Արքաներու Պատերազմը

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10.xsd" version="0.10" xml:lang="hyw">
  <siteinfo>
    <sitename>Ուիքիփետիա</sitename>
    <dbname>hywwiki</dbname>
    <base>https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%82%D5%B8%D6%80_%D4%B7%D5%BB</base>
    <generator>MediaWiki 1.39.0-wmf.26</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">Մեդիա</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">Սպասարկող</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">Քննարկում</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">Մասնակից</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">Մասնակցի քննարկում</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">Ուիքիփետիա</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">Ուիքիփետիայի քննարկում</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">Պատկեր</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">Պատկերի քննարկում</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">MediaWiki</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">MediaWiki քննարկում</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">Կաղապար</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">Կաղապարի քննարկում</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">Օգնություն</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">Օգնության քննարկում</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">Ստորոգութիւն</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">Կատեգորիայի քննարկում</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">Մոդուլ</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">Մոդուլի քննարկում</namespace>
      <namespace key="2300" case="first-letter">Gadget</namespace>
      <namespace key="2301" case="first-letter">Gadget talk</namespace>
      <namespace key="2302" case="case-sensitive">Gadget definition</namespace>
      <namespace key="2303" case="case-sensitive">Gadget definition talk</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>Արքաներու Պատերազմը</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2184</id>
    <revision>
      <id>206385</id>
      <parentid>206382</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T15:55:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Սեւան Դանիէլեան Մկրեան</username>
        <id>135</id>
      </contributor>
      <comment>/* Քաղաքացիական Պատերազմ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="102127" xml:space="preserve">{{Տեղեկաքարտ Գիրք
| անուանում = A Clash of Kings
| պատկեր = A Clash of Kings.jpg
| պատկերի չափ = 
| alt = 
| նկարագրութիւն = 
| հեղինակ = Ճորճ Մարթին
| ձայնագրութիւն = 
| սկզբնական վերնագիր = 
| թարգմանիչ = 
| պատկերազարդող = 
| կողքի պատկերազարդող = 
| երկիր = [[ԱՄՆ]]
| լեզու = [[Անգլերէն]]
| շարք = Սառոյցի Եւ Կրակի Երգ
| հերթական թիւ = 
| նիւթ = 
| ոճ = երեւակայական վէպ
| հրատարակուած = 
| հրատարակող = [[Bantam Spectra]]
| հրատարակող2 = [[HarperCollins]]
| հրատարակչական թուական = [[16 Նոյեմբեր]] [[1998]]
| հրատարակուած հայերէնով = 
| գիրքի տեսակ = 
| էջեր = 
| մրցանակներ = 	«Լոկուս» մրցանակ լաւագոյն երեւակայական վէպի համար եւ Իգնոտուս մրցանակ
| isbn = 
| isbn_note = 
| oclc = 
| dewey = 
| congress = 
| նախորդ գիրք = Գահերու Խաղ
| յաջորդ գիրք = Թուրերու Մրրիկ
| նշումներ =
| կայքէջ =
}}
'''Արքաներու Պատերազմը''' ({{Լեզու en|A Clash of Kings}}), Ճորճ Մարթինի գրած դիւցազնական երեւակայական վէպ, «Սառոյցի Եւ Կրակի Երգ» վիպաշարին Բ. մասը: Առաջին անգամ վէպը հրատարակուած է [[ԱՄՆ]]-ի մէջ 16 Նոյեմբեր 1998-ին:

Բ. հատորին մէջ ցուցադրուած են Ուեսթերոսի քաղաքացիական պատերազմէն հատուածներ՝ Կրէյճոներու ներխուժումը, Արեւմտեան հողերուն մէջ տեղակայուած կազմակերպութիւնը եւ Հարաւային պատերազմը: Կ'աւարտի Սեւաջուր գետի մօտ տեղի ունեցող պատերազմը: Պատերազմական այդ իրավիճակին մէջ անխուսափելի էր Լաննիսթերներու տան ձախողումը, որոնք իշխանութիւն ունեցած էին «Թագաւորական Ծովածոցին Մէջ» եւ շրջապատուած՝ թշնամիներով: Սակայն վերջնական պատերազմը փոխած էր ցամաքամասին մէջ ուժերու դասաւորումը: Գիրքին մէջ ներկայացուած են նաեւ Հիւսիսի մէջ տեղի ունեցող իրադարձութիւնները, օրինակ, թէ ինչպէս գիշերային պահակախումբ մը ուղարկուած էր Կախարդուած Անտառ, իմանալու, թէ ինչու վայրենիները սկսած էին հաւաքուիլ ցուրտի ժանիքներուն մէջ։ Բացի ատկէ կը շարունակուի Էսսոսի մէջ Տեյեներիս Տարգարիենի արկածներու նկարագրութիւնը:

«Արքաներու պատերազմը», ինչպէս անոր նախորդող «[[Գահերու խաղ (վէպ)|Գահերու խաղը»]], ստացած է «Լոկուս» մրցանակ եւ առաջադրուած է «Նեպիւլա» մրցանակին՝ 1999-ին&lt;ref name=&quot;Номинация1&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.worldswithoutend.com/books_year_index.asp?year=1999|trans_title=Science fiction, fantasy &amp; horror books by award|publisher=worldswithoutend.com|author1=|language={{ref-en}}|accessdate=5 փետրվարի 2016}}&lt;/ref&gt;:

Վէպը պաստառի վերածուած է «Գահերու խաղը» դիպաշարին Բ. եղանակին: Բացի ատկէ՝ գիրքին հերոսներով խաղ ստեղծուած է:

== Աշխարհի Նկարագրութիւն ==
Գիրքին իրադարձութիւնները տեղի կ'ունենան Ճորճ Մարթինի կողմէ ստեղծուած երկու ցամաքամասերու մէջ: Տնտեսութեան, մշակոյթի եւ արհեստագիտութեան հիմքի վրայ կառուցուած աշխարհը կը յիշեցնէ [[միջնադարեան Եւրոպա]]ն՝ երեւակայական տարրերով: Վեստերոսի մէջ՝ այս ոչ մեծ ցամաքամասին վրայ, տեղի կ'ունենայ իրադարձութիւններուն մեծ մասը: 

Ստարկներու տան կողմէ կառավարուող հիւսիսային հողերուն վրայ կ'ապրին հիւսիսի դառնաշունչ եւ անկոտրին մէջ, ինչպէս նաեւ նոր կազմաւորուած Հիւսիսի թագաւորութեան եւ Տրեզուպցայի մարդիկ, որոնց կ'իշխէ Ռոպ Ստարկը: Մայրաքաղաքը՝ Վինթերֆելը, աւերուած է Բոլտոնական Բաստարդի՝ Ռամսի Սնոուի զօրքերուն կողմէ: Հիւսիսի ամենամեծ ամրոցը հարիւր տարեկան է, եւ անիկա միշտ եղած է Ստարկներու կալուածը: Անիկա ունի ինչպէս կեդրոնական մաս, այնպէս ալ մեծաքանակ աշտարակներ, օրինակ՝ Գրադարանայինը: Ամրոցին տակ կայ դամբարան մը, ուր թաղուած են բոլոր Ստարկները: Դամբարանը միակն է, որ մնացած է ամրոցին աւերումէն ետք: Անոր մէջ կայ իր իսկ լիճը, որուն կողքին տեղակայուած է քաղաքային բնակավայրը:

Աւելի հիւսիս կը գտնուի հսկայ սառոյցէ պատնէշը, ուր պահակ կը կանգնին Գիշերային պահակախումբի եղբայրները: Անիկա կառուցուած է Բրենդոն Շինարարին կողմէ: Պատնէշին բարձրութիւնը 700 ոտք է, եւ ատկէ հեռու կան բազմաթիւ ամրոցներ, որոնցմէ բնակելի են երեքը՝ Սեւ ամրոցը, Արեւելեան դետքը եւ կիսախաւար աշտարակը: Կը ղեկավարուի լորտ-հրամանատար եղբայրներուն կողմէ: Գիրքին իրադարձութիւններուն ատեն այդ պատնէշը Ճիոր Մորմոնտինն էր։ Անոր նաեւ կը պատկանին եօթը թագաւորութիւններու հիւսիսային ամրոցները՝ Բրանդոնով դարն ու Նոր դարը: Աւելի հիւսիս՝ կախարդուած անտառին մէջ՝ ցամաքամասի արեւելեան հատուածին մէջ, կը բնակին վայրի եւ ազատ մարդիկ: ցամաքամասին մէջտեղը կայ լեռնային գիծ մը, որ կը կոչուի հարաւային հատուածի ցուրտի ժանիքներ, իսկ հիւսիսայինին մէջ՝ Տենիա: Աւելի հիւսիս՝ մօտ հազար մղոն, կը գտնուին Մշտական ձմեռուան հողերը կամ Սպիտակ անմշակ հողատարածքը:

Հիւսիսը միւս ցամաքամասին հետ կը միացնէ Ռով Քայլինը՝ Պերեշեյկայի ճահճոտ հողերու մէջ կիսաւեր ամրոցը: Աւելի վար կը գտնուի Տրեզուբեցը կամ գետային հողերը՝ Ստարկներու թագաւորութեան հարաւային մասը: Երեք գետերը, տեղական առեւտուրը եւ քաղաքականութիւնը կը ղեկավարէ Տալլի տունը: Գետային հողերուն վրայ կը գտնուի Հարենհոլը, որ ունի անհաւատալի հաստ պատեր, բազմաթիւ աշտարակներ եւ բաւական ամուր է երկարատեւ պաշտպանութեան համար: Սակայն ատիկա արգելք չի հանդիսանար Էյեգոն վիշապները ոչնչացնելու համար: Լքուած ամրոցը լեդի Ուենթինն է, բայց շուտով անիկա կը յայտնուի Լաննիստերներու ձեռքը եւ կը դառնայ անոնց ամրոցը: Մօտակայքը կը գտնուին Արեւմտեան հողերը՝ աշխարհի ամենաբացասական հերոսներու՝ Լաննիստերներու հայրենիքը: Այս լեռնային հողերուն հասանելի եղած է ոսկին, որուն հանգիստ կը պարգեւեն Ստարկները թալանողները: Յաջորդ երկու տուներէն արեւելք կը գտնուի Առեն հովիտը: Ժամանակին այս տան ներկայացուցիչները կը ղեկավարէին շրջանին բոլոր լեռները, բայց վերջին շրջանին անոնք կը գրաւուին տեղական բնակիչներու ջանքերով: Առենները կը ղեկավարեն Արծուեբոյն ամրոցը:

Ստարկներու հողերէն արեւմուտք գտնուող մետաղէ կղզիներուն մէջ կը գտնուի մետաղէ ծնածներու հպարտ երկիրը, որ կը կառավարէ Գրեյճոներու տունը: Ոչ վաղ անցեալին անոնք թագաւորութիւն մը կը ձեւաւորեն  եւ կը գրաւեն հիւսիսի մէկ մասը: Ռոպերթի թագաւորութեան կեդրոնական շրջանները՝ Փոթորկային սահմանը, Թագաւորական հողերն ու Վիշապի քարը, կը ղեկավարուէին Բարատեոններու կողմէ: Ներկայիս միայն առաջին եւ երկրորդ շրջանները թագաւորին հովանաւորութեան տակ կը գտնուին, իսկ Թագաւորական հողերը կը պատկանին Լաննիստերներուն: Ինչ կը վերաբերի հարաւին, ազատ տարածութիւնը կը պատկանի Տիրելներուն, իսկ Տորնը՝ տաք հարաւային հողերը, կը գտնուին Մարտելլներու տիրապետութեան տակ:

Վեստերոսէն աւելի արեւելք կը գտնուի Մարթինի աշխարհի չորս ցամաքամասերէն ամենամեծը՝ Էսսոսը: Անոր արեւմտեան ափը ինը ինքնուրոյն քաղաքներ կան, որոնք անկախ են եւ միշտ կը վիճին իրարու հետ: Անոնք ինը հանրապետութիւններ են՝ աստուածապետական Նորվոսը, արհեստաւորական Կվոհորը, «Ամենամեծ նաւահանգիստ» Պրահաւոսը, «Առեւտրական կայսրութիւններ» Պենտոսն ու Միրը, ստրուկներու, վարձկաններու, կուրտիզանուհիներու քաղաք Տիրոշը եւ այլն: Վէպին մէջ նաեւ կը յիշատակուի հսկայ Դոտրակական ծովը կամ Ստեպը, որ կը զբաղեցնէ ցամաքամասին ամբողջ կեդրոնը մինչեւ Ոսկորներու ողնաշար լեռնահամակարգը, որուն մէջ կ'ապրին բազմաթիւ շրջիկ դոտրակցիներ եւ ունին իրենց Վեյես Դոտրակ մայրաքաղաքը: Ըստ էութեան անոնք ձիաբոյծներու տոհմեր են, որոնք  գողութեամբ ու թալանով կ'ապրին: Վէպին մէջ յիշատակուող Լխազ Արիան հողերը եւ Կարմիր անմշակ հողատարածութիւնը կը գտնուին ափին՝ Ստեպէն հարաւ-արեւելք: Հոն՝ ծովու կողքին, կը գտնուի Կվարտը՝ կվարտցիներու վերջին պահպանուած քաղաքը: Եզրամասին կը գտնուի Ասշայը: Անիկա անհաւատալի մեծ է, որմէ աւելի հիւսիս կը գտնուի առեղծուածային ստուերներու ծայրամասը: Կրօնական շարժումներն ու պաշտամունքները քաղաքին մէջ շատ են. հոն կ'ապրին կախարդներ, ստուերներու վհուկներ եւ առեղծուածային անձիք: Իբրեւ կանոն, Ասշայ կը հասնին լիճով՝ Էսսոսի հարաւային ծայրամասէն:

&lt;center&gt;
&lt;gallery&gt;
Պատկեր:Stark Coat of Arms.png|&lt;center&gt;'''Ստարկներու տուն'''&lt;br /&gt;''Ձմեռը մօտ է''&lt;br /&gt;&lt;s&gt;&lt;small&gt;Վինտերֆել&lt;/small&gt;&lt;/s&gt;&lt;br /&gt;&lt;small&gt;Ռիւերան&lt;ref&gt;Քանի որ Վինտերֆելը կործանած էր, իսկ անիկա թագաւորութեան երկրորդ մասի գլխաւոր քաղաքն է&lt;/ref&gt;&lt;/small&gt;&lt;/center&gt;
Պատկեր:A Song of Ice and Fire arms of House Lannister red scroll.png|&lt;center&gt;'''Լաննիստերներու տուն'''&lt;br /&gt;''Լսէ իմ մռնչոցս''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;Ուտյոս Կաստերլի&lt;/small&gt;&lt;br /&gt;&lt;small&gt;Թագաւորական Գաւան&lt;ref name=&quot;Столица&quot;&gt;Թագաւորութեան մայրաքաղաքը կը գտնուի Լաննիստերներու ձեռքին տակ, Բարատեոններէն այնտեղ միակ թագաւորի ազգանունն է, եւ անգամ սխալ&lt;/ref&gt;&lt;/small&gt;&lt;/center&gt;
Պատկեր:A Song of Ice and Fire arms of House Baratheon yellow scroll English.png|&lt;center&gt;'''Բարատեոններու տուն'''&lt;br /&gt;''Մեզ կատաղութիւն''&lt;br /&gt;&lt;s&gt;&lt;small&gt;Թագաւորական Գաւան&lt;/small&gt;&lt;/s&gt;&lt;ref name=&quot;Столица&quot; /&gt;&lt;br /&gt;&lt;small&gt;Վիշապի քար&lt;/small&gt;&lt;/center&gt;
Պատկեր:A Song of Ice and Fire arms of House Arryn blue scroll.png|&lt;center&gt;'''Առեններու տուն'''&lt;br /&gt;''Բարձր, ինչպէս պատիւը''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;Արծիւի բոյն&lt;/small&gt;&lt;/center&gt;
Պատկեր:Tully Coat of Arms.png|&lt;center&gt;'''Տալլիի տուն'''&lt;br /&gt;''Ընտանիք, պարտականութիւն, պատիւ''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;Ռիւերան&lt;/small&gt;&lt;/center&gt;
Պատկեր:A Song of Ice and Fire arms of House Tyrell green scroll.png|&lt;center&gt;'''Տիրելներու տուն'''&lt;br /&gt;''Մեծնալով կ'ուժեղանանք''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;Հայգարդեն&lt;/small&gt;&lt;/center&gt;
Պատկեր:A Song of Ice and Fire arms of House Greyjoy black scroll.png|&lt;center&gt;'''Գրեյճոներու տուն'''&lt;br /&gt;''Մենք չենք ցաներ''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;Փայք&lt;/small&gt;&lt;/center&gt;
Պատկեր:A Song of Ice and Fire arms of House Martell scroll.png|&lt;center&gt;'''Մարտելներու տուն'''&lt;br /&gt;''Չհնազանդող, չփախչող, չյանձնուող''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;Արեւային նիզակ&lt;/small&gt;&lt;/center&gt;
Պատկեր:Three dragons.png|&lt;center&gt;'''Տարգարիեններու տուն'''&lt;br /&gt;''Կրակ եւ արիւն''&lt;br /&gt;&lt;s&gt;&lt;small&gt;Վիշապի քար&lt;/small&gt;&lt;/s&gt;&lt;br /&gt;&lt;s&gt;&lt;small&gt;Թագաւորական Գաւան&lt;/small&gt;&lt;/s&gt;&lt;br /&gt;&lt;small&gt;Դեյեներիս ճամբար&lt;/small&gt;&lt;/center&gt;
&lt;/gallery&gt;
&lt;/center&gt;

=== Քաղաքացիական Պատերազմ ===
[[Պատկեր:A Song of Ice and Fire arms of Tyrion Lannister.png|250px|մինի|Տիրիոն Լաննիստերի զինանշան]]
Տիրիոն Լաննիստերը, Լուսնային լեռներու տոհմերու հետ ընկերանալով, կու գայ Թագաւորական Ծովածոց, որպէսզի Ճոֆրի թագաւորին աջ բազուկը դառնայ: Տղան, թէեւ կը ղեկավարէ եօթ թագաւորութիւնները, բայց քանի որ չի կարենար ճիշդ քաղաքականութիւն վարել, երկրին մէջ ճգնաժամ կը տիրէ, որ կրնար  լորտ Թայվը ոչնչացնել Լաննիստերու ծրագիրները՝ քաղաքացիական պատերազմին: Այդ ընթացքին Լաննիստերներու զօրքը գիւղեր եւ մարդիկ կ'ոչնչացնէ: Թալանը տեղի կ'ունենայ Վեստերոսի կեդրոնական մասին մէջ:

Ի տարբերութիւն պատերազմի առաջին փուլին, երբ բոլոր կողմերը Մետաղէ աթոռին ենթակայ կը դառնան, անոնցմէ մէկ քանին միւս բոլոր փուլերուն արքաներ կը դառնան: Առաջին անգամ կը թագադրուի Ռենլի Բարատեոնը, որ աւելի ուշ կը նշանուի Մարգերի Տիրելի հետ եւ կը միացնէ Անմշակ հողատարածքներու ուժը Փոթորկային սահմանին հետ:

Ռոպ Ստարկը, որ թագադրուած էր Ռիւերանի մէջ՝ որպէս Հիւսիսի եւ Տրեզուբցային թագաւոր, կ'ուղարկէ դիւանագիտական յանձարարութիւններ դէպի Արծիւի բոյն, Թագաւորական Ծովածոց եւ Ռենլի ճամբար: Սակայն դիւանագիտութիւնը չտուաւ արդիւնքներ՝ Առենները չէզոք են, Լաննիստերները կը մերժեն խաղաղութիւնը, Գրեյճոնները կը հարուածեն մէջքէն, Ռենլին կը մտածէ, բայց շուտով կ'ոչնչանայ:

Միայն Քեյթիլինը համոզեց անոր. Ռոբը ուղարկում է Տեոնա Գրեյջոյին, որ վերջին 10 տարին բանտարկեալ էր Ստարկների երկրում, իր հոր մոտ, որպեսզի վերջինս ամրացնի զորքը Հյուսիսային մետաղե նավահանգիստում եւ հարձակվի Լաննիստերների վրա:

Քեյթիլին Ստարկը ուղարկվել է արքա Ռենլի Բարատեոնի՝ Ռոբերտի կրտսեր եղբոր մոտ: Ռոբը հույս ունի, որ Բարատեոն եղբայրներն կթողնեն իրենց գժտություններն եւ դուրս կգան Լաննիստերների դեմ: Բայց բանականության ձայնը կլռի երկու եղբայրների՝ գահին տիրելու նկրտումների դեմ: Ստանիսի հինգ հազար զինվորները պաշարել են Փոթորկային սահմանը, եւ նրանց դեմ դուրս է գալիս Ռենլիի քսան հազարանոց [[ձի]]երով բանակը, որը ոչնչացվեց Մելիսանդրայի ստեղծած ստվերի կողմից: Զորքի մեծ մասը Ռենլին ուղարկեց Ստանիսին, բայց Լորաս Տիրելը բերեց չորս հազար զինվոր: Քորտնի Պենրոզը չէր հանձնում քաղաքը, բայց նրան սպանեց նորից կարմիր քրմուհու ստվերը: Եվ այդժամ ամրոցը բացեց իր դռները:

Բեյլոն Գրեյջոն, վերադարձնելով բանտարկյալին, կոչում է իրեն [[Մետաղ]]ե արքա: Սկսվում է քաղաքացիական պատերազմի նոր փուլ՝ մետաղե մարդկանց ներխուժումը Հյուսիս: Վիկտարիոն Գրեյջոն, ունենալով երեք հազարից ավել մարդ եւ հարյուրավոր նավեր, ափ է իջնում Ռեւ կայլինից հյուսիս: Չորս հարյուր հոգուց բաղկացած կայազորը չպահպանեց սահմանները, ու Հյուսիսը վերցվեց Ռոբից: Աշա Գրեյջոն, ունենալով հազարավոր մարդիկ եւ երեք տասնյակ նավ, մեկ ամիս անց գրավեց Տեմնոսոլյեն՝ Գլովեր ամրոցով: Տեոն Գրեյջոն՝ Դագմեր Շերբատի եւ Էյրոն Մոկրոգոլվիի հետ թալանում է Քարե ափը: Տորխենովա ավատակալվածքից հարձակման համար դուրս եկան Բենֆրեդ Տոլխարտը եւ նրա Վայրի ճագարների զորքը, բայց նրանք ոչնչացվեցին: Էյրոնը շարունակեց թալանը, Դագմերն պաշարեց Տորխենովա ավատակալվածքը: Լեոբալդ Տոլհարտը կանչեց դաշնակիցներ Սպիտակ Ծովածոցից, ամշակ հողատարածքներից եւ Վինտերֆելից: Պարոն Ռոդրիկ Կասելյայի վեց հարյուր մարդիկ շարժվեցին օգնության եւ ջարդեցին Մետաղե մարդկանց: Իսկ Տեոնը քսան մարդկանցով գրավում է Վինտերֆելը: Ավելի ուշ նա շրջապատված էր Ռոդրիկ Կասելյայի ետ վերադարձած զորքերով, բայց նրանց ջարդել են Բաստարդ Բոլտոնսկիի մարդիկ: Վերջիններս գրավեցին քաղաքը, Տեոնն ու Ֆրեին գերեվարվեցին, իսկ մյուսները սպանվեցին:
[[Պատկեր:A Song of Ice and Fire arms of Joffrey Baratheon scroll.png|250px|մինի|Ջոֆրի Բարատեոնի զինանշանը]]
Ռիվերան կարճ այցելությունից հետո՝ Ռոբ Ստարկը հիմնեց ընկերություն Արեւմտյան հողերում: Նա շրջեց Ոսկե ատամ կառույցը եւ հանկարծակի հայտնվեց Օկսկռոս գլուղում՝ Սթաֆորդ Լաննիստերի զորքերի ճամբարի կողքին: Գիշերը բոլոր թշնամիներն ոչնչացվեցին: Հաջորդիվ վերցվեց նաեւ Մարբրանդների տուն՝ Էմմարկ ամրոցը:
Լաննիսպորտ եւ Ուտյոս Կաստերլիների սպառնալիքի պատճառով լորդ Թայվինն ետ գնաց Հարենհոլից, որտեղ գտնվում էր իր գրավումից հետո՝ Գետային հողերում Ընկերության ժամանակ: Ռոբի զորքերն մոտեցան Ուտյոս Կաստերլիի մոտ՝ Լաննիստերների ամրոց, բայց պաշարելու ժամանակ չունեցան: Սկսվեցին թալաններ՝ Ռիվերանից տարան անասուններ եւ ոսկի: Առանց դժվարությունների վերցվեց Կրեգ ամրոցը՝ Վաստերլինգների հայրենական բույնը: Ռոբը ստացավ թեթեւ վնասվածք եւ նրա մասին հոգ էր տանում լորդ Գավեն Վաստերլիգի երիտասարդ աղջիկ՝ Ժիեննան: Այդ ժամանակ Ռոբը իմացավ, որ Տեոնը դավաճանել է իրեն, Վինտերֆելը քանդված է եւ եղբայրներն սպանված են: Սակայն բոլորն մտածում էին, որ ամրոցն այրել է Տեոնը, իսկ Բոլտան-Բաստարդը(Ռամսի Սնոու) փրկել է բոլորին: Ռոբին իր սիրով ապաքինում է Ժիեննան: Հետեւելով սրտի խոսքին՝ նա նշանվում է աղջկա հետ առավոտյան: Ուոլդեր Ֆրեյի հետ միացումն, ում նա խոստացել էր դստեր ձեռքը, քանդվեց: Հենց այդ ընկերության ժամանակ Էդմար Տալին ոչնչացրեց Քարե ջրաղացի Լաննիստերներին, եւ Գրիգոր Կլիգանի զորքից մնացել էր միայն նա: Ինչպես նաեւ Ռուսե Բոլտոնը Հելման Տոլհարտի եւ Արիատես մարդկանց հետ միասին վերցրեցին Հարենհոլը՝ սպանելով երկու հարյուր մարդկանց:

Ռոբի նպատակն էր լորդ Թայվին Լաննիստերի զորքերին դասավորել իր համար հարմարավետ դիրքերում եւ ջախջախել նրան՝ վերցնելով Արեւմուտքն, որը հնարավորություն կտար ուժեղացնել առաջխաղացումը: Բայց լորդ Թայվինը թիկունքից հարվածում է Ստանիս Բարատեոնի զորքերին՝ Չերնովոդնայա գետում, որտեղ այդ դեպքից առաջ տեղի էր ունեցել Լաննիստերների եւ Ստանիսի ծովամարտը: Տիրիոնի ծրագրի շնորհիվ շղթան փակեց գետից ծով մուտքը, եւ վայրի կրակը այրեց նավերն: Արքայի նավատորմը ամբողջութեամբ այրվեց եւ Ստանիսն կորցրեց իր նավերի կեսից շատը: Սկսվեց Ստանիսի զորքերի ափ իջնելը եւ գետով անցնելը: Ստանիսի զորքերին թիկունքից հարվածել էին լորդ Թայվինի զորքերն ու Տիրելների 74 հազար մարտիկներն: Բարատեոնի արկածներն ձախողվեցին եւ նա արձակեց Սալադոր Սահանին նավերով: Ստանիսի մի քանի խմբեր ափին ոչնչացվել են Տիրիոնի հեծելազորի հարվածից եւ գաճաճն ծանր վնասվածք ստացավ եւ անգիտակից էր երկար ժամանակ: Դավոսը Չերնովոդնայում կռվի ժամանակ ընկավ նավից եւ համԱրիա խորտակվում էր։ Լաննիստերներն պարգեւատրեցին իրենց փրկարարներին կոչումներով եւ հողերով:

Այդ ժամանակ Ռիվերանում լեդի Քեյթիլինը ազատագրում է Ջեյմե Լաննիստերին: Վերադառնալով արեւմուտքից Ռոբը ներեց նրան, բայց Կարստարկներն ոտքի կանգնեցին, քանի որ նրանց լորդ Ռիկարդը գլխատման էր մեղադրվել: Քանի որ Ռոբի զորքերն ջախջախվել էին Մթնշաղի Դոլայի եւ Վինտերֆելի կռիվներում, նրան լքեցին ավատավորներն, նա չուներ լավ զինակիցներ, կորցրեց տունը եւ ստիպված եղավ պատերազմ մղել քանակապես գերազանցող թշնամիների դեմ երկու ճակատներում: «Ես հաղթում եմ ճակատամարտը, բայց պարտվում եմ պատերազմը», ասել է նա:

Այդ ժամանակ Հյուսիսում Դագմեր Շերբատիյը որոշեց ռեւանշ վերցնել եւ գրավեց Տորխենով ավատակալվածքը:

=== Արիայի շրջագայութիւնը ===
Արիա Ստարկը Թագաւորական Ծովածոցից վերցնում է Գիշերային պահակախմբի հավաքագրող Յորենին: Նրանց հետ գնում են Ջենդրին, Ռոբերտ թագավորի ընկերակիցը, եւ Յորենի վերցրած կամավորներն ու կալանավորներն: Արիան հիմա գաղտնապահության համար «Արրիի տղան է»: Յորենը խոստանում է նրան հասցնել Վինտերֆել: Խումբը սալյակների հետ պաշտպանվում է ամրոցում՝ Աստծու աչքի մոտակայքում([[լիճ]], որի ափին գտնվում է Հարենհոլը), սակայն Ամորի Լորխի լաննիստերների խումբը գիշերվա ընթացքում հարձակվում է նրանց ամրոցի համար: Մեծաքանակ կորուստներով նան գերեվարվում է եւ կիզվում: Արիան, Ջենդրին, Կարկանդակիկն ու Լոմմի Կանաչ ձեռքերն փախչում են: Ճանապարհին Արիան ազատ է արձակում երեք բանտարկյալների՝ Յակենա Հգարային, Ռորժային եւ Կուսակին: Ճանապարհորդությունը շարունակվում է, սակայն հետախուզման ձախողման պատճառով խումբը գերեվարվում է Գրիգոր Կլիգանի մարդկանց ուժերով: Լոմմին, ով չկարողացավ գնալ, սպանվեց Լաննիստերների կողմից: Գերեվարվածներին ութ օր պահեցին մառանում, իսկ յետոյ տարին Հարենհոլ եւ դարձրին Լաննիստերների ծառաներ:
 
Փրկուած եռեակը հիմա կը ծառաէ Ամորի Լորխին: Արիան կը ստեղծէ «Ցուցակ», ուր կը գրանցէ բոլորին, որուն կ'ատէ եւ կը ցանկանայ սպանել: Եակենը կու գայ Արիայի մօտ եւ կ'ըսէ, որ պէտք է սպաննվ երեք մարդկանց այն մարդկանց տեղը որոնց փրկած է, քանի որ աստուածները այդ կը պահանջեն: Առաջինը դարձաւ Չիզուիկը, որ գլուխ կը գովեր բռնութիւններուն մասնակցելու համար: Երկրորդը դարձան Վիզը եւ անոր շունը: Ան չարչարեց իրեն, իսկ անոր աւելի ուշ սպաննեցին: Արիան կը հասկնայ, որ պէտք է անուանել մարդուն աւելի կարեւոր: Ամրոց կը բերեր հիւսիսային գերեւարուածները՝ Ռոպերթ Գլովերի գլխաւորութեամբ: Եակենը կը մերժէ անոնց ազատել եւ Արիան զայն կը կոչէ սեփական անունով: Այդ պարագային ան կը համաձայնի ատոր փոխարէն սպանել ինչ-որ մէկու: «Լասկինի ճաշի» օգնութեամբ եռեակը կը սպանէ պահակներուն: Հիւսիսայինները կ'ազատագրուին: Խիզախ մարդկանց հետ միասին անոնք կը հարուածեն Լաննիստերները: Եակենը կ'ըսէ, որ Մնոգոլիկոմի եւ Արիայի վրէժը լուծուած է: Ան նաեւ հաղորդեց, որ ժամանակն էր, որ այդ մարդը մահանար, եւ փոխակերպուեցաւ ուրիշի: Արիան հարցուց թէ ան կը կարողանայ սորվիլ եւ Եակենը դրական պատասխան տուաւ, բայց Արիան չէր ցանկանար անոր հետ երթալ Անկախ քաղաքներ եւ տղան տուաւ անոր մետաղադրամ: «Վալար Մորգուլիս» բառերէն եւ մետաղադրամը ներկայացնելէնետք աղջիկը կը յայտնուէր տղուն մօտ:

Յաջորդ օրը ամրոց կու գայ Ռուսէ Բոլտոնը եւ որպէս շնորհակալութիւն Արիան կը դարձնէ իր մատռուակը: Ան արդէն ունի իր չորրորդ անունը՝ Նիմերիա, կամ Նեն: Արիան պատահական կը հանդիպի զինակիր Ռոպին, որուն հետ պէտք է ամուսնանայ՝ Ֆրեյների պայմանաւորուածութեամբ:

=== Բրանի Շրջագայութիւն ===
Բրան Ստարկը՝ Ռոպի երթալէն ետք, դարձած է Վինտերֆիլի կուսակալը՝ մեյստեր Էյեմոնի եւ պարոն Ռոդրիկ Կասսելյայի գահի խնամակալութեան հետ: Ան անոնց պէտք էր Տեոն Գրեյջոյի ամրոցը գրաւելու համար: Բրանը, մարդկանց կեանքը պահպանելու համար, յայտարարեց իրեն Վինտերֆելի արքայազը: Ան ինքը որոշեց փախչեիլ Ռիկոնի եւ ուրիշներու հետ: Գիշերը անոնք առաջ շարժեցան, թաքցնելով հետքերը, իսկ ետքը պատսպարուեցան քաղաքի տակի դամբարանին մէջ։ Տեոնի հետախուզական աշխատանքները ձախողեցան, բայց Ռամսի Բոլտոնը, ցոյց ուաւ անոր երեխաներու հագուստներ եւ հրամայեց սպաննել նմաններուն: Տեոնը գնաց հիւրանոց, ուր կային երեխաներ՝ նման Ստարկներու երեխաներուն: Անոնց գլուխները դրին գագաթներու վրայ Վինտերֆելի մէջ եւ բոլորը համոզուած էին, որ ատոնք Ստարկներն էին: Անոնք, որոնք գիտէին գաղտնիքը, մի քանի օրուան ընթացքին սպաննուեցան:

Աւելի ուշ Ռոդրիկ Կասելյայի զօրքերը պաշարեցին քաղաքը, բայց չգրոհեցին, քանի որ Տեոնի բանտարկեալներէն էր Կասելյայի դուստրը՝ Պեթը: Ետքը Բաստարդ Բոլտոնսկին ջախջախեց Կասելյայի ուժերը, գրաւեց քաղաքը եւ աւերեց զայն: Փոքրիկ Ստարկները յայտարարուեցան սպաննուած: Բոլորը դամբարանէն դուրս եկան անվիրաւոր: Գտան մահացու վիրաւոր մեյստեր Լյուվինան, որ յուշեց իրենց, թէ ինչ ընեն: Բրանը գնաց Աշխարհի պատի եւ Ժոյեն Ռիդամի, Հոուլենդ Ռիդ երեխաներու եւ Խոդորի հետ հանդիպման, որ կը տանի «ջարդուած երեխային»: Պատի մօտ, Ժոյենի «կանաչ երազներու» եւ Բրանի տեսիլքներու համաձայն&lt;ref&gt;Մարգարեական երազներ, իրադարձություններ որ չի կարելի փոխել&lt;/ref&gt;, կ'ապրի երեքաչքանի ագռաւ&lt;ref&gt;Մարտինի աշխարհում երրորդ աչքը՝ գիտակցության առանձնահատկություն, որ թողնում է թափանցել էությունների և առարկաների մեջ: Հենց այն եղբայրներին թողնում նայել՝ գայլերի աչքերով&lt;/ref&gt;, որ կը սորվեցնէ Բրանին թռչիլ: Օշեյը գնաց Սպիտակ Ծովածոց՝ Մանդերլի լորդի մօտ, որ այն եզակիներէն էր, որ մնացած էին Ստարկ:

=== Վիշապի Քար ===
[[Պատկեր:A Song of Ice and Fire arms of House Stannis Baratheon scroll.svg|250px|մինի|Ստանիս Բարատեոնի զինանշանը]]
Ստանիս Բարատեոնի ազդեցութեան տակ կը գտնուէր ծերացած Քրեսեն մեյստերը: Պրոլոգի մէջ ան առաջ կը շարժէ կարմիր քրմուհին՝ Ասշայից Մելիսանդրային սպաննելու համար, որ այցելել էր կղզիներ, որպէսզի ստեղծէր հաւատ Ռ՛Գլորայի՝ Լոյսի տիրակալի նկատմամբ: Քրեսենը միանգամայն հասկցաւ անոր մտքերը ու որոշեց զայն թունաւորել: Թոյնով [[գինի (արեմտահայերէն)|գինի]], որ ան առաջարկեց, ազդեցութիւն չունեցաւ անոր վրայ, սակայն մէկ կումն անգամ սպաննեց հին մեյստերը: Ստանիսը այդ ժամանակ հասցուց ինքզինք [[թագաւոր]] հայտարարել, քանի որ ան գիտէր, որ Ջոֆրին՝ Սերսէի թագուհիի եւ անոր երկուորեակ եղբօր Ջեյմէի տղան էր, ոչ թէ Ռոպերթի: Այսպէս ան կը սկսի կարմիր քրմուհիին հաւատալ:

Վէպին մէջ կը յայտնուի նոր հերոս՝ պարոն Դաւոս Սիւորտը՝ «սոխով ասպետը»: Անգամ մը ան տարաւ Ստանիսը՝ Փոթորկոտ սահման [[սոխ]] եւ [[ձուկ]], երբ Բարատեոնի ապստամբութեան ժամանակ Տարգարիեններու զօրքերը պաշարեցին քաղաքը: Ատոր համար զայն կոչեցին ասպետ: Հիմա արդէն Դաւոսը ուղարկած են, որպէսզի ան հնազանդեցնէ Փոթորկոտ պարոնները Ստանիսին, բայց անոնք կամ մերժեցին, կամ ալ անցան Ռենլի Բարատեոնի կողմը՝ Ստանիսի կրտսեր եղբօր, որ կը հաւաքէր զօրք հարաւը:

Կղզիներուն մէջ տարածուեցաւ նոր հաւատը, Եօթը աստուածներու կուռքը այրեցաւ: Հակառակուողները կը սպաննուէին: Ստանիսը կրակէն ստացաւ իր լուսաճաճանչ թուրը, որ պատուած է Ռ՛Գլորայի կրակով: Աւելի ուշ ան թողեց կղզիները՝ Փոթորկոտ սահմանը վերահսկելու համար, իսկ ետքը պատրաստուեցաւ Չերնովոդնայի ճակատամարտին:

=== Պատ Եւ Կախարդուած Անտառ ===
Պարոն-հրամանատար Մորմոնտի հրամանով Գիշերային պահակախումբը կ'երթայ արշաւի՝ դէպի հիւսիս: Ճոն Սնոուն եւ Սեմուել Տարլին կը հետեւին միասին միւս եղբայրներուն հետ: Եղբայրներուն նպատակն է տեղեկացուած ըլլալ վայրենացածներու ծրագիրներուն մասին, քանի որ անոնք սկսած էին թողնել իրենց գիւղերը եւ երթալ հիւսիս` Ցուրտի ժանիքներ: Շուտով պահակախումբը կը գտնուի Սպիտակ ծառ գիւղը, սակայն այնտեղ բացարձակ ոչինչ կը գտնուի: Աւելի ուշ եղբայրները կ'այցելեն Կրաստերի ամրոց, ուր կ'ապրի մեծ ընտանիք մը: Կրաստերը կ'ամուսնանայ սեփական աղջիկներու հետ: Տղաներուն ան կը զօհաբերէ եւ անոնց կը տանին ուրիշները: Անոնք կ'ապրին երկյարկանի տան հողային յատակով: Առաջին յարկին վրայ տեղադրուած են օճախն ու հիւրասենեակը, իսկ երկրորդին վրայ՝ ննջասենեակները:

Հետեւելով այդ ամէնուն՝ Պահակախումբի եղբայրները կ'այցելեն Առաջին մարդկանց Բռունցք՝ այդ ազգի հին ամրոցի աւերակներ: Չնայած, հաշուի չառնելով հարիւր տարի եղած ամայութիւնը, պատերը դեռ պահպանուած են, իսկ եղբայրները պատսպարուեցան ցիցերու օգնութեամբ: Անոնք նաեւ աւերեցին ճամբարը եւ սկսան սպասել Մթնշաղի աշտարակէն օգնական ուժի, ինչպէս նաեւ հրամանատարական ժողով կազմակերպեցին: Ճոնը եւ անոր գայլ Հոգին կը գտնեն անտառի խորքին մէջ վիշապի ապակիէ զէնքով գաղտնարան: Երբ Կուորեն Պոլուռուկին իր զօրքով կու գայ, կը կանչէ Ճիոր Մորմոնտին եւ կը հրամայէ ուղարկել Եղբայրներու մէկ մասը՝ Ցուրտի Ժանիքներ հետախուզութեան: Ճոն Սնոուն յանձն կ'առնէ եւ երեք խումբերով անոնք կ'երթան: Ճոնի խումբին բաժին կ'իյնայ Ոռնացող լեռնանցքը: Այնտեղ եղբայրները կը յարձակին զինուած վայրենացածներուն վրայ, երկու հոգի կը սպաննուին, բայց արթնցող աղջկան Իգրիթ Ճոնը չի սպաններ, այլ բաց կը թողնէ:

Եղբայրները կը շարունակեն ճանապարհը, իսկ Ճոնը Հոգիի աչքերով կը տեսնէ վայրենացածներու մեծ ճամբարը՝ մամոնտներու վրայ հսկաներով: Բացայայտելով հետապնդումը՝ եղբայրները վերադարձան ետ: Դալբրիջը մնաց բարձունքին վրայ, որպէսզի իր վրայ վերցնէ կրակը եւ հետաձգէ յարձակումը: Քարէ օձը եւ Էբենը առանձին-առանձին թողեցին Ժանիքը: Կոուրենը ըսաւ Ճոնին, որ որսալու պարագային ան անցնի վայրենացածներու կողմը՝ որպէս լրտես: Տասնչորս վայրենացածներ անոնց հետապնդելով հասան: Ճոնը յանձնուեցաւ եւ հակառակորդի առաջնորդը՝ Ոսկրային պարոնը, որոշեց սպաննել անոր, բայց անոր պաշտպանեց Իգրիթը: Պոլուռուկիյի գայլի կողմէ սպաննուելով՝ Ճոնը իր ուրոյն տեղը գրաւեց Անկախ ազգին մէջ:

=== Էսսոս ===
Դեյեներիս Տարգարիենը այդ գիշեր, երբ Դրոգօ թաղման կրակին մէջ ծնան երեք նոր վիշապներ, կը տեսնէ երկնքի կարմիր գիսաստղ եւ կ'որոշէ, որ ան ցոյց կու տայ ճանապարհը: Չնայած որ ատիկա ուղակի կեղծ պատճառանք էր։ Ճանապարհը միայն մէկն էր՝ Կարմիր անմշակ հողատարածութեան միջցոով: Ճանապարհը կը թուէր ճակատագրական: Անոնք լքուած քաղաքին մէջ էին, բայց անիկա լի է ուտելիքով, որ կ'աճի ծառերուն վրայ եւ ջուրի աղբիւրներով: Բնակավայրը անուանուեցաւ Վեյես Տոլոռօ: Դոտարերենէն անիկա կը թարգմանուի Ոսկորներու երկիր: Այստեղ էր Ջորախ Մորմոնտը՝ Թագաւորական Գվարդիայի առաջին ասպետը, սիրահարուած է Դենիին:

Թագուհին ուղարկեց իր հեծեալները հետախուզման համար: Չխոգոն վերադարձաւ բոլորէն ուշ, բայց Կվարտէն աւետաբերներու՝ կախարդ Պիատ Պրեյի, քրմուհի Կուեյտսյի եւ հարուստ Քսարօ Քսոան Դաքսոսի հետ: Զտարիւնները՝ քաղաքի կառավարիչները, մերժեցին անոր Վեստերոսի վրայ յարձակման գործին մէջ։ Վաճառականները նոյնպէս մերժեցին: Աւելի ուշ Դեյեներիսը այրեց մեյեգ՝ Պրախայի տան մէջ եւ ստացաւ իր առաջին դոտրակական զանգակը, որ հիւսուեցաւ իր հիւսքին մէջ՝ իր առաջին յաղթանակի պատիւին:

Կուեյտան՝ ստուերներու կախարդուհին, խորհուրդ տուաւ Դենիին գնալ Ասշայ, իսկ Գթասիրտները կատարեցին մահափորձ թագուհիին վրայ։ Օգնութեան համար եկան Բելուասը եւ Արստան Բելոբորոդիյը: Սակայն նաւահանգիստին տեղի ունեցաւ բախում միգուցէ անոր համար, որ իրենց ընկալած էին որպէս լրտեսներ: Վերջիվերջոյ անոնք բոլորով տեղաւորուեցան երեք նաւերու մէջ, որոնք կը կոչուէին Դեյեներիս՝ Տարգարիեններ վիշապներու պատիւին եւ երթեւեկեցին Պենտոս՝ վերադարձան Իլիրօ: Դենին իր ուղեկիցներէն իմացաւ, որ բռնատիրող Բարատեոնը մահացած է:

== Ստեղծում ==
=== Գիրքի Նկարագրութիւն ===
[[Պատկեր:George R. R. Martin SDCC 2014.jpg|300px|մինի|Ճորճ Մարտինը San Diego Comic-Con International-ին՝ 2014 թուականի Յուլիսին]]
{{Quote box | quote=&lt;small&gt;«''Սառոյցի եւ կրակի երգ'', ատիկա նորութիւն մըն է գրականութեան մէջ (յատկապէս ինծի համար): Առասպելական պտոյտները ուղղակի հիասքանչ են, եւ ասիկա այն ոճի է, ուր կարդացողները հարմարուած են տեսնել կանխատեսելիութիւն: ''Գահերու խաղը'' շատ մեծ ազդեցութիւն ունեցած է իմ վրաս առաջին անգամ իսկ կարդալէն եւ փոխած է իմ պատկերացումներս դիւցազներգական երեւակայութեան մասին:» &lt;/small&gt; | source =Գրող-ֆանտաստ Ջո Աբերկրոմբի, 2008&lt;ref name=joeabercrombie&gt;{{cite web |last=Abercrombie |first=Joe |authorlink=Joe Abercrombie |url=http://www.joeabercrombie.com/2008/02/16/influences-ideas-and-a-game-of-thrones/ |title=Influences, Ideas, and ''A Game of Thrones'' |publisher=joeabercrombie.com |date=փետրվարի 16, 2008 |archiveurl=http://www.webcitation.org/66fwayV0M |archivedate=ապրիլի 4, 2012 |deadurl=no |accessdate=հունվարի 21, 2012}}&lt;/ref&gt; | width =310px | align =right}}
[[Պատկեր:Siège du château de Brest.jpg|300px|մինի|Էջ՝ Խրոնիկ Ֆրուասսարէն, որ օգնած է Մարտինին՝ գիրքի աշխարհի ստեղծման գործին մէջ]]

Ճորճ Ռեյմոնտ Ռիչարտ Մարտին, յայտնի ամերիկեան վիպագիր, գրող եւ խմբագիր, գրական մրցանակներու դափնեկիր: Ծնած է 20 Սեպտեմբեր [[1948]]-ին Բեյոնի մէջ՝ ոչ մեծ քաղաքին մէջ՝ [[Նիւ Ճերսի]]ի մէջ՝ ոչ հարուստ ընտանիքին մէջ։ Հայրը եղած է ձկնորս, իսկ մայրը կառավարող՝ արտադրութեան մէջ։ Մանուկ հասակին Ճորճը շատ զբաղած է ընթերցանութեամբ, ինչպէս նաեւ գրած է պատմուածքներ եւ միաժամանակ վաճառած է զանոնք ընկերներու հետ: Անոր ոճին վրա ազդած են այնպիսի գրողներ, ինչպիսիք են [[Ռոպերթ Իրուին Հովարտ]]ը, [[Ռոպերթ Հայնլայն]]ը, [[Այզեք Ազիմով]]ը&lt;ref name=fantasyonline&gt;{{cite web |last=Cogan |first=Eric |url=http://www.fantasyonline.net/cgi-bin/newspro/101242423282166.shtml |archiveurl=http://web.archive.org/web/20040818173139/http://www.fantasyonline.net/cgi-bin/newspro/101242423282166.shtml |archivedate=օգոստոսի 18, 2004 |title=George R.R Martin Interview |publisher=fantasyonline.net |date=հունվարի 30, 2002 |accessdate=հունվարի 21, 2012}} (Interview [http://www.georgerrmartin.com/archive01.html#02-01 approved by GRRM].)&lt;/ref&gt;, [[Հովարտ Ֆիլիփս Լաւքրաֆտ]]ը, [[Էրիք Ֆրենք Ռասել]]ը, [[Անտրէ Նորթոն]]ը&lt;ref name=grmm_iv_weirdtm&gt;{{cite web |last=Schweitzer |first=Darrell |authorlink=Darrell Schweitzer |url=http://weirdtalesmagazine.com/2007/05/24/george-rr-martin-on-magic-vs-science/ |title=George R.R. Martin on magic vs. science |publisher=weirdtalesmagazine.com |date=մայիսի 24, 2007 |archiveurl=http://www.webcitation.org/66ff9Ybwd |archivedate=ապրիլի 4, 2012 |deadurl=no |accessdate=հունվարի 21, 2012}}&lt;/ref&gt;, [[Ֆրից Լեյպեր]]ը եւ [[Մերուին Պիք]]ը&lt;ref name=grrm_iv_sfsite2&gt;{{cite web |last=MacLaurin |first=Wayne |url=http://www.sfsite.com/01a/gm95.htm |title=A Conversation With George R.R. Martin |publisher=sfsite.com |date=November 2000 |archiveurl=http://www.webcitation.org/66fwaoHvo |archivedate=ապրիլի 4, 2012 |deadurl=no |accessdate=հունվարի 21, 2012}} (Interview [http://georgerrmartin.com/links.html#interviews approved by GRRM].)&lt;/ref&gt;: Մարտինի գործերը սկսած են հրատարակուիլ [[1971]]էն: Առաջին վեց տարին ան աշխատած է գիտաերեւակայան պատմուածքներու վրայ եւ հասաւ յաջողութեան, յաղթելով երեք Hugos, երկու Nebulas, World Fantasy Award եւ Bram Stoker Award: [[1977]]-ին ան շահոյթ ստացաւ իր առաջին մեծ՝ «Մահացող Լոյս» վէպէն&lt;ref name=&quot;martin&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.scifi.com/sfw/issue190/interview.html|title=George R.R. Martin continues to sing a magical tale of ice and fire|author=Tasha Robinson.|date=2002|publisher=Scifi.com|accessdate=2015-05-12|lang=en|archiveurl=http://web.archive.org/web/20020223190420/http://www.scifi.com/sfw/issue190/interview.html|archivedate=2003-07-20}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.nytimes.com/2005/12/12/books/12crow.html?_r=1&amp;|title=A Fantasy Realm Too Vile for Hobbits|author=Dinitta Smith.|date=2005-12-12|publisher=The New York Times|accessdate=2015-05-13|lang=en}}&lt;/ref&gt;:

1980-ական թուականներուն Ճորճ Մարտինը գնաց [[Հոլիուուտ]] եւ սկսաւ աշխատիլ այնտեղ բեմադրիչ: Ահա այսպես կը նկարագրէր ան ատիկա&lt;ref name=&quot;akran&quot;&gt;{{cite web |url=http://mirf.ru/Articles/art4814.htm|title=Սեքս: Արյուն: Ինտրիգ: Գահերի խաղ|author=Սերգեյ Կովալև.|date=2012-01-17|publisher=Ֆանտաստիկայի աշխարհ|accessdate=2016-02-06|lang=ru}}&lt;/ref&gt;.

{{քաղվածք|Առաջին իսկ բեմադրիչները ինծի ըսին „Ատիկա հիասքանչ է, բայց շատ երկար է, շատ են տառերը“ ...: Ես ստիպուած եղայ զանոնք նուազեցնել, ահա թէ ինչու, վերադառնալով գիրքերուն, ես ինծի ըսի„Այլեւս չեմ մտածեր ոչ մէկ բանի մասին այս ոգիով“ ... Ես կ'ուզէի հազարաւոր հերոսներ, մասշտաբային կռիւներ, հիասքանչ ամրոցները եւ անֆիլադաներ- բոլոր այնպիսի բաները, որ չեմ կրցած ինքզինքիս թոյլ տալ հեռուստատեսութեամբ:|}}

Չնայելով ատոր, Մարտինը սկսաւ համագործակցիլ Մթնշաղի գօտի եւ Doorways յայտնի ծրագիրներու հետ: Այդ ժամանակ ծնաւ Վայրի խաղաքարտերու մասին միտքը: «Սառոյցի եւ կրակի երգ» վիպաշարի ստեղծման ժամանակ Ճորճը արդէն յայտնի էր, որպէս գրող: Վէպը սկսած է գրուիլ [[1991]]-ին՝ Սանթա Ֆէ քաղաքին մէջ&lt;ref name=&quot;tron&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.vanityfair.com/hollywood/2014/03/george-r-r-martin-interview|title=George R.R. Martin Has a Detailed Plan For Keeping the Game of Thrones TV Show From Catching Up To Him|author=April Issue.|date=2014-03-14|publisher=Vanity Fair|accessdate=2015-05-10|lang=en}}&lt;/ref&gt;: Ի սկզբանէ հեղինակը ուզած է ստեղծել գիրքերու եռեակ՝ ներառելով Գահերու խաղ, վիշապներու հետ պար եւ Ձմռան քամի գիրքերը՝ իւրաքանչիւրը 800 էջնոց: Առաջինը պիտի նկարագրէր Քաղաքացիական պատերազմը Վետերոսի մէջ, երկրորդը՝ Դեյեներիսի գալը, իսկ երրորդը՝ Ձմռան գալուստը եւ ուրիշներու արշաւանքը: 1990-ականներու իր ծրագիրին համաձայն հատորները պէտք է հրատարակուէին մէկ տարի ընդմիջումով&lt;ref name=grrm_iv_locusmag&gt;{{cite web |url=http://www.locusmag.com/2005/Issues/11Martin.html |title=George R.R. Martin: The Gray Lords |publisher=locusmag.com |date=November 2005 |archiveurl=http://www.webcitation.org/66fwbxAlx |archivedate=ապրիլի 4, 2012 |deadurl=no |accessdate=հունվարի 21, 2012}}&lt;/ref&gt;: Բայց ժամանակի հետ Մարտինը համոզուեցաւ, որ երեք գիրքը շատ քիչ մասշտաբային կ'ըլլայ վէպի համար եւ հատորներու քանակը մեծցաւ՝ սկիզբը քաղաքացիական պատերազմի նկարագրութիւնը դարձաւ երկու, իսկ աւելի ուշ չորս հատոր, իսկ ետքը Մարտինը բաժնեց վերջին գիրքը երկու մասի եւ ստացաւ եօթը հատոր&lt;ref name=&quot;Биография&quot;&gt;{{cite web |url=http://ria.ru/spravka/20130920/964050065.html|title=Ջորջ Մարտինի կենսագրություն|date=2013-09-20|publisher=Ռիա Լուրեր]]|accessdate=2016-02-06|lang=ru}}&lt;/ref&gt;:

«Սառոյցի եւ կրակի երգ» վէպը գրելու ժամանակ Մարտինը շատ յաճախ կ'անդրադառնար պատմական գիրքերոգն՝ օգտագործելով «ամբողջական խորասուզման» մեթոտը: Երբ գրողը կը նկարագրէր այս կամ այն իրադարձութիւնը, ան կը փորձէր ատոր մասին իմանալ աւելին, բայց չէր փորձեր ներառել ամբողջ տեղեկութիւնը վէպին մէջ։ Պատմական գիրքերէն Ճորճը կ'առանձնացնէր «Միջնադարեան զինուոր»-ը Ճերի Էմբլտոնի եւ Ճոն Հոուի, «14-րդ դարու գաղտնիքը»՝ Պարպարա Տակմանի, «Միջնադարեան սուսերամարտը»՝ Ճոն Կլեմենտսի, «Միջնադարեան պատերազմեր» հաւաքածուն՝ Տեյւիտ Նիկոլի, «Հին աշխարհի մեծ քաղաքներ»-ը Լ. Սպրեկ տէ Կամպայի, Խրոնիկները Ֆրուասսար եւ այլն: Ան նաեւ կը նշէր, որ օգտագործած է մասնագիտացված գրականութեան մեծ մասը, որոնցմէ գրած է միջնադարեան երաժիշտներու եւ ծաղրածուներու, տօներու, ասպետական շքանշաններու եւ մասշտաբային ռազմական բախումներու՝ Հարիւրամեայ պատերազմի, Կարմիր եւ Սպիտակ վարդերու պատերազմի մասին&lt;ref name=&quot;izd&quot;&gt;{{cite web |url=http://georgerrmartin.com/faq.html|title=Frenquently Asked Questions|author=Ջորջ Մարտին|publisher=GeorgerrMartin.com|accessdate=2016-02-06|lang=en|archiveurl=http://web.archive.org/web/20111008005745/http://georgerrmartin.com/faq.html|archivedate=2011-10-08}}&lt;/ref&gt;: Ճորճ Մարտինը ունի մի քանի գիրքերու պահարաններ, որոնք լի են Միջին դարերու մասնագիտացած գրականութեամբ&lt;ref name=grrm_iv_sffworld&gt;{{cite web |author=Patrick |url=http://sffworld.com/interview/186p0.html |title=George R.R. Martin |publisher=sffworld.com |date=մայիսի 17, 2006 |archiveurl=http://www.webcitation.org/66h2axF8Y |archivedate=ապրիլի 5, 2012 |deadurl=no |accessdate=հունվարի 21, 2012}} &lt;!--see http://sffworld.com/interviewslast.html for reliability--&gt;&lt;/ref&gt;: Ինչպէս նաեւ գործի համար ան այցելած է շարք մը եւրոպական տեսարժան վայրեր&lt;ref name=scifi_fowl&gt;{{cite journal |last=Robinson |first=Tasha |url=http://www.scifi.com/sfw/advance/31_interview.html |archiveurl=http://web.archive.org/web/20051126224128/http://www.scifi.com/sfw/advance/31_interview.html |archivedate=նոյեմբերի 26, 2005 |title=George R.R. Martin dines on fowl words as the ''Song of Ice and Fire'' series continues with ''A Feast for Crows'' |journal=Science Fiction Weekly |publisher=scifi.com |issue=446 |volume=11, No. 45 |date=նոյեմբերի 7, 2005 |accessdate=փետրվարի 13, 2012}}&lt;/ref&gt;:

Այս ամէնը Ճորճը ներկայացուցած է վէպին մէջ՝ փորձելով կեանքը հասցնել ծայրագոյն ճշմարտացի.

{{քաղվածք|Ես շատ կարդացած եմ [[Միջին դարեր|Միջին դարու]] եւ այդ ժամանակներու կեանքի, մանաւանդ հագուստի, խոհանոցի, ինչպէս նաեւ տօներու ու մրցարշաւներու մասին: Ինչ-որ բանի մը վրայ չկեդրոնանալով՝ ես կը նախընտրեմ ամբողջովին սուզուիլ դարաշրջանի մէջ, մտնելով գործողութիւններու էութեան մէջ, եւ այս բոլորը գիրքը իրականութիւն դարձնելու համար:|}}

Ինչպէս Մարտինը ինքը կ'ըսէր դեռ մինչեւ գիրքը գրելը ան մտածած էր գիրքի աշխարհը՝ նկարելով քարտէսներ, մտածելով պատմական իրադարձութիւններ, կազմելով կառավարիչներու ցուցակներ, քաղաքներ եւ հատորներուն պէտք եկող բաներ: Ամենաառաջին պատմութիւններէն եղած է Դեյեներիսի պատմութիւնը: Ան նաեւ նշած է, որ իր նպատակներէմն մէկը եղած է վէպին մէջ քաղաքներու, կազմակերպութիւններու եւ հերոսներու շարժաբանութիւն տալը: Երբեմն հերոսները կը փոխէին վէպի ընթացքը, այնպէս որ ան չէր ուզեր&lt;ref name=&quot;схема&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.westeros.org/Citadel/SSM/Entry/5431/|title=Interview|author=J. Martin.|date=2011-07-11|publisher=Westeros.org|accessdate=2015-05-12|lang=en|archiveurl=http://web.archive.org/web/20140714115648/http://www.westeros.org/Citadel/SSM/Entry/5431/|archivedate=2014-07-14}}&lt;/ref&gt;: Բաւականին ծանր աշխատանք եղած է հերոսի կերպարի բացայայտումը եւ ժամանակի ընթացքին իրենց մեծնալու հետ մէկտեղ փոփոխութիւնը: Ինչպէս ըսած է Մարտինը՝ ատիկա ամենադժուար աշխատանքներէն մէկն էր&lt;ref name=&quot;interview&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.ew.com/article/2011/07/12/george-martin-talks-a-dance-with-dragons|title=EW interview: George R.R. Martin talks 'A Dance With Dragons'|author=James Hibberd.|date=2015-01-08|publisher=Entertainment Weekly|accessdate=2015-04-06|lang=en}}&lt;/ref&gt;:

Կարդացողները շատ արագ սիրեցին վէպը՝ հերոսներու՝ չար ուրիշներու, մեծ սառոյցէ Պատի, վիշապներու, բարեհամբոյր տիկիններու պայծառութեան համար եւ Մարտինը նաեւ կը յիշուէր անով, որ կարող էր ցանկացած պահին սպաննել բարեհամբոյր հերոսի՝ ցոյց տալու համար վէպին մէջ իր ստեղծած դառնաշունչ աշխարհը: Ինչպէս ինք կ'ըսէր, անոր վրայ խիստ տպաւորութիւն կը գործեն մոխրագոյն հերոսները, իսկ սպիտակներն ու սեւերը քիչ կը հետաքրքրեն: Հեղինակը յաջողութեամբ միացուցած է երեւակայութիւններով լի վիպաշարը եւ ուժեղ պատմական վէպը՝ քաղաքացիական պատերազմի մասին: Մարտինը նաեւ կը գրէ շատ մանրամասն:

Ճորճ Մարտինի՝ որպէս գրողի, կարելի է դատել իր ամենայայտնի խօսքով&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://7kingdoms.ru/2009/biografiya-dzhrrmartina/ |title=Ջորջ Մարտինի կենսագրություն |author=Narwen (կայքի ադմինիստրատոր) |date=2009-02-01 |work=Յոթ թագավորություններ |accessdate=2016-02-06 |lang=ru}}&lt;/ref&gt;.

{{քաղվածք|Կան բազմաթիւ գրողներ, ես սիրում եմ զանոնք համեմատել ճարտարապետներու ու այգեգործների հետ: Կան գրող-ճարտարապետներ, որ ամէն ինչ կը ծրագրեն, կը դիտարկեն, եւ մինչեւ անիկա թէ ինչպէս կը մեխուի առաջին մեխը՝ ան արդէն գիտէ թէ ինչ տեսք կ'ունենայ տունը՝ ուր կ'ըլլայ պահարանը, խողովակները, եւ այս ամէնը ճարտարապետը կը դրօշմակնքէ գրատախտակին այնքան երկար՝ մինչեւ ստացուի աշխատանքը: Այգեգործները, որ կը փորեն փոս եւ այնտեղ արեւածաղիկ կը դնեն, կը ջրեն իրենց ալիւնով եւ կը հետեւին, թէ ինչ կը ծլի, ինչ ձեւ կ'ունենայ: Անոնք գիտեն, թէ ինչ ցանած՝ կաղնի թէ կնձնի, սարսափ պատմութիւն թէ գիշերային երեւակայութիւն, բայց անոնք չեն գիտեր, թէ ինչ մեծութեան անիկա կը դառնայ եւ ինչ տեսք կ'ընդունի: Ես աւելի շատ այգեգործ եմ քան ճարտարապետ:|}}

Ճորճ Մարտինը ունի նկարագրութեան եւս մէկ բնորոշ ձեւ՝ պատմուածքի իրադարձութիւնները տեղի կ'ունենան տարբեր հերոսներու կողմէ, իսկ անոնց գլուխները կ'արտացոլան իրենց տեսակէտը՝ իրադարձութեան վերաբերեալ: Ճորճ Մարտինի հերոսները գրաւիչ ու գունագեղ են: Ընթերցողները կը տեսնեն անոնց մէջ ոչ թէ այն ինչ առաջնահերթութիւն կը նկատեն՝ Գրիգոր Կլիգանը չի յիշուիր իր հասակի համար, կամ Տիրիոնը՝ իր գաճաճութեան համար: Ընթերցողները կը տեսնեն կերպարներու ներքին աշխարհը եւ կը հասկնան իրենց արարքներու պատճառները, իսկ որոշները անոնցմէ կարող են միաժամանակ իրենց կառավարել, ինչպէս դրական, այնպէս ալ բացասական (Օրինակ. Պետիր Բեյշին կամ Սանդոր Կլիգան): Մարտինը համարձակած է ստեղծել նաեւ անկանխատեսելի վէպ՝ երբ կողմի մը յաղթանակը պարզ կ'երեւի, բայց տեղի կ'ունենան իրադարձութիւններ, որ տուեալ կողմին կը զրկեն յաղթանակէ:

Մարտինի աշխատանքը կը ներառէ նկարչական տարրեր, որոնցմէ մեծ մասը կը բացայայտուի մի քանի անգամ կարդալէ ետք: Ընթերցողը իրադարձութիւններու շղթային մէջ, հերոսներու մասին մտահոգուելով, զանոնք չի նկատեր, եւ հերոսները նոյնպէս բաց կը թողնեն այդ հատուածները: Յաջորդ անգամ կարդալով, արդէն չմտահոգուելով, կարելի է բացայայտել նորանոր առեղծուածներ գիրքին մէջ։ Մարտինը նաեւ յայտնի է իր հրապարակային ոչ կանխատեսելի պտոյտներով:

Հեղինակը լրջօրէն աշխատած է նաեւ կնքաբանութեան վրայ։ Ատոր համար ան ունի հաստ գիրքեր՝ ընթացքի ամբողջ բարակութիւններու համար: Մարտինի աշխատանքներու երկրպագուները ստեղծած են կայք, ուր ներառած են 400-էն աւելի Վեստերոսի փոքր եւ մեծ տուներու զինանշաններ: Հեղինակը նաեւ կը նկարագրէ ուտելիքը վիպաշարին մէջ&lt;ref&gt;{{գիրք|հեղինակ = Չեսլի Մոնրո-Կասել, Սարիեն Լերեր, Ջորջ Մարտին |մաս = Առաջաբան |վերնագիր = Սառույցի և կրակի խնջույք |բնօրինակ =A Feast of Ice and Fire. The Official Companion Cookbook |հղում = https://books.google.am/books?id=m3KRAwAAQBAJ&amp;printsec=frontcover&amp;dq#v=onepage&amp;q&amp;f=false |պատասխանատու = |հրատարակություն = |վայր = Մոսկվա |հրատարակչություն = Մանն, Իվանով և Ֆերբեր |թվական = 2014 |հատոր = |էջեր = 12-15|էջերի թիվ = 240|սերիա = |isbn =978-5-00057-123-1 |տպաքանակ = }}&lt;/ref&gt;:

{{քաղվածք|Համայնապատկերները, ձայներն ու հոտերն կը կենդանացնեն դրուագները: Պատերազմին ընթացքին, ննջասենեակին մէջ թէ խնճոյքին՝ կարեւոր չէ, կը գործեն նոյն ընդունելութինները: Ահա թէ ինչու ես կը վատնեմ ջանք ու ժամանակ իմ հերոսներու ուտելիքի նկարագրութեան վրայ՝ թէ ինչպէս պատրաստուած է, ինչ տեսք ունի եւ ինչ հոտ ու համ ունի: Այդ ֆոնը կու տայ դրուագներուն կազմուածք, կը դարձնէ անոնց պայծառ եւ յիշելի: Զգացմունքներէն ստացուած տպաւորութիւնները կ'իյնան մեր գիտակցութեան ամենախորքերը, ուր չենք կարող հասնիլ՝ լուսաբանելով վէպը զուտ իմացական:|}}

Ճորճ Մարտինը կարող է աշխատիլ միաժամանակ մի քանի գիրքերու վրայ եւ վիպաշարի ստեղծման ժամանակ ան ստեղծած է մեծաքանակ ուրիշ պատմուածքներ: Ան աւելի աչխուժ կ'աշխատի որպէս հեղինակակից «Վայրի խաղաքարտեր» պատմուածքներու հաւաքածուի վրայ:

=== Հրապարակում ===
[[1996]]-ին Ճորճ Մարտինը ուղարկեց իր խմբագիրին երեք հատոր: Գիրքերը ամբողջովին տարբեր ժանրի էին՝ գիշերային երեւակայութիւն, [[սարսափ]] եւ երեւակայութիւն-եռեակ: Խմբագիրը հաւնեցաւ վերջին տարբերակը այն պատճառով, որ երեւակայութեան ոճի գիրքերը աւելի հեշտ կը վաճառուին: Այդ թուականին հրապարակուեցաւ առաջին հատորը՝ [[Գահերու խաղ (վէպ)|Գահերու խաղը]], որ դարձաւ շատ ճանչուած Մարտինի երկրպագուներու շրջանակին մէջ։ Արդէն [[1998]]-ին լույս տեսած երկրորդ հատորը՝ Արքաներու պատերազմը: Հետաքրքիր է, որ «Հարփըր Քոլինզ» հրատարակչութիւնը գրաւեց ընթերցողները, քանի որ գրախանութներուն մէջ անվճար կարելի էր վերցնել «Գահերի խաղ» գիրքի առաջին մասերու թռուցիկը: Առաջին իսկ էջին գրուած են [[Ռոպերթ Ճորտան]]ի, [[Ռայմոնտ Ֆեյստ]]ի եւ [[Էնն Մաքեֆրի]]ի խօսքերը գիրքին մասին: Բրոշյուրը տալիս էր ոչ մեծ զեղչ՝ վեպի ամբողջական տարբերակի վրա&lt;ref name=&quot;История написания&quot;&gt;{{cite web |url=http://7kingdoms.ru/2009/nazarenko-buntuj-umiraet-svet/ |title=«Ընդվզիր, ընդվզիր որ մահանում է լույսը» |author=Միքայել Նազարենկո |date=2009-11-01 |work=Յոթ թագավորություններ |accessdate=2016-02-06 |lang=ru}}&lt;/ref&gt;:

Առաջին անգամ գիրքը հրապարակած է ամերիկեան Bantam Spectra կազմակերպութիւնը՝ 16 Նոյեմբեր [[1998]]-ին: Աւելի ուշ անիկա նաեւ հրապարակուած է Voyager Books բրիտանական ընկերութեան կողմէ եւ վէպը թարգմանուած է 23 լեզուով, ինչպէս՝ [[ռուսերէն]] եւ [[ուքրաներէն]]:

[[2005]]-ին լոյս տեսաւ վէպի նուիրատիպ հրատարակութիւնը՝ Ճոն Հոուվ նկարիչի պատկերներով:

«Країна мрій»-ն, որ թողարկուած է [[2014]]-ի Մարտին, վէպի [[ուքրաներէն]] տարբերակն է: Գիրքը վաճառքի սկսած է Մարտ 27-էն&lt;ref&gt;
{{Գիրք
 |հեղինակ = Мартін, Джордж Р. Р.
 |մաս = Ընկերոջ գիրք
 |վերնագիր = Битва королів. Пісня льоду й полум'я
 |բնօրինակ = 
 |հղում = http://kmbooks.com.ua/book_kmp.php?id=84
 |պատասխանատու խմբագիր = 
 |հրատարակություն = 
 |վայր = Київ
 |հրատարակչություն = Країна мрій
 |թվական = 2014
 |հատոր = 
 |մեջբերվող էջեր = 
 |էջերի թիվ = 864
 |սերիա = 
 |isbn = 978-617-538-325-4
 |տպաքանակ = 
}}
&lt;/ref&gt;:

=== Ստեղծագործութեան Աշխարհի Ստեղծում ===
'''Վեստերոսի քաղաքացիական պատերազմը''', կամ '''հինգ թագաւորներու պատերազմը''', կը համարուի հիմքը այնպիսի պատմական բախումներու, ինչպիսինն են Կարմիր եւ սպիտակ վարդերու պատերազմը (Միանգամայն կ'երեւի կարմիր Լաննիստերներու եւ սպիտակ Ստարկներու այլաբանութիւնը) եւ [[Հարիւրամեայ պատերազմ]]ը (Դարձեալ Լաննիստերներու կազմակերպութիւնը՝ [[անգլիա]]ցի զաւթիչներու եւ Ստարկները՝ [[ֆրանսա]]ցիներու, որոնք կը պաշտպանէին իրենց քաղաքը): Երկու բախումներուն կարելի է նաեւ վերագրել թագաւորի վախճանը, որ ամուր ձեռքով կը պահէր կառավարութիւնը, եւ բախումը աթոռի համար:

Եօթը թագաւորութիւններու մէջտեղը գտնուող հսկայ սառոյցէ Պատի պատմական նախատիպը կը համարուի [[Սքոթլանտա]]յի մէջ գտնուող Ատրիանի պատնեշը: Անիկա կառուցած են հռոմէական լեգեոնի զինուորները, որպէսզի պաշտպանուին հիւսիսային անտառներու պիկտներու եւ բրիգանտներու յարձակումներէն: 120 քիլոմեթրային պաշտպանութիւն ստեղծելու գաղափարը կը պատկանի հռոմէական Ատրիան կայսրին: Կառուցումը եղած է 122-126 թուականներուն: Վէպին մէջ անիկա կը պաշտպանէ Վեստերոսը վայրենացած ցեղերէն եւ ուրիշներէն՝ սառոյցէ սատանաներէն: Ստեղծման միտքը Մարտինը ունեցած է [[1981]]-ին, երբ ան այցելած էր [[Մեծ Բրիտանիա]]՝ Լիզա Տաթլ բանաստեղծուհիի հետ հանդիպելու: Ճորճը եղած է նաեւ [[Սքոթլանտա]]յի մէջ, ուր հասած է մինչեւ Ատրիանի պատնեշի գագաթ եւ փորձած է պատկերացնել թէ ինչպէս եղած վ լեգեոնի զինոգորը այդտեղ ծառայելվն: Այսպէս ալ ծագած է միտքը Գիշերային պահակախումբ ստեղծելու:

{{Բազմապատիկ պատկերներ
 | գոտի = center
 | ուղղություն = horizontal
 | վերնագիր = Պատմական Իրադարձութիւններու Ազդեցութիւնը
 | վերնագրի գոտի = left/right/center
 | վերնագրի ֆոն = 
 | նկարագրություն = 
 | նկարագրության գոտի = left/right/center
 | նկարագրության ֆոն = 
 | լայնություն =

 | պատկեր1 = Hadrianswall2007.jpg
 | լայնություն1 = 266
 | նկարագրություն1 = Հատրիանոսի պարիսպը Պատի պատմական նախատեսակն է

 | պատկեր2 = Battle of Barnet lithograph.jpg
 | լայնություն2 = 304
 | նկարագրություն2 = Հարիւրամեայ Պատերազմը Ուեսթերոսի հակամարտութեան ոգեշնչումի ազդեցութիւններէն մեկն է

 | պատկեր3 = Belagerung von Calais 1346-1347.JPG
 | լայնություն3 = 242
 | նկարագրություն3 = Մարթինը օգտագործած է նաեւ Ալ եւ Ճերմակ Վարդերու պատերազմի իրադարձութիւնները

}}
{{քաղվածք|Ես շատ բաներ այնտեղ ապրած եմ, նայելով հիւսիս, ուղղակի յիշեցի այդ զգացումները, երբ սկսայ գրել „Գահերու խաղը“ … Երեւակայութեան կարիքը կը զգացուի պատկերացման խաղին մէջ... Ես չէի կրնար այնպէս վերցնել ու նկարագրել Ատրիանի պատնեշը: Անիա իհարկէ հիասքանչ է, բայց ունի զուտ տասը ոտք բարձրութիւն եւ կառուցուած է հողէ ու քարէ:|}}

Դիւցազներգական երեւակայութեան համար 10 ոտքնոց պատը շատ վատ էր, ուստի Մարտինը ստեղծեց պատնեշ՝ 700 ոտք բարձրութեամբ: Տեղական բնակիչները նոյնպէս քիչ էին, ուստի Մարտինը ստեղծեց տոմերու տարատեսակութիւն&lt;ref name=&quot;kog&quot;&gt;{{գիրք|հեղինակ=կոգման Բրայան|Վերնագիր=Գահերի խաղ|բնօրինակ=A Game of Thrones|հրատարակչություն=АСТ|թվական=2015|էջեր=192|isbn=978-5-17-081391-9}}&lt;/ref&gt;{{rp|8-9}}: Այսպէս ծնած են կախարդուած անտառը՝ հին վայրենացածներով, եւ Ցուրտի ժանիքները, լեռները կատաղի ցուրտով ու շատ ուրիշ հիւսիսային տեղերով: Ինչպէս նաեւ որոշ հետախուզողներ այդ պատնեշը կը նմանեցնեն [[Չինական մեծ պարիսպ|Մեծ Չինական պատին]]:

Մարտինի աշխարհի դոտրակացիները նման են [[հօներ]]ուն, [[մոնկոլներ]]ուն, [[աւարներ]]ուն եւ [[հունգարներ]]ուն: Ինչպէս նաեւ անոնց մէջ կան հնդկական տոհմերուն բնորոշ գիծեր: Դոտրակացիները համարձակ եւ խիզախ զինուորներ են, անոնք չեն գիտեր թէ ինչ է վախը կռիւին մէջ եւ կը վարեն գրաւող քաղաքականութիւն: Պարգեւները անոնք կը տանին իրենց մայրաքաղաք՝ Վեյես Դոտրակ: Թեթեւ տեղափոխելի բնակավայրերը, պարզ սնունդն ու [[ձի]]ու պաշտանմունքը իրենց կը նմանեցնեն [[թուրքեր]]ուն ու [[մոնկոլներ]]ուն: Դոտրակական կոր սուր Արակխը՝ միջի սրուածքով, ստեղծուած է եգիպտական սուր խոպեշի նման: Զինուորներուն մազերու երկար հիւսքերը կը նմանեցնեն անոնց սիանբի, տունխու եւ մանչժուրներու քոչուոր ցեղերուն: Դոտրակացիներու լեզուէն կը լսուէին միայն առանձին կապակցութիւններ մթնոլորտի ստեղծման համար: Յարմարաւետութեան համար բոլոր բառակապակցութիւնները թարգմանուած են [[անգլերէն]]&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.rg.ru/2014/10/14/game-of-thrones-site-anons.html|title=«Գահերի խաղ գրքի երկրպագուները սովորում են դոտրակական լեզուն՝ iPhone-ի օգնությամբ |author=Ալեքսեյ Զաբրոդին|date=2014-10-14|publisher=Ռուսական թերթ|accessdate=2015-04-28|lang=ru}}&lt;/ref&gt;:

Տարբերակներէն մէկուն համաձայն՝ վայրի գայլերը վերցուած են canis dirus ([[Լատիներէն|լատ]]. սարսափելի գայլեր), էն, արարածներ որ կ'ապրէին [[Հիւսիսային Ամերիկա]]յի մէջ&lt;ref name=grmm_iv_polish&gt;{{cite web |last=Zadravec |first=Goran |url=http://mezmera.posluh.hr/bazaar/interview_george_r_r_martin.asp |title=An Interview With George R. R. Martin |publisher=mezmera.posluh.hr |date=December 2003 |archiveurl=http://www.webcitation.org/672edbQk5 |archivedate=ապրիլի 19, 2012 |deadurl=no |accessdate=հունվարի 21, 2012}} (Interview [http://georgerrmartin.com/links.html#interviews approved by GRRM].)&lt;/ref&gt;:

Ճորճ Մարտինը մասնագիտացուած միայն կը կարողանայ խօսիլ անգլերէն: Այդ իսկ պատճառով վէպերուն մէջ մեծամասամբ կերպարներ են բրիտանական պատմութենէն, ոչ թէ [[Սպանիա|սպանական]] կամ [[Գերմանիա|գերմանական]]:

Ինչպէս կը յիշեցնէ հեղինակը ստեղծագործութեան գլխաւոր հերոսներէն մէկը՝ Տիրիոն Լաննիստերը, ունի ինչպէս սեփական, այնպէս ալ Ռիչարտ 3-րդի բնաւորութեան գիծերը: Վերջինիս մասին որոշ պատմաբաններ ըսած են ինչպէս «ֆիզիքական եւ բարոյական տգեղութեան մարմնաւորում»: Ինչպէս կը մտածէ հետախուզողներու ուրիշ խումբ մը՝ Լաննիստերներու տունը նման է իշխանասէր Պորճիա ընտանիքին՝ [[Իտալիա|Իտալիոյ]] մէջ։ Նաեւ տարածուած էին ասեկոսեներ՝ արիւնը փոխելու մասին: Վէպին մէջ ատով հետաքրքրուած են Ճեյմէ եւ անոր քոյր Սերսեյա Լաննիստերները&lt;ref name=&quot;kar&quot;&gt;{{cite web |url=http://ria.ru/infografika/20150410/1057764964.html|title=«Գահերի խաղ»․ Ճշմարտություն և հերյուրանք|date=2015-04-10|publisher=Ռիա նորություններ|accessdate=2016-02-06|lang=ru}}&lt;/ref&gt;: Հետախուզողները զուգահեռ անցկացրած են Էդուարդ Ստարկի գլխատուելու, անոր եղբօր Պենճենի անհետանալու ու Ռիչարտ Պլանտագենետի՝ Եորսկիյի 3-րդ իշխանի գլխատուելու ու անոր հօրեղբօր կռիւի ընթացքին մահուան մէջ։ Եւ անոր, եւ միւսին գլխատեցին, Ռիչարտին հասաւ թուղթէ թագն ու ծիծաղը: Ռիչարտ Էդուարդի 4-րդի որդին կը յիշեցնէ Ռոպ Ստարկին&lt;ref name=&quot;west20140329&quot;&gt;{{cite news | url=http://www.spectator.co.uk/arts/television/9168401/game-of-thrones-tells-the-story-of-britain-better-than-most-non-fiction/ | title=Game of Thrones tells the story of Britain better than most histories | work=The Spectator | date=մարտի 29, 2014 | accessdate=մարտի 27, 2014| author=West, Ed}}&lt;/ref&gt;: Ինչպէս հաստատած է հեղինակը, Քեյթիլին Ստարկը ստեղծուած է Ալեոնորա Ակվիտանսկի թագուհիի կերպարի հիման վրայ։ Ուսումնասիրողները գտած են այլ նմանութիւններ նոյնպէս&lt;ref&gt;{{cite web | last=Adair | first=Jamie | title=Cersei Lannister: the evil queen we love to hate | url=http://history-behind-game-of-thrones.com/warofroses/cersei | website=historygot.com | date=մայիսի 5, 2013 | accessdate=մայիսի 18, 2015}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;val&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.rg.ru/2014/05/11/ip-site.html|title=«Գահերի խաղի» սյուժեում վեց իրական պատմական զուգահեռներ|author=Վադիմ Դավիդենկո|date=2014-05-11|publisher=Ռուսական թերթ|accessdate=2016-02-06|lang=ru}}&lt;/ref&gt;:

Կը նշուի նաեւ Ճոֆրի թագաւորի նմանութիւնը Էդուարդ Լանկաստերին՝ Հենրիխ 6-րդի եւ Մարգարիտա Անժոյսկիի որդիի: Անոնք ապեւրինածին էին եւ խելագար, օրինակ, կը սիրէին կտրել թշնամիներու գլուխները: Տեոն Գրեյջօն նման է Կլարենսի առաջին ասպետ՝ Ճորճ Պլանտագենետին: Վերջինս Էդուարդ 4-րդ Եորքի եղբայրն էր եւ կը կռուէր անոնց կողմէ, սակայն, ինչպէս եւ Տեոնը, դաւաճանեց անոնց եւ անցաւ Լանկաստերներու կողմը: Ճեյմէ Լաննիստեր կերպարը վերցուած է Գոտֆրիդ ֆոն Բերլիհինգենէն: Ան, ինչպէս Ճեյմէն, կորսնցուցած է աջ ձեռքը, ատոր համար ալ կոչուած էր Գոչ Մետացէ ձեռք&lt;ref name=&quot;7пар&quot;&gt;[http://www.publy.ru/post/11153 7 պատմական զուգահեռներ «Գահերի խաղում» տեղ գտած իրականության հետ]&lt;/ref&gt;: Լաննիստերը ուշ կը ստանայ ոսկիէն: Կխալ Դրոգօն՝ կխալասարի վախճանուած առաջնորդը, վերցուած է [[Ճենկիզ խան]]էն: Աշա Գրեյջօն կը յիշեցնէ իրլանտացի ծովահենուհի Գրեյս Օ՛Մեյլին, որ յաղթած է իր կրտսեր եղբօրը՝ չթողնելով անոր դառնալ առաջնորդ: Լիաննա Ստարկը վերցուած է Լուկրեցիայէն՝ հռոմէացի կնոջմէ, որուն բռնութիւններու ենթարկած էր Էրուսական արքայի որդին:

Ճորճ Մարտինը հաստատած է, որ Կարմիր հարսանիքը, երբ Ֆրէին դաւաճանաբար սպաննեց Ռոպ Ստարկ թագաւորին, անոր մօրը՝ Քեյթիլինին եւ մի քանի այլ հիւսիսայիններու, վերցուած է երկու իրադարձութիւններէն՝ Սեւ ընթրիքէն, երբ Եակօ 2-րդի խնճոյքի ժամանակ սպաննուեցաւ սքոթլանտացի Դուգլասով տոհմը եւ Գլենկոյում տեղի ունեցաւ կոտորած, երբ Մակդոնալդներու տոհմը գիշերը սպաննեց Կեմպբելներու տան 70 անդամներու՝ չգթալով անգամ կանանց եւ երեխաներուն: Հետախուզողները նաեւ զուգահեռ անցակցրած են «[[Կոծիկի]]» [[ճափոն]]ական առասպելական հատուածի միջեւ, երբ [[Ճափոն]]ի առաջին կայսրին՝ Ձիմուին սպաննած էին իր թշնամիներու կազմակերպած խնճոյքի ժամանակ: Նուագակցութեան ժամանակ ան նաեւ երգած էր երգ մը: Հետախուզողները զուգահեռ անցկացրած են Չերնովոդնայի ճակատամարտի եւ 673-678 թուականներուն [[արաբներ]]ու կողմէ [[Իսթամպուլ|Կոստանդնուպոլիսի]] պաշարման միջեւ։ Անոնք նաեւ գտած են նմանութիւն Ստանիս Սուետոզարնիյի սուրի ու Արթուր Պենդրագոն Էսկալիբուրի լեգենդար դարմանատան միջեւ:

Վինտերֆելի գրաւումը Տեոն Գրեյջոյի կողմէ, երբ ան ունէր իր հետ միայն քսան զինակից, կը յիշեցնէ [[սքոթլանտացիներ]]ու կողմէ Էդինբուրգեան ամրոցի գրաւումը: Մորեյ իշխանը վերցուց զայն՝ ունենալով ընդամէնը երեսուն մարտիկ:

Կարմիր Քրմուհիի՝ Մելիսանդրայի կրօնը՝ հաւատքը Ռ՛Գլորային՝ Լոյսի տիրակալին, մօտ է զորոաստրիզմին: Այս պարսկական հաւատքին մէջ կրակը կարող է պարգեւել պայծառացում եւ բանալ իմաստութիւն: Հաւատացողները յաճախ կ'աղաչեն կրակին, ինչպէս Մարտինի վիպաշարին մէջ։ Բացի ատկէ, զորոաստրիզմը կը մատնանշէ բարիի եւ չարի միջեւ կռիւ: Գիրքին մէջ ատոր կերպարներն են Լոյսի տիրուհին եւ Մեծ Ուրիշը:

[[2015]]-ին HarperCollins կազմակերպութիւնը, [[Լոնտոն]]ի մէջ բանալով նոր գրասենեակ, որոշեց ցուցադրել [[1993]]-ին գրուած գրաւոր նամակը, որ գրած էր Ճորճ Մարտինը իր գրական ընկերոջ Ռալֆ Վիչինանցէին: Ատոր մէջ ներառուած են «Սառոյցի եւ կրակի երգ» վէպի իրադարձութիւններ եւ յղացումներ: Շուտով նամակի նկարները յայտնուեցան համացանցի վրայ, իսկ ատոնց ջնջելու գործը յաջողութիւն չբերաւ: Ճորճ Մարտինը հաստատեց իր հեղինակային իրաւունքը: Սակայն նամակի վերջին պարբերութիւնը ներկուած էր սեւ թաղիքով: Նամակին պէտք եկած էին վիպաշարի առաջին տասներեք մասերը:

{{քաղվածք|Կոպիտ ըսած, դրուած առաջին մասերը կու տան սկիզբ երեք կարեւոր բախումներուն, որ կը սահմանէ եռեակ գիրքերուն մէջ կարեւորագոյն հրապարակային գիծերը՝ միախառնուելով դժուարութեան մէջ, բայց դառնալով հիասքանչ(Ես յոյսով եմ): Բախումներէն իւրաքանչիւրը կը վնասէ յօրինուած Եօթը թագաւորութիւնները եւ գլխաւոր հերոսներու կեանքերը: Առաջին սպառնալիքը կ'ըլլայ Լաննիստերներու եւ Ստարկներու տան թշնամութեան պատճառով, որ կը հանգեցնէ դաւադրութեան, փառասիրութեան, սպանութիւններու եւ վրէժի, իսկ գլխաւոր մրցանակը հանդէս կու գայ Եօթը թագաւորութիւններու մետաղէ գահը: Այսպիսինն է կմախքը «Գահերու խաղ»՝ առաջին գիրքի:|}}

Երկրորդ սպառնալիքը, հեղինակի կարծիքով, դոտրակցիներու ներխուժումն էր՝ Դեյեներիս Տարգարիենի առաջնորդութեան տակ: Վէպի կեդրոնն է «Վիշապներու պարը» եւ Ուրիշներու գալուստը՝ 6-րդ հատորի հրապարակային գիծերը: Ճնշումը աւելցնելու համար հեղինակը ստեղծած է միջավայր, որուն մէջ կարող է մահանալ իւրաքանչիւր հերոս, անգամ գլխաւոր կերպարը: Որպէս գլխաւոր հերոսներ Մարտինը առանձնացուցած է Տիրիոն Լիննիստերը, Դեյեներիս Տարգարիենը, Արիան եւ Բրան Ստարկը, ինչպէս նաեւ Ճոն Սնոուը: Ի սկզբանէ Ճորճ Մարտինը կ'ենթադրէր Էդուարդի եւ Քեյթիլինի մահը, Սանսայի եւ Ջոֆրիի ամուսնութիւնը, ինչպէս նաեւ Տիրիոնի եւ Արիայի սէրը: Ան նաեւ կը նշէր անիկա, որ Բրանը կարող է օգտագործել կախարդանք, իսկ Դեյներիսը կը սպաննէ Դրոգոյին՝ վրէժ լուծելով եղբօր դաժան սպանութեան համար&lt;ref name=&quot;letter&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.theguardian.com/books/2015/feb/06/game-of-thrones-letter-george-rr-martin-love-triangle|title=Original Game of Thrones pitch letter leaked online|author=Alison Flood.|date=2015-02-06|publisher=The Guardian|accessdate=2015-05-09 |lang=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;letter2&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/tv/news/game-of-thrones-endings-george-rr-martin-letter-from-1993-reveals-what-might-have-been-10028048.html|title=Game of Thrones endings: George RR Martin letter from 1993 reveals what might have been|author=Jess Denham.|date=2015-02-06|publisher=The Independent|accessdate=2015-05-09|lang=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;letter3&quot;&gt;{{cite web |url=http://variety.com/2015/tv/news/game-of-thrones-george-r-r-martin-book-ending-which-characters-survive-1201424268/|title=George R. R. Martin’s Original Plan for ‘Game of Thrones’ Revealed|author=Variety Staff.|date=2015-02-04|publisher=Variety|accessdate=2015-05-09|lang=en}}&lt;/ref&gt;:

== Քննադատութիւն ==
=== Մրցանակներ Եւ Անուանակարգեր ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size: 95%;&quot;
|-
! Թուական
! Մրցանակ 
! Դաս
! Արուեստագէտ
! Հետեւանքներ
! Աղբ.
|-
|rowspan=&quot;3&quot;|1999
| Լոկուս
| Երեւակայական վէպ
| «Արքաներու պատերազմ»
| {{Մրցանակ}}
|&lt;ref name=&quot;Номинация1&quot; /&gt;
|-
| SF կայքէջի տարուան լաւագոյն գիրքեր
| Երեւակայական գիրքեր- Ընթերցողներու ընտրութիւն
| «Արքաներու պատերազմ»
| {{Մրցանակ}}
|&lt;ref name=&quot;Номинация2&quot;&gt;{{cite web |url=http://fantlab.ru/work4079 |title=Ջորջ Մարտին «Արքաների պատերազմ» |work=fantlab.ru |accessdate=2016-02-06 |lang=ru}}&lt;/ref&gt;
|-
| Նեպիւլա
| Վէպ
| «Արքաներու պատերազմ»
| {{nom}}
|&lt;ref name=&quot;Номинация1&quot; /&gt;
|-
| 2001
| SFinks մրցանակ
| տարուան արտասահմանեան վէպ
| «Արքաներու պատերազմ»
| {{Մրցանակ}}
|&lt;ref name=&quot;Номинация2&quot; /&gt;
|-
|2000
| {{դրօշավորում|Ռուսաստան}} Մարմարէ այծամարդ
| Թարգմանուած գիրք
| «Արքաներու պատերազմ»
| {{nom}}
|&lt;ref name=&quot;Номинация2&quot; /&gt;
|-
| 2001
| SFinks մրցանակ
| Տարուան գիրք
| «Արքաներու պատերազմ»
| {{nom}}
|&lt;ref name=&quot;Номинация2&quot; /&gt;
|-
| 2004
| {{դրօշավորում|Իսպանիա}} Իգնոտուս
| Լաւագոյն արտասահմանեան վէպ
| «Արքաներու պատերազմ»
| {{Մրցանակ}}
|
|}

=== Արձագանքներ ===
Ռուսական «Երեւակայական Աշխարհ» թերթի խմբագիր Տմիթրի Զլոտնիցկին [[2008]]-ի Դեկտեմբերին Մարտինի աշխատանքին մէջ նշմարեց բարձրագոյն միջնադարի ասպետական մթնոլորտը: Ան զարմացաւ Ստարկներու տան «սառնութիւններով», որոնք կը կառավարէին [[Հիւսիս]]ը հազարաւոր տարիներ: Անոր թուեցաւ տարօրինակ ե՛ւ Վեստերոսի մեկուսացումը միւս ցամաքամասներէն, ե՛ւ ներքին սպառնալիքներու բացակայութիւնը: Ոչ իրական նկարագրած է Գիշերային պահակախումբը՝ որպէս գողեր, սպանողներ եւ բռնացողներ, որ չեն կարողանար կազմակերպել հարազատ եղբայրութիւն եւ կռուիլ իրենց հոգիներուն հարազատ վայրենացածներու դէմ: Իրականում, ըստ նրա, այնտեղ չէր լինի կարգապահություն, այլ կլինեին երթեր&lt;ref name=&quot;РецМирФан&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.mirf.ru/Articles/art3252.htm |title=Կոր հայելի: «Կրակի և սառույցի երգի» պատմական արժեք |author=Դմիտրիյ Զլոտնիցկի |date=2009-02-01 |work=Ֆանտաստիկայի արժեք |accessdate=2016-02-06 |lang=ru}}&lt;/ref&gt;:

{{քաղվածք|Մարտինը բարգաւաճած է մռայլ յուսահատութիւն եւ աւերածութիւն ստեղծելու մէջ, որոնք կ'ուղղեկցին իւրաքանչիւր մեծ պատերազմին:|}}

Խմբագիրը նկատեց, որ պատերազմ եւ գօտեմարտ այնքան ալ չէ եղած, եւ հիմնականօրէն կը նկարագրուի այդ պատերազմին ընթացքին մարդկանց ողջ մնալը եւ փոքր ընդհարումներ: Բացի ատկէ, Զլոտնիցկին նկատեց, որ շատ քիչ դեր ունի [[եկեղեցի]]ն, իսկ կրօնական զինուորներ փաստացի չկային: Միջին դարերուն պատերազմները մեծամասամբ կրօնական պատճառներով կ'ըլլային: Մարտինի աշխարհին մէջ հարեւաններ հանգիստ կը վերաբերին ուրիշ կրօններու, իսկ մի քանի տեղ ատոնք անգամ գոյութիւն չունին: Սեպտոններու դերը, ինչպէս ան նկատեց, խորհրդանշական է, ի տարբերութիւն այն բոլոր պատմական կարդինալներու, որոնք եղած են կառավարութեան առաջին մարդիկ (Ռիշելիէ եւ Մազարինի [[Ֆրանսա]]յի մէջ), եւ անգամ [[Հռոմի Պապ]]ը:

{{քաղվածք|Եւ ընդհանրապէս, ինչու ոչ մէկ Վեստերոսէն չէ օգտագործած կրօն հասկացութիւնը, որպէսզի թալանի հարեւան երկիրները ուրիշ հաւատք ունենալու պատճառով, «Ոչ ճիշդ աստուածներու»- կարելի ատիկա է «Սառոյցի եւ կրակի երգ»-ի ամենակարեւոր գաղտնիքներէն մէկը:|}}

Տեսաբանին զարմացուցած է վիպաշարի սկիզբը կրօնի կտրուկ արմատականացումը, եւ երկու աւանդոյթներու անհամապատասխանութիւնը, որմէ մէկով ներկայացուած է գեղեցիկ տիկնոջ կերպարը, իսկ միւսը կ'իջեցնէ կնոջ դերը հասարակութեան մէջ, եւ գիտութեան ու արհեստագիտութեան բացակայութիւնը Տարգարիեններու կառավարման ժամանակ: Ատիկա, ըստ անոր կարծիքին, վէպը դարձուցած է աւելի երեւակայական եւ քիչ իրական:

{{քաղվածք|Չնայած այս շարքի վէպերու եւ երկրի պատմութեան մէջ կարելի է տանիլ շատ զուգահեռականներ, բայց համարել Եօթը թագաւորութիւններու պատմութիւնը ամբողջովին իրական՝ միջնադարեան պատմութեան մէջ՝ անհնար է:|}}

== Պատշաճեցումներ ==
=== Էկրանավորում ===
HBO հեռատեսիլի ալիքը պատուիրած է «Գահերու խաղի» երկրորդ եղանակը՝ 19 Ապրիլ [[2011]]-ին՝ առաջին եղանակի պաշտօնական շնորհահանդէսէն 2 օր ետք&lt;ref name=&quot;gotrenewal&quot;&gt;{{cite news |title=HBO renews 'Game of Thrones' for second season |date=ապրիլի 19, 2011 |work=Entertainment Weekly |last=Hibberd |first=James |url=http://insidetv.ew.com/2011/04/19/game-of-thrones-renewed/ |accessdate=մարտի 5, 2013}}&lt;/ref&gt;:

=== Այլ ===
Ճորճ Մարտինի վիպաշարի հիման վրայ թողարկուած են խաղաքարտեր&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.amazon.com/Game-Thrones-Card-HBO-Edition/dp/1616615885|title=Game of Thrones Card Game (HBO Edition)|publisher=Amazon.com|accessdate=2015-05-09|lang=en}}&lt;/ref&gt;, մի քանի սեղանի խաղեր&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.mirf.ru/Reviews/review2918.htm|title=Գահերի խաղ: Կան միայն հաղթողներ և պարտվողներ|author=Կոնստանտին և Իննոկենտի Գորբունովներdate=2009-01-18||publisher=Ֆանտաստիկայի աշխարհ|accessdate=2016-02-06|lang=ru}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.mirf.ru/Reviews/review5657.htm|title=Գահերի խաղ: Երկրորդ հրատարակչություն|author=Դմիտրի Տելերի|date=2013-05-25|publisher=Ֆանտաստիկայի աշխարհ|accessdate=2016-02-06 |lang=ru}}&lt;/ref&gt;, ինչպէս նաեւ օրացոյցներ ու նկարներ&lt;ref name=&quot;tron&quot; /&gt;: Բացի ատկէ, գիրքի կերպարներով ստեղծուած են համակարգչային խաղեր Cyanide-ի&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.ag.ru/reviews/game_of_thrones_genesis|title=Գահերի խաղ․ Սկիզբ (Game of Thrones: Genesis, A)|author=Միքայել 'Xirurg' Խրոմով|date=2011-11-03|work=Absolute Games|accessdate=2016-02-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.ign.com/articles/2012/05/15/game-of-thrones-review|title=Game of Thrones Review|author=Destin Legarie.|date=2012-05-12|publisher=IGN|accessdate=2015-05-09|lang=en}}&lt;/ref&gt; եւ Telltale Games-ի կողմէ&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.3dnews.ru/906192|title=Game of Thrones - Episode 1. Iron from Ice. Telltale-ը մարտի է բռնվում գահի համար: Գրախոսություն|last=Բիշոնկով|first=Իվան|date=2014-12-05|publisher=3DNews|lang=ru}}&lt;/ref&gt;:

== Ծանօթագրութիւններ ==
{{ծանցանկ|2}}

== Գրականութիւն ==
;Ռուսերէն
* {{գիրք|հեղինակ=Հենրի Ջեյկոբի|վերնագիր=Գահերի խաղ և փիլիսոփայություն․ Թրից սուր տրամաբանություն|բնօրինակ=Game of Thrones and Philosophy: Logic Cuts Deeper Than Swords|հղում=https://fantlab.ru/edition122117|վայր=Մոսկվա|հրատարակչություն=АСТ|թվական=2015|էջերի քանակ=320|տպաքանակ=2000|isbn=978-5-17-082366-6}}
* {{գիրք|հեղինակ=Ջեյմս Լաուդեր|վերնագիր=Պատի ետևում․ «Սառույցի և կրակի երգի» գաղտնիքներ|բնօրինակ=Beyond the Wall: Exploring George R. R. Martin's A Song of Ice and Fire, From A Game of Thrones to A Dance with Dragons|հղում=https://fantlab.ru/edition112459|վայր=Մոսկվա|հրատարակչություն=АСТ|թվական=2015|էջերի քանակ=256|տպաքանակ=3000|isbn=978-5-17-082336-9|ref=Լաուդեր}}
* {{գիրք|հեղինակ=Սարիեն Լերեր, Չելսի Մոնրո-Կասել|վերնագիր=Սառույցի և կրակի խնջույք»|բնօրինակ=A Feast of Ice and Fire: The Official Game of Thrones Companion Cookbook|հղում=https://fantlab.ru/work555132|վայր=Մոսկվա|հրատարակչություն=Մանն, Իվանով և Ֆերբեր|թվական=2014 |էջերի քանակ=240|տպաքանակ=3000|isbn=978-5-00057-123-1}}

;Անգլերէն
* {{գիրք|հեղինակ=Frankel, Valerie Estelle.|վերնագիր=Women in Game of Thrones: Power, Conformity and Resistance|հղում=http://reviews.libraryjournal.com/2014/06/books/nonfic/arts-humanities/women-in-game-of-thrones-pollock-bio-philologys-worth-more-arts-humanities-reviews/|հրատարակչություն=McFarland|թվական=2014|էջերի քանակ=216|isbn=9780786494163}}
* {{գիրք|հեղինակ=Martin Reinhart.|վերնագիր=Game of Thrones: a Pop-Up Guide to Westeros|հղում=https://books.google.am/books?id=Sh9bngEACAAJ&amp;dq=Game+of+Thrones:+A+Pop-Up+Guide+to+Westeros&amp;hl=hy&amp;sa=X&amp;ei=lHJbVebFPILgyQOl_4GgBg&amp;ved=0CBwQ6AEwAA|հրատարակչություն=Transworld Publishers Limited|թվական=2014|էջերի քանակ=10|isbn=0593073452}}
* {{գիրք|հեղինակ=George R.R. Martin, Elio Garcia, Linda Antonsson.|վերնագիր=The World of Ice &amp; Fire: The Untold History of Westeros and the Game of Thrones|հղում=https://books.google.am/books?id=hapdAAAAQBAJ&amp;printsec|հրատարակչություն=Random House Publishing Group|թվական=2014|էջերի քանակ=256|isbn=0345535553}}
* {{գիրք|հեղինակ=George R.R. Martin, Jonathan Roberts.|վերնագիր=The Lands of Ice and Fire|հղում=http://www.yakaboo.ua/ru/catalog/all/-363873|հրատարակչություն=HarperCollins Publishers|թվական=2013|էջերի քանակ=12|isbn=978-0-00-749065-3}}

== Արտաքին յղումներ ==
* {{cite web|url=http://www.georgerrmartin.com/grrm_book/a-clash-of-kings-a-song-of-ice-and-fire-book-two/|title=A Clash of Kings (A Song of Ice and Fire, Book Two)|author=GeorgeRRMartin.com|lang=en|accessdate=2015-05-20}}
* {{cite web|url=http://7kingdoms.ru/|title=7 Королевств|author=7kingdoms.ru|lang=ru|accessdate=2015-05-20}}
* {{cite web|url=http://7kingdoms.ru/2015/westeros-essos-atlas-v32/|title=Большая карта Вестероса и Эссоса [атлас «Песни Льда и Пламени» v.3.2|author=7kingdoms.ru|lang=ru|accessdate=2015-05-20}}
[[Ստորոգութիւն:Անգլերէն գիրքեր]]
[[Ստորոգութիւն:Երեւակայութիւն]]
[[Ստորոգութիւն:1998 գիրքեր]]</text>
      <sha1>joqruaovtwtcfody70arlqk7jq4yvi7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>206386</id>
      <parentid>206385</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T16:05:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Սեւան Դանիէլեան Մկրեան</username>
        <id>135</id>
      </contributor>
      <comment>/* Քաղաքացիական Պատերազմ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="102183" xml:space="preserve">{{Տեղեկաքարտ Գիրք
| անուանում = A Clash of Kings
| պատկեր = A Clash of Kings.jpg
| պատկերի չափ = 
| alt = 
| նկարագրութիւն = 
| հեղինակ = Ճորճ Մարթին
| ձայնագրութիւն = 
| սկզբնական վերնագիր = 
| թարգմանիչ = 
| պատկերազարդող = 
| կողքի պատկերազարդող = 
| երկիր = [[ԱՄՆ]]
| լեզու = [[Անգլերէն]]
| շարք = Սառոյցի Եւ Կրակի Երգ
| հերթական թիւ = 
| նիւթ = 
| ոճ = երեւակայական վէպ
| հրատարակուած = 
| հրատարակող = [[Bantam Spectra]]
| հրատարակող2 = [[HarperCollins]]
| հրատարակչական թուական = [[16 Նոյեմբեր]] [[1998]]
| հրատարակուած հայերէնով = 
| գիրքի տեսակ = 
| էջեր = 
| մրցանակներ = 	«Լոկուս» մրցանակ լաւագոյն երեւակայական վէպի համար եւ Իգնոտուս մրցանակ
| isbn = 
| isbn_note = 
| oclc = 
| dewey = 
| congress = 
| նախորդ գիրք = Գահերու Խաղ
| յաջորդ գիրք = Թուրերու Մրրիկ
| նշումներ =
| կայքէջ =
}}
'''Արքաներու Պատերազմը''' ({{Լեզու en|A Clash of Kings}}), Ճորճ Մարթինի գրած դիւցազնական երեւակայական վէպ, «Սառոյցի Եւ Կրակի Երգ» վիպաշարին Բ. մասը: Առաջին անգամ վէպը հրատարակուած է [[ԱՄՆ]]-ի մէջ 16 Նոյեմբեր 1998-ին:

Բ. հատորին մէջ ցուցադրուած են Ուեսթերոսի քաղաքացիական պատերազմէն հատուածներ՝ Կրէյճոներու ներխուժումը, Արեւմտեան հողերուն մէջ տեղակայուած կազմակերպութիւնը եւ Հարաւային պատերազմը: Կ'աւարտի Սեւաջուր գետի մօտ տեղի ունեցող պատերազմը: Պատերազմական այդ իրավիճակին մէջ անխուսափելի էր Լաննիսթերներու տան ձախողումը, որոնք իշխանութիւն ունեցած էին «Թագաւորական Ծովածոցին Մէջ» եւ շրջապատուած՝ թշնամիներով: Սակայն վերջնական պատերազմը փոխած էր ցամաքամասին մէջ ուժերու դասաւորումը: Գիրքին մէջ ներկայացուած են նաեւ Հիւսիսի մէջ տեղի ունեցող իրադարձութիւնները, օրինակ, թէ ինչպէս գիշերային պահակախումբ մը ուղարկուած էր Կախարդուած Անտառ, իմանալու, թէ ինչու վայրենիները սկսած էին հաւաքուիլ ցուրտի ժանիքներուն մէջ։ Բացի ատկէ կը շարունակուի Էսսոսի մէջ Տեյեներիս Տարգարիենի արկածներու նկարագրութիւնը:

«Արքաներու պատերազմը», ինչպէս անոր նախորդող «[[Գահերու խաղ (վէպ)|Գահերու խաղը»]], ստացած է «Լոկուս» մրցանակ եւ առաջադրուած է «Նեպիւլա» մրցանակին՝ 1999-ին&lt;ref name=&quot;Номинация1&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.worldswithoutend.com/books_year_index.asp?year=1999|trans_title=Science fiction, fantasy &amp; horror books by award|publisher=worldswithoutend.com|author1=|language={{ref-en}}|accessdate=5 փետրվարի 2016}}&lt;/ref&gt;:

Վէպը պաստառի վերածուած է «Գահերու խաղը» դիպաշարին Բ. եղանակին: Բացի ատկէ՝ գիրքին հերոսներով խաղ ստեղծուած է:

== Աշխարհի Նկարագրութիւն ==
Գիրքին իրադարձութիւնները տեղի կ'ունենան Ճորճ Մարթինի կողմէ ստեղծուած երկու ցամաքամասերու մէջ: Տնտեսութեան, մշակոյթի եւ արհեստագիտութեան հիմքի վրայ կառուցուած աշխարհը կը յիշեցնէ [[միջնադարեան Եւրոպա]]ն՝ երեւակայական տարրերով: Վեստերոսի մէջ՝ այս ոչ մեծ ցամաքամասին վրայ, տեղի կ'ունենայ իրադարձութիւններուն մեծ մասը: 

Ստարկներու տան կողմէ կառավարուող հիւսիսային հողերուն վրայ կ'ապրին հիւսիսի դառնաշունչ եւ անկոտրին մէջ, ինչպէս նաեւ նոր կազմաւորուած Հիւսիսի թագաւորութեան եւ Տրեզուպցայի մարդիկ, որոնց կ'իշխէ Ռոպ Ստարկը: Մայրաքաղաքը՝ Վինթերֆելը, աւերուած է Բոլտոնական Բաստարդի՝ Ռամսի Սնոուի զօրքերուն կողմէ: Հիւսիսի ամենամեծ ամրոցը հարիւր տարեկան է, եւ անիկա միշտ եղած է Ստարկներու կալուածը: Անիկա ունի ինչպէս կեդրոնական մաս, այնպէս ալ մեծաքանակ աշտարակներ, օրինակ՝ Գրադարանայինը: Ամրոցին տակ կայ դամբարան մը, ուր թաղուած են բոլոր Ստարկները: Դամբարանը միակն է, որ մնացած է ամրոցին աւերումէն ետք: Անոր մէջ կայ իր իսկ լիճը, որուն կողքին տեղակայուած է քաղաքային բնակավայրը:

Աւելի հիւսիս կը գտնուի հսկայ սառոյցէ պատնէշը, ուր պահակ կը կանգնին Գիշերային պահակախումբի եղբայրները: Անիկա կառուցուած է Բրենդոն Շինարարին կողմէ: Պատնէշին բարձրութիւնը 700 ոտք է, եւ ատկէ հեռու կան բազմաթիւ ամրոցներ, որոնցմէ բնակելի են երեքը՝ Սեւ ամրոցը, Արեւելեան դետքը եւ կիսախաւար աշտարակը: Կը ղեկավարուի լորտ-հրամանատար եղբայրներուն կողմէ: Գիրքին իրադարձութիւններուն ատեն այդ պատնէշը Ճիոր Մորմոնտինն էր։ Անոր նաեւ կը պատկանին եօթը թագաւորութիւններու հիւսիսային ամրոցները՝ Բրանդոնով դարն ու Նոր դարը: Աւելի հիւսիս՝ կախարդուած անտառին մէջ՝ ցամաքամասի արեւելեան հատուածին մէջ, կը բնակին վայրի եւ ազատ մարդիկ: ցամաքամասին մէջտեղը կայ լեռնային գիծ մը, որ կը կոչուի հարաւային հատուածի ցուրտի ժանիքներ, իսկ հիւսիսայինին մէջ՝ Տենիա: Աւելի հիւսիս՝ մօտ հազար մղոն, կը գտնուին Մշտական ձմեռուան հողերը կամ Սպիտակ անմշակ հողատարածքը:

Հիւսիսը միւս ցամաքամասին հետ կը միացնէ Ռով Քայլինը՝ Պերեշեյկայի ճահճոտ հողերու մէջ կիսաւեր ամրոցը: Աւելի վար կը գտնուի Տրեզուբեցը կամ գետային հողերը՝ Ստարկներու թագաւորութեան հարաւային մասը: Երեք գետերը, տեղական առեւտուրը եւ քաղաքականութիւնը կը ղեկավարէ Տալլի տունը: Գետային հողերուն վրայ կը գտնուի Հարենհոլը, որ ունի անհաւատալի հաստ պատեր, բազմաթիւ աշտարակներ եւ բաւական ամուր է երկարատեւ պաշտպանութեան համար: Սակայն ատիկա արգելք չի հանդիսանար Էյեգոն վիշապները ոչնչացնելու համար: Լքուած ամրոցը լեդի Ուենթինն է, բայց շուտով անիկա կը յայտնուի Լաննիստերներու ձեռքը եւ կը դառնայ անոնց ամրոցը: Մօտակայքը կը գտնուին Արեւմտեան հողերը՝ աշխարհի ամենաբացասական հերոսներու՝ Լաննիստերներու հայրենիքը: Այս լեռնային հողերուն հասանելի եղած է ոսկին, որուն հանգիստ կը պարգեւեն Ստարկները թալանողները: Յաջորդ երկու տուներէն արեւելք կը գտնուի Առեն հովիտը: Ժամանակին այս տան ներկայացուցիչները կը ղեկավարէին շրջանին բոլոր լեռները, բայց վերջին շրջանին անոնք կը գրաւուին տեղական բնակիչներու ջանքերով: Առենները կը ղեկավարեն Արծուեբոյն ամրոցը:

Ստարկներու հողերէն արեւմուտք գտնուող մետաղէ կղզիներուն մէջ կը գտնուի մետաղէ ծնածներու հպարտ երկիրը, որ կը կառավարէ Գրեյճոներու տունը: Ոչ վաղ անցեալին անոնք թագաւորութիւն մը կը ձեւաւորեն  եւ կը գրաւեն հիւսիսի մէկ մասը: Ռոպերթի թագաւորութեան կեդրոնական շրջանները՝ Փոթորկային սահմանը, Թագաւորական հողերն ու Վիշապի քարը, կը ղեկավարուէին Բարատեոններու կողմէ: Ներկայիս միայն առաջին եւ երկրորդ շրջանները թագաւորին հովանաւորութեան տակ կը գտնուին, իսկ Թագաւորական հողերը կը պատկանին Լաննիստերներուն: Ինչ կը վերաբերի հարաւին, ազատ տարածութիւնը կը պատկանի Տիրելներուն, իսկ Տորնը՝ տաք հարաւային հողերը, կը գտնուին Մարտելլներու տիրապետութեան տակ:

Վեստերոսէն աւելի արեւելք կը գտնուի Մարթինի աշխարհի չորս ցամաքամասերէն ամենամեծը՝ Էսսոսը: Անոր արեւմտեան ափը ինը ինքնուրոյն քաղաքներ կան, որոնք անկախ են եւ միշտ կը վիճին իրարու հետ: Անոնք ինը հանրապետութիւններ են՝ աստուածապետական Նորվոսը, արհեստաւորական Կվոհորը, «Ամենամեծ նաւահանգիստ» Պրահաւոսը, «Առեւտրական կայսրութիւններ» Պենտոսն ու Միրը, ստրուկներու, վարձկաններու, կուրտիզանուհիներու քաղաք Տիրոշը եւ այլն: Վէպին մէջ նաեւ կը յիշատակուի հսկայ Դոտրակական ծովը կամ Ստեպը, որ կը զբաղեցնէ ցամաքամասին ամբողջ կեդրոնը մինչեւ Ոսկորներու ողնաշար լեռնահամակարգը, որուն մէջ կ'ապրին բազմաթիւ շրջիկ դոտրակցիներ եւ ունին իրենց Վեյես Դոտրակ մայրաքաղաքը: Ըստ էութեան անոնք ձիաբոյծներու տոհմեր են, որոնք  գողութեամբ ու թալանով կ'ապրին: Վէպին մէջ յիշատակուող Լխազ Արիան հողերը եւ Կարմիր անմշակ հողատարածութիւնը կը գտնուին ափին՝ Ստեպէն հարաւ-արեւելք: Հոն՝ ծովու կողքին, կը գտնուի Կվարտը՝ կվարտցիներու վերջին պահպանուած քաղաքը: Եզրամասին կը գտնուի Ասշայը: Անիկա անհաւատալի մեծ է, որմէ աւելի հիւսիս կը գտնուի առեղծուածային ստուերներու ծայրամասը: Կրօնական շարժումներն ու պաշտամունքները քաղաքին մէջ շատ են. հոն կ'ապրին կախարդներ, ստուերներու վհուկներ եւ առեղծուածային անձիք: Իբրեւ կանոն, Ասշայ կը հասնին լիճով՝ Էսսոսի հարաւային ծայրամասէն:

&lt;center&gt;
&lt;gallery&gt;
Պատկեր:Stark Coat of Arms.png|&lt;center&gt;'''Ստարկներու տուն'''&lt;br /&gt;''Ձմեռը մօտ է''&lt;br /&gt;&lt;s&gt;&lt;small&gt;Վինտերֆել&lt;/small&gt;&lt;/s&gt;&lt;br /&gt;&lt;small&gt;Ռիւերան&lt;ref&gt;Քանի որ Վինտերֆելը կործանած էր, իսկ անիկա թագաւորութեան երկրորդ մասի գլխաւոր քաղաքն է&lt;/ref&gt;&lt;/small&gt;&lt;/center&gt;
Պատկեր:A Song of Ice and Fire arms of House Lannister red scroll.png|&lt;center&gt;'''Լաննիստերներու տուն'''&lt;br /&gt;''Լսէ իմ մռնչոցս''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;Ուտյոս Կաստերլի&lt;/small&gt;&lt;br /&gt;&lt;small&gt;Թագաւորական Գաւան&lt;ref name=&quot;Столица&quot;&gt;Թագաւորութեան մայրաքաղաքը կը գտնուի Լաննիստերներու ձեռքին տակ, Բարատեոններէն այնտեղ միակ թագաւորի ազգանունն է, եւ անգամ սխալ&lt;/ref&gt;&lt;/small&gt;&lt;/center&gt;
Պատկեր:A Song of Ice and Fire arms of House Baratheon yellow scroll English.png|&lt;center&gt;'''Բարատեոններու տուն'''&lt;br /&gt;''Մեզ կատաղութիւն''&lt;br /&gt;&lt;s&gt;&lt;small&gt;Թագաւորական Գաւան&lt;/small&gt;&lt;/s&gt;&lt;ref name=&quot;Столица&quot; /&gt;&lt;br /&gt;&lt;small&gt;Վիշապի քար&lt;/small&gt;&lt;/center&gt;
Պատկեր:A Song of Ice and Fire arms of House Arryn blue scroll.png|&lt;center&gt;'''Առեններու տուն'''&lt;br /&gt;''Բարձր, ինչպէս պատիւը''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;Արծիւի բոյն&lt;/small&gt;&lt;/center&gt;
Պատկեր:Tully Coat of Arms.png|&lt;center&gt;'''Տալլիի տուն'''&lt;br /&gt;''Ընտանիք, պարտականութիւն, պատիւ''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;Ռիւերան&lt;/small&gt;&lt;/center&gt;
Պատկեր:A Song of Ice and Fire arms of House Tyrell green scroll.png|&lt;center&gt;'''Տիրելներու տուն'''&lt;br /&gt;''Մեծնալով կ'ուժեղանանք''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;Հայգարդեն&lt;/small&gt;&lt;/center&gt;
Պատկեր:A Song of Ice and Fire arms of House Greyjoy black scroll.png|&lt;center&gt;'''Գրեյճոներու տուն'''&lt;br /&gt;''Մենք չենք ցաներ''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;Փայք&lt;/small&gt;&lt;/center&gt;
Պատկեր:A Song of Ice and Fire arms of House Martell scroll.png|&lt;center&gt;'''Մարտելներու տուն'''&lt;br /&gt;''Չհնազանդող, չփախչող, չյանձնուող''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;Արեւային նիզակ&lt;/small&gt;&lt;/center&gt;
Պատկեր:Three dragons.png|&lt;center&gt;'''Տարգարիեններու տուն'''&lt;br /&gt;''Կրակ եւ արիւն''&lt;br /&gt;&lt;s&gt;&lt;small&gt;Վիշապի քար&lt;/small&gt;&lt;/s&gt;&lt;br /&gt;&lt;s&gt;&lt;small&gt;Թագաւորական Գաւան&lt;/small&gt;&lt;/s&gt;&lt;br /&gt;&lt;small&gt;Դեյեներիս ճամբար&lt;/small&gt;&lt;/center&gt;
&lt;/gallery&gt;
&lt;/center&gt;

=== Քաղաքացիական Պատերազմ ===
[[Պատկեր:A Song of Ice and Fire arms of Tyrion Lannister.png|250px|մինի|Տիրիոն Լաննիստերի զինանշան]]
Տիրիոն Լաննիստերը, Լուսնային լեռներու տոհմերու հետ ընկերանալով, կու գայ Թագաւորական Ծովածոց, որպէսզի Ճոֆրի թագաւորին աջ բազուկը դառնայ: Տղան, թէեւ կը ղեկավարէ եօթ թագաւորութիւնները, բայց քանի որ չի կարենար ճիշդ քաղաքականութիւն վարել, երկրին մէջ ճգնաժամ կը տիրէ, որ կրնար  լորտ Թայվը ոչնչացնել Լաննիստերու ծրագիրները՝ քաղաքացիական պատերազմին: Այդ ընթացքին Լաննիստերներու զօրքը գիւղեր եւ մարդիկ կ'ոչնչացնէ: Թալանը տեղի կ'ունենայ Վեստերոսի կեդրոնական մասին մէջ:

Ի տարբերութիւն պատերազմի առաջին փուլին, երբ բոլոր կողմերը Մետաղէ աթոռին ենթակայ կը դառնան, անոնցմէ մէկ քանին միւս բոլոր փուլերուն արքաներ կը դառնան: Առաջին անգամ կը թագադրուի Ռենլի Բարատեոնը, որ աւելի ուշ կը նշանուի Մարգերի Տիրելի հետ եւ կը միացնէ Անմշակ հողատարածքներու ուժը Փոթորկային սահմանին հետ:

Ռոպ Ստարկը, որ թագադրուած էր Ռիւերանի մէջ՝ որպէս Հիւսիսի եւ Տրեզուբցային թագաւոր, կ'ուղարկէ դիւանագիտական յանձարարութիւններ դէպի Արծիւի բոյն, Թագաւորական Ծովածոց եւ Ռենլի ճամբար: Սակայն դիւանագիտութիւնը չտուաւ արդիւնքներ՝ Առենները չէզոք են, Լաննիստերները կը մերժեն խաղաղութիւնը, Գրեյճոնները կը հարուածեն մէջքէն, Ռենլին կը մտածէ, բայց շուտով կ'ոչնչանայ:

Միայն Քեյթիլինը համոզեց անոր. Ռոբը ուղարկում է Տեոնա Գրեյջոյին, որ վերջին 10 տարին բանտարկեալ էր Ստարկների երկրում, իր հոր մոտ, որպեսզի վերջինս ամրացնի զորքը Հյուսիսային մետաղե նավահանգիստում եւ հարձակվի Լաննիստերների վրա:

Քեյթիլին Ստարկը ուղարկուած է արքայ Ռենլի Բարատէոնի՝ Ռոպերթի կրտսեր եղբօր մոտ: Ռոպը յոյս ունի, որ Բարատէոն եղբայրները մէկ կողմ կը ձգեն իրենց խռովութիւնները եւ դուրս կու գան Լաննիստերներուն դէմ: Բայց բանականութեան ձայնը կը լռէ երկու եղբայրներու՝ գահին տիրելու նկրտումներու դէմ: Ստանիսի հինգ հազար զինուորները պաշարած են Փոթորկային սահմանը, եւ անոնց դէմ դուրս կու գայ Ռենլիի քսան հազարնոց [[ձի]]երով բանակը, որ կ'ոչնչացուի Մելիսանտրայի ստեղծած ստուերին կողմէ: Զօրքին մեծ մասը Ռենլին կ'ուղարկէ Ստանիսը, բայց Լորաս Տիրելը կը բերէ չորս հազար զինուոր: Քորտնի Պենրոզը քաղաքը չի յանձներ, բայց զինք կը սպաննէ դարձեալ կարմիր քրմուհիին ստուերը: Եւ այն ատեն ամրոցը կը բանայ իր դուռները:

Պէյլոն Գրէյճոն, վերադարձնելով բանտարկեալը, զինք կը կոչէ [[Մետաղ|Մետաղէ]] արքայ: Կը սկսի քաղաքացիական պատերազմի նոր հանգրուան մը՝ մետաղէ մարդոց ներխուժումը Հիւսիս: Վիքթարիոն Գրէյճոն, երեք հազարէն աւելի մարդ եւ հարիւրաւոր նաւեր, ափ կ'իջնէ Ռեւ կայլինէն հիւսիս: Չորս հարիւր հոգիէն բաղկացած կայազօրը չի պահպաներ սահմանները, ու Հիւսիսը կը վերցուի Ռոպէն: Աշա Գրեյջոն, ունենալով հազարավոր մարդիկ եւ երեք տասնյակ նավ, մեկ ամիս անց գրավեց Տեմնոսոլյեն՝ Գլովեր ամրոցով: Տեոն Գրեյջոն՝ Դագմեր Շերբատի եւ Էյրոն Մոկրոգոլվիի հետ թալանում է Քարե ափը: Տորխենովա ավատակալվածքից հարձակման համար դուրս եկան Բենֆրեդ Տոլխարտը եւ նրա Վայրի ճագարների զորքը, բայց նրանք ոչնչացվեցին: Էյրոնը շարունակեց թալանը, Դագմերն պաշարեց Տորխենովա ավատակալվածքը: Լեոբալդ Տոլհարտը կանչեց դաշնակիցներ Սպիտակ Ծովածոցից, ամշակ հողատարածքներից եւ Վինտերֆելից: Պարոն Ռոդրիկ Կասելյայի վեց հարյուր մարդիկ շարժվեցին օգնության եւ ջարդեցին Մետաղե մարդկանց: Իսկ Տեոնը քսան մարդկանցով գրավում է Վինտերֆելը: Ավելի ուշ նա շրջապատված էր Ռոդրիկ Կասելյայի ետ վերադարձած զորքերով, բայց նրանց ջարդել են Բաստարդ Բոլտոնսկիի մարդիկ: Վերջիններս գրավեցին քաղաքը, Տեոնն ու Ֆրեին գերեվարվեցին, իսկ մյուսները սպանվեցին:
[[Պատկեր:A Song of Ice and Fire arms of Joffrey Baratheon scroll.png|250px|մինի|Ջոֆրի Բարատեոնի զինանշանը]]
Ռիվերան կարճ այցելությունից հետո՝ Ռոբ Ստարկը հիմնեց ընկերություն Արեւմտյան հողերում: Նա շրջեց Ոսկե ատամ կառույցը եւ հանկարծակի հայտնվեց Օկսկռոս գլուղում՝ Սթաֆորդ Լաննիստերի զորքերի ճամբարի կողքին: Գիշերը բոլոր թշնամիներն ոչնչացվեցին: Հաջորդիվ վերցվեց նաեւ Մարբրանդների տուն՝ Էմմարկ ամրոցը:
Լաննիսպորտ եւ Ուտյոս Կաստերլիների սպառնալիքի պատճառով լորդ Թայվինն ետ գնաց Հարենհոլից, որտեղ գտնվում էր իր գրավումից հետո՝ Գետային հողերում Ընկերության ժամանակ: Ռոբի զորքերն մոտեցան Ուտյոս Կաստերլիի մոտ՝ Լաննիստերների ամրոց, բայց պաշարելու ժամանակ չունեցան: Սկսվեցին թալաններ՝ Ռիվերանից տարան անասուններ եւ ոսկի: Առանց դժվարությունների վերցվեց Կրեգ ամրոցը՝ Վաստերլինգների հայրենական բույնը: Ռոբը ստացավ թեթեւ վնասվածք եւ նրա մասին հոգ էր տանում լորդ Գավեն Վաստերլիգի երիտասարդ աղջիկ՝ Ժիեննան: Այդ ժամանակ Ռոբը իմացավ, որ Տեոնը դավաճանել է իրեն, Վինտերֆելը քանդված է եւ եղբայրներն սպանված են: Սակայն բոլորն մտածում էին, որ ամրոցն այրել է Տեոնը, իսկ Բոլտան-Բաստարդը(Ռամսի Սնոու) փրկել է բոլորին: Ռոբին իր սիրով ապաքինում է Ժիեննան: Հետեւելով սրտի խոսքին՝ նա նշանվում է աղջկա հետ առավոտյան: Ուոլդեր Ֆրեյի հետ միացումն, ում նա խոստացել էր դստեր ձեռքը, քանդվեց: Հենց այդ ընկերության ժամանակ Էդմար Տալին ոչնչացրեց Քարե ջրաղացի Լաննիստերներին, եւ Գրիգոր Կլիգանի զորքից մնացել էր միայն նա: Ինչպես նաեւ Ռուսե Բոլտոնը Հելման Տոլհարտի եւ Արիատես մարդկանց հետ միասին վերցրեցին Հարենհոլը՝ սպանելով երկու հարյուր մարդկանց:

Ռոբի նպատակն էր լորդ Թայվին Լաննիստերի զորքերին դասավորել իր համար հարմարավետ դիրքերում եւ ջախջախել նրան՝ վերցնելով Արեւմուտքն, որը հնարավորություն կտար ուժեղացնել առաջխաղացումը: Բայց լորդ Թայվինը թիկունքից հարվածում է Ստանիս Բարատեոնի զորքերին՝ Չերնովոդնայա գետում, որտեղ այդ դեպքից առաջ տեղի էր ունեցել Լաննիստերների եւ Ստանիսի ծովամարտը: Տիրիոնի ծրագրի շնորհիվ շղթան փակեց գետից ծով մուտքը, եւ վայրի կրակը այրեց նավերն: Արքայի նավատորմը ամբողջութեամբ այրվեց եւ Ստանիսն կորցրեց իր նավերի կեսից շատը: Սկսվեց Ստանիսի զորքերի ափ իջնելը եւ գետով անցնելը: Ստանիսի զորքերին թիկունքից հարվածել էին լորդ Թայվինի զորքերն ու Տիրելների 74 հազար մարտիկներն: Բարատեոնի արկածներն ձախողվեցին եւ նա արձակեց Սալադոր Սահանին նավերով: Ստանիսի մի քանի խմբեր ափին ոչնչացվել են Տիրիոնի հեծելազորի հարվածից եւ գաճաճն ծանր վնասվածք ստացավ եւ անգիտակից էր երկար ժամանակ: Դավոսը Չերնովոդնայում կռվի ժամանակ ընկավ նավից եւ համԱրիա խորտակվում էր։ Լաննիստերներն պարգեւատրեցին իրենց փրկարարներին կոչումներով եւ հողերով:

Այդ ժամանակ Ռիվերանում լեդի Քեյթիլինը ազատագրում է Ջեյմե Լաննիստերին: Վերադառնալով արեւմուտքից Ռոբը ներեց նրան, բայց Կարստարկներն ոտքի կանգնեցին, քանի որ նրանց լորդ Ռիկարդը գլխատման էր մեղադրվել: Քանի որ Ռոբի զորքերն ջախջախվել էին Մթնշաղի Դոլայի եւ Վինտերֆելի կռիվներում, նրան լքեցին ավատավորներն, նա չուներ լավ զինակիցներ, կորցրեց տունը եւ ստիպված եղավ պատերազմ մղել քանակապես գերազանցող թշնամիների դեմ երկու ճակատներում: «Ես հաղթում եմ ճակատամարտը, բայց պարտվում եմ պատերազմը», ասել է նա:

Այդ ժամանակ Հյուսիսում Դագմեր Շերբատիյը որոշեց ռեւանշ վերցնել եւ գրավեց Տորխենով ավատակալվածքը:

=== Արիայի շրջագայութիւնը ===
Արիա Ստարկը Թագաւորական Ծովածոցից վերցնում է Գիշերային պահակախմբի հավաքագրող Յորենին: Նրանց հետ գնում են Ջենդրին, Ռոբերտ թագավորի ընկերակիցը, եւ Յորենի վերցրած կամավորներն ու կալանավորներն: Արիան հիմա գաղտնապահության համար «Արրիի տղան է»: Յորենը խոստանում է նրան հասցնել Վինտերֆել: Խումբը սալյակների հետ պաշտպանվում է ամրոցում՝ Աստծու աչքի մոտակայքում([[լիճ]], որի ափին գտնվում է Հարենհոլը), սակայն Ամորի Լորխի լաննիստերների խումբը գիշերվա ընթացքում հարձակվում է նրանց ամրոցի համար: Մեծաքանակ կորուստներով նան գերեվարվում է եւ կիզվում: Արիան, Ջենդրին, Կարկանդակիկն ու Լոմմի Կանաչ ձեռքերն փախչում են: Ճանապարհին Արիան ազատ է արձակում երեք բանտարկյալների՝ Յակենա Հգարային, Ռորժային եւ Կուսակին: Ճանապարհորդությունը շարունակվում է, սակայն հետախուզման ձախողման պատճառով խումբը գերեվարվում է Գրիգոր Կլիգանի մարդկանց ուժերով: Լոմմին, ով չկարողացավ գնալ, սպանվեց Լաննիստերների կողմից: Գերեվարվածներին ութ օր պահեցին մառանում, իսկ յետոյ տարին Հարենհոլ եւ դարձրին Լաննիստերների ծառաներ:
 
Փրկուած եռեակը հիմա կը ծառաէ Ամորի Լորխին: Արիան կը ստեղծէ «Ցուցակ», ուր կը գրանցէ բոլորին, որուն կ'ատէ եւ կը ցանկանայ սպանել: Եակենը կու գայ Արիայի մօտ եւ կ'ըսէ, որ պէտք է սպաննվ երեք մարդկանց այն մարդկանց տեղը որոնց փրկած է, քանի որ աստուածները այդ կը պահանջեն: Առաջինը դարձաւ Չիզուիկը, որ գլուխ կը գովեր բռնութիւններուն մասնակցելու համար: Երկրորդը դարձան Վիզը եւ անոր շունը: Ան չարչարեց իրեն, իսկ անոր աւելի ուշ սպաննեցին: Արիան կը հասկնայ, որ պէտք է անուանել մարդուն աւելի կարեւոր: Ամրոց կը բերեր հիւսիսային գերեւարուածները՝ Ռոպերթ Գլովերի գլխաւորութեամբ: Եակենը կը մերժէ անոնց ազատել եւ Արիան զայն կը կոչէ սեփական անունով: Այդ պարագային ան կը համաձայնի ատոր փոխարէն սպանել ինչ-որ մէկու: «Լասկինի ճաշի» օգնութեամբ եռեակը կը սպանէ պահակներուն: Հիւսիսայինները կ'ազատագրուին: Խիզախ մարդկանց հետ միասին անոնք կը հարուածեն Լաննիստերները: Եակենը կ'ըսէ, որ Մնոգոլիկոմի եւ Արիայի վրէժը լուծուած է: Ան նաեւ հաղորդեց, որ ժամանակն էր, որ այդ մարդը մահանար, եւ փոխակերպուեցաւ ուրիշի: Արիան հարցուց թէ ան կը կարողանայ սորվիլ եւ Եակենը դրական պատասխան տուաւ, բայց Արիան չէր ցանկանար անոր հետ երթալ Անկախ քաղաքներ եւ տղան տուաւ անոր մետաղադրամ: «Վալար Մորգուլիս» բառերէն եւ մետաղադրամը ներկայացնելէնետք աղջիկը կը յայտնուէր տղուն մօտ:

Յաջորդ օրը ամրոց կու գայ Ռուսէ Բոլտոնը եւ որպէս շնորհակալութիւն Արիան կը դարձնէ իր մատռուակը: Ան արդէն ունի իր չորրորդ անունը՝ Նիմերիա, կամ Նեն: Արիան պատահական կը հանդիպի զինակիր Ռոպին, որուն հետ պէտք է ամուսնանայ՝ Ֆրեյների պայմանաւորուածութեամբ:

=== Բրանի Շրջագայութիւն ===
Բրան Ստարկը՝ Ռոպի երթալէն ետք, դարձած է Վինտերֆիլի կուսակալը՝ մեյստեր Էյեմոնի եւ պարոն Ռոդրիկ Կասսելյայի գահի խնամակալութեան հետ: Ան անոնց պէտք էր Տեոն Գրեյջոյի ամրոցը գրաւելու համար: Բրանը, մարդկանց կեանքը պահպանելու համար, յայտարարեց իրեն Վինտերֆելի արքայազը: Ան ինքը որոշեց փախչեիլ Ռիկոնի եւ ուրիշներու հետ: Գիշերը անոնք առաջ շարժեցան, թաքցնելով հետքերը, իսկ ետքը պատսպարուեցան քաղաքի տակի դամբարանին մէջ։ Տեոնի հետախուզական աշխատանքները ձախողեցան, բայց Ռամսի Բոլտոնը, ցոյց ուաւ անոր երեխաներու հագուստներ եւ հրամայեց սպաննել նմաններուն: Տեոնը գնաց հիւրանոց, ուր կային երեխաներ՝ նման Ստարկներու երեխաներուն: Անոնց գլուխները դրին գագաթներու վրայ Վինտերֆելի մէջ եւ բոլորը համոզուած էին, որ ատոնք Ստարկներն էին: Անոնք, որոնք գիտէին գաղտնիքը, մի քանի օրուան ընթացքին սպաննուեցան:

Աւելի ուշ Ռոդրիկ Կասելյայի զօրքերը պաշարեցին քաղաքը, բայց չգրոհեցին, քանի որ Տեոնի բանտարկեալներէն էր Կասելյայի դուստրը՝ Պեթը: Ետքը Բաստարդ Բոլտոնսկին ջախջախեց Կասելյայի ուժերը, գրաւեց քաղաքը եւ աւերեց զայն: Փոքրիկ Ստարկները յայտարարուեցան սպաննուած: Բոլորը դամբարանէն դուրս եկան անվիրաւոր: Գտան մահացու վիրաւոր մեյստեր Լյուվինան, որ յուշեց իրենց, թէ ինչ ընեն: Բրանը գնաց Աշխարհի պատի եւ Ժոյեն Ռիդամի, Հոուլենդ Ռիդ երեխաներու եւ Խոդորի հետ հանդիպման, որ կը տանի «ջարդուած երեխային»: Պատի մօտ, Ժոյենի «կանաչ երազներու» եւ Բրանի տեսիլքներու համաձայն&lt;ref&gt;Մարգարեական երազներ, իրադարձություններ որ չի կարելի փոխել&lt;/ref&gt;, կ'ապրի երեքաչքանի ագռաւ&lt;ref&gt;Մարտինի աշխարհում երրորդ աչքը՝ գիտակցության առանձնահատկություն, որ թողնում է թափանցել էությունների և առարկաների մեջ: Հենց այն եղբայրներին թողնում նայել՝ գայլերի աչքերով&lt;/ref&gt;, որ կը սորվեցնէ Բրանին թռչիլ: Օշեյը գնաց Սպիտակ Ծովածոց՝ Մանդերլի լորդի մօտ, որ այն եզակիներէն էր, որ մնացած էին Ստարկ:

=== Վիշապի Քար ===
[[Պատկեր:A Song of Ice and Fire arms of House Stannis Baratheon scroll.svg|250px|մինի|Ստանիս Բարատեոնի զինանշանը]]
Ստանիս Բարատեոնի ազդեցութեան տակ կը գտնուէր ծերացած Քրեսեն մեյստերը: Պրոլոգի մէջ ան առաջ կը շարժէ կարմիր քրմուհին՝ Ասշայից Մելիսանդրային սպաննելու համար, որ այցելել էր կղզիներ, որպէսզի ստեղծէր հաւատ Ռ՛Գլորայի՝ Լոյսի տիրակալի նկատմամբ: Քրեսենը միանգամայն հասկցաւ անոր մտքերը ու որոշեց զայն թունաւորել: Թոյնով [[գինի (արեմտահայերէն)|գինի]], որ ան առաջարկեց, ազդեցութիւն չունեցաւ անոր վրայ, սակայն մէկ կումն անգամ սպաննեց հին մեյստերը: Ստանիսը այդ ժամանակ հասցուց ինքզինք [[թագաւոր]] հայտարարել, քանի որ ան գիտէր, որ Ջոֆրին՝ Սերսէի թագուհիի եւ անոր երկուորեակ եղբօր Ջեյմէի տղան էր, ոչ թէ Ռոպերթի: Այսպէս ան կը սկսի կարմիր քրմուհիին հաւատալ:

Վէպին մէջ կը յայտնուի նոր հերոս՝ պարոն Դաւոս Սիւորտը՝ «սոխով ասպետը»: Անգամ մը ան տարաւ Ստանիսը՝ Փոթորկոտ սահման [[սոխ]] եւ [[ձուկ]], երբ Բարատեոնի ապստամբութեան ժամանակ Տարգարիեններու զօրքերը պաշարեցին քաղաքը: Ատոր համար զայն կոչեցին ասպետ: Հիմա արդէն Դաւոսը ուղարկած են, որպէսզի ան հնազանդեցնէ Փոթորկոտ պարոնները Ստանիսին, բայց անոնք կամ մերժեցին, կամ ալ անցան Ռենլի Բարատեոնի կողմը՝ Ստանիսի կրտսեր եղբօր, որ կը հաւաքէր զօրք հարաւը:

Կղզիներուն մէջ տարածուեցաւ նոր հաւատը, Եօթը աստուածներու կուռքը այրեցաւ: Հակառակուողները կը սպաննուէին: Ստանիսը կրակէն ստացաւ իր լուսաճաճանչ թուրը, որ պատուած է Ռ՛Գլորայի կրակով: Աւելի ուշ ան թողեց կղզիները՝ Փոթորկոտ սահմանը վերահսկելու համար, իսկ ետքը պատրաստուեցաւ Չերնովոդնայի ճակատամարտին:

=== Պատ Եւ Կախարդուած Անտառ ===
Պարոն-հրամանատար Մորմոնտի հրամանով Գիշերային պահակախումբը կ'երթայ արշաւի՝ դէպի հիւսիս: Ճոն Սնոուն եւ Սեմուել Տարլին կը հետեւին միասին միւս եղբայրներուն հետ: Եղբայրներուն նպատակն է տեղեկացուած ըլլալ վայրենացածներու ծրագիրներուն մասին, քանի որ անոնք սկսած էին թողնել իրենց գիւղերը եւ երթալ հիւսիս` Ցուրտի ժանիքներ: Շուտով պահակախումբը կը գտնուի Սպիտակ ծառ գիւղը, սակայն այնտեղ բացարձակ ոչինչ կը գտնուի: Աւելի ուշ եղբայրները կ'այցելեն Կրաստերի ամրոց, ուր կ'ապրի մեծ ընտանիք մը: Կրաստերը կ'ամուսնանայ սեփական աղջիկներու հետ: Տղաներուն ան կը զօհաբերէ եւ անոնց կը տանին ուրիշները: Անոնք կ'ապրին երկյարկանի տան հողային յատակով: Առաջին յարկին վրայ տեղադրուած են օճախն ու հիւրասենեակը, իսկ երկրորդին վրայ՝ ննջասենեակները:

Հետեւելով այդ ամէնուն՝ Պահակախումբի եղբայրները կ'այցելեն Առաջին մարդկանց Բռունցք՝ այդ ազգի հին ամրոցի աւերակներ: Չնայած, հաշուի չառնելով հարիւր տարի եղած ամայութիւնը, պատերը դեռ պահպանուած են, իսկ եղբայրները պատսպարուեցան ցիցերու օգնութեամբ: Անոնք նաեւ աւերեցին ճամբարը եւ սկսան սպասել Մթնշաղի աշտարակէն օգնական ուժի, ինչպէս նաեւ հրամանատարական ժողով կազմակերպեցին: Ճոնը եւ անոր գայլ Հոգին կը գտնեն անտառի խորքին մէջ վիշապի ապակիէ զէնքով գաղտնարան: Երբ Կուորեն Պոլուռուկին իր զօրքով կու գայ, կը կանչէ Ճիոր Մորմոնտին եւ կը հրամայէ ուղարկել Եղբայրներու մէկ մասը՝ Ցուրտի Ժանիքներ հետախուզութեան: Ճոն Սնոուն յանձն կ'առնէ եւ երեք խումբերով անոնք կ'երթան: Ճոնի խումբին բաժին կ'իյնայ Ոռնացող լեռնանցքը: Այնտեղ եղբայրները կը յարձակին զինուած վայրենացածներուն վրայ, երկու հոգի կը սպաննուին, բայց արթնցող աղջկան Իգրիթ Ճոնը չի սպաններ, այլ բաց կը թողնէ:

Եղբայրները կը շարունակեն ճանապարհը, իսկ Ճոնը Հոգիի աչքերով կը տեսնէ վայրենացածներու մեծ ճամբարը՝ մամոնտներու վրայ հսկաներով: Բացայայտելով հետապնդումը՝ եղբայրները վերադարձան ետ: Դալբրիջը մնաց բարձունքին վրայ, որպէսզի իր վրայ վերցնէ կրակը եւ հետաձգէ յարձակումը: Քարէ օձը եւ Էբենը առանձին-առանձին թողեցին Ժանիքը: Կոուրենը ըսաւ Ճոնին, որ որսալու պարագային ան անցնի վայրենացածներու կողմը՝ որպէս լրտես: Տասնչորս վայրենացածներ անոնց հետապնդելով հասան: Ճոնը յանձնուեցաւ եւ հակառակորդի առաջնորդը՝ Ոսկրային պարոնը, որոշեց սպաննել անոր, բայց անոր պաշտպանեց Իգրիթը: Պոլուռուկիյի գայլի կողմէ սպաննուելով՝ Ճոնը իր ուրոյն տեղը գրաւեց Անկախ ազգին մէջ:

=== Էսսոս ===
Դեյեներիս Տարգարիենը այդ գիշեր, երբ Դրոգօ թաղման կրակին մէջ ծնան երեք նոր վիշապներ, կը տեսնէ երկնքի կարմիր գիսաստղ եւ կ'որոշէ, որ ան ցոյց կու տայ ճանապարհը: Չնայած որ ատիկա ուղակի կեղծ պատճառանք էր։ Ճանապարհը միայն մէկն էր՝ Կարմիր անմշակ հողատարածութեան միջցոով: Ճանապարհը կը թուէր ճակատագրական: Անոնք լքուած քաղաքին մէջ էին, բայց անիկա լի է ուտելիքով, որ կ'աճի ծառերուն վրայ եւ ջուրի աղբիւրներով: Բնակավայրը անուանուեցաւ Վեյես Տոլոռօ: Դոտարերենէն անիկա կը թարգմանուի Ոսկորներու երկիր: Այստեղ էր Ջորախ Մորմոնտը՝ Թագաւորական Գվարդիայի առաջին ասպետը, սիրահարուած է Դենիին:

Թագուհին ուղարկեց իր հեծեալները հետախուզման համար: Չխոգոն վերադարձաւ բոլորէն ուշ, բայց Կվարտէն աւետաբերներու՝ կախարդ Պիատ Պրեյի, քրմուհի Կուեյտսյի եւ հարուստ Քսարօ Քսոան Դաքսոսի հետ: Զտարիւնները՝ քաղաքի կառավարիչները, մերժեցին անոր Վեստերոսի վրայ յարձակման գործին մէջ։ Վաճառականները նոյնպէս մերժեցին: Աւելի ուշ Դեյեներիսը այրեց մեյեգ՝ Պրախայի տան մէջ եւ ստացաւ իր առաջին դոտրակական զանգակը, որ հիւսուեցաւ իր հիւսքին մէջ՝ իր առաջին յաղթանակի պատիւին:

Կուեյտան՝ ստուերներու կախարդուհին, խորհուրդ տուաւ Դենիին գնալ Ասշայ, իսկ Գթասիրտները կատարեցին մահափորձ թագուհիին վրայ։ Օգնութեան համար եկան Բելուասը եւ Արստան Բելոբորոդիյը: Սակայն նաւահանգիստին տեղի ունեցաւ բախում միգուցէ անոր համար, որ իրենց ընկալած էին որպէս լրտեսներ: Վերջիվերջոյ անոնք բոլորով տեղաւորուեցան երեք նաւերու մէջ, որոնք կը կոչուէին Դեյեներիս՝ Տարգարիեններ վիշապներու պատիւին եւ երթեւեկեցին Պենտոս՝ վերադարձան Իլիրօ: Դենին իր ուղեկիցներէն իմացաւ, որ բռնատիրող Բարատեոնը մահացած է:

== Ստեղծում ==
=== Գիրքի Նկարագրութիւն ===
[[Պատկեր:George R. R. Martin SDCC 2014.jpg|300px|մինի|Ճորճ Մարտինը San Diego Comic-Con International-ին՝ 2014 թուականի Յուլիսին]]
{{Quote box | quote=&lt;small&gt;«''Սառոյցի եւ կրակի երգ'', ատիկա նորութիւն մըն է գրականութեան մէջ (յատկապէս ինծի համար): Առասպելական պտոյտները ուղղակի հիասքանչ են, եւ ասիկա այն ոճի է, ուր կարդացողները հարմարուած են տեսնել կանխատեսելիութիւն: ''Գահերու խաղը'' շատ մեծ ազդեցութիւն ունեցած է իմ վրաս առաջին անգամ իսկ կարդալէն եւ փոխած է իմ պատկերացումներս դիւցազներգական երեւակայութեան մասին:» &lt;/small&gt; | source =Գրող-ֆանտաստ Ջո Աբերկրոմբի, 2008&lt;ref name=joeabercrombie&gt;{{cite web |last=Abercrombie |first=Joe |authorlink=Joe Abercrombie |url=http://www.joeabercrombie.com/2008/02/16/influences-ideas-and-a-game-of-thrones/ |title=Influences, Ideas, and ''A Game of Thrones'' |publisher=joeabercrombie.com |date=փետրվարի 16, 2008 |archiveurl=http://www.webcitation.org/66fwayV0M |archivedate=ապրիլի 4, 2012 |deadurl=no |accessdate=հունվարի 21, 2012}}&lt;/ref&gt; | width =310px | align =right}}
[[Պատկեր:Siège du château de Brest.jpg|300px|մինի|Էջ՝ Խրոնիկ Ֆրուասսարէն, որ օգնած է Մարտինին՝ գիրքի աշխարհի ստեղծման գործին մէջ]]

Ճորճ Ռեյմոնտ Ռիչարտ Մարտին, յայտնի ամերիկեան վիպագիր, գրող եւ խմբագիր, գրական մրցանակներու դափնեկիր: Ծնած է 20 Սեպտեմբեր [[1948]]-ին Բեյոնի մէջ՝ ոչ մեծ քաղաքին մէջ՝ [[Նիւ Ճերսի]]ի մէջ՝ ոչ հարուստ ընտանիքին մէջ։ Հայրը եղած է ձկնորս, իսկ մայրը կառավարող՝ արտադրութեան մէջ։ Մանուկ հասակին Ճորճը շատ զբաղած է ընթերցանութեամբ, ինչպէս նաեւ գրած է պատմուածքներ եւ միաժամանակ վաճառած է զանոնք ընկերներու հետ: Անոր ոճին վրա ազդած են այնպիսի գրողներ, ինչպիսիք են [[Ռոպերթ Իրուին Հովարտ]]ը, [[Ռոպերթ Հայնլայն]]ը, [[Այզեք Ազիմով]]ը&lt;ref name=fantasyonline&gt;{{cite web |last=Cogan |first=Eric |url=http://www.fantasyonline.net/cgi-bin/newspro/101242423282166.shtml |archiveurl=http://web.archive.org/web/20040818173139/http://www.fantasyonline.net/cgi-bin/newspro/101242423282166.shtml |archivedate=օգոստոսի 18, 2004 |title=George R.R Martin Interview |publisher=fantasyonline.net |date=հունվարի 30, 2002 |accessdate=հունվարի 21, 2012}} (Interview [http://www.georgerrmartin.com/archive01.html#02-01 approved by GRRM].)&lt;/ref&gt;, [[Հովարտ Ֆիլիփս Լաւքրաֆտ]]ը, [[Էրիք Ֆրենք Ռասել]]ը, [[Անտրէ Նորթոն]]ը&lt;ref name=grmm_iv_weirdtm&gt;{{cite web |last=Schweitzer |first=Darrell |authorlink=Darrell Schweitzer |url=http://weirdtalesmagazine.com/2007/05/24/george-rr-martin-on-magic-vs-science/ |title=George R.R. Martin on magic vs. science |publisher=weirdtalesmagazine.com |date=մայիսի 24, 2007 |archiveurl=http://www.webcitation.org/66ff9Ybwd |archivedate=ապրիլի 4, 2012 |deadurl=no |accessdate=հունվարի 21, 2012}}&lt;/ref&gt;, [[Ֆրից Լեյպեր]]ը եւ [[Մերուին Պիք]]ը&lt;ref name=grrm_iv_sfsite2&gt;{{cite web |last=MacLaurin |first=Wayne |url=http://www.sfsite.com/01a/gm95.htm |title=A Conversation With George R.R. Martin |publisher=sfsite.com |date=November 2000 |archiveurl=http://www.webcitation.org/66fwaoHvo |archivedate=ապրիլի 4, 2012 |deadurl=no |accessdate=հունվարի 21, 2012}} (Interview [http://georgerrmartin.com/links.html#interviews approved by GRRM].)&lt;/ref&gt;: Մարտինի գործերը սկսած են հրատարակուիլ [[1971]]էն: Առաջին վեց տարին ան աշխատած է գիտաերեւակայան պատմուածքներու վրայ եւ հասաւ յաջողութեան, յաղթելով երեք Hugos, երկու Nebulas, World Fantasy Award եւ Bram Stoker Award: [[1977]]-ին ան շահոյթ ստացաւ իր առաջին մեծ՝ «Մահացող Լոյս» վէպէն&lt;ref name=&quot;martin&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.scifi.com/sfw/issue190/interview.html|title=George R.R. Martin continues to sing a magical tale of ice and fire|author=Tasha Robinson.|date=2002|publisher=Scifi.com|accessdate=2015-05-12|lang=en|archiveurl=http://web.archive.org/web/20020223190420/http://www.scifi.com/sfw/issue190/interview.html|archivedate=2003-07-20}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.nytimes.com/2005/12/12/books/12crow.html?_r=1&amp;|title=A Fantasy Realm Too Vile for Hobbits|author=Dinitta Smith.|date=2005-12-12|publisher=The New York Times|accessdate=2015-05-13|lang=en}}&lt;/ref&gt;:

1980-ական թուականներուն Ճորճ Մարտինը գնաց [[Հոլիուուտ]] եւ սկսաւ աշխատիլ այնտեղ բեմադրիչ: Ահա այսպես կը նկարագրէր ան ատիկա&lt;ref name=&quot;akran&quot;&gt;{{cite web |url=http://mirf.ru/Articles/art4814.htm|title=Սեքս: Արյուն: Ինտրիգ: Գահերի խաղ|author=Սերգեյ Կովալև.|date=2012-01-17|publisher=Ֆանտաստիկայի աշխարհ|accessdate=2016-02-06|lang=ru}}&lt;/ref&gt;.

{{քաղվածք|Առաջին իսկ բեմադրիչները ինծի ըսին „Ատիկա հիասքանչ է, բայց շատ երկար է, շատ են տառերը“ ...: Ես ստիպուած եղայ զանոնք նուազեցնել, ահա թէ ինչու, վերադառնալով գիրքերուն, ես ինծի ըսի„Այլեւս չեմ մտածեր ոչ մէկ բանի մասին այս ոգիով“ ... Ես կ'ուզէի հազարաւոր հերոսներ, մասշտաբային կռիւներ, հիասքանչ ամրոցները եւ անֆիլադաներ- բոլոր այնպիսի բաները, որ չեմ կրցած ինքզինքիս թոյլ տալ հեռուստատեսութեամբ:|}}

Չնայելով ատոր, Մարտինը սկսաւ համագործակցիլ Մթնշաղի գօտի եւ Doorways յայտնի ծրագիրներու հետ: Այդ ժամանակ ծնաւ Վայրի խաղաքարտերու մասին միտքը: «Սառոյցի եւ կրակի երգ» վիպաշարի ստեղծման ժամանակ Ճորճը արդէն յայտնի էր, որպէս գրող: Վէպը սկսած է գրուիլ [[1991]]-ին՝ Սանթա Ֆէ քաղաքին մէջ&lt;ref name=&quot;tron&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.vanityfair.com/hollywood/2014/03/george-r-r-martin-interview|title=George R.R. Martin Has a Detailed Plan For Keeping the Game of Thrones TV Show From Catching Up To Him|author=April Issue.|date=2014-03-14|publisher=Vanity Fair|accessdate=2015-05-10|lang=en}}&lt;/ref&gt;: Ի սկզբանէ հեղինակը ուզած է ստեղծել գիրքերու եռեակ՝ ներառելով Գահերու խաղ, վիշապներու հետ պար եւ Ձմռան քամի գիրքերը՝ իւրաքանչիւրը 800 էջնոց: Առաջինը պիտի նկարագրէր Քաղաքացիական պատերազմը Վետերոսի մէջ, երկրորդը՝ Դեյեներիսի գալը, իսկ երրորդը՝ Ձմռան գալուստը եւ ուրիշներու արշաւանքը: 1990-ականներու իր ծրագիրին համաձայն հատորները պէտք է հրատարակուէին մէկ տարի ընդմիջումով&lt;ref name=grrm_iv_locusmag&gt;{{cite web |url=http://www.locusmag.com/2005/Issues/11Martin.html |title=George R.R. Martin: The Gray Lords |publisher=locusmag.com |date=November 2005 |archiveurl=http://www.webcitation.org/66fwbxAlx |archivedate=ապրիլի 4, 2012 |deadurl=no |accessdate=հունվարի 21, 2012}}&lt;/ref&gt;: Բայց ժամանակի հետ Մարտինը համոզուեցաւ, որ երեք գիրքը շատ քիչ մասշտաբային կ'ըլլայ վէպի համար եւ հատորներու քանակը մեծցաւ՝ սկիզբը քաղաքացիական պատերազմի նկարագրութիւնը դարձաւ երկու, իսկ աւելի ուշ չորս հատոր, իսկ ետքը Մարտինը բաժնեց վերջին գիրքը երկու մասի եւ ստացաւ եօթը հատոր&lt;ref name=&quot;Биография&quot;&gt;{{cite web |url=http://ria.ru/spravka/20130920/964050065.html|title=Ջորջ Մարտինի կենսագրություն|date=2013-09-20|publisher=Ռիա Լուրեր]]|accessdate=2016-02-06|lang=ru}}&lt;/ref&gt;:

«Սառոյցի եւ կրակի երգ» վէպը գրելու ժամանակ Մարտինը շատ յաճախ կ'անդրադառնար պատմական գիրքերոգն՝ օգտագործելով «ամբողջական խորասուզման» մեթոտը: Երբ գրողը կը նկարագրէր այս կամ այն իրադարձութիւնը, ան կը փորձէր ատոր մասին իմանալ աւելին, բայց չէր փորձեր ներառել ամբողջ տեղեկութիւնը վէպին մէջ։ Պատմական գիրքերէն Ճորճը կ'առանձնացնէր «Միջնադարեան զինուոր»-ը Ճերի Էմբլտոնի եւ Ճոն Հոուի, «14-րդ դարու գաղտնիքը»՝ Պարպարա Տակմանի, «Միջնադարեան սուսերամարտը»՝ Ճոն Կլեմենտսի, «Միջնադարեան պատերազմեր» հաւաքածուն՝ Տեյւիտ Նիկոլի, «Հին աշխարհի մեծ քաղաքներ»-ը Լ. Սպրեկ տէ Կամպայի, Խրոնիկները Ֆրուասսար եւ այլն: Ան նաեւ կը նշէր, որ օգտագործած է մասնագիտացված գրականութեան մեծ մասը, որոնցմէ գրած է միջնադարեան երաժիշտներու եւ ծաղրածուներու, տօներու, ասպետական շքանշաններու եւ մասշտաբային ռազմական բախումներու՝ Հարիւրամեայ պատերազմի, Կարմիր եւ Սպիտակ վարդերու պատերազմի մասին&lt;ref name=&quot;izd&quot;&gt;{{cite web |url=http://georgerrmartin.com/faq.html|title=Frenquently Asked Questions|author=Ջորջ Մարտին|publisher=GeorgerrMartin.com|accessdate=2016-02-06|lang=en|archiveurl=http://web.archive.org/web/20111008005745/http://georgerrmartin.com/faq.html|archivedate=2011-10-08}}&lt;/ref&gt;: Ճորճ Մարտինը ունի մի քանի գիրքերու պահարաններ, որոնք լի են Միջին դարերու մասնագիտացած գրականութեամբ&lt;ref name=grrm_iv_sffworld&gt;{{cite web |author=Patrick |url=http://sffworld.com/interview/186p0.html |title=George R.R. Martin |publisher=sffworld.com |date=մայիսի 17, 2006 |archiveurl=http://www.webcitation.org/66h2axF8Y |archivedate=ապրիլի 5, 2012 |deadurl=no |accessdate=հունվարի 21, 2012}} &lt;!--see http://sffworld.com/interviewslast.html for reliability--&gt;&lt;/ref&gt;: Ինչպէս նաեւ գործի համար ան այցելած է շարք մը եւրոպական տեսարժան վայրեր&lt;ref name=scifi_fowl&gt;{{cite journal |last=Robinson |first=Tasha |url=http://www.scifi.com/sfw/advance/31_interview.html |archiveurl=http://web.archive.org/web/20051126224128/http://www.scifi.com/sfw/advance/31_interview.html |archivedate=նոյեմբերի 26, 2005 |title=George R.R. Martin dines on fowl words as the ''Song of Ice and Fire'' series continues with ''A Feast for Crows'' |journal=Science Fiction Weekly |publisher=scifi.com |issue=446 |volume=11, No. 45 |date=նոյեմբերի 7, 2005 |accessdate=փետրվարի 13, 2012}}&lt;/ref&gt;:

Այս ամէնը Ճորճը ներկայացուցած է վէպին մէջ՝ փորձելով կեանքը հասցնել ծայրագոյն ճշմարտացի.

{{քաղվածք|Ես շատ կարդացած եմ [[Միջին դարեր|Միջին դարու]] եւ այդ ժամանակներու կեանքի, մանաւանդ հագուստի, խոհանոցի, ինչպէս նաեւ տօներու ու մրցարշաւներու մասին: Ինչ-որ բանի մը վրայ չկեդրոնանալով՝ ես կը նախընտրեմ ամբողջովին սուզուիլ դարաշրջանի մէջ, մտնելով գործողութիւններու էութեան մէջ, եւ այս բոլորը գիրքը իրականութիւն դարձնելու համար:|}}

Ինչպէս Մարտինը ինքը կ'ըսէր դեռ մինչեւ գիրքը գրելը ան մտածած էր գիրքի աշխարհը՝ նկարելով քարտէսներ, մտածելով պատմական իրադարձութիւններ, կազմելով կառավարիչներու ցուցակներ, քաղաքներ եւ հատորներուն պէտք եկող բաներ: Ամենաառաջին պատմութիւններէն եղած է Դեյեներիսի պատմութիւնը: Ան նաեւ նշած է, որ իր նպատակներէմն մէկը եղած է վէպին մէջ քաղաքներու, կազմակերպութիւններու եւ հերոսներու շարժաբանութիւն տալը: Երբեմն հերոսները կը փոխէին վէպի ընթացքը, այնպէս որ ան չէր ուզեր&lt;ref name=&quot;схема&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.westeros.org/Citadel/SSM/Entry/5431/|title=Interview|author=J. Martin.|date=2011-07-11|publisher=Westeros.org|accessdate=2015-05-12|lang=en|archiveurl=http://web.archive.org/web/20140714115648/http://www.westeros.org/Citadel/SSM/Entry/5431/|archivedate=2014-07-14}}&lt;/ref&gt;: Բաւականին ծանր աշխատանք եղած է հերոսի կերպարի բացայայտումը եւ ժամանակի ընթացքին իրենց մեծնալու հետ մէկտեղ փոփոխութիւնը: Ինչպէս ըսած է Մարտինը՝ ատիկա ամենադժուար աշխատանքներէն մէկն էր&lt;ref name=&quot;interview&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.ew.com/article/2011/07/12/george-martin-talks-a-dance-with-dragons|title=EW interview: George R.R. Martin talks 'A Dance With Dragons'|author=James Hibberd.|date=2015-01-08|publisher=Entertainment Weekly|accessdate=2015-04-06|lang=en}}&lt;/ref&gt;:

Կարդացողները շատ արագ սիրեցին վէպը՝ հերոսներու՝ չար ուրիշներու, մեծ սառոյցէ Պատի, վիշապներու, բարեհամբոյր տիկիններու պայծառութեան համար եւ Մարտինը նաեւ կը յիշուէր անով, որ կարող էր ցանկացած պահին սպաննել բարեհամբոյր հերոսի՝ ցոյց տալու համար վէպին մէջ իր ստեղծած դառնաշունչ աշխարհը: Ինչպէս ինք կ'ըսէր, անոր վրայ խիստ տպաւորութիւն կը գործեն մոխրագոյն հերոսները, իսկ սպիտակներն ու սեւերը քիչ կը հետաքրքրեն: Հեղինակը յաջողութեամբ միացուցած է երեւակայութիւններով լի վիպաշարը եւ ուժեղ պատմական վէպը՝ քաղաքացիական պատերազմի մասին: Մարտինը նաեւ կը գրէ շատ մանրամասն:

Ճորճ Մարտինի՝ որպէս գրողի, կարելի է դատել իր ամենայայտնի խօսքով&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://7kingdoms.ru/2009/biografiya-dzhrrmartina/ |title=Ջորջ Մարտինի կենսագրություն |author=Narwen (կայքի ադմինիստրատոր) |date=2009-02-01 |work=Յոթ թագավորություններ |accessdate=2016-02-06 |lang=ru}}&lt;/ref&gt;.

{{քաղվածք|Կան բազմաթիւ գրողներ, ես սիրում եմ զանոնք համեմատել ճարտարապետներու ու այգեգործների հետ: Կան գրող-ճարտարապետներ, որ ամէն ինչ կը ծրագրեն, կը դիտարկեն, եւ մինչեւ անիկա թէ ինչպէս կը մեխուի առաջին մեխը՝ ան արդէն գիտէ թէ ինչ տեսք կ'ունենայ տունը՝ ուր կ'ըլլայ պահարանը, խողովակները, եւ այս ամէնը ճարտարապետը կը դրօշմակնքէ գրատախտակին այնքան երկար՝ մինչեւ ստացուի աշխատանքը: Այգեգործները, որ կը փորեն փոս եւ այնտեղ արեւածաղիկ կը դնեն, կը ջրեն իրենց ալիւնով եւ կը հետեւին, թէ ինչ կը ծլի, ինչ ձեւ կ'ունենայ: Անոնք գիտեն, թէ ինչ ցանած՝ կաղնի թէ կնձնի, սարսափ պատմութիւն թէ գիշերային երեւակայութիւն, բայց անոնք չեն գիտեր, թէ ինչ մեծութեան անիկա կը դառնայ եւ ինչ տեսք կ'ընդունի: Ես աւելի շատ այգեգործ եմ քան ճարտարապետ:|}}

Ճորճ Մարտինը ունի նկարագրութեան եւս մէկ բնորոշ ձեւ՝ պատմուածքի իրադարձութիւնները տեղի կ'ունենան տարբեր հերոսներու կողմէ, իսկ անոնց գլուխները կ'արտացոլան իրենց տեսակէտը՝ իրադարձութեան վերաբերեալ: Ճորճ Մարտինի հերոսները գրաւիչ ու գունագեղ են: Ընթերցողները կը տեսնեն անոնց մէջ ոչ թէ այն ինչ առաջնահերթութիւն կը նկատեն՝ Գրիգոր Կլիգանը չի յիշուիր իր հասակի համար, կամ Տիրիոնը՝ իր գաճաճութեան համար: Ընթերցողները կը տեսնեն կերպարներու ներքին աշխարհը եւ կը հասկնան իրենց արարքներու պատճառները, իսկ որոշները անոնցմէ կարող են միաժամանակ իրենց կառավարել, ինչպէս դրական, այնպէս ալ բացասական (Օրինակ. Պետիր Բեյշին կամ Սանդոր Կլիգան): Մարտինը համարձակած է ստեղծել նաեւ անկանխատեսելի վէպ՝ երբ կողմի մը յաղթանակը պարզ կ'երեւի, բայց տեղի կ'ունենան իրադարձութիւններ, որ տուեալ կողմին կը զրկեն յաղթանակէ:

Մարտինի աշխատանքը կը ներառէ նկարչական տարրեր, որոնցմէ մեծ մասը կը բացայայտուի մի քանի անգամ կարդալէ ետք: Ընթերցողը իրադարձութիւններու շղթային մէջ, հերոսներու մասին մտահոգուելով, զանոնք չի նկատեր, եւ հերոսները նոյնպէս բաց կը թողնեն այդ հատուածները: Յաջորդ անգամ կարդալով, արդէն չմտահոգուելով, կարելի է բացայայտել նորանոր առեղծուածներ գիրքին մէջ։ Մարտինը նաեւ յայտնի է իր հրապարակային ոչ կանխատեսելի պտոյտներով:

Հեղինակը լրջօրէն աշխատած է նաեւ կնքաբանութեան վրայ։ Ատոր համար ան ունի հաստ գիրքեր՝ ընթացքի ամբողջ բարակութիւններու համար: Մարտինի աշխատանքներու երկրպագուները ստեղծած են կայք, ուր ներառած են 400-էն աւելի Վեստերոսի փոքր եւ մեծ տուներու զինանշաններ: Հեղինակը նաեւ կը նկարագրէ ուտելիքը վիպաշարին մէջ&lt;ref&gt;{{գիրք|հեղինակ = Չեսլի Մոնրո-Կասել, Սարիեն Լերեր, Ջորջ Մարտին |մաս = Առաջաբան |վերնագիր = Սառույցի և կրակի խնջույք |բնօրինակ =A Feast of Ice and Fire. The Official Companion Cookbook |հղում = https://books.google.am/books?id=m3KRAwAAQBAJ&amp;printsec=frontcover&amp;dq#v=onepage&amp;q&amp;f=false |պատասխանատու = |հրատարակություն = |վայր = Մոսկվա |հրատարակչություն = Մանն, Իվանով և Ֆերբեր |թվական = 2014 |հատոր = |էջեր = 12-15|էջերի թիվ = 240|սերիա = |isbn =978-5-00057-123-1 |տպաքանակ = }}&lt;/ref&gt;:

{{քաղվածք|Համայնապատկերները, ձայներն ու հոտերն կը կենդանացնեն դրուագները: Պատերազմին ընթացքին, ննջասենեակին մէջ թէ խնճոյքին՝ կարեւոր չէ, կը գործեն նոյն ընդունելութինները: Ահա թէ ինչու ես կը վատնեմ ջանք ու ժամանակ իմ հերոսներու ուտելիքի նկարագրութեան վրայ՝ թէ ինչպէս պատրաստուած է, ինչ տեսք ունի եւ ինչ հոտ ու համ ունի: Այդ ֆոնը կու տայ դրուագներուն կազմուածք, կը դարձնէ անոնց պայծառ եւ յիշելի: Զգացմունքներէն ստացուած տպաւորութիւնները կ'իյնան մեր գիտակցութեան ամենախորքերը, ուր չենք կարող հասնիլ՝ լուսաբանելով վէպը զուտ իմացական:|}}

Ճորճ Մարտինը կարող է աշխատիլ միաժամանակ մի քանի գիրքերու վրայ եւ վիպաշարի ստեղծման ժամանակ ան ստեղծած է մեծաքանակ ուրիշ պատմուածքներ: Ան աւելի աչխուժ կ'աշխատի որպէս հեղինակակից «Վայրի խաղաքարտեր» պատմուածքներու հաւաքածուի վրայ:

=== Հրապարակում ===
[[1996]]-ին Ճորճ Մարտինը ուղարկեց իր խմբագիրին երեք հատոր: Գիրքերը ամբողջովին տարբեր ժանրի էին՝ գիշերային երեւակայութիւն, [[սարսափ]] եւ երեւակայութիւն-եռեակ: Խմբագիրը հաւնեցաւ վերջին տարբերակը այն պատճառով, որ երեւակայութեան ոճի գիրքերը աւելի հեշտ կը վաճառուին: Այդ թուականին հրապարակուեցաւ առաջին հատորը՝ [[Գահերու խաղ (վէպ)|Գահերու խաղը]], որ դարձաւ շատ ճանչուած Մարտինի երկրպագուներու շրջանակին մէջ։ Արդէն [[1998]]-ին լույս տեսած երկրորդ հատորը՝ Արքաներու պատերազմը: Հետաքրքիր է, որ «Հարփըր Քոլինզ» հրատարակչութիւնը գրաւեց ընթերցողները, քանի որ գրախանութներուն մէջ անվճար կարելի էր վերցնել «Գահերի խաղ» գիրքի առաջին մասերու թռուցիկը: Առաջին իսկ էջին գրուած են [[Ռոպերթ Ճորտան]]ի, [[Ռայմոնտ Ֆեյստ]]ի եւ [[Էնն Մաքեֆրի]]ի խօսքերը գիրքին մասին: Բրոշյուրը տալիս էր ոչ մեծ զեղչ՝ վեպի ամբողջական տարբերակի վրա&lt;ref name=&quot;История написания&quot;&gt;{{cite web |url=http://7kingdoms.ru/2009/nazarenko-buntuj-umiraet-svet/ |title=«Ընդվզիր, ընդվզիր որ մահանում է լույսը» |author=Միքայել Նազարենկո |date=2009-11-01 |work=Յոթ թագավորություններ |accessdate=2016-02-06 |lang=ru}}&lt;/ref&gt;:

Առաջին անգամ գիրքը հրապարակած է ամերիկեան Bantam Spectra կազմակերպութիւնը՝ 16 Նոյեմբեր [[1998]]-ին: Աւելի ուշ անիկա նաեւ հրապարակուած է Voyager Books բրիտանական ընկերութեան կողմէ եւ վէպը թարգմանուած է 23 լեզուով, ինչպէս՝ [[ռուսերէն]] եւ [[ուքրաներէն]]:

[[2005]]-ին լոյս տեսաւ վէպի նուիրատիպ հրատարակութիւնը՝ Ճոն Հոուվ նկարիչի պատկերներով:

«Країна мрій»-ն, որ թողարկուած է [[2014]]-ի Մարտին, վէպի [[ուքրաներէն]] տարբերակն է: Գիրքը վաճառքի սկսած է Մարտ 27-էն&lt;ref&gt;
{{Գիրք
 |հեղինակ = Мартін, Джордж Р. Р.
 |մաս = Ընկերոջ գիրք
 |վերնագիր = Битва королів. Пісня льоду й полум'я
 |բնօրինակ = 
 |հղում = http://kmbooks.com.ua/book_kmp.php?id=84
 |պատասխանատու խմբագիր = 
 |հրատարակություն = 
 |վայր = Київ
 |հրատարակչություն = Країна мрій
 |թվական = 2014
 |հատոր = 
 |մեջբերվող էջեր = 
 |էջերի թիվ = 864
 |սերիա = 
 |isbn = 978-617-538-325-4
 |տպաքանակ = 
}}
&lt;/ref&gt;:

=== Ստեղծագործութեան Աշխարհի Ստեղծում ===
'''Վեստերոսի քաղաքացիական պատերազմը''', կամ '''հինգ թագաւորներու պատերազմը''', կը համարուի հիմքը այնպիսի պատմական բախումներու, ինչպիսինն են Կարմիր եւ սպիտակ վարդերու պատերազմը (Միանգամայն կ'երեւի կարմիր Լաննիստերներու եւ սպիտակ Ստարկներու այլաբանութիւնը) եւ [[Հարիւրամեայ պատերազմ]]ը (Դարձեալ Լաննիստերներու կազմակերպութիւնը՝ [[անգլիա]]ցի զաւթիչներու եւ Ստարկները՝ [[ֆրանսա]]ցիներու, որոնք կը պաշտպանէին իրենց քաղաքը): Երկու բախումներուն կարելի է նաեւ վերագրել թագաւորի վախճանը, որ ամուր ձեռքով կը պահէր կառավարութիւնը, եւ բախումը աթոռի համար:

Եօթը թագաւորութիւններու մէջտեղը գտնուող հսկայ սառոյցէ Պատի պատմական նախատիպը կը համարուի [[Սքոթլանտա]]յի մէջ գտնուող Ատրիանի պատնեշը: Անիկա կառուցած են հռոմէական լեգեոնի զինուորները, որպէսզի պաշտպանուին հիւսիսային անտառներու պիկտներու եւ բրիգանտներու յարձակումներէն: 120 քիլոմեթրային պաշտպանութիւն ստեղծելու գաղափարը կը պատկանի հռոմէական Ատրիան կայսրին: Կառուցումը եղած է 122-126 թուականներուն: Վէպին մէջ անիկա կը պաշտպանէ Վեստերոսը վայրենացած ցեղերէն եւ ուրիշներէն՝ սառոյցէ սատանաներէն: Ստեղծման միտքը Մարտինը ունեցած է [[1981]]-ին, երբ ան այցելած էր [[Մեծ Բրիտանիա]]՝ Լիզա Տաթլ բանաստեղծուհիի հետ հանդիպելու: Ճորճը եղած է նաեւ [[Սքոթլանտա]]յի մէջ, ուր հասած է մինչեւ Ատրիանի պատնեշի գագաթ եւ փորձած է պատկերացնել թէ ինչպէս եղած վ լեգեոնի զինոգորը այդտեղ ծառայելվն: Այսպէս ալ ծագած է միտքը Գիշերային պահակախումբ ստեղծելու:

{{Բազմապատիկ պատկերներ
 | գոտի = center
 | ուղղություն = horizontal
 | վերնագիր = Պատմական Իրադարձութիւններու Ազդեցութիւնը
 | վերնագրի գոտի = left/right/center
 | վերնագրի ֆոն = 
 | նկարագրություն = 
 | նկարագրության գոտի = left/right/center
 | նկարագրության ֆոն = 
 | լայնություն =

 | պատկեր1 = Hadrianswall2007.jpg
 | լայնություն1 = 266
 | նկարագրություն1 = Հատրիանոսի պարիսպը Պատի պատմական նախատեսակն է

 | պատկեր2 = Battle of Barnet lithograph.jpg
 | լայնություն2 = 304
 | նկարագրություն2 = Հարիւրամեայ Պատերազմը Ուեսթերոսի հակամարտութեան ոգեշնչումի ազդեցութիւններէն մեկն է

 | պատկեր3 = Belagerung von Calais 1346-1347.JPG
 | լայնություն3 = 242
 | նկարագրություն3 = Մարթինը օգտագործած է նաեւ Ալ եւ Ճերմակ Վարդերու պատերազմի իրադարձութիւնները

}}
{{քաղվածք|Ես շատ բաներ այնտեղ ապրած եմ, նայելով հիւսիս, ուղղակի յիշեցի այդ զգացումները, երբ սկսայ գրել „Գահերու խաղը“ … Երեւակայութեան կարիքը կը զգացուի պատկերացման խաղին մէջ... Ես չէի կրնար այնպէս վերցնել ու նկարագրել Ատրիանի պատնեշը: Անիա իհարկէ հիասքանչ է, բայց ունի զուտ տասը ոտք բարձրութիւն եւ կառուցուած է հողէ ու քարէ:|}}

Դիւցազներգական երեւակայութեան համար 10 ոտքնոց պատը շատ վատ էր, ուստի Մարտինը ստեղծեց պատնեշ՝ 700 ոտք բարձրութեամբ: Տեղական բնակիչները նոյնպէս քիչ էին, ուստի Մարտինը ստեղծեց տոմերու տարատեսակութիւն&lt;ref name=&quot;kog&quot;&gt;{{գիրք|հեղինակ=կոգման Բրայան|Վերնագիր=Գահերի խաղ|բնօրինակ=A Game of Thrones|հրատարակչություն=АСТ|թվական=2015|էջեր=192|isbn=978-5-17-081391-9}}&lt;/ref&gt;{{rp|8-9}}: Այսպէս ծնած են կախարդուած անտառը՝ հին վայրենացածներով, եւ Ցուրտի ժանիքները, լեռները կատաղի ցուրտով ու շատ ուրիշ հիւսիսային տեղերով: Ինչպէս նաեւ որոշ հետախուզողներ այդ պատնեշը կը նմանեցնեն [[Չինական մեծ պարիսպ|Մեծ Չինական պատին]]:

Մարտինի աշխարհի դոտրակացիները նման են [[հօներ]]ուն, [[մոնկոլներ]]ուն, [[աւարներ]]ուն եւ [[հունգարներ]]ուն: Ինչպէս նաեւ անոնց մէջ կան հնդկական տոհմերուն բնորոշ գիծեր: Դոտրակացիները համարձակ եւ խիզախ զինուորներ են, անոնք չեն գիտեր թէ ինչ է վախը կռիւին մէջ եւ կը վարեն գրաւող քաղաքականութիւն: Պարգեւները անոնք կը տանին իրենց մայրաքաղաք՝ Վեյես Դոտրակ: Թեթեւ տեղափոխելի բնակավայրերը, պարզ սնունդն ու [[ձի]]ու պաշտանմունքը իրենց կը նմանեցնեն [[թուրքեր]]ուն ու [[մոնկոլներ]]ուն: Դոտրակական կոր սուր Արակխը՝ միջի սրուածքով, ստեղծուած է եգիպտական սուր խոպեշի նման: Զինուորներուն մազերու երկար հիւսքերը կը նմանեցնեն անոնց սիանբի, տունխու եւ մանչժուրներու քոչուոր ցեղերուն: Դոտրակացիներու լեզուէն կը լսուէին միայն առանձին կապակցութիւններ մթնոլորտի ստեղծման համար: Յարմարաւետութեան համար բոլոր բառակապակցութիւնները թարգմանուած են [[անգլերէն]]&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.rg.ru/2014/10/14/game-of-thrones-site-anons.html|title=«Գահերի խաղ գրքի երկրպագուները սովորում են դոտրակական լեզուն՝ iPhone-ի օգնությամբ |author=Ալեքսեյ Զաբրոդին|date=2014-10-14|publisher=Ռուսական թերթ|accessdate=2015-04-28|lang=ru}}&lt;/ref&gt;:

Տարբերակներէն մէկուն համաձայն՝ վայրի գայլերը վերցուած են canis dirus ([[Լատիներէն|լատ]]. սարսափելի գայլեր), էն, արարածներ որ կ'ապրէին [[Հիւսիսային Ամերիկա]]յի մէջ&lt;ref name=grmm_iv_polish&gt;{{cite web |last=Zadravec |first=Goran |url=http://mezmera.posluh.hr/bazaar/interview_george_r_r_martin.asp |title=An Interview With George R. R. Martin |publisher=mezmera.posluh.hr |date=December 2003 |archiveurl=http://www.webcitation.org/672edbQk5 |archivedate=ապրիլի 19, 2012 |deadurl=no |accessdate=հունվարի 21, 2012}} (Interview [http://georgerrmartin.com/links.html#interviews approved by GRRM].)&lt;/ref&gt;:

Ճորճ Մարտինը մասնագիտացուած միայն կը կարողանայ խօսիլ անգլերէն: Այդ իսկ պատճառով վէպերուն մէջ մեծամասամբ կերպարներ են բրիտանական պատմութենէն, ոչ թէ [[Սպանիա|սպանական]] կամ [[Գերմանիա|գերմանական]]:

Ինչպէս կը յիշեցնէ հեղինակը ստեղծագործութեան գլխաւոր հերոսներէն մէկը՝ Տիրիոն Լաննիստերը, ունի ինչպէս սեփական, այնպէս ալ Ռիչարտ 3-րդի բնաւորութեան գիծերը: Վերջինիս մասին որոշ պատմաբաններ ըսած են ինչպէս «ֆիզիքական եւ բարոյական տգեղութեան մարմնաւորում»: Ինչպէս կը մտածէ հետախուզողներու ուրիշ խումբ մը՝ Լաննիստերներու տունը նման է իշխանասէր Պորճիա ընտանիքին՝ [[Իտալիա|Իտալիոյ]] մէջ։ Նաեւ տարածուած էին ասեկոսեներ՝ արիւնը փոխելու մասին: Վէպին մէջ ատով հետաքրքրուած են Ճեյմէ եւ անոր քոյր Սերսեյա Լաննիստերները&lt;ref name=&quot;kar&quot;&gt;{{cite web |url=http://ria.ru/infografika/20150410/1057764964.html|title=«Գահերի խաղ»․ Ճշմարտություն և հերյուրանք|date=2015-04-10|publisher=Ռիա նորություններ|accessdate=2016-02-06|lang=ru}}&lt;/ref&gt;: Հետախուզողները զուգահեռ անցկացրած են Էդուարդ Ստարկի գլխատուելու, անոր եղբօր Պենճենի անհետանալու ու Ռիչարտ Պլանտագենետի՝ Եորսկիյի 3-րդ իշխանի գլխատուելու ու անոր հօրեղբօր կռիւի ընթացքին մահուան մէջ։ Եւ անոր, եւ միւսին գլխատեցին, Ռիչարտին հասաւ թուղթէ թագն ու ծիծաղը: Ռիչարտ Էդուարդի 4-րդի որդին կը յիշեցնէ Ռոպ Ստարկին&lt;ref name=&quot;west20140329&quot;&gt;{{cite news | url=http://www.spectator.co.uk/arts/television/9168401/game-of-thrones-tells-the-story-of-britain-better-than-most-non-fiction/ | title=Game of Thrones tells the story of Britain better than most histories | work=The Spectator | date=մարտի 29, 2014 | accessdate=մարտի 27, 2014| author=West, Ed}}&lt;/ref&gt;: Ինչպէս հաստատած է հեղինակը, Քեյթիլին Ստարկը ստեղծուած է Ալեոնորա Ակվիտանսկի թագուհիի կերպարի հիման վրայ։ Ուսումնասիրողները գտած են այլ նմանութիւններ նոյնպէս&lt;ref&gt;{{cite web | last=Adair | first=Jamie | title=Cersei Lannister: the evil queen we love to hate | url=http://history-behind-game-of-thrones.com/warofroses/cersei | website=historygot.com | date=մայիսի 5, 2013 | accessdate=մայիսի 18, 2015}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;val&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.rg.ru/2014/05/11/ip-site.html|title=«Գահերի խաղի» սյուժեում վեց իրական պատմական զուգահեռներ|author=Վադիմ Դավիդենկո|date=2014-05-11|publisher=Ռուսական թերթ|accessdate=2016-02-06|lang=ru}}&lt;/ref&gt;:

Կը նշուի նաեւ Ճոֆրի թագաւորի նմանութիւնը Էդուարդ Լանկաստերին՝ Հենրիխ 6-րդի եւ Մարգարիտա Անժոյսկիի որդիի: Անոնք ապեւրինածին էին եւ խելագար, օրինակ, կը սիրէին կտրել թշնամիներու գլուխները: Տեոն Գրեյջօն նման է Կլարենսի առաջին ասպետ՝ Ճորճ Պլանտագենետին: Վերջինս Էդուարդ 4-րդ Եորքի եղբայրն էր եւ կը կռուէր անոնց կողմէ, սակայն, ինչպէս եւ Տեոնը, դաւաճանեց անոնց եւ անցաւ Լանկաստերներու կողմը: Ճեյմէ Լաննիստեր կերպարը վերցուած է Գոտֆրիդ ֆոն Բերլիհինգենէն: Ան, ինչպէս Ճեյմէն, կորսնցուցած է աջ ձեռքը, ատոր համար ալ կոչուած էր Գոչ Մետացէ ձեռք&lt;ref name=&quot;7пар&quot;&gt;[http://www.publy.ru/post/11153 7 պատմական զուգահեռներ «Գահերի խաղում» տեղ գտած իրականության հետ]&lt;/ref&gt;: Լաննիստերը ուշ կը ստանայ ոսկիէն: Կխալ Դրոգօն՝ կխալասարի վախճանուած առաջնորդը, վերցուած է [[Ճենկիզ խան]]էն: Աշա Գրեյջօն կը յիշեցնէ իրլանտացի ծովահենուհի Գրեյս Օ՛Մեյլին, որ յաղթած է իր կրտսեր եղբօրը՝ չթողնելով անոր դառնալ առաջնորդ: Լիաննա Ստարկը վերցուած է Լուկրեցիայէն՝ հռոմէացի կնոջմէ, որուն բռնութիւններու ենթարկած էր Էրուսական արքայի որդին:

Ճորճ Մարտինը հաստատած է, որ Կարմիր հարսանիքը, երբ Ֆրէին դաւաճանաբար սպաննեց Ռոպ Ստարկ թագաւորին, անոր մօրը՝ Քեյթիլինին եւ մի քանի այլ հիւսիսայիններու, վերցուած է երկու իրադարձութիւններէն՝ Սեւ ընթրիքէն, երբ Եակօ 2-րդի խնճոյքի ժամանակ սպաննուեցաւ սքոթլանտացի Դուգլասով տոհմը եւ Գլենկոյում տեղի ունեցաւ կոտորած, երբ Մակդոնալդներու տոհմը գիշերը սպաննեց Կեմպբելներու տան 70 անդամներու՝ չգթալով անգամ կանանց եւ երեխաներուն: Հետախուզողները նաեւ զուգահեռ անցակցրած են «[[Կոծիկի]]» [[ճափոն]]ական առասպելական հատուածի միջեւ, երբ [[Ճափոն]]ի առաջին կայսրին՝ Ձիմուին սպաննած էին իր թշնամիներու կազմակերպած խնճոյքի ժամանակ: Նուագակցութեան ժամանակ ան նաեւ երգած էր երգ մը: Հետախուզողները զուգահեռ անցկացրած են Չերնովոդնայի ճակատամարտի եւ 673-678 թուականներուն [[արաբներ]]ու կողմէ [[Իսթամպուլ|Կոստանդնուպոլիսի]] պաշարման միջեւ։ Անոնք նաեւ գտած են նմանութիւն Ստանիս Սուետոզարնիյի սուրի ու Արթուր Պենդրագոն Էսկալիբուրի լեգենդար դարմանատան միջեւ:

Վինտերֆելի գրաւումը Տեոն Գրեյջոյի կողմէ, երբ ան ունէր իր հետ միայն քսան զինակից, կը յիշեցնէ [[սքոթլանտացիներ]]ու կողմէ Էդինբուրգեան ամրոցի գրաւումը: Մորեյ իշխանը վերցուց զայն՝ ունենալով ընդամէնը երեսուն մարտիկ:

Կարմիր Քրմուհիի՝ Մելիսանդրայի կրօնը՝ հաւատքը Ռ՛Գլորային՝ Լոյսի տիրակալին, մօտ է զորոաստրիզմին: Այս պարսկական հաւատքին մէջ կրակը կարող է պարգեւել պայծառացում եւ բանալ իմաստութիւն: Հաւատացողները յաճախ կ'աղաչեն կրակին, ինչպէս Մարտինի վիպաշարին մէջ։ Բացի ատկէ, զորոաստրիզմը կը մատնանշէ բարիի եւ չարի միջեւ կռիւ: Գիրքին մէջ ատոր կերպարներն են Լոյսի տիրուհին եւ Մեծ Ուրիշը:

[[2015]]-ին HarperCollins կազմակերպութիւնը, [[Լոնտոն]]ի մէջ բանալով նոր գրասենեակ, որոշեց ցուցադրել [[1993]]-ին գրուած գրաւոր նամակը, որ գրած էր Ճորճ Մարտինը իր գրական ընկերոջ Ռալֆ Վիչինանցէին: Ատոր մէջ ներառուած են «Սառոյցի եւ կրակի երգ» վէպի իրադարձութիւններ եւ յղացումներ: Շուտով նամակի նկարները յայտնուեցան համացանցի վրայ, իսկ ատոնց ջնջելու գործը յաջողութիւն չբերաւ: Ճորճ Մարտինը հաստատեց իր հեղինակային իրաւունքը: Սակայն նամակի վերջին պարբերութիւնը ներկուած էր սեւ թաղիքով: Նամակին պէտք եկած էին վիպաշարի առաջին տասներեք մասերը:

{{քաղվածք|Կոպիտ ըսած, դրուած առաջին մասերը կու տան սկիզբ երեք կարեւոր բախումներուն, որ կը սահմանէ եռեակ գիրքերուն մէջ կարեւորագոյն հրապարակային գիծերը՝ միախառնուելով դժուարութեան մէջ, բայց դառնալով հիասքանչ(Ես յոյսով եմ): Բախումներէն իւրաքանչիւրը կը վնասէ յօրինուած Եօթը թագաւորութիւնները եւ գլխաւոր հերոսներու կեանքերը: Առաջին սպառնալիքը կ'ըլլայ Լաննիստերներու եւ Ստարկներու տան թշնամութեան պատճառով, որ կը հանգեցնէ դաւադրութեան, փառասիրութեան, սպանութիւններու եւ վրէժի, իսկ գլխաւոր մրցանակը հանդէս կու գայ Եօթը թագաւորութիւններու մետաղէ գահը: Այսպիսինն է կմախքը «Գահերու խաղ»՝ առաջին գիրքի:|}}

Երկրորդ սպառնալիքը, հեղինակի կարծիքով, դոտրակցիներու ներխուժումն էր՝ Դեյեներիս Տարգարիենի առաջնորդութեան տակ: Վէպի կեդրոնն է «Վիշապներու պարը» եւ Ուրիշներու գալուստը՝ 6-րդ հատորի հրապարակային գիծերը: Ճնշումը աւելցնելու համար հեղինակը ստեղծած է միջավայր, որուն մէջ կարող է մահանալ իւրաքանչիւր հերոս, անգամ գլխաւոր կերպարը: Որպէս գլխաւոր հերոսներ Մարտինը առանձնացուցած է Տիրիոն Լիննիստերը, Դեյեներիս Տարգարիենը, Արիան եւ Բրան Ստարկը, ինչպէս նաեւ Ճոն Սնոուը: Ի սկզբանէ Ճորճ Մարտինը կ'ենթադրէր Էդուարդի եւ Քեյթիլինի մահը, Սանսայի եւ Ջոֆրիի ամուսնութիւնը, ինչպէս նաեւ Տիրիոնի եւ Արիայի սէրը: Ան նաեւ կը նշէր անիկա, որ Բրանը կարող է օգտագործել կախարդանք, իսկ Դեյներիսը կը սպաննէ Դրոգոյին՝ վրէժ լուծելով եղբօր դաժան սպանութեան համար&lt;ref name=&quot;letter&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.theguardian.com/books/2015/feb/06/game-of-thrones-letter-george-rr-martin-love-triangle|title=Original Game of Thrones pitch letter leaked online|author=Alison Flood.|date=2015-02-06|publisher=The Guardian|accessdate=2015-05-09 |lang=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;letter2&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/tv/news/game-of-thrones-endings-george-rr-martin-letter-from-1993-reveals-what-might-have-been-10028048.html|title=Game of Thrones endings: George RR Martin letter from 1993 reveals what might have been|author=Jess Denham.|date=2015-02-06|publisher=The Independent|accessdate=2015-05-09|lang=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;letter3&quot;&gt;{{cite web |url=http://variety.com/2015/tv/news/game-of-thrones-george-r-r-martin-book-ending-which-characters-survive-1201424268/|title=George R. R. Martin’s Original Plan for ‘Game of Thrones’ Revealed|author=Variety Staff.|date=2015-02-04|publisher=Variety|accessdate=2015-05-09|lang=en}}&lt;/ref&gt;:

== Քննադատութիւն ==
=== Մրցանակներ Եւ Անուանակարգեր ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size: 95%;&quot;
|-
! Թուական
! Մրցանակ 
! Դաս
! Արուեստագէտ
! Հետեւանքներ
! Աղբ.
|-
|rowspan=&quot;3&quot;|1999
| Լոկուս
| Երեւակայական վէպ
| «Արքաներու պատերազմ»
| {{Մրցանակ}}
|&lt;ref name=&quot;Номинация1&quot; /&gt;
|-
| SF կայքէջի տարուան լաւագոյն գիրքեր
| Երեւակայական գիրքեր- Ընթերցողներու ընտրութիւն
| «Արքաներու պատերազմ»
| {{Մրցանակ}}
|&lt;ref name=&quot;Номинация2&quot;&gt;{{cite web |url=http://fantlab.ru/work4079 |title=Ջորջ Մարտին «Արքաների պատերազմ» |work=fantlab.ru |accessdate=2016-02-06 |lang=ru}}&lt;/ref&gt;
|-
| Նեպիւլա
| Վէպ
| «Արքաներու պատերազմ»
| {{nom}}
|&lt;ref name=&quot;Номинация1&quot; /&gt;
|-
| 2001
| SFinks մրցանակ
| տարուան արտասահմանեան վէպ
| «Արքաներու պատերազմ»
| {{Մրցանակ}}
|&lt;ref name=&quot;Номинация2&quot; /&gt;
|-
|2000
| {{դրօշավորում|Ռուսաստան}} Մարմարէ այծամարդ
| Թարգմանուած գիրք
| «Արքաներու պատերազմ»
| {{nom}}
|&lt;ref name=&quot;Номинация2&quot; /&gt;
|-
| 2001
| SFinks մրցանակ
| Տարուան գիրք
| «Արքաներու պատերազմ»
| {{nom}}
|&lt;ref name=&quot;Номинация2&quot; /&gt;
|-
| 2004
| {{դրօշավորում|Իսպանիա}} Իգնոտուս
| Լաւագոյն արտասահմանեան վէպ
| «Արքաներու պատերազմ»
| {{Մրցանակ}}
|
|}

=== Արձագանքներ ===
Ռուսական «Երեւակայական Աշխարհ» թերթի խմբագիր Տմիթրի Զլոտնիցկին [[2008]]-ի Դեկտեմբերին Մարտինի աշխատանքին մէջ նշմարեց բարձրագոյն միջնադարի ասպետական մթնոլորտը: Ան զարմացաւ Ստարկներու տան «սառնութիւններով», որոնք կը կառավարէին [[Հիւսիս]]ը հազարաւոր տարիներ: Անոր թուեցաւ տարօրինակ ե՛ւ Վեստերոսի մեկուսացումը միւս ցամաքամասներէն, ե՛ւ ներքին սպառնալիքներու բացակայութիւնը: Ոչ իրական նկարագրած է Գիշերային պահակախումբը՝ որպէս գողեր, սպանողներ եւ բռնացողներ, որ չեն կարողանար կազմակերպել հարազատ եղբայրութիւն եւ կռուիլ իրենց հոգիներուն հարազատ վայրենացածներու դէմ: Իրականում, ըստ նրա, այնտեղ չէր լինի կարգապահություն, այլ կլինեին երթեր&lt;ref name=&quot;РецМирФан&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.mirf.ru/Articles/art3252.htm |title=Կոր հայելի: «Կրակի և սառույցի երգի» պատմական արժեք |author=Դմիտրիյ Զլոտնիցկի |date=2009-02-01 |work=Ֆանտաստիկայի արժեք |accessdate=2016-02-06 |lang=ru}}&lt;/ref&gt;:

{{քաղվածք|Մարտինը բարգաւաճած է մռայլ յուսահատութիւն եւ աւերածութիւն ստեղծելու մէջ, որոնք կ'ուղղեկցին իւրաքանչիւր մեծ պատերազմին:|}}

Խմբագիրը նկատեց, որ պատերազմ եւ գօտեմարտ այնքան ալ չէ եղած, եւ հիմնականօրէն կը նկարագրուի այդ պատերազմին ընթացքին մարդկանց ողջ մնալը եւ փոքր ընդհարումներ: Բացի ատկէ, Զլոտնիցկին նկատեց, որ շատ քիչ դեր ունի [[եկեղեցի]]ն, իսկ կրօնական զինուորներ փաստացի չկային: Միջին դարերուն պատերազմները մեծամասամբ կրօնական պատճառներով կ'ըլլային: Մարտինի աշխարհին մէջ հարեւաններ հանգիստ կը վերաբերին ուրիշ կրօններու, իսկ մի քանի տեղ ատոնք անգամ գոյութիւն չունին: Սեպտոններու դերը, ինչպէս ան նկատեց, խորհրդանշական է, ի տարբերութիւն այն բոլոր պատմական կարդինալներու, որոնք եղած են կառավարութեան առաջին մարդիկ (Ռիշելիէ եւ Մազարինի [[Ֆրանսա]]յի մէջ), եւ անգամ [[Հռոմի Պապ]]ը:

{{քաղվածք|Եւ ընդհանրապէս, ինչու ոչ մէկ Վեստերոսէն չէ օգտագործած կրօն հասկացութիւնը, որպէսզի թալանի հարեւան երկիրները ուրիշ հաւատք ունենալու պատճառով, «Ոչ ճիշդ աստուածներու»- կարելի ատիկա է «Սառոյցի եւ կրակի երգ»-ի ամենակարեւոր գաղտնիքներէն մէկը:|}}

Տեսաբանին զարմացուցած է վիպաշարի սկիզբը կրօնի կտրուկ արմատականացումը, եւ երկու աւանդոյթներու անհամապատասխանութիւնը, որմէ մէկով ներկայացուած է գեղեցիկ տիկնոջ կերպարը, իսկ միւսը կ'իջեցնէ կնոջ դերը հասարակութեան մէջ, եւ գիտութեան ու արհեստագիտութեան բացակայութիւնը Տարգարիեններու կառավարման ժամանակ: Ատիկա, ըստ անոր կարծիքին, վէպը դարձուցած է աւելի երեւակայական եւ քիչ իրական:

{{քաղվածք|Չնայած այս շարքի վէպերու եւ երկրի պատմութեան մէջ կարելի է տանիլ շատ զուգահեռականներ, բայց համարել Եօթը թագաւորութիւններու պատմութիւնը ամբողջովին իրական՝ միջնադարեան պատմութեան մէջ՝ անհնար է:|}}

== Պատշաճեցումներ ==
=== Էկրանավորում ===
HBO հեռատեսիլի ալիքը պատուիրած է «Գահերու խաղի» երկրորդ եղանակը՝ 19 Ապրիլ [[2011]]-ին՝ առաջին եղանակի պաշտօնական շնորհահանդէսէն 2 օր ետք&lt;ref name=&quot;gotrenewal&quot;&gt;{{cite news |title=HBO renews 'Game of Thrones' for second season |date=ապրիլի 19, 2011 |work=Entertainment Weekly |last=Hibberd |first=James |url=http://insidetv.ew.com/2011/04/19/game-of-thrones-renewed/ |accessdate=մարտի 5, 2013}}&lt;/ref&gt;:

=== Այլ ===
Ճորճ Մարտինի վիպաշարի հիման վրայ թողարկուած են խաղաքարտեր&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.amazon.com/Game-Thrones-Card-HBO-Edition/dp/1616615885|title=Game of Thrones Card Game (HBO Edition)|publisher=Amazon.com|accessdate=2015-05-09|lang=en}}&lt;/ref&gt;, մի քանի սեղանի խաղեր&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.mirf.ru/Reviews/review2918.htm|title=Գահերի խաղ: Կան միայն հաղթողներ և պարտվողներ|author=Կոնստանտին և Իննոկենտի Գորբունովներdate=2009-01-18||publisher=Ֆանտաստիկայի աշխարհ|accessdate=2016-02-06|lang=ru}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.mirf.ru/Reviews/review5657.htm|title=Գահերի խաղ: Երկրորդ հրատարակչություն|author=Դմիտրի Տելերի|date=2013-05-25|publisher=Ֆանտաստիկայի աշխարհ|accessdate=2016-02-06 |lang=ru}}&lt;/ref&gt;, ինչպէս նաեւ օրացոյցներ ու նկարներ&lt;ref name=&quot;tron&quot; /&gt;: Բացի ատկէ, գիրքի կերպարներով ստեղծուած են համակարգչային խաղեր Cyanide-ի&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.ag.ru/reviews/game_of_thrones_genesis|title=Գահերի խաղ․ Սկիզբ (Game of Thrones: Genesis, A)|author=Միքայել 'Xirurg' Խրոմով|date=2011-11-03|work=Absolute Games|accessdate=2016-02-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.ign.com/articles/2012/05/15/game-of-thrones-review|title=Game of Thrones Review|author=Destin Legarie.|date=2012-05-12|publisher=IGN|accessdate=2015-05-09|lang=en}}&lt;/ref&gt; եւ Telltale Games-ի կողմէ&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.3dnews.ru/906192|title=Game of Thrones - Episode 1. Iron from Ice. Telltale-ը մարտի է բռնվում գահի համար: Գրախոսություն|last=Բիշոնկով|first=Իվան|date=2014-12-05|publisher=3DNews|lang=ru}}&lt;/ref&gt;:

== Ծանօթագրութիւններ ==
{{ծանցանկ|2}}

== Գրականութիւն ==
;Ռուսերէն
* {{գիրք|հեղինակ=Հենրի Ջեյկոբի|վերնագիր=Գահերի խաղ և փիլիսոփայություն․ Թրից սուր տրամաբանություն|բնօրինակ=Game of Thrones and Philosophy: Logic Cuts Deeper Than Swords|հղում=https://fantlab.ru/edition122117|վայր=Մոսկվա|հրատարակչություն=АСТ|թվական=2015|էջերի քանակ=320|տպաքանակ=2000|isbn=978-5-17-082366-6}}
* {{գիրք|հեղինակ=Ջեյմս Լաուդեր|վերնագիր=Պատի ետևում․ «Սառույցի և կրակի երգի» գաղտնիքներ|բնօրինակ=Beyond the Wall: Exploring George R. R. Martin's A Song of Ice and Fire, From A Game of Thrones to A Dance with Dragons|հղում=https://fantlab.ru/edition112459|վայր=Մոսկվա|հրատարակչություն=АСТ|թվական=2015|էջերի քանակ=256|տպաքանակ=3000|isbn=978-5-17-082336-9|ref=Լաուդեր}}
* {{գիրք|հեղինակ=Սարիեն Լերեր, Չելսի Մոնրո-Կասել|վերնագիր=Սառույցի և կրակի խնջույք»|բնօրինակ=A Feast of Ice and Fire: The Official Game of Thrones Companion Cookbook|հղում=https://fantlab.ru/work555132|վայր=Մոսկվա|հրատարակչություն=Մանն, Իվանով և Ֆերբեր|թվական=2014 |էջերի քանակ=240|տպաքանակ=3000|isbn=978-5-00057-123-1}}

;Անգլերէն
* {{գիրք|հեղինակ=Frankel, Valerie Estelle.|վերնագիր=Women in Game of Thrones: Power, Conformity and Resistance|հղում=http://reviews.libraryjournal.com/2014/06/books/nonfic/arts-humanities/women-in-game-of-thrones-pollock-bio-philologys-worth-more-arts-humanities-reviews/|հրատարակչություն=McFarland|թվական=2014|էջերի քանակ=216|isbn=9780786494163}}
* {{գիրք|հեղինակ=Martin Reinhart.|վերնագիր=Game of Thrones: a Pop-Up Guide to Westeros|հղում=https://books.google.am/books?id=Sh9bngEACAAJ&amp;dq=Game+of+Thrones:+A+Pop-Up+Guide+to+Westeros&amp;hl=hy&amp;sa=X&amp;ei=lHJbVebFPILgyQOl_4GgBg&amp;ved=0CBwQ6AEwAA|հրատարակչություն=Transworld Publishers Limited|թվական=2014|էջերի քանակ=10|isbn=0593073452}}
* {{գիրք|հեղինակ=George R.R. Martin, Elio Garcia, Linda Antonsson.|վերնագիր=The World of Ice &amp; Fire: The Untold History of Westeros and the Game of Thrones|հղում=https://books.google.am/books?id=hapdAAAAQBAJ&amp;printsec|հրատարակչություն=Random House Publishing Group|թվական=2014|էջերի քանակ=256|isbn=0345535553}}
* {{գիրք|հեղինակ=George R.R. Martin, Jonathan Roberts.|վերնագիր=The Lands of Ice and Fire|հղում=http://www.yakaboo.ua/ru/catalog/all/-363873|հրատարակչություն=HarperCollins Publishers|թվական=2013|էջերի քանակ=12|isbn=978-0-00-749065-3}}

== Արտաքին յղումներ ==
* {{cite web|url=http://www.georgerrmartin.com/grrm_book/a-clash-of-kings-a-song-of-ice-and-fire-book-two/|title=A Clash of Kings (A Song of Ice and Fire, Book Two)|author=GeorgeRRMartin.com|lang=en|accessdate=2015-05-20}}
* {{cite web|url=http://7kingdoms.ru/|title=7 Королевств|author=7kingdoms.ru|lang=ru|accessdate=2015-05-20}}
* {{cite web|url=http://7kingdoms.ru/2015/westeros-essos-atlas-v32/|title=Большая карта Вестероса и Эссоса [атлас «Песни Льда и Пламени» v.3.2|author=7kingdoms.ru|lang=ru|accessdate=2015-05-20}}
[[Ստորոգութիւն:Անգլերէն գիրքեր]]
[[Ստորոգութիւն:Երեւակայութիւն]]
[[Ստորոգութիւն:1998 գիրքեր]]</text>
      <sha1>fvck985q7qex9nz4zoh87vhkndozrg7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Քանյէ Ուեսթ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>5312</id>
    <revision>
      <id>206388</id>
      <parentid>153592</parentid>
      <timestamp>2022-08-29T00:49:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kalle Perälahti</username>
        <id>7478</id>
      </contributor>
      <comment>File</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6715" xml:space="preserve">{{Տեղեկաքարտ Երաժիշտ
| գոյն = 
}}
[[File:Kanye_West_at_the_2009_Tribeca_Film_Festival-2_(cropped).jpg|thumb|Kanye West (2009)]]

'''Քանյէ Օմարի Ուէսթ''', ({{lang-en|Kanye Omari West}}, ծնած է [[8 Յունիս]], [[1977 թուական|1977]]): Նաեւ յայտնի է որպէս '''Յէ'''&lt;ref&gt;BBC [https://www.bbc.com/news/entertainment-arts-45696124 Kanye West: Rapper changes his name to Ye] {{Յղում en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Twitter [https://twitter.com/kanyewest/status/1046064289944080388 the being formally known as Kanye West I am YE]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;The Guardian 29 September 2018&quot;&gt;{{cite news |title=Hear Ye: Kanye West announces name change ahead of SNL |url=https://www.theguardian.com/world/2018/sep/29/hear-ye-kanye-west-announces-name-change-ahead-of-snl |accessdate=29 September 2018 |work=The Guardian |date=29 September 2018 |language=en}}&lt;/ref&gt; ({{lang-en|Ye}}), ամերիկացի ռափըր, երգիչ, երգերու հեղինակ, երաժշտական արտադրող եւ դերասան։

Ուէսթ կը համարուի բոլոր ժամանակներու ամէնէն շատ ձայնասկաւառակ վաճառող արուեստագէտներէն մէկը։ Ան ամբողջ աշխարհին մէջ վաճառած է 21 միլիոն ալպոմ եւ 66 միլիոն երգ &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.timesunion.com/entertainment/article/Kanye-the-quotable-5228754.php|title=Kanye the quotable|publisher=Times Union (Albany)|first=Steve|last=Barnes|date=13 Փետրուար, 2014|accessdate=27 մայիս, 2014}}&lt;/ref&gt;:

== Վաղ կեանք ==
Քանյէ Ուէսթ ծնած է Աթլանթիոյ մէջ, [[Ճորճիա]], ուր կ'ապրէր իր ծնողներուն հետ։ Երբ ան երեք տարեկան էր, ծնողները կ'ամուսնալուծուին, եւ ինքն ու մայրը կը տեղափոխուին [[Շիքակօ]], Իլինոյս։ Անոր հայրը [[Ռէյ Ուէսթ]]ը այժմ քրիստոնեայ խորհրդական է։ Ուէսթի մայրը, բժիշկ [[Տոնտա Ուէսթ]]ը անգլերէն լեզուի փրոֆէսօր էր Գլարք-Աթլանթիոյ համալսարանին մէջ եւ անգլերէն բաժնի նախագահ Շիքակոյի համալսարանին մէջ մինչեւ, որ կը դառնայ Ուէսթի խորհրդատուն։

== Անձնական կեանք ==
[[2002 թուական]]էն Ուէսթ սկսած է հանդիպիլ ծրագրողներ Ալէքսիս Փայֆըրի ({{lang-en|Alexis Phifer}}) հետ, սակայն անոնք բաժնուած են [[2008 թուական|2008]]-ին&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.mtv.com/news/articles/1585980/20080421/west_kanye.jhtml|title=Kanye West's Ex-Fiancee Alexis Phifer Talks About Breakup|date=21 Ապրիլ, 2008|publisher=MTV News|accessdate=18 Սեպտեմբեր, 2009}}&lt;/ref&gt;: Նոյն տարին ան սկսած է հանդիպիլ [[Էմպեր Ռոուզ]]ի հետ, սակայն անոնց յարաբերութիւնները աւարտած են [[2010 թուական|2010]]-ի ամառը&lt;ref&gt;{{cite web|title=Kanye West Confirms Amber Rose Split|url=http://www.mtv.co.uk/news/kanye-west/234050-kanye-west-confirms-amber-rose-split|work=MTV UK|accessdate=31 Դեկտեմբեր, 2012|date=13 Օգոստոս, 2010}}&lt;/ref&gt;: [[2012]]-ի Ապրիլին Ուէսթ կը սկսի հանդիպիլ ամերիկահայ [[Քիմ Քարտաշեան]]ի հետ&lt;ref&gt;{{cite web|last=Garibaldi |first=Christina|url=http://www.mtv.com/news/articles/1688065/kim-kardashian-oprah-kanye-west-dating.jhtml |title=Kim Kardashian Explains Why It Took 'So Long' To Date Kanye West |work=MTV|date=21 Յունիս, 2012|accessdate=12 Օգոստոս, 2012}}&lt;/ref&gt;, իսկ յաջորդ տարուան Յունիսին կը ծնի անոնց աղջիկ զաւակը՝ Նորթ Ուէսթը&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.people.com/people/article/0,,20709548,00.html|title=Kim Kardashian Is a Mom!|date=15 Յունիս, 2013|work=People|accessdate=15 Յունիս, 2013|first=Dahvi|last=Shira}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.people.com/people/article/0,,20711076,00.html|title=Kim Kardashian's Baby Name: Finally Revealed!|date=20 Յունիս, 2013|work=People|accessdate=21 Յունիս, 2013|first1=Jennifer|last1=Garcia|first2=Rennie|last2=Dyball}}&lt;/ref&gt;: Ուէսթ եւ Քարտաշեան ամուսնացած են [[24 Մայիս]] [[2014]]-ին Ֆլորանսի մէջ, [[Իտալիա]]&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.people.com/article/kim-kardashian-kanye-west-married-wedding-florence-italy|work=People|title=It's Official: Kim Kardashian and Kanye West Are Married|last=Corriston|first=Michelle|date=24 մայիս, 2014|accessdate=24 մայիս, 2014}}&lt;/ref&gt;: Ապրիլ, [[2015 թուական|2015]]-ին անոնք իրենց աղջկան հետ կ'այցելեն [[Հայաստան]], [[Երեւան]]&lt;ref&gt;{{cite news |url =https://www.a1plus.am/1376169.html |title =Քիմ Քարտաշեան. «Ես շատ երջանիկ եմ» (տեսանիւթ) |publisher=a1plus.am |date =8 Ապրիլ, 2015 |accessdate =9 Ապրիլ, 2015}}&lt;/ref&gt;: Նոյն տարուան Դեկտեմբերին կը ծնի անոնց մանչը&lt;ref&gt;{{cite web |url =http://www.complex.com/pop-culture/2015/12/kim-kardashian-kanye-west-baby-son?utm_campaign=complexmag&amp;utm_source=facebook&amp;utm_medium=social&amp;sr_share=facebook |title =Kim Kardashian Has Given Birth to Her and Kanye West's Son |accessdate =5 Դեկտեմբեր, 2015 |date =5 Դեկտեմբեր, 2015 |work =Complex}}&lt;/ref&gt;:

== Սկաւառակագրութիւն ==
=== Աշխատական ալպոմներ ===
*«The College Dropout» (2004)
*«Late Registration» (2005)
*«Graduation» (2007)
*«808s &amp; Heartbrea»k (2008)
*«My Beautiful Dark Twisted Fantasy» (2010)
*«Watch the Throne» &lt;small&gt;([[Ճէյ Զի]]ի հետ)&lt;/small&gt; (2011)
*«Yeezus» (2013)
*«The Life of Pablo» (2016)

== Ծանօթագրութիւններ ==
{{Ծնթ․ցանկ}}

== Արտաքին հղումներ ==
* [http://www.kanyewest.com/ Պաշտօնական կայք]
* [http://www.people.am/kanye-west/ Քանյէ Ուէսթը people.am կայքին մէջ]
{{Արտաքին յղումներ}}

{{DEFAULTSORT:Ուեսթ, Քանյե}}
[[Ստորոգութիւն:8 Յունիսի ծնածներ]]
[[Ստորոգութիւն:Ամերիկացի ռափերներ]]
[[Ստորոգութիւն:Ամերիկացի երգիչներ]]
[[Ստորոգութիւն:Ամերիկացի երգահաններ]]
[[Ստորոգութիւն:Ամերիկացի երաժշտական արուեստներ]]
[[Ստորոգութիւն:«Գրեմմի» մրցանակի դափնեկիրներ]]</text>
      <sha1>fijnhqr65ehd94zcb0naba9x6aef2yq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ֆեմինիզմ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>17575</id>
    <revision>
      <id>206383</id>
      <parentid>198592</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T12:39:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kwamikagami</username>
        <id>738</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="42913" xml:space="preserve">[[Պատկեր:Womanpower logo.jpg|մինի|Ֆեմինիստական շարժման խորհրդանիշը, որ կը ներկայացնէ բռունցք մը՝ (պայքարի եւ արդարութեան նշան) նկարուած Վեներայի հայելիին վրայ (կնոջ խորհրդանիշ)։ Մանիշակագոյնը ֆեմինիզմի աւանդական գոյնն է]]

'''Ֆեմինիզմ''' ([[Ֆրանսերէն|ֆր]].՝ féminisme, [[Լատիներէն|լատ]].՝ femina - կին), քաղաքական եւ ընկերային շարժումներու եւ գաղափարախօսութիւններու ամբողջութիւն մըն է, որ ունի մէկ ընդհանուր նպատակ՝ սեռերու համար սահմանել, զարգացնել եւ հասնիլ հաւասար քաղաքական, տնտեսական, մշակութային, անձնական եւ ընկերային իրաւունքներու&lt;ref name=&quot;Hawkesworth&quot;&gt;{{Cite book |last=Hawkesworth | first=Mary E.|title=Globalization and Feminist Activism |url=https://archive.org/details/globalizationfem0000hawk |year=2006|publisher=Rowman &amp; Littlefield |pages=[https://archive.org/details/globalizationfem0000hawk/page/n25 25]–27 |isbn=9780742537835}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Beasley&quot;&gt;{{Cite book |last=Beasley |first=Chris |title=What is Feminism? |year=1999|publisher=Sage |location=New York |pages=3–11 |isbn=9780761963356}}&lt;/ref&gt;: 

Ֆեմինիզմը կը պայքարէր՝ վերացնելու կիներու շահագործումը, տղամարդու բացարձակ իշխանութիւնը, կնոջ լուսանցքային դեր վերապահող կարծրատիպերն ու վերջապէս ստեղծելու այնպիսի միջավայր մը, ուր կին արարածը կը վայելէ հաւասարութիւն, ազատութիւն եւ արդարութիւն` ներգրաւուելով քաղաքական թէ հասարակական տարբեր ոլորտներու մէջ&lt;ref&gt;[https://www.aztagdaily.com/archives/231543 Ֆեմինիզմը]&lt;/ref&gt;:

Ֆեմինիզմը կրնայ նաեւ համարուիլ գործունեայ քաղաքականութեան ջատագովութիւն մը, որ կը պայքարի կնոջ միայն վերարտադրողական կարողութիւն ունենալուն, ընտանեկան բռնութեան, սեռային ոտնձգութիւններուն եւ սեռական խտրականութեան դէմ: Կը պայքարի նաեւ՝ կանանց ընտրական իրաւունքի, աշխատելու իրաւունքի, աշխատավայրէն ներս հաւասար իրաւունքներու եւ հաւասարաչափ վարձատրութեան, սեփականութիւն ունենալու, կրթութիւն ստանալու, պայմանագիրներ կնքելու եւ ամուսնութեան մէջ հաւասար իրաւունքներ ունենալու համար։

=== Պատմութիւն ===
[[Պատկեր:Charles Fourier (by Hans F. Helmolt).jpg|մինի|Շարլ Ֆուրիէ, «François Marie Charles Fourier»|256x256փքս]]
[[Պատկեր:Feminist Suffrage Parade in New York City, 1912.jpeg|ձախից|մինի|250x250փքս|Կանանց ընտրական իրաւունքի շքերթ, Նիւ Եորք, 6 Մայիս 1912։]]
Շարլ Ֆուրիէ ({{lang-fr|Charles Fourier}}) [[ֆրանսա]]&lt;nowiki/&gt;ցի ընկերվարական [[փիլիսոփայ]] մըն էր։ Ան կը համարուի «féminisme» բառը ստեղծողը (1837): ''Féminisme'' (''feminism'') եւ ''féministe'' (''feminist'') արտայայտութիւնները առաջին անգամ օգտագործուած են՝ [[Ֆրանսա]]&lt;nowiki/&gt;յի եւ [[Հոլանտա]]&lt;nowiki/&gt;յի մէջ՝ 1872-ին, [[Անգլիա|Անգլիոյ]] մէջ՝ 1890-ին եւ [[ԱՄՆ|Ամերիկայի]] մէջ՝ 1910-ն&lt;ref&gt;{{cite journal|last=Goldstein|first=Leslie F.|year=1982|title=Early Feminist Themes in French Utopian Socialism: The St.-Simonians and Fourier|journal=Journal of the History of Ideas|volume=43|issue=1|pages=91–108|doi=10.2307/2709162|jstor=2709162}}&lt;/ref&gt;:

Իգական սեռի իրաւունքներու ջատագովները տարբեր նպատակներ կը հետապնդեն: Ամենամեծ արեւմտեան պատմաբանները՝ իգական սեռի իրաւունքներու ջատագովները, կը պնդեն, որ բոլոր այն շարժումները, որոնք կը հետապնդեն կանանց իրաւունքներու պաշտպանութիւնը, պէտք է ֆեմինիստական համարուին, նոյնիսկ եթէ անոնք չեն (կամ չէին) կիրարկեր այդ եզրը&lt;ref name=&quot;spender&quot;&gt;{{cite book |last=Spender |first=Dale |title=There's Always Been a Women's Movement this Century |url=https://archive.org/details/theresalwaysbeen00spenrich |publisher=Pandora Press |location=London |year=1983 |pages=[https://archive.org/details/theresalwaysbeen00spenrich/page/n10 1]–200}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book |last=Lerner |first=Gerda |title=The Creation of Feminist Consciousness From the Middle Ages to Eighteen-seventy |url=https://archive.org/details/creationoffemini02lern |publisher=Oxford University Press |year=1993 | pages=[https://archive.org/details/creationoffemini02lern/page/n18 1]–20}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;walters&quot;&gt;{{cite book |last=Walters |first=Margaret |title=Feminism: A very short introduction |url=https://archive.org/details/feminismveryshor00walt_884 |publisher=Oxford University |year=2005 |isbn=0-19-280510-X |pages=[https://archive.org/details/feminismveryshor00walt_884/page/n11 1]–176}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;kinnaird&quot;&gt;{{cite book |last1=Kinnaird |first1=Joan |first2=Mary |last2=Astell |chapter=Inspired by ideas (1668–1731) |editor1-last=Spender |editor1-first=Dale |title=There's always been a women's movement |url=https://archive.org/details/theresalwaysbeen00spenrich |publisher=Pandora Press |location=London |year=1983 |pages=[https://archive.org/details/theresalwaysbeen00spenrich/page/29 29]–}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://plato.stanford.edu/entries/feminism-femhist/index.html |last=Witt |first=Charlotte |title=Feminist History of Philosophy |work=Stanford Encyclopedia of Philosophy |year=2006 |accessdate=23 Յունուարի, 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;taylor&quot;&gt;{{cite journal |first1=Ann Taylor |last1=Allen |year=1999 |title=Feminism, Social Science, and the Meanings of Modernity: The Debate on the Origin of the Family in Europe and the United States, 1860–1914 |journal=The American Historical Review |volume=104 |issue=4 |pages=1085–113 |jstor=2649562 |pmid=19291893 |doi=10.1086/ahr/104.4.1085}}&lt;/ref&gt;: Ուրիշ պատմաբաններ ալ կ'ըսեն, թէ եզրը պէտք է վերագրուի արդի ֆեմինիստական շարժման եւ անոր ժառանգորդներուն։ Ուստի, անոնք կը գործածեն ''protofeminist'' բառը, նկարագրելու վաղ ժամանակաշրջանի շարժումները&lt;ref name=&quot;botting-houser&quot;&gt;{{cite journal |first1=Eileen Hunt |last1=Botting |first2=Sarah L. |last2=Houser |year=2006 |title='Drawing the Line of Equality': Hannah Mather Crocker on Women's Rights |journal=The American Political Science Review |volume=100 |issue=2 |pages=265–78 |jstor=27644349 |doi=10.1017/S0003055406062150}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://digitalcommons.tacoma.uw.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1016&amp;context=gh_theses ''Protofeminist'', Jody A. Dammann-Matthews․ 2014, «''The Oxford English Dictionary defines Feminism: “As an adjective; of, relating to, or advocating the rights and equality of women, or as a noun, Feminist; an advocate or supporter of the rights and equality of women.”(OED, 2014) Proto means before, so proto-feminism would be used when defining women who had these ...''»]&lt;/ref&gt;:

=== Ալիքներ ===
Արեւմտեան Ֆեմինիզմի պատմութիւնը բաժնուած է չորս «ալիքներու»: Առաջինը կը ներառէ կանանց ընտրական իրաւունքը (Թ.- Ի. դարեր): Երկրորդ ալիքը կը սկսի 1960-ականներուն, երբ կիները կ'ունենան օրինական եւ հասարակական հաւասարութիւն: 1992-ին, երրորդ ալիքը կը յայտնուի, որ կը նկարագրուի անհատականութեան եւ կիներու իրաւունքներու գաղափարախօսութեան պայքարով: Չորրորդ ալիքը՝ 2012-ին, սեռային ոտնձգութիւններուն դէմ պայքարն է․ կը նկարագրուի նաեւ իբրեւ ''Me Too'' շարժում&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;[https://web.archive.org/web/20100207064056/http://archive.enet.gr/online/online_text/c=113,dt=11.03.2009,id=12074916 Էլեֆթերոդիփիա թերթ, ''Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία'' ΒΙΚΗ ΤΣΙΩΡΟΥ, 11/03/2009{{ref-el}}]&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;[https://www.theguardian.com/world/2017/oct/20/women-worldwide-use-hashtag-metoo-against-sexual-harassment ''Me Too'' շարժումը, The Guardian թերթ, 20-10-2017] {{ref-en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20171017232531/https://www.bostonglobe.com/lifestyle/2017/10/17/alyssa-milano-credits-activist-tarana-burke-with-founding-metoo-movement-years-ago/o2Jv29v6ljObkKPTPB9KGP/story.html The Boston Globe թերթ, Guerra, Cristela 10-10-2017] {{ref-en}}&lt;/ref&gt;: 

=== Ի. եւ Թ. դարեր ===
'''Առաջին Ալիք'''[[Պատկեր:Emmeline Pankhurst, seated (1913).jpg|մինի|Էմմէլին Փենքհարսթ (Emmeline Pankhurst) (1913)]]
Առաջին ալիքը տեղի կ'ունենայ Թ.- Ի. դարերուն: Անգլիա եւ Ամերիկա կը պաշտպանեն կնոջ եւ մարդու միջեւ հաւասար ըլլալու գաղափարը ամուսնութեան մէջ: 

1839-ին Անգլիոյ մէջ նոր շարժում մը կը սկսի, որ կը կոչուի «''Custody of Infants»'': Անիկա կը միտի ապահովել կանանց իրաւունքը իրենց երեխաներուն հետ («Նորածիններու խնամակալութիւնը»), ըստ որուն առաջին անգամ կիներուն թոյլ կը տրուի իրենց երեխաներուն հանդէպ խնամակալութեան իրաւունք ունենալ&lt;ref&gt;{{cite book|url=https://archive.org/details/untiltheyareseve00wroa|title=Until They Are Seven, The Origins of Women's Legal Rights|last=Wroath|first=John|publisher=Waterside Press|year=1998|isbn=1 872 870 57 0}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book|title=Lord Melbourne, 1779–1848|last=Mitchell|first=L. G.|publisher=Oxford University Press|year=1997|isbn=}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book|url=https://archive.org/details/bub_gb_FJBpAAAAMAAJ|title=The Life of the Honourable Mrs. Norton|last=Perkins|first=Jane Gray|publisher=John Murray|year=1909|isbn=}}&lt;/ref&gt;: Աւելի ուշ, դարձեալ Անգլիոյ մէջ, 1870-1882 թուականներուն, այլ շարժում մը կը սկսի, որ կը կոչուի «''Married Women's Property''»: Այս շարժումը նաեւ կը յայտնուի հարաւային Ուելսի մէջ 1889-ին, իսկ [[Աւստրալիա|Աւստրալիոյ]] միւս գաղութները 1890-1897 թուականներու ընթացքին&lt;ref name=&quot;NoTurningBack464&quot;&gt;{{cite book|url=https://archive.org/details/noturningbackhis00free|title=No Turning Back: The History of Feminism and the Future of Women|author=Freedman, Estelle B.|publisher=Ballantine Books|year=2003|isbn=0-345-45053-1|page=464}}&lt;/ref&gt;: 

ԺԹ. դարը կը կեդրոնանայ քաղաքական զօրութեան եւ աւելի ճիշդ կանանց ընտրական իրաւունքին վրայ, թէեւ ուրիշ իգական սեռի իրաւունքներու ջատագովները կը զբաղէին նաեւ կանանց սեռային, վերարտադրողական եւ տնտեսական իրաւունքներով: 

Կանանց ընտրական իրաւունքին համար մղուող պայքարը Բրիտանական Աւստրալասիական գաղութներուն մէջ կը սկսի ԺԹ. դարու վերջը, [[Նոր Զելանտա]]&lt;nowiki/&gt;յի ինքնավար գաղութներուն մէջ, 1893-ին կանանց ընտրական իրաւունքի ընդունմամբ, իսկ Հարաւային Աւստրալիոյ մէջ 1895-ին՝ կանանց թոյլ տալով մասնակցելու ընտրութիւններուն եւ իրենց թեկնածութեան առաջադրման խորհրդարանական պաշտօններու։ Այս բոլորին կը յաջորդէ 1902-ին [[Աւստրալիա|Աւստրալիոյ]] մէջ Կանանց ընտրական իրաւունքի ընդունումը&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.elections.org.nz/votes-women|title=Votes for Women Electoral Commission|date=ապրիլի 13, 2005|publisher=Elections New Zealand|accessdate=31 Մարտ, 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.aec.gov.au/Elections/Australian_Electoral_History/wright.htm|title=Women and the right to vote in Australia|date=28 Յունուարի, 2011|publisher=Australian Electoral Commission|accessdate=26 Ապրիլի, 2013}}&lt;/ref&gt;:

1918-ի շարժումը կանանց ընտրական իրաւունք կու տայ, բայց պէտք էր, որ անոնք 30 տարեկանէն աւելի ըլլային: Անոնք կը ստանան նաեւ սեփականութիւն ունենալու իրաւունք։

1928-ին վերոնշեալ օրէնքը փոփոխութեան կ'ենթարկուի եւ ընտրական տարիք կը ճշդուի՝ 21-ը &lt;ref name=&quot;Phillips&quot;&gt;{{cite book|url=https://archive.org/details/ascentofwomanhis0000phil|title=The Ascent of Woman: A History of the Suffragette Movement and the Ideas Behind it|author=Phillips, Melanie|publisher=Abacus|year=2004|isbn=978-0-349-11660-0|location=London|pages=[https://archive.org/details/ascentofwomanhis0000phil/page/n1 1]–370}}&lt;/ref&gt;։ Էմմէլին Փենքհարսթ, Անգլիոյ ամենագործօն քաղաքականութեան ջատագովը կը դառնայ: Ան կը հաստատէ, թէ ինք փոխած է կնոջ բնատիպը հասարակութեան մէջ:

=== Ի. դարու կէս ===

==== ''Երկրորդ Ալիք'' ====
[[Պատկեր:Photograph_of_American_Women_Replacing_Men_Fighting_in_Europe_-_NARA_-_535769.tif|մինի|Եւրոպայի մէջ ամերիկացի կանայք կը փոխարինեն արական սեռին պատերազմի ընթացքին, 1945]]
Ի. դարու կէսերուն եւրոպական շարք մը երկիրներու մէջ կանայք զրկուած էին որոշ կարեւոր իրաւունքներէն։ Այս երկիրներուն մէջ ֆեմինիստները կը շարունակէին պայքարիլ ընտրական իրաւունքի ձեռքբերման համար։ Զուիցերիոյ կանայք դաշնային ընտրութիւններուն մասնակցելու իրաւունք ստացած են 1971-ին&lt;ref name=&quot;switzerland-chronology&quot;&gt;{{cite web|url=http://history-switzerland.geschichte-schweiz.ch/chronology-womens-right-vote-switzerland.html|title=The Long Way to Women's Right to Vote in Switzerland: a Chronology|publisher=History-switzerland.geschichte-schweiz.ch|accessdate=2011-01-08}}&lt;/ref&gt;, սակայն  Ափենզել Ինըր Ռոտըն (Appenzell Inner Rhoden) գաւառակի կանայք տեղական հարցերուն վերաբերող ընտրութիւններուն մասնակցելու իրաւունք կը ստանան միայն 1991-ին, երբ Զուիցերիական Դաշնային Գերագոյն դատարանը կը պարտադրէ գաւառակին ընդունելու օրէնքը&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.un.org/News/Press/docs/2003/WOM1373.doc.htm|title=United Nations press release of a meeting of the Committee on the Elimination of Discrimination against Women (CEDAW), issued on 14 January 2003|publisher=Un.org|accessdate=2011-09-02}}&lt;/ref&gt;։ Լիխտենշտայնի մէջ կանայք ընտրութեան իրաւունք ձեռք կը բերեն 1984-ի հանրաքուէի իբրեւ արդիւնք։ Նախորդ երեք հանրաքուէները՝ 1968, 1971 եւ 1973 թուականներուն կը ձախողեցնեն իրաւունքի ամրագրումը։

Ֆեմինիստները կը շարունակէին պայքարիլ «Ընտանիքի մասին» օրէնքին համար, որ ամուսիններուն  իրենց կանանց նկատմամբ վերահսկման իրաւունք կու տար։ Օրինակ, Ֆրանսայի մէջ ամուսնացած կանայք իրաւունք չունէին աշխատելու առանց իրենց ամուսիններուն թույլտուութեան մինչեւ 1965&lt;ref name=&quot;Guillaumin&quot;&gt;{{cite book|title=Racism, Sexism, Power, and Ideology|last=Guillaumin|first=Colette|year=1994|pages=193–95}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Meltzer&quot;&gt;{{cite book|url=https://archive.org/details/hotpropertystake00melt|title=Hot Property: The Stakes and Claims of Literary Originality|last=Meltzer|first=Françoise|year=1995|page=[https://archive.org/details/hotpropertystake00melt/page/88 88]}}&lt;/ref&gt;։ Ֆեմինիստները նաեւ կ'աշխատէին վերացնել «ամուսնական ազատութիւնը» բռնաբարութեան օրէնքներուն մէջ, որոնց համաձայն ամուսինները չէին դատապարտուեր իրենց կիները բռնաբարելու համար&lt;ref name=&quot;Allison&quot;&gt;{{cite book|title=Rape: The Misunderstood Crime|last=Allison|first=Julie A.|year=1995|page=89}}&lt;/ref&gt;։ Ամուսնական յարաբերութիւններուն մէջ բռնաբարութիւնը քրէականացնող նախորդ փորձերը ձախողած էին&lt;ref name=&quot;Bland&quot;&gt;{{cite book|url=https://books.google.am/?id=Cl8nLdfgz1IC&amp;printsec=frontcover#v=onepage&amp;q&amp;f=false|title=Banishing the Beast: Feminism, Sex and Morality|last=Bland|first=Lucy|year=2002|isbn=9781860646812|pages=135–49|accessdate=August 25, 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal|issn=1040-0656|volume=7|issue=3|pages=54–68 [60]|last=Palczewski|first=Catherine Helen|title=Voltairine de Cleyre: Sexual Slavery and Sexual Pleasure in the Nineteenth Century|journal=NWSA Journal|date=1995-10-01|jstor=4316402}}&lt;/ref&gt;։ Հակառակ անոր, որ արարքի քրէականացումը արեւմտեան երկիրներու մեծ մասին մէջ կ'ընդունուի մէկ դար ետք, անպատժելի է աշխարհի զանազան այլ երկիրներու մէջ&lt;ref&gt;{{cite book|title=Understanding Violence Against Women|last1=Crowell|first1=Nancy A.|last2=Burgess|first2=Ann W.|year=1997|page=127}}&lt;/ref&gt;։

=== Ի. դարու վերջը եւ Ի. դարու սկիզբը ===

==== ''Երրորդ ալիք'' ====
[[Պատկեր:Lozu_mont_oct8_bellhooooooooks.png|link=https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Lozu_mont_oct8_bellhooooooooks.png|աջից|մինի|180x180փքս|Ֆեմինիստ, գրող  եւ գործունեայ անձ՝ Պելլ Հուքս (ծն. 1952)]]
1990-ական թուականներու սկիզբը [[Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ|ԱՄՆ]]-ի մէջ կը սկսի «երրորդ ալիքը» իբրեւ «երկրորդ ալիքի» ձախողութիւններուն պատասխան  եւ ըննդէմ անոր նախաձեռնութիւններուն  եւ շարժումներուն։ «Երրորդ ալիք»ին ֆեմինիզմը կը տարբերի «երկրորդ ալիք»էն սեռականութեան վերաբերող հարցերով` մարտահրաւէրի կանչելով իգական [[սեռականութիւն]]&lt;nowiki/&gt;ը նշելով իբրեւ կանանց հզօրացում&lt;ref name=&quot;Douglas&quot;&gt;{{Cite book|title=Cultural Strategy: Using Innovative Ideologies to Build Breakthrough Brands|last=Douglas|first=Holt, Cameron|year=2010|isbn=978-0-19-958740-7|Oxford University Press}}&lt;/ref&gt;։

«Երրորդ ալիք»ին ֆեմինիզմը կը փորձէ նաեւ խուսափիլ «երկրորդ ալիք»ին՝ կանացիութեան վերաբերող նիւթապաշտական սահմանումէն, ուր կը գերակշռէ միջին դասէն բարձր սպիտակամորթ կանանց կենսափորձը։&lt;ref name=&quot;NoTurningBack4642&quot;&gt;{{cite book|url=https://archive.org/details/noturningbackhis00free|title=No Turning Back : The History of Feminism and the Future of Women|author=Freedman, Estelle B.|publisher=Ballantine Books|year=2003|isbn=0-345-45053-1|page=464}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Henry&quot;&gt;{{cite book|url=https://archive.org/details/notmymotherssist00henr_204|title=Not my mother's sister: generational conflict and third-wave feminism|last=Henry|first=Astrid|publisher=Indiana University Press|year=2004|isbn=978-0-253-21713-4|location=Bloomington|pages=[https://archive.org/details/notmymotherssist00henr_204/page/n15 1]–288}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Gillis&quot;&gt;{{cite book|title=Third wave feminism: a critical exploration|last1=Gillis|first1=Stacy|last2=Howie|first2=Gillian|last3=Munford|first3=Rebecca|publisher=Palgrave Macmillan|year=2007|isbn=978-0-230-52174-2|location=Basingstoke|pages=xxviii, 275–76}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Faludi&quot;&gt;{{cite book|title=Backlash: the undeclared war against women|last=Faludi|first=Susan|publisher=Vintage|year=1992|isbn=978-0-09-922271-2|location=London|authorlink=Susan Faludi}}{{page needed|date=October 2012}}&lt;/ref&gt;: 

«Երկրորդ ալիք»ին ֆեմինիստական շարժման առաջնորդները, ինչպէս՝ Կլորիա Անզալտուա, Պելլ Հուսք, Շելա Սանտովալ, Շորի Մորական, Օտրի Լորտ, Մաքսին Հոնկ Քինկսթոն եւ շարք մը այլ ոչ սպիտակամորթ ֆեմինիստներ, կը փորձէին ֆեմինիստական շրջանակներուն մէջ բանակցիլ ցեղային հարցերու շուրջ&lt;ref name=&quot;Gillis&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Walker&quot;&gt;{{Cite book|title=In Search of Our Mothers' Gardens: Womanist Prose, p. 397|last=Walker|first=Alice|year=1983|isbn=ISBN 0-15-144525-7}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Heywood&quot;&gt;{{cite book|title=Third Wave Agenda: Being Feminist, Doing Feminism|last1=Leslie|first1=Heywood|last2=Drake|first2=Jennifer|publisher=University of Minnesota Press|year=1997|isbn=0-8166-3005-4|location=Minneapolis}}{{page needed|date=October 2012}}&lt;/ref&gt;։ «Երրորդ ալիք»ն ֆեմինիզմը կը ներառէր նաեւ ներքին բանավէճեր «տարաձայնային ֆեմինիստներ»ու միջեւ, որոնք կը հաւատան, որ սեռերու միջեւ կան էական տարբերութիւններ, եւ անոնց, որոնք հաւատացած են, որ սեռերու միջեւ չկան բնորոշ տարբերութիւններ, եւ կը պնդեն, որ սեռական դերերը պայմանաւորուած են ընկերային հանգամանքներով&lt;ref name=&quot;Gilligan&quot;&gt;{{cite book|url=https://archive.org/details/indifferentvoic000gill|title=In a different voice: psychological theory and women's development|last=Gilligan|first=Carol|publisher=Harvard University Press|year=1993|isbn=0-674-44544-9|location=Cambridge, Mass.|page=[https://archive.org/details/indifferentvoic000gill/page/184 184]|authorlink=Carol Gilligan}}&lt;/ref&gt;։
==== Քլարա Ցեթքինի գաղափարախօսութիւնը  ====
ԺԹ. դարու վերջաւորութեան եւ Ի. դարու սկզբնաւորութեան ֆեմինիստական շարժումին մէջ կար քաղքենիական ուղղութիւն մը, որ կիներու իրաւունքները կը սահմանափակէր միայն ու միայն քաղքենի դասակարգի կիներուն ընտրելու եւ ընտրուելու իրաւունք շնորհելու երեւոյթին մէջ` առանց անդրադառնալու կիներու դիմագրաւած ընկերային թէ քաղաքական միւս հարցերուն: Ընկերվարական ֆեմինիզմի տեսութիւնը հակադրելով քաղքենիական ֆեմինիզմի տեսութեան` գերմանացի Քլարա Ցեթքին 
(Clara Zetkin) եւ իրեն համախոհ ընկերվարական մտածողներ կու գան այն եզրակացութեան, որ կայ կիներու ազատագրումի հարց` իբրեւ մէկ բաժինը աշխատաւոր մարդուն ազատագրման (ընկերային-տնտեսական, դասակարգային ազատագրում): Չի բաւեր միայն քաղաքական իրաւունքներ տալ սակաւաթիւ կիներու, որոնք կը պատկանին հարուստ դասակարգին, այլ անհրաժեշտ է կնոջական իրաւունքներուն մօտենալ համապարփակ հասկացողութեամբ` սկսելով աշխատանքային պայմաններուն բարելաւման համար պայքարէն մինչեւ ընկերութեան մէջ արմատացած կարծրատիպերուն քանդումը:
Ընկերվարական ֆեմինիստները մանաւանդ շեշտը կը դնեն հայրիշխանական դրսեւորումներուն դէմ պայքարին եւ ազատ սիրոյ գաղափարին վրայ:
Ինք` Քլարա Ցեթքին, մեկնելով ազատ սիրոյ գաղափարի արմատական սկզբունքէն, թէեւ համակրական ու սիրոյ կապ ունեցած է տղամարդու մը հետ, որդեգրած է անոր մականունը, անկէ երկու զաւակ ունեցած է ու հետը ապրած եւ պայքարած, բայց երբեք պաշտօնապէս չէ ամուսնացած անոր հետ` մերժելով ընտանիքի հաստատութեան գաղափարը:

Քլարա Ցեթքին կը նշէ, որ աշխատավարձի համար տունէն դուրս աշխատիլը կը մեծցնէ կնոջ անկախութեան շրջագիծը, ինչ որ ազատութեան նախապայմաններէն մէկն է, սակայն անպայմանօրէն չի նշանակեր այդ ազատութեան իրականացումը, որովհետեւ այդպիսով թէեւ աշխատաւոր դասակարգին մէջ կիները տնտեսական անկախութիւն ձեռք կը ձգեն, բայց տակաւին իբրեւ անհատներ չեն ունենար լիարժէքօրէն ապրելու կարելիութիւն, որովհետեւ կը ստանան միայն դրամատիրական արտադրութեան սեղանէն ինկած փշրանքները: Հետեւաբար աշխատաւոր դասակարգին մէջ կիներու պայքարը` իրենց ազատագրումին համար, երբեք ուղղուած չէ նոյն դասակարգէն տղամարդոց դէմ, ինչպէս որ քաղքենիական հասարակութեան մէջ քաղքենի կնոջ պայքարը ուղղուած կ՛ըլլայ քաղքենի տղամարդուն դէմ: Կիներու պայքարին վերջնական նպատակը, ըստ Քլարա Ցեթքինի, աշխատաւոր դասակարգին կողմէ քաղաքական իշխանութիւնը ձեռք ձգելն է` ուս ուսի պայքարելով աշխատաւոր տղամարդուն կողքին` դրամատիրական հասարակարգին դէմ: Նոյնիսկ եթէ կիները ձեռք ձգեն քաղաքական հաւասարութիւնը, ասիկա գոյութիւն ունեցող իրականութենէն ոչինչ պիտի փոխէ, որովհետեւ պիտի շարունակուի աշխատաւոր կնոջ շահագործումը` յար եւ նման աշխատաւոր տղամարդուն շահագործման&lt;ref&gt;[https://www.aztagdaily.com/archives/230481 Քլարա Ցեթքինի գաղափարախօսութիւնը]&lt;/ref&gt;:

Ըստ Քլարա Ցեթքինի, աշխատաւոր կիները պէտք չէ իրենց պայքարը սահմանափակեն քաղաքական մասնակի պահանջներու ներկայացումով, ինչպիսին էր ընտրելու իրաւունքը: Անոնք պէտք է պայքարին աշխատելու իրաւունք ձեռք ձգելու, աշխատավարձի հաւասարութեան, երեխաներու հոգատարութեան համար վճարուած արձակուրդի, կրթութեան իրաւունքին եւ այլ իրաւունքներու համար ալ: Կնոջական պայքարը դժուար է, կ'ենթադրէ շատ աշխատանք եւ հսկայական զոհողութիւններ.
{{քաղուածք|Սակայն այս զոհողութիւնները անպայմանօրէն պիտի պտղաբերեն: Աշխատաւոր դասակարգը չի կրնար իր նպատակներուն հասնիլ, բացի եթէ իր բոլոր զաւակները միասնաբար պայքարին` առանց սեռերու միջեւ խտրականութեան: Աշխատաւոր կիներու հսկայ զանգուածներուն մասնակցութիւնը աշխատաւորութեան ազատագրութեան պայքարին, նախապայմաններէն մէկն է ընկերվարութեան գաղափարախօսութեան յաղթանակին եւ ընկերվարական հասարակութեան կերտման»:|Քլարա Ցեթքին}}
{{քաղուածք|Միայն ընկերվարական հասարակութիւնը պիտի լուծէ այն տագնապը, որ յառաջացած է կիներուն աշխատանքային գործունէութեան պատճառով: Անգամ մը, որ ընտանիքը այլեւս կը դադրի գոյութիւն ունենալէ իբրեւ տնտեսական կառոյց, եւ անոր կու գայ փոխարինելու ընտանիքին համար տարբեր հասկացողութիւն մը` իբրեւ բարոյական կառոյց, այն ժամանակ միայն կինը պիտի դառնայ հաւասարապէս ստեղծագործ, հաւասարապէս նպատակասլաց, յառաջադէմ ընկերակիցը իր ամուսնոյն, իր անհատականութիւնը պիտի ծաղկի, միեւնոյն ժամանակ ան ըստ կարելւոյն ամէնէն բարձր մակարդակի վրայ պիտի իրագործէ իր առաքելութիւնը իբրեւ կին եւ մայր:|Քլարա Ցեթքին}}
=== Տեղափոխութիւններ եւ գաղափարախօսութիւն ===
''Ֆեմինիզմի շարժումներ եւ գաղափարախօսութիւններ''

==== Քաղաքական շարժումներ ====
Ֆեմինիզմ  գաղափարին արմատները յառաջացած են քաղաքական հակումներէ, ինչպէս նաեւ ազատականութեան, պահպանողականութեան եւ կամ բնութեան վրայ կեդրոնացումէն:
[[Պատկեր:Woman-power emblem.svg|մինի|205x205փքս|'''''«Venus նշան»''''']]
Ֆեմինիզմի ազատ հաւատացեալները կը փնտռեն հաւասարութիւն կանանց եւ մարդոց միջեւ, քաղաքական եւ օրինական բարեկարգութիւնը, առանց խանգարելու միաբանութիւնը: Catherine Rottenberg կը նշէ, որ Ֆեմինիզմի նոր պրակը՝ հաւատացեալները ազատօրէն կ'առաջնորդէ, ինչ որ չի հաւաքականացներ եւ կ'անջատէ անհաւասարութենէն: Այսպէս ան կը փաստէ, որ «Ֆեմինիզմի ազատ հաւատացեալները» (Liberal Feminism) չեն կրնար միօրինակ քննարկել մարդոց իշխանութիւնը, ուժը եւ առանձնաշնորհումը:

Արմատական Ֆեմինիզմը (Radical feminism) կը քննադատէ արական դրամատէր նուիրապետութիւնը՝ անոնք իբրեւ կանանց ապագան որոնող։ Ազատամիտ Ֆեմինիզմը կ'ըմբռնէ մարդոց իբրեւ սեփականատէր եւ կ'անուանէ ազատութեան հարկադրիչ միջամտութիւն: Իգական սեռի իրաւունքներու ուրիշ ջատագովներ կը քննադատեն հերձուած Ֆեմինիզմը իբրեւ «sexist»: Բնապաշտ ֆեմինիզմները Ecofeminists կ'ըսեն թէ՝ այր մարդոց (men) հսկողութիւնը պատասխանատու է կանանց կեղեքման: Այս շարժումը քննադատուած է, որ շատ կը կեդրոնանայ կիներու եւ բնութեան միջեւ խորհրդաւոր (mystical) կապին:

== Փոսթ ֆեմինիզմ ==
Փոսթ ֆեմինիզմ եզրը կը կիրարկէ նկարագրելու համար ֆեմինիզմին վերաբերող այն տեսակէտերը, որոնք ի յայտ եկած են 1980-ական թուականներէն սկսեալ։ Հակաֆեմինիստ չըլլալով հանդերձ՝ փոսթֆեմինիստները հաւատացած են, որ կանայք «երկրորդ ալիք»ի նպատակներուն հասած են։ Եզրը առաջին անգամ օգտագործուած էր նկարագրելու «երկրորդ ալիք»ի ֆեմինիզմին դէմ ուղղուած ճնշումը։ Սակայն այսօր փոսթ ֆեմինիզմը դարձած է շարք մը այնպիսի տեսութիւններու պիտակը, որոնք քննադատօրէն կը մօտենան ֆեմինիստական նախորդ ճառախօսութիւններուն եւ կը ներառեն «երկրորդ ալիք»ին գաղափարները&lt;ref name=&quot;Wright2000&quot;&gt;{{cite book|title=Lacan and Postfeminism (Postmodern Encounters)|last=Wright|first=Elizabeth|publisher=Totem Books|year=2000|isbn=1-84046-182-9}}&lt;/ref&gt;։ Այլ փոսթֆեմինիստներ կը կարծեն, որ ֆեմինիզմը այլեւս չի համապատասխաներ արդի հասարակութեան&lt;ref&gt;{{cite book|url=https://archive.org/details/feminismwithoutw00modl|title=Feminism without women: culture and criticism in a 'postfeminist' age|last=Modleski|first=Tania|publisher=Routledge|year=1991|isbn=0-415-90416-1|location=New York|page=[https://archive.org/details/feminismwithoutw00modl/page/188 188]}}&lt;/ref&gt;։ Ամերիկացի գրող, փրոֆ. Ամելիա Ճոնս կը գրէ, որ 1980-ական եւ 1990-ական թուականներուն յայտնուած փոսթֆեմինիստական հատուածները «երկրորդ ալիք»ին ֆեմինիզմը կը նկարագրէին իբրեւ միասնականութիւն&lt;ref&gt;{{cite book|title=New Feminist Criticism: Art, Identity, Action|last=Jones|first=Amelia|publisher=HarperCollins|year=1994|editor1-last=Frueh|editor1-first=Joana|location=New York|pages=16–41, 20|chapter=Postfeminism, Feminist Pleasures, and Embodied Theories of Art|editor2-last=Langer|editor2-first=Cassandra L.|editor3-last=Raven|editor3-first=Arlene}}&lt;/ref&gt;։ Փրոֆ. Տորոսի Ճէյն (Dorothy Jane) կը նշէ. «շատ ֆեմինիստներ կ'արտայայտեն իրենց անհանգստութիւնը առ այն, որ իրաւունքներու եւ հաւասարութեան վերաբերող շարք մը դատողութիւններ այժմ կը կիրարկուին ֆեմինիստներուն դէմ»&lt;ref&gt;Chunn, D. (2007). &quot;Take it easy girls&quot;: Feminism, equality, and social change in the media. In D. Chunn, S. Boyd, &amp; H. Lessard (Eds.), Reaction and resistance: Feminism, law, and social change (pp. 31). Vancouver, BC: UBC Press.&lt;/ref&gt;։

== Տեսութիւն ==
[[Պատկեր:Articles by and photo of Charlotte Perkins Gilman in 1916.jpg|մինի|ձախից]]
==== Նիւթապաշտ գաղափարախօսութիւնները ====
Ռոզմարի Հենեսի (Rosemary Hennessy) եւ Քրիս Ինկրահամ (Chrys Ingraham) կը նշեն, թէ Ֆեմինիզմի նիւթապաշտ ձեւերը ծագում կ'առնեն արեւմտեան Marxist շրջանակներէն եւ ներշնչած են ուրիշ եւ տարբեր շարժումներ։ Marxist ֆեմինիստները կը փաստեն, թէ դրամատիրութիւնը մեղաւոր է կանանց կեղեքման համար եւ կնոջ զանազանման առօրեայ կեանքին մէջ: Ընկերվարական Ֆեմինիզմը կը զանազանուի Marxist ֆեմինիզմէն․ կը վիճի, թէ կանանց ազատագրումը կրնայ յաջողիլ միայն երբ ան կ'աշխատի, որ վերջ դնէ կնոջ կեղեքման պատճառ եղող տնտեսական եւ մշակութային աղբիւրներուն: Անիշխանական ֆեմինիստները (Anarcha-feminists) կը կարծեն, թէ այս ձեւի տուայտանքը եւ պարտադիր անիշխանութիւնը նաեւ կը պայքարի տղամարդոց պատրիարքութեան դէմ:

==== «Սեւ» եւ յետգաղութային գաղափարախօսութիւնները (postcolonial ideologies) ====
[[Պատկեր:Photograph of American Women Replacing Men Fighting in Europe - NARA - 535769.tif|մինի|աջից|Ամերիկացի կիներ կը փոխարինեն արական սեռին՝ կռուելու Եւրոպայի մէջ]]:
Սարա Ահմետ (Sara Ahmed) կը նշէ, թէ Սեւ եւ յետգաղութային Postcolonial Ֆեմինիզմը մարտահրաւէր մըն է «արեւմտեան Ֆեմինիզմի մտածումներուն քանի մը առաջադրանքներով»: 

Պատմութեան ընթացքին արեւմտեան Եւրոպայի եւ հիւսիսային Ամերիկայի Ֆեմինիստ շարժումները եւ անոնց տեսական զարգացումը «ճերմակամորթ» կիները կը կառավարեն: Այս հակումը կ'արագանայ 1960-ին քաղաքային իրաւունքներու շարժման հետ զուգահեռ․ Ամերիկայի եւ Ափրիկէի, Քարիպեան (Caribbean) կղզիներու, լատին Ամերիկայի եւ Ասիոյ հարաւ արեւելքի մէջ եւրոպական գաղթօճախներու տկարացման:

Տարբեր ազգերու եւ կամ ցեղերու կիներ առաջադրած են տարբեր Ֆեմինիզմի ձեւեր:

Կանացի իրաւունքներու շարժումը կ'աճի «Ճերմակամորթ» եւ միջին դասակարգի նախաֆեմինիստական շարժումներէն ետք։

Յետգաղութային ֆեմինիստները կը փաստեն, թէ գաղթօճախներու ճնշումը եւ արեւմտեան Ֆեմինիզմը լուսանցքի տակ դրած են յետգաղութային ֆեմինիստ կիները, սակայն զանոնք կրաւորական կամ անձայն չեն դարձուցած։

Երրորդ աշխարհի եւ բնիկ ֆեմինիստ  շարժումները շատ մօտիկ են յետգաղութային ֆեմինիստներուն։ Այս գաղափարները շատ մօտիկ են Ափրիկէի ֆեմինիստական, motherism, Stiwanism, negofeminism, femalism, transnational feminism, and Africana womanism շարժումներուն։

==== Արական հակազդեցութիւնը ====

Արականի եւ Ֆեմինիզմի ազգակցութիւնը բաղադրութիւն մըն է: Մարդիկ մասնակցած են Ֆեմինիզմի ամէն ալիքի իրենց նշանակալից պատասխանով: Տեղի կ'ունենան դրական եւ ժխտական հակազդեցութիւններ: Այս պատասխանները փոխուած են փրօ-ֆեմինիզմէն (''pro-feminism)'' մինչեւ անդի-ֆեմինիզմ (''anti-feminism)'':

=== Փիեռ Պուրտիէոյի գաղափարախօսութիւնը ===
Փիեռ Պուրտիէօ` ֆրանսացի ընկերաբան եւ մարդաբան, իր «Արական գերիշխանութիւնը» (La Domination Masculine, 2002) փորձագրութեան մէջ կը բացատրէ, որ կին-այր աւանդական դերերու վերանորոգումը արդիւնքն է աշխատանքներու սեռային բաժանումին. ընտանիքը, ընկերային առաջին եւ ամենանեղ օղակը կազմուած է այր մարդէն, կնոջմէն եւ երեխայէն, որ մանկութենէն սկսեալ կը դիտէ իր մօր եւ հօր աշխատանքները, կը ներառէ սեռային բաժանումը, եւ անոր համեմատ կը կազմէ իր սեռային ինքնութիւնը` հետագային յանձն առնելու համար իրեն վերապահուած դերը` իբրեւ կին կամ այր: Սեռային բաժանումը ներառող ընկերային մարմինը առիթը չունի մտածելու, թէ ինչո՞ւ իր մօրը եւ հօրը կատարած դերերը սահմանուած են անոնց սեռային պատկանելիութեամբ: Այս իմաստով,  Սիմոն տը Պովուար իր «Երկրորդ սեռը» փորձագրութեան մէջ կը գրէ. « Համակերպումի եւ ենթարկումի աւանդութիւն մըն է, համապարտութեան եւ հաւաքական գիտակցութեան պակաս մը… »: Սեռային խտրութեամբ եւ արական գերիշխանութեամբ դաստիարակուող մարմինը կը վերանորոգէ աւանդական կանոնները իր իսկ կազմած ընկերային օղակին ընդմէջէն&lt;ref&gt;[https://www.aztagdaily.com/archives/342046 Փիեռ Պուրտիէոյի տեսութիւնը]&lt;/ref&gt;:

== Տե՛ս նաեւ ==
* [[:en:Charles Fourier|Շարլ Ֆուրիէ]] {{ref-en}}
* [[:en:Emmeline Pankhurstr|Էմմելին Փենքհարսթ]] {{ref-en}}

== Ծանօթագրութիւններ ==
{{Ծնթ․ցանկ}}
{{Արտաքին յղումներ}}

[[Ստորոգութիւն:Հասարակութիւն]]
[[Ստորոգութիւն:Կին]]</text>
      <sha1>jit5v0ck5rvgmqd2i38yvmiqse33mo7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ուիքիփետիա:Ամսուան Յօդուածը/02-2021</title>
    <ns>4</ns>
    <id>19911</id>
    <revision>
      <id>206384</id>
      <parentid>195858</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T12:39:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kwamikagami</username>
        <id>738</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1807" xml:space="preserve">[[Պատկեր:Womanpower logo.jpg|մինի|Ֆեմինիստական շարժման խորհրդանիշը]]

[[Ֆեմինիզմ|'''Ֆեմինիզմ''']] ([[Ֆրանսերէն|ֆր]].՝ feminisme, [[Լատիներէն|լատ]].՝ femina - կին), քաղաքական եւ ընկերային շարժումներու եւ գաղափարախօսութիւններու ամբողջութիւն մըն է, որ ունի մէկ ընդհանուր նպատակ՝ սեռերու համար սահմանել, զարգացնել եւ հասնիլ հաւասար քաղաքական, տնտեսական, մշակութային, անձնական եւ ընկերային իրաւունքներու: 

Ֆեմինիզմը կը պայքարէր վերացնելու կիներու շահագործումը, տղամարդու բացարձակ իշխանութիւնը, կնոջ լուսանցքային դեր վերապահող կարծրատիպերն ու վերջապէս ստեղծելու այնպիսի միջավայր մը, ուր կին արարածը կը վայելէ հաւասարութիւն, ազատութիւն եւ արդարութիւն` ներգրաւուելով քաղաքական թէ հասարակական տարբեր ոլորտներու մէջ:

Ֆեմինիզմը կրնայ նաեւ համարուիլ գործօն քաղաքականութեան ջատագովութիւն մը, որ կը պայքարի կնոջ միայն վերարտադրողական կարողութիւն ունենալուն, ընտանեկան բռնութեան, սեռային ոտնձգութիւններուն եւ սեռի խտրականութեան դէմ․․․[[Ֆեմինիզմ|'''Աւելին'''&lt;big&gt;'''⇒'''&lt;/big&gt;]]

[[Ստորոգութիւն:2021 թուականի ամսուան յօդուածներ]]</text>
      <sha1>njvof7simcl6jk09nhr6wjc021pwzyq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Մեղալի Սթրոկիլի, Լիհատես</title>
    <ns>0</ns>
    <id>22545</id>
    <revision>
      <id>206387</id>
      <parentid>203291</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T16:12:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Azniv Stepanian</username>
        <id>8</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3870" xml:space="preserve">{{Տեղեկաքարտ Բնակավայր|[[Էգէական Ծով|էգէական ծով]]||կարգավիճակ=Կղզիակ|անուանում=Մեղալի Սթրոկիլի, Լիհատես,  Էվիա|բնօրինակ անուանում=Στρογγυλή Λιχάδος Ευβοίας|պատկեր=Strogili islet of Lichas islet complex in Euboea, Greece.jpg|պատկերի նկարագրութիւն=Մեղալի Սթրոկիլի, Լիհատես|երկիր=[[Յունաստան]], [[Էվոյիքոս ծոց]]|շրջան=Յունաստան|Տարածութիւն=}}
'''Մեղալի Սթրոկիլի''' ([[Յունարէն|յուն․՝]] Μεγάλη Στρογγυλή )․ հիւսիսային [[Էվոյիքոս ծոց|Էվոյիքոս ծոցի]] հրաբխային անբնակ կղզիակ, [[Լիհատես կղզեխումբ|Լիհատես]], [[Յունաստան]]։

== Ընդհանուր տեղեկութիւններ ==
Մեղալի Սթրոկիլի Լիհատես հրաբխային կղզեխումբին երկրորդ մեծ կղզիակն է (մեծագոյնը՝ [[Մոնոլիա, Լիհատես|Մոնոլիա]])։   Կը պատկանի [[Իսթիէա-էտիփսոս, Էվիա|Իսթիէա-էտիփսոս քաղաքապետութեան]] ([[Էվիա]])։  Մինչեւ 1960 կղզին ունէր բնակավայր։  Բարձրագոյն կէտը 14 մեթր է։ 

Կանանչապատ կղզիակին բուսական հարստութիւնը ցած թուփերն եւ «ֆրիղանա»ներն* են։  ւԼիհատես կղզեխումբին մնացեալ կղզիակներուն հետ յայտարարուած է «Բացառիկ բնական գեղեցկութեամբ վայր» (Τοπίο Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλους - Τ.Ι.Φ.Κ.)։ 

''&lt;u&gt;Ֆրիղանա&lt;/u&gt;․ ցած փուշոտ փոքր տերեւներով բուրաւէտ թուփեր, որոնք գարնան եւ ամռան կը ծաղկին, ինչպէս օրինակ ծոթրինը, վիմավարդը, հազարածաղիկը, եռաբլթակ եղիսպակը, ցախեայ, ծնեբիկը, եւայլն։''    

== Քարաշէն փարոս ==
1870-ին կղզիակին վրայ կը կառուցուի 9 մեթր բարձրութեամբ փարոս մը։  Փարոսին բարձրութիւնը իր յենարանին հետ 41 մեթր է։ Մինչեւ այսօր կը գործէ։  

&lt;ref&gt;[https://www.voriaevia.net/%CE%BB%CE%B9%CF%87%CE%B1%CE%B4%CE%BF%CE%BD%CE%AE%CF%83%CE%B9%CE%B1/ Լիհատես, Էվիայի տեսարժան կղզիակները{{ref-el}}]&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;[https://lichadonisia.com/?option=com_content&amp;view=article&amp;id=2&amp;Itemid=17 Լիհատես, կայքէջ{{ref-el}}]&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;[https://buk.gr/el/poli-perioxi/stroggyli-nisida Մեղալի Սթրոկիլի{{ref-el}}]&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;[https://www.statistics.gr/documents/20181/1210503/FEK_monimos_rev.pdf/125204a0-726f-46fe-a141-302d9e7a38dc Յունաստանի 2011-ի մարդահամար - 10651, էջ 177{{ref-el}}]&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;[https://www.lifo.gr/tropos-zois/travel/lihadonisia-oi-mikres-seyheles-tis-eyboias Լիհատես, Էվիային փոքրիկ Սէյշելսը{{ref-el}}]&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20130708091835/http://www.faroi.com/gr/strogili_gr.htm Մեղալի Սթրոկիլի․ քարաշէս Փարոսը{{ref-el}}]&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;[https://filotis.itia.ntua.gr/biotopes/c/AT2011050/ Ֆիլոթիս․ Մոնոլիա եւ Լիհատես կղզիակներ {{ref-el}}]&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20120405120723/http://www.parnitha-np.gr/frygana.htm «Ֆրիղանա»{{ref-el}}]&lt;/ref&gt;

== Ծանօթագրութիւններ ==
{{Ծնթ․ցանկ}}
[[Ստորոգութիւն:Յունական կղզիակներ]]
[[Ստորոգութիւն:Յունական կղզեխումբեր]]
[[Ստորոգութիւն:Կղզիակներ]]</text>
      <sha1>fgm0r395w63jvljqbb2i440yuhkm8a1</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>