштық орнайды деп сенеміз»&lt;ref&gt;{{cite news |title=Kazakh Foreign Ministry issues statement on Karakalpakstan unrest |url=http://tashkenttimes.uz/national/9174-kazakh-foreign-ministry-issues-statement-on-karakalpakstan-unrest |date=5 шілде 2022 |work=tashkenttimes.uz |lang=en}}&lt;/ref&gt;.
* {{ту|Қырғызстан}} 4 шілдеде [[Қырғызстан]] президенті [[Садыр Нұрғожаұлы Жапаров|Садыр Жапаров]] қырғыз саясаткерлерінің Өзбекстанда болып жатқан оқиғаларға қатты алаңдағанын, дер кезінде және нақты іс-әрекеттердің нәтижесінде Қарақалпақстандағы жағдайды бақылауға алғанын атап өтті&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=ky|url=https://super.kg/kabar/news/412095|title=Жапаров менен Мирзийоев телефон аркылуу сүйлөштү. Талкууланган маселелер}}&lt;/ref&gt;.
* {{ту|Қытай}} [[Қытай]] Сыртқы істер министрлігінің ресми өкілі Чжао Лицзянь Қытай Өзбекстан үкіметінің ұлттық тепе-теңдікті сақтау жөніндегі талпыныстарын қолдайтынын мәлімдеді. Ол сондай-ақ Өзбекстан Шавкат Мирзиеевтің басшылығымен тыныштығы мен бірлігін сақтай алатынын атап өтті&lt;ref&gt;{{Cite news |date=4 шілде 2022 |title=Foreign Ministry Spokesperson Zhao Lijian’s Regular Press Conference |work= |url=https://www.fmprc.gov.cn/mfa_eng/xwfw_665399/s2510_665401/2511_665403/202207/t20220704_10715130.html |access-date=7 July 2022 |lang=en}}&lt;/ref&gt;.
* {{ту|Түрікменстан}} [[Түрікменстан]] Сыртқы істер министрлігі «Өзбекстан басшылығының конституциялық құрылыс пен заңдылықты, халықтың қауіпсіздігі мен тыныштығын қорғаудағы дер кезінде және ерікті жұмысын» қолдайтынын білдірді&lt;ref&gt;{{cite news |title=Turkmenistan Foreign Ministry’s press release on recent events in Karakalpakstan |url=http://www.newscentralasia.net/2022/07/05/turkmenistan-foreign-ministrys-press-release-on-recent-events-in-karakalpakstan/ |access-date=5 шілде 2022 |work=www.newscentralasia.net |date=5 шілде 2022 |lang=en}}&lt;/ref&gt;.
* {{ту|Түркия}} [[Түркия]] Сыртқы істер министрлігі Өзбекстан үкіметі мен халқы бұл мәселені «ақыл-парасатпен, бейбітшілікпен және тыныштықпен» шешеді деп сенетінін айтты&lt;ref&gt;{{cite news |title=18 people killed during protests in Uzbekistan's Karakalpakstan|url=https://www.aa.com.tr/en/asia-pacific/18-people-killed-during-protests-in-uzbekistans-karakalpakstan/2629829 |first=Bahtiyar|last=Abdulkerimov|access-date=7 шілде 2022 |work=Anadolu Agency|date=4 шілде 2022 |lang=en}}&lt;/ref&gt;.
* {{ту|АҚШ}} [[Америка Құрама Штаттары|АҚШ]] Мемлекеттік департаментінің өкілі Нед Прайс Өзбекстан үкіметін адамның барлық негізгі құқықтарын, соның ішінде бейбіт шерулер мен сөз бостандығын қорғауға және адамдарға қарсы зорлық-зомбылықты тергеуге шақырды&lt;ref&gt;[https://nationalpost.com/pmn/news-pmn/u-s-calls-for-investigation-into-deadly-uzbekistan-violence/wcm/1a24d309-8705-4022-bce2-79b63ae84d3d/amp/ U.S. calls for investigation into deadly Uzbekistan violence | National Post]{{ref-en}}&lt;/ref&gt;.

== Тағы қараңыз ==
{{commonscat|2022 Karakalpak protests|Қарақалпақстандағы наразылықтар}}
* [[2022 жылғы Қазақстандағы наразылық шаралары]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:2022 жылғы наразылықтар]]
[[Санат:Қарақалпақстан тарихы]]
[[Санат:Өзбекстандағы көтерілістер]]</text>
      <sha1>pyvi9zjb3k8e3358a1y0ex6ym6chm6u</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054964</id>
      <parentid>3054961</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T09:32:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <comment>/* Коменданттық сағат */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="37781" xml:space="preserve">{{Оқиға 
|атауы = 2022 жылғы Қарақалпақстандағы наразылықтар
|сурет = Qaraqalpaqstan_Respublikasi_in_Uzbekistan.svg
|сурет атауы = Қарақалпақстан Өзбекстан картасында
|сурет ені = 310
|дата = 2022 жылдың 1 — 3 шілдесі&lt;ref name=&quot;Eurasianet&quot;&gt;{{cite web|last1=Lillis|first1=Joanna|title=Karakalpakstan: Dazed, confused and angry after deadly turmoil|url=https://eurasianet.org/karakalpakstan-dazed-confused-and-angry-after-deadly-turmoil|website=Eurasianet|accessdate=11 шілде 2022|date=7 шілде 2022}}&lt;/ref&gt;
|ұзақтық = 
|орын = [[Сурет:Flag of Karakalpakstan.svg|23px]] [[Қарақалпақстан]],&lt;br&gt;{{байрақ|Өзбекстан}}
|себебі =
* Қарақалпақстан Республикасы мәртебесінің сипаттамасынан &quot;егемен&quot; деген сөз алып тасталған, сондай-ақ Республиканың Өзбекстаннан бөліну құқығы туралы айтылған Өзбекстан Конституциясының жаңа редакциясының жобасын қоғамдық талқылауға шығару
* Дәулетмұрат Тәжімұратовтың қамауға алынуы
|нәтижесі =
* Өзбекстан президентінің Қарақалпақстан Республикасының егемендігіне қатысты Конституцияның 70, 71, 72, 74, 75 баптарын өзгертпеу туралы ұсынысы
* Қарақалпақстан аумағында бір ай бойы төтенше жағдай енгізілуі
|өлім = 
* 21 адам &lt;small&gt;(Өзбекстан Бас прокуратурасының мәліметі бойынша)&lt;/small&gt;&lt;ref name=&quot;Kun&quot;&gt;{{cite news |title=Қорақалпоғистонда содир бўлган воқеалар оқибатида яна 3 киши вафот этди |url=https://kun.uz/news/2022/07/18/qoraqalpogistonda-sodir-bolgan-voqealar-oqibatida-yana-3-kishi-vafot-etdi |accessdate=21 шілде 2022 |agency=Kun |date=18 шілде 2022}}&lt;/ref&gt;
|жарақаттанғандар =
* 243 адам (соның ішінде 38 құқық қорғау органдарының өкілдері) &lt;small&gt;(Өзбекстан Бас прокуратурасының мәліметі бойынша)&lt;/small&gt;&lt;ref name=&quot;Reuters&quot;&gt;{{cite news |last1=Auyezov |first1=Olzhas |title=Uzbekistan says 18 killed, hundreds wounded in Karakalpakstan unrest |url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/uzbekistan-says-243-wounded-karakalpakstan-unrest-2022-07-04/ |accessdate=4 шілде 2022 |work=Reuters}}&lt;/ref&gt;
* мыңдаған адам &lt;small&gt;(Қарақалпақстан Денсаулық сақтау министрлігінің мәліметі бойынша)&lt;/small&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/uzbekistans-president-says-there-are-casualties-protests-russian-agencies-2022-07-03 |title=Uzbekistan reports casualties in unrest, opposition says at least 5 killed }}&lt;/ref&gt;
|тұтқындалғандар = 516 адам&lt;ref name=&quot;Mediazona&quot;&gt;{{cite news |title=Генпрокуратура Узбекистана: во время протестов в Нукусе погибли 18 человек |url=https://mediazona.ca/chronicle/nukus-protiv?_share=1&amp;event=48639 |accessdate=6 шілде 2022 |work=Mediazona |date=4 шілде 2022 |language=ru}}&lt;/ref&gt;
|карта ел = Өзбекстан
}}
'''Қарақалпақстандағы наразылықтар''' — 2022 жылы [[Қарақалпақстан|Қарақалпақстандағы]] наразылық [[Митинг|митингі]] ретінде басталып, [[Қарсылық қозғалысы|қақтығыстарға]] ұласқан оқиғалар.

Наразылықтар 2022 жылғы 1 шілдеде Өзбекстан Конституциясының жаңа редакциясының жобасы қоғамдық талқылауға шығарылғаннан кейін басталды, онда Қарақалпақстан Республикасының мәртебесін сипаттаудан &quot;егемен&quot; сөзі алынып тасталды, сондай-ақ Республиканың Өзбекстаннан бөліну құқығы туралы ескерту алынып тасталды. Наразылықтар Қарақалпақстан Республикасының астанасы [[Нүкіс|Нүкіста]] басталды, бірақ кейінірек Шымбай мен Мойнаққа таралды. Наразылық білдірушілер Конституцияның жаңа редакциясының жобасына қарсы шықты.

== Алғышарттары ==
=== Ауданның бірегейлігі === 
Қарақалпақстан Республикасы – дүние жүзіндегі өмір сүруі бойынша ең қиын жерлердің бірі. Қарақалпақстан территориясының 85 пайыздан астамын [[Қызылқұм (шөл)|Қызылқұм]] алып жатыр және Өзбекстан аумағының 40% құрайды. Өңірде су тапшылығы мәселесі бар. 2002 жылғы мәліметтер бойынша Қарақалпақстаннан [[Қазақстан|Қазақстанға]] тұрақты тұру үшін 250 мыңнан астам адам көшіп келген, бұл Қарақалпақстан халқының бестен бір бөлігін құрайды. Сонымен қатар, экономикалық қиын жағдайда тұрған Қарақалпақстанда [[Арал теңізі]] деңгейінің төмендеуіне байланысты күрделі экологиялық жағдайға тап болды.

[[1932 жыл|1932 жылы]] [[20 наурыз|20 наурызда]] [[Ресей Кеңестік Федерациялық Социалистік Республикасы|РКФСР]] құрамындағы [[Қарақалпақ автономиялы облысы|Қарақалпақстан автономиялық облысы]] РКФСР құрамындағы [[Қарақалпақстан Автономиялық Кеңестік Социалистік Республикасы|Қарақалпақстан АКСР]] болып қайта құрылды. [[1936 жыл|1936 жылы]] [[5 желтоқсан|5 желтоқсанда]] бұл автономиялық республика [[Өзбек Кеңестік Социалистік Республикасы|Өзбек КСР]]-нің құрамына қосылды.

[[1990 жыл|1990 жылы]] [[14 желтоқсан|14 желтоқсанда]] Қарақалпақстан АКСР Жоғарғы Кеңесі жалпы халықтық референдум арқылы тәуелсіздік алуға мүмкіндік беретін егемендік туралы [[Декларация|Декларацияға]] қол қойды. 1992 жылы 9 қаңтарда Қарақалпақстан АКСР-ы таратылып, оның орнына [[Қарақалпақстан|Қарақалпақстан Республикасы]] құрылды. [[1993 жыл|1993 жылы]] көптеген талқылаулардан кейін Қарақалпақстан 20 жыл бойы [[Өзбекстан|Өзбекстанның]] субъектісі болып қалатыны туралы мемлекетаралық келісімге қол қойылды. [[2013 жыл|2013 жылы]] бұл келісім жай ғана қабылданбады, ал Қарақалпақстан Өзбекстан құрамындағы автономиялық республика болып қала берді.

=== Конституцияға түзетулер (2022) ===
2022 жылдың 16 мамырында Өзбекстанның либералды-демократиялық партиясы Өзбекстан Конституциясына өзгертулер мен толықтырулар жобасын ұсынды&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=uz|url=http://daryo.uz/2022/05/16/ozlidep-konstitutsiyaga-ozgartirish-va-qoshimchalar-kiritish-jarayonini-boshlash-taklifi-bilan-chiqdi/|title=O‘zLiDeP Konstitutsiyaga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish jarayonini boshlash taklifi bilan chiqdi|website=Daryo.uz|accessdate=2022-07-03}}&lt;/ref&gt;. 17 мамырда Өзбекстан Республикасы Олий Мажлисінің заң шығару палатасында Өзбекстанның Либералды-демократиялық партиясы мен Өзбекстанның &quot;Миллий тикланиш&quot; демократиялық партиясының фракцияларының бірлескен отырысы өтті, онда Өзбекстан Конституциясына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы қаулы жобасы қаралды. Оны екі фракцияның депутаттары мақұлдады&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=uz|url=http://daryo.uz/2022/05/17/konstitutsiyaga-ozgartirish-va-qoshimchalar-kiritish-borasidagi-qaror-loyihasi-deputatlar-tomonidan-maqullandi/|title=Konstitutsiyaga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish borasidagi qaror loyihasi deputatlar tomonidan ma’qullandi|website=Daryo.uz|accessdate=2022-07-03}}&lt;/ref&gt;. 20 мамырда Өзбекстан Конституциясына өзгерістер енгізу жөніндегі арнайы комиссия құрылды&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=uz|url=http://daryo.uz/2022/05/20/ozbekiston-konstitutsiyasiga-ozgartirish-kiritish-va-tashkiliy-chora-tadbirlarni-amalga-oshirish-yuzasidan-konstitutsiyaviy-komissiya-tuzildi/|title=O‘zbekiston Konstitutsiyasiga o‘zgartirish kiritish yuzasidan Konstitutsiyaviy komissiya tuzildi|website=Daryo.uz|accessdate=2022-07-03}}&lt;/ref&gt;. 24 Маусымда Өзбекстан Республикасы Олий Мажлисінің заң шығару палатасының депутаттары Өзбекстан Республикасының Конституциясына өзгерістер енгізу туралы заң жобасын бірауыздан мақұлдады&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=ei58QCKbas|title=Узбекистан: Приравняют ли Каракалпакстан к региону или чем недовольны каракалпаки?|author=|website=YouTube|date=2022-07-01|accessdate=2022-07-03}}&lt;/ref&gt;.

2022 жылғы 25 маусымда өзбек билігі Өзбекстан Конституциясының жаңа редакциясының жобасын қоғамдық талқылауға шығарды. Толығымен Қарақалпақстан Республикасына арналған 17-бөлімде бөлімнің екі негізгі тезисі Қарақалпақстанның Егемен республика екендігі және осы республиканың халқы Қарақалпақстан тұрғындарының жалпы референдумы негізінде Өзбекстаннан бөлінуге құқылы екендігі айтылған. Бұл тармақтар Конституцияның жаңа редакциясынан алынды. Жобаны талқылау сол жылдың 4 шілдесіне дейін жалғасады; содан кейін билік референдум күнін белгілейді&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=en|url=https://russian.eurasianet.org/%D1%83%D0%B7%D0%B1%D0%B5%D0%BA%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD-%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F-%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%82%D1%83%D1%86%D0%B8%D1%8F-%E2%80%93-%D0%BF%D0%BB%D1%8E%D1%81-%D0%B4%D0%BB%D1%8F-%D0%BC%D0%B8%D1%80%D0%B7%D0%B8%D1%91%D0%B5%D0%B2%D0%B0-%D0%BC%D0%B8%D0%BD%D1%83%D1%81-%D0%B4%D0%BB%D1%8F-%D0%BA%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%BF%D0%B0%D0%BA%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B0|title=Узбекистан: новая конституция – плюс для Мирзиёева, минус для Каракалпакстана {{!}} Eurasianet|website=russian.eurasianet.org|accessdate=2022-07-02}}&lt;/ref&gt;.

26 маусым күні кешке [[Әлеуметтік желілер|әлеуметтік желілерде]] Қарақалпақстан тұрғындарының жаппай сөз сөйлеуге шақыруы пайда болды&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://rus.azattyq.org/a/31925661.html|title=В Каракалпакстане — протесты против поправок о статусе автономной республики. МВД Узбекистана назвал акции «незаконными»|accessdate=2022-07-02}}&lt;/ref&gt;. Белсенділер Конституцияның жаңа редакциясының жобасына қарсы шығып, онда республиканың егемендігіне төнген қауіпті көрді. Қарақалпақстанның оппозициялық саясаткерлері Конституцияның жаңа редакциясымен үзілді-кесілді келіспейтіндіктерін білдірді, бірақ қазіргі билік, оның ішінде Өзбекстан президенті Шавкат Мирзиеев бұл туралы айтпауды жөн көрді. [[Азаттық радиосы|Азаттық радиосының]] хабарлауынша, жобаға қарсы шыққан пабликтер мен [[Telegram|телеграм]] арналардың әкімшілеріне Өзбекстанның құқық қорғау органдары қысым көрсетіп отыр&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://rus.azattyq.org/a/karakalpakstan-respublika-sostave-uzbekistana-mozhet-utratit-suverennyy-status-zhiteli-vozmuscheny/31924059.html|title=Республика в составе Узбекистана может утратить суверенный статус. Жители возмущены|accessdate=2022-07-02}}&lt;/ref&gt;. 27 маусымда Нүкіс тұрғындары қалада мобильді [[Интернет|интернетке]] қол жетімділікті шектеді деп жазды&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://theins1.press/news/252780|title=В Каракалпакстане начались протесты против поправок к конституции Узбекистана, из-за которых республика может лишиться суверенного статуса|website=The Insider|accessdate=2022-07-02}}&lt;/ref&gt;.

== Оқиғалар желісі ==
[[Сурет:Aftermath of the 2022 Karakalpak protests (4).jpg|270px|нобай|Нүкіс қаласында көше сыпырушы өртеніп кетті.]]
Конституцияға өзгертулер мен толықтырулар енгізілгелі бері Қазақстан мен Қарақалпақстанда тұратын қарақалпақтар әлеуметтік желілерде өз қарсылықтарын білдірген видео және мәтіндік үндеулерін жариялады. 26 маусымнан бастап әлеуметтік желілер арқылы халықты шеруге шақыру әрекеттері басталды. 27 маусымнан бастап Қарақалпақстанда мобильді интернет сапасы нашарлады&lt;ref name=&quot;bfm0702&quot;&gt;{{cite web |title=Жители Каракалпакстана вышли на протесты из-за поправок к Конституции Узбекистана |url=https://www.bfm.ru/news/503603 |date=2 шілде 2022 |publisher=Business FM |lang=ru}}&lt;/ref&gt;. Қарақалпақстандық блогер Дәулетмұрат Тәжімұратов 5 шілдеде халықты конституцияның қайта қаралуына қарсы шеру ұйымдастыруға шақырды.

2022 жылдың 1 шілдесі күні кешке қарай жүздеген адам (кейбіреулерінің қолдарында Қарақалпақстан туы бар) көшеге шықты. Олар Нүкіс көшелерімен жаппай шеру ұйымдастырып, орталық базар алдында рұқсат етілмеген шерулер ұйымдастырды. Сол күні қауіпсіздік органдарының өкілдері Дәулетмұрат Тәжімұратовты шеру белсендісі ретінде тұтқындаған. Осы кезде Нүкіс қаласында мыңға жуық адам Өзбекстан Конституциясына өзгертулер мен толықтырулар енгізу арқылы Қарақалпақстан Республикасының егемендігін жою әрекеттеріне қарсы шықты, олардың бір бөлігінің қолында Қарақалпақстанның туы болды. Дәулетмұрат Тәжімұратов қамауға алынғаннан кейін шерулер күшейе түсті. Тәжімұратовты босатуды талап еткен жұрт «Дәулет» деп айғайлады. Көп ұзамай Тәжімұратов босатылды. Кейінірек демонстрациялар Шымбай мен Мойнақта да байқалды&lt;ref name=&quot;azat0702&quot;&gt;{{cite web |title=Протесты в Каракалпакстане: люди вышли на улицы из-за инициативы Ташкента изменить статус республики |url=https://rus.azattyq.org/a/uzbekistan-autonomous-region-of-karakalpakstan-against-constitutional-reform/31925698.html |publisher=[[Азаттық радиосы]] |date=2 шілде 2022 |lang=ru}}&lt;/ref&gt;. Өзбекстанның Ішкі істер министрлігі Қарақалпақстаннан келген кейбір адамдар түсінбеушілік, конституция нұсқасын дұрыс түсінбеу салдарынан шеру ұйымдастырып, ішкі істер қызметкерлері жағдайды бақылауға алып, тыныштықты сақтағанын хабарлады&lt;ref name=&quot;kuniib0701&quot;&gt;{{cite web |title=Жамоат тартиби тикланиб, тушунтириш ишлари олиб борилмоқда — ИИВ Нукусдаги ноқонуний митинг ҳақида |url=https://kun.uz/news/2022/07/01/jamoat-tartibi-tiklanib-tushuntirish-ishlari-olib-borilmoqda-iiv-nukusdagi-noqonuniy-miting-haqida |date=1 шілде 2022 |lang=uz}}&lt;/ref&gt;.

Қарақалпақстан Жоғарғы Кеңесі берген мәліметі бойынша, наразылық акциясына қатысушылар мемлекеттік басқару органдарының ғимараттарын басып алуға әрекеттенген&lt;ref name=&quot;jkenes&quot;&gt;{{cite web |title=Қарақалпақстанда жүз берген жағдайларға байланыслы |url=https://joqargikenes.uz/qr/11171.html |date=2 шілде 2022}} {{lang-kaa|Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesi}}&lt;/ref&gt;. 2 шілдеде Қарақалпақстанның [[Қоңырат ауданы]] мен Қазақстанның [[Маңғыстау облысы|Маңғыстау облысының]] [[Бейнеу ауданы|Бейнеу ауданын]] байланыстыратын &quot;Даут-ата&quot; бекетінен өтуіне шектеу қойылды. Бұл бағытта теміржол қозғалысы тоқтатылатыны хабарланды&lt;ref name=&quot;kundo0702&quot;&gt;{{cite web |title=“Довуд ота” постидан Қозоғистонга ўтиш ва қайтиш вақтинча тўхтатилди |url=https://kun.uz/news/2022/07/02/dovud-ota-postidan-qozogistonga-otish-va-qaytish-vaqtincha-toxtatildi |accessdate=3 шілде 2022 |publisher=kun.uz |date=2 шілде 2022 |lang=uz}}&lt;/ref&gt;. Үкімет Қарақалпақстанға Ұлттық ұланның қосымша күштерін жіберді&lt;ref name=&quot;dwve0702&quot;&gt;{{cite web |last1=Венкина |first1=Екатерина |title=В Узбекистане протестуют против поправок в конституцию |url=https://www.dw.com/ru/v-uzbekistane-protestujut-protiv-popravok-v-konstituciju/a-62335890 |accessdate=3 шілде 2022 |publisher=DW |date=2 шілде 2022 |lang=ru}}&lt;/ref&gt;. [[Өзбекстан Республикасының Президенті|Өзбекстан президенті]] [[Шавкат Миромонұлы Мирзиёев|Шавкат Мирзиеев]] 2 шілдеде (кейбір деректерде 1 шілдеге қараған түні) Қарақалпақстанға аттанды&lt;ref name=&quot;kunmn0702&quot;&gt;{{cite web |title=Шавкат Мирзиёев Нукусга жўнаб кетди |url=https://kun.uz/news/2022/07/02/shavkat-mirziyoyev-nukusga-jonab-ketdi |accessdate=3 шілде 2022 |date=2 шілде 2022 |lang=uz}}&lt;/ref&gt;. Нүкіс қаласында өткен мәжілісте Мирзиеев егер Қарақалпақстан халқы наразы болса, Қарақалпақстан туралы баптар өзгермейтінін мәлімдеді&lt;ref name=&quot;kunmm0702&quot;&gt;{{cite web |title=Шавкат Мирзиёев: “Қорақалпоқ халқи норози бўлса, биронта модда ўзгармайди” (видео) |url=https://kun.uz/news/2022/07/02/shavkat-mirziyoyev-qoraqalpoq-xalqi-norozi-bolsa-bironta-modda-ozgarmaydi-video |accessdate=3 шілде 2022 |date=2 шілде 2022 |lang=uz}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://halyqline.kz/aelem-zhangalyqtary/oezbek-parlamenti-konstitwcijadaghy-qaraqalpaqstan-statwsy-zhajly-baptar-oezgermejtinin-rastady/|title=Өзбек парламенті Конституциядағы Қарақалпақстан статусы жайлы баптар өзгермейтінін растады|website=halyqline.kz|date=2022-07-04|accessdate=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;.

== Коменданттық сағат ==
[[Сурет:Aftermath of the 2022 Karakalpak protests (2).jpg|270px|нобай|Наразылықтардан кейінгі жағдай.]]
Қарақалпақстанда 2022 жылдың 3 шілдесі сағат 01:00-ден 2022 жылдың 2 тамызы сағат 00:00-ге дейін (бір ай) төтенше жағдай жарияланды. Оған сәйкес, коменданттық сағат бір ай бойы 21:00-ден 7:00-ге дейін күшінде болады&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://kaz.zakon.kz/6009459-karakalpakstanda-totenshe-zhagdai-rezhimi-engizildi.html|title=Қарақалпақстанда төтенше жағдай режимі енгізілді|website=kaz.zakon.kz|date=2022-07-03|accessdate=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;. Қарақалпақстан аумағында облыстық басқарма құрылып, оған «Төтенше жағдай туралы» заңда көзделген барлық өкілеттіктер берілді. Өзбекстан Ұлттық ұлан қолбасшысы Рустам Жораев Қарақалпақстан коменданты болып тағайындалды&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=uz|url=https://kun.uz/news/2022/07/02/qoraqalpogiston-respublikasida-favqulodda-holat-elon-qilindi|title=Қорақалпоғистонда фавқулодда ҳолат эълон қилинди|author=Kun uz|website=Kun.uz|access-date=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;.

Коменданттық сағат кезінде келесі шаралар мен шектеулер жарияланды:

* қоғамдық тәртіпті, аса маңызды және жіктелген объектілерді, халықтың тіршілік әрекетін қамтамасыз ететін инфрақұрылым объектілерін қорғау күшейтіледі;
* Қарақалпақстан Республикасында жүрiп-тұру, соның iшiнде автокөлiк құралдарының жүру бостандығы шектелген;
* жеке тұлғалардың жеке басын куәландыратын құжаттары тексеріледі, олар жеке қаралады, заттары мен көліктері қаралады;
* Қарақалпақстанға кіру және одан шығу шектелген;
* бейбіт жиындар, ойын-сауық, спорттық және басқа да бұқаралық іс-шараларды ұйымдастыруға және өткізуге тыйым салынады;
* заңды тұлғалардың қызметін тоқтата тұруға немесе тоқтатуға бағытталған ереуілдерге және кез келген басқа әрекеттерге тыйым салынады;
* қаруды, оқ-дәрілерді, жарылғыш заттарды, арнайы құралдарды, улы заттарды сатуға тыйым салынады. Сондай-ақ, есірткі және есірткі құралдары, психотроптық заттар, этил спирті мен алкоголь өнімі айналымының ерекше тәртібі енгізіледі;
* жеке тұлғалардан қару-жарақ пен оқ-дәрілер, улы заттар, ал заңды тұлғалардан қару-жарақ, оқ-дәрілер мен улы заттармен бірге әскери және оқу-жаттығу техникасы, жарылғыш және радиоактивті заттар уақытша тәркіленеді.

Президент баспасөз қызметінің 13 шілдеде хабарлауынша, Қарақалпақстан Республикасында жағдайдың тұрақталуына байланысты 21:00 мен 07:00 аралығындағы комендант сағаты 23:00 мен 05:00 аралығы болып өзгертілді&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.azattyq.org/a/31943100.html|title=Қарақалпақстанда төтенше жағдай тәртібі жұмсарды|date=14 шілде 2022|publisher=[[Азаттық радиосы]]|accessdate=2022-07-23}}&lt;/ref&gt;.

2022 жылғы 20 шілдеде Өзбекстан президенті Шавкат Мирзияев Жоғарғы Кеңестің өтініші бойынша 2022 жылғы 21 шілдеде сағат 05:00-ден бастап төтенше жағдайды жою туралы Жарлыққа қол қойды&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://president.uz/ru/lists/view/5355|title=О прекращении действия чрезвычайного положения на территории Республики Каракалпакстан|publisher=president.uz|accessdate=2022-07-20}}&lt;/ref&gt;.

== Шығындар == 
4 шілдеде [[Өзбекстан Республикасының Бас прокуратурасы]] Нөкістегі тәртіпсіздіктер салдарынан 18 адамның қаза тапқанын, 243 адамның жараланғанын (соның ішінде 38 құқық қорғау органдарының өкілдері) және 516 адамның тұтқындалғанын хабарлады&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://www.gazeta.uz/ru/2022/07/04/nukus-victims/|title=В Нукусе погибло 18 человек, в больницах находится 94 раненых|website=Газета.uz|date=4 шілде 2022|accessdate=4 шілде 2022}}&lt;/ref&gt;.

== Реакция ==
* {{ту|БҰҰ}} [[Біріккен Ұлттар Ұйымы|БҰҰ]]-ның адам құқықтары жөніндегі жоғарғы комиссары [[Мишель Бачелет]] Өзбекстан үкіметін оқиғаға қатысты «тез, тәуелсіз және ашық тергеу жүргізуге» және Қарақалпақстандағы интернетке салынған тыйымды алып тастауға шақырды&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.gazeta.uz/ru/2022/07/06/ohchr/?utm_source=push&amp;utm_medium=telegram|title=Верховный комиссар ООН призвала не ограничивать интернет в Каракалпакстане|website=gazeta.uz|date=6 шілде 2022|lang=ru}}&lt;/ref&gt;.
* {{ту|Беларусь}} [[Беларусь]] президенті [[Александр Григорьевич Лукашенко|Александр Лукашенко]] Беларусь Республикасының Тәуелсіздік күніне орай өткен жиында: «Біз Өзбекстанға бірнеше фактілер айттық. Саммиттердің бірінде айтқанымда олар тіпті ренжіп қалды. Кеше не болды? Өзбекстанның жартысына жуығы Қарақалпақстан туралы конституцияда бірдеңе дұрыс емес деп тапты (референдум өткізу кезінде), бұл тәртіпсіздіктерді тудырды»&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=en|url=https://eng.belta.by/president/view/lukashenko-they-start-destabilizing-central-asia-151514-2022/|title=Lukashenko: They start destabilizing Central Asia|website=eng.belta.by|date=2 шілде 2022}}&lt;/ref&gt;.
* {{ту|Еуропа одағы}} [[Еуропа одағы|Еуропа Одағы]] Өзбекстанды «Қарақалпақстандағы зорлық-зомбылық оқиғалары бойынша ашық және тәуелсіз тергеу жүргізуге» шақырды. Сондай-ақ президенттің халық наразылығын тудырған конституциялық өзгерістерге жедел әрекетін атап өтті. Президент Еуропалық кеңес басшысымен телефон арқылы сөйлесті&lt;ref&gt;{{Cite news |date=4 шілде 2022 |title=Uzbekistan Says 18 Killed In Karakalpakstan Unrest |work=Radio Free Europe/Radio Liberty |url=https://www.rferl.org/a/uzbek-president-fatalities-karakalpakstan-protests/31926986.html |access-date=4 шілде 2022|lang=en}}&lt;/ref&gt;.
* {{ту|Ресей}} [[Ресей|Ресей Федерациясының]] Сыртқы істер министрлігі Өзбекстан үкіметіне сенетінін айтып, бұл мәселе Өзбекстанның ішкі мәселесі ретінде қарастырылатынын атап өтті. Ол мүдделі тараптарды мәселені жаппай тәртіпсіздікпен емес, заңды жолмен шешуге шақырды.
* {{ту|Үндістан}} [[Үндістан]] Сыртқы істер министрлігінің өкілі Ариндам Багчи Өзбекстан үкіметінің бейбітшілікті сақтау және жағдайдың шиеленісуіне жол бермеу жөніндегі күш-жігерін қолдайтынын айтты. Сондай-ақ шерулер кезінде қаза болғандардың туыстарына көңіл айтты&lt;ref&gt;{{Cite news |date=6 шілде 2022 |author=Press Trust of India|title=India Hopes for Early Stabilisation of Situation in Uzbek Province Hit by Violent Protests |work=News 18 |url=https://www.news18.com/news/india/india-hopes-for-early-stabilisation-of-situation-in-uzbek-province-hit-by-violent-protests-5504593.html |access-date=7 шілде 2022|lang=en}}&lt;/ref&gt;.
* {{ту|Қазақстан}} [[Қазақстан|Қазақстанның]] Сыртқы істер министрлігі Өзбекстан үкіметін қолдайтынын мәлімдеді. Мәлімдемеде былай делінген: «Өзбекстанның жоғарғы билік органдарының Қарақалпақстандағы жағдайды түзетуге қатысты шешімдерін құптаймыз және қолдаймыз. Бауырлас Өзбекстанда маңызды саяси дата – Конституцияға өзгерістер мен толықтырулар енгізу жөніндегі референдум қарсаңында бейбітшілік пен тыныштық орнайды деп сенеміз»&lt;ref&gt;{{cite news |title=Kazakh Foreign Ministry issues statement on Karakalpakstan unrest |url=http://tashkenttimes.uz/national/9174-kazakh-foreign-ministry-issues-statement-on-karakalpakstan-unrest |date=5 шілде 2022 |work=tashkenttimes.uz |lang=en}}&lt;/ref&gt;.
* {{ту|Қырғызстан}} 4 шілдеде [[Қырғызстан]] президенті [[Садыр Нұрғожаұлы Жапаров|Садыр Жапаров]] қырғыз саясаткерлерінің Өзбекстанда болып жатқан оқиғаларға қатты алаңдағанын, дер кезінде және нақты іс-әрекеттердің нәтижесінде Қарақалпақстандағы жағдайды бақылауға алғанын атап өтті&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=ky|url=https://super.kg/kabar/news/412095|title=Жапаров менен Мирзийоев телефон аркылуу сүйлөштү. Талкууланган маселелер}}&lt;/ref&gt;.
* {{ту|Қытай}} [[Қытай]] Сыртқы істер министрлігінің ресми өкілі Чжао Лицзянь Қытай Өзбекстан үкіметінің ұлттық тепе-теңдікті сақтау жөніндегі талпыныстарын қолдайтынын мәлімдеді. Ол сондай-ақ Өзбекстан Шавкат Мирзиеевтің басшылығымен тыныштығы мен бірлігін сақтай алатынын атап өтті&lt;ref&gt;{{Cite news |date=4 шілде 2022 |title=Foreign Ministry Spokesperson Zhao Lijian’s Regular Press Conference |work= |url=https://www.fmprc.gov.cn/mfa_eng/xwfw_665399/s2510_665401/2511_665403/202207/t20220704_10715130.html |access-date=7 July 2022 |lang=en}}&lt;/ref&gt;.
* {{ту|Түрікменстан}} [[Түрікменстан]] Сыртқы істер министрлігі «Өзбекстан басшылығының конституциялық құрылыс пен заңдылықты, халықтың қауіпсіздігі мен тыныштығын қорғаудағы дер кезінде және ерікті жұмысын» қолдайтынын білдірді&lt;ref&gt;{{cite news |title=Turkmenistan Foreign Ministry’s press release on recent events in Karakalpakstan |url=http://www.newscentralasia.net/2022/07/05/turkmenistan-foreign-ministrys-press-release-on-recent-events-in-karakalpakstan/ |access-date=5 шілде 2022 |work=www.newscentralasia.net |date=5 шілде 2022 |lang=en}}&lt;/ref&gt;.
* {{ту|Түркия}} [[Түркия]] Сыртқы істер министрлігі Өзбекстан үкіметі мен халқы бұл мәселені «ақыл-парасатпен, бейбітшілікпен және тыныштықпен» шешеді деп сенетінін айтты&lt;ref&gt;{{cite news |title=18 people killed during protests in Uzbekistan's Karakalpakstan|url=https://www.aa.com.tr/en/asia-pacific/18-people-killed-during-protests-in-uzbekistans-karakalpakstan/2629829 |first=Bahtiyar|last=Abdulkerimov|access-date=7 шілде 2022 |work=Anadolu Agency|date=4 шілде 2022 |lang=en}}&lt;/ref&gt;.
* {{ту|АҚШ}} [[Америка Құрама Штаттары|АҚШ]] Мемлекеттік департаментінің өкілі Нед Прайс Өзбекстан үкіметін адамның барлық негізгі құқықтарын, соның ішінде бейбіт шерулер мен сөз бостандығын қорғауға және адамдарға қарсы зорлық-зомбылықты тергеуге шақырды&lt;ref&gt;[https://nationalpost.com/pmn/news-pmn/u-s-calls-for-investigation-into-deadly-uzbekistan-violence/wcm/1a24d309-8705-4022-bce2-79b63ae84d3d/amp/ U.S. calls for investigation into deadly Uzbekistan violence | National Post]{{ref-en}}&lt;/ref&gt;.

== Тағы қараңыз ==
{{commonscat|2022 Karakalpak protests|Қарақалпақстандағы наразылықтар}}
* [[2022 жылғы Қазақстандағы наразылық шаралары]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:2022 жылғы наразылықтар]]
[[Санат:Қарақалпақстан тарихы]]
[[Санат:Өзбекстандағы көтерілістер]]</text>
      <sha1>6ibm79ca9kkh5fzqf02kx1uzgtdn6bc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>2022 жылғы Шри-Ланкадағы наразылықтар</title>
    <ns>0</ns>
    <id>685097</id>
    <revision>
      <id>3054966</id>
      <parentid>3054185</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T10:04:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7981" xml:space="preserve">{{Ағымдағы}}
{{Оқиға
 | атауы = 2022 жылғы Шри-Ланкадағы наразылықтар
 | сурет = Anti-government protest in Sri Lanka 2022.jpg
 | сурет атауы = Президент хатшылығының алдында наразылық білдірушілер
 | сурет ені =
 | ана тілі = 
 | қазақша атауы = 
 | дата = 2022 жылғы 15 наурыз&lt;ref&gt;{{cite news |title=Sri Lanka's main opposition to hold demonstration on March 15 in Colombo |url=https://economynext.com/sri-lankas-main-opposition-to-hold-demonstration-on-march-15-in-colombo-91305/ |accessdate=11 мамыр 2022 |work=economynext.com |publisher=Echelon Media Company |date=7 наурыз 2022}}&lt;/ref&gt; – қазіргі уақыт ({{ұзақтығы|year=2022|month=3|day=15}})
 | уақыт = 
 | ұзақтық = ''жалғасуда''
 | орын = {{байрақ|Шри-Ланка}}&lt;ref group=a name=&quot;*&quot; /&gt;
 | координат = 
 | сондай-ақ белгілі = 
 | түрі = 
 | тақырып = 
 | себебі = экономикалық дағдарыс
 | мақсат = үкіметтің отставкаға кетуі
 | тілші = 
 | қаражат = 
 | басшы = 
 | ұйымдастырған = демонстрациялар, интернет белсенділік, тәртіпсіздіктер, ереуілдер, наразылықтар
 | түсірген = 
 | қатысушылар = 
 | нәтижесі = 
 | шығын1 = 
 | шығын2 = 
 | шығын3 = 
 | өлім = 10 наразылық білдіруші қайтыс болды&lt;ref group=a name=&quot;*1&quot; /&gt; 
 | жарақаттанғандар = 250+&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.aljazeera.com/news/2022/5/9/sri-lanka-pm-mahinda-rajapaksa-offers-to-resign-as-crisis-worsens|title=Sri Lanka PM Mahinda Rajapaksa offers to resign as crisis worsens|work=Al Jazeera|date=9 мамыр 2022}}&lt;/ref&gt;
 | жоғалғандар = 
 | мүліктік шығын = 
 | жерлеу = 
 | сауал = 
 | тергеу = 
 | коронер = 
 | тұтқындалғандар = 600+&lt;ref&gt;{{cite news |date=3 сәуір 2022 |title=Sri Lanka arrests over 600 protestors violating curfew in Western Province |url=https://www.newindianexpress.com/world/2022/apr/03/sri-lanka-arrests-over-600-protestors-violating-curfew-in-western-province-2437414.html |work=The New Indian Express |location= |accessdate=3 сәуір 2022}}&lt;/ref&gt;
 | күдіктілер = 
 | айыпталушылар = 
 | сотталғандар = 
 | шығын = 
 | шешім = 
 | айып = 
 | үкім = 
 | сот = 
 | марапат = 
 | түсірілім = 
 | сайт = 
 | алдыңғы = 
 | кейінгі =
 | карта ел = Шри-Ланка
}}
'''Шри-Ланкадағы наразылықтар''' ({{Lang-si|ශ්‍රී ලාංකික විරෝධතා}}, {{Lang-ta|இலங்கையின் மக்கள் போராட்டம்}}) 2022 жылдың наурыз айында тәуелсіздік алғаннан бері елдегі ең үлкен экономикалық дағдарыс аясында басталды. Наразылық білдірушілер үкіметтің отставкаға кетуін талап етті. Наразылықтар тәртіпсіздіктерге ұласты. 9 шілдеде наразылық білдірушілер үкімет ғимараттарына, соның ішінде Президент Готабай Раджапакстың резиденциясына басып кірді. 13 шілдеде Президенттің ресми отставкаға кететіні туралы жарияланды.

== Алғышарттары ==
Наразылықтардан бұрын тәуелсіз Шри-Ланкадағы ең үлкен экономикалық дағдарыс болды. Оның себептерінің бірі 2021 жылдың сәуірінде органикалық ауылшаруашылығына көшу үшін бейорганикалық тыңайтқыштар мен агрохимикаттарды пайдалануға тыйым салу болды. Шай өндірісінің төмендеуі (жетекші экспорттық дақылдардың бірі) шамамен 425 миллион доллар экономикалық шығынға әкелді, ал алғашқы алты айда күріш өндірісі 20% төмендеді. Бұрын күріш өндірісінде өзін-өзі қамтамасыз ететін ел 450 миллион долларға күріш импорттауға мәжбүр болды. Жалпы, ауылшаруашылық өндірісі өнімділіктің күрт төмендеуімен бірнеше есе қымбатқа түсті&lt;ref&gt;{{cite news|last1=Nordhaus|first1=Ted|last2=Shah|first2=Saloni|date=2022-03-05|title=In Sri Lanka, Organic Farming Went Catastrophically Wrong|work=Foreign Policy|url=https://foreignpolicy.com/2022/03/05/sri-lanka-organic-farming-crisis/|access-date=3 April 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.aljazeera.com/news/2021/9/1/organic-food-revolution-sri-lanka-tea-industry|title=Organic food revolution in Sri Lanka threatens its tea industry|website=Aljazeera|date=2021-09-01|archive-url=https://web.archive.org/web/20210904184316/https://www.aljazeera.com/news/2021/9/1/organic-food-revolution-sri-lanka-tea-industry|archive-date=2021-09-04|access-date=2021-09-05|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|last1=Sirimane|first1=Shirajiv|title=Major food crisis in October?|url=http://www.dailynews.lk/2022/05/30/business/279774/major-food-crisis-october|access-date=30 May 2022|work=Daily News|language=en}}&lt;/ref&gt;. Тағы бір себеп [[COVID-19 пандемиясы]] кезінде шетелдік туризмнің төмендеуі&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://www.kommersant.ru/doc/5457533|title=Премьер-министр Шри-Ланки созвал экстренное совещание партийных руководителей из-за протестов|website=Коммерсантъ|date=9 шілде 2022|accessdate=10 шілде 2022}}&lt;/ref&gt;. Шри-Ланканың сыртқы қарызы шамамен 51 миллиард долларды құрайды&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite news|accessdate=12 шілде 2022|website=BBC News Русская служба|title=Безвластие, заоблачные цены и пища на кострах: как развивается кризис на Шри-Ланке|url=https://www.bbc.com/russian/features-62121594|lang=ru}}&lt;/ref&gt;.

Азаматтық соғыс аяқталғаннан кейін Шри-Ланка ішкі нарыққа назар аударды, бұл экспорттың төмендеуіне және импорт құнының өсуіне әкелді және дағдарыстың тағы бір себебі болуы мүмкін&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;.

== Түсініктемелер ==
{{дереккөздер|group=a|refs=
&lt;ref group=a name=&quot;*&quot; &gt;Шри-Ланка қауымдастықтарының [[Аустралия]], [[Ұлыбритания]], [[Канада]], [[Жаңа Зеландия]], [[Америка Құрама Штаттары|АҚШ]] және басқа елдердегі [[демонстрация]]лары да бар.&lt;/ref&gt;
&lt;ref group=a name=&quot;*1&quot; &gt; Полиция 3 адамды атып өлтірді, 1 депутат Амаракерти Атхукорала атып өлтірілді, 2 адам басқа себептерден қайтыс болды.&lt;/ref&gt;}}

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{бастама}}

[[Санат:Ағымдағы оқиғалар]]
[[Санат:2022 жылғы наразылықтар]]
[[Санат:Шри-Ланка]]</text>
      <sha1>6h1uw7zjb8t7nn3oq50gdsdc0uuf3gi</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054967</id>
      <parentid>3054966</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T10:10:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8480" xml:space="preserve">{{Ағымдағы}}
{{Оқиға
 | атауы = 2022 жылғы Шри-Ланкадағы наразылықтар
 | сурет = Anti-government protest in Sri Lanka 2022.jpg
 | сурет атауы = Президент хатшылығының алдында наразылық білдірушілер
 | сурет ені =
 | ана тілі = 
 | қазақша атауы = 
 | дата = 2022 жылғы 15 наурыз&lt;ref&gt;{{cite news |title=Sri Lanka's main opposition to hold demonstration on March 15 in Colombo |url=https://economynext.com/sri-lankas-main-opposition-to-hold-demonstration-on-march-15-in-colombo-91305/ |accessdate=11 мамыр 2022 |work=economynext.com |publisher=Echelon Media Company |date=7 наурыз 2022}}&lt;/ref&gt; – қазіргі уақыт ({{ұзақтығы|year=2022|month=3|day=15}})
 | уақыт = 
 | ұзақтық = ''жалғасуда''
 | орын = {{байрақ|Шри-Ланка}}&lt;ref group=a name=&quot;*&quot; /&gt;
 | координат = 
 | сондай-ақ белгілі = 
 | түрі = 
 | тақырып = 
 | себебі = экономикалық дағдарыс
 | мақсат = үкіметтің отставкаға кетуі
 | тілші = 
 | қаражат = 
 | басшы = 
 | ұйымдастырған = демонстрациялар, интернет белсенділік, тәртіпсіздіктер, ереуілдер, наразылықтар
 | түсірген = 
 | қатысушылар = 
 | нәтижесі = 
 | шығын1 = 
 | шығын2 = 
 | шығын3 = 
 | өлім = 10 наразылық білдіруші қайтыс болды&lt;ref group=a name=&quot;*1&quot; /&gt; 
 | жарақаттанғандар = 250+&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.aljazeera.com/news/2022/5/9/sri-lanka-pm-mahinda-rajapaksa-offers-to-resign-as-crisis-worsens|title=Sri Lanka PM Mahinda Rajapaksa offers to resign as crisis worsens|work=Al Jazeera|date=9 мамыр 2022}}&lt;/ref&gt;
 | жоғалғандар = 
 | мүліктік шығын = 
 | жерлеу = 
 | сауал = 
 | тергеу = 
 | коронер = 
 | тұтқындалғандар = 600+&lt;ref&gt;{{cite news |date=3 сәуір 2022 |title=Sri Lanka arrests over 600 protestors violating curfew in Western Province |url=https://www.newindianexpress.com/world/2022/apr/03/sri-lanka-arrests-over-600-protestors-violating-curfew-in-western-province-2437414.html |work=The New Indian Express |location= |accessdate=3 сәуір 2022}}&lt;/ref&gt;
 | күдіктілер = 
 | айыпталушылар = 
 | сотталғандар = 
 | шығын = 
 | шешім = 
 | айып = 
 | үкім = 
 | сот = 
 | марапат = 
 | түсірілім = 
 | сайт = 
 | алдыңғы = 
 | кейінгі =
 | карта ел = Шри-Ланка
}}
'''Шри-Ланкадағы наразылықтар''' ({{Lang-si|ශ්‍රී ලාංකික විරෝධතා}}, {{Lang-ta|இலங்கையின் மக்கள் போராட்டம்}}) 2022 жылдың наурыз айында тәуелсіздік алғаннан бері елдегі ең үлкен экономикалық дағдарыс аясында басталды. Наразылық білдірушілер үкіметтің отставкаға кетуін талап етті. Наразылықтар тәртіпсіздіктерге ұласты. 9 шілдеде наразылық білдірушілер үкімет ғимараттарына, соның ішінде Президент Готабай Раджапакстың резиденциясына басып кірді. 13 шілдеде Президенттің ресми отставкаға кететіні туралы жарияланды&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=en|url=https://economynext.com/sri-lanka-president-to-resign-on-july-13-speaker-97202|title=Sri Lanka president to resign on July 13: Speaker|website=EconomyNext|date=2022-07-09|access-date=2022-07-10}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{мақала|сілтеме=https://www.economist.com/asia/2022/07/09/sri-lankas-president-resigns-in-the-face-of-massive-protests|тақырыбы=Sri Lanka’s president resigns in the face of massive protests|баспасы=The Economist|issn=0013-0613}}&lt;/ref&gt;.

== Алғышарттары ==
Наразылықтардан бұрын тәуелсіз Шри-Ланкадағы ең үлкен экономикалық дағдарыс болды. Оның себептерінің бірі 2021 жылдың сәуірінде органикалық ауылшаруашылығына көшу үшін бейорганикалық тыңайтқыштар мен агрохимикаттарды пайдалануға тыйым салу болды. Шай өндірісінің төмендеуі (жетекші экспорттық дақылдардың бірі) шамамен 425 миллион доллар экономикалық шығынға әкелді, ал алғашқы алты айда күріш өндірісі 20% төмендеді. Бұрын күріш өндірісінде өзін-өзі қамтамасыз ететін ел 450 миллион долларға күріш импорттауға мәжбүр болды. Жалпы, ауылшаруашылық өндірісі өнімділіктің күрт төмендеуімен бірнеше есе қымбатқа түсті&lt;ref&gt;{{cite news|last1=Nordhaus|first1=Ted|last2=Shah|first2=Saloni|date=2022-03-05|title=In Sri Lanka, Organic Farming Went Catastrophically Wrong|work=Foreign Policy|url=https://foreignpolicy.com/2022/03/05/sri-lanka-organic-farming-crisis/|access-date=3 April 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.aljazeera.com/news/2021/9/1/organic-food-revolution-sri-lanka-tea-industry|title=Organic food revolution in Sri Lanka threatens its tea industry|website=Aljazeera|date=2021-09-01|archive-url=https://web.archive.org/web/20210904184316/https://www.aljazeera.com/news/2021/9/1/organic-food-revolution-sri-lanka-tea-industry|archive-date=2021-09-04|access-date=2021-09-05|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|last1=Sirimane|first1=Shirajiv|title=Major food crisis in October?|url=http://www.dailynews.lk/2022/05/30/business/279774/major-food-crisis-october|access-date=30 May 2022|work=Daily News|language=en}}&lt;/ref&gt;. Тағы бір себеп [[COVID-19 пандемиясы]] кезінде шетелдік туризмнің төмендеуі&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://www.kommersant.ru/doc/5457533|title=Премьер-министр Шри-Ланки созвал экстренное совещание партийных руководителей из-за протестов|website=Коммерсантъ|date=9 шілде 2022|accessdate=10 шілде 2022}}&lt;/ref&gt;. Шри-Ланканың сыртқы қарызы шамамен 51 миллиард долларды құрайды&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite news|accessdate=12 шілде 2022|website=BBC News Русская служба|title=Безвластие, заоблачные цены и пища на кострах: как развивается кризис на Шри-Ланке|url=https://www.bbc.com/russian/features-62121594|lang=ru}}&lt;/ref&gt;.

Азаматтық соғыс аяқталғаннан кейін Шри-Ланка ішкі нарыққа назар аударды, бұл экспорттың төмендеуіне және импорт құнының өсуіне әкелді және дағдарыстың тағы бір себебі болуы мүмкін&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;.

== Түсініктемелер ==
{{дереккөздер|group=a|refs=
&lt;ref group=a name=&quot;*&quot; &gt;Шри-Ланка қауымдастықтарының [[Аустралия]], [[Ұлыбритания]], [[Канада]], [[Жаңа Зеландия]], [[Америка Құрама Штаттары|АҚШ]] және басқа елдердегі [[демонстрация]]лары да бар.&lt;/ref&gt;
&lt;ref group=a name=&quot;*1&quot; &gt; Полиция 3 адамды атып өлтірді, 1 депутат Амаракерти Атхукорала атып өлтірілді, 2 адам басқа себептерден қайтыс болды.&lt;/ref&gt;}}

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{бастама}}

[[Санат:Ағымдағы оқиғалар]]
[[Санат:2022 жылғы наразылықтар]]
[[Санат:Шри-Ланка]]</text>
      <sha1>tg1nx6j4b9704tbgge7aqq25tk9bkgs</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054968</id>
      <parentid>3054967</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T10:22:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8828" xml:space="preserve">{{Ағымдағы}}
{{Оқиға
 | атауы = 2022 жылғы Шри-Ланкадағы наразылықтар
 | сурет = Anti-government protest in Sri Lanka 2022.jpg
 | сурет атауы = Президент хатшылығының алдында наразылық білдірушілер
 | сурет ені =
 | ана тілі = 
 | қазақша атауы = 
 | дата = 2022 жылғы 15 наурыз&lt;ref&gt;{{cite news |title=Sri Lanka's main opposition to hold demonstration on March 15 in Colombo |url=https://economynext.com/sri-lankas-main-opposition-to-hold-demonstration-on-march-15-in-colombo-91305/ |accessdate=11 мамыр 2022 |work=economynext.com |publisher=Echelon Media Company |date=7 наурыз 2022}}&lt;/ref&gt; – қазіргі уақыт ({{ұзақтығы|year=2022|month=3|day=15}})
 | уақыт = 
 | ұзақтық = ''жалғасуда''
 | орын = {{байрақ|Шри-Ланка}}&lt;ref group=a name=&quot;*&quot; /&gt;
 | координат = 
 | сондай-ақ белгілі = 
 | түрі = 
 | тақырып = 
 | себебі = экономикалық дағдарыс
 | мақсат = үкіметтің отставкаға кетуі
 | тілші = 
 | қаражат = 
 | басшы = 
 | ұйымдастырған = демонстрациялар, интернет белсенділік, тәртіпсіздіктер, ереуілдер, наразылықтар
 | түсірген = 
 | қатысушылар = 
 | нәтижесі = 
 | шығын1 = 
 | шығын2 = 
 | шығын3 = 
 | өлім = 10 наразылық білдіруші қайтыс болды&lt;ref group=a name=&quot;*1&quot; /&gt; 
 | жарақаттанғандар = 250+&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.aljazeera.com/news/2022/5/9/sri-lanka-pm-mahinda-rajapaksa-offers-to-resign-as-crisis-worsens|title=Sri Lanka PM Mahinda Rajapaksa offers to resign as crisis worsens|work=Al Jazeera|date=9 мамыр 2022}}&lt;/ref&gt;
 | жоғалғандар = 
 | мүліктік шығын = 
 | жерлеу = 
 | сауал = 
 | тергеу = 
 | коронер = 
 | тұтқындалғандар = 600+&lt;ref&gt;{{cite news |date=3 сәуір 2022 |title=Sri Lanka arrests over 600 protestors violating curfew in Western Province |url=https://www.newindianexpress.com/world/2022/apr/03/sri-lanka-arrests-over-600-protestors-violating-curfew-in-western-province-2437414.html |work=The New Indian Express |location= |accessdate=3 сәуір 2022}}&lt;/ref&gt;
 | күдіктілер = 
 | айыпталушылар = 
 | сотталғандар = 
 | шығын = 
 | шешім = 
 | айып = 
 | үкім = 
 | сот = 
 | марапат = 
 | түсірілім = 
 | сайт = 
 | алдыңғы = 
 | кейінгі =
 | карта ел = Шри-Ланка
}}
'''Шри-Ланкадағы наразылықтар''' ({{Lang-si|ශ්‍රී ලාංකික විරෝධතා}}, {{Lang-ta|இலங்கையின் மக்கள் போராட்டம்}}) 2022 жылдың наурыз айында тәуелсіздік алғаннан бері елдегі ең үлкен экономикалық дағдарыс аясында басталды. Наразылық білдірушілер үкіметтің отставкаға кетуін талап етті. Наразылықтар тәртіпсіздіктерге ұласты. 9 шілдеде наразылық білдірушілер үкімет ғимараттарына, соның ішінде Президент Готабай Раджапакстың резиденциясына басып кірді&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://ria.ru/20220709/protest-1801382326.html|title=Протестующие на Шри-Ланке захватили резиденцию президента, сообщили СМИ|publisher=РИА Новости|date=2022-07-09|accessdate=2022-07-09}}&lt;/ref&gt;. 13 шілдеде Президенттің ресми отставкаға кететіні туралы жарияланды&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=en|url=https://economynext.com/sri-lanka-president-to-resign-on-july-13-speaker-97202|title=Sri Lanka president to resign on July 13: Speaker|website=EconomyNext|date=2022-07-09|access-date=2022-07-10}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{мақала|сілтеме=https://www.economist.com/asia/2022/07/09/sri-lankas-president-resigns-in-the-face-of-massive-protests|тақырыбы=Sri Lanka’s president resigns in the face of massive protests|баспасы=The Economist|issn=0013-0613}}&lt;/ref&gt;.

== Алғышарттары ==
Наразылықтардан бұрын тәуелсіз Шри-Ланкадағы ең үлкен [[экономикалық дағдарыс]] болды. Оның себептерінің бірі 2021 жылдың сәуірінде органикалық ауылшаруашылығына көшу үшін бейорганикалық тыңайтқыштар мен агрохимикаттарды пайдалануға тыйым салу болды. [[Шай]] өндірісінің төмендеуі (жетекші экспорттық дақылдардың бірі) шамамен 425 миллион доллар экономикалық шығынға әкелді, ал алғашқы алты айда [[күріш]] өндірісі 20% төмендеді. Бұрын күріш өндірісінде өзін-өзі қамтамасыз ететін ел 450 миллион долларға күріш импорттауға мәжбүр болды. Жалпы, [[Ауыл шаруашылық өндірісі|ауылшаруашылық өндірісі]] өнімділіктің күрт төмендеуімен бірнеше есе қымбатқа түсті&lt;ref&gt;{{cite news|last1=Nordhaus|first1=Ted|last2=Shah|first2=Saloni|date=2022-03-05|title=In Sri Lanka, Organic Farming Went Catastrophically Wrong|work=Foreign Policy|url=https://foreignpolicy.com/2022/03/05/sri-lanka-organic-farming-crisis/|access-date=3 April 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.aljazeera.com/news/2021/9/1/organic-food-revolution-sri-lanka-tea-industry|title=Organic food revolution in Sri Lanka threatens its tea industry|website=Aljazeera|date=2021-09-01|archive-url=https://web.archive.org/web/20210904184316/https://www.aljazeera.com/news/2021/9/1/organic-food-revolution-sri-lanka-tea-industry|archive-date=2021-09-04|access-date=2021-09-05|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|last1=Sirimane|first1=Shirajiv|title=Major food crisis in October?|url=http://www.dailynews.lk/2022/05/30/business/279774/major-food-crisis-october|access-date=30 May 2022|work=Daily News|language=en}}&lt;/ref&gt;. Тағы бір себеп [[COVID-19 пандемиясы]] кезінде шетелдік туризмнің төмендеуі&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://www.kommersant.ru/doc/5457533|title=Премьер-министр Шри-Ланки созвал экстренное совещание партийных руководителей из-за протестов|website=Коммерсантъ|date=9 шілде 2022|accessdate=10 шілде 2022}}&lt;/ref&gt;. Шри-Ланканың сыртқы қарызы шамамен 51 миллиард долларды құрайды&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite news|accessdate=12 шілде 2022|website=BBC News Русская служба|title=Безвластие, заоблачные цены и пища на кострах: как развивается кризис на Шри-Ланке|url=https://www.bbc.com/russian/features-62121594|lang=ru}}&lt;/ref&gt;.

Азаматтық соғыс аяқталғаннан кейін Шри-Ланка ішкі нарыққа назар аударды, бұл экспорттың төмендеуіне және импорт құнының өсуіне әкелді және дағдарыстың тағы бір себебі болуы мүмкін&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;.

== Түсініктемелер ==
{{дереккөздер|group=a|refs=
&lt;ref group=a name=&quot;*&quot; &gt;Шри-Ланка қауымдастықтарының [[Аустралия]], [[Ұлыбритания]], [[Канада]], [[Жаңа Зеландия]], [[Америка Құрама Штаттары|АҚШ]] және басқа елдердегі [[демонстрация]]лары да бар.&lt;/ref&gt;
&lt;ref group=a name=&quot;*1&quot; &gt; Полиция 3 адамды атып өлтірді, 1 депутат Амаракерти Атхукорала атып өлтірілді, 2 адам басқа себептерден қайтыс болды.&lt;/ref&gt;}}

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{бастама}}

[[Санат:Ағымдағы оқиғалар]]
[[Санат:2022 жылғы наразылықтар]]
[[Санат:Шри-Ланка]]</text>
      <sha1>l335qm3iscqzytdumwxsopxtxqbw6wt</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054970</id>
      <parentid>3054968</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T10:36:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9262" xml:space="preserve">{{Ағымдағы}}
{{Оқиға
 | атауы = 2022 жылғы Шри-Ланкадағы наразылықтар
 | сурет = Anti-government protest in Sri Lanka 2022.jpg
 | сурет атауы = Президент хатшылығының алдында наразылық білдірушілер
 | сурет ені =
 | ана тілі = 
 | қазақша атауы = 
 | дата = 2022 жылғы 15 наурыз&lt;ref&gt;{{cite news |title=Sri Lanka's main opposition to hold demonstration on March 15 in Colombo |url=https://economynext.com/sri-lankas-main-opposition-to-hold-demonstration-on-march-15-in-colombo-91305/ |accessdate=11 мамыр 2022 |work=economynext.com |publisher=Echelon Media Company |date=7 наурыз 2022}}&lt;/ref&gt; – қазіргі уақыт ({{ұзақтығы|year=2022|month=3|day=15}})
 | уақыт = 
 | ұзақтық = ''жалғасуда''
 | орын = {{байрақ|Шри-Ланка}}&lt;ref group=a name=&quot;*&quot; /&gt;
 | координат = 
 | сондай-ақ белгілі = 
 | түрі = 
 | тақырып = 
 | себебі = экономикалық дағдарыс
 | мақсат = үкіметтің отставкаға кетуі
 | тілші = 
 | қаражат = 
 | басшы = 
 | ұйымдастырған = демонстрациялар, интернет белсенділік, тәртіпсіздіктер, ереуілдер, наразылықтар
 | түсірген = 
 | қатысушылар = 
 | нәтижесі = 
 | шығын1 = 
 | шығын2 = 
 | шығын3 = 
 | өлім = 10 наразылық білдіруші қайтыс болды&lt;ref group=a name=&quot;*1&quot; /&gt; 
 | жарақаттанғандар = 250+&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.aljazeera.com/news/2022/5/9/sri-lanka-pm-mahinda-rajapaksa-offers-to-resign-as-crisis-worsens|title=Sri Lanka PM Mahinda Rajapaksa offers to resign as crisis worsens|work=Al Jazeera|date=9 мамыр 2022}}&lt;/ref&gt;
 | жоғалғандар = 
 | мүліктік шығын = 
 | жерлеу = 
 | сауал = 
 | тергеу = 
 | коронер = 
 | тұтқындалғандар = 600+&lt;ref&gt;{{cite news |date=3 сәуір 2022 |title=Sri Lanka arrests over 600 protestors violating curfew in Western Province |url=https://www.newindianexpress.com/world/2022/apr/03/sri-lanka-arrests-over-600-protestors-violating-curfew-in-western-province-2437414.html |work=The New Indian Express |location= |accessdate=3 сәуір 2022}}&lt;/ref&gt;
 | күдіктілер = 
 | айыпталушылар = 
 | сотталғандар = 
 | шығын = 
 | шешім = 
 | айып = 
 | үкім = 
 | сот = 
 | марапат = 
 | түсірілім = 
 | сайт = 
 | алдыңғы = 
 | кейінгі =
 | карта ел = Шри-Ланка
}}
'''Шри-Ланкадағы наразылықтар''' ({{Lang-si|ශ්‍රී ලාංකික විරෝධතා}}, {{Lang-ta|இலங்கையின் மக்கள் போராட்டம்}}) 2022 жылдың наурыз айында тәуелсіздік алғаннан бері елдегі ең үлкен экономикалық дағдарыс аясында басталды. Наразылық білдірушілер үкіметтің отставкаға кетуін талап етті&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=en|url=https://indianexpress.com/article/world/sri-lanka-the-protesters-7872646/|title=Sri Lanka: The protesters|publisher=The Indian Express|date=17 сәуір 2022|accessdate=2022-05-15}}&lt;/ref&gt;. Наразылықтар тәртіпсіздіктерге ұласты&lt;ref name=&quot;сілтеме1&quot;&gt;{{Cite web|lang=en|url=https://thediplomat.com/2022/04/sri-lankas-leaderless-protests/|title=Sri Lanka’s Leaderless Protests|publisher=thediplomat.com|accessdate=2022-05-15}}&lt;/ref&gt;. 9 шілдеде наразылық білдірушілер үкімет ғимараттарына, соның ішінде Президент Готабай Раджапакстың резиденциясына басып кірді&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://ria.ru/20220709/protest-1801382326.html|title=Протестующие на Шри-Ланке захватили резиденцию президента, сообщили СМИ|publisher=РИА Новости|date=2022-07-09|accessdate=2022-07-09}}&lt;/ref&gt;. 13 шілдеде Президенттің ресми отставкаға кететіні туралы жарияланды&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=en|url=https://economynext.com/sri-lanka-president-to-resign-on-july-13-speaker-97202|title=Sri Lanka president to resign on July 13: Speaker|publisher=EconomyNext|date=9 шілде 2022|accessdate=2022-07-10}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{мақала|сілтеме=https://www.economist.com/asia/2022/07/09/sri-lankas-president-resigns-in-the-face-of-massive-protests|тақырыбы=Sri Lanka’s president resigns in the face of massive protests|баспасы=The Economist|issn=0013-0613}}&lt;/ref&gt;.

== Алғышарттары ==
Наразылықтардан бұрын тәуелсіз Шри-Ланкадағы ең үлкен [[экономикалық дағдарыс]] болды. Оның себептерінің бірі 2021 жылдың сәуірінде органикалық ауылшаруашылығына көшу үшін бейорганикалық тыңайтқыштар мен агрохимикаттарды пайдалануға тыйым салу болды. [[Шай]] өндірісінің төмендеуі (жетекші экспорттық дақылдардың бірі) шамамен 425 миллион доллар экономикалық шығынға әкелді, ал алғашқы алты айда [[күріш]] өндірісі 20% төмендеді. Бұрын күріш өндірісінде өзін-өзі қамтамасыз ететін ел 450 миллион долларға күріш импорттауға мәжбүр болды. Жалпы, [[Ауыл шаруашылық өндірісі|ауылшаруашылық өндірісі]] өнімділіктің күрт төмендеуімен бірнеше есе қымбатқа түсті&lt;ref&gt;{{cite news|last1=Nordhaus|first1=Ted|last2=Shah|first2=Saloni|date=2022-03-05|title=In Sri Lanka, Organic Farming Went Catastrophically Wrong|work=Foreign Policy|url=https://foreignpolicy.com/2022/03/05/sri-lanka-organic-farming-crisis/|access-date=3 April 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.aljazeera.com/news/2021/9/1/organic-food-revolution-sri-lanka-tea-industry|title=Organic food revolution in Sri Lanka threatens its tea industry|website=Aljazeera|date=2021-09-01|archive-url=https://web.archive.org/web/20210904184316/https://www.aljazeera.com/news/2021/9/1/organic-food-revolution-sri-lanka-tea-industry|archive-date=2021-09-04|access-date=2021-09-05|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|last1=Sirimane|first1=Shirajiv|title=Major food crisis in October?|url=http://www.dailynews.lk/2022/05/30/business/279774/major-food-crisis-october|access-date=30 May 2022|work=Daily News|language=en}}&lt;/ref&gt;. Тағы бір себеп [[COVID-19 пандемиясы]] кезінде шетелдік туризмнің төмендеуі&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://www.kommersant.ru/doc/5457533|title=Премьер-министр Шри-Ланки созвал экстренное совещание партийных руководителей из-за протестов|website=Коммерсантъ|date=9 шілде 2022|accessdate=10 шілде 2022}}&lt;/ref&gt;. Шри-Ланканың сыртқы қарызы шамамен 51 миллиард долларды құрайды&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite news|accessdate=12 шілде 2022|website=BBC News Русская служба|title=Безвластие, заоблачные цены и пища на кострах: как развивается кризис на Шри-Ланке|url=https://www.bbc.com/russian/features-62121594|lang=ru}}&lt;/ref&gt;.

Азаматтық соғыс аяқталғаннан кейін Шри-Ланка ішкі нарыққа назар аударды, бұл экспорттың төмендеуіне және импорт құнының өсуіне әкелді және дағдарыстың тағы бір себебі болуы мүмкін&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;.

== Түсініктемелер ==
{{дереккөздер|group=a|refs=
&lt;ref group=a name=&quot;*&quot; &gt;Шри-Ланка қауымдастықтарының [[Аустралия]], [[Ұлыбритания]], [[Канада]], [[Жаңа Зеландия]], [[Америка Құрама Штаттары|АҚШ]] және басқа елдердегі [[демонстрация]]лары да бар.&lt;/ref&gt;
&lt;ref group=a name=&quot;*1&quot; &gt; Полиция 3 адамды атып өлтірді, 1 депутат Амаракерти Атхукорала атып өлтірілді, 2 адам басқа себептерден қайтыс болды.&lt;/ref&gt;}}

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{бастама}}

[[Санат:Ағымдағы оқиғалар]]
[[Санат:2022 жылғы наразылықтар]]
[[Санат:Шри-Ланка]]</text>
      <sha1>pjejj79d9iokxlzpn7hrxrsfhjm2zr2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Атешгях</title>
    <ns>0</ns>
    <id>685448</id>
    <revision>
      <id>3054893</id>
      <parentid>3054431</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T20:32:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dimash Kenesbek</username>
        <id>102199</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="34080" xml:space="preserve">{{Ғимарат|ғимараттың аты=Атешгях|шынайы аты={{Lang-az|Atəşgah}}|суреті=Ateshgah Fire Temple.jpg|ені=300px|сурет атауы=Орталық өрт ғибадатханасы|Статусы=Мемлекеттік-тарихи сәулет ескерткіші;&lt;br/&gt;
Ашық аспан астындағы мұражай|ғимарат түрі=Зороастрлық ғибадатхана|сәулет стилі=[[Ширван-Абшерон сәулет мектебі]]|орналасуы=Сураханы ауылы|мемлекет={{Байрақ|Әзірбайжан}}|қала=[[Баку]]|позициялық карта=Әзірбайжан|region=Caucas|құрылысы басталды=I немесе XVII ғасыр|ашылған уақыты=1975.ж|бұзылған уақыты=1925.ж|жөнделген уақыты=2007.ж|құрылыс материалы=тас}}

'''Атешгях''' ({{Lang-az|Atəşgah}}) — Әзірбайжанда, Бакуден 30 шақырым жерде орналасқан от ғибадатханасы. Түрлі уақытта зороастрийлер, индустар және сикхтер киелі орын ретінде пайдаланған.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Әзірбайжанның құрылыс өнері (көне дәуірден 19 ғасырға дейін), Баку, 1983 ж. К.М.Мамедзаде.&lt;/ref&gt;

{{ЮНЕСКО әлемдік мұрасы|KazName=Атешгях|Name=The Ateshgah at Surakhany, Baku|State Party={{AZE}}|Type=тарихи-мәдени|Criteria=i, iii|Link=https://whc.unesco.org/en/tentativelists/1172/|ID=1172|Region=Кавказ|Coordinates={{coord|40|24|56|N|50|0|31|E|region:AZ_type:landmark_source:kolossus-ruwiki|display=inline,title}}|Year=1998|Session=22}}

17-18 ғасырларда табиғи газ бөлінетін сөнбейтін жалынның орнына салынған ғибадатхананың атауы «''жалын үйі''» немесе «''жалын орны''» дегенді білдіреді.

Архитектуралық кешен бес қырлы кертпелі қорғаныс қабырғалары мен жоспардағы үлкен кіреберіс пен аумақтың ортасында орналасқан төртбұрышты құрбандық үстелі - жалын ғибадатханасынан тұрады. 

Кіреберістің үстінде Ширван-Абшерон сәулет мектебіне тән тұрғын үй-жайлар салынды – Балахандар.&lt;!-- Балахана - бірқатар шығыс елдеріндегі тұрғын үйлердің үстінде орналасқан бөлме. Балахана жазғы маусымда қонақтарға және демалуға арналған бөлме болды, сондықтан мұндай бөлменің іші де, сырты да безендірілген.

Әзірбайжан аумағында балахана Нахичеванда, Ордубадта, Апшеронда (Баку) және Лэнкарандағы үйлерге таратылды, сонымен қатар керуен сарайлар қақпаларының үстіне салынды. --&gt;

Кешеннің құрылысы 1713 жылдан басталады. Ғибадатхананың өзі ежелгі дәуірден бері өмір сүрген және өзінің бастапқы құрылымын сақтай отырып, біздің уақытқа дейін сақталған. Жалынның құрбандық ошағы Мидия заманынан бері Әзірбайжан аумағында таралған құрбандық үстелінің ежелгі дәстүрлерін бейнелейді. Сонымен қатар күмбезбен көмкерілген және төрт жағынан ашық төрт бұрыштық бағандармен бекітілген жалынның құрбандық үстелінің дәстүрлі формасы.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Әзірбайжан Президентінің бұйрығына сәйкес, кешеннің айналасында ашық аспан астындағы мұражай құрылды, кешен мемлекеттік тарихи-сәулет қорығы деп жарияланды.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Әзірбайжан Республикасы Президентінің «Әзербайжан Республикасы Баку қаласының Сурахани ауданындағы Атешгах ғибадатханың аумағын «Атешгах ғибадатханасы» мемлекеттік тарихи-сәулет қорығы деп жариялау туралы» Жарлығы|url=http://www.anl.az/down/medeniyyet2007/dekabr/medeniyyet2007_dekabr_367.htm|lang=ru|date=19.12.2007|location=Баку}}&lt;/ref&gt; Жыл сайын мұражайға орташа есеппен 145 000 адам келеді.

1998 жылы Атешгях [[ЮНЕСКО Әлемдік мұра нысандарының тізімдері|ЮНЕСКО-ның бүкіләлемдік мұра]] тізіміне қосылуға үміткерлер тізіміне енгізілді.

== Тарихы ==

=== Ерте орта ғасыр кезеңі ===
Баку төңірегі дереккөздерде ерте орта ғасырлардан бастап Өшпейтін оттың орны ретінде аталған. Сара Ашурбейли бұл құбылыс туралы ең алғашқы ақпаратты Византия тарихшысы [[Приск Паний]] бергенін айтады.&lt;ref&gt;Ашурбейлі, С.А. Баку қаласының тарихы (408). Баку: Әзірнешр. 1992. 327.

Атешгхты жергілікті шеберлер салған болса керек, бұл ескерткішке тапсырыс берген үндістердің жоспары бойынша. Баку аймағы ерте орта ғасырларда сөнбейтін өрттер жанған аймақ ретінде дереккөздерде атап өтілгені белгілі. Бұл туралы ең алғашқы ескерту біздің эрамызға дейінгі 5 ғасырдағы византиялық авторда кездеседі. 

Паниискийдің Прискасы. Жанғыш газдың жарылыстарын 7-10 ғасырлардағы ортағасырлық армян және араб авторлары атап өтті. әл-Истахри, Масуди, т.б. және одан кейінгі шығыс және батыс еуропалық дереккөздер 

Абшерон түбегінде – Пир-Аллахи аралында, ауылда. Сураханы, Баку шығанағында, Шубаны тауында. Дегенмен, газдың ең күшті ағыны Сураханы ауылдарда болды.&lt;/ref&gt;

Приск Паний кейіннен Скифиядан Мидияға дейінгі жолды &quot;''Римге одақ құру үшін келген''&quot; ғұн басшыларының сөзімен сипаттаған, парсылар қудалаған ғұн әскерлері елді Мидиядан Скифияға басқа жолмен тонады дейді &quot;...''су астындағы жартастардан жалын''... ''(ex Petra maritim tlamma ardet)''&quot;. олар қайтып келді. Н. Ханиковтың айтуынша, бұл ақпарат сөзсіз &quot;''Бакудегі мәңгілік алауға қатысты''&quot;.&lt;ref&gt;Х.О.Ханыков, Каспий теңізі деңгейінің мезгіл-мезгіл өзгеруі туралы. Тбилиси: Батыс Кавказ. т.б. Имп. орыс. геоф. туралы. 1853. 86–89.&lt;/ref&gt;

Бұл аумақтарда жанған газдың шығуы туралы ақпарат VII–X ғасырларда жұмыс істеген армян және араб тарихшыларының еңбектерінде де кездеседі. Оңтүстік Кавказда зороастризмге табыну дәстүрлері осында от ғибадатханаларын салған сасанидтердің кезінде тарала бастады.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Заратуштра: миф-хабарлама-тарих. FriesenPress.|url=https://books.google.az/books?redir_esc=y&amp;hl=ru&amp;id=UkEVCwAAQBAJ&amp;q=baku#v=onepage&amp;q=baku&amp;f=false|author=Аболхассем Хамнейпур|year=2015|pages=504}}&lt;/ref&gt;

Кабея зороастриялық Картирдің (III ғасыр) кітабынан ол Оңтүстік Кавказдағы қасиетті от үшін ғибадатхана салуды тапсырып, осы ғибадатханаларда ғибадат ету үшін діни қызметкерлерді тағайындағаны белгілі: &lt;ref&gt;{{Cite web|title=Картирдің Накши-Рустамдағы «Зәрдушт Қағбасындағы» жазуы (3-7 ғасырлардағы Әзірбайжан. Этно-мәдени және әлеуметтік-экономикалық тарих).|url=https://www.ebooks.az/view/nrMj0LOq.pdf|lang=ru|year=1993|format=PDF|author=Касумова, С. Ю.}}&lt;/ref&gt;
{{Дәйексөз|&quot;бүкіл елден....Албания мен Баласаканда мен сиқыршылар мен шамдарды ретке келтірдім...Албания қақпасы ретінде мен олардың ренжуіне және тоналуына жол бермедім, мен оларға алған барлық нәрселерін қайтардым; мен олардың кейбірін біздің елге алып келдім және жақсы магтарды керемет және құрметті магтарға айналдырып, Маздакқа деген сенімімді осында әкелдім.&quot;}}{{Фотоқатар|Ateshgah by Moynet.jpg|Guebre ceremony in Ateshgah.jpg|align=left|мәтін=Суретшінің ұсынысында Атешгяхты қайта құру}}
Армян тарихшы, Мовсес Каганкатваци өзінің &quot;''Албан елінің тарихы''&quot;&lt;!-- Қазіргі Әзірбайжанның аумағы мен аймағы «Албания» және «Кавказ Албаниясы» деп аталды. --&gt; атты еңбегінде &quot;''Атли Багаван''&quot; топонимін қолданады&lt;ref&gt;Пepeв. Дayceттa, кн.З,гл.I9, c.214 Мовсес Каганкатваци.&lt;/ref&gt;, Патканов&lt;ref&gt;Армян географиясы, 50–51 б&lt;/ref&gt; және Сара Ашурбейли&lt;ref&gt;С.Ашурбейли – Ширваншаһтар мемлекеті, Баку, 2007, 38-бет.&lt;/ref&gt; бұл топоним Аташи-Багаван атауының бұрмалануы нәтижесінде пайда болды деп санайды.

Мовсес Каганкатваци Багаван провинциясын сипаттаған кезде, ол оны &quot;''Атли багаван''&quot; деп атады және шахиншаһ I Ардаширдің (227-241) нұсқауымен багаванда өрт ғибадатханасы салынды дейді.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Армения тарихы. Аударма. ежелгі армян|url=http://www.vehi.net/istoriya/armenia/khorenaci/02.html#_ftnref330|year=1990 ж|lang=ru|location=Ереван|author=Хоренский.М, Г. Саркисян}}&lt;/ref&gt;

624 жылы Бакуге басып кірген Византия императоры Ираклий &quot;''парсылар жанып жатқан отқа табынатын көптеген ғибадатханаларды қиратты''&quot;&lt;ref&gt;{{Cite web|title=&quot;Г.Харт. Венециандық Марко Поло. М., 1956, 114-бет&quot;|url=https://web.archive.org/web/20170907122747/http://www.litmir.info/br/?b=232463&amp;p=24|lang=ru}}&lt;/ref&gt;

Ашурбейлидің айтуынша, бұл отқа табынушылар ғибадатханасына байланысты.&lt;ref&gt;С.Ашурбейлі – Баку қаласының тарихы, Баку, 2007, 32 б.&lt;/ref&gt;

VIII ғасырдағы армян тарихшысы Гевонд өз еңбегінде өшпес алау жағылатын &quot;Атши-Багуан&quot; қаласын атап өтеді.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Халифтардың тарихы|url=https://www.vostlit.info/Texts/rus11/Gewond/frametext2.htm|lang=ru|author=Армян тарихшы - Гевонд}}&lt;/ref&gt;

Кейбір зерттеушілердің пікірінше, &quot;''атши''&quot; – &quot;''от''&quot; сөзінің өзгертілген түрі және &quot;''Атши-Багуан''&quot; — &quot;''қасиетті шамдардың орны''&quot; дегенді білдіреді,&lt;ref&gt;С.Б.Ашурбейли. Ортағасырлық Баку тарихының очеркі (VIII – XIX ғ. басы), Әзірбайжан Ғылым академиясының баспасы. ССР, Баку 1964. 336 бет (21 парақ)&lt;/ref&gt; және бұл атау Баку қаласын білдірді.&lt;ref&gt;Ахмад Касрави Табризи. Намха-йе шахрха ва дейеха-йе Иран, I, Тегеран, 1929 ж. (نام شهرها و ديه‌هاي ايران)&lt;/ref&gt;

930 жылы [[Әл-Истахри]] &quot;''Жолдар мен жерлер кітаб''&quot;-ында Бакудің жанында зороастрлықтар тұратын ауылдар бар деп жазды.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=«Масалик әл-Мамалик» кітабы. BGA, 1, ред. M. J. De Goeje.|url=https://archive.org/download/BibliothecaGeographorumArabicorum1927Vol1ViaeRegnorumDescriptio/Istakhri-Leiden1927Ed.pdf|year=1927|authorlink=Әл-Истахри|author=Әл-Истахри|format=PDF}}&lt;/ref&gt; Кейінірек дәл осындай ақпаратты араб географы Әбілфада қайталайды.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Geographie d’Aboulfeda traduite de Parabe en francais et accompagnee de notes et d’eclaircissements par M. Reinaud, t. I–II, Paris, 1848–1883|url=https://archive.org/download/gographiedabou00abal/gographiedabou00abal.pdf|format=PDF}}&lt;/ref&gt; &quot;''Картлис Цховреба''&quot; атты грузин шежіресінде Баку қаласы XIII ғасырға дейін Багаван деген атпен аталған.&lt;ref&gt;Картлис Цховреба, I том, Тбилиси, 1955, б. 371 (француз тілінде); II том, Тбилиси, 1959 ж., б. 166 (грузин тілінде)&lt;/ref&gt;

=== XVII-XVIII ғасырларда ===
XV – XVI ғасырлар шамасында Ширван мен Үндістан арасындағы дипломатиялық және сауда қатынастары кеңейе бастады. Сол уақытта Солтүстік Үндістаннан келген мата және дәмдеуіштер саудагерлері, сондай-ақ шиваизм сектасының мүшелері мен сикх монахтары&lt;ref&gt;Сара Ашурбейли. Сураханның отқа табынушылар ғибадатханасының тарихы туралы&lt;/ref&gt; Сурахани ғибадатхананың қайта салып, оны индуизм мен сикх ғибадатхана ретінде пайдаланды.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=&quot;Ежелгі бақылаулар&quot;, Azerbaijan International 11 (2): &quot;тарихи деректерге сүйенсек, 17 ғасырдың аяғында Сураханда Үнді от ғибадатханасы (Аташгах) салынғанға дейін жергілікті тұрғындар да осы жерде ғибадат еткен, өйткені &quot;жанып тұрған жеті тесіктен&quot;.&quot;|url=http://azeri.org/Azeri/az_latin/manuscripts/land_of_fire/english/112_observations_farid.html|author=Фарид Алакбаров|lang=en|year=2003}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Орта Азиядағы Үнді диаспорасы және оның саудасы, 1550-1900|url=https://books.google.kz/books?id=9qVkNBge8mIC&amp;redir_esc=y|lang=en|author=Джордж Фостер}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Менің Бомбей сыртындағы саяхаттарым: Иран, Әзірбайжан, Баку|url=http://www.avesta.org/modi/baku.htm|lang=en|author=доктор Эрвад Шамс-Ул-Улама. Аударған Соли Дастур (1926)}}&lt;/ref&gt; 

XVII ғасырдағы дереккөздерде Бакудегі отқа табынуға келген индус қажылары туралы мәліметтер бар. Ғибадатхана аймағындағы ең көне ғимарат 1713 жылдан басталады, ал ең жаңа ғимарат жазуға сәйкес 1810 жылы көпес Канчанагараның қаражатына салынған орталық құрбандық үстелі болып табылады.
[[Сурет:MEK-Schaudepot Kiesewetter-32.tif|нобай|283x283 нүкте|&quot;''Атешгях''&quot;, суретші Виллем Кизеветтер. Еуропалық мәдениеттер мұражайы, Берлин]]
18 ғасырда капелланың айналасында көршілес намазханалар, камералар мен керуен сарай салынды. Ұяшықтарда давангари және гумруки үнді әліпбиінде жасалған әртүрлі мазмұндағы жазулар біздің заманымызға дейін жеткен. 19 ғасырдың басында ғибадатхана кешені біздің уақытқа дейін жеткен пішінге ие болды. Жергілікті сәулет дәстүрлері негізінде салынған Атешгада ежелгі өрт құрбандық орындарының ерекшеліктері біріктірілген. Архитектуралық кешен бесбұрышты кертпелі және үлкен кіреберіс порталы бар қорғаныс қабырғаларынан, сондай-ақ алаңның ортасында орналасқан төрт бұрышты құрбандық үстелінен – ​​от ғибадатханасынан тұрады.

Ғибадатхананың жанында қазір тастармен жабылған төртбұрышты терең құдық болды. Бұрын бұл құдықта өлген сенушілердің денелері қасиетті отқа жағылатын. Монастырь аумағында өмір сүрген ондаған тақуа монахтар оңаша өмір салтын ұстанып, мүбәрәк оттың көмегімен тәні мен жанын тазартты. Олар мойындарына салмағы 30 келіге дейінгі шынжырларды іліп, дененің әртүрлі бөліктері жанып кеткенше кальций оксидінің үстінде жатты. Ғибадатхананың діни қызметкерлері жұмыс істемеді және қажылардың садақаларына өмір сүрді. Олар өлгеннен кейін адамның жаны тіріліп, жерге қайтады деп сенген. Жанның құрметті адам немесе жануар кейпінде қайта оралуы адамның өмір бойы жинаған оң кармасының мөлшеріне байланысты.

Сонымен қатар, бірқатар дереккөздер ғибадатхананы индустар мен сикхтердің, сондай-ақ зороастрийлердің (парсилер&lt;!-- Парсылармен шатастырмау керек.
Парсилер – зороастризм дінін ұстанатын халықтың аты. --&gt; мен гебралар) пайдаланғаны туралы мәліметтерді қамтиды. 

17 ғасырдың 60-жылдарында француз саяхатшысы Жан Шарден Шамахи қаласынан, яғни Абшерон түбегінде екі күндік жерде болған мәңгілік оттарға табынатын гебра парсылары туралы баяндаған.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Шарден Дж. Перс және Шығыстың басқа елдері арқылы саяхат. Көлемі. II. Амстердам,. б. 311|url=https://books.google.kz/books?id=tpQOAAAAQAAJ&amp;vq=Igmcoles&amp;dq=related:OXFORD555089148&amp;hl=ru&amp;pg=PA311&amp;redir_esc=y#v=onepage&amp;q&amp;f=false|author=Жан Шарден|lang=fr|year=1735|location=Амстердам}}&lt;/ref&gt;

1689 жылы Әзірбайжанда өмір сүрген француз иезуиті Вийо Атешгяхқа ежелгі парсилердың мұрагерлері болып табылатын индустар мен гебралар келетінін хабарлайды.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=&quot;Миссионердің Иса қоғамынан Түркияға, Персияға, Арменияға, Арабияға саяхаты&quot;.|url=https://books.google.az/books?id=MQsPAAAAQAAJ&amp;printsec=frontcover&amp;dq=Voyage+d%25E2%2580%2599un+missionnaire+de+la+Compagnie+de+J%25C3%25A9sus+en+Turquie&amp;source=bl&amp;ots=BBnluidwBi&amp;sig=fnBZSnJwTj1BgKN-e8TtdImCI_I&amp;hl=ru&amp;ei=Ce9XTYCiL4O88gaKoKCZBw&amp;sa=X&amp;oi=book_result&amp;ct=r#v=onepage&amp;q&amp;f=false|author=Вийо|lang=fr|year=1730 ж.|location=Париж}}&lt;/ref&gt; 1733 жылы ғибадатханаға барған неміс саяхатшысы Леркс мұнда «12 гебралар немесе отты жақсы көретін ежелгі парсилер» өмір сүрген деп жазды.&lt;ref&gt;Джон Леркс. Джон Леркстің 1733-1735 жылдар аралығында Мәскеуден Астраханға, одан Каспий теңізінің батыс жағалауындағы елдер арқылы өткен саяхатынан үзінді. «Жаңа айлық шығармалар», XLIV бөлім, ақпан, Петербург, 1790, б. 75&lt;/ref&gt; 1747 жылы Бакуге келген Джонас Хенвей де Атешгях туралы мәлімет беріп, мұнда қызмет еткен діни қызметкерлерді индустар, парсилер және гебралар деп атайды.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Ағылшындардың Каспий теңізі арқылы өткен саудасының тарихи есебі.|url=https://books.google.kz/books?id=etApAAAAYAAJ&amp;redir_esc=y|author=Джонас Хенвей|year=1753 ж|lang=en}}&lt;/ref&gt; 1770 жылы Атешгаға барған Самуил Готтлиб Гмелин ғибадатханада индустар мен ежелгі гебрлердің мұрагерлері тұратынын жазады.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=&quot;Табиғат әлемінің үш патшалығын зерттеу үшін Ресей арқылы саяхат&quot;, б. 45|url=https://books.google.az/books?id=X5AaAAAAYAAJ&amp;printsec=frontcover&amp;dq=Reise+durch+Russland+zur+Untersuchung+der+drey+Natur-Reiche&amp;source=bl&amp;ots=ckkAWDAx4D&amp;sig=VCXNEJ5Q-bP3EAq9yu2tLLAF1Vk&amp;hl=ru&amp;ei=NUZWTYHsGoH78Ab08PnwBg&amp;sa=X&amp;oi=book_result&amp;ct=result&amp;resnum=1#v=onepage&amp;q=Reise%20durch%20Russland%20zur%20Untersuchung%20der%20drey%20Natur-Reiche&amp;f=false|author=Самуэль Готтлиб Гмелин|lang=de}}&lt;/ref&gt;

=== XIX-XX ғасырларда ===
XIX ғасырда Ресей-Иран соғысы аяқталып, бізге қол қойылғаннан кейін Оңтүстік Кавказ Ресей империясына толық қосылғаннан кейін Сурахани Ресейде танымалболды, Атешгях ғибадатханасына еуропалық және орыс саяхатшылары жиі болды. 1820 жылы ғибадатханаға француз консулы Жак Франсуа Гамба келді.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Ресей арқылы саяхат|url=https://books.google.az/books?id=ZUJCAAAAcAAJ&amp;dq=related:HARVARD32044004538021&amp;hl=ru&amp;pg=PA299#v=onepage&amp;q&amp;f=false|author=Жак Франсуа Гамба|lang=fr}}&lt;/ref&gt; 

Осыдан кейін Атешгяхке көптеген еуропалық саяхатшылар келді, олардың арасында [[Александр Дюма]] да болды.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=&quot;Саяхат әсерлері: Кавказ&quot;|url=https://archive.org/details/impressionsdevo53dumagoog|author=Александр Дюма|authorlink=Александр Дюма|lang=fr|year=1866.ж}}&lt;/ref&gt;

Мұнай және газ өнеркәсібі дами бастаған кезде-1855 жылы Атешгях маңында 

зауыт салынып, ғибадатхананың табиғи жалыны біртіндеп әлсірей бастады. 1887 жылы ғибадатханаға жалын әлсіреген Ресей императоры III Александр келді.
[[Сурет:Gagarin. Bakou. Ateseh-Gah, Indiens adonnes au culte du feu.jpg|нобай|304x304 нүкте|&quot;''Атешгяхдегі үнділік ғибадат''&quot;, суретші Григорий Гагарин. 1847 жыл. Нью-Йорк көпшілік кітапханасы.]]
1902 жылы 6 қаңтарда Баку ғибадатханасының соңғы табиғи алауы жойылды.&lt;ref&gt;Сысоев В., Садиги Г. Атешях немесе Сураханидегі отқа табынушылардың ғибадатханасы және Садиги Г. Шихово ауылының көне жәдігерлері Әзірбайжан археологиялық комитетінің еңбектері, 1-санынан бөлек басылым. Баку Слово 1925. 32б.&lt;/ref&gt;

XX ғасырдың басында зерттеуші М.С.Саяпин Сураханадан 11 км қашықтықта орналасқан Говсан тұрғынынан алған ақпаратты атап өтіп, XIX ғасырдың екінші жартысында ғибадатханада отқа табынған қарттар әлі де айналасында өмір сүргенін және олардың балалары қазірдің өзінде мұсылман болғанын айтты.&lt;ref&gt;Саяпин М.С. &quot;Баку көне заттары (Тұрғынның көзқарасы)&quot;. Әзірбайжан Ұлттық Ғылым Академиясы кітапханасының ФП-328 қолжазбасы, 1930 ж.&lt;/ref&gt;

1925 жылы парси профессоры С.С.Моди Бакуге &quot;''Әзірбайжан ғылыми-зерттеу қоғамының''&quot; шақыруымен келді. Моди Әзірбайжанның сол кездегі басшысы [[Сәмәд Аға Ағамалыоғлы|Сәмәд Аға Ағамалыоғлымен]] кездеседі. Кездесу барысында ғалым парси дәстүрі әрдайым Әзірбайжанды Мәңгілік от елі деп атайды және ол бұл сапарды Мәңгілік от ғибадатханасына бару деп санайды. Ғалым сонымен қатар парси қолжазбаларында &quot;Каспий теңізінің батыс жағалауындағы от ғибадатхана&quot; туралы ақпарат бар деп мәлімдейді.&lt;ref&gt;(«Ағарту және мәдениет»), № 2, 1925, Баку, 2-бет. 37–38&lt;/ref&gt;

1925 жылдан кейін ғибадатхана елу жыл бойы қараусыз қалды. 1975 жылы егжей-тегжейлі қалпына келтіру жұмыстары аяқталғаннан кейін Атешгах көпшілікке қайта ашылды. 2007 жылы ғибадатханада қайта қалпына келтіру жұмыстары жүргізілді.

1998 жылы Атешгях ЮНЕСКО-ның Бүкіләлемдік мұралар тізіміне енгізуге ұсынылды.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Атешгях, Сурахандар (отқа табынушылар, Сурахандағы ғибадатхана — мұражай). ЮНЕСКО|url=https://whc.unesco.org/en/tentativelists/1172/|lang=en}}&lt;/ref&gt; Қазірдің өзінде Атешгях парсилер мен зороастрийлер ғұрыптар мен ғибадат үшін пайдаланады.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Атешгяхтағы ирандық зороастриялықтар|url=https://avesta-ru.livejournal.com/82834.html#cutid1|lang=ru}}&lt;/ref&gt;

== Жазулар ==
Кейбір ұяшықтардың кіреберіс есіктерінде тасқа жазылған арнау жазбалары бар. Ескерткіш аумағында бүгінгі күнге дейін 14 үнділік, 2 сикх және 1 зороастризм жазулары сақталған. XX ғасырдың басында ескерткішке барған Джексон 18 жазуды санағанын жазады.&lt;ref&gt;Джексон, А. В. Уильямс (Абрахам Валентайн Уильямс). Константинопольден Омар Хайямның үйіне&lt;/ref&gt; Олардың ең ертесі 1770 (б. з. 1713) Самваттан келеді.&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;160&quot;&gt;
Сурет:Персидская надпись в храме огня Атешгях.jpg|alt=|Зороастрлық жазба
Сурет:Atəşgah altarında sankrit və hindistani dillərində kitabə.jpg|alt=|Құрбандық үстеліндегі санскрит пен хинди тіліндегі жазу
Сурет:Ateshgah door 18 inscription.png|alt=|Сикхтардың жазуы
&lt;/gallery&gt;

== Ғибадатхананың құрылымы ==
[[Сурет:Suraxanı atəşgahının planı.jpg|нобай|236x236 нүкте|кешенді жоспар]]
Кешеннің бесбұрышты жоспары орталықта ғибадатхана орналасқан керуен сарайға ұқсайды. 

және қабырғалардың периметрі бойынша камералар мен шіркеулер салынды. 19 ғасырдың басында ғибадатхананың аумағында бүгінгі күнге дейін жеткен барлық ғимараттар болды. Атешгях жергілікті сәулет дәстүрлеріне сәйкес салынған және ежелгі өрт құрбандықтарының барлық ерекшеліктерін бойына сіңірген. Аумағы қырлы сыртқы қабырғамен қоршалған және

Оның кіреберіс порталы бар, оның үстінде Абшерондағы дәстүрлі қонақ бөлмесі – балахана орналасқан.

Кешен бір-біріне іргелес жатқан әртүрлі мақсаттағы 26 ғимараттан және төртбұрышты чахартагтың ортасында бөлек орналасқан, төртбұрышты күмбезбен жабылған бас киелі ғибадатханадан тұрады. Киелі жердің ортасында газ келетін шұңқыр бар. Ғимараттарда екі қора, тұрғын камералар және екі дұға оқу бөлмелері бар.

Бесбұрышты ауланың ортасында чахартаг болып табылатын ғибадатхана-ғибадатхана орналасқан. Қабырғалары жергілікті әктастардан қаланған.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=&quot;Атешгях&quot; Ғибадатхана кешенін қалпына келтіру
Баку қаласының сурахан ауылында|url=https://marhi.ru/AMIT/2014/4kvart14/kerimli/kerimli.pdf|lang=ru|author=Тельман Керимли|format=PDF|publisher=&quot;АЗЕРБЕРПА&quot; ғылыми-зерттеу жобалау институты, Әзірбайжан}}&lt;/ref&gt;&lt;gallery mode=&quot;packed&quot;&gt;
Сурет:Absheron Ateshgah 004 9912.jpg|alt=|Кіру порталындағы Балахана
Сурет:Templo de fuego, Baku, Azerbaiyán, 2016-09-27, DD 28-31 PAN.jpg|alt=|Ғибадатхананың ауласының жалпы көрінісі
Сурет:Absheron Ateshgah 004 9841.jpg|alt=|Орталық от құрбандық шалатын орын-чахартаг
Сурет:Atesgah 13 02 36 849000.jpeg|alt=|бөлмелердің бірінің ішінен
Сурет:Absheron Ateshgah 004 9927.jpg|alt=|От шұңқырына кіру көрінісі
Сурет:Atəşgah.JPG|alt=|Ғибадатхана ішіндегі от
Сурет:Templo de fuego, Baku, Azerbaiyán, 2016-09-27, DD 34.jpg|alt=|Ғибадатхананың қабырғалары
&lt;/gallery&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
[[Санат:Әзірбайжанның көрікті жерлері]]
[[Санат:Баку мұражайлары]]</text>
      <sha1>hcwk1rpd0vvh31prmhfno6h1v4tbhc2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054894</id>
      <parentid>3054893</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T20:33:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dimash Kenesbek</username>
        <id>102199</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Ғибадатхананың құрылымы */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="34094" xml:space="preserve">{{Ғимарат|ғимараттың аты=Атешгях|шынайы аты={{Lang-az|Atəşgah}}|суреті=Ateshgah Fire Temple.jpg|ені=300px|сурет атауы=Орталық өрт ғибадатханасы|Статусы=Мемлекеттік-тарихи сәулет ескерткіші;&lt;br/&gt;
Ашық аспан астындағы мұражай|ғимарат түрі=Зороастрлық ғибадатхана|сәулет стилі=[[Ширван-Абшерон сәулет мектебі]]|орналасуы=Сураханы ауылы|мемлекет={{Байрақ|Әзірбайжан}}|қала=[[Баку]]|позициялық карта=Әзірбайжан|region=Caucas|құрылысы басталды=I немесе XVII ғасыр|ашылған уақыты=1975.ж|бұзылған уақыты=1925.ж|жөнделген уақыты=2007.ж|құрылыс материалы=тас}}

'''Атешгях''' ({{Lang-az|Atəşgah}}) — Әзірбайжанда, Бакуден 30 шақырым жерде орналасқан от ғибадатханасы. Түрлі уақытта зороастрийлер, индустар және сикхтер киелі орын ретінде пайдаланған.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Әзірбайжанның құрылыс өнері (көне дәуірден 19 ғасырға дейін), Баку, 1983 ж. К.М.Мамедзаде.&lt;/ref&gt;

{{ЮНЕСКО әлемдік мұрасы|KazName=Атешгях|Name=The Ateshgah at Surakhany, Baku|State Party={{AZE}}|Type=тарихи-мәдени|Criteria=i, iii|Link=https://whc.unesco.org/en/tentativelists/1172/|ID=1172|Region=Кавказ|Coordinates={{coord|40|24|56|N|50|0|31|E|region:AZ_type:landmark_source:kolossus-ruwiki|display=inline,title}}|Year=1998|Session=22}}

17-18 ғасырларда табиғи газ бөлінетін сөнбейтін жалынның орнына салынған ғибадатхананың атауы «''жалын үйі''» немесе «''жалын орны''» дегенді білдіреді.

Архитектуралық кешен бес қырлы кертпелі қорғаныс қабырғалары мен жоспардағы үлкен кіреберіс пен аумақтың ортасында орналасқан төртбұрышты құрбандық үстелі - жалын ғибадатханасынан тұрады. 

Кіреберістің үстінде Ширван-Абшерон сәулет мектебіне тән тұрғын үй-жайлар салынды – Балахандар.&lt;!-- Балахана - бірқатар шығыс елдеріндегі тұрғын үйлердің үстінде орналасқан бөлме. Балахана жазғы маусымда қонақтарға және демалуға арналған бөлме болды, сондықтан мұндай бөлменің іші де, сырты да безендірілген.

Әзірбайжан аумағында балахана Нахичеванда, Ордубадта, Апшеронда (Баку) және Лэнкарандағы үйлерге таратылды, сонымен қатар керуен сарайлар қақпаларының үстіне салынды. --&gt;

Кешеннің құрылысы 1713 жылдан басталады. Ғибадатхананың өзі ежелгі дәуірден бері өмір сүрген және өзінің бастапқы құрылымын сақтай отырып, біздің уақытқа дейін сақталған. Жалынның құрбандық ошағы Мидия заманынан бері Әзірбайжан аумағында таралған құрбандық үстелінің ежелгі дәстүрлерін бейнелейді. Сонымен қатар күмбезбен көмкерілген және төрт жағынан ашық төрт бұрыштық бағандармен бекітілген жалынның құрбандық үстелінің дәстүрлі формасы.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Әзірбайжан Президентінің бұйрығына сәйкес, кешеннің айналасында ашық аспан астындағы мұражай құрылды, кешен мемлекеттік тарихи-сәулет қорығы деп жарияланды.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Әзірбайжан Республикасы Президентінің «Әзербайжан Республикасы Баку қаласының Сурахани ауданындағы Атешгах ғибадатханың аумағын «Атешгах ғибадатханасы» мемлекеттік тарихи-сәулет қорығы деп жариялау туралы» Жарлығы|url=http://www.anl.az/down/medeniyyet2007/dekabr/medeniyyet2007_dekabr_367.htm|lang=ru|date=19.12.2007|location=Баку}}&lt;/ref&gt; Жыл сайын мұражайға орташа есеппен 145 000 адам келеді.

1998 жылы Атешгях [[ЮНЕСКО Әлемдік мұра нысандарының тізімдері|ЮНЕСКО-ның бүкіләлемдік мұра]] тізіміне қосылуға үміткерлер тізіміне енгізілді.

== Тарихы ==

=== Ерте орта ғасыр кезеңі ===
Баку төңірегі дереккөздерде ерте орта ғасырлардан бастап Өшпейтін оттың орны ретінде аталған. Сара Ашурбейли бұл құбылыс туралы ең алғашқы ақпаратты Византия тарихшысы [[Приск Паний]] бергенін айтады.&lt;ref&gt;Ашурбейлі, С.А. Баку қаласының тарихы (408). Баку: Әзірнешр. 1992. 327.

Атешгхты жергілікті шеберлер салған болса керек, бұл ескерткішке тапсырыс берген үндістердің жоспары бойынша. Баку аймағы ерте орта ғасырларда сөнбейтін өрттер жанған аймақ ретінде дереккөздерде атап өтілгені белгілі. Бұл туралы ең алғашқы ескерту біздің эрамызға дейінгі 5 ғасырдағы византиялық авторда кездеседі. 

Паниискийдің Прискасы. Жанғыш газдың жарылыстарын 7-10 ғасырлардағы ортағасырлық армян және араб авторлары атап өтті. әл-Истахри, Масуди, т.б. және одан кейінгі шығыс және батыс еуропалық дереккөздер 

Абшерон түбегінде – Пир-Аллахи аралында, ауылда. Сураханы, Баку шығанағында, Шубаны тауында. Дегенмен, газдың ең күшті ағыны Сураханы ауылдарда болды.&lt;/ref&gt;

Приск Паний кейіннен Скифиядан Мидияға дейінгі жолды &quot;''Римге одақ құру үшін келген''&quot; ғұн басшыларының сөзімен сипаттаған, парсылар қудалаған ғұн әскерлері елді Мидиядан Скифияға басқа жолмен тонады дейді &quot;...''су астындағы жартастардан жалын''... ''(ex Petra maritim tlamma ardet)''&quot;. олар қайтып келді. Н. Ханиковтың айтуынша, бұл ақпарат сөзсіз &quot;''Бакудегі мәңгілік алауға қатысты''&quot;.&lt;ref&gt;Х.О.Ханыков, Каспий теңізі деңгейінің мезгіл-мезгіл өзгеруі туралы. Тбилиси: Батыс Кавказ. т.б. Имп. орыс. геоф. туралы. 1853. 86–89.&lt;/ref&gt;

Бұл аумақтарда жанған газдың шығуы туралы ақпарат VII–X ғасырларда жұмыс істеген армян және араб тарихшыларының еңбектерінде де кездеседі. Оңтүстік Кавказда зороастризмге табыну дәстүрлері осында от ғибадатханаларын салған сасанидтердің кезінде тарала бастады.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Заратуштра: миф-хабарлама-тарих. FriesenPress.|url=https://books.google.az/books?redir_esc=y&amp;hl=ru&amp;id=UkEVCwAAQBAJ&amp;q=baku#v=onepage&amp;q=baku&amp;f=false|author=Аболхассем Хамнейпур|year=2015|pages=504}}&lt;/ref&gt;

Кабея зороастриялық Картирдің (III ғасыр) кітабынан ол Оңтүстік Кавказдағы қасиетті от үшін ғибадатхана салуды тапсырып, осы ғибадатханаларда ғибадат ету үшін діни қызметкерлерді тағайындағаны белгілі: &lt;ref&gt;{{Cite web|title=Картирдің Накши-Рустамдағы «Зәрдушт Қағбасындағы» жазуы (3-7 ғасырлардағы Әзірбайжан. Этно-мәдени және әлеуметтік-экономикалық тарих).|url=https://www.ebooks.az/view/nrMj0LOq.pdf|lang=ru|year=1993|format=PDF|author=Касумова, С. Ю.}}&lt;/ref&gt;
{{Дәйексөз|&quot;бүкіл елден....Албания мен Баласаканда мен сиқыршылар мен шамдарды ретке келтірдім...Албания қақпасы ретінде мен олардың ренжуіне және тоналуына жол бермедім, мен оларға алған барлық нәрселерін қайтардым; мен олардың кейбірін біздің елге алып келдім және жақсы магтарды керемет және құрметті магтарға айналдырып, Маздакқа деген сенімімді осында әкелдім.&quot;}}{{Фотоқатар|Ateshgah by Moynet.jpg|Guebre ceremony in Ateshgah.jpg|align=left|мәтін=Суретшінің ұсынысында Атешгяхты қайта құру}}
Армян тарихшы, Мовсес Каганкатваци өзінің &quot;''Албан елінің тарихы''&quot;&lt;!-- Қазіргі Әзірбайжанның аумағы мен аймағы «Албания» және «Кавказ Албаниясы» деп аталды. --&gt; атты еңбегінде &quot;''Атли Багаван''&quot; топонимін қолданады&lt;ref&gt;Пepeв. Дayceттa, кн.З,гл.I9, c.214 Мовсес Каганкатваци.&lt;/ref&gt;, Патканов&lt;ref&gt;Армян географиясы, 50–51 б&lt;/ref&gt; және Сара Ашурбейли&lt;ref&gt;С.Ашурбейли – Ширваншаһтар мемлекеті, Баку, 2007, 38-бет.&lt;/ref&gt; бұл топоним Аташи-Багаван атауының бұрмалануы нәтижесінде пайда болды деп санайды.

Мовсес Каганкатваци Багаван провинциясын сипаттаған кезде, ол оны &quot;''Атли багаван''&quot; деп атады және шахиншаһ I Ардаширдің (227-241) нұсқауымен багаванда өрт ғибадатханасы салынды дейді.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Армения тарихы. Аударма. ежелгі армян|url=http://www.vehi.net/istoriya/armenia/khorenaci/02.html#_ftnref330|year=1990 ж|lang=ru|location=Ереван|author=Хоренский.М, Г. Саркисян}}&lt;/ref&gt;

624 жылы Бакуге басып кірген Византия императоры Ираклий &quot;''парсылар жанып жатқан отқа табынатын көптеген ғибадатханаларды қиратты''&quot;&lt;ref&gt;{{Cite web|title=&quot;Г.Харт. Венециандық Марко Поло. М., 1956, 114-бет&quot;|url=https://web.archive.org/web/20170907122747/http://www.litmir.info/br/?b=232463&amp;p=24|lang=ru}}&lt;/ref&gt;

Ашурбейлидің айтуынша, бұл отқа табынушылар ғибадатханасына байланысты.&lt;ref&gt;С.Ашурбейлі – Баку қаласының тарихы, Баку, 2007, 32 б.&lt;/ref&gt;

VIII ғасырдағы армян тарихшысы Гевонд өз еңбегінде өшпес алау жағылатын &quot;Атши-Багуан&quot; қаласын атап өтеді.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Халифтардың тарихы|url=https://www.vostlit.info/Texts/rus11/Gewond/frametext2.htm|lang=ru|author=Армян тарихшы - Гевонд}}&lt;/ref&gt;

Кейбір зерттеушілердің пікірінше, &quot;''атши''&quot; – &quot;''от''&quot; сөзінің өзгертілген түрі және &quot;''Атши-Багуан''&quot; — &quot;''қасиетті шамдардың орны''&quot; дегенді білдіреді,&lt;ref&gt;С.Б.Ашурбейли. Ортағасырлық Баку тарихының очеркі (VIII – XIX ғ. басы), Әзірбайжан Ғылым академиясының баспасы. ССР, Баку 1964. 336 бет (21 парақ)&lt;/ref&gt; және бұл атау Баку қаласын білдірді.&lt;ref&gt;Ахмад Касрави Табризи. Намха-йе шахрха ва дейеха-йе Иран, I, Тегеран, 1929 ж. (نام شهرها و ديه‌هاي ايران)&lt;/ref&gt;

930 жылы [[Әл-Истахри]] &quot;''Жолдар мен жерлер кітаб''&quot;-ында Бакудің жанында зороастрлықтар тұратын ауылдар бар деп жазды.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=«Масалик әл-Мамалик» кітабы. BGA, 1, ред. M. J. De Goeje.|url=https://archive.org/download/BibliothecaGeographorumArabicorum1927Vol1ViaeRegnorumDescriptio/Istakhri-Leiden1927Ed.pdf|year=1927|authorlink=Әл-Истахри|author=Әл-Истахри|format=PDF}}&lt;/ref&gt; Кейінірек дәл осындай ақпаратты араб географы Әбілфада қайталайды.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Geographie d’Aboulfeda traduite de Parabe en francais et accompagnee de notes et d’eclaircissements par M. Reinaud, t. I–II, Paris, 1848–1883|url=https://archive.org/download/gographiedabou00abal/gographiedabou00abal.pdf|format=PDF}}&lt;/ref&gt; &quot;''Картлис Цховреба''&quot; атты грузин шежіресінде Баку қаласы XIII ғасырға дейін Багаван деген атпен аталған.&lt;ref&gt;Картлис Цховреба, I том, Тбилиси, 1955, б. 371 (француз тілінде); II том, Тбилиси, 1959 ж., б. 166 (грузин тілінде)&lt;/ref&gt;

=== XVII-XVIII ғасырларда ===
XV – XVI ғасырлар шамасында Ширван мен Үндістан арасындағы дипломатиялық және сауда қатынастары кеңейе бастады. Сол уақытта Солтүстік Үндістаннан келген мата және дәмдеуіштер саудагерлері, сондай-ақ шиваизм сектасының мүшелері мен сикх монахтары&lt;ref&gt;Сара Ашурбейли. Сураханның отқа табынушылар ғибадатханасының тарихы туралы&lt;/ref&gt; Сурахани ғибадатхананың қайта салып, оны индуизм мен сикх ғибадатхана ретінде пайдаланды.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=&quot;Ежелгі бақылаулар&quot;, Azerbaijan International 11 (2): &quot;тарихи деректерге сүйенсек, 17 ғасырдың аяғында Сураханда Үнді от ғибадатханасы (Аташгах) салынғанға дейін жергілікті тұрғындар да осы жерде ғибадат еткен, өйткені &quot;жанып тұрған жеті тесіктен&quot;.&quot;|url=http://azeri.org/Azeri/az_latin/manuscripts/land_of_fire/english/112_observations_farid.html|author=Фарид Алакбаров|lang=en|year=2003}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Орта Азиядағы Үнді диаспорасы және оның саудасы, 1550-1900|url=https://books.google.kz/books?id=9qVkNBge8mIC&amp;redir_esc=y|lang=en|author=Джордж Фостер}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Менің Бомбей сыртындағы саяхаттарым: Иран, Әзірбайжан, Баку|url=http://www.avesta.org/modi/baku.htm|lang=en|author=доктор Эрвад Шамс-Ул-Улама. Аударған Соли Дастур (1926)}}&lt;/ref&gt; 

XVII ғасырдағы дереккөздерде Бакудегі отқа табынуға келген индус қажылары туралы мәліметтер бар. Ғибадатхана аймағындағы ең көне ғимарат 1713 жылдан басталады, ал ең жаңа ғимарат жазуға сәйкес 1810 жылы көпес Канчанагараның қаражатына салынған орталық құрбандық үстелі болып табылады.
[[Сурет:MEK-Schaudepot Kiesewetter-32.tif|нобай|283x283 нүкте|&quot;''Атешгях''&quot;, суретші Виллем Кизеветтер. Еуропалық мәдениеттер мұражайы, Берлин]]
18 ғасырда капелланың айналасында көршілес намазханалар, камералар мен керуен сарай салынды. Ұяшықтарда давангари және гумруки үнді әліпбиінде жасалған әртүрлі мазмұндағы жазулар біздің заманымызға дейін жеткен. 19 ғасырдың басында ғибадатхана кешені біздің уақытқа дейін жеткен пішінге ие болды. Жергілікті сәулет дәстүрлері негізінде салынған Атешгада ежелгі өрт құрбандық орындарының ерекшеліктері біріктірілген. Архитектуралық кешен бесбұрышты кертпелі және үлкен кіреберіс порталы бар қорғаныс қабырғаларынан, сондай-ақ алаңның ортасында орналасқан төрт бұрышты құрбандық үстелінен – ​​от ғибадатханасынан тұрады.

Ғибадатхананың жанында қазір тастармен жабылған төртбұрышты терең құдық болды. Бұрын бұл құдықта өлген сенушілердің денелері қасиетті отқа жағылатын. Монастырь аумағында өмір сүрген ондаған тақуа монахтар оңаша өмір салтын ұстанып, мүбәрәк оттың көмегімен тәні мен жанын тазартты. Олар мойындарына салмағы 30 келіге дейінгі шынжырларды іліп, дененің әртүрлі бөліктері жанып кеткенше кальций оксидінің үстінде жатты. Ғибадатхананың діни қызметкерлері жұмыс істемеді және қажылардың садақаларына өмір сүрді. Олар өлгеннен кейін адамның жаны тіріліп, жерге қайтады деп сенген. Жанның құрметті адам немесе жануар кейпінде қайта оралуы адамның өмір бойы жинаған оң кармасының мөлшеріне байланысты.

Сонымен қатар, бірқатар дереккөздер ғибадатхананы индустар мен сикхтердің, сондай-ақ зороастрийлердің (парсилер&lt;!-- Парсылармен шатастырмау керек.
Парсилер – зороастризм дінін ұстанатын халықтың аты. --&gt; мен гебралар) пайдаланғаны туралы мәліметтерді қамтиды. 

17 ғасырдың 60-жылдарында француз саяхатшысы Жан Шарден Шамахи қаласынан, яғни Абшерон түбегінде екі күндік жерде болған мәңгілік оттарға табынатын гебра парсылары туралы баяндаған.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Шарден Дж. Перс және Шығыстың басқа елдері арқылы саяхат. Көлемі. II. Амстердам,. б. 311|url=https://books.google.kz/books?id=tpQOAAAAQAAJ&amp;vq=Igmcoles&amp;dq=related:OXFORD555089148&amp;hl=ru&amp;pg=PA311&amp;redir_esc=y#v=onepage&amp;q&amp;f=false|author=Жан Шарден|lang=fr|year=1735|location=Амстердам}}&lt;/ref&gt;

1689 жылы Әзірбайжанда өмір сүрген француз иезуиті Вийо Атешгяхқа ежелгі парсилердың мұрагерлері болып табылатын индустар мен гебралар келетінін хабарлайды.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=&quot;Миссионердің Иса қоғамынан Түркияға, Персияға, Арменияға, Арабияға саяхаты&quot;.|url=https://books.google.az/books?id=MQsPAAAAQAAJ&amp;printsec=frontcover&amp;dq=Voyage+d%25E2%2580%2599un+missionnaire+de+la+Compagnie+de+J%25C3%25A9sus+en+Turquie&amp;source=bl&amp;ots=BBnluidwBi&amp;sig=fnBZSnJwTj1BgKN-e8TtdImCI_I&amp;hl=ru&amp;ei=Ce9XTYCiL4O88gaKoKCZBw&amp;sa=X&amp;oi=book_result&amp;ct=r#v=onepage&amp;q&amp;f=false|author=Вийо|lang=fr|year=1730 ж.|location=Париж}}&lt;/ref&gt; 1733 жылы ғибадатханаға барған неміс саяхатшысы Леркс мұнда «12 гебралар немесе отты жақсы көретін ежелгі парсилер» өмір сүрген деп жазды.&lt;ref&gt;Джон Леркс. Джон Леркстің 1733-1735 жылдар аралығында Мәскеуден Астраханға, одан Каспий теңізінің батыс жағалауындағы елдер арқылы өткен саяхатынан үзінді. «Жаңа айлық шығармалар», XLIV бөлім, ақпан, Петербург, 1790, б. 75&lt;/ref&gt; 1747 жылы Бакуге келген Джонас Хенвей де Атешгях туралы мәлімет беріп, мұнда қызмет еткен діни қызметкерлерді индустар, парсилер және гебралар деп атайды.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Ағылшындардың Каспий теңізі арқылы өткен саудасының тарихи есебі.|url=https://books.google.kz/books?id=etApAAAAYAAJ&amp;redir_esc=y|author=Джонас Хенвей|year=1753 ж|lang=en}}&lt;/ref&gt; 1770 жылы Атешгаға барған Самуил Готтлиб Гмелин ғибадатханада индустар мен ежелгі гебрлердің мұрагерлері тұратынын жазады.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=&quot;Табиғат әлемінің үш патшалығын зерттеу үшін Ресей арқылы саяхат&quot;, б. 45|url=https://books.google.az/books?id=X5AaAAAAYAAJ&amp;printsec=frontcover&amp;dq=Reise+durch+Russland+zur+Untersuchung+der+drey+Natur-Reiche&amp;source=bl&amp;ots=ckkAWDAx4D&amp;sig=VCXNEJ5Q-bP3EAq9yu2tLLAF1Vk&amp;hl=ru&amp;ei=NUZWTYHsGoH78Ab08PnwBg&amp;sa=X&amp;oi=book_result&amp;ct=result&amp;resnum=1#v=onepage&amp;q=Reise%20durch%20Russland%20zur%20Untersuchung%20der%20drey%20Natur-Reiche&amp;f=false|author=Самуэль Готтлиб Гмелин|lang=de}}&lt;/ref&gt;

=== XIX-XX ғасырларда ===
XIX ғасырда Ресей-Иран соғысы аяқталып, бізге қол қойылғаннан кейін Оңтүстік Кавказ Ресей империясына толық қосылғаннан кейін Сурахани Ресейде танымалболды, Атешгях ғибадатханасына еуропалық және орыс саяхатшылары жиі болды. 1820 жылы ғибадатханаға француз консулы Жак Франсуа Гамба келді.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Ресей арқылы саяхат|url=https://books.google.az/books?id=ZUJCAAAAcAAJ&amp;dq=related:HARVARD32044004538021&amp;hl=ru&amp;pg=PA299#v=onepage&amp;q&amp;f=false|author=Жак Франсуа Гамба|lang=fr}}&lt;/ref&gt; 

Осыдан кейін Атешгяхке көптеген еуропалық саяхатшылар келді, олардың арасында [[Александр Дюма]] да болды.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=&quot;Саяхат әсерлері: Кавказ&quot;|url=https://archive.org/details/impressionsdevo53dumagoog|author=Александр Дюма|authorlink=Александр Дюма|lang=fr|year=1866.ж}}&lt;/ref&gt;

Мұнай және газ өнеркәсібі дами бастаған кезде-1855 жылы Атешгях маңында 

зауыт салынып, ғибадатхананың табиғи жалыны біртіндеп әлсірей бастады. 1887 жылы ғибадатханаға жалын әлсіреген Ресей императоры III Александр келді.
[[Сурет:Gagarin. Bakou. Ateseh-Gah, Indiens adonnes au culte du feu.jpg|нобай|304x304 нүкте|&quot;''Атешгяхдегі үнділік ғибадат''&quot;, суретші Григорий Гагарин. 1847 жыл. Нью-Йорк көпшілік кітапханасы.]]
1902 жылы 6 қаңтарда Баку ғибадатханасының соңғы табиғи алауы жойылды.&lt;ref&gt;Сысоев В., Садиги Г. Атешях немесе Сураханидегі отқа табынушылардың ғибадатханасы және Садиги Г. Шихово ауылының көне жәдігерлері Әзірбайжан археологиялық комитетінің еңбектері, 1-санынан бөлек басылым. Баку Слово 1925. 32б.&lt;/ref&gt;

XX ғасырдың басында зерттеуші М.С.Саяпин Сураханадан 11 км қашықтықта орналасқан Говсан тұрғынынан алған ақпаратты атап өтіп, XIX ғасырдың екінші жартысында ғибадатханада отқа табынған қарттар әлі де айналасында өмір сүргенін және олардың балалары қазірдің өзінде мұсылман болғанын айтты.&lt;ref&gt;Саяпин М.С. &quot;Баку көне заттары (Тұрғынның көзқарасы)&quot;. Әзірбайжан Ұлттық Ғылым Академиясы кітапханасының ФП-328 қолжазбасы, 1930 ж.&lt;/ref&gt;

1925 жылы парси профессоры С.С.Моди Бакуге &quot;''Әзірбайжан ғылыми-зерттеу қоғамының''&quot; шақыруымен келді. Моди Әзірбайжанның сол кездегі басшысы [[Сәмәд Аға Ағамалыоғлы|Сәмәд Аға Ағамалыоғлымен]] кездеседі. Кездесу барысында ғалым парси дәстүрі әрдайым Әзірбайжанды Мәңгілік от елі деп атайды және ол бұл сапарды Мәңгілік от ғибадатханасына бару деп санайды. Ғалым сонымен қатар парси қолжазбаларында &quot;Каспий теңізінің батыс жағалауындағы от ғибадатхана&quot; туралы ақпарат бар деп мәлімдейді.&lt;ref&gt;(«Ағарту және мәдениет»), № 2, 1925, Баку, 2-бет. 37–38&lt;/ref&gt;

1925 жылдан кейін ғибадатхана елу жыл бойы қараусыз қалды. 1975 жылы егжей-тегжейлі қалпына келтіру жұмыстары аяқталғаннан кейін Атешгах көпшілікке қайта ашылды. 2007 жылы ғибадатханада қайта қалпына келтіру жұмыстары жүргізілді.

1998 жылы Атешгях ЮНЕСКО-ның Бүкіләлемдік мұралар тізіміне енгізуге ұсынылды.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Атешгях, Сурахандар (отқа табынушылар, Сурахандағы ғибадатхана — мұражай). ЮНЕСКО|url=https://whc.unesco.org/en/tentativelists/1172/|lang=en}}&lt;/ref&gt; Қазірдің өзінде Атешгях парсилер мен зороастрийлер ғұрыптар мен ғибадат үшін пайдаланады.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Атешгяхтағы ирандық зороастриялықтар|url=https://avesta-ru.livejournal.com/82834.html#cutid1|lang=ru}}&lt;/ref&gt;

== Жазулар ==
Кейбір ұяшықтардың кіреберіс есіктерінде тасқа жазылған арнау жазбалары бар. Ескерткіш аумағында бүгінгі күнге дейін 14 үнділік, 2 сикх және 1 зороастризм жазулары сақталған. XX ғасырдың басында ескерткішке барған Джексон 18 жазуды санағанын жазады.&lt;ref&gt;Джексон, А. В. Уильямс (Абрахам Валентайн Уильямс). Константинопольден Омар Хайямның үйіне&lt;/ref&gt; Олардың ең ертесі 1770 (б. з. 1713) Самваттан келеді.&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;160&quot;&gt;
Сурет:Персидская надпись в храме огня Атешгях.jpg|alt=|Зороастрлық жазба
Сурет:Atəşgah altarında sankrit və hindistani dillərində kitabə.jpg|alt=|Құрбандық үстеліндегі санскрит пен хинди тіліндегі жазу
Сурет:Ateshgah door 18 inscription.png|alt=|Сикхтардың жазуы
&lt;/gallery&gt;

== Ғибадатхананың құрылымы ==
[[Сурет:Suraxanı atəşgahının planı.jpg|нобай|236x236 нүкте|кешенді жоспар]]
Кешеннің бесбұрышты жоспары орталықта ғибадатхана орналасқан керуен сарайға ұқсайды. 

және қабырғалардың периметрі бойынша камералар мен шіркеулер салынды. 19 ғасырдың басында ғибадатхананың аумағында бүгінгі күнге дейін жеткен барлық ғимараттар болды. Атешгях жергілікті сәулет дәстүрлеріне сәйкес салынған және ежелгі өрт құрбандықтарының барлық ерекшеліктерін бойына сіңірген. Аумағы қырлы сыртқы қабырғамен қоршалған және

Оның кіреберіс порталы бар, оның үстінде Абшерондағы дәстүрлі қонақ бөлмесі – балахана орналасқан.

Кешен бір-біріне іргелес жатқан әртүрлі мақсаттағы 26 ғимараттан және төртбұрышты чахартагтың ортасында бөлек орналасқан, төртбұрышты күмбезбен жабылған бас киелі ғибадатханадан тұрады. Киелі жердің ортасында газ келетін шұңқыр бар. Ғимараттарда екі қора, тұрғын камералар және екі дұға оқу бөлмелері бар.

Бесбұрышты ауланың ортасында чахартаг болып табылатын ғибадатхана-ғибадатхана орналасқан. Қабырғалары жергілікті әктастардан қаланған.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=&quot;Атешгях&quot; Ғибадатхана кешенін қалпына келтіру
Баку қаласының сурахан ауылында|url=https://marhi.ru/AMIT/2014/4kvart14/kerimli/kerimli.pdf|lang=ru|author=Тельман Керимли|format=PDF|publisher=&quot;АЗЕРБЕРПА&quot; ғылыми-зерттеу жобалау институты, Әзірбайжан}}&lt;/ref&gt;&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;160&quot;&gt;
Сурет:Absheron Ateshgah 004 9912.jpg|alt=|Кіру порталындағы Балахана
Сурет:Templo de fuego, Baku, Azerbaiyán, 2016-09-27, DD 28-31 PAN.jpg|alt=|Ғибадатхананың ауласының жалпы көрінісі
Сурет:Absheron Ateshgah 004 9841.jpg|alt=|Орталық от құрбандық шалатын орын-чахартаг
Сурет:Atesgah 13 02 36 849000.jpeg|alt=|бөлмелердің бірінің ішінен
Сурет:Absheron Ateshgah 004 9927.jpg|alt=|От шұңқырына кіру көрінісі
Сурет:Atəşgah.JPG|alt=|Ғибадатхана ішіндегі от
Сурет:Templo de fuego, Baku, Azerbaiyán, 2016-09-27, DD 34.jpg|alt=|Ғибадатхананың қабырғалары
&lt;/gallery&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
[[Санат:Әзірбайжанның көрікті жерлері]]
[[Санат:Баку мұражайлары]]</text>
      <sha1>q5a7ba4fbpa3ppjsqe4awi1vuo9zs7g</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054895</id>
      <parentid>3054894</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T20:33:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dimash Kenesbek</username>
        <id>102199</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Арнайы:Үлесі/Dimash Kenesbek|Dimash Kenesbek]] ([[Қатысушы талқылауы:Dimash Kenesbek|талқылауы]]) істеген нөмір 3054894 нұсқасын [[Уикипедия:Жоққа шығару|жоққа шығарды]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="34080" xml:space="preserve">{{Ғимарат|ғимараттың аты=Атешгях|шынайы аты={{Lang-az|Atəşgah}}|суреті=Ateshgah Fire Temple.jpg|ені=300px|сурет атауы=Орталық өрт ғибадатханасы|Статусы=Мемлекеттік-тарихи сәулет ескерткіші;&lt;br/&gt;
Ашық аспан астындағы мұражай|ғимарат түрі=Зороастрлық ғибадатхана|сәулет стилі=[[Ширван-Абшерон сәулет мектебі]]|орналасуы=Сураханы ауылы|мемлекет={{Байрақ|Әзірбайжан}}|қала=[[Баку]]|позициялық карта=Әзірбайжан|region=Caucas|құрылысы басталды=I немесе XVII ғасыр|ашылған уақыты=1975.ж|бұзылған уақыты=1925.ж|жөнделген уақыты=2007.ж|құрылыс материалы=тас}}

'''Атешгях''' ({{Lang-az|Atəşgah}}) — Әзірбайжанда, Бакуден 30 шақырым жерде орналасқан от ғибадатханасы. Түрлі уақытта зороастрийлер, индустар және сикхтер киелі орын ретінде пайдаланған.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Әзірбайжанның құрылыс өнері (көне дәуірден 19 ғасырға дейін), Баку, 1983 ж. К.М.Мамедзаде.&lt;/ref&gt;

{{ЮНЕСКО әлемдік мұрасы|KazName=Атешгях|Name=The Ateshgah at Surakhany, Baku|State Party={{AZE}}|Type=тарихи-мәдени|Criteria=i, iii|Link=https://whc.unesco.org/en/tentativelists/1172/|ID=1172|Region=Кавказ|Coordinates={{coord|40|24|56|N|50|0|31|E|region:AZ_type:landmark_source:kolossus-ruwiki|display=inline,title}}|Year=1998|Session=22}}

17-18 ғасырларда табиғи газ бөлінетін сөнбейтін жалынның орнына салынған ғибадатхананың атауы «''жалын үйі''» немесе «''жалын орны''» дегенді білдіреді.

Архитектуралық кешен бес қырлы кертпелі қорғаныс қабырғалары мен жоспардағы үлкен кіреберіс пен аумақтың ортасында орналасқан төртбұрышты құрбандық үстелі - жалын ғибадатханасынан тұрады. 

Кіреберістің үстінде Ширван-Абшерон сәулет мектебіне тән тұрғын үй-жайлар салынды – Балахандар.&lt;!-- Балахана - бірқатар шығыс елдеріндегі тұрғын үйлердің үстінде орналасқан бөлме. Балахана жазғы маусымда қонақтарға және демалуға арналған бөлме болды, сондықтан мұндай бөлменің іші де, сырты да безендірілген.

Әзірбайжан аумағында балахана Нахичеванда, Ордубадта, Апшеронда (Баку) және Лэнкарандағы үйлерге таратылды, сонымен қатар керуен сарайлар қақпаларының үстіне салынды. --&gt;

Кешеннің құрылысы 1713 жылдан басталады. Ғибадатхананың өзі ежелгі дәуірден бері өмір сүрген және өзінің бастапқы құрылымын сақтай отырып, біздің уақытқа дейін сақталған. Жалынның құрбандық ошағы Мидия заманынан бері Әзірбайжан аумағында таралған құрбандық үстелінің ежелгі дәстүрлерін бейнелейді. Сонымен қатар күмбезбен көмкерілген және төрт жағынан ашық төрт бұрыштық бағандармен бекітілген жалынның құрбандық үстелінің дәстүрлі формасы.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Әзірбайжан Президентінің бұйрығына сәйкес, кешеннің айналасында ашық аспан астындағы мұражай құрылды, кешен мемлекеттік тарихи-сәулет қорығы деп жарияланды.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Әзірбайжан Республикасы Президентінің «Әзербайжан Республикасы Баку қаласының Сурахани ауданындағы Атешгах ғибадатханың аумағын «Атешгах ғибадатханасы» мемлекеттік тарихи-сәулет қорығы деп жариялау туралы» Жарлығы|url=http://www.anl.az/down/medeniyyet2007/dekabr/medeniyyet2007_dekabr_367.htm|lang=ru|date=19.12.2007|location=Баку}}&lt;/ref&gt; Жыл сайын мұражайға орташа есеппен 145 000 адам келеді.

1998 жылы Атешгях [[ЮНЕСКО Әлемдік мұра нысандарының тізімдері|ЮНЕСКО-ның бүкіләлемдік мұра]] тізіміне қосылуға үміткерлер тізіміне енгізілді.

== Тарихы ==

=== Ерте орта ғасыр кезеңі ===
Баку төңірегі дереккөздерде ерте орта ғасырлардан бастап Өшпейтін оттың орны ретінде аталған. Сара Ашурбейли бұл құбылыс туралы ең алғашқы ақпаратты Византия тарихшысы [[Приск Паний]] бергенін айтады.&lt;ref&gt;Ашурбейлі, С.А. Баку қаласының тарихы (408). Баку: Әзірнешр. 1992. 327.

Атешгхты жергілікті шеберлер салған болса керек, бұл ескерткішке тапсырыс берген үндістердің жоспары бойынша. Баку аймағы ерте орта ғасырларда сөнбейтін өрттер жанған аймақ ретінде дереккөздерде атап өтілгені белгілі. Бұл туралы ең алғашқы ескерту біздің эрамызға дейінгі 5 ғасырдағы византиялық авторда кездеседі. 

Паниискийдің Прискасы. Жанғыш газдың жарылыстарын 7-10 ғасырлардағы ортағасырлық армян және араб авторлары атап өтті. әл-Истахри, Масуди, т.б. және одан кейінгі шығыс және батыс еуропалық дереккөздер 

Абшерон түбегінде – Пир-Аллахи аралында, ауылда. Сураханы, Баку шығанағында, Шубаны тауында. Дегенмен, газдың ең күшті ағыны Сураханы ауылдарда болды.&lt;/ref&gt;

Приск Паний кейіннен Скифиядан Мидияға дейінгі жолды &quot;''Римге одақ құру үшін келген''&quot; ғұн басшыларының сөзімен сипаттаған, парсылар қудалаған ғұн әскерлері елді Мидиядан Скифияға басқа жолмен тонады дейді &quot;...''су астындағы жартастардан жалын''... ''(ex Petra maritim tlamma ardet)''&quot;. олар қайтып келді. Н. Ханиковтың айтуынша, бұл ақпарат сөзсіз &quot;''Бакудегі мәңгілік алауға қатысты''&quot;.&lt;ref&gt;Х.О.Ханыков, Каспий теңізі деңгейінің мезгіл-мезгіл өзгеруі туралы. Тбилиси: Батыс Кавказ. т.б. Имп. орыс. геоф. туралы. 1853. 86–89.&lt;/ref&gt;

Бұл аумақтарда жанған газдың шығуы туралы ақпарат VII–X ғасырларда жұмыс істеген армян және араб тарихшыларының еңбектерінде де кездеседі. Оңтүстік Кавказда зороастризмге табыну дәстүрлері осында от ғибадатханаларын салған сасанидтердің кезінде тарала бастады.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Заратуштра: миф-хабарлама-тарих. FriesenPress.|url=https://books.google.az/books?redir_esc=y&amp;hl=ru&amp;id=UkEVCwAAQBAJ&amp;q=baku#v=onepage&amp;q=baku&amp;f=false|author=Аболхассем Хамнейпур|year=2015|pages=504}}&lt;/ref&gt;

Кабея зороастриялық Картирдің (III ғасыр) кітабынан ол Оңтүстік Кавказдағы қасиетті от үшін ғибадатхана салуды тапсырып, осы ғибадатханаларда ғибадат ету үшін діни қызметкерлерді тағайындағаны белгілі: &lt;ref&gt;{{Cite web|title=Картирдің Накши-Рустамдағы «Зәрдушт Қағбасындағы» жазуы (3-7 ғасырлардағы Әзірбайжан. Этно-мәдени және әлеуметтік-экономикалық тарих).|url=https://www.ebooks.az/view/nrMj0LOq.pdf|lang=ru|year=1993|format=PDF|author=Касумова, С. Ю.}}&lt;/ref&gt;
{{Дәйексөз|&quot;бүкіл елден....Албания мен Баласаканда мен сиқыршылар мен шамдарды ретке келтірдім...Албания қақпасы ретінде мен олардың ренжуіне және тоналуына жол бермедім, мен оларға алған барлық нәрселерін қайтардым; мен олардың кейбірін біздің елге алып келдім және жақсы магтарды керемет және құрметті магтарға айналдырып, Маздакқа деген сенімімді осында әкелдім.&quot;}}{{Фотоқатар|Ateshgah by Moynet.jpg|Guebre ceremony in Ateshgah.jpg|align=left|мәтін=Суретшінің ұсынысында Атешгяхты қайта құру}}
Армян тарихшы, Мовсес Каганкатваци өзінің &quot;''Албан елінің тарихы''&quot;&lt;!-- Қазіргі Әзірбайжанның аумағы мен аймағы «Албания» және «Кавказ Албаниясы» деп аталды. --&gt; атты еңбегінде &quot;''Атли Багаван''&quot; топонимін қолданады&lt;ref&gt;Пepeв. Дayceттa, кн.З,гл.I9, c.214 Мовсес Каганкатваци.&lt;/ref&gt;, Патканов&lt;ref&gt;Армян географиясы, 50–51 б&lt;/ref&gt; және Сара Ашурбейли&lt;ref&gt;С.Ашурбейли – Ширваншаһтар мемлекеті, Баку, 2007, 38-бет.&lt;/ref&gt; бұл топоним Аташи-Багаван атауының бұрмалануы нәтижесінде пайда болды деп санайды.

Мовсес Каганкатваци Багаван провинциясын сипаттаған кезде, ол оны &quot;''Атли багаван''&quot; деп атады және шахиншаһ I Ардаширдің (227-241) нұсқауымен багаванда өрт ғибадатханасы салынды дейді.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Армения тарихы. Аударма. ежелгі армян|url=http://www.vehi.net/istoriya/armenia/khorenaci/02.html#_ftnref330|year=1990 ж|lang=ru|location=Ереван|author=Хоренский.М, Г. Саркисян}}&lt;/ref&gt;

624 жылы Бакуге басып кірген Византия императоры Ираклий &quot;''парсылар жанып жатқан отқа табынатын көптеген ғибадатханаларды қиратты''&quot;&lt;ref&gt;{{Cite web|title=&quot;Г.Харт. Венециандық Марко Поло. М., 1956, 114-бет&quot;|url=https://web.archive.org/web/20170907122747/http://www.litmir.info/br/?b=232463&amp;p=24|lang=ru}}&lt;/ref&gt;

Ашурбейлидің айтуынша, бұл отқа табынушылар ғибадатханасына байланысты.&lt;ref&gt;С.Ашурбейлі – Баку қаласының тарихы, Баку, 2007, 32 б.&lt;/ref&gt;

VIII ғасырдағы армян тарихшысы Гевонд өз еңбегінде өшпес алау жағылатын &quot;Атши-Багуан&quot; қаласын атап өтеді.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Халифтардың тарихы|url=https://www.vostlit.info/Texts/rus11/Gewond/frametext2.htm|lang=ru|author=Армян тарихшы - Гевонд}}&lt;/ref&gt;

Кейбір зерттеушілердің пікірінше, &quot;''атши''&quot; – &quot;''от''&quot; сөзінің өзгертілген түрі және &quot;''Атши-Багуан''&quot; — &quot;''қасиетті шамдардың орны''&quot; дегенді білдіреді,&lt;ref&gt;С.Б.Ашурбейли. Ортағасырлық Баку тарихының очеркі (VIII – XIX ғ. басы), Әзірбайжан Ғылым академиясының баспасы. ССР, Баку 1964. 336 бет (21 парақ)&lt;/ref&gt; және бұл атау Баку қаласын білдірді.&lt;ref&gt;Ахмад Касрави Табризи. Намха-йе шахрха ва дейеха-йе Иран, I, Тегеран, 1929 ж. (نام شهرها و ديه‌هاي ايران)&lt;/ref&gt;

930 жылы [[Әл-Истахри]] &quot;''Жолдар мен жерлер кітаб''&quot;-ында Бакудің жанында зороастрлықтар тұратын ауылдар бар деп жазды.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=«Масалик әл-Мамалик» кітабы. BGA, 1, ред. M. J. De Goeje.|url=https://archive.org/download/BibliothecaGeographorumArabicorum1927Vol1ViaeRegnorumDescriptio/Istakhri-Leiden1927Ed.pdf|year=1927|authorlink=Әл-Истахри|author=Әл-Истахри|format=PDF}}&lt;/ref&gt; Кейінірек дәл осындай ақпаратты араб географы Әбілфада қайталайды.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Geographie d’Aboulfeda traduite de Parabe en francais et accompagnee de notes et d’eclaircissements par M. Reinaud, t. I–II, Paris, 1848–1883|url=https://archive.org/download/gographiedabou00abal/gographiedabou00abal.pdf|format=PDF}}&lt;/ref&gt; &quot;''Картлис Цховреба''&quot; атты грузин шежіресінде Баку қаласы XIII ғасырға дейін Багаван деген атпен аталған.&lt;ref&gt;Картлис Цховреба, I том, Тбилиси, 1955, б. 371 (француз тілінде); II том, Тбилиси, 1959 ж., б. 166 (грузин тілінде)&lt;/ref&gt;

=== XVII-XVIII ғасырларда ===
XV – XVI ғасырлар шамасында Ширван мен Үндістан арасындағы дипломатиялық және сауда қатынастары кеңейе бастады. Сол уақытта Солтүстік Үндістаннан келген мата және дәмдеуіштер саудагерлері, сондай-ақ шиваизм сектасының мүшелері мен сикх монахтары&lt;ref&gt;Сара Ашурбейли. Сураханның отқа табынушылар ғибадатханасының тарихы туралы&lt;/ref&gt; Сурахани ғибадатхананың қайта салып, оны индуизм мен сикх ғибадатхана ретінде пайдаланды.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=&quot;Ежелгі бақылаулар&quot;, Azerbaijan International 11 (2): &quot;тарихи деректерге сүйенсек, 17 ғасырдың аяғында Сураханда Үнді от ғибадатханасы (Аташгах) салынғанға дейін жергілікті тұрғындар да осы жерде ғибадат еткен, өйткені &quot;жанып тұрған жеті тесіктен&quot;.&quot;|url=http://azeri.org/Azeri/az_latin/manuscripts/land_of_fire/english/112_observations_farid.html|author=Фарид Алакбаров|lang=en|year=2003}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Орта Азиядағы Үнді диаспорасы және оның саудасы, 1550-1900|url=https://books.google.kz/books?id=9qVkNBge8mIC&amp;redir_esc=y|lang=en|author=Джордж Фостер}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Менің Бомбей сыртындағы саяхаттарым: Иран, Әзірбайжан, Баку|url=http://www.avesta.org/modi/baku.htm|lang=en|author=доктор Эрвад Шамс-Ул-Улама. Аударған Соли Дастур (1926)}}&lt;/ref&gt; 

XVII ғасырдағы дереккөздерде Бакудегі отқа табынуға келген индус қажылары туралы мәліметтер бар. Ғибадатхана аймағындағы ең көне ғимарат 1713 жылдан басталады, ал ең жаңа ғимарат жазуға сәйкес 1810 жылы көпес Канчанагараның қаражатына салынған орталық құрбандық үстелі болып табылады.
[[Сурет:MEK-Schaudepot Kiesewetter-32.tif|нобай|283x283 нүкте|&quot;''Атешгях''&quot;, суретші Виллем Кизеветтер. Еуропалық мәдениеттер мұражайы, Берлин]]
18 ғасырда капелланың айналасында көршілес намазханалар, камералар мен керуен сарай салынды. Ұяшықтарда давангари және гумруки үнді әліпбиінде жасалған әртүрлі мазмұндағы жазулар біздің заманымызға дейін жеткен. 19 ғасырдың басында ғибадатхана кешені біздің уақытқа дейін жеткен пішінге ие болды. Жергілікті сәулет дәстүрлері негізінде салынған Атешгада ежелгі өрт құрбандық орындарының ерекшеліктері біріктірілген. Архитектуралық кешен бесбұрышты кертпелі және үлкен кіреберіс порталы бар қорғаныс қабырғаларынан, сондай-ақ алаңның ортасында орналасқан төрт бұрышты құрбандық үстелінен – ​​от ғибадатханасынан тұрады.

Ғибадатхананың жанында қазір тастармен жабылған төртбұрышты терең құдық болды. Бұрын бұл құдықта өлген сенушілердің денелері қасиетті отқа жағылатын. Монастырь аумағында өмір сүрген ондаған тақуа монахтар оңаша өмір салтын ұстанып, мүбәрәк оттың көмегімен тәні мен жанын тазартты. Олар мойындарына салмағы 30 келіге дейінгі шынжырларды іліп, дененің әртүрлі бөліктері жанып кеткенше кальций оксидінің үстінде жатты. Ғибадатхананың діни қызметкерлері жұмыс істемеді және қажылардың садақаларына өмір сүрді. Олар өлгеннен кейін адамның жаны тіріліп, жерге қайтады деп сенген. Жанның құрметті адам немесе жануар кейпінде қайта оралуы адамның өмір бойы жинаған оң кармасының мөлшеріне байланысты.

Сонымен қатар, бірқатар дереккөздер ғибадатхананы индустар мен сикхтердің, сондай-ақ зороастрийлердің (парсилер&lt;!-- Парсылармен шатастырмау керек.
Парсилер – зороастризм дінін ұстанатын халықтың аты. --&gt; мен гебралар) пайдаланғаны туралы мәліметтерді қамтиды. 

17 ғасырдың 60-жылдарында француз саяхатшысы Жан Шарден Шамахи қаласынан, яғни Абшерон түбегінде екі күндік жерде болған мәңгілік оттарға табынатын гебра парсылары туралы баяндаған.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Шарден Дж. Перс және Шығыстың басқа елдері арқылы саяхат. Көлемі. II. Амстердам,. б. 311|url=https://books.google.kz/books?id=tpQOAAAAQAAJ&amp;vq=Igmcoles&amp;dq=related:OXFORD555089148&amp;hl=ru&amp;pg=PA311&amp;redir_esc=y#v=onepage&amp;q&amp;f=false|author=Жан Шарден|lang=fr|year=1735|location=Амстердам}}&lt;/ref&gt;

1689 жылы Әзірбайжанда өмір сүрген француз иезуиті Вийо Атешгяхқа ежелгі парсилердың мұрагерлері болып табылатын индустар мен гебралар келетінін хабарлайды.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=&quot;Миссионердің Иса қоғамынан Түркияға, Персияға, Арменияға, Арабияға саяхаты&quot;.|url=https://books.google.az/books?id=MQsPAAAAQAAJ&amp;printsec=frontcover&amp;dq=Voyage+d%25E2%2580%2599un+missionnaire+de+la+Compagnie+de+J%25C3%25A9sus+en+Turquie&amp;source=bl&amp;ots=BBnluidwBi&amp;sig=fnBZSnJwTj1BgKN-e8TtdImCI_I&amp;hl=ru&amp;ei=Ce9XTYCiL4O88gaKoKCZBw&amp;sa=X&amp;oi=book_result&amp;ct=r#v=onepage&amp;q&amp;f=false|author=Вийо|lang=fr|year=1730 ж.|location=Париж}}&lt;/ref&gt; 1733 жылы ғибадатханаға барған неміс саяхатшысы Леркс мұнда «12 гебралар немесе отты жақсы көретін ежелгі парсилер» өмір сүрген деп жазды.&lt;ref&gt;Джон Леркс. Джон Леркстің 1733-1735 жылдар аралығында Мәскеуден Астраханға, одан Каспий теңізінің батыс жағалауындағы елдер арқылы өткен саяхатынан үзінді. «Жаңа айлық шығармалар», XLIV бөлім, ақпан, Петербург, 1790, б. 75&lt;/ref&gt; 1747 жылы Бакуге келген Джонас Хенвей де Атешгях туралы мәлімет беріп, мұнда қызмет еткен діни қызметкерлерді индустар, парсилер және гебралар деп атайды.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Ағылшындардың Каспий теңізі арқылы өткен саудасының тарихи есебі.|url=https://books.google.kz/books?id=etApAAAAYAAJ&amp;redir_esc=y|author=Джонас Хенвей|year=1753 ж|lang=en}}&lt;/ref&gt; 1770 жылы Атешгаға барған Самуил Готтлиб Гмелин ғибадатханада индустар мен ежелгі гебрлердің мұрагерлері тұратынын жазады.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=&quot;Табиғат әлемінің үш патшалығын зерттеу үшін Ресей арқылы саяхат&quot;, б. 45|url=https://books.google.az/books?id=X5AaAAAAYAAJ&amp;printsec=frontcover&amp;dq=Reise+durch+Russland+zur+Untersuchung+der+drey+Natur-Reiche&amp;source=bl&amp;ots=ckkAWDAx4D&amp;sig=VCXNEJ5Q-bP3EAq9yu2tLLAF1Vk&amp;hl=ru&amp;ei=NUZWTYHsGoH78Ab08PnwBg&amp;sa=X&amp;oi=book_result&amp;ct=result&amp;resnum=1#v=onepage&amp;q=Reise%20durch%20Russland%20zur%20Untersuchung%20der%20drey%20Natur-Reiche&amp;f=false|author=Самуэль Готтлиб Гмелин|lang=de}}&lt;/ref&gt;

=== XIX-XX ғасырларда ===
XIX ғасырда Ресей-Иран соғысы аяқталып, бізге қол қойылғаннан кейін Оңтүстік Кавказ Ресей империясына толық қосылғаннан кейін Сурахани Ресейде танымалболды, Атешгях ғибадатханасына еуропалық және орыс саяхатшылары жиі болды. 1820 жылы ғибадатханаға француз консулы Жак Франсуа Гамба келді.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Ресей арқылы саяхат|url=https://books.google.az/books?id=ZUJCAAAAcAAJ&amp;dq=related:HARVARD32044004538021&amp;hl=ru&amp;pg=PA299#v=onepage&amp;q&amp;f=false|author=Жак Франсуа Гамба|lang=fr}}&lt;/ref&gt; 

Осыдан кейін Атешгяхке көптеген еуропалық саяхатшылар келді, олардың арасында [[Александр Дюма]] да болды.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=&quot;Саяхат әсерлері: Кавказ&quot;|url=https://archive.org/details/impressionsdevo53dumagoog|author=Александр Дюма|authorlink=Александр Дюма|lang=fr|year=1866.ж}}&lt;/ref&gt;

Мұнай және газ өнеркәсібі дами бастаған кезде-1855 жылы Атешгях маңында 

зауыт салынып, ғибадатхананың табиғи жалыны біртіндеп әлсірей бастады. 1887 жылы ғибадатханаға жалын әлсіреген Ресей императоры III Александр келді.
[[Сурет:Gagarin. Bakou. Ateseh-Gah, Indiens adonnes au culte du feu.jpg|нобай|304x304 нүкте|&quot;''Атешгяхдегі үнділік ғибадат''&quot;, суретші Григорий Гагарин. 1847 жыл. Нью-Йорк көпшілік кітапханасы.]]
1902 жылы 6 қаңтарда Баку ғибадатханасының соңғы табиғи алауы жойылды.&lt;ref&gt;Сысоев В., Садиги Г. Атешях немесе Сураханидегі отқа табынушылардың ғибадатханасы және Садиги Г. Шихово ауылының көне жәдігерлері Әзірбайжан археологиялық комитетінің еңбектері, 1-санынан бөлек басылым. Баку Слово 1925. 32б.&lt;/ref&gt;

XX ғасырдың басында зерттеуші М.С.Саяпин Сураханадан 11 км қашықтықта орналасқан Говсан тұрғынынан алған ақпаратты атап өтіп, XIX ғасырдың екінші жартысында ғибадатханада отқа табынған қарттар әлі де айналасында өмір сүргенін және олардың балалары қазірдің өзінде мұсылман болғанын айтты.&lt;ref&gt;Саяпин М.С. &quot;Баку көне заттары (Тұрғынның көзқарасы)&quot;. Әзірбайжан Ұлттық Ғылым Академиясы кітапханасының ФП-328 қолжазбасы, 1930 ж.&lt;/ref&gt;

1925 жылы парси профессоры С.С.Моди Бакуге &quot;''Әзірбайжан ғылыми-зерттеу қоғамының''&quot; шақыруымен келді. Моди Әзірбайжанның сол кездегі басшысы [[Сәмәд Аға Ағамалыоғлы|Сәмәд Аға Ағамалыоғлымен]] кездеседі. Кездесу барысында ғалым парси дәстүрі әрдайым Әзірбайжанды Мәңгілік от елі деп атайды және ол бұл сапарды Мәңгілік от ғибадатханасына бару деп санайды. Ғалым сонымен қатар парси қолжазбаларында &quot;Каспий теңізінің батыс жағалауындағы от ғибадатхана&quot; туралы ақпарат бар деп мәлімдейді.&lt;ref&gt;(«Ағарту және мәдениет»), № 2, 1925, Баку, 2-бет. 37–38&lt;/ref&gt;

1925 жылдан кейін ғибадатхана елу жыл бойы қараусыз қалды. 1975 жылы егжей-тегжейлі қалпына келтіру жұмыстары аяқталғаннан кейін Атешгах көпшілікке қайта ашылды. 2007 жылы ғибадатханада қайта қалпына келтіру жұмыстары жүргізілді.

1998 жылы Атешгях ЮНЕСКО-ның Бүкіләлемдік мұралар тізіміне енгізуге ұсынылды.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Атешгях, Сурахандар (отқа табынушылар, Сурахандағы ғибадатхана — мұражай). ЮНЕСКО|url=https://whc.unesco.org/en/tentativelists/1172/|lang=en}}&lt;/ref&gt; Қазірдің өзінде Атешгях парсилер мен зороастрийлер ғұрыптар мен ғибадат үшін пайдаланады.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Атешгяхтағы ирандық зороастриялықтар|url=https://avesta-ru.livejournal.com/82834.html#cutid1|lang=ru}}&lt;/ref&gt;

== Жазулар ==
Кейбір ұяшықтардың кіреберіс есіктерінде тасқа жазылған арнау жазбалары бар. Ескерткіш аумағында бүгінгі күнге дейін 14 үнділік, 2 сикх және 1 зороастризм жазулары сақталған. XX ғасырдың басында ескерткішке барған Джексон 18 жазуды санағанын жазады.&lt;ref&gt;Джексон, А. В. Уильямс (Абрахам Валентайн Уильямс). Константинопольден Омар Хайямның үйіне&lt;/ref&gt; Олардың ең ертесі 1770 (б. з. 1713) Самваттан келеді.&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;160&quot;&gt;
Сурет:Персидская надпись в храме огня Атешгях.jpg|alt=|Зороастрлық жазба
Сурет:Atəşgah altarında sankrit və hindistani dillərində kitabə.jpg|alt=|Құрбандық үстеліндегі санскрит пен хинди тіліндегі жазу
Сурет:Ateshgah door 18 inscription.png|alt=|Сикхтардың жазуы
&lt;/gallery&gt;

== Ғибадатхананың құрылымы ==
[[Сурет:Suraxanı atəşgahının planı.jpg|нобай|236x236 нүкте|кешенді жоспар]]
Кешеннің бесбұрышты жоспары орталықта ғибадатхана орналасқан керуен сарайға ұқсайды. 

және қабырғалардың периметрі бойынша камералар мен шіркеулер салынды. 19 ғасырдың басында ғибадатхананың аумағында бүгінгі күнге дейін жеткен барлық ғимараттар болды. Атешгях жергілікті сәулет дәстүрлеріне сәйкес салынған және ежелгі өрт құрбандықтарының барлық ерекшеліктерін бойына сіңірген. Аумағы қырлы сыртқы қабырғамен қоршалған және

Оның кіреберіс порталы бар, оның үстінде Абшерондағы дәстүрлі қонақ бөлмесі – балахана орналасқан.

Кешен бір-біріне іргелес жатқан әртүрлі мақсаттағы 26 ғимараттан және төртбұрышты чахартагтың ортасында бөлек орналасқан, төртбұрышты күмбезбен жабылған бас киелі ғибадатханадан тұрады. Киелі жердің ортасында газ келетін шұңқыр бар. Ғимараттарда екі қора, тұрғын камералар және екі дұға оқу бөлмелері бар.

Бесбұрышты ауланың ортасында чахартаг болып табылатын ғибадатхана-ғибадатхана орналасқан. Қабырғалары жергілікті әктастардан қаланған.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=&quot;Атешгях&quot; Ғибадатхана кешенін қалпына келтіру
Баку қаласының сурахан ауылында|url=https://marhi.ru/AMIT/2014/4kvart14/kerimli/kerimli.pdf|lang=ru|author=Тельман Керимли|format=PDF|publisher=&quot;АЗЕРБЕРПА&quot; ғылыми-зерттеу жобалау институты, Әзірбайжан}}&lt;/ref&gt;&lt;gallery mode=&quot;packed&quot;&gt;
Сурет:Absheron Ateshgah 004 9912.jpg|alt=|Кіру порталындағы Балахана
Сурет:Templo de fuego, Baku, Azerbaiyán, 2016-09-27, DD 28-31 PAN.jpg|alt=|Ғибадатхананың ауласының жалпы көрінісі
Сурет:Absheron Ateshgah 004 9841.jpg|alt=|Орталық от құрбандық шалатын орын-чахартаг
Сурет:Atesgah 13 02 36 849000.jpeg|alt=|бөлмелердің бірінің ішінен
Сурет:Absheron Ateshgah 004 9927.jpg|alt=|От шұңқырына кіру көрінісі
Сурет:Atəşgah.JPG|alt=|Ғибадатхана ішіндегі от
Сурет:Templo de fuego, Baku, Azerbaiyán, 2016-09-27, DD 34.jpg|alt=|Ғибадатхананың қабырғалары
&lt;/gallery&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
[[Санат:Әзірбайжанның көрікті жерлері]]
[[Санат:Баку мұражайлары]]</text>
      <sha1>hcwk1rpd0vvh31prmhfno6h1v4tbhc2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Дияр Аброрұлы Имамходжаев</title>
    <ns>0</ns>
    <id>685474</id>
    <revision>
      <id>3054863</id>
      <parentid>3054044</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T17:44:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10780" xml:space="preserve">{{Тексерілмеген мақала|date=шілде 2022}} &lt;!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ!  --&gt;
{{Тұлға
 |Есімі = Дияр Аброрұлы Имамходжаев
 |Шынайы есімі = {{lang-uz|Диёр Аброрович Имомхўжаев}}
 |Сурет =  
 |Сурет атауы = 
 |Туған кездегі есімі = 
 |Толық есімі = 
 |Туған күні = 22.09.1989
 |Туған жері = {{туғанжері|Ташкент|Ташкентте}}, [[Өзбекстан]] 
 |Қайтыс болған күні = 
 |Қайтыс болған жері = 
 |Азаматтығы = {{байрақ|Өзбекстан}}
 |Ұлты = 
 |Мансабы = 
 |Әкесі = 
 |Анасы = 
 |Жұбайы = 
 |Балалары = 
 |Марапаттары = 
 |Қолтаңбасы = 
 |Сайты =  
 |Басқалары = 
 |Commons = 
}}
'''Дияр Аброрұлы Имамходжаев''' ({{lang-uz|Диёр Аброрович Имамхожаев; Diyor Imomxoʻjayev}}; [[1989 жыл]]ы [[22 қыркүйек]]те туған, [[Ташкент]], [[Өзбекстан]]) — футбол маманы, комментаторы, Өзбекстан кәсіпқой футбол лигасының бас директоры (2020 жылдың 1 маусымынан қазіргі уақытқа дейін). Белгілі спорт комментаторы және футбол төрешісі Ахбор Имамходжаевтың немересі&lt;ref&gt;[https://championat.uz/oz/news/diyor-imomxojaev-bilan-intervyu-video-toliq Diyor Imomxo'jayev bilan intervyu (to'liq)] {{Wayback|url=https://championat.uz/oz/news/diyor-imomxojaev-bilan-intervyu-video-toliq|date=}}. ''Championat.asia'' (10 шілде 2017)&lt;/ref&gt;.

== Өмірбаяны ==
1996-2005 жылдары Диёр Имамхожаев Ташкенттегі №320 мектепте білім алған. 2007-2011 жылдары Өзбекстан мемлекеттік әлем тілдері университетінің халықаралық журналистика мамандығы бойынша бакалавр дәрежесінде білім алған. 2018 жылы Өзбекстанның Кәсіпқой футбол лигасында бас директордың кеңесшісі болып жұмыс істей бастады, сол жылы Өзбекстан мемлекеттік дене шынықтыру және спорт университетінің футбол факультетіне екінші мамандық бойынша оқуға түсті. 2021 жылы осы оқу орнын футбол маманы мамандығы бойынша тәмамдады&lt;ref&gt;[https://championat.asia/uz/news/169771 &quot;Hacker club&quot;: 1-son] {{Wayback|url=https://championat.asia/uz/news/169771 |date=20220127224401 }}. ''Championat.asia'' (10-avgust 2017-yil)&lt;/ref&gt;.

== Журналистикаға қызығушылық ==
Әкесі Аброр Имамходжаев («Ахбор Имамходжаевтың үлкен ұлы, спорт комментаторы Зафар Имамходжаевтың ағасы) ұзақ жылдар Өзбекстан ұлттық телерадиокомпаниясында жұмыс істеп, 2000 жылы «Ёшлар» телеарнасында жаңадан ашылған спорт студиясын басқарды. Студияда Аброр Имамхожаевпен бірге белгілі футбол комментаторы Хайрулла Хамидов жұмыс істеді. Оның «Футбол+» шоуы мен атақты ресейлік комментатор Георгий Черданцев жазған «Еуропалық футбол апталығы» бағдарламасы осы шоуға дереккөз болған Диёр Имамходжаевтың футбол журналистикасына деген қызығушылығына үлкен түрткі болды. Сондай-ақ, 2001-2002 жылдар аралығында «Футбол» газетінде Аброр Имамхожаев, Хайрулла Хамидов, Аваз Бердіқұлов сынды мамандар бірге қызмет атқарды. Жас футбол жанкүйері газеттің бір нөмірін қалдырмай оқиды. Осылайша, оның футбол журналистикасының екі кумирі болды: Хайрулла Хамидов пен Аваз Бердіқұлов. 2005 жылға қарай Диёр Имамхожаев Әлемдік экономика және дипломатия университетінің академиялық лицейіне түсе алмай, Навруз радиостанциясында дыбыс инженері болып жұмыс істей бастады. Осы уақытқа дейін Хайрулла Хамидов радиодағы діни-танымдық бағдарламалардың авторы болды, сонымен қатар Аваз Бердіқұлов пен Икром Ұлықбаевпен бірге «Одамдар Орацида» газетін шығарды. Диёр Имамхожаевтың алғашқы мақалалары осы нөмірде Хайрулла Хамидовтың арқасында жарық көрді. 2010 жылға дейін uff.uz өзбек футболында маңызды рөл атқарды. Кейін бұл сайт «Чемпион», «Стадион» сияқты басылымдардың қызметіне негіз болды. Бұл басылымдарда Диёр Имамходжаев Шухрат Шакиржонов, Кахрамон Асланов, Мухрим Азамходжаев, Хушнуд Худойбердиев сынды өз ісінің шеберлерімен кездесті&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://kun.uz/uz/63292625 |title=Diyor Imomxo‘jayev O‘zPFL bosh direktori vazifasini bajaruvchi etib tayinlandi |access-date=2022-06-27 |archive-date=2022-01-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220127210115/https://kun.uz/uz/63292625 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

==Кәсіби қызмет==
Диер 2007 жылы Навруз радиосында дыбыс инженері ретінде 2008 жылдан бері хабар таратады. Ахбор Имамхожаев немересіне өзінің «Футбол тоғысында» тікелей трансляциясын берді. Әр жексенбі сайын бір сағаттық футбол хабарынан басқа, ол кейінірек күніне екі рет спорт жаңалықтарын таратады. Сонымен қатар ол халықаралық журналистика факультетінде оқуын жалғастырды. 2011 жылы Диёр Имамхожаев танымал kun.uz басылымын құруға тікелей атсалысқан. Әлем тілдері университетінің бес студенті Мұхрим Азамходжаевтың («Daryo» газетінің бас редакторы) жетекшілігімен «Күн» басылымын құрды. Сол жылы Өзбекстан футбол қауымдастығының баспасөз хатшысы Санжар Ризаев (Азия футбол конфедерациясының сарапшысы) Өзбекстан кәсіпқой футбол лигасының баспасөз қызметіне Мухрим Азамхожаев пен Диёр Имамхожаевты шақырды. Бірақ жарты жылдан кейін, 2012 жылдың қыркүйегінде Диёр Джакарта Ұлттық университетінің бір жылдық грантын алып, Индонезияға кетті. 2013 жылы «Спорт» телерадио арнасында жұмыс істей бастады. Ол Зафар Имамхожаевтың «Футболға шолу» авторлық шоуында жұмыс істеген. 2015 жылы ол өзінің жеке бағдарламасы «Socker Club»[2]. Бұл жоба Ұлттық телерадиокомпаниямен қоштасуға себеп болды. 2015 жылы «Локомотив» футбол клубының баспасөз қызметі жұмыс ұсынды. Диёр Имамходжаев 2 айлық қызметтен кейін Мұхрим Азамходжаевтың ұсынысымен «Дарё» интернет-басылымына ауысты. 2016 жылдан бастап ол championat.asia сайтымен де қатар жұмыс істеп келеді. Сондай-ақ, 2016-2020 жылдар аралығында «UzReport TV» және «Futbol TV» арналарында Ағылшын Премьер-Лигасын, Испания Ла Лигасын, Италия А сериясын, Еуропа Чемпиондар Лигасын және Еуропа лигасын көрсетті. 2018 жылы Өзбекстан футбол қауымдастығының бірінші вице-президенті Умид Ахмаджанов Диёр Имамхожаевты Өзбекстан кәсіпқой футбол лигасы бас директорының кеңесшісі етіп шақырған болатын. 2019 жылдан бастап Өзбекстан ПФЛ бас директорының орынбасары болып жұмыс істей бастады. 2020 жылдың 1 маусымында Өзбекстан футбол қауымдастығының президенті Абдусалом Азизовтың ұсынысы бойынша Өзбекстан кәсіпқой футбол лигасының бас директоры болды[3]. Диёр Имамхожаевтың жеке Telegram арнасы бар, онда ол футболда да, кәсіби қызметте де мазмұнды бөліседі. Әзірге бұл арна бірінші жарық көзі болып табылады

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=5HHDMuDSiYU Интервью с Диёром Имамходжаевым на официальном Ютуб канале FutbolTV] (21.06.2021)
* {{Telegram|diyorimamkhodjaev}}
* [https://championat.asia/uz/blogs/author/32465 Блоги на сайте Chempionat]
* {{facebook|diyorimamkhodjaev}}</text>
      <sha1>pjcewu15mhdy5hvmrtkrlj3j699s1vm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054864</id>
      <parentid>3054863</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T17:45:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10794" xml:space="preserve">{{Тексерілмеген мақала|date=шілде 2022}} &lt;!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ!  --&gt;
{{Тұлға
 |Есімі = Дияр Аброрұлы Имамходжаев
 |Шынайы есімі = {{lang-uz|Диёр Аброрович Имомхўжаев}}
 |Сурет =  
 |Сурет атауы = 
 |Туған кездегі есімі = 
 |Толық есімі = 
 |Туған күні = 22.09.1989
 |Туған жері = {{туғанжері|Ташкент|Ташкентте}}, [[Өзбекстан]] 
 |Қайтыс болған күні = 
 |Қайтыс болған жері = 
 |Азаматтығы = {{байрақ|Өзбекстан}}
 |Ұлты = 
 |Мансабы = 
 |Әкесі = 
 |Анасы = 
 |Жұбайы = 
 |Балалары = 
 |Марапаттары = 
 |Қолтаңбасы = 
 |Сайты =  
 |Басқалары = 
 |Commons = 
}}
'''Дияр Аброрұлы Имамходжаев''' ({{lang-uz|Диёр Аброрович Имамхожаев; Diyor Imomxoʻjayev}}; [[1989 жыл]]ы [[22 қыркүйек]]те туған, [[Ташкент]], [[Өзбекстан]]) — футбол маманы, комментаторы, Өзбекстан кәсіпқой футбол лигасының бас директоры (2020 жылдың 1 маусымынан қазіргі уақытқа дейін). Белгілі спорт комментаторы және футбол төрешісі Ахбор Имамходжаевтың немересі&lt;ref&gt;[https://championat.uz/oz/news/diyor-imomxojaev-bilan-intervyu-video-toliq Diyor Imomxo'jayev bilan intervyu (to'liq)] {{Wayback|url=https://championat.uz/oz/news/diyor-imomxojaev-bilan-intervyu-video-toliq|date=20220127222547}}. ''Championat.asia'' (10 шілде 2017)&lt;/ref&gt;.

== Өмірбаяны ==
1996-2005 жылдары Диёр Имамхожаев Ташкенттегі №320 мектепте білім алған. 2007-2011 жылдары Өзбекстан мемлекеттік әлем тілдері университетінің халықаралық журналистика мамандығы бойынша бакалавр дәрежесінде білім алған. 2018 жылы Өзбекстанның Кәсіпқой футбол лигасында бас директордың кеңесшісі болып жұмыс істей бастады, сол жылы Өзбекстан мемлекеттік дене шынықтыру және спорт университетінің футбол факультетіне екінші мамандық бойынша оқуға түсті. 2021 жылы осы оқу орнын футбол маманы мамандығы бойынша тәмамдады&lt;ref&gt;[https://championat.asia/uz/news/169771 &quot;Hacker club&quot;: 1-son] {{Wayback|url=https://championat.asia/uz/news/169771 |date=20220127224401 }}. ''Championat.asia'' (10-avgust 2017-yil)&lt;/ref&gt;.

== Журналистикаға қызығушылық ==
Әкесі Аброр Имамходжаев («Ахбор Имамходжаевтың үлкен ұлы, спорт комментаторы Зафар Имамходжаевтың ағасы) ұзақ жылдар Өзбекстан ұлттық телерадиокомпаниясында жұмыс істеп, 2000 жылы «Ёшлар» телеарнасында жаңадан ашылған спорт студиясын басқарды. Студияда Аброр Имамхожаевпен бірге белгілі футбол комментаторы Хайрулла Хамидов жұмыс істеді. Оның «Футбол+» шоуы мен атақты ресейлік комментатор Георгий Черданцев жазған «Еуропалық футбол апталығы» бағдарламасы осы шоуға дереккөз болған Диёр Имамходжаевтың футбол журналистикасына деген қызығушылығына үлкен түрткі болды. Сондай-ақ, 2001-2002 жылдар аралығында «Футбол» газетінде Аброр Имамхожаев, Хайрулла Хамидов, Аваз Бердіқұлов сынды мамандар бірге қызмет атқарды. Жас футбол жанкүйері газеттің бір нөмірін қалдырмай оқиды. Осылайша, оның футбол журналистикасының екі кумирі болды: Хайрулла Хамидов пен Аваз Бердіқұлов. 2005 жылға қарай Диёр Имамхожаев Әлемдік экономика және дипломатия университетінің академиялық лицейіне түсе алмай, Навруз радиостанциясында дыбыс инженері болып жұмыс істей бастады. Осы уақытқа дейін Хайрулла Хамидов радиодағы діни-танымдық бағдарламалардың авторы болды, сонымен қатар Аваз Бердіқұлов пен Икром Ұлықбаевпен бірге «Одамдар Орацида» газетін шығарды. Диёр Имамхожаевтың алғашқы мақалалары осы нөмірде Хайрулла Хамидовтың арқасында жарық көрді. 2010 жылға дейін uff.uz өзбек футболында маңызды рөл атқарды. Кейін бұл сайт «Чемпион», «Стадион» сияқты басылымдардың қызметіне негіз болды. Бұл басылымдарда Диёр Имамходжаев Шухрат Шакиржонов, Кахрамон Асланов, Мухрим Азамходжаев, Хушнуд Худойбердиев сынды өз ісінің шеберлерімен кездесті&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://kun.uz/uz/63292625 |title=Diyor Imomxo‘jayev O‘zPFL bosh direktori vazifasini bajaruvchi etib tayinlandi |access-date=2022-06-27 |archive-date=2022-01-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220127210115/https://kun.uz/uz/63292625 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

==Кәсіби қызмет==
Диер 2007 жылы Навруз радиосында дыбыс инженері ретінде 2008 жылдан бері хабар таратады. Ахбор Имамхожаев немересіне өзінің «Футбол тоғысында» тікелей трансляциясын берді. Әр жексенбі сайын бір сағаттық футбол хабарынан басқа, ол кейінірек күніне екі рет спорт жаңалықтарын таратады. Сонымен қатар ол халықаралық журналистика факультетінде оқуын жалғастырды. 2011 жылы Диёр Имамхожаев танымал kun.uz басылымын құруға тікелей атсалысқан. Әлем тілдері университетінің бес студенті Мұхрим Азамходжаевтың («Daryo» газетінің бас редакторы) жетекшілігімен «Күн» басылымын құрды. Сол жылы Өзбекстан футбол қауымдастығының баспасөз хатшысы Санжар Ризаев (Азия футбол конфедерациясының сарапшысы) Өзбекстан кәсіпқой футбол лигасының баспасөз қызметіне Мухрим Азамхожаев пен Диёр Имамхожаевты шақырды. Бірақ жарты жылдан кейін, 2012 жылдың қыркүйегінде Диёр Джакарта Ұлттық университетінің бір жылдық грантын алып, Индонезияға кетті. 2013 жылы «Спорт» телерадио арнасында жұмыс істей бастады. Ол Зафар Имамхожаевтың «Футболға шолу» авторлық шоуында жұмыс істеген. 2015 жылы ол өзінің жеке бағдарламасы «Socker Club»[2]. Бұл жоба Ұлттық телерадиокомпаниямен қоштасуға себеп болды. 2015 жылы «Локомотив» футбол клубының баспасөз қызметі жұмыс ұсынды. Диёр Имамходжаев 2 айлық қызметтен кейін Мұхрим Азамходжаевтың ұсынысымен «Дарё» интернет-басылымына ауысты. 2016 жылдан бастап ол championat.asia сайтымен де қатар жұмыс істеп келеді. Сондай-ақ, 2016-2020 жылдар аралығында «UzReport TV» және «Futbol TV» арналарында Ағылшын Премьер-Лигасын, Испания Ла Лигасын, Италия А сериясын, Еуропа Чемпиондар Лигасын және Еуропа лигасын көрсетті. 2018 жылы Өзбекстан футбол қауымдастығының бірінші вице-президенті Умид Ахмаджанов Диёр Имамхожаевты Өзбекстан кәсіпқой футбол лигасы бас директорының кеңесшісі етіп шақырған болатын. 2019 жылдан бастап Өзбекстан ПФЛ бас директорының орынбасары болып жұмыс істей бастады. 2020 жылдың 1 маусымында Өзбекстан футбол қауымдастығының президенті Абдусалом Азизовтың ұсынысы бойынша Өзбекстан кәсіпқой футбол лигасының бас директоры болды[3]. Диёр Имамхожаевтың жеке Telegram арнасы бар, онда ол футболда да, кәсіби қызметте де мазмұнды бөліседі. Әзірге бұл арна бірінші жарық көзі болып табылады

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=5HHDMuDSiYU Интервью с Диёром Имамходжаевым на официальном Ютуб канале FutbolTV] (21.06.2021)
* {{Telegram|diyorimamkhodjaev}}
* [https://championat.asia/uz/blogs/author/32465 Блоги на сайте Chempionat]
* {{facebook|diyorimamkhodjaev}}</text>
      <sha1>kjb0lpdd75spelhpn2a5o1mvp46vy6o</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054865</id>
      <parentid>3054864</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T17:48:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <comment>/* Сілтемелер */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10761" xml:space="preserve">{{Тексерілмеген мақала|date=шілде 2022}} &lt;!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ!  --&gt;
{{Тұлға
 |Есімі = Дияр Аброрұлы Имамходжаев
 |Шынайы есімі = {{lang-uz|Диёр Аброрович Имомхўжаев}}
 |Сурет =  
 |Сурет атауы = 
 |Туған кездегі есімі = 
 |Толық есімі = 
 |Туған күні = 22.09.1989
 |Туған жері = {{туғанжері|Ташкент|Ташкентте}}, [[Өзбекстан]] 
 |Қайтыс болған күні = 
 |Қайтыс болған жері = 
 |Азаматтығы = {{байрақ|Өзбекстан}}
 |Ұлты = 
 |Мансабы = 
 |Әкесі = 
 |Анасы = 
 |Жұбайы = 
 |Балалары = 
 |Марапаттары = 
 |Қолтаңбасы = 
 |Сайты =  
 |Басқалары = 
 |Commons = 
}}
'''Дияр Аброрұлы Имамходжаев''' ({{lang-uz|Диёр Аброрович Имамхожаев; Diyor Imomxoʻjayev}}; [[1989 жыл]]ы [[22 қыркүйек]]те туған, [[Ташкент]], [[Өзбекстан]]) — футбол маманы, комментаторы, Өзбекстан кәсіпқой футбол лигасының бас директоры (2020 жылдың 1 маусымынан қазіргі уақытқа дейін). Белгілі спорт комментаторы және футбол төрешісі Ахбор Имамходжаевтың немересі&lt;ref&gt;[https://championat.uz/oz/news/diyor-imomxojaev-bilan-intervyu-video-toliq Diyor Imomxo'jayev bilan intervyu (to'liq)] {{Wayback|url=https://championat.uz/oz/news/diyor-imomxojaev-bilan-intervyu-video-toliq|date=20220127222547}}. ''Championat.asia'' (10 шілде 2017)&lt;/ref&gt;.

== Өмірбаяны ==
1996-2005 жылдары Диёр Имамхожаев Ташкенттегі №320 мектепте білім алған. 2007-2011 жылдары Өзбекстан мемлекеттік әлем тілдері университетінің халықаралық журналистика мамандығы бойынша бакалавр дәрежесінде білім алған. 2018 жылы Өзбекстанның Кәсіпқой футбол лигасында бас директордың кеңесшісі болып жұмыс істей бастады, сол жылы Өзбекстан мемлекеттік дене шынықтыру және спорт университетінің футбол факультетіне екінші мамандық бойынша оқуға түсті. 2021 жылы осы оқу орнын футбол маманы мамандығы бойынша тәмамдады&lt;ref&gt;[https://championat.asia/uz/news/169771 &quot;Hacker club&quot;: 1-son] {{Wayback|url=https://championat.asia/uz/news/169771 |date=20220127224401 }}. ''Championat.asia'' (10-avgust 2017-yil)&lt;/ref&gt;.

== Журналистикаға қызығушылық ==
Әкесі Аброр Имамходжаев («Ахбор Имамходжаевтың үлкен ұлы, спорт комментаторы Зафар Имамходжаевтың ағасы) ұзақ жылдар Өзбекстан ұлттық телерадиокомпаниясында жұмыс істеп, 2000 жылы «Ёшлар» телеарнасында жаңадан ашылған спорт студиясын басқарды. Студияда Аброр Имамхожаевпен бірге белгілі футбол комментаторы Хайрулла Хамидов жұмыс істеді. Оның «Футбол+» шоуы мен атақты ресейлік комментатор Георгий Черданцев жазған «Еуропалық футбол апталығы» бағдарламасы осы шоуға дереккөз болған Диёр Имамходжаевтың футбол журналистикасына деген қызығушылығына үлкен түрткі болды. Сондай-ақ, 2001-2002 жылдар аралығында «Футбол» газетінде Аброр Имамхожаев, Хайрулла Хамидов, Аваз Бердіқұлов сынды мамандар бірге қызмет атқарды. Жас футбол жанкүйері газеттің бір нөмірін қалдырмай оқиды. Осылайша, оның футбол журналистикасының екі кумирі болды: Хайрулла Хамидов пен Аваз Бердіқұлов. 2005 жылға қарай Диёр Имамхожаев Әлемдік экономика және дипломатия университетінің академиялық лицейіне түсе алмай, Навруз радиостанциясында дыбыс инженері болып жұмыс істей бастады. Осы уақытқа дейін Хайрулла Хамидов радиодағы діни-танымдық бағдарламалардың авторы болды, сонымен қатар Аваз Бердіқұлов пен Икром Ұлықбаевпен бірге «Одамдар Орацида» газетін шығарды. Диёр Имамхожаевтың алғашқы мақалалары осы нөмірде Хайрулла Хамидовтың арқасында жарық көрді. 2010 жылға дейін uff.uz өзбек футболында маңызды рөл атқарды. Кейін бұл сайт «Чемпион», «Стадион» сияқты басылымдардың қызметіне негіз болды. Бұл басылымдарда Диёр Имамходжаев Шухрат Шакиржонов, Кахрамон Асланов, Мухрим Азамходжаев, Хушнуд Худойбердиев сынды өз ісінің шеберлерімен кездесті&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://kun.uz/uz/63292625 |title=Diyor Imomxo‘jayev O‘zPFL bosh direktori vazifasini bajaruvchi etib tayinlandi |access-date=2022-06-27 |archive-date=2022-01-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220127210115/https://kun.uz/uz/63292625 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

==Кәсіби қызмет==
Диер 2007 жылы Навруз радиосында дыбыс инженері ретінде 2008 жылдан бері хабар таратады. Ахбор Имамхожаев немересіне өзінің «Футбол тоғысында» тікелей трансляциясын берді. Әр жексенбі сайын бір сағаттық футбол хабарынан басқа, ол кейінірек күніне екі рет спорт жаңалықтарын таратады. Сонымен қатар ол халықаралық журналистика факультетінде оқуын жалғастырды. 2011 жылы Диёр Имамхожаев танымал kun.uz басылымын құруға тікелей атсалысқан. Әлем тілдері университетінің бес студенті Мұхрим Азамходжаевтың («Daryo» газетінің бас редакторы) жетекшілігімен «Күн» басылымын құрды. Сол жылы Өзбекстан футбол қауымдастығының баспасөз хатшысы Санжар Ризаев (Азия футбол конфедерациясының сарапшысы) Өзбекстан кәсіпқой футбол лигасының баспасөз қызметіне Мухрим Азамхожаев пен Диёр Имамхожаевты шақырды. Бірақ жарты жылдан кейін, 2012 жылдың қыркүйегінде Диёр Джакарта Ұлттық университетінің бір жылдық грантын алып, Индонезияға кетті. 2013 жылы «Спорт» телерадио арнасында жұмыс істей бастады. Ол Зафар Имамхожаевтың «Футболға шолу» авторлық шоуында жұмыс істеген. 2015 жылы ол өзінің жеке бағдарламасы «Socker Club»[2]. Бұл жоба Ұлттық телерадиокомпаниямен қоштасуға себеп болды. 2015 жылы «Локомотив» футбол клубының баспасөз қызметі жұмыс ұсынды. Диёр Имамходжаев 2 айлық қызметтен кейін Мұхрим Азамходжаевтың ұсынысымен «Дарё» интернет-басылымына ауысты. 2016 жылдан бастап ол championat.asia сайтымен де қатар жұмыс істеп келеді. Сондай-ақ, 2016-2020 жылдар аралығында «UzReport TV» және «Futbol TV» арналарында Ағылшын Премьер-Лигасын, Испания Ла Лигасын, Италия А сериясын, Еуропа Чемпиондар Лигасын және Еуропа лигасын көрсетті. 2018 жылы Өзбекстан футбол қауымдастығының бірінші вице-президенті Умид Ахмаджанов Диёр Имамхожаевты Өзбекстан кәсіпқой футбол лигасы бас директорының кеңесшісі етіп шақырған болатын. 2019 жылдан бастап Өзбекстан ПФЛ бас директорының орынбасары болып жұмыс істей бастады. 2020 жылдың 1 маусымында Өзбекстан футбол қауымдастығының президенті Абдусалом Азизовтың ұсынысы бойынша Өзбекстан кәсіпқой футбол лигасының бас директоры болды[3]. Диёр Имамхожаевтың жеке Telegram арнасы бар, онда ол футболда да, кәсіби қызметте де мазмұнды бөліседі. Әзірге бұл арна бірінші жарық көзі болып табылады

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=5HHDMuDSiYU Интервью с Диёром Имамходжаевым на официальном Ютуб канале FutbolTV] (21.06.2021)
* [https://championat.asia/uz/blogs/author/32465 Блоги на сайте Chempionat]
* {{facebook|diyorimamkhodjaev}}</text>
      <sha1>hfzoklnpxa5vp4hjvub8hnufii0uen2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054866</id>
      <parentid>3054865</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T17:51:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <comment>/* Журналистикаға қызығушылық */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10767" xml:space="preserve">{{Тексерілмеген мақала|date=шілде 2022}} &lt;!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ!  --&gt;
{{Тұлға
 |Есімі = Дияр Аброрұлы Имамходжаев
 |Шынайы есімі = {{lang-uz|Диёр Аброрович Имомхўжаев}}
 |Сурет =  
 |Сурет атауы = 
 |Туған кездегі есімі = 
 |Толық есімі = 
 |Туған күні = 22.09.1989
 |Туған жері = {{туғанжері|Ташкент|Ташкентте}}, [[Өзбекстан]] 
 |Қайтыс болған күні = 
 |Қайтыс болған жері = 
 |Азаматтығы = {{байрақ|Өзбекстан}}
 |Ұлты = 
 |Мансабы = 
 |Әкесі = 
 |Анасы = 
 |Жұбайы = 
 |Балалары = 
 |Марапаттары = 
 |Қолтаңбасы = 
 |Сайты =  
 |Басқалары = 
 |Commons = 
}}
'''Дияр Аброрұлы Имамходжаев''' ({{lang-uz|Диёр Аброрович Имамхожаев; Diyor Imomxoʻjayev}}; [[1989 жыл]]ы [[22 қыркүйек]]те туған, [[Ташкент]], [[Өзбекстан]]) — футбол маманы, комментаторы, Өзбекстан кәсіпқой футбол лигасының бас директоры (2020 жылдың 1 маусымынан қазіргі уақытқа дейін). Белгілі спорт комментаторы және футбол төрешісі Ахбор Имамходжаевтың немересі&lt;ref&gt;[https://championat.uz/oz/news/diyor-imomxojaev-bilan-intervyu-video-toliq Diyor Imomxo'jayev bilan intervyu (to'liq)] {{Wayback|url=https://championat.uz/oz/news/diyor-imomxojaev-bilan-intervyu-video-toliq|date=20220127222547}}. ''Championat.asia'' (10 шілде 2017)&lt;/ref&gt;.

== Өмірбаяны ==
1996-2005 жылдары Диёр Имамхожаев Ташкенттегі №320 мектепте білім алған. 2007-2011 жылдары Өзбекстан мемлекеттік әлем тілдері университетінің халықаралық журналистика мамандығы бойынша бакалавр дәрежесінде білім алған. 2018 жылы Өзбекстанның Кәсіпқой футбол лигасында бас директордың кеңесшісі болып жұмыс істей бастады, сол жылы Өзбекстан мемлекеттік дене шынықтыру және спорт университетінің футбол факультетіне екінші мамандық бойынша оқуға түсті. 2021 жылы осы оқу орнын футбол маманы мамандығы бойынша тәмамдады&lt;ref&gt;[https://championat.asia/uz/news/169771 &quot;Hacker club&quot;: 1-son] {{Wayback|url=https://championat.asia/uz/news/169771 |date=20220127224401 }}. ''Championat.asia'' (10-avgust 2017-yil)&lt;/ref&gt;.

== Журналистикаға қызығушылық ==
Әкесі Аброр Имамходжаев («Ахбор Имамходжаевтың үлкен ұлы, спорт комментаторы Зафар Имамходжаевтың ағасы) ұзақ жылдар Өзбекстан ұлттық телерадиокомпаниясында жұмыс істеп, 2000 жылы «Ёшлар» телеарнасында жаңадан ашылған спорт студиясын басқарды. Студияда Аброр Имамхожаевпен бірге белгілі футбол комментаторы Хайрулла Хамидов жұмыс істеді. Оның «Футбол+» шоуы мен атақты ресейлік комментатор Георгий Черданцев жазған «Еуропалық футбол апталығы» бағдарламасы осы шоуға дереккөз болған Диёр Имамходжаевтың футбол журналистикасына деген қызығушылығына үлкен түрткі болды. Сондай-ақ, 2001-2002 жылдар аралығында «Футбол» газетінде Аброр Имамхожаев, Хайрулла Хамидов, Аваз Бердіқұлов сынды мамандар бірге қызмет атқарды. Жас футбол жанкүйері газеттің бір нөмірін қалдырмай оқиды. Осылайша, оның футбол журналистикасының екі кумирі болды: Хайрулла Хамидов пен Аваз Бердіқұлов. 2005 жылға қарай Диёр Имамхожаев Әлемдік экономика және дипломатия университетінің академиялық лицейіне түсе алмай, Навруз радиостанциясында дыбыс инженері болып жұмыс істей бастады. Осы уақытқа дейін Хайрулла Хамидов радиодағы діни-танымдық бағдарламалардың авторы болды, сонымен қатар Аваз Бердіқұлов пен Икром Ұлықбаевпен бірге «Одамдар Орацида» газетін шығарды. Диёр Имамхожаевтың алғашқы мақалалары осы нөмірде Хайрулла Хамидовтың арқасында жарық көрді. 2010 жылға дейін uff.uz өзбек футболында маңызды рөл атқарды. Кейін бұл сайт «Чемпион», «Стадион» сияқты басылымдардың қызметіне негіз болды. Бұл басылымдарда Диёр Имамходжаев Шухрат Шакиржонов, Кахрамон Асланов, Мухрим Азамходжаев, Хушнуд Худойбердиев сынды өз ісінің шеберлерімен кездесті&lt;ref name=&quot;kun.uz&quot;&gt;{{cite web|url=https://kun.uz/uz/63292625|title=Diyor Imomxo‘jayev O‘zPFL bosh direktori vazifasini bajaruvchi etib tayinlandi|accessdate=2022-06-27|archive-date=2022-01-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20220127210115/https://kun.uz/uz/63292625|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;.

==Кәсіби қызмет==
Диер 2007 жылы Навруз радиосында дыбыс инженері ретінде 2008 жылдан бері хабар таратады. Ахбор Имамхожаев немересіне өзінің «Футбол тоғысында» тікелей трансляциясын берді. Әр жексенбі сайын бір сағаттық футбол хабарынан басқа, ол кейінірек күніне екі рет спорт жаңалықтарын таратады. Сонымен қатар ол халықаралық журналистика факультетінде оқуын жалғастырды. 2011 жылы Диёр Имамхожаев танымал kun.uz басылымын құруға тікелей атсалысқан. Әлем тілдері университетінің бес студенті Мұхрим Азамходжаевтың («Daryo» газетінің бас редакторы) жетекшілігімен «Күн» басылымын құрды. Сол жылы Өзбекстан футбол қауымдастығының баспасөз хатшысы Санжар Ризаев (Азия футбол конфедерациясының сарапшысы) Өзбекстан кәсіпқой футбол лигасының баспасөз қызметіне Мухрим Азамхожаев пен Диёр Имамхожаевты шақырды. Бірақ жарты жылдан кейін, 2012 жылдың қыркүйегінде Диёр Джакарта Ұлттық университетінің бір жылдық грантын алып, Индонезияға кетті. 2013 жылы «Спорт» телерадио арнасында жұмыс істей бастады. Ол Зафар Имамхожаевтың «Футболға шолу» авторлық шоуында жұмыс істеген. 2015 жылы ол өзінің жеке бағдарламасы «Socker Club»[2]. Бұл жоба Ұлттық телерадиокомпаниямен қоштасуға себеп болды. 2015 жылы «Локомотив» футбол клубының баспасөз қызметі жұмыс ұсынды. Диёр Имамходжаев 2 айлық қызметтен кейін Мұхрим Азамходжаевтың ұсынысымен «Дарё» интернет-басылымына ауысты. 2016 жылдан бастап ол championat.asia сайтымен де қатар жұмыс істеп келеді. Сондай-ақ, 2016-2020 жылдар аралығында «UzReport TV» және «Futbol TV» арналарында Ағылшын Премьер-Лигасын, Испания Ла Лигасын, Италия А сериясын, Еуропа Чемпиондар Лигасын және Еуропа лигасын көрсетті. 2018 жылы Өзбекстан футбол қауымдастығының бірінші вице-президенті Умид Ахмаджанов Диёр Имамхожаевты Өзбекстан кәсіпқой футбол лигасы бас директорының кеңесшісі етіп шақырған болатын. 2019 жылдан бастап Өзбекстан ПФЛ бас директорының орынбасары болып жұмыс істей бастады. 2020 жылдың 1 маусымында Өзбекстан футбол қауымдастығының президенті Абдусалом Азизовтың ұсынысы бойынша Өзбекстан кәсіпқой футбол лигасының бас директоры болды[3]. Диёр Имамхожаевтың жеке Telegram арнасы бар, онда ол футболда да, кәсіби қызметте де мазмұнды бөліседі. Әзірге бұл арна бірінші жарық көзі болып табылады

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=5HHDMuDSiYU Интервью с Диёром Имамходжаевым на официальном Ютуб канале FutbolTV] (21.06.2021)
* [https://championat.asia/uz/blogs/author/32465 Блоги на сайте Chempionat]
* {{facebook|diyorimamkhodjaev}}</text>
      <sha1>qqhzmjhbqqii8403k07955d5wulm1ba</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054867</id>
      <parentid>3054866</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T17:54:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <comment>/* Кәсіби қызметі */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10794" xml:space="preserve">{{Тексерілмеген мақала|date=шілде 2022}} &lt;!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ!  --&gt;
{{Тұлға
 |Есімі = Дияр Аброрұлы Имамходжаев
 |Шынайы есімі = {{lang-uz|Диёр Аброрович Имомхўжаев}}
 |Сурет =  
 |Сурет атауы = 
 |Туған кездегі есімі = 
 |Толық есімі = 
 |Туған күні = 22.09.1989
 |Туған жері = {{туғанжері|Ташкент|Ташкентте}}, [[Өзбекстан]] 
 |Қайтыс болған күні = 
 |Қайтыс болған жері = 
 |Азаматтығы = {{байрақ|Өзбекстан}}
 |Ұлты = 
 |Мансабы = 
 |Әкесі = 
 |Анасы = 
 |Жұбайы = 
 |Балалары = 
 |Марапаттары = 
 |Қолтаңбасы = 
 |Сайты =  
 |Басқалары = 
 |Commons = 
}}
'''Дияр Аброрұлы Имамходжаев''' ({{lang-uz|Диёр Аброрович Имамхожаев; Diyor Imomxoʻjayev}}; [[1989 жыл]]ы [[22 қыркүйек]]те туған, [[Ташкент]], [[Өзбекстан]]) — футбол маманы, комментаторы, Өзбекстан кәсіпқой футбол лигасының бас директоры (2020 жылдың 1 маусымынан қазіргі уақытқа дейін). Белгілі спорт комментаторы және футбол төрешісі Ахбор Имамходжаевтың немересі&lt;ref&gt;[https://championat.uz/oz/news/diyor-imomxojaev-bilan-intervyu-video-toliq Diyor Imomxo'jayev bilan intervyu (to'liq)] {{Wayback|url=https://championat.uz/oz/news/diyor-imomxojaev-bilan-intervyu-video-toliq|date=20220127222547}}. ''Championat.asia'' (10 шілде 2017)&lt;/ref&gt;.

== Өмірбаяны ==
1996-2005 жылдары Диёр Имамхожаев Ташкенттегі №320 мектепте білім алған. 2007-2011 жылдары Өзбекстан мемлекеттік әлем тілдері университетінің халықаралық журналистика мамандығы бойынша бакалавр дәрежесінде білім алған. 2018 жылы Өзбекстанның Кәсіпқой футбол лигасында бас директордың кеңесшісі болып жұмыс істей бастады, сол жылы Өзбекстан мемлекеттік дене шынықтыру және спорт университетінің футбол факультетіне екінші мамандық бойынша оқуға түсті. 2021 жылы осы оқу орнын футбол маманы мамандығы бойынша тәмамдады&lt;ref&gt;[https://championat.asia/uz/news/169771 &quot;Hacker club&quot;: 1-son] {{Wayback|url=https://championat.asia/uz/news/169771 |date=20220127224401 }}. ''Championat.asia'' (10-avgust 2017-yil)&lt;/ref&gt;.

== Журналистикаға қызығушылық ==
Әкесі Аброр Имамходжаев («Ахбор Имамходжаевтың үлкен ұлы, спорт комментаторы Зафар Имамходжаевтың ағасы) ұзақ жылдар Өзбекстан ұлттық телерадиокомпаниясында жұмыс істеп, 2000 жылы «Ёшлар» телеарнасында жаңадан ашылған спорт студиясын басқарды. Студияда Аброр Имамхожаевпен бірге белгілі футбол комментаторы Хайрулла Хамидов жұмыс істеді. Оның «Футбол+» шоуы мен атақты ресейлік комментатор Георгий Черданцев жазған «Еуропалық футбол апталығы» бағдарламасы осы шоуға дереккөз болған Диёр Имамходжаевтың футбол журналистикасына деген қызығушылығына үлкен түрткі болды. Сондай-ақ, 2001-2002 жылдар аралығында «Футбол» газетінде Аброр Имамхожаев, Хайрулла Хамидов, Аваз Бердіқұлов сынды мамандар бірге қызмет атқарды. Жас футбол жанкүйері газеттің бір нөмірін қалдырмай оқиды. Осылайша, оның футбол журналистикасының екі кумирі болды: Хайрулла Хамидов пен Аваз Бердіқұлов. 2005 жылға қарай Диёр Имамхожаев Әлемдік экономика және дипломатия университетінің академиялық лицейіне түсе алмай, Навруз радиостанциясында дыбыс инженері болып жұмыс істей бастады. Осы уақытқа дейін Хайрулла Хамидов радиодағы діни-танымдық бағдарламалардың авторы болды, сонымен қатар Аваз Бердіқұлов пен Икром Ұлықбаевпен бірге «Одамдар Орацида» газетін шығарды. Диёр Имамхожаевтың алғашқы мақалалары осы нөмірде Хайрулла Хамидовтың арқасында жарық көрді. 2010 жылға дейін uff.uz өзбек футболында маңызды рөл атқарды. Кейін бұл сайт «Чемпион», «Стадион» сияқты басылымдардың қызметіне негіз болды. Бұл басылымдарда Диёр Имамходжаев Шухрат Шакиржонов, Кахрамон Асланов, Мухрим Азамходжаев, Хушнуд Худойбердиев сынды өз ісінің шеберлерімен кездесті&lt;ref name=&quot;kun.uz&quot;&gt;{{cite web|url=https://kun.uz/uz/63292625|title=Diyor Imomxo‘jayev O‘zPFL bosh direktori vazifasini bajaruvchi etib tayinlandi|accessdate=2022-06-27|archive-date=2022-01-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20220127210115/https://kun.uz/uz/63292625|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;.

== Кәсіби қызметі ==
Диер 2007 жылы Навруз радиосында дыбыс инженері ретінде 2008 жылдан бері хабар таратады. Ахбор Имамхожаев немересіне өзінің «Футбол тоғысында» тікелей трансляциясын берді. Әр жексенбі сайын бір сағаттық футбол хабарынан басқа, ол кейінірек күніне екі рет спорт жаңалықтарын таратады. Сонымен қатар ол халықаралық журналистика факультетінде оқуын жалғастырды. 2011 жылы Диёр Имамхожаев танымал kun.uz басылымын құруға тікелей атсалысқан. Әлем тілдері университетінің бес студенті Мұхрим Азамходжаевтың («Daryo» газетінің бас редакторы) жетекшілігімен «Күн» басылымын құрды. Сол жылы Өзбекстан футбол қауымдастығының баспасөз хатшысы Санжар Ризаев (Азия футбол конфедерациясының сарапшысы) Өзбекстан кәсіпқой футбол лигасының баспасөз қызметіне Мухрим Азамхожаев пен Диёр Имамхожаевты шақырды. Бірақ жарты жылдан кейін, 2012 жылдың қыркүйегінде Диёр Джакарта Ұлттық университетінің бір жылдық грантын алып, Индонезияға кетті. 2013 жылы «Спорт» телерадио арнасында жұмыс істей бастады. Ол Зафар Имамхожаевтың «Футболға шолу» авторлық шоуында жұмыс істеген. 2015 жылы ол өзінің жеке бағдарламасы «Socker Club»[2]. Бұл жоба Ұлттық телерадиокомпаниямен қоштасуға себеп болды. 2015 жылы «Локомотив» футбол клубының баспасөз қызметі жұмыс ұсынды. Диёр Имамходжаев 2 айлық қызметтен кейін Мұхрим Азамходжаевтың ұсынысымен «Дарё» интернет-басылымына ауысты. 2016 жылдан бастап ол championat.asia сайтымен де қатар жұмыс істеп келеді. Сондай-ақ, 2016-2020 жылдар аралығында «UzReport TV» және «Futbol TV» арналарында Ағылшын Премьер-Лигасын, Испания Ла Лигасын, Италия А сериясын, Еуропа Чемпиондар Лигасын және Еуропа лигасын көрсетті. 2018 жылы Өзбекстан футбол қауымдастығының бірінші вице-президенті Умид Ахмаджанов Диёр Имамхожаевты Өзбекстан кәсіпқой футбол лигасы бас директорының кеңесшісі етіп шақырған болатын. 2019 жылдан бастап Өзбекстан ПФЛ бас директорының орынбасары болып жұмыс істей бастады. 2020 жылдың 1 маусымында Өзбекстан футбол қауымдастығының президенті Абдусалом Азизовтың ұсынысы бойынша Өзбекстан кәсіпқой футбол лигасының бас директоры болды&lt;ref name=&quot;kun.uz&quot;&gt;&lt;/ref&gt;. Диёр Имамхожаевтың жеке Telegram арнасы бар, онда ол футболда да, кәсіби қызметте де мазмұнды бөліседі. Әзірге бұл арна бірінші жарық көзі болып табылады.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=5HHDMuDSiYU Интервью с Диёром Имамходжаевым на официальном Ютуб канале FutbolTV] (21.06.2021)
* [https://championat.asia/uz/blogs/author/32465 Блоги на сайте Chempionat]
* {{facebook|diyorimamkhodjaev}}</text>
      <sha1>mum3hicvgklvzjtor84w6wsi2llccxf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054868</id>
      <parentid>3054867</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T17:56:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <comment>/* Өмірбаяны */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10816" xml:space="preserve">{{Тексерілмеген мақала|date=шілде 2022}} &lt;!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ!  --&gt;
{{Тұлға
 |Есімі = Дияр Аброрұлы Имамходжаев
 |Шынайы есімі = {{lang-uz|Диёр Аброрович Имомхўжаев}}
 |Сурет =  
 |Сурет атауы = 
 |Туған кездегі есімі = 
 |Толық есімі = 
 |Туған күні = 22.09.1989
 |Туған жері = {{туғанжері|Ташкент|Ташкентте}}, [[Өзбекстан]] 
 |Қайтыс болған күні = 
 |Қайтыс болған жері = 
 |Азаматтығы = {{байрақ|Өзбекстан}}
 |Ұлты = 
 |Мансабы = 
 |Әкесі = 
 |Анасы = 
 |Жұбайы = 
 |Балалары = 
 |Марапаттары = 
 |Қолтаңбасы = 
 |Сайты =  
 |Басқалары = 
 |Commons = 
}}
'''Дияр Аброрұлы Имамходжаев''' ({{lang-uz|Диёр Аброрович Имамхожаев; Diyor Imomxoʻjayev}}; [[1989 жыл]]ы [[22 қыркүйек]]те туған, [[Ташкент]], [[Өзбекстан]]) — футбол маманы, комментаторы, Өзбекстан кәсіпқой футбол лигасының бас директоры (2020 жылдың 1 маусымынан қазіргі уақытқа дейін). Белгілі спорт комментаторы және футбол төрешісі Ахбор Имамходжаевтың немересі&lt;ref&gt;[https://championat.uz/oz/news/diyor-imomxojaev-bilan-intervyu-video-toliq Diyor Imomxo'jayev bilan intervyu (to'liq)] {{Wayback|url=https://championat.uz/oz/news/diyor-imomxojaev-bilan-intervyu-video-toliq|date=20220127222547}}. ''Championat.asia'' (10 шілде 2017)&lt;/ref&gt;.

== Өмірбаяны ==
1996-2005 жылдары Диёр Имамхожаев Ташкенттегі №320 мектепте білім алған. 2007-2011 жылдары Өзбекстан мемлекеттік әлем тілдері университетінің халықаралық журналистика мамандығы бойынша бакалавр дәрежесінде білім алған. 2018 жылы Өзбекстанның Кәсіпқой футбол лигасында бас директордың кеңесшісі болып жұмыс істей бастады, сол жылы Өзбекстан мемлекеттік дене шынықтыру және спорт университетінің футбол факультетіне екінші мамандық бойынша оқуға түсті. 2021 жылы осы оқу орнын футбол маманы мамандығы бойынша тәмамдады&lt;ref name=&quot;championat.asia&quot;&gt;[https://championat.asia/uz/news/169771 &quot;Hacker club&quot;: 1-son] {{Wayback|url=https://championat.asia/uz/news/169771 |date=20220127224401}}. ''Championat.asia'' (10 тамыз 2017)&lt;/ref&gt;.

== Журналистикаға қызығушылық ==
Әкесі Аброр Имамходжаев («Ахбор Имамходжаевтың үлкен ұлы, спорт комментаторы Зафар Имамходжаевтың ағасы) ұзақ жылдар Өзбекстан ұлттық телерадиокомпаниясында жұмыс істеп, 2000 жылы «Ёшлар» телеарнасында жаңадан ашылған спорт студиясын басқарды. Студияда Аброр Имамхожаевпен бірге белгілі футбол комментаторы Хайрулла Хамидов жұмыс істеді. Оның «Футбол+» шоуы мен атақты ресейлік комментатор Георгий Черданцев жазған «Еуропалық футбол апталығы» бағдарламасы осы шоуға дереккөз болған Диёр Имамходжаевтың футбол журналистикасына деген қызығушылығына үлкен түрткі болды. Сондай-ақ, 2001-2002 жылдар аралығында «Футбол» газетінде Аброр Имамхожаев, Хайрулла Хамидов, Аваз Бердіқұлов сынды мамандар бірге қызмет атқарды. Жас футбол жанкүйері газеттің бір нөмірін қалдырмай оқиды. Осылайша, оның футбол журналистикасының екі кумирі болды: Хайрулла Хамидов пен Аваз Бердіқұлов. 2005 жылға қарай Диёр Имамхожаев Әлемдік экономика және дипломатия университетінің академиялық лицейіне түсе алмай, Навруз радиостанциясында дыбыс инженері болып жұмыс істей бастады. Осы уақытқа дейін Хайрулла Хамидов радиодағы діни-танымдық бағдарламалардың авторы болды, сонымен қатар Аваз Бердіқұлов пен Икром Ұлықбаевпен бірге «Одамдар Орацида» газетін шығарды. Диёр Имамхожаевтың алғашқы мақалалары осы нөмірде Хайрулла Хамидовтың арқасында жарық көрді. 2010 жылға дейін uff.uz өзбек футболында маңызды рөл атқарды. Кейін бұл сайт «Чемпион», «Стадион» сияқты басылымдардың қызметіне негіз болды. Бұл басылымдарда Диёр Имамходжаев Шухрат Шакиржонов, Кахрамон Асланов, Мухрим Азамходжаев, Хушнуд Худойбердиев сынды өз ісінің шеберлерімен кездесті&lt;ref name=&quot;kun.uz&quot;&gt;{{cite web|url=https://kun.uz/uz/63292625|title=Diyor Imomxo‘jayev O‘zPFL bosh direktori vazifasini bajaruvchi etib tayinlandi|accessdate=2022-06-27|archive-date=2022-01-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20220127210115/https://kun.uz/uz/63292625|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;.

== Кәсіби қызметі ==
Диер 2007 жылы Навруз радиосында дыбыс инженері ретінде 2008 жылдан бері хабар таратады. Ахбор Имамхожаев немересіне өзінің «Футбол тоғысында» тікелей трансляциясын берді. Әр жексенбі сайын бір сағаттық футбол хабарынан басқа, ол кейінірек күніне екі рет спорт жаңалықтарын таратады. Сонымен қатар ол халықаралық журналистика факультетінде оқуын жалғастырды. 2011 жылы Диёр Имамхожаев танымал kun.uz басылымын құруға тікелей атсалысқан. Әлем тілдері университетінің бес студенті Мұхрим Азамходжаевтың («Daryo» газетінің бас редакторы) жетекшілігімен «Күн» басылымын құрды. Сол жылы Өзбекстан футбол қауымдастығының баспасөз хатшысы Санжар Ризаев (Азия футбол конфедерациясының сарапшысы) Өзбекстан кәсіпқой футбол лигасының баспасөз қызметіне Мухрим Азамхожаев пен Диёр Имамхожаевты шақырды. Бірақ жарты жылдан кейін, 2012 жылдың қыркүйегінде Диёр Джакарта Ұлттық университетінің бір жылдық грантын алып, Индонезияға кетті. 2013 жылы «Спорт» телерадио арнасында жұмыс істей бастады. Ол Зафар Имамхожаевтың «Футболға шолу» авторлық шоуында жұмыс істеген. 2015 жылы ол өзінің жеке бағдарламасы «Socker Club»[2]. Бұл жоба Ұлттық телерадиокомпаниямен қоштасуға себеп болды. 2015 жылы «Локомотив» футбол клубының баспасөз қызметі жұмыс ұсынды. Диёр Имамходжаев 2 айлық қызметтен кейін Мұхрим Азамходжаевтың ұсынысымен «Дарё» интернет-басылымына ауысты. 2016 жылдан бастап ол championat.asia сайтымен де қатар жұмыс істеп келеді. Сондай-ақ, 2016-2020 жылдар аралығында «UzReport TV» және «Futbol TV» арналарында Ағылшын Премьер-Лигасын, Испания Ла Лигасын, Италия А сериясын, Еуропа Чемпиондар Лигасын және Еуропа лигасын көрсетті. 2018 жылы Өзбекстан футбол қауымдастығының бірінші вице-президенті Умид Ахмаджанов Диёр Имамхожаевты Өзбекстан кәсіпқой футбол лигасы бас директорының кеңесшісі етіп шақырған болатын. 2019 жылдан бастап Өзбекстан ПФЛ бас директорының орынбасары болып жұмыс істей бастады. 2020 жылдың 1 маусымында Өзбекстан футбол қауымдастығының президенті Абдусалом Азизовтың ұсынысы бойынша Өзбекстан кәсіпқой футбол лигасының бас директоры болды&lt;ref name=&quot;kun.uz&quot;&gt;&lt;/ref&gt;. Диёр Имамхожаевтың жеке Telegram арнасы бар, онда ол футболда да, кәсіби қызметте де мазмұнды бөліседі. Әзірге бұл арна бірінші жарық көзі болып табылады.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=5HHDMuDSiYU Интервью с Диёром Имамходжаевым на официальном Ютуб канале FutbolTV] (21.06.2021)
* [https://championat.asia/uz/blogs/author/32465 Блоги на сайте Chempionat]
* {{facebook|diyorimamkhodjaev}}</text>
      <sha1>9jdzkbgn0f2bq3dv8fnjce571vca1n7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054870</id>
      <parentid>3054868</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T17:57:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <comment>/* Кәсіби қызметі */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10847" xml:space="preserve">{{Тексерілмеген мақала|date=шілде 2022}} &lt;!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ!  --&gt;
{{Тұлға
 |Есімі = Дияр Аброрұлы Имамходжаев
 |Шынайы есімі = {{lang-uz|Диёр Аброрович Имомхўжаев}}
 |Сурет =  
 |Сурет атауы = 
 |Туған кездегі есімі = 
 |Толық есімі = 
 |Туған күні = 22.09.1989
 |Туған жері = {{туғанжері|Ташкент|Ташкентте}}, [[Өзбекстан]] 
 |Қайтыс болған күні = 
 |Қайтыс болған жері = 
 |Азаматтығы = {{байрақ|Өзбекстан}}
 |Ұлты = 
 |Мансабы = 
 |Әкесі = 
 |Анасы = 
 |Жұбайы = 
 |Балалары = 
 |Марапаттары = 
 |Қолтаңбасы = 
 |Сайты =  
 |Басқалары = 
 |Commons = 
}}
'''Дияр Аброрұлы Имамходжаев''' ({{lang-uz|Диёр Аброрович Имамхожаев; Diyor Imomxoʻjayev}}; [[1989 жыл]]ы [[22 қыркүйек]]те туған, [[Ташкент]], [[Өзбекстан]]) — футбол маманы, комментаторы, Өзбекстан кәсіпқой футбол лигасының бас директоры (2020 жылдың 1 маусымынан қазіргі уақытқа дейін). Белгілі спорт комментаторы және футбол төрешісі Ахбор Имамходжаевтың немересі&lt;ref&gt;[https://championat.uz/oz/news/diyor-imomxojaev-bilan-intervyu-video-toliq Diyor Imomxo'jayev bilan intervyu (to'liq)] {{Wayback|url=https://championat.uz/oz/news/diyor-imomxojaev-bilan-intervyu-video-toliq|date=20220127222547}}. ''Championat.asia'' (10 шілде 2017)&lt;/ref&gt;.

== Өмірбаяны ==
1996-2005 жылдары Диёр Имамхожаев Ташкенттегі №320 мектепте білім алған. 2007-2011 жылдары Өзбекстан мемлекеттік әлем тілдері университетінің халықаралық журналистика мамандығы бойынша бакалавр дәрежесінде білім алған. 2018 жылы Өзбекстанның Кәсіпқой футбол лигасында бас директордың кеңесшісі болып жұмыс істей бастады, сол жылы Өзбекстан мемлекеттік дене шынықтыру және спорт университетінің футбол факультетіне екінші мамандық бойынша оқуға түсті. 2021 жылы осы оқу орнын футбол маманы мамандығы бойынша тәмамдады&lt;ref name=&quot;championat.asia&quot;&gt;[https://championat.asia/uz/news/169771 &quot;Hacker club&quot;: 1-son] {{Wayback|url=https://championat.asia/uz/news/169771 |date=20220127224401}}. ''Championat.asia'' (10 тамыз 2017)&lt;/ref&gt;.

== Журналистикаға қызығушылық ==
Әкесі Аброр Имамходжаев («Ахбор Имамходжаевтың үлкен ұлы, спорт комментаторы Зафар Имамходжаевтың ағасы) ұзақ жылдар Өзбекстан ұлттық телерадиокомпаниясында жұмыс істеп, 2000 жылы «Ёшлар» телеарнасында жаңадан ашылған спорт студиясын басқарды. Студияда Аброр Имамхожаевпен бірге белгілі футбол комментаторы Хайрулла Хамидов жұмыс істеді. Оның «Футбол+» шоуы мен атақты ресейлік комментатор Георгий Черданцев жазған «Еуропалық футбол апталығы» бағдарламасы осы шоуға дереккөз болған Диёр Имамходжаевтың футбол журналистикасына деген қызығушылығына үлкен түрткі болды. Сондай-ақ, 2001-2002 жылдар аралығында «Футбол» газетінде Аброр Имамхожаев, Хайрулла Хамидов, Аваз Бердіқұлов сынды мамандар бірге қызмет атқарды. Жас футбол жанкүйері газеттің бір нөмірін қалдырмай оқиды. Осылайша, оның футбол журналистикасының екі кумирі болды: Хайрулла Хамидов пен Аваз Бердіқұлов. 2005 жылға қарай Диёр Имамхожаев Әлемдік экономика және дипломатия университетінің академиялық лицейіне түсе алмай, Навруз радиостанциясында дыбыс инженері болып жұмыс істей бастады. Осы уақытқа дейін Хайрулла Хамидов радиодағы діни-танымдық бағдарламалардың авторы болды, сонымен қатар Аваз Бердіқұлов пен Икром Ұлықбаевпен бірге «Одамдар Орацида» газетін шығарды. Диёр Имамхожаевтың алғашқы мақалалары осы нөмірде Хайрулла Хамидовтың арқасында жарық көрді. 2010 жылға дейін uff.uz өзбек футболында маңызды рөл атқарды. Кейін бұл сайт «Чемпион», «Стадион» сияқты басылымдардың қызметіне негіз болды. Бұл басылымдарда Диёр Имамходжаев Шухрат Шакиржонов, Кахрамон Асланов, Мухрим Азамходжаев, Хушнуд Худойбердиев сынды өз ісінің шеберлерімен кездесті&lt;ref name=&quot;kun.uz&quot;&gt;{{cite web|url=https://kun.uz/uz/63292625|title=Diyor Imomxo‘jayev O‘zPFL bosh direktori vazifasini bajaruvchi etib tayinlandi|accessdate=2022-06-27|archive-date=2022-01-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20220127210115/https://kun.uz/uz/63292625|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;.

== Кәсіби қызметі ==
Диер 2007 жылы Навруз радиосында дыбыс инженері ретінде 2008 жылдан бері хабар таратады. Ахбор Имамхожаев немересіне өзінің «Футбол тоғысында» тікелей трансляциясын берді. Әр жексенбі сайын бір сағаттық футбол хабарынан басқа, ол кейінірек күніне екі рет спорт жаңалықтарын таратады. Сонымен қатар ол халықаралық журналистика факультетінде оқуын жалғастырды. 2011 жылы Диёр Имамхожаев танымал kun.uz басылымын құруға тікелей атсалысқан. Әлем тілдері университетінің бес студенті Мұхрим Азамходжаевтың («Daryo» газетінің бас редакторы) жетекшілігімен «Күн» басылымын құрды. Сол жылы Өзбекстан футбол қауымдастығының баспасөз хатшысы Санжар Ризаев (Азия футбол конфедерациясының сарапшысы) Өзбекстан кәсіпқой футбол лигасының баспасөз қызметіне Мухрим Азамхожаев пен Диёр Имамхожаевты шақырды. Бірақ жарты жылдан кейін, 2012 жылдың қыркүйегінде Диёр Джакарта Ұлттық университетінің бір жылдық грантын алып, Индонезияға кетті. 2013 жылы «Спорт» телерадио арнасында жұмыс істей бастады. Ол Зафар Имамхожаевтың «Футболға шолу» авторлық шоуында жұмыс істеген. 2015 жылы ол өзінің жеке бағдарламасы «Socker Club»&lt;ref name=&quot;championat.asia&quot;&gt;&lt;/ref&gt;. Бұл жоба Ұлттық телерадиокомпаниямен қоштасуға себеп болды. 2015 жылы «Локомотив» футбол клубының баспасөз қызметі жұмыс ұсынды. Диёр Имамходжаев 2 айлық қызметтен кейін Мұхрим Азамходжаевтың ұсынысымен «Дарё» интернет-басылымына ауысты. 2016 жылдан бастап ол championat.asia сайтымен де қатар жұмыс істеп келеді. Сондай-ақ, 2016-2020 жылдар аралығында «UzReport TV» және «Futbol TV» арналарында Ағылшын Премьер-Лигасын, Испания Ла Лигасын, Италия А сериясын, Еуропа Чемпиондар Лигасын және Еуропа лигасын көрсетті. 2018 жылы Өзбекстан футбол қауымдастығының бірінші вице-президенті Умид Ахмаджанов Диёр Имамхожаевты Өзбекстан кәсіпқой футбол лигасы бас директорының кеңесшісі етіп шақырған болатын. 2019 жылдан бастап Өзбекстан ПФЛ бас директорының орынбасары болып жұмыс істей бастады. 2020 жылдың 1 маусымында Өзбекстан футбол қауымдастығының президенті Абдусалом Азизовтың ұсынысы бойынша Өзбекстан кәсіпқой футбол лигасының бас директоры болды&lt;ref name=&quot;kun.uz&quot;&gt;&lt;/ref&gt;. Диёр Имамхожаевтың жеке Telegram арнасы бар, онда ол футболда да, кәсіби қызметте де мазмұнды бөліседі. Әзірге бұл арна бірінші жарық көзі болып табылады.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=5HHDMuDSiYU Интервью с Диёром Имамходжаевым на официальном Ютуб канале FutbolTV] (21.06.2021)
* [https://championat.asia/uz/blogs/author/32465 Блоги на сайте Chempionat]
* {{facebook|diyorimamkhodjaev}}</text>
      <sha1>7rgi8ixpkrg48vesrm2s0ixpbqszy6d</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Осман Хамди Бей</title>
    <ns>0</ns>
    <id>685485</id>
    <revision>
      <id>3054885</id>
      <parentid>3054453</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T20:25:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dimash Kenesbek</username>
        <id>102199</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11331" xml:space="preserve">{{Суретші
|есімі=Осман Хамди Бей
|шынайы есімі={{Lang-tr|Osman Hamdi Bey}}
|суреті=Osman Hamdi Bey.jpg
|сурет ені=200px
|туған кездегі есімі=Осман Хамди
|туған күні=30.12.1842
|туған жері={{Туғанжері|Ыстанбұл|Ыстанбұлда}}, [[Осман империясы]]
|қайтыс болған күні=24.01.1910
|қайтыс болған жері={{Қайтысболғанжері|Ыстанбұл|Ыстанбұлда}}, [[Осман империясы]]
|азаматтығы={{Байрақ|Осман империясы}}
|жанры=Портрет, Фигуративизм
|өнер ағымы=Ориентализм
|атақты қолөнерлері=''&quot;Тасбақа жаттықтырушысы&quot; (1906.ж)''
|Commons=Osman Hamdi Bey
}}
'''Осман Хамди Бей''' ({{Lang-tr|Osman Hamdi Bey}}) — түрік өнертанушысы, зияткер, мұражай қараушысы, сонымен қатар көрнекті ізашар суретші. Ол сондай-ақ тәжірибелі археолог болды және Түркияда осы істе ізашар болып саналады.

Ол Ыстанбұл археологиялық мұражайы мен Ыстанбұл бейнелеу өнері академиясының негізін қалаушы болды, ол бүгінде Мимар Синан бейнелеу өнері университеті ретінде белгілі. Ол сонымен бірге Кадыкёйдің (Ыстанбұлдың әкімшілік ауданы) алғашқы мэрі болды.

== Өмірбаян ==
Осман Хамди 1842 жылы 30 желтоқсанда Ыстанбұлда Османлы бас уәзірі Ибраһим Эдхем пашаның отбасында дүниеге келген.

Ибраһим Эдхем Паша Хиос аралынан шыққан және грек тегі. Жастайынан жетім қалған.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Shaw, Wendy M. K. (12 June 2003). ''Possessors and possessed: museums, archaeology, and the visualization of history in the late Ottoman Empire''. University of California Press. p. 2003.&lt;/ref&gt; Хиостағы қырғыннан кейін&lt;ref&gt;Литтелл, Элиаким (1888). Өмір ғасыры. The Living Age Co. 614 бет. OCLC 10173561. Едхем паша грек шыққан, таза және ашылмаған, ол әлі күнге дейін Хиос аралынан ұрланған, сол жерде үлкен қырғын кезінде&lt;/ref&gt; оны Хюсрев паша&lt;ref&gt;&quot;Тасбақа тамшысы&quot;, Осман Хамди бейдің романы, Эмре Кан, есік басылымдары, 2008, 200-201 беттер&lt;/ref&gt; асырап алды және ақырында Осман империясының билеуші ​​табының қатарына көтерілді. 

Осман Хамди Ыстанбұлдың Бешикташ орамында бастауыш мектепке барды;&lt;ref&gt;Британ энциклопедиясы, 7-том, Хью Чишолма өңдеген (1911), 3; &quot;Константинополь, Түркия империясының астанасы...&quot;.&lt;/ref&gt; содан кейін ол алдымен Ыстанбұлда (1856), содан кейін Парижде (1860) заң мамандығы бойынша білім алды. Алайда, оның орнына ол сурет салуды шешті, заң бағдарламасын тастап, француз шығыстанушылары Жан-Леон Жером мен Гюстав Буланжерден оқыды.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Сол кездегі бейнелеу өнерінің халықаралық астанасы Парижде тоғыз жыл болған кезінде ол өз заманындағы көркемдік дамуға үлкен қызығушылық танытты.&lt;ref&gt;Блум Дж. және Блэр с., Гроув Ислам өнері және сәулет энциклопедиясы, Оксфорд университетінің баспасы, 2009, 3 Том, 361 бет&lt;/ref&gt;
[[Сурет:Osman hamdi genclik.jpg|солға|нобай|215x215 нүкте|Осман Хамди Бей жас кезінде (1860.ж)]]
Оның Парижде болуы Османлы сұлтанының Батыс Еуропаға жасаған алғашқы сапары болды, сол кезде Сұлтан [[Әбділғазиз (Османлы сұлтаны)|Әбділғазиз]] император III Наполеон Дүниежүзілік көрмеге (1867) шақырды. Ол сондай-ақ Парижде көптеген «''Жас Османдықтар''»-мен кездесті және олардың либералдық идеяларымен таныс болғанымен, ол сұлтанға адал, османлы пашасының ұлы болғандықтан, олардың саяси қызметіне қатыспады және оларға қарсылық көрсетпеді ескі абсолюттік жүйе. Осман Хамди Бей де өзінің алғашқы француз әйелі Маримен студент кезінде Парижде танысқан. Әкесінің батасын алғаннан кейін ол 1869 жылы қайтып оралғанда Стамбулға еріп, екеуі үйленіп, екі қызды болды.

Осман империясына оралғаннан кейін ол Бағдад провинциясына Ахмет Паша әкімшілік тобының құрамында жіберілді (1876 жылы алғашқы Османлы Конституциясын қабылдаған &quot;''жас османдықтар''&quot; арасындағы жетекші саясаткер және реформатор, Ахмет паша 1876 – 1877 жылдары Ұлы Визир болды, оның орнына Османның әкесі Ибраһим Эдхем паша келді).&lt;ref&gt;У. Шоу, 98 бет&lt;/ref&gt;

1871 жылы Осман Хамди Ыстамбұлға сарайдың хаттама бөлімі директорының орынбасары болып оралды.

1870 жылдары ол Османлы бюрократиясының жоғарғы эшелонында бірнеше тапсырмаларды орындады. Ол 1875 жылы Кадыкёйдың бірінші әкімі болып тағайындалды және бір жыл қызметте қалды.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=&quot;Хамди мырзаның қайтыс болғанына 100 жыл болды, ол менің алғашқы Кадыкөй қаламды аралап көрді. Бір жылы ол құрметпен еске алынды&quot;|url=https://web.archive.org/web/20150219104318/http://www.kadikoy.bel.tr/haberDetay.aspx?haberID=497|lang=tr}}&lt;/ref&gt;

== Еңбектері ==
Осман Хамди таяу шығыстағы археология, саяхат және халық әдет-ғұрыптарымен айналысқан жемісті суретші және жазушы болды.

Хамди Парижде француз ориенталист мектебінің екі көрнекті суретшісі Гюстав Буланжер мен Жан-Леон Жеромның қолынан сурет өнерін оқыды.

Жером мен Буланжермен бірге зерттеп, еуропалық ориенталистлар мотивтерін қайта шығарса да. Хамдидің картиналары Османлы тақырыптарын өз замандастарынан өзгеше көрсетеді, ең алдымен оларға белсенді және интеллектуалдық рөлдерді беру арқылы.

Көзі тірісінде оның жұмыстары Түркияға қарағанда Еуропада жиі қойылды. &lt;ref&gt;Елдем, Эдхем (2012 жылдың 1 қаңтары). «Осман Хамди Бей және оның картиналарын түсіну». Муқарнас онлайн. 29(1): 339–383.&lt;/ref&gt;

1880 жылдан бастап ол Парижде, Венада, Берлинде, Мюнхенде және Лондонда көрмеге қойылып, сондай-ақ Ыстанбұлда салон ашты.

Оның еңбектері шыдамды және саналы әдісті көрсетеді және оны өнер тарихының құжаттары ретінде қарастыруға болады. Ол түрік бейнелеу дәстүрімен бірінші болып ажырасуға батылы бар еді.&lt;gallery mode=&quot;packed&quot;&gt;
Сурет:Osman Hamdi Bey - Arzuhalci , Public Scribe - Google Art Project.jpg|alt=|&quot;''Хатшы''&quot; (1910.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey - Kur’an Tilaveti , Reciting the Quran - Google Art Project.jpg|alt=|&quot;''Құран оқыған адам''&quot; (1910.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey - Naile Hanım Portresi , Portrait of Naile Hanım - Google Art Project.jpg|alt=|&quot;''Леди Нил''&quot; (1910.ж)
Сурет:Osman hamdi bey mihrap.jpg|alt=|&quot;''Михраб''&quot; (1901.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey - The Tortoise Trainer - Google Art Project.jpg|alt=|&quot;''Тасбақа жаттықтырушысы''&quot; (1906.ж)
Сурет:OsmanHamdiBeyTwoYoungGirlsVisitingAShrine.jpg|alt=|&quot;''Екі жас қыз қабірге барады''&quot; (1890.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey 002.jpg|alt=|&quot;''Серуендегі әйелдер''&quot; (1887.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey 005.jpg|alt=|&quot;''Гаремнен''&quot; (1880.ж)
Сурет:1888 Bey Persischer Teppichhändler auf der Straße anagoria.JPG|alt=|&quot;''Көшедегі парсы кілемдерін сатушы''&quot; (1888.ж)
Сурет:Osman-hamdi-bey-girl-reciting-qu-ran-1880.jpg|alt=|Құран оқыған қыз (1880.ж)
Сурет:Reading the Coran, 1890.jpg|alt=|&quot;''Құран оқу''&quot; (1890.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey - Two Musician Girls - Google Art Project.jpg|alt=|&quot;''Екі музыкант қыз''&quot; (1880.ж)
Сурет:Osman hamdi bey silah taciri.jpg|alt=|&quot;''Қару сатушы''&quot; (1908.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey 004.jpg|alt=|&quot;''Мешіт алдындағы әйелдер''&quot; (1882.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey - Kahve Ocağı (2B low resolution).jpg|alt=|&quot;''Кофе үстелі''&quot; (1879.ж)
Сурет:A Lady of Constantinople - Osman Hamdi Bey.jpg|alt=|&quot;''Константинополь ханымы''&quot; (1881.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey - Leylak Toplayan Kız.jpg|alt=|&quot;''Сирень жинайтын қыз''&quot; (1881.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey Kökenoğlu Riza Efendi.jpg|alt=|&quot;''Көкенұлы Риза Эфенди''&quot; (1871.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey Girl with Pink Cap.jpg|alt=|&quot;''Қызғылт қалпақ киген қыз''&quot; (1904.ж)
&lt;/gallery&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Түркия суретшілері]]
[[Санат:Түркия археологтары]]</text>
      <sha1>2951fxfcr7mrlkhjefvotjq9n6frbvd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054887</id>
      <parentid>3054885</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T20:26:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dimash Kenesbek</username>
        <id>102199</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11204" xml:space="preserve">{{Суретші
|есімі=Осман Хамди Бей
|шынайы есімі={{Lang-tr|Osman Hamdi Bey}}
|суреті=Osman Hamdi Bey.jpg
|сурет ені=200px
|туған кездегі есімі=Осман Хамди
|туған күні=30.12.1842
|туған жері={{Туғанжері|Ыстанбұл|Ыстанбұлда}}, [[Осман империясы]]
|қайтыс болған күні=24.01.1910
|қайтыс болған жері={{Қайтысболғанжері|Ыстанбұл|Ыстанбұлда}}, [[Осман империясы]]
|азаматтығы={{Байрақ|Осман империясы}}
|жанры=Портрет, Фигуративизм
|өнер ағымы=Ориентализм
|атақты қолөнерлері=''&quot;Тасбақа жаттықтырушысы&quot; (1906.ж)''
|Commons=Osman Hamdi Bey
}}
'''Осман Хамди Бей''' ({{Lang-tr|Osman Hamdi Bey}}) — түрік өнертанушысы, зияткер, мұражай қараушысы, сонымен қатар көрнекті ізашар суретші. Ол сондай-ақ тәжірибелі археолог болды және Түркияда осы істе ізашар болып саналады.

Ол Ыстанбұл археологиялық мұражайы мен Ыстанбұл бейнелеу өнері академиясының негізін қалаушы болды, ол бүгінде Мимар Синан бейнелеу өнері университеті ретінде белгілі. Ол сонымен бірге Кадыкёйдің (Ыстанбұлдың әкімшілік ауданы) алғашқы мэрі болды.

== Өмірбаян ==
Осман Хамди 1842 жылы 30 желтоқсанда Ыстанбұлда Османлы бас уәзірі Ибраһим Эдхем пашаның отбасында дүниеге келген.

Ибраһим Эдхем Паша Хиос аралынан шыққан және грек тегі. Жастайынан жетім қалған.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Shaw, Wendy M. K. (12 June 2003). ''Possessors and possessed: museums, archaeology, and the visualization of history in the late Ottoman Empire''. University of California Press. p. 2003.&lt;/ref&gt; Хиостағы қырғыннан кейін&lt;ref&gt;Литтелл, Элиаким (1888). Өмір ғасыры. The Living Age Co. 614 бет. OCLC 10173561. Едхем паша грек шыққан, таза және ашылмаған, ол әлі күнге дейін Хиос аралынан ұрланған, сол жерде үлкен қырғын кезінде&lt;/ref&gt; оны Хюсрев паша&lt;ref&gt;&quot;Тасбақа тамшысы&quot;, Осман Хамди бейдің романы, Эмре Кан, есік басылымдары, 2008, 200-201 беттер&lt;/ref&gt; асырап алды және ақырында Осман империясының билеуші ​​табының қатарына көтерілді. 

Осман Хамди Ыстанбұлдың Бешикташ орамында бастауыш мектепке барды;&lt;ref&gt;Британ энциклопедиясы, 7-том, Хью Чишолма өңдеген (1911), 3; &quot;Константинополь, Түркия империясының астанасы...&quot;.&lt;/ref&gt; содан кейін ол алдымен Ыстанбұлда (1856), содан кейін Парижде (1860) заң мамандығы бойынша білім алды. Алайда, оның орнына ол сурет салуды шешті, заң бағдарламасын тастап, француз шығыстанушылары Жан-Леон Жером мен Гюстав Буланжерден оқыды.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Сол кездегі бейнелеу өнерінің халықаралық астанасы Парижде тоғыз жыл болған кезінде ол өз заманындағы көркемдік дамуға үлкен қызығушылық танытты.&lt;ref&gt;Блум Дж. және Блэр с., Гроув Ислам өнері және сәулет энциклопедиясы, Оксфорд университетінің баспасы, 2009, 3 Том, 361 бет&lt;/ref&gt;
[[Сурет:Osman hamdi genclik.jpg|солға|нобай|215x215 нүкте|Осман Хамди Бей жас кезінде (1860.ж)]]
Оның Парижде болуы Османлы сұлтанының Батыс Еуропаға жасаған алғашқы сапары болды, сол кезде Сұлтан [[Әбділғазиз (Османлы сұлтаны)|Әбділғазиз]] император III Наполеон Дүниежүзілік көрмеге (1867) шақырды. Ол сондай-ақ Парижде көптеген «''Жас Османдықтар''»-мен кездесті және олардың либералдық идеяларымен таныс болғанымен, ол сұлтанға адал, османлы пашасының ұлы болғандықтан, олардың саяси қызметіне қатыспады және оларға қарсылық көрсетпеді ескі абсолюттік жүйе. Осман Хамди Бей де өзінің алғашқы француз әйелі Маримен студент кезінде Парижде танысқан. Әкесінің батасын алғаннан кейін ол 1869 жылы қайтып оралғанда Стамбулға еріп, екеуі үйленіп, екі қызды болды.

Осман империясына оралғаннан кейін ол Бағдад провинциясына Ахмет Паша әкімшілік тобының құрамында жіберілді (1876 жылы алғашқы Османлы Конституциясын қабылдаған &quot;''жас османдықтар''&quot; арасындағы жетекші саясаткер және реформатор, Ахмет паша 1876 – 1877 жылдары Ұлы Визир болды, оның орнына Османның әкесі Ибраһим Эдхем паша келді).&lt;ref&gt;У. Шоу, 98 бет&lt;/ref&gt;

1871 жылы Осман Хамди Ыстамбұлға сарайдың хаттама бөлімі директорының орынбасары болып оралды.

1870 жылдары ол Османлы бюрократиясының жоғарғы эшелонында бірнеше тапсырмаларды орындады. Ол 1875 жылы Кадыкёйдың бірінші әкімі болып тағайындалды және бір жыл қызметте қалды.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=&quot;Хамди мырзаның қайтыс болғанына 100 жыл болды, ол менің алғашқы Кадыкөй қаламды аралап көрді. Бір жылы ол құрметпен еске алынды&quot;|url=https://web.archive.org/web/20150219104318/http://www.kadikoy.bel.tr/haberDetay.aspx?haberID=497|lang=tr}}&lt;/ref&gt;

== Еңбектері ==
Осман Хамди таяу шығыстағы археология, саяхат және халық әдет-ғұрыптарымен айналысқан жемісті суретші және жазушы болды.

Хамди Парижде француз ориенталист мектебінің екі көрнекті суретшісі Гюстав Буланжер мен Жан-Леон Жеромның қолынан сурет өнерін оқыды.

Жером мен Буланжермен бірге зерттеп, еуропалық ориенталистлар мотивтерін қайта шығарса да. Хамдидің картиналары Османлы тақырыптарын өз замандастарынан өзгеше көрсетеді, ең алдымен оларға белсенді және интеллектуалдық рөлдерді беру арқылы.

Көзі тірісінде оның жұмыстары Түркияға қарағанда Еуропада жиі қойылды. &lt;ref&gt;Елдем, Эдхем (2012 жылдың 1 қаңтары). «Осман Хамди Бей және оның картиналарын түсіну». Муқарнас онлайн. 29(1): 339–383.&lt;/ref&gt;

1880 жылдан бастап ол Парижде, Венада, Берлинде, Мюнхенде және Лондонда көрмеге қойылып, сондай-ақ Ыстанбұлда салон ашты.

Оның еңбектері шыдамды және саналы әдісті көрсетеді және оны өнер тарихының құжаттары ретінде қарастыруға болады. Ол түрік бейнелеу дәстүрімен бірінші болып ажырасуға батылы бар еді.&lt;gallery mode=&quot;packed&quot;&gt;
Сурет:Osman Hamdi Bey - Arzuhalci , Public Scribe - Google Art Project.jpg|alt=|&quot;''Хатшы''&quot; (1910.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey - Kur’an Tilaveti , Reciting the Quran - Google Art Project.jpg|alt=|&quot;''Құран оқыған адам''&quot; (1910.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey - Naile Hanım Portresi , Portrait of Naile Hanım - Google Art Project.jpg|alt=|&quot;''Леди Нил''&quot; (1910.ж)
Сурет:Osman hamdi bey mihrap.jpg|alt=|&quot;''Михраб''&quot; (1901.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey - The Tortoise Trainer - Google Art Project.jpg|alt=|&quot;''Тасбақа жаттықтырушысы''&quot; (1906.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey 002.jpg|alt=|&quot;''Серуендегі әйелдер''&quot; (1887.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey 005.jpg|alt=|&quot;''Гаремнен''&quot; (1880.ж)
Сурет:1888 Bey Persischer Teppichhändler auf der Straße anagoria.JPG|alt=|&quot;''Көшедегі парсы кілемдерін сатушы''&quot; (1888.ж)
Сурет:Osman-hamdi-bey-girl-reciting-qu-ran-1880.jpg|alt=|Құран оқыған қыз (1880.ж)
Сурет:Reading the Coran, 1890.jpg|alt=|&quot;''Құран оқу''&quot; (1890.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey - Two Musician Girls - Google Art Project.jpg|alt=|&quot;''Екі музыкант қыз''&quot; (1880.ж)
Сурет:Osman hamdi bey silah taciri.jpg|alt=|&quot;''Қару сатушы''&quot; (1908.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey 004.jpg|alt=|&quot;''Мешіт алдындағы әйелдер''&quot; (1882.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey - Kahve Ocağı (2B low resolution).jpg|alt=|&quot;''Кофе үстелі''&quot; (1879.ж)
Сурет:A Lady of Constantinople - Osman Hamdi Bey.jpg|alt=|&quot;''Константинополь ханымы''&quot; (1881.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey - Leylak Toplayan Kız.jpg|alt=|&quot;''Сирень жинайтын қыз''&quot; (1881.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey Kökenoğlu Riza Efendi.jpg|alt=|&quot;''Көкенұлы Риза Эфенди''&quot; (1871.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey Girl with Pink Cap.jpg|alt=|&quot;''Қызғылт қалпақ киген қыз''&quot; (1904.ж)
&lt;/gallery&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Түркия суретшілері]]
[[Санат:Түркия археологтары]]</text>
      <sha1>n5qv0fkn6jztq6y32jyuejvaq3rt9a9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054888</id>
      <parentid>3054887</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T20:26:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dimash Kenesbek</username>
        <id>102199</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11218" xml:space="preserve">{{Суретші
|есімі=Осман Хамди Бей
|шынайы есімі={{Lang-tr|Osman Hamdi Bey}}
|суреті=Osman Hamdi Bey.jpg
|сурет ені=200px
|туған кездегі есімі=Осман Хамди
|туған күні=30.12.1842
|туған жері={{Туғанжері|Ыстанбұл|Ыстанбұлда}}, [[Осман империясы]]
|қайтыс болған күні=24.01.1910
|қайтыс болған жері={{Қайтысболғанжері|Ыстанбұл|Ыстанбұлда}}, [[Осман империясы]]
|азаматтығы={{Байрақ|Осман империясы}}
|жанры=Портрет, Фигуративизм
|өнер ағымы=Ориентализм
|атақты қолөнерлері=''&quot;Тасбақа жаттықтырушысы&quot; (1906.ж)''
|Commons=Osman Hamdi Bey
}}
'''Осман Хамди Бей''' ({{Lang-tr|Osman Hamdi Bey}}) — түрік өнертанушысы, зияткер, мұражай қараушысы, сонымен қатар көрнекті ізашар суретші. Ол сондай-ақ тәжірибелі археолог болды және Түркияда осы істе ізашар болып саналады.

Ол Ыстанбұл археологиялық мұражайы мен Ыстанбұл бейнелеу өнері академиясының негізін қалаушы болды, ол бүгінде Мимар Синан бейнелеу өнері университеті ретінде белгілі. Ол сонымен бірге Кадыкёйдің (Ыстанбұлдың әкімшілік ауданы) алғашқы мэрі болды.

== Өмірбаян ==
Осман Хамди 1842 жылы 30 желтоқсанда Ыстанбұлда Османлы бас уәзірі Ибраһим Эдхем пашаның отбасында дүниеге келген.

Ибраһим Эдхем Паша Хиос аралынан шыққан және грек тегі. Жастайынан жетім қалған.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Shaw, Wendy M. K. (12 June 2003). ''Possessors and possessed: museums, archaeology, and the visualization of history in the late Ottoman Empire''. University of California Press. p. 2003.&lt;/ref&gt; Хиостағы қырғыннан кейін&lt;ref&gt;Литтелл, Элиаким (1888). Өмір ғасыры. The Living Age Co. 614 бет. OCLC 10173561. Едхем паша грек шыққан, таза және ашылмаған, ол әлі күнге дейін Хиос аралынан ұрланған, сол жерде үлкен қырғын кезінде&lt;/ref&gt; оны Хюсрев паша&lt;ref&gt;&quot;Тасбақа тамшысы&quot;, Осман Хамди бейдің романы, Эмре Кан, есік басылымдары, 2008, 200-201 беттер&lt;/ref&gt; асырап алды және ақырында Осман империясының билеуші ​​табының қатарына көтерілді. 

Осман Хамди Ыстанбұлдың Бешикташ орамында бастауыш мектепке барды;&lt;ref&gt;Британ энциклопедиясы, 7-том, Хью Чишолма өңдеген (1911), 3; &quot;Константинополь, Түркия империясының астанасы...&quot;.&lt;/ref&gt; содан кейін ол алдымен Ыстанбұлда (1856), содан кейін Парижде (1860) заң мамандығы бойынша білім алды. Алайда, оның орнына ол сурет салуды шешті, заң бағдарламасын тастап, француз шығыстанушылары Жан-Леон Жером мен Гюстав Буланжерден оқыды.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Сол кездегі бейнелеу өнерінің халықаралық астанасы Парижде тоғыз жыл болған кезінде ол өз заманындағы көркемдік дамуға үлкен қызығушылық танытты.&lt;ref&gt;Блум Дж. және Блэр с., Гроув Ислам өнері және сәулет энциклопедиясы, Оксфорд университетінің баспасы, 2009, 3 Том, 361 бет&lt;/ref&gt;
[[Сурет:Osman hamdi genclik.jpg|солға|нобай|215x215 нүкте|Осман Хамди Бей жас кезінде (1860.ж)]]
Оның Парижде болуы Османлы сұлтанының Батыс Еуропаға жасаған алғашқы сапары болды, сол кезде Сұлтан [[Әбділғазиз (Османлы сұлтаны)|Әбділғазиз]] император III Наполеон Дүниежүзілік көрмеге (1867) шақырды. Ол сондай-ақ Парижде көптеген «''Жас Османдықтар''»-мен кездесті және олардың либералдық идеяларымен таныс болғанымен, ол сұлтанға адал, османлы пашасының ұлы болғандықтан, олардың саяси қызметіне қатыспады және оларға қарсылық көрсетпеді ескі абсолюттік жүйе. Осман Хамди Бей де өзінің алғашқы француз әйелі Маримен студент кезінде Парижде танысқан. Әкесінің батасын алғаннан кейін ол 1869 жылы қайтып оралғанда Стамбулға еріп, екеуі үйленіп, екі қызды болды.

Осман империясына оралғаннан кейін ол Бағдад провинциясына Ахмет Паша әкімшілік тобының құрамында жіберілді (1876 жылы алғашқы Османлы Конституциясын қабылдаған &quot;''жас османдықтар''&quot; арасындағы жетекші саясаткер және реформатор, Ахмет паша 1876 – 1877 жылдары Ұлы Визир болды, оның орнына Османның әкесі Ибраһим Эдхем паша келді).&lt;ref&gt;У. Шоу, 98 бет&lt;/ref&gt;

1871 жылы Осман Хамди Ыстамбұлға сарайдың хаттама бөлімі директорының орынбасары болып оралды.

1870 жылдары ол Османлы бюрократиясының жоғарғы эшелонында бірнеше тапсырмаларды орындады. Ол 1875 жылы Кадыкёйдың бірінші әкімі болып тағайындалды және бір жыл қызметте қалды.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=&quot;Хамди мырзаның қайтыс болғанына 100 жыл болды, ол менің алғашқы Кадыкөй қаламды аралап көрді. Бір жылы ол құрметпен еске алынды&quot;|url=https://web.archive.org/web/20150219104318/http://www.kadikoy.bel.tr/haberDetay.aspx?haberID=497|lang=tr}}&lt;/ref&gt;

== Еңбектері ==
Осман Хамди таяу шығыстағы археология, саяхат және халық әдет-ғұрыптарымен айналысқан жемісті суретші және жазушы болды.

Хамди Парижде француз ориенталист мектебінің екі көрнекті суретшісі Гюстав Буланжер мен Жан-Леон Жеромның қолынан сурет өнерін оқыды.

Жером мен Буланжермен бірге зерттеп, еуропалық ориенталистлар мотивтерін қайта шығарса да. Хамдидің картиналары Османлы тақырыптарын өз замандастарынан өзгеше көрсетеді, ең алдымен оларға белсенді және интеллектуалдық рөлдерді беру арқылы.

Көзі тірісінде оның жұмыстары Түркияға қарағанда Еуропада жиі қойылды. &lt;ref&gt;Елдем, Эдхем (2012 жылдың 1 қаңтары). «Осман Хамди Бей және оның картиналарын түсіну». Муқарнас онлайн. 29(1): 339–383.&lt;/ref&gt;

1880 жылдан бастап ол Парижде, Венада, Берлинде, Мюнхенде және Лондонда көрмеге қойылып, сондай-ақ Ыстанбұлда салон ашты.

Оның еңбектері шыдамды және саналы әдісті көрсетеді және оны өнер тарихының құжаттары ретінде қарастыруға болады. Ол түрік бейнелеу дәстүрімен бірінші болып ажырасуға батылы бар еді.&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;170&quot;&gt;
Сурет:Osman Hamdi Bey - Arzuhalci , Public Scribe - Google Art Project.jpg|alt=|&quot;''Хатшы''&quot; (1910.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey - Kur’an Tilaveti , Reciting the Quran - Google Art Project.jpg|alt=|&quot;''Құран оқыған адам''&quot; (1910.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey - Naile Hanım Portresi , Portrait of Naile Hanım - Google Art Project.jpg|alt=|&quot;''Леди Нил''&quot; (1910.ж)
Сурет:Osman hamdi bey mihrap.jpg|alt=|&quot;''Михраб''&quot; (1901.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey - The Tortoise Trainer - Google Art Project.jpg|alt=|&quot;''Тасбақа жаттықтырушысы''&quot; (1906.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey 002.jpg|alt=|&quot;''Серуендегі әйелдер''&quot; (1887.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey 005.jpg|alt=|&quot;''Гаремнен''&quot; (1880.ж)
Сурет:1888 Bey Persischer Teppichhändler auf der Straße anagoria.JPG|alt=|&quot;''Көшедегі парсы кілемдерін сатушы''&quot; (1888.ж)
Сурет:Osman-hamdi-bey-girl-reciting-qu-ran-1880.jpg|alt=|Құран оқыған қыз (1880.ж)
Сурет:Reading the Coran, 1890.jpg|alt=|&quot;''Құран оқу''&quot; (1890.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey - Two Musician Girls - Google Art Project.jpg|alt=|&quot;''Екі музыкант қыз''&quot; (1880.ж)
Сурет:Osman hamdi bey silah taciri.jpg|alt=|&quot;''Қару сатушы''&quot; (1908.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey 004.jpg|alt=|&quot;''Мешіт алдындағы әйелдер''&quot; (1882.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey - Kahve Ocağı (2B low resolution).jpg|alt=|&quot;''Кофе үстелі''&quot; (1879.ж)
Сурет:A Lady of Constantinople - Osman Hamdi Bey.jpg|alt=|&quot;''Константинополь ханымы''&quot; (1881.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey - Leylak Toplayan Kız.jpg|alt=|&quot;''Сирень жинайтын қыз''&quot; (1881.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey Kökenoğlu Riza Efendi.jpg|alt=|&quot;''Көкенұлы Риза Эфенди''&quot; (1871.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey Girl with Pink Cap.jpg|alt=|&quot;''Қызғылт қалпақ киген қыз''&quot; (1904.ж)
&lt;/gallery&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Түркия суретшілері]]
[[Санат:Түркия археологтары]]</text>
      <sha1>jdsny38bv5namhrdb516z9s5yzlv93n</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054891</id>
      <parentid>3054888</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T20:30:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dimash Kenesbek</username>
        <id>102199</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11233" xml:space="preserve">{{Суретші
|есімі=Осман Хамди Бей
|шынайы есімі={{Lang-tr|Osman Hamdi Bey}}
|суреті=Osman Hamdi Bey.jpg
|сурет ені=200px
|туған кездегі есімі=Осман Хамди
|туған күні=30.12.1842
|туған жері={{Туғанжері|Ыстанбұл|Ыстанбұлда}}, [[Осман империясы]]
|қайтыс болған күні=24.01.1910
|қайтыс болған жері={{Қайтысболғанжері|Ыстанбұл|Ыстанбұлда}}, [[Осман империясы]]
|азаматтығы={{Байрақ|Осман империясы}}
|жанры=Портрет, Фигуративизм
|өнер ағымы=Ориентализм
|атақты қолөнерлері=''&quot;Тасбақа жаттықтырушысы&quot; (1906.ж)''
|Commons=Osman Hamdi Bey
}}
'''Осман Хамди Бей''' ({{Lang-tr|Osman Hamdi Bey}}) — түрік өнертанушысы, зияткер, мұражай қараушысы, сонымен қатар көрнекті ізашар суретші. Ол сондай-ақ тәжірибелі археолог болды және Түркияда осы істе ізашар болып саналады.

Ол Ыстанбұл археологиялық мұражайы мен Ыстанбұл бейнелеу өнері академиясының негізін қалаушы болды, ол бүгінде Мимар Синан бейнелеу өнері университеті ретінде белгілі. Ол сонымен бірге Кадыкёйдің (Ыстанбұлдың әкімшілік ауданы) алғашқы мэрі болды.

== Өмірбаян ==
Осман Хамди 1842 жылы 30 желтоқсанда Ыстанбұлда Османлы бас уәзірі Ибраһим Эдхем пашаның отбасында дүниеге келген.

Ибраһим Эдхем Паша Хиос аралынан шыққан және грек тегі. Жастайынан жетім қалған.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Shaw, Wendy M. K. (12 June 2003). ''Possessors and possessed: museums, archaeology, and the visualization of history in the late Ottoman Empire''. University of California Press. p. 2003.&lt;/ref&gt; Хиостағы қырғыннан кейін&lt;ref&gt;Литтелл, Элиаким (1888). Өмір ғасыры. The Living Age Co. 614 бет. OCLC 10173561. Едхем паша грек шыққан, таза және ашылмаған, ол әлі күнге дейін Хиос аралынан ұрланған, сол жерде үлкен қырғын кезінде&lt;/ref&gt; оны Хюсрев паша&lt;ref&gt;&quot;Тасбақа тамшысы&quot;, Осман Хамди бейдің романы, Эмре Кан, есік басылымдары, 2008, 200-201 беттер&lt;/ref&gt; асырап алды және ақырында Осман империясының билеуші ​​табының қатарына көтерілді. 

Осман Хамди Ыстанбұлдың Бешикташ орамында бастауыш мектепке барды;&lt;ref&gt;Британ энциклопедиясы, 7-том, Хью Чишолма өңдеген (1911), 3; &quot;Константинополь, Түркия империясының астанасы...&quot;.&lt;/ref&gt; содан кейін ол алдымен Ыстанбұлда (1856), содан кейін Парижде (1860) заң мамандығы бойынша білім алды. Алайда, оның орнына ол сурет салуды шешті, заң бағдарламасын тастап, француз шығыстанушылары Жан-Леон Жером мен Гюстав Буланжерден оқыды.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Сол кездегі бейнелеу өнерінің халықаралық астанасы Парижде тоғыз жыл болған кезінде ол өз заманындағы көркемдік дамуға үлкен қызығушылық танытты.&lt;ref&gt;Блум Дж. және Блэр с., Гроув Ислам өнері және сәулет энциклопедиясы, Оксфорд университетінің баспасы, 2009, 3 Том, 361 бет&lt;/ref&gt;
[[Сурет:Osman hamdi genclik.jpg|солға|нобай|215x215 нүкте|Осман Хамди Бей жас кезінде (1860.ж)]]
Оның Парижде болуы Османлы сұлтанының Батыс Еуропаға жасаған алғашқы сапары болды, сол кезде Сұлтан [[Әбділғазиз (Османлы сұлтаны)|Әбділғазиз]] император III Наполеон Дүниежүзілік көрмеге (1867) шақырды. Ол сондай-ақ Парижде көптеген «''Жас Османдықтар''»-мен кездесті және олардың либералдық идеяларымен таныс болғанымен, ол сұлтанға адал, османлы пашасының ұлы болғандықтан, олардың саяси қызметіне қатыспады және оларға қарсылық көрсетпеді ескі абсолюттік жүйе. Осман Хамди Бей де өзінің алғашқы француз әйелі Маримен студент кезінде Парижде танысқан. Әкесінің батасын алғаннан кейін ол 1869 жылы қайтып оралғанда Стамбулға еріп, екеуі үйленіп, екі қызды болды.

Осман империясына оралғаннан кейін ол Бағдад провинциясына Ахмет Паша әкімшілік тобының құрамында жіберілді (1876 жылы алғашқы Османлы Конституциясын қабылдаған &quot;''жас османдықтар''&quot; арасындағы жетекші саясаткер және реформатор, Ахмет паша 1876 – 1877 жылдары Ұлы Визир болды, оның орнына Османның әкесі Ибраһим Эдхем паша келді).&lt;ref&gt;У. Шоу, 98 бет&lt;/ref&gt;

1871 жылы Осман Хамди Ыстамбұлға сарайдың хаттама бөлімі директорының орынбасары болып оралды.

1870 жылдары ол Османлы бюрократиясының жоғарғы эшелонында бірнеше тапсырмаларды орындады. Ол 1875 жылы Кадыкёйдың бірінші әкімі болып тағайындалды және бір жыл қызметте қалды.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=&quot;Хамди мырзаның қайтыс болғанына 100 жыл болды, ол менің алғашқы Кадыкөй қаламды аралап көрді. Бір жылы ол құрметпен еске алынды&quot;|url=https://web.archive.org/web/20150219104318/http://www.kadikoy.bel.tr/haberDetay.aspx?haberID=497|lang=tr}}&lt;/ref&gt;

== Еңбектері ==
Осман Хамди таяу шығыстағы археология, саяхат және халық әдет-ғұрыптарымен айналысқан жемісті суретші және жазушы болды.

Хамди Парижде француз ориенталист мектебінің екі көрнекті суретшісі Гюстав Буланжер мен Жан-Леон Жеромның қолынан сурет өнерін оқыды.

Жером мен Буланжермен бірге зерттеп, еуропалық ориенталистлар мотивтерін қайта шығарса да. Хамдидің картиналары Османлы тақырыптарын өз замандастарынан өзгеше көрсетеді, ең алдымен оларға белсенді және интеллектуалдық рөлдерді беру арқылы.

Көзі тірісінде оның жұмыстары Түркияға қарағанда Еуропада жиі қойылды. &lt;ref&gt;Елдем, Эдхем (2012 жылдың 1 қаңтары). «Осман Хамди Бей және оның картиналарын түсіну». Муқарнас онлайн. 29(1): 339–383.&lt;/ref&gt;

1880 жылдан бастап ол Парижде, Венада, Берлинде, Мюнхенде және Лондонда көрмеге қойылып, сондай-ақ Ыстанбұлда салон ашты.

Оның еңбектері шыдамды және саналы әдісті көрсетеді және оны өнер тарихының құжаттары ретінде қарастыруға болады. Ол түрік бейнелеу дәстүрімен бірінші болып ажырасуға батылы бар еді.&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;170&quot;&gt;
Сурет:Osman Hamdi Bey - Arzuhalci , Public Scribe - Google Art Project.jpg|alt=|&quot;''Хатшы''&quot; (1910.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey - Kur’an Tilaveti , Reciting the Quran - Google Art Project.jpg|alt=|&quot;''Құран оқыған адам''&quot; (1910.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey - Naile Hanım Portresi , Portrait of Naile Hanım - Google Art Project.jpg|alt=|&quot;''Леди Найле ханым''&quot; (1910.ж)
Сурет:Osman hamdi bey mihrap.jpg|alt=|&quot;''Михраб''&quot; (1901.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey - The Tortoise Trainer - Google Art Project.jpg|alt=|&quot;''Тасбақа жаттықтырушысы''&quot; (1906.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey 002.jpg|alt=|&quot;''Серуендегі әйелдер''&quot; (1887.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey 005.jpg|alt=|&quot;''Гаремнен''&quot; (1880.ж)
Сурет:1888 Bey Persischer Teppichhändler auf der Straße anagoria.JPG|alt=|&quot;''Көшедегі парсы кілемдерін сатушы''&quot; (1888.ж)
Сурет:Osman-hamdi-bey-girl-reciting-qu-ran-1880.jpg|alt=|Құран оқыған қыз (1880.ж)
Сурет:Reading the Coran, 1890.jpg|alt=|&quot;''Құран оқу''&quot; (1890.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey - Two Musician Girls - Google Art Project.jpg|alt=|&quot;''Екі музыкант қыз''&quot; (1880.ж)
Сурет:Osman hamdi bey silah taciri.jpg|alt=|&quot;''Қару сатушы''&quot; (1908.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey 004.jpg|alt=|&quot;''Мешіт алдындағы әйелдер''&quot; (1882.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey - Kahve Ocağı (2B low resolution).jpg|alt=|&quot;''Кофе үстелі''&quot; (1879.ж)
Сурет:A Lady of Constantinople - Osman Hamdi Bey.jpg|alt=|&quot;''Константинополь ханымы''&quot; (1881.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey - Leylak Toplayan Kız.jpg|alt=|&quot;''Сирень жинайтын қыз''&quot; (1881.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey Kökenoğlu Riza Efendi.jpg|alt=|&quot;''Көкенұлы Риза Эфенди''&quot; (1871.ж)
Сурет:Osman Hamdi Bey Girl with Pink Cap.jpg|alt=|&quot;''Қызғылт қалпақ киген қыз''&quot; (1904.ж)
&lt;/gallery&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Түркия суретшілері]]
[[Санат:Түркия археологтары]]</text>
      <sha1>cwyzv7yce7gx91rftn5olz0oflnur9i</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Конгаз</title>
    <ns>0</ns>
    <id>685542</id>
    <revision>
      <id>3054790</id>
      <parentid>3054786</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T12:04:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Экономикасы */ дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9256" xml:space="preserve">{{Елді мекен
 |статусы                 = 
 |қазақша атауы           = Конгаз
 |шынайы атауы            = {{lang-gag|Kongaz}}
 |сурет                   = 
 |сурет атауы             = 
 |жағдайы                 = 
 |ел                      = Молдова
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir =N |lat_deg =46 |lat_min =06 |lat_sec =33    
  |lon_dir =E |lon_deg =28 |lon_min =36 |lon_sec =16
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |аймақ түрі              = 
 |аймағы                  = Ғағауызстан
 |кестедегі аймақ         = 
 |аудан түрі              = 
 |ауданы                  = 
 |кестедегі аудан         = Комрат
 |қауым округі түрі       = 
 |қауым округі            = 
 |кестедегі қауым округі  =  
 |қауым түрі              = 
 |қауым                   = 
 |кестедегі қауым         = 
 |ішкі бөлінісі           = коммуна
 |басшының түрi           = 
 |басшысы                 = 
 |құрылған уақыты         = 1811
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 129,8
 |биiктiктiң түрi         = 
 |орталығының биiктігі    = 
 |климаты                 = 
 |ресми тілі              = 
  |тұрғыны                = 12 327
  |санақ жылы             = 2004
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 96,12% - [[ғағауыздар]], 1,22% - [[молдовандар]], 1,04% - [[орыстар]],
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |уақыт белдеуі           = +2:00
 |DST                     = 
 |телефон коды            = +373 298 -----
 |пошта индексі           = MD-3819
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = GE 
 |идентификатор түрі      = 
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   = 
 |сайт тілі               = 
}}
'''Конгаз''' ({{lang-gag|Kongaz}}; молд. Congaz) — [[Молдова]]ның оңтүстігіндегі ауыл. [[Ғағауызстан]]ның Комрат ауданының құрамына кіреді.&lt;ref&gt;с.Конгаз  https://www.gagauzia.md/ru/ato-gagauziya/naselennyie-punktyi/komratskij-rajon/s.-kongaz.html&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Конгаз на карте Молдовы, https://tm.maptons.com/3383942&lt;/ref&gt;

== Сипаттама ==
Конгаз – осы аттас коммунадағы жалғыз ауыл. Ауыл [[Комрат]]тан 23 км және [[Кишинев]]тен 125 км қашықтықта орналасқан.&lt;ref&gt;Конгаз https://chrontime.com/city-md-Congas&lt;/ref&gt; Аймақтың жалпы ауданы 129,8 шаршы метр, бұл ауданының 15,2% құрайды.

Ауыл аумағының ұзындығы 8 шақырымдай. Ауылдың шығыс шетіне тікелей жақын жерде Ялпуг өзені солтүстіктен оңтүстікке ағып жатыр. Елді мекеннің солтүстік-шығыс шетінен 0,2 км қашықтықта Ялпуг өзенінің оң саласы болып табылатын Карсэу өзенінің сағасы орналасқан. Ауыл маңында орналасқан ең ірі су қоймасы ауылдың солтүстік шетінен 400 метр жерде орналасқан Конгаз су қоймасы.&lt;ref&gt;Село Конгаз, АТО Гагаузия https://www.komandirovka.ru/cities/kongaz/&lt;/ref&gt;

Бұл ауыл Молдовада ғана емес, бүкіл Еуропадағы, тіпті дүние жүзіндегі ең үлкен ауыл. Мұны, Википедия Гиннестің рекордтар кітабына сілтеме жасай отырып, Конгаз халқының саны бойынша Еуропадағы ең үлкен он ауылдың қатарына кіретінін айтқан.&lt;ref&gt;КОНГАЗ: ЧЕМ ЖИВЁТ САМОЕ БОЛЬШОЕ СЕЛО МОЛДОВЫ https://locals.md/2019/kongaz-chem-zhivyot-samoe-bolshoe-selo-moldovyi/&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
2004 жылғы халық санағы бойынша ауылда 12327 адам тұрса, оның 50,34%-ы ерлер, 49,66%-ы әйелдер. Халықтың ұлттық құрамы: 
*96,12% - [[ғағауыздар]],
*1,22% - [[молдовандар]], 
*1,04% - [[орыстар]],
*0,74% - [[украиндар]],   
*0,50% - [[бұлғарлар]], 
*0,19% - [[сығандар]], 
*0,19% - басқа ұлттар.&lt;ref&gt;Конгаз, Гагаузия, АТО https://moldovenii.md/ru/city/details/id/1662&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
&quot;Конгаз&quot; атауы осы жердегі бұрынғы татар ауылынан атауынан сақталған. [[Түрік тілі]]нде &quot;конгаз&quot; &quot;отырған қаз&quot; дегенді білдіреді. Ғағауздардың онда өмір сүргені туралы алғашқы деректер 1793 жылдан басталады.

Алғашқы ағаш [[шіркеу]] 1828 жылы салынған. Оның орнына екінші тас шіркеу 1883 жылы салынған. 1912 жылы Конгазда екі кластық министрлік, бір кластық діни мектеп болды. 1847 жылы Конгаз ауылында 186 отбасы болған, жалпы халық саны 1215 адам болған. 1915 жылы 782 шаруашылық, 3128 ер адам және 2906 әйел адам болған.&lt;ref&gt;Село Конгаз (Kongaz) http://klise.ru/index.php/2011-04-02-16-10-13/889-kongaz&lt;/ref&gt;

== Экономикасы ==
Конгаз аумағында 300-ге жуық шаруашылық субъектілері, 6 ірі ауылшаруашылық кәсіпорны және 145 шаруа қожалығы, 12 өнеркәсіптік кәсіпорын тіркелген, оның ішінде «Асена Текстиль» ЖШС зауытының филиалы&lt;ref&gt;«ОБЪЕМЫ ПРОИЗВОДСТВА СОХРАНЯЮТСЯ». НА ФАБРИКЕ В КОНГАЗЕ ВВЕЛИ ПРОГРАММУ ПОДДЕРЖКИ СОТРУДНИКОВ И ИХ СЕМЕЙ https://www.gagauzinfo.md/top2/66953-obemy-proizvodstva-sohranyayutsya-na-fabrike-v-kongaze-vveli-programmu-podderzhki-sotrudnikov-i-ih-semey.html&lt;/ref&gt;, «Текка» ЖШС шарап зауыты,&lt;ref&gt;ООО «Текка» https://xn----8sbnadqrtzjid0d5cj.cybo.com/MD-biz/%D0%BE%D0%BE%D0%BE-%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%BA%D0%B0&lt;/ref&gt; «КСТЕГ» жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің шұжық цехы, диірмендер «Велимол Прод» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі, «Дермен» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі, «Морой» ЖШС, ИП.Монолов, жиһаз шығаратын «Кариф Мобила» ЖШС, «Магвилд» ЖШС тігін кәсіпорны, май бұрғылау және шағын наубайхана, т.б.бар.

Ауылда 58 сауда кәсіпорны, жиһаз, автобөлшектер, құрылыс материалдары, оргтехника сататын мамандандырылған сауда желісі, 397 сауда орнына арналған базар бар. Тұрмыстық қызмет көрсету кәсіпорындарының желісі дамыған. 6 құрылыс ұйымы, 3 көлік компаниясы (оның ішінде RG-Cargo халықаралық тасымалдаумен айналысады), коммерциялық банктердің 3 филиалы және сақтандыру ұйымдарының 3 филиалы бар.&lt;ref&gt;Конгаз http://travellers.ru/city-kongaz&lt;/ref&gt;

== Әлеуметтік салалар ==
Конгаз ауылының аумағында әлеуметтік нысандар:&lt;ref&gt;Конгаз https://www.congaz.md/istoriya/&lt;/ref&gt; 
*5 мектепке дейінгі мекеме, 
*1 мектеп-интернат, 
*2 лицей, 
*2 гимназия, 
*1 сауықтыру лагері, 
*мәдениет үйі, 
*6 кітапхана, 
*сауықтыру орталығы
*Православие шіркеуі бар.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Молдова елді мекендері]]</text>
      <sha1>jytg33f8guws0u9ms8zsdwxrjapdmce</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054791</id>
      <parentid>3054790</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T12:05:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Экономикасы */ дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9372" xml:space="preserve">{{Елді мекен
 |статусы                 = 
 |қазақша атауы           = Конгаз
 |шынайы атауы            = {{lang-gag|Kongaz}}
 |сурет                   = 
 |сурет атауы             = 
 |жағдайы                 = 
 |ел                      = Молдова
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir =N |lat_deg =46 |lat_min =06 |lat_sec =33    
  |lon_dir =E |lon_deg =28 |lon_min =36 |lon_sec =16
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |аймақ түрі              = 
 |аймағы                  = Ғағауызстан
 |кестедегі аймақ         = 
 |аудан түрі              = 
 |ауданы                  = 
 |кестедегі аудан         = Комрат
 |қауым округі түрі       = 
 |қауым округі            = 
 |кестедегі қауым округі  =  
 |қауым түрі              = 
 |қауым                   = 
 |кестедегі қауым         = 
 |ішкі бөлінісі           = коммуна
 |басшының түрi           = 
 |басшысы                 = 
 |құрылған уақыты         = 1811
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 129,8
 |биiктiктiң түрi         = 
 |орталығының биiктігі    = 
 |климаты                 = 
 |ресми тілі              = 
  |тұрғыны                = 12 327
  |санақ жылы             = 2004
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 96,12% - [[ғағауыздар]], 1,22% - [[молдовандар]], 1,04% - [[орыстар]],
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |уақыт белдеуі           = +2:00
 |DST                     = 
 |телефон коды            = +373 298 -----
 |пошта индексі           = MD-3819
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = GE 
 |идентификатор түрі      = 
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   = 
 |сайт тілі               = 
}}
'''Конгаз''' ({{lang-gag|Kongaz}}; молд. Congaz) — [[Молдова]]ның оңтүстігіндегі ауыл. [[Ғағауызстан]]ның Комрат ауданының құрамына кіреді.&lt;ref&gt;с.Конгаз  https://www.gagauzia.md/ru/ato-gagauziya/naselennyie-punktyi/komratskij-rajon/s.-kongaz.html&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Конгаз на карте Молдовы, https://tm.maptons.com/3383942&lt;/ref&gt;

== Сипаттама ==
Конгаз – осы аттас коммунадағы жалғыз ауыл. Ауыл [[Комрат]]тан 23 км және [[Кишинев]]тен 125 км қашықтықта орналасқан.&lt;ref&gt;Конгаз https://chrontime.com/city-md-Congas&lt;/ref&gt; Аймақтың жалпы ауданы 129,8 шаршы метр, бұл ауданының 15,2% құрайды.

Ауыл аумағының ұзындығы 8 шақырымдай. Ауылдың шығыс шетіне тікелей жақын жерде Ялпуг өзені солтүстіктен оңтүстікке ағып жатыр. Елді мекеннің солтүстік-шығыс шетінен 0,2 км қашықтықта Ялпуг өзенінің оң саласы болып табылатын Карсэу өзенінің сағасы орналасқан. Ауыл маңында орналасқан ең ірі су қоймасы ауылдың солтүстік шетінен 400 метр жерде орналасқан Конгаз су қоймасы.&lt;ref&gt;Село Конгаз, АТО Гагаузия https://www.komandirovka.ru/cities/kongaz/&lt;/ref&gt;

Бұл ауыл Молдовада ғана емес, бүкіл Еуропадағы, тіпті дүние жүзіндегі ең үлкен ауыл. Мұны, Википедия Гиннестің рекордтар кітабына сілтеме жасай отырып, Конгаз халқының саны бойынша Еуропадағы ең үлкен он ауылдың қатарына кіретінін айтқан.&lt;ref&gt;КОНГАЗ: ЧЕМ ЖИВЁТ САМОЕ БОЛЬШОЕ СЕЛО МОЛДОВЫ https://locals.md/2019/kongaz-chem-zhivyot-samoe-bolshoe-selo-moldovyi/&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
2004 жылғы халық санағы бойынша ауылда 12327 адам тұрса, оның 50,34%-ы ерлер, 49,66%-ы әйелдер. Халықтың ұлттық құрамы: 
*96,12% - [[ғағауыздар]],
*1,22% - [[молдовандар]], 
*1,04% - [[орыстар]],
*0,74% - [[украиндар]],   
*0,50% - [[бұлғарлар]], 
*0,19% - [[сығандар]], 
*0,19% - басқа ұлттар.&lt;ref&gt;Конгаз, Гагаузия, АТО https://moldovenii.md/ru/city/details/id/1662&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
&quot;Конгаз&quot; атауы осы жердегі бұрынғы татар ауылынан атауынан сақталған. [[Түрік тілі]]нде &quot;конгаз&quot; &quot;отырған қаз&quot; дегенді білдіреді. Ғағауздардың онда өмір сүргені туралы алғашқы деректер 1793 жылдан басталады.

Алғашқы ағаш [[шіркеу]] 1828 жылы салынған. Оның орнына екінші тас шіркеу 1883 жылы салынған. 1912 жылы Конгазда екі кластық министрлік, бір кластық діни мектеп болды. 1847 жылы Конгаз ауылында 186 отбасы болған, жалпы халық саны 1215 адам болған. 1915 жылы 782 шаруашылық, 3128 ер адам және 2906 әйел адам болған.&lt;ref&gt;Село Конгаз (Kongaz) http://klise.ru/index.php/2011-04-02-16-10-13/889-kongaz&lt;/ref&gt;

== Экономикасы ==
Конгаз аумағында 300-ге жуық шаруашылық субъектілері, 6 ірі ауылшаруашылық кәсіпорны және 145 шаруа қожалығы, 12 өнеркәсіптік кәсіпорын тіркелген, оның ішінде «Асена Текстиль» ЖШС зауытының филиалы&lt;ref&gt;«ОБЪЕМЫ ПРОИЗВОДСТВА СОХРАНЯЮТСЯ». НА ФАБРИКЕ В КОНГАЗЕ ВВЕЛИ ПРОГРАММУ ПОДДЕРЖКИ СОТРУДНИКОВ И ИХ СЕМЕЙ https://www.gagauzinfo.md/top2/66953-obemy-proizvodstva-sohranyayutsya-na-fabrike-v-kongaze-vveli-programmu-podderzhki-sotrudnikov-i-ih-semey.html&lt;/ref&gt;, «Текка» ЖШС шарап зауыты,&lt;ref&gt;ООО «Текка» https://xn----8sbnadqrtzjid0d5cj.cybo.com/MD-biz/%D0%BE%D0%BE%D0%BE-%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%BA%D0%B0&lt;/ref&gt; «КСТЕГ» жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің шұжық цехы,&lt;ref&gt;Кстег-Конгаз ООО http://b2bpoisk.ru/%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F/299141&lt;/ref&gt; диірмендер «Велимол Прод» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі, «Дермен» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі, «Морой» ЖШС, ИП.Монолов, жиһаз шығаратын «Кариф Мобила» ЖШС, «Магвилд» ЖШС тігін кәсіпорны, май бұрғылау және шағын наубайхана, т.б.бар.

Ауылда 58 сауда кәсіпорны, жиһаз, автобөлшектер, құрылыс материалдары, оргтехника сататын мамандандырылған сауда желісі, 397 сауда орнына арналған базар бар. Тұрмыстық қызмет көрсету кәсіпорындарының желісі дамыған. 6 құрылыс ұйымы, 3 көлік компаниясы (оның ішінде RG-Cargo халықаралық тасымалдаумен айналысады), коммерциялық банктердің 3 филиалы және сақтандыру ұйымдарының 3 филиалы бар.&lt;ref&gt;Конгаз http://travellers.ru/city-kongaz&lt;/ref&gt;

== Әлеуметтік салалар ==
Конгаз ауылының аумағында әлеуметтік нысандар:&lt;ref&gt;Конгаз https://www.congaz.md/istoriya/&lt;/ref&gt; 
*5 мектепке дейінгі мекеме, 
*1 мектеп-интернат, 
*2 лицей, 
*2 гимназия, 
*1 сауықтыру лагері, 
*мәдениет үйі, 
*6 кітапхана, 
*сауықтыру орталығы
*Православие шіркеуі бар.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Молдова елді мекендері]]</text>
      <sha1>osnhsqq30kt7sogrg7skhkvbdfc7z2m</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054793</id>
      <parentid>3054791</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T12:08:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Экономикасы */ дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9453" xml:space="preserve">{{Елді мекен
 |статусы                 = 
 |қазақша атауы           = Конгаз
 |шынайы атауы            = {{lang-gag|Kongaz}}
 |сурет                   = 
 |сурет атауы             = 
 |жағдайы                 = 
 |ел                      = Молдова
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir =N |lat_deg =46 |lat_min =06 |lat_sec =33    
  |lon_dir =E |lon_deg =28 |lon_min =36 |lon_sec =16
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |аймақ түрі              = 
 |аймағы                  = Ғағауызстан
 |кестедегі аймақ         = 
 |аудан түрі              = 
 |ауданы                  = 
 |кестедегі аудан         = Комрат
 |қауым округі түрі       = 
 |қауым округі            = 
 |кестедегі қауым округі  =  
 |қауым түрі              = 
 |қауым                   = 
 |кестедегі қауым         = 
 |ішкі бөлінісі           = коммуна
 |басшының түрi           = 
 |басшысы                 = 
 |құрылған уақыты         = 1811
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 129,8
 |биiктiктiң түрi         = 
 |орталығының биiктігі    = 
 |климаты                 = 
 |ресми тілі              = 
  |тұрғыны                = 12 327
  |санақ жылы             = 2004
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 96,12% - [[ғағауыздар]], 1,22% - [[молдовандар]], 1,04% - [[орыстар]],
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |уақыт белдеуі           = +2:00
 |DST                     = 
 |телефон коды            = +373 298 -----
 |пошта индексі           = MD-3819
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = GE 
 |идентификатор түрі      = 
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   = 
 |сайт тілі               = 
}}
'''Конгаз''' ({{lang-gag|Kongaz}}; молд. Congaz) — [[Молдова]]ның оңтүстігіндегі ауыл. [[Ғағауызстан]]ның Комрат ауданының құрамына кіреді.&lt;ref&gt;с.Конгаз  https://www.gagauzia.md/ru/ato-gagauziya/naselennyie-punktyi/komratskij-rajon/s.-kongaz.html&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Конгаз на карте Молдовы, https://tm.maptons.com/3383942&lt;/ref&gt;

== Сипаттама ==
Конгаз – осы аттас коммунадағы жалғыз ауыл. Ауыл [[Комрат]]тан 23 км және [[Кишинев]]тен 125 км қашықтықта орналасқан.&lt;ref&gt;Конгаз https://chrontime.com/city-md-Congas&lt;/ref&gt; Аймақтың жалпы ауданы 129,8 шаршы метр, бұл ауданының 15,2% құрайды.

Ауыл аумағының ұзындығы 8 шақырымдай. Ауылдың шығыс шетіне тікелей жақын жерде Ялпуг өзені солтүстіктен оңтүстікке ағып жатыр. Елді мекеннің солтүстік-шығыс шетінен 0,2 км қашықтықта Ялпуг өзенінің оң саласы болып табылатын Карсэу өзенінің сағасы орналасқан. Ауыл маңында орналасқан ең ірі су қоймасы ауылдың солтүстік шетінен 400 метр жерде орналасқан Конгаз су қоймасы.&lt;ref&gt;Село Конгаз, АТО Гагаузия https://www.komandirovka.ru/cities/kongaz/&lt;/ref&gt;

Бұл ауыл Молдовада ғана емес, бүкіл Еуропадағы, тіпті дүние жүзіндегі ең үлкен ауыл. Мұны, Википедия Гиннестің рекордтар кітабына сілтеме жасай отырып, Конгаз халқының саны бойынша Еуропадағы ең үлкен он ауылдың қатарына кіретінін айтқан.&lt;ref&gt;КОНГАЗ: ЧЕМ ЖИВЁТ САМОЕ БОЛЬШОЕ СЕЛО МОЛДОВЫ https://locals.md/2019/kongaz-chem-zhivyot-samoe-bolshoe-selo-moldovyi/&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
2004 жылғы халық санағы бойынша ауылда 12327 адам тұрса, оның 50,34%-ы ерлер, 49,66%-ы әйелдер. Халықтың ұлттық құрамы: 
*96,12% - [[ғағауыздар]],
*1,22% - [[молдовандар]], 
*1,04% - [[орыстар]],
*0,74% - [[украиндар]],   
*0,50% - [[бұлғарлар]], 
*0,19% - [[сығандар]], 
*0,19% - басқа ұлттар.&lt;ref&gt;Конгаз, Гагаузия, АТО https://moldovenii.md/ru/city/details/id/1662&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
&quot;Конгаз&quot; атауы осы жердегі бұрынғы татар ауылынан атауынан сақталған. [[Түрік тілі]]нде &quot;конгаз&quot; &quot;отырған қаз&quot; дегенді білдіреді. Ғағауздардың онда өмір сүргені туралы алғашқы деректер 1793 жылдан басталады.

Алғашқы ағаш [[шіркеу]] 1828 жылы салынған. Оның орнына екінші тас шіркеу 1883 жылы салынған. 1912 жылы Конгазда екі кластық министрлік, бір кластық діни мектеп болды. 1847 жылы Конгаз ауылында 186 отбасы болған, жалпы халық саны 1215 адам болған. 1915 жылы 782 шаруашылық, 3128 ер адам және 2906 әйел адам болған.&lt;ref&gt;Село Конгаз (Kongaz) http://klise.ru/index.php/2011-04-02-16-10-13/889-kongaz&lt;/ref&gt;

== Экономикасы ==
Конгаз аумағында 300-ге жуық шаруашылық субъектілері, 6 ірі ауылшаруашылық кәсіпорны және 145 шаруа қожалығы, 12 өнеркәсіптік кәсіпорын тіркелген, оның ішінде «Асена Текстиль» ЖШС зауытының филиалы&lt;ref&gt;«ОБЪЕМЫ ПРОИЗВОДСТВА СОХРАНЯЮТСЯ». НА ФАБРИКЕ В КОНГАЗЕ ВВЕЛИ ПРОГРАММУ ПОДДЕРЖКИ СОТРУДНИКОВ И ИХ СЕМЕЙ https://www.gagauzinfo.md/top2/66953-obemy-proizvodstva-sohranyayutsya-na-fabrike-v-kongaze-vveli-programmu-podderzhki-sotrudnikov-i-ih-semey.html&lt;/ref&gt;, «Текка» ЖШС шарап зауыты,&lt;ref&gt;ООО «Текка» https://xn----8sbnadqrtzjid0d5cj.cybo.com/MD-biz/%D0%BE%D0%BE%D0%BE-%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%BA%D0%B0&lt;/ref&gt; «КСТЕГ» жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің шұжық цехы,&lt;ref&gt;Кстег-Конгаз ООО http://b2bpoisk.ru/%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F/299141&lt;/ref&gt; диірмендер «Велимол Прод» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі, «Дермен» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі,&lt;ref&gt;&quot;ДЕРМЕН&quot; ООО https://www.furazh.ru/catalogue/show.php?id=7630&lt;/ref&gt; «Морой» ЖШС, ИП.Монолов, жиһаз шығаратын «Кариф Мобила» ЖШС, «Магвилд» ЖШС тігін кәсіпорны, май бұрғылау және шағын наубайхана, т.б.бар.

Ауылда 58 сауда кәсіпорны, жиһаз, автобөлшектер, құрылыс материалдары, оргтехника сататын мамандандырылған сауда желісі, 397 сауда орнына арналған базар бар. Тұрмыстық қызмет көрсету кәсіпорындарының желісі дамыған. 6 құрылыс ұйымы, 3 көлік компаниясы (оның ішінде RG-Cargo халықаралық тасымалдаумен айналысады), коммерциялық банктердің 3 филиалы және сақтандыру ұйымдарының 3 филиалы бар.&lt;ref&gt;Конгаз http://travellers.ru/city-kongaz&lt;/ref&gt;

== Әлеуметтік салалар ==
Конгаз ауылының аумағында әлеуметтік нысандар:&lt;ref&gt;Конгаз https://www.congaz.md/istoriya/&lt;/ref&gt; 
*5 мектепке дейінгі мекеме, 
*1 мектеп-интернат, 
*2 лицей, 
*2 гимназия, 
*1 сауықтыру лагері, 
*мәдениет үйі, 
*6 кітапхана, 
*сауықтыру орталығы
*Православие шіркеуі бар.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Молдова елді мекендері]]</text>
      <sha1>mh4k5544m0a2h5fmswrwccz98mbtghu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054796</id>
      <parentid>3054793</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T12:14:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Әлеуметтік салалар */ дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9628" xml:space="preserve">{{Елді мекен
 |статусы                 = 
 |қазақша атауы           = Конгаз
 |шынайы атауы            = {{lang-gag|Kongaz}}
 |сурет                   = 
 |сурет атауы             = 
 |жағдайы                 = 
 |ел                      = Молдова
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir =N |lat_deg =46 |lat_min =06 |lat_sec =33    
  |lon_dir =E |lon_deg =28 |lon_min =36 |lon_sec =16
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |аймақ түрі              = 
 |аймағы                  = Ғағауызстан
 |кестедегі аймақ         = 
 |аудан түрі              = 
 |ауданы                  = 
 |кестедегі аудан         = Комрат
 |қауым округі түрі       = 
 |қауым округі            = 
 |кестедегі қауым округі  =  
 |қауым түрі              = 
 |қауым                   = 
 |кестедегі қауым         = 
 |ішкі бөлінісі           = коммуна
 |басшының түрi           = 
 |басшысы                 = 
 |құрылған уақыты         = 1811
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 129,8
 |биiктiктiң түрi         = 
 |орталығының биiктігі    = 
 |климаты                 = 
 |ресми тілі              = 
  |тұрғыны                = 12 327
  |санақ жылы             = 2004
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 96,12% - [[ғағауыздар]], 1,22% - [[молдовандар]], 1,04% - [[орыстар]],
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |уақыт белдеуі           = +2:00
 |DST                     = 
 |телефон коды            = +373 298 -----
 |пошта индексі           = MD-3819
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = GE 
 |идентификатор түрі      = 
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   = 
 |сайт тілі               = 
}}
'''Конгаз''' ({{lang-gag|Kongaz}}; молд. Congaz) — [[Молдова]]ның оңтүстігіндегі ауыл. [[Ғағауызстан]]ның Комрат ауданының құрамына кіреді.&lt;ref&gt;с.Конгаз  https://www.gagauzia.md/ru/ato-gagauziya/naselennyie-punktyi/komratskij-rajon/s.-kongaz.html&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Конгаз на карте Молдовы, https://tm.maptons.com/3383942&lt;/ref&gt;

== Сипаттама ==
Конгаз – осы аттас коммунадағы жалғыз ауыл. Ауыл [[Комрат]]тан 23 км және [[Кишинев]]тен 125 км қашықтықта орналасқан.&lt;ref&gt;Конгаз https://chrontime.com/city-md-Congas&lt;/ref&gt; Аймақтың жалпы ауданы 129,8 шаршы метр, бұл ауданының 15,2% құрайды.

Ауыл аумағының ұзындығы 8 шақырымдай. Ауылдың шығыс шетіне тікелей жақын жерде Ялпуг өзені солтүстіктен оңтүстікке ағып жатыр. Елді мекеннің солтүстік-шығыс шетінен 0,2 км қашықтықта Ялпуг өзенінің оң саласы болып табылатын Карсэу өзенінің сағасы орналасқан. Ауыл маңында орналасқан ең ірі су қоймасы ауылдың солтүстік шетінен 400 метр жерде орналасқан Конгаз су қоймасы.&lt;ref&gt;Село Конгаз, АТО Гагаузия https://www.komandirovka.ru/cities/kongaz/&lt;/ref&gt;

Бұл ауыл Молдовада ғана емес, бүкіл Еуропадағы, тіпті дүние жүзіндегі ең үлкен ауыл. Мұны, Википедия Гиннестің рекордтар кітабына сілтеме жасай отырып, Конгаз халқының саны бойынша Еуропадағы ең үлкен он ауылдың қатарына кіретінін айтқан.&lt;ref&gt;КОНГАЗ: ЧЕМ ЖИВЁТ САМОЕ БОЛЬШОЕ СЕЛО МОЛДОВЫ https://locals.md/2019/kongaz-chem-zhivyot-samoe-bolshoe-selo-moldovyi/&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
2004 жылғы халық санағы бойынша ауылда 12327 адам тұрса, оның 50,34%-ы ерлер, 49,66%-ы әйелдер. Халықтың ұлттық құрамы: 
*96,12% - [[ғағауыздар]],
*1,22% - [[молдовандар]], 
*1,04% - [[орыстар]],
*0,74% - [[украиндар]],   
*0,50% - [[бұлғарлар]], 
*0,19% - [[сығандар]], 
*0,19% - басқа ұлттар.&lt;ref&gt;Конгаз, Гагаузия, АТО https://moldovenii.md/ru/city/details/id/1662&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
&quot;Конгаз&quot; атауы осы жердегі бұрынғы татар ауылынан атауынан сақталған. [[Түрік тілі]]нде &quot;конгаз&quot; &quot;отырған қаз&quot; дегенді білдіреді. Ғағауздардың онда өмір сүргені туралы алғашқы деректер 1793 жылдан басталады.

Алғашқы ағаш [[шіркеу]] 1828 жылы салынған. Оның орнына екінші тас шіркеу 1883 жылы салынған. 1912 жылы Конгазда екі кластық министрлік, бір кластық діни мектеп болды. 1847 жылы Конгаз ауылында 186 отбасы болған, жалпы халық саны 1215 адам болған. 1915 жылы 782 шаруашылық, 3128 ер адам және 2906 әйел адам болған.&lt;ref&gt;Село Конгаз (Kongaz) http://klise.ru/index.php/2011-04-02-16-10-13/889-kongaz&lt;/ref&gt;

== Экономикасы ==
Конгаз аумағында 300-ге жуық шаруашылық субъектілері, 6 ірі ауылшаруашылық кәсіпорны және 145 шаруа қожалығы, 12 өнеркәсіптік кәсіпорын тіркелген, оның ішінде «Асена Текстиль» ЖШС зауытының филиалы&lt;ref&gt;«ОБЪЕМЫ ПРОИЗВОДСТВА СОХРАНЯЮТСЯ». НА ФАБРИКЕ В КОНГАЗЕ ВВЕЛИ ПРОГРАММУ ПОДДЕРЖКИ СОТРУДНИКОВ И ИХ СЕМЕЙ https://www.gagauzinfo.md/top2/66953-obemy-proizvodstva-sohranyayutsya-na-fabrike-v-kongaze-vveli-programmu-podderzhki-sotrudnikov-i-ih-semey.html&lt;/ref&gt;, «Текка» ЖШС шарап зауыты,&lt;ref&gt;ООО «Текка» https://xn----8sbnadqrtzjid0d5cj.cybo.com/MD-biz/%D0%BE%D0%BE%D0%BE-%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%BA%D0%B0&lt;/ref&gt; «КСТЕГ» жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің шұжық цехы,&lt;ref&gt;Кстег-Конгаз ООО http://b2bpoisk.ru/%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F/299141&lt;/ref&gt; диірмендер «Велимол Прод» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі, «Дермен» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі,&lt;ref&gt;&quot;ДЕРМЕН&quot; ООО https://www.furazh.ru/catalogue/show.php?id=7630&lt;/ref&gt; «Морой» ЖШС, ИП.Монолов, жиһаз шығаратын «Кариф Мобила» ЖШС, «Магвилд» ЖШС тігін кәсіпорны, май бұрғылау және шағын наубайхана, т.б.бар.

Ауылда 58 сауда кәсіпорны, жиһаз, автобөлшектер, құрылыс материалдары, оргтехника сататын мамандандырылған сауда желісі, 397 сауда орнына арналған базар бар. Тұрмыстық қызмет көрсету кәсіпорындарының желісі дамыған. 6 құрылыс ұйымы, 3 көлік компаниясы (оның ішінде RG-Cargo халықаралық тасымалдаумен айналысады), коммерциялық банктердің 3 филиалы және сақтандыру ұйымдарының 3 филиалы бар.&lt;ref&gt;Конгаз http://travellers.ru/city-kongaz&lt;/ref&gt;

== Әлеуметтік салалар ==
Конгаз ауылының аумағында әлеуметтік нысандар:&lt;ref&gt;Конгаз https://www.congaz.md/istoriya/&lt;/ref&gt; 
*5 мектепке дейінгі мекеме,&lt;ref&gt;Детские дошкольные учреждения Конгазской примэрии http://klise.ru/index.php/2011-06-21-15-24-22/626-2012-03-22-06-33-30&lt;/ref&gt; 
*1 мектеп-интернат, 
*2 лицей, 
*2 гимназия, 
*1 сауықтыру лагері, 
*мәдениет үйі, 
*6 кітапхана, 
*сауықтыру орталығы
*Православие шіркеуі бар.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Молдова елді мекендері]]</text>
      <sha1>868x3uvtgpz5h2xwbuoxlmwnrdv6cro</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054797</id>
      <parentid>3054796</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T12:17:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Әлеуметтік салалар */ дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9779" xml:space="preserve">{{Елді мекен
 |статусы                 = 
 |қазақша атауы           = Конгаз
 |шынайы атауы            = {{lang-gag|Kongaz}}
 |сурет                   = 
 |сурет атауы             = 
 |жағдайы                 = 
 |ел                      = Молдова
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir =N |lat_deg =46 |lat_min =06 |lat_sec =33    
  |lon_dir =E |lon_deg =28 |lon_min =36 |lon_sec =16
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |аймақ түрі              = 
 |аймағы                  = Ғағауызстан
 |кестедегі аймақ         = 
 |аудан түрі              = 
 |ауданы                  = 
 |кестедегі аудан         = Комрат
 |қауым округі түрі       = 
 |қауым округі            = 
 |кестедегі қауым округі  =  
 |қауым түрі              = 
 |қауым                   = 
 |кестедегі қауым         = 
 |ішкі бөлінісі           = коммуна
 |басшының түрi           = 
 |басшысы                 = 
 |құрылған уақыты         = 1811
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 129,8
 |биiктiктiң түрi         = 
 |орталығының биiктігі    = 
 |климаты                 = 
 |ресми тілі              = 
  |тұрғыны                = 12 327
  |санақ жылы             = 2004
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 96,12% - [[ғағауыздар]], 1,22% - [[молдовандар]], 1,04% - [[орыстар]],
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |уақыт белдеуі           = +2:00
 |DST                     = 
 |телефон коды            = +373 298 -----
 |пошта индексі           = MD-3819
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = GE 
 |идентификатор түрі      = 
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   = 
 |сайт тілі               = 
}}
'''Конгаз''' ({{lang-gag|Kongaz}}; молд. Congaz) — [[Молдова]]ның оңтүстігіндегі ауыл. [[Ғағауызстан]]ның Комрат ауданының құрамына кіреді.&lt;ref&gt;с.Конгаз  https://www.gagauzia.md/ru/ato-gagauziya/naselennyie-punktyi/komratskij-rajon/s.-kongaz.html&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Конгаз на карте Молдовы, https://tm.maptons.com/3383942&lt;/ref&gt;

== Сипаттама ==
Конгаз – осы аттас коммунадағы жалғыз ауыл. Ауыл [[Комрат]]тан 23 км және [[Кишинев]]тен 125 км қашықтықта орналасқан.&lt;ref&gt;Конгаз https://chrontime.com/city-md-Congas&lt;/ref&gt; Аймақтың жалпы ауданы 129,8 шаршы метр, бұл ауданының 15,2% құрайды.

Ауыл аумағының ұзындығы 8 шақырымдай. Ауылдың шығыс шетіне тікелей жақын жерде Ялпуг өзені солтүстіктен оңтүстікке ағып жатыр. Елді мекеннің солтүстік-шығыс шетінен 0,2 км қашықтықта Ялпуг өзенінің оң саласы болып табылатын Карсэу өзенінің сағасы орналасқан. Ауыл маңында орналасқан ең ірі су қоймасы ауылдың солтүстік шетінен 400 метр жерде орналасқан Конгаз су қоймасы.&lt;ref&gt;Село Конгаз, АТО Гагаузия https://www.komandirovka.ru/cities/kongaz/&lt;/ref&gt;

Бұл ауыл Молдовада ғана емес, бүкіл Еуропадағы, тіпті дүние жүзіндегі ең үлкен ауыл. Мұны, Википедия Гиннестің рекордтар кітабына сілтеме жасай отырып, Конгаз халқының саны бойынша Еуропадағы ең үлкен он ауылдың қатарына кіретінін айтқан.&lt;ref&gt;КОНГАЗ: ЧЕМ ЖИВЁТ САМОЕ БОЛЬШОЕ СЕЛО МОЛДОВЫ https://locals.md/2019/kongaz-chem-zhivyot-samoe-bolshoe-selo-moldovyi/&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
2004 жылғы халық санағы бойынша ауылда 12327 адам тұрса, оның 50,34%-ы ерлер, 49,66%-ы әйелдер. Халықтың ұлттық құрамы: 
*96,12% - [[ғағауыздар]],
*1,22% - [[молдовандар]], 
*1,04% - [[орыстар]],
*0,74% - [[украиндар]],   
*0,50% - [[бұлғарлар]], 
*0,19% - [[сығандар]], 
*0,19% - басқа ұлттар.&lt;ref&gt;Конгаз, Гагаузия, АТО https://moldovenii.md/ru/city/details/id/1662&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
&quot;Конгаз&quot; атауы осы жердегі бұрынғы татар ауылынан атауынан сақталған. [[Түрік тілі]]нде &quot;конгаз&quot; &quot;отырған қаз&quot; дегенді білдіреді. Ғағауздардың онда өмір сүргені туралы алғашқы деректер 1793 жылдан басталады.

Алғашқы ағаш [[шіркеу]] 1828 жылы салынған. Оның орнына екінші тас шіркеу 1883 жылы салынған. 1912 жылы Конгазда екі кластық министрлік, бір кластық діни мектеп болды. 1847 жылы Конгаз ауылында 186 отбасы болған, жалпы халық саны 1215 адам болған. 1915 жылы 782 шаруашылық, 3128 ер адам және 2906 әйел адам болған.&lt;ref&gt;Село Конгаз (Kongaz) http://klise.ru/index.php/2011-04-02-16-10-13/889-kongaz&lt;/ref&gt;

== Экономикасы ==
Конгаз аумағында 300-ге жуық шаруашылық субъектілері, 6 ірі ауылшаруашылық кәсіпорны және 145 шаруа қожалығы, 12 өнеркәсіптік кәсіпорын тіркелген, оның ішінде «Асена Текстиль» ЖШС зауытының филиалы&lt;ref&gt;«ОБЪЕМЫ ПРОИЗВОДСТВА СОХРАНЯЮТСЯ». НА ФАБРИКЕ В КОНГАЗЕ ВВЕЛИ ПРОГРАММУ ПОДДЕРЖКИ СОТРУДНИКОВ И ИХ СЕМЕЙ https://www.gagauzinfo.md/top2/66953-obemy-proizvodstva-sohranyayutsya-na-fabrike-v-kongaze-vveli-programmu-podderzhki-sotrudnikov-i-ih-semey.html&lt;/ref&gt;, «Текка» ЖШС шарап зауыты,&lt;ref&gt;ООО «Текка» https://xn----8sbnadqrtzjid0d5cj.cybo.com/MD-biz/%D0%BE%D0%BE%D0%BE-%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%BA%D0%B0&lt;/ref&gt; «КСТЕГ» жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің шұжық цехы,&lt;ref&gt;Кстег-Конгаз ООО http://b2bpoisk.ru/%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F/299141&lt;/ref&gt; диірмендер «Велимол Прод» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі, «Дермен» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі,&lt;ref&gt;&quot;ДЕРМЕН&quot; ООО https://www.furazh.ru/catalogue/show.php?id=7630&lt;/ref&gt; «Морой» ЖШС, ИП.Монолов, жиһаз шығаратын «Кариф Мобила» ЖШС, «Магвилд» ЖШС тігін кәсіпорны, май бұрғылау және шағын наубайхана, т.б.бар.

Ауылда 58 сауда кәсіпорны, жиһаз, автобөлшектер, құрылыс материалдары, оргтехника сататын мамандандырылған сауда желісі, 397 сауда орнына арналған базар бар. Тұрмыстық қызмет көрсету кәсіпорындарының желісі дамыған. 6 құрылыс ұйымы, 3 көлік компаниясы (оның ішінде RG-Cargo халықаралық тасымалдаумен айналысады), коммерциялық банктердің 3 филиалы және сақтандыру ұйымдарының 3 филиалы бар.&lt;ref&gt;Конгаз http://travellers.ru/city-kongaz&lt;/ref&gt;

== Әлеуметтік салалар ==
Конгаз ауылының аумағында әлеуметтік нысандар:&lt;ref&gt;Конгаз https://www.congaz.md/istoriya/&lt;/ref&gt; 
*5 мектепке дейінгі мекеме,&lt;ref&gt;Детские дошкольные учреждения Конгазской примэрии http://klise.ru/index.php/2011-06-21-15-24-22/626-2012-03-22-06-33-30&lt;/ref&gt; 
*1 мектеп-интернат, 
*2 лицей,&lt;ref&gt;Теоретический лицей им. Т. Занет с. Конгаз https://guogagauzii.md/teoreticheskij-litsej-im-t-zanet-s-kongaz&lt;/ref&gt; 
*2 гимназия, 
*1 сауықтыру лагері, 
*мәдениет үйі, 
*6 кітапхана, 
*сауықтыру орталығы
*Православие шіркеуі бар.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Молдова елді мекендері]]</text>
      <sha1>3obedz4qxess1b6ihlozphvu1h6eva5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054798</id>
      <parentid>3054797</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T12:20:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Әлеуметтік салалар */ дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9942" xml:space="preserve">{{Елді мекен
 |статусы                 = 
 |қазақша атауы           = Конгаз
 |шынайы атауы            = {{lang-gag|Kongaz}}
 |сурет                   = 
 |сурет атауы             = 
 |жағдайы                 = 
 |ел                      = Молдова
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir =N |lat_deg =46 |lat_min =06 |lat_sec =33    
  |lon_dir =E |lon_deg =28 |lon_min =36 |lon_sec =16
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |аймақ түрі              = 
 |аймағы                  = Ғағауызстан
 |кестедегі аймақ         = 
 |аудан түрі              = 
 |ауданы                  = 
 |кестедегі аудан         = Комрат
 |қауым округі түрі       = 
 |қауым округі            = 
 |кестедегі қауым округі  =  
 |қауым түрі              = 
 |қауым                   = 
 |кестедегі қауым         = 
 |ішкі бөлінісі           = коммуна
 |басшының түрi           = 
 |басшысы                 = 
 |құрылған уақыты         = 1811
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 129,8
 |биiктiктiң түрi         = 
 |орталығының биiктігі    = 
 |климаты                 = 
 |ресми тілі              = 
  |тұрғыны                = 12 327
  |санақ жылы             = 2004
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 96,12% - [[ғағауыздар]], 1,22% - [[молдовандар]], 1,04% - [[орыстар]],
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |уақыт белдеуі           = +2:00
 |DST                     = 
 |телефон коды            = +373 298 -----
 |пошта индексі           = MD-3819
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = GE 
 |идентификатор түрі      = 
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   = 
 |сайт тілі               = 
}}
'''Конгаз''' ({{lang-gag|Kongaz}}; молд. Congaz) — [[Молдова]]ның оңтүстігіндегі ауыл. [[Ғағауызстан]]ның Комрат ауданының құрамына кіреді.&lt;ref&gt;с.Конгаз  https://www.gagauzia.md/ru/ato-gagauziya/naselennyie-punktyi/komratskij-rajon/s.-kongaz.html&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Конгаз на карте Молдовы, https://tm.maptons.com/3383942&lt;/ref&gt;

== Сипаттама ==
Конгаз – осы аттас коммунадағы жалғыз ауыл. Ауыл [[Комрат]]тан 23 км және [[Кишинев]]тен 125 км қашықтықта орналасқан.&lt;ref&gt;Конгаз https://chrontime.com/city-md-Congas&lt;/ref&gt; Аймақтың жалпы ауданы 129,8 шаршы метр, бұл ауданының 15,2% құрайды.

Ауыл аумағының ұзындығы 8 шақырымдай. Ауылдың шығыс шетіне тікелей жақын жерде Ялпуг өзені солтүстіктен оңтүстікке ағып жатыр. Елді мекеннің солтүстік-шығыс шетінен 0,2 км қашықтықта Ялпуг өзенінің оң саласы болып табылатын Карсэу өзенінің сағасы орналасқан. Ауыл маңында орналасқан ең ірі су қоймасы ауылдың солтүстік шетінен 400 метр жерде орналасқан Конгаз су қоймасы.&lt;ref&gt;Село Конгаз, АТО Гагаузия https://www.komandirovka.ru/cities/kongaz/&lt;/ref&gt;

Бұл ауыл Молдовада ғана емес, бүкіл Еуропадағы, тіпті дүние жүзіндегі ең үлкен ауыл. Мұны, Википедия Гиннестің рекордтар кітабына сілтеме жасай отырып, Конгаз халқының саны бойынша Еуропадағы ең үлкен он ауылдың қатарына кіретінін айтқан.&lt;ref&gt;КОНГАЗ: ЧЕМ ЖИВЁТ САМОЕ БОЛЬШОЕ СЕЛО МОЛДОВЫ https://locals.md/2019/kongaz-chem-zhivyot-samoe-bolshoe-selo-moldovyi/&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
2004 жылғы халық санағы бойынша ауылда 12327 адам тұрса, оның 50,34%-ы ерлер, 49,66%-ы әйелдер. Халықтың ұлттық құрамы: 
*96,12% - [[ғағауыздар]],
*1,22% - [[молдовандар]], 
*1,04% - [[орыстар]],
*0,74% - [[украиндар]],   
*0,50% - [[бұлғарлар]], 
*0,19% - [[сығандар]], 
*0,19% - басқа ұлттар.&lt;ref&gt;Конгаз, Гагаузия, АТО https://moldovenii.md/ru/city/details/id/1662&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
&quot;Конгаз&quot; атауы осы жердегі бұрынғы татар ауылынан атауынан сақталған. [[Түрік тілі]]нде &quot;конгаз&quot; &quot;отырған қаз&quot; дегенді білдіреді. Ғағауздардың онда өмір сүргені туралы алғашқы деректер 1793 жылдан басталады.

Алғашқы ағаш [[шіркеу]] 1828 жылы салынған. Оның орнына екінші тас шіркеу 1883 жылы салынған. 1912 жылы Конгазда екі кластық министрлік, бір кластық діни мектеп болды. 1847 жылы Конгаз ауылында 186 отбасы болған, жалпы халық саны 1215 адам болған. 1915 жылы 782 шаруашылық, 3128 ер адам және 2906 әйел адам болған.&lt;ref&gt;Село Конгаз (Kongaz) http://klise.ru/index.php/2011-04-02-16-10-13/889-kongaz&lt;/ref&gt;

== Экономикасы ==
Конгаз аумағында 300-ге жуық шаруашылық субъектілері, 6 ірі ауылшаруашылық кәсіпорны және 145 шаруа қожалығы, 12 өнеркәсіптік кәсіпорын тіркелген, оның ішінде «Асена Текстиль» ЖШС зауытының филиалы&lt;ref&gt;«ОБЪЕМЫ ПРОИЗВОДСТВА СОХРАНЯЮТСЯ». НА ФАБРИКЕ В КОНГАЗЕ ВВЕЛИ ПРОГРАММУ ПОДДЕРЖКИ СОТРУДНИКОВ И ИХ СЕМЕЙ https://www.gagauzinfo.md/top2/66953-obemy-proizvodstva-sohranyayutsya-na-fabrike-v-kongaze-vveli-programmu-podderzhki-sotrudnikov-i-ih-semey.html&lt;/ref&gt;, «Текка» ЖШС шарап зауыты,&lt;ref&gt;ООО «Текка» https://xn----8sbnadqrtzjid0d5cj.cybo.com/MD-biz/%D0%BE%D0%BE%D0%BE-%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%BA%D0%B0&lt;/ref&gt; «КСТЕГ» жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің шұжық цехы,&lt;ref&gt;Кстег-Конгаз ООО http://b2bpoisk.ru/%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F/299141&lt;/ref&gt; диірмендер «Велимол Прод» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі, «Дермен» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі,&lt;ref&gt;&quot;ДЕРМЕН&quot; ООО https://www.furazh.ru/catalogue/show.php?id=7630&lt;/ref&gt; «Морой» ЖШС, ИП.Монолов, жиһаз шығаратын «Кариф Мобила» ЖШС, «Магвилд» ЖШС тігін кәсіпорны, май бұрғылау және шағын наубайхана, т.б.бар.

Ауылда 58 сауда кәсіпорны, жиһаз, автобөлшектер, құрылыс материалдары, оргтехника сататын мамандандырылған сауда желісі, 397 сауда орнына арналған базар бар. Тұрмыстық қызмет көрсету кәсіпорындарының желісі дамыған. 6 құрылыс ұйымы, 3 көлік компаниясы (оның ішінде RG-Cargo халықаралық тасымалдаумен айналысады), коммерциялық банктердің 3 филиалы және сақтандыру ұйымдарының 3 филиалы бар.&lt;ref&gt;Конгаз http://travellers.ru/city-kongaz&lt;/ref&gt;

== Әлеуметтік салалар ==
Конгаз ауылының аумағында әлеуметтік нысандар:&lt;ref&gt;Конгаз https://www.congaz.md/istoriya/&lt;/ref&gt; 
*5 мектепке дейінгі мекеме,&lt;ref&gt;Детские дошкольные учреждения Конгазской примэрии http://klise.ru/index.php/2011-06-21-15-24-22/626-2012-03-22-06-33-30&lt;/ref&gt; 
*1 мектеп-интернат, 
*2 лицей,&lt;ref&gt;Теоретический лицей им. Т. Занет с. Конгаз https://guogagauzii.md/teoreticheskij-litsej-im-t-zanet-s-kongaz&lt;/ref&gt; 
*2 гимназия, 
*1 сауықтыру лагері,&lt;ref&gt;Детский лагерь «Костёр» села Конгаз готов к открытию. https://nokta.md/detskij-lager-kostjor-sela-kongaz-g/&lt;/ref&gt; 
*мәдениет үйі, 
*6 кітапхана, 
*сауықтыру орталығы
*Православие шіркеуі бар.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Молдова елді мекендері]]</text>
      <sha1>be15ek2oakiix8t1b13y54g01fwn78b</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054799</id>
      <parentid>3054798</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T12:22:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Әлеуметтік салалар */ дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10019" xml:space="preserve">{{Елді мекен
 |статусы                 = 
 |қазақша атауы           = Конгаз
 |шынайы атауы            = {{lang-gag|Kongaz}}
 |сурет                   = 
 |сурет атауы             = 
 |жағдайы                 = 
 |ел                      = Молдова
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir =N |lat_deg =46 |lat_min =06 |lat_sec =33    
  |lon_dir =E |lon_deg =28 |lon_min =36 |lon_sec =16
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |аймақ түрі              = 
 |аймағы                  = Ғағауызстан
 |кестедегі аймақ         = 
 |аудан түрі              = 
 |ауданы                  = 
 |кестедегі аудан         = Комрат
 |қауым округі түрі       = 
 |қауым округі            = 
 |кестедегі қауым округі  =  
 |қауым түрі              = 
 |қауым                   = 
 |кестедегі қауым         = 
 |ішкі бөлінісі           = коммуна
 |басшының түрi           = 
 |басшысы                 = 
 |құрылған уақыты         = 1811
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 129,8
 |биiктiктiң түрi         = 
 |орталығының биiктігі    = 
 |климаты                 = 
 |ресми тілі              = 
  |тұрғыны                = 12 327
  |санақ жылы             = 2004
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 96,12% - [[ғағауыздар]], 1,22% - [[молдовандар]], 1,04% - [[орыстар]],
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |уақыт белдеуі           = +2:00
 |DST                     = 
 |телефон коды            = +373 298 -----
 |пошта индексі           = MD-3819
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = GE 
 |идентификатор түрі      = 
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   = 
 |сайт тілі               = 
}}
'''Конгаз''' ({{lang-gag|Kongaz}}; молд. Congaz) — [[Молдова]]ның оңтүстігіндегі ауыл. [[Ғағауызстан]]ның Комрат ауданының құрамына кіреді.&lt;ref&gt;с.Конгаз  https://www.gagauzia.md/ru/ato-gagauziya/naselennyie-punktyi/komratskij-rajon/s.-kongaz.html&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Конгаз на карте Молдовы, https://tm.maptons.com/3383942&lt;/ref&gt;

== Сипаттама ==
Конгаз – осы аттас коммунадағы жалғыз ауыл. Ауыл [[Комрат]]тан 23 км және [[Кишинев]]тен 125 км қашықтықта орналасқан.&lt;ref&gt;Конгаз https://chrontime.com/city-md-Congas&lt;/ref&gt; Аймақтың жалпы ауданы 129,8 шаршы метр, бұл ауданының 15,2% құрайды.

Ауыл аумағының ұзындығы 8 шақырымдай. Ауылдың шығыс шетіне тікелей жақын жерде Ялпуг өзені солтүстіктен оңтүстікке ағып жатыр. Елді мекеннің солтүстік-шығыс шетінен 0,2 км қашықтықта Ялпуг өзенінің оң саласы болып табылатын Карсэу өзенінің сағасы орналасқан. Ауыл маңында орналасқан ең ірі су қоймасы ауылдың солтүстік шетінен 400 метр жерде орналасқан Конгаз су қоймасы.&lt;ref&gt;Село Конгаз, АТО Гагаузия https://www.komandirovka.ru/cities/kongaz/&lt;/ref&gt;

Бұл ауыл Молдовада ғана емес, бүкіл Еуропадағы, тіпті дүние жүзіндегі ең үлкен ауыл. Мұны, Википедия Гиннестің рекордтар кітабына сілтеме жасай отырып, Конгаз халқының саны бойынша Еуропадағы ең үлкен он ауылдың қатарына кіретінін айтқан.&lt;ref&gt;КОНГАЗ: ЧЕМ ЖИВЁТ САМОЕ БОЛЬШОЕ СЕЛО МОЛДОВЫ https://locals.md/2019/kongaz-chem-zhivyot-samoe-bolshoe-selo-moldovyi/&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
2004 жылғы халық санағы бойынша ауылда 12327 адам тұрса, оның 50,34%-ы ерлер, 49,66%-ы әйелдер. Халықтың ұлттық құрамы: 
*96,12% - [[ғағауыздар]],
*1,22% - [[молдовандар]], 
*1,04% - [[орыстар]],
*0,74% - [[украиндар]],   
*0,50% - [[бұлғарлар]], 
*0,19% - [[сығандар]], 
*0,19% - басқа ұлттар.&lt;ref&gt;Конгаз, Гагаузия, АТО https://moldovenii.md/ru/city/details/id/1662&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
&quot;Конгаз&quot; атауы осы жердегі бұрынғы татар ауылынан атауынан сақталған. [[Түрік тілі]]нде &quot;конгаз&quot; &quot;отырған қаз&quot; дегенді білдіреді. Ғағауздардың онда өмір сүргені туралы алғашқы деректер 1793 жылдан басталады.

Алғашқы ағаш [[шіркеу]] 1828 жылы салынған. Оның орнына екінші тас шіркеу 1883 жылы салынған. 1912 жылы Конгазда екі кластық министрлік, бір кластық діни мектеп болды. 1847 жылы Конгаз ауылында 186 отбасы болған, жалпы халық саны 1215 адам болған. 1915 жылы 782 шаруашылық, 3128 ер адам және 2906 әйел адам болған.&lt;ref&gt;Село Конгаз (Kongaz) http://klise.ru/index.php/2011-04-02-16-10-13/889-kongaz&lt;/ref&gt;

== Экономикасы ==
Конгаз аумағында 300-ге жуық шаруашылық субъектілері, 6 ірі ауылшаруашылық кәсіпорны және 145 шаруа қожалығы, 12 өнеркәсіптік кәсіпорын тіркелген, оның ішінде «Асена Текстиль» ЖШС зауытының филиалы&lt;ref&gt;«ОБЪЕМЫ ПРОИЗВОДСТВА СОХРАНЯЮТСЯ». НА ФАБРИКЕ В КОНГАЗЕ ВВЕЛИ ПРОГРАММУ ПОДДЕРЖКИ СОТРУДНИКОВ И ИХ СЕМЕЙ https://www.gagauzinfo.md/top2/66953-obemy-proizvodstva-sohranyayutsya-na-fabrike-v-kongaze-vveli-programmu-podderzhki-sotrudnikov-i-ih-semey.html&lt;/ref&gt;, «Текка» ЖШС шарап зауыты,&lt;ref&gt;ООО «Текка» https://xn----8sbnadqrtzjid0d5cj.cybo.com/MD-biz/%D0%BE%D0%BE%D0%BE-%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%BA%D0%B0&lt;/ref&gt; «КСТЕГ» жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің шұжық цехы,&lt;ref&gt;Кстег-Конгаз ООО http://b2bpoisk.ru/%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F/299141&lt;/ref&gt; диірмендер «Велимол Прод» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі, «Дермен» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі,&lt;ref&gt;&quot;ДЕРМЕН&quot; ООО https://www.furazh.ru/catalogue/show.php?id=7630&lt;/ref&gt; «Морой» ЖШС, ИП.Монолов, жиһаз шығаратын «Кариф Мобила» ЖШС, «Магвилд» ЖШС тігін кәсіпорны, май бұрғылау және шағын наубайхана, т.б.бар.

Ауылда 58 сауда кәсіпорны, жиһаз, автобөлшектер, құрылыс материалдары, оргтехника сататын мамандандырылған сауда желісі, 397 сауда орнына арналған базар бар. Тұрмыстық қызмет көрсету кәсіпорындарының желісі дамыған. 6 құрылыс ұйымы, 3 көлік компаниясы (оның ішінде RG-Cargo халықаралық тасымалдаумен айналысады), коммерциялық банктердің 3 филиалы және сақтандыру ұйымдарының 3 филиалы бар.&lt;ref&gt;Конгаз http://travellers.ru/city-kongaz&lt;/ref&gt;

== Әлеуметтік салалар ==
Конгаз ауылының аумағында әлеуметтік нысандар:&lt;ref&gt;Конгаз https://www.congaz.md/istoriya/&lt;/ref&gt; 
*5 мектепке дейінгі мекеме,&lt;ref&gt;Детские дошкольные учреждения Конгазской примэрии http://klise.ru/index.php/2011-06-21-15-24-22/626-2012-03-22-06-33-30&lt;/ref&gt; 
*1 мектеп-интернат, 
*2 лицей,&lt;ref&gt;Теоретический лицей им. Т. Занет с. Конгаз https://guogagauzii.md/teoreticheskij-litsej-im-t-zanet-s-kongaz&lt;/ref&gt; 
*2 гимназия, 
*1 сауықтыру лагері,&lt;ref&gt;Детский лагерь «Костёр» села Конгаз готов к открытию. https://nokta.md/detskij-lager-kostjor-sela-kongaz-g/&lt;/ref&gt; 
*мәдениет үйі,&lt;ref&gt;&quot;Дом культуры&quot; https://allrus.business/org/70218053351/&lt;/ref&gt; 
*6 кітапхана, 
*сауықтыру орталығы
*Православие шіркеуі бар.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Молдова елді мекендері]]</text>
      <sha1>9z1iespj5gfp2yq1m8kny7sjo1pls62</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054800</id>
      <parentid>3054799</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T12:28:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Әлеуметтік салалар */ дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10188" xml:space="preserve">{{Елді мекен
 |статусы                 = 
 |қазақша атауы           = Конгаз
 |шынайы атауы            = {{lang-gag|Kongaz}}
 |сурет                   = 
 |сурет атауы             = 
 |жағдайы                 = 
 |ел                      = Молдова
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir =N |lat_deg =46 |lat_min =06 |lat_sec =33    
  |lon_dir =E |lon_deg =28 |lon_min =36 |lon_sec =16
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |аймақ түрі              = 
 |аймағы                  = Ғағауызстан
 |кестедегі аймақ         = 
 |аудан түрі              = 
 |ауданы                  = 
 |кестедегі аудан         = Комрат
 |қауым округі түрі       = 
 |қауым округі            = 
 |кестедегі қауым округі  =  
 |қауым түрі              = 
 |қауым                   = 
 |кестедегі қауым         = 
 |ішкі бөлінісі           = коммуна
 |басшының түрi           = 
 |басшысы                 = 
 |құрылған уақыты         = 1811
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 129,8
 |биiктiктiң түрi         = 
 |орталығының биiктігі    = 
 |климаты                 = 
 |ресми тілі              = 
  |тұрғыны                = 12 327
  |санақ жылы             = 2004
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 96,12% - [[ғағауыздар]], 1,22% - [[молдовандар]], 1,04% - [[орыстар]],
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |уақыт белдеуі           = +2:00
 |DST                     = 
 |телефон коды            = +373 298 -----
 |пошта индексі           = MD-3819
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = GE 
 |идентификатор түрі      = 
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   = 
 |сайт тілі               = 
}}
'''Конгаз''' ({{lang-gag|Kongaz}}; молд. Congaz) — [[Молдова]]ның оңтүстігіндегі ауыл. [[Ғағауызстан]]ның Комрат ауданының құрамына кіреді.&lt;ref&gt;с.Конгаз  https://www.gagauzia.md/ru/ato-gagauziya/naselennyie-punktyi/komratskij-rajon/s.-kongaz.html&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Конгаз на карте Молдовы, https://tm.maptons.com/3383942&lt;/ref&gt;

== Сипаттама ==
Конгаз – осы аттас коммунадағы жалғыз ауыл. Ауыл [[Комрат]]тан 23 км және [[Кишинев]]тен 125 км қашықтықта орналасқан.&lt;ref&gt;Конгаз https://chrontime.com/city-md-Congas&lt;/ref&gt; Аймақтың жалпы ауданы 129,8 шаршы метр, бұл ауданының 15,2% құрайды.

Ауыл аумағының ұзындығы 8 шақырымдай. Ауылдың шығыс шетіне тікелей жақын жерде Ялпуг өзені солтүстіктен оңтүстікке ағып жатыр. Елді мекеннің солтүстік-шығыс шетінен 0,2 км қашықтықта Ялпуг өзенінің оң саласы болып табылатын Карсэу өзенінің сағасы орналасқан. Ауыл маңында орналасқан ең ірі су қоймасы ауылдың солтүстік шетінен 400 метр жерде орналасқан Конгаз су қоймасы.&lt;ref&gt;Село Конгаз, АТО Гагаузия https://www.komandirovka.ru/cities/kongaz/&lt;/ref&gt;

Бұл ауыл Молдовада ғана емес, бүкіл Еуропадағы, тіпті дүние жүзіндегі ең үлкен ауыл. Мұны, Википедия Гиннестің рекордтар кітабына сілтеме жасай отырып, Конгаз халқының саны бойынша Еуропадағы ең үлкен он ауылдың қатарына кіретінін айтқан.&lt;ref&gt;КОНГАЗ: ЧЕМ ЖИВЁТ САМОЕ БОЛЬШОЕ СЕЛО МОЛДОВЫ https://locals.md/2019/kongaz-chem-zhivyot-samoe-bolshoe-selo-moldovyi/&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
2004 жылғы халық санағы бойынша ауылда 12327 адам тұрса, оның 50,34%-ы ерлер, 49,66%-ы әйелдер. Халықтың ұлттық құрамы: 
*96,12% - [[ғағауыздар]],
*1,22% - [[молдовандар]], 
*1,04% - [[орыстар]],
*0,74% - [[украиндар]],   
*0,50% - [[бұлғарлар]], 
*0,19% - [[сығандар]], 
*0,19% - басқа ұлттар.&lt;ref&gt;Конгаз, Гагаузия, АТО https://moldovenii.md/ru/city/details/id/1662&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
&quot;Конгаз&quot; атауы осы жердегі бұрынғы татар ауылынан атауынан сақталған. [[Түрік тілі]]нде &quot;конгаз&quot; &quot;отырған қаз&quot; дегенді білдіреді. Ғағауздардың онда өмір сүргені туралы алғашқы деректер 1793 жылдан басталады.

Алғашқы ағаш [[шіркеу]] 1828 жылы салынған. Оның орнына екінші тас шіркеу 1883 жылы салынған. 1912 жылы Конгазда екі кластық министрлік, бір кластық діни мектеп болды. 1847 жылы Конгаз ауылында 186 отбасы болған, жалпы халық саны 1215 адам болған. 1915 жылы 782 шаруашылық, 3128 ер адам және 2906 әйел адам болған.&lt;ref&gt;Село Конгаз (Kongaz) http://klise.ru/index.php/2011-04-02-16-10-13/889-kongaz&lt;/ref&gt;

== Экономикасы ==
Конгаз аумағында 300-ге жуық шаруашылық субъектілері, 6 ірі ауылшаруашылық кәсіпорны және 145 шаруа қожалығы, 12 өнеркәсіптік кәсіпорын тіркелген, оның ішінде «Асена Текстиль» ЖШС зауытының филиалы&lt;ref&gt;«ОБЪЕМЫ ПРОИЗВОДСТВА СОХРАНЯЮТСЯ». НА ФАБРИКЕ В КОНГАЗЕ ВВЕЛИ ПРОГРАММУ ПОДДЕРЖКИ СОТРУДНИКОВ И ИХ СЕМЕЙ https://www.gagauzinfo.md/top2/66953-obemy-proizvodstva-sohranyayutsya-na-fabrike-v-kongaze-vveli-programmu-podderzhki-sotrudnikov-i-ih-semey.html&lt;/ref&gt;, «Текка» ЖШС шарап зауыты,&lt;ref&gt;ООО «Текка» https://xn----8sbnadqrtzjid0d5cj.cybo.com/MD-biz/%D0%BE%D0%BE%D0%BE-%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%BA%D0%B0&lt;/ref&gt; «КСТЕГ» жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің шұжық цехы,&lt;ref&gt;Кстег-Конгаз ООО http://b2bpoisk.ru/%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F/299141&lt;/ref&gt; диірмендер «Велимол Прод» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі, «Дермен» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі,&lt;ref&gt;&quot;ДЕРМЕН&quot; ООО https://www.furazh.ru/catalogue/show.php?id=7630&lt;/ref&gt; «Морой» ЖШС, ИП.Монолов, жиһаз шығаратын «Кариф Мобила» ЖШС, «Магвилд» ЖШС тігін кәсіпорны, май бұрғылау және шағын наубайхана, т.б.бар.

Ауылда 58 сауда кәсіпорны, жиһаз, автобөлшектер, құрылыс материалдары, оргтехника сататын мамандандырылған сауда желісі, 397 сауда орнына арналған базар бар. Тұрмыстық қызмет көрсету кәсіпорындарының желісі дамыған. 6 құрылыс ұйымы, 3 көлік компаниясы (оның ішінде RG-Cargo халықаралық тасымалдаумен айналысады), коммерциялық банктердің 3 филиалы және сақтандыру ұйымдарының 3 филиалы бар.&lt;ref&gt;Конгаз http://travellers.ru/city-kongaz&lt;/ref&gt;

== Әлеуметтік салалар ==
Конгаз ауылының аумағында әлеуметтік нысандар:&lt;ref&gt;Конгаз https://www.congaz.md/istoriya/&lt;/ref&gt; 
*5 мектепке дейінгі мекеме,&lt;ref&gt;Детские дошкольные учреждения Конгазской примэрии http://klise.ru/index.php/2011-06-21-15-24-22/626-2012-03-22-06-33-30&lt;/ref&gt; 
*1 мектеп-интернат, 
*2 лицей,&lt;ref&gt;Теоретический лицей им. Т. Занет с. Конгаз https://guogagauzii.md/teoreticheskij-litsej-im-t-zanet-s-kongaz&lt;/ref&gt; 
*2 гимназия, 
*1 сауықтыру лагері,&lt;ref&gt;Детский лагерь «Костёр» села Конгаз готов к открытию. https://nokta.md/detskij-lager-kostjor-sela-kongaz-g/&lt;/ref&gt; 
*мәдениет үйі,&lt;ref&gt;&quot;Дом культуры&quot; https://allrus.business/org/70218053351/&lt;/ref&gt; 
*6 кітапхана, 
*сауықтыру орталығы
*Православие шіркеуі&lt;ref&gt;БЛАГОЛЕПИЕ СВЯТО-ТРОИЦКОГО ХРАМА СЕЛА КОНГАЗ https://pravoslavie.md/foto-blagolepie-svyato-troickogo-xrama-sela-kongaz/&lt;/ref&gt; бар.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Молдова елді мекендері]]</text>
      <sha1>5sr883housu5uwgroez1561scsavayc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:TurkAviator</title>
    <ns>3</ns>
    <id>685564</id>
    <redirect title="Қатысушы талқылауы:Turquoise1923" />
    <revision>
      <id>3054788</id>
      <timestamp>2022-07-26T12:02:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MBq</username>
        <id>48931</id>
      </contributor>
      <comment>MBq [[Қатысушы талқылауы:TurkAviator]] бетін [[Қатысушы талқылауы:Turquoise1923]] бетіне жылжытты: Automatically moved page while renaming the user &quot;[[Special:CentralAuth/TurkAviator|TurkAviator]]&quot; to &quot;[[Special:CentralAuth/Turquoise1923|Turquoise1923]]&quot;</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="65" xml:space="preserve">#АЙДАУ [[Қатысушы талқылауы:Turquoise1923]]</text>
      <sha1>a7fm6bfj6xw8zswl41o2o7lmpg13aga</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Talas07</title>
    <ns>3</ns>
    <id>685565</id>
    <revision>
      <id>3054792</id>
      <timestamp>2022-07-26T12:07:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="232" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Talas07}}

-- [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 18:07, 2022 ж. шілденің 26 (+06)</text>
      <sha1>obf9bzrs6arwwyz5qxdjvr5lyvekl1s</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Fllik</title>
    <ns>3</ns>
    <id>685566</id>
    <revision>
      <id>3054794</id>
      <timestamp>2022-07-26T12:09:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="299" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Fllik}}

-- [[Қатысушы:Мықтыбек Оразтайұлы|Мықтыбек Оразтайұлы]] ([[Қатысушы талқылауы:Мықтыбек Оразтайұлы|талқылауы]]) 18:09, 2022 ж. шілденің 26 (+06)</text>
      <sha1>t1zda15wpbr6ysp7swfjd7zzzafw3f0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Shkryl</title>
    <ns>3</ns>
    <id>685567</id>
    <revision>
      <id>3054802</id>
      <timestamp>2022-07-26T12:53:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="346" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Shkryl}}

-- [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:53, 2022 ж. шілденің 26 (+06)</text>
      <sha1>3ckt7ngj8q7gfok3u8n1y2ngump9r8y</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:ВадимДпдсдвдад</title>
    <ns>3</ns>
    <id>685568</id>
    <revision>
      <id>3054804</id>
      <timestamp>2022-07-26T13:15:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="334" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=ВадимДпдсдвдад}}

-- [[Қатысушы:GanS NIS|&lt;span style=&quot;text-shadow:gray 4px 4px 3px;&quot;&gt;&lt;font face=&quot;AR Cena&quot; color=&quot;black&quot;&gt;&lt;b&gt;Fани&lt;/b&gt;&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] ([[Қатысушы талқылауы:GanS NIS|талқылауы]]) 19:15, 2022 ж. шілденің 26 (+06)</text>
      <sha1>ah6nj6cuaao37q3swhnr48xpmdei6am</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Vasif.khalafov</title>
    <ns>3</ns>
    <id>685569</id>
    <revision>
      <id>3054806</id>
      <timestamp>2022-07-26T13:19:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="297" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Vasif.khalafov}}

-- [[Қатысушы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] ([[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|талқылауы]])  19:19, 2022 ж. шілденің 26 (+06)</text>
      <sha1>67g7l241dvoi3he166ciqxuap58d51e</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Котовское (Молдова)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>685570</id>
    <revision>
      <id>3054808</id>
      <timestamp>2022-07-26T13:41:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: '''Котовское ''' ({{lang-gag|Kırlannar}}) — [[Молдова]]дағы [[Ғағауызстан|Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі]] құрамындағы ауыл.  == Дереккөздер == {{дереккөздер}}</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="271" xml:space="preserve">'''Котовское ''' ({{lang-gag|Kırlannar}}) — [[Молдова]]дағы [[Ғағауызстан|Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі]] құрамындағы ауыл.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>2b6jchu02f3fvr3mgoqeg7pi551crsa</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054809</id>
      <parentid>3054808</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T13:42:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="378" xml:space="preserve">'''Котовское ''' ({{lang-gag|Kırlannar}}) — [[Молдова]]дағы [[Ғағауызстан|Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі]] құрамындағы ауыл.&lt;ref&gt;Котовское (АТО Гагаузия) http://travellers.ru/city-kotovskoe-(ato-gagauziya)&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>a8qy9llswmmj98onkbzg5bon3r97m0k</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054812</id>
      <parentid>3054809</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T13:42:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="470" xml:space="preserve">'''Котовское ''' ({{lang-gag|Kırlannar}}) — [[Молдова]]дағы [[Ғағауызстан|Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі]] құрамындағы ауыл.&lt;ref&gt;Котовское (АТО Гагаузия) http://travellers.ru/city-kotovskoe-(ato-gagauziya)&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Котовское на карте Молдовы, https://kg.maptons.com/3384058&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>t1mlog3pn9oeovggi4zm0h89k3525o2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054815</id>
      <parentid>3054812</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T14:22:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="927" xml:space="preserve">'''Котовское ''' ({{lang-gag|Kırlannar}}) — [[Молдова]]дағы [[Ғағауызстан|Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі]] құрамындағы ауыл.&lt;ref&gt;Котовское (АТО Гагаузия) http://travellers.ru/city-kotovskoe-(ato-gagauziya)&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Котовское на карте Молдовы, https://kg.maptons.com/3384058&lt;/ref&gt;

== Сипаттама ==
Котовское ауылы - Молдова Республикасының оңтүстігіндегі Буджак даласындағы шағын елді мекен, Комрат ауданына кіреді. Ауыл [[Комрат]]тан 35 км қашықтықта және Молдова Республикасының астанасы Кишиневтен [[134]] км қашықтықта орналасқан.


== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>70osze2szit709rtt7ay592ltztw4nl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054816</id>
      <parentid>3054815</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T14:23:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Сипаттама */ толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1602" xml:space="preserve">'''Котовское ''' ({{lang-gag|Kırlannar}}) — [[Молдова]]дағы [[Ғағауызстан|Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі]] құрамындағы ауыл.&lt;ref&gt;Котовское (АТО Гагаузия) http://travellers.ru/city-kotovskoe-(ato-gagauziya)&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Котовское на карте Молдовы, https://kg.maptons.com/3384058&lt;/ref&gt;

== Сипаттама ==
Котовское ауылы - Молдова Республикасының оңтүстігіндегі Буджак даласындағы шағын елді мекен, Комрат ауданына кіреді. Ауыл [[Комрат]]тан 35 км қашықтықта және Молдова Республикасының астанасы [[Кишинев]]тен 134 км қашықтықта орналасқан.

Ауыл оңтүстік-батыстан Кантемир ауданы Кыет ауылының жерлерімен, оңтүстік-шығыстан – Комрат ауданы [[Конгаз]] ауылының жерлерімен шектеседі, солтүстік-шығыс жағында Кантемир ауданы Тараклия ауылы, ал солтүстік-батысында Кантемир ауданының Цолика ауылы орналасқан.

Қазіргі уақытта жерді пайдалану аумағының жалпы ауданы 15,7 шаршы км, бұл аудан алаңының 1,8%-ын құрайды.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>ez2ihp812tlcsglz5zgmzarh22bmi2k</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054817</id>
      <parentid>3054816</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T14:24:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Сипаттама */ дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1733" xml:space="preserve">'''Котовское ''' ({{lang-gag|Kırlannar}}) — [[Молдова]]дағы [[Ғағауызстан|Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі]] құрамындағы ауыл.&lt;ref&gt;Котовское (АТО Гагаузия) http://travellers.ru/city-kotovskoe-(ato-gagauziya)&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Котовское на карте Молдовы, https://kg.maptons.com/3384058&lt;/ref&gt;

== Сипаттама ==
Котовское ауылы - Молдова Республикасының оңтүстігіндегі Буджак даласындағы шағын елді мекен, Комрат ауданына кіреді. Ауыл [[Комрат]]тан 35 км қашықтықта және Молдова Республикасының астанасы [[Кишинев]]тен 134 км қашықтықта орналасқан.

Ауыл оңтүстік-батыстан Кантемир ауданы Кыет ауылының жерлерімен, оңтүстік-шығыстан – Комрат ауданы [[Конгаз]] ауылының жерлерімен шектеседі, солтүстік-шығыс жағында Кантемир ауданы Тараклия ауылы, ал солтүстік-батысында Кантемир ауданының Цолика ауылы орналасқан.

Қазіргі уақытта жерді пайдалану аумағының жалпы ауданы 15,7 шаршы км, бұл аудан алаңының 1,8%-ын құрайды.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;Все о Комратском районе https://raioncomrat.md/naselennyie-punktyi/selo-kotovskoe/&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>b2kk440cysbj5s9nnzdq5v4uofb4sk0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054818</id>
      <parentid>3054817</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T14:28:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2137" xml:space="preserve">'''Котовское ''' ({{lang-gag|Kırlannar}}) — [[Молдова]]дағы [[Ғағауызстан|Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі]] құрамындағы ауыл.&lt;ref&gt;Котовское (АТО Гагаузия) http://travellers.ru/city-kotovskoe-(ato-gagauziya)&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Котовское на карте Молдовы, https://kg.maptons.com/3384058&lt;/ref&gt;

== Сипаттама ==
Котовское ауылы - Молдова Республикасының оңтүстігіндегі Буджак даласындағы шағын елді мекен, Комрат ауданына кіреді. Ауыл [[Комрат]]тан 35 км қашықтықта және Молдова Республикасының астанасы [[Кишинев]]тен 134 км қашықтықта орналасқан.

Ауыл оңтүстік-батыстан Кантемир ауданы Кыет ауылының жерлерімен, оңтүстік-шығыстан – Комрат ауданы [[Конгаз]] ауылының жерлерімен шектеседі, солтүстік-шығыс жағында Кантемир ауданы Тараклия ауылы, ал солтүстік-батысында Кантемир ауданының Цолика ауылы орналасқан.

Қазіргі уақытта жерді пайдалану аумағының жалпы ауданы 15,7 шаршы км, бұл аудан алаңының 1,8%-ын құрайды.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;Все о Комратском районе https://raioncomrat.md/naselennyie-punktyi/selo-kotovskoe/&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
2004 жылғы санақ бойынша Котовское ауылында 989 адам тұрды. (49,44% ерлер және 50,56% әйелдер). Халықтың ұлттық құрамы:
*95,45% - ғағауыздар,
*2,22% - молдовандар, 
*1,11% - бұлғарлар,
*0,71% - украиндар, 
*0,40% - орыстар,   
*0,10% - басқа ұлттар.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>7ecnw941zdwfu4xjhxxqo08o9irm3dz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054819</id>
      <parentid>3054818</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T14:30:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Халқы */ дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2258" xml:space="preserve">'''Котовское ''' ({{lang-gag|Kırlannar}}) — [[Молдова]]дағы [[Ғағауызстан|Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі]] құрамындағы ауыл.&lt;ref&gt;Котовское (АТО Гагаузия) http://travellers.ru/city-kotovskoe-(ato-gagauziya)&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Котовское на карте Молдовы, https://kg.maptons.com/3384058&lt;/ref&gt;

== Сипаттама ==
Котовское ауылы - Молдова Республикасының оңтүстігіндегі Буджак даласындағы шағын елді мекен, Комрат ауданына кіреді. Ауыл [[Комрат]]тан 35 км қашықтықта және Молдова Республикасының астанасы [[Кишинев]]тен 134 км қашықтықта орналасқан.

Ауыл оңтүстік-батыстан Кантемир ауданы Кыет ауылының жерлерімен, оңтүстік-шығыстан – Комрат ауданы [[Конгаз]] ауылының жерлерімен шектеседі, солтүстік-шығыс жағында Кантемир ауданы Тараклия ауылы, ал солтүстік-батысында Кантемир ауданының Цолика ауылы орналасқан.

Қазіргі уақытта жерді пайдалану аумағының жалпы ауданы 15,7 шаршы км, бұл аудан алаңының 1,8%-ын құрайды.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;Все о Комратском районе https://raioncomrat.md/naselennyie-punktyi/selo-kotovskoe/&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
2004 жылғы санақ бойынша Котовское ауылында 989 адам тұрды. (49,44% ерлер және 50,56% әйелдер). Халықтың ұлттық құрамы:
*95,45% - [[ғағауыздар]],
*2,22% - [[молдовандар]], 
*1,11% - [[бұлғарлар]],
*0,71% - [[украиндар]], 
*0,40% - [[орыстар]],   
*0,10% - басқа ұлттар.&lt;ref&gt;Котовское, Гагаузия, АТО https://moldovenii.md/ru/city/details/id/1667&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>nydcjuz0i07txb9jieoaetbuiajbsv7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054820</id>
      <parentid>3054819</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T14:30:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>«[[Санат:Молдова елді мекендері|Молдова елді мекендері]]» деген санатты қосты ([[УП:HOTCAT|HotCat]] құралының көмегімен)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2317" xml:space="preserve">'''Котовское ''' ({{lang-gag|Kırlannar}}) — [[Молдова]]дағы [[Ғағауызстан|Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі]] құрамындағы ауыл.&lt;ref&gt;Котовское (АТО Гагаузия) http://travellers.ru/city-kotovskoe-(ato-gagauziya)&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Котовское на карте Молдовы, https://kg.maptons.com/3384058&lt;/ref&gt;

== Сипаттама ==
Котовское ауылы - Молдова Республикасының оңтүстігіндегі Буджак даласындағы шағын елді мекен, Комрат ауданына кіреді. Ауыл [[Комрат]]тан 35 км қашықтықта және Молдова Республикасының астанасы [[Кишинев]]тен 134 км қашықтықта орналасқан.

Ауыл оңтүстік-батыстан Кантемир ауданы Кыет ауылының жерлерімен, оңтүстік-шығыстан – Комрат ауданы [[Конгаз]] ауылының жерлерімен шектеседі, солтүстік-шығыс жағында Кантемир ауданы Тараклия ауылы, ал солтүстік-батысында Кантемир ауданының Цолика ауылы орналасқан.

Қазіргі уақытта жерді пайдалану аумағының жалпы ауданы 15,7 шаршы км, бұл аудан алаңының 1,8%-ын құрайды.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;Все о Комратском районе https://raioncomrat.md/naselennyie-punktyi/selo-kotovskoe/&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
2004 жылғы санақ бойынша Котовское ауылында 989 адам тұрды. (49,44% ерлер және 50,56% әйелдер). Халықтың ұлттық құрамы:
*95,45% - [[ғағауыздар]],
*2,22% - [[молдовандар]], 
*1,11% - [[бұлғарлар]],
*0,71% - [[украиндар]], 
*0,40% - [[орыстар]],   
*0,10% - басқа ұлттар.&lt;ref&gt;Котовское, Гагаузия, АТО https://moldovenii.md/ru/city/details/id/1667&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Молдова елді мекендері]]</text>
      <sha1>oii67mkfw60z52l4j9lh6zf7qz2bho5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054822</id>
      <parentid>3054820</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T14:34:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3173" xml:space="preserve">'''Котовское ''' ({{lang-gag|Kırlannar}}) — [[Молдова]]дағы [[Ғағауызстан|Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі]] құрамындағы ауыл.&lt;ref&gt;Котовское (АТО Гагаузия) http://travellers.ru/city-kotovskoe-(ato-gagauziya)&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Котовское на карте Молдовы, https://kg.maptons.com/3384058&lt;/ref&gt;

== Сипаттама ==
Котовское ауылы - Молдова Республикасының оңтүстігіндегі Буджак даласындағы шағын елді мекен, Комрат ауданына кіреді. Ауыл [[Комрат]]тан 35 км қашықтықта және Молдова Республикасының астанасы [[Кишинев]]тен 134 км қашықтықта орналасқан.

Ауыл оңтүстік-батыстан Кантемир ауданы Кыет ауылының жерлерімен, оңтүстік-шығыстан – Комрат ауданы [[Конгаз]] ауылының жерлерімен шектеседі, солтүстік-шығыс жағында Кантемир ауданы Тараклия ауылы, ал солтүстік-батысында Кантемир ауданының Цолика ауылы орналасқан.

Қазіргі уақытта жерді пайдалану аумағының жалпы ауданы 15,7 шаршы км, бұл аудан алаңының 1,8%-ын құрайды.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;Все о Комратском районе https://raioncomrat.md/naselennyie-punktyi/selo-kotovskoe/&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
2004 жылғы санақ бойынша Котовское ауылында 989 адам тұрды. (49,44% ерлер және 50,56% әйелдер). Халықтың ұлттық құрамы:
*95,45% - [[ғағауыздар]],
*2,22% - [[молдовандар]], 
*1,11% - [[бұлғарлар]],
*0,71% - [[украиндар]], 
*0,40% - [[орыстар]],   
*0,10% - басқа ұлттар.&lt;ref&gt;Котовское, Гагаузия, АТО https://moldovenii.md/ru/city/details/id/1667&lt;/ref&gt;

== Бөлім тақырыбы ==
Котовское ауылы 1878 жылы Кырленен деген атпен құжатталған. Аңызда ауылдың аты осы маңнан жер иеленген ауылдың алғашқы тұрғыны болған шопан Тома Қырланның атымен байланысты дейді.

1924 жылы, қазіргі Котовское ауылының аумағында бірнеше үйлер салынды. Аңыз бойынша, Конгаз қаласының примары Георгий Дончу «Қырланнар» деп аталатын жаңа ауылды тіркеуге қол жеткізді. Ол Бухарестке барып, Румыния үкіметіне жаңа ауылды тіркеу туралы өтінішпен жүгінді.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Молдова елді мекендері]]</text>
      <sha1>nz1875a3kom4eilbr2kmvy775xct2uo</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054871</id>
      <parentid>3054822</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T18:37:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Бөлім тақырыбы */ толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4064" xml:space="preserve">'''Котовское ''' ({{lang-gag|Kırlannar}}) — [[Молдова]]дағы [[Ғағауызстан|Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі]] құрамындағы ауыл.&lt;ref&gt;Котовское (АТО Гагаузия) http://travellers.ru/city-kotovskoe-(ato-gagauziya)&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Котовское на карте Молдовы, https://kg.maptons.com/3384058&lt;/ref&gt;

== Сипаттама ==
Котовское ауылы - Молдова Республикасының оңтүстігіндегі Буджак даласындағы шағын елді мекен, Комрат ауданына кіреді. Ауыл [[Комрат]]тан 35 км қашықтықта және Молдова Республикасының астанасы [[Кишинев]]тен 134 км қашықтықта орналасқан.

Ауыл оңтүстік-батыстан Кантемир ауданы Кыет ауылының жерлерімен, оңтүстік-шығыстан – Комрат ауданы [[Конгаз]] ауылының жерлерімен шектеседі, солтүстік-шығыс жағында Кантемир ауданы Тараклия ауылы, ал солтүстік-батысында Кантемир ауданының Цолика ауылы орналасқан.

Қазіргі уақытта жерді пайдалану аумағының жалпы ауданы 15,7 шаршы км, бұл аудан алаңының 1,8%-ын құрайды.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;Все о Комратском районе https://raioncomrat.md/naselennyie-punktyi/selo-kotovskoe/&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
2004 жылғы санақ бойынша Котовское ауылында 989 адам тұрды. (49,44% ерлер және 50,56% әйелдер). Халықтың ұлттық құрамы:
*95,45% - [[ғағауыздар]],
*2,22% - [[молдовандар]], 
*1,11% - [[бұлғарлар]],
*0,71% - [[украиндар]], 
*0,40% - [[орыстар]],   
*0,10% - басқа ұлттар.&lt;ref&gt;Котовское, Гагаузия, АТО https://moldovenii.md/ru/city/details/id/1667&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Котовское ауылы 1878 жылы Кырленен деген атпен құжатталған. Аңызда ауылдың аты осы маңнан жер иеленген ауылдың алғашқы тұрғыны болған шопан Тома Қырланның атымен байланысты дейді.

1924 жылы, қазіргі Котовское ауылының аумағында бірнеше үйлер салынды. Аңыз бойынша, Конгаз қаласының примары Георгий Дончу «Қырланнар» деп аталатын жаңа ауылды тіркеуге қол жеткізді. Ол Бухарестке барып, Румыния үкіметіне жаңа ауылды тіркеу туралы өтінішпен жүгінді.

Котовское ауылының жеке елді мекен ретіндегі тарихы Молдаван КСР Жоғарғы Кеңесі Президиумының 1983 жылғы 28 қаңтардағы Жарлығына сәйкес 1983 жылдан басталады. Молдова Республикасының 1994 жылғы 7 ақпандағы No 310-XIII «Жергілікті мемлекеттік басқару туралы» Заңы негізінде Котово ауылдық кеңесінің атқару комитеті примэрия болып өзгертілді. Гагауз автономиясы құрылғаннан кейін, жалпыхалықтық референдумның қорытындысы бойынша Котовское ауылы  Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі құрамына енді.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Молдова елді мекендері]]</text>
      <sha1>o0pzdyxnwi36qht80cej21pz56rqdzw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054872</id>
      <parentid>3054871</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T18:37:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Тарихы */ дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4088" xml:space="preserve">'''Котовское ''' ({{lang-gag|Kırlannar}}) — [[Молдова]]дағы [[Ғағауызстан|Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі]] құрамындағы ауыл.&lt;ref&gt;Котовское (АТО Гагаузия) http://travellers.ru/city-kotovskoe-(ato-gagauziya)&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Котовское на карте Молдовы, https://kg.maptons.com/3384058&lt;/ref&gt;

== Сипаттама ==
Котовское ауылы - Молдова Республикасының оңтүстігіндегі Буджак даласындағы шағын елді мекен, Комрат ауданына кіреді. Ауыл [[Комрат]]тан 35 км қашықтықта және Молдова Республикасының астанасы [[Кишинев]]тен 134 км қашықтықта орналасқан.

Ауыл оңтүстік-батыстан Кантемир ауданы Кыет ауылының жерлерімен, оңтүстік-шығыстан – Комрат ауданы [[Конгаз]] ауылының жерлерімен шектеседі, солтүстік-шығыс жағында Кантемир ауданы Тараклия ауылы, ал солтүстік-батысында Кантемир ауданының Цолика ауылы орналасқан.

Қазіргі уақытта жерді пайдалану аумағының жалпы ауданы 15,7 шаршы км, бұл аудан алаңының 1,8%-ын құрайды.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;Все о Комратском районе https://raioncomrat.md/naselennyie-punktyi/selo-kotovskoe/&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
2004 жылғы санақ бойынша Котовское ауылында 989 адам тұрды. (49,44% ерлер және 50,56% әйелдер). Халықтың ұлттық құрамы:
*95,45% - [[ғағауыздар]],
*2,22% - [[молдовандар]], 
*1,11% - [[бұлғарлар]],
*0,71% - [[украиндар]], 
*0,40% - [[орыстар]],   
*0,10% - басқа ұлттар.&lt;ref&gt;Котовское, Гагаузия, АТО https://moldovenii.md/ru/city/details/id/1667&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Котовское ауылы 1878 жылы Кырленен деген атпен құжатталған. Аңызда ауылдың аты осы маңнан жер иеленген ауылдың алғашқы тұрғыны болған шопан Тома Қырланның атымен байланысты дейді.

1924 жылы, қазіргі Котовское ауылының аумағында бірнеше үйлер салынды. Аңыз бойынша, Конгаз қаласының примары Георгий Дончу «Қырланнар» деп аталатын жаңа ауылды тіркеуге қол жеткізді. Ол Бухарестке барып, Румыния үкіметіне жаңа ауылды тіркеу туралы өтінішпен жүгінді.

Котовское ауылының жеке елді мекен ретіндегі тарихы Молдаван КСР Жоғарғы Кеңесі Президиумының 1983 жылғы 28 қаңтардағы Жарлығына сәйкес 1983 жылдан басталады. Молдова Республикасының 1994 жылғы 7 ақпандағы No 310-XIII «Жергілікті мемлекеттік басқару туралы» Заңы негізінде Котово ауылдық кеңесінің атқару комитеті примэрия болып өзгертілді. Гагауз автономиясы құрылғаннан кейін, жалпыхалықтық референдумның қорытындысы бойынша Котовское ауылы  Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі құрамына енді.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Молдова елді мекендері]]</text>
      <sha1>02z9y4y5pi321uxqxknexooveo4oa9r</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054873</id>
      <parentid>3054872</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T18:42:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4764" xml:space="preserve">'''Котовское ''' ({{lang-gag|Kırlannar}}) — [[Молдова]]дағы [[Ғағауызстан|Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі]] құрамындағы ауыл.&lt;ref&gt;Котовское (АТО Гагаузия) http://travellers.ru/city-kotovskoe-(ato-gagauziya)&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Котовское на карте Молдовы, https://kg.maptons.com/3384058&lt;/ref&gt;

== Сипаттама ==
Котовское ауылы - Молдова Республикасының оңтүстігіндегі Буджак даласындағы шағын елді мекен, Комрат ауданына кіреді. Ауыл [[Комрат]]тан 35 км қашықтықта және Молдова Республикасының астанасы [[Кишинев]]тен 134 км қашықтықта орналасқан.

Ауыл оңтүстік-батыстан Кантемир ауданы Кыет ауылының жерлерімен, оңтүстік-шығыстан – Комрат ауданы [[Конгаз]] ауылының жерлерімен шектеседі, солтүстік-шығыс жағында Кантемир ауданы Тараклия ауылы, ал солтүстік-батысында Кантемир ауданының Цолика ауылы орналасқан.

Қазіргі уақытта жерді пайдалану аумағының жалпы ауданы 15,7 шаршы км, бұл аудан алаңының 1,8%-ын құрайды.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;Все о Комратском районе https://raioncomrat.md/naselennyie-punktyi/selo-kotovskoe/&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
2004 жылғы санақ бойынша Котовское ауылында 989 адам тұрды. (49,44% ерлер және 50,56% әйелдер). Халықтың ұлттық құрамы:
*95,45% - [[ғағауыздар]],
*2,22% - [[молдовандар]], 
*1,11% - [[бұлғарлар]],
*0,71% - [[украиндар]], 
*0,40% - [[орыстар]],   
*0,10% - басқа ұлттар.&lt;ref&gt;Котовское, Гагаузия, АТО https://moldovenii.md/ru/city/details/id/1667&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Котовское ауылы 1878 жылы Кырленен деген атпен құжатталған. Аңызда ауылдың аты осы маңнан жер иеленген ауылдың алғашқы тұрғыны болған шопан Тома Қырланның атымен байланысты дейді.

1924 жылы, қазіргі Котовское ауылының аумағында бірнеше үйлер салынды. Аңыз бойынша, Конгаз қаласының примары Георгий Дончу «Қырланнар» деп аталатын жаңа ауылды тіркеуге қол жеткізді. Ол Бухарестке барып, Румыния үкіметіне жаңа ауылды тіркеу туралы өтінішпен жүгінді.

Котовское ауылының жеке елді мекен ретіндегі тарихы Молдаван КСР Жоғарғы Кеңесі Президиумының 1983 жылғы 28 қаңтардағы Жарлығына сәйкес 1983 жылдан басталады. Молдова Республикасының 1994 жылғы 7 ақпандағы No 310-XIII «Жергілікті мемлекеттік басқару туралы» Заңы негізінде Котово ауылдық кеңесінің атқару комитеті примэрия болып өзгертілді. Гагауз автономиясы құрылғаннан кейін, жалпыхалықтық референдумның қорытындысы бойынша Котовское ауылы  Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі құрамына енді.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Инфрақұрылымы ==
Ауылда 10 шаруашылық субъектісі тіркелген, оның ішінде 3 ауылшаруашылық кәсіпорны, 1 диірмен, 1 өнеркәсіп және қайта өңдеу кәсіпорны, 4 сауда кәсіпорны, 4 азық-түлік дүкені, т.б.

Котовское ауылының аумағында әлеуметтік нысандар: 
*1 мектепке дейінгі мекеме, 
*1 гимназия, 
*мәдениет үйі, 
*2 кітапхана, 
*отбасылық дәрігерлер кабинеті 
*православие шіркеуі бар.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Молдова елді мекендері]]</text>
      <sha1>61fl1hr4cecqkila38igdsuohlukngy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054874</id>
      <parentid>3054873</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T18:44:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Инфрақұрылымы */ дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4928" xml:space="preserve">'''Котовское ''' ({{lang-gag|Kırlannar}}) — [[Молдова]]дағы [[Ғағауызстан|Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі]] құрамындағы ауыл.&lt;ref&gt;Котовское (АТО Гагаузия) http://travellers.ru/city-kotovskoe-(ato-gagauziya)&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Котовское на карте Молдовы, https://kg.maptons.com/3384058&lt;/ref&gt;

== Сипаттама ==
Котовское ауылы - Молдова Республикасының оңтүстігіндегі Буджак даласындағы шағын елді мекен, Комрат ауданына кіреді. Ауыл [[Комрат]]тан 35 км қашықтықта және Молдова Республикасының астанасы [[Кишинев]]тен 134 км қашықтықта орналасқан.

Ауыл оңтүстік-батыстан Кантемир ауданы Кыет ауылының жерлерімен, оңтүстік-шығыстан – Комрат ауданы [[Конгаз]] ауылының жерлерімен шектеседі, солтүстік-шығыс жағында Кантемир ауданы Тараклия ауылы, ал солтүстік-батысында Кантемир ауданының Цолика ауылы орналасқан.

Қазіргі уақытта жерді пайдалану аумағының жалпы ауданы 15,7 шаршы км, бұл аудан алаңының 1,8%-ын құрайды.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;Все о Комратском районе https://raioncomrat.md/naselennyie-punktyi/selo-kotovskoe/&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
2004 жылғы санақ бойынша Котовское ауылында 989 адам тұрды. (49,44% ерлер және 50,56% әйелдер). Халықтың ұлттық құрамы:
*95,45% - [[ғағауыздар]],
*2,22% - [[молдовандар]], 
*1,11% - [[бұлғарлар]],
*0,71% - [[украиндар]], 
*0,40% - [[орыстар]],   
*0,10% - басқа ұлттар.&lt;ref&gt;Котовское, Гагаузия, АТО https://moldovenii.md/ru/city/details/id/1667&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Котовское ауылы 1878 жылы Кырленен деген атпен құжатталған. Аңызда ауылдың аты осы маңнан жер иеленген ауылдың алғашқы тұрғыны болған шопан Тома Қырланның атымен байланысты дейді.

1924 жылы, қазіргі Котовское ауылының аумағында бірнеше үйлер салынды. Аңыз бойынша, Конгаз қаласының примары Георгий Дончу «Қырланнар» деп аталатын жаңа ауылды тіркеуге қол жеткізді. Ол Бухарестке барып, Румыния үкіметіне жаңа ауылды тіркеу туралы өтінішпен жүгінді.

Котовское ауылының жеке елді мекен ретіндегі тарихы Молдаван КСР Жоғарғы Кеңесі Президиумының 1983 жылғы 28 қаңтардағы Жарлығына сәйкес 1983 жылдан басталады. Молдова Республикасының 1994 жылғы 7 ақпандағы No 310-XIII «Жергілікті мемлекеттік басқару туралы» Заңы негізінде Котово ауылдық кеңесінің атқару комитеті примэрия болып өзгертілді. Гагауз автономиясы құрылғаннан кейін, жалпыхалықтық референдумның қорытындысы бойынша Котовское ауылы  Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі құрамына енді.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Инфрақұрылымы ==
Ауылда 10 шаруашылық субъектісі тіркелген, оның ішінде 3 ауылшаруашылық кәсіпорны, 1 диірмен, 1 өнеркәсіп және қайта өңдеу кәсіпорны, 4 сауда кәсіпорны, 4 азық-түлік дүкені, т.б.

Котовское ауылының аумағында әлеуметтік нысандар:&lt;ref&gt;Географическая справка с. Котовское https://www.gagauzia.md/ru/administracziya-regiona/primarii/primariya-s.-kotovskoe.html&lt;/ref&gt;
*1 мектепке дейінгі мекеме, 
*1 гимназия, 
*мәдениет үйі, 
*2 кітапхана, 
*отбасылық дәрігерлер кабинеті 
*православие шіркеуі бар.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Молдова елді мекендері]]</text>
      <sha1>olzyojmrx24e8j6qc1oxcz70h2ck88x</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054875</id>
      <parentid>3054874</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T18:46:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Инфрақұрылымы */ дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5097" xml:space="preserve">'''Котовское ''' ({{lang-gag|Kırlannar}}) — [[Молдова]]дағы [[Ғағауызстан|Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі]] құрамындағы ауыл.&lt;ref&gt;Котовское (АТО Гагаузия) http://travellers.ru/city-kotovskoe-(ato-gagauziya)&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Котовское на карте Молдовы, https://kg.maptons.com/3384058&lt;/ref&gt;

== Сипаттама ==
Котовское ауылы - Молдова Республикасының оңтүстігіндегі Буджак даласындағы шағын елді мекен, Комрат ауданына кіреді. Ауыл [[Комрат]]тан 35 км қашықтықта және Молдова Республикасының астанасы [[Кишинев]]тен 134 км қашықтықта орналасқан.

Ауыл оңтүстік-батыстан Кантемир ауданы Кыет ауылының жерлерімен, оңтүстік-шығыстан – Комрат ауданы [[Конгаз]] ауылының жерлерімен шектеседі, солтүстік-шығыс жағында Кантемир ауданы Тараклия ауылы, ал солтүстік-батысында Кантемир ауданының Цолика ауылы орналасқан.

Қазіргі уақытта жерді пайдалану аумағының жалпы ауданы 15,7 шаршы км, бұл аудан алаңының 1,8%-ын құрайды.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;Все о Комратском районе https://raioncomrat.md/naselennyie-punktyi/selo-kotovskoe/&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
2004 жылғы санақ бойынша Котовское ауылында 989 адам тұрды. (49,44% ерлер және 50,56% әйелдер). Халықтың ұлттық құрамы:
*95,45% - [[ғағауыздар]],
*2,22% - [[молдовандар]], 
*1,11% - [[бұлғарлар]],
*0,71% - [[украиндар]], 
*0,40% - [[орыстар]],   
*0,10% - басқа ұлттар.&lt;ref&gt;Котовское, Гагаузия, АТО https://moldovenii.md/ru/city/details/id/1667&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Котовское ауылы 1878 жылы Кырленен деген атпен құжатталған. Аңызда ауылдың аты осы маңнан жер иеленген ауылдың алғашқы тұрғыны болған шопан Тома Қырланның атымен байланысты дейді.

1924 жылы, қазіргі Котовское ауылының аумағында бірнеше үйлер салынды. Аңыз бойынша, Конгаз қаласының примары Георгий Дончу «Қырланнар» деп аталатын жаңа ауылды тіркеуге қол жеткізді. Ол Бухарестке барып, Румыния үкіметіне жаңа ауылды тіркеу туралы өтінішпен жүгінді.

Котовское ауылының жеке елді мекен ретіндегі тарихы Молдаван КСР Жоғарғы Кеңесі Президиумының 1983 жылғы 28 қаңтардағы Жарлығына сәйкес 1983 жылдан басталады. Молдова Республикасының 1994 жылғы 7 ақпандағы No 310-XIII «Жергілікті мемлекеттік басқару туралы» Заңы негізінде Котово ауылдық кеңесінің атқару комитеті примэрия болып өзгертілді. Гагауз автономиясы құрылғаннан кейін, жалпыхалықтық референдумның қорытындысы бойынша Котовское ауылы  Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі құрамына енді.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Инфрақұрылымы ==
Ауылда 10 шаруашылық субъектісі тіркелген, оның ішінде 3 ауылшаруашылық кәсіпорны, 1 диірмен, 1 өнеркәсіп және қайта өңдеу кәсіпорны, 4 сауда кәсіпорны, 4 азық-түлік дүкені, т.б.

Котовское ауылының аумағында әлеуметтік нысандар:&lt;ref&gt;Географическая справка с. Котовское https://www.gagauzia.md/ru/administracziya-regiona/primarii/primariya-s.-kotovskoe.html&lt;/ref&gt;
*1 мектепке дейінгі мекеме,&lt;ref&gt;Учреждение раннего образования села Котовское https://guogagauzii.md/uchrezhdenie-rannego-obrazovaniya-sela-kotovskoe&lt;/ref&gt; 
*1 гимназия, 
*мәдениет үйі, 
*2 кітапхана, 
*отбасылық дәрігерлер кабинеті 
*православие шіркеуі бар.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Молдова елді мекендері]]</text>
      <sha1>k1gpbnb7p5kx3w5877bnux3mdww816e</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054876</id>
      <parentid>3054875</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T18:47:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5224" xml:space="preserve">'''Котовское ''' ({{lang-gag|Kırlannar}}) — [[Молдова]]дағы [[Ғағауызстан|Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі]] құрамындағы ауыл.&lt;ref&gt;Котовское (АТО Гагаузия) http://travellers.ru/city-kotovskoe-(ato-gagauziya)&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Котовское на карте Молдовы, https://kg.maptons.com/3384058&lt;/ref&gt;

== Сипаттама ==
Котовское ауылы - Молдова Республикасының оңтүстігіндегі Буджак даласындағы шағын елді мекен, Комрат ауданына кіреді. Ауыл [[Комрат]]тан 35 км қашықтықта және Молдова Республикасының астанасы [[Кишинев]]тен 134 км қашықтықта орналасқан.

Ауыл оңтүстік-батыстан Кантемир ауданы Кыет ауылының жерлерімен, оңтүстік-шығыстан – Комрат ауданы [[Конгаз]] ауылының жерлерімен шектеседі, солтүстік-шығыс жағында Кантемир ауданы Тараклия ауылы, ал солтүстік-батысында Кантемир ауданының Цолика ауылы орналасқан.

Қазіргі уақытта жерді пайдалану аумағының жалпы ауданы 15,7 шаршы км, бұл аудан алаңының 1,8%-ын құрайды.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;Все о Комратском районе https://raioncomrat.md/naselennyie-punktyi/selo-kotovskoe/&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
2004 жылғы санақ бойынша Котовское ауылында 989 адам тұрды. (49,44% ерлер және 50,56% әйелдер). Халықтың ұлттық құрамы:
*95,45% - [[ғағауыздар]],
*2,22% - [[молдовандар]], 
*1,11% - [[бұлғарлар]],
*0,71% - [[украиндар]], 
*0,40% - [[орыстар]],   
*0,10% - басқа ұлттар.&lt;ref&gt;Котовское, Гагаузия, АТО https://moldovenii.md/ru/city/details/id/1667&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Котовское ауылы 1878 жылы Кырленен деген атпен құжатталған. Аңызда ауылдың аты осы маңнан жер иеленген ауылдың алғашқы тұрғыны болған шопан Тома Қырланның атымен байланысты дейді.

1924 жылы, қазіргі Котовское ауылының аумағында бірнеше үйлер салынды. Аңыз бойынша, Конгаз қаласының примары Георгий Дончу «Қырланнар» деп аталатын жаңа ауылды тіркеуге қол жеткізді. Ол Бухарестке барып, Румыния үкіметіне жаңа ауылды тіркеу туралы өтінішпен жүгінді.

Котовское ауылының жеке елді мекен ретіндегі тарихы Молдаван КСР Жоғарғы Кеңесі Президиумының 1983 жылғы 28 қаңтардағы Жарлығына сәйкес 1983 жылдан басталады. Молдова Республикасының 1994 жылғы 7 ақпандағы No 310-XIII «Жергілікті мемлекеттік басқару туралы» Заңы негізінде Котово ауылдық кеңесінің атқару комитеті примэрия болып өзгертілді. Гагауз автономиясы құрылғаннан кейін, жалпыхалықтық референдумның қорытындысы бойынша Котовское ауылы  Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі құрамына енді.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Инфрақұрылымы ==
Ауылда 10 шаруашылық субъектісі тіркелген, оның ішінде 3 ауылшаруашылық кәсіпорны, 1 диірмен, 1 өнеркәсіп және қайта өңдеу кәсіпорны, 4 сауда кәсіпорны, 4 азық-түлік дүкені, т.б.

Котовское ауылының аумағында әлеуметтік нысандар:&lt;ref&gt;Географическая справка с. Котовское https://www.gagauzia.md/ru/administracziya-regiona/primarii/primariya-s.-kotovskoe.html&lt;/ref&gt;
*1 мектепке дейінгі мекеме,&lt;ref&gt;Учреждение раннего образования села Котовское https://guogagauzii.md/uchrezhdenie-rannego-obrazovaniya-sela-kotovskoe&lt;/ref&gt; 
*1 гимназия,&lt;ref&gt;Гимназия им. И. Сынку с. Котовское https://guogagauzii.md/gimnaziya-im-i-synku-s-kotovskoe&lt;/ref&gt; 
*мәдениет үйі, 
*2 кітапхана, 
*отбасылық дәрігерлер кабинеті 
*православие шіркеуі бар.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Молдова елді мекендері]]</text>
      <sha1>dl20vc7alecf00h0ziw3ny1farf1iyp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054877</id>
      <parentid>3054876</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T19:08:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Инфрақұрылымы */ дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5381" xml:space="preserve">'''Котовское ''' ({{lang-gag|Kırlannar}}) — [[Молдова]]дағы [[Ғағауызстан|Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі]] құрамындағы ауыл.&lt;ref&gt;Котовское (АТО Гагаузия) http://travellers.ru/city-kotovskoe-(ato-gagauziya)&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Котовское на карте Молдовы, https://kg.maptons.com/3384058&lt;/ref&gt;

== Сипаттама ==
Котовское ауылы - Молдова Республикасының оңтүстігіндегі Буджак даласындағы шағын елді мекен, Комрат ауданына кіреді. Ауыл [[Комрат]]тан 35 км қашықтықта және Молдова Республикасының астанасы [[Кишинев]]тен 134 км қашықтықта орналасқан.

Ауыл оңтүстік-батыстан Кантемир ауданы Кыет ауылының жерлерімен, оңтүстік-шығыстан – Комрат ауданы [[Конгаз]] ауылының жерлерімен шектеседі, солтүстік-шығыс жағында Кантемир ауданы Тараклия ауылы, ал солтүстік-батысында Кантемир ауданының Цолика ауылы орналасқан.

Қазіргі уақытта жерді пайдалану аумағының жалпы ауданы 15,7 шаршы км, бұл аудан алаңының 1,8%-ын құрайды.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;Все о Комратском районе https://raioncomrat.md/naselennyie-punktyi/selo-kotovskoe/&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
2004 жылғы санақ бойынша Котовское ауылында 989 адам тұрды. (49,44% ерлер және 50,56% әйелдер). Халықтың ұлттық құрамы:
*95,45% - [[ғағауыздар]],
*2,22% - [[молдовандар]], 
*1,11% - [[бұлғарлар]],
*0,71% - [[украиндар]], 
*0,40% - [[орыстар]],   
*0,10% - басқа ұлттар.&lt;ref&gt;Котовское, Гагаузия, АТО https://moldovenii.md/ru/city/details/id/1667&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Котовское ауылы 1878 жылы Кырленен деген атпен құжатталған. Аңызда ауылдың аты осы маңнан жер иеленген ауылдың алғашқы тұрғыны болған шопан Тома Қырланның атымен байланысты дейді.

1924 жылы, қазіргі Котовское ауылының аумағында бірнеше үйлер салынды. Аңыз бойынша, Конгаз қаласының примары Георгий Дончу «Қырланнар» деп аталатын жаңа ауылды тіркеуге қол жеткізді. Ол Бухарестке барып, Румыния үкіметіне жаңа ауылды тіркеу туралы өтінішпен жүгінді.

Котовское ауылының жеке елді мекен ретіндегі тарихы Молдаван КСР Жоғарғы Кеңесі Президиумының 1983 жылғы 28 қаңтардағы Жарлығына сәйкес 1983 жылдан басталады. Молдова Республикасының 1994 жылғы 7 ақпандағы No 310-XIII «Жергілікті мемлекеттік басқару туралы» Заңы негізінде Котово ауылдық кеңесінің атқару комитеті примэрия болып өзгертілді. Гагауз автономиясы құрылғаннан кейін, жалпыхалықтық референдумның қорытындысы бойынша Котовское ауылы  Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі құрамына енді.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Инфрақұрылымы ==
Ауылда 10 шаруашылық субъектісі тіркелген, оның ішінде 3 ауылшаруашылық кәсіпорны, 1 диірмен, 1 өнеркәсіп және қайта өңдеу кәсіпорны, 4 сауда кәсіпорны, 4 азық-түлік дүкені, т.б.

Котовское ауылының аумағында әлеуметтік нысандар:&lt;ref&gt;Географическая справка с. Котовское https://www.gagauzia.md/ru/administracziya-regiona/primarii/primariya-s.-kotovskoe.html&lt;/ref&gt;
*1 мектепке дейінгі мекеме,&lt;ref&gt;Учреждение раннего образования села Котовское https://guogagauzii.md/uchrezhdenie-rannego-obrazovaniya-sela-kotovskoe&lt;/ref&gt; 
*1 гимназия,&lt;ref&gt;Гимназия им. И. Сынку с. Котовское https://guogagauzii.md/gimnaziya-im-i-synku-s-kotovskoe&lt;/ref&gt; 
*мәдениет үйі, 
*2 кітапхана, 
*отбасылық дәрігерлер кабинеті 
*православие шіркеуі&lt;ref&gt;Праздничное богослужение в честь обновления храма http://gbm.md/index.php/2-uncategorised/42-kotovskoe&lt;/ref&gt; бар.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Молдова елді мекендері]]</text>
      <sha1>p02e9kfcqydpcjzhdnwjg6as2ktk0n9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054878</id>
      <parentid>3054877</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T19:14:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>үлгі, толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8017" xml:space="preserve">{{Елді мекен
 |статусы                 = 
 |қазақша атауы           = Котовское
 |шынайы атауы            = {{lang-gag|Kırlannar}}
 |сурет                   = 
 |сурет атауы             = 
 |жағдайы                 = 
 |ел                      = Молдова
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir =N |lat_deg =46 |lat_min =09 |lat_sec =38    
  |lon_dir =E |lon_deg =28 |lon_min =38 |lon_sec = 49
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |аймақ түрі              = 
 |аймағы                  = Ғағауызстан
 |кестедегі аймақ         = 
 |аудан түрі              = 
 |ауданы                  = 
 |кестедегі аудан         = Комрат
 |қауым округі түрі       = 
 |қауым округі            = 
 |кестедегі қауым округі  =  
 |қауым түрі              = 
 |қауым                   = 
 |кестедегі қауым         = 
 |ішкі бөлінісі           = коммуна
 |басшының түрi           = примэри
 |басшысы                 = 
 |құрылған уақыты         = 1924
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 15,7
 |биiктiктiң түрi         = 
 |орталығының биiктігі    = 
 |климаты                 = 
 |ресми тілі              = 
  |тұрғыны                = 989
  |санақ жылы             = 2004
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 95,45% - [[ғағауыздар]], 2,22% - [[молдовандар]], 1,11% - [[бұлғарлар]],
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |уақыт белдеуі           = +2:00
 |DST                     = 
 |телефон коды            = +373 298 -----
 |пошта индексі           = MD-3815
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 
 |идентификатор түрі      = 
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   = 
 |сайт тілі               = 
}}
'''Котовское ''' ({{lang-gag|Kırlannar}}) — [[Молдова]]дағы [[Ғағауызстан|Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі]] құрамындағы ауыл.&lt;ref&gt;Котовское (АТО Гагаузия) http://travellers.ru/city-kotovskoe-(ato-gagauziya)&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Котовское на карте Молдовы, https://kg.maptons.com/3384058&lt;/ref&gt;

== Сипаттама ==
Котовское ауылы - Молдова Республикасының оңтүстігіндегі Буджак даласындағы шағын елді мекен, Комрат ауданына кіреді. Ауыл [[Комрат]]тан 35 км қашықтықта және Молдова Республикасының астанасы [[Кишинев]]тен 134 км қашықтықта орналасқан.

Ауыл оңтүстік-батыстан Кантемир ауданы Кыет ауылының жерлерімен, оңтүстік-шығыстан – Комрат ауданы [[Конгаз]] ауылының жерлерімен шектеседі, солтүстік-шығыс жағында Кантемир ауданы Тараклия ауылы, ал солтүстік-батысында Кантемир ауданының Цолика ауылы орналасқан.

Қазіргі уақытта жерді пайдалану аумағының жалпы ауданы 15,7 шаршы км, бұл аудан алаңының 1,8%-ын құрайды.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;Все о Комратском районе https://raioncomrat.md/naselennyie-punktyi/selo-kotovskoe/&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
2004 жылғы санақ бойынша Котовское ауылында 989 адам тұрды. (49,44% ерлер және 50,56% әйелдер). Халықтың ұлттық құрамы:
*95,45% - [[ғағауыздар]],
*2,22% - [[молдовандар]], 
*1,11% - [[бұлғарлар]],
*0,71% - [[украиндар]], 
*0,40% - [[орыстар]],   
*0,10% - басқа ұлттар.&lt;ref&gt;Котовское, Гагаузия, АТО https://moldovenii.md/ru/city/details/id/1667&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Котовское ауылы 1878 жылы Кырленен деген атпен құжатталған. Аңызда ауылдың аты осы маңнан жер иеленген ауылдың алғашқы тұрғыны болған шопан Тома Қырланның атымен байланысты дейді.

1924 жылы, қазіргі Котовское ауылының аумағында бірнеше үйлер салынды. Аңыз бойынша, Конгаз қаласының примары Георгий Дончу «Қырланнар» деп аталатын жаңа ауылды тіркеуге қол жеткізді. Ол Бухарестке барып, Румыния үкіметіне жаңа ауылды тіркеу туралы өтінішпен жүгінді.

Котовское ауылының жеке елді мекен ретіндегі тарихы Молдаван КСР Жоғарғы Кеңесі Президиумының 1983 жылғы 28 қаңтардағы Жарлығына сәйкес 1983 жылдан басталады. Молдова Республикасының 1994 жылғы 7 ақпандағы No 310-XIII «Жергілікті мемлекеттік басқару туралы» Заңы негізінде Котово ауылдық кеңесінің атқару комитеті примэрия болып өзгертілді. Гагауз автономиясы құрылғаннан кейін, жалпыхалықтық референдумның қорытындысы бойынша Котовское ауылы  Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі құрамына енді.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Инфрақұрылымы ==
Ауылда 10 шаруашылық субъектісі тіркелген, оның ішінде 3 ауылшаруашылық кәсіпорны, 1 диірмен, 1 өнеркәсіп және қайта өңдеу кәсіпорны, 4 сауда кәсіпорны, 4 азық-түлік дүкені, т.б.

Котовское ауылының аумағында әлеуметтік нысандар:&lt;ref&gt;Географическая справка с. Котовское https://www.gagauzia.md/ru/administracziya-regiona/primarii/primariya-s.-kotovskoe.html&lt;/ref&gt;
*1 мектепке дейінгі мекеме,&lt;ref&gt;Учреждение раннего образования села Котовское https://guogagauzii.md/uchrezhdenie-rannego-obrazovaniya-sela-kotovskoe&lt;/ref&gt; 
*1 гимназия,&lt;ref&gt;Гимназия им. И. Сынку с. Котовское https://guogagauzii.md/gimnaziya-im-i-synku-s-kotovskoe&lt;/ref&gt; 
*мәдениет үйі, 
*2 кітапхана, 
*отбасылық дәрігерлер кабинеті 
*православие шіркеуі&lt;ref&gt;Праздничное богослужение в честь обновления храма http://gbm.md/index.php/2-uncategorised/42-kotovskoe&lt;/ref&gt; бар.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Молдова елді мекендері]]</text>
      <sha1>6lair9c1ux1lv5g8l4qrc2uoe3ysmnk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Muhammed musaev</title>
    <ns>3</ns>
    <id>685571</id>
    <revision>
      <id>3054810</id>
      <timestamp>2022-07-26T13:42:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="212" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Muhammed musaev}}

-- [[Қатысушы:Kaiyr|Kaiyr]] ([[Қатысушы талқылауы:Kaiyr|талқылауы]] 19:42, 2022 ж. шілденің 26 (+06)</text>
      <sha1>lzig7d7nfyiroioaagz8y53rb7bg6gk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Kadirbek e</title>
    <ns>3</ns>
    <id>685572</id>
    <revision>
      <id>3054811</id>
      <timestamp>2022-07-26T13:42:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="223" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Kadirbek e}}

-- [[Қатысушы:Batyrbek.kz|Batyrbek]] ([[Қатысушы талқылауы:Batyrbek.kz|талқылауы]]) 19:42, 2022 ж. шілденің 26 (+06)</text>
      <sha1>e0y6uxu1i313nj95u9tygejyl8g6r1x</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Zbatenbaev</title>
    <ns>3</ns>
    <id>685573</id>
    <revision>
      <id>3054821</id>
      <timestamp>2022-07-26T14:32:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="223" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Zbatenbaev}}

-- [[Қатысушы:Batyrbek.kz|Batyrbek]] ([[Қатысушы талқылауы:Batyrbek.kz|талқылауы]]) 20:32, 2022 ж. шілденің 26 (+06)</text>
      <sha1>6f7dzhbzdfbr5zzmcmjk3ef93n6z917</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1991</title>
    <ns>0</ns>
    <id>685574</id>
    <revision>
      <id>3054823</id>
      <timestamp>2022-07-26T14:36:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kas77777</username>
        <id>100404</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: {{Су спорты түрлерінен жарыс  |Атауы           = Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1991  |Эмблема            = 1991 World Aquatics Championships logo.jpg  |Өлшемі             = 250px  |Сурет сипаттамасы           =   |Қала              = [[Перт]], {{AUS}}  |Елдер             =   |Спортшылар саны         =   |Медальдар            =   |Ашылу...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1466" xml:space="preserve">{{Су спорты түрлерінен жарыс
 |Атауы           = Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1991
 |Эмблема            = 1991 World Aquatics Championships logo.jpg
 |Өлшемі             = 250px
 |Сурет сипаттамасы           = 
 |Қала              = [[Перт]], {{AUS}}
 |Елдер             = 
 |Спортшылар саны         = 
 |Медальдар            = 
 |Ашылуы           = [[3 қаңтар]]  [[1991]]
 |Жабылуы           = [[13 қаңтар]] [[1991]]
 |Стадион            = 
 |Алдыңғы         = [[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1986|1986 Мадрид]]
 |Келесі          = [[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1994|1994 Рим]]
}}

'''[[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты|Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты ]]''' '''1991''' немесе '''[[Халықаралық жүзу федерациясы|FINA]] 6-ші әлем чемпионаты''' [[Аустралия|Аустралияның]] [[Перт]] қаласында [[1991 жыл]]дың  жазында өткізілді.

Жарыстар 5 спорт түрінен өткізілді: [[жүзу]], [[синхронды жүзу]], [[суға секіру]], [[ашық суда жүзу]] және [[су добы]].</text>
      <sha1>g437stproyrwiv4wfnod4uokww13oix</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054825</id>
      <parentid>3054823</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T14:39:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kas77777</username>
        <id>100404</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3998" xml:space="preserve">{{Су спорты түрлерінен жарыс
 |Атауы           = Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1991
 |Эмблема            = 1991 World Aquatics Championships logo.jpg
 |Өлшемі             = 250px
 |Сурет сипаттамасы           = 
 |Қала              = [[Перт]], {{AUS}}
 |Елдер             = 
 |Спортшылар саны         = 
 |Медальдар            = 
 |Ашылуы           = [[3 қаңтар]]  [[1991]]
 |Жабылуы           = [[13 қаңтар]] [[1991]]
 |Стадион            = 
 |Алдыңғы         = [[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1986|1986 Мадрид]]
 |Келесі          = [[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1994|1994 Рим]]
}}

'''[[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты|Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты ]]''' '''1991''' немесе '''[[Халықаралық жүзу федерациясы|FINA]] 6-ші әлем чемпионаты''' [[Аустралия|Аустралияның]] [[Перт]] қаласында [[1991 жыл]]дың  жазында өткізілді.

Жарыстар 5 спорт түрінен өткізілді: [[жүзу]], [[синхронды жүзу]], [[суға секіру]], [[ашық суда жүзу]] және [[су добы]].

==Медальдық есеп==
{| class=&quot;wikitable&quot;  style=&quot;margin:0.5em auto; font-size:90%; position:relative; width:55%;&quot;
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
! width=50 | Орын
! width=200 | Ел
! width=50 | [[Сурет:Gold medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Silver medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Bronze medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Medals world.svg|40px]]
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 1
| align=left| {{USA}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 21
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; |14
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 5
|40
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;|2
| align=left| {{CHN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 11
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 6
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 8
| 25
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 3
| align=left| {{HUN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 9
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 9
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 8
|26
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 4
| align=left| {{GER}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 9
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 5
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; |2
|16
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 5
| align=left| {{AUS}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 3
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 2
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 2
| 7 
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 6
| align=left| {{NED}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 5
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 4
|11
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 7
| align=left| {{URS}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 4
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 8
| align=&quot;left&quot; | {{CAN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 3
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 9
| align=left| {{ITA}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 4
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 8
| 13
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;|10
| align=left| {{ESP}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 3
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 5

|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|valign=&quot;center&quot; colspan=&quot;2&quot; | '''Барлығы'''
| '''45'''
| '''46'''
| '''44'''
| '''135'''
|}</text>
      <sha1>c04rpudqf8wyto31nvy23orp1hlcxbt</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054826</id>
      <parentid>3054825</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T14:41:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kas77777</username>
        <id>100404</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4711" xml:space="preserve">{{Су спорты түрлерінен жарыс
 |Атауы           = Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1991
 |Эмблема            = 1991 World Aquatics Championships logo.jpg
 |Өлшемі             = 250px
 |Сурет сипаттамасы           = 
 |Қала              = [[Перт]], {{AUS}}
 |Елдер             = 
 |Спортшылар саны         = 
 |Медальдар            = 
 |Ашылуы           = [[3 қаңтар]]  [[1991]]
 |Жабылуы           = [[13 қаңтар]] [[1991]]
 |Стадион            = 
 |Алдыңғы         = [[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1986|1986 Мадрид]]
 |Келесі          = [[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1994|1994 Рим]]
}}

'''[[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты|Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты ]]''' '''1991''' немесе '''[[Халықаралық жүзу федерациясы|FINA]] 6-ші әлем чемпионаты''' [[Аустралия|Аустралияның]] [[Перт]] қаласында [[1991 жыл]]дың  жазында өткізілді.

Жарыстар 5 спорт түрінен өткізілді: [[жүзу]], [[синхронды жүзу]], [[суға секіру]], [[ашық суда жүзу]] және [[су добы]].

==Медальдық есеп==
{| class=&quot;wikitable&quot;  style=&quot;margin:0.5em auto; font-size:90%; position:relative; width:55%;&quot;
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
! width=50 | Орын
! width=200 | Ел
! width=50 | [[Сурет:Gold medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Silver medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Bronze medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Medals world.svg|40px]]
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 1
| align=left| {{USA}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 21
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; |14
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 5
|40
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;|2
| align=left| {{CHN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 11
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 6
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 8
| 25
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 3
| align=left| {{HUN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 9
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 9
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 8
|26
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 4
| align=left| {{GER}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 9
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 5
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; |2
|16
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 5
| align=left| {{AUS}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 3
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 2
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 2
| 7 
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 6
| align=left| {{NED}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 5
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 4
|11
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 7
| align=left| {{URS}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 4
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 8
| align=&quot;left&quot; | {{CAN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 3
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 9
| align=left| {{ITA}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 4
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 8
| 13
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;|10
| align=left| {{ESP}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 3
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 5

|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|valign=&quot;center&quot; colspan=&quot;2&quot; | '''Барлығы'''
| '''45'''
| '''46'''
| '''44'''
| '''135'''
|}

== Сыртқы сілтемелер ==

*[http://www.fina.org/ FINA Official Website]
*[http://www.gbrathletics.com/sport/swimwc.htm World Swimming Championship Results]
*[http://www.usaswimming.org/_Rainbow/Documents/4015d620-c19d-4fd6-af8a-f727a163d31a/91_wchamps%5B1%5D.pdf 1991 World Aquatics Championships Results] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160303165933/http://www.usaswimming.org/_Rainbow/Documents/4015d620-c19d-4fd6-af8a-f727a163d31a/91_wchamps&amp;#91;1&amp;#93;.pdf |date=3 March 2016 }} ([[Portable Document Format|PDF]])

{{Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты}}

[[Санат:Су спорты түрлерінен әлем чемпионаттары]]</text>
      <sha1>n1fg2v2cn64mmi4lqeq82rm1p6vd3z1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054827</id>
      <parentid>3054826</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T14:44:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kas77777</username>
        <id>100404</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4708" xml:space="preserve">{{Су спорты түрлерінен жарыс
 |Атауы           = Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1991
 |Эмблема            = 1991 World Aquatics Championships logo.jpg
 |Өлшемі             = 250px
 |Сурет сипаттамасы           = 
 |Қала              = [[Перт]], {{AUS}}
 |Елдер             = 
 |Спортшылар саны         = 
 |Медальдар            = 
 |Ашылуы           = [[3 қаңтар]]  [[1991]]
 |Жабылуы           = [[13 қаңтар]] [[1991]]
 |Стадион            = 
 |Алдыңғы         = [[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1986|1986 Мадрид]]
 |Келесі          = [[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1994|1994 Рим]]
}}

'''[[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты|Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты ]]''' '''1991''' немесе '''[[Халықаралық жүзу федерациясы|FINA]] 6-ші әлем чемпионаты''' [[Аустралия|Аустралияның]] [[Перт]] қаласында [[1991 жыл]]дың  жазында өткізілді.

Жарыстар 5 спорт түрінен өткізілді: [[жүзу]], [[синхронды жүзу]], [[суға секіру]], [[ашық суда жүзу]] және [[су добы]].

==Медальдық есеп==
{| class=&quot;wikitable&quot;  style=&quot;margin:0.5em auto; font-size:90%; position:relative; width:55%;&quot;
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
! width=50 | Орын
! width=200 | Ел
! width=50 | [[Сурет:Gold medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Silver medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Bronze medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Medals world.svg|40px]]
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 1
| align=left| {{USA}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 17
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; |11
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 6
|34
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;|2
| align=left| {{CHN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 8
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 3
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 2
| 13
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 3
| align=left| {{HUN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 5
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 2
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 2
|9
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 4
| align=left| {{GER}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 4
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 9
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; |9
|22
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 5
| align=left| {{AUS}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 3
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 5
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 2
| 10
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 6
| align=left| {{NED}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
|4
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 7
| align=left| {{URS}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 3
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 6
| 10
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 8
| align=&quot;left&quot; | {{CAN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 3
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 5
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 9
| align=left| {{ITA}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 2
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 4
| 7
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;|10
| align=left| {{ESP}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 3

|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|valign=&quot;center&quot; colspan=&quot;2&quot; | '''Барлығы'''
| '''45'''
| '''46'''
| '''44'''
| '''135'''
|}

== Сыртқы сілтемелер ==

*[http://www.fina.org/ FINA Official Website]
*[http://www.gbrathletics.com/sport/swimwc.htm World Swimming Championship Results]
*[http://www.usaswimming.org/_Rainbow/Documents/4015d620-c19d-4fd6-af8a-f727a163d31a/91_wchamps%5B1%5D.pdf 1991 World Aquatics Championships Results] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160303165933/http://www.usaswimming.org/_Rainbow/Documents/4015d620-c19d-4fd6-af8a-f727a163d31a/91_wchamps&amp;#91;1&amp;#93;.pdf |date=3 March 2016 }} ([[Portable Document Format|PDF]])

{{Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты}}

[[Санат:Су спорты түрлерінен әлем чемпионаттары]]</text>
      <sha1>3k1fj66m61pkkqe8w8nw1k6k715q6bf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1986</title>
    <ns>0</ns>
    <id>685575</id>
    <revision>
      <id>3054828</id>
      <timestamp>2022-07-26T14:48:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kas77777</username>
        <id>100404</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: {{Су спорты түрлерінен жарыс  |Атауы           = Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1986  |Эмблема            = 1986 World Aquatics Championships logo.jpg  |Өлшемі             = 250px  |Сурет сипаттамасы           =   |Қала              = [[Мадрид]], {{ESP}}  |Елдер             =   |Спортшылар саны         =   |Медальдар            =   |Ашы...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1471" xml:space="preserve">{{Су спорты түрлерінен жарыс
 |Атауы           = Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1986
 |Эмблема            = 1986 World Aquatics Championships logo.jpg
 |Өлшемі             = 250px
 |Сурет сипаттамасы           = 
 |Қала              = [[Мадрид]], {{ESP}}
 |Елдер             = 
 |Спортшылар саны         = 
 |Медальдар            = 
 |Ашылуы           = [[13 тамыз]]  [[1986]]
 |Жабылуы           = [[23 тамыз]] [[1986]]
 |Стадион            = 
 |Алдыңғы         = [[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1982|1982 Гуякиль]]
 |Келесі          = [[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1991|1991 Перт]]
}}

'''[[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты|Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты ]]''' '''1986''' немесе '''[[Халықаралық жүзу федерациясы|FINA]] 5-ші әлем чемпионаты''' [[Аустралия|Аустралияның]] [[Перт]] қаласында [[1986 жыл]]дың  жазында өткізілді.

Жарыстар 5 спорт түрінен өткізілді: [[жүзу]], [[синхронды жүзу]], [[суға секіру]], [[ашық суда жүзу]] және [[су добы]].</text>
      <sha1>2jeggvg64ac8ws4d8gxczjoron2xtwh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054829</id>
      <parentid>3054828</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T14:49:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kas77777</username>
        <id>100404</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4003" xml:space="preserve">{{Су спорты түрлерінен жарыс
 |Атауы           = Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1986
 |Эмблема            = 1986 World Aquatics Championships logo.jpg
 |Өлшемі             = 250px
 |Сурет сипаттамасы           = 
 |Қала              = [[Мадрид]], {{ESP}}
 |Елдер             = 
 |Спортшылар саны         = 
 |Медальдар            = 
 |Ашылуы           = [[13 тамыз]]  [[1986]]
 |Жабылуы           = [[23 тамыз]] [[1986]]
 |Стадион            = 
 |Алдыңғы         = [[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1982|1982 Гуякиль]]
 |Келесі          = [[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1991|1991 Перт]]
}}

'''[[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты|Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты ]]''' '''1986''' немесе '''[[Халықаралық жүзу федерациясы|FINA]] 5-ші әлем чемпионаты''' [[Аустралия|Аустралияның]] [[Перт]] қаласында [[1986 жыл]]дың  жазында өткізілді.

Жарыстар 5 спорт түрінен өткізілді: [[жүзу]], [[синхронды жүзу]], [[суға секіру]], [[ашық суда жүзу]] және [[су добы]].

==Медальдық есеп==
{| class=&quot;wikitable&quot;  style=&quot;margin:0.5em auto; font-size:90%; position:relative; width:55%;&quot;
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
! width=50 | Орын
! width=200 | Ел
! width=50 | [[Сурет:Gold medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Silver medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Bronze medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Medals world.svg|40px]]
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 1
| align=left| {{USA}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 21
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; |14
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 5
|40
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;|2
| align=left| {{RUS}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 11
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 6
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 8
| 25
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 3
| align=left| {{AUS}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 9
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 9
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 8
|26
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 4
| align=left| {{CHN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 9
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 5
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; |2
|16
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 5
| align=left| {{FRA}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 3
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 2
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 2
| 7 
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 6
| align=left| {{GER}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 5
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 4
|11
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 7
| align=left| {{POL}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 4
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 8
| align=&quot;left&quot; | {{ZAF}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 3
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 9
| align=left| {{JPN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 4
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 8
| 13
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;|10
| align=left| {{CAN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 3
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 5

|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|valign=&quot;center&quot; colspan=&quot;2&quot; | '''Барлығы'''
| '''65'''
| '''65'''
| '''67'''
| '''197'''
|}</text>
      <sha1>06o6r1542pegihwi9vxj2wlol7ot3l3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054830</id>
      <parentid>3054829</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T14:51:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kas77777</username>
        <id>100404</id>
      </contributor>
      <comment>/* Медальдық есеп */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4496" xml:space="preserve">{{Су спорты түрлерінен жарыс
 |Атауы           = Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1986
 |Эмблема            = 1986 World Aquatics Championships logo.jpg
 |Өлшемі             = 250px
 |Сурет сипаттамасы           = 
 |Қала              = [[Мадрид]], {{ESP}}
 |Елдер             = 
 |Спортшылар саны         = 
 |Медальдар            = 
 |Ашылуы           = [[13 тамыз]]  [[1986]]
 |Жабылуы           = [[23 тамыз]] [[1986]]
 |Стадион            = 
 |Алдыңғы         = [[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1982|1982 Гуякиль]]
 |Келесі          = [[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1991|1991 Перт]]
}}

'''[[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты|Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты ]]''' '''1986''' немесе '''[[Халықаралық жүзу федерациясы|FINA]] 5-ші әлем чемпионаты''' [[Аустралия|Аустралияның]] [[Перт]] қаласында [[1986 жыл]]дың  жазында өткізілді.

Жарыстар 5 спорт түрінен өткізілді: [[жүзу]], [[синхронды жүзу]], [[суға секіру]], [[ашық суда жүзу]] және [[су добы]].

==Медальдық есеп==
{| class=&quot;wikitable&quot;  style=&quot;margin:0.5em auto; font-size:90%; position:relative; width:55%;&quot;
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
! width=50 | Орын
! width=200 | Ел
! width=50 | [[Сурет:Gold medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Silver medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Bronze medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Medals world.svg|40px]]
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 1
| align=left| {{USA}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 21
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; |14
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 5
|40
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;|2
| align=left| {{RUS}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 11
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 6
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 8
| 25
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 3
| align=left| {{AUS}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 9
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 9
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 8
|26
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 4
| align=left| {{CHN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 9
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 5
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; |2
|16
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 5
| align=left| {{FRA}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 3
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 2
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 2
| 7 
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 6
| align=left| {{GER}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 5
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 4
|11
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 7
| align=left| {{POL}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 4
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 8
| align=&quot;left&quot; | {{ZAF}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 3
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 9
| align=left| {{JPN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 4
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 8
| 13
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;|10
| align=left| {{CAN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 3
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 5

|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|valign=&quot;center&quot; colspan=&quot;2&quot; | '''Барлығы'''
| '''65'''
| '''65'''
| '''67'''
| '''197'''
|}

== Сыртқы сілтемелер ==

*[http://www.fina.org/ FINA Official Website]
*[http://www.gbrathletics.com/sport/swimwc.htm World Swimming Championship Results]
*[http://www.usaswimming.org/USASWeb/_Rainbow/Documents/ac30f453-4318-4ca9-95a7-942e91d2a0e6/86_worldchamps.pdf 1986 World Aquatics Championships Results]


{{Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты}}

[[Санат:Су спорты түрлерінен әлем чемпионаттары]]</text>
      <sha1>nqe8o22mkfbvsa71rvoxfc15lf4t7sv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054834</id>
      <parentid>3054830</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T15:03:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kas77777</username>
        <id>100404</id>
      </contributor>
      <comment>/* Медальдық есеп */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4492" xml:space="preserve">{{Су спорты түрлерінен жарыс
 |Атауы           = Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1986
 |Эмблема            = 1986 World Aquatics Championships logo.jpg
 |Өлшемі             = 250px
 |Сурет сипаттамасы           = 
 |Қала              = [[Мадрид]], {{ESP}}
 |Елдер             = 
 |Спортшылар саны         = 
 |Медальдар            = 
 |Ашылуы           = [[13 тамыз]]  [[1986]]
 |Жабылуы           = [[23 тамыз]] [[1986]]
 |Стадион            = 
 |Алдыңғы         = [[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1982|1982 Гуякиль]]
 |Келесі          = [[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1991|1991 Перт]]
}}

'''[[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты|Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты ]]''' '''1986''' немесе '''[[Халықаралық жүзу федерациясы|FINA]] 5-ші әлем чемпионаты''' [[Аустралия|Аустралияның]] [[Перт]] қаласында [[1986 жыл]]дың  жазында өткізілді.

Жарыстар 5 спорт түрінен өткізілді: [[жүзу]], [[синхронды жүзу]], [[суға секіру]], [[ашық суда жүзу]] және [[су добы]].

==Медальдық есеп==
{| class=&quot;wikitable&quot;  style=&quot;margin:0.5em auto; font-size:90%; position:relative; width:55%;&quot;
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
! width=50 | Орын
! width=200 | Ел
! width=50 | [[Сурет:Gold medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Silver medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Bronze medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Medals world.svg|40px]]
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 1
| align=left| {{DDR}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 14
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; |12
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 4
|30
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;|2
| align=left| {{USA}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 9
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 10
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 13
| 22
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 3
| align=left| {{CAN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 4
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 2
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 2
|8
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 4
| align=left| {{FRG}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 4
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 2
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; |1
|7
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 5
| align=left| {{HUN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 3
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 3 
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 6
| align=left| {{CHN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 4
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
|7
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 7
| align=left| {{URS}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 3
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 7
| 12
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 8
| align=&quot;left&quot; | {{ROM}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 2
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 9
| align=left| {{AUS}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;|
| align=left| {{YUG}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1

|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|valign=&quot;center&quot; colspan=&quot;2&quot; | '''Барлығы'''
| '''65'''
| '''65'''
| '''67'''
| '''197'''
|}

== Сыртқы сілтемелер ==

*[http://www.fina.org/ FINA Official Website]
*[http://www.gbrathletics.com/sport/swimwc.htm World Swimming Championship Results]
*[http://www.usaswimming.org/USASWeb/_Rainbow/Documents/ac30f453-4318-4ca9-95a7-942e91d2a0e6/86_worldchamps.pdf 1986 World Aquatics Championships Results]


{{Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты}}

[[Санат:Су спорты түрлерінен әлем чемпионаттары]]</text>
      <sha1>tkds1emyu5lox631c693krgxwpm1n1f</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Оптикалық қалындық</title>
    <ns>0</ns>
    <id>685576</id>
    <redirect title="Оптикалық қалыңдық" />
    <revision>
      <id>3054836</id>
      <timestamp>2022-07-26T15:07:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерден Карсыбеков</username>
        <id>3744</id>
      </contributor>
      <comment>Ерден Карсыбеков [[Оптикалық қалындық]] бетін [[Оптикалық қалыңдық]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="51" xml:space="preserve">#АЙДАУ [[Оптикалық қалыңдық]]</text>
      <sha1>h9v6s108c2lr7oyaauh2rbkz6rwcqpm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>WMAP</title>
    <ns>0</ns>
    <id>685577</id>
    <revision>
      <id>3054839</id>
      <timestamp>2022-07-26T15:12:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерден Карсыбеков</username>
        <id>3744</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: {{Infobox_Spacecraft | Name = ''WMAP'' | Image = [[Сурет:WMAP spacecraft.jpg|220px|]] | Caption =  | Organization = {{USA}}, [[НАСА]] | Major_Contractors =  | Mission_Type = Зерттеу серігі | Launch = 30.06.2001 ж., 19:46:46 UTC, [[Канаверал]] мүйісі | Launch_Vehicle = 	Delta II зымыран-тасығышы | Mission_Duration = 9 жыл | NSSDC_ID =  | Webpage =  | Mass = 835 кг (отынсыз 763 кг) | Power = 419 Вт }} ''...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3321" xml:space="preserve">{{Infobox_Spacecraft
| Name = ''WMAP''
| Image = [[Сурет:WMAP spacecraft.jpg|220px|]]
| Caption = 
| Organization = {{USA}}, [[НАСА]]
| Major_Contractors = 
| Mission_Type = Зерттеу серігі
| Launch = 30.06.2001 ж., 19:46:46 UTC, [[Канаверал]] мүйісі
| Launch_Vehicle = 	Delta II зымыран-тасығышы
| Mission_Duration = 9 жыл
| NSSDC_ID = 
| Webpage = 
| Mass = 835 кг (отынсыз 763 кг)
| Power = 419 Вт
}}
'''''WMAP''''' (''Wilkinson Microwave Anisotropy Probe'') немесе '''''Explorer 80''''' — [[Жойқын жарылыс]] нәтижесінде пайда болған [[Ғарыш микротолқынды фоны|реликт сәулеленуді]] зерттеуге арналған [[ғарыш обсерваториясы]].

Аппарат ғарышқа 2001 жылдың маусымында ұшырылды. Бастапқыда ол '''''MAP''''' деп аталатын. 2002 жылдың қыркүйегінде бұл жобаның ғылыми жетекшілерінің бірі Дэвид Уилкинсон қайтыс болғаннан кейін аппараттың аты оның құрметіне ''WMAP'' деп өзгертілді.

2003 жылы ''Science'' журналы ''WMAP'' миссиясын «Жыл серпілісі» деп таныды.&lt;ref&gt;[https://space.mit.edu/home/tegmark/sdsspower_science_breakthrough2003.pdf Breakthrough of the Year: Illuminating the Dark Universe] — Science, 19.12.2003.&lt;/ref&gt;

''WMAP'' жұмысының нәтижелері қазіргі стандартты [[космология]]лық модельді, яғни [[лямбда-CDM моделі]]н қалыптастыруға сеп тигізген.

Аппараттың жұмысы 2010 жылдың қазанында тоқтатылды.&lt;ref&gt;[https://www.seeker.com/mission-complete-wmap-fires-its-thrusters-for-the-last-time-1765122826.html Mission Complete! WMAP Fires its Thrusters for the Last Time] — Discovery News, 7.10.2010.&lt;/ref&gt;

== Ғылыми нәтижелері ==
''WMAP'' зерттеулері келесі мәліметтерді айқындауға көмектесті:
* [[Ғалам]]ның құрылысы: 4,63% — кәдімгі [[Материя (философия)|материя]], 24,02% — суық [[қараңғы материя]], 71,35% — [[қараңғы энергия]];
* [[Ғаламның жасы]]: 13,772 млрд жыл;
* [[Хаббл заңы|Хаббл тұрақтысы]]: ~70 км/с/Мпк;
* [[Оптикалық қалыңдық]]: 0.081±0.012;
* және т.б.

== Галерея ==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=150&gt;
WMAP launch.jpg|Ұшыру сәті
WMAP trajectory and orbit.jpg|Миссияның траекториясы
WMAP 2006 94 GHz temperature map.png|Ғаламның микротолқындық картасы
&lt;/gallery&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Commons category|WMAP}}
== Сілтемелер ==
* [http://map.gsfc.nasa.gov/ WMAP] [[НАСА]] сайтында
{{Үлгі:Explorer}}
{{Ғарыш телескоптары}}
{{Айға ұшқан ғарыш кемелер}}
[[Санат:Explorer бағдарламасы]]
[[Санат:Ғарыш телескоптары]]</text>
      <sha1>jfagz7h0woi93pxsp6q9zsb0063i4fg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Beatlman</title>
    <ns>3</ns>
    <id>685578</id>
    <revision>
      <id>3054840</id>
      <timestamp>2022-07-26T15:24:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="227" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Beatlman}}

-- [[Қатысушы:Салиха|Салиха]] ([[Қатысушы талқылауы:Салиха|талқылауы]]) 21:24, 2022 ж. шілденің 26 (+06)</text>
      <sha1>i02jd1l2wrwho56cqizpzt0ix92r1qn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1982</title>
    <ns>0</ns>
    <id>685579</id>
    <revision>
      <id>3054841</id>
      <timestamp>2022-07-26T15:24:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kas77777</username>
        <id>100404</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: {{Су спорты түрлерінен жарыс  |Атауы           = Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1982  |Эмблема            = 1982 World Aquatics Championships logo.jpg  |Өлшемі             = 250px  |Сурет сипаттамасы           =   |Қала              = [[Гуякиль]], {{ECU}}  |Елдер             =   |Спортшылар саны         =   |Медальдар            =   |Аш...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1472" xml:space="preserve">{{Су спорты түрлерінен жарыс
 |Атауы           = Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1982
 |Эмблема            = 1982 World Aquatics Championships logo.jpg
 |Өлшемі             = 250px
 |Сурет сипаттамасы           = 
 |Қала              = [[Гуякиль]], {{ECU}}
 |Елдер             = 
 |Спортшылар саны         = 
 |Медальдар            = 
 |Ашылуы           = [[29 шілде]]  [[1982]]
 |Жабылуы           = [[8 тамыз]] [[1982]]
 |Стадион            = 
 |Алдыңғы         = [[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1978|1978 Берлин]]
 |Келесі          = [[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1986|1986 Мадрид]]
}}

'''[[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты|Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты ]]''' '''1982''' немесе '''[[Халықаралық жүзу федерациясы|FINA]] 4-ші әлем чемпионаты''' [[Эквадор|Эквадорның]] [[Гуякиль]] қаласында [[1982 жыл]]дың  жазында өткізілді.

Жарыстар 5 спорт түрінен өткізілді: [[жүзу]], [[синхронды жүзу]], [[суға секіру]], [[ашық суда жүзу]] және [[су добы]].</text>
      <sha1>9a90t14vavr059xsj8f8cl0a5sjhub6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054842</id>
      <parentid>3054841</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T15:28:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kas77777</username>
        <id>100404</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4000" xml:space="preserve">{{Су спорты түрлерінен жарыс
 |Атауы           = Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1982
 |Эмблема            = 1982 World Aquatics Championships logo.jpg
 |Өлшемі             = 250px
 |Сурет сипаттамасы           = 
 |Қала              = [[Гуякиль]], {{ECU}}
 |Елдер             = 
 |Спортшылар саны         = 
 |Медальдар            = 
 |Ашылуы           = [[29 шілде]]  [[1982]]
 |Жабылуы           = [[8 тамыз]] [[1982]]
 |Стадион            = 
 |Алдыңғы         = [[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1978|1978 Берлин]]
 |Келесі          = [[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1986|1986 Мадрид]]
}}

'''[[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты|Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты ]]''' '''1982''' немесе '''[[Халықаралық жүзу федерациясы|FINA]] 4-ші әлем чемпионаты''' [[Эквадор|Эквадорның]] [[Гуякиль]] қаласында [[1982 жыл]]дың  жазында өткізілді.

Жарыстар 5 спорт түрінен өткізілді: [[жүзу]], [[синхронды жүзу]], [[суға секіру]], [[ашық суда жүзу]] және [[су добы]].

==Медальдық есеп==
{| class=&quot;wikitable&quot;  style=&quot;margin:0.5em auto; font-size:90%; position:relative; width:55%;&quot;
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
! width=50 | Орын
! width=200 | Ел
! width=50 | [[Сурет:Gold medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Silver medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Bronze medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Medals world.svg|40px]]
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 1
| align=left| {{DDR}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 14
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; |12
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 4
|30
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;|2
| align=left| {{USA}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 9
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 10
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 13
| 22
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 3
| align=left| {{CAN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 4
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 2
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 2
|8
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 4
| align=left| {{FRG}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 4
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 2
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; |1
|7
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 5
| align=left| {{HUN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 3
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 3 
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 6
| align=left| {{CHN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 4
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
|7
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 7
| align=left| {{URS}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 3
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 7
| 12
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 8
| align=&quot;left&quot; | {{ROM}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 2
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 9
| align=left| {{AUS}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;|
| align=left| {{YUG}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1

|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|valign=&quot;center&quot; colspan=&quot;2&quot; | '''Барлығы'''
| '''65'''
| '''65'''
| '''67'''
| '''197'''
|}</text>
      <sha1>8th1kb7abomyzg2oh26m5lqttc0490q</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054843</id>
      <parentid>3054842</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T15:29:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kas77777</username>
        <id>100404</id>
      </contributor>
      <comment>/* Медальдық есеп */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4338" xml:space="preserve">{{Су спорты түрлерінен жарыс
 |Атауы           = Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1982
 |Эмблема            = 1982 World Aquatics Championships logo.jpg
 |Өлшемі             = 250px
 |Сурет сипаттамасы           = 
 |Қала              = [[Гуякиль]], {{ECU}}
 |Елдер             = 
 |Спортшылар саны         = 
 |Медальдар            = 
 |Ашылуы           = [[29 шілде]]  [[1982]]
 |Жабылуы           = [[8 тамыз]] [[1982]]
 |Стадион            = 
 |Алдыңғы         = [[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1978|1978 Берлин]]
 |Келесі          = [[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1986|1986 Мадрид]]
}}

'''[[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты|Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты ]]''' '''1982''' немесе '''[[Халықаралық жүзу федерациясы|FINA]] 4-ші әлем чемпионаты''' [[Эквадор|Эквадорның]] [[Гуякиль]] қаласында [[1982 жыл]]дың  жазында өткізілді.

Жарыстар 5 спорт түрінен өткізілді: [[жүзу]], [[синхронды жүзу]], [[суға секіру]], [[ашық суда жүзу]] және [[су добы]].

==Медальдық есеп==
{| class=&quot;wikitable&quot;  style=&quot;margin:0.5em auto; font-size:90%; position:relative; width:55%;&quot;
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
! width=50 | Орын
! width=200 | Ел
! width=50 | [[Сурет:Gold medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Silver medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Bronze medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Medals world.svg|40px]]
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 1
| align=left| {{DDR}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 14
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; |12
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 4
|30
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;|2
| align=left| {{USA}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 9
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 10
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 13
| 22
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 3
| align=left| {{CAN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 4
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 2
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 2
|8
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 4
| align=left| {{FRG}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 4
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 2
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; |1
|7
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 5
| align=left| {{HUN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 3
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 3 
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 6
| align=left| {{CHN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 4
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
|7
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 7
| align=left| {{URS}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 3
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 7
| 12
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 8
| align=&quot;left&quot; | {{ROM}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 2
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 9
| align=left| {{AUS}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;|
| align=left| {{YUG}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1

|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|valign=&quot;center&quot; colspan=&quot;2&quot; | '''Барлығы'''
| '''65'''
| '''65'''
| '''67'''
| '''197'''
|}

== Сыртқы сілтемелер ==

*[http://www.fina.org/ FINA Official Website]
*[http://www.gbrathletics.com/sport/swimwc.htm World Swimming Championship Results]


{{Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты}}

[[Санат:Су спорты түрлерінен әлем чемпионаттары]]</text>
      <sha1>6ox28af1buahelsx3k2mk2jnaxq8dud</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054856</id>
      <parentid>3054843</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T16:26:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kas77777</username>
        <id>100404</id>
      </contributor>
      <comment>/* Медальдық есеп */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4338" xml:space="preserve">{{Су спорты түрлерінен жарыс
 |Атауы           = Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1982
 |Эмблема            = 1982 World Aquatics Championships logo.jpg
 |Өлшемі             = 250px
 |Сурет сипаттамасы           = 
 |Қала              = [[Гуякиль]], {{ECU}}
 |Елдер             = 
 |Спортшылар саны         = 
 |Медальдар            = 
 |Ашылуы           = [[29 шілде]]  [[1982]]
 |Жабылуы           = [[8 тамыз]] [[1982]]
 |Стадион            = 
 |Алдыңғы         = [[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1978|1978 Берлин]]
 |Келесі          = [[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1986|1986 Мадрид]]
}}

'''[[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты|Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты ]]''' '''1982''' немесе '''[[Халықаралық жүзу федерациясы|FINA]] 4-ші әлем чемпионаты''' [[Эквадор|Эквадорның]] [[Гуякиль]] қаласында [[1982 жыл]]дың  жазында өткізілді.

Жарыстар 5 спорт түрінен өткізілді: [[жүзу]], [[синхронды жүзу]], [[суға секіру]], [[ашық суда жүзу]] және [[су добы]].

==Медальдық есеп==
{| class=&quot;wikitable&quot;  style=&quot;margin:0.5em auto; font-size:90%; position:relative; width:55%;&quot;
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
! width=50 | Орын
! width=200 | Ел
! width=50 | [[Сурет:Gold medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Silver medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Bronze medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Medals world.svg|40px]]
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 1
| align=left| {{USA}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 13
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; |11
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 10
|34
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;|2
| align=left| {{DDR}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 12
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 9
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 5
| 26
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 3
| align=left| {{URS}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 5
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 9
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 4
|18
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 4
| align=left| {{CAN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 3
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 3
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; |1
|7
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 5
| align=left| {{FRG}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 3
| 6 
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 6
| align=left| {{NED}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 2
|4
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 7
| align=left| {{BRA}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 8
| align=&quot;left&quot; | {{HUN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 0
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 2
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 2
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 9
| align=left| {{AUS}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 0
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;|
| align=left| {{GBR}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 0
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1

|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|valign=&quot;center&quot; colspan=&quot;2&quot; | '''Барлығы'''
| '''65'''
| '''65'''
| '''67'''
| '''197'''
|}

== Сыртқы сілтемелер ==

*[http://www.fina.org/ FINA Official Website]
*[http://www.gbrathletics.com/sport/swimwc.htm World Swimming Championship Results]


{{Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты}}

[[Санат:Су спорты түрлерінен әлем чемпионаттары]]</text>
      <sha1>31wq2976ow1ves8ifzjbculm7sc9ibl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054857</id>
      <parentid>3054856</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T16:27:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kas77777</username>
        <id>100404</id>
      </contributor>
      <comment>/* Медальдық есеп */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4338" xml:space="preserve">{{Су спорты түрлерінен жарыс
 |Атауы           = Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1982
 |Эмблема            = 1982 World Aquatics Championships logo.jpg
 |Өлшемі             = 250px
 |Сурет сипаттамасы           = 
 |Қала              = [[Гуякиль]], {{ECU}}
 |Елдер             = 
 |Спортшылар саны         = 
 |Медальдар            = 
 |Ашылуы           = [[29 шілде]]  [[1982]]
 |Жабылуы           = [[8 тамыз]] [[1982]]
 |Стадион            = 
 |Алдыңғы         = [[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1978|1978 Берлин]]
 |Келесі          = [[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1986|1986 Мадрид]]
}}

'''[[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты|Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты ]]''' '''1982''' немесе '''[[Халықаралық жүзу федерациясы|FINA]] 4-ші әлем чемпионаты''' [[Эквадор|Эквадорның]] [[Гуякиль]] қаласында [[1982 жыл]]дың  жазында өткізілді.

Жарыстар 5 спорт түрінен өткізілді: [[жүзу]], [[синхронды жүзу]], [[суға секіру]], [[ашық суда жүзу]] және [[су добы]].

==Медальдық есеп==
{| class=&quot;wikitable&quot;  style=&quot;margin:0.5em auto; font-size:90%; position:relative; width:55%;&quot;
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
! width=50 | Орын
! width=200 | Ел
! width=50 | [[Сурет:Gold medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Silver medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Bronze medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Medals world.svg|40px]]
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 1
| align=left| {{USA}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 13
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; |11
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 10
|34
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;|2
| align=left| {{DDR}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 12
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 9
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 5
| 26
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 3
| align=left| {{URS}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 5
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 9
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 4
|18
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 4
| align=left| {{CAN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 3
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 3
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; |1
|7
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 5
| align=left| {{FRG}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 3
| 6 
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 6
| align=left| {{NED}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 2
|4
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 7
| align=left| {{BRA}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 8
| align=&quot;left&quot; | {{HUN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 0
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 2
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 2
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 9
| align=left| {{AUS}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 0
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;|
| align=left| {{GBR}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 0
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1

|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|valign=&quot;center&quot; colspan=&quot;2&quot; | '''Барлығы'''
| '''37'''
| '''38'''
| '''36'''
| '''111'''
|}

== Сыртқы сілтемелер ==

*[http://www.fina.org/ FINA Official Website]
*[http://www.gbrathletics.com/sport/swimwc.htm World Swimming Championship Results]


{{Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты}}

[[Санат:Су спорты түрлерінен әлем чемпионаттары]]</text>
      <sha1>eteud4xudesyhp3n9hk78rgxiyn1yvx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Liming 9999</title>
    <ns>3</ns>
    <id>685580</id>
    <redirect title="Қатысушы талқылауы:Rokshaan" />
    <revision>
      <id>3054847</id>
      <timestamp>2022-07-26T15:45:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jimmy Xu</username>
        <id>3475</id>
      </contributor>
      <comment>Jimmy Xu [[Қатысушы талқылауы:Liming 9999]] бетін [[Қатысушы талқылауы:Rokshaan]] бетіне жылжытты: Automatically moved page while renaming the user &quot;[[Special:CentralAuth/Liming 9999|Liming 9999]]&quot; to &quot;[[Special:CentralAuth/Rokshaan|Rokshaan]]&quot;</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="60" xml:space="preserve">#АЙДАУ [[Қатысушы талқылауы:Rokshaan]]</text>
      <sha1>qnn4wr2nf0u86ywkjqpjbupzn6e3flu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Natured0509</title>
    <ns>3</ns>
    <id>685581</id>
    <revision>
      <id>3054853</id>
      <timestamp>2022-07-26T16:18:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="317" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Natured0509}}

-- [[Қатысушы:GanS NIS|&lt;span style=&quot;text-shadow:gray 4px 4px 3px;&quot;&gt;&lt;font face=&quot;AR Cena&quot; color=&quot;black&quot;&gt;&lt;b&gt;Fани&lt;/b&gt;&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] ([[Қатысушы талқылауы:GanS NIS|талқылауы]]) 22:18, 2022 ж. шілденің 26 (+06)</text>
      <sha1>a1c0uc046gj2mssvrtasb9b7dmrwl0l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Koptileu Ernat</title>
    <ns>3</ns>
    <id>685582</id>
    <revision>
      <id>3054854</id>
      <timestamp>2022-07-26T16:23:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="320" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Koptileu Ernat}}

-- [[Қатысушы:GanS NIS|&lt;span style=&quot;text-shadow:gray 4px 4px 3px;&quot;&gt;&lt;font face=&quot;AR Cena&quot; color=&quot;black&quot;&gt;&lt;b&gt;Fани&lt;/b&gt;&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] ([[Қатысушы талқылауы:GanS NIS|талқылауы]]) 22:23, 2022 ж. шілденің 26 (+06)</text>
      <sha1>l9hqny40262i1r6mo0lamfc1yfdnz0l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Pachal Azad</title>
    <ns>3</ns>
    <id>685583</id>
    <revision>
      <id>3054855</id>
      <timestamp>2022-07-26T16:26:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="224" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Pachal Azad}}

-- [[Қатысушы:Batyrbek.kz|Batyrbek]] ([[Қатысушы талқылауы:Batyrbek.kz|талқылауы]]) 22:26, 2022 ж. шілденің 26 (+06)</text>
      <sha1>06zyjyvdl4smls3c1ajm8uz8hocjdad</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Радилям</title>
    <ns>3</ns>
    <id>685584</id>
    <revision>
      <id>3054858</id>
      <timestamp>2022-07-26T16:33:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="227" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Радилям}}

-- [[Қатысушы:Batyrbek.kz|Batyrbek]] ([[Қатысушы талқылауы:Batyrbek.kz|талқылауы]]) 22:33, 2022 ж. шілденің 26 (+06)</text>
      <sha1>1yjzqx3ncrni9xflbi2kr9c3np9b45e</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Ерсайын Ермұхамет</title>
    <ns>3</ns>
    <id>685585</id>
    <revision>
      <id>3054860</id>
      <timestamp>2022-07-26T16:39:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="339" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Ерсайын Ермұхамет}}

-- [[Қатысушы:GanS NIS|&lt;span style=&quot;text-shadow:gray 4px 4px 3px;&quot;&gt;&lt;font face=&quot;AR Cena&quot; color=&quot;black&quot;&gt;&lt;b&gt;Fани&lt;/b&gt;&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] ([[Қатысушы талқылауы:GanS NIS|талқылауы]]) 22:39, 2022 ж. шілденің 26 (+06)</text>
      <sha1>hqcp3e2du7ryc6lxeb11ournlvhl2lo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:J3TTF</title>
    <ns>3</ns>
    <id>685586</id>
    <revision>
      <id>3054861</id>
      <timestamp>2022-07-26T16:57:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="202" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=J3TTF}}

-- [[Қатысушы:Kaiyr|Kaiyr]] ([[Қатысушы талқылауы:Kaiyr|талқылауы]] 22:57, 2022 ж. шілденің 26 (+06)</text>
      <sha1>iiehxxtv9ao2f2u82dpjguxm6gijr73</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Grossmeister1</title>
    <ns>3</ns>
    <id>685587</id>
    <revision>
      <id>3054880</id>
      <timestamp>2022-07-26T19:47:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="211" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Grossmeister1}}

-- [[Қатысушы:Sibom|Sibom]] ([[Қатысушы талқылауы:Sibom|талқылауы]]) 01:47, 2022 ж. шілденің 27 (+06)</text>
      <sha1>2apsjm59x7rt4c0t6ufjssv9cobpd76</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Zerr Baurx</title>
    <ns>3</ns>
    <id>685588</id>
    <redirect title="Қатысушы талқылауы:Kram fam Baurx" />
    <revision>
      <id>3054883</id>
      <timestamp>2022-07-26T19:55:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mykola7</username>
        <id>97095</id>
      </contributor>
      <comment>Mykola7 [[Қатысушы талқылауы:Zerr Baurx]] бетін [[Қатысушы талқылауы:Kram fam Baurx]] бетіне жылжытты: Automatically moved page while renaming the user &quot;[[Special:CentralAuth/Zerr Baurx|Zerr Baurx]]&quot; to &quot;[[Special:CentralAuth/Kram fam Baurx|Kram fam Baurx]]&quot;</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="66" xml:space="preserve">#АЙДАУ [[Қатысушы талқылауы:Kram fam Baurx]]</text>
      <sha1>7k9sabgzp09wpctl5oupqabcc42um1l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1978</title>
    <ns>0</ns>
    <id>685589</id>
    <revision>
      <id>3054898</id>
      <timestamp>2022-07-26T20:48:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kas77777</username>
        <id>100404</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: {{Су спорты түрлерінен жарыс  |Атауы           = Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1978  |Эмблема            = 1978 World Aquatics Championships logo.jpg  |Өлшемі             = 250px  |Сурет сипаттамасы           =   |Қала              = [[Берлин]], {{FRG}}  |Елдер             =   |Спортшылар саны         =   |Медальдар            =   |Ашы...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1472" xml:space="preserve">{{Су спорты түрлерінен жарыс
 |Атауы           = Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1978
 |Эмблема            = 1978 World Aquatics Championships logo.jpg
 |Өлшемі             = 250px
 |Сурет сипаттамасы           = 
 |Қала              = [[Берлин]], {{FRG}}
 |Елдер             = 
 |Спортшылар саны         = 
 |Медальдар            = 
 |Ашылуы           = [[20 тамыз]]  [[1978]]
 |Жабылуы           = [[28 тамыз]] [[1978]]
 |Стадион            = 
 |Алдыңғы         = [[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1974|1974 Кали]]
 |Келесі          = [[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1982|1982 Гуякиль]]
}}

'''[[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты|Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты ]]''' '''1982''' немесе '''[[Халықаралық жүзу федерациясы|FINA]] 3-ші әлем чемпионаты''' [[ГФР|Батыс Германияның]] [[Берлин]] қаласында [[1982 жыл]]дың  жазында өткізілді.

Жарыстар 5 спорт түрінен өткізілді: [[жүзу]], [[синхронды жүзу]], [[суға секіру]], [[ашық суда жүзу]] және [[су добы]].</text>
      <sha1>ffwreeysp8mzfmu66qin5x08ipj2kz1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054923</id>
      <parentid>3054898</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T03:58:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kas77777</username>
        <id>100404</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1472" xml:space="preserve">{{Су спорты түрлерінен жарыс
 |Атауы           = Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1978
 |Эмблема            = 1978 World Aquatics Championships logo.jpg
 |Өлшемі             = 250px
 |Сурет сипаттамасы           = 
 |Қала              = [[Берлин]], {{FRG}}
 |Елдер             = 
 |Спортшылар саны         = 
 |Медальдар            = 
 |Ашылуы           = [[20 тамыз]]  [[1978]]
 |Жабылуы           = [[28 тамыз]] [[1978]]
 |Стадион            = 
 |Алдыңғы         = [[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1974|1974 Кали]]
 |Келесі          = [[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1982|1982 Гуякиль]]
}}

'''[[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты|Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты ]]''' '''1978''' немесе '''[[Халықаралық жүзу федерациясы|FINA]] 3-ші әлем чемпионаты''' [[ГФР|Батыс Германияның]] [[Берлин]] қаласында [[1982 жыл]]дың  жазында өткізілді.

Жарыстар 5 спорт түрінен өткізілді: [[жүзу]], [[синхронды жүзу]], [[суға секіру]], [[ашық суда жүзу]] және [[су добы]].</text>
      <sha1>qp144yq5hwnwofyk7u1ssysgo06c6d5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054924</id>
      <parentid>3054923</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T04:00:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kas77777</username>
        <id>100404</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4337" xml:space="preserve">{{Су спорты түрлерінен жарыс
 |Атауы           = Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1978
 |Эмблема            = 1978 World Aquatics Championships logo.jpg
 |Өлшемі             = 250px
 |Сурет сипаттамасы           = 
 |Қала              = [[Берлин]], {{FRG}}
 |Елдер             = 
 |Спортшылар саны         = 
 |Медальдар            = 
 |Ашылуы           = [[20 тамыз]]  [[1978]]
 |Жабылуы           = [[28 тамыз]] [[1978]]
 |Стадион            = 
 |Алдыңғы         = [[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1974|1974 Кали]]
 |Келесі          = [[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1982|1982 Гуякиль]]
}}

'''[[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты|Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты ]]''' '''1978''' немесе '''[[Халықаралық жүзу федерациясы|FINA]] 3-ші әлем чемпионаты''' [[ГФР|Батыс Германияның]] [[Берлин]] қаласында [[1982 жыл]]дың  жазында өткізілді.

Жарыстар 5 спорт түрінен өткізілді: [[жүзу]], [[синхронды жүзу]], [[суға секіру]], [[ашық суда жүзу]] және [[су добы]].
==Медальдық есеп==
{| class=&quot;wikitable&quot;  style=&quot;margin:0.5em auto; font-size:90%; position:relative; width:55%;&quot;
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
! width=50 | Орын
! width=200 | Ел
! width=50 | [[Сурет:Gold medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Silver medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Bronze medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Medals world.svg|40px]]
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 1
| align=left| {{USA}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 13
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; |11
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 10
|34
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;|2
| align=left| {{DDR}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 12
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 9
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 5
| 26
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 3
| align=left| {{URS}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 5
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 9
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 4
|18
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 4
| align=left| {{CAN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 3
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 3
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; |1
|7
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 5
| align=left| {{FRG}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 3
| 6 
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 6
| align=left| {{NED}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 2
|4
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 7
| align=left| {{BRA}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 8
| align=&quot;left&quot; | {{HUN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 0
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 2
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 2
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 9
| align=left| {{AUS}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 0
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;|
| align=left| {{GBR}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 0
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1

|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|valign=&quot;center&quot; colspan=&quot;2&quot; | '''Барлығы'''
| '''37'''
| '''38'''
| '''36'''
| '''111'''
|}

== Сыртқы сілтемелер ==

*[http://www.fina.org/ FINA Official Website]
*[http://www.gbrathletics.com/sport/swimwc.htm World Swimming Championship Results]


{{Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты}}

[[Санат:Су спорты түрлерінен әлем чемпионаттары]]</text>
      <sha1>9c3vqykj1z2dmjuv686fzq41uduf8g0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1975</title>
    <ns>0</ns>
    <id>685590</id>
    <revision>
      <id>3054900</id>
      <timestamp>2022-07-26T20:52:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kas77777</username>
        <id>100404</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: {{Су спорты түрлерінен жарыс  |Атауы           = Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1978  |Эмблема            = 1978 World Aquatics Championships logo.jpg  |Өлшемі             = 250px  |Сурет сипаттамасы           =   |Қала              = [[Кали]], {{COL}}  |Елдер             =   |Спортшылар саны         =   |Медальдар            =   |Ашылу...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1467" xml:space="preserve">{{Су спорты түрлерінен жарыс
 |Атауы           = Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1978
 |Эмблема            = 1978 World Aquatics Championships logo.jpg
 |Өлшемі             = 250px
 |Сурет сипаттамасы           = 
 |Қала              = [[Кали]], {{COL}}
 |Елдер             = 
 |Спортшылар саны         = 
 |Медальдар            = 
 |Ашылуы           = [[29 шілде]]  [[1975]]
 |Жабылуы           = [[27 шілде]] [[1975]]
 |Стадион            = 
 |Алдыңғы         = [[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1970|1970 Белград]]
 |Келесі          = [[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1978|1978 Берлин]]
}}

'''[[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты|Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты ]]''' '''1975''' немесе '''[[Халықаралық жүзу федерациясы|FINA]] 2-ші әлем чемпионаты''' [[Колумбия|Колумбияның]] [[Кали]] қаласында [[1975 жыл]]дың  жазында өткізілді.

Жарыстар 5 спорт түрінен өткізілді: [[жүзу]], [[синхронды жүзу]], [[суға секіру]], [[ашық суда жүзу]] және [[су добы]].</text>
      <sha1>f13mkww7fss53t4hzoocjjdxhmr2pbr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054925</id>
      <parentid>3054900</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T04:01:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kas77777</username>
        <id>100404</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4333" xml:space="preserve">{{Су спорты түрлерінен жарыс
 |Атауы           = Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1978
 |Эмблема            = 1978 World Aquatics Championships logo.jpg
 |Өлшемі             = 250px
 |Сурет сипаттамасы           = 
 |Қала              = [[Кали]], {{COL}}
 |Елдер             = 
 |Спортшылар саны         = 
 |Медальдар            = 
 |Ашылуы           = [[29 шілде]]  [[1975]]
 |Жабылуы           = [[27 шілде]] [[1975]]
 |Стадион            = 
 |Алдыңғы         = [[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1970|1970 Белград]]
 |Келесі          = [[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты 1978|1978 Берлин]]
}}

'''[[Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты|Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты ]]''' '''1975''' немесе '''[[Халықаралық жүзу федерациясы|FINA]] 2-ші әлем чемпионаты''' [[Колумбия|Колумбияның]] [[Кали]] қаласында [[1975 жыл]]дың  жазында өткізілді.

Жарыстар 5 спорт түрінен өткізілді: [[жүзу]], [[синхронды жүзу]], [[суға секіру]], [[ашық суда жүзу]] және [[су добы]].

==Медальдық есеп==
{| class=&quot;wikitable&quot;  style=&quot;margin:0.5em auto; font-size:90%; position:relative; width:55%;&quot;
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
! width=50 | Орын
! width=200 | Ел
! width=50 | [[Сурет:Gold medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Silver medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Bronze medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Medals world.svg|40px]]
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 1
| align=left| {{USA}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 13
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; |11
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 10
|34
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;|2
| align=left| {{DDR}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 12
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 9
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 5
| 26
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 3
| align=left| {{URS}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 5
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 9
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 4
|18
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 4
| align=left| {{CAN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 3
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 3
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; |1
|7
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 5
| align=left| {{FRG}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 3
| 6 
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 6
| align=left| {{NED}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 2
|4
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 7
| align=left| {{BRA}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 8
| align=&quot;left&quot; | {{HUN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 0
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 2
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 2
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 9
| align=left| {{AUS}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 0
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;|
| align=left| {{GBR}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 0
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1

|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|valign=&quot;center&quot; colspan=&quot;2&quot; | '''Барлығы'''
| '''37'''
| '''38'''
| '''36'''
| '''111'''
|}

== Сыртқы сілтемелер ==

*[http://www.fina.org/ FINA Official Website]
*[http://www.gbrathletics.com/sport/swimwc.htm World Swimming Championship Results]


{{Су спорты түрлерінен әлем чемпионаты}}

[[Санат:Су спорты түрлерінен әлем чемпионаттары]]</text>
      <sha1>4p18i8da8uhryg9tli1mqzen36syur5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Stuckinnit</title>
    <ns>3</ns>
    <id>685591</id>
    <revision>
      <id>3054901</id>
      <timestamp>2022-07-26T20:52:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="229" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Stuckinnit}}

-- [[Қатысушы:Салиха|Салиха]] ([[Қатысушы талқылауы:Салиха|талқылауы]]) 02:52, 2022 ж. шілденің 27 (+06)</text>
      <sha1>me71n44ves668zzl1nfai2fdsk7mmh7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Dakolya</title>
    <ns>3</ns>
    <id>685592</id>
    <revision>
      <id>3054908</id>
      <timestamp>2022-07-26T21:13:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="345" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Dakolya}}

-- ''&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;'' ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 03:13, 2022 ж. шілденің 27 (+06)</text>
      <sha1>28x4yu7fce3o5es4bcc31c6jgs9otyd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:PupaPan</title>
    <ns>3</ns>
    <id>685593</id>
    <revision>
      <id>3054914</id>
      <timestamp>2022-07-26T21:28:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="437" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=PupaPan}}

-- &lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылауы)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 03:28, 2022 ж. шілденің 27 (+06)</text>
      <sha1>30ra6pejvl5ygw45hsajrw6j9diign1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Aib..rt</title>
    <ns>3</ns>
    <id>685594</id>
    <revision>
      <id>3054920</id>
      <timestamp>2022-07-27T02:48:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="347" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Aib..rt}}

-- [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 08:48, 2022 ж. шілденің 27 (+06)</text>
      <sha1>m7qz6l81ezx0qy2xou32awmbj224oaa</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ферапонтьевка</title>
    <ns>0</ns>
    <id>685595</id>
    <revision>
      <id>3054926</id>
      <timestamp>2022-07-27T05:15:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: '''Ферапонтьевка''' ({{lang-gag|Parapontika}}) — Молдованың оңтүстігіндегі ауыл. [[Ғағауызстан|Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі]] құрамына кіреді.   == Дереккөздер == {{дереккөздер}}</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="311" xml:space="preserve">'''Ферапонтьевка''' ({{lang-gag|Parapontika}}) — Молдованың оңтүстігіндегі ауыл. [[Ғағауызстан|Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі]] құрамына кіреді. 

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>6jtrbj222hc5x8878fq9jepc4rwmv3n</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054927</id>
      <parentid>3054926</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T05:23:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="387" xml:space="preserve">'''Ферапонтьевка''' ({{lang-gag|Parapontika}}) — Молдованың оңтүстігіндегі ауыл. [[Ғағауызстан|Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі]] құрамына кіреді.&lt;ref&gt;Ферапонтьевка http://travellers.ru/city-ferapontevka&lt;/ref&gt; 

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>0oop6yha7z6kywyny9osx7f384hdatl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054928</id>
      <parentid>3054927</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T05:25:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="526" xml:space="preserve">'''Ферапонтьевка''' ({{lang-gag|Parapontika}}) — Молдованың оңтүстігіндегі ауыл. [[Ғағауызстан|Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі]] құрамына кіреді.&lt;ref&gt;Ферапонтьевка http://travellers.ru/city-ferapontevka&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;с.Ферапонтьевка https://www.gagauzia.md/ru/ato-gagauziya/naselennyie-punktyi/komratskij-rajon/s.-ferapontevka.html&lt;/ref&gt; 

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>t3aw4axouqu89ep4n8ru6miduhpce8c</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054929</id>
      <parentid>3054928</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T05:25:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="706" xml:space="preserve">'''Ферапонтьевка''' ({{lang-gag|Parapontika}}) — Молдованың оңтүстігіндегі ауыл. [[Ғағауызстан|Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі]] құрамына кіреді.&lt;ref&gt;Ферапонтьевка http://travellers.ru/city-ferapontevka&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;с.Ферапонтьевка https://www.gagauzia.md/ru/ato-gagauziya/naselennyie-punktyi/komratskij-rajon/s.-ferapontevka.html&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Значение слова ферапонтьевка https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D1%84%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D1%82%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%BA%D0%B0&lt;/ref&gt; 

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>d20mh1vrmqc36zbhc88x9s71l0wh49x</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054930</id>
      <parentid>3054929</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T05:26:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="973" xml:space="preserve">'''Ферапонтьевка''' ({{lang-gag|Parapontika}}) — Молдованың оңтүстігіндегі ауыл. [[Ғағауызстан|Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі]] құрамына кіреді.&lt;ref&gt;Ферапонтьевка http://travellers.ru/city-ferapontevka&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;с.Ферапонтьевка https://www.gagauzia.md/ru/ato-gagauziya/naselennyie-punktyi/komratskij-rajon/s.-ferapontevka.html&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Значение слова ферапонтьевка https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D1%84%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D1%82%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%BA%D0%B0&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;село Ферапонтьевка (Комратский район, Автономное территориальное образование Гагаузия, Молдова) https://xn----8sbqinjjbgkiavfo2f1c.xn--p1ai/locality/25249-selo-ferapontevka/&lt;/ref&gt; 

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>jtx2cnsk9os7wc4azip9dpvbfau3z4c</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054933</id>
      <parentid>3054930</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T05:41:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1553" xml:space="preserve">'''Ферапонтьевка''' ({{lang-gag|Parapontika}}) — Молдованың оңтүстігіндегі ауыл. [[Ғағауызстан|Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі]] құрамына кіреді.&lt;ref&gt;Ферапонтьевка http://travellers.ru/city-ferapontevka&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;с.Ферапонтьевка https://www.gagauzia.md/ru/ato-gagauziya/naselennyie-punktyi/komratskij-rajon/s.-ferapontevka.html&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Значение слова ферапонтьевка https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D1%84%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D1%82%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%BA%D0%B0&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;село Ферапонтьевка (Комратский район, Автономное территориальное образование Гагаузия, Молдова) https://xn----8sbqinjjbgkiavfo2f1c.xn--p1ai/locality/25249-selo-ferapontevka/&lt;/ref&gt; 

== Сипаттама ==
Комрат ауданының құрамында, жер аумағы 33,04 км² шамасында, бұл аудан ауданының 3,86% құрайды.
Ауыл арқылы Лунгуца өзені ағып өтеді. Жазда өзен құрғақ, сусыз, бірақ жаңбырдан кейін толады. Болжам бойынша, 1986 жылғы жер сілкінісінен кейін оны қоректендіретін бұлақтар жабылған. Өзен арқылы екі көпір салынған.


== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>jhey2fujht3ixci2vxmxlb5lhku3ils</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054936</id>
      <parentid>3054933</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T05:52:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Сипаттама */ толықтыру, дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2054" xml:space="preserve">'''Ферапонтьевка''' ({{lang-gag|Parapontika}}) — Молдованың оңтүстігіндегі ауыл. [[Ғағауызстан|Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі]] құрамына кіреді.&lt;ref&gt;Ферапонтьевка http://travellers.ru/city-ferapontevka&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;с.Ферапонтьевка https://www.gagauzia.md/ru/ato-gagauziya/naselennyie-punktyi/komratskij-rajon/s.-ferapontevka.html&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Значение слова ферапонтьевка https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D1%84%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D1%82%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%BA%D0%B0&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;село Ферапонтьевка (Комратский район, Автономное территориальное образование Гагаузия, Молдова) https://xn----8sbqinjjbgkiavfo2f1c.xn--p1ai/locality/25249-selo-ferapontevka/&lt;/ref&gt; 

== Сипаттама ==
Ферапонтевка — осы аттас коммунадағы жалғыз ауыл. Ауыл [[Комрат]]тан 15 км және [[Кишинев]]тен 120 км қашықтықта орналасқан.
Жер аумағы 33,04 км² шамасында, бұл ауданының 3,86% құрайды.
Ауыл арқылы Лунгуца өзені ағып өтеді. Жазда өзен құрғақ, сусыз, бірақ жаңбырдан кейін толады. Болжам бойынша, 1986 жылғы жер сілкінісінен кейін оны қоректендіретін бұлақтар жабылған. Өзен арқылы екі көпір салынған. Жалпы ауылдың орман белдеулерінің ауданы 47 гектарды құрайды. Олар негізінен көшкіндерді жақсы тоқтататын ақ [[акация]] егеді.&lt;ref&gt;Все о Комратском районе https://raioncomrat.md/naselennyie-punktyi/selo-ferapontevka/&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>65xok7esz49ldcqqr2d789ymok3itar</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054937</id>
      <parentid>3054936</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T05:54:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Сипаттама */ дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2308" xml:space="preserve">'''Ферапонтьевка''' ({{lang-gag|Parapontika}}) — Молдованың оңтүстігіндегі ауыл. [[Ғағауызстан|Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі]] құрамына кіреді.&lt;ref&gt;Ферапонтьевка http://travellers.ru/city-ferapontevka&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;с.Ферапонтьевка https://www.gagauzia.md/ru/ato-gagauziya/naselennyie-punktyi/komratskij-rajon/s.-ferapontevka.html&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Значение слова ферапонтьевка https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D1%84%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D1%82%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%BA%D0%B0&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;село Ферапонтьевка (Комратский район, Автономное территориальное образование Гагаузия, Молдова) https://xn----8sbqinjjbgkiavfo2f1c.xn--p1ai/locality/25249-selo-ferapontevka/&lt;/ref&gt; 

== Сипаттама ==
Ферапонтевка — осы аттас коммунадағы жалғыз ауыл. Ауыл [[Комрат]]тан 15 км және [[Кишинев]]тен 120 км қашықтықта орналасқан. Ферапонтьевка ауылы Комрат пен Чадыр-Лунге қосылатын жолдың бойында орналасқан.&lt;ref&gt;Неунывающая Ферапонтьевка https://aif.md/neunyvajushhaja-ferapontevka/&lt;/ref&gt;
Жер аумағы 33,04 км² шамасында, бұл ауданының 3,86% құрайды.
Ауыл арқылы Лунгуца өзені ағып өтеді. Жазда өзен құрғақ, сусыз, бірақ жаңбырдан кейін толады. Болжам бойынша, 1986 жылғы жер сілкінісінен кейін оны қоректендіретін бұлақтар жабылған. Өзен арқылы екі көпір салынған. Жалпы ауылдың орман белдеулерінің ауданы 47 гектарды құрайды. Олар негізінен көшкіндерді жақсы тоқтататын ақ [[акация]] егеді.&lt;ref&gt;Все о Комратском районе https://raioncomrat.md/naselennyie-punktyi/selo-ferapontevka/&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>829eyy6ydbotgtxto009xyfx8davfg0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054940</id>
      <parentid>3054937</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T06:00:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2779" xml:space="preserve">'''Ферапонтьевка''' ({{lang-gag|Parapontika}}) — Молдованың оңтүстігіндегі ауыл. [[Ғағауызстан|Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі]] құрамына кіреді.&lt;ref&gt;Ферапонтьевка http://travellers.ru/city-ferapontevka&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;с.Ферапонтьевка https://www.gagauzia.md/ru/ato-gagauziya/naselennyie-punktyi/komratskij-rajon/s.-ferapontevka.html&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Значение слова ферапонтьевка https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D1%84%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D1%82%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%BA%D0%B0&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;село Ферапонтьевка (Комратский район, Автономное территориальное образование Гагаузия, Молдова) https://xn----8sbqinjjbgkiavfo2f1c.xn--p1ai/locality/25249-selo-ferapontevka/&lt;/ref&gt; 

== Сипаттама ==
Ферапонтевка — осы аттас коммунадағы жалғыз ауыл. Ауыл [[Комрат]]тан 15 км және [[Кишинев]]тен 120 км қашықтықта орналасқан. Ферапонтьевка ауылы Комрат пен Чадыр-Лунге қосылатын жолдың бойында орналасқан.&lt;ref&gt;Неунывающая Ферапонтьевка https://aif.md/neunyvajushhaja-ferapontevka/&lt;/ref&gt;
Жер аумағы 33,04 км² шамасында, бұл ауданының 3,86% құрайды.
Ауыл арқылы Лунгуца өзені ағып өтеді. Жазда өзен құрғақ, сусыз, бірақ жаңбырдан кейін толады. Болжам бойынша, 1986 жылғы жер сілкінісінен кейін оны қоректендіретін бұлақтар жабылған. Өзен арқылы екі көпір салынған. Жалпы ауылдың орман белдеулерінің ауданы 47 гектарды құрайды. Олар негізінен көшкіндерді жақсы тоқтататын ақ [[акация]] егеді.&lt;ref&gt;Все о Комратском районе https://raioncomrat.md/naselennyie-punktyi/selo-ferapontevka/&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
2004 жылғы санақ бойынша Ферапонтьевка ауылында 1008 адам тұрды: 47,32% ер адамдар, 52,68% әйелдер. 
Халықтың ұлттық құрамы: 
*57,84% - [[украиндар]],
*27,98% - [[ғағауыздар]],
*5,95% - [[орыстар]], 
*5,85% - [[молдовандар]],   
*1,69% - [[бұлғарлар]], 
*0,30% - [[сығандар]], 
*0,40% - [[басқа ұлттар]].

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>sr4pg10uxmkvf668i8e4si3gb7t7zs3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054941</id>
      <parentid>3054940</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T06:01:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Халқы */ дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2902" xml:space="preserve">'''Ферапонтьевка''' ({{lang-gag|Parapontika}}) — Молдованың оңтүстігіндегі ауыл. [[Ғағауызстан|Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі]] құрамына кіреді.&lt;ref&gt;Ферапонтьевка http://travellers.ru/city-ferapontevka&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;с.Ферапонтьевка https://www.gagauzia.md/ru/ato-gagauziya/naselennyie-punktyi/komratskij-rajon/s.-ferapontevka.html&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Значение слова ферапонтьевка https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D1%84%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D1%82%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%BA%D0%B0&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;село Ферапонтьевка (Комратский район, Автономное территориальное образование Гагаузия, Молдова) https://xn----8sbqinjjbgkiavfo2f1c.xn--p1ai/locality/25249-selo-ferapontevka/&lt;/ref&gt; 

== Сипаттама ==
Ферапонтевка — осы аттас коммунадағы жалғыз ауыл. Ауыл [[Комрат]]тан 15 км және [[Кишинев]]тен 120 км қашықтықта орналасқан. Ферапонтьевка ауылы Комрат пен Чадыр-Лунге қосылатын жолдың бойында орналасқан.&lt;ref&gt;Неунывающая Ферапонтьевка https://aif.md/neunyvajushhaja-ferapontevka/&lt;/ref&gt;
Жер аумағы 33,04 км² шамасында, бұл ауданының 3,86% құрайды.
Ауыл арқылы Лунгуца өзені ағып өтеді. Жазда өзен құрғақ, сусыз, бірақ жаңбырдан кейін толады. Болжам бойынша, 1986 жылғы жер сілкінісінен кейін оны қоректендіретін бұлақтар жабылған. Өзен арқылы екі көпір салынған. Жалпы ауылдың орман белдеулерінің ауданы 47 гектарды құрайды. Олар негізінен көшкіндерді жақсы тоқтататын ақ [[акация]] егеді.&lt;ref&gt;Все о Комратском районе https://raioncomrat.md/naselennyie-punktyi/selo-ferapontevka/&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
2004 жылғы санақ бойынша Ферапонтьевка ауылында 1008 адам тұрды: 47,32% ер адамдар, 52,68% әйелдер. 
Халықтың ұлттық құрамы: 
*57,84% - [[украиндар]],
*27,98% - [[ғағауыздар]],
*5,95% - [[орыстар]], 
*5,85% - [[молдовандар]],   
*1,69% - [[бұлғарлар]], 
*0,30% - [[сығандар]], 
*0,40% - басқа ұлттар.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;Ферапонтьевка, Гагаузия, АТО https://moldovenii.md/ru/city/details/id/1672&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>fsi8juvuip4nss3w6nvck5uho7hbnj8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054943</id>
      <parentid>3054941</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T06:06:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3170" xml:space="preserve">'''Ферапонтьевка''' ({{lang-gag|Parapontika}}) — Молдованың оңтүстігіндегі ауыл. [[Ғағауызстан|Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі]] құрамына кіреді.&lt;ref&gt;Ферапонтьевка http://travellers.ru/city-ferapontevka&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;с.Ферапонтьевка https://www.gagauzia.md/ru/ato-gagauziya/naselennyie-punktyi/komratskij-rajon/s.-ferapontevka.html&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Значение слова ферапонтьевка https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D1%84%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D1%82%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%BA%D0%B0&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;село Ферапонтьевка (Комратский район, Автономное территориальное образование Гагаузия, Молдова) https://xn----8sbqinjjbgkiavfo2f1c.xn--p1ai/locality/25249-selo-ferapontevka/&lt;/ref&gt; 

== Сипаттама ==
Ферапонтевка — осы аттас коммунадағы жалғыз ауыл. Ауыл [[Комрат]]тан 15 км және [[Кишинев]]тен 120 км қашықтықта орналасқан. Ферапонтьевка ауылы Комрат пен Чадыр-Лунге қосылатын жолдың бойында орналасқан.&lt;ref&gt;Неунывающая Ферапонтьевка https://aif.md/neunyvajushhaja-ferapontevka/&lt;/ref&gt;
Жер аумағы 33,04 км² шамасында, бұл ауданының 3,86% құрайды.
Ауыл арқылы Лунгуца өзені ағып өтеді. Жазда өзен құрғақ, сусыз, бірақ жаңбырдан кейін толады. Болжам бойынша, 1986 жылғы жер сілкінісінен кейін оны қоректендіретін бұлақтар жабылған. Өзен арқылы екі көпір салынған. Жалпы ауылдың орман белдеулерінің ауданы 47 гектарды құрайды. Олар негізінен көшкіндерді жақсы тоқтататын ақ [[акация]] егеді.&lt;ref&gt;Все о Комратском районе https://raioncomrat.md/naselennyie-punktyi/selo-ferapontevka/&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
2004 жылғы санақ бойынша Ферапонтьевка ауылында 1008 адам тұрды: 47,32% ер адамдар, 52,68% әйелдер. 
Халықтың ұлттық құрамы: 
*57,84% - [[украиндар]],
*27,98% - [[ғағауыздар]],
*5,95% - [[орыстар]], 
*5,85% - [[молдовандар]],   
*1,69% - [[бұлғарлар]], 
*0,30% - [[сығандар]], 
*0,40% - басқа ұлттар.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;Ферапонтьевка, Гагаузия, АТО https://moldovenii.md/ru/city/details/id/1672&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Ферапонтьевка ауылы туралы алғашқы деректі жазба 27.05.1928 жылдан басталады.&lt;ref&gt;Село Ферапонтьевка (Ferapontyevka) http://klise.ru/index.php/27-/886-ferapontyevka&lt;/ref&gt;


== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>kp6a6uzl9yqx88nmyi6mfurxthsktvu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054946</id>
      <parentid>3054943</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T06:12:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Тарихы */ дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4356" xml:space="preserve">'''Ферапонтьевка''' ({{lang-gag|Parapontika}}) — Молдованың оңтүстігіндегі ауыл. [[Ғағауызстан|Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі]] құрамына кіреді.&lt;ref&gt;Ферапонтьевка http://travellers.ru/city-ferapontevka&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;с.Ферапонтьевка https://www.gagauzia.md/ru/ato-gagauziya/naselennyie-punktyi/komratskij-rajon/s.-ferapontevka.html&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Значение слова ферапонтьевка https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D1%84%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D1%82%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%BA%D0%B0&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;село Ферапонтьевка (Комратский район, Автономное территориальное образование Гагаузия, Молдова) https://xn----8sbqinjjbgkiavfo2f1c.xn--p1ai/locality/25249-selo-ferapontevka/&lt;/ref&gt; 

== Сипаттама ==
Ферапонтевка — осы аттас коммунадағы жалғыз ауыл. Ауыл [[Комрат]]тан 15 км және [[Кишинев]]тен 120 км қашықтықта орналасқан. Ферапонтьевка ауылы Комрат пен Чадыр-Лунге қосылатын жолдың бойында орналасқан.&lt;ref&gt;Неунывающая Ферапонтьевка https://aif.md/neunyvajushhaja-ferapontevka/&lt;/ref&gt;
Жер аумағы 33,04 км² шамасында, бұл ауданының 3,86% құрайды.
Ауыл арқылы Лунгуца өзені ағып өтеді. Жазда өзен құрғақ, сусыз, бірақ жаңбырдан кейін толады. Болжам бойынша, 1986 жылғы жер сілкінісінен кейін оны қоректендіретін бұлақтар жабылған. Өзен арқылы екі көпір салынған. Жалпы ауылдың орман белдеулерінің ауданы 47 гектарды құрайды. Олар негізінен көшкіндерді жақсы тоқтататын ақ [[акация]] егеді.&lt;ref&gt;Все о Комратском районе https://raioncomrat.md/naselennyie-punktyi/selo-ferapontevka/&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
2004 жылғы санақ бойынша Ферапонтьевка ауылында 1008 адам тұрды: 47,32% ер адамдар, 52,68% әйелдер. 
Халықтың ұлттық құрамы: 
*57,84% - [[украиндар]],
*27,98% - [[ғағауыздар]],
*5,95% - [[орыстар]], 
*5,85% - [[молдовандар]],   
*1,69% - [[бұлғарлар]], 
*0,30% - [[сығандар]], 
*0,40% - басқа ұлттар.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;Ферапонтьевка, Гагаузия, АТО https://moldovenii.md/ru/city/details/id/1672&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Ферапонтьевка ауылы туралы алғашқы деректі жазба 27.05.1928 жылдан басталады.&lt;ref&gt;Село Ферапонтьевка (Ferapontyevka) http://klise.ru/index.php/27-/886-ferapontyevka&lt;/ref&gt; Бұл атау 27 мамырда атап өтілетін Әулие Ферапон күнін еске алу үшін берілді. Бұл ауылдың негізін ноғай татарлары жер аударылғаннан кейін,  Дунайдың оңтүстігінен келген ғағауыз босқындары мен Полтава мен Киев губернияларынан келген украин отаршылары салды, олар патша өкіметінің шақыруымен қоныс аударып, Буджак аймағын дамыту мақсатында оларға жер және салық жеңілдіктерін берді.

Ауыл өсіп, 1859 жылға қарай Ферапонтьевкада 96 шаруашылық және 608 тұрғын болды. 1862 жылы мұнда Әулие Иоаннның атына [[шіркеу]] салынды. 1904 жылы Ферапонтьевкада 1230 тұрғыны бар 148 үй, орыс бастауыш мектебі, шіркеу кітаптарының қоры бар шағын кітапхана тіркелді.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>bl5d6woo2uuen68v8nrk2xeo8h2z2l8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054947</id>
      <parentid>3054946</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T06:13:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Сипаттама */ толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4842" xml:space="preserve">'''Ферапонтьевка''' ({{lang-gag|Parapontika}}) — Молдованың оңтүстігіндегі ауыл. [[Ғағауызстан|Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі]] құрамына кіреді.&lt;ref&gt;Ферапонтьевка http://travellers.ru/city-ferapontevka&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;с.Ферапонтьевка https://www.gagauzia.md/ru/ato-gagauziya/naselennyie-punktyi/komratskij-rajon/s.-ferapontevka.html&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Значение слова ферапонтьевка https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D1%84%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D1%82%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%BA%D0%B0&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;село Ферапонтьевка (Комратский район, Автономное территориальное образование Гагаузия, Молдова) https://xn----8sbqinjjbgkiavfo2f1c.xn--p1ai/locality/25249-selo-ferapontevka/&lt;/ref&gt; 

== Сипаттама ==
Ферапонтевка — осы аттас коммунадағы жалғыз ауыл. Ауыл [[Комрат]]тан 15 км және [[Кишинев]]тен 120 км қашықтықта орналасқан. Ферапонтьевка ауылы Комрат пен Чадыр-Лунге қосылатын жолдың бойында орналасқан.&lt;ref&gt;Неунывающая Ферапонтьевка https://aif.md/neunyvajushhaja-ferapontevka/&lt;/ref&gt;
Жер аумағы 33,04 км² шамасында, бұл ауданының 3,86% құрайды.
Ауыл арқылы Лунгуца өзені ағып өтеді. Жазда өзен құрғақ, сусыз, бірақ жаңбырдан кейін толады. Болжам бойынша, 1986 жылғы жер сілкінісінен кейін оны қоректендіретін бұлақтар жабылған. Өзен арқылы екі көпір салынған. Жалпы ауылдың орман белдеулерінің ауданы 47 гектарды құрайды. Олар негізінен көшкіндерді жақсы тоқтататын ақ [[акация]] егеді.

Ферапонтьевка ауылы климаттық жағдайларға сәйкес ауа-райының ылғалдылығының жеткіліксіздігімен, күн сәулесінің көптігімен сипатталатын қоңыржай континенттік климаттық белдеуде орналасқан, жазы ыстық және құрғақ, қысы ұзақ емес, аяздар мен жылылық жиі ауысады.&lt;ref&gt;Все о Комратском районе https://raioncomrat.md/naselennyie-punktyi/selo-ferapontevka/&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
2004 жылғы санақ бойынша Ферапонтьевка ауылында 1008 адам тұрды: 47,32% ер адамдар, 52,68% әйелдер. 
Халықтың ұлттық құрамы: 
*57,84% - [[украиндар]],
*27,98% - [[ғағауыздар]],
*5,95% - [[орыстар]], 
*5,85% - [[молдовандар]],   
*1,69% - [[бұлғарлар]], 
*0,30% - [[сығандар]], 
*0,40% - басқа ұлттар.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;Ферапонтьевка, Гагаузия, АТО https://moldovenii.md/ru/city/details/id/1672&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Ферапонтьевка ауылы туралы алғашқы деректі жазба 27.05.1928 жылдан басталады.&lt;ref&gt;Село Ферапонтьевка (Ferapontyevka) http://klise.ru/index.php/27-/886-ferapontyevka&lt;/ref&gt; Бұл атау 27 мамырда атап өтілетін Әулие Ферапон күнін еске алу үшін берілді. Бұл ауылдың негізін ноғай татарлары жер аударылғаннан кейін,  Дунайдың оңтүстігінен келген ғағауыз босқындары мен Полтава мен Киев губернияларынан келген украин отаршылары салды, олар патша өкіметінің шақыруымен қоныс аударып, Буджак аймағын дамыту мақсатында оларға жер және салық жеңілдіктерін берді.

Ауыл өсіп, 1859 жылға қарай Ферапонтьевкада 96 шаруашылық және 608 тұрғын болды. 1862 жылы мұнда Әулие Иоаннның атына [[шіркеу]] салынды. 1904 жылы Ферапонтьевкада 1230 тұрғыны бар 148 үй, орыс бастауыш мектебі, шіркеу кітаптарының қоры бар шағын кітапхана тіркелді.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>qwk23bzizz8olt32n0k5lfql2qh74b6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054948</id>
      <parentid>3054947</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T06:14:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>«[[Санат:Молдова елді мекендері|Молдова елді мекендері]]» деген санатты қосты ([[УП:HOTCAT|HotCat]] құралының көмегімен)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4901" xml:space="preserve">'''Ферапонтьевка''' ({{lang-gag|Parapontika}}) — Молдованың оңтүстігіндегі ауыл. [[Ғағауызстан|Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі]] құрамына кіреді.&lt;ref&gt;Ферапонтьевка http://travellers.ru/city-ferapontevka&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;с.Ферапонтьевка https://www.gagauzia.md/ru/ato-gagauziya/naselennyie-punktyi/komratskij-rajon/s.-ferapontevka.html&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Значение слова ферапонтьевка https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D1%84%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D1%82%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%BA%D0%B0&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;село Ферапонтьевка (Комратский район, Автономное территориальное образование Гагаузия, Молдова) https://xn----8sbqinjjbgkiavfo2f1c.xn--p1ai/locality/25249-selo-ferapontevka/&lt;/ref&gt; 

== Сипаттама ==
Ферапонтевка — осы аттас коммунадағы жалғыз ауыл. Ауыл [[Комрат]]тан 15 км және [[Кишинев]]тен 120 км қашықтықта орналасқан. Ферапонтьевка ауылы Комрат пен Чадыр-Лунге қосылатын жолдың бойында орналасқан.&lt;ref&gt;Неунывающая Ферапонтьевка https://aif.md/neunyvajushhaja-ferapontevka/&lt;/ref&gt;
Жер аумағы 33,04 км² шамасында, бұл ауданының 3,86% құрайды.
Ауыл арқылы Лунгуца өзені ағып өтеді. Жазда өзен құрғақ, сусыз, бірақ жаңбырдан кейін толады. Болжам бойынша, 1986 жылғы жер сілкінісінен кейін оны қоректендіретін бұлақтар жабылған. Өзен арқылы екі көпір салынған. Жалпы ауылдың орман белдеулерінің ауданы 47 гектарды құрайды. Олар негізінен көшкіндерді жақсы тоқтататын ақ [[акация]] егеді.

Ферапонтьевка ауылы климаттық жағдайларға сәйкес ауа-райының ылғалдылығының жеткіліксіздігімен, күн сәулесінің көптігімен сипатталатын қоңыржай континенттік климаттық белдеуде орналасқан, жазы ыстық және құрғақ, қысы ұзақ емес, аяздар мен жылылық жиі ауысады.&lt;ref&gt;Все о Комратском районе https://raioncomrat.md/naselennyie-punktyi/selo-ferapontevka/&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
2004 жылғы санақ бойынша Ферапонтьевка ауылында 1008 адам тұрды: 47,32% ер адамдар, 52,68% әйелдер. 
Халықтың ұлттық құрамы: 
*57,84% - [[украиндар]],
*27,98% - [[ғағауыздар]],
*5,95% - [[орыстар]], 
*5,85% - [[молдовандар]],   
*1,69% - [[бұлғарлар]], 
*0,30% - [[сығандар]], 
*0,40% - басқа ұлттар.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;Ферапонтьевка, Гагаузия, АТО https://moldovenii.md/ru/city/details/id/1672&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Ферапонтьевка ауылы туралы алғашқы деректі жазба 27.05.1928 жылдан басталады.&lt;ref&gt;Село Ферапонтьевка (Ferapontyevka) http://klise.ru/index.php/27-/886-ferapontyevka&lt;/ref&gt; Бұл атау 27 мамырда атап өтілетін Әулие Ферапон күнін еске алу үшін берілді. Бұл ауылдың негізін ноғай татарлары жер аударылғаннан кейін,  Дунайдың оңтүстігінен келген ғағауыз босқындары мен Полтава мен Киев губернияларынан келген украин отаршылары салды, олар патша өкіметінің шақыруымен қоныс аударып, Буджак аймағын дамыту мақсатында оларға жер және салық жеңілдіктерін берді.

Ауыл өсіп, 1859 жылға қарай Ферапонтьевкада 96 шаруашылық және 608 тұрғын болды. 1862 жылы мұнда Әулие Иоаннның атына [[шіркеу]] салынды. 1904 жылы Ферапонтьевкада 1230 тұрғыны бар 148 үй, орыс бастауыш мектебі, шіркеу кітаптарының қоры бар шағын кітапхана тіркелді.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Молдова елді мекендері]]</text>
      <sha1>pv7neb3mgboef09rq4xqek3arliq367</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3054977</id>
      <parentid>3054948</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T11:56:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5299" xml:space="preserve">'''Ферапонтьевка''' ({{lang-gag|Parapontika}}) — Молдованың оңтүстігіндегі ауыл. [[Ғағауызстан|Ғағауыз автономиялық аумақтық бірлігі]] құрамына кіреді.&lt;ref&gt;Ферапонтьевка http://travellers.ru/city-ferapontevka&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;с.Ферапонтьевка https://www.gagauzia.md/ru/ato-gagauziya/naselennyie-punktyi/komratskij-rajon/s.-ferapontevka.html&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Значение слова ферапонтьевка https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D1%84%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D1%82%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%BA%D0%B0&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;село Ферапонтьевка (Комратский район, Автономное территориальное образование Гагаузия, Молдова) https://xn----8sbqinjjbgkiavfo2f1c.xn--p1ai/locality/25249-selo-ferapontevka/&lt;/ref&gt; 

== Сипаттама ==
Ферапонтевка — осы аттас коммунадағы жалғыз ауыл. Ауыл [[Комрат]]тан 15 км және [[Кишинев]]тен 120 км қашықтықта орналасқан. Ферапонтьевка ауылы Комрат пен Чадыр-Лунге қосылатын жолдың бойында орналасқан.&lt;ref&gt;Неунывающая Ферапонтьевка https://aif.md/neunyvajushhaja-ferapontevka/&lt;/ref&gt;
Жер аумағы 33,04 км² шамасында, бұл ауданының 3,86% құрайды.
Ауыл арқылы Лунгуца өзені ағып өтеді. Жазда өзен құрғақ, сусыз, бірақ жаңбырдан кейін толады. Болжам бойынша, 1986 жылғы жер сілкінісінен кейін оны қоректендіретін бұлақтар жабылған. Өзен арқылы екі көпір салынған. Жалпы ауылдың орман белдеулерінің ауданы 47 гектарды құрайды. Олар негізінен көшкіндерді жақсы тоқтататын ақ [[акация]] егеді.

Ферапонтьевка ауылы климаттық жағдайларға сәйкес ауа-райының ылғалдылығының жеткіліксіздігімен, күн сәулесінің көптігімен сипатталатын қоңыржай континенттік климаттық белдеуде орналасқан, жазы ыстық және құрғақ, қысы ұзақ емес, аяздар мен жылылық жиі ауысады.&lt;ref&gt;Все о Комратском районе https://raioncomrat.md/naselennyie-punktyi/selo-ferapontevka/&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
2004 жылғы санақ бойынша Ферапонтьевка ауылында 1008 адам тұрды: 47,32% ер адамдар, 52,68% әйелдер. 
Халықтың ұлттық құрамы: 
*57,84% - [[украиндар]],
*27,98% - [[ғағауыздар]],
*5,95% - [[орыстар]], 
*5,85% - [[молдовандар]],   
*1,69% - [[бұлғарлар]], 
*0,30% - [[сығандар]], 
*0,40% - басқа ұлттар.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;Ферапонтьевка, Гагаузия, АТО https://moldovenii.md/ru/city/details/id/1672&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Ферапонтьевка ауылы туралы алғашқы деректі жазба 27.05.1928 жылдан басталады.&lt;ref&gt;Село Ферапонтьевка (Ferapontyevka) http://klise.ru/index.php/27-/886-ferapontyevka&lt;/ref&gt; Бұл атау 27 мамырда атап өтілетін Әулие Ферапон күнін еске алу үшін берілді. Бұл ауылдың негізін ноғай татарлары жер аударылғаннан кейін,  Дунайдың оңтүстігінен келген ғағауыз босқындары мен Полтава мен Киев губернияларынан келген украин отаршылары салды, олар патша өкіметінің шақыруымен қоныс аударып, Буджак аймағын дамыту мақсатында оларға жер және салық жеңілдіктерін берді.

Ауыл өсіп, 1859 жылға қарай Ферапонтьевкада 96 шаруашылық және 608 тұрғын болды. 1862 жылы мұнда Әулие Иоаннның атына [[шіркеу]] салынды. 1904 жылы Ферапонтьевкада 1230 тұрғыны бар 148 үй, орыс бастауыш мектебі, шіркеу кітаптарының қоры бар шағын кітапхана тіркелді.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Инфрақұрылымы ==
Ауылда 38 шаруашылық субъектілері тіркелген, оның ішінде: 29 ауылшаруашылық кәсіпорны, 3 өнеркәсіп және қайта өңдеу кәсіпорны, 1 диірмен, 8 сауда кәсіпорны, 3 азық-түлік дүкені, 1 жанармай құю бекеті, т.б.


== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Молдова елді мекендері]]</text>
      <sha1>ipepi7cdtrq9wodq1ain7ub3vz43zdu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Imyernazar</title>
    <ns>3</ns>
    <id>685596</id>
    <revision>
      <id>3054931</id>
      <timestamp>2022-07-27T05:26:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="208" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Imyernazar}}

-- [[Қатысушы:Sibom|Sibom]] ([[Қатысушы талқылауы:Sibom|талқылауы]]) 11:26, 2022 ж. шілденің 27 (+06)</text>
      <sha1>8fmam7au673gtn8cfjvqk6g7f90cmtn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Littlerock1991</title>
    <ns>3</ns>
    <id>685597</id>
    <revision>
      <id>3054934</id>
      <timestamp>2022-07-27T05:47:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="211" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Littlerock1991}}

-- [[Қатысушы:Kaiyr|Kaiyr]] ([[Қатысушы талқылауы:Kaiyr|талқылауы]] 11:47, 2022 ж. шілденің 27 (+06)</text>
      <sha1>n6agrna1ad7nvirlva0isdr2pb98hu6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:News by this</title>
    <ns>3</ns>
    <id>685598</id>
    <revision>
      <id>3054938</id>
      <timestamp>2022-07-27T05:58:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="210" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=News by this}}

-- [[Қатысушы:Sibom|Sibom]] ([[Қатысушы талқылауы:Sibom|талқылауы]]) 11:58, 2022 ж. шілденің 27 (+06)</text>
      <sha1>ggyhn27zsi2bgk91k6avctzu0g7n40x</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Muhtar0101</title>
    <ns>3</ns>
    <id>685599</id>
    <revision>
      <id>3054939</id>
      <timestamp>2022-07-27T05:59:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="348" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Muhtar0101}}

-- ''&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;'' ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 11:59, 2022 ж. шілденің 27 (+06)</text>
      <sha1>ecq116yhf93e88w0bxt0rs0bvwi64d1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы:Didar.Bayan21NS/зертхана</title>
    <ns>2</ns>
    <id>685600</id>
    <revision>
      <id>3054945</id>
      <timestamp>2022-07-27T06:08:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Didar.Bayan21NS</username>
        <id>120910</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: {{Қатысушы зертханасы}} &lt;!-- БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ  --&gt; &lt;ref&gt;Бектұров Ш.К. Қазақ тілі: лексика, фонетика, морфология, синтаксис: Оқуға түсуші талапкерлерге, студенттерге және оқытушы мұғалімдерге арналаған..-Алматы: Атамұра, 2006.-336 бет.&lt;/ref&gt;</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="428" xml:space="preserve">{{Қатысушы зертханасы}}
&lt;!-- БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ  --&gt;
&lt;ref&gt;Бектұров Ш.К. Қазақ тілі: лексика, фонетика, морфология, синтаксис: Оқуға түсуші талапкерлерге, студенттерге және оқытушы мұғалімдерге арналаған..-Алматы: Атамұра, 2006.-336 бет.&lt;/ref&gt;</text>
      <sha1>7hdomhnhqrzari6ldk41yd4khrrhh50</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Àncilu</title>
    <ns>3</ns>
    <id>685602</id>
    <revision>
      <id>3054959</id>
      <timestamp>2022-07-27T07:37:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="232" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Àncilu}}

-- [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 13:37, 2022 ж. шілденің 27 (+06)</text>
      <sha1>d8lj8ozww4ktmtvfjt1a6nibfljuv0g</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Foggy254</title>
    <ns>3</ns>
    <id>685603</id>
    <revision>
      <id>3054962</id>
      <timestamp>2022-07-27T08:24:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="302" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Foggy254}}

-- [[Қатысушы:Мықтыбек Оразтайұлы|Мықтыбек Оразтайұлы]] ([[Қатысушы талқылауы:Мықтыбек Оразтайұлы|талқылауы]]) 14:24, 2022 ж. шілденің 27 (+06)</text>
      <sha1>bhzwmqmff8mce7iqa29pfkd892oqs8w</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:JonahRavelstone</title>
    <ns>3</ns>
    <id>685604</id>
    <revision>
      <id>3054965</id>
      <timestamp>2022-07-27T09:53:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="212" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=JonahRavelstone}}

-- [[Қатысушы:Kaiyr|Kaiyr]] ([[Қатысушы талқылауы:Kaiyr|талқылауы]] 15:53, 2022 ж. шілденің 27 (+06)</text>
      <sha1>3gfw7zniqyvvm66zwux3kqzc51hd3vm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Justinallen336</title>
    <ns>3</ns>
    <id>685605</id>
    <revision>
      <id>3054973</id>
      <timestamp>2022-07-27T11:04:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="352" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Justinallen336}}

-- ''&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;'' ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 17:04, 2022 ж. шілденің 27 (+06)</text>
      <sha1>kt6rtm4h12fw4x2ucsozbuglan5jjwu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:LE MISS TUTA</title>
    <ns>3</ns>
    <id>685606</id>
    <revision>
      <id>3054975</id>
      <timestamp>2022-07-27T11:46:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="237" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=LE MISS TUTA}}

-- [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 17:46, 2022 ж. шілденің 27 (+06)</text>
      <sha1>thqpovckkmt1mtyujk4mb2590bxyvua</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>