Wikipedia
blkwiki
https://blk.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%93%E1%80%AD%E1%80%80%E1%80%9C%E1%80%AD%E1%80%90%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%B2%E1%80%B7%E1%80%84%E1%80%AB
MediaWiki 1.39.0-wmf.23
first-letter
မီဒီယာ
တဲး၀ါး
အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ
ကေားသုင်ꩻသား
ကေားသုင်ꩻသား အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ
ဝီခီပီးဒီးယား
ဝီခီပီးဒီးယား အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ
ဖုဲင်
ဖုဲင် အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ
မီဒီယာဝီခီ
မီဒီယာဝီခီ အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ
တမ်းပလေက်
တမ်းပလေက် အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ
စွဲးကမ်းကို
စွဲးကမ်းကို အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ
ကဏ္ဍ
ကဏ္ဍ အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ
TimedText
TimedText talk
မော်ဂျူး
မော်ဂျူး ဆွေးနွေးချက်
ကိရိယာငယ်
ကိရိယာငယ် ဆွေးနွေးချက်
ကိရိယာငယ် အဓိပ္ပာယ်
ကိရိယာငယ် အဓိပ္ပာယ် ဆွေးနွေးချက်
ဝီခီပီးဒီးယား:အကျောင်ꩻခရာႏ
4
2964
15346
14270
2022-08-13T14:36:42Z
Khun Kt
19
/* ဝီခီပီဒီးယားနဝ်ꩻ တဲမ်းဒင်ႏသော့ꩻအီ နုဲင်းကတူႏစဲဉ်ႏဆꩻလ့ယိုတာႏ တမွေးတဝ်းသွူ */
wikitext
text/x-wiki
{{Help pages header}}
[[ဝီခီပီးဒီးယား]]ကရိုꩻနဝ်ꩻ ကောသုင်ꩻသားဖုံႏ ခြွဉ်းဗူႏမွဉ်းဖျင်တဲမ်းစန်ႏညီꩻသော့ꩻလို့ဝင်ꩻတာႏ လဲင်းလောင်း [[ကျမ်ꩻပေါင်ꩻစွုမ်ႏ]]တမျိုꩻဒျာႏသွူ။ သုင်ꩻနေးတောမ်ႏ ဝီခီကရိုꩻဒါႏ ဝဲက်သုဲက်ပုင်ႏစံႏတမျိုꩻတဲင် ကောသုင်ꩻသား ခြွဉ်းဗူႏတဲမ်းစန်ႏသော့ꩻညီꩻလို့ဝင်ꩻ အဆင်ႏယံဖေႏနေးကပြေႏအီအတာႏ ပွိုင်ဆင်ခါꩻဖေႏတဲပ်တဲပ်နဲပ်နဲပ်ဒျာႏသွူ။ ကောသုင်ꩻသားဖုံႏလဲ့ ယံလဲဉ်းတဲ့ ဖေႏနေးကယံထဲင်းထဲင်းတဲင် အခိန်ႏနားရီႏအလွောက်ꩻ အဝ်ႏကူႏညီႏစွဲးထဲမ် တဲမ်းစန်ႏသော့ꩻကိုဒျာႏ လို့ဝင်ꩻဖုံႏသွူ။
==ဝီခီပီဒီးယားနဝ်ꩻ တဲမ်းဒင်ႏသော့ꩻအီ နုဲင်းကတူႏစဲဉ်ႏဆꩻလ့ယိုတာႏ တမွေးတဝ်းသွူ==
===ဝီခီပီးဒီးယားနဝ်ꩻ အဘိဓာန်ႏတမွေးတဝ်းသွူ===
မိဉ်ႏမဲဉ်နွို့ပါကူႏညီႏဒါႏ အဘိဓာန်ႏသားဖုံႏနဝ်ꩻ နွို့ပါကူညီႏနွောင်ꩻဒျာႏ [https://w.wiki/48PX ပအိုဝ်ႏဝိစ်သိဉ်နရီ](ဝီခီအဘိဓာန်ႏ) ကိုသွူ။
===ဝီခီပီးဒီးယားနဝ်ꩻ ဖန်းဖြယ်သော့ꩻအီ နမ်းထာꩻယူႏတာႏ ခင်ႏလမ်းတမွေးတဝ်းသွူ===
* ထေဖောႏဒင်ႏသွင်ꩻသော့ꩻအီ နမ်းကထေဖောႏခါꩻဒါႏ တီအိုရီဖုံႏ၊ ဥပဒေႏဖုံႏ တောမ်ႏ နမ်းကထွင်ႏထေခါꩻဒါႏ ငဝ်းယာႏဖုံႏအတာႏ ခင်ႏလမ်း တမွေးတဝ်းသွူ။
* ဒင်ႏသွင်ꩻဆင်နယ်သော့ꩻအီ နမ်းကထွင်ႏထေခါꩻဒါႏ ကိရိယာႏထာꩻခြွိုင်း ပရော့စဲစ်ဖုံႏအတာႏခင်ႏလမ်း တမွေးတဝ်းသွူ။ မိဉ်ႏတော် နမ်းကထေဖောႏခါꩻဒါႏ အကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏယို အမိဉ်ꩻအဝ်ႏ သတင်ꩻဌာႏနတထွောင်းထွောင်း မိဉ်ႏဒင်ႏဆက်ဗာႏလဲဉ်းနဝ်ꩻတဲးတဲ့ ဒင်ႏသွင်ꩻသော့ꩻဝီခီကို လꩻဒျာႏသွူ။
* တဲမ်းဒင်ႏသော့ꩻအီ နမ်းကတဲမ်းခါꩻဒါႏ ရသလိတ်ရဲဉ်ႏဖုံႏ၊ လိတ်ယာႏ (Essays) ဖုံႏအတာႏ တမွေးတဝ်းသွူ။
* ဖိုရမ်လဲ့ တမွေးတဝ်းသွူ။ ပွိုင်းဝွို့တောမ်ႏ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻဖုံႏအတာႏ မိဉ်ႏမဲဉ်အိုင်ကိုမ်တွိုင်ႏပင်ႏဒါႏနဝ်ꩻ တွိုင်ႏပင်ႏအိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီသော့ꩻ ဆဲင်ႏရာꩻလိတ်မဲ့ငါကိုကပါသော့ꩻဒါႏ အိုင်ကိုမ်ချက်ကိုလꩻဒျာႏသွူ။ ကွဲတွော့ꩻ တွိုင်ႏပင်ႏချက်ဖုံႏနဝ်ꩻ ယံကတဲမ်းသော့ꩻရောꩻမွုန်းသွော့ လိတ်မူရောမ်ဖြုဲင်ꩻလိတ်ယာႏကို။
===ဝီခီပီးဒီးယားနဝ်ꩻ ဇာတ်ခြေင်ႏတမွေးတဝ်းသွူ။ ထာꩻစာဖေႏနေးကစောမ်ယိုꩻအီအတာႏ ဒင်ႏသွင်ꩻသော့ꩻအီ ကျောႏညာႏခရာႏ ခင်ႏလမ်းလဲ့ တမွေးတဝ်းသွူ===
ဝီခီပီးဒီးယားနဝ်ꩻ ဖြေ့ꩻလီသော့ꩻအီဝါႏဒ၊ ကျောႏညာႏသော့ꩻအီထာꩻ၊ ကျွားအွဉ်ႏကျသော့ꩻအီနမ်းတာႏခင်ႏလမ်း တမွေးတဝ်းသွူ။
* [[စီꩻပွာꩻရေꩻ]]၊ [[ခမ်းထီရေꩻ]]၊ [[ဘာႏသာႏရေꩻ]]၊ ထာꩻခွုမ်ပဆိုး တောမ်ႏ အရေꩻလောင်ႏလင်ဖုံႏအတာႏ ဖြေ့ꩻလီသော့ꩻအီဝါႏဒ တောမ်ႏ ထိုမ်ႏသော့ꩻအီလိုꩻတာႏ တမွေးတဝ်းသွူ။ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻကို တဲမ်းသော့ꩻခရာႏကိစ္စနုဲင်းယိုဖုံႏ အခွင်ꩻအဝ်ႏဒျာႏရိုꩻကီလဲ့ ဟဝ်အုံရေꩻပိဉ်ဖဲ့ꩻတဝ်းထာꩻ အဝ်ႏလိုႏအုံဒျာႏ အခါႏကိုတွော့ꩻ တဲမ်းသော့ꩻဖေႏနေးနဝ်ꩻသွူ။ နာꩻအကျွိုက်သွတ်ꩻ နမ်းထာꩻထီႏ၊ ထာꩻသေဖုံႏယို မဉ်ႏမဲဉ်အွဉ်ႏသေငါႏ လိုꩻအမျာꩻနဝ်ꩻ မာꩻနေးသွော့ နမ်းပဲင်ႏ ဗလော့ (မွေးတဝ်းလဲ့) နွို့ဆွေꩻနွေꩻဖိုရမ်ကိုတဲင် ဖေႏသေအီနွောင်ꩻဒျာႏ လိုꩻအမျာꩻသွူ။
* နာꩻမိဉ်ႏတဲမ်းဒင်ႏသော့ꩻဒျာႏ ကတူႏစဲဉ်ႏယင်ဟန်ႏဖုံႏ၊ ကဲဉ်းအာအာ ယိုခါတောႏတွင်ꩻ ကအဝ်ႏထွာကုဲင်ဒါႏအကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏ တောမ်ႏ ခမ်းထီရေꩻဖုံႏ စတဲင် နီလိုꩻသီးသ့ꩻတသွိုးအီဒါႏ ကိစ္စမျိုꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ကုဲင်းထွာအီဒါႏ နာꩻအုံပိဉ်ဖဲ့ꩻထာꩻနေးနဝ်ꩻသွူ။ ဝီခီပီးဒီယားနဝ်ꩻ နေးရေꩻတဖဲ့ꩻသားတွော့ꩻ ထေဖောႏနယ်သော့ꩻအီ နာꩻထာꩻထီႏဖုံႏအတာႏ တမွေးတဝ်းသွူ။ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻကိုနဝ်ꩻ အွိုးသူꩻဖဲ့ꩻထာꩻထီႏယင်၊ အွိုးယိုဖဲ့ꩻထာꩻထီႏယင် အဝ်ႏလိုႏဒင်ႏပျꩻနယ်လို့လို့ငါႏသွူ။ နဝ်ꩻထွူတကာႏတဝ်း အခိန်ႏကျာႏညတိုꩻခန်းတယဝ်း အဝ်ႏလိုႏတဲမ်းဒင်ႏသော့ꩻဒျာႏ ဝင်ꩻအတာႏအကျိုꩻကထွာအီဒါႏ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻမျိုꩻဖုံႏသွူ။ တောမ်ႏတဲမ်းသော့ꩻမွုန်း သတင်ꩻရိုꩻရိုꩻအကျောင်ꩻ မေတ္တာႏရပ်ခံႏခါꩻဒျာႏသွူဩ။
* မိဉ်ႏတဲမ်းဒင်ႏသော့ꩻ အသက်ကအဝ်ႏမွန်နေဒါႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏသီး အကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏနဝ်ꩻ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻအထီအသွီႏလဲ့ အဝ်ႏလိုႏတဲမ်းယံယံ၊ အဝ်ႏလိုႏ(လေးစား)အံႏသွင်ꩻပါငါႏ ဝင်ꩻနမ်းပဲင်ႏအကိုရေꩻ ပရုဲက်ဗေသီသွူ။ ဒေါ့ꩻ(ဖြဲ)ဖြေ့ꩻစွစ်ꩻလီ ဝင်ꩻပုင်ႏဝင်ꩻမိဉ်ꩻတဟဝ်တဝ်းခရာႏဖုံႏ၊ စွော်စွော်ယားတရေႏအံႏစာဝင်ꩻမိဉ်ꩻဖုံႏ စတဲင် ဝင်ꩻဂုဏ်ႏသိက္ခာႏကထဲ့ကုဲင်အီဒါႏ ထာꩻမာꩻမျိုꩻဖုံႏယို တဟဝ်မာꩻသော့ꩻတဝ်းသွူ။
* ဝီခီနဝ်ꩻ တဲမ်းသော့ꩻချာအီ နီနမ်းချာအကျောင်ꩻခရာႏ အတ္ထုပ္ပတ္တိဖုံႏတာႏ တမွေးတဝ်းသွူ။ ဖေႏကပါသော့ꩻ ဝီခီကိုတာႏ လိုꩻတဖြာꩻဖြာꩻ၊ တပါꩻပါꩻနဝ်ꩻ [[Wikipedia:ထင်ႏသျာꩻအရေꩻတန်မုꩻ|ထင်ႏသျာꩻအရေꩻတန်]]တွိုႏဗာႏ၊ [[:en:Wikipedia:Conflict of interest]]အဝ်ႏဗာႏ စတဲင် ကဲက်ငီႏတွမ်ႏအချက်ယိုစားမ့ꩻ ဒင်ႏသော့ꩻဝွေꩻအတ္ထုပ္ပတ္တိခရာႏ ဝီခီကိုလ့ꩻသွူ။ မိဉ်ႏဒေါ့ꩻဗာႏဒွေါင်ႏဒွေါင်ႏလဲ့ လိုꩻတဖြာꩻဖြာꩻ၊ တပါꩻပါꩻယို မိဉ်ႏတပါသော့ꩻဖိုတဝ်း သတင်ꩻစာႏကို၊ ဈာနယ်ကိုဖုံႏနဝ်ꩻ ထွာနုဲင်းဝွေꩻ လိုႏအပ်ချက်ကဲက်ငီႏတဝ်း(ဗွေတဝ်း) ရိုꩻဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ ပွိုင်းဝွို့တောမ်ႏ နမ်းပဲင်ႏကုမ္ပဏီႏထာꩻမာꩻဖုံႏလဲ့ တအဝ်ႏလိုႏ ကျောႏညာႏတဲမ်းဒင်ႏသော့ꩻတဝ်း ဝီခီကိုသွူ။
[[Category:ဝီခီမူဝါဒဖုံႏ]]
[[en:Wikipedia:About]]
[[my:ဝီကီပီးဒီးယား:အကြောင်း]]
95bux54n9ol1odykk3v13btvxi63cvl
ဝီခီပီးဒီးယား:Requests for adminship
4
3100
15362
14883
2022-08-13T17:57:43Z
Ninjastrikers
16
/* Support */ fix count
wikitext
text/x-wiki
{{RfA header}}
<!-- {{Archives}} --->
{{Shortcut|WP:RFA|WP:RFX}}
'''Requests for adminship''' ('''RFA''') ယိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏ[[WP:EDITORS|ဝီခီပီးဒီးယားအစွိုꩻ]]အကို ပါမုဲင်ꩻအီႏထွာ [[Wikipedia:Administrators|ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သား]](အဲတ်မိဉ် လဲ့ အဝ်ႏဟဲ့ꩻ) ကရိုꩻနဝ်ꩻ အွဉ်ႏထွော့ဖေႏ ထာꩻမာꩻရဲဉ်ႏဒျာႏသွူ။ ကေားသုင်ꩻသားဖုံႏအနေႏလဲ့ နမ်းတောမ်ႏနမ်း မွေးတဝ်းလဲ့ ကေားသုင်ꩻသား အလင်ဖုံႏတာႏ ခွုမ်မာꩻကွီဒေါ့ꩻဖေႏ ဖေႏကထွာကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားတဲ့ လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။
သꩻကဆွော့ꩻလꩻဒါႏလိုꩻကေားသုင်ꩻသားနဝ်ꩻ အဝ်ႏဝီခီပီးဒီးယား အစွိုꩻကို ခန်ꩻအွဉ်ႏထွာဖေႏ [[Wikipedia:Administrators|ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားဖုံႏ]]သွူ။ ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားဖုံႏ အခွုမ်အခန်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ မုဲင်ဒင်ႏသေꩻခါꩻ [[Special:Log|လိုꩻအာသီးမုဲင်တန်ꩻ]]ကိုတဲင် ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သား အလောင်ႏလင်လဲ့ သဲင်ꩻချာမွဉ်းဖျင်ချာအီ လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။
ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားဖုံႏနဝ်ꩻ ပေ့ꩻထိုꩻကေားသုင်ꩻသားဖုံႏ ထာꩻခြပ်ချောꩻမွဉ်းဖျင်ဖုံႏ၊ ပေ့ꩻရဲးခါꩻလိတ်မဲ့ငါဖုံႏ တောမ်ႏ ယားကုဲင်ထိုꩻလိတ်မဲ့ငါဖုံႏ၊ မွဉ်းဖျင်လွေꩻ လိတ်မဲ့ငါတွိုင်ꩻ ကတွိုႏခြောင်ꩻဒါႏ Interface ဖုံႏလဲ့ မွဉ်းဖျင်နွောင်ꩻ လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။
[[m:meta|မေတာ]]သီး [[m:AAR|ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သား မူဝါဒ]]အလꩻ ကအဝ်ႏထွာဒါႏ inactive ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားဖုံႏနဝ်ꩻ အီႏခံႏဗာႏ ဝင်ꩻလွတ်ꩻထိုꩻပယ်ႏထိုꩻ(ထွာဗာႏဒုမ်အဲတ်မိဉ်) ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သား အရန်းနဝ်ꩻသွူ။
== မာꩻ ကွီဒေါ့ꩻထေ့တဗာႏ ==
ခလားကအီႏကွီဒေါ့ꩻထေ့ နမ်းတာႏ မွေးတဝ်းလဲ့ ကေားသုင်ꩻသားအလင်တာႏ နီကကွီဒေါ့ꩻဖေႏဒါႏ လိုꩻကေားသုင်ꩻသားနဝ်ꩻနဝ်ꩻ အအီႏထွာ ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားတဖြာꩻတာႏ တနꩻမဲဉ်ႏနေတောမ်ႏအွဉ်ႏထွော့ချက်အတာႏ ဖေႏကသေစဲင်းတဲင် လွေꩻဟော်ꩻထွားဆောင်းသွော့ [[ဝီခီပီးဒီးယား:ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားတာႏ အွဉ်ႏထွော့ချက်ဖုံႏ|ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားတာႏ အွဉ်ႏထွော့ချက်ဖုံႏ]] လိတ်မဲ့ငါဩ။ ကောပ်ဟော်ꩻထွားဗာႏချာရီး လိတ်မော်ကွန်းလီꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် လိုꩻကေားသုင်ꩻသား ကကွီထေ့ယို အောင်ႏနဲ့ အောင်ႏတဝ်းနဲ့ ကရိုꩻနဝ်ꩻ ထီႏဗာႏပါစွဉ်ႏနဝ်ꩻသွူ။
ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သား အခြွိုင်းကရိယာႏဖုံႏနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ စွဲးကမ်းကိုဖေႏ ဝီခီပီးဒီးယား ဖေႏကယံလွဉ်အီတာႏ အကူႏညီႏဒျာႏသွူ။ နဝ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ဖေႏကလွိုကယ်ꩻထဲင်း လိုꩻသုင်ꩻသားအလင်တာႏ တမွေးတဝ်းသွူ။ ကအီႏကွီဒေါ့ꩻထေ့အီတာႏနဝ်ꩻတဲ့ တောမ်ႏနာꩻကကွီဒေါ့ꩻဖေႏဒါႏ ကေားသုင်ꩻသားမိဉ်ꩻယို လွေꩻကွီထေ့သွော့ လိတ်ကတူႏစဲဉ်ႏ
[[#Current requests for adminship|Current requests for adminship]] ဆꩻလ့ကိုဩ။
== Current requests for adminship ==
===[[ကေားသုင်ꩻသား:Ninjastrikers]] ===
Hello, I am a bureaucrat of Burmese Wikipedia, and interface-admin and administrator of Burmese Wiktionary. I would like to apply for temporary ''administrator and interface-admin'' rights on this wiki. The reason is to maintain the newly created project and also to install useful gadgets. Thanks! [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၂၀:၃၇၊ ၇ ဩဂဲစ် ၂၀၂၂ (+0630)
====Support====
#You are welcome. I hope you will do your best to manage this Wikipedia look good. <span class="autosigned" style="font-size:85%;">— Preceding unsigned comment added by [[ကေားသုင်ꩻသား:ဗန်ကှိုန်]] ([[ကေားသုင်ꩻသား အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ:ဗန်ကှိုန်|အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ ]] • [[Special:Contributions/ဗန်ကှိုန်|စွဲးကမ်း]]) 03:59, 8 August 2022 (UTC) </span>
# '''Strong Support'''! [[ကေားသုင်ꩻသား:Khun Kt]] ([[User talk:Khun Kt|talk]]) ၁၀:၃၂၊ ၈ ဩဂဲစ် ၂၀၂၂ (+0630)
==== Oppose ====
==== Discussion ====
[[Category:ဝီခီမူဝါဒဖုံႏ]]
[[my:ဝီကီပီးဒီးယား:Requests for adminship]]
[[en:Wikipedia:Requests for adminship]]
h0t6bc22mu02kbn0fq28peye5o35hvq
လောကတွမ်ႏဗုဒ္ဓ
0
3411
15338
15337
2022-08-13T12:04:08Z
KhunMyoe
34
wikitext
text/x-wiki
'''"ငေါဝ်းတယ်ႏအွဉ်"'''
လိုꩻမျိုꩻတွိုင်ꩻ ဘာႏသာႏတွိုင်ꩻဖုံႏနောဝ်ꩻ ယံဖေႏနေးကယေန်ႏငဲး ကနုညံꩻအီလꩻအတာႏ ဆွိုင်ႏရာꩻလိတ်လုဲင်ꩻ စာႏပေႏ အနုပညာႏစတဲင် ထာꩻအာႏကွိုꩻခရာႏ တစွိုးစွိုးယို မီႏခွုမ်တဉ်ႏ မီႏသောင်ႏသာလွေꩻခြေင်းခြေင်းလွဝင်ꩻနောဝ်ꩻမꩻ ဘာႏသာႏယေန်ႏငဲးမု၊ ဒါႏသေလိမ္မာႏဖဲ့ꩻ၊ ဗဟုသုတလွိုင်ႏအာမု၊ စွိုးခွိုꩻလိုꩻမုရေꩻရာႏစတဲင် ကွိုက်ꩻပေါင်ꩻအုံအောဝ်ႏမုဖုံႏယို သေနွောင်ꩻထီႏလꩻ ကျင်ႏလဲႏဒါႏလဲပ်လွဉ်အီဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပညာႏသျင်ႏပုဂ္ဂိုလ်ႏတန်စခါသီး ကတဲမ်းမုဲင်သေꩻခါꩻဒါႏ လောကအတာႏ လိုႏမတ်ငါႏကရိုꩻဒါႏ "လောကနီတိ"ငေါဝ်းသွဉ်သင်အဆွုံꩻအမꩻဖုံႏယိုတဲ့နောဝ်ꩻ-၊
ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏနွို့ ပုဂ္ဂိုလ်ႏလိုꩻတွိုင်ꩻစွုမ်ႏဖြာꩻသီး အပိုအလီꩻဖုံႏ ကအောဝ်ႏလိုႏသေငါꩻစဲင်းနဲင်းလꩻအီငါႏ ဗွေႏမျတ်ဘုရာꩻသမဲင်ꩻစဲဉ်ႏချုက်ကရိုꩻဒါႏ "ဗုဒ္ဓဝင်ႏသမဲင်ꩻ"ငေါဝ်းစွိုမ်းသော့ꩻ သွိုန်ꩻသꩻကိုမျိုꩻဖုံႏယိုတဲ့နောဝ်ꩻ-၊
ထွာအီငါႏ လောကလိုꩻတွိုင်ꩻစွုမ်ႏဖြာꩻသီး ဟောဝ်သေထွိုက် ဟောဝ်သေသင်ꩻစွဉ်ႏလွဉ်းလွဉ်းနောဝ်ꩻသွူ၊ မီႏသေမီႏဒါႏ သေငါꩻလိမ္မာႏသော့ꩻလꩻဝင်ꩻ ပညာႏသျင်ႏသူႏတောႏကောင်ꩻသီး အငေါဝ်းငွါ သွဉ်သင်မု ဩဝါဒအခြာကိုနောဝ်ꩻမꩻ သုတအာ၊ ထာꩻသေလွိုင်ႏ၊ ချွေႏရံႏသွဉ်းသဲႏ သွꩻခွကွိုန်ꩻအီတဲင် မေတ္တာႏမဲ့ငါဗန်၊ ဖေꩻရန်ႏကင်ꩻ၊ နမ်းသꩻနီပါꩻ ချံꩻသာႏလꩻတွော့ꩻ ခင်ႏလမ်းတွိုင်ꩻ စစရာႏရာႏကို နွို့တွိုင်ꩻတွမ်ႏလꩻအီဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပွိုးနောဝ်ꩻမꩻ "ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏယေန်ႏငဲမုꩻ ပွယ်ꩻရီလိတ်"အတာႏ လိတ်သွဉ်ခဏ်ꩻစောင်ႏအနေႏ ပအိုဝ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻစွစ်ꩻလီတာႏ ဗဟိုႏသင်္ဃာႏအစွိုꩻနောဝ်ꩻ နေင်ႏ ၁၃၄၇-ဗာႏမာꩻတငါ အွဉ်ႏတီႏဗက်ꩻထွော့ ပျဌာန်းလွေꩻဖေႏပါ လောကတွမ်ႏဗုဒ္ဓဖုံႏယိုနောဝ်ꩻသွူ။
နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ
ပဏာမတွမ်ႏ ပဋိညာဉ်ႏ
၁။ ရတနာႏသွံပါꩻ - ဝုဲင်ႏခါꩻရီးငါ
အာစားကျမ်ꩻဂန်ႏ - ထေထန်ႏလွဉ်ဗာႏ
လောကနီတိ - ပါဠိဘာႏသာႏ
ပအိုဝ်ႏငေါဝ်း - ပြန်ႏလဝ်းအအဲဉ်ႏစား။
ရီ - လောကနီတိကျမ်ꩻယို အောဝ်ႏကျမ်ꩻမုဲင်ꩻကို တဲမ်းထန်ႏလွဉ်ဟောင်း?
ဖြေႏ - လောကနီတိကျမ်ꩻယို အောဝ်ႏအွိုးပိဋကတ်ကျမ်ꩻဂန်ႏအစွိုးစွိုး အဒေါဝ်ႏဒေါဝ်ႏကို ထေထန်ႏလွဉ် တဲမ်းစုရွမ်သေꩻဖေႏဒျာႏသွူ။
သွဉ်ထူႏဆယ်ꩻပူꩻ ကျိုꩻဂွုဏ်ႏထူꩻ
၂။ ဂွုဏ်ႏထူꩻအကျိုꩻ - ကရိုꩻနောဝ်ꩻရာꩻ
နီတိကျမ်ꩻနော - လောကလောင်းခါ
လိုꩻခိုအကဲဉ် - ထွာမဲဉ်ႏမွိုးဖါ
ကွပ်ပွိုးနောဝ်ꩻမꩻ - လောကကျမ်ꩻခါ
လိုꩻခိုနောဝ်ꩻဟွေး - ဒါႏမွေးသေဗာႏ
ပညာႏသျိထွာ - တန်အာမျတ်ငါႏ
သုတနော - အာအော ပြဲ့ꩻစွုံႏငါႏ။
ရီ - သွဉ်ဗာႏလောကနီတိ လꩻလွဉ်အကျိုꩻဂွုဏ်ႏထူꩻကျေꩻဇူꩻ (၄)စွိုးယို တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း
ဖြေႏ- (၁) ထွာလိုꩻခိုသီး အကဲဉ်အနစ်
(၂) ထွာမွိုးထွာဖါ
(၃) ထွာဆရာႏ
(၄) ထွာမိတ်ဆွေႏသွꩻခွ ယို(၄)စွိုးသွူ။
ရီ- ဒါႏဗာႏလောကနီတိတဲင် ကလꩻဒါႏ အကျိုꩻ(၃)စွိုးယို တဲမ်းနယ်ဖေႏလုဲင်း
ဖြေႏ- (၁) ထွာဗာႏ ပညာႏသျိအကျိုꩻတပါꩻ
(၂) ထာꩻသေတန်လုဲင်း မျတ်ဟောဝ်ငါႏ အကျိုꩻတပါꩻ
(၃) အထီႏအဟွိုန် ဗဟုသုတအောဝ်ႏအီ အကျိုꩻတပါꩻ၊ စုစုခြွဉ်း ယို(၃)စွိုးသွံပါꩻသွူ။
ထာꩻလွꩻနွောင်ꩻအံႏ ညာꩻနိဗ္ဗာန်ႏ
၃။ လိုꩻလွꩻနောဝ်ꩻနဲး - ကင်ꩻတဲပညာႏ
ပညာႏအဲဉ်ထောဝ်း - တဖြောဝ်းဥစ္စာႏ
ဥစ္စာႏကေန်ꩻမွ - သွꩻခွခြောငါႏ
သွꩻခွအဲဉ်ထောဝ်း - လꩻတောဝ်းချံꩻသာႏ
ချ့ꩻသာႏကင်ꩻလိုꩻ - ကုသိုလ်ႏမမာꩻ
ကုသိုလ်ႏကင်ꩻ - ညာꩻလင်ꩻ နိဗ္ဗူတာ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ လိုꩻလွꩻနောဝ်ꩻ ဒါႏနွောင်ꩻတောဝ်း ဉာဏ်ႏပညာႏ
၂။ ပညာႏ တဒါႏတောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ ဥစ္စာႏအဲဉ်ထောဝ်း
၃။ ဥစ္စာႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ သွꩻခွအဲဉ်ထောဝ်း
၄။ သွꩻခွ တအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ မော့ꩻတောဝ်းထာꩻချံꩻသာႏ
၅။ ထာꩻချံꩻသာႏ အဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ မာꩻနွောင်ꩻတောဝ်းကုသိုလ်ႏ
၆။ လိုꩻတမာꩻနွောင်ꩻတောဝ်း ကုသိုလ်ႏနောဝ်ꩻ လꩻနွောင်ꩻတဝ်း နိဗ္ဗာန်ႏနောဝ်ꩻသွူ။
ထာꩻဒါႏပညာႏ ဖိုꩻတန်ႏငါႏ
၄။ ဗွိုန်ပီထာꩻဒါႏ - ဥစ္စာႏမအောဝ်ႏဗာႏ
ပညာႏယိုနဲး - စွန်တဲးမမာꩻ
ပညာႏနောဝ်ꩻနော - သွꩻခေါထွာဗာႏ
ဘဝငါ - ပသာဖေႏချံꩻသာႏ။
ရီ- ရွဉ်ခံꩻဥစ္စာႏ ကအီႏပီဗွိုန်ဒါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏနေဟောင်း စေနယ်ထွူတဲင် ပညာႏထာꩻဒါႏသီးမျိုꩻယို တခွန်စွန် ထူႏနွောင်ꩻနေဟောင်း ယိုလဲ့ တဲမ်းနယ်ပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- ရွဉ်ခံꩻဥစ္စာႏ ကအီႏပီဗွိုန်ဒါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏနောဝ်ꩻ အဲဉ်ထောဝ်းသွူ၊ ထာꩻဒါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏယို စွန်တခွန်ꩻသီး တထူႏနွောင်ꩻတောဝ်းသွူ။
ရီ- ထာꩻဒါႏပညာႏယို လောကကို ထွာနီလိုꩻသီးတမုဲင်ꩻဟောင်း စေနယ်ထွူတဲင် ဉာဏ်ႏပညာႏယို အမာꩻဖေႏနွောင်ꩻ နီလိုꩻသီးတမုဲင်ꩻနောဝ်ꩻလဲ့ တဲမ်းနယ်ပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- ထာꩻဒါႏပညာႏနောဝ်ꩻ လောကလောင်းယို ထွာနီလိုꩻသီးသွꩻဟောဝ်သွူ၊ ထာꩻဒါႏပညာႏယို တွိုႏဘဝငါလဲ့ ပသာဖေႏနွောင်ꩻအီနီ ထာꩻချံꩻသာႏသွူ။
ထာꩻဒါႏပညာႏ ထင်းဖွီဗာႏတောဝ်း
၅။ သုတဆေ့ꩻဖြီ - ထင်းဖွီမွိုန်းထာꩻ
သကိုသွိုန်ႏဖူꩻ - သိမ်ꩻထူꩻဟောဝ်ဗာႏ
ဖြုံႏဒီႏထီဗဲက်ꩻ - တဲက်တွိုင်ꩻပမာႏ
ကွဲညည - တန်လွဗွေလွဉ်ဒျာႏ။
ရီ - အထီႏအဟွိုန် သုတပညာႏမျိုꩻယို ဆေ့ꩻငါႏတဲင် ထင်းဖွီလꩻနေဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ ဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- အထီႏအဟွိုန် သုတပညာႏမျိုꩻယို ဆေ့ꩻငါႏရိုꩻတဲင် ထင်းဖွီဗာႏတောဝ်း၊ သိမ်ꩻသော့ꩻခါꩻဗာႏ သꩻရာႏဖူꩻကိုနောဝ်ꩻသွူ၊ ဥပမာႏ- ထီကတဗဲက်ꩻသော့ꩻဒါႏ ဖွိုင်ꩻတန်ကိုယို ကွဲးညညတဲင် ဗွေလွဉ်ဗာႏဒျာႏနောဝ်ꩻ ပီဝင်ꩻသွူ။
ပညာႏတဗာႏ လွူးနမ်းတာႏ
၆။ ဖြောင်းမုစူမု - စုစုပညာႏ
ဆေ့ꩻငါႏပေႏဖြီ - ထင်းဖွီမွိုန်းထာꩻ
လို့လို့မီႏဒါႏ - တဗာႏတွက်တာႏ
လွူးသက်ဗွာ - ထွာအီအကျောင်ꩻဒျာႏ။
ရီ- ဒေါ့ꩻဖြောင်းဖဲ့ꩻ နုတ်မုပညာႏတွမ်ႏ ခွုမ်စံႏဖဲ့ꩻ လက်မုပညာႏဖုံႏယို ဆေ့ꩻငါႏရိုꩻတဲင် ထင်းဖွီလꩻနေဟောင်း စေနယ်ထွူတဲင် ထာꩻဒါႏဉာဏ်ႏပညာႏ တစွိုးပေႏလွုမ်ꩻယို လွူးနမ်းဗွာနွောင်ꩻ/ တဗွာနွောင်ꩻတောဝ်းနောဝ်ꩻလဲ့ အွဉ်ႏနယ်ဖေႏပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- နုတ်မုပညာႏ ဒါႏတွမ်ႏဖြောင်းဖြေꩻ ဒေါ့ꩻဖြောဝ်ႏမု တရိုꩻတောဝ်း၊ လက်မုပညာႏ ဒါႏတွမ်ႏစူခွုမ်စံႏမုတရိုꩻတောဝ်း ဆေ့ꩻငါႏရိုꩻတဲင် ထင်းဖွီလꩻတောဝ်းသွူ၊ ထာꩻဒါႏဉာဏ်ႏပညာႏ တစွိုးပေႏငါလဲ့ မီႏဒါႏတဲပ်တဲပ်လဲပ်လဲပ်နောဝ်ꩻ လွူးအီနမ်း ဗွာဒျာႏသွူ။
ဆယ်ꩻကပ်လိုꩻဒါႏ သေပညာႏ
၇။ သုတစွုံႏလင်ႏ - ပညာႏသျင်ႏခါ
အောဝ်ႏရပ်မုဲင်ꩻလဲ့ - မီႏသေနောဝ်ꩻရာꩻ
အွိုးနောဝ်ꩻကိုနဲး - နဲစ်တဲးသောင်ႏသာ
ကောမဲဉ်ဒါႏ - လွေꩻဗာႏသွူနဲးဟာ။
ရီ- လိုꩻကမဲဉ်ဒါႏပညာႏ၊ လိုꩻကထုမ်ႏဒါႏ သုတသားယို အမာꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း စေနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- လိုꩻကမဲဉ်ဒါႏပညာႏ၊ လိုꩻကထုမ်ႏဒါႏ သုတသားယို ပညာသျိကရိုꩻဒါႏ လိုꩻသေလိုꩻဒါႏ ကအောဝ်ႏဒါႏအရပ်ယို အမဉ်ႏဟွိုန်တဲင် အနဲစ်လောႏလွေꩻထေ့ဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ထာꩻယိုငတ်ꩻဗာႏ လိုႏဗွာႏယွယွ
၈။ ပညာႏဥစ္စာႏ - ယွသာႏထုမ်ႏဗာႏ
ကောင်ယိုလဲ့ခါ - ထင်ႏဗာႏယွသာႏ
ကာမကောဓ - ယွယွလိုႏဗာႏ
ငတ်ꩻပါꩻယို - ဟောင်ရိုꩻလိုႏသာႏသာႏ။
ရီ- လောကကို ကလိုႏဗာႏယွယွ (၅)စွိုးယို တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) သွဉ်ပညာႏ (၂) ထုမ်ႏဥစ္စာႏ (၃) ထင်ႏကောင် (၄) တောႏလမ်းတောႏပါႏ (၅) သꩻလျားထာꩻအခါႏ ယို(၅)ဗာႏသွူ။
တက္ကသိုလ်ႏပညာႏ ဆီသွစ်ꩻဗာႏ
၉။ သုတဓမ္မ - တွက်ဆသင်္ချာႏ
တောက်ꩻစိုနီတိ - ယာယီယတြာႏ
ဒုံႏတိန်ႏကဗျာ - စူခါဗက်ꩻဒါႏ
ခြီႏတလေး - ငေါဝ်းဟွေး အွိုးစခါ
တသီႏလဲ့လျင်ႏ - ငသွင်ႏပျက်ထာꩻ
ပေႏတင်ႏမျက်လဲ့ - ဆန်းကျမ်ꩻတဲ့ဒါႏ
တမန်ႏဂါႏထာႏ - သဒ္ဒါႏကျမ်ꩻခါ
ဉာဏ်ႏပညာႏ - အဋ္ဌာရသကာ။
ရီ- တက္ကသိုလ်ႏထာꩻဒါႏ တဆီသွစ်ꩻဗာႏယို တွက်နယ်ထန်ႏဖေႏ ပဉ်ဗာႏဗာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) အထီႏအဟွိုန်သုတ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၂) ဓမ္မသတ် ဆွုံꩻဖျတ်တရာꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၃) ဂဏန်ꩻသင်္ချာႏထာꩻဒါႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၄) တောက်ꩻဒါႏလိတ်စီꩻ တောက်ꩻစို ယိုလဲ့တပါꩻ
(၅) ဒါႏလောကနီတိကျမ်ꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၆) ဒါႏယာႏယီႏ ယတြာႏ ဗျာႏကရုဏ်းကျမ်ꩻယိုလဲ့တပါꩻ
(၇) ငေါဝ်းတဲက် ငေါဝ်းတချင်ꩻ အဒုံႏ အအူစတဲင် ကေျာလင်္ကာႏဖုံႏ ယိုလဲ့ တပါꩻ
(၈) ဗေက်ꩻဗက်ꩻဗူႏ နုဲင်ႏတွမ်ႏစူ စတဲင်လုဲင်ꩻကွက်ဖုံႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၉) ဒေါ့ꩻဖြောဝ်ႏဒါႏ ငေါဝ်းလီꩻငွါယ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၀) ခꩻဒါႏခြီႏ တလေးဖုံႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၁) ဒါႏသေ တသီႏတမွူး ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၂) မာꩻသွင်ႏ မာꩻတယွို့ ပျက်ဒါႏထာꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၃) ဒါႏပေႏတင်ႏ အတွက်အချက် ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၄) ဒါႏပရိယာယ်ႏ မာႏယာႏ မျက်ကလဲ့ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၅) ဒါႏဆန်းကျမ်ꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၆) ဒါႏဂါႏထာႏ မန္တန်ႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၇) ဒါႏကွိုက်ꩻပေါင်ꩻ ဆက်ဆံႏသံႏတမန်ႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၈) ဒါႏသဒ္ဒါႏကျမ်ꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ စုစုခြွဉ်း အောဝ်ႏယို(၁၈)ပါꩻသွူ။
လိုꩻမွိုက်တွမ်ႏလိုꩻသေလိုꩻဒါႏ ထာꩻကကွာႏ
၁၀။ ပညာႏမရီ - ဗွိုန်ပီထုံဒျာႏ
ဝင်ꩻခါမီႏရီ - ဗွိုန်ပီခမ်းရာႏ
ရီမရီထွိုက် - လိုꩻမွိုက်ဗာႏလာႏ
ဒေါ့ꩻငေါဝ်းငွါ - အာစွဉ်ႏသေႏသေႏဒျာႏ။
ရီ- ပညာႏသျိတွမ်ႏလိုꩻမွိုက်နောဝ်ꩻ ကွာႏလို့ဝင်ꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း တဲမ်းနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ - ပညာႏသျိနောဝ်ꩻ ဝင်ꩻမီႏရီတောဝ်းအခါႏ ဗွိုန်ပီဒျာႏထုံ၊ အုံဒျာႏတေ့ꩻတေ့ꩻ၊ ဝင်ꩻမီႏရီလွဉ်တဲင် အငေါဝ်းယို ပီဗွိုန်စွဉ်ႏ ခမ်းရာႏနောဝ်ꩻသွူ။
လိုꩻမွိုက်နောဝ်ꩻ ဝင်ꩻရီလဲ့သင်၊ ဝင်ꩻတရီတောဝ်းလဲ့သင် အငေါဝ်းယို အာသေႏသေႏသက်သက်စွဉ်ႏဒျာႏထာꩻနောဝ်ꩻသွူ။
လိုႏတွိုင်ꩻမယိုꩻ ယိုနီမျိုꩻ
၁၁။ လိတ်အွုတ်ကိုဒျာႏ - ပညာႏထာꩻဒါႏ
ဝင်ꩻစူကိုသူꩻ - အောဝ်ႏစူဥစ္စာႏ
ကိစ္စမီႏတွိုႏ - အောဝ်ႏလိုႏတဲင်ခါ
မဉ်ꩻတောဝ်းဒျာႏ - ပညာႏတွမ်ႏဥစ္စာႏ။
ရီ- ထာꩻဒါႏအောဝ်ႏသော့ꩻ လိတ်အွုတ်ကို၊ ရွဉ်ယိုအောဝ်ႏဝင်ꩻလောင်းနောဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏနေ နီထာꩻဒါႏ၊ နီဥစ္စာႏဖုံႏဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ အကျောင်ꩻလုဲင်း။
ဖြေႏ- ထာꩻဒါႏအောဝ်ႏသော့ꩻ လိတ်စောင်ႏကို၊ ရွဉ်ယိုအောဝ်ႏဝင်ꩻလောင်းနောဝ်ꩻ နီထာꩻဒါႏ၊ နီဥစ္စာႏ ဟဲ့ꩻရိုꩻတလꩻတောဝ်းသွူ။
အကျောင်ꩻနောဝ်ꩻ- အရေꩻကီꩻကိစ္စ မီႏတွိုႏလွဉ်ခါ ထူႏသွုံꩻအီ တလꩻတောဝ်းသွူ။
ထီႏဖိုတောဝ်း ထီသမုဒ္ဒရာႏမꩻ အောဝ်ႏထင်းတန်
၁၂။ လိုꩻသုတခြော - ဆေ့ꩻနောဟွိုန်ထီႏ
စင်းထင်းဟွိုန်အာ - မန်ႏထွာတန်အီ
သမုဒ္ဒရာႏ - ဒေႏခါမထီႏ
ဖိုးခင်ႏအောင် - ထီနောင်ထင်းဗွိုန်ပီ။
ရီ- အထီႏအဟွိုန် သုတဆေ့ꩻခြောဒါႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏနောဝ်ꩻ ထင်းဒါႏအနမ်းနုဲင်းမုဲင်ꩻစားဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ဖေႏတွမ်ႏ ဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- အထီႏအဟွိုန် သုတဆေ့ꩻခြောဒါႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏနောဝ်ꩻ ထင်းတန်ချာဒါႏ အနမ်းတဲင် အမာနတဲ့ စင်းတန်ဒါႏသွူ၊ ဥပမာႏ- ဒေႏပေႏတဗာႏ တထီႏဖိုတောဝ်းထီနောင်နောဝ်ꩻ ဝွေꩻထီႏဗာႏကြွို့ꩻရွုမ်ꩻထီ ဖိုးခင်ႏအောင်ကိုလဲ့ အောဝ်ႏထင်းစွဉ်ႏ ထီသမုဒ္ဒရာႏနောဝ်ꩻ ပီဝင်ꩻသွူ။
ပညာႏမီႏကင်ꩻ ထွာဝင်ꩻသွဉ်း
၁၃။ သွဉ်ပညာႏလုဲင်း - မာꩻကုဲင်းပိုခို
ပညာႏမီႏကင်ꩻ - ထံႏဝင်ꩻတခြိုꩻ
ပညာႏမီႏဒါႏ - ပူႏဇောႏဗာႏလိုꩻ
ကွပ်နောဝ်ꩻမꩻ - သွဉ်လွစွုမ်ႏနီꩻပို။
ရီ- ပညာႏအောဝ်ႏလိုꩻတွမ်ႏ ပညာႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ ကွာႏဝင်ꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻ ဖြုဲင်ꩻနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- ပညာႏအောဝ်ႏလိုꩻယို ဝင်ꩻအမျာꩻ ပူႏဇောႏရိုႏသေႏဒျာႏသွူ။ ပညာႏအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောတ်ꩻ ထွာဗာႏဝင်ꩻသွဉ်းသွူ။
ဗွိုန်နုဲင်းဝါးဗွာ ဟင်္သာႏခြာ
၁၄။ မွိုးစောဝ်းဖါစောဝ်း - သွဉ်တောဝ်းအပို
ဖါခိုမွိုးမူႏ - ရန်ႏထူႏထန်ႏကို
ဝါးဟင်္သာႏခြာ - ဝါးဗွာဟောင်ရိုꩻ
ပွယ်ꩻတန်ကို - အပိုအုံတငို။
ရီ- မွိုးဖါဝင်ꩻနီ မီႏတသွဉ်ဖေႏတောဝ်း အပိုပညာႏနောဝ်ꩻ ထွာပိုရန်ႏသူႏမျိုꩻမုဲင်ꩻဟောင်း။
ဖြေႏ- မွိုးမီႏတသွဉ်ဖေႏတောဝ်း အပိုပညာႏနောဝ်ꩻ ထွာပိုရန်ႏသူႏအထန်ႏ၊ ဖါမီႏတသွဉ်ဖေႏတောဝ်း အပိုပညာႏနောဝ်ꩻ ထွာပိုရန်ႏသူႏအကိုနောဝ်ꩻသွူ။
ရီ- မွိုးဖါသွဉ်ဖေႏတောဝ်းတဲင် ကထွာအပို မီႏတဒါႏတောဝ်းပညာႏနောဝ်ꩻ ဗွိုန်ပီနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
ဖြေႏ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ ဝါးဟင်္သာႏခြာ ဝါးဗွာကအုံအောဝ်ႏသော့ꩻနောဝ်ꩻသွူ။
သဘာဝထွာဒျာႏ ယိုလစ်ꩻဗာႏ
၁၅။ ထာꩻဆူႏကရိုꩻ - အမျိုꩻစျူဒျာႏ
ချို့ꩻသီးမဲ့လဲ့ - စဲင်းစဲ့လွဉ်ဒျာႏ
ဗိုတုဲင်လွီးဟွမ် - နွံꩻဟွမ်လွဉ်ဒျာႏ
လိုꩻသဖော်ꩻ - သꩻဇော်ꩻထွာလွဉ်ဒျာႏ။
ရီ- လောကအကို သဘာဝအတွိုင်ꩻယို ဝွေꩻသီးထွာလွဉ်လွဒျာႏ ပငါပရာꩻ (၄)စွိုးနောဝ်ꩻ တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) ထာꩻဆူႏ (၂) ချို့ꩻမဲ့ (၃) ဗိုတုဲင် (၄) သူႏတောႏကောင်ꩻသီးသꩻ ယို(၄)စွိုးသွူ။
အဲဉ်ထောဝ်းရသာႏ ယိုလစ်ꩻဗာႏ
၁၆။ ထွန်တပါတောဝ်း - အွီႏတောဝ်းပြူးရင်ꩻ
လိုꩻခြောသီးမျိုꩻ - ခြွိုင်းခြိုꩻမသင်ꩻ
အိုကင်ꩻတသာႏ - အွီႏငါႏတောဝ်းရင်ꩻ
ဉာဏ်ႏတဖြောဝ်း - တဲမ်းငေါဝ်း မအွီႏရင်ꩻ။
ရီ- အရသာႏတအဲဉ်ထောဝ်း ထာꩻ(၄)စွိုးနောဝ်ꩻ တဲမ်းနယ်ဖေႏမဲဉ်ႏမဲဉ်ႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) အွုမ်ပြူး ထွန်တပါတောဝ်း
(၂) လိုꩻကေန်ꩻလိုꩻခြော ခြွိုင်းဖျင်နွိုင်ႏအနမ်း
(၃) တသာႏတပါတောဝ်း ဟန်ႏအို
(၄) ထာꩻဒါႏပညာႏ တအဲဉ်ထောဝ်း တဲမ်းငေါဝ်းကဗျာလင်္ကာႏ ယို(၄)စွိုးသွူ။
သုတပညာႏ ထာꩻချံꩻသာႏ
၁၇။ နာႏဗာႏတဲင်စော - အာလောသုတာႏ
သုတတဲင်ခါ - တိုꩻပွါꩻပညာႏ
ပညာႏတဲင်စော - နက်နောသေနာႏ
အနက်နော - သုခေါ ဖေႏချံꩻသာႏ
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ ကွပ်ပွိုးနာႏဗာႏ ဟွိုန်ဗာႏတဲင် သုတဗွေပြဲ့ꩻစွုံႏလွဉ်
၂။ ကွပ်ပွိုးသုတထွာတဲင် တိုꩻတက်ကီꩻပွာꩻလွဉ်
၃။ အဓိပ္ပါယ်ႏအနက်ဖုံႏယို သေဗာႏတွမ်ႏပညာႏ
၄။ မီႏသေနာႏ အနက်အဓိပ္ပါယ်ႏယိုမꩻ ဖေႏဒါႏနီ ထာꩻချံꩻသာႏသွူ။
ဖိုးတွမ်ႏလိုꩻ
၁၈။ ထာꩻအံႏမေႏထွုန်ႏ - တပြုံႏဗိန်ႏထာꩻ
ဖိုးလဲ့လိုꩻလဲ့ - ပီပဲ့အောဝ်ႏဒျာႏ
ပညာႏနောဝ်ꩻဟွေး - လိုꩻမွေးထူꩻဒျာႏ
ဉာဏ်ႏမီႏကင်ꩻ - ဖိုးရင်ꩻ ဗွိုန်ပီဒျာႏ။
ရီ- လောကအကို ဖိုးတွမ်ႏလိုꩻ ကဗွိုန်ပိဒါႏဝင်ꩻအချက်နောဝ်ꩻ တဲမ်းနယ်ထွူတဲင်၊ နီလိုꩻတွမ်ႏဖိုး ကကွာႏဒါႏလို့ဝင်ꩻနောဝ်ꩻလဲ့ တဲမ်းပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- လောကအကို ဖိုးတွမ်ႏလိုꩻ ကဗွိုန်ပီလို့ဝင်ꩻနောဝ်ꩻ (၁) ထာꩻအံႏ (၂) မေႏထွုန်ႏ (၃) ထာꩻဗေင်ႏ ယို(၃)စွိုးသွူ။
လိုꩻနောဝ်ꩻ ထာꩻသေပညာႏအောဝ်ႏ၊ ဖိုးနောဝ်ꩻ ထာꩻသေပညာႏအဲဉ်ထောဝ်း ကွာႏလို့ဝင်ꩻနုဲင်းယိုသွူ။
ရီ- ထာꩻသေတရာꩻ ပညာႏမီႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ လောကကိုယို ပီဗွိုန်တမုဲင်ꩻဟောင်း။
ဖြေႏ- ထာꩻသေတရာꩻ ပညာႏမီႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ ပီဗွိုန်စွဉ်ႏ ဖိုးနောဝ်ꩻသွူ။
ရက်လဲဉ်းနမ်းကောဝ်ႏ ထူႏမုဲင်ꩻအောဝ်ႏ
၁၉။ ဗွိုန်ပီပညာႏ - သဟာႏမအောဝ်ႏ
ဗွိုန်ပီထာꩻဆာ - ရန်ႏခါမအောဝ်ႏ
ဗွိုန်ပီနမ်းရင်ꩻ - ရက်ဝင်ꩻမအောဝ်ႏ
ကံႏပီပဲ့ - အာႏရဲင်ꩻလဲ့မအောဝ်ႏ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ မိတ်ဆွေႏသွꩻဟောဝ် ကအီႏပီဗွိုန်တွမ်ႏ နုဲင်းထာꩻဒါႏပညာႏ လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (ပညာႏယို ထွာအီသွꩻပေႏစဲစ်သွူ။)
၂။ ရန်ႏသူႏကအီႏပီဗွိုန် တွမ်ႏနုဲင်းထာꩻဆာရောႏဂါႏယို လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (ထာꩻဆာရောႏဂါႏယို ထွာနီရန်ႏသူႏစဲစ်သွူ။)
၃။ ထာꩻရက် ကအီႏပီဗွိုန်တွမ်ႏ နုဲင်းကရက်နီနမ်းယို လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (နီနမ်းယို နီအရက်သွတ်ꩻသွူ။)
၄။ အာႏကအီႏပီဗွိုန်တွမ်ႏ နုဲင်းကံႏယို လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (ကံႏတရာꩻယို တလာကယ်ꩻအာႏသွူ။)
ဝွေꩻတဲ့လိုꩻနေနေ
၂၈။ အမျိုꩻယွုတ်ပို - မတ်ယိုထွာဒါႏ
လိုꩻမွိုက်အပို - ဉာဏ်ႏယိုစင်းဒါႏ
လိုꩻကေန်ꩻပိုခါ - ဥစ္စာႏအာဒါႏ
လိုꩻခိုသီး - ထင်းဖွီမွိုန်းတောဝ်းငါႏ။
ရီ- လောကကို ထီႏပေႏဖြီ ထင်းဖွီလꩻတောဝ်း လိုꩻသွံစားနောဝ်ꩻ အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ အကျောင်ꩻလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) လိုꩻယွုတ်ပိုတဖြာꩻ-
လိုꩻယွုတ်ပိုစွဉ်ႏလဲ့ ကွပ်ပွိုးထွာဒါႏအမတ်တဲင် ထီႏပေႏထင်းဖွီလꩻတောဝ်းသွူ။
(၂) လိုꩻမွိုက်ပိုတဖြာꩻ-
လိုꩻမွိုက်ပိုစွဉ်ႏလဲ့ ကွပ်ပွိုးအဉာဏ်ႏပညာႏတန် လွိုင်ႏအာဒါႏတဲင် ထီႏပေႏ ထင်းဖွီလꩻတောဝ်းသွူ။
(၃) လိုꩻကေန်ꩻပိုတဖြာꩻ-
လိုꩻခြောကေန်ꩻပိုစွဉ်ႏလဲ့ ကွပ်ပွိုးခြွေခြာႏ ချံꩻသာႏတန်ဒါႏတဲင် ထီႏပေႏ ထင်းဖွီလꩻတောဝ်းနောဝ်ꩻသွူ။
လောဘမီႏတန် ပီဗွိုန်လိုꩻတအာႏ
၂၉။ တပဲ့ꩻနောဝ်ꩻဟွေး - ဉာဏ်ႏမွေးမဲဉ်ဒါႏ
ပညာႏဆယ်ꩻပူꩻ - သွဉ်ထူႏသမ်းအာ
ပီလိုꩻတအာႏ - ထာꩻဗေင်ႏမင်းဒျာႏ
ဒါႏအွံတောဝ်း - ပြန်ႏလောဝ်း မလꩻချာ။
ရီ- တပဲ့ꩻအဖြာꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း မဲဉ်ဒါႏမွိုင်ငါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏတဲင် ကထွာဆရာႏ သွဉ်ဖေႏလို့စွဉ်ႏဒျာႏ တလဲင်ႏချင်ꩻနောဝ်ꩻ ကထွာတပဲ့ꩻ ဒါႏလꩻနေဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ဖေႏတွမ်ႏဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- တပဲ့ꩻအဖြာꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း ထာꩻဒါႏပညာႏယို မဲဉ်အွဉ်ႏဒါႏလွဉ်ꩻမွေးနေးငါႏ မရေႏမရာႏတဲင် တလဲင်ႏချင်ꩻ သွဉ်အာမွေးစွဉ်ႏမျိုꩻနောဝ်ꩻ တဒါႏလꩻနွောင်ꩻတောဝ်းရင်ꩻသွူ၊ ဥပမာႏ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ လိုꩻတအာႏတဖြာꩻ ဗိန်ႏမင်းထာꩻတဲင် ခြုဲင်းနယ်ချာဖေႏဝင်ꩻ လꩻတောဝ်းသွူ။
စေႏတနာႏဟောတ်ငါႏ နီဆရာႏ
၃၀။ ဖွိုင်ꩻသားနောဝ်ꩻနဲး - ဖွိုင်ꩻနဲးတွယ်ႏဗာႏ
ယံဖေႏကပꩻ - တွယ်ႏပꩻတောဝ်းခြာ
တပဲ့ꩻသီးတာႏ - ယံပွါꩻပညာႏ
တွယ်ႏဗာႏဒျာႏ - ဆရာႏဝွတ္တရာꩻ။
ရီ- ဖွိုင်ꩻဗွော့ꩻသား ကတွယ်ႏဒါႏအဖွိုင်ꩻသူꩻနောဝ်ꩻ ယံဖေႏကပꩻတွော့ꩻ အတွယ်ႏဟောင်း တဲမ်းနယ်ထွူတဲင် ဆရာႏကတွဲႏဒါႏ အတပဲ့ꩻသူꩻလဲ့ ယံကထဲ့ငါးရုဲင်ꩻနဲ့ယိုလဲ့ စေနယ်ဖေႏပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- ဖွိုင်ꩻဗွော့ꩻသားနောဝ်ꩻ ဖွိုင်ꩻဖေႏကပꩻတဲင် အတွယ်ႏမွေးတောဝ်း၊ ဖွိုင်ꩻလုဲင်ꩻယံကထန်ႏ၊ ယံကတရေꩻတဲင် အတွယ်ႏဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ဆရာႏသီးကတွယ်ႏဒါႏ အတပဲ့ꩻသူꩻနောဝ်ꩻလဲ့ တပဲ့ꩻယံကထဲ့ငါးရုဲင်ꩻတဲင် အတွယ်ႏမွေးတောဝ်း၊ ထာꩻဒါႏပညာႏယံစီꩻပွါꩻတိုꩻတက်တဲင် တွယ်ႏဗာႏဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပညာႏသျိခဏ်ꩻ နိဋ္ဌိတံ။
<ref>ဗွေႏဗွန်အာလောက-ကျောင်ꩻတုံခမ်ꩻ၊ လောကတွမ်ႏဗုဒ္ဓ</ref>
===အာႏကွိုꩻ===
<references/>
[[Category:ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]
m0n3s9gbbutr4usm8ae6k5yo90oyou9
15339
15338
2022-08-13T12:09:32Z
KhunMyoe
34
wikitext
text/x-wiki
'''"ငေါဝ်းတယ်ႏအွဉ်"'''
လိုꩻမျိုꩻတွိုင်ꩻ ဘာႏသာႏတွိုင်ꩻဖုံႏနောဝ်ꩻ ယံဖေႏနေးကယေန်ႏငဲး ကနုညံꩻအီလꩻအတာႏ ဆွိုင်ႏရာꩻလိတ်လုဲင်ꩻ စာႏပေႏ အနုပညာႏစတဲင် ထာꩻအာႏကွိုꩻခရာႏ တစွိုးစွိုးယို မီႏခွုမ်တဉ်ႏ မီႏသောင်ႏသာလွေꩻခြေင်းခြေင်းလွဝင်ꩻနောဝ်ꩻမꩻ ဘာႏသာႏယေန်ႏငဲးမု၊ ဒါႏသေလိမ္မာႏဖဲ့ꩻ၊ ဗဟုသုတလွိုင်ႏအာမု၊ စွိုးခွိုꩻလိုꩻမုရေꩻရာႏစတဲင် ကွိုက်ꩻပေါင်ꩻအုံအောဝ်ႏမုဖုံႏယို သေနွောင်ꩻထီႏလꩻ ကျင်ႏလဲႏဒါႏလဲပ်လွဉ်အီဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပညာႏသျင်ႏပုဂ္ဂိုလ်ႏတန်စခါသီး ကတဲမ်းမုဲင်သေꩻခါꩻဒါႏ လောကအတာႏ လိုႏမတ်ငါႏကရိုꩻဒါႏ "လောကနီတိ"ငေါဝ်းသွဉ်သင်အဆွုံꩻအမꩻဖုံႏယိုတဲ့နောဝ်ꩻ-၊
ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏနွို့ ပုဂ္ဂိုလ်ႏလိုꩻတွိုင်ꩻစွုမ်ႏဖြာꩻသီး အပိုအလီꩻဖုံႏ ကအောဝ်ႏလိုႏသေငါꩻစဲင်းနဲင်းလꩻအီငါႏ ဗွေႏမျတ်ဘုရာꩻသမဲင်ꩻစဲဉ်ႏချုက်ကရိုꩻဒါႏ "ဗုဒ္ဓဝင်ႏသမဲင်ꩻ"ငေါဝ်းစွိုမ်းသော့ꩻ သွိုန်ꩻသꩻကိုမျိုꩻဖုံႏယိုတဲ့နောဝ်ꩻ-၊
ထွာအီငါႏ လောကလိုꩻတွိုင်ꩻစွုမ်ႏဖြာꩻသီး ဟောဝ်သေထွိုက် ဟောဝ်သေသင်ꩻစွဉ်ႏလွဉ်းလွဉ်းနောဝ်ꩻသွူ၊ မီႏသေမီႏဒါႏ သေငါꩻလိမ္မာႏသော့ꩻလꩻဝင်ꩻ ပညာႏသျင်ႏသူႏတောႏကောင်ꩻသီး အငေါဝ်းငွါ သွဉ်သင်မု ဩဝါဒအခြာကိုနောဝ်ꩻမꩻ သုတအာ၊ ထာꩻသေလွိုင်ႏ၊ ချွေႏရံႏသွဉ်းသဲႏ သွꩻခွကွိုန်ꩻအီတဲင် မေတ္တာႏမဲ့ငါဗန်၊ ဖေꩻရန်ႏကင်ꩻ၊ နမ်းသꩻနီပါꩻ ချံꩻသာႏလꩻတွော့ꩻ ခင်ႏလမ်းတွိုင်ꩻ စစရာႏရာႏကို နွို့တွိုင်ꩻတွမ်ႏလꩻအီဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပွိုးနောဝ်ꩻမꩻ "ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏယေန်ႏငဲမုꩻ ပွယ်ꩻရီလိတ်"အတာႏ လိတ်သွဉ်ခဏ်ꩻစောင်ႏအနေႏ ပအိုဝ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻစွစ်ꩻလီတာႏ ဗဟိုႏသင်္ဃာႏအစွိုꩻနောဝ်ꩻ နေင်ႏ ၁၃၄၇-ဗာႏမာꩻတငါ အွဉ်ႏတီႏဗက်ꩻထွော့ ပျဌာန်းလွေꩻဖေႏပါ လောကတွမ်ႏဗုဒ္ဓဖုံႏယိုနောဝ်ꩻသွူ။
နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ
ပဏာမတွမ်ႏ ပဋိညာဉ်ႏ
၁။ ရတနာႏသွံပါꩻ - ဝုဲင်ႏခါꩻရီးငါ
အာစားကျမ်ꩻဂန်ႏ - ထေထန်ႏလွဉ်ဗာႏ
လောကနီတိ - ပါဠိဘာႏသာႏ
ပအိုဝ်ႏငေါဝ်း - ပြန်ႏလဝ်းအအဲဉ်ႏစား။
ရီ - လောကနီတိကျမ်ꩻယို အောဝ်ႏကျမ်ꩻမုဲင်ꩻကို တဲမ်းထန်ႏလွဉ်ဟောင်း?
ဖြေႏ - လောကနီတိကျမ်ꩻယို အောဝ်ႏအွိုးပိဋကတ်ကျမ်ꩻဂန်ႏအစွိုးစွိုး အဒေါဝ်ႏဒေါဝ်ႏကို ထေထန်ႏလွဉ် တဲမ်းစုရွမ်သေꩻဖေႏဒျာႏသွူ။
သွဉ်ထူႏဆယ်ꩻပူꩻ ကျိုꩻဂွုဏ်ႏထူꩻ
၂။ ဂွုဏ်ႏထူꩻအကျိုꩻ - ကရိုꩻနောဝ်ꩻရာꩻ
နီတိကျမ်ꩻနော - လောကလောင်းခါ
လိုꩻခိုအကဲဉ် - ထွာမဲဉ်ႏမွိုးဖါ
ကွပ်ပွိုးနောဝ်ꩻမꩻ - လောကကျမ်ꩻခါ
လိုꩻခိုနောဝ်ꩻဟွေး - ဒါႏမွေးသေဗာႏ
ပညာႏသျိထွာ - တန်အာမျတ်ငါႏ
သုတနော - အာအော ပြဲ့ꩻစွုံႏငါႏ။
ရီ - သွဉ်ဗာႏလောကနီတိ လꩻလွဉ်အကျိုꩻဂွုဏ်ႏထူꩻကျေꩻဇူꩻ (၄)စွိုးယို တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း
ဖြေႏ- (၁) ထွာလိုꩻခိုသီး အကဲဉ်အနစ်
(၂) ထွာမွိုးထွာဖါ
(၃) ထွာဆရာႏ
(၄) ထွာမိတ်ဆွေႏသွꩻခွ ယို(၄)စွိုးသွူ။
ရီ- ဒါႏဗာႏလောကနီတိတဲင် ကလꩻဒါႏ အကျိုꩻ(၃)စွိုးယို တဲမ်းနယ်ဖေႏလုဲင်း
ဖြေႏ- (၁) ထွာဗာႏ ပညာႏသျိအကျိုꩻတပါꩻ
(၂) ထာꩻသေတန်လုဲင်း မျတ်ဟောဝ်ငါႏ အကျိုꩻတပါꩻ
(၃) အထီႏအဟွိုန် ဗဟုသုတအောဝ်ႏအီ အကျိုꩻတပါꩻ၊ စုစုခြွဉ်း ယို(၃)စွိုးသွံပါꩻသွူ။
ထာꩻလွꩻနွောင်ꩻအံႏ ညာꩻနိဗ္ဗာန်ႏ
၃။ လိုꩻလွꩻနောဝ်ꩻနဲး - ကင်ꩻတဲပညာႏ
ပညာႏအဲဉ်ထောဝ်း - တဖြောဝ်းဥစ္စာႏ
ဥစ္စာႏကေန်ꩻမွ - သွꩻခွခြောငါႏ
သွꩻခွအဲဉ်ထောဝ်း - လꩻတောဝ်းချံꩻသာႏ
ချ့ꩻသာႏကင်ꩻလိုꩻ - ကုသိုလ်ႏမမာꩻ
ကုသိုလ်ႏကင်ꩻ - ညာꩻလင်ꩻ နိဗ္ဗူတာ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ လိုꩻလွꩻနောဝ်ꩻ ဒါႏနွောင်ꩻတောဝ်း ဉာဏ်ႏပညာႏ
၂။ ပညာႏ တဒါႏတောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ ဥစ္စာႏအဲဉ်ထောဝ်း
၃။ ဥစ္စာႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ သွꩻခွအဲဉ်ထောဝ်း
၄။ သွꩻခွ တအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ မော့ꩻတောဝ်းထာꩻချံꩻသာႏ
၅။ ထာꩻချံꩻသာႏ အဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ မာꩻနွောင်ꩻတောဝ်းကုသိုလ်ႏ
၆။ လိုꩻတမာꩻနွောင်ꩻတောဝ်း ကုသိုလ်ႏနောဝ်ꩻ လꩻနွောင်ꩻတဝ်း နိဗ္ဗာန်ႏနောဝ်ꩻသွူ။
ထာꩻဒါႏပညာႏ ဖိုꩻတန်ႏငါႏ
၄။ ဗွိုန်ပီထာꩻဒါႏ - ဥစ္စာႏမအောဝ်ႏဗာႏ
ပညာႏယိုနဲး - စွန်တဲးမမာꩻ
ပညာႏနောဝ်ꩻနော - သွꩻခေါထွာဗာႏ
ဘဝငါ - ပသာဖေႏချံꩻသာႏ။
ရီ- ရွဉ်ခံꩻဥစ္စာႏ ကအီႏပီဗွိုန်ဒါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏနေဟောင်း စေနယ်ထွူတဲင် ပညာႏထာꩻဒါႏသီးမျိုꩻယို တခွန်စွန် ထူႏနွောင်ꩻနေဟောင်း ယိုလဲ့ တဲမ်းနယ်ပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- ရွဉ်ခံꩻဥစ္စာႏ ကအီႏပီဗွိုန်ဒါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏနောဝ်ꩻ အဲဉ်ထောဝ်းသွူ၊ ထာꩻဒါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏယို စွန်တခွန်ꩻသီး တထူႏနွောင်ꩻတောဝ်းသွူ။
ရီ- ထာꩻဒါႏပညာႏယို လောကကို ထွာနီလိုꩻသီးတမုဲင်ꩻဟောင်း စေနယ်ထွူတဲင် ဉာဏ်ႏပညာႏယို အမာꩻဖေႏနွောင်ꩻ နီလိုꩻသီးတမုဲင်ꩻနောဝ်ꩻလဲ့ တဲမ်းနယ်ပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- ထာꩻဒါႏပညာႏနောဝ်ꩻ လောကလောင်းယို ထွာနီလိုꩻသီးသွꩻဟောဝ်သွူ၊ ထာꩻဒါႏပညာႏယို တွိုႏဘဝငါလဲ့ ပသာဖေႏနွောင်ꩻအီနီ ထာꩻချံꩻသာႏသွူ။
ထာꩻဒါႏပညာႏ ထင်းဖွီဗာႏတောဝ်း
၅။ သုတဆေ့ꩻဖြီ - ထင်းဖွီမွိုန်းထာꩻ
သကိုသွိုန်ႏဖူꩻ - သိမ်ꩻထူꩻဟောဝ်ဗာႏ
ဖြုံႏဒီႏထီဗဲက်ꩻ - တဲက်တွိုင်ꩻပမာႏ
ကွဲညည - တန်လွဗွေလွဉ်ဒျာႏ။
ရီ - အထီႏအဟွိုန် သုတပညာႏမျိုꩻယို ဆေ့ꩻငါႏတဲင် ထင်းဖွီလꩻနေဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ ဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- အထီႏအဟွိုန် သုတပညာႏမျိုꩻယို ဆေ့ꩻငါႏရိုꩻတဲင် ထင်းဖွီဗာႏတောဝ်း၊ သိမ်ꩻသော့ꩻခါꩻဗာႏ သꩻရာႏဖူꩻကိုနောဝ်ꩻသွူ၊ ဥပမာႏ- ထီကတဗဲက်ꩻသော့ꩻဒါႏ ဖွိုင်ꩻတန်ကိုယို ကွဲးညညတဲင် ဗွေလွဉ်ဗာႏဒျာႏနောဝ်ꩻ ပီဝင်ꩻသွူ။
ပညာႏတဗာႏ လွူးနမ်းတာႏ
၆။ ဖြောင်းမုစူမု - စုစုပညာႏ
ဆေ့ꩻငါႏပေႏဖြီ - ထင်းဖွီမွိုန်းထာꩻ
လို့လို့မီႏဒါႏ - တဗာႏတွက်တာႏ
လွူးသက်ဗွာ - ထွာအီအကျောင်ꩻဒျာႏ။
ရီ- ဒေါ့ꩻဖြောင်းဖဲ့ꩻ နုတ်မုပညာႏတွမ်ႏ ခွုမ်စံႏဖဲ့ꩻ လက်မုပညာႏဖုံႏယို ဆေ့ꩻငါႏရိုꩻတဲင် ထင်းဖွီလꩻနေဟောင်း စေနယ်ထွူတဲင် ထာꩻဒါႏဉာဏ်ႏပညာႏ တစွိုးပေႏလွုမ်ꩻယို လွူးနမ်းဗွာနွောင်ꩻ/ တဗွာနွောင်ꩻတောဝ်းနောဝ်ꩻလဲ့ အွဉ်ႏနယ်ဖေႏပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- နုတ်မုပညာႏ ဒါႏတွမ်ႏဖြောင်းဖြေꩻ ဒေါ့ꩻဖြောဝ်ႏမု တရိုꩻတောဝ်း၊ လက်မုပညာႏ ဒါႏတွမ်ႏစူခွုမ်စံႏမုတရိုꩻတောဝ်း ဆေ့ꩻငါႏရိုꩻတဲင် ထင်းဖွီလꩻတောဝ်းသွူ၊ ထာꩻဒါႏဉာဏ်ႏပညာႏ တစွိုးပေႏငါလဲ့ မီႏဒါႏတဲပ်တဲပ်လဲပ်လဲပ်နောဝ်ꩻ လွူးအီနမ်း ဗွာဒျာႏသွူ။
ဆယ်ꩻကပ်လိုꩻဒါႏ သေပညာႏ
၇။ သုတစွုံႏလင်ႏ - ပညာႏသျင်ႏခါ
အောဝ်ႏရပ်မုဲင်ꩻလဲ့ - မီႏသေနောဝ်ꩻရာꩻ
အွိုးနောဝ်ꩻကိုနဲး - နဲစ်တဲးသောင်ႏသာ
ကောမဲဉ်ဒါႏ - လွေꩻဗာႏသွူနဲးဟာ။
ရီ- လိုꩻကမဲဉ်ဒါႏပညာႏ၊ လိုꩻကထုမ်ႏဒါႏ သုတသားယို အမာꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း စေနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- လိုꩻကမဲဉ်ဒါႏပညာႏ၊ လိုꩻကထုမ်ႏဒါႏ သုတသားယို ပညာသျိကရိုꩻဒါႏ လိုꩻသေလိုꩻဒါႏ ကအောဝ်ႏဒါႏအရပ်ယို အမဉ်ႏဟွိုန်တဲင် အနဲစ်လောႏလွေꩻထေ့ဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ထာꩻယိုငတ်ꩻဗာႏ လိုႏဗွာႏယွယွ
၈။ ပညာႏဥစ္စာႏ - ယွသာႏထုမ်ႏဗာႏ
ကောင်ယိုလဲ့ခါ - ထင်ႏဗာႏယွသာႏ
ကာမကောဓ - ယွယွလိုႏဗာႏ
ငတ်ꩻပါꩻယို - ဟောင်ရိုꩻလိုႏသာႏသာႏ။
ရီ- လောကကို ကလိုႏဗာႏယွယွ (၅)စွိုးယို တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) သွဉ်ပညာႏ (၂) ထုမ်ႏဥစ္စာႏ (၃) ထင်ႏကောင် (၄) တောႏလမ်းတောႏပါႏ (၅) သꩻလျားထာꩻအခါႏ ယို(၅)ဗာႏသွူ။
တက္ကသိုလ်ႏပညာႏ ဆီသွစ်ꩻဗာႏ
၉။ သုတဓမ္မ - တွက်ဆသင်္ချာႏ
တောက်ꩻစိုနီတိ - ယာယီယတြာႏ
ဒုံႏတိန်ႏကဗျာ - စူခါဗက်ꩻဒါႏ
ခြီႏတလေး - ငေါဝ်းဟွေး အွိုးစခါ
တသီႏလဲ့လျင်ႏ - ငသွင်ႏပျက်ထာꩻ
ပေႏတင်ႏမျက်လဲ့ - ဆန်းကျမ်ꩻတဲ့ဒါႏ
တမန်ႏဂါႏထာႏ - သဒ္ဒါႏကျမ်ꩻခါ
ဉာဏ်ႏပညာႏ - အဋ္ဌာရသကာ။
ရီ- တက္ကသိုလ်ႏထာꩻဒါႏ တဆီသွစ်ꩻဗာႏယို တွက်နယ်ထန်ႏဖေႏ ပဉ်ဗာႏဗာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) အထီႏအဟွိုန်သုတ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၂) ဓမ္မသတ် ဆွုံꩻဖျတ်တရာꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၃) ဂဏန်ꩻသင်္ချာႏထာꩻဒါႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၄) တောက်ꩻဒါႏလိတ်စီꩻ တောက်ꩻစို ယိုလဲ့တပါꩻ
(၅) ဒါႏလောကနီတိကျမ်ꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၆) ဒါႏယာႏယီႏ ယတြာႏ ဗျာႏကရုဏ်းကျမ်ꩻယိုလဲ့တပါꩻ
(၇) ငေါဝ်းတဲက် ငေါဝ်းတချင်ꩻ အဒုံႏ အအူစတဲင် ကေျာလင်္ကာႏဖုံႏ ယိုလဲ့ တပါꩻ
(၈) ဗေက်ꩻဗက်ꩻဗူႏ နုဲင်ႏတွမ်ႏစူ စတဲင်လုဲင်ꩻကွက်ဖုံႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၉) ဒေါ့ꩻဖြောဝ်ႏဒါႏ ငေါဝ်းလီꩻငွါယ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၀) ခꩻဒါႏခြီႏ တလေးဖုံႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၁) ဒါႏသေ တသီႏတမွူး ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၂) မာꩻသွင်ႏ မာꩻတယွို့ ပျက်ဒါႏထာꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၃) ဒါႏပေႏတင်ႏ အတွက်အချက် ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၄) ဒါႏပရိယာယ်ႏ မာႏယာႏ မျက်ကလဲ့ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၅) ဒါႏဆန်းကျမ်ꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၆) ဒါႏဂါႏထာႏ မန္တန်ႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၇) ဒါႏကွိုက်ꩻပေါင်ꩻ ဆက်ဆံႏသံႏတမန်ႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၈) ဒါႏသဒ္ဒါႏကျမ်ꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ စုစုခြွဉ်း အောဝ်ႏယို(၁၈)ပါꩻသွူ။
လိုꩻမွိုက်တွမ်ႏလိုꩻသေလိုꩻဒါႏ ထာꩻကကွာႏ
၁၀။ ပညာႏမရီ - ဗွိုန်ပီထုံဒျာႏ
ဝင်ꩻခါမီႏရီ - ဗွိုန်ပီခမ်းရာႏ
ရီမရီထွိုက် - လိုꩻမွိုက်ဗာႏလာႏ
ဒေါ့ꩻငေါဝ်းငွါ - အာစွဉ်ႏသေႏသေႏဒျာႏ။
ရီ- ပညာႏသျိတွမ်ႏလိုꩻမွိုက်နောဝ်ꩻ ကွာႏလို့ဝင်ꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း တဲမ်းနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ - ပညာႏသျိနောဝ်ꩻ ဝင်ꩻမီႏရီတောဝ်းအခါႏ ဗွိုန်ပီဒျာႏထုံ၊ အုံဒျာႏတေ့ꩻတေ့ꩻ၊ ဝင်ꩻမီႏရီလွဉ်တဲင် အငေါဝ်းယို ပီဗွိုန်စွဉ်ႏ ခမ်းရာႏနောဝ်ꩻသွူ။
လိုꩻမွိုက်နောဝ်ꩻ ဝင်ꩻရီလဲ့သင်၊ ဝင်ꩻတရီတောဝ်းလဲ့သင် အငေါဝ်းယို အာသေႏသေႏသက်သက်စွဉ်ႏဒျာႏထာꩻနောဝ်ꩻသွူ။
လိုႏတွိုင်ꩻမယိုꩻ ယိုနီမျိုꩻ
၁၁။ လိတ်အွုတ်ကိုဒျာႏ - ပညာႏထာꩻဒါႏ
ဝင်ꩻစူကိုသူꩻ - အောဝ်ႏစူဥစ္စာႏ
ကိစ္စမီႏတွိုႏ - အောဝ်ႏလိုႏတဲင်ခါ
မဉ်ꩻတောဝ်းဒျာႏ - ပညာႏတွမ်ႏဥစ္စာႏ။
ရီ- ထာꩻဒါႏအောဝ်ႏသော့ꩻ လိတ်အွုတ်ကို၊ ရွဉ်ယိုအောဝ်ႏဝင်ꩻလောင်းနောဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏနေ နီထာꩻဒါႏ၊ နီဥစ္စာႏဖုံႏဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ အကျောင်ꩻလုဲင်း။
ဖြေႏ- ထာꩻဒါႏအောဝ်ႏသော့ꩻ လိတ်စောင်ႏကို၊ ရွဉ်ယိုအောဝ်ႏဝင်ꩻလောင်းနောဝ်ꩻ နီထာꩻဒါႏ၊ နီဥစ္စာႏ ဟဲ့ꩻရိုꩻတလꩻတောဝ်းသွူ။
အကျောင်ꩻနောဝ်ꩻ- အရေꩻကီꩻကိစ္စ မီႏတွိုႏလွဉ်ခါ ထူႏသွုံꩻအီ တလꩻတောဝ်းသွူ။
ထီႏဖိုတောဝ်း ထီသမုဒ္ဒရာႏမꩻ အောဝ်ႏထင်းတန်
၁၂။ လိုꩻသုတခြော - ဆေ့ꩻနောဟွိုန်ထီႏ
စင်းထင်းဟွိုန်အာ - မန်ႏထွာတန်အီ
သမုဒ္ဒရာႏ - ဒေႏခါမထီႏ
ဖိုးခင်ႏအောင် - ထီနောင်ထင်းဗွိုန်ပီ။
ရီ- အထီႏအဟွိုန် သုတဆေ့ꩻခြောဒါႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏနောဝ်ꩻ ထင်းဒါႏအနမ်းနုဲင်းမုဲင်ꩻစားဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ဖေႏတွမ်ႏ ဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- အထီႏအဟွိုန် သုတဆေ့ꩻခြောဒါႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏနောဝ်ꩻ ထင်းတန်ချာဒါႏ အနမ်းတဲင် အမာနတဲ့ စင်းတန်ဒါႏသွူ၊ ဥပမာႏ- ဒေႏပေႏတဗာႏ တထီႏဖိုတောဝ်းထီနောင်နောဝ်ꩻ ဝွေꩻထီႏဗာႏကြွို့ꩻရွုမ်ꩻထီ ဖိုးခင်ႏအောင်ကိုလဲ့ အောဝ်ႏထင်းစွဉ်ႏ ထီသမုဒ္ဒရာႏနောဝ်ꩻ ပီဝင်ꩻသွူ။
ပညာႏမီႏကင်ꩻ ထွာဝင်ꩻသွဉ်း
၁၃။ သွဉ်ပညာႏလုဲင်း - မာꩻကုဲင်းပိုခို
ပညာႏမီႏကင်ꩻ - ထံႏဝင်ꩻတခြိုꩻ
ပညာႏမီႏဒါႏ - ပူႏဇောႏဗာႏလိုꩻ
ကွပ်နောဝ်ꩻမꩻ - သွဉ်လွစွုမ်ႏနီꩻပို။
ရီ- ပညာႏအောဝ်ႏလိုꩻတွမ်ႏ ပညာႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ ကွာႏဝင်ꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻ ဖြုဲင်ꩻနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- ပညာႏအောဝ်ႏလိုꩻယို ဝင်ꩻအမျာꩻ ပူႏဇောႏရိုႏသေႏဒျာႏသွူ။ ပညာႏအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောတ်ꩻ ထွာဗာႏဝင်ꩻသွဉ်းသွူ။
ဗွိုန်နုဲင်းဝါးဗွာ ဟင်္သာႏခြာ
၁၄။ မွိုးစောဝ်းဖါစောဝ်း - သွဉ်တောဝ်းအပို
ဖါခိုမွိုးမူႏ - ရန်ႏထူႏထန်ႏကို
ဝါးဟင်္သာႏခြာ - ဝါးဗွာဟောင်ရိုꩻ
ပွယ်ꩻတန်ကို - အပိုအုံတငို။
ရီ- မွိုးဖါဝင်ꩻနီ မီႏတသွဉ်ဖေႏတောဝ်း အပိုပညာႏနောဝ်ꩻ ထွာပိုရန်ႏသူႏမျိုꩻမုဲင်ꩻဟောင်း။
ဖြေႏ- မွိုးမီႏတသွဉ်ဖေႏတောဝ်း အပိုပညာႏနောဝ်ꩻ ထွာပိုရန်ႏသူႏအထန်ႏ၊ ဖါမီႏတသွဉ်ဖေႏတောဝ်း အပိုပညာႏနောဝ်ꩻ ထွာပိုရန်ႏသူႏအကိုနောဝ်ꩻသွူ။
ရီ- မွိုးဖါသွဉ်ဖေႏတောဝ်းတဲင် ကထွာအပို မီႏတဒါႏတောဝ်းပညာႏနောဝ်ꩻ ဗွိုန်ပီနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
ဖြေႏ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ ဝါးဟင်္သာႏခြာ ဝါးဗွာကအုံအောဝ်ႏသော့ꩻနောဝ်ꩻသွူ။
သဘာဝထွာဒျာႏ ယိုလစ်ꩻဗာႏ
၁၅။ ထာꩻဆူႏကရိုꩻ - အမျိုꩻစျူဒျာႏ
ချို့ꩻသီးမဲ့လဲ့ - စဲင်းစဲ့လွဉ်ဒျာႏ
ဗိုတုဲင်လွီးဟွမ် - နွံꩻဟွမ်လွဉ်ဒျာႏ
လိုꩻသဖော်ꩻ - သꩻဇော်ꩻထွာလွဉ်ဒျာႏ။
ရီ- လောကအကို သဘာဝအတွိုင်ꩻယို ဝွေꩻသီးထွာလွဉ်လွဒျာႏ ပငါပရာꩻ (၄)စွိုးနောဝ်ꩻ တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) ထာꩻဆူႏ (၂) ချို့ꩻမဲ့ (၃) ဗိုတုဲင် (၄) သူႏတောႏကောင်ꩻသီးသꩻ ယို(၄)စွိုးသွူ။
အဲဉ်ထောဝ်းရသာႏ ယိုလစ်ꩻဗာႏ
၁၆။ ထွန်တပါတောဝ်း - အွီႏတောဝ်းပြူးရင်ꩻ
လိုꩻခြောသီးမျိုꩻ - ခြွိုင်းခြိုꩻမသင်ꩻ
အိုကင်ꩻတသာႏ - အွီႏငါႏတောဝ်းရင်ꩻ
ဉာဏ်ႏတဖြောဝ်း - တဲမ်းငေါဝ်း မအွီႏရင်ꩻ။
ရီ- အရသာႏတအဲဉ်ထောဝ်း ထာꩻ(၄)စွိုးနောဝ်ꩻ တဲမ်းနယ်ဖေႏမဲဉ်ႏမဲဉ်ႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) အွုမ်ပြူး ထွန်တပါတောဝ်း
(၂) လိုꩻကေန်ꩻလိုꩻခြော ခြွိုင်းဖျင်နွိုင်ႏအနမ်း
(၃) တသာႏတပါတောဝ်း ဟန်ႏအို
(၄) ထာꩻဒါႏပညာႏ တအဲဉ်ထောဝ်း တဲမ်းငေါဝ်းကဗျာလင်္ကာႏ ယို(၄)စွိုးသွူ။
သုတပညာႏ ထာꩻချံꩻသာႏ
၁၇။ နာႏဗာႏတဲင်စော - အာလောသုတာႏ
သုတတဲင်ခါ - တိုꩻပွါꩻပညာႏ
ပညာႏတဲင်စော - နက်နောသေနာႏ
အနက်နော - သုခေါ ဖေႏချံꩻသာႏ
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ ကွပ်ပွိုးနာႏဗာႏ ဟွိုန်ဗာႏတဲင် သုတဗွေပြဲ့ꩻစွုံႏလွဉ်
၂။ ကွပ်ပွိုးသုတထွာတဲင် တိုꩻတက်ကီꩻပွာꩻလွဉ်
၃။ အဓိပ္ပါယ်ႏအနက်ဖုံႏယို သေဗာႏတွမ်ႏပညာႏ
၄။ မီႏသေနာႏ အနက်အဓိပ္ပါယ်ႏယိုမꩻ ဖေႏဒါႏနီ ထာꩻချံꩻသာႏသွူ။
ဖိုးတွမ်ႏလိုꩻ
၁၈။ ထာꩻအံႏမေႏထွုန်ႏ - တပြုံႏဗိန်ႏထာꩻ
ဖိုးလဲ့လိုꩻလဲ့ - ပီပဲ့အောဝ်ႏဒျာႏ
ပညာႏနောဝ်ꩻဟွေး - လိုꩻမွေးထူꩻဒျာႏ
ဉာဏ်ႏမီႏကင်ꩻ - ဖိုးရင်ꩻ ဗွိုန်ပီဒျာႏ။
ရီ- လောကအကို ဖိုးတွမ်ႏလိုꩻ ကဗွိုန်ပိဒါႏဝင်ꩻအချက်နောဝ်ꩻ တဲမ်းနယ်ထွူတဲင်၊ နီလိုꩻတွမ်ႏဖိုး ကကွာႏဒါႏလို့ဝင်ꩻနောဝ်ꩻလဲ့ တဲမ်းပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- လောကအကို ဖိုးတွမ်ႏလိုꩻ ကဗွိုန်ပီလို့ဝင်ꩻနောဝ်ꩻ (၁) ထာꩻအံႏ (၂) မေႏထွုန်ႏ (၃) ထာꩻဗေင်ႏ ယို(၃)စွိုးသွူ။
လိုꩻနောဝ်ꩻ ထာꩻသေပညာႏအောဝ်ႏ၊ ဖိုးနောဝ်ꩻ ထာꩻသေပညာႏအဲဉ်ထောဝ်း ကွာႏလို့ဝင်ꩻနုဲင်းယိုသွူ။
ရီ- ထာꩻသေတရာꩻ ပညာႏမီႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ လောကကိုယို ပီဗွိုန်တမုဲင်ꩻဟောင်း။
ဖြေႏ- ထာꩻသေတရာꩻ ပညာႏမီႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ ပီဗွိုန်စွဉ်ႏ ဖိုးနောဝ်ꩻသွူ။
ရက်လဲဉ်းနမ်းကောဝ်ႏ ထူႏမုဲင်ꩻအောဝ်ႏ
၁၉။ ဗွိုန်ပီပညာႏ - သဟာႏမအောဝ်ႏ
ဗွိုန်ပီထာꩻဆာ - ရန်ႏခါမအောဝ်ႏ
ဗွိုန်ပီနမ်းရင်ꩻ - ရက်ဝင်ꩻမအောဝ်ႏ
ကံႏပီပဲ့ - အာႏရဲင်ꩻလဲ့မအောဝ်ႏ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ မိတ်ဆွေႏသွꩻဟောဝ် ကအီႏပီဗွိုန်တွမ်ႏ နုဲင်းထာꩻဒါႏပညာႏ လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (ပညာႏယို ထွာအီသွꩻပေႏစဲစ်သွူ။)
၂။ ရန်ႏသူႏကအီႏပီဗွိုန် တွမ်ႏနုဲင်းထာꩻဆာရောႏဂါႏယို လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (ထာꩻဆာရောႏဂါႏယို ထွာနီရန်ႏသူႏစဲစ်သွူ။)
၃။ ထာꩻရက် ကအီႏပီဗွိုန်တွမ်ႏ နုဲင်းကရက်နီနမ်းယို လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (နီနမ်းယို နီအရက်သွတ်ꩻသွူ။)
၄။ အာႏကအီႏပီဗွိုန်တွမ်ႏ နုဲင်းကံႏယို လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (ကံႏတရာꩻယို တလာကယ်ꩻအာႏသွူ။)
ပီမောင်းဒေါင်စော လိုꩻမွိုက်နော
၂၀။ လိုꩻမွိုက်သီးမျိုꩻ - တသက်လိုꩻခါ
ပညာႏသျိသောင် - အုံရောင်ꩻထေ့ဗာႏ
လိုꩻမွိုက်သီးနောဝ်ꩻ - သေတောဝ်းတရာꩻ
မောင်းဒေါင်စော - သေတောဝ်း အိုရသာႏ။
ရီ- လိုꩻမွိုက်သီးနောဝ်ꩻ အုံညီꩻဆယ်ꩻကပ်ထေ့ခန်း ပညာႏသျိသီးထျꩻ တသက်လွုမ်းစွဉ်ႏနောဝ်ꩻ သေနေတရာꩻဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ လောကဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- လိုꩻမွိုက်သီးနောဝ်ꩻ အုံညီꩻဆယ်ꩻကပ်ထေ့ခန်း ပညာႏသျိသီးထျꩻ တအသက်လွုမ်းလဲ့ သေတောဝ်းတရာꩻသွူ၊ ဥပမာႏနောဝ်ꩻ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ မောင်းဒေါင်စောသီး တသေတောဝ်း ဟန်ႏအိုအရသာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ဟန်ႏအိုရသာႏ ဖြေꩻသေနာႏ
၂၁။ ပညာႏသျိသျင်ႏ - တဆင်ႏပေႏငါ
ပဏ္ဍိတမျတ် - ဆယ်ꩻကပ်ထေ့ဗာႏ
မွိုင်ကြွိုင်တရာꩻ - သေငါꩻစွဉ်ႏဒျာႏ
ဖြေꩻနောဝ်ꩻဟွေး - သေမွေး အိုရသာႏ။
ရီ- လိုꩻဟောဝ်လိုꩻဒါႏသီးနောဝ်ꩻ အုံထေ့မီႏခိုႏဗာႏ ပညာႏသျိသီးထျꩻ တဆူးတဆင်ႏပေႏငါနောဝ်ꩻ သေနေတရာꩻဟောင်း အွဉ်ႏနယ်တွမ်ႏ လောကဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- လိုꩻဟောဝ်လိုꩻဒါႏနောဝ်ꩻ အုံထေ့ဆယ်ꩻကပ် မီႏခိုႏဗာႏ ပညာႏသျိသီးထျꩻ တဆူးတဆင်ႏပေႏငါလဲ့ သေဒျာႏတရာꩻနောဝ်ꩻသွူ၊ ဥပမာႏ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ ဖြေꩻကသေ ဟန်ႏအိုအရသာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ဝွေꩻတဲ့လိုꩻနေနေ
၂၈။ အမျိုꩻယွုတ်ပို - မတ်ယိုထွာဒါႏ
လိုꩻမွိုက်အပို - ဉာဏ်ႏယိုစင်းဒါႏ
လိုꩻကေန်ꩻပိုခါ - ဥစ္စာႏအာဒါႏ
လိုꩻခိုသီး - ထင်းဖွီမွိုန်းတောဝ်းငါႏ။
ရီ- လောကကို ထီႏပေႏဖြီ ထင်းဖွီလꩻတောဝ်း လိုꩻသွံစားနောဝ်ꩻ အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ အကျောင်ꩻလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) လိုꩻယွုတ်ပိုတဖြာꩻ-
လိုꩻယွုတ်ပိုစွဉ်ႏလဲ့ ကွပ်ပွိုးထွာဒါႏအမတ်တဲင် ထီႏပေႏထင်းဖွီလꩻတောဝ်းသွူ။
(၂) လိုꩻမွိုက်ပိုတဖြာꩻ-
လိုꩻမွိုက်ပိုစွဉ်ႏလဲ့ ကွပ်ပွိုးအဉာဏ်ႏပညာႏတန် လွိုင်ႏအာဒါႏတဲင် ထီႏပေႏ ထင်းဖွီလꩻတောဝ်းသွူ။
(၃) လိုꩻကေန်ꩻပိုတဖြာꩻ-
လိုꩻခြောကေန်ꩻပိုစွဉ်ႏလဲ့ ကွပ်ပွိုးခြွေခြာႏ ချံꩻသာႏတန်ဒါႏတဲင် ထီႏပေႏ ထင်းဖွီလꩻတောဝ်းနောဝ်ꩻသွူ။
လောဘမီႏတန် ပီဗွိုန်လိုꩻတအာႏ
၂၉။ တပဲ့ꩻနောဝ်ꩻဟွေး - ဉာဏ်ႏမွေးမဲဉ်ဒါႏ
ပညာႏဆယ်ꩻပူꩻ - သွဉ်ထူႏသမ်းအာ
ပီလိုꩻတအာႏ - ထာꩻဗေင်ႏမင်းဒျာႏ
ဒါႏအွံတောဝ်း - ပြန်ႏလောဝ်း မလꩻချာ။
ရီ- တပဲ့ꩻအဖြာꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း မဲဉ်ဒါႏမွိုင်ငါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏတဲင် ကထွာဆရာႏ သွဉ်ဖေႏလို့စွဉ်ႏဒျာႏ တလဲင်ႏချင်ꩻနောဝ်ꩻ ကထွာတပဲ့ꩻ ဒါႏလꩻနေဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ဖေႏတွမ်ႏဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- တပဲ့ꩻအဖြာꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း ထာꩻဒါႏပညာႏယို မဲဉ်အွဉ်ႏဒါႏလွဉ်ꩻမွေးနေးငါႏ မရေႏမရာႏတဲင် တလဲင်ႏချင်ꩻ သွဉ်အာမွေးစွဉ်ႏမျိုꩻနောဝ်ꩻ တဒါႏလꩻနွောင်ꩻတောဝ်းရင်ꩻသွူ၊ ဥပမာႏ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ လိုꩻတအာႏတဖြာꩻ ဗိန်ႏမင်းထာꩻတဲင် ခြုဲင်းနယ်ချာဖေႏဝင်ꩻ လꩻတောဝ်းသွူ။
စေႏတနာႏဟောတ်ငါႏ နီဆရာႏ
၃၀။ ဖွိုင်ꩻသားနောဝ်ꩻနဲး - ဖွိုင်ꩻနဲးတွယ်ႏဗာႏ
ယံဖေႏကပꩻ - တွယ်ႏပꩻတောဝ်းခြာ
တပဲ့ꩻသီးတာႏ - ယံပွါꩻပညာႏ
တွယ်ႏဗာႏဒျာႏ - ဆရာႏဝွတ္တရာꩻ။
ရီ- ဖွိုင်ꩻဗွော့ꩻသား ကတွယ်ႏဒါႏအဖွိုင်ꩻသူꩻနောဝ်ꩻ ယံဖေႏကပꩻတွော့ꩻ အတွယ်ႏဟောင်း တဲမ်းနယ်ထွူတဲင် ဆရာႏကတွဲႏဒါႏ အတပဲ့ꩻသူꩻလဲ့ ယံကထဲ့ငါးရုဲင်ꩻနဲ့ယိုလဲ့ စေနယ်ဖေႏပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- ဖွိုင်ꩻဗွော့ꩻသားနောဝ်ꩻ ဖွိုင်ꩻဖေႏကပꩻတဲင် အတွယ်ႏမွေးတောဝ်း၊ ဖွိုင်ꩻလုဲင်ꩻယံကထန်ႏ၊ ယံကတရေꩻတဲင် အတွယ်ႏဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ဆရာႏသီးကတွယ်ႏဒါႏ အတပဲ့ꩻသူꩻနောဝ်ꩻလဲ့ တပဲ့ꩻယံကထဲ့ငါးရုဲင်ꩻတဲင် အတွယ်ႏမွေးတောဝ်း၊ ထာꩻဒါႏပညာႏယံစီꩻပွါꩻတိုꩻတက်တဲင် တွယ်ႏဗာႏဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပညာႏသျိခဏ်ꩻ နိဋ္ဌိတံ။
<ref>ဗွေႏဗွန်အာလောက-ကျောင်ꩻတုံခမ်ꩻ၊ လောကတွမ်ႏဗုဒ္ဓ</ref>
===အာႏကွိုꩻ===
<references/>
[[Category:ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]
afgywzs802wlvy9y7x6c9xon12v0kzy
15340
15339
2022-08-13T12:17:54Z
KhunMyoe
34
wikitext
text/x-wiki
'''"ငေါဝ်းတယ်ႏအွဉ်"'''
လိုꩻမျိုꩻတွိုင်ꩻ ဘာႏသာႏတွိုင်ꩻဖုံႏနောဝ်ꩻ ယံဖေႏနေးကယေန်ႏငဲး ကနုညံꩻအီလꩻအတာႏ ဆွိုင်ႏရာꩻလိတ်လုဲင်ꩻ စာႏပေႏ အနုပညာႏစတဲင် ထာꩻအာႏကွိုꩻခရာႏ တစွိုးစွိုးယို မီႏခွုမ်တဉ်ႏ မီႏသောင်ႏသာလွေꩻခြေင်းခြေင်းလွဝင်ꩻနောဝ်ꩻမꩻ ဘာႏသာႏယေန်ႏငဲးမု၊ ဒါႏသေလိမ္မာႏဖဲ့ꩻ၊ ဗဟုသုတလွိုင်ႏအာမု၊ စွိုးခွိုꩻလိုꩻမုရေꩻရာႏစတဲင် ကွိုက်ꩻပေါင်ꩻအုံအောဝ်ႏမုဖုံႏယို သေနွောင်ꩻထီႏလꩻ ကျင်ႏလဲႏဒါႏလဲပ်လွဉ်အီဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပညာႏသျင်ႏပုဂ္ဂိုလ်ႏတန်စခါသီး ကတဲမ်းမုဲင်သေꩻခါꩻဒါႏ လောကအတာႏ လိုႏမတ်ငါႏကရိုꩻဒါႏ "လောကနီတိ"ငေါဝ်းသွဉ်သင်အဆွုံꩻအမꩻဖုံႏယိုတဲ့နောဝ်ꩻ-၊
ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏနွို့ ပုဂ္ဂိုလ်ႏလိုꩻတွိုင်ꩻစွုမ်ႏဖြာꩻသီး အပိုအလီꩻဖုံႏ ကအောဝ်ႏလိုႏသေငါꩻစဲင်းနဲင်းလꩻအီငါႏ ဗွေႏမျတ်ဘုရာꩻသမဲင်ꩻစဲဉ်ႏချုက်ကရိုꩻဒါႏ "ဗုဒ္ဓဝင်ႏသမဲင်ꩻ"ငေါဝ်းစွိုမ်းသော့ꩻ သွိုန်ꩻသꩻကိုမျိုꩻဖုံႏယိုတဲ့နောဝ်ꩻ-၊
ထွာအီငါႏ လောကလိုꩻတွိုင်ꩻစွုမ်ႏဖြာꩻသီး ဟောဝ်သေထွိုက် ဟောဝ်သေသင်ꩻစွဉ်ႏလွဉ်းလွဉ်းနောဝ်ꩻသွူ၊ မီႏသေမီႏဒါႏ သေငါꩻလိမ္မာႏသော့ꩻလꩻဝင်ꩻ ပညာႏသျင်ႏသူႏတောႏကောင်ꩻသီး အငေါဝ်းငွါ သွဉ်သင်မု ဩဝါဒအခြာကိုနောဝ်ꩻမꩻ သုတအာ၊ ထာꩻသေလွိုင်ႏ၊ ချွေႏရံႏသွဉ်းသဲႏ သွꩻခွကွိုန်ꩻအီတဲင် မေတ္တာႏမဲ့ငါဗန်၊ ဖေꩻရန်ႏကင်ꩻ၊ နမ်းသꩻနီပါꩻ ချံꩻသာႏလꩻတွော့ꩻ ခင်ႏလမ်းတွိုင်ꩻ စစရာႏရာႏကို နွို့တွိုင်ꩻတွမ်ႏလꩻအီဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပွိုးနောဝ်ꩻမꩻ "ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏယေန်ႏငဲမုꩻ ပွယ်ꩻရီလိတ်"အတာႏ လိတ်သွဉ်ခဏ်ꩻစောင်ႏအနေႏ ပအိုဝ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻစွစ်ꩻလီတာႏ ဗဟိုႏသင်္ဃာႏအစွိုꩻနောဝ်ꩻ နေင်ႏ ၁၃၄၇-ဗာႏမာꩻတငါ အွဉ်ႏတီႏဗက်ꩻထွော့ ပျဌာန်းလွေꩻဖေႏပါ လောကတွမ်ႏဗုဒ္ဓဖုံႏယိုနောဝ်ꩻသွူ။
နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ
ပဏာမတွမ်ႏ ပဋိညာဉ်ႏ
၁။ ရတနာႏသွံပါꩻ - ဝုဲင်ႏခါꩻရီးငါ
အာစားကျမ်ꩻဂန်ႏ - ထေထန်ႏလွဉ်ဗာႏ
လောကနီတိ - ပါဠိဘာႏသာႏ
ပအိုဝ်ႏငေါဝ်း - ပြန်ႏလဝ်းအအဲဉ်ႏစား။
ရီ - လောကနီတိကျမ်ꩻယို အောဝ်ႏကျမ်ꩻမုဲင်ꩻကို တဲမ်းထန်ႏလွဉ်ဟောင်း?
ဖြေႏ - လောကနီတိကျမ်ꩻယို အောဝ်ႏအွိုးပိဋကတ်ကျမ်ꩻဂန်ႏအစွိုးစွိုး အဒေါဝ်ႏဒေါဝ်ႏကို ထေထန်ႏလွဉ် တဲမ်းစုရွမ်သေꩻဖေႏဒျာႏသွူ။
သွဉ်ထူႏဆယ်ꩻပူꩻ ကျိုꩻဂွုဏ်ႏထူꩻ
၂။ ဂွုဏ်ႏထူꩻအကျိုꩻ - ကရိုꩻနောဝ်ꩻရာꩻ
နီတိကျမ်ꩻနော - လောကလောင်းခါ
လိုꩻခိုအကဲဉ် - ထွာမဲဉ်ႏမွိုးဖါ
ကွပ်ပွိုးနောဝ်ꩻမꩻ - လောကကျမ်ꩻခါ
လိုꩻခိုနောဝ်ꩻဟွေး - ဒါႏမွေးသေဗာႏ
ပညာႏသျိထွာ - တန်အာမျတ်ငါႏ
သုတနော - အာအော ပြဲ့ꩻစွုံႏငါႏ။
ရီ - သွဉ်ဗာႏလောကနီတိ လꩻလွဉ်အကျိုꩻဂွုဏ်ႏထူꩻကျေꩻဇူꩻ (၄)စွိုးယို တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း
ဖြေႏ- (၁) ထွာလိုꩻခိုသီး အကဲဉ်အနစ်
(၂) ထွာမွိုးထွာဖါ
(၃) ထွာဆရာႏ
(၄) ထွာမိတ်ဆွေႏသွꩻခွ ယို(၄)စွိုးသွူ။
ရီ- ဒါႏဗာႏလောကနီတိတဲင် ကလꩻဒါႏ အကျိုꩻ(၃)စွိုးယို တဲမ်းနယ်ဖေႏလုဲင်း
ဖြေႏ- (၁) ထွာဗာႏ ပညာႏသျိအကျိုꩻတပါꩻ
(၂) ထာꩻသေတန်လုဲင်း မျတ်ဟောဝ်ငါႏ အကျိုꩻတပါꩻ
(၃) အထီႏအဟွိုန် ဗဟုသုတအောဝ်ႏအီ အကျိုꩻတပါꩻ၊ စုစုခြွဉ်း ယို(၃)စွိုးသွံပါꩻသွူ။
ထာꩻလွꩻနွောင်ꩻအံႏ ညာꩻနိဗ္ဗာန်ႏ
၃။ လိုꩻလွꩻနောဝ်ꩻနဲး - ကင်ꩻတဲပညာႏ
ပညာႏအဲဉ်ထောဝ်း - တဖြောဝ်းဥစ္စာႏ
ဥစ္စာႏကေန်ꩻမွ - သွꩻခွခြောငါႏ
သွꩻခွအဲဉ်ထောဝ်း - လꩻတောဝ်းချံꩻသာႏ
ချ့ꩻသာႏကင်ꩻလိုꩻ - ကုသိုလ်ႏမမာꩻ
ကုသိုလ်ႏကင်ꩻ - ညာꩻလင်ꩻ နိဗ္ဗူတာ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ လိုꩻလွꩻနောဝ်ꩻ ဒါႏနွောင်ꩻတောဝ်း ဉာဏ်ႏပညာႏ
၂။ ပညာႏ တဒါႏတောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ ဥစ္စာႏအဲဉ်ထောဝ်း
၃။ ဥစ္စာႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ သွꩻခွအဲဉ်ထောဝ်း
၄။ သွꩻခွ တအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ မော့ꩻတောဝ်းထာꩻချံꩻသာႏ
၅။ ထာꩻချံꩻသာႏ အဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ မာꩻနွောင်ꩻတောဝ်းကုသိုလ်ႏ
၆။ လိုꩻတမာꩻနွောင်ꩻတောဝ်း ကုသိုလ်ႏနောဝ်ꩻ လꩻနွောင်ꩻတဝ်း နိဗ္ဗာန်ႏနောဝ်ꩻသွူ။
ထာꩻဒါႏပညာႏ ဖိုꩻတန်ႏငါႏ
၄။ ဗွိုန်ပီထာꩻဒါႏ - ဥစ္စာႏမအောဝ်ႏဗာႏ
ပညာႏယိုနဲး - စွန်တဲးမမာꩻ
ပညာႏနောဝ်ꩻနော - သွꩻခေါထွာဗာႏ
ဘဝငါ - ပသာဖေႏချံꩻသာႏ။
ရီ- ရွဉ်ခံꩻဥစ္စာႏ ကအီႏပီဗွိုန်ဒါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏနေဟောင်း စေနယ်ထွူတဲင် ပညာႏထာꩻဒါႏသီးမျိုꩻယို တခွန်စွန် ထူႏနွောင်ꩻနေဟောင်း ယိုလဲ့ တဲမ်းနယ်ပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- ရွဉ်ခံꩻဥစ္စာႏ ကအီႏပီဗွိုန်ဒါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏနောဝ်ꩻ အဲဉ်ထောဝ်းသွူ၊ ထာꩻဒါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏယို စွန်တခွန်ꩻသီး တထူႏနွောင်ꩻတောဝ်းသွူ။
ရီ- ထာꩻဒါႏပညာႏယို လောကကို ထွာနီလိုꩻသီးတမုဲင်ꩻဟောင်း စေနယ်ထွူတဲင် ဉာဏ်ႏပညာႏယို အမာꩻဖေႏနွောင်ꩻ နီလိုꩻသီးတမုဲင်ꩻနောဝ်ꩻလဲ့ တဲမ်းနယ်ပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- ထာꩻဒါႏပညာႏနောဝ်ꩻ လောကလောင်းယို ထွာနီလိုꩻသီးသွꩻဟောဝ်သွူ၊ ထာꩻဒါႏပညာႏယို တွိုႏဘဝငါလဲ့ ပသာဖေႏနွောင်ꩻအီနီ ထာꩻချံꩻသာႏသွူ။
ထာꩻဒါႏပညာႏ ထင်းဖွီဗာႏတောဝ်း
၅။ သုတဆေ့ꩻဖြီ - ထင်းဖွီမွိုန်းထာꩻ
သကိုသွိုန်ႏဖူꩻ - သိမ်ꩻထူꩻဟောဝ်ဗာႏ
ဖြုံႏဒီႏထီဗဲက်ꩻ - တဲက်တွိုင်ꩻပမာႏ
ကွဲညည - တန်လွဗွေလွဉ်ဒျာႏ။
ရီ - အထီႏအဟွိုန် သုတပညာႏမျိုꩻယို ဆေ့ꩻငါႏတဲင် ထင်းဖွီလꩻနေဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ ဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- အထီႏအဟွိုန် သုတပညာႏမျိုꩻယို ဆေ့ꩻငါႏရိုꩻတဲင် ထင်းဖွီဗာႏတောဝ်း၊ သိမ်ꩻသော့ꩻခါꩻဗာႏ သꩻရာႏဖူꩻကိုနောဝ်ꩻသွူ၊ ဥပမာႏ- ထီကတဗဲက်ꩻသော့ꩻဒါႏ ဖွိုင်ꩻတန်ကိုယို ကွဲးညညတဲင် ဗွေလွဉ်ဗာႏဒျာႏနောဝ်ꩻ ပီဝင်ꩻသွူ။
ပညာႏတဗာႏ လွူးနမ်းတာႏ
၆။ ဖြောင်းမုစူမု - စုစုပညာႏ
ဆေ့ꩻငါႏပေႏဖြီ - ထင်းဖွီမွိုန်းထာꩻ
လို့လို့မီႏဒါႏ - တဗာႏတွက်တာႏ
လွူးသက်ဗွာ - ထွာအီအကျောင်ꩻဒျာႏ။
ရီ- ဒေါ့ꩻဖြောင်းဖဲ့ꩻ နုတ်မုပညာႏတွမ်ႏ ခွုမ်စံႏဖဲ့ꩻ လက်မုပညာႏဖုံႏယို ဆေ့ꩻငါႏရိုꩻတဲင် ထင်းဖွီလꩻနေဟောင်း စေနယ်ထွူတဲင် ထာꩻဒါႏဉာဏ်ႏပညာႏ တစွိုးပေႏလွုမ်ꩻယို လွူးနမ်းဗွာနွောင်ꩻ/ တဗွာနွောင်ꩻတောဝ်းနောဝ်ꩻလဲ့ အွဉ်ႏနယ်ဖေႏပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- နုတ်မုပညာႏ ဒါႏတွမ်ႏဖြောင်းဖြေꩻ ဒေါ့ꩻဖြောဝ်ႏမု တရိုꩻတောဝ်း၊ လက်မုပညာႏ ဒါႏတွမ်ႏစူခွုမ်စံႏမုတရိုꩻတောဝ်း ဆေ့ꩻငါႏရိုꩻတဲင် ထင်းဖွီလꩻတောဝ်းသွူ၊ ထာꩻဒါႏဉာဏ်ႏပညာႏ တစွိုးပေႏငါလဲ့ မီႏဒါႏတဲပ်တဲပ်လဲပ်လဲပ်နောဝ်ꩻ လွူးအီနမ်း ဗွာဒျာႏသွူ။
ဆယ်ꩻကပ်လိုꩻဒါႏ သေပညာႏ
၇။ သုတစွုံႏလင်ႏ - ပညာႏသျင်ႏခါ
အောဝ်ႏရပ်မုဲင်ꩻလဲ့ - မီႏသေနောဝ်ꩻရာꩻ
အွိုးနောဝ်ꩻကိုနဲး - နဲစ်တဲးသောင်ႏသာ
ကောမဲဉ်ဒါႏ - လွေꩻဗာႏသွူနဲးဟာ။
ရီ- လိုꩻကမဲဉ်ဒါႏပညာႏ၊ လိုꩻကထုမ်ႏဒါႏ သုတသားယို အမာꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း စေနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- လိုꩻကမဲဉ်ဒါႏပညာႏ၊ လိုꩻကထုမ်ႏဒါႏ သုတသားယို ပညာသျိကရိုꩻဒါႏ လိုꩻသေလိုꩻဒါႏ ကအောဝ်ႏဒါႏအရပ်ယို အမဉ်ႏဟွိုန်တဲင် အနဲစ်လောႏလွေꩻထေ့ဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ထာꩻယိုငတ်ꩻဗာႏ လိုႏဗွာႏယွယွ
၈။ ပညာႏဥစ္စာႏ - ယွသာႏထုမ်ႏဗာႏ
ကောင်ယိုလဲ့ခါ - ထင်ႏဗာႏယွသာႏ
ကာမကောဓ - ယွယွလိုႏဗာႏ
ငတ်ꩻပါꩻယို - ဟောင်ရိုꩻလိုႏသာႏသာႏ။
ရီ- လောကကို ကလိုႏဗာႏယွယွ (၅)စွိုးယို တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) သွဉ်ပညာႏ (၂) ထုမ်ႏဥစ္စာႏ (၃) ထင်ႏကောင် (၄) တောႏလမ်းတောႏပါႏ (၅) သꩻလျားထာꩻအခါႏ ယို(၅)ဗာႏသွူ။
တက္ကသိုလ်ႏပညာႏ ဆီသွစ်ꩻဗာႏ
၉။ သုတဓမ္မ - တွက်ဆသင်္ချာႏ
တောက်ꩻစိုနီတိ - ယာယီယတြာႏ
ဒုံႏတိန်ႏကဗျာ - စူခါဗက်ꩻဒါႏ
ခြီႏတလေး - ငေါဝ်းဟွေး အွိုးစခါ
တသီႏလဲ့လျင်ႏ - ငသွင်ႏပျက်ထာꩻ
ပေႏတင်ႏမျက်လဲ့ - ဆန်းကျမ်ꩻတဲ့ဒါႏ
တမန်ႏဂါႏထာႏ - သဒ္ဒါႏကျမ်ꩻခါ
ဉာဏ်ႏပညာႏ - အဋ္ဌာရသကာ။
ရီ- တက္ကသိုလ်ႏထာꩻဒါႏ တဆီသွစ်ꩻဗာႏယို တွက်နယ်ထန်ႏဖေႏ ပဉ်ဗာႏဗာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) အထီႏအဟွိုန်သုတ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၂) ဓမ္မသတ် ဆွုံꩻဖျတ်တရာꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၃) ဂဏန်ꩻသင်္ချာႏထာꩻဒါႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၄) တောက်ꩻဒါႏလိတ်စီꩻ တောက်ꩻစို ယိုလဲ့တပါꩻ
(၅) ဒါႏလောကနီတိကျမ်ꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၆) ဒါႏယာႏယီႏ ယတြာႏ ဗျာႏကရုဏ်းကျမ်ꩻယိုလဲ့တပါꩻ
(၇) ငေါဝ်းတဲက် ငေါဝ်းတချင်ꩻ အဒုံႏ အအူစတဲင် ကေျာလင်္ကာႏဖုံႏ ယိုလဲ့ တပါꩻ
(၈) ဗေက်ꩻဗက်ꩻဗူႏ နုဲင်ႏတွမ်ႏစူ စတဲင်လုဲင်ꩻကွက်ဖုံႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၉) ဒေါ့ꩻဖြောဝ်ႏဒါႏ ငေါဝ်းလီꩻငွါယ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၀) ခꩻဒါႏခြီႏ တလေးဖုံႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၁) ဒါႏသေ တသီႏတမွူး ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၂) မာꩻသွင်ႏ မာꩻတယွို့ ပျက်ဒါႏထာꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၃) ဒါႏပေႏတင်ႏ အတွက်အချက် ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၄) ဒါႏပရိယာယ်ႏ မာႏယာႏ မျက်ကလဲ့ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၅) ဒါႏဆန်းကျမ်ꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၆) ဒါႏဂါႏထာႏ မန္တန်ႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၇) ဒါႏကွိုက်ꩻပေါင်ꩻ ဆက်ဆံႏသံႏတမန်ႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၈) ဒါႏသဒ္ဒါႏကျမ်ꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ စုစုခြွဉ်း အောဝ်ႏယို(၁၈)ပါꩻသွူ။
လိုꩻမွိုက်တွမ်ႏလိုꩻသေလိုꩻဒါႏ ထာꩻကကွာႏ
၁၀။ ပညာႏမရီ - ဗွိုန်ပီထုံဒျာႏ
ဝင်ꩻခါမီႏရီ - ဗွိုန်ပီခမ်းရာႏ
ရီမရီထွိုက် - လိုꩻမွိုက်ဗာႏလာႏ
ဒေါ့ꩻငေါဝ်းငွါ - အာစွဉ်ႏသေႏသေႏဒျာႏ။
ရီ- ပညာႏသျိတွမ်ႏလိုꩻမွိုက်နောဝ်ꩻ ကွာႏလို့ဝင်ꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း တဲမ်းနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ - ပညာႏသျိနောဝ်ꩻ ဝင်ꩻမီႏရီတောဝ်းအခါႏ ဗွိုန်ပီဒျာႏထုံ၊ အုံဒျာႏတေ့ꩻတေ့ꩻ၊ ဝင်ꩻမီႏရီလွဉ်တဲင် အငေါဝ်းယို ပီဗွိုန်စွဉ်ႏ ခမ်းရာႏနောဝ်ꩻသွူ။
လိုꩻမွိုက်နောဝ်ꩻ ဝင်ꩻရီလဲ့သင်၊ ဝင်ꩻတရီတောဝ်းလဲ့သင် အငေါဝ်းယို အာသေႏသေႏသက်သက်စွဉ်ႏဒျာႏထာꩻနောဝ်ꩻသွူ။
လိုႏတွိုင်ꩻမယိုꩻ ယိုနီမျိုꩻ
၁၁။ လိတ်အွုတ်ကိုဒျာႏ - ပညာႏထာꩻဒါႏ
ဝင်ꩻစူကိုသူꩻ - အောဝ်ႏစူဥစ္စာႏ
ကိစ္စမီႏတွိုႏ - အောဝ်ႏလိုႏတဲင်ခါ
မဉ်ꩻတောဝ်းဒျာႏ - ပညာႏတွမ်ႏဥစ္စာႏ။
ရီ- ထာꩻဒါႏအောဝ်ႏသော့ꩻ လိတ်အွုတ်ကို၊ ရွဉ်ယိုအောဝ်ႏဝင်ꩻလောင်းနောဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏနေ နီထာꩻဒါႏ၊ နီဥစ္စာႏဖုံႏဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ အကျောင်ꩻလုဲင်း။
ဖြေႏ- ထာꩻဒါႏအောဝ်ႏသော့ꩻ လိတ်စောင်ႏကို၊ ရွဉ်ယိုအောဝ်ႏဝင်ꩻလောင်းနောဝ်ꩻ နီထာꩻဒါႏ၊ နီဥစ္စာႏ ဟဲ့ꩻရိုꩻတလꩻတောဝ်းသွူ။
အကျောင်ꩻနောဝ်ꩻ- အရေꩻကီꩻကိစ္စ မီႏတွိုႏလွဉ်ခါ ထူႏသွုံꩻအီ တလꩻတောဝ်းသွူ။
ထီႏဖိုတောဝ်း ထီသမုဒ္ဒရာႏမꩻ အောဝ်ႏထင်းတန်
၁၂။ လိုꩻသုတခြော - ဆေ့ꩻနောဟွိုန်ထီႏ
စင်းထင်းဟွိုန်အာ - မန်ႏထွာတန်အီ
သမုဒ္ဒရာႏ - ဒေႏခါမထီႏ
ဖိုးခင်ႏအောင် - ထီနောင်ထင်းဗွိုန်ပီ။
ရီ- အထီႏအဟွိုန် သုတဆေ့ꩻခြောဒါႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏနောဝ်ꩻ ထင်းဒါႏအနမ်းနုဲင်းမုဲင်ꩻစားဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ဖေႏတွမ်ႏ ဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- အထီႏအဟွိုန် သုတဆေ့ꩻခြောဒါႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏနောဝ်ꩻ ထင်းတန်ချာဒါႏ အနမ်းတဲင် အမာနတဲ့ စင်းတန်ဒါႏသွူ၊ ဥပမာႏ- ဒေႏပေႏတဗာႏ တထီႏဖိုတောဝ်းထီနောင်နောဝ်ꩻ ဝွေꩻထီႏဗာႏကြွို့ꩻရွုမ်ꩻထီ ဖိုးခင်ႏအောင်ကိုလဲ့ အောဝ်ႏထင်းစွဉ်ႏ ထီသမုဒ္ဒရာႏနောဝ်ꩻ ပီဝင်ꩻသွူ။
ပညာႏမီႏကင်ꩻ ထွာဝင်ꩻသွဉ်း
၁၃။ သွဉ်ပညာႏလုဲင်း - မာꩻကုဲင်းပိုခို
ပညာႏမီႏကင်ꩻ - ထံႏဝင်ꩻတခြိုꩻ
ပညာႏမီႏဒါႏ - ပူႏဇောႏဗာႏလိုꩻ
ကွပ်နောဝ်ꩻမꩻ - သွဉ်လွစွုမ်ႏနီꩻပို။
ရီ- ပညာႏအောဝ်ႏလိုꩻတွမ်ႏ ပညာႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ ကွာႏဝင်ꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻ ဖြုဲင်ꩻနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- ပညာႏအောဝ်ႏလိုꩻယို ဝင်ꩻအမျာꩻ ပူႏဇောႏရိုႏသေႏဒျာႏသွူ။ ပညာႏအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောတ်ꩻ ထွာဗာႏဝင်ꩻသွဉ်းသွူ။
ဗွိုန်နုဲင်းဝါးဗွာ ဟင်္သာႏခြာ
၁၄။ မွိုးစောဝ်းဖါစောဝ်း - သွဉ်တောဝ်းအပို
ဖါခိုမွိုးမူႏ - ရန်ႏထူႏထန်ႏကို
ဝါးဟင်္သာႏခြာ - ဝါးဗွာဟောင်ရိုꩻ
ပွယ်ꩻတန်ကို - အပိုအုံတငို။
ရီ- မွိုးဖါဝင်ꩻနီ မီႏတသွဉ်ဖေႏတောဝ်း အပိုပညာႏနောဝ်ꩻ ထွာပိုရန်ႏသူႏမျိုꩻမုဲင်ꩻဟောင်း။
ဖြေႏ- မွိုးမီႏတသွဉ်ဖေႏတောဝ်း အပိုပညာႏနောဝ်ꩻ ထွာပိုရန်ႏသူႏအထန်ႏ၊ ဖါမီႏတသွဉ်ဖေႏတောဝ်း အပိုပညာႏနောဝ်ꩻ ထွာပိုရန်ႏသူႏအကိုနောဝ်ꩻသွူ။
ရီ- မွိုးဖါသွဉ်ဖေႏတောဝ်းတဲင် ကထွာအပို မီႏတဒါႏတောဝ်းပညာႏနောဝ်ꩻ ဗွိုန်ပီနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
ဖြေႏ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ ဝါးဟင်္သာႏခြာ ဝါးဗွာကအုံအောဝ်ႏသော့ꩻနောဝ်ꩻသွူ။
သဘာဝထွာဒျာႏ ယိုလစ်ꩻဗာႏ
၁၅။ ထာꩻဆူႏကရိုꩻ - အမျိုꩻစျူဒျာႏ
ချို့ꩻသီးမဲ့လဲ့ - စဲင်းစဲ့လွဉ်ဒျာႏ
ဗိုတုဲင်လွီးဟွမ် - နွံꩻဟွမ်လွဉ်ဒျာႏ
လိုꩻသဖော်ꩻ - သꩻဇော်ꩻထွာလွဉ်ဒျာႏ။
ရီ- လောကအကို သဘာဝအတွိုင်ꩻယို ဝွေꩻသီးထွာလွဉ်လွဒျာႏ ပငါပရာꩻ (၄)စွိုးနောဝ်ꩻ တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) ထာꩻဆူႏ (၂) ချို့ꩻမဲ့ (၃) ဗိုတုဲင် (၄) သူႏတောႏကောင်ꩻသီးသꩻ ယို(၄)စွိုးသွူ။
အဲဉ်ထောဝ်းရသာႏ ယိုလစ်ꩻဗာႏ
၁၆။ ထွန်တပါတောဝ်း - အွီႏတောဝ်းပြူးရင်ꩻ
လိုꩻခြောသီးမျိုꩻ - ခြွိုင်းခြိုꩻမသင်ꩻ
အိုကင်ꩻတသာႏ - အွီႏငါႏတောဝ်းရင်ꩻ
ဉာဏ်ႏတဖြောဝ်း - တဲမ်းငေါဝ်း မအွီႏရင်ꩻ။
ရီ- အရသာႏတအဲဉ်ထောဝ်း ထာꩻ(၄)စွိုးနောဝ်ꩻ တဲမ်းနယ်ဖေႏမဲဉ်ႏမဲဉ်ႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) အွုမ်ပြူး ထွန်တပါတောဝ်း
(၂) လိုꩻကေန်ꩻလိုꩻခြော ခြွိုင်းဖျင်နွိုင်ႏအနမ်း
(၃) တသာႏတပါတောဝ်း ဟန်ႏအို
(၄) ထာꩻဒါႏပညာႏ တအဲဉ်ထောဝ်း တဲမ်းငေါဝ်းကဗျာလင်္ကာႏ ယို(၄)စွိုးသွူ။
သုတပညာႏ ထာꩻချံꩻသာႏ
၁၇။ နာႏဗာႏတဲင်စော - အာလောသုတာႏ
သုတတဲင်ခါ - တိုꩻပွါꩻပညာႏ
ပညာႏတဲင်စော - နက်နောသေနာႏ
အနက်နော - သုခေါ ဖေႏချံꩻသာႏ
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ ကွပ်ပွိုးနာႏဗာႏ ဟွိုန်ဗာႏတဲင် သုတဗွေပြဲ့ꩻစွုံႏလွဉ်
၂။ ကွပ်ပွိုးသုတထွာတဲင် တိုꩻတက်ကီꩻပွာꩻလွဉ်
၃။ အဓိပ္ပါယ်ႏအနက်ဖုံႏယို သေဗာႏတွမ်ႏပညာႏ
၄။ မီႏသေနာႏ အနက်အဓိပ္ပါယ်ႏယိုမꩻ ဖေႏဒါႏနီ ထာꩻချံꩻသာႏသွူ။
ဖိုးတွမ်ႏလိုꩻ
၁၈။ ထာꩻအံႏမေႏထွုန်ႏ - တပြုံႏဗိန်ႏထာꩻ
ဖိုးလဲ့လိုꩻလဲ့ - ပီပဲ့အောဝ်ႏဒျာႏ
ပညာႏနောဝ်ꩻဟွေး - လိုꩻမွေးထူꩻဒျာႏ
ဉာဏ်ႏမီႏကင်ꩻ - ဖိုးရင်ꩻ ဗွိုန်ပီဒျာႏ။
ရီ- လောကအကို ဖိုးတွမ်ႏလိုꩻ ကဗွိုန်ပိဒါႏဝင်ꩻအချက်နောဝ်ꩻ တဲမ်းနယ်ထွူတဲင်၊ နီလိုꩻတွမ်ႏဖိုး ကကွာႏဒါႏလို့ဝင်ꩻနောဝ်ꩻလဲ့ တဲမ်းပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- လောကအကို ဖိုးတွမ်ႏလိုꩻ ကဗွိုန်ပီလို့ဝင်ꩻနောဝ်ꩻ (၁) ထာꩻအံႏ (၂) မေႏထွုန်ႏ (၃) ထာꩻဗေင်ႏ ယို(၃)စွိုးသွူ။
လိုꩻနောဝ်ꩻ ထာꩻသေပညာႏအောဝ်ႏ၊ ဖိုးနောဝ်ꩻ ထာꩻသေပညာႏအဲဉ်ထောဝ်း ကွာႏလို့ဝင်ꩻနုဲင်းယိုသွူ။
ရီ- ထာꩻသေတရာꩻ ပညာႏမီႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ လောကကိုယို ပီဗွိုန်တမုဲင်ꩻဟောင်း။
ဖြေႏ- ထာꩻသေတရာꩻ ပညာႏမီႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ ပီဗွိုန်စွဉ်ႏ ဖိုးနောဝ်ꩻသွူ။
ရက်လဲဉ်းနမ်းကောဝ်ႏ ထူႏမုဲင်ꩻအောဝ်ႏ
၁၉။ ဗွိုန်ပီပညာႏ - သဟာႏမအောဝ်ႏ
ဗွိုန်ပီထာꩻဆာ - ရန်ႏခါမအောဝ်ႏ
ဗွိုန်ပီနမ်းရင်ꩻ - ရက်ဝင်ꩻမအောဝ်ႏ
ကံႏပီပဲ့ - အာႏရဲင်ꩻလဲ့မအောဝ်ႏ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ မိတ်ဆွေႏသွꩻဟောဝ် ကအီႏပီဗွိုန်တွမ်ႏ နုဲင်းထာꩻဒါႏပညာႏ လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (ပညာႏယို ထွာအီသွꩻပေႏစဲစ်သွူ။)
၂။ ရန်ႏသူႏကအီႏပီဗွိုန် တွမ်ႏနုဲင်းထာꩻဆာရောႏဂါႏယို လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (ထာꩻဆာရောႏဂါႏယို ထွာနီရန်ႏသူႏစဲစ်သွူ။)
၃။ ထာꩻရက် ကအီႏပီဗွိုန်တွမ်ႏ နုဲင်းကရက်နီနမ်းယို လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (နီနမ်းယို နီအရက်သွတ်ꩻသွူ။)
၄။ အာႏကအီႏပီဗွိုန်တွမ်ႏ နုဲင်းကံႏယို လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (ကံႏတရာꩻယို တလာကယ်ꩻအာႏသွူ။)
ပီမောင်းဒေါင်စော လိုꩻမွိုက်နော
၂၀။ လိုꩻမွိုက်သီးမျိုꩻ - တသက်လိုꩻခါ
ပညာႏသျိသောင် - အုံရောင်ꩻထေ့ဗာႏ
လိုꩻမွိုက်သီးနောဝ်ꩻ - သေတောဝ်းတရာꩻ
မောင်းဒေါင်စော - သေတောဝ်း အိုရသာႏ။
ရီ- လိုꩻမွိုက်သီးနောဝ်ꩻ အုံညီꩻဆယ်ꩻကပ်ထေ့ခန်း ပညာႏသျိသီးထျꩻ တသက်လွုမ်းစွဉ်ႏနောဝ်ꩻ သေနေတရာꩻဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ လောကဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- လိုꩻမွိုက်သီးနောဝ်ꩻ အုံညီꩻဆယ်ꩻကပ်ထေ့ခန်း ပညာႏသျိသီးထျꩻ တအသက်လွုမ်းလဲ့ သေတောဝ်းတရာꩻသွူ၊ ဥပမာႏနောဝ်ꩻ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ မောင်းဒေါင်စောသီး တသေတောဝ်း ဟန်ႏအိုအရသာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ဟန်ႏအိုရသာႏ ဖြေꩻသေနာႏ
၂၁။ ပညာႏသျိသျင်ႏ - တဆင်ႏပေႏငါ
ပဏ္ဍိတမျတ် - ဆယ်ꩻကပ်ထေ့ဗာႏ
မွိုင်ကြွိုင်တရာꩻ - သေငါꩻစွဉ်ႏဒျာႏ
ဖြေꩻနောဝ်ꩻဟွေး - သေမွေး အိုရသာႏ။
ရီ- လိုꩻဟောဝ်လိုꩻဒါႏသီးနောဝ်ꩻ အုံထေ့မီႏခိုႏဗာႏ ပညာႏသျိသီးထျꩻ တဆူးတဆင်ႏပေႏငါနောဝ်ꩻ သေနေတရာꩻဟောင်း အွဉ်ႏနယ်တွမ်ႏ လောကဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- လိုꩻဟောဝ်လိုꩻဒါႏနောဝ်ꩻ အုံထေ့ဆယ်ꩻကပ် မီႏခိုႏဗာႏ ပညာႏသျိသီးထျꩻ တဆူးတဆင်ႏပေႏငါလဲ့ သေဒျာႏတရာꩻနောဝ်ꩻသွူ၊ ဥပမာႏ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ ဖြေꩻကသေ ဟန်ႏအိုအရသာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပညာႏသျိသျင်ႏ မပျꩻထင်ႏ
၂၂။ ဥစ္စာႏသွုမ်ꩻတိန် - တရိန်သꩻခါႏ
လမ်းကိုအကျင်ꩻ - အဝင်ႏလဲဉ်းမာႏ
ကဲ့ꩻရဲ့ꩻထင်းဖွီ - ငတ်ꩻစွိုးယိုခါ
ပဏ္ဍိတ - နယ်ပျꩻ တောဝ်းထင်ႏသျာꩻ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
ဝင်ꩻခိုႏဝင်ꩻငါ အမျာꩻခြာနောဝ်ꩻ မုဲင်ꩻခါစွဉ်ႏလဲ့ ပညာႏသျိသီး တအွဉ်ႏပျꩻ ထင်ႏသျာꩻတောဝ်း တရာꩻနောဝ်ꩻ-
၁။ ပစ္စေꩻဥစ္စာႏ သွုမ်ꩻတိန်ထိုꩻအချိန်ႏ
၂။ သꩻတရိန် စိုꩻရိန်ႏအခါႏ
၃။ လမ်းကို ဒုစရဲက်မျိုꩻ မီႏပေါႏပေါက်လွဉ်စွော့ꩻအခါႏ
၄။ နမ်းမီႏခံႏဗာႏစွော့ꩻ ဝင်ꩻလိန်ႏဝင်ꩻလဲဉ်
၅။ ဝင်ꩻမီႏထင်းဖွီ ဝင်ꩻမီႏတအံႏသွင်ꩻတောဝ်းအခါႏ စုစုခြွဉ်း ယိုငတ်ꩻဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။
စံႏမီႏထွꩻနောဝ်ꩻမꩻ ကွဲထူႏ
၂၃။ အခွင်ꩻအရေꩻ - တွိုႏလွေꩻငေါဝ်းငွါ
တွမ်ႏနီယိုဖက် - လိုꩻရက်တဲ့ပါ
ချင်းနမ်းသꩻလျား - ယိုသွံစားခါ
သေချာနော - ဟဲ့ꩻစောပဏ္ဍိတာ။
ရီ- လောကကို ဖေႏနေးကဟဲ့ꩻထွိုက် ပညာႏသျိပုဂ္ဂိုလ်ႏနောဝ်ꩻ အလက္ခဏာႏ အင်္ဂါႏအောဝ်ႏခွိုင်းမုဲင်ꩻစွိုးဟောင်း တဲမ်းနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) ဒေါ့ꩻဖြောဝ်ႏငေါဝ်းငွါ သေအချိန်ႏ
(၂) ထွားကွိုက်ꩻပေါင်ꩻသွꩻတွမ်ႏ ကတန်ႏရာꩻဒါႏနီနမ်း
(၃) သꩻမီႏလျားထာꩻ နမ်းသေချာ အောဝ်ႏ(၃)စွိုးနောဝ်ꩻသွူ။
ယိုနောဝ်ꩻသွံစား ဗွိုန်ပီလိုꩻဗား
၂၄။ ဥစ္စာႏကေန်ꩻမွ - အံႏအွꩻပြန်ꩻပြော်ꩻ
အာႏရဲင်ꩻဆေ့ꩻခြေား - လိုꩻနေားသမ်းမောႏ
ပညာႏအဲဉ်ထောဝ်း - အငေါဝ်းသမ်းပေါ်ꩻ
ဗွိုန်လိုꩻဗား - သွံစား ဝွေꩻသီးနော။
ရီ- လောကကို ကပီဗွိုန်ဒါႏ လိုꩻဗားဝင်ꩻသွံယို တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) ပစ္စေꩻဥစ္စာႏအဲဉ်ထဝ်း ထာꩻအံႏတန် ပါꩻနဝ်ꩻတဖြာꩻ
(၂) အာႏရဲင်ꩻဆေ့ꩻခြောတဲ့ သမ်းမောႏထာꩻ ပါꩻနဝ်ꩻတဖြာꩻ
(၃) ပညာႏတအဲဉ်ထောဝ်းငါႏလဲ့ ငေါဝ်းသံးအာမွိုꩻထာꩻ ပါꩻနောဝ်ꩻတဖြာꩻ၊ လိုꩻယိုသွံစားနောဝ်ꩻ ပီဗွိုန်လိုꩻဗာႏသွူနော။
ဝွေꩻတဲ့လိုꩻနေနေ
၂၈။ အမျိုꩻယွုတ်ပို - မတ်ယိုထွာဒါႏ
လိုꩻမွိုက်အပို - ဉာဏ်ႏယိုစင်းဒါႏ
လိုꩻကေန်ꩻပိုခါ - ဥစ္စာႏအာဒါႏ
လိုꩻခိုသီး - ထင်းဖွီမွိုန်းတောဝ်းငါႏ။
ရီ- လောကကို ထီႏပေႏဖြီ ထင်းဖွီလꩻတောဝ်း လိုꩻသွံစားနောဝ်ꩻ အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ အကျောင်ꩻလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) လိုꩻယွုတ်ပိုတဖြာꩻ-
လိုꩻယွုတ်ပိုစွဉ်ႏလဲ့ ကွပ်ပွိုးထွာဒါႏအမတ်တဲင် ထီႏပေႏထင်းဖွီလꩻတောဝ်းသွူ။
(၂) လိုꩻမွိုက်ပိုတဖြာꩻ-
လိုꩻမွိုက်ပိုစွဉ်ႏလဲ့ ကွပ်ပွိုးအဉာဏ်ႏပညာႏတန် လွိုင်ႏအာဒါႏတဲင် ထီႏပေႏ ထင်းဖွီလꩻတောဝ်းသွူ။
(၃) လိုꩻကေန်ꩻပိုတဖြာꩻ-
လိုꩻခြောကေန်ꩻပိုစွဉ်ႏလဲ့ ကွပ်ပွိုးခြွေခြာႏ ချံꩻသာႏတန်ဒါႏတဲင် ထီႏပေႏ ထင်းဖွီလꩻတောဝ်းနောဝ်ꩻသွူ။
လောဘမီႏတန် ပီဗွိုန်လိုꩻတအာႏ
၂၉။ တပဲ့ꩻနောဝ်ꩻဟွေး - ဉာဏ်ႏမွေးမဲဉ်ဒါႏ
ပညာႏဆယ်ꩻပူꩻ - သွဉ်ထူႏသမ်းအာ
ပီလိုꩻတအာႏ - ထာꩻဗေင်ႏမင်းဒျာႏ
ဒါႏအွံတောဝ်း - ပြန်ႏလောဝ်း မလꩻချာ။
ရီ- တပဲ့ꩻအဖြာꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း မဲဉ်ဒါႏမွိုင်ငါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏတဲင် ကထွာဆရာႏ သွဉ်ဖေႏလို့စွဉ်ႏဒျာႏ တလဲင်ႏချင်ꩻနောဝ်ꩻ ကထွာတပဲ့ꩻ ဒါႏလꩻနေဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ဖေႏတွမ်ႏဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- တပဲ့ꩻအဖြာꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း ထာꩻဒါႏပညာႏယို မဲဉ်အွဉ်ႏဒါႏလွဉ်ꩻမွေးနေးငါႏ မရေႏမရာႏတဲင် တလဲင်ႏချင်ꩻ သွဉ်အာမွေးစွဉ်ႏမျိုꩻနောဝ်ꩻ တဒါႏလꩻနွောင်ꩻတောဝ်းရင်ꩻသွူ၊ ဥပမာႏ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ လိုꩻတအာႏတဖြာꩻ ဗိန်ႏမင်းထာꩻတဲင် ခြုဲင်းနယ်ချာဖေႏဝင်ꩻ လꩻတောဝ်းသွူ။
စေႏတနာႏဟောတ်ငါႏ နီဆရာႏ
၃၀။ ဖွိုင်ꩻသားနောဝ်ꩻနဲး - ဖွိုင်ꩻနဲးတွယ်ႏဗာႏ
ယံဖေႏကပꩻ - တွယ်ႏပꩻတောဝ်းခြာ
တပဲ့ꩻသီးတာႏ - ယံပွါꩻပညာႏ
တွယ်ႏဗာႏဒျာႏ - ဆရာႏဝွတ္တရာꩻ။
ရီ- ဖွိုင်ꩻဗွော့ꩻသား ကတွယ်ႏဒါႏအဖွိုင်ꩻသူꩻနောဝ်ꩻ ယံဖေႏကပꩻတွော့ꩻ အတွယ်ႏဟောင်း တဲမ်းနယ်ထွူတဲင် ဆရာႏကတွဲႏဒါႏ အတပဲ့ꩻသူꩻလဲ့ ယံကထဲ့ငါးရုဲင်ꩻနဲ့ယိုလဲ့ စေနယ်ဖေႏပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- ဖွိုင်ꩻဗွော့ꩻသားနောဝ်ꩻ ဖွိုင်ꩻဖေႏကပꩻတဲင် အတွယ်ႏမွေးတောဝ်း၊ ဖွိုင်ꩻလုဲင်ꩻယံကထန်ႏ၊ ယံကတရေꩻတဲင် အတွယ်ႏဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ဆရာႏသီးကတွယ်ႏဒါႏ အတပဲ့ꩻသူꩻနောဝ်ꩻလဲ့ တပဲ့ꩻယံကထဲ့ငါးရုဲင်ꩻတဲင် အတွယ်ႏမွေးတောဝ်း၊ ထာꩻဒါႏပညာႏယံစီꩻပွါꩻတိုꩻတက်တဲင် တွယ်ႏဗာႏဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပညာႏသျိခဏ်ꩻ နိဋ္ဌိတံ။
<ref>ဗွေႏဗွန်အာလောက-ကျောင်ꩻတုံခမ်ꩻ၊ လောကတွမ်ႏဗုဒ္ဓ</ref>
===အာႏကွိုꩻ===
<references/>
[[Category:ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]
mnlfn0erdx5x0rxtid27mmx0wtduvlz
15341
15340
2022-08-13T12:24:49Z
KhunMyoe
34
wikitext
text/x-wiki
'''"ငေါဝ်းတယ်ႏအွဉ်"'''
လိုꩻမျိုꩻတွိုင်ꩻ ဘာႏသာႏတွိုင်ꩻဖုံႏနောဝ်ꩻ ယံဖေႏနေးကယေန်ႏငဲး ကနုညံꩻအီလꩻအတာႏ ဆွိုင်ႏရာꩻလိတ်လုဲင်ꩻ စာႏပေႏ အနုပညာႏစတဲင် ထာꩻအာႏကွိုꩻခရာႏ တစွိုးစွိုးယို မီႏခွုမ်တဉ်ႏ မီႏသောင်ႏသာလွေꩻခြေင်းခြေင်းလွဝင်ꩻနောဝ်ꩻမꩻ ဘာႏသာႏယေန်ႏငဲးမု၊ ဒါႏသေလိမ္မာႏဖဲ့ꩻ၊ ဗဟုသုတလွိုင်ႏအာမု၊ စွိုးခွိုꩻလိုꩻမုရေꩻရာႏစတဲင် ကွိုက်ꩻပေါင်ꩻအုံအောဝ်ႏမုဖုံႏယို သေနွောင်ꩻထီႏလꩻ ကျင်ႏလဲႏဒါႏလဲပ်လွဉ်အီဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပညာႏသျင်ႏပုဂ္ဂိုလ်ႏတန်စခါသီး ကတဲမ်းမုဲင်သေꩻခါꩻဒါႏ လောကအတာႏ လိုႏမတ်ငါႏကရိုꩻဒါႏ "လောကနီတိ"ငေါဝ်းသွဉ်သင်အဆွုံꩻအမꩻဖုံႏယိုတဲ့နောဝ်ꩻ-၊
ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏနွို့ ပုဂ္ဂိုလ်ႏလိုꩻတွိုင်ꩻစွုမ်ႏဖြာꩻသီး အပိုအလီꩻဖုံႏ ကအောဝ်ႏလိုႏသေငါꩻစဲင်းနဲင်းလꩻအီငါႏ ဗွေႏမျတ်ဘုရာꩻသမဲင်ꩻစဲဉ်ႏချုက်ကရိုꩻဒါႏ "ဗုဒ္ဓဝင်ႏသမဲင်ꩻ"ငေါဝ်းစွိုမ်းသော့ꩻ သွိုန်ꩻသꩻကိုမျိုꩻဖုံႏယိုတဲ့နောဝ်ꩻ-၊
ထွာအီငါႏ လောကလိုꩻတွိုင်ꩻစွုမ်ႏဖြာꩻသီး ဟောဝ်သေထွိုက် ဟောဝ်သေသင်ꩻစွဉ်ႏလွဉ်းလွဉ်းနောဝ်ꩻသွူ၊ မီႏသေမီႏဒါႏ သေငါꩻလိမ္မာႏသော့ꩻလꩻဝင်ꩻ ပညာႏသျင်ႏသူႏတောႏကောင်ꩻသီး အငေါဝ်းငွါ သွဉ်သင်မု ဩဝါဒအခြာကိုနောဝ်ꩻမꩻ သုတအာ၊ ထာꩻသေလွိုင်ႏ၊ ချွေႏရံႏသွဉ်းသဲႏ သွꩻခွကွိုန်ꩻအီတဲင် မေတ္တာႏမဲ့ငါဗန်၊ ဖေꩻရန်ႏကင်ꩻ၊ နမ်းသꩻနီပါꩻ ချံꩻသာႏလꩻတွော့ꩻ ခင်ႏလမ်းတွိုင်ꩻ စစရာႏရာႏကို နွို့တွိုင်ꩻတွမ်ႏလꩻအီဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပွိုးနောဝ်ꩻမꩻ "ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏယေန်ႏငဲမုꩻ ပွယ်ꩻရီလိတ်"အတာႏ လိတ်သွဉ်ခဏ်ꩻစောင်ႏအနေႏ ပအိုဝ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻစွစ်ꩻလီတာႏ ဗဟိုႏသင်္ဃာႏအစွိုꩻနောဝ်ꩻ နေင်ႏ ၁၃၄၇-ဗာႏမာꩻတငါ အွဉ်ႏတီႏဗက်ꩻထွော့ ပျဌာန်းလွေꩻဖေႏပါ လောကတွမ်ႏဗုဒ္ဓဖုံႏယိုနောဝ်ꩻသွူ။
နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ
ပဏာမတွမ်ႏ ပဋိညာဉ်ႏ
၁။ ရတနာႏသွံပါꩻ - ဝုဲင်ႏခါꩻရီးငါ
အာစားကျမ်ꩻဂန်ႏ - ထေထန်ႏလွဉ်ဗာႏ
လောကနီတိ - ပါဠိဘာႏသာႏ
ပအိုဝ်ႏငေါဝ်း - ပြန်ႏလဝ်းအအဲဉ်ႏစား။
ရီ - လောကနီတိကျမ်ꩻယို အောဝ်ႏကျမ်ꩻမုဲင်ꩻကို တဲမ်းထန်ႏလွဉ်ဟောင်း?
ဖြေႏ - လောကနီတိကျမ်ꩻယို အောဝ်ႏအွိုးပိဋကတ်ကျမ်ꩻဂန်ႏအစွိုးစွိုး အဒေါဝ်ႏဒေါဝ်ႏကို ထေထန်ႏလွဉ် တဲမ်းစုရွမ်သေꩻဖေႏဒျာႏသွူ။
သွဉ်ထူႏဆယ်ꩻပူꩻ ကျိုꩻဂွုဏ်ႏထူꩻ
၂။ ဂွုဏ်ႏထူꩻအကျိုꩻ - ကရိုꩻနောဝ်ꩻရာꩻ
နီတိကျမ်ꩻနော - လောကလောင်းခါ
လိုꩻခိုအကဲဉ် - ထွာမဲဉ်ႏမွိုးဖါ
ကွပ်ပွိုးနောဝ်ꩻမꩻ - လောကကျမ်ꩻခါ
လိုꩻခိုနောဝ်ꩻဟွေး - ဒါႏမွေးသေဗာႏ
ပညာႏသျိထွာ - တန်အာမျတ်ငါႏ
သုတနော - အာအော ပြဲ့ꩻစွုံႏငါႏ။
ရီ - သွဉ်ဗာႏလောကနီတိ လꩻလွဉ်အကျိုꩻဂွုဏ်ႏထူꩻကျေꩻဇူꩻ (၄)စွိုးယို တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း
ဖြေႏ- (၁) ထွာလိုꩻခိုသီး အကဲဉ်အနစ်
(၂) ထွာမွိုးထွာဖါ
(၃) ထွာဆရာႏ
(၄) ထွာမိတ်ဆွေႏသွꩻခွ ယို(၄)စွိုးသွူ။
ရီ- ဒါႏဗာႏလောကနီတိတဲင် ကလꩻဒါႏ အကျိုꩻ(၃)စွိုးယို တဲမ်းနယ်ဖေႏလုဲင်း
ဖြေႏ- (၁) ထွာဗာႏ ပညာႏသျိအကျိုꩻတပါꩻ
(၂) ထာꩻသေတန်လုဲင်း မျတ်ဟောဝ်ငါႏ အကျိုꩻတပါꩻ
(၃) အထီႏအဟွိုန် ဗဟုသုတအောဝ်ႏအီ အကျိုꩻတပါꩻ၊ စုစုခြွဉ်း ယို(၃)စွိုးသွံပါꩻသွူ။
ထာꩻလွꩻနွောင်ꩻအံႏ ညာꩻနိဗ္ဗာန်ႏ
၃။ လိုꩻလွꩻနောဝ်ꩻနဲး - ကင်ꩻတဲပညာႏ
ပညာႏအဲဉ်ထောဝ်း - တဖြောဝ်းဥစ္စာႏ
ဥစ္စာႏကေန်ꩻမွ - သွꩻခွခြောငါႏ
သွꩻခွအဲဉ်ထောဝ်း - လꩻတောဝ်းချံꩻသာႏ
ချ့ꩻသာႏကင်ꩻလိုꩻ - ကုသိုလ်ႏမမာꩻ
ကုသိုလ်ႏကင်ꩻ - ညာꩻလင်ꩻ နိဗ္ဗူတာ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ လိုꩻလွꩻနောဝ်ꩻ ဒါႏနွောင်ꩻတောဝ်း ဉာဏ်ႏပညာႏ
၂။ ပညာႏ တဒါႏတောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ ဥစ္စာႏအဲဉ်ထောဝ်း
၃။ ဥစ္စာႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ သွꩻခွအဲဉ်ထောဝ်း
၄။ သွꩻခွ တအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ မော့ꩻတောဝ်းထာꩻချံꩻသာႏ
၅။ ထာꩻချံꩻသာႏ အဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ မာꩻနွောင်ꩻတောဝ်းကုသိုလ်ႏ
၆။ လိုꩻတမာꩻနွောင်ꩻတောဝ်း ကုသိုလ်ႏနောဝ်ꩻ လꩻနွောင်ꩻတဝ်း နိဗ္ဗာန်ႏနောဝ်ꩻသွူ။
ထာꩻဒါႏပညာႏ ဖိုꩻတန်ႏငါႏ
၄။ ဗွိုန်ပီထာꩻဒါႏ - ဥစ္စာႏမအောဝ်ႏဗာႏ
ပညာႏယိုနဲး - စွန်တဲးမမာꩻ
ပညာႏနောဝ်ꩻနော - သွꩻခေါထွာဗာႏ
ဘဝငါ - ပသာဖေႏချံꩻသာႏ။
ရီ- ရွဉ်ခံꩻဥစ္စာႏ ကအီႏပီဗွိုန်ဒါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏနေဟောင်း စေနယ်ထွူတဲင် ပညာႏထာꩻဒါႏသီးမျိုꩻယို တခွန်စွန် ထူႏနွောင်ꩻနေဟောင်း ယိုလဲ့ တဲမ်းနယ်ပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- ရွဉ်ခံꩻဥစ္စာႏ ကအီႏပီဗွိုန်ဒါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏနောဝ်ꩻ အဲဉ်ထောဝ်းသွူ၊ ထာꩻဒါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏယို စွန်တခွန်ꩻသီး တထူႏနွောင်ꩻတောဝ်းသွူ။
ရီ- ထာꩻဒါႏပညာႏယို လောကကို ထွာနီလိုꩻသီးတမုဲင်ꩻဟောင်း စေနယ်ထွူတဲင် ဉာဏ်ႏပညာႏယို အမာꩻဖေႏနွောင်ꩻ နီလိုꩻသီးတမုဲင်ꩻနောဝ်ꩻလဲ့ တဲမ်းနယ်ပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- ထာꩻဒါႏပညာႏနောဝ်ꩻ လောကလောင်းယို ထွာနီလိုꩻသီးသွꩻဟောဝ်သွူ၊ ထာꩻဒါႏပညာႏယို တွိုႏဘဝငါလဲ့ ပသာဖေႏနွောင်ꩻအီနီ ထာꩻချံꩻသာႏသွူ။
ထာꩻဒါႏပညာႏ ထင်းဖွီဗာႏတောဝ်း
၅။ သုတဆေ့ꩻဖြီ - ထင်းဖွီမွိုန်းထာꩻ
သကိုသွိုန်ႏဖူꩻ - သိမ်ꩻထူꩻဟောဝ်ဗာႏ
ဖြုံႏဒီႏထီဗဲက်ꩻ - တဲက်တွိုင်ꩻပမာႏ
ကွဲညည - တန်လွဗွေလွဉ်ဒျာႏ။
ရီ - အထီႏအဟွိုန် သုတပညာႏမျိုꩻယို ဆေ့ꩻငါႏတဲင် ထင်းဖွီလꩻနေဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ ဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- အထီႏအဟွိုန် သုတပညာႏမျိုꩻယို ဆေ့ꩻငါႏရိုꩻတဲင် ထင်းဖွီဗာႏတောဝ်း၊ သိမ်ꩻသော့ꩻခါꩻဗာႏ သꩻရာႏဖူꩻကိုနောဝ်ꩻသွူ၊ ဥပမာႏ- ထီကတဗဲက်ꩻသော့ꩻဒါႏ ဖွိုင်ꩻတန်ကိုယို ကွဲးညညတဲင် ဗွေလွဉ်ဗာႏဒျာႏနောဝ်ꩻ ပီဝင်ꩻသွူ။
ပညာႏတဗာႏ လွူးနမ်းတာႏ
၆။ ဖြောင်းမုစူမု - စုစုပညာႏ
ဆေ့ꩻငါႏပေႏဖြီ - ထင်းဖွီမွိုန်းထာꩻ
လို့လို့မီႏဒါႏ - တဗာႏတွက်တာႏ
လွူးသက်ဗွာ - ထွာအီအကျောင်ꩻဒျာႏ။
ရီ- ဒေါ့ꩻဖြောင်းဖဲ့ꩻ နုတ်မုပညာႏတွမ်ႏ ခွုမ်စံႏဖဲ့ꩻ လက်မုပညာႏဖုံႏယို ဆေ့ꩻငါႏရိုꩻတဲင် ထင်းဖွီလꩻနေဟောင်း စေနယ်ထွူတဲင် ထာꩻဒါႏဉာဏ်ႏပညာႏ တစွိုးပေႏလွုမ်ꩻယို လွူးနမ်းဗွာနွောင်ꩻ/ တဗွာနွောင်ꩻတောဝ်းနောဝ်ꩻလဲ့ အွဉ်ႏနယ်ဖေႏပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- နုတ်မုပညာႏ ဒါႏတွမ်ႏဖြောင်းဖြေꩻ ဒေါ့ꩻဖြောဝ်ႏမု တရိုꩻတောဝ်း၊ လက်မုပညာႏ ဒါႏတွမ်ႏစူခွုမ်စံႏမုတရိုꩻတောဝ်း ဆေ့ꩻငါႏရိုꩻတဲင် ထင်းဖွီလꩻတောဝ်းသွူ၊ ထာꩻဒါႏဉာဏ်ႏပညာႏ တစွိုးပေႏငါလဲ့ မီႏဒါႏတဲပ်တဲပ်လဲပ်လဲပ်နောဝ်ꩻ လွူးအီနမ်း ဗွာဒျာႏသွူ။
ဆယ်ꩻကပ်လိုꩻဒါႏ သေပညာႏ
၇။ သုတစွုံႏလင်ႏ - ပညာႏသျင်ႏခါ
အောဝ်ႏရပ်မုဲင်ꩻလဲ့ - မီႏသေနောဝ်ꩻရာꩻ
အွိုးနောဝ်ꩻကိုနဲး - နဲစ်တဲးသောင်ႏသာ
ကောမဲဉ်ဒါႏ - လွေꩻဗာႏသွူနဲးဟာ။
ရီ- လိုꩻကမဲဉ်ဒါႏပညာႏ၊ လိုꩻကထုမ်ႏဒါႏ သုတသားယို အမာꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း စေနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- လိုꩻကမဲဉ်ဒါႏပညာႏ၊ လိုꩻကထုမ်ႏဒါႏ သုတသားယို ပညာသျိကရိုꩻဒါႏ လိုꩻသေလိုꩻဒါႏ ကအောဝ်ႏဒါႏအရပ်ယို အမဉ်ႏဟွိုန်တဲင် အနဲစ်လောႏလွေꩻထေ့ဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ထာꩻယိုငတ်ꩻဗာႏ လိုႏဗွာႏယွယွ
၈။ ပညာႏဥစ္စာႏ - ယွသာႏထုမ်ႏဗာႏ
ကောင်ယိုလဲ့ခါ - ထင်ႏဗာႏယွသာႏ
ကာမကောဓ - ယွယွလိုႏဗာႏ
ငတ်ꩻပါꩻယို - ဟောင်ရိုꩻလိုႏသာႏသာႏ။
ရီ- လောကကို ကလိုႏဗာႏယွယွ (၅)စွိုးယို တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) သွဉ်ပညာႏ (၂) ထုမ်ႏဥစ္စာႏ (၃) ထင်ႏကောင် (၄) တောႏလမ်းတောႏပါႏ (၅) သꩻလျားထာꩻအခါႏ ယို(၅)ဗာႏသွူ။
တက္ကသိုလ်ႏပညာႏ ဆီသွစ်ꩻဗာႏ
၉။ သုတဓမ္မ - တွက်ဆသင်္ချာႏ
တောက်ꩻစိုနီတိ - ယာယီယတြာႏ
ဒုံႏတိန်ႏကဗျာ - စူခါဗက်ꩻဒါႏ
ခြီႏတလေး - ငေါဝ်းဟွေး အွိုးစခါ
တသီႏလဲ့လျင်ႏ - ငသွင်ႏပျက်ထာꩻ
ပေႏတင်ႏမျက်လဲ့ - ဆန်းကျမ်ꩻတဲ့ဒါႏ
တမန်ႏဂါႏထာႏ - သဒ္ဒါႏကျမ်ꩻခါ
ဉာဏ်ႏပညာႏ - အဋ္ဌာရသကာ။
ရီ- တက္ကသိုလ်ႏထာꩻဒါႏ တဆီသွစ်ꩻဗာႏယို တွက်နယ်ထန်ႏဖေႏ ပဉ်ဗာႏဗာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) အထီႏအဟွိုန်သုတ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၂) ဓမ္မသတ် ဆွုံꩻဖျတ်တရာꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၃) ဂဏန်ꩻသင်္ချာႏထာꩻဒါႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၄) တောက်ꩻဒါႏလိတ်စီꩻ တောက်ꩻစို ယိုလဲ့တပါꩻ
(၅) ဒါႏလောကနီတိကျမ်ꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၆) ဒါႏယာႏယီႏ ယတြာႏ ဗျာႏကရုဏ်းကျမ်ꩻယိုလဲ့တပါꩻ
(၇) ငေါဝ်းတဲက် ငေါဝ်းတချင်ꩻ အဒုံႏ အအူစတဲင် ကေျာလင်္ကာႏဖုံႏ ယိုလဲ့ တပါꩻ
(၈) ဗေက်ꩻဗက်ꩻဗူႏ နုဲင်ႏတွမ်ႏစူ စတဲင်လုဲင်ꩻကွက်ဖုံႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၉) ဒေါ့ꩻဖြောဝ်ႏဒါႏ ငေါဝ်းလီꩻငွါယ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၀) ခꩻဒါႏခြီႏ တလေးဖုံႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၁) ဒါႏသေ တသီႏတမွူး ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၂) မာꩻသွင်ႏ မာꩻတယွို့ ပျက်ဒါႏထာꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၃) ဒါႏပေႏတင်ႏ အတွက်အချက် ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၄) ဒါႏပရိယာယ်ႏ မာႏယာႏ မျက်ကလဲ့ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၅) ဒါႏဆန်းကျမ်ꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၆) ဒါႏဂါႏထာႏ မန္တန်ႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၇) ဒါႏကွိုက်ꩻပေါင်ꩻ ဆက်ဆံႏသံႏတမန်ႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၈) ဒါႏသဒ္ဒါႏကျမ်ꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ စုစုခြွဉ်း အောဝ်ႏယို(၁၈)ပါꩻသွူ။
လိုꩻမွိုက်တွမ်ႏလိုꩻသေလိုꩻဒါႏ ထာꩻကကွာႏ
၁၀။ ပညာႏမရီ - ဗွိုန်ပီထုံဒျာႏ
ဝင်ꩻခါမီႏရီ - ဗွိုန်ပီခမ်းရာႏ
ရီမရီထွိုက် - လိုꩻမွိုက်ဗာႏလာႏ
ဒေါ့ꩻငေါဝ်းငွါ - အာစွဉ်ႏသေႏသေႏဒျာႏ။
ရီ- ပညာႏသျိတွမ်ႏလိုꩻမွိုက်နောဝ်ꩻ ကွာႏလို့ဝင်ꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း တဲမ်းနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ - ပညာႏသျိနောဝ်ꩻ ဝင်ꩻမီႏရီတောဝ်းအခါႏ ဗွိုန်ပီဒျာႏထုံ၊ အုံဒျာႏတေ့ꩻတေ့ꩻ၊ ဝင်ꩻမီႏရီလွဉ်တဲင် အငေါဝ်းယို ပီဗွိုန်စွဉ်ႏ ခမ်းရာႏနောဝ်ꩻသွူ။
လိုꩻမွိုက်နောဝ်ꩻ ဝင်ꩻရီလဲ့သင်၊ ဝင်ꩻတရီတောဝ်းလဲ့သင် အငေါဝ်းယို အာသေႏသေႏသက်သက်စွဉ်ႏဒျာႏထာꩻနောဝ်ꩻသွူ။
လိုႏတွိုင်ꩻမယိုꩻ ယိုနီမျိုꩻ
၁၁။ လိတ်အွုတ်ကိုဒျာႏ - ပညာႏထာꩻဒါႏ
ဝင်ꩻစူကိုသူꩻ - အောဝ်ႏစူဥစ္စာႏ
ကိစ္စမီႏတွိုႏ - အောဝ်ႏလိုႏတဲင်ခါ
မဉ်ꩻတောဝ်းဒျာႏ - ပညာႏတွမ်ႏဥစ္စာႏ။
ရီ- ထာꩻဒါႏအောဝ်ႏသော့ꩻ လိတ်အွုတ်ကို၊ ရွဉ်ယိုအောဝ်ႏဝင်ꩻလောင်းနောဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏနေ နီထာꩻဒါႏ၊ နီဥစ္စာႏဖုံႏဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ အကျောင်ꩻလုဲင်း။
ဖြေႏ- ထာꩻဒါႏအောဝ်ႏသော့ꩻ လိတ်စောင်ႏကို၊ ရွဉ်ယိုအောဝ်ႏဝင်ꩻလောင်းနောဝ်ꩻ နီထာꩻဒါႏ၊ နီဥစ္စာႏ ဟဲ့ꩻရိုꩻတလꩻတောဝ်းသွူ။
အကျောင်ꩻနောဝ်ꩻ- အရေꩻကီꩻကိစ္စ မီႏတွိုႏလွဉ်ခါ ထူႏသွုံꩻအီ တလꩻတောဝ်းသွူ။
ထီႏဖိုတောဝ်း ထီသမုဒ္ဒရာႏမꩻ အောဝ်ႏထင်းတန်
၁၂။ လိုꩻသုတခြော - ဆေ့ꩻနောဟွိုန်ထီႏ
စင်းထင်းဟွိုန်အာ - မန်ႏထွာတန်အီ
သမုဒ္ဒရာႏ - ဒေႏခါမထီႏ
ဖိုးခင်ႏအောင် - ထီနောင်ထင်းဗွိုန်ပီ။
ရီ- အထီႏအဟွိုန် သုတဆေ့ꩻခြောဒါႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏနောဝ်ꩻ ထင်းဒါႏအနမ်းနုဲင်းမုဲင်ꩻစားဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ဖေႏတွမ်ႏ ဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- အထီႏအဟွိုန် သုတဆေ့ꩻခြောဒါႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏနောဝ်ꩻ ထင်းတန်ချာဒါႏ အနမ်းတဲင် အမာနတဲ့ စင်းတန်ဒါႏသွူ၊ ဥပမာႏ- ဒေႏပေႏတဗာႏ တထီႏဖိုတောဝ်းထီနောင်နောဝ်ꩻ ဝွေꩻထီႏဗာႏကြွို့ꩻရွုမ်ꩻထီ ဖိုးခင်ႏအောင်ကိုလဲ့ အောဝ်ႏထင်းစွဉ်ႏ ထီသမုဒ္ဒရာႏနောဝ်ꩻ ပီဝင်ꩻသွူ။
ပညာႏမီႏကင်ꩻ ထွာဝင်ꩻသွဉ်း
၁၃။ သွဉ်ပညာႏလုဲင်း - မာꩻကုဲင်းပိုခို
ပညာႏမီႏကင်ꩻ - ထံႏဝင်ꩻတခြိုꩻ
ပညာႏမီႏဒါႏ - ပူႏဇောႏဗာႏလိုꩻ
ကွပ်နောဝ်ꩻမꩻ - သွဉ်လွစွုမ်ႏနီꩻပို။
ရီ- ပညာႏအောဝ်ႏလိုꩻတွမ်ႏ ပညာႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ ကွာႏဝင်ꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻ ဖြုဲင်ꩻနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- ပညာႏအောဝ်ႏလိုꩻယို ဝင်ꩻအမျာꩻ ပူႏဇောႏရိုႏသေႏဒျာႏသွူ။ ပညာႏအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောတ်ꩻ ထွာဗာႏဝင်ꩻသွဉ်းသွူ။
ဗွိုန်နုဲင်းဝါးဗွာ ဟင်္သာႏခြာ
၁၄။ မွိုးစောဝ်းဖါစောဝ်း - သွဉ်တောဝ်းအပို
ဖါခိုမွိုးမူႏ - ရန်ႏထူႏထန်ႏကို
ဝါးဟင်္သာႏခြာ - ဝါးဗွာဟောင်ရိုꩻ
ပွယ်ꩻတန်ကို - အပိုအုံတငို။
ရီ- မွိုးဖါဝင်ꩻနီ မီႏတသွဉ်ဖေႏတောဝ်း အပိုပညာႏနောဝ်ꩻ ထွာပိုရန်ႏသူႏမျိုꩻမုဲင်ꩻဟောင်း။
ဖြေႏ- မွိုးမီႏတသွဉ်ဖေႏတောဝ်း အပိုပညာႏနောဝ်ꩻ ထွာပိုရန်ႏသူႏအထန်ႏ၊ ဖါမီႏတသွဉ်ဖေႏတောဝ်း အပိုပညာႏနောဝ်ꩻ ထွာပိုရန်ႏသူႏအကိုနောဝ်ꩻသွူ။
ရီ- မွိုးဖါသွဉ်ဖေႏတောဝ်းတဲင် ကထွာအပို မီႏတဒါႏတောဝ်းပညာႏနောဝ်ꩻ ဗွိုန်ပီနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
ဖြေႏ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ ဝါးဟင်္သာႏခြာ ဝါးဗွာကအုံအောဝ်ႏသော့ꩻနောဝ်ꩻသွူ။
သဘာဝထွာဒျာႏ ယိုလစ်ꩻဗာႏ
၁၅။ ထာꩻဆူႏကရိုꩻ - အမျိုꩻစျူဒျာႏ
ချို့ꩻသီးမဲ့လဲ့ - စဲင်းစဲ့လွဉ်ဒျာႏ
ဗိုတုဲင်လွီးဟွမ် - နွံꩻဟွမ်လွဉ်ဒျာႏ
လိုꩻသဖော်ꩻ - သꩻဇော်ꩻထွာလွဉ်ဒျာႏ။
ရီ- လောကအကို သဘာဝအတွိုင်ꩻယို ဝွေꩻသီးထွာလွဉ်လွဒျာႏ ပငါပရာꩻ (၄)စွိုးနောဝ်ꩻ တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) ထာꩻဆူႏ (၂) ချို့ꩻမဲ့ (၃) ဗိုတုဲင် (၄) သူႏတောႏကောင်ꩻသီးသꩻ ယို(၄)စွိုးသွူ။
အဲဉ်ထောဝ်းရသာႏ ယိုလစ်ꩻဗာႏ
၁၆။ ထွန်တပါတောဝ်း - အွီႏတောဝ်းပြူးရင်ꩻ
လိုꩻခြောသီးမျိုꩻ - ခြွိုင်းခြိုꩻမသင်ꩻ
အိုကင်ꩻတသာႏ - အွီႏငါႏတောဝ်းရင်ꩻ
ဉာဏ်ႏတဖြောဝ်း - တဲမ်းငေါဝ်း မအွီႏရင်ꩻ။
ရီ- အရသာႏတအဲဉ်ထောဝ်း ထာꩻ(၄)စွိုးနောဝ်ꩻ တဲမ်းနယ်ဖေႏမဲဉ်ႏမဲဉ်ႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) အွုမ်ပြူး ထွန်တပါတောဝ်း
(၂) လိုꩻကေန်ꩻလိုꩻခြော ခြွိုင်းဖျင်နွိုင်ႏအနမ်း
(၃) တသာႏတပါတောဝ်း ဟန်ႏအို
(၄) ထာꩻဒါႏပညာႏ တအဲဉ်ထောဝ်း တဲမ်းငေါဝ်းကဗျာလင်္ကာႏ ယို(၄)စွိုးသွူ။
သုတပညာႏ ထာꩻချံꩻသာႏ
၁၇။ နာႏဗာႏတဲင်စော - အာလောသုတာႏ
သုတတဲင်ခါ - တိုꩻပွါꩻပညာႏ
ပညာႏတဲင်စော - နက်နောသေနာႏ
အနက်နော - သုခေါ ဖေႏချံꩻသာႏ
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ ကွပ်ပွိုးနာႏဗာႏ ဟွိုန်ဗာႏတဲင် သုတဗွေပြဲ့ꩻစွုံႏလွဉ်
၂။ ကွပ်ပွိုးသုတထွာတဲင် တိုꩻတက်ကီꩻပွာꩻလွဉ်
၃။ အဓိပ္ပါယ်ႏအနက်ဖုံႏယို သေဗာႏတွမ်ႏပညာႏ
၄။ မီႏသေနာႏ အနက်အဓိပ္ပါယ်ႏယိုမꩻ ဖေႏဒါႏနီ ထာꩻချံꩻသာႏသွူ။
ဖိုးတွမ်ႏလိုꩻ
၁၈။ ထာꩻအံႏမေႏထွုန်ႏ - တပြုံႏဗိန်ႏထာꩻ
ဖိုးလဲ့လိုꩻလဲ့ - ပီပဲ့အောဝ်ႏဒျာႏ
ပညာႏနောဝ်ꩻဟွေး - လိုꩻမွေးထူꩻဒျာႏ
ဉာဏ်ႏမီႏကင်ꩻ - ဖိုးရင်ꩻ ဗွိုန်ပီဒျာႏ။
ရီ- လောကအကို ဖိုးတွမ်ႏလိုꩻ ကဗွိုန်ပိဒါႏဝင်ꩻအချက်နောဝ်ꩻ တဲမ်းနယ်ထွူတဲင်၊ နီလိုꩻတွမ်ႏဖိုး ကကွာႏဒါႏလို့ဝင်ꩻနောဝ်ꩻလဲ့ တဲမ်းပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- လောကအကို ဖိုးတွမ်ႏလိုꩻ ကဗွိုန်ပီလို့ဝင်ꩻနောဝ်ꩻ (၁) ထာꩻအံႏ (၂) မေႏထွုန်ႏ (၃) ထာꩻဗေင်ႏ ယို(၃)စွိုးသွူ။
လိုꩻနောဝ်ꩻ ထာꩻသေပညာႏအောဝ်ႏ၊ ဖိုးနောဝ်ꩻ ထာꩻသေပညာႏအဲဉ်ထောဝ်း ကွာႏလို့ဝင်ꩻနုဲင်းယိုသွူ။
ရီ- ထာꩻသေတရာꩻ ပညာႏမီႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ လောကကိုယို ပီဗွိုန်တမုဲင်ꩻဟောင်း။
ဖြေႏ- ထာꩻသေတရာꩻ ပညာႏမီႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ ပီဗွိုန်စွဉ်ႏ ဖိုးနောဝ်ꩻသွူ။
ရက်လဲဉ်းနမ်းကောဝ်ႏ ထူႏမုဲင်ꩻအောဝ်ႏ
၁၉။ ဗွိုန်ပီပညာႏ - သဟာႏမအောဝ်ႏ
ဗွိုန်ပီထာꩻဆာ - ရန်ႏခါမအောဝ်ႏ
ဗွိုန်ပီနမ်းရင်ꩻ - ရက်ဝင်ꩻမအောဝ်ႏ
ကံႏပီပဲ့ - အာႏရဲင်ꩻလဲ့မအောဝ်ႏ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ မိတ်ဆွေႏသွꩻဟောဝ် ကအီႏပီဗွိုန်တွမ်ႏ နုဲင်းထာꩻဒါႏပညာႏ လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (ပညာႏယို ထွာအီသွꩻပေႏစဲစ်သွူ။)
၂။ ရန်ႏသူႏကအီႏပီဗွိုန် တွမ်ႏနုဲင်းထာꩻဆာရောႏဂါႏယို လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (ထာꩻဆာရောႏဂါႏယို ထွာနီရန်ႏသူႏစဲစ်သွူ။)
၃။ ထာꩻရက် ကအီႏပီဗွိုန်တွမ်ႏ နုဲင်းကရက်နီနမ်းယို လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (နီနမ်းယို နီအရက်သွတ်ꩻသွူ။)
၄။ အာႏကအီႏပီဗွိုန်တွမ်ႏ နုဲင်းကံႏယို လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (ကံႏတရာꩻယို တလာကယ်ꩻအာႏသွူ။)
ပီမောင်းဒေါင်စော လိုꩻမွိုက်နော
၂၀။ လိုꩻမွိုက်သီးမျိုꩻ - တသက်လိုꩻခါ
ပညာႏသျိသောင် - အုံရောင်ꩻထေ့ဗာႏ
လိုꩻမွိုက်သီးနောဝ်ꩻ - သေတောဝ်းတရာꩻ
မောင်းဒေါင်စော - သေတောဝ်း အိုရသာႏ။
ရီ- လိုꩻမွိုက်သီးနောဝ်ꩻ အုံညီꩻဆယ်ꩻကပ်ထေ့ခန်း ပညာႏသျိသီးထျꩻ တသက်လွုမ်းစွဉ်ႏနောဝ်ꩻ သေနေတရာꩻဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ လောကဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- လိုꩻမွိုက်သီးနောဝ်ꩻ အုံညီꩻဆယ်ꩻကပ်ထေ့ခန်း ပညာႏသျိသီးထျꩻ တအသက်လွုမ်းလဲ့ သေတောဝ်းတရာꩻသွူ၊ ဥပမာႏနောဝ်ꩻ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ မောင်းဒေါင်စောသီး တသေတောဝ်း ဟန်ႏအိုအရသာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ဟန်ႏအိုရသာႏ ဖြေꩻသေနာႏ
၂၁။ ပညာႏသျိသျင်ႏ - တဆင်ႏပေႏငါ
ပဏ္ဍိတမျတ် - ဆယ်ꩻကပ်ထေ့ဗာႏ
မွိုင်ကြွိုင်တရာꩻ - သေငါꩻစွဉ်ႏဒျာႏ
ဖြေꩻနောဝ်ꩻဟွေး - သေမွေး အိုရသာႏ။
ရီ- လိုꩻဟောဝ်လိုꩻဒါႏသီးနောဝ်ꩻ အုံထေ့မီႏခိုႏဗာႏ ပညာႏသျိသီးထျꩻ တဆူးတဆင်ႏပေႏငါနောဝ်ꩻ သေနေတရာꩻဟောင်း အွဉ်ႏနယ်တွမ်ႏ လောကဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- လိုꩻဟောဝ်လိုꩻဒါႏနောဝ်ꩻ အုံထေ့ဆယ်ꩻကပ် မီႏခိုႏဗာႏ ပညာႏသျိသီးထျꩻ တဆူးတဆင်ႏပေႏငါလဲ့ သေဒျာႏတရာꩻနောဝ်ꩻသွူ၊ ဥပမာႏ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ ဖြေꩻကသေ ဟန်ႏအိုအရသာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပညာႏသျိသျင်ႏ မပျꩻထင်ႏ
၂၂။ ဥစ္စာႏသွုမ်ꩻတိန် - တရိန်သꩻခါႏ
လမ်းကိုအကျင်ꩻ - အဝင်ႏလဲဉ်းမာႏ
ကဲ့ꩻရဲ့ꩻထင်းဖွီ - ငတ်ꩻစွိုးယိုခါ
ပဏ္ဍိတ - နယ်ပျꩻ တောဝ်းထင်ႏသျာꩻ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
ဝင်ꩻခိုႏဝင်ꩻငါ အမျာꩻခြာနောဝ်ꩻ မုဲင်ꩻခါစွဉ်ႏလဲ့ ပညာႏသျိသီး တအွဉ်ႏပျꩻ ထင်ႏသျာꩻတောဝ်း တရာꩻနောဝ်ꩻ-
၁။ ပစ္စေꩻဥစ္စာႏ သွုမ်ꩻတိန်ထိုꩻအချိန်ႏ
၂။ သꩻတရိန် စိုꩻရိန်ႏအခါႏ
၃။ လမ်းကို ဒုစရဲက်မျိုꩻ မီႏပေါႏပေါက်လွဉ်စွော့ꩻအခါႏ
၄။ နမ်းမီႏခံႏဗာႏစွော့ꩻ ဝင်ꩻလိန်ႏဝင်ꩻလဲဉ်
၅။ ဝင်ꩻမီႏထင်းဖွီ ဝင်ꩻမီႏတအံႏသွင်ꩻတောဝ်းအခါႏ စုစုခြွဉ်း ယိုငတ်ꩻဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။
စံႏမီႏထွꩻနောဝ်ꩻမꩻ ကွဲထူႏ
၂၃။ အခွင်ꩻအရေꩻ - တွိုႏလွေꩻငေါဝ်းငွါ
တွမ်ႏနီယိုဖက် - လိုꩻရက်တဲ့ပါ
ချင်းနမ်းသꩻလျား - ယိုသွံစားခါ
သေချာနော - ဟဲ့ꩻစောပဏ္ဍိတာ။
ရီ- လောကကို ဖေႏနေးကဟဲ့ꩻထွိုက် ပညာႏသျိပုဂ္ဂိုလ်ႏနောဝ်ꩻ အလက္ခဏာႏ အင်္ဂါႏအောဝ်ႏခွိုင်းမုဲင်ꩻစွိုးဟောင်း တဲမ်းနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) ဒေါ့ꩻဖြောဝ်ႏငေါဝ်းငွါ သေအချိန်ႏ
(၂) ထွားကွိုက်ꩻပေါင်ꩻသွꩻတွမ်ႏ ကတန်ႏရာꩻဒါႏနီနမ်း
(၃) သꩻမီႏလျားထာꩻ နမ်းသေချာ အောဝ်ႏ(၃)စွိုးနောဝ်ꩻသွူ။
ယိုနောဝ်ꩻသွံစား ဗွိုန်ပီလိုꩻဗား
၂၄။ ဥစ္စာႏကေန်ꩻမွ - အံႏအွꩻပြန်ꩻပြော်ꩻ
အာႏရဲင်ꩻဆေ့ꩻခြေား - လိုꩻနေားသမ်းမောႏ
ပညာႏအဲဉ်ထောဝ်း - အငေါဝ်းသမ်းပေါ်ꩻ
ဗွိုန်လိုꩻဗား - သွံစား ဝွေꩻသီးနော။
ရီ- လောကကို ကပီဗွိုန်ဒါႏ လိုꩻဗားဝင်ꩻသွံယို တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) ပစ္စေꩻဥစ္စာႏအဲဉ်ထဝ်း ထာꩻအံႏတန် ပါꩻနဝ်ꩻတဖြာꩻ
(၂) အာႏရဲင်ꩻဆေ့ꩻခြောတဲ့ သမ်းမောႏထာꩻ ပါꩻနဝ်ꩻတဖြာꩻ
(၃) ပညာႏတအဲဉ်ထောဝ်းငါႏလဲ့ ငေါဝ်းသံးအာမွိုꩻထာꩻ ပါꩻနောဝ်ꩻတဖြာꩻ၊ လိုꩻယိုသွံစားနောဝ်ꩻ ပီဗွိုန်လိုꩻဗာႏသွူနော။
လိုꩻယွုတ်လက္ခဏာႏ ယိုသွံဗာႏ
၂၅။ ဝင်ꩻလဲ့မဟဲ့ꩻထင်ႏ - ဆင်ႏဆင်ႏလဲႏငါႏ
ဝင်ꩻတရီတောဝ်း - အငေါဝ်းသံးအာ
နမ်းကျေꩻဇူꩻခါ - ပျꩻအာထင်ႏသျာꩻ
ယိုသွံပွုတ် - လိုꩻယွုတ်လက္ခဏာ။
ရီ- လိုꩻယွုတ်လက္ခဏာႏ အောဝ်ႏခွိုင်းမုဲင်ꩻဗာႏ တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ-(၁) တင်ꩻတဟဲ့ꩻတောဝ်းလဲ့ လဲႏခွိုꩻခွိုꩻဝင်ꩻလမ်း
(၂) ဝင်ꩻတရီတောဝ်းလဲ့ အွဉ်ႏအာနွိုင်ႏအငေါဝ်း
(၃) အုပ်ꩻချာနမ်း ဖေါႏချာနမ်းဂွုဏ်ႏ ယိုသွံစွိုးသွူ။
ဗွိုႏအန်ꩻတောဝ်းရင်ꩻ ယိုလစ်ꩻတန်ꩻ
၂၆။ ခွန်ကွဉ်ဗွေႏစောဝ်း - ဗွိုႏတောဝ်းဥစ္စာႏ
ပညာႏသျိနောဝ်ꩻ - ဗွိုႏတောဝ်းငေါဝ်းသာႏ
မဲ့ခါလဲ့နောဝ်ꩻ - ဗွိုႏတောဝ်းရက်ထာꩻ
သမုဒ္ဒ - ထီခါ ဗွိုႏတောဝ်းဒျာႏ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
(၁) ခွန်သီးနောဝ်ꩻ တဗွိုႏတောဝ်း ဥစ္စာႏပစ္စေꩻသွူ။
(၂) ပညာႏသျိသီးနောဝ်ꩻ တဗွိုႏနွောင်ꩻတောဝ်း ငေါဝ်းအွီႏငွါသာႏသွူ။
(၃) မဲ့သီးနောဝ်ꩻ တဗွိုႏနွောင်ꩻတောဝ်း ထာꩻရက်သွူ။
(၄) သမုဒ္ဒရာႏနောဝ်ꩻ တဗွိုႏနွောင်ꩻတောဝ်း ထီနောဝ်ꩻသွူ။
လွီးဟွမ်မအောဝ်ႏ လိုꩻပေါက်ꩻကောဝ်ႏ
၂၇။ ယောင်ꩻဆင်ꩻတဲးဝါး - ရွယ်ႏပေႏဆားသေႏ
ခွိုꩻတန်လဲ့ထွာ - လွိုင်ႏအာပစ္စေꩻ
ပညာႏမီႏကင်ꩻ - သူႏရံꩻနမ်းဗွေႏ
လွီးအဲဉ်ထောဝ်း - ပေါက်ꩻကောဝ်ႏဗွိုန်ပီနေ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
ယောင်ꩻဆင်ꩻလောင်ႏလွိုး ဥပဓိလဲ့ တရေꩻပြဲ့ꩻစွုံႏဒျာႏ၊ အရွယ်ႏတဲ့ ထွားဟောဝ်မဲဉ်ႏရာႏဒျာႏ၊ စွိုးခွိုꩻယိုꩻယာႏလဲ့ တန်အာလွိုင်ႏကွိုန်ꩻဒျာႏ၊ ဥစ္စာႏပစ္စေꩻလဲ့ ခြွေခြာႏချံꩻသာႏတန်ဒျာႏ၊ ကွဲႏတွော့ꩻ ပညာႏမီႏအဲဉ်ထောဝ်း နမ်းလောင်းနောဝ်ꩻ လောကကို တတင်ႏတယ်ႏတောဝ်းနောဝ်ꩻသွူ။ ဥပမာႏ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏဒျာႏ အလွီးတအဲဉ်ထောဝ်း နုဲင်းပေါက်ꩻကောဝ်ႏနောဝ်ꩻသွူ။
ဝွေꩻတဲ့လိုꩻနေနေ
၂၈။ အမျိုꩻယွုတ်ပို - မတ်ယိုထွာဒါႏ
လိုꩻမွိုက်အပို - ဉာဏ်ႏယိုစင်းဒါႏ
လိုꩻကေန်ꩻပိုခါ - ဥစ္စာႏအာဒါႏ
လိုꩻခိုသီး - ထင်းဖွီမွိုန်းတောဝ်းငါႏ။
ရီ- လောကကို ထီႏပေႏဖြီ ထင်းဖွီလꩻတောဝ်း လိုꩻသွံစားနောဝ်ꩻ အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ အကျောင်ꩻလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) လိုꩻယွုတ်ပိုတဖြာꩻ-
လိုꩻယွုတ်ပိုစွဉ်ႏလဲ့ ကွပ်ပွိုးထွာဒါႏအမတ်တဲင် ထီႏပေႏထင်းဖွီလꩻတောဝ်းသွူ။
(၂) လိုꩻမွိုက်ပိုတဖြာꩻ-
လိုꩻမွိုက်ပိုစွဉ်ႏလဲ့ ကွပ်ပွိုးအဉာဏ်ႏပညာႏတန် လွိုင်ႏအာဒါႏတဲင် ထီႏပေႏ ထင်းဖွီလꩻတောဝ်းသွူ။
(၃) လိုꩻကေန်ꩻပိုတဖြာꩻ-
လိုꩻခြောကေန်ꩻပိုစွဉ်ႏလဲ့ ကွပ်ပွိုးခြွေခြာႏ ချံꩻသာႏတန်ဒါႏတဲင် ထီႏပေႏ ထင်းဖွီလꩻတောဝ်းနောဝ်ꩻသွူ။
လောဘမီႏတန် ပီဗွိုန်လိုꩻတအာႏ
၂၉။ တပဲ့ꩻနောဝ်ꩻဟွေး - ဉာဏ်ႏမွေးမဲဉ်ဒါႏ
ပညာႏဆယ်ꩻပူꩻ - သွဉ်ထူႏသမ်းအာ
ပီလိုꩻတအာႏ - ထာꩻဗေင်ႏမင်းဒျာႏ
ဒါႏအွံတောဝ်း - ပြန်ႏလောဝ်း မလꩻချာ။
ရီ- တပဲ့ꩻအဖြာꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း မဲဉ်ဒါႏမွိုင်ငါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏတဲင် ကထွာဆရာႏ သွဉ်ဖေႏလို့စွဉ်ႏဒျာႏ တလဲင်ႏချင်ꩻနောဝ်ꩻ ကထွာတပဲ့ꩻ ဒါႏလꩻနေဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ဖေႏတွမ်ႏဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- တပဲ့ꩻအဖြာꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း ထာꩻဒါႏပညာႏယို မဲဉ်အွဉ်ႏဒါႏလွဉ်ꩻမွေးနေးငါႏ မရေႏမရာႏတဲင် တလဲင်ႏချင်ꩻ သွဉ်အာမွေးစွဉ်ႏမျိုꩻနောဝ်ꩻ တဒါႏလꩻနွောင်ꩻတောဝ်းရင်ꩻသွူ၊ ဥပမာႏ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ လိုꩻတအာႏတဖြာꩻ ဗိန်ႏမင်းထာꩻတဲင် ခြုဲင်းနယ်ချာဖေႏဝင်ꩻ လꩻတောဝ်းသွူ။
စေႏတနာႏဟောတ်ငါႏ နီဆရာႏ
၃၀။ ဖွိုင်ꩻသားနောဝ်ꩻနဲး - ဖွိုင်ꩻနဲးတွယ်ႏဗာႏ
ယံဖေႏကပꩻ - တွယ်ႏပꩻတောဝ်းခြာ
တပဲ့ꩻသီးတာႏ - ယံပွါꩻပညာႏ
တွယ်ႏဗာႏဒျာႏ - ဆရာႏဝွတ္တရာꩻ။
ရီ- ဖွိုင်ꩻဗွော့ꩻသား ကတွယ်ႏဒါႏအဖွိုင်ꩻသူꩻနောဝ်ꩻ ယံဖေႏကပꩻတွော့ꩻ အတွယ်ႏဟောင်း တဲမ်းနယ်ထွူတဲင် ဆရာႏကတွဲႏဒါႏ အတပဲ့ꩻသူꩻလဲ့ ယံကထဲ့ငါးရုဲင်ꩻနဲ့ယိုလဲ့ စေနယ်ဖေႏပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- ဖွိုင်ꩻဗွော့ꩻသားနောဝ်ꩻ ဖွိုင်ꩻဖေႏကပꩻတဲင် အတွယ်ႏမွေးတောဝ်း၊ ဖွိုင်ꩻလုဲင်ꩻယံကထန်ႏ၊ ယံကတရေꩻတဲင် အတွယ်ႏဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ဆရာႏသီးကတွယ်ႏဒါႏ အတပဲ့ꩻသူꩻနောဝ်ꩻလဲ့ တပဲ့ꩻယံကထဲ့ငါးရုဲင်ꩻတဲင် အတွယ်ႏမွေးတောဝ်း၊ ထာꩻဒါႏပညာႏယံစီꩻပွါꩻတိုꩻတက်တဲင် တွယ်ႏဗာႏဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပညာႏသျိခဏ်ꩻ နိဋ္ဌိတံ။
<ref>ဗွေႏဗွန်အာလောက-ကျောင်ꩻတုံခမ်ꩻ၊ လောကတွမ်ႏဗုဒ္ဓ</ref>
===အာႏကွိုꩻ===
<references/>
[[Category:ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]
6uex8usx3tb9it9goipsfoegvs92caa
15343
15341
2022-08-13T14:14:47Z
KhunMyoe
34
wikitext
text/x-wiki
'''"ငေါဝ်းတယ်ႏအွဉ်"'''
လိုꩻမျိုꩻတွိုင်ꩻ ဘာႏသာႏတွိုင်ꩻဖုံႏနောဝ်ꩻ ယံဖေႏနေးကယေန်ႏငဲး ကနုညံꩻအီလꩻအတာႏ ဆွိုင်ႏရာꩻလိတ်လုဲင်ꩻ စာႏပေႏ အနုပညာႏစတဲင် ထာꩻအာႏကွိုꩻခရာႏ တစွိုးစွိုးယို မီႏခွုမ်တဉ်ႏ မီႏသောင်ႏသာလွေꩻခြေင်းခြေင်းလွဝင်ꩻနောဝ်ꩻမꩻ ဘာႏသာႏယေန်ႏငဲးမု၊ ဒါႏသေလိမ္မာႏဖဲ့ꩻ၊ ဗဟုသုတလွိုင်ႏအာမု၊ စွိုးခွိုꩻလိုꩻမုရေꩻရာႏစတဲင် ကွိုက်ꩻပေါင်ꩻအုံအောဝ်ႏမုဖုံႏယို သေနွောင်ꩻထီႏလꩻ ကျင်ႏလဲႏဒါႏလဲပ်လွဉ်အီဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပညာႏသျင်ႏပုဂ္ဂိုလ်ႏတန်စခါသီး ကတဲမ်းမုဲင်သေꩻခါꩻဒါႏ လောကအတာႏ လိုႏမတ်ငါႏကရိုꩻဒါႏ "လောကနီတိ"ငေါဝ်းသွဉ်သင်အဆွုံꩻအမꩻဖုံႏယိုတဲ့နောဝ်ꩻ-၊
ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏနွို့ ပုဂ္ဂိုလ်ႏလိုꩻတွိုင်ꩻစွုမ်ႏဖြာꩻသီး အပိုအလီꩻဖုံႏ ကအောဝ်ႏလိုႏသေငါꩻစဲင်းနဲင်းလꩻအီငါႏ ဗွေႏမျတ်ဘုရာꩻသမဲင်ꩻစဲဉ်ႏချုက်ကရိုꩻဒါႏ "ဗုဒ္ဓဝင်ႏသမဲင်ꩻ"ငေါဝ်းစွိုမ်းသော့ꩻ သွိုန်ꩻသꩻကိုမျိုꩻဖုံႏယိုတဲ့နောဝ်ꩻ-၊
ထွာအီငါႏ လောကလိုꩻတွိုင်ꩻစွုမ်ႏဖြာꩻသီး ဟောဝ်သေထွိုက် ဟောဝ်သေသင်ꩻစွဉ်ႏလွဉ်းလွဉ်းနောဝ်ꩻသွူ၊ မီႏသေမီႏဒါႏ သေငါꩻလိမ္မာႏသော့ꩻလꩻဝင်ꩻ ပညာႏသျင်ႏသူႏတောႏကောင်ꩻသီး အငေါဝ်းငွါ သွဉ်သင်မု ဩဝါဒအခြာကိုနောဝ်ꩻမꩻ သုတအာ၊ ထာꩻသေလွိုင်ႏ၊ ချွေႏရံႏသွဉ်းသဲႏ သွꩻခွကွိုန်ꩻအီတဲင် မေတ္တာႏမဲ့ငါဗန်၊ ဖေꩻရန်ႏကင်ꩻ၊ နမ်းသꩻနီပါꩻ ချံꩻသာႏလꩻတွော့ꩻ ခင်ႏလမ်းတွိုင်ꩻ စစရာႏရာႏကို နွို့တွိုင်ꩻတွမ်ႏလꩻအီဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပွိုးနောဝ်ꩻမꩻ "ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏယေန်ႏငဲမုꩻ ပွယ်ꩻရီလိတ်"အတာႏ လိတ်သွဉ်ခဏ်ꩻစောင်ႏအနေႏ ပအိုဝ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻစွစ်ꩻလီတာႏ ဗဟိုႏသင်္ဃာႏအစွိုꩻနောဝ်ꩻ နေင်ႏ ၁၃၄၇-ဗာႏမာꩻတငါ အွဉ်ႏတီႏဗက်ꩻထွော့ ပျဌာန်းလွေꩻဖေႏပါ လောကတွမ်ႏဗုဒ္ဓဖုံႏယိုနောဝ်ꩻသွူ။
နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ
ပဏာမတွမ်ႏ ပဋိညာဉ်ႏ
၁။ ရတနာႏသွံပါꩻ - ဝုဲင်ႏခါꩻရီးငါ
အာစားကျမ်ꩻဂန်ႏ - ထေထန်ႏလွဉ်ဗာႏ
လောကနီတိ - ပါဠိဘာႏသာႏ
ပအိုဝ်ႏငေါဝ်း - ပြန်ႏလဝ်းအအဲဉ်ႏစား။
ရီ - လောကနီတိကျမ်ꩻယို အောဝ်ႏကျမ်ꩻမုဲင်ꩻကို တဲမ်းထန်ႏလွဉ်ဟောင်း?
ဖြေႏ - လောကနီတိကျမ်ꩻယို အောဝ်ႏအွိုးပိဋကတ်ကျမ်ꩻဂန်ႏအစွိုးစွိုး အဒေါဝ်ႏဒေါဝ်ႏကို ထေထန်ႏလွဉ် တဲမ်းစုရွမ်သေꩻဖေႏဒျာႏသွူ။
သွဉ်ထူႏဆယ်ꩻပူꩻ ကျိုꩻဂွုဏ်ႏထူꩻ
၂။ ဂွုဏ်ႏထူꩻအကျိုꩻ - ကရိုꩻနောဝ်ꩻရာꩻ
နီတိကျမ်ꩻနော - လောကလောင်းခါ
လိုꩻခိုအကဲဉ် - ထွာမဲဉ်ႏမွိုးဖါ
ကွပ်ပွိုးနောဝ်ꩻမꩻ - လောကကျမ်ꩻခါ
လိုꩻခိုနောဝ်ꩻဟွေး - ဒါႏမွေးသေဗာႏ
ပညာႏသျိထွာ - တန်အာမျတ်ငါႏ
သုတနော - အာအော ပြဲ့ꩻစွုံႏငါႏ။
ရီ - သွဉ်ဗာႏလောကနီတိ လꩻလွဉ်အကျိုꩻဂွုဏ်ႏထူꩻကျေꩻဇူꩻ (၄)စွိုးယို တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း
ဖြေႏ- (၁) ထွာလိုꩻခိုသီး အကဲဉ်အနစ်
(၂) ထွာမွိုးထွာဖါ
(၃) ထွာဆရာႏ
(၄) ထွာမိတ်ဆွေႏသွꩻခွ ယို(၄)စွိုးသွူ။
ရီ- ဒါႏဗာႏလောကနီတိတဲင် ကလꩻဒါႏ အကျိုꩻ(၃)စွိုးယို တဲမ်းနယ်ဖေႏလုဲင်း
ဖြေႏ- (၁) ထွာဗာႏ ပညာႏသျိအကျိုꩻတပါꩻ
(၂) ထာꩻသေတန်လုဲင်း မျတ်ဟောဝ်ငါႏ အကျိုꩻတပါꩻ
(၃) အထီႏအဟွိုန် ဗဟုသုတအောဝ်ႏအီ အကျိုꩻတပါꩻ၊ စုစုခြွဉ်း ယို(၃)စွိုးသွံပါꩻသွူ။
ထာꩻလွꩻနွောင်ꩻအံႏ ညာꩻနိဗ္ဗာန်ႏ
၃။ လိုꩻလွꩻနောဝ်ꩻနဲး - ကင်ꩻတဲပညာႏ
ပညာႏအဲဉ်ထောဝ်း - တဖြောဝ်းဥစ္စာႏ
ဥစ္စာႏကေန်ꩻမွ - သွꩻခွခြောငါႏ
သွꩻခွအဲဉ်ထောဝ်း - လꩻတောဝ်းချံꩻသာႏ
ချ့ꩻသာႏကင်ꩻလိုꩻ - ကုသိုလ်ႏမမာꩻ
ကုသိုလ်ႏကင်ꩻ - ညာꩻလင်ꩻ နိဗ္ဗူတာ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ လိုꩻလွꩻနောဝ်ꩻ ဒါႏနွောင်ꩻတောဝ်း ဉာဏ်ႏပညာႏ
၂။ ပညာႏ တဒါႏတောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ ဥစ္စာႏအဲဉ်ထောဝ်း
၃။ ဥစ္စာႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ သွꩻခွအဲဉ်ထောဝ်း
၄။ သွꩻခွ တအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ မော့ꩻတောဝ်းထာꩻချံꩻသာႏ
၅။ ထာꩻချံꩻသာႏ အဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ မာꩻနွောင်ꩻတောဝ်းကုသိုလ်ႏ
၆။ လိုꩻတမာꩻနွောင်ꩻတောဝ်း ကုသိုလ်ႏနောဝ်ꩻ လꩻနွောင်ꩻတဝ်း နိဗ္ဗာန်ႏနောဝ်ꩻသွူ။
ထာꩻဒါႏပညာႏ ဖိုꩻတန်ႏငါႏ
၄။ ဗွိုန်ပီထာꩻဒါႏ - ဥစ္စာႏမအောဝ်ႏဗာႏ
ပညာႏယိုနဲး - စွန်တဲးမမာꩻ
ပညာႏနောဝ်ꩻနော - သွꩻခေါထွာဗာႏ
ဘဝငါ - ပသာဖေႏချံꩻသာႏ။
ရီ- ရွဉ်ခံꩻဥစ္စာႏ ကအီႏပီဗွိုန်ဒါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏနေဟောင်း စေနယ်ထွူတဲင် ပညာႏထာꩻဒါႏသီးမျိုꩻယို တခွန်စွန် ထူႏနွောင်ꩻနေဟောင်း ယိုလဲ့ တဲမ်းနယ်ပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- ရွဉ်ခံꩻဥစ္စာႏ ကအီႏပီဗွိုန်ဒါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏနောဝ်ꩻ အဲဉ်ထောဝ်းသွူ၊ ထာꩻဒါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏယို စွန်တခွန်ꩻသီး တထူႏနွောင်ꩻတောဝ်းသွူ။
ရီ- ထာꩻဒါႏပညာႏယို လောကကို ထွာနီလိုꩻသီးတမုဲင်ꩻဟောင်း စေနယ်ထွူတဲင် ဉာဏ်ႏပညာႏယို အမာꩻဖေႏနွောင်ꩻ နီလိုꩻသီးတမုဲင်ꩻနောဝ်ꩻလဲ့ တဲမ်းနယ်ပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- ထာꩻဒါႏပညာႏနောဝ်ꩻ လောကလောင်းယို ထွာနီလိုꩻသီးသွꩻဟောဝ်သွူ၊ ထာꩻဒါႏပညာႏယို တွိုႏဘဝငါလဲ့ ပသာဖေႏနွောင်ꩻအီနီ ထာꩻချံꩻသာႏသွူ။
ထာꩻဒါႏပညာႏ ထင်းဖွီဗာႏတောဝ်း
၅။ သုတဆေ့ꩻဖြီ - ထင်းဖွီမွိုန်းထာꩻ
သကိုသွိုန်ႏဖူꩻ - သိမ်ꩻထူꩻဟောဝ်ဗာႏ
ဖြုံႏဒီႏထီဗဲက်ꩻ - တဲက်တွိုင်ꩻပမာႏ
ကွဲညည - တန်လွဗွေလွဉ်ဒျာႏ။
ရီ - အထီႏအဟွိုန် သုတပညာႏမျိုꩻယို ဆေ့ꩻငါႏတဲင် ထင်းဖွီလꩻနေဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ ဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- အထီႏအဟွိုန် သုတပညာႏမျိုꩻယို ဆေ့ꩻငါႏရိုꩻတဲင် ထင်းဖွီဗာႏတောဝ်း၊ သိမ်ꩻသော့ꩻခါꩻဗာႏ သꩻရာႏဖူꩻကိုနောဝ်ꩻသွူ၊ ဥပမာႏ- ထီကတဗဲက်ꩻသော့ꩻဒါႏ ဖွိုင်ꩻတန်ကိုယို ကွဲးညညတဲင် ဗွေလွဉ်ဗာႏဒျာႏနောဝ်ꩻ ပီဝင်ꩻသွူ။
ပညာႏတဗာႏ လွူးနမ်းတာႏ
၆။ ဖြောင်းမုစူမု - စုစုပညာႏ
ဆေ့ꩻငါႏပေႏဖြီ - ထင်းဖွီမွိုန်းထာꩻ
လို့လို့မီႏဒါႏ - တဗာႏတွက်တာႏ
လွူးသက်ဗွာ - ထွာအီအကျောင်ꩻဒျာႏ။
ရီ- ဒေါ့ꩻဖြောင်းဖဲ့ꩻ နုတ်မုပညာႏတွမ်ႏ ခွုမ်စံႏဖဲ့ꩻ လက်မုပညာႏဖုံႏယို ဆေ့ꩻငါႏရိုꩻတဲင် ထင်းဖွီလꩻနေဟောင်း စေနယ်ထွူတဲင် ထာꩻဒါႏဉာဏ်ႏပညာႏ တစွိုးပေႏလွုမ်ꩻယို လွူးနမ်းဗွာနွောင်ꩻ/ တဗွာနွောင်ꩻတောဝ်းနောဝ်ꩻလဲ့ အွဉ်ႏနယ်ဖေႏပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- နုတ်မုပညာႏ ဒါႏတွမ်ႏဖြောင်းဖြေꩻ ဒေါ့ꩻဖြောဝ်ႏမု တရိုꩻတောဝ်း၊ လက်မုပညာႏ ဒါႏတွမ်ႏစူခွုမ်စံႏမုတရိုꩻတောဝ်း ဆေ့ꩻငါႏရိုꩻတဲင် ထင်းဖွီလꩻတောဝ်းသွူ၊ ထာꩻဒါႏဉာဏ်ႏပညာႏ တစွိုးပေႏငါလဲ့ မီႏဒါႏတဲပ်တဲပ်လဲပ်လဲပ်နောဝ်ꩻ လွူးအီနမ်း ဗွာဒျာႏသွူ။
ဆယ်ꩻကပ်လိုꩻဒါႏ သေပညာႏ
၇။ သုတစွုံႏလင်ႏ - ပညာႏသျင်ႏခါ
အောဝ်ႏရပ်မုဲင်ꩻလဲ့ - မီႏသေနောဝ်ꩻရာꩻ
အွိုးနောဝ်ꩻကိုနဲး - နဲစ်တဲးသောင်ႏသာ
ကောမဲဉ်ဒါႏ - လွေꩻဗာႏသွူနဲးဟာ။
ရီ- လိုꩻကမဲဉ်ဒါႏပညာႏ၊ လိုꩻကထုမ်ႏဒါႏ သုတသားယို အမာꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း စေနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- လိုꩻကမဲဉ်ဒါႏပညာႏ၊ လိုꩻကထုမ်ႏဒါႏ သုတသားယို ပညာသျိကရိုꩻဒါႏ လိုꩻသေလိုꩻဒါႏ ကအောဝ်ႏဒါႏအရပ်ယို အမဉ်ႏဟွိုန်တဲင် အနဲစ်လောႏလွေꩻထေ့ဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ထာꩻယိုငတ်ꩻဗာႏ လိုႏဗွာႏယွယွ
၈။ ပညာႏဥစ္စာႏ - ယွသာႏထုမ်ႏဗာႏ
ကောင်ယိုလဲ့ခါ - ထင်ႏဗာႏယွသာႏ
ကာမကောဓ - ယွယွလိုႏဗာႏ
ငတ်ꩻပါꩻယို - ဟောင်ရိုꩻလိုႏသာႏသာႏ။
ရီ- လောကကို ကလိုႏဗာႏယွယွ (၅)စွိုးယို တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) သွဉ်ပညာႏ (၂) ထုမ်ႏဥစ္စာႏ (၃) ထင်ႏကောင် (၄) တောႏလမ်းတောႏပါႏ (၅) သꩻလျားထာꩻအခါႏ ယို(၅)ဗာႏသွူ။
တက္ကသိုလ်ႏပညာႏ ဆီသွစ်ꩻဗာႏ
၉။ သုတဓမ္မ - တွက်ဆသင်္ချာႏ
တောက်ꩻစိုနီတိ - ယာယီယတြာႏ
ဒုံႏတိန်ႏကဗျာ - စူခါဗက်ꩻဒါႏ
ခြီႏတလေး - ငေါဝ်းဟွေး အွိုးစခါ
တသီႏလဲ့လျင်ႏ - ငသွင်ႏပျက်ထာꩻ
ပေႏတင်ႏမျက်လဲ့ - ဆန်းကျမ်ꩻတဲ့ဒါႏ
တမန်ႏဂါႏထာႏ - သဒ္ဒါႏကျမ်ꩻခါ
ဉာဏ်ႏပညာႏ - အဋ္ဌာရသကာ။
ရီ- တက္ကသိုလ်ႏထာꩻဒါႏ တဆီသွစ်ꩻဗာႏယို တွက်နယ်ထန်ႏဖေႏ ပဉ်ဗာႏဗာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) အထီႏအဟွိုန်သုတ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၂) ဓမ္မသတ် ဆွုံꩻဖျတ်တရာꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၃) ဂဏန်ꩻသင်္ချာႏထာꩻဒါႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၄) တောက်ꩻဒါႏလိတ်စီꩻ တောက်ꩻစို ယိုလဲ့တပါꩻ
(၅) ဒါႏလောကနီတိကျမ်ꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၆) ဒါႏယာႏယီႏ ယတြာႏ ဗျာႏကရုဏ်းကျမ်ꩻယိုလဲ့တပါꩻ
(၇) ငေါဝ်းတဲက် ငေါဝ်းတချင်ꩻ အဒုံႏ အအူစတဲင် ကေျာလင်္ကာႏဖုံႏ ယိုလဲ့ တပါꩻ
(၈) ဗေက်ꩻဗက်ꩻဗူႏ နုဲင်ႏတွမ်ႏစူ စတဲင်လုဲင်ꩻကွက်ဖုံႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၉) ဒေါ့ꩻဖြောဝ်ႏဒါႏ ငေါဝ်းလီꩻငွါယ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၀) ခꩻဒါႏခြီႏ တလေးဖုံႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၁) ဒါႏသေ တသီႏတမွူး ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၂) မာꩻသွင်ႏ မာꩻတယွို့ ပျက်ဒါႏထာꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၃) ဒါႏပေႏတင်ႏ အတွက်အချက် ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၄) ဒါႏပရိယာယ်ႏ မာႏယာႏ မျက်ကလဲ့ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၅) ဒါႏဆန်းကျမ်ꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၆) ဒါႏဂါႏထာႏ မန္တန်ႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၇) ဒါႏကွိုက်ꩻပေါင်ꩻ ဆက်ဆံႏသံႏတမန်ႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၈) ဒါႏသဒ္ဒါႏကျမ်ꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ စုစုခြွဉ်း အောဝ်ႏယို(၁၈)ပါꩻသွူ။
လိုꩻမွိုက်တွမ်ႏလိုꩻသေလိုꩻဒါႏ ထာꩻကကွာႏ
၁၀။ ပညာႏမရီ - ဗွိုန်ပီထုံဒျာႏ
ဝင်ꩻခါမီႏရီ - ဗွိုန်ပီခမ်းရာႏ
ရီမရီထွိုက် - လိုꩻမွိုက်ဗာႏလာႏ
ဒေါ့ꩻငေါဝ်းငွါ - အာစွဉ်ႏသေႏသေႏဒျာႏ။
ရီ- ပညာႏသျိတွမ်ႏလိုꩻမွိုက်နောဝ်ꩻ ကွာႏလို့ဝင်ꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း တဲမ်းနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ - ပညာႏသျိနောဝ်ꩻ ဝင်ꩻမီႏရီတောဝ်းအခါႏ ဗွိုန်ပီဒျာႏထုံ၊ အုံဒျာႏတေ့ꩻတေ့ꩻ၊ ဝင်ꩻမီႏရီလွဉ်တဲင် အငေါဝ်းယို ပီဗွိုန်စွဉ်ႏ ခမ်းရာႏနောဝ်ꩻသွူ။
လိုꩻမွိုက်နောဝ်ꩻ ဝင်ꩻရီလဲ့သင်၊ ဝင်ꩻတရီတောဝ်းလဲ့သင် အငေါဝ်းယို အာသေႏသေႏသက်သက်စွဉ်ႏဒျာႏထာꩻနောဝ်ꩻသွူ။
လိုႏတွိုင်ꩻမယိုꩻ ယိုနီမျိုꩻ
၁၁။ လိတ်အွုတ်ကိုဒျာႏ - ပညာႏထာꩻဒါႏ
ဝင်ꩻစူကိုသူꩻ - အောဝ်ႏစူဥစ္စာႏ
ကိစ္စမီႏတွိုႏ - အောဝ်ႏလိုႏတဲင်ခါ
မဉ်ꩻတောဝ်းဒျာႏ - ပညာႏတွမ်ႏဥစ္စာႏ။
ရီ- ထာꩻဒါႏအောဝ်ႏသော့ꩻ လိတ်အွုတ်ကို၊ ရွဉ်ယိုအောဝ်ႏဝင်ꩻလောင်းနောဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏနေ နီထာꩻဒါႏ၊ နီဥစ္စာႏဖုံႏဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ အကျောင်ꩻလုဲင်း။
ဖြေႏ- ထာꩻဒါႏအောဝ်ႏသော့ꩻ လိတ်စောင်ႏကို၊ ရွဉ်ယိုအောဝ်ႏဝင်ꩻလောင်းနောဝ်ꩻ နီထာꩻဒါႏ၊ နီဥစ္စာႏ ဟဲ့ꩻရိုꩻတလꩻတောဝ်းသွူ။
အကျောင်ꩻနောဝ်ꩻ- အရေꩻကီꩻကိစ္စ မီႏတွိုႏလွဉ်ခါ ထူႏသွုံꩻအီ တလꩻတောဝ်းသွူ။
ထီႏဖိုတောဝ်း ထီသမုဒ္ဒရာႏမꩻ အောဝ်ႏထင်းတန်
၁၂။ လိုꩻသုတခြော - ဆေ့ꩻနောဟွိုန်ထီႏ
စင်းထင်းဟွိုန်အာ - မန်ႏထွာတန်အီ
သမုဒ္ဒရာႏ - ဒေႏခါမထီႏ
ဖိုးခင်ႏအောင် - ထီနောင်ထင်းဗွိုန်ပီ။
ရီ- အထီႏအဟွိုန် သုတဆေ့ꩻခြောဒါႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏနောဝ်ꩻ ထင်းဒါႏအနမ်းနုဲင်းမုဲင်ꩻစားဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ဖေႏတွမ်ႏ ဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- အထီႏအဟွိုန် သုတဆေ့ꩻခြောဒါႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏနောဝ်ꩻ ထင်းတန်ချာဒါႏ အနမ်းတဲင် အမာနတဲ့ စင်းတန်ဒါႏသွူ၊ ဥပမာႏ- ဒေႏပေႏတဗာႏ တထီႏဖိုတောဝ်းထီနောင်နောဝ်ꩻ ဝွေꩻထီႏဗာႏကြွို့ꩻရွုမ်ꩻထီ ဖိုးခင်ႏအောင်ကိုလဲ့ အောဝ်ႏထင်းစွဉ်ႏ ထီသမုဒ္ဒရာႏနောဝ်ꩻ ပီဝင်ꩻသွူ။
ပညာႏမီႏကင်ꩻ ထွာဝင်ꩻသွဉ်း
၁၃။ သွဉ်ပညာႏလုဲင်း - မာꩻကုဲင်းပိုခို
ပညာႏမီႏကင်ꩻ - ထံႏဝင်ꩻတခြိုꩻ
ပညာႏမီႏဒါႏ - ပူႏဇောႏဗာႏလိုꩻ
ကွပ်နောဝ်ꩻမꩻ - သွဉ်လွစွုမ်ႏနီꩻပို။
ရီ- ပညာႏအောဝ်ႏလိုꩻတွမ်ႏ ပညာႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ ကွာႏဝင်ꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻ ဖြုဲင်ꩻနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- ပညာႏအောဝ်ႏလိုꩻယို ဝင်ꩻအမျာꩻ ပူႏဇောႏရိုႏသေႏဒျာႏသွူ။ ပညာႏအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောတ်ꩻ ထွာဗာႏဝင်ꩻသွဉ်းသွူ။
ဗွိုန်နုဲင်းဝါးဗွာ ဟင်္သာႏခြာ
၁၄။ မွိုးစောဝ်းဖါစောဝ်း - သွဉ်တောဝ်းအပို
ဖါခိုမွိုးမူႏ - ရန်ႏထူႏထန်ႏကို
ဝါးဟင်္သာႏခြာ - ဝါးဗွာဟောင်ရိုꩻ
ပွယ်ꩻတန်ကို - အပိုအုံတငို။
ရီ- မွိုးဖါဝင်ꩻနီ မီႏတသွဉ်ဖေႏတောဝ်း အပိုပညာႏနောဝ်ꩻ ထွာပိုရန်ႏသူႏမျိုꩻမုဲင်ꩻဟောင်း။
ဖြေႏ- မွိုးမီႏတသွဉ်ဖေႏတောဝ်း အပိုပညာႏနောဝ်ꩻ ထွာပိုရန်ႏသူႏအထန်ႏ၊ ဖါမီႏတသွဉ်ဖေႏတောဝ်း အပိုပညာႏနောဝ်ꩻ ထွာပိုရန်ႏသူႏအကိုနောဝ်ꩻသွူ။
ရီ- မွိုးဖါသွဉ်ဖေႏတောဝ်းတဲင် ကထွာအပို မီႏတဒါႏတောဝ်းပညာႏနောဝ်ꩻ ဗွိုန်ပီနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
ဖြေႏ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ ဝါးဟင်္သာႏခြာ ဝါးဗွာကအုံအောဝ်ႏသော့ꩻနောဝ်ꩻသွူ။
သဘာဝထွာဒျာႏ ယိုလစ်ꩻဗာႏ
၁၅။ ထာꩻဆူႏကရိုꩻ - အမျိုꩻစျူဒျာႏ
ချို့ꩻသီးမဲ့လဲ့ - စဲင်းစဲ့လွဉ်ဒျာႏ
ဗိုတုဲင်လွီးဟွမ် - နွံꩻဟွမ်လွဉ်ဒျာႏ
လိုꩻသဖော်ꩻ - သꩻဇော်ꩻထွာလွဉ်ဒျာႏ။
ရီ- လောကအကို သဘာဝအတွိုင်ꩻယို ဝွေꩻသီးထွာလွဉ်လွဒျာႏ ပငါပရာꩻ (၄)စွိုးနောဝ်ꩻ တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) ထာꩻဆူႏ (၂) ချို့ꩻမဲ့ (၃) ဗိုတုဲင် (၄) သူႏတောႏကောင်ꩻသီးသꩻ ယို(၄)စွိုးသွူ။
အဲဉ်ထောဝ်းရသာႏ ယိုလစ်ꩻဗာႏ
၁၆။ ထွန်တပါတောဝ်း - အွီႏတောဝ်းပြူးရင်ꩻ
လိုꩻခြောသီးမျိုꩻ - ခြွိုင်းခြိုꩻမသင်ꩻ
အိုကင်ꩻတသာႏ - အွီႏငါႏတောဝ်းရင်ꩻ
ဉာဏ်ႏတဖြောဝ်း - တဲမ်းငေါဝ်း မအွီႏရင်ꩻ။
ရီ- အရသာႏတအဲဉ်ထောဝ်း ထာꩻ(၄)စွိုးနောဝ်ꩻ တဲမ်းနယ်ဖေႏမဲဉ်ႏမဲဉ်ႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) အွုမ်ပြူး ထွန်တပါတောဝ်း
(၂) လိုꩻကေန်ꩻလိုꩻခြော ခြွိုင်းဖျင်နွိုင်ႏအနမ်း
(၃) တသာႏတပါတောဝ်း ဟန်ႏအို
(၄) ထာꩻဒါႏပညာႏ တအဲဉ်ထောဝ်း တဲမ်းငေါဝ်းကဗျာလင်္ကာႏ ယို(၄)စွိုးသွူ။
သုတပညာႏ ထာꩻချံꩻသာႏ
၁၇။ နာႏဗာႏတဲင်စော - အာလောသုတာႏ
သုတတဲင်ခါ - တိုꩻပွါꩻပညာႏ
ပညာႏတဲင်စော - နက်နောသေနာႏ
အနက်နော - သုခေါ ဖေႏချံꩻသာႏ
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ ကွပ်ပွိုးနာႏဗာႏ ဟွိုန်ဗာႏတဲင် သုတဗွေပြဲ့ꩻစွုံႏလွဉ်
၂။ ကွပ်ပွိုးသုတထွာတဲင် တိုꩻတက်ကီꩻပွာꩻလွဉ်
၃။ အဓိပ္ပါယ်ႏအနက်ဖုံႏယို သေဗာႏတွမ်ႏပညာႏ
၄။ မီႏသေနာႏ အနက်အဓိပ္ပါယ်ႏယိုမꩻ ဖေႏဒါႏနီ ထာꩻချံꩻသာႏသွူ။
ဖိုးတွမ်ႏလိုꩻ
၁၈။ ထာꩻအံႏမေႏထွုန်ႏ - တပြုံႏဗိန်ႏထာꩻ
ဖိုးလဲ့လိုꩻလဲ့ - ပီပဲ့အောဝ်ႏဒျာႏ
ပညာႏနောဝ်ꩻဟွေး - လိုꩻမွေးထူꩻဒျာႏ
ဉာဏ်ႏမီႏကင်ꩻ - ဖိုးရင်ꩻ ဗွိုန်ပီဒျာႏ။
ရီ- လောကအကို ဖိုးတွမ်ႏလိုꩻ ကဗွိုန်ပိဒါႏဝင်ꩻအချက်နောဝ်ꩻ တဲမ်းနယ်ထွူတဲင်၊ နီလိုꩻတွမ်ႏဖိုး ကကွာႏဒါႏလို့ဝင်ꩻနောဝ်ꩻလဲ့ တဲမ်းပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- လောကအကို ဖိုးတွမ်ႏလိုꩻ ကဗွိုန်ပီလို့ဝင်ꩻနောဝ်ꩻ (၁) ထာꩻအံႏ (၂) မေႏထွုန်ႏ (၃) ထာꩻဗေင်ႏ ယို(၃)စွိုးသွူ။
လိုꩻနောဝ်ꩻ ထာꩻသေပညာႏအောဝ်ႏ၊ ဖိုးနောဝ်ꩻ ထာꩻသေပညာႏအဲဉ်ထောဝ်း ကွာႏလို့ဝင်ꩻနုဲင်းယိုသွူ။
ရီ- ထာꩻသေတရာꩻ ပညာႏမီႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ လောကကိုယို ပီဗွိုန်တမုဲင်ꩻဟောင်း။
ဖြေႏ- ထာꩻသေတရာꩻ ပညာႏမီႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ ပီဗွိုန်စွဉ်ႏ ဖိုးနောဝ်ꩻသွူ။
ရက်လဲဉ်းနမ်းကောဝ်ႏ ထူႏမုဲင်ꩻအောဝ်ႏ
၁၉။ ဗွိုန်ပီပညာႏ - သဟာႏမအောဝ်ႏ
ဗွိုန်ပီထာꩻဆာ - ရန်ႏခါမအောဝ်ႏ
ဗွိုန်ပီနမ်းရင်ꩻ - ရက်ဝင်ꩻမအောဝ်ႏ
ကံႏပီပဲ့ - အာႏရဲင်ꩻလဲ့မအောဝ်ႏ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ မိတ်ဆွေႏသွꩻဟောဝ် ကအီႏပီဗွိုန်တွမ်ႏ နုဲင်းထာꩻဒါႏပညာႏ လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (ပညာႏယို ထွာအီသွꩻပေႏစဲစ်သွူ။)
၂။ ရန်ႏသူႏကအီႏပီဗွိုန် တွမ်ႏနုဲင်းထာꩻဆာရောႏဂါႏယို လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (ထာꩻဆာရောႏဂါႏယို ထွာနီရန်ႏသူႏစဲစ်သွူ။)
၃။ ထာꩻရက် ကအီႏပီဗွိုန်တွမ်ႏ နုဲင်းကရက်နီနမ်းယို လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (နီနမ်းယို နီအရက်သွတ်ꩻသွူ။)
၄။ အာႏကအီႏပီဗွိုန်တွမ်ႏ နုဲင်းကံႏယို လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (ကံႏတရာꩻယို တလာကယ်ꩻအာႏသွူ။)
ပီမောင်းဒေါင်စော လိုꩻမွိုက်နော
၂၀။ လိုꩻမွိုက်သီးမျိုꩻ - တသက်လိုꩻခါ
ပညာႏသျိသောင် - အုံရောင်ꩻထေ့ဗာႏ
လိုꩻမွိုက်သီးနောဝ်ꩻ - သေတောဝ်းတရာꩻ
မောင်းဒေါင်စော - သေတောဝ်း အိုရသာႏ။
ရီ- လိုꩻမွိုက်သီးနောဝ်ꩻ အုံညီꩻဆယ်ꩻကပ်ထေ့ခန်း ပညာႏသျိသီးထျꩻ တသက်လွုမ်းစွဉ်ႏနောဝ်ꩻ သေနေတရာꩻဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ လောကဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- လိုꩻမွိုက်သီးနောဝ်ꩻ အုံညီꩻဆယ်ꩻကပ်ထေ့ခန်း ပညာႏသျိသီးထျꩻ တအသက်လွုမ်းလဲ့ သေတောဝ်းတရာꩻသွူ၊ ဥပမာႏနောဝ်ꩻ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ မောင်းဒေါင်စောသီး တသေတောဝ်း ဟန်ႏအိုအရသာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ဟန်ႏအိုရသာႏ ဖြေꩻသေနာႏ
၂၁။ ပညာႏသျိသျင်ႏ - တဆင်ႏပေႏငါ
ပဏ္ဍိတမျတ် - ဆယ်ꩻကပ်ထေ့ဗာႏ
မွိုင်ကြွိုင်တရာꩻ - သေငါꩻစွဉ်ႏဒျာႏ
ဖြေꩻနောဝ်ꩻဟွေး - သေမွေး အိုရသာႏ။
ရီ- လိုꩻဟောဝ်လိုꩻဒါႏသီးနောဝ်ꩻ အုံထေ့မီႏခိုႏဗာႏ ပညာႏသျိသီးထျꩻ တဆူးတဆင်ႏပေႏငါနောဝ်ꩻ သေနေတရာꩻဟောင်း အွဉ်ႏနယ်တွမ်ႏ လောကဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- လိုꩻဟောဝ်လိုꩻဒါႏနောဝ်ꩻ အုံထေ့ဆယ်ꩻကပ် မီႏခိုႏဗာႏ ပညာႏသျိသီးထျꩻ တဆူးတဆင်ႏပေႏငါလဲ့ သေဒျာႏတရာꩻနောဝ်ꩻသွူ၊ ဥပမာႏ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ ဖြေꩻကသေ ဟန်ႏအိုအရသာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပညာႏသျိသျင်ႏ မပျꩻထင်ႏ
၂၂။ ဥစ္စာႏသွုမ်ꩻတိန် - တရိန်သꩻခါႏ
လမ်းကိုအကျင်ꩻ - အဝင်ႏလဲဉ်းမာႏ
ကဲ့ꩻရဲ့ꩻထင်းဖွီ - ငတ်ꩻစွိုးယိုခါ
ပဏ္ဍိတ - နယ်ပျꩻ တောဝ်းထင်ႏသျာꩻ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
ဝင်ꩻခိုႏဝင်ꩻငါ အမျာꩻခြာနောဝ်ꩻ မုဲင်ꩻခါစွဉ်ႏလဲ့ ပညာႏသျိသီး တအွဉ်ႏပျꩻ ထင်ႏသျာꩻတောဝ်း တရာꩻနောဝ်ꩻ-
၁။ ပစ္စေꩻဥစ္စာႏ သွုမ်ꩻတိန်ထိုꩻအချိန်ႏ
၂။ သꩻတရိန် စိုꩻရိန်ႏအခါႏ
၃။ လမ်းကို ဒုစရဲက်မျိုꩻ မီႏပေါႏပေါက်လွဉ်စွော့ꩻအခါႏ
၄။ နမ်းမီႏခံႏဗာႏစွော့ꩻ ဝင်ꩻလိန်ႏဝင်ꩻလဲဉ်
၅။ ဝင်ꩻမီႏထင်းဖွီ ဝင်ꩻမီႏတအံႏသွင်ꩻတောဝ်းအခါႏ စုစုခြွဉ်း ယိုငတ်ꩻဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။
စံႏမီႏထွꩻနောဝ်ꩻမꩻ ကွဲထူႏ
၂၃။ အခွင်ꩻအရေꩻ - တွိုႏလွေꩻငေါဝ်းငွါ
တွမ်ႏနီယိုဖက် - လိုꩻရက်တဲ့ပါ
ချင်းနမ်းသꩻလျား - ယိုသွံစားခါ
သေချာနော - ဟဲ့ꩻစောပဏ္ဍိတာ။
ရီ- လောကကို ဖေႏနေးကဟဲ့ꩻထွိုက် ပညာႏသျိပုဂ္ဂိုလ်ႏနောဝ်ꩻ အလက္ခဏာႏ အင်္ဂါႏအောဝ်ႏခွိုင်းမုဲင်ꩻစွိုးဟောင်း တဲမ်းနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) ဒေါ့ꩻဖြောဝ်ႏငေါဝ်းငွါ သေအချိန်ႏ
(၂) ထွားကွိုက်ꩻပေါင်ꩻသွꩻတွမ်ႏ ကတန်ႏရာꩻဒါႏနီနမ်း
(၃) သꩻမီႏလျားထာꩻ နမ်းသေချာ အောဝ်ႏ(၃)စွိုးနောဝ်ꩻသွူ။
ယိုနောဝ်ꩻသွံစား ဗွိုန်ပီလိုꩻဗား
၂၄။ ဥစ္စာႏကေန်ꩻမွ - အံႏအွꩻပြန်ꩻပြော်ꩻ
အာႏရဲင်ꩻဆေ့ꩻခြေား - လိုꩻနေားသမ်းမောႏ
ပညာႏအဲဉ်ထောဝ်း - အငေါဝ်းသမ်းပေါ်ꩻ
ဗွိုန်လိုꩻဗား - သွံစား ဝွေꩻသီးနော။
ရီ- လောကကို ကပီဗွိုန်ဒါႏ လိုꩻဗားဝင်ꩻသွံယို တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) ပစ္စေꩻဥစ္စာႏအဲဉ်ထဝ်း ထာꩻအံႏတန် ပါꩻနဝ်ꩻတဖြာꩻ
(၂) အာႏရဲင်ꩻဆေ့ꩻခြောတဲ့ သမ်းမောႏထာꩻ ပါꩻနဝ်ꩻတဖြာꩻ
(၃) ပညာႏတအဲဉ်ထောဝ်းငါႏလဲ့ ငေါဝ်းသံးအာမွိုꩻထာꩻ ပါꩻနောဝ်ꩻတဖြာꩻ၊ လိုꩻယိုသွံစားနောဝ်ꩻ ပီဗွိုန်လိုꩻဗာႏသွူနော။
လိုꩻယွုတ်လက္ခဏာႏ ယိုသွံဗာႏ
၂၅။ ဝင်ꩻလဲ့မဟဲ့ꩻထင်ႏ - ဆင်ႏဆင်ႏလဲႏငါႏ
ဝင်ꩻတရီတောဝ်း - အငေါဝ်းသံးအာ
နမ်းကျေꩻဇူꩻခါ - ပျꩻအာထင်ႏသျာꩻ
ယိုသွံပွုတ် - လိုꩻယွုတ်လက္ခဏာ။
ရီ- လိုꩻယွုတ်လက္ခဏာႏ အောဝ်ႏခွိုင်းမုဲင်ꩻဗာႏ တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ-(၁) တင်ꩻတဟဲ့ꩻတောဝ်းလဲ့ လဲႏခွိုꩻခွိုꩻဝင်ꩻလမ်း
(၂) ဝင်ꩻတရီတောဝ်းလဲ့ အွဉ်ႏအာနွိုင်ႏအငေါဝ်း
(၃) အုပ်ꩻချာနမ်း ဖေါႏချာနမ်းဂွုဏ်ႏ ယိုသွံစွိုးသွူ။
ဗွိုႏအန်ꩻတောဝ်းရင်ꩻ ယိုလစ်ꩻတန်ꩻ
၂၆။ ခွန်ကွဉ်ဗွေႏစောဝ်း - ဗွိုႏတောဝ်းဥစ္စာႏ
ပညာႏသျိနောဝ်ꩻ - ဗွိုႏတောဝ်းငေါဝ်းသာႏ
မဲ့ခါလဲ့နောဝ်ꩻ - ဗွိုႏတောဝ်းရက်ထာꩻ
သမုဒ္ဒ - ထီခါ ဗွိုႏတောဝ်းဒျာႏ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
(၁) ခွန်သီးနောဝ်ꩻ တဗွိုႏတောဝ်း ဥစ္စာႏပစ္စေꩻသွူ။
(၂) ပညာႏသျိသီးနောဝ်ꩻ တဗွိုႏနွောင်ꩻတောဝ်း ငေါဝ်းအွီႏငွါသာႏသွူ။
(၃) မဲ့သီးနောဝ်ꩻ တဗွိုႏနွောင်ꩻတောဝ်း ထာꩻရက်သွူ။
(၄) သမုဒ္ဒရာႏနောဝ်ꩻ တဗွိုႏနွောင်ꩻတောဝ်း ထီနောဝ်ꩻသွူ။
လွီးဟွမ်မအောဝ်ႏ လိုꩻပေါက်ꩻကောဝ်ႏ
၂၇။ ယောင်ꩻဆင်ꩻတဲးဝါး - ရွယ်ႏပေႏဆားသေႏ
ခွိုꩻတန်လဲ့ထွာ - လွိုင်ႏအာပစ္စေꩻ
ပညာႏမီႏကင်ꩻ - သူႏရံꩻနမ်းဗွေႏ
လွီးအဲဉ်ထောဝ်း - ပေါက်ꩻကောဝ်ႏဗွိုန်ပီနေ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
ယောင်ꩻဆင်ꩻလောင်ႏလွိုး ဥပဓိလဲ့ တရေꩻပြဲ့ꩻစွုံႏဒျာႏ၊ အရွယ်ႏတဲ့ ထွားဟောဝ်မဲဉ်ႏရာႏဒျာႏ၊ စွိုးခွိုꩻယိုꩻယာႏလဲ့ တန်အာလွိုင်ႏကွိုန်ꩻဒျာႏ၊ ဥစ္စာႏပစ္စေꩻလဲ့ ခြွေခြာႏချံꩻသာႏတန်ဒျာႏ၊ ကွဲႏတွော့ꩻ ပညာႏမီႏအဲဉ်ထောဝ်း နမ်းလောင်းနောဝ်ꩻ လောကကို တတင်ႏတယ်ႏတောဝ်းနောဝ်ꩻသွူ။ ဥပမာႏ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏဒျာႏ အလွီးတအဲဉ်ထောဝ်း နုဲင်းပေါက်ꩻကောဝ်ႏနောဝ်ꩻသွူ။
ဝွေꩻတဲ့လိုꩻနေနေ
၂၈။ အမျိုꩻယွုတ်ပို - မတ်ယိုထွာဒါႏ
လိုꩻမွိုက်အပို - ဉာဏ်ႏယိုစင်းဒါႏ
လိုꩻကေန်ꩻပိုခါ - ဥစ္စာႏအာဒါႏ
လိုꩻခိုသီး - ထင်းဖွီမွိုန်းတောဝ်းငါႏ။
ရီ- လောကကို ထီႏပေႏဖြီ ထင်းဖွီလꩻတောဝ်း လိုꩻသွံစားနောဝ်ꩻ အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ အကျောင်ꩻလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) လိုꩻယွုတ်ပိုတဖြာꩻ-
လိုꩻယွုတ်ပိုစွဉ်ႏလဲ့ ကွပ်ပွိုးထွာဒါႏအမတ်တဲင် ထီႏပေႏထင်းဖွီလꩻတောဝ်းသွူ။
(၂) လိုꩻမွိုက်ပိုတဖြာꩻ-
လိုꩻမွိုက်ပိုစွဉ်ႏလဲ့ ကွပ်ပွိုးအဉာဏ်ႏပညာႏတန် လွိုင်ႏအာဒါႏတဲင် ထီႏပေႏ ထင်းဖွီလꩻတောဝ်းသွူ။
(၃) လိုꩻကေန်ꩻပိုတဖြာꩻ-
လိုꩻခြောကေန်ꩻပိုစွဉ်ႏလဲ့ ကွပ်ပွိုးခြွေခြာႏ ချံꩻသာႏတန်ဒါႏတဲင် ထီႏပေႏ ထင်းဖွီလꩻတောဝ်းနောဝ်ꩻသွူ။
လောဘမီႏတန် ပီဗွိုန်လိုꩻတအာႏ
၂၉။ တပဲ့ꩻနောဝ်ꩻဟွေး - ဉာဏ်ႏမွေးမဲဉ်ဒါႏ
ပညာႏဆယ်ꩻပူꩻ - သွဉ်ထူႏသမ်းအာ
ပီလိုꩻတအာႏ - ထာꩻဗေင်ႏမင်းဒျာႏ
ဒါႏအွံတောဝ်း - ပြန်ႏလောဝ်း မလꩻချာ။
ရီ- တပဲ့ꩻအဖြာꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း မဲဉ်ဒါႏမွိုင်ငါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏတဲင် ကထွာဆရာႏ သွဉ်ဖေႏလို့စွဉ်ႏဒျာႏ တလဲင်ႏချင်ꩻနောဝ်ꩻ ကထွာတပဲ့ꩻ ဒါႏလꩻနေဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ဖေႏတွမ်ႏဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- တပဲ့ꩻအဖြာꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း ထာꩻဒါႏပညာႏယို မဲဉ်အွဉ်ႏဒါႏလွဉ်ꩻမွေးနေးငါႏ မရေႏမရာႏတဲင် တလဲင်ႏချင်ꩻ သွဉ်အာမွေးစွဉ်ႏမျိုꩻနောဝ်ꩻ တဒါႏလꩻနွောင်ꩻတောဝ်းရင်ꩻသွူ၊ ဥပမာႏ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ လိုꩻတအာႏတဖြာꩻ ဗိန်ႏမင်းထာꩻတဲင် ခြုဲင်းနယ်ချာဖေႏဝင်ꩻ လꩻတောဝ်းသွူ။
စေႏတနာႏဟောတ်ငါႏ နီဆရာႏ
၃၀။ ဖွိုင်ꩻသားနောဝ်ꩻနဲး - ဖွိုင်ꩻနဲးတွယ်ႏဗာႏ
ယံဖေႏကပꩻ - တွယ်ႏပꩻတောဝ်းခြာ
တပဲ့ꩻသီးတာႏ - ယံပွါꩻပညာႏ
တွယ်ႏဗာႏဒျာႏ - ဆရာႏဝွတ္တရာꩻ။
ရီ- ဖွိုင်ꩻဗွော့ꩻသား ကတွယ်ႏဒါႏအဖွိုင်ꩻသူꩻနောဝ်ꩻ ယံဖေႏကပꩻတွော့ꩻ အတွယ်ႏဟောင်း တဲမ်းနယ်ထွူတဲင် ဆရာႏကတွဲႏဒါႏ အတပဲ့ꩻသူꩻလဲ့ ယံကထဲ့ငါးရုဲင်ꩻနဲ့ယိုလဲ့ စေနယ်ဖေႏပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- ဖွိုင်ꩻဗွော့ꩻသားနောဝ်ꩻ ဖွိုင်ꩻဖေႏကပꩻတဲင် အတွယ်ႏမွေးတောဝ်း၊ ဖွိုင်ꩻလုဲင်ꩻယံကထန်ႏ၊ ယံကတရေꩻတဲင် အတွယ်ႏဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ဆရာႏသီးကတွယ်ႏဒါႏ အတပဲ့ꩻသူꩻနောဝ်ꩻလဲ့ တပဲ့ꩻယံကထဲ့ငါးရုဲင်ꩻတဲင် အတွယ်ႏမွေးတောဝ်း၊ ထာꩻဒါႏပညာႏယံစီꩻပွါꩻတိုꩻတက်တဲင် တွယ်ႏဗာႏဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပညာႏသျိခဏ်ꩻ နိဋ္ဌိတံ။
'''"သုဇနကဏ္ဍ-သူႏတောႏကောင်ꩻခဏ်ꩻ"'''
အပေါင်ꩻဟောဝ်မꩻ အကျိုꩻလꩻ
၁။ သူႏတောႏသူႏကောင်ꩻ - အုံရောင်ꩻထေ့ဗာႏ
သူႏတောႏကောင်ꩻထျꩻ - အုံခြꩻတွိုက်ဗာႏ
သူႏတောႏတရာꩻ - သေꩻငါꩻထီႏဒျာႏ
မျတ်ငါႏမွေး - ယုတ်ဟွေး မထွာဗာႏ။
ရီ- မီႏအုံထေ့ သူႏတောႏကောင်ꩻသီးထျꩻနောဝ်ꩻ လꩻလွဉ်အကျိုꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻ ဖြုဲင်ꩻနယ်ထန်ႏဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- နီမီႏအုံထေ့ꩻဗာႏ သူႏတောႏကောင်ꩻနောဝ်ꩻ သေလွဉ်သူႏတောႏကောင်ꩻတရာꩻတဲင် ထွာဗာႏတောဝ်း လိုꩻယွုတ်လိုꩻညံးသွူ။
သꩻမဲဉ်သက်သာႏ ဖျင်ဟောဝ်ဗာႏ
၂။ လိုꩻမွိုက်ယိုခါ - သျောင်ႏညာꩻစွဉ်ꩻခွါႏ
သူႏတောႏကောင်ꩻမျတ် - ဆယ်ꩻကပ်ထင်ႏဗာႏ
ကုသိုလ်ႏတရာꩻ - နီနာꩻမာꩻဗာႏ
သေယူႏလꩻ - နိစ္စ အနိစ္စာ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
နီနမ်း မီႏအောဝ်ႏပေါင်ꩻကွိုက်ꩻဗာႏလဲဉ်းဒါႏ လိုꩻမွိုက်ယို သျောင်ႏညာꩻစွဉ်ꩻဖထိုꩻခန်းလုဲင်း၊ ကဟောဝ်ဆယ်ꩻကပ်ငါႏ သူႏတောႏကောင်ꩻထျꩻယို ဆယ်ꩻကပ်ခန်းလုဲင်း၊ ထာꩻဟောဝ်ကုသိုလ်ႏယို စွုမ်ႏနီꩻစွုမ်ႏဟာ မာꩻလွခန်းလုဲင်း၊ သမထဝိပဿနာႏတရာꩻ အနိစ္စထာꩻမာꩻယိုလဲ့ ယူႏလꩻခန်းသွော့လုဲင်း။
ရီ- လောကကို သꩻယို ဖေႏကရျူႏခွꩻအီအတာႏ မာꩻဗာႏနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း တဲမ်းနယ်လုဲင်း။
ဖြေႏ- လောကကို သꩻယို ဖေႏကရျူႏခွꩻအီအတာႏနောဝ်ꩻ ပယ်ႏထိုꩻဗာႏလိုꩻမွိုက်၊ အုံထေ့ဗာႏသူႏတောႏကောင်ꩻ၊ ကုသိုလ်ႏတရာꩻယို မာꩻဗာႏစွုမ်ႏနီꩻဟာ၊ နိစ္စတွမ်ႏအနိစ္စတရာꩻယိုလဲ့ ယူႏလꩻပွါꩻမျာꩻဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။
အယောင်ꩻနောဝ်ꩻဟောဝ် အဆင်ꩻညမ်း
၃။ ထန်ႏတနျာႏအွူႏ - ဖက်ꩻဒွိုႏမဉ်ရာႏ
တရေꩻဖုဲင်ႏထွား - တဲဝါးမွေးထာꩻ
အကိုတဲင်စေား - သေ့ꩻနောအာငါႏ
လိုꩻမွိုက်သီး - သွိုန်ႏထီ ဥပမာႏ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
ဖက်ꩻဒွိုႏရာႏမဉ်နောဝ်ꩻ အထန်ႏဖဲ့ꩻ တနျာႏတဲက်ꩻတဲက်ꩻ လေလင်းတရေꩻမွေးငါႏသွူ၊ တွိုႏအကိုခါ ထွာစွဉ်ႏသေ့ꩻဖုံႏလွဉ်းလွဉ်းနောဝ်ꩻသွူ၊ လိုꩻမွိုက်သီး အသꩻရာႏယိုလဲ့ ပီဗွိုန်နုဲင်းဖက်ꩻဒွိုႏရာꩻမဉ်နောဝ်ꩻသွူ။
ရီ- လိုꩻမွိုက်သီး အသꩻရာႏယို လောကကို ပီဗွိုန်နုဲင်းမုဲင်ꩻ တဲမ်းနယ်လုဲင်း။
ဖြေႏ- လိုꩻမွိုက်သီး သꩻရာႏယို ပီဗွိုန်စွဉ်ႏ ဖက်ꩻဒွိုႏရာႏမဉ်နောဝ်ꩻသွူ။
<ref>ဗွေႏဗွန်အာလောက-ကျောင်ꩻတုံခမ်ꩻ၊ လောကတွမ်ႏဗုဒ္ဓ</ref>
===အာႏကွိုꩻ===
<references/>
[[Category:ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]
dsljtfdg7op45y5ac1jzjvqju7nbjl4
15344
15343
2022-08-13T14:20:34Z
KhunMyoe
34
wikitext
text/x-wiki
'''"ငေါဝ်းတယ်ႏအွဉ်"'''
လိုꩻမျိုꩻတွိုင်ꩻ ဘာႏသာႏတွိုင်ꩻဖုံႏနောဝ်ꩻ ယံဖေႏနေးကယေန်ႏငဲး ကနုညံꩻအီလꩻအတာႏ ဆွိုင်ႏရာꩻလိတ်လုဲင်ꩻ စာႏပေႏ အနုပညာႏစတဲင် ထာꩻအာႏကွိုꩻခရာႏ တစွိုးစွိုးယို မီႏခွုမ်တဉ်ႏ မီႏသောင်ႏသာလွေꩻခြေင်းခြေင်းလွဝင်ꩻနောဝ်ꩻမꩻ ဘာႏသာႏယေန်ႏငဲးမု၊ ဒါႏသေလိမ္မာႏဖဲ့ꩻ၊ ဗဟုသုတလွိုင်ႏအာမု၊ စွိုးခွိုꩻလိုꩻမုရေꩻရာႏစတဲင် ကွိုက်ꩻပေါင်ꩻအုံအောဝ်ႏမုဖုံႏယို သေနွောင်ꩻထီႏလꩻ ကျင်ႏလဲႏဒါႏလဲပ်လွဉ်အီဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပညာႏသျင်ႏပုဂ္ဂိုလ်ႏတန်စခါသီး ကတဲမ်းမုဲင်သေꩻခါꩻဒါႏ လောကအတာႏ လိုႏမတ်ငါႏကရိုꩻဒါႏ "လောကနီတိ"ငေါဝ်းသွဉ်သင်အဆွုံꩻအမꩻဖုံႏယိုတဲ့နောဝ်ꩻ-၊
ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏနွို့ ပုဂ္ဂိုလ်ႏလိုꩻတွိုင်ꩻစွုမ်ႏဖြာꩻသီး အပိုအလီꩻဖုံႏ ကအောဝ်ႏလိုႏသေငါꩻစဲင်းနဲင်းလꩻအီငါႏ ဗွေႏမျတ်ဘုရာꩻသမဲင်ꩻစဲဉ်ႏချုက်ကရိုꩻဒါႏ "ဗုဒ္ဓဝင်ႏသမဲင်ꩻ"ငေါဝ်းစွိုမ်းသော့ꩻ သွိုန်ꩻသꩻကိုမျိုꩻဖုံႏယိုတဲ့နောဝ်ꩻ-၊
ထွာအီငါႏ လောကလိုꩻတွိုင်ꩻစွုမ်ႏဖြာꩻသီး ဟောဝ်သေထွိုက် ဟောဝ်သေသင်ꩻစွဉ်ႏလွဉ်းလွဉ်းနောဝ်ꩻသွူ၊ မီႏသေမီႏဒါႏ သေငါꩻလိမ္မာႏသော့ꩻလꩻဝင်ꩻ ပညာႏသျင်ႏသူႏတောႏကောင်ꩻသီး အငေါဝ်းငွါ သွဉ်သင်မု ဩဝါဒအခြာကိုနောဝ်ꩻမꩻ သုတအာ၊ ထာꩻသေလွိုင်ႏ၊ ချွေႏရံႏသွဉ်းသဲႏ သွꩻခွကွိုန်ꩻအီတဲင် မေတ္တာႏမဲ့ငါဗန်၊ ဖေꩻရန်ႏကင်ꩻ၊ နမ်းသꩻနီပါꩻ ချံꩻသာႏလꩻတွော့ꩻ ခင်ႏလမ်းတွိုင်ꩻ စစရာႏရာႏကို နွို့တွိုင်ꩻတွမ်ႏလꩻအီဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပွိုးနောဝ်ꩻမꩻ "ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏယေန်ႏငဲမုꩻ ပွယ်ꩻရီလိတ်"အတာႏ လိတ်သွဉ်ခဏ်ꩻစောင်ႏအနေႏ ပအိုဝ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻစွစ်ꩻလီတာႏ ဗဟိုႏသင်္ဃာႏအစွိုꩻနောဝ်ꩻ နေင်ႏ ၁၃၄၇-ဗာႏမာꩻတငါ အွဉ်ႏတီႏဗက်ꩻထွော့ ပျဌာန်းလွေꩻဖေႏပါ လောကတွမ်ႏဗုဒ္ဓဖုံႏယိုနောဝ်ꩻသွူ။
နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ
ပဏာမတွမ်ႏ ပဋိညာဉ်ႏ
၁။ ရတနာႏသွံပါꩻ - ဝုဲင်ႏခါꩻရီးငါ
အာစားကျမ်ꩻဂန်ႏ - ထေထန်ႏလွဉ်ဗာႏ
လောကနီတိ - ပါဠိဘာႏသာႏ
ပအိုဝ်ႏငေါဝ်း - ပြန်ႏလဝ်းအအဲဉ်ႏစား။
ရီ - လောကနီတိကျမ်ꩻယို အောဝ်ႏကျမ်ꩻမုဲင်ꩻကို တဲမ်းထန်ႏလွဉ်ဟောင်း?
ဖြေႏ - လောကနီတိကျမ်ꩻယို အောဝ်ႏအွိုးပိဋကတ်ကျမ်ꩻဂန်ႏအစွိုးစွိုး အဒေါဝ်ႏဒေါဝ်ႏကို ထေထန်ႏလွဉ် တဲမ်းစုရွမ်သေꩻဖေႏဒျာႏသွူ။
သွဉ်ထူႏဆယ်ꩻပူꩻ ကျိုꩻဂွုဏ်ႏထူꩻ
၂။ ဂွုဏ်ႏထူꩻအကျိုꩻ - ကရိုꩻနောဝ်ꩻရာꩻ
နီတိကျမ်ꩻနော - လောကလောင်းခါ
လိုꩻခိုအကဲဉ် - ထွာမဲဉ်ႏမွိုးဖါ
ကွပ်ပွိုးနောဝ်ꩻမꩻ - လောကကျမ်ꩻခါ
လိုꩻခိုနောဝ်ꩻဟွေး - ဒါႏမွေးသေဗာႏ
ပညာႏသျိထွာ - တန်အာမျတ်ငါႏ
သုတနော - အာအော ပြဲ့ꩻစွုံႏငါႏ။
ရီ - သွဉ်ဗာႏလောကနီတိ လꩻလွဉ်အကျိုꩻဂွုဏ်ႏထူꩻကျေꩻဇူꩻ (၄)စွိုးယို တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း
ဖြေႏ- (၁) ထွာလိုꩻခိုသီး အကဲဉ်အနစ်
(၂) ထွာမွိုးထွာဖါ
(၃) ထွာဆရာႏ
(၄) ထွာမိတ်ဆွေႏသွꩻခွ ယို(၄)စွိုးသွူ။
ရီ- ဒါႏဗာႏလောကနီတိတဲင် ကလꩻဒါႏ အကျိုꩻ(၃)စွိုးယို တဲမ်းနယ်ဖေႏလုဲင်း
ဖြေႏ- (၁) ထွာဗာႏ ပညာႏသျိအကျိုꩻတပါꩻ
(၂) ထာꩻသေတန်လုဲင်း မျတ်ဟောဝ်ငါႏ အကျိုꩻတပါꩻ
(၃) အထီႏအဟွိုန် ဗဟုသုတအောဝ်ႏအီ အကျိုꩻတပါꩻ၊ စုစုခြွဉ်း ယို(၃)စွိုးသွံပါꩻသွူ။
ထာꩻလွꩻနွောင်ꩻအံႏ ညာꩻနိဗ္ဗာန်ႏ
၃။ လိုꩻလွꩻနောဝ်ꩻနဲး - ကင်ꩻတဲပညာႏ
ပညာႏအဲဉ်ထောဝ်း - တဖြောဝ်းဥစ္စာႏ
ဥစ္စာႏကေန်ꩻမွ - သွꩻခွခြောငါႏ
သွꩻခွအဲဉ်ထောဝ်း - လꩻတောဝ်းချံꩻသာႏ
ချ့ꩻသာႏကင်ꩻလိုꩻ - ကုသိုလ်ႏမမာꩻ
ကုသိုလ်ႏကင်ꩻ - ညာꩻလင်ꩻ နိဗ္ဗူတာ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ လိုꩻလွꩻနောဝ်ꩻ ဒါႏနွောင်ꩻတောဝ်း ဉာဏ်ႏပညာႏ
၂။ ပညာႏ တဒါႏတောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ ဥစ္စာႏအဲဉ်ထောဝ်း
၃။ ဥစ္စာႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ သွꩻခွအဲဉ်ထောဝ်း
၄။ သွꩻခွ တအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ မော့ꩻတောဝ်းထာꩻချံꩻသာႏ
၅။ ထာꩻချံꩻသာႏ အဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ မာꩻနွောင်ꩻတောဝ်းကုသိုလ်ႏ
၆။ လိုꩻတမာꩻနွောင်ꩻတောဝ်း ကုသိုလ်ႏနောဝ်ꩻ လꩻနွောင်ꩻတဝ်း နိဗ္ဗာန်ႏနောဝ်ꩻသွူ။
ထာꩻဒါႏပညာႏ ဖိုꩻတန်ႏငါႏ
၄။ ဗွိုန်ပီထာꩻဒါႏ - ဥစ္စာႏမအောဝ်ႏဗာႏ
ပညာႏယိုနဲး - စွန်တဲးမမာꩻ
ပညာႏနောဝ်ꩻနော - သွꩻခေါထွာဗာႏ
ဘဝငါ - ပသာဖေႏချံꩻသာႏ။
ရီ- ရွဉ်ခံꩻဥစ္စာႏ ကအီႏပီဗွိုန်ဒါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏနေဟောင်း စေနယ်ထွူတဲင် ပညာႏထာꩻဒါႏသီးမျိုꩻယို တခွန်စွန် ထူႏနွောင်ꩻနေဟောင်း ယိုလဲ့ တဲမ်းနယ်ပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- ရွဉ်ခံꩻဥစ္စာႏ ကအီႏပီဗွိုန်ဒါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏနောဝ်ꩻ အဲဉ်ထောဝ်းသွူ၊ ထာꩻဒါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏယို စွန်တခွန်ꩻသီး တထူႏနွောင်ꩻတောဝ်းသွူ။
ရီ- ထာꩻဒါႏပညာႏယို လောကကို ထွာနီလိုꩻသီးတမုဲင်ꩻဟောင်း စေနယ်ထွူတဲင် ဉာဏ်ႏပညာႏယို အမာꩻဖေႏနွောင်ꩻ နီလိုꩻသီးတမုဲင်ꩻနောဝ်ꩻလဲ့ တဲမ်းနယ်ပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- ထာꩻဒါႏပညာႏနောဝ်ꩻ လောကလောင်းယို ထွာနီလိုꩻသီးသွꩻဟောဝ်သွူ၊ ထာꩻဒါႏပညာႏယို တွိုႏဘဝငါလဲ့ ပသာဖေႏနွောင်ꩻအီနီ ထာꩻချံꩻသာႏသွူ။
ထာꩻဒါႏပညာႏ ထင်းဖွီဗာႏတောဝ်း
၅။ သုတဆေ့ꩻဖြီ - ထင်းဖွီမွိုန်းထာꩻ
သကိုသွိုန်ႏဖူꩻ - သိမ်ꩻထူꩻဟောဝ်ဗာႏ
ဖြုံႏဒီႏထီဗဲက်ꩻ - တဲက်တွိုင်ꩻပမာႏ
ကွဲညည - တန်လွဗွေလွဉ်ဒျာႏ။
ရီ - အထီႏအဟွိုန် သုတပညာႏမျိုꩻယို ဆေ့ꩻငါႏတဲင် ထင်းဖွီလꩻနေဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ ဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- အထီႏအဟွိုန် သုတပညာႏမျိုꩻယို ဆေ့ꩻငါႏရိုꩻတဲင် ထင်းဖွီဗာႏတောဝ်း၊ သိမ်ꩻသော့ꩻခါꩻဗာႏ သꩻရာႏဖူꩻကိုနောဝ်ꩻသွူ၊ ဥပမာႏ- ထီကတဗဲက်ꩻသော့ꩻဒါႏ ဖွိုင်ꩻတန်ကိုယို ကွဲးညညတဲင် ဗွေလွဉ်ဗာႏဒျာႏနောဝ်ꩻ ပီဝင်ꩻသွူ။
ပညာႏတဗာႏ လွူးနမ်းတာႏ
၆။ ဖြောင်းမုစူမု - စုစုပညာႏ
ဆေ့ꩻငါႏပေႏဖြီ - ထင်းဖွီမွိုန်းထာꩻ
လို့လို့မီႏဒါႏ - တဗာႏတွက်တာႏ
လွူးသက်ဗွာ - ထွာအီအကျောင်ꩻဒျာႏ။
ရီ- ဒေါ့ꩻဖြောင်းဖဲ့ꩻ နုတ်မုပညာႏတွမ်ႏ ခွုမ်စံႏဖဲ့ꩻ လက်မုပညာႏဖုံႏယို ဆေ့ꩻငါႏရိုꩻတဲင် ထင်းဖွီလꩻနေဟောင်း စေနယ်ထွူတဲင် ထာꩻဒါႏဉာဏ်ႏပညာႏ တစွိုးပေႏလွုမ်ꩻယို လွူးနမ်းဗွာနွောင်ꩻ/ တဗွာနွောင်ꩻတောဝ်းနောဝ်ꩻလဲ့ အွဉ်ႏနယ်ဖေႏပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- နုတ်မုပညာႏ ဒါႏတွမ်ႏဖြောင်းဖြေꩻ ဒေါ့ꩻဖြောဝ်ႏမု တရိုꩻတောဝ်း၊ လက်မုပညာႏ ဒါႏတွမ်ႏစူခွုမ်စံႏမုတရိုꩻတောဝ်း ဆေ့ꩻငါႏရိုꩻတဲင် ထင်းဖွီလꩻတောဝ်းသွူ၊ ထာꩻဒါႏဉာဏ်ႏပညာႏ တစွိုးပေႏငါလဲ့ မီႏဒါႏတဲပ်တဲပ်လဲပ်လဲပ်နောဝ်ꩻ လွူးအီနမ်း ဗွာဒျာႏသွူ။
ဆယ်ꩻကပ်လိုꩻဒါႏ သေပညာႏ
၇။ သုတစွုံႏလင်ႏ - ပညာႏသျင်ႏခါ
အောဝ်ႏရပ်မုဲင်ꩻလဲ့ - မီႏသေနောဝ်ꩻရာꩻ
အွိုးနောဝ်ꩻကိုနဲး - နဲစ်တဲးသောင်ႏသာ
ကောမဲဉ်ဒါႏ - လွေꩻဗာႏသွူနဲးဟာ။
ရီ- လိုꩻကမဲဉ်ဒါႏပညာႏ၊ လိုꩻကထုမ်ႏဒါႏ သုတသားယို အမာꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း စေနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- လိုꩻကမဲဉ်ဒါႏပညာႏ၊ လိုꩻကထုမ်ႏဒါႏ သုတသားယို ပညာသျိကရိုꩻဒါႏ လိုꩻသေလိုꩻဒါႏ ကအောဝ်ႏဒါႏအရပ်ယို အမဉ်ႏဟွိုန်တဲင် အနဲစ်လောႏလွေꩻထေ့ဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ထာꩻယိုငတ်ꩻဗာႏ လိုႏဗွာႏယွယွ
၈။ ပညာႏဥစ္စာႏ - ယွသာႏထုမ်ႏဗာႏ
ကောင်ယိုလဲ့ခါ - ထင်ႏဗာႏယွသာႏ
ကာမကောဓ - ယွယွလိုႏဗာႏ
ငတ်ꩻပါꩻယို - ဟောင်ရိုꩻလိုႏသာႏသာႏ။
ရီ- လောကကို ကလိုႏဗာႏယွယွ (၅)စွိုးယို တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) သွဉ်ပညာႏ (၂) ထုမ်ႏဥစ္စာႏ (၃) ထင်ႏကောင် (၄) တောႏလမ်းတောႏပါႏ (၅) သꩻလျားထာꩻအခါႏ ယို(၅)ဗာႏသွူ။
တက္ကသိုလ်ႏပညာႏ ဆီသွစ်ꩻဗာႏ
၉။ သုတဓမ္မ - တွက်ဆသင်္ချာႏ
တောက်ꩻစိုနီတိ - ယာယီယတြာႏ
ဒုံႏတိန်ႏကဗျာ - စူခါဗက်ꩻဒါႏ
ခြီႏတလေး - ငေါဝ်းဟွေး အွိုးစခါ
တသီႏလဲ့လျင်ႏ - ငသွင်ႏပျက်ထာꩻ
ပေႏတင်ႏမျက်လဲ့ - ဆန်းကျမ်ꩻတဲ့ဒါႏ
တမန်ႏဂါႏထာႏ - သဒ္ဒါႏကျမ်ꩻခါ
ဉာဏ်ႏပညာႏ - အဋ္ဌာရသကာ။
ရီ- တက္ကသိုလ်ႏထာꩻဒါႏ တဆီသွစ်ꩻဗာႏယို တွက်နယ်ထန်ႏဖေႏ ပဉ်ဗာႏဗာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) အထီႏအဟွိုန်သုတ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၂) ဓမ္မသတ် ဆွုံꩻဖျတ်တရာꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၃) ဂဏန်ꩻသင်္ချာႏထာꩻဒါႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၄) တောက်ꩻဒါႏလိတ်စီꩻ တောက်ꩻစို ယိုလဲ့တပါꩻ
(၅) ဒါႏလောကနီတိကျမ်ꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၆) ဒါႏယာႏယီႏ ယတြာႏ ဗျာႏကရုဏ်းကျမ်ꩻယိုလဲ့တပါꩻ
(၇) ငေါဝ်းတဲက် ငေါဝ်းတချင်ꩻ အဒုံႏ အအူစတဲင် ကေျာလင်္ကာႏဖုံႏ ယိုလဲ့ တပါꩻ
(၈) ဗေက်ꩻဗက်ꩻဗူႏ နုဲင်ႏတွမ်ႏစူ စတဲင်လုဲင်ꩻကွက်ဖုံႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၉) ဒေါ့ꩻဖြောဝ်ႏဒါႏ ငေါဝ်းလီꩻငွါယ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၀) ခꩻဒါႏခြီႏ တလေးဖုံႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၁) ဒါႏသေ တသီႏတမွူး ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၂) မာꩻသွင်ႏ မာꩻတယွို့ ပျက်ဒါႏထာꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၃) ဒါႏပေႏတင်ႏ အတွက်အချက် ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၄) ဒါႏပရိယာယ်ႏ မာႏယာႏ မျက်ကလဲ့ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၅) ဒါႏဆန်းကျမ်ꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၆) ဒါႏဂါႏထာႏ မန္တန်ႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၇) ဒါႏကွိုက်ꩻပေါင်ꩻ ဆက်ဆံႏသံႏတမန်ႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၈) ဒါႏသဒ္ဒါႏကျမ်ꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ စုစုခြွဉ်း အောဝ်ႏယို(၁၈)ပါꩻသွူ။
လိုꩻမွိုက်တွမ်ႏလိုꩻသေလိုꩻဒါႏ ထာꩻကကွာႏ
၁၀။ ပညာႏမရီ - ဗွိုန်ပီထုံဒျာႏ
ဝင်ꩻခါမီႏရီ - ဗွိုန်ပီခမ်းရာႏ
ရီမရီထွိုက် - လိုꩻမွိုက်ဗာႏလာႏ
ဒေါ့ꩻငေါဝ်းငွါ - အာစွဉ်ႏသေႏသေႏဒျာႏ။
ရီ- ပညာႏသျိတွမ်ႏလိုꩻမွိုက်နောဝ်ꩻ ကွာႏလို့ဝင်ꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း တဲမ်းနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ - ပညာႏသျိနောဝ်ꩻ ဝင်ꩻမီႏရီတောဝ်းအခါႏ ဗွိုန်ပီဒျာႏထုံ၊ အုံဒျာႏတေ့ꩻတေ့ꩻ၊ ဝင်ꩻမီႏရီလွဉ်တဲင် အငေါဝ်းယို ပီဗွိုန်စွဉ်ႏ ခမ်းရာႏနောဝ်ꩻသွူ။
လိုꩻမွိုက်နောဝ်ꩻ ဝင်ꩻရီလဲ့သင်၊ ဝင်ꩻတရီတောဝ်းလဲ့သင် အငေါဝ်းယို အာသေႏသေႏသက်သက်စွဉ်ႏဒျာႏထာꩻနောဝ်ꩻသွူ။
လိုႏတွိုင်ꩻမယိုꩻ ယိုနီမျိုꩻ
၁၁။ လိတ်အွုတ်ကိုဒျာႏ - ပညာႏထာꩻဒါႏ
ဝင်ꩻစူကိုသူꩻ - အောဝ်ႏစူဥစ္စာႏ
ကိစ္စမီႏတွိုႏ - အောဝ်ႏလိုႏတဲင်ခါ
မဉ်ꩻတောဝ်းဒျာႏ - ပညာႏတွမ်ႏဥစ္စာႏ။
ရီ- ထာꩻဒါႏအောဝ်ႏသော့ꩻ လိတ်အွုတ်ကို၊ ရွဉ်ယိုအောဝ်ႏဝင်ꩻလောင်းနောဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏနေ နီထာꩻဒါႏ၊ နီဥစ္စာႏဖုံႏဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ အကျောင်ꩻလုဲင်း။
ဖြေႏ- ထာꩻဒါႏအောဝ်ႏသော့ꩻ လိတ်စောင်ႏကို၊ ရွဉ်ယိုအောဝ်ႏဝင်ꩻလောင်းနောဝ်ꩻ နီထာꩻဒါႏ၊ နီဥစ္စာႏ ဟဲ့ꩻရိုꩻတလꩻတောဝ်းသွူ။
အကျောင်ꩻနောဝ်ꩻ- အရေꩻကီꩻကိစ္စ မီႏတွိုႏလွဉ်ခါ ထူႏသွုံꩻအီ တလꩻတောဝ်းသွူ။
ထီႏဖိုတောဝ်း ထီသမုဒ္ဒရာႏမꩻ အောဝ်ႏထင်းတန်
၁၂။ လိုꩻသုတခြော - ဆေ့ꩻနောဟွိုန်ထီႏ
စင်းထင်းဟွိုန်အာ - မန်ႏထွာတန်အီ
သမုဒ္ဒရာႏ - ဒေႏခါမထီႏ
ဖိုးခင်ႏအောင် - ထီနောင်ထင်းဗွိုန်ပီ။
ရီ- အထီႏအဟွိုန် သုတဆေ့ꩻခြောဒါႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏနောဝ်ꩻ ထင်းဒါႏအနမ်းနုဲင်းမုဲင်ꩻစားဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ဖေႏတွမ်ႏ ဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- အထီႏအဟွိုန် သုတဆေ့ꩻခြောဒါႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏနောဝ်ꩻ ထင်းတန်ချာဒါႏ အနမ်းတဲင် အမာနတဲ့ စင်းတန်ဒါႏသွူ၊ ဥပမာႏ- ဒေႏပေႏတဗာႏ တထီႏဖိုတောဝ်းထီနောင်နောဝ်ꩻ ဝွေꩻထီႏဗာႏကြွို့ꩻရွုမ်ꩻထီ ဖိုးခင်ႏအောင်ကိုလဲ့ အောဝ်ႏထင်းစွဉ်ႏ ထီသမုဒ္ဒရာႏနောဝ်ꩻ ပီဝင်ꩻသွူ။
ပညာႏမီႏကင်ꩻ ထွာဝင်ꩻသွဉ်း
၁၃။ သွဉ်ပညာႏလုဲင်း - မာꩻကုဲင်းပိုခို
ပညာႏမီႏကင်ꩻ - ထံႏဝင်ꩻတခြိုꩻ
ပညာႏမီႏဒါႏ - ပူႏဇောႏဗာႏလိုꩻ
ကွပ်နောဝ်ꩻမꩻ - သွဉ်လွစွုမ်ႏနီꩻပို။
ရီ- ပညာႏအောဝ်ႏလိုꩻတွမ်ႏ ပညာႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ ကွာႏဝင်ꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻ ဖြုဲင်ꩻနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- ပညာႏအောဝ်ႏလိုꩻယို ဝင်ꩻအမျာꩻ ပူႏဇောႏရိုႏသေႏဒျာႏသွူ။ ပညာႏအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောတ်ꩻ ထွာဗာႏဝင်ꩻသွဉ်းသွူ။
ဗွိုန်နုဲင်းဝါးဗွာ ဟင်္သာႏခြာ
၁၄။ မွိုးစောဝ်းဖါစောဝ်း - သွဉ်တောဝ်းအပို
ဖါခိုမွိုးမူႏ - ရန်ႏထူႏထန်ႏကို
ဝါးဟင်္သာႏခြာ - ဝါးဗွာဟောင်ရိုꩻ
ပွယ်ꩻတန်ကို - အပိုအုံတငို။
ရီ- မွိုးဖါဝင်ꩻနီ မီႏတသွဉ်ဖေႏတောဝ်း အပိုပညာႏနောဝ်ꩻ ထွာပိုရန်ႏသူႏမျိုꩻမုဲင်ꩻဟောင်း။
ဖြေႏ- မွိုးမီႏတသွဉ်ဖေႏတောဝ်း အပိုပညာႏနောဝ်ꩻ ထွာပိုရန်ႏသူႏအထန်ႏ၊ ဖါမီႏတသွဉ်ဖေႏတောဝ်း အပိုပညာႏနောဝ်ꩻ ထွာပိုရန်ႏသူႏအကိုနောဝ်ꩻသွူ။
ရီ- မွိုးဖါသွဉ်ဖေႏတောဝ်းတဲင် ကထွာအပို မီႏတဒါႏတောဝ်းပညာႏနောဝ်ꩻ ဗွိုန်ပီနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
ဖြေႏ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ ဝါးဟင်္သာႏခြာ ဝါးဗွာကအုံအောဝ်ႏသော့ꩻနောဝ်ꩻသွူ။
သဘာဝထွာဒျာႏ ယိုလစ်ꩻဗာႏ
၁၅။ ထာꩻဆူႏကရိုꩻ - အမျိုꩻစျူဒျာႏ
ချို့ꩻသီးမဲ့လဲ့ - စဲင်းစဲ့လွဉ်ဒျာႏ
ဗိုတုဲင်လွီးဟွမ် - နွံꩻဟွမ်လွဉ်ဒျာႏ
လိုꩻသဖော်ꩻ - သꩻဇော်ꩻထွာလွဉ်ဒျာႏ။
ရီ- လောကအကို သဘာဝအတွိုင်ꩻယို ဝွေꩻသီးထွာလွဉ်လွဒျာႏ ပငါပရာꩻ (၄)စွိုးနောဝ်ꩻ တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) ထာꩻဆူႏ (၂) ချို့ꩻမဲ့ (၃) ဗိုတုဲင် (၄) သူႏတောႏကောင်ꩻသီးသꩻ ယို(၄)စွိုးသွူ။
အဲဉ်ထောဝ်းရသာႏ ယိုလစ်ꩻဗာႏ
၁၆။ ထွန်တပါတောဝ်း - အွီႏတောဝ်းပြူးရင်ꩻ
လိုꩻခြောသီးမျိုꩻ - ခြွိုင်းခြိုꩻမသင်ꩻ
အိုကင်ꩻတသာႏ - အွီႏငါႏတောဝ်းရင်ꩻ
ဉာဏ်ႏတဖြောဝ်း - တဲမ်းငေါဝ်း မအွီႏရင်ꩻ။
ရီ- အရသာႏတအဲဉ်ထောဝ်း ထာꩻ(၄)စွိုးနောဝ်ꩻ တဲမ်းနယ်ဖေႏမဲဉ်ႏမဲဉ်ႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) အွုမ်ပြူး ထွန်တပါတောဝ်း
(၂) လိုꩻကေန်ꩻလိုꩻခြော ခြွိုင်းဖျင်နွိုင်ႏအနမ်း
(၃) တသာႏတပါတောဝ်း ဟန်ႏအို
(၄) ထာꩻဒါႏပညာႏ တအဲဉ်ထောဝ်း တဲမ်းငေါဝ်းကဗျာလင်္ကာႏ ယို(၄)စွိုးသွူ။
သုတပညာႏ ထာꩻချံꩻသာႏ
၁၇။ နာႏဗာႏတဲင်စော - အာလောသုတာႏ
သုတတဲင်ခါ - တိုꩻပွါꩻပညာႏ
ပညာႏတဲင်စော - နက်နောသေနာႏ
အနက်နော - သုခေါ ဖေႏချံꩻသာႏ
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ ကွပ်ပွိုးနာႏဗာႏ ဟွိုန်ဗာႏတဲင် သုတဗွေပြဲ့ꩻစွုံႏလွဉ်
၂။ ကွပ်ပွိုးသုတထွာတဲင် တိုꩻတက်ကီꩻပွာꩻလွဉ်
၃။ အဓိပ္ပါယ်ႏအနက်ဖုံႏယို သေဗာႏတွမ်ႏပညာႏ
၄။ မီႏသေနာႏ အနက်အဓိပ္ပါယ်ႏယိုမꩻ ဖေႏဒါႏနီ ထာꩻချံꩻသာႏသွူ။
ဖိုးတွမ်ႏလိုꩻ
၁၈။ ထာꩻအံႏမေႏထွုန်ႏ - တပြုံႏဗိန်ႏထာꩻ
ဖိုးလဲ့လိုꩻလဲ့ - ပီပဲ့အောဝ်ႏဒျာႏ
ပညာႏနောဝ်ꩻဟွေး - လိုꩻမွေးထူꩻဒျာႏ
ဉာဏ်ႏမီႏကင်ꩻ - ဖိုးရင်ꩻ ဗွိုန်ပီဒျာႏ။
ရီ- လောကအကို ဖိုးတွမ်ႏလိုꩻ ကဗွိုန်ပိဒါႏဝင်ꩻအချက်နောဝ်ꩻ တဲမ်းနယ်ထွူတဲင်၊ နီလိုꩻတွမ်ႏဖိုး ကကွာႏဒါႏလို့ဝင်ꩻနောဝ်ꩻလဲ့ တဲမ်းပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- လောကအကို ဖိုးတွမ်ႏလိုꩻ ကဗွိုန်ပီလို့ဝင်ꩻနောဝ်ꩻ (၁) ထာꩻအံႏ (၂) မေႏထွုန်ႏ (၃) ထာꩻဗေင်ႏ ယို(၃)စွိုးသွူ။
လိုꩻနောဝ်ꩻ ထာꩻသေပညာႏအောဝ်ႏ၊ ဖိုးနောဝ်ꩻ ထာꩻသေပညာႏအဲဉ်ထောဝ်း ကွာႏလို့ဝင်ꩻနုဲင်းယိုသွူ။
ရီ- ထာꩻသေတရာꩻ ပညာႏမီႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ လောကကိုယို ပီဗွိုန်တမုဲင်ꩻဟောင်း။
ဖြေႏ- ထာꩻသေတရာꩻ ပညာႏမီႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ ပီဗွိုန်စွဉ်ႏ ဖိုးနောဝ်ꩻသွူ။
ရက်လဲဉ်းနမ်းကောဝ်ႏ ထူႏမုဲင်ꩻအောဝ်ႏ
၁၉။ ဗွိုန်ပီပညာႏ - သဟာႏမအောဝ်ႏ
ဗွိုန်ပီထာꩻဆာ - ရန်ႏခါမအောဝ်ႏ
ဗွိုန်ပီနမ်းရင်ꩻ - ရက်ဝင်ꩻမအောဝ်ႏ
ကံႏပီပဲ့ - အာႏရဲင်ꩻလဲ့မအောဝ်ႏ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ မိတ်ဆွေႏသွꩻဟောဝ် ကအီႏပီဗွိုန်တွမ်ႏ နုဲင်းထာꩻဒါႏပညာႏ လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (ပညာႏယို ထွာအီသွꩻပေႏစဲစ်သွူ။)
၂။ ရန်ႏသူႏကအီႏပီဗွိုန် တွမ်ႏနုဲင်းထာꩻဆာရောႏဂါႏယို လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (ထာꩻဆာရောႏဂါႏယို ထွာနီရန်ႏသူႏစဲစ်သွူ။)
၃။ ထာꩻရက် ကအီႏပီဗွိုန်တွမ်ႏ နုဲင်းကရက်နီနမ်းယို လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (နီနမ်းယို နီအရက်သွတ်ꩻသွူ။)
၄။ အာႏကအီႏပီဗွိုန်တွမ်ႏ နုဲင်းကံႏယို လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (ကံႏတရာꩻယို တလာကယ်ꩻအာႏသွူ။)
ပီမောင်းဒေါင်စော လိုꩻမွိုက်နော
၂၀။ လိုꩻမွိုက်သီးမျိုꩻ - တသက်လိုꩻခါ
ပညာႏသျိသောင် - အုံရောင်ꩻထေ့ဗာႏ
လိုꩻမွိုက်သီးနောဝ်ꩻ - သေတောဝ်းတရာꩻ
မောင်းဒေါင်စော - သေတောဝ်း အိုရသာႏ။
ရီ- လိုꩻမွိုက်သီးနောဝ်ꩻ အုံညီꩻဆယ်ꩻကပ်ထေ့ခန်း ပညာႏသျိသီးထျꩻ တသက်လွုမ်းစွဉ်ႏနောဝ်ꩻ သေနေတရာꩻဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ လောကဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- လိုꩻမွိုက်သီးနောဝ်ꩻ အုံညီꩻဆယ်ꩻကပ်ထေ့ခန်း ပညာႏသျိသီးထျꩻ တအသက်လွုမ်းလဲ့ သေတောဝ်းတရာꩻသွူ၊ ဥပမာႏနောဝ်ꩻ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ မောင်းဒေါင်စောသီး တသေတောဝ်း ဟန်ႏအိုအရသာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ဟန်ႏအိုရသာႏ ဖြေꩻသေနာႏ
၂၁။ ပညာႏသျိသျင်ႏ - တဆင်ႏပေႏငါ
ပဏ္ဍိတမျတ် - ဆယ်ꩻကပ်ထေ့ဗာႏ
မွိုင်ကြွိုင်တရာꩻ - သေငါꩻစွဉ်ႏဒျာႏ
ဖြေꩻနောဝ်ꩻဟွေး - သေမွေး အိုရသာႏ။
ရီ- လိုꩻဟောဝ်လိုꩻဒါႏသီးနောဝ်ꩻ အုံထေ့မီႏခိုႏဗာႏ ပညာႏသျိသီးထျꩻ တဆူးတဆင်ႏပေႏငါနောဝ်ꩻ သေနေတရာꩻဟောင်း အွဉ်ႏနယ်တွမ်ႏ လောကဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- လိုꩻဟောဝ်လိုꩻဒါႏနောဝ်ꩻ အုံထေ့ဆယ်ꩻကပ် မီႏခိုႏဗာႏ ပညာႏသျိသီးထျꩻ တဆူးတဆင်ႏပေႏငါလဲ့ သေဒျာႏတရာꩻနောဝ်ꩻသွူ၊ ဥပမာႏ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ ဖြေꩻကသေ ဟန်ႏအိုအရသာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပညာႏသျိသျင်ႏ မပျꩻထင်ႏ
၂၂။ ဥစ္စာႏသွုမ်ꩻတိန် - တရိန်သꩻခါႏ
လမ်းကိုအကျင်ꩻ - အဝင်ႏလဲဉ်းမာႏ
ကဲ့ꩻရဲ့ꩻထင်းဖွီ - ငတ်ꩻစွိုးယိုခါ
ပဏ္ဍိတ - နယ်ပျꩻ တောဝ်းထင်ႏသျာꩻ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
ဝင်ꩻခိုႏဝင်ꩻငါ အမျာꩻခြာနောဝ်ꩻ မုဲင်ꩻခါစွဉ်ႏလဲ့ ပညာႏသျိသီး တအွဉ်ႏပျꩻ ထင်ႏသျာꩻတောဝ်း တရာꩻနောဝ်ꩻ-
၁။ ပစ္စေꩻဥစ္စာႏ သွုမ်ꩻတိန်ထိုꩻအချိန်ႏ
၂။ သꩻတရိန် စိုꩻရိန်ႏအခါႏ
၃။ လမ်းကို ဒုစရဲက်မျိုꩻ မီႏပေါႏပေါက်လွဉ်စွော့ꩻအခါႏ
၄။ နမ်းမီႏခံႏဗာႏစွော့ꩻ ဝင်ꩻလိန်ႏဝင်ꩻလဲဉ်
၅။ ဝင်ꩻမီႏထင်းဖွီ ဝင်ꩻမီႏတအံႏသွင်ꩻတောဝ်းအခါႏ စုစုခြွဉ်း ယိုငတ်ꩻဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။
စံႏမီႏထွꩻနောဝ်ꩻမꩻ ကွဲထူႏ
၂၃။ အခွင်ꩻအရေꩻ - တွိုႏလွေꩻငေါဝ်းငွါ
တွမ်ႏနီယိုဖက် - လိုꩻရက်တဲ့ပါ
ချင်းနမ်းသꩻလျား - ယိုသွံစားခါ
သေချာနော - ဟဲ့ꩻစောပဏ္ဍိတာ။
ရီ- လောကကို ဖေႏနေးကဟဲ့ꩻထွိုက် ပညာႏသျိပုဂ္ဂိုလ်ႏနောဝ်ꩻ အလက္ခဏာႏ အင်္ဂါႏအောဝ်ႏခွိုင်းမုဲင်ꩻစွိုးဟောင်း တဲမ်းနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) ဒေါ့ꩻဖြောဝ်ႏငေါဝ်းငွါ သေအချိန်ႏ
(၂) ထွားကွိုက်ꩻပေါင်ꩻသွꩻတွမ်ႏ ကတန်ႏရာꩻဒါႏနီနမ်း
(၃) သꩻမီႏလျားထာꩻ နမ်းသေချာ အောဝ်ႏ(၃)စွိုးနောဝ်ꩻသွူ။
ယိုနောဝ်ꩻသွံစား ဗွိုန်ပီလိုꩻဗား
၂၄။ ဥစ္စာႏကေန်ꩻမွ - အံႏအွꩻပြန်ꩻပြော်ꩻ
အာႏရဲင်ꩻဆေ့ꩻခြေား - လိုꩻနေားသမ်းမောႏ
ပညာႏအဲဉ်ထောဝ်း - အငေါဝ်းသမ်းပေါ်ꩻ
ဗွိုန်လိုꩻဗား - သွံစား ဝွေꩻသီးနော။
ရီ- လောကကို ကပီဗွိုန်ဒါႏ လိုꩻဗားဝင်ꩻသွံယို တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) ပစ္စေꩻဥစ္စာႏအဲဉ်ထဝ်း ထာꩻအံႏတန် ပါꩻနဝ်ꩻတဖြာꩻ
(၂) အာႏရဲင်ꩻဆေ့ꩻခြောတဲ့ သမ်းမောႏထာꩻ ပါꩻနဝ်ꩻတဖြာꩻ
(၃) ပညာႏတအဲဉ်ထောဝ်းငါႏလဲ့ ငေါဝ်းသံးအာမွိုꩻထာꩻ ပါꩻနောဝ်ꩻတဖြာꩻ၊ လိုꩻယိုသွံစားနောဝ်ꩻ ပီဗွိုန်လိုꩻဗာႏသွူနော။
လိုꩻယွုတ်လက္ခဏာႏ ယိုသွံဗာႏ
၂၅။ ဝင်ꩻလဲ့မဟဲ့ꩻထင်ႏ - ဆင်ႏဆင်ႏလဲႏငါႏ
ဝင်ꩻတရီတောဝ်း - အငေါဝ်းသံးအာ
နမ်းကျေꩻဇူꩻခါ - ပျꩻအာထင်ႏသျာꩻ
ယိုသွံပွုတ် - လိုꩻယွုတ်လက္ခဏာ။
ရီ- လိုꩻယွုတ်လက္ခဏာႏ အောဝ်ႏခွိုင်းမုဲင်ꩻဗာႏ တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ-(၁) တင်ꩻတဟဲ့ꩻတောဝ်းလဲ့ လဲႏခွိုꩻခွိုꩻဝင်ꩻလမ်း
(၂) ဝင်ꩻတရီတောဝ်းလဲ့ အွဉ်ႏအာနွိုင်ႏအငေါဝ်း
(၃) အုပ်ꩻချာနမ်း ဖေါႏချာနမ်းဂွုဏ်ႏ ယိုသွံစွိုးသွူ။
ဗွိုႏအန်ꩻတောဝ်းရင်ꩻ ယိုလစ်ꩻတန်ꩻ
၂၆။ ခွန်ကွဉ်ဗွေႏစောဝ်း - ဗွိုႏတောဝ်းဥစ္စာႏ
ပညာႏသျိနောဝ်ꩻ - ဗွိုႏတောဝ်းငေါဝ်းသာႏ
မဲ့ခါလဲ့နောဝ်ꩻ - ဗွိုႏတောဝ်းရက်ထာꩻ
သမုဒ္ဒ - ထီခါ ဗွိုႏတောဝ်းဒျာႏ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
(၁) ခွန်သီးနောဝ်ꩻ တဗွိုႏတောဝ်း ဥစ္စာႏပစ္စေꩻသွူ။
(၂) ပညာႏသျိသီးနောဝ်ꩻ တဗွိုႏနွောင်ꩻတောဝ်း ငေါဝ်းအွီႏငွါသာႏသွူ။
(၃) မဲ့သီးနောဝ်ꩻ တဗွိုႏနွောင်ꩻတောဝ်း ထာꩻရက်သွူ။
(၄) သမုဒ္ဒရာႏနောဝ်ꩻ တဗွိုႏနွောင်ꩻတောဝ်း ထီနောဝ်ꩻသွူ။
လွီးဟွမ်မအောဝ်ႏ လိုꩻပေါက်ꩻကောဝ်ႏ
၂၇။ ယောင်ꩻဆင်ꩻတဲးဝါး - ရွယ်ႏပေႏဆားသေႏ
ခွိုꩻတန်လဲ့ထွာ - လွိုင်ႏအာပစ္စေꩻ
ပညာႏမီႏကင်ꩻ - သူႏရံꩻနမ်းဗွေႏ
လွီးအဲဉ်ထောဝ်း - ပေါက်ꩻကောဝ်ႏဗွိုန်ပီနေ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
ယောင်ꩻဆင်ꩻလောင်ႏလွိုး ဥပဓိလဲ့ တရေꩻပြဲ့ꩻစွုံႏဒျာႏ၊ အရွယ်ႏတဲ့ ထွားဟောဝ်မဲဉ်ႏရာႏဒျာႏ၊ စွိုးခွိုꩻယိုꩻယာႏလဲ့ တန်အာလွိုင်ႏကွိုန်ꩻဒျာႏ၊ ဥစ္စာႏပစ္စေꩻလဲ့ ခြွေခြာႏချံꩻသာႏတန်ဒျာႏ၊ ကွဲႏတွော့ꩻ ပညာႏမီႏအဲဉ်ထောဝ်း နမ်းလောင်းနောဝ်ꩻ လောကကို တတင်ႏတယ်ႏတောဝ်းနောဝ်ꩻသွူ။ ဥပမာႏ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏဒျာႏ အလွီးတအဲဉ်ထောဝ်း နုဲင်းပေါက်ꩻကောဝ်ႏနောဝ်ꩻသွူ။
ဝွေꩻတဲ့လိုꩻနေနေ
၂၈။ အမျိုꩻယွုတ်ပို - မတ်ယိုထွာဒါႏ
လိုꩻမွိုက်အပို - ဉာဏ်ႏယိုစင်းဒါႏ
လိုꩻကေန်ꩻပိုခါ - ဥစ္စာႏအာဒါႏ
လိုꩻခိုသီး - ထင်းဖွီမွိုန်းတောဝ်းငါႏ။
ရီ- လောကကို ထီႏပေႏဖြီ ထင်းဖွီလꩻတောဝ်း လိုꩻသွံစားနောဝ်ꩻ အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ အကျောင်ꩻလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) လိုꩻယွုတ်ပိုတဖြာꩻ-
လိုꩻယွုတ်ပိုစွဉ်ႏလဲ့ ကွပ်ပွိုးထွာဒါႏအမတ်တဲင် ထီႏပေႏထင်းဖွီလꩻတောဝ်းသွူ။
(၂) လိုꩻမွိုက်ပိုတဖြာꩻ-
လိုꩻမွိုက်ပိုစွဉ်ႏလဲ့ ကွပ်ပွိုးအဉာဏ်ႏပညာႏတန် လွိုင်ႏအာဒါႏတဲင် ထီႏပေႏ ထင်းဖွီလꩻတောဝ်းသွူ။
(၃) လိုꩻကေန်ꩻပိုတဖြာꩻ-
လိုꩻခြောကေန်ꩻပိုစွဉ်ႏလဲ့ ကွပ်ပွိုးခြွေခြာႏ ချံꩻသာႏတန်ဒါႏတဲင် ထီႏပေႏ ထင်းဖွီလꩻတောဝ်းနောဝ်ꩻသွူ။
လောဘမီႏတန် ပီဗွိုန်လိုꩻတအာႏ
၂၉။ တပဲ့ꩻနောဝ်ꩻဟွေး - ဉာဏ်ႏမွေးမဲဉ်ဒါႏ
ပညာႏဆယ်ꩻပူꩻ - သွဉ်ထူႏသမ်းအာ
ပီလိုꩻတအာႏ - ထာꩻဗေင်ႏမင်းဒျာႏ
ဒါႏအွံတောဝ်း - ပြန်ႏလောဝ်း မလꩻချာ။
ရီ- တပဲ့ꩻအဖြာꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း မဲဉ်ဒါႏမွိုင်ငါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏတဲင် ကထွာဆရာႏ သွဉ်ဖေႏလို့စွဉ်ႏဒျာႏ တလဲင်ႏချင်ꩻနောဝ်ꩻ ကထွာတပဲ့ꩻ ဒါႏလꩻနေဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ဖေႏတွမ်ႏဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- တပဲ့ꩻအဖြာꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း ထာꩻဒါႏပညာႏယို မဲဉ်အွဉ်ႏဒါႏလွဉ်ꩻမွေးနေးငါႏ မရေႏမရာႏတဲင် တလဲင်ႏချင်ꩻ သွဉ်အာမွေးစွဉ်ႏမျိုꩻနောဝ်ꩻ တဒါႏလꩻနွောင်ꩻတောဝ်းရင်ꩻသွူ၊ ဥပမာႏ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ လိုꩻတအာႏတဖြာꩻ ဗိန်ႏမင်းထာꩻတဲင် ခြုဲင်းနယ်ချာဖေႏဝင်ꩻ လꩻတောဝ်းသွူ။
စေႏတနာႏဟောတ်ငါႏ နီဆရာႏ
၃၀။ ဖွိုင်ꩻသားနောဝ်ꩻနဲး - ဖွိုင်ꩻနဲးတွယ်ႏဗာႏ
ယံဖေႏကပꩻ - တွယ်ႏပꩻတောဝ်းခြာ
တပဲ့ꩻသီးတာႏ - ယံပွါꩻပညာႏ
တွယ်ႏဗာႏဒျာႏ - ဆရာႏဝွတ္တရာꩻ။
ရီ- ဖွိုင်ꩻဗွော့ꩻသား ကတွယ်ႏဒါႏအဖွိုင်ꩻသူꩻနောဝ်ꩻ ယံဖေႏကပꩻတွော့ꩻ အတွယ်ႏဟောင်း တဲမ်းနယ်ထွူတဲင် ဆရာႏကတွဲႏဒါႏ အတပဲ့ꩻသူꩻလဲ့ ယံကထဲ့ငါးရုဲင်ꩻနဲ့ယိုလဲ့ စေနယ်ဖေႏပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- ဖွိုင်ꩻဗွော့ꩻသားနောဝ်ꩻ ဖွိုင်ꩻဖေႏကပꩻတဲင် အတွယ်ႏမွေးတောဝ်း၊ ဖွိုင်ꩻလုဲင်ꩻယံကထန်ႏ၊ ယံကတရေꩻတဲင် အတွယ်ႏဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ဆရာႏသီးကတွယ်ႏဒါႏ အတပဲ့ꩻသူꩻနောဝ်ꩻလဲ့ တပဲ့ꩻယံကထဲ့ငါးရုဲင်ꩻတဲင် အတွယ်ႏမွေးတောဝ်း၊ ထာꩻဒါႏပညာႏယံစီꩻပွါꩻတိုꩻတက်တဲင် တွယ်ႏဗာႏဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပညာႏသျိခဏ်ꩻ နိဋ္ဌိတံ။
'''"သုဇနကဏ္ဍ-သူႏတောႏကောင်ꩻခဏ်ꩻ"'''
အပေါင်ꩻဟောဝ်မꩻ အကျိုꩻလꩻ
၁။ သူႏတောႏသူႏကောင်ꩻ - အုံရောင်ꩻထေ့ဗာႏ
သူႏတောႏကောင်ꩻထျꩻ - အုံခြꩻတွိုက်ဗာႏ
သူႏတောႏတရာꩻ - သေꩻငါꩻထီႏဒျာႏ
မျတ်ငါႏမွေး - ယုတ်ဟွေး မထွာဗာႏ။
ရီ- မီႏအုံထေ့ သူႏတောႏကောင်ꩻသီးထျꩻနောဝ်ꩻ လꩻလွဉ်အကျိုꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻ ဖြုဲင်ꩻနယ်ထန်ႏဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- နီမီႏအုံထေ့ꩻဗာႏ သူႏတောႏကောင်ꩻနောဝ်ꩻ သေလွဉ်သူႏတောႏကောင်ꩻတရာꩻတဲင် ထွာဗာႏတောဝ်း လိုꩻယွုတ်လိုꩻညံးသွူ။
သꩻမဲဉ်သက်သာႏ ဖျင်ဟောဝ်ဗာႏ
၂။ လိုꩻမွိုက်ယိုခါ - သျောင်ႏညာꩻစွဉ်ꩻခွါႏ
သူႏတောႏကောင်ꩻမျတ် - ဆယ်ꩻကပ်ထင်ႏဗာႏ
ကုသိုလ်ႏတရာꩻ - နီနာꩻမာꩻဗာႏ
သေယူႏလꩻ - နိစ္စ အနိစ္စာ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
နီနမ်း မီႏအောဝ်ႏပေါင်ꩻကွိုက်ꩻဗာႏလဲဉ်းဒါႏ လိုꩻမွိုက်ယို သျောင်ႏညာꩻစွဉ်ꩻဖထိုꩻခန်းလုဲင်း၊ ကဟောဝ်ဆယ်ꩻကပ်ငါႏ သူႏတောႏကောင်ꩻထျꩻယို ဆယ်ꩻကပ်ခန်းလုဲင်း၊ ထာꩻဟောဝ်ကုသိုလ်ႏယို စွုမ်ႏနီꩻစွုမ်ႏဟာ မာꩻလွခန်းလုဲင်း၊ သမထဝိပဿနာႏတရာꩻ အနိစ္စထာꩻမာꩻယိုလဲ့ ယူႏလꩻခန်းသွော့လုဲင်း။
ရီ- လောကကို သꩻယို ဖေႏကရျူႏခွꩻအီအတာႏ မာꩻဗာႏနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း တဲမ်းနယ်လုဲင်း။
ဖြေႏ- လောကကို သꩻယို ဖေႏကရျူႏခွꩻအီအတာႏနောဝ်ꩻ ပယ်ႏထိုꩻဗာႏလိုꩻမွိုက်၊ အုံထေ့ဗာႏသူႏတောႏကောင်ꩻ၊ ကုသိုလ်ႏတရာꩻယို မာꩻဗာႏစွုမ်ႏနီꩻဟာ၊ နိစ္စတွမ်ႏအနိစ္စတရာꩻယိုလဲ့ ယူႏလꩻပွါꩻမျာꩻဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။
အယောင်ꩻနောဝ်ꩻဟောဝ် အဆင်ꩻညမ်း
၃။ ထန်ႏတနျာႏအွူႏ - ဖက်ꩻဒွိုႏမဉ်ရာႏ
တရေꩻဖုဲင်ႏထွား - တဲဝါးမွေးထာꩻ
အကိုတဲင်စေား - သေ့ꩻနောအာငါႏ
လိုꩻမွိုက်သီး - သွိုန်ႏထီ ဥပမာႏ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
ဖက်ꩻဒွိုႏရာႏမဉ်နောဝ်ꩻ အထန်ႏဖဲ့ꩻ တနျာႏတဲက်ꩻတဲက်ꩻ လေလင်းတရေꩻမွေးငါႏသွူ၊ တွိုႏအကိုခါ ထွာစွဉ်ႏသေ့ꩻဖုံႏလွဉ်းလွဉ်းနောဝ်ꩻသွူ၊ လိုꩻမွိုက်သီး အသꩻရာႏယိုလဲ့ ပီဗွိုန်နုဲင်းဖက်ꩻဒွိုႏရာꩻမဉ်နောဝ်ꩻသွူ။
ရီ- လိုꩻမွိုက်သီး အသꩻရာႏယို လောကကို ပီဗွိုန်နုဲင်းမုဲင်ꩻ တဲမ်းနယ်လုဲင်း။
ဖြေႏ- လိုꩻမွိုက်သီး သꩻရာႏယို ပီဗွိုန်စွဉ်ႏ ဖက်ꩻဒွိုႏရာႏမဉ်နောဝ်ꩻသွူ။
အယောင်ꩻနောဝ်ꩻညံး အဆင်ꩻဟောဝ်
၄။ ထန်ႏဆူႏဗဉ်ႏလင်ꩻ - မောက်ကြင်ꩻမဉ်ရာႏ
ကျံꩻတရံꩻဆူႏသား - လွꩻထွားငါႏထာꩻ
အကိုနောဝ်ꩻဟွေး - အွီႏမွေးရသာႏ
သူႏတောႏသီး - သွိုန်ထီ ဥပမာႏ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
မောက်ကြင်ꩻရာႏမဉ်နောဝ်ꩻ အထန်ႏဖဲ့ꩻခါ ထွာစွဉ်ႏအဆူႏဖုံႏလွဉ်းလွဉ်းသွူ၊ အကိုနောဝ်ꩻခါ နွိုးအွီႏပြဲ့ꩻစွုံႏ တွမ်ႏအရသာႏယံငါႏသွူ၊ သူႏတောႏကောင်ꩻသီး အသွိုန်ႏထီသꩻရာႏယိုလဲ့ ပီဗွိုန်စွဉ်ႏဒျာႏ မောက်ကြင်ꩻရာႏမဉ်နောဝ်ꩻသွူ။
ရီ- သူႏတောႏကောင်ꩻသီး သꩻရာႏယို လောကကို ပီဗွိုန်နုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း တဲမ်းနယ်လုဲင်း။
ဖြေႏ- သူႏတောႏကောင်ꩻသီး သꩻရာႏယို လောကကို ပီဗွိုန်စွဉ်ႏနုဲင်းမောက်ကြင်ꩻရာႏမဉ်နောဝ်ꩻသွူ။
အမျိုꩻမီႏမန်ႏ အဖိုꩻတန်ႏ
၅။ စန္ဒကူႏနောဝ်ꩻ - သဲင်ဖြောဝ်ꩻလဲ့ခါ
အလွီးယိုနော - စွဉ်ꩻတောတောဝ်းဗာႏ
ဆင်သီနောဝ်ꩻလဲ့ - တွိုက်ꩻစဲ့ꩻပွယ်ꩻခါႏ
လောင်ႏလွိုးတင်ႏတဲႏ - စွဉ်ꩻပယ်ႏတောဝ်းဗာႏ
တောင်းလုဲင်အွဲးယို - စက်ကိုဖျော်ဗာႏ
အရသာႏနော - စွဉ်ꩻတောတောဝ်းဗာႏ
သူႏတောႏကောင်ꩻနဲး - ဆင်ꩻရယ်ꩻမော့ꩻခါႏ
စွဉ်ꩻတောဝ်းနော - ဓမ္မော မျတ်တရာꩻ။
<ref>ဗွေႏဗွန်အာလောက-ကျောင်ꩻတုံခမ်ꩻ၊ လောကတွမ်ႏဗုဒ္ဓ</ref>
===အာႏကွိုꩻ===
<references/>
[[Category:ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]
f4qjuvsvgt1ucwft1vif9topzulxdi0
15345
15344
2022-08-13T14:25:01Z
KhunMyoe
34
wikitext
text/x-wiki
'''"ငေါဝ်းတယ်ႏအွဉ်"'''
လိုꩻမျိုꩻတွိုင်ꩻ ဘာႏသာႏတွိုင်ꩻဖုံႏနောဝ်ꩻ ယံဖေႏနေးကယေန်ႏငဲး ကနုညံꩻအီလꩻအတာႏ ဆွိုင်ႏရာꩻလိတ်လုဲင်ꩻ စာႏပေႏ အနုပညာႏစတဲင် ထာꩻအာႏကွိုꩻခရာႏ တစွိုးစွိုးယို မီႏခွုမ်တဉ်ႏ မီႏသောင်ႏသာလွေꩻခြေင်းခြေင်းလွဝင်ꩻနောဝ်ꩻမꩻ ဘာႏသာႏယေန်ႏငဲးမု၊ ဒါႏသေလိမ္မာႏဖဲ့ꩻ၊ ဗဟုသုတလွိုင်ႏအာမု၊ စွိုးခွိုꩻလိုꩻမုရေꩻရာႏစတဲင် ကွိုက်ꩻပေါင်ꩻအုံအောဝ်ႏမုဖုံႏယို သေနွောင်ꩻထီႏလꩻ ကျင်ႏလဲႏဒါႏလဲပ်လွဉ်အီဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပညာႏသျင်ႏပုဂ္ဂိုလ်ႏတန်စခါသီး ကတဲမ်းမုဲင်သေꩻခါꩻဒါႏ လောကအတာႏ လိုႏမတ်ငါႏကရိုꩻဒါႏ "လောကနီတိ"ငေါဝ်းသွဉ်သင်အဆွုံꩻအမꩻဖုံႏယိုတဲ့နောဝ်ꩻ-၊
ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏနွို့ ပုဂ္ဂိုလ်ႏလိုꩻတွိုင်ꩻစွုမ်ႏဖြာꩻသီး အပိုအလီꩻဖုံႏ ကအောဝ်ႏလိုႏသေငါꩻစဲင်းနဲင်းလꩻအီငါႏ ဗွေႏမျတ်ဘုရာꩻသမဲင်ꩻစဲဉ်ႏချုက်ကရိုꩻဒါႏ "ဗုဒ္ဓဝင်ႏသမဲင်ꩻ"ငေါဝ်းစွိုမ်းသော့ꩻ သွိုန်ꩻသꩻကိုမျိုꩻဖုံႏယိုတဲ့နောဝ်ꩻ-၊
ထွာအီငါႏ လောကလိုꩻတွိုင်ꩻစွုမ်ႏဖြာꩻသီး ဟောဝ်သေထွိုက် ဟောဝ်သေသင်ꩻစွဉ်ႏလွဉ်းလွဉ်းနောဝ်ꩻသွူ၊ မီႏသေမီႏဒါႏ သေငါꩻလိမ္မာႏသော့ꩻလꩻဝင်ꩻ ပညာႏသျင်ႏသူႏတောႏကောင်ꩻသီး အငေါဝ်းငွါ သွဉ်သင်မု ဩဝါဒအခြာကိုနောဝ်ꩻမꩻ သုတအာ၊ ထာꩻသေလွိုင်ႏ၊ ချွေႏရံႏသွဉ်းသဲႏ သွꩻခွကွိုန်ꩻအီတဲင် မေတ္တာႏမဲ့ငါဗန်၊ ဖေꩻရန်ႏကင်ꩻ၊ နမ်းသꩻနီပါꩻ ချံꩻသာႏလꩻတွော့ꩻ ခင်ႏလမ်းတွိုင်ꩻ စစရာႏရာႏကို နွို့တွိုင်ꩻတွမ်ႏလꩻအီဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပွိုးနောဝ်ꩻမꩻ "ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏယေန်ႏငဲမုꩻ ပွယ်ꩻရီလိတ်"အတာႏ လိတ်သွဉ်ခဏ်ꩻစောင်ႏအနေႏ ပအိုဝ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻစွစ်ꩻလီတာႏ ဗဟိုႏသင်္ဃာႏအစွိုꩻနောဝ်ꩻ နေင်ႏ ၁၃၄၇-ဗာႏမာꩻတငါ အွဉ်ႏတီႏဗက်ꩻထွော့ ပျဌာန်းလွေꩻဖေႏပါ လောကတွမ်ႏဗုဒ္ဓဖုံႏယိုနောဝ်ꩻသွူ။
နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ
ပဏာမတွမ်ႏ ပဋိညာဉ်ႏ
၁။ ရတနာႏသွံပါꩻ - ဝုဲင်ႏခါꩻရီးငါ
အာစားကျမ်ꩻဂန်ႏ - ထေထန်ႏလွဉ်ဗာႏ
လောကနီတိ - ပါဠိဘာႏသာႏ
ပအိုဝ်ႏငေါဝ်း - ပြန်ႏလဝ်းအအဲဉ်ႏစား။
ရီ - လောကနီတိကျမ်ꩻယို အောဝ်ႏကျမ်ꩻမုဲင်ꩻကို တဲမ်းထန်ႏလွဉ်ဟောင်း?
ဖြေႏ - လောကနီတိကျမ်ꩻယို အောဝ်ႏအွိုးပိဋကတ်ကျမ်ꩻဂန်ႏအစွိုးစွိုး အဒေါဝ်ႏဒေါဝ်ႏကို ထေထန်ႏလွဉ် တဲမ်းစုရွမ်သေꩻဖေႏဒျာႏသွူ။
သွဉ်ထူႏဆယ်ꩻပူꩻ ကျိုꩻဂွုဏ်ႏထူꩻ
၂။ ဂွုဏ်ႏထူꩻအကျိုꩻ - ကရိုꩻနောဝ်ꩻရာꩻ
နီတိကျမ်ꩻနော - လောကလောင်းခါ
လိုꩻခိုအကဲဉ် - ထွာမဲဉ်ႏမွိုးဖါ
ကွပ်ပွိုးနောဝ်ꩻမꩻ - လောကကျမ်ꩻခါ
လိုꩻခိုနောဝ်ꩻဟွေး - ဒါႏမွေးသေဗာႏ
ပညာႏသျိထွာ - တန်အာမျတ်ငါႏ
သုတနော - အာအော ပြဲ့ꩻစွုံႏငါႏ။
ရီ - သွဉ်ဗာႏလောကနီတိ လꩻလွဉ်အကျိုꩻဂွုဏ်ႏထူꩻကျေꩻဇူꩻ (၄)စွိုးယို တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း
ဖြေႏ- (၁) ထွာလိုꩻခိုသီး အကဲဉ်အနစ်
(၂) ထွာမွိုးထွာဖါ
(၃) ထွာဆရာႏ
(၄) ထွာမိတ်ဆွေႏသွꩻခွ ယို(၄)စွိုးသွူ။
ရီ- ဒါႏဗာႏလောကနီတိတဲင် ကလꩻဒါႏ အကျိုꩻ(၃)စွိုးယို တဲမ်းနယ်ဖေႏလုဲင်း
ဖြေႏ- (၁) ထွာဗာႏ ပညာႏသျိအကျိုꩻတပါꩻ
(၂) ထာꩻသေတန်လုဲင်း မျတ်ဟောဝ်ငါႏ အကျိုꩻတပါꩻ
(၃) အထီႏအဟွိုန် ဗဟုသုတအောဝ်ႏအီ အကျိုꩻတပါꩻ၊ စုစုခြွဉ်း ယို(၃)စွိုးသွံပါꩻသွူ။
ထာꩻလွꩻနွောင်ꩻအံႏ ညာꩻနိဗ္ဗာန်ႏ
၃။ လိုꩻလွꩻနောဝ်ꩻနဲး - ကင်ꩻတဲပညာႏ
ပညာႏအဲဉ်ထောဝ်း - တဖြောဝ်းဥစ္စာႏ
ဥစ္စာႏကေန်ꩻမွ - သွꩻခွခြောငါႏ
သွꩻခွအဲဉ်ထောဝ်း - လꩻတောဝ်းချံꩻသာႏ
ချ့ꩻသာႏကင်ꩻလိုꩻ - ကုသိုလ်ႏမမာꩻ
ကုသိုလ်ႏကင်ꩻ - ညာꩻလင်ꩻ နိဗ္ဗူတာ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ လိုꩻလွꩻနောဝ်ꩻ ဒါႏနွောင်ꩻတောဝ်း ဉာဏ်ႏပညာႏ
၂။ ပညာႏ တဒါႏတောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ ဥစ္စာႏအဲဉ်ထောဝ်း
၃။ ဥစ္စာႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ သွꩻခွအဲဉ်ထောဝ်း
၄။ သွꩻခွ တအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ မော့ꩻတောဝ်းထာꩻချံꩻသာႏ
၅။ ထာꩻချံꩻသာႏ အဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ မာꩻနွောင်ꩻတောဝ်းကုသိုလ်ႏ
၆။ လိုꩻတမာꩻနွောင်ꩻတောဝ်း ကုသိုလ်ႏနောဝ်ꩻ လꩻနွောင်ꩻတဝ်း နိဗ္ဗာန်ႏနောဝ်ꩻသွူ။
ထာꩻဒါႏပညာႏ ဖိုꩻတန်ႏငါႏ
၄။ ဗွိုန်ပီထာꩻဒါႏ - ဥစ္စာႏမအောဝ်ႏဗာႏ
ပညာႏယိုနဲး - စွန်တဲးမမာꩻ
ပညာႏနောဝ်ꩻနော - သွꩻခေါထွာဗာႏ
ဘဝငါ - ပသာဖေႏချံꩻသာႏ။
ရီ- ရွဉ်ခံꩻဥစ္စာႏ ကအီႏပီဗွိုန်ဒါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏနေဟောင်း စေနယ်ထွူတဲင် ပညာႏထာꩻဒါႏသီးမျိုꩻယို တခွန်စွန် ထူႏနွောင်ꩻနေဟောင်း ယိုလဲ့ တဲမ်းနယ်ပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- ရွဉ်ခံꩻဥစ္စာႏ ကအီႏပီဗွိုန်ဒါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏနောဝ်ꩻ အဲဉ်ထောဝ်းသွူ၊ ထာꩻဒါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏယို စွန်တခွန်ꩻသီး တထူႏနွောင်ꩻတောဝ်းသွူ။
ရီ- ထာꩻဒါႏပညာႏယို လောကကို ထွာနီလိုꩻသီးတမုဲင်ꩻဟောင်း စေနယ်ထွူတဲင် ဉာဏ်ႏပညာႏယို အမာꩻဖေႏနွောင်ꩻ နီလိုꩻသီးတမုဲင်ꩻနောဝ်ꩻလဲ့ တဲမ်းနယ်ပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- ထာꩻဒါႏပညာႏနောဝ်ꩻ လောကလောင်းယို ထွာနီလိုꩻသီးသွꩻဟောဝ်သွူ၊ ထာꩻဒါႏပညာႏယို တွိုႏဘဝငါလဲ့ ပသာဖေႏနွောင်ꩻအီနီ ထာꩻချံꩻသာႏသွူ။
ထာꩻဒါႏပညာႏ ထင်းဖွီဗာႏတောဝ်း
၅။ သုတဆေ့ꩻဖြီ - ထင်းဖွီမွိုန်းထာꩻ
သကိုသွိုန်ႏဖူꩻ - သိမ်ꩻထူꩻဟောဝ်ဗာႏ
ဖြုံႏဒီႏထီဗဲက်ꩻ - တဲက်တွိုင်ꩻပမာႏ
ကွဲညည - တန်လွဗွေလွဉ်ဒျာႏ။
ရီ - အထီႏအဟွိုန် သုတပညာႏမျိုꩻယို ဆေ့ꩻငါႏတဲင် ထင်းဖွီလꩻနေဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ ဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- အထီႏအဟွိုန် သုတပညာႏမျိုꩻယို ဆေ့ꩻငါႏရိုꩻတဲင် ထင်းဖွီဗာႏတောဝ်း၊ သိမ်ꩻသော့ꩻခါꩻဗာႏ သꩻရာႏဖူꩻကိုနောဝ်ꩻသွူ၊ ဥပမာႏ- ထီကတဗဲက်ꩻသော့ꩻဒါႏ ဖွိုင်ꩻတန်ကိုယို ကွဲးညညတဲင် ဗွေလွဉ်ဗာႏဒျာႏနောဝ်ꩻ ပီဝင်ꩻသွူ။
ပညာႏတဗာႏ လွူးနမ်းတာႏ
၆။ ဖြောင်းမုစူမု - စုစုပညာႏ
ဆေ့ꩻငါႏပေႏဖြီ - ထင်းဖွီမွိုန်းထာꩻ
လို့လို့မီႏဒါႏ - တဗာႏတွက်တာႏ
လွူးသက်ဗွာ - ထွာအီအကျောင်ꩻဒျာႏ။
ရီ- ဒေါ့ꩻဖြောင်းဖဲ့ꩻ နုတ်မုပညာႏတွမ်ႏ ခွုမ်စံႏဖဲ့ꩻ လက်မုပညာႏဖုံႏယို ဆေ့ꩻငါႏရိုꩻတဲင် ထင်းဖွီလꩻနေဟောင်း စေနယ်ထွူတဲင် ထာꩻဒါႏဉာဏ်ႏပညာႏ တစွိုးပေႏလွုမ်ꩻယို လွူးနမ်းဗွာနွောင်ꩻ/ တဗွာနွောင်ꩻတောဝ်းနောဝ်ꩻလဲ့ အွဉ်ႏနယ်ဖေႏပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- နုတ်မုပညာႏ ဒါႏတွမ်ႏဖြောင်းဖြေꩻ ဒေါ့ꩻဖြောဝ်ႏမု တရိုꩻတောဝ်း၊ လက်မုပညာႏ ဒါႏတွမ်ႏစူခွုမ်စံႏမုတရိုꩻတောဝ်း ဆေ့ꩻငါႏရိုꩻတဲင် ထင်းဖွီလꩻတောဝ်းသွူ၊ ထာꩻဒါႏဉာဏ်ႏပညာႏ တစွိုးပေႏငါလဲ့ မီႏဒါႏတဲပ်တဲပ်လဲပ်လဲပ်နောဝ်ꩻ လွူးအီနမ်း ဗွာဒျာႏသွူ။
ဆယ်ꩻကပ်လိုꩻဒါႏ သေပညာႏ
၇။ သုတစွုံႏလင်ႏ - ပညာႏသျင်ႏခါ
အောဝ်ႏရပ်မုဲင်ꩻလဲ့ - မီႏသေနောဝ်ꩻရာꩻ
အွိုးနောဝ်ꩻကိုနဲး - နဲစ်တဲးသောင်ႏသာ
ကောမဲဉ်ဒါႏ - လွေꩻဗာႏသွူနဲးဟာ။
ရီ- လိုꩻကမဲဉ်ဒါႏပညာႏ၊ လိုꩻကထုမ်ႏဒါႏ သုတသားယို အမာꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း စေနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- လိုꩻကမဲဉ်ဒါႏပညာႏ၊ လိုꩻကထုမ်ႏဒါႏ သုတသားယို ပညာသျိကရိုꩻဒါႏ လိုꩻသေလိုꩻဒါႏ ကအောဝ်ႏဒါႏအရပ်ယို အမဉ်ႏဟွိုန်တဲင် အနဲစ်လောႏလွေꩻထေ့ဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ထာꩻယိုငတ်ꩻဗာႏ လိုႏဗွာႏယွယွ
၈။ ပညာႏဥစ္စာႏ - ယွသာႏထုမ်ႏဗာႏ
ကောင်ယိုလဲ့ခါ - ထင်ႏဗာႏယွသာႏ
ကာမကောဓ - ယွယွလိုႏဗာႏ
ငတ်ꩻပါꩻယို - ဟောင်ရိုꩻလိုႏသာႏသာႏ။
ရီ- လောကကို ကလိုႏဗာႏယွယွ (၅)စွိုးယို တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) သွဉ်ပညာႏ (၂) ထုမ်ႏဥစ္စာႏ (၃) ထင်ႏကောင် (၄) တောႏလမ်းတောႏပါႏ (၅) သꩻလျားထာꩻအခါႏ ယို(၅)ဗာႏသွူ။
တက္ကသိုလ်ႏပညာႏ ဆီသွစ်ꩻဗာႏ
၉။ သုတဓမ္မ - တွက်ဆသင်္ချာႏ
တောက်ꩻစိုနီတိ - ယာယီယတြာႏ
ဒုံႏတိန်ႏကဗျာ - စူခါဗက်ꩻဒါႏ
ခြီႏတလေး - ငေါဝ်းဟွေး အွိုးစခါ
တသီႏလဲ့လျင်ႏ - ငသွင်ႏပျက်ထာꩻ
ပေႏတင်ႏမျက်လဲ့ - ဆန်းကျမ်ꩻတဲ့ဒါႏ
တမန်ႏဂါႏထာႏ - သဒ္ဒါႏကျမ်ꩻခါ
ဉာဏ်ႏပညာႏ - အဋ္ဌာရသကာ။
ရီ- တက္ကသိုလ်ႏထာꩻဒါႏ တဆီသွစ်ꩻဗာႏယို တွက်နယ်ထန်ႏဖေႏ ပဉ်ဗာႏဗာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) အထီႏအဟွိုန်သုတ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၂) ဓမ္မသတ် ဆွုံꩻဖျတ်တရာꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၃) ဂဏန်ꩻသင်္ချာႏထာꩻဒါႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၄) တောက်ꩻဒါႏလိတ်စီꩻ တောက်ꩻစို ယိုလဲ့တပါꩻ
(၅) ဒါႏလောကနီတိကျမ်ꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၆) ဒါႏယာႏယီႏ ယတြာႏ ဗျာႏကရုဏ်းကျမ်ꩻယိုလဲ့တပါꩻ
(၇) ငေါဝ်းတဲက် ငေါဝ်းတချင်ꩻ အဒုံႏ အအူစတဲင် ကေျာလင်္ကာႏဖုံႏ ယိုလဲ့ တပါꩻ
(၈) ဗေက်ꩻဗက်ꩻဗူႏ နုဲင်ႏတွမ်ႏစူ စတဲင်လုဲင်ꩻကွက်ဖုံႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၉) ဒေါ့ꩻဖြောဝ်ႏဒါႏ ငေါဝ်းလီꩻငွါယ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၀) ခꩻဒါႏခြီႏ တလေးဖုံႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၁) ဒါႏသေ တသီႏတမွူး ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၂) မာꩻသွင်ႏ မာꩻတယွို့ ပျက်ဒါႏထာꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၃) ဒါႏပေႏတင်ႏ အတွက်အချက် ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၄) ဒါႏပရိယာယ်ႏ မာႏယာႏ မျက်ကလဲ့ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၅) ဒါႏဆန်းကျမ်ꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၆) ဒါႏဂါႏထာႏ မန္တန်ႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၇) ဒါႏကွိုက်ꩻပေါင်ꩻ ဆက်ဆံႏသံႏတမန်ႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၈) ဒါႏသဒ္ဒါႏကျမ်ꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ စုစုခြွဉ်း အောဝ်ႏယို(၁၈)ပါꩻသွူ။
လိုꩻမွိုက်တွမ်ႏလိုꩻသေလိုꩻဒါႏ ထာꩻကကွာႏ
၁၀။ ပညာႏမရီ - ဗွိုန်ပီထုံဒျာႏ
ဝင်ꩻခါမီႏရီ - ဗွိုန်ပီခမ်းရာႏ
ရီမရီထွိုက် - လိုꩻမွိုက်ဗာႏလာႏ
ဒေါ့ꩻငေါဝ်းငွါ - အာစွဉ်ႏသေႏသေႏဒျာႏ။
ရီ- ပညာႏသျိတွမ်ႏလိုꩻမွိုက်နောဝ်ꩻ ကွာႏလို့ဝင်ꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း တဲမ်းနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ - ပညာႏသျိနောဝ်ꩻ ဝင်ꩻမီႏရီတောဝ်းအခါႏ ဗွိုန်ပီဒျာႏထုံ၊ အုံဒျာႏတေ့ꩻတေ့ꩻ၊ ဝင်ꩻမီႏရီလွဉ်တဲင် အငေါဝ်းယို ပီဗွိုန်စွဉ်ႏ ခမ်းရာႏနောဝ်ꩻသွူ။
လိုꩻမွိုက်နောဝ်ꩻ ဝင်ꩻရီလဲ့သင်၊ ဝင်ꩻတရီတောဝ်းလဲ့သင် အငေါဝ်းယို အာသေႏသေႏသက်သက်စွဉ်ႏဒျာႏထာꩻနောဝ်ꩻသွူ။
လိုႏတွိုင်ꩻမယိုꩻ ယိုနီမျိုꩻ
၁၁။ လိတ်အွုတ်ကိုဒျာႏ - ပညာႏထာꩻဒါႏ
ဝင်ꩻစူကိုသူꩻ - အောဝ်ႏစူဥစ္စာႏ
ကိစ္စမီႏတွိုႏ - အောဝ်ႏလိုႏတဲင်ခါ
မဉ်ꩻတောဝ်းဒျာႏ - ပညာႏတွမ်ႏဥစ္စာႏ။
ရီ- ထာꩻဒါႏအောဝ်ႏသော့ꩻ လိတ်အွုတ်ကို၊ ရွဉ်ယိုအောဝ်ႏဝင်ꩻလောင်းနောဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏနေ နီထာꩻဒါႏ၊ နီဥစ္စာႏဖုံႏဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ အကျောင်ꩻလုဲင်း။
ဖြေႏ- ထာꩻဒါႏအောဝ်ႏသော့ꩻ လိတ်စောင်ႏကို၊ ရွဉ်ယိုအောဝ်ႏဝင်ꩻလောင်းနောဝ်ꩻ နီထာꩻဒါႏ၊ နီဥစ္စာႏ ဟဲ့ꩻရိုꩻတလꩻတောဝ်းသွူ။
အကျောင်ꩻနောဝ်ꩻ- အရေꩻကီꩻကိစ္စ မီႏတွိုႏလွဉ်ခါ ထူႏသွုံꩻအီ တလꩻတောဝ်းသွူ။
ထီႏဖိုတောဝ်း ထီသမုဒ္ဒရာႏမꩻ အောဝ်ႏထင်းတန်
၁၂။ လိုꩻသုတခြော - ဆေ့ꩻနောဟွိုန်ထီႏ
စင်းထင်းဟွိုန်အာ - မန်ႏထွာတန်အီ
သမုဒ္ဒရာႏ - ဒေႏခါမထီႏ
ဖိုးခင်ႏအောင် - ထီနောင်ထင်းဗွိုန်ပီ။
ရီ- အထီႏအဟွိုန် သုတဆေ့ꩻခြောဒါႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏနောဝ်ꩻ ထင်းဒါႏအနမ်းနုဲင်းမုဲင်ꩻစားဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ဖေႏတွမ်ႏ ဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- အထီႏအဟွိုန် သုတဆေ့ꩻခြောဒါႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏနောဝ်ꩻ ထင်းတန်ချာဒါႏ အနမ်းတဲင် အမာနတဲ့ စင်းတန်ဒါႏသွူ၊ ဥပမာႏ- ဒေႏပေႏတဗာႏ တထီႏဖိုတောဝ်းထီနောင်နောဝ်ꩻ ဝွေꩻထီႏဗာႏကြွို့ꩻရွုမ်ꩻထီ ဖိုးခင်ႏအောင်ကိုလဲ့ အောဝ်ႏထင်းစွဉ်ႏ ထီသမုဒ္ဒရာႏနောဝ်ꩻ ပီဝင်ꩻသွူ။
ပညာႏမီႏကင်ꩻ ထွာဝင်ꩻသွဉ်း
၁၃။ သွဉ်ပညာႏလုဲင်း - မာꩻကုဲင်းပိုခို
ပညာႏမီႏကင်ꩻ - ထံႏဝင်ꩻတခြိုꩻ
ပညာႏမီႏဒါႏ - ပူႏဇောႏဗာႏလိုꩻ
ကွပ်နောဝ်ꩻမꩻ - သွဉ်လွစွုမ်ႏနီꩻပို။
ရီ- ပညာႏအောဝ်ႏလိုꩻတွမ်ႏ ပညာႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ ကွာႏဝင်ꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻ ဖြုဲင်ꩻနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- ပညာႏအောဝ်ႏလိုꩻယို ဝင်ꩻအမျာꩻ ပူႏဇောႏရိုႏသေႏဒျာႏသွူ။ ပညာႏအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောတ်ꩻ ထွာဗာႏဝင်ꩻသွဉ်းသွူ။
ဗွိုန်နုဲင်းဝါးဗွာ ဟင်္သာႏခြာ
၁၄။ မွိုးစောဝ်းဖါစောဝ်း - သွဉ်တောဝ်းအပို
ဖါခိုမွိုးမူႏ - ရန်ႏထူႏထန်ႏကို
ဝါးဟင်္သာႏခြာ - ဝါးဗွာဟောင်ရိုꩻ
ပွယ်ꩻတန်ကို - အပိုအုံတငို။
ရီ- မွိုးဖါဝင်ꩻနီ မီႏတသွဉ်ဖေႏတောဝ်း အပိုပညာႏနောဝ်ꩻ ထွာပိုရန်ႏသူႏမျိုꩻမုဲင်ꩻဟောင်း။
ဖြေႏ- မွိုးမီႏတသွဉ်ဖေႏတောဝ်း အပိုပညာႏနောဝ်ꩻ ထွာပိုရန်ႏသူႏအထန်ႏ၊ ဖါမီႏတသွဉ်ဖေႏတောဝ်း အပိုပညာႏနောဝ်ꩻ ထွာပိုရန်ႏသူႏအကိုနောဝ်ꩻသွူ။
ရီ- မွိုးဖါသွဉ်ဖေႏတောဝ်းတဲင် ကထွာအပို မီႏတဒါႏတောဝ်းပညာႏနောဝ်ꩻ ဗွိုန်ပီနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
ဖြေႏ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ ဝါးဟင်္သာႏခြာ ဝါးဗွာကအုံအောဝ်ႏသော့ꩻနောဝ်ꩻသွူ။
သဘာဝထွာဒျာႏ ယိုလစ်ꩻဗာႏ
၁၅။ ထာꩻဆူႏကရိုꩻ - အမျိုꩻစျူဒျာႏ
ချို့ꩻသီးမဲ့လဲ့ - စဲင်းစဲ့လွဉ်ဒျာႏ
ဗိုတုဲင်လွီးဟွမ် - နွံꩻဟွမ်လွဉ်ဒျာႏ
လိုꩻသဖော်ꩻ - သꩻဇော်ꩻထွာလွဉ်ဒျာႏ။
ရီ- လောကအကို သဘာဝအတွိုင်ꩻယို ဝွေꩻသီးထွာလွဉ်လွဒျာႏ ပငါပရာꩻ (၄)စွိုးနောဝ်ꩻ တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) ထာꩻဆူႏ (၂) ချို့ꩻမဲ့ (၃) ဗိုတုဲင် (၄) သူႏတောႏကောင်ꩻသီးသꩻ ယို(၄)စွိုးသွူ။
အဲဉ်ထောဝ်းရသာႏ ယိုလစ်ꩻဗာႏ
၁၆။ ထွန်တပါတောဝ်း - အွီႏတောဝ်းပြူးရင်ꩻ
လိုꩻခြောသီးမျိုꩻ - ခြွိုင်းခြိုꩻမသင်ꩻ
အိုကင်ꩻတသာႏ - အွီႏငါႏတောဝ်းရင်ꩻ
ဉာဏ်ႏတဖြောဝ်း - တဲမ်းငေါဝ်း မအွီႏရင်ꩻ။
ရီ- အရသာႏတအဲဉ်ထောဝ်း ထာꩻ(၄)စွိုးနောဝ်ꩻ တဲမ်းနယ်ဖေႏမဲဉ်ႏမဲဉ်ႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) အွုမ်ပြူး ထွန်တပါတောဝ်း
(၂) လိုꩻကေန်ꩻလိုꩻခြော ခြွိုင်းဖျင်နွိုင်ႏအနမ်း
(၃) တသာႏတပါတောဝ်း ဟန်ႏအို
(၄) ထာꩻဒါႏပညာႏ တအဲဉ်ထောဝ်း တဲမ်းငေါဝ်းကဗျာလင်္ကာႏ ယို(၄)စွိုးသွူ။
သုတပညာႏ ထာꩻချံꩻသာႏ
၁၇။ နာႏဗာႏတဲင်စော - အာလောသုတာႏ
သုတတဲင်ခါ - တိုꩻပွါꩻပညာႏ
ပညာႏတဲင်စော - နက်နောသေနာႏ
အနက်နော - သုခေါ ဖေႏချံꩻသာႏ
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ ကွပ်ပွိုးနာႏဗာႏ ဟွိုန်ဗာႏတဲင် သုတဗွေပြဲ့ꩻစွုံႏလွဉ်
၂။ ကွပ်ပွိုးသုတထွာတဲင် တိုꩻတက်ကီꩻပွာꩻလွဉ်
၃။ အဓိပ္ပါယ်ႏအနက်ဖုံႏယို သေဗာႏတွမ်ႏပညာႏ
၄။ မီႏသေနာႏ အနက်အဓိပ္ပါယ်ႏယိုမꩻ ဖေႏဒါႏနီ ထာꩻချံꩻသာႏသွူ။
ဖိုးတွမ်ႏလိုꩻ
၁၈။ ထာꩻအံႏမေႏထွုန်ႏ - တပြုံႏဗိန်ႏထာꩻ
ဖိုးလဲ့လိုꩻလဲ့ - ပီပဲ့အောဝ်ႏဒျာႏ
ပညာႏနောဝ်ꩻဟွေး - လိုꩻမွေးထူꩻဒျာႏ
ဉာဏ်ႏမီႏကင်ꩻ - ဖိုးရင်ꩻ ဗွိုန်ပီဒျာႏ။
ရီ- လောကအကို ဖိုးတွမ်ႏလိုꩻ ကဗွိုန်ပိဒါႏဝင်ꩻအချက်နောဝ်ꩻ တဲမ်းနယ်ထွူတဲင်၊ နီလိုꩻတွမ်ႏဖိုး ကကွာႏဒါႏလို့ဝင်ꩻနောဝ်ꩻလဲ့ တဲမ်းပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- လောကအကို ဖိုးတွမ်ႏလိုꩻ ကဗွိုန်ပီလို့ဝင်ꩻနောဝ်ꩻ (၁) ထာꩻအံႏ (၂) မေႏထွုန်ႏ (၃) ထာꩻဗေင်ႏ ယို(၃)စွိုးသွူ။
လိုꩻနောဝ်ꩻ ထာꩻသေပညာႏအောဝ်ႏ၊ ဖိုးနောဝ်ꩻ ထာꩻသေပညာႏအဲဉ်ထောဝ်း ကွာႏလို့ဝင်ꩻနုဲင်းယိုသွူ။
ရီ- ထာꩻသေတရာꩻ ပညာႏမီႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ လောကကိုယို ပီဗွိုန်တမုဲင်ꩻဟောင်း။
ဖြေႏ- ထာꩻသေတရာꩻ ပညာႏမီႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ ပီဗွိုန်စွဉ်ႏ ဖိုးနောဝ်ꩻသွူ။
ရက်လဲဉ်းနမ်းကောဝ်ႏ ထူႏမုဲင်ꩻအောဝ်ႏ
၁၉။ ဗွိုန်ပီပညာႏ - သဟာႏမအောဝ်ႏ
ဗွိုန်ပီထာꩻဆာ - ရန်ႏခါမအောဝ်ႏ
ဗွိုန်ပီနမ်းရင်ꩻ - ရက်ဝင်ꩻမအောဝ်ႏ
ကံႏပီပဲ့ - အာႏရဲင်ꩻလဲ့မအောဝ်ႏ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ မိတ်ဆွေႏသွꩻဟောဝ် ကအီႏပီဗွိုန်တွမ်ႏ နုဲင်းထာꩻဒါႏပညာႏ လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (ပညာႏယို ထွာအီသွꩻပေႏစဲစ်သွူ။)
၂။ ရန်ႏသူႏကအီႏပီဗွိုန် တွမ်ႏနုဲင်းထာꩻဆာရောႏဂါႏယို လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (ထာꩻဆာရောႏဂါႏယို ထွာနီရန်ႏသူႏစဲစ်သွူ။)
၃။ ထာꩻရက် ကအီႏပီဗွိုန်တွမ်ႏ နုဲင်းကရက်နီနမ်းယို လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (နီနမ်းယို နီအရက်သွတ်ꩻသွူ။)
၄။ အာႏကအီႏပီဗွိုန်တွမ်ႏ နုဲင်းကံႏယို လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (ကံႏတရာꩻယို တလာကယ်ꩻအာႏသွူ။)
ပီမောင်းဒေါင်စော လိုꩻမွိုက်နော
၂၀။ လိုꩻမွိုက်သီးမျိုꩻ - တသက်လိုꩻခါ
ပညာႏသျိသောင် - အုံရောင်ꩻထေ့ဗာႏ
လိုꩻမွိုက်သီးနောဝ်ꩻ - သေတောဝ်းတရာꩻ
မောင်းဒေါင်စော - သေတောဝ်း အိုရသာႏ။
ရီ- လိုꩻမွိုက်သီးနောဝ်ꩻ အုံညီꩻဆယ်ꩻကပ်ထေ့ခန်း ပညာႏသျိသီးထျꩻ တသက်လွုမ်းစွဉ်ႏနောဝ်ꩻ သေနေတရာꩻဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ လောကဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- လိုꩻမွိုက်သီးနောဝ်ꩻ အုံညီꩻဆယ်ꩻကပ်ထေ့ခန်း ပညာႏသျိသီးထျꩻ တအသက်လွုမ်းလဲ့ သေတောဝ်းတရာꩻသွူ၊ ဥပမာႏနောဝ်ꩻ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ မောင်းဒေါင်စောသီး တသေတောဝ်း ဟန်ႏအိုအရသာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ဟန်ႏအိုရသာႏ ဖြေꩻသေနာႏ
၂၁။ ပညာႏသျိသျင်ႏ - တဆင်ႏပေႏငါ
ပဏ္ဍိတမျတ် - ဆယ်ꩻကပ်ထေ့ဗာႏ
မွိုင်ကြွိုင်တရာꩻ - သေငါꩻစွဉ်ႏဒျာႏ
ဖြေꩻနောဝ်ꩻဟွေး - သေမွေး အိုရသာႏ။
ရီ- လိုꩻဟောဝ်လိုꩻဒါႏသီးနောဝ်ꩻ အုံထေ့မီႏခိုႏဗာႏ ပညာႏသျိသီးထျꩻ တဆူးတဆင်ႏပေႏငါနောဝ်ꩻ သေနေတရာꩻဟောင်း အွဉ်ႏနယ်တွမ်ႏ လောကဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- လိုꩻဟောဝ်လိုꩻဒါႏနောဝ်ꩻ အုံထေ့ဆယ်ꩻကပ် မီႏခိုႏဗာႏ ပညာႏသျိသီးထျꩻ တဆူးတဆင်ႏပေႏငါလဲ့ သေဒျာႏတရာꩻနောဝ်ꩻသွူ၊ ဥပမာႏ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ ဖြေꩻကသေ ဟန်ႏအိုအရသာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပညာႏသျိသျင်ႏ မပျꩻထင်ႏ
၂၂။ ဥစ္စာႏသွုမ်ꩻတိန် - တရိန်သꩻခါႏ
လမ်းကိုအကျင်ꩻ - အဝင်ႏလဲဉ်းမာႏ
ကဲ့ꩻရဲ့ꩻထင်းဖွီ - ငတ်ꩻစွိုးယိုခါ
ပဏ္ဍိတ - နယ်ပျꩻ တောဝ်းထင်ႏသျာꩻ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
ဝင်ꩻခိုႏဝင်ꩻငါ အမျာꩻခြာနောဝ်ꩻ မုဲင်ꩻခါစွဉ်ႏလဲ့ ပညာႏသျိသီး တအွဉ်ႏပျꩻ ထင်ႏသျာꩻတောဝ်း တရာꩻနောဝ်ꩻ-
၁။ ပစ္စေꩻဥစ္စာႏ သွုမ်ꩻတိန်ထိုꩻအချိန်ႏ
၂။ သꩻတရိန် စိုꩻရိန်ႏအခါႏ
၃။ လမ်းကို ဒုစရဲက်မျိုꩻ မီႏပေါႏပေါက်လွဉ်စွော့ꩻအခါႏ
၄။ နမ်းမီႏခံႏဗာႏစွော့ꩻ ဝင်ꩻလိန်ႏဝင်ꩻလဲဉ်
၅။ ဝင်ꩻမီႏထင်းဖွီ ဝင်ꩻမီႏတအံႏသွင်ꩻတောဝ်းအခါႏ စုစုခြွဉ်း ယိုငတ်ꩻဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။
စံႏမီႏထွꩻနောဝ်ꩻမꩻ ကွဲထူႏ
၂၃။ အခွင်ꩻအရေꩻ - တွိုႏလွေꩻငေါဝ်းငွါ
တွမ်ႏနီယိုဖက် - လိုꩻရက်တဲ့ပါ
ချင်းနမ်းသꩻလျား - ယိုသွံစားခါ
သေချာနော - ဟဲ့ꩻစောပဏ္ဍိတာ။
ရီ- လောကကို ဖေႏနေးကဟဲ့ꩻထွိုက် ပညာႏသျိပုဂ္ဂိုလ်ႏနောဝ်ꩻ အလက္ခဏာႏ အင်္ဂါႏအောဝ်ႏခွိုင်းမုဲင်ꩻစွိုးဟောင်း တဲမ်းနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) ဒေါ့ꩻဖြောဝ်ႏငေါဝ်းငွါ သေအချိန်ႏ
(၂) ထွားကွိုက်ꩻပေါင်ꩻသွꩻတွမ်ႏ ကတန်ႏရာꩻဒါႏနီနမ်း
(၃) သꩻမီႏလျားထာꩻ နမ်းသေချာ အောဝ်ႏ(၃)စွိုးနောဝ်ꩻသွူ။
ယိုနောဝ်ꩻသွံစား ဗွိုန်ပီလိုꩻဗား
၂၄။ ဥစ္စာႏကေန်ꩻမွ - အံႏအွꩻပြန်ꩻပြော်ꩻ
အာႏရဲင်ꩻဆေ့ꩻခြေား - လိုꩻနေားသမ်းမောႏ
ပညာႏအဲဉ်ထောဝ်း - အငေါဝ်းသမ်းပေါ်ꩻ
ဗွိုန်လိုꩻဗား - သွံစား ဝွေꩻသီးနော။
ရီ- လောကကို ကပီဗွိုန်ဒါႏ လိုꩻဗားဝင်ꩻသွံယို တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) ပစ္စေꩻဥစ္စာႏအဲဉ်ထဝ်း ထာꩻအံႏတန် ပါꩻနဝ်ꩻတဖြာꩻ
(၂) အာႏရဲင်ꩻဆေ့ꩻခြောတဲ့ သမ်းမောႏထာꩻ ပါꩻနဝ်ꩻတဖြာꩻ
(၃) ပညာႏတအဲဉ်ထောဝ်းငါႏလဲ့ ငေါဝ်းသံးအာမွိုꩻထာꩻ ပါꩻနောဝ်ꩻတဖြာꩻ၊ လိုꩻယိုသွံစားနောဝ်ꩻ ပီဗွိုန်လိုꩻဗာႏသွူနော။
လိုꩻယွုတ်လက္ခဏာႏ ယိုသွံဗာႏ
၂၅။ ဝင်ꩻလဲ့မဟဲ့ꩻထင်ႏ - ဆင်ႏဆင်ႏလဲႏငါႏ
ဝင်ꩻတရီတောဝ်း - အငေါဝ်းသံးအာ
နမ်းကျေꩻဇူꩻခါ - ပျꩻအာထင်ႏသျာꩻ
ယိုသွံပွုတ် - လိုꩻယွုတ်လက္ခဏာ။
ရီ- လိုꩻယွုတ်လက္ခဏာႏ အောဝ်ႏခွိုင်းမုဲင်ꩻဗာႏ တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ-(၁) တင်ꩻတဟဲ့ꩻတောဝ်းလဲ့ လဲႏခွိုꩻခွိုꩻဝင်ꩻလမ်း
(၂) ဝင်ꩻတရီတောဝ်းလဲ့ အွဉ်ႏအာနွိုင်ႏအငေါဝ်း
(၃) အုပ်ꩻချာနမ်း ဖေါႏချာနမ်းဂွုဏ်ႏ ယိုသွံစွိုးသွူ။
ဗွိုႏအန်ꩻတောဝ်းရင်ꩻ ယိုလစ်ꩻတန်ꩻ
၂၆။ ခွန်ကွဉ်ဗွေႏစောဝ်း - ဗွိုႏတောဝ်းဥစ္စာႏ
ပညာႏသျိနောဝ်ꩻ - ဗွိုႏတောဝ်းငေါဝ်းသာႏ
မဲ့ခါလဲ့နောဝ်ꩻ - ဗွိုႏတောဝ်းရက်ထာꩻ
သမုဒ္ဒ - ထီခါ ဗွိုႏတောဝ်းဒျာႏ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
(၁) ခွန်သီးနောဝ်ꩻ တဗွိုႏတောဝ်း ဥစ္စာႏပစ္စေꩻသွူ။
(၂) ပညာႏသျိသီးနောဝ်ꩻ တဗွိုႏနွောင်ꩻတောဝ်း ငေါဝ်းအွီႏငွါသာႏသွူ။
(၃) မဲ့သီးနောဝ်ꩻ တဗွိုႏနွောင်ꩻတောဝ်း ထာꩻရက်သွူ။
(၄) သမုဒ္ဒရာႏနောဝ်ꩻ တဗွိုႏနွောင်ꩻတောဝ်း ထီနောဝ်ꩻသွူ။
လွီးဟွမ်မအောဝ်ႏ လိုꩻပေါက်ꩻကောဝ်ႏ
၂၇။ ယောင်ꩻဆင်ꩻတဲးဝါး - ရွယ်ႏပေႏဆားသေႏ
ခွိုꩻတန်လဲ့ထွာ - လွိုင်ႏအာပစ္စေꩻ
ပညာႏမီႏကင်ꩻ - သူႏရံꩻနမ်းဗွေႏ
လွီးအဲဉ်ထောဝ်း - ပေါက်ꩻကောဝ်ႏဗွိုန်ပီနေ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
ယောင်ꩻဆင်ꩻလောင်ႏလွိုး ဥပဓိလဲ့ တရေꩻပြဲ့ꩻစွုံႏဒျာႏ၊ အရွယ်ႏတဲ့ ထွားဟောဝ်မဲဉ်ႏရာႏဒျာႏ၊ စွိုးခွိုꩻယိုꩻယာႏလဲ့ တန်အာလွိုင်ႏကွိုန်ꩻဒျာႏ၊ ဥစ္စာႏပစ္စေꩻလဲ့ ခြွေခြာႏချံꩻသာႏတန်ဒျာႏ၊ ကွဲႏတွော့ꩻ ပညာႏမီႏအဲဉ်ထောဝ်း နမ်းလောင်းနောဝ်ꩻ လောကကို တတင်ႏတယ်ႏတောဝ်းနောဝ်ꩻသွူ။ ဥပမာႏ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏဒျာႏ အလွီးတအဲဉ်ထောဝ်း နုဲင်းပေါက်ꩻကောဝ်ႏနောဝ်ꩻသွူ။
ဝွေꩻတဲ့လိုꩻနေနေ
၂၈။ အမျိုꩻယွုတ်ပို - မတ်ယိုထွာဒါႏ
လိုꩻမွိုက်အပို - ဉာဏ်ႏယိုစင်းဒါႏ
လိုꩻကေန်ꩻပိုခါ - ဥစ္စာႏအာဒါႏ
လိုꩻခိုသီး - ထင်းဖွီမွိုန်းတောဝ်းငါႏ။
ရီ- လောကကို ထီႏပေႏဖြီ ထင်းဖွီလꩻတောဝ်း လိုꩻသွံစားနောဝ်ꩻ အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ အကျောင်ꩻလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) လိုꩻယွုတ်ပိုတဖြာꩻ-
လိုꩻယွုတ်ပိုစွဉ်ႏလဲ့ ကွပ်ပွိုးထွာဒါႏအမတ်တဲင် ထီႏပေႏထင်းဖွီလꩻတောဝ်းသွူ။
(၂) လိုꩻမွိုက်ပိုတဖြာꩻ-
လိုꩻမွိုက်ပိုစွဉ်ႏလဲ့ ကွပ်ပွိုးအဉာဏ်ႏပညာႏတန် လွိုင်ႏအာဒါႏတဲင် ထီႏပေႏ ထင်းဖွီလꩻတောဝ်းသွူ။
(၃) လိုꩻကေန်ꩻပိုတဖြာꩻ-
လိုꩻခြောကေန်ꩻပိုစွဉ်ႏလဲ့ ကွပ်ပွိုးခြွေခြာႏ ချံꩻသာႏတန်ဒါႏတဲင် ထီႏပေႏ ထင်းဖွီလꩻတောဝ်းနောဝ်ꩻသွူ။
လောဘမီႏတန် ပီဗွိုန်လိုꩻတအာႏ
၂၉။ တပဲ့ꩻနောဝ်ꩻဟွေး - ဉာဏ်ႏမွေးမဲဉ်ဒါႏ
ပညာႏဆယ်ꩻပူꩻ - သွဉ်ထူႏသမ်းအာ
ပီလိုꩻတအာႏ - ထာꩻဗေင်ႏမင်းဒျာႏ
ဒါႏအွံတောဝ်း - ပြန်ႏလောဝ်း မလꩻချာ။
ရီ- တပဲ့ꩻအဖြာꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း မဲဉ်ဒါႏမွိုင်ငါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏတဲင် ကထွာဆရာႏ သွဉ်ဖေႏလို့စွဉ်ႏဒျာႏ တလဲင်ႏချင်ꩻနောဝ်ꩻ ကထွာတပဲ့ꩻ ဒါႏလꩻနေဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ဖေႏတွမ်ႏဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- တပဲ့ꩻအဖြာꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း ထာꩻဒါႏပညာႏယို မဲဉ်အွဉ်ႏဒါႏလွဉ်ꩻမွေးနေးငါႏ မရေႏမရာႏတဲင် တလဲင်ႏချင်ꩻ သွဉ်အာမွေးစွဉ်ႏမျိုꩻနောဝ်ꩻ တဒါႏလꩻနွောင်ꩻတောဝ်းရင်ꩻသွူ၊ ဥပမာႏ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ လိုꩻတအာႏတဖြာꩻ ဗိန်ႏမင်းထာꩻတဲင် ခြုဲင်းနယ်ချာဖေႏဝင်ꩻ လꩻတောဝ်းသွူ။
စေႏတနာႏဟောတ်ငါႏ နီဆရာႏ
၃၀။ ဖွိုင်ꩻသားနောဝ်ꩻနဲး - ဖွိုင်ꩻနဲးတွယ်ႏဗာႏ
ယံဖေႏကပꩻ - တွယ်ႏပꩻတောဝ်းခြာ
တပဲ့ꩻသီးတာႏ - ယံပွါꩻပညာႏ
တွယ်ႏဗာႏဒျာႏ - ဆရာႏဝွတ္တရာꩻ။
ရီ- ဖွိုင်ꩻဗွော့ꩻသား ကတွယ်ႏဒါႏအဖွိုင်ꩻသူꩻနောဝ်ꩻ ယံဖေႏကပꩻတွော့ꩻ အတွယ်ႏဟောင်း တဲမ်းနယ်ထွူတဲင် ဆရာႏကတွဲႏဒါႏ အတပဲ့ꩻသူꩻလဲ့ ယံကထဲ့ငါးရုဲင်ꩻနဲ့ယိုလဲ့ စေနယ်ဖေႏပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- ဖွိုင်ꩻဗွော့ꩻသားနောဝ်ꩻ ဖွိုင်ꩻဖေႏကပꩻတဲင် အတွယ်ႏမွေးတောဝ်း၊ ဖွိုင်ꩻလုဲင်ꩻယံကထန်ႏ၊ ယံကတရေꩻတဲင် အတွယ်ႏဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ဆရာႏသီးကတွယ်ႏဒါႏ အတပဲ့ꩻသူꩻနောဝ်ꩻလဲ့ တပဲ့ꩻယံကထဲ့ငါးရုဲင်ꩻတဲင် အတွယ်ႏမွေးတောဝ်း၊ ထာꩻဒါႏပညာႏယံစီꩻပွါꩻတိုꩻတက်တဲင် တွယ်ႏဗာႏဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပညာႏသျိခဏ်ꩻ နိဋ္ဌိတံ။
'''"သုဇနကဏ္ဍ-သူႏတောႏကောင်ꩻခဏ်ꩻ"'''
အပေါင်ꩻဟောဝ်မꩻ အကျိုꩻလꩻ
၁။ သူႏတောႏသူႏကောင်ꩻ - အုံရောင်ꩻထေ့ဗာႏ
သူႏတောႏကောင်ꩻထျꩻ - အုံခြꩻတွိုက်ဗာႏ
သူႏတောႏတရာꩻ - သေꩻငါꩻထီႏဒျာႏ
မျတ်ငါႏမွေး - ယုတ်ဟွေး မထွာဗာႏ။
ရီ- မီႏအုံထေ့ သူႏတောႏကောင်ꩻသီးထျꩻနောဝ်ꩻ လꩻလွဉ်အကျိုꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻ ဖြုဲင်ꩻနယ်ထန်ႏဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- နီမီႏအုံထေ့ꩻဗာႏ သူႏတောႏကောင်ꩻနောဝ်ꩻ သေလွဉ်သူႏတောႏကောင်ꩻတရာꩻတဲင် ထွာဗာႏတောဝ်း လိုꩻယွုတ်လိုꩻညံးသွူ။
သꩻမဲဉ်သက်သာႏ ဖျင်ဟောဝ်ဗာႏ
၂။ လိုꩻမွိုက်ယိုခါ - သျောင်ႏညာꩻစွဉ်ꩻခွါႏ
သူႏတောႏကောင်ꩻမျတ် - ဆယ်ꩻကပ်ထင်ႏဗာႏ
ကုသိုလ်ႏတရာꩻ - နီနာꩻမာꩻဗာႏ
သေယူႏလꩻ - နိစ္စ အနိစ္စာ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
နီနမ်း မီႏအောဝ်ႏပေါင်ꩻကွိုက်ꩻဗာႏလဲဉ်းဒါႏ လိုꩻမွိုက်ယို သျောင်ႏညာꩻစွဉ်ꩻဖထိုꩻခန်းလုဲင်း၊ ကဟောဝ်ဆယ်ꩻကပ်ငါႏ သူႏတောႏကောင်ꩻထျꩻယို ဆယ်ꩻကပ်ခန်းလုဲင်း၊ ထာꩻဟောဝ်ကုသိုလ်ႏယို စွုမ်ႏနီꩻစွုမ်ႏဟာ မာꩻလွခန်းလုဲင်း၊ သမထဝိပဿနာႏတရာꩻ အနိစ္စထာꩻမာꩻယိုလဲ့ ယူႏလꩻခန်းသွော့လုဲင်း။
ရီ- လောကကို သꩻယို ဖေႏကရျူႏခွꩻအီအတာႏ မာꩻဗာႏနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း တဲမ်းနယ်လုဲင်း။
ဖြေႏ- လောကကို သꩻယို ဖေႏကရျူႏခွꩻအီအတာႏနောဝ်ꩻ ပယ်ႏထိုꩻဗာႏလိုꩻမွိုက်၊ အုံထေ့ဗာႏသူႏတောႏကောင်ꩻ၊ ကုသိုလ်ႏတရာꩻယို မာꩻဗာႏစွုမ်ႏနီꩻဟာ၊ နိစ္စတွမ်ႏအနိစ္စတရာꩻယိုလဲ့ ယူႏလꩻပွါꩻမျာꩻဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။
အယောင်ꩻနောဝ်ꩻဟောဝ် အဆင်ꩻညမ်း
၃။ ထန်ႏတနျာႏအွူႏ - ဖက်ꩻဒွိုႏမဉ်ရာႏ
တရေꩻဖုဲင်ႏထွား - တဲဝါးမွေးထာꩻ
အကိုတဲင်စေား - သေ့ꩻနောအာငါႏ
လိုꩻမွိုက်သီး - သွိုန်ႏထီ ဥပမာႏ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
ဖက်ꩻဒွိုႏရာႏမဉ်နောဝ်ꩻ အထန်ႏဖဲ့ꩻ တနျာႏတဲက်ꩻတဲက်ꩻ လေလင်းတရေꩻမွေးငါႏသွူ၊ တွိုႏအကိုခါ ထွာစွဉ်ႏသေ့ꩻဖုံႏလွဉ်းလွဉ်းနောဝ်ꩻသွူ၊ လိုꩻမွိုက်သီး အသꩻရာႏယိုလဲ့ ပီဗွိုန်နုဲင်းဖက်ꩻဒွိုႏရာꩻမဉ်နောဝ်ꩻသွူ။
ရီ- လိုꩻမွိုက်သီး အသꩻရာႏယို လောကကို ပီဗွိုန်နုဲင်းမုဲင်ꩻ တဲမ်းနယ်လုဲင်း။
ဖြေႏ- လိုꩻမွိုက်သီး သꩻရာႏယို ပီဗွိုန်စွဉ်ႏ ဖက်ꩻဒွိုႏရာႏမဉ်နောဝ်ꩻသွူ။
အယောင်ꩻနောဝ်ꩻညံး အဆင်ꩻဟောဝ်
၄။ ထန်ႏဆူႏဗဉ်ႏလင်ꩻ - မောက်ကြင်ꩻမဉ်ရာႏ
ကျံꩻတရံꩻဆူႏသား - လွꩻထွားငါႏထာꩻ
အကိုနောဝ်ꩻဟွေး - အွီႏမွေးရသာႏ
သူႏတောႏသီး - သွိုန်ထီ ဥပမာႏ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
မောက်ကြင်ꩻရာႏမဉ်နောဝ်ꩻ အထန်ႏဖဲ့ꩻခါ ထွာစွဉ်ႏအဆူႏဖုံႏလွဉ်းလွဉ်းသွူ၊ အကိုနောဝ်ꩻခါ နွိုးအွီႏပြဲ့ꩻစွုံႏ တွမ်ႏအရသာႏယံငါႏသွူ၊ သူႏတောႏကောင်ꩻသီး အသွိုန်ႏထီသꩻရာႏယိုလဲ့ ပီဗွိုန်စွဉ်ႏဒျာႏ မောက်ကြင်ꩻရာႏမဉ်နောဝ်ꩻသွူ။
ရီ- သူႏတောႏကောင်ꩻသီး သꩻရာႏယို လောကကို ပီဗွိုန်နုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း တဲမ်းနယ်လုဲင်း။
ဖြေႏ- သူႏတောႏကောင်ꩻသီး သꩻရာႏယို လောကကို ပီဗွိုန်စွဉ်ႏနုဲင်းမောက်ကြင်ꩻရာႏမဉ်နောဝ်ꩻသွူ။
အမျိုꩻမီႏမန်ႏ အဖိုꩻတန်ႏ
၅။ စန္ဒကူႏနောဝ်ꩻ - သဲင်ဖြောဝ်ꩻလဲ့ခါ
အလွီးယိုနော - စွဉ်ꩻတောတောဝ်းဗာႏ
ဆင်သီနောဝ်ꩻလဲ့ - တွိုက်ꩻစဲ့ꩻပွယ်ꩻခါႏ
လောင်ႏလွိုးတင်ႏတဲႏ - စွဉ်ꩻပယ်ႏတောဝ်းဗာႏ
တောင်းလုဲင်အွဲးယို - စက်ကိုဖျော်ဗာႏ
အရသာႏနော - စွဉ်ꩻတောတောဝ်းဗာႏ
သူႏတောႏကောင်ꩻနဲး - ဆင်ꩻရယ်ꩻမော့ꩻခါႏ
စွဉ်ꩻတောဝ်းနော - ဓမ္မော မျတ်တရာꩻ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ စန္ဒကူႏမွူးနောဝ်ꩻ သဲင်ထိုꩻလဲဉ်းစွဉ်ႏလဲ့ အလွီးယို တစွဉ်ꩻထိုꩻတောဝ်း၊ အောဝ်ႏဟွမ်တွိုင်ꩻတွိုင်ꩻဒျာႏသွူ။
၂။ ဆင်နောဝ်ꩻ တွိုႏခန်းစွဉ်ႏ စဲ့ꩻတွိုက်ꩻပွယ်ꩻကိုလဲ့ လိုꩻဆꩻငါယိုအလောင်း လွိုးတင်ႏတယ်ႏမု တစွဉ်ꩻထိုꩻတောဝ်း၊ အောဝ်ႏဗန်တရေꩻသေႏဒျာႏသွူ။
၃။ တောင်ꩻလုဲင်-အွဲးသီးမျိုꩻနောဝ်ꩻ တွိုႏသော့ꩻခန်းစွဉ်ႏ စက်ယန္တရားယိုလဲ့ အရသာႏနွိုးယို တစွဉ်ꩻတောထိုꩻတောဝ်း အောဝ်ႏနွိုးဒျာႏသွူ။
၄။ ပညာႏသျိသီးနောဝ်ꩻ မော့ꩻလွဉ်ခန်းစွဉ်ႏ ထာꩻဒုက္ခမရေႏမရာႏလဲ့ သူႏတောႏကောင်ꩻသီးတရာꩻယို ပယ်ႏခွါႏစွဉ်ꩻထိုꩻတောဝ်းနောဝ်ꩻသွူ။
ရီ- လောကအကို တစွဉ်ꩻနွောင်ꩻလွတောဝ်း အစွန်ꩻပငါပရာꩻ (၄)စွိုးယို တဲမ်းနယ်လုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) စန္ဒကူႏ (၂) ဆင် (၃) တောင်းလုဲင် (၄) ပညာႏသျိ ယို(၄)စွိုးသွူ။
<ref>ဗွေႏဗွန်အာလောက-ကျောင်ꩻတုံခမ်ꩻ၊ လောကတွမ်ႏဗုဒ္ဓ</ref>
===အာႏကွိုꩻ===
<references/>
[[Category:ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]
bbjutniewe3wjb6ny1w0npnhww7fyrj
15349
15345
2022-08-13T15:01:59Z
KhunMyoe
34
wikitext
text/x-wiki
'''"ငေါဝ်းတယ်ႏအွဉ်"'''
လိုꩻမျိုꩻတွိုင်ꩻ ဘာႏသာႏတွိုင်ꩻဖုံႏနောဝ်ꩻ ယံဖေႏနေးကယေန်ႏငဲး ကနုညံꩻအီလꩻအတာႏ ဆွိုင်ႏရာꩻလိတ်လုဲင်ꩻ စာႏပေႏ အနုပညာႏစတဲင် ထာꩻအာႏကွိုꩻခရာႏ တစွိုးစွိုးယို မီႏခွုမ်တဉ်ႏ မီႏသောင်ႏသာလွေꩻခြေင်းခြေင်းလွဝင်ꩻနောဝ်ꩻမꩻ ဘာႏသာႏယေန်ႏငဲးမု၊ ဒါႏသေလိမ္မာႏဖဲ့ꩻ၊ ဗဟုသုတလွိုင်ႏအာမု၊ စွိုးခွိုꩻလိုꩻမုရေꩻရာႏစတဲင် ကွိုက်ꩻပေါင်ꩻအုံအောဝ်ႏမုဖုံႏယို သေနွောင်ꩻထီႏလꩻ ကျင်ႏလဲႏဒါႏလဲပ်လွဉ်အီဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပညာႏသျင်ႏပုဂ္ဂိုလ်ႏတန်စခါသီး ကတဲမ်းမုဲင်သေꩻခါꩻဒါႏ လောကအတာႏ လိုႏမတ်ငါႏကရိုꩻဒါႏ "လောကနီတိ"ငေါဝ်းသွဉ်သင်အဆွုံꩻအမꩻဖုံႏယိုတဲ့နောဝ်ꩻ-၊
ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏနွို့ ပုဂ္ဂိုလ်ႏလိုꩻတွိုင်ꩻစွုမ်ႏဖြာꩻသီး အပိုအလီꩻဖုံႏ ကအောဝ်ႏလိုႏသေငါꩻစဲင်းနဲင်းလꩻအီငါႏ ဗွေႏမျတ်ဘုရာꩻသမဲင်ꩻစဲဉ်ႏချုက်ကရိုꩻဒါႏ "ဗုဒ္ဓဝင်ႏသမဲင်ꩻ"ငေါဝ်းစွိုမ်းသော့ꩻ သွိုန်ꩻသꩻကိုမျိုꩻဖုံႏယိုတဲ့နောဝ်ꩻ-၊
ထွာအီငါႏ လောကလိုꩻတွိုင်ꩻစွုမ်ႏဖြာꩻသီး ဟောဝ်သေထွိုက် ဟောဝ်သေသင်ꩻစွဉ်ႏလွဉ်းလွဉ်းနောဝ်ꩻသွူ၊ မီႏသေမီႏဒါႏ သေငါꩻလိမ္မာႏသော့ꩻလꩻဝင်ꩻ ပညာႏသျင်ႏသူႏတောႏကောင်ꩻသီး အငေါဝ်းငွါ သွဉ်သင်မု ဩဝါဒအခြာကိုနောဝ်ꩻမꩻ သုတအာ၊ ထာꩻသေလွိုင်ႏ၊ ချွေႏရံႏသွဉ်းသဲႏ သွꩻခွကွိုန်ꩻအီတဲင် မေတ္တာႏမဲ့ငါဗန်၊ ဖေꩻရန်ႏကင်ꩻ၊ နမ်းသꩻနီပါꩻ ချံꩻသာႏလꩻတွော့ꩻ ခင်ႏလမ်းတွိုင်ꩻ စစရာႏရာႏကို နွို့တွိုင်ꩻတွမ်ႏလꩻအီဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပွိုးနောဝ်ꩻမꩻ "ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏယေန်ႏငဲမုꩻ ပွယ်ꩻရီလိတ်"အတာႏ လိတ်သွဉ်ခဏ်ꩻစောင်ႏအနေႏ ပအိုဝ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻစွစ်ꩻလီတာႏ ဗဟိုႏသင်္ဃာႏအစွိုꩻနောဝ်ꩻ နေင်ႏ ၁၃၄၇-ဗာႏမာꩻတငါ အွဉ်ႏတီႏဗက်ꩻထွော့ ပျဌာန်းလွေꩻဖေႏပါ လောကတွမ်ႏဗုဒ္ဓဖုံႏယိုနောဝ်ꩻသွူ။
နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ
ပဏာမတွမ်ႏ ပဋိညာဉ်ႏ
၁။ ရတနာႏသွံပါꩻ - ဝုဲင်ႏခါꩻရီးငါ
အာစားကျမ်ꩻဂန်ႏ - ထေထန်ႏလွဉ်ဗာႏ
လောကနီတိ - ပါဠိဘာႏသာႏ
ပအိုဝ်ႏငေါဝ်း - ပြန်ႏလဝ်းအအဲဉ်ႏစား။
ရီ - လောကနီတိကျမ်ꩻယို အောဝ်ႏကျမ်ꩻမုဲင်ꩻကို တဲမ်းထန်ႏလွဉ်ဟောင်း?
ဖြေႏ - လောကနီတိကျမ်ꩻယို အောဝ်ႏအွိုးပိဋကတ်ကျမ်ꩻဂန်ႏအစွိုးစွိုး အဒေါဝ်ႏဒေါဝ်ႏကို ထေထန်ႏလွဉ် တဲမ်းစုရွမ်သေꩻဖေႏဒျာႏသွူ။
သွဉ်ထူႏဆယ်ꩻပူꩻ ကျိုꩻဂွုဏ်ႏထူꩻ
၂။ ဂွုဏ်ႏထူꩻအကျိုꩻ - ကရိုꩻနောဝ်ꩻရာꩻ
နီတိကျမ်ꩻနော - လောကလောင်းခါ
လိုꩻခိုအကဲဉ် - ထွာမဲဉ်ႏမွိုးဖါ
ကွပ်ပွိုးနောဝ်ꩻမꩻ - လောကကျမ်ꩻခါ
လိုꩻခိုနောဝ်ꩻဟွေး - ဒါႏမွေးသေဗာႏ
ပညာႏသျိထွာ - တန်အာမျတ်ငါႏ
သုတနော - အာအော ပြဲ့ꩻစွုံႏငါႏ။
ရီ - သွဉ်ဗာႏလောကနီတိ လꩻလွဉ်အကျိုꩻဂွုဏ်ႏထူꩻကျေꩻဇူꩻ (၄)စွိုးယို တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း
ဖြေႏ- (၁) ထွာလိုꩻခိုသီး အကဲဉ်အနစ်
(၂) ထွာမွိုးထွာဖါ
(၃) ထွာဆရာႏ
(၄) ထွာမိတ်ဆွေႏသွꩻခွ ယို(၄)စွိုးသွူ။
ရီ- ဒါႏဗာႏလောကနီတိတဲင် ကလꩻဒါႏ အကျိုꩻ(၃)စွိုးယို တဲမ်းနယ်ဖေႏလုဲင်း
ဖြေႏ- (၁) ထွာဗာႏ ပညာႏသျိအကျိုꩻတပါꩻ
(၂) ထာꩻသေတန်လုဲင်း မျတ်ဟောဝ်ငါႏ အကျိုꩻတပါꩻ
(၃) အထီႏအဟွိုန် ဗဟုသုတအောဝ်ႏအီ အကျိုꩻတပါꩻ၊ စုစုခြွဉ်း ယို(၃)စွိုးသွံပါꩻသွူ။
ထာꩻလွꩻနွောင်ꩻအံႏ ညာꩻနိဗ္ဗာန်ႏ
၃။ လိုꩻလွꩻနောဝ်ꩻနဲး - ကင်ꩻတဲပညာႏ
ပညာႏအဲဉ်ထောဝ်း - တဖြောဝ်းဥစ္စာႏ
ဥစ္စာႏကေန်ꩻမွ - သွꩻခွခြောငါႏ
သွꩻခွအဲဉ်ထောဝ်း - လꩻတောဝ်းချံꩻသာႏ
ချ့ꩻသာႏကင်ꩻလိုꩻ - ကုသိုလ်ႏမမာꩻ
ကုသိုလ်ႏကင်ꩻ - ညာꩻလင်ꩻ နိဗ္ဗူတာ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ လိုꩻလွꩻနောဝ်ꩻ ဒါႏနွောင်ꩻတောဝ်း ဉာဏ်ႏပညာႏ
၂။ ပညာႏ တဒါႏတောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ ဥစ္စာႏအဲဉ်ထောဝ်း
၃။ ဥစ္စာႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ သွꩻခွအဲဉ်ထောဝ်း
၄။ သွꩻခွ တအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ မော့ꩻတောဝ်းထာꩻချံꩻသာႏ
၅။ ထာꩻချံꩻသာႏ အဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ မာꩻနွောင်ꩻတောဝ်းကုသိုလ်ႏ
၆။ လိုꩻတမာꩻနွောင်ꩻတောဝ်း ကုသိုလ်ႏနောဝ်ꩻ လꩻနွောင်ꩻတဝ်း နိဗ္ဗာန်ႏနောဝ်ꩻသွူ။
ထာꩻဒါႏပညာႏ ဖိုꩻတန်ႏငါႏ
၄။ ဗွိုန်ပီထာꩻဒါႏ - ဥစ္စာႏမအောဝ်ႏဗာႏ
ပညာႏယိုနဲး - စွန်တဲးမမာꩻ
ပညာႏနောဝ်ꩻနော - သွꩻခေါထွာဗာႏ
ဘဝငါ - ပသာဖေႏချံꩻသာႏ။
ရီ- ရွဉ်ခံꩻဥစ္စာႏ ကအီႏပီဗွိုန်ဒါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏနေဟောင်း စေနယ်ထွူတဲင် ပညာႏထာꩻဒါႏသီးမျိုꩻယို တခွန်စွန် ထူႏနွောင်ꩻနေဟောင်း ယိုလဲ့ တဲမ်းနယ်ပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- ရွဉ်ခံꩻဥစ္စာႏ ကအီႏပီဗွိုန်ဒါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏနောဝ်ꩻ အဲဉ်ထောဝ်းသွူ၊ ထာꩻဒါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏယို စွန်တခွန်ꩻသီး တထူႏနွောင်ꩻတောဝ်းသွူ။
ရီ- ထာꩻဒါႏပညာႏယို လောကကို ထွာနီလိုꩻသီးတမုဲင်ꩻဟောင်း စေနယ်ထွူတဲင် ဉာဏ်ႏပညာႏယို အမာꩻဖေႏနွောင်ꩻ နီလိုꩻသီးတမုဲင်ꩻနောဝ်ꩻလဲ့ တဲမ်းနယ်ပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- ထာꩻဒါႏပညာႏနောဝ်ꩻ လောကလောင်းယို ထွာနီလိုꩻသီးသွꩻဟောဝ်သွူ၊ ထာꩻဒါႏပညာႏယို တွိုႏဘဝငါလဲ့ ပသာဖေႏနွောင်ꩻအီနီ ထာꩻချံꩻသာႏသွူ။
ထာꩻဒါႏပညာႏ ထင်းဖွီဗာႏတောဝ်း
၅။ သုတဆေ့ꩻဖြီ - ထင်းဖွီမွိုန်းထာꩻ
သကိုသွိုန်ႏဖူꩻ - သိမ်ꩻထူꩻဟောဝ်ဗာႏ
ဖြုံႏဒီႏထီဗဲက်ꩻ - တဲက်တွိုင်ꩻပမာႏ
ကွဲညည - တန်လွဗွေလွဉ်ဒျာႏ။
ရီ - အထီႏအဟွိုန် သုတပညာႏမျိုꩻယို ဆေ့ꩻငါႏတဲင် ထင်းဖွီလꩻနေဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ ဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- အထီႏအဟွိုန် သုတပညာႏမျိုꩻယို ဆေ့ꩻငါႏရိုꩻတဲင် ထင်းဖွီဗာႏတောဝ်း၊ သိမ်ꩻသော့ꩻခါꩻဗာႏ သꩻရာႏဖူꩻကိုနောဝ်ꩻသွူ၊ ဥပမာႏ- ထီကတဗဲက်ꩻသော့ꩻဒါႏ ဖွိုင်ꩻတန်ကိုယို ကွဲးညညတဲင် ဗွေလွဉ်ဗာႏဒျာႏနောဝ်ꩻ ပီဝင်ꩻသွူ။
ပညာႏတဗာႏ လွူးနမ်းတာႏ
၆။ ဖြောင်းမုစူမု - စုစုပညာႏ
ဆေ့ꩻငါႏပေႏဖြီ - ထင်းဖွီမွိုန်းထာꩻ
လို့လို့မီႏဒါႏ - တဗာႏတွက်တာႏ
လွူးသက်ဗွာ - ထွာအီအကျောင်ꩻဒျာႏ။
ရီ- ဒေါ့ꩻဖြောင်းဖဲ့ꩻ နုတ်မုပညာႏတွမ်ႏ ခွုမ်စံႏဖဲ့ꩻ လက်မုပညာႏဖုံႏယို ဆေ့ꩻငါႏရိုꩻတဲင် ထင်းဖွီလꩻနေဟောင်း စေနယ်ထွူတဲင် ထာꩻဒါႏဉာဏ်ႏပညာႏ တစွိုးပေႏလွုမ်ꩻယို လွူးနမ်းဗွာနွောင်ꩻ/ တဗွာနွောင်ꩻတောဝ်းနောဝ်ꩻလဲ့ အွဉ်ႏနယ်ဖေႏပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- နုတ်မုပညာႏ ဒါႏတွမ်ႏဖြောင်းဖြေꩻ ဒေါ့ꩻဖြောဝ်ႏမု တရိုꩻတောဝ်း၊ လက်မုပညာႏ ဒါႏတွမ်ႏစူခွုမ်စံႏမုတရိုꩻတောဝ်း ဆေ့ꩻငါႏရိုꩻတဲင် ထင်းဖွီလꩻတောဝ်းသွူ၊ ထာꩻဒါႏဉာဏ်ႏပညာႏ တစွိုးပေႏငါလဲ့ မီႏဒါႏတဲပ်တဲပ်လဲပ်လဲပ်နောဝ်ꩻ လွူးအီနမ်း ဗွာဒျာႏသွူ။
ဆယ်ꩻကပ်လိုꩻဒါႏ သေပညာႏ
၇။ သုတစွုံႏလင်ႏ - ပညာႏသျင်ႏခါ
အောဝ်ႏရပ်မုဲင်ꩻလဲ့ - မီႏသေနောဝ်ꩻရာꩻ
အွိုးနောဝ်ꩻကိုနဲး - နဲစ်တဲးသောင်ႏသာ
ကောမဲဉ်ဒါႏ - လွေꩻဗာႏသွူနဲးဟာ။
ရီ- လိုꩻကမဲဉ်ဒါႏပညာႏ၊ လိုꩻကထုမ်ႏဒါႏ သုတသားယို အမာꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း စေနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- လိုꩻကမဲဉ်ဒါႏပညာႏ၊ လိုꩻကထုမ်ႏဒါႏ သုတသားယို ပညာသျိကရိုꩻဒါႏ လိုꩻသေလိုꩻဒါႏ ကအောဝ်ႏဒါႏအရပ်ယို အမဉ်ႏဟွိုန်တဲင် အနဲစ်လောႏလွေꩻထေ့ဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ထာꩻယိုငတ်ꩻဗာႏ လိုႏဗွာႏယွယွ
၈။ ပညာႏဥစ္စာႏ - ယွသာႏထုမ်ႏဗာႏ
ကောင်ယိုလဲ့ခါ - ထင်ႏဗာႏယွသာႏ
ကာမကောဓ - ယွယွလိုႏဗာႏ
ငတ်ꩻပါꩻယို - ဟောင်ရိုꩻလိုႏသာႏသာႏ။
ရီ- လောကကို ကလိုႏဗာႏယွယွ (၅)စွိုးယို တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) သွဉ်ပညာႏ (၂) ထုမ်ႏဥစ္စာႏ (၃) ထင်ႏကောင် (၄) တောႏလမ်းတောႏပါႏ (၅) သꩻလျားထာꩻအခါႏ ယို(၅)ဗာႏသွူ။
တက္ကသိုလ်ႏပညာႏ ဆီသွစ်ꩻဗာႏ
၉။ သုတဓမ္မ - တွက်ဆသင်္ချာႏ
တောက်ꩻစိုနီတိ - ယာယီယတြာႏ
ဒုံႏတိန်ႏကဗျာ - စူခါဗက်ꩻဒါႏ
ခြီႏတလေး - ငေါဝ်းဟွေး အွိုးစခါ
တသီႏလဲ့လျင်ႏ - ငသွင်ႏပျက်ထာꩻ
ပေႏတင်ႏမျက်လဲ့ - ဆန်းကျမ်ꩻတဲ့ဒါႏ
တမန်ႏဂါႏထာႏ - သဒ္ဒါႏကျမ်ꩻခါ
ဉာဏ်ႏပညာႏ - အဋ္ဌာရသကာ။
ရီ- တက္ကသိုလ်ႏထာꩻဒါႏ တဆီသွစ်ꩻဗာႏယို တွက်နယ်ထန်ႏဖေႏ ပဉ်ဗာႏဗာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) အထီႏအဟွိုန်သုတ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၂) ဓမ္မသတ် ဆွုံꩻဖျတ်တရာꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၃) ဂဏန်ꩻသင်္ချာႏထာꩻဒါႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၄) တောက်ꩻဒါႏလိတ်စီꩻ တောက်ꩻစို ယိုလဲ့တပါꩻ
(၅) ဒါႏလောကနီတိကျမ်ꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၆) ဒါႏယာႏယီႏ ယတြာႏ ဗျာႏကရုဏ်းကျမ်ꩻယိုလဲ့တပါꩻ
(၇) ငေါဝ်းတဲက် ငေါဝ်းတချင်ꩻ အဒုံႏ အအူစတဲင် ကေျာလင်္ကာႏဖုံႏ ယိုလဲ့ တပါꩻ
(၈) ဗေက်ꩻဗက်ꩻဗူႏ နုဲင်ႏတွမ်ႏစူ စတဲင်လုဲင်ꩻကွက်ဖုံႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၉) ဒေါ့ꩻဖြောဝ်ႏဒါႏ ငေါဝ်းလီꩻငွါယ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၀) ခꩻဒါႏခြီႏ တလေးဖုံႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၁) ဒါႏသေ တသီႏတမွူး ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၂) မာꩻသွင်ႏ မာꩻတယွို့ ပျက်ဒါႏထာꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၃) ဒါႏပေႏတင်ႏ အတွက်အချက် ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၄) ဒါႏပရိယာယ်ႏ မာႏယာႏ မျက်ကလဲ့ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၅) ဒါႏဆန်းကျမ်ꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၆) ဒါႏဂါႏထာႏ မန္တန်ႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၇) ဒါႏကွိုက်ꩻပေါင်ꩻ ဆက်ဆံႏသံႏတမန်ႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၈) ဒါႏသဒ္ဒါႏကျမ်ꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ စုစုခြွဉ်း အောဝ်ႏယို(၁၈)ပါꩻသွူ။
လိုꩻမွိုက်တွမ်ႏလိုꩻသေလိုꩻဒါႏ ထာꩻကကွာႏ
၁၀။ ပညာႏမရီ - ဗွိုန်ပီထုံဒျာႏ
ဝင်ꩻခါမီႏရီ - ဗွိုန်ပီခမ်းရာႏ
ရီမရီထွိုက် - လိုꩻမွိုက်ဗာႏလာႏ
ဒေါ့ꩻငေါဝ်းငွါ - အာစွဉ်ႏသေႏသေႏဒျာႏ။
ရီ- ပညာႏသျိတွမ်ႏလိုꩻမွိုက်နောဝ်ꩻ ကွာႏလို့ဝင်ꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း တဲမ်းနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ - ပညာႏသျိနောဝ်ꩻ ဝင်ꩻမီႏရီတောဝ်းအခါႏ ဗွိုန်ပီဒျာႏထုံ၊ အုံဒျာႏတေ့ꩻတေ့ꩻ၊ ဝင်ꩻမီႏရီလွဉ်တဲင် အငေါဝ်းယို ပီဗွိုန်စွဉ်ႏ ခမ်းရာႏနောဝ်ꩻသွူ။
လိုꩻမွိုက်နောဝ်ꩻ ဝင်ꩻရီလဲ့သင်၊ ဝင်ꩻတရီတောဝ်းလဲ့သင် အငေါဝ်းယို အာသေႏသေႏသက်သက်စွဉ်ႏဒျာႏထာꩻနောဝ်ꩻသွူ။
လိုႏတွိုင်ꩻမယိုꩻ ယိုနီမျိုꩻ
၁၁။ လိတ်အွုတ်ကိုဒျာႏ - ပညာႏထာꩻဒါႏ
ဝင်ꩻစူကိုသူꩻ - အောဝ်ႏစူဥစ္စာႏ
ကိစ္စမီႏတွိုႏ - အောဝ်ႏလိုႏတဲင်ခါ
မဉ်ꩻတောဝ်းဒျာႏ - ပညာႏတွမ်ႏဥစ္စာႏ။
ရီ- ထာꩻဒါႏအောဝ်ႏသော့ꩻ လိတ်အွုတ်ကို၊ ရွဉ်ယိုအောဝ်ႏဝင်ꩻလောင်းနောဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏနေ နီထာꩻဒါႏ၊ နီဥစ္စာႏဖုံႏဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ အကျောင်ꩻလုဲင်း။
ဖြေႏ- ထာꩻဒါႏအောဝ်ႏသော့ꩻ လိတ်စောင်ႏကို၊ ရွဉ်ယိုအောဝ်ႏဝင်ꩻလောင်းနောဝ်ꩻ နီထာꩻဒါႏ၊ နီဥစ္စာႏ ဟဲ့ꩻရိုꩻတလꩻတောဝ်းသွူ။
အကျောင်ꩻနောဝ်ꩻ- အရေꩻကီꩻကိစ္စ မီႏတွိုႏလွဉ်ခါ ထူႏသွုံꩻအီ တလꩻတောဝ်းသွူ။
ထီႏဖိုတောဝ်း ထီသမုဒ္ဒရာႏမꩻ အောဝ်ႏထင်းတန်
၁၂။ လိုꩻသုတခြော - ဆေ့ꩻနောဟွိုန်ထီႏ
စင်းထင်းဟွိုန်အာ - မန်ႏထွာတန်အီ
သမုဒ္ဒရာႏ - ဒေႏခါမထီႏ
ဖိုးခင်ႏအောင် - ထီနောင်ထင်းဗွိုန်ပီ။
ရီ- အထီႏအဟွိုန် သုတဆေ့ꩻခြောဒါႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏနောဝ်ꩻ ထင်းဒါႏအနမ်းနုဲင်းမုဲင်ꩻစားဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ဖေႏတွမ်ႏ ဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- အထီႏအဟွိုန် သုတဆေ့ꩻခြောဒါႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏနောဝ်ꩻ ထင်းတန်ချာဒါႏ အနမ်းတဲင် အမာနတဲ့ စင်းတန်ဒါႏသွူ၊ ဥပမာႏ- ဒေႏပေႏတဗာႏ တထီႏဖိုတောဝ်းထီနောင်နောဝ်ꩻ ဝွေꩻထီႏဗာႏကြွို့ꩻရွုမ်ꩻထီ ဖိုးခင်ႏအောင်ကိုလဲ့ အောဝ်ႏထင်းစွဉ်ႏ ထီသမုဒ္ဒရာႏနောဝ်ꩻ ပီဝင်ꩻသွူ။
ပညာႏမီႏကင်ꩻ ထွာဝင်ꩻသွဉ်း
၁၃။ သွဉ်ပညာႏလုဲင်း - မာꩻကုဲင်းပိုခို
ပညာႏမီႏကင်ꩻ - ထံႏဝင်ꩻတခြိုꩻ
ပညာႏမီႏဒါႏ - ပူႏဇောႏဗာႏလိုꩻ
ကွပ်နောဝ်ꩻမꩻ - သွဉ်လွစွုမ်ႏနီꩻပို။
ရီ- ပညာႏအောဝ်ႏလိုꩻတွမ်ႏ ပညာႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ ကွာႏဝင်ꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻ ဖြုဲင်ꩻနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- ပညာႏအောဝ်ႏလိုꩻယို ဝင်ꩻအမျာꩻ ပူႏဇောႏရိုႏသေႏဒျာႏသွူ။ ပညာႏအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောတ်ꩻ ထွာဗာႏဝင်ꩻသွဉ်းသွူ။
ဗွိုန်နုဲင်းဝါးဗွာ ဟင်္သာႏခြာ
၁၄။ မွိုးစောဝ်းဖါစောဝ်း - သွဉ်တောဝ်းအပို
ဖါခိုမွိုးမူႏ - ရန်ႏထူႏထန်ႏကို
ဝါးဟင်္သာႏခြာ - ဝါးဗွာဟောင်ရိုꩻ
ပွယ်ꩻတန်ကို - အပိုအုံတငို။
ရီ- မွိုးဖါဝင်ꩻနီ မီႏတသွဉ်ဖေႏတောဝ်း အပိုပညာႏနောဝ်ꩻ ထွာပိုရန်ႏသူႏမျိုꩻမုဲင်ꩻဟောင်း။
ဖြေႏ- မွိုးမီႏတသွဉ်ဖေႏတောဝ်း အပိုပညာႏနောဝ်ꩻ ထွာပိုရန်ႏသူႏအထန်ႏ၊ ဖါမီႏတသွဉ်ဖေႏတောဝ်း အပိုပညာႏနောဝ်ꩻ ထွာပိုရန်ႏသူႏအကိုနောဝ်ꩻသွူ။
ရီ- မွိုးဖါသွဉ်ဖေႏတောဝ်းတဲင် ကထွာအပို မီႏတဒါႏတောဝ်းပညာႏနောဝ်ꩻ ဗွိုန်ပီနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
ဖြေႏ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ ဝါးဟင်္သာႏခြာ ဝါးဗွာကအုံအောဝ်ႏသော့ꩻနောဝ်ꩻသွူ။
သဘာဝထွာဒျာႏ ယိုလစ်ꩻဗာႏ
၁၅။ ထာꩻဆူႏကရိုꩻ - အမျိုꩻစျူဒျာႏ
ချို့ꩻသီးမဲ့လဲ့ - စဲင်းစဲ့လွဉ်ဒျာႏ
ဗိုတုဲင်လွီးဟွမ် - နွံꩻဟွမ်လွဉ်ဒျာႏ
လိုꩻသဖော်ꩻ - သꩻဇော်ꩻထွာလွဉ်ဒျာႏ။
ရီ- လောကအကို သဘာဝအတွိုင်ꩻယို ဝွေꩻသီးထွာလွဉ်လွဒျာႏ ပငါပရာꩻ (၄)စွိုးနောဝ်ꩻ တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) ထာꩻဆူႏ (၂) ချို့ꩻမဲ့ (၃) ဗိုတုဲင် (၄) သူႏတောႏကောင်ꩻသီးသꩻ ယို(၄)စွိုးသွူ။
အဲဉ်ထောဝ်းရသာႏ ယိုလစ်ꩻဗာႏ
၁၆။ ထွန်တပါတောဝ်း - အွီႏတောဝ်းပြူးရင်ꩻ
လိုꩻခြောသီးမျိုꩻ - ခြွိုင်းခြိုꩻမသင်ꩻ
အိုကင်ꩻတသာႏ - အွီႏငါႏတောဝ်းရင်ꩻ
ဉာဏ်ႏတဖြောဝ်း - တဲမ်းငေါဝ်း မအွီႏရင်ꩻ။
ရီ- အရသာႏတအဲဉ်ထောဝ်း ထာꩻ(၄)စွိုးနောဝ်ꩻ တဲမ်းနယ်ဖေႏမဲဉ်ႏမဲဉ်ႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) အွုမ်ပြူး ထွန်တပါတောဝ်း
(၂) လိုꩻကေန်ꩻလိုꩻခြော ခြွိုင်းဖျင်နွိုင်ႏအနမ်း
(၃) တသာႏတပါတောဝ်း ဟန်ႏအို
(၄) ထာꩻဒါႏပညာႏ တအဲဉ်ထောဝ်း တဲမ်းငေါဝ်းကဗျာလင်္ကာႏ ယို(၄)စွိုးသွူ။
သုတပညာႏ ထာꩻချံꩻသာႏ
၁၇။ နာႏဗာႏတဲင်စော - အာလောသုတာႏ
သုတတဲင်ခါ - တိုꩻပွါꩻပညာႏ
ပညာႏတဲင်စော - နက်နောသေနာႏ
အနက်နော - သုခေါ ဖေႏချံꩻသာႏ
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ ကွပ်ပွိုးနာႏဗာႏ ဟွိုန်ဗာႏတဲင် သုတဗွေပြဲ့ꩻစွုံႏလွဉ်
၂။ ကွပ်ပွိုးသုတထွာတဲင် တိုꩻတက်ကီꩻပွာꩻလွဉ်
၃။ အဓိပ္ပါယ်ႏအနက်ဖုံႏယို သေဗာႏတွမ်ႏပညာႏ
၄။ မီႏသေနာႏ အနက်အဓိပ္ပါယ်ႏယိုမꩻ ဖေႏဒါႏနီ ထာꩻချံꩻသာႏသွူ။
ဖိုးတွမ်ႏလိုꩻ
၁၈။ ထာꩻအံႏမေႏထွုန်ႏ - တပြုံႏဗိန်ႏထာꩻ
ဖိုးလဲ့လိုꩻလဲ့ - ပီပဲ့အောဝ်ႏဒျာႏ
ပညာႏနောဝ်ꩻဟွေး - လိုꩻမွေးထူꩻဒျာႏ
ဉာဏ်ႏမီႏကင်ꩻ - ဖိုးရင်ꩻ ဗွိုန်ပီဒျာႏ။
ရီ- လောကအကို ဖိုးတွမ်ႏလိုꩻ ကဗွိုန်ပိဒါႏဝင်ꩻအချက်နောဝ်ꩻ တဲမ်းနယ်ထွူတဲင်၊ နီလိုꩻတွမ်ႏဖိုး ကကွာႏဒါႏလို့ဝင်ꩻနောဝ်ꩻလဲ့ တဲမ်းပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- လောကအကို ဖိုးတွမ်ႏလိုꩻ ကဗွိုန်ပီလို့ဝင်ꩻနောဝ်ꩻ (၁) ထာꩻအံႏ (၂) မေႏထွုန်ႏ (၃) ထာꩻဗေင်ႏ ယို(၃)စွိုးသွူ။
လိုꩻနောဝ်ꩻ ထာꩻသေပညာႏအောဝ်ႏ၊ ဖိုးနောဝ်ꩻ ထာꩻသေပညာႏအဲဉ်ထောဝ်း ကွာႏလို့ဝင်ꩻနုဲင်းယိုသွူ။
ရီ- ထာꩻသေတရာꩻ ပညာႏမီႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ လောကကိုယို ပီဗွိုန်တမုဲင်ꩻဟောင်း။
ဖြေႏ- ထာꩻသေတရာꩻ ပညာႏမီႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ ပီဗွိုန်စွဉ်ႏ ဖိုးနောဝ်ꩻသွူ။
ရက်လဲဉ်းနမ်းကောဝ်ႏ ထူႏမုဲင်ꩻအောဝ်ႏ
၁၉။ ဗွိုန်ပီပညာႏ - သဟာႏမအောဝ်ႏ
ဗွိုန်ပီထာꩻဆာ - ရန်ႏခါမအောဝ်ႏ
ဗွိုန်ပီနမ်းရင်ꩻ - ရက်ဝင်ꩻမအောဝ်ႏ
ကံႏပီပဲ့ - အာႏရဲင်ꩻလဲ့မအောဝ်ႏ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ မိတ်ဆွေႏသွꩻဟောဝ် ကအီႏပီဗွိုန်တွမ်ႏ နုဲင်းထာꩻဒါႏပညာႏ လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (ပညာႏယို ထွာအီသွꩻပေႏစဲစ်သွူ။)
၂။ ရန်ႏသူႏကအီႏပီဗွိုန် တွမ်ႏနုဲင်းထာꩻဆာရောႏဂါႏယို လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (ထာꩻဆာရောႏဂါႏယို ထွာနီရန်ႏသူႏစဲစ်သွူ။)
၃။ ထာꩻရက် ကအီႏပီဗွိုန်တွမ်ႏ နုဲင်းကရက်နီနမ်းယို လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (နီနမ်းယို နီအရက်သွတ်ꩻသွူ။)
၄။ အာႏကအီႏပီဗွိုန်တွမ်ႏ နုဲင်းကံႏယို လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (ကံႏတရာꩻယို တလာကယ်ꩻအာႏသွူ။)
ပီမောင်းဒေါင်စော လိုꩻမွိုက်နော
၂၀။ လိုꩻမွိုက်သီးမျိုꩻ - တသက်လိုꩻခါ
ပညာႏသျိသောင် - အုံရောင်ꩻထေ့ဗာႏ
လိုꩻမွိုက်သီးနောဝ်ꩻ - သေတောဝ်းတရာꩻ
မောင်းဒေါင်စော - သေတောဝ်း အိုရသာႏ။
ရီ- လိုꩻမွိုက်သီးနောဝ်ꩻ အုံညီꩻဆယ်ꩻကပ်ထေ့ခန်း ပညာႏသျိသီးထျꩻ တသက်လွုမ်းစွဉ်ႏနောဝ်ꩻ သေနေတရာꩻဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ လောကဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- လိုꩻမွိုက်သီးနောဝ်ꩻ အုံညီꩻဆယ်ꩻကပ်ထေ့ခန်း ပညာႏသျိသီးထျꩻ တအသက်လွုမ်းလဲ့ သေတောဝ်းတရာꩻသွူ၊ ဥပမာႏနောဝ်ꩻ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ မောင်းဒေါင်စောသီး တသေတောဝ်း ဟန်ႏအိုအရသာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ဟန်ႏအိုရသာႏ ဖြေꩻသေနာႏ
၂၁။ ပညာႏသျိသျင်ႏ - တဆင်ႏပေႏငါ
ပဏ္ဍိတမျတ် - ဆယ်ꩻကပ်ထေ့ဗာႏ
မွိုင်ကြွိုင်တရာꩻ - သေငါꩻစွဉ်ႏဒျာႏ
ဖြေꩻနောဝ်ꩻဟွေး - သေမွေး အိုရသာႏ။
ရီ- လိုꩻဟောဝ်လိုꩻဒါႏသီးနောဝ်ꩻ အုံထေ့မီႏခိုႏဗာႏ ပညာႏသျိသီးထျꩻ တဆူးတဆင်ႏပေႏငါနောဝ်ꩻ သေနေတရာꩻဟောင်း အွဉ်ႏနယ်တွမ်ႏ လောကဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- လိုꩻဟောဝ်လိုꩻဒါႏနောဝ်ꩻ အုံထေ့ဆယ်ꩻကပ် မီႏခိုႏဗာႏ ပညာႏသျိသီးထျꩻ တဆူးတဆင်ႏပေႏငါလဲ့ သေဒျာႏတရာꩻနောဝ်ꩻသွူ၊ ဥပမာႏ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ ဖြေꩻကသေ ဟန်ႏအိုအရသာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပညာႏသျိသျင်ႏ မပျꩻထင်ႏ
၂၂။ ဥစ္စာႏသွုမ်ꩻတိန် - တရိန်သꩻခါႏ
လမ်းကိုအကျင်ꩻ - အဝင်ႏလဲဉ်းမာႏ
ကဲ့ꩻရဲ့ꩻထင်းဖွီ - ငတ်ꩻစွိုးယိုခါ
ပဏ္ဍိတ - နယ်ပျꩻ တောဝ်းထင်ႏသျာꩻ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
ဝင်ꩻခိုႏဝင်ꩻငါ အမျာꩻခြာနောဝ်ꩻ မုဲင်ꩻခါစွဉ်ႏလဲ့ ပညာႏသျိသီး တအွဉ်ႏပျꩻ ထင်ႏသျာꩻတောဝ်း တရာꩻနောဝ်ꩻ-
၁။ ပစ္စေꩻဥစ္စာႏ သွုမ်ꩻတိန်ထိုꩻအချိန်ႏ
၂။ သꩻတရိန် စိုꩻရိန်ႏအခါႏ
၃။ လမ်းကို ဒုစရဲက်မျိုꩻ မီႏပေါႏပေါက်လွဉ်စွော့ꩻအခါႏ
၄။ နမ်းမီႏခံႏဗာႏစွော့ꩻ ဝင်ꩻလိန်ႏဝင်ꩻလဲဉ်
၅။ ဝင်ꩻမီႏထင်းဖွီ ဝင်ꩻမီႏတအံႏသွင်ꩻတောဝ်းအခါႏ စုစုခြွဉ်း ယိုငတ်ꩻဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။
စံႏမီႏထွꩻနောဝ်ꩻမꩻ ကွဲထူႏ
၂၃။ အခွင်ꩻအရေꩻ - တွိုႏလွေꩻငေါဝ်းငွါ
တွမ်ႏနီယိုဖက် - လိုꩻရက်တဲ့ပါ
ချင်းနမ်းသꩻလျား - ယိုသွံစားခါ
သေချာနော - ဟဲ့ꩻစောပဏ္ဍိတာ။
ရီ- လောကကို ဖေႏနေးကဟဲ့ꩻထွိုက် ပညာႏသျိပုဂ္ဂိုလ်ႏနောဝ်ꩻ အလက္ခဏာႏ အင်္ဂါႏအောဝ်ႏခွိုင်းမုဲင်ꩻစွိုးဟောင်း တဲမ်းနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) ဒေါ့ꩻဖြောဝ်ႏငေါဝ်းငွါ သေအချိန်ႏ
(၂) ထွားကွိုက်ꩻပေါင်ꩻသွꩻတွမ်ႏ ကတန်ႏရာꩻဒါႏနီနမ်း
(၃) သꩻမီႏလျားထာꩻ နမ်းသေချာ အောဝ်ႏ(၃)စွိုးနောဝ်ꩻသွူ။
ယိုနောဝ်ꩻသွံစား ဗွိုန်ပီလိုꩻဗား
၂၄။ ဥစ္စာႏကေန်ꩻမွ - အံႏအွꩻပြန်ꩻပြော်ꩻ
အာႏရဲင်ꩻဆေ့ꩻခြေား - လိုꩻနေားသမ်းမောႏ
ပညာႏအဲဉ်ထောဝ်း - အငေါဝ်းသမ်းပေါ်ꩻ
ဗွိုန်လိုꩻဗား - သွံစား ဝွေꩻသီးနော။
ရီ- လောကကို ကပီဗွိုန်ဒါႏ လိုꩻဗားဝင်ꩻသွံယို တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) ပစ္စေꩻဥစ္စာႏအဲဉ်ထဝ်း ထာꩻအံႏတန် ပါꩻနဝ်ꩻတဖြာꩻ
(၂) အာႏရဲင်ꩻဆေ့ꩻခြောတဲ့ သမ်းမောႏထာꩻ ပါꩻနဝ်ꩻတဖြာꩻ
(၃) ပညာႏတအဲဉ်ထောဝ်းငါႏလဲ့ ငေါဝ်းသံးအာမွိုꩻထာꩻ ပါꩻနောဝ်ꩻတဖြာꩻ၊ လိုꩻယိုသွံစားနောဝ်ꩻ ပီဗွိုန်လိုꩻဗာႏသွူနော။
လိုꩻယွုတ်လက္ခဏာႏ ယိုသွံဗာႏ
၂၅။ ဝင်ꩻလဲ့မဟဲ့ꩻထင်ႏ - ဆင်ႏဆင်ႏလဲႏငါႏ
ဝင်ꩻတရီတောဝ်း - အငေါဝ်းသံးအာ
နမ်းကျေꩻဇူꩻခါ - ပျꩻအာထင်ႏသျာꩻ
ယိုသွံပွုတ် - လိုꩻယွုတ်လက္ခဏာ။
ရီ- လိုꩻယွုတ်လက္ခဏာႏ အောဝ်ႏခွိုင်းမုဲင်ꩻဗာႏ တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ-(၁) တင်ꩻတဟဲ့ꩻတောဝ်းလဲ့ လဲႏခွိုꩻခွိုꩻဝင်ꩻလမ်း
(၂) ဝင်ꩻတရီတောဝ်းလဲ့ အွဉ်ႏအာနွိုင်ႏအငေါဝ်း
(၃) အုပ်ꩻချာနမ်း ဖေါႏချာနမ်းဂွုဏ်ႏ ယိုသွံစွိုးသွူ။
ဗွိုႏအန်ꩻတောဝ်းရင်ꩻ ယိုလစ်ꩻတန်ꩻ
၂၆။ ခွန်ကွဉ်ဗွေႏစောဝ်း - ဗွိုႏတောဝ်းဥစ္စာႏ
ပညာႏသျိနောဝ်ꩻ - ဗွိုႏတောဝ်းငေါဝ်းသာႏ
မဲ့ခါလဲ့နောဝ်ꩻ - ဗွိုႏတောဝ်းရက်ထာꩻ
သမုဒ္ဒ - ထီခါ ဗွိုႏတောဝ်းဒျာႏ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
(၁) ခွန်သီးနောဝ်ꩻ တဗွိုႏတောဝ်း ဥစ္စာႏပစ္စေꩻသွူ။
(၂) ပညာႏသျိသီးနောဝ်ꩻ တဗွိုႏနွောင်ꩻတောဝ်း ငေါဝ်းအွီႏငွါသာႏသွူ။
(၃) မဲ့သီးနောဝ်ꩻ တဗွိုႏနွောင်ꩻတောဝ်း ထာꩻရက်သွူ။
(၄) သမုဒ္ဒရာႏနောဝ်ꩻ တဗွိုႏနွောင်ꩻတောဝ်း ထီနောဝ်ꩻသွူ။
လွီးဟွမ်မအောဝ်ႏ လိုꩻပေါက်ꩻကောဝ်ႏ
၂၇။ ယောင်ꩻဆင်ꩻတဲးဝါး - ရွယ်ႏပေႏဆားသေႏ
ခွိုꩻတန်လဲ့ထွာ - လွိုင်ႏအာပစ္စေꩻ
ပညာႏမီႏကင်ꩻ - သူႏရံꩻနမ်းဗွေႏ
လွီးအဲဉ်ထောဝ်း - ပေါက်ꩻကောဝ်ႏဗွိုန်ပီနေ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
ယောင်ꩻဆင်ꩻလောင်ႏလွိုး ဥပဓိလဲ့ တရေꩻပြဲ့ꩻစွုံႏဒျာႏ၊ အရွယ်ႏတဲ့ ထွားဟောဝ်မဲဉ်ႏရာႏဒျာႏ၊ စွိုးခွိုꩻယိုꩻယာႏလဲ့ တန်အာလွိုင်ႏကွိုန်ꩻဒျာႏ၊ ဥစ္စာႏပစ္စေꩻလဲ့ ခြွေခြာႏချံꩻသာႏတန်ဒျာႏ၊ ကွဲႏတွော့ꩻ ပညာႏမီႏအဲဉ်ထောဝ်း နမ်းလောင်းနောဝ်ꩻ လောကကို တတင်ႏတယ်ႏတောဝ်းနောဝ်ꩻသွူ။ ဥပမာႏ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏဒျာႏ အလွီးတအဲဉ်ထောဝ်း နုဲင်းပေါက်ꩻကောဝ်ႏနောဝ်ꩻသွူ။
ဝွေꩻတဲ့လိုꩻနေနေ
၂၈။ အမျိုꩻယွုတ်ပို - မတ်ယိုထွာဒါႏ
လိုꩻမွိုက်အပို - ဉာဏ်ႏယိုစင်းဒါႏ
လိုꩻကေန်ꩻပိုခါ - ဥစ္စာႏအာဒါႏ
လိုꩻခိုသီး - ထင်းဖွီမွိုန်းတောဝ်းငါႏ။
ရီ- လောကကို ထီႏပေႏဖြီ ထင်းဖွီလꩻတောဝ်း လိုꩻသွံစားနောဝ်ꩻ အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ အကျောင်ꩻလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) လိုꩻယွုတ်ပိုတဖြာꩻ-
လိုꩻယွုတ်ပိုစွဉ်ႏလဲ့ ကွပ်ပွိုးထွာဒါႏအမတ်တဲင် ထီႏပေႏထင်းဖွီလꩻတောဝ်းသွူ။
(၂) လိုꩻမွိုက်ပိုတဖြာꩻ-
လိုꩻမွိုက်ပိုစွဉ်ႏလဲ့ ကွပ်ပွိုးအဉာဏ်ႏပညာႏတန် လွိုင်ႏအာဒါႏတဲင် ထီႏပေႏ ထင်းဖွီလꩻတောဝ်းသွူ။
(၃) လိုꩻကေန်ꩻပိုတဖြာꩻ-
လိုꩻခြောကေန်ꩻပိုစွဉ်ႏလဲ့ ကွပ်ပွိုးခြွေခြာႏ ချံꩻသာႏတန်ဒါႏတဲင် ထီႏပေႏ ထင်းဖွီလꩻတောဝ်းနောဝ်ꩻသွူ။
လောဘမီႏတန် ပီဗွိုန်လိုꩻတအာႏ
၂၉။ တပဲ့ꩻနောဝ်ꩻဟွေး - ဉာဏ်ႏမွေးမဲဉ်ဒါႏ
ပညာႏဆယ်ꩻပူꩻ - သွဉ်ထူႏသမ်းအာ
ပီလိုꩻတအာႏ - ထာꩻဗေင်ႏမင်းဒျာႏ
ဒါႏအွံတောဝ်း - ပြန်ႏလောဝ်း မလꩻချာ။
ရီ- တပဲ့ꩻအဖြာꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း မဲဉ်ဒါႏမွိုင်ငါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏတဲင် ကထွာဆရာႏ သွဉ်ဖေႏလို့စွဉ်ႏဒျာႏ တလဲင်ႏချင်ꩻနောဝ်ꩻ ကထွာတပဲ့ꩻ ဒါႏလꩻနေဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ဖေႏတွမ်ႏဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- တပဲ့ꩻအဖြာꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း ထာꩻဒါႏပညာႏယို မဲဉ်အွဉ်ႏဒါႏလွဉ်ꩻမွေးနေးငါႏ မရေႏမရာႏတဲင် တလဲင်ႏချင်ꩻ သွဉ်အာမွေးစွဉ်ႏမျိုꩻနောဝ်ꩻ တဒါႏလꩻနွောင်ꩻတောဝ်းရင်ꩻသွူ၊ ဥပမာႏ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ လိုꩻတအာႏတဖြာꩻ ဗိန်ႏမင်းထာꩻတဲင် ခြုဲင်းနယ်ချာဖေႏဝင်ꩻ လꩻတောဝ်းသွူ။
စေႏတနာႏဟောတ်ငါႏ နီဆရာႏ
၃၀။ ဖွိုင်ꩻသားနောဝ်ꩻနဲး - ဖွိုင်ꩻနဲးတွယ်ႏဗာႏ
ယံဖေႏကပꩻ - တွယ်ႏပꩻတောဝ်းခြာ
တပဲ့ꩻသီးတာႏ - ယံပွါꩻပညာႏ
တွယ်ႏဗာႏဒျာႏ - ဆရာႏဝွတ္တရာꩻ။
ရီ- ဖွိုင်ꩻဗွော့ꩻသား ကတွယ်ႏဒါႏအဖွိုင်ꩻသူꩻနောဝ်ꩻ ယံဖေႏကပꩻတွော့ꩻ အတွယ်ႏဟောင်း တဲမ်းနယ်ထွူတဲင် ဆရာႏကတွဲႏဒါႏ အတပဲ့ꩻသူꩻလဲ့ ယံကထဲ့ငါးရုဲင်ꩻနဲ့ယိုလဲ့ စေနယ်ဖေႏပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- ဖွိုင်ꩻဗွော့ꩻသားနောဝ်ꩻ ဖွိုင်ꩻဖေႏကပꩻတဲင် အတွယ်ႏမွေးတောဝ်း၊ ဖွိုင်ꩻလုဲင်ꩻယံကထန်ႏ၊ ယံကတရေꩻတဲင် အတွယ်ႏဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ဆရာႏသီးကတွယ်ႏဒါႏ အတပဲ့ꩻသူꩻနောဝ်ꩻလဲ့ တပဲ့ꩻယံကထဲ့ငါးရုဲင်ꩻတဲင် အတွယ်ႏမွေးတောဝ်း၊ ထာꩻဒါႏပညာႏယံစီꩻပွါꩻတိုꩻတက်တဲင် တွယ်ႏဗာႏဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပညာႏသျိခဏ်ꩻ နိဋ္ဌိတံ။
'''"သုဇနကဏ္ဍ-သူႏတောႏကောင်ꩻခဏ်ꩻ"'''
အပေါင်ꩻဟောဝ်မꩻ အကျိုꩻလꩻ
၁။ သူႏတောႏသူႏကောင်ꩻ - အုံရောင်ꩻထေ့ဗာႏ
သူႏတောႏကောင်ꩻထျꩻ - အုံခြꩻတွိုက်ဗာႏ
သူႏတောႏတရာꩻ - သေꩻငါꩻထီႏဒျာႏ
မျတ်ငါႏမွေး - ယုတ်ဟွေး မထွာဗာႏ။
ရီ- မီႏအုံထေ့ သူႏတောႏကောင်ꩻသီးထျꩻနောဝ်ꩻ လꩻလွဉ်အကျိုꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻ ဖြုဲင်ꩻနယ်ထန်ႏဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- နီမီႏအုံထေ့ꩻဗာႏ သူႏတောႏကောင်ꩻနောဝ်ꩻ သေလွဉ်သူႏတောႏကောင်ꩻတရာꩻတဲင် ထွာဗာႏတောဝ်း လိုꩻယွုတ်လိုꩻညံးသွူ။
သꩻမဲဉ်သက်သာႏ ဖျင်ဟောဝ်ဗာႏ
၂။ လိုꩻမွိုက်ယိုခါ - သျောင်ႏညာꩻစွဉ်ꩻခွါႏ
သူႏတောႏကောင်ꩻမျတ် - ဆယ်ꩻကပ်ထင်ႏဗာႏ
ကုသိုလ်ႏတရာꩻ - နီနာꩻမာꩻဗာႏ
သေယူႏလꩻ - နိစ္စ အနိစ္စာ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
နီနမ်း မီႏအောဝ်ႏပေါင်ꩻကွိုက်ꩻဗာႏလဲဉ်းဒါႏ လိုꩻမွိုက်ယို သျောင်ႏညာꩻစွဉ်ꩻဖထိုꩻခန်းလုဲင်း၊ ကဟောဝ်ဆယ်ꩻကပ်ငါႏ သူႏတောႏကောင်ꩻထျꩻယို ဆယ်ꩻကပ်ခန်းလုဲင်း၊ ထာꩻဟောဝ်ကုသိုလ်ႏယို စွုမ်ႏနီꩻစွုမ်ႏဟာ မာꩻလွခန်းလုဲင်း၊ သမထဝိပဿနာႏတရာꩻ အနိစ္စထာꩻမာꩻယိုလဲ့ ယူႏလꩻခန်းသွော့လုဲင်း။
ရီ- လောကကို သꩻယို ဖေႏကရျူႏခွꩻအီအတာႏ မာꩻဗာႏနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း တဲမ်းနယ်လုဲင်း။
ဖြေႏ- လောကကို သꩻယို ဖေႏကရျူႏခွꩻအီအတာႏနောဝ်ꩻ ပယ်ႏထိုꩻဗာႏလိုꩻမွိုက်၊ အုံထေ့ဗာႏသူႏတောႏကောင်ꩻ၊ ကုသိုလ်ႏတရာꩻယို မာꩻဗာႏစွုမ်ႏနီꩻဟာ၊ နိစ္စတွမ်ႏအနိစ္စတရာꩻယိုလဲ့ ယူႏလꩻပွါꩻမျာꩻဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။
အယောင်ꩻနောဝ်ꩻဟောဝ် အဆင်ꩻညမ်း
၃။ ထန်ႏတနျာႏအွူႏ - ဖက်ꩻဒွိုႏမဉ်ရာႏ
တရေꩻဖုဲင်ႏထွား - တဲဝါးမွေးထာꩻ
အကိုတဲင်စေား - သေ့ꩻနောအာငါႏ
လိုꩻမွိုက်သီး - သွိုန်ႏထီ ဥပမာႏ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
ဖက်ꩻဒွိုႏရာႏမဉ်နောဝ်ꩻ အထန်ႏဖဲ့ꩻ တနျာႏတဲက်ꩻတဲက်ꩻ လေလင်းတရေꩻမွေးငါႏသွူ၊ တွိုႏအကိုခါ ထွာစွဉ်ႏသေ့ꩻဖုံႏလွဉ်းလွဉ်းနောဝ်ꩻသွူ၊ လိုꩻမွိုက်သီး အသꩻရာႏယိုလဲ့ ပီဗွိုန်နုဲင်းဖက်ꩻဒွိုႏရာꩻမဉ်နောဝ်ꩻသွူ။
ရီ- လိုꩻမွိုက်သီး အသꩻရာႏယို လောကကို ပီဗွိုန်နုဲင်းမုဲင်ꩻ တဲမ်းနယ်လုဲင်း။
ဖြေႏ- လိုꩻမွိုက်သီး သꩻရာႏယို ပီဗွိုန်စွဉ်ႏ ဖက်ꩻဒွိုႏရာႏမဉ်နောဝ်ꩻသွူ။
အယောင်ꩻနောဝ်ꩻညံး အဆင်ꩻဟောဝ်
၄။ ထန်ႏဆူႏဗဉ်ႏလင်ꩻ - မောက်ကြင်ꩻမဉ်ရာႏ
ကျံꩻတရံꩻဆူႏသား - လွꩻထွားငါႏထာꩻ
အကိုနောဝ်ꩻဟွေး - အွီႏမွေးရသာႏ
သူႏတောႏသီး - သွိုန်ထီ ဥပမာႏ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
မောက်ကြင်ꩻရာႏမဉ်နောဝ်ꩻ အထန်ႏဖဲ့ꩻခါ ထွာစွဉ်ႏအဆူႏဖုံႏလွဉ်းလွဉ်းသွူ၊ အကိုနောဝ်ꩻခါ နွိုးအွီႏပြဲ့ꩻစွုံႏ တွမ်ႏအရသာႏယံငါႏသွူ၊ သူႏတောႏကောင်ꩻသီး အသွိုန်ႏထီသꩻရာႏယိုလဲ့ ပီဗွိုန်စွဉ်ႏဒျာႏ မောက်ကြင်ꩻရာႏမဉ်နောဝ်ꩻသွူ။
ရီ- သူႏတောႏကောင်ꩻသီး သꩻရာႏယို လောကကို ပီဗွိုန်နုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း တဲမ်းနယ်လုဲင်း။
ဖြေႏ- သူႏတောႏကောင်ꩻသီး သꩻရာႏယို လောကကို ပီဗွိုန်စွဉ်ႏနုဲင်းမောက်ကြင်ꩻရာႏမဉ်နောဝ်ꩻသွူ။
အမျိုꩻမီႏမန်ႏ အဖိုꩻတန်ႏ
၅။ စန္ဒကူႏနောဝ်ꩻ - သဲင်ဖြောဝ်ꩻလဲ့ခါ
အလွီးယိုနော - စွဉ်ꩻတောတောဝ်းဗာႏ
ဆင်သီနောဝ်ꩻလဲ့ - တွိုက်ꩻစဲ့ꩻပွယ်ꩻခါႏ
လောင်ႏလွိုးတင်ႏတဲႏ - စွဉ်ꩻပယ်ႏတောဝ်းဗာႏ
တောင်းလုဲင်အွဲးယို - စက်ကိုဖျော်ဗာႏ
အရသာႏနော - စွဉ်ꩻတောတောဝ်းဗာႏ
သူႏတောႏကောင်ꩻနဲး - ဆင်ꩻရယ်ꩻမော့ꩻခါႏ
စွဉ်ꩻတောဝ်းနော - ဓမ္မော မျတ်တရာꩻ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ စန္ဒကူႏမွူးနောဝ်ꩻ သဲင်ထိုꩻလဲဉ်းစွဉ်ႏလဲ့ အလွီးယို တစွဉ်ꩻထိုꩻတောဝ်း၊ အောဝ်ႏဟွမ်တွိုင်ꩻတွိုင်ꩻဒျာႏသွူ။
၂။ ဆင်နောဝ်ꩻ တွိုႏခန်းစွဉ်ႏ စဲ့ꩻတွိုက်ꩻပွယ်ꩻကိုလဲ့ လိုꩻဆꩻငါယိုအလောင်း လွိုးတင်ႏတယ်ႏမု တစွဉ်ꩻထိုꩻတောဝ်း၊ အောဝ်ႏဗန်တရေꩻသေႏဒျာႏသွူ။
၃။ တောင်ꩻလုဲင်-အွဲးသီးမျိုꩻနောဝ်ꩻ တွိုႏသော့ꩻခန်းစွဉ်ႏ စက်ယန္တရားယိုလဲ့ အရသာႏနွိုးယို တစွဉ်ꩻတောထိုꩻတောဝ်း အောဝ်ႏနွိုးဒျာႏသွူ။
၄။ ပညာႏသျိသီးနောဝ်ꩻ မော့ꩻလွဉ်ခန်းစွဉ်ႏ ထာꩻဒုက္ခမရေႏမရာႏလဲ့ သူႏတောႏကောင်ꩻသီးတရာꩻယို ပယ်ႏခွါႏစွဉ်ꩻထိုꩻတောဝ်းနောဝ်ꩻသွူ။
ရီ- လောကအကို တစွဉ်ꩻနွောင်ꩻလွတောဝ်း အစွန်ꩻပငါပရာꩻ (၄)စွိုးယို တဲမ်းနယ်လုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) စန္ဒကူႏ (၂) ဆင် (၃) တောင်းလုဲင် (၄) ပညာႏသျိ ယို(၄)စွိုးသွူ။
စွိုးခွိုꩻ(အမျိုꩻသာꩻ) ဂွုဏ်ႏအင်ႏ ထိန်ꩻသိမ်ꩻထင်ႏ
၆။ အမျိုꩻမျတ်ခေါ - ထွာစောလꩻဗာႏ
စွိုးခွိုꩻမျိုꩻနွယ်ႏ - ကာႏကွယ်ႏဖေႏဒါႏ
ဆင်ꩻရယ်ꩻဒုက္ခ - တွိုႏဖြထောင်ႏရာꩻ
ထာꩻမာꩻညံး - မာꩻသံး တောဝ်းလာꩻလာꩻ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
လိုꩻအမျိုꩻမျတ် သူႏတောႏကောင်ꩻ၊ လိုꩻကစောင်ꩻသျောက် ကာႏကွယ်ႏဒါႏ စွိုးခွိုꩻနောဝ်ꩻကောင်း အမီႏမော့ꩻခွဲးကျုံႏဒွိုန်းကစွဉ်ႏ ထာꩻဒုက္ခဆင်ꩻရယ်ꩻ အခါႏကာလရိုꩻတဲ့ တဟောဝ်တောဝ်းဖဲ့ꩻ စရဲက်ထာꩻမာꩻထာꩻမာꩻမျိုꩻယို မုဲင်ꩻခါခါကိုစွဉ်ႏလဲ့ တမာꩻတောဝ်းဒျာႏရင်ꩻတဲ့နေား။
ရီ- ခွိုꩻရက်သꩻမျတ်အောဝ်ႏ သူႏတောႏကောင်ꩻသီးနောဝ်ꩻ နမ်းမီႏမော့ꩻလွဉ်စွော့ꩻ ထာꩻဒုက္ခခါ ထာꩻမာꩻယွုတ်ညံးမျိုꩻ မာꩻနေဟောင်း။
ဖြေႏ- ခွိုꩻရက်သꩻမျတ်အောဝ်ႏ သူႏတောႏကောင်ꩻသီးနောဝ်ꩻ နံးမော့ꩻခွဲးလွဉ်ခန်းစွဉ်ႏ ထာꩻဒုက္ခလဲ့ ထာꩻမာꩻယွုတ်ညံးဖွိုႏမျိုꩻယို တမာꩻတောဝ်းလာꩻလာꩻနောဝ်ꩻသွူ။
သူႏတောႏကောင်ꩻငေါဝ်း ပြောင်ꩻလုဲင်ႏတောဝ်း
၇။ ဆꩻတွို့ꩻမဲ့ငါ - မွူးခါမီႏထန်ႏ
မျင်ꩻမိုရ်ႏကောင်နောဝ်ꩻ - ငေါ်ꩻဖေါဝ်ꩻအမန်ႏ
ငါးရုဲင်ꩻမေႏလဲ့ - ခွꩻဒဲ့ꩻဧကန်ႏ
ကောင်တန်အလောင်း - ဗိုကောင်းတုဲင်ထန်ႏ
သူႏတောႏစောဝ်း - အငေါဝ်းမဖေါက်ပြန်ႏ။
ရီ- လိုꩻဟောဝ်သူႏတောႏကောင်ꩻသီးငေါဝ်းယို ထန်ႏစွဉ်ႏမုဲင်ꩻလဲ့ ပြောင်ꩻလုဲင်ႏနွောင်ꩻတောဝ်း ကရိုꩻနောဝ်ꩻ မွေးနေဟောင်း။
ဖြေႏ- မွူးထန်ႏတောခန်းစွဉ်ႏ ဆꩻတွို့ꩻဖဲ့ꩻ၊ မျင်ꩻမိုရ်ႏကောင်တန်လဲ့ ငေါ်ꩻဖေါဝ်ꩻ၊ ငါးရုဲင်ꩻမေႏနောဝ်ꩻ ခွꩻကဒဲ့ꩻ၊ ဗိုလဲ့ တုဲင်တောစွဉ်ႏ ကောင်တန်အနာခန်းတယောဝ်း သူႏတောႏကောင်ꩻသီး အငေါဝ်းယို မုဲင်ꩻခါတဲ့ တပြောင်ꩻလုဲင်ႏချာငါတောဝ်းသွူ။
အဟေ့ꩻခွꩻငါႏ ယိုငတ်ꩻဗာႏ
၈။ သေင်ႏဟေ့ꩻနဝ်ꩻဟွေး - ခွꩻမွေးချံꩻသာႏ
မွိုးဖါဟေ့ꩻနဲး - လွိုတဲးချံꩻသာႏ
ဆရာႏတွမ်ႏခွန် - လွိုတွန်ချံꩻသာႏ
ဗွေႏဘုရာꩻ - ဟေ့ꩻခါ ယိန်းချံꩻသာႏ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ လောကတန်အကိုယို သေင်ႏဟေ့ꩻနောဝ်ꩻ ရျူႏငါႏထာꩻသွူ။
၂။ ကရျူႏလွိုလဲဉ်း သေင်ႏဟေ့ꩻနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏမွိုးဖါသီးအဟေ့ꩻသွူ။
၃။ ကရျူႏလွိုလဲဉ်း မွိုးဖါသီးအဟေ့ꩻနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏဆရာႏသမာꩻသီး အဟေ့ꩻသွူ။
၄။ ကရျူႏလွိုလဲဉ်း ဆရာႏသမာꩻသီးအဟေ့ꩻနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏခွန်စောဝ်းသီး အဟေ့ꩻသွူ။
၅။ ကရျူႏလွိုလဲဉ်း ခွန်စောဝ်းသီးအဟေ့ꩻနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏဗွေႏမျတ်ဘုရာꩻအဟေ့ꩻ ကရိုꩻဒါႏ အတရာꩻတောႏအဟေ့ꩻရျူႏ (ရျူႏလွိုခွꩻကဒ့ꩻတရာꩻဟေ့ꩻ။)
ရီ- အဟေ့ꩻရျူႏ (၅)စွိုးယို တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) သေင်ႏမွူးဟေ့ꩻ (၂) မွိုးဖါဟေ့ꩻ (၃) ဆရာႏသမာꩻဟေ့ꩻ (၄) ခွန်စောဝ်းဟေ့ꩻ (၅) ဗွေႏမျတ်ဘုရာꩻဟေ့ꩻ ယိုငတ်ꩻစွိုးသွူ။
ရီ- အဟေ့ꩻခွꩻရျူႏ ငတ်ꩻစွိုးအကို တမုဲင်ꩻဟေ့ꩻယို ခွꩻရျူႏလဲဉ်းဝင်ꩻဟောင်း။
ဖြေႏ- အဟေ့ꩻခွꩻရျူႏ ငတ်ꩻစွိုးအကို ဗွေႏမျတ်ဘုရာꩻ အတရာꩻတောႏဟေ့ꩻယို ခွꩻရျူႏလွိုကယ်ꩻလဲဉ်းဝင်ꩻနောဝ်ꩻသွူ။
ထာꩻလိုႏဗွိုန်တောဝ်း ထာꩻအံႏကွာႏ
၉။ ခေါင်ꩻသီးမျိုꩻနောဝ်ꩻ - လိုႏကောဝ်ႏတုဲင်ဒျာႏ
သူႏတောႏသီးသူꩻ - လိုႏကျေꩻဇူꩻဒျာႏ
ဖီးထူႏတရေင် - လိုႏထာꩻသေင်ဒျာႏ
လိုꩻမွိုက်နေား - လိုႏတေား ဒေါသဒျာႏ။
ရီ- ခေါင်ꩻ၊ သူႏတောႏကောင်ꩻ၊ ဖီးထူꩻ တွမ်ႏလိုꩻမွိုက်သီးဖုံႏယို လောကကို အထာꩻလိုႏ အောဝ်ႏလွနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း တဲမ်းနယ်လုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) ခေါင်ꩻသီးနောဝ်ꩻ မဲဉ်လꩻလွဒျာႏ ကောဝ်ႏတုဲင်သွူ၊
(၂) သူႏတောႏကောင်ꩻသီးနောဝ်ꩻ မဲဉ်လꩻလွဒျာႏ ကျေꩻဇူꩻတရာꩻသွူ၊
(၃) ဖီးထူꩻနောဝ်ꩻ မဲဉ်လꩻလွဒျာႏ ထာꩻနွုမ်ꩻသူႏနွုမ်ꩻသေင်သွူ၊
(၄) လိုꩻမွိုက်နောဝ်ꩻ မဲဉ်လꩻလွဒျာႏ အပဲစ်ဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။
တွမ်ႏခွိုင်းဗာႏမွိုန်း နီဇာတိ
၁၀။ အမွိုးယွုတ်ခါ - ပိုခါငေါဝ်းခါႏ
အဖါယွုတ်မာႏ - ပိုခါကျင်ꩻဝါ
မွိုးဖါဝင်ꩻနီ - ဝွေꩻသီးယွုတ်မာႏ
ပိုတဲင်စော - ငေါဝ်းနော ကျင်ꩻယွုတ်ဗာႏ။
ရီ- မွိုးယွုတ်ဖါယွုတ်၊ မွိုးဖါဝင်ꩻနီယွုတ်သီးအပိုနောဝ်ꩻ ထွာလွဉ်ဒါႏနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း။
ဖြေႏ- (၁) အမွိုးမီႏယွုတ်ညံးနောဝ်ꩻ ကထွာအပို ဒေါ့ꩻငေါဝ်းယို တဟောဝ်တောဝ်း၊
(၂) အဖါမီႏယွုတ်ညံးနောဝ်ꩻ ကထွာအပို ထာꩻမာꩻအကျင်ꩻယို တဟောဝ်တောဝ်း၊
(၃) မွိုးဖါဝင်ꩻနီ မီႏယွုတ်ညံးနောဝ်ꩻ ကထွာအပို ဒေါ့ꩻငေါဝ်းယိုလဲ့ တဟောဝ်တောဝ်း၊ ထာꩻမာꩻအကျင်ꩻစာရိတ္တဖုံႏလဲ့ တဟောဝ်တောဝ်းသွူ။
သူႏတောႏကောင်ꩻသီးကျွိုက်လဲ့ လိုꩻမွိုက်သီးလွꩻထီႏ
၁၅။ ဆွုံꩻမꩻသွဉ်သင် - ထဲင်းဖျင်ဆွုံꩻမꩻ
ဟောဝ်တောဝ်းယိုနဲး - ကမ်းရဲးလꩻလꩻ
ဆွုံꩻမꩻသားနေား - သူႏတောႏတဲ့ꩻသꩻ
လိုꩻမွိုက်နေား - မခေါ တဲ့ꩻတောဝ်းသꩻ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ ခြောင်ဖုံႏနောဝ်ꩻ အွꩻလွတောဝ်းထီ
၂။ သိန်ႏ(သေင်ႏ)မွူးဖုံႏနောဝ်ꩻ အံႏချာတောဝ်းအရာႏ
၃။ ခမ်းရာႏဖုံႏနောဝ်ꩻ ယရပ်ရပ်ကိုလဲ့ တလော့တဝ်းသွူ
၄။ သူႏတောႏကောင်ꩻသီး ဥစ္စာႏနောဝ်ꩻ ထွာဒျာႏဝင်ꩻအကျိုꩻတာႏလွဉ်းလွဉ်းနောဝ်ꩻသွူ။
<ref>ဗွေႏဗွန်အာလောက-ကျောင်ꩻတုံခမ်ꩻ၊ လောကတွမ်ႏဗုဒ္ဓ</ref>
===အာႏကွိုꩻ===
<references/>
[[Category:ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]
ewq9ulf06321xpkl5phrtl7omgznlsy
15356
15349
2022-08-13T15:06:00Z
KhunMyoe
34
wikitext
text/x-wiki
'''"ငေါဝ်းတယ်ႏအွဉ်"'''
လိုꩻမျိုꩻတွိုင်ꩻ ဘာႏသာႏတွိုင်ꩻဖုံႏနောဝ်ꩻ ယံဖေႏနေးကယေန်ႏငဲး ကနုညံꩻအီလꩻအတာႏ ဆွိုင်ႏရာꩻလိတ်လုဲင်ꩻ စာႏပေႏ အနုပညာႏစတဲင် ထာꩻအာႏကွိုꩻခရာႏ တစွိုးစွိုးယို မီႏခွုမ်တဉ်ႏ မီႏသောင်ႏသာလွေꩻခြေင်းခြေင်းလွဝင်ꩻနောဝ်ꩻမꩻ ဘာႏသာႏယေန်ႏငဲးမု၊ ဒါႏသေလိမ္မာႏဖဲ့ꩻ၊ ဗဟုသုတလွိုင်ႏအာမု၊ စွိုးခွိုꩻလိုꩻမုရေꩻရာႏစတဲင် ကွိုက်ꩻပေါင်ꩻအုံအောဝ်ႏမုဖုံႏယို သေနွောင်ꩻထီႏလꩻ ကျင်ႏလဲႏဒါႏလဲပ်လွဉ်အီဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပညာႏသျင်ႏပုဂ္ဂိုလ်ႏတန်စခါသီး ကတဲမ်းမုဲင်သေꩻခါꩻဒါႏ လောကအတာႏ လိုႏမတ်ငါႏကရိုꩻဒါႏ "လောကနီတိ"ငေါဝ်းသွဉ်သင်အဆွုံꩻအမꩻဖုံႏယိုတဲ့နောဝ်ꩻ-၊
ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏနွို့ ပုဂ္ဂိုလ်ႏလိုꩻတွိုင်ꩻစွုမ်ႏဖြာꩻသီး အပိုအလီꩻဖုံႏ ကအောဝ်ႏလိုႏသေငါꩻစဲင်းနဲင်းလꩻအီငါႏ ဗွေႏမျတ်ဘုရာꩻသမဲင်ꩻစဲဉ်ႏချုက်ကရိုꩻဒါႏ "ဗုဒ္ဓဝင်ႏသမဲင်ꩻ"ငေါဝ်းစွိုမ်းသော့ꩻ သွိုန်ꩻသꩻကိုမျိုꩻဖုံႏယိုတဲ့နောဝ်ꩻ-၊
ထွာအီငါႏ လောကလိုꩻတွိုင်ꩻစွုမ်ႏဖြာꩻသီး ဟောဝ်သေထွိုက် ဟောဝ်သေသင်ꩻစွဉ်ႏလွဉ်းလွဉ်းနောဝ်ꩻသွူ၊ မီႏသေမီႏဒါႏ သေငါꩻလိမ္မာႏသော့ꩻလꩻဝင်ꩻ ပညာႏသျင်ႏသူႏတောႏကောင်ꩻသီး အငေါဝ်းငွါ သွဉ်သင်မု ဩဝါဒအခြာကိုနောဝ်ꩻမꩻ သုတအာ၊ ထာꩻသေလွိုင်ႏ၊ ချွေႏရံႏသွဉ်းသဲႏ သွꩻခွကွိုန်ꩻအီတဲင် မေတ္တာႏမဲ့ငါဗန်၊ ဖေꩻရန်ႏကင်ꩻ၊ နမ်းသꩻနီပါꩻ ချံꩻသာႏလꩻတွော့ꩻ ခင်ႏလမ်းတွိုင်ꩻ စစရာႏရာႏကို နွို့တွိုင်ꩻတွမ်ႏလꩻအီဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပွိုးနောဝ်ꩻမꩻ "ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏယေန်ႏငဲမုꩻ ပွယ်ꩻရီလိတ်"အတာႏ လိတ်သွဉ်ခဏ်ꩻစောင်ႏအနေႏ ပအိုဝ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻစွစ်ꩻလီတာႏ ဗဟိုႏသင်္ဃာႏအစွိုꩻနောဝ်ꩻ နေင်ႏ ၁၃၄၇-ဗာႏမာꩻတငါ အွဉ်ႏတီႏဗက်ꩻထွော့ ပျဌာန်းလွေꩻဖေႏပါ လောကတွမ်ႏဗုဒ္ဓဖုံႏယိုနောဝ်ꩻသွူ။
နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ
ပဏာမတွမ်ႏ ပဋိညာဉ်ႏ
၁။ ရတနာႏသွံပါꩻ - ဝုဲင်ႏခါꩻရီးငါ
အာစားကျမ်ꩻဂန်ႏ - ထေထန်ႏလွဉ်ဗာႏ
လောကနီတိ - ပါဠိဘာႏသာႏ
ပအိုဝ်ႏငေါဝ်း - ပြန်ႏလဝ်းအအဲဉ်ႏစား။
ရီ - လောကနီတိကျမ်ꩻယို အောဝ်ႏကျမ်ꩻမုဲင်ꩻကို တဲမ်းထန်ႏလွဉ်ဟောင်း?
ဖြေႏ - လောကနီတိကျမ်ꩻယို အောဝ်ႏအွိုးပိဋကတ်ကျမ်ꩻဂန်ႏအစွိုးစွိုး အဒေါဝ်ႏဒေါဝ်ႏကို ထေထန်ႏလွဉ် တဲမ်းစုရွမ်သေꩻဖေႏဒျာႏသွူ။
ရီ- ဝင်ꩻကဆွုံꩻမꩻ သွဉ်သင်ဖေႏဒါႏ ငေါဝ်းငွါဩဝါဒဖုံႏယို သူႏတောႏကောင်ꩻတွမ်ႏ လိုꩻမွိုက်သီး အထာꩻယူႏ ကွာႏလို့ဝင်ꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း။
ဖြေႏ- ဝင်ꩻကဆွုံꩻမꩻသွဉ်သင် ဖေႏသတိꩻလွဉ်ဒါႏ ငေါဝ်းငွါဩဝါဒမျိုꩻဖုံႏယို သူႏတောႏကောင်ꩻသီးနောဝ်ꩻ ဟွိုန်ဟောဝ်အာႏလꩻ ကျွိုက်သꩻဆွုမ်ႏငါႏသွူ၊ ဝင်ꩻကသွဉ်သင်ဆွုံꩻမꩻ ဖေႏသတိꩻလွဉ်ဒါႏ ငေါဝ်းငွါဩဝါဒဖုံႏယို လိုꩻမွိုက်သီးနောဝ်ꩻ မဲဉ်ဟွိုန်တောဝ်း လွꩻထီႏထဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။
သွဉ်ထူႏဆယ်ꩻပူꩻ ကျိုꩻဂွုဏ်ႏထူꩻ
၂။ ဂွုဏ်ႏထူꩻအကျိုꩻ - ကရိုꩻနောဝ်ꩻရာꩻ
နီတိကျမ်ꩻနော - လောကလောင်းခါ
လိုꩻခိုအကဲဉ် - ထွာမဲဉ်ႏမွိုးဖါ
ကွပ်ပွိုးနောဝ်ꩻမꩻ - လောကကျမ်ꩻခါ
လိုꩻခိုနောဝ်ꩻဟွေး - ဒါႏမွေးသေဗာႏ
ပညာႏသျိထွာ - တန်အာမျတ်ငါႏ
သုတနော - အာအော ပြဲ့ꩻစွုံႏငါႏ။
ရီ - သွဉ်ဗာႏလောကနီတိ လꩻလွဉ်အကျိုꩻဂွုဏ်ႏထူꩻကျေꩻဇူꩻ (၄)စွိုးယို တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း
ဖြေႏ- (၁) ထွာလိုꩻခိုသီး အကဲဉ်အနစ်
(၂) ထွာမွိုးထွာဖါ
(၃) ထွာဆရာႏ
(၄) ထွာမိတ်ဆွေႏသွꩻခွ ယို(၄)စွိုးသွူ။
ရီ- ဒါႏဗာႏလောကနီတိတဲင် ကလꩻဒါႏ အကျိုꩻ(၃)စွိုးယို တဲမ်းနယ်ဖေႏလုဲင်း
ဖြေႏ- (၁) ထွာဗာႏ ပညာႏသျိအကျိုꩻတပါꩻ
(၂) ထာꩻသေတန်လုဲင်း မျတ်ဟောဝ်ငါႏ အကျိုꩻတပါꩻ
(၃) အထီႏအဟွိုန် ဗဟုသုတအောဝ်ႏအီ အကျိုꩻတပါꩻ၊ စုစုခြွဉ်း ယို(၃)စွိုးသွံပါꩻသွူ။
ထာꩻလွꩻနွောင်ꩻအံႏ ညာꩻနိဗ္ဗာန်ႏ
၃။ လိုꩻလွꩻနောဝ်ꩻနဲး - ကင်ꩻတဲပညာႏ
ပညာႏအဲဉ်ထောဝ်း - တဖြောဝ်းဥစ္စာႏ
ဥစ္စာႏကေန်ꩻမွ - သွꩻခွခြောငါႏ
သွꩻခွအဲဉ်ထောဝ်း - လꩻတောဝ်းချံꩻသာႏ
ချ့ꩻသာႏကင်ꩻလိုꩻ - ကုသိုလ်ႏမမာꩻ
ကုသိုလ်ႏကင်ꩻ - ညာꩻလင်ꩻ နိဗ္ဗူတာ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ လိုꩻလွꩻနောဝ်ꩻ ဒါႏနွောင်ꩻတောဝ်း ဉာဏ်ႏပညာႏ
၂။ ပညာႏ တဒါႏတောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ ဥစ္စာႏအဲဉ်ထောဝ်း
၃။ ဥစ္စာႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ သွꩻခွအဲဉ်ထောဝ်း
၄။ သွꩻခွ တအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ မော့ꩻတောဝ်းထာꩻချံꩻသာႏ
၅။ ထာꩻချံꩻသာႏ အဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ မာꩻနွောင်ꩻတောဝ်းကုသိုလ်ႏ
၆။ လိုꩻတမာꩻနွောင်ꩻတောဝ်း ကုသိုလ်ႏနောဝ်ꩻ လꩻနွောင်ꩻတဝ်း နိဗ္ဗာန်ႏနောဝ်ꩻသွူ။
ထာꩻဒါႏပညာႏ ဖိုꩻတန်ႏငါႏ
၄။ ဗွိုန်ပီထာꩻဒါႏ - ဥစ္စာႏမအောဝ်ႏဗာႏ
ပညာႏယိုနဲး - စွန်တဲးမမာꩻ
ပညာႏနောဝ်ꩻနော - သွꩻခေါထွာဗာႏ
ဘဝငါ - ပသာဖေႏချံꩻသာႏ။
ရီ- ရွဉ်ခံꩻဥစ္စာႏ ကအီႏပီဗွိုန်ဒါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏနေဟောင်း စေနယ်ထွူတဲင် ပညာႏထာꩻဒါႏသီးမျိုꩻယို တခွန်စွန် ထူႏနွောင်ꩻနေဟောင်း ယိုလဲ့ တဲမ်းနယ်ပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- ရွဉ်ခံꩻဥစ္စာႏ ကအီႏပီဗွိုန်ဒါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏနောဝ်ꩻ အဲဉ်ထောဝ်းသွူ၊ ထာꩻဒါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏယို စွန်တခွန်ꩻသီး တထူႏနွောင်ꩻတောဝ်းသွူ။
ရီ- ထာꩻဒါႏပညာႏယို လောကကို ထွာနီလိုꩻသီးတမုဲင်ꩻဟောင်း စေနယ်ထွူတဲင် ဉာဏ်ႏပညာႏယို အမာꩻဖေႏနွောင်ꩻ နီလိုꩻသီးတမုဲင်ꩻနောဝ်ꩻလဲ့ တဲမ်းနယ်ပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- ထာꩻဒါႏပညာႏနောဝ်ꩻ လောကလောင်းယို ထွာနီလိုꩻသီးသွꩻဟောဝ်သွူ၊ ထာꩻဒါႏပညာႏယို တွိုႏဘဝငါလဲ့ ပသာဖေႏနွောင်ꩻအီနီ ထာꩻချံꩻသာႏသွူ။
ထာꩻဒါႏပညာႏ ထင်းဖွီဗာႏတောဝ်း
၅။ သုတဆေ့ꩻဖြီ - ထင်းဖွီမွိုန်းထာꩻ
သကိုသွိုန်ႏဖူꩻ - သိမ်ꩻထူꩻဟောဝ်ဗာႏ
ဖြုံႏဒီႏထီဗဲက်ꩻ - တဲက်တွိုင်ꩻပမာႏ
ကွဲညည - တန်လွဗွေလွဉ်ဒျာႏ။
ရီ - အထီႏအဟွိုန် သုတပညာႏမျိုꩻယို ဆေ့ꩻငါႏတဲင် ထင်းဖွီလꩻနေဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ ဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- အထီႏအဟွိုန် သုတပညာႏမျိုꩻယို ဆေ့ꩻငါႏရိုꩻတဲင် ထင်းဖွီဗာႏတောဝ်း၊ သိမ်ꩻသော့ꩻခါꩻဗာႏ သꩻရာႏဖူꩻကိုနောဝ်ꩻသွူ၊ ဥပမာႏ- ထီကတဗဲက်ꩻသော့ꩻဒါႏ ဖွိုင်ꩻတန်ကိုယို ကွဲးညညတဲင် ဗွေလွဉ်ဗာႏဒျာႏနောဝ်ꩻ ပီဝင်ꩻသွူ။
ပညာႏတဗာႏ လွူးနမ်းတာႏ
၆။ ဖြောင်းမုစူမု - စုစုပညာႏ
ဆေ့ꩻငါႏပေႏဖြီ - ထင်းဖွီမွိုန်းထာꩻ
လို့လို့မီႏဒါႏ - တဗာႏတွက်တာႏ
လွူးသက်ဗွာ - ထွာအီအကျောင်ꩻဒျာႏ။
ရီ- ဒေါ့ꩻဖြောင်းဖဲ့ꩻ နုတ်မုပညာႏတွမ်ႏ ခွုမ်စံႏဖဲ့ꩻ လက်မုပညာႏဖုံႏယို ဆေ့ꩻငါႏရိုꩻတဲင် ထင်းဖွီလꩻနေဟောင်း စေနယ်ထွူတဲင် ထာꩻဒါႏဉာဏ်ႏပညာႏ တစွိုးပေႏလွုမ်ꩻယို လွူးနမ်းဗွာနွောင်ꩻ/ တဗွာနွောင်ꩻတောဝ်းနောဝ်ꩻလဲ့ အွဉ်ႏနယ်ဖေႏပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- နုတ်မုပညာႏ ဒါႏတွမ်ႏဖြောင်းဖြေꩻ ဒေါ့ꩻဖြောဝ်ႏမု တရိုꩻတောဝ်း၊ လက်မုပညာႏ ဒါႏတွမ်ႏစူခွုမ်စံႏမုတရိုꩻတောဝ်း ဆေ့ꩻငါႏရိုꩻတဲင် ထင်းဖွီလꩻတောဝ်းသွူ၊ ထာꩻဒါႏဉာဏ်ႏပညာႏ တစွိုးပေႏငါလဲ့ မီႏဒါႏတဲပ်တဲပ်လဲပ်လဲပ်နောဝ်ꩻ လွူးအီနမ်း ဗွာဒျာႏသွူ။
ဆယ်ꩻကပ်လိုꩻဒါႏ သေပညာႏ
၇။ သုတစွုံႏလင်ႏ - ပညာႏသျင်ႏခါ
အောဝ်ႏရပ်မုဲင်ꩻလဲ့ - မီႏသေနောဝ်ꩻရာꩻ
အွိုးနောဝ်ꩻကိုနဲး - နဲစ်တဲးသောင်ႏသာ
ကောမဲဉ်ဒါႏ - လွေꩻဗာႏသွူနဲးဟာ။
ရီ- လိုꩻကမဲဉ်ဒါႏပညာႏ၊ လိုꩻကထုမ်ႏဒါႏ သုတသားယို အမာꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း စေနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- လိုꩻကမဲဉ်ဒါႏပညာႏ၊ လိုꩻကထုမ်ႏဒါႏ သုတသားယို ပညာသျိကရိုꩻဒါႏ လိုꩻသေလိုꩻဒါႏ ကအောဝ်ႏဒါႏအရပ်ယို အမဉ်ႏဟွိုန်တဲင် အနဲစ်လောႏလွေꩻထေ့ဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ထာꩻယိုငတ်ꩻဗာႏ လိုႏဗွာႏယွယွ
၈။ ပညာႏဥစ္စာႏ - ယွသာႏထုမ်ႏဗာႏ
ကောင်ယိုလဲ့ခါ - ထင်ႏဗာႏယွသာႏ
ကာမကောဓ - ယွယွလိုႏဗာႏ
ငတ်ꩻပါꩻယို - ဟောင်ရိုꩻလိုႏသာႏသာႏ။
ရီ- လောကကို ကလိုႏဗာႏယွယွ (၅)စွိုးယို တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) သွဉ်ပညာႏ (၂) ထုမ်ႏဥစ္စာႏ (၃) ထင်ႏကောင် (၄) တောႏလမ်းတောႏပါႏ (၅) သꩻလျားထာꩻအခါႏ ယို(၅)ဗာႏသွူ။
တက္ကသိုလ်ႏပညာႏ ဆီသွစ်ꩻဗာႏ
၉။ သုတဓမ္မ - တွက်ဆသင်္ချာႏ
တောက်ꩻစိုနီတိ - ယာယီယတြာႏ
ဒုံႏတိန်ႏကဗျာ - စူခါဗက်ꩻဒါႏ
ခြီႏတလေး - ငေါဝ်းဟွေး အွိုးစခါ
တသီႏလဲ့လျင်ႏ - ငသွင်ႏပျက်ထာꩻ
ပေႏတင်ႏမျက်လဲ့ - ဆန်းကျမ်ꩻတဲ့ဒါႏ
တမန်ႏဂါႏထာႏ - သဒ္ဒါႏကျမ်ꩻခါ
ဉာဏ်ႏပညာႏ - အဋ္ဌာရသကာ။
ရီ- တက္ကသိုလ်ႏထာꩻဒါႏ တဆီသွစ်ꩻဗာႏယို တွက်နယ်ထန်ႏဖေႏ ပဉ်ဗာႏဗာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) အထီႏအဟွိုန်သုတ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၂) ဓမ္မသတ် ဆွုံꩻဖျတ်တရာꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၃) ဂဏန်ꩻသင်္ချာႏထာꩻဒါႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၄) တောက်ꩻဒါႏလိတ်စီꩻ တောက်ꩻစို ယိုလဲ့တပါꩻ
(၅) ဒါႏလောကနီတိကျမ်ꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၆) ဒါႏယာႏယီႏ ယတြာႏ ဗျာႏကရုဏ်းကျမ်ꩻယိုလဲ့တပါꩻ
(၇) ငေါဝ်းတဲက် ငေါဝ်းတချင်ꩻ အဒုံႏ အအူစတဲင် ကေျာလင်္ကာႏဖုံႏ ယိုလဲ့ တပါꩻ
(၈) ဗေက်ꩻဗက်ꩻဗူႏ နုဲင်ႏတွမ်ႏစူ စတဲင်လုဲင်ꩻကွက်ဖုံႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၉) ဒေါ့ꩻဖြောဝ်ႏဒါႏ ငေါဝ်းလီꩻငွါယ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၀) ခꩻဒါႏခြီႏ တလေးဖုံႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၁) ဒါႏသေ တသီႏတမွူး ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၂) မာꩻသွင်ႏ မာꩻတယွို့ ပျက်ဒါႏထာꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၃) ဒါႏပေႏတင်ႏ အတွက်အချက် ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၄) ဒါႏပရိယာယ်ႏ မာႏယာႏ မျက်ကလဲ့ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၅) ဒါႏဆန်းကျမ်ꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၆) ဒါႏဂါႏထာႏ မန္တန်ႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၇) ဒါႏကွိုက်ꩻပေါင်ꩻ ဆက်ဆံႏသံႏတမန်ႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၈) ဒါႏသဒ္ဒါႏကျမ်ꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ စုစုခြွဉ်း အောဝ်ႏယို(၁၈)ပါꩻသွူ။
လိုꩻမွိုက်တွမ်ႏလိုꩻသေလိုꩻဒါႏ ထာꩻကကွာႏ
၁၀။ ပညာႏမရီ - ဗွိုန်ပီထုံဒျာႏ
ဝင်ꩻခါမီႏရီ - ဗွိုန်ပီခမ်းရာႏ
ရီမရီထွိုက် - လိုꩻမွိုက်ဗာႏလာႏ
ဒေါ့ꩻငေါဝ်းငွါ - အာစွဉ်ႏသေႏသေႏဒျာႏ။
ရီ- ပညာႏသျိတွမ်ႏလိုꩻမွိုက်နောဝ်ꩻ ကွာႏလို့ဝင်ꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း တဲမ်းနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ - ပညာႏသျိနောဝ်ꩻ ဝင်ꩻမီႏရီတောဝ်းအခါႏ ဗွိုန်ပီဒျာႏထုံ၊ အုံဒျာႏတေ့ꩻတေ့ꩻ၊ ဝင်ꩻမီႏရီလွဉ်တဲင် အငေါဝ်းယို ပီဗွိုန်စွဉ်ႏ ခမ်းရာႏနောဝ်ꩻသွူ။
လိုꩻမွိုက်နောဝ်ꩻ ဝင်ꩻရီလဲ့သင်၊ ဝင်ꩻတရီတောဝ်းလဲ့သင် အငေါဝ်းယို အာသေႏသေႏသက်သက်စွဉ်ႏဒျာႏထာꩻနောဝ်ꩻသွူ။
လိုႏတွိုင်ꩻမယိုꩻ ယိုနီမျိုꩻ
၁၁။ လိတ်အွုတ်ကိုဒျာႏ - ပညာႏထာꩻဒါႏ
ဝင်ꩻစူကိုသူꩻ - အောဝ်ႏစူဥစ္စာႏ
ကိစ္စမီႏတွိုႏ - အောဝ်ႏလိုႏတဲင်ခါ
မဉ်ꩻတောဝ်းဒျာႏ - ပညာႏတွမ်ႏဥစ္စာႏ။
ရီ- ထာꩻဒါႏအောဝ်ႏသော့ꩻ လိတ်အွုတ်ကို၊ ရွဉ်ယိုအောဝ်ႏဝင်ꩻလောင်းနောဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏနေ နီထာꩻဒါႏ၊ နီဥစ္စာႏဖုံႏဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ အကျောင်ꩻလုဲင်း။
ဖြေႏ- ထာꩻဒါႏအောဝ်ႏသော့ꩻ လိတ်စောင်ႏကို၊ ရွဉ်ယိုအောဝ်ႏဝင်ꩻလောင်းနောဝ်ꩻ နီထာꩻဒါႏ၊ နီဥစ္စာႏ ဟဲ့ꩻရိုꩻတလꩻတောဝ်းသွူ။
အကျောင်ꩻနောဝ်ꩻ- အရေꩻကီꩻကိစ္စ မီႏတွိုႏလွဉ်ခါ ထူႏသွုံꩻအီ တလꩻတောဝ်းသွူ။
ထီႏဖိုတောဝ်း ထီသမုဒ္ဒရာႏမꩻ အောဝ်ႏထင်းတန်
၁၂။ လိုꩻသုတခြော - ဆေ့ꩻနောဟွိုန်ထီႏ
စင်းထင်းဟွိုန်အာ - မန်ႏထွာတန်အီ
သမုဒ္ဒရာႏ - ဒေႏခါမထီႏ
ဖိုးခင်ႏအောင် - ထီနောင်ထင်းဗွိုန်ပီ။
ရီ- အထီႏအဟွိုန် သုတဆေ့ꩻခြောဒါႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏနောဝ်ꩻ ထင်းဒါႏအနမ်းနုဲင်းမုဲင်ꩻစားဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ဖေႏတွမ်ႏ ဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- အထီႏအဟွိုန် သုတဆေ့ꩻခြောဒါႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏနောဝ်ꩻ ထင်းတန်ချာဒါႏ အနမ်းတဲင် အမာနတဲ့ စင်းတန်ဒါႏသွူ၊ ဥပမာႏ- ဒေႏပေႏတဗာႏ တထီႏဖိုတောဝ်းထီနောင်နောဝ်ꩻ ဝွေꩻထီႏဗာႏကြွို့ꩻရွုမ်ꩻထီ ဖိုးခင်ႏအောင်ကိုလဲ့ အောဝ်ႏထင်းစွဉ်ႏ ထီသမုဒ္ဒရာႏနောဝ်ꩻ ပီဝင်ꩻသွူ။
ပညာႏမီႏကင်ꩻ ထွာဝင်ꩻသွဉ်း
၁၃။ သွဉ်ပညာႏလုဲင်း - မာꩻကုဲင်းပိုခို
ပညာႏမီႏကင်ꩻ - ထံႏဝင်ꩻတခြိုꩻ
ပညာႏမီႏဒါႏ - ပူႏဇောႏဗာႏလိုꩻ
ကွပ်နောဝ်ꩻမꩻ - သွဉ်လွစွုမ်ႏနီꩻပို။
ရီ- ပညာႏအောဝ်ႏလိုꩻတွမ်ႏ ပညာႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ ကွာႏဝင်ꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻ ဖြုဲင်ꩻနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- ပညာႏအောဝ်ႏလိုꩻယို ဝင်ꩻအမျာꩻ ပူႏဇောႏရိုႏသေႏဒျာႏသွူ။ ပညာႏအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောတ်ꩻ ထွာဗာႏဝင်ꩻသွဉ်းသွူ။
ဗွိုန်နုဲင်းဝါးဗွာ ဟင်္သာႏခြာ
၁၄။ မွိုးစောဝ်းဖါစောဝ်း - သွဉ်တောဝ်းအပို
ဖါခိုမွိုးမူႏ - ရန်ႏထူႏထန်ႏကို
ဝါးဟင်္သာႏခြာ - ဝါးဗွာဟောင်ရိုꩻ
ပွယ်ꩻတန်ကို - အပိုအုံတငို။
ရီ- မွိုးဖါဝင်ꩻနီ မီႏတသွဉ်ဖေႏတောဝ်း အပိုပညာႏနောဝ်ꩻ ထွာပိုရန်ႏသူႏမျိုꩻမုဲင်ꩻဟောင်း။
ဖြေႏ- မွိုးမီႏတသွဉ်ဖေႏတောဝ်း အပိုပညာႏနောဝ်ꩻ ထွာပိုရန်ႏသူႏအထန်ႏ၊ ဖါမီႏတသွဉ်ဖေႏတောဝ်း အပိုပညာႏနောဝ်ꩻ ထွာပိုရန်ႏသူႏအကိုနောဝ်ꩻသွူ။
ရီ- မွိုးဖါသွဉ်ဖေႏတောဝ်းတဲင် ကထွာအပို မီႏတဒါႏတောဝ်းပညာႏနောဝ်ꩻ ဗွိုန်ပီနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
ဖြေႏ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ ဝါးဟင်္သာႏခြာ ဝါးဗွာကအုံအောဝ်ႏသော့ꩻနောဝ်ꩻသွူ။
သဘာဝထွာဒျာႏ ယိုလစ်ꩻဗာႏ
၁၅။ ထာꩻဆူႏကရိုꩻ - အမျိုꩻစျူဒျာႏ
ချို့ꩻသီးမဲ့လဲ့ - စဲင်းစဲ့လွဉ်ဒျာႏ
ဗိုတုဲင်လွီးဟွမ် - နွံꩻဟွမ်လွဉ်ဒျာႏ
လိုꩻသဖော်ꩻ - သꩻဇော်ꩻထွာလွဉ်ဒျာႏ။
ရီ- လောကအကို သဘာဝအတွိုင်ꩻယို ဝွေꩻသီးထွာလွဉ်လွဒျာႏ ပငါပရာꩻ (၄)စွိုးနောဝ်ꩻ တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) ထာꩻဆူႏ (၂) ချို့ꩻမဲ့ (၃) ဗိုတုဲင် (၄) သူႏတောႏကောင်ꩻသီးသꩻ ယို(၄)စွိုးသွူ။
အဲဉ်ထောဝ်းရသာႏ ယိုလစ်ꩻဗာႏ
၁၆။ ထွန်တပါတောဝ်း - အွီႏတောဝ်းပြူးရင်ꩻ
လိုꩻခြောသီးမျိုꩻ - ခြွိုင်းခြိုꩻမသင်ꩻ
အိုကင်ꩻတသာႏ - အွီႏငါႏတောဝ်းရင်ꩻ
ဉာဏ်ႏတဖြောဝ်း - တဲမ်းငေါဝ်း မအွီႏရင်ꩻ။
ရီ- အရသာႏတအဲဉ်ထောဝ်း ထာꩻ(၄)စွိုးနောဝ်ꩻ တဲမ်းနယ်ဖေႏမဲဉ်ႏမဲဉ်ႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) အွုမ်ပြူး ထွန်တပါတောဝ်း
(၂) လိုꩻကေန်ꩻလိုꩻခြော ခြွိုင်းဖျင်နွိုင်ႏအနမ်း
(၃) တသာႏတပါတောဝ်း ဟန်ႏအို
(၄) ထာꩻဒါႏပညာႏ တအဲဉ်ထောဝ်း တဲမ်းငေါဝ်းကဗျာလင်္ကာႏ ယို(၄)စွိုးသွူ။
သုတပညာႏ ထာꩻချံꩻသာႏ
၁၇။ နာႏဗာႏတဲင်စော - အာလောသုတာႏ
သုတတဲင်ခါ - တိုꩻပွါꩻပညာႏ
ပညာႏတဲင်စော - နက်နောသေနာႏ
အနက်နော - သုခေါ ဖေႏချံꩻသာႏ
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ ကွပ်ပွိုးနာႏဗာႏ ဟွိုန်ဗာႏတဲင် သုတဗွေပြဲ့ꩻစွုံႏလွဉ်
၂။ ကွပ်ပွိုးသုတထွာတဲင် တိုꩻတက်ကီꩻပွာꩻလွဉ်
၃။ အဓိပ္ပါယ်ႏအနက်ဖုံႏယို သေဗာႏတွမ်ႏပညာႏ
၄။ မီႏသေနာႏ အနက်အဓိပ္ပါယ်ႏယိုမꩻ ဖေႏဒါႏနီ ထာꩻချံꩻသာႏသွူ။
ဖိုးတွမ်ႏလိုꩻ
၁၈။ ထာꩻအံႏမေႏထွုန်ႏ - တပြုံႏဗိန်ႏထာꩻ
ဖိုးလဲ့လိုꩻလဲ့ - ပီပဲ့အောဝ်ႏဒျာႏ
ပညာႏနောဝ်ꩻဟွေး - လိုꩻမွေးထူꩻဒျာႏ
ဉာဏ်ႏမီႏကင်ꩻ - ဖိုးရင်ꩻ ဗွိုန်ပီဒျာႏ။
ရီ- လောကအကို ဖိုးတွမ်ႏလိုꩻ ကဗွိုန်ပိဒါႏဝင်ꩻအချက်နောဝ်ꩻ တဲမ်းနယ်ထွူတဲင်၊ နီလိုꩻတွမ်ႏဖိုး ကကွာႏဒါႏလို့ဝင်ꩻနောဝ်ꩻလဲ့ တဲမ်းပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- လောကအကို ဖိုးတွမ်ႏလိုꩻ ကဗွိုန်ပီလို့ဝင်ꩻနောဝ်ꩻ (၁) ထာꩻအံႏ (၂) မေႏထွုန်ႏ (၃) ထာꩻဗေင်ႏ ယို(၃)စွိုးသွူ။
လိုꩻနောဝ်ꩻ ထာꩻသေပညာႏအောဝ်ႏ၊ ဖိုးနောဝ်ꩻ ထာꩻသေပညာႏအဲဉ်ထောဝ်း ကွာႏလို့ဝင်ꩻနုဲင်းယိုသွူ။
ရီ- ထာꩻသေတရာꩻ ပညာႏမီႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ လောကကိုယို ပီဗွိုန်တမုဲင်ꩻဟောင်း။
ဖြေႏ- ထာꩻသေတရာꩻ ပညာႏမီႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ ပီဗွိုန်စွဉ်ႏ ဖိုးနောဝ်ꩻသွူ။
ရက်လဲဉ်းနမ်းကောဝ်ႏ ထူႏမုဲင်ꩻအောဝ်ႏ
၁၉။ ဗွိုန်ပီပညာႏ - သဟာႏမအောဝ်ႏ
ဗွိုန်ပီထာꩻဆာ - ရန်ႏခါမအောဝ်ႏ
ဗွိုန်ပီနမ်းရင်ꩻ - ရက်ဝင်ꩻမအောဝ်ႏ
ကံႏပီပဲ့ - အာႏရဲင်ꩻလဲ့မအောဝ်ႏ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ မိတ်ဆွေႏသွꩻဟောဝ် ကအီႏပီဗွိုန်တွမ်ႏ နုဲင်းထာꩻဒါႏပညာႏ လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (ပညာႏယို ထွာအီသွꩻပေႏစဲစ်သွူ။)
၂။ ရန်ႏသူႏကအီႏပီဗွိုန် တွမ်ႏနုဲင်းထာꩻဆာရောႏဂါႏယို လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (ထာꩻဆာရောႏဂါႏယို ထွာနီရန်ႏသူႏစဲစ်သွူ။)
၃။ ထာꩻရက် ကအီႏပီဗွိုန်တွမ်ႏ နုဲင်းကရက်နီနမ်းယို လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (နီနမ်းယို နီအရက်သွတ်ꩻသွူ။)
၄။ အာႏကအီႏပီဗွိုန်တွမ်ႏ နုဲင်းကံႏယို လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (ကံႏတရာꩻယို တလာကယ်ꩻအာႏသွူ။)
ပီမောင်းဒေါင်စော လိုꩻမွိုက်နော
၂၀။ လိုꩻမွိုက်သီးမျိုꩻ - တသက်လိုꩻခါ
ပညာႏသျိသောင် - အုံရောင်ꩻထေ့ဗာႏ
လိုꩻမွိုက်သီးနောဝ်ꩻ - သေတောဝ်းတရာꩻ
မောင်းဒေါင်စော - သေတောဝ်း အိုရသာႏ။
ရီ- လိုꩻမွိုက်သီးနောဝ်ꩻ အုံညီꩻဆယ်ꩻကပ်ထေ့ခန်း ပညာႏသျိသီးထျꩻ တသက်လွုမ်းစွဉ်ႏနောဝ်ꩻ သေနေတရာꩻဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ လောကဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- လိုꩻမွိုက်သီးနောဝ်ꩻ အုံညီꩻဆယ်ꩻကပ်ထေ့ခန်း ပညာႏသျိသီးထျꩻ တအသက်လွုမ်းလဲ့ သေတောဝ်းတရာꩻသွူ၊ ဥပမာႏနောဝ်ꩻ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ မောင်းဒေါင်စောသီး တသေတောဝ်း ဟန်ႏအိုအရသာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ဟန်ႏအိုရသာႏ ဖြေꩻသေနာႏ
၂၁။ ပညာႏသျိသျင်ႏ - တဆင်ႏပေႏငါ
ပဏ္ဍိတမျတ် - ဆယ်ꩻကပ်ထေ့ဗာႏ
မွိုင်ကြွိုင်တရာꩻ - သေငါꩻစွဉ်ႏဒျာႏ
ဖြေꩻနောဝ်ꩻဟွေး - သေမွေး အိုရသာႏ။
ရီ- လိုꩻဟောဝ်လိုꩻဒါႏသီးနောဝ်ꩻ အုံထေ့မီႏခိုႏဗာႏ ပညာႏသျိသီးထျꩻ တဆူးတဆင်ႏပေႏငါနောဝ်ꩻ သေနေတရာꩻဟောင်း အွဉ်ႏနယ်တွမ်ႏ လောကဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- လိုꩻဟောဝ်လိုꩻဒါႏနောဝ်ꩻ အုံထေ့ဆယ်ꩻကပ် မီႏခိုႏဗာႏ ပညာႏသျိသီးထျꩻ တဆူးတဆင်ႏပေႏငါလဲ့ သေဒျာႏတရာꩻနောဝ်ꩻသွူ၊ ဥပမာႏ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ ဖြေꩻကသေ ဟန်ႏအိုအရသာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပညာႏသျိသျင်ႏ မပျꩻထင်ႏ
၂၂။ ဥစ္စာႏသွုမ်ꩻတိန် - တရိန်သꩻခါႏ
လမ်းကိုအကျင်ꩻ - အဝင်ႏလဲဉ်းမာႏ
ကဲ့ꩻရဲ့ꩻထင်းဖွီ - ငတ်ꩻစွိုးယိုခါ
ပဏ္ဍိတ - နယ်ပျꩻ တောဝ်းထင်ႏသျာꩻ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
ဝင်ꩻခိုႏဝင်ꩻငါ အမျာꩻခြာနောဝ်ꩻ မုဲင်ꩻခါစွဉ်ႏလဲ့ ပညာႏသျိသီး တအွဉ်ႏပျꩻ ထင်ႏသျာꩻတောဝ်း တရာꩻနောဝ်ꩻ-
၁။ ပစ္စေꩻဥစ္စာႏ သွုမ်ꩻတိန်ထိုꩻအချိန်ႏ
၂။ သꩻတရိန် စိုꩻရိန်ႏအခါႏ
၃။ လမ်းကို ဒုစရဲက်မျိုꩻ မီႏပေါႏပေါက်လွဉ်စွော့ꩻအခါႏ
၄။ နမ်းမီႏခံႏဗာႏစွော့ꩻ ဝင်ꩻလိန်ႏဝင်ꩻလဲဉ်
၅။ ဝင်ꩻမီႏထင်းဖွီ ဝင်ꩻမီႏတအံႏသွင်ꩻတောဝ်းအခါႏ စုစုခြွဉ်း ယိုငတ်ꩻဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။
စံႏမီႏထွꩻနောဝ်ꩻမꩻ ကွဲထူႏ
၂၃။ အခွင်ꩻအရေꩻ - တွိုႏလွေꩻငေါဝ်းငွါ
တွမ်ႏနီယိုဖက် - လိုꩻရက်တဲ့ပါ
ချင်းနမ်းသꩻလျား - ယိုသွံစားခါ
သေချာနော - ဟဲ့ꩻစောပဏ္ဍိတာ။
ရီ- လောကကို ဖေႏနေးကဟဲ့ꩻထွိုက် ပညာႏသျိပုဂ္ဂိုလ်ႏနောဝ်ꩻ အလက္ခဏာႏ အင်္ဂါႏအောဝ်ႏခွိုင်းမုဲင်ꩻစွိုးဟောင်း တဲမ်းနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) ဒေါ့ꩻဖြောဝ်ႏငေါဝ်းငွါ သေအချိန်ႏ
(၂) ထွားကွိုက်ꩻပေါင်ꩻသွꩻတွမ်ႏ ကတန်ႏရာꩻဒါႏနီနမ်း
(၃) သꩻမီႏလျားထာꩻ နမ်းသေချာ အောဝ်ႏ(၃)စွိုးနောဝ်ꩻသွူ။
ယိုနောဝ်ꩻသွံစား ဗွိုန်ပီလိုꩻဗား
၂၄။ ဥစ္စာႏကေန်ꩻမွ - အံႏအွꩻပြန်ꩻပြော်ꩻ
အာႏရဲင်ꩻဆေ့ꩻခြေား - လိုꩻနေားသမ်းမောႏ
ပညာႏအဲဉ်ထောဝ်း - အငေါဝ်းသမ်းပေါ်ꩻ
ဗွိုန်လိုꩻဗား - သွံစား ဝွေꩻသီးနော။
ရီ- လောကကို ကပီဗွိုန်ဒါႏ လိုꩻဗားဝင်ꩻသွံယို တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) ပစ္စေꩻဥစ္စာႏအဲဉ်ထဝ်း ထာꩻအံႏတန် ပါꩻနဝ်ꩻတဖြာꩻ
(၂) အာႏရဲင်ꩻဆေ့ꩻခြောတဲ့ သမ်းမောႏထာꩻ ပါꩻနဝ်ꩻတဖြာꩻ
(၃) ပညာႏတအဲဉ်ထောဝ်းငါႏလဲ့ ငေါဝ်းသံးအာမွိုꩻထာꩻ ပါꩻနောဝ်ꩻတဖြာꩻ၊ လိုꩻယိုသွံစားနောဝ်ꩻ ပီဗွိုန်လိုꩻဗာႏသွူနော။
လိုꩻယွုတ်လက္ခဏာႏ ယိုသွံဗာႏ
၂၅။ ဝင်ꩻလဲ့မဟဲ့ꩻထင်ႏ - ဆင်ႏဆင်ႏလဲႏငါႏ
ဝင်ꩻတရီတောဝ်း - အငေါဝ်းသံးအာ
နမ်းကျေꩻဇူꩻခါ - ပျꩻအာထင်ႏသျာꩻ
ယိုသွံပွုတ် - လိုꩻယွုတ်လက္ခဏာ။
ရီ- လိုꩻယွုတ်လက္ခဏာႏ အောဝ်ႏခွိုင်းမုဲင်ꩻဗာႏ တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ-(၁) တင်ꩻတဟဲ့ꩻတောဝ်းလဲ့ လဲႏခွိုꩻခွိုꩻဝင်ꩻလမ်း
(၂) ဝင်ꩻတရီတောဝ်းလဲ့ အွဉ်ႏအာနွိုင်ႏအငေါဝ်း
(၃) အုပ်ꩻချာနမ်း ဖေါႏချာနမ်းဂွုဏ်ႏ ယိုသွံစွိုးသွူ။
ဗွိုႏအန်ꩻတောဝ်းရင်ꩻ ယိုလစ်ꩻတန်ꩻ
၂၆။ ခွန်ကွဉ်ဗွေႏစောဝ်း - ဗွိုႏတောဝ်းဥစ္စာႏ
ပညာႏသျိနောဝ်ꩻ - ဗွိုႏတောဝ်းငေါဝ်းသာႏ
မဲ့ခါလဲ့နောဝ်ꩻ - ဗွိုႏတောဝ်းရက်ထာꩻ
သမုဒ္ဒ - ထီခါ ဗွိုႏတောဝ်းဒျာႏ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
(၁) ခွန်သီးနောဝ်ꩻ တဗွိုႏတောဝ်း ဥစ္စာႏပစ္စေꩻသွူ။
(၂) ပညာႏသျိသီးနောဝ်ꩻ တဗွိုႏနွောင်ꩻတောဝ်း ငေါဝ်းအွီႏငွါသာႏသွူ။
(၃) မဲ့သီးနောဝ်ꩻ တဗွိုႏနွောင်ꩻတောဝ်း ထာꩻရက်သွူ။
(၄) သမုဒ္ဒရာႏနောဝ်ꩻ တဗွိုႏနွောင်ꩻတောဝ်း ထီနောဝ်ꩻသွူ။
လွီးဟွမ်မအောဝ်ႏ လိုꩻပေါက်ꩻကောဝ်ႏ
၂၇။ ယောင်ꩻဆင်ꩻတဲးဝါး - ရွယ်ႏပေႏဆားသေႏ
ခွိုꩻတန်လဲ့ထွာ - လွိုင်ႏအာပစ္စေꩻ
ပညာႏမီႏကင်ꩻ - သူႏရံꩻနမ်းဗွေႏ
လွီးအဲဉ်ထောဝ်း - ပေါက်ꩻကောဝ်ႏဗွိုန်ပီနေ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
ယောင်ꩻဆင်ꩻလောင်ႏလွိုး ဥပဓိလဲ့ တရေꩻပြဲ့ꩻစွုံႏဒျာႏ၊ အရွယ်ႏတဲ့ ထွားဟောဝ်မဲဉ်ႏရာႏဒျာႏ၊ စွိုးခွိုꩻယိုꩻယာႏလဲ့ တန်အာလွိုင်ႏကွိုန်ꩻဒျာႏ၊ ဥစ္စာႏပစ္စေꩻလဲ့ ခြွေခြာႏချံꩻသာႏတန်ဒျာႏ၊ ကွဲႏတွော့ꩻ ပညာႏမီႏအဲဉ်ထောဝ်း နမ်းလောင်းနောဝ်ꩻ လောကကို တတင်ႏတယ်ႏတောဝ်းနောဝ်ꩻသွူ။ ဥပမာႏ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏဒျာႏ အလွီးတအဲဉ်ထောဝ်း နုဲင်းပေါက်ꩻကောဝ်ႏနောဝ်ꩻသွူ။
ဝွေꩻတဲ့လိုꩻနေနေ
၂၈။ အမျိုꩻယွုတ်ပို - မတ်ယိုထွာဒါႏ
လိုꩻမွိုက်အပို - ဉာဏ်ႏယိုစင်းဒါႏ
လိုꩻကေန်ꩻပိုခါ - ဥစ္စာႏအာဒါႏ
လိုꩻခိုသီး - ထင်းဖွီမွိုန်းတောဝ်းငါႏ။
ရီ- လောကကို ထီႏပေႏဖြီ ထင်းဖွီလꩻတောဝ်း လိုꩻသွံစားနောဝ်ꩻ အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ အကျောင်ꩻလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) လိုꩻယွုတ်ပိုတဖြာꩻ-
လိုꩻယွုတ်ပိုစွဉ်ႏလဲ့ ကွပ်ပွိုးထွာဒါႏအမတ်တဲင် ထီႏပေႏထင်းဖွီလꩻတောဝ်းသွူ။
(၂) လိုꩻမွိုက်ပိုတဖြာꩻ-
လိုꩻမွိုက်ပိုစွဉ်ႏလဲ့ ကွပ်ပွိုးအဉာဏ်ႏပညာႏတန် လွိုင်ႏအာဒါႏတဲင် ထီႏပေႏ ထင်းဖွီလꩻတောဝ်းသွူ။
(၃) လိုꩻကေန်ꩻပိုတဖြာꩻ-
လိုꩻခြောကေန်ꩻပိုစွဉ်ႏလဲ့ ကွပ်ပွိုးခြွေခြာႏ ချံꩻသာႏတန်ဒါႏတဲင် ထီႏပေႏ ထင်းဖွီလꩻတောဝ်းနောဝ်ꩻသွူ။
လောဘမီႏတန် ပီဗွိုန်လိုꩻတအာႏ
၂၉။ တပဲ့ꩻနောဝ်ꩻဟွေး - ဉာဏ်ႏမွေးမဲဉ်ဒါႏ
ပညာႏဆယ်ꩻပူꩻ - သွဉ်ထူႏသမ်းအာ
ပီလိုꩻတအာႏ - ထာꩻဗေင်ႏမင်းဒျာႏ
ဒါႏအွံတောဝ်း - ပြန်ႏလောဝ်း မလꩻချာ။
ရီ- တပဲ့ꩻအဖြာꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း မဲဉ်ဒါႏမွိုင်ငါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏတဲင် ကထွာဆရာႏ သွဉ်ဖေႏလို့စွဉ်ႏဒျာႏ တလဲင်ႏချင်ꩻနောဝ်ꩻ ကထွာတပဲ့ꩻ ဒါႏလꩻနေဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ဖေႏတွမ်ႏဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- တပဲ့ꩻအဖြာꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း ထာꩻဒါႏပညာႏယို မဲဉ်အွဉ်ႏဒါႏလွဉ်ꩻမွေးနေးငါႏ မရေႏမရာႏတဲင် တလဲင်ႏချင်ꩻ သွဉ်အာမွေးစွဉ်ႏမျိုꩻနောဝ်ꩻ တဒါႏလꩻနွောင်ꩻတောဝ်းရင်ꩻသွူ၊ ဥပမာႏ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ လိုꩻတအာႏတဖြာꩻ ဗိန်ႏမင်းထာꩻတဲင် ခြုဲင်းနယ်ချာဖေႏဝင်ꩻ လꩻတောဝ်းသွူ။
စေႏတနာႏဟောတ်ငါႏ နီဆရာႏ
၃၀။ ဖွိုင်ꩻသားနောဝ်ꩻနဲး - ဖွိုင်ꩻနဲးတွယ်ႏဗာႏ
ယံဖေႏကပꩻ - တွယ်ႏပꩻတောဝ်းခြာ
တပဲ့ꩻသီးတာႏ - ယံပွါꩻပညာႏ
တွယ်ႏဗာႏဒျာႏ - ဆရာႏဝွတ္တရာꩻ။
ရီ- ဖွိုင်ꩻဗွော့ꩻသား ကတွယ်ႏဒါႏအဖွိုင်ꩻသူꩻနောဝ်ꩻ ယံဖေႏကပꩻတွော့ꩻ အတွယ်ႏဟောင်း တဲမ်းနယ်ထွူတဲင် ဆရာႏကတွဲႏဒါႏ အတပဲ့ꩻသူꩻလဲ့ ယံကထဲ့ငါးရုဲင်ꩻနဲ့ယိုလဲ့ စေနယ်ဖေႏပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- ဖွိုင်ꩻဗွော့ꩻသားနောဝ်ꩻ ဖွိုင်ꩻဖေႏကပꩻတဲင် အတွယ်ႏမွေးတောဝ်း၊ ဖွိုင်ꩻလုဲင်ꩻယံကထန်ႏ၊ ယံကတရေꩻတဲင် အတွယ်ႏဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ဆရာႏသီးကတွယ်ႏဒါႏ အတပဲ့ꩻသူꩻနောဝ်ꩻလဲ့ တပဲ့ꩻယံကထဲ့ငါးရုဲင်ꩻတဲင် အတွယ်ႏမွေးတောဝ်း၊ ထာꩻဒါႏပညာႏယံစီꩻပွါꩻတိုꩻတက်တဲင် တွယ်ႏဗာႏဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပညာႏသျိခဏ်ꩻ နိဋ္ဌိတံ။
'''"သုဇနကဏ္ဍ-သူႏတောႏကောင်ꩻခဏ်ꩻ"'''
အပေါင်ꩻဟောဝ်မꩻ အကျိုꩻလꩻ
၁။ သူႏတောႏသူႏကောင်ꩻ - အုံရောင်ꩻထေ့ဗာႏ
သူႏတောႏကောင်ꩻထျꩻ - အုံခြꩻတွိုက်ဗာႏ
သူႏတောႏတရာꩻ - သေꩻငါꩻထီႏဒျာႏ
မျတ်ငါႏမွေး - ယုတ်ဟွေး မထွာဗာႏ။
ရီ- မီႏအုံထေ့ သူႏတောႏကောင်ꩻသီးထျꩻနောဝ်ꩻ လꩻလွဉ်အကျိုꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻ ဖြုဲင်ꩻနယ်ထန်ႏဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- နီမီႏအုံထေ့ꩻဗာႏ သူႏတောႏကောင်ꩻနောဝ်ꩻ သေလွဉ်သူႏတောႏကောင်ꩻတရာꩻတဲင် ထွာဗာႏတောဝ်း လိုꩻယွုတ်လိုꩻညံးသွူ။
သꩻမဲဉ်သက်သာႏ ဖျင်ဟောဝ်ဗာႏ
၂။ လိုꩻမွိုက်ယိုခါ - သျောင်ႏညာꩻစွဉ်ꩻခွါႏ
သူႏတောႏကောင်ꩻမျတ် - ဆယ်ꩻကပ်ထင်ႏဗာႏ
ကုသိုလ်ႏတရာꩻ - နီနာꩻမာꩻဗာႏ
သေယူႏလꩻ - နိစ္စ အနိစ္စာ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
နီနမ်း မီႏအောဝ်ႏပေါင်ꩻကွိုက်ꩻဗာႏလဲဉ်းဒါႏ လိုꩻမွိုက်ယို သျောင်ႏညာꩻစွဉ်ꩻဖထိုꩻခန်းလုဲင်း၊ ကဟောဝ်ဆယ်ꩻကပ်ငါႏ သူႏတောႏကောင်ꩻထျꩻယို ဆယ်ꩻကပ်ခန်းလုဲင်း၊ ထာꩻဟောဝ်ကုသိုလ်ႏယို စွုမ်ႏနီꩻစွုမ်ႏဟာ မာꩻလွခန်းလုဲင်း၊ သမထဝိပဿနာႏတရာꩻ အနိစ္စထာꩻမာꩻယိုလဲ့ ယူႏလꩻခန်းသွော့လုဲင်း။
ရီ- လောကကို သꩻယို ဖေႏကရျူႏခွꩻအီအတာႏ မာꩻဗာႏနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း တဲမ်းနယ်လုဲင်း။
ဖြေႏ- လောကကို သꩻယို ဖေႏကရျူႏခွꩻအီအတာႏနောဝ်ꩻ ပယ်ႏထိုꩻဗာႏလိုꩻမွိုက်၊ အုံထေ့ဗာႏသူႏတောႏကောင်ꩻ၊ ကုသိုလ်ႏတရာꩻယို မာꩻဗာႏစွုမ်ႏနီꩻဟာ၊ နိစ္စတွမ်ႏအနိစ္စတရာꩻယိုလဲ့ ယူႏလꩻပွါꩻမျာꩻဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။
အယောင်ꩻနောဝ်ꩻဟောဝ် အဆင်ꩻညမ်း
၃။ ထန်ႏတနျာႏအွူႏ - ဖက်ꩻဒွိုႏမဉ်ရာႏ
တရေꩻဖုဲင်ႏထွား - တဲဝါးမွေးထာꩻ
အကိုတဲင်စေား - သေ့ꩻနောအာငါႏ
လိုꩻမွိုက်သီး - သွိုန်ႏထီ ဥပမာႏ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
ဖက်ꩻဒွိုႏရာႏမဉ်နောဝ်ꩻ အထန်ႏဖဲ့ꩻ တနျာႏတဲက်ꩻတဲက်ꩻ လေလင်းတရေꩻမွေးငါႏသွူ၊ တွိုႏအကိုခါ ထွာစွဉ်ႏသေ့ꩻဖုံႏလွဉ်းလွဉ်းနောဝ်ꩻသွူ၊ လိုꩻမွိုက်သီး အသꩻရာႏယိုလဲ့ ပီဗွိုန်နုဲင်းဖက်ꩻဒွိုႏရာꩻမဉ်နောဝ်ꩻသွူ။
ရီ- လိုꩻမွိုက်သီး အသꩻရာႏယို လောကကို ပီဗွိုန်နုဲင်းမုဲင်ꩻ တဲမ်းနယ်လုဲင်း။
ဖြေႏ- လိုꩻမွိုက်သီး သꩻရာႏယို ပီဗွိုန်စွဉ်ႏ ဖက်ꩻဒွိုႏရာႏမဉ်နောဝ်ꩻသွူ။
အယောင်ꩻနောဝ်ꩻညံး အဆင်ꩻဟောဝ်
၄။ ထန်ႏဆူႏဗဉ်ႏလင်ꩻ - မောက်ကြင်ꩻမဉ်ရာႏ
ကျံꩻတရံꩻဆူႏသား - လွꩻထွားငါႏထာꩻ
အကိုနောဝ်ꩻဟွေး - အွီႏမွေးရသာႏ
သူႏတောႏသီး - သွိုန်ထီ ဥပမာႏ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
မောက်ကြင်ꩻရာႏမဉ်နောဝ်ꩻ အထန်ႏဖဲ့ꩻခါ ထွာစွဉ်ႏအဆူႏဖုံႏလွဉ်းလွဉ်းသွူ၊ အကိုနောဝ်ꩻခါ နွိုးအွီႏပြဲ့ꩻစွုံႏ တွမ်ႏအရသာႏယံငါႏသွူ၊ သူႏတောႏကောင်ꩻသီး အသွိုန်ႏထီသꩻရာႏယိုလဲ့ ပီဗွိုန်စွဉ်ႏဒျာႏ မောက်ကြင်ꩻရာႏမဉ်နောဝ်ꩻသွူ။
ရီ- သူႏတောႏကောင်ꩻသီး သꩻရာႏယို လောကကို ပီဗွိုန်နုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း တဲမ်းနယ်လုဲင်း။
ဖြေႏ- သူႏတောႏကောင်ꩻသီး သꩻရာႏယို လောကကို ပီဗွိုန်စွဉ်ႏနုဲင်းမောက်ကြင်ꩻရာႏမဉ်နောဝ်ꩻသွူ။
အမျိုꩻမီႏမန်ႏ အဖိုꩻတန်ႏ
၅။ စန္ဒကူႏနောဝ်ꩻ - သဲင်ဖြောဝ်ꩻလဲ့ခါ
အလွီးယိုနော - စွဉ်ꩻတောတောဝ်းဗာႏ
ဆင်သီနောဝ်ꩻလဲ့ - တွိုက်ꩻစဲ့ꩻပွယ်ꩻခါႏ
လောင်ႏလွိုးတင်ႏတဲႏ - စွဉ်ꩻပယ်ႏတောဝ်းဗာႏ
တောင်းလုဲင်အွဲးယို - စက်ကိုဖျော်ဗာႏ
အရသာႏနော - စွဉ်ꩻတောတောဝ်းဗာႏ
သူႏတောႏကောင်ꩻနဲး - ဆင်ꩻရယ်ꩻမော့ꩻခါႏ
စွဉ်ꩻတောဝ်းနော - ဓမ္မော မျတ်တရာꩻ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ စန္ဒကူႏမွူးနောဝ်ꩻ သဲင်ထိုꩻလဲဉ်းစွဉ်ႏလဲ့ အလွီးယို တစွဉ်ꩻထိုꩻတောဝ်း၊ အောဝ်ႏဟွမ်တွိုင်ꩻတွိုင်ꩻဒျာႏသွူ။
၂။ ဆင်နောဝ်ꩻ တွိုႏခန်းစွဉ်ႏ စဲ့ꩻတွိုက်ꩻပွယ်ꩻကိုလဲ့ လိုꩻဆꩻငါယိုအလောင်း လွိုးတင်ႏတယ်ႏမု တစွဉ်ꩻထိုꩻတောဝ်း၊ အောဝ်ႏဗန်တရေꩻသေႏဒျာႏသွူ။
၃။ တောင်ꩻလုဲင်-အွဲးသီးမျိုꩻနောဝ်ꩻ တွိုႏသော့ꩻခန်းစွဉ်ႏ စက်ယန္တရားယိုလဲ့ အရသာႏနွိုးယို တစွဉ်ꩻတောထိုꩻတောဝ်း အောဝ်ႏနွိုးဒျာႏသွူ။
၄။ ပညာႏသျိသီးနောဝ်ꩻ မော့ꩻလွဉ်ခန်းစွဉ်ႏ ထာꩻဒုက္ခမရေႏမရာႏလဲ့ သူႏတောႏကောင်ꩻသီးတရာꩻယို ပယ်ႏခွါႏစွဉ်ꩻထိုꩻတောဝ်းနောဝ်ꩻသွူ။
ရီ- လောကအကို တစွဉ်ꩻနွောင်ꩻလွတောဝ်း အစွန်ꩻပငါပရာꩻ (၄)စွိုးယို တဲမ်းနယ်လုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) စန္ဒကူႏ (၂) ဆင် (၃) တောင်းလုဲင် (၄) ပညာႏသျိ ယို(၄)စွိုးသွူ။
စွိုးခွိုꩻ(အမျိုꩻသာꩻ) ဂွုဏ်ႏအင်ႏ ထိန်ꩻသိမ်ꩻထင်ႏ
၆။ အမျိုꩻမျတ်ခေါ - ထွာစောလꩻဗာႏ
စွိုးခွိုꩻမျိုꩻနွယ်ႏ - ကာႏကွယ်ႏဖေႏဒါႏ
ဆင်ꩻရယ်ꩻဒုက္ခ - တွိုႏဖြထောင်ႏရာꩻ
ထာꩻမာꩻညံး - မာꩻသံး တောဝ်းလာꩻလာꩻ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
လိုꩻအမျိုꩻမျတ် သူႏတောႏကောင်ꩻ၊ လိုꩻကစောင်ꩻသျောက် ကာႏကွယ်ႏဒါႏ စွိုးခွိုꩻနောဝ်ꩻကောင်း အမီႏမော့ꩻခွဲးကျုံႏဒွိုန်းကစွဉ်ႏ ထာꩻဒုက္ခဆင်ꩻရယ်ꩻ အခါႏကာလရိုꩻတဲ့ တဟောဝ်တောဝ်းဖဲ့ꩻ စရဲက်ထာꩻမာꩻထာꩻမာꩻမျိုꩻယို မုဲင်ꩻခါခါကိုစွဉ်ႏလဲ့ တမာꩻတောဝ်းဒျာႏရင်ꩻတဲ့နေား။
ရီ- ခွိုꩻရက်သꩻမျတ်အောဝ်ႏ သူႏတောႏကောင်ꩻသီးနောဝ်ꩻ နမ်းမီႏမော့ꩻလွဉ်စွော့ꩻ ထာꩻဒုက္ခခါ ထာꩻမာꩻယွုတ်ညံးမျိုꩻ မာꩻနေဟောင်း။
ဖြေႏ- ခွိုꩻရက်သꩻမျတ်အောဝ်ႏ သူႏတောႏကောင်ꩻသီးနောဝ်ꩻ နံးမော့ꩻခွဲးလွဉ်ခန်းစွဉ်ႏ ထာꩻဒုက္ခလဲ့ ထာꩻမာꩻယွုတ်ညံးဖွိုႏမျိုꩻယို တမာꩻတောဝ်းလာꩻလာꩻနောဝ်ꩻသွူ။
သူႏတောႏကောင်ꩻငေါဝ်း ပြောင်ꩻလုဲင်ႏတောဝ်း
၇။ ဆꩻတွို့ꩻမဲ့ငါ - မွူးခါမီႏထန်ႏ
မျင်ꩻမိုရ်ႏကောင်နောဝ်ꩻ - ငေါ်ꩻဖေါဝ်ꩻအမန်ႏ
ငါးရုဲင်ꩻမေႏလဲ့ - ခွꩻဒဲ့ꩻဧကန်ႏ
ကောင်တန်အလောင်း - ဗိုကောင်းတုဲင်ထန်ႏ
သူႏတောႏစောဝ်း - အငေါဝ်းမဖေါက်ပြန်ႏ။
ရီ- လိုꩻဟောဝ်သူႏတောႏကောင်ꩻသီးငေါဝ်းယို ထန်ႏစွဉ်ႏမုဲင်ꩻလဲ့ ပြောင်ꩻလုဲင်ႏနွောင်ꩻတောဝ်း ကရိုꩻနောဝ်ꩻ မွေးနေဟောင်း။
ဖြေႏ- မွူးထန်ႏတောခန်းစွဉ်ႏ ဆꩻတွို့ꩻဖဲ့ꩻ၊ မျင်ꩻမိုရ်ႏကောင်တန်လဲ့ ငေါ်ꩻဖေါဝ်ꩻ၊ ငါးရုဲင်ꩻမေႏနောဝ်ꩻ ခွꩻကဒဲ့ꩻ၊ ဗိုလဲ့ တုဲင်တောစွဉ်ႏ ကောင်တန်အနာခန်းတယောဝ်း သူႏတောႏကောင်ꩻသီး အငေါဝ်းယို မုဲင်ꩻခါတဲ့ တပြောင်ꩻလုဲင်ႏချာငါတောဝ်းသွူ။
အဟေ့ꩻခွꩻငါႏ ယိုငတ်ꩻဗာႏ
၈။ သေင်ႏဟေ့ꩻနဝ်ꩻဟွေး - ခွꩻမွေးချံꩻသာႏ
မွိုးဖါဟေ့ꩻနဲး - လွိုတဲးချံꩻသာႏ
ဆရာႏတွမ်ႏခွန် - လွိုတွန်ချံꩻသာႏ
ဗွေႏဘုရာꩻ - ဟေ့ꩻခါ ယိန်းချံꩻသာႏ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ လောကတန်အကိုယို သေင်ႏဟေ့ꩻနောဝ်ꩻ ရျူႏငါႏထာꩻသွူ။
၂။ ကရျူႏလွိုလဲဉ်း သေင်ႏဟေ့ꩻနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏမွိုးဖါသီးအဟေ့ꩻသွူ။
၃။ ကရျူႏလွိုလဲဉ်း မွိုးဖါသီးအဟေ့ꩻနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏဆရာႏသမာꩻသီး အဟေ့ꩻသွူ။
၄။ ကရျူႏလွိုလဲဉ်း ဆရာႏသမာꩻသီးအဟေ့ꩻနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏခွန်စောဝ်းသီး အဟေ့ꩻသွူ။
၅။ ကရျူႏလွိုလဲဉ်း ခွန်စောဝ်းသီးအဟေ့ꩻနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏဗွေႏမျတ်ဘုရာꩻအဟေ့ꩻ ကရိုꩻဒါႏ အတရာꩻတောႏအဟေ့ꩻရျူႏ (ရျူႏလွိုခွꩻကဒ့ꩻတရာꩻဟေ့ꩻ။)
ရီ- အဟေ့ꩻရျူႏ (၅)စွိုးယို တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) သေင်ႏမွူးဟေ့ꩻ (၂) မွိုးဖါဟေ့ꩻ (၃) ဆရာႏသမာꩻဟေ့ꩻ (၄) ခွန်စောဝ်းဟေ့ꩻ (၅) ဗွေႏမျတ်ဘုရာꩻဟေ့ꩻ ယိုငတ်ꩻစွိုးသွူ။
ရီ- အဟေ့ꩻခွꩻရျူႏ ငတ်ꩻစွိုးအကို တမုဲင်ꩻဟေ့ꩻယို ခွꩻရျူႏလဲဉ်းဝင်ꩻဟောင်း။
ဖြေႏ- အဟေ့ꩻခွꩻရျူႏ ငတ်ꩻစွိုးအကို ဗွေႏမျတ်ဘုရာꩻ အတရာꩻတောႏဟေ့ꩻယို ခွꩻရျူႏလွိုကယ်ꩻလဲဉ်းဝင်ꩻနောဝ်ꩻသွူ။
ထာꩻလိုႏဗွိုန်တောဝ်း ထာꩻအံႏကွာႏ
၉။ ခေါင်ꩻသီးမျိုꩻနောဝ်ꩻ - လိုႏကောဝ်ႏတုဲင်ဒျာႏ
သူႏတောႏသီးသူꩻ - လိုႏကျေꩻဇူꩻဒျာႏ
ဖီးထူႏတရေင် - လိုႏထာꩻသေင်ဒျာႏ
လိုꩻမွိုက်နေား - လိုႏတေား ဒေါသဒျာႏ။
ရီ- ခေါင်ꩻ၊ သူႏတောႏကောင်ꩻ၊ ဖီးထူꩻ တွမ်ႏလိုꩻမွိုက်သီးဖုံႏယို လောကကို အထာꩻလိုႏ အောဝ်ႏလွနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း တဲမ်းနယ်လုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) ခေါင်ꩻသီးနောဝ်ꩻ မဲဉ်လꩻလွဒျာႏ ကောဝ်ႏတုဲင်သွူ၊
(၂) သူႏတောႏကောင်ꩻသီးနောဝ်ꩻ မဲဉ်လꩻလွဒျာႏ ကျေꩻဇူꩻတရာꩻသွူ၊
(၃) ဖီးထူꩻနောဝ်ꩻ မဲဉ်လꩻလွဒျာႏ ထာꩻနွုမ်ꩻသူႏနွုမ်ꩻသေင်သွူ၊
(၄) လိုꩻမွိုက်နောဝ်ꩻ မဲဉ်လꩻလွဒျာႏ အပဲစ်ဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။
တွမ်ႏခွိုင်းဗာႏမွိုန်း နီဇာတိ
၁၀။ အမွိုးယွုတ်ခါ - ပိုခါငေါဝ်းခါႏ
အဖါယွုတ်မာႏ - ပိုခါကျင်ꩻဝါ
မွိုးဖါဝင်ꩻနီ - ဝွေꩻသီးယွုတ်မာႏ
ပိုတဲင်စော - ငေါဝ်းနော ကျင်ꩻယွုတ်ဗာႏ။
ရီ- မွိုးယွုတ်ဖါယွုတ်၊ မွိုးဖါဝင်ꩻနီယွုတ်သီးအပိုနောဝ်ꩻ ထွာလွဉ်ဒါႏနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း။
ဖြေႏ- (၁) အမွိုးမီႏယွုတ်ညံးနောဝ်ꩻ ကထွာအပို ဒေါ့ꩻငေါဝ်းယို တဟောဝ်တောဝ်း၊
(၂) အဖါမီႏယွုတ်ညံးနောဝ်ꩻ ကထွာအပို ထာꩻမာꩻအကျင်ꩻယို တဟောဝ်တောဝ်း၊
(၃) မွိုးဖါဝင်ꩻနီ မီႏယွုတ်ညံးနောဝ်ꩻ ကထွာအပို ဒေါ့ꩻငေါဝ်းယိုလဲ့ တဟောဝ်တောဝ်း၊ ထာꩻမာꩻအကျင်ꩻစာရိတ္တဖုံႏလဲ့ တဟောဝ်တောဝ်းသွူ။
သူႏတောႏကောင်ꩻသီးကျွိုက်လဲ့ လိုꩻမွိုက်သီးလွꩻထီႏ
၁၅။ ဆွုံꩻမꩻသွဉ်သင် - ထဲင်းဖျင်ဆွုံꩻမꩻ
ဟောဝ်တောဝ်းယိုနဲး - ကမ်းရဲးလꩻလꩻ
ဆွုံꩻမꩻသားနေား - သူႏတောႏတဲ့ꩻသꩻ
လိုꩻမွိုက်နေား - မခေါ တဲ့ꩻတောဝ်းသꩻ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ ခြောင်ဖုံႏနောဝ်ꩻ အွꩻလွတောဝ်းထီ
၂။ သိန်ႏ(သေင်ႏ)မွူးဖုံႏနောဝ်ꩻ အံႏချာတောဝ်းအရာႏ
၃။ ခမ်းရာႏဖုံႏနောဝ်ꩻ ယရပ်ရပ်ကိုလဲ့ တလော့တဝ်းသွူ
၄။ သူႏတောႏကောင်ꩻသီး ဥစ္စာႏနောဝ်ꩻ ထွာဒျာႏဝင်ꩻအကျိုꩻတာႏလွဉ်းလွဉ်းနောဝ်ꩻသွူ။
<ref>ဗွေႏဗွန်အာလောက-ကျောင်ꩻတုံခမ်ꩻ၊ လောကတွမ်ႏဗုဒ္ဓ</ref>
===အာႏကွိုꩻ===
<references/>
[[Category:ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]
pm73m8ob4ioqn790ipq4jl5ayiyrlx6
15360
15356
2022-08-13T15:26:38Z
KhunMyoe
34
wikitext
text/x-wiki
'''"ငေါဝ်းတယ်ႏအွဉ်"'''
လိုꩻမျိုꩻတွိုင်ꩻ ဘာႏသာႏတွိုင်ꩻဖုံႏနောဝ်ꩻ ယံဖေႏနေးကယေန်ႏငဲး ကနုညံꩻအီလꩻအတာႏ ဆွိုင်ႏရာꩻလိတ်လုဲင်ꩻ စာႏပေႏ အနုပညာႏစတဲင် ထာꩻအာႏကွိုꩻခရာႏ တစွိုးစွိုးယို မီႏခွုမ်တဉ်ႏ မီႏသောင်ႏသာလွေꩻခြေင်းခြေင်းလွဝင်ꩻနောဝ်ꩻမꩻ ဘာႏသာႏယေန်ႏငဲးမု၊ ဒါႏသေလိမ္မာႏဖဲ့ꩻ၊ ဗဟုသုတလွိုင်ႏအာမု၊ စွိုးခွိုꩻလိုꩻမုရေꩻရာႏစတဲင် ကွိုက်ꩻပေါင်ꩻအုံအောဝ်ႏမုဖုံႏယို သေနွောင်ꩻထီႏလꩻ ကျင်ႏလဲႏဒါႏလဲပ်လွဉ်အီဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပညာႏသျင်ႏပုဂ္ဂိုလ်ႏတန်စခါသီး ကတဲမ်းမုဲင်သေꩻခါꩻဒါႏ လောကအတာႏ လိုႏမတ်ငါႏကရိုꩻဒါႏ "လောကနီတိ"ငေါဝ်းသွဉ်သင်အဆွုံꩻအမꩻဖုံႏယိုတဲ့နောဝ်ꩻ-၊
ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏနွို့ ပုဂ္ဂိုလ်ႏလိုꩻတွိုင်ꩻစွုမ်ႏဖြာꩻသီး အပိုအလီꩻဖုံႏ ကအောဝ်ႏလိုႏသေငါꩻစဲင်းနဲင်းလꩻအီငါႏ ဗွေႏမျတ်ဘုရာꩻသမဲင်ꩻစဲဉ်ႏချုက်ကရိုꩻဒါႏ "ဗုဒ္ဓဝင်ႏသမဲင်ꩻ"ငေါဝ်းစွိုမ်းသော့ꩻ သွိုန်ꩻသꩻကိုမျိုꩻဖုံႏယိုတဲ့နောဝ်ꩻ-၊
ထွာအီငါႏ လောကလိုꩻတွိုင်ꩻစွုမ်ႏဖြာꩻသီး ဟောဝ်သေထွိုက် ဟောဝ်သေသင်ꩻစွဉ်ႏလွဉ်းလွဉ်းနောဝ်ꩻသွူ၊ မီႏသေမီႏဒါႏ သေငါꩻလိမ္မာႏသော့ꩻလꩻဝင်ꩻ ပညာႏသျင်ႏသူႏတောႏကောင်ꩻသီး အငေါဝ်းငွါ သွဉ်သင်မု ဩဝါဒအခြာကိုနောဝ်ꩻမꩻ သုတအာ၊ ထာꩻသေလွိုင်ႏ၊ ချွေႏရံႏသွဉ်းသဲႏ သွꩻခွကွိုန်ꩻအီတဲင် မေတ္တာႏမဲ့ငါဗန်၊ ဖေꩻရန်ႏကင်ꩻ၊ နမ်းသꩻနီပါꩻ ချံꩻသာႏလꩻတွော့ꩻ ခင်ႏလမ်းတွိုင်ꩻ စစရာႏရာႏကို နွို့တွိုင်ꩻတွမ်ႏလꩻအီဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပွိုးနောဝ်ꩻမꩻ "ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏယေန်ႏငဲမုꩻ ပွယ်ꩻရီလိတ်"အတာႏ လိတ်သွဉ်ခဏ်ꩻစောင်ႏအနေႏ ပအိုဝ်ႏလိတ်လုဲင်ꩻစွစ်ꩻလီတာႏ ဗဟိုႏသင်္ဃာႏအစွိုꩻနောဝ်ꩻ နေင်ႏ ၁၃၄၇-ဗာႏမာꩻတငါ အွဉ်ႏတီႏဗက်ꩻထွော့ ပျဌာန်းလွေꩻဖေႏပါ လောကတွမ်ႏဗုဒ္ဓဖုံႏယိုနောဝ်ꩻသွူ။
နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ
ပဏာမတွမ်ႏ ပဋိညာဉ်ႏ
၁။ ရတနာႏသွံပါꩻ - ဝုဲင်ႏခါꩻရီးငါ
အာစားကျမ်ꩻဂန်ႏ - ထေထန်ႏလွဉ်ဗာႏ
လောကနီတိ - ပါဠိဘာႏသာႏ
ပအိုဝ်ႏငေါဝ်း - ပြန်ႏလဝ်းအအဲဉ်ႏစား။
ရီ - လောကနီတိကျမ်ꩻယို အောဝ်ႏကျမ်ꩻမုဲင်ꩻကို တဲမ်းထန်ႏလွဉ်ဟောင်း?
ဖြေႏ - လောကနီတိကျမ်ꩻယို အောဝ်ႏအွိုးပိဋကတ်ကျမ်ꩻဂန်ႏအစွိုးစွိုး အဒေါဝ်ႏဒေါဝ်ႏကို ထေထန်ႏလွဉ် တဲမ်းစုရွမ်သေꩻဖေႏဒျာႏသွူ။
သွဉ်ထူႏဆယ်ꩻပူꩻ ကျိုꩻဂွုဏ်ႏထူꩻ
၂။ ဂွုဏ်ႏထူꩻအကျိုꩻ - ကရိုꩻနောဝ်ꩻရာꩻ
နီတိကျမ်ꩻနော - လောကလောင်းခါ
လိုꩻခိုအကဲဉ် - ထွာမဲဉ်ႏမွိုးဖါ
ကွပ်ပွိုးနောဝ်ꩻမꩻ - လောကကျမ်ꩻခါ
လိုꩻခိုနောဝ်ꩻဟွေး - ဒါႏမွေးသေဗာႏ
ပညာႏသျိထွာ - တန်အာမျတ်ငါႏ
သုတနော - အာအော ပြဲ့ꩻစွုံႏငါႏ။
ရီ - သွဉ်ဗာႏလောကနီတိ လꩻလွဉ်အကျိုꩻဂွုဏ်ႏထူꩻကျေꩻဇူꩻ (၄)စွိုးယို တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း
ဖြေႏ- (၁) ထွာလိုꩻခိုသီး အကဲဉ်အနစ်
(၂) ထွာမွိုးထွာဖါ
(၃) ထွာဆရာႏ
(၄) ထွာမိတ်ဆွေႏသွꩻခွ ယို(၄)စွိုးသွူ။
ရီ- ဒါႏဗာႏလောကနီတိတဲင် ကလꩻဒါႏ အကျိုꩻ(၃)စွိုးယို တဲမ်းနယ်ဖေႏလုဲင်း
ဖြေႏ- (၁) ထွာဗာႏ ပညာႏသျိအကျိုꩻတပါꩻ
(၂) ထာꩻသေတန်လုဲင်း မျတ်ဟောဝ်ငါႏ အကျိုꩻတပါꩻ
(၃) အထီႏအဟွိုန် ဗဟုသုတအောဝ်ႏအီ အကျိုꩻတပါꩻ၊ စုစုခြွဉ်း ယို(၃)စွိုးသွံပါꩻသွူ။
ထာꩻလွꩻနွောင်ꩻအံႏ ညာꩻနိဗ္ဗာန်ႏ
၃။ လိုꩻလွꩻနောဝ်ꩻနဲး - ကင်ꩻတဲပညာႏ
ပညာႏအဲဉ်ထောဝ်း - တဖြောဝ်းဥစ္စာႏ
ဥစ္စာႏကေန်ꩻမွ - သွꩻခွခြောငါႏ
သွꩻခွအဲဉ်ထောဝ်း - လꩻတောဝ်းချံꩻသာႏ
ချ့ꩻသာႏကင်ꩻလိုꩻ - ကုသိုလ်ႏမမာꩻ
ကုသိုလ်ႏကင်ꩻ - ညာꩻလင်ꩻ နိဗ္ဗူတာ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ လိုꩻလွꩻနောဝ်ꩻ ဒါႏနွောင်ꩻတောဝ်း ဉာဏ်ႏပညာႏ
၂။ ပညာႏ တဒါႏတောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ ဥစ္စာႏအဲဉ်ထောဝ်း
၃။ ဥစ္စာႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ သွꩻခွအဲဉ်ထောဝ်း
၄။ သွꩻခွ တအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ မော့ꩻတောဝ်းထာꩻချံꩻသာႏ
၅။ ထာꩻချံꩻသာႏ အဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ မာꩻနွောင်ꩻတောဝ်းကုသိုလ်ႏ
၆။ လိုꩻတမာꩻနွောင်ꩻတောဝ်း ကုသိုလ်ႏနောဝ်ꩻ လꩻနွောင်ꩻတဝ်း နိဗ္ဗာန်ႏနောဝ်ꩻသွူ။
ထာꩻဒါႏပညာႏ ဖိုꩻတန်ႏငါႏ
၄။ ဗွိုန်ပီထာꩻဒါႏ - ဥစ္စာႏမအောဝ်ႏဗာႏ
ပညာႏယိုနဲး - စွန်တဲးမမာꩻ
ပညာႏနောဝ်ꩻနော - သွꩻခေါထွာဗာႏ
ဘဝငါ - ပသာဖေႏချံꩻသာႏ။
ရီ- ရွဉ်ခံꩻဥစ္စာႏ ကအီႏပီဗွိုန်ဒါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏနေဟောင်း စေနယ်ထွူတဲင် ပညာႏထာꩻဒါႏသီးမျိုꩻယို တခွန်စွန် ထူႏနွောင်ꩻနေဟောင်း ယိုလဲ့ တဲမ်းနယ်ပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- ရွဉ်ခံꩻဥစ္စာႏ ကအီႏပီဗွိုန်ဒါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏနောဝ်ꩻ အဲဉ်ထောဝ်းသွူ၊ ထာꩻဒါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏယို စွန်တခွန်ꩻသီး တထူႏနွောင်ꩻတောဝ်းသွူ။
ရီ- ထာꩻဒါႏပညာႏယို လောကကို ထွာနီလိုꩻသီးတမုဲင်ꩻဟောင်း စေနယ်ထွူတဲင် ဉာဏ်ႏပညာႏယို အမာꩻဖေႏနွောင်ꩻ နီလိုꩻသီးတမုဲင်ꩻနောဝ်ꩻလဲ့ တဲမ်းနယ်ပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- ထာꩻဒါႏပညာႏနောဝ်ꩻ လောကလောင်းယို ထွာနီလိုꩻသီးသွꩻဟောဝ်သွူ၊ ထာꩻဒါႏပညာႏယို တွိုႏဘဝငါလဲ့ ပသာဖေႏနွောင်ꩻအီနီ ထာꩻချံꩻသာႏသွူ။
ထာꩻဒါႏပညာႏ ထင်းဖွီဗာႏတောဝ်း
၅။ သုတဆေ့ꩻဖြီ - ထင်းဖွီမွိုန်းထာꩻ
သကိုသွိုန်ႏဖူꩻ - သိမ်ꩻထူꩻဟောဝ်ဗာႏ
ဖြုံႏဒီႏထီဗဲက်ꩻ - တဲက်တွိုင်ꩻပမာႏ
ကွဲညည - တန်လွဗွေလွဉ်ဒျာႏ။
ရီ - အထီႏအဟွိုန် သုတပညာႏမျိုꩻယို ဆေ့ꩻငါႏတဲင် ထင်းဖွီလꩻနေဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ ဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- အထီႏအဟွိုန် သုတပညာႏမျိုꩻယို ဆေ့ꩻငါႏရိုꩻတဲင် ထင်းဖွီဗာႏတောဝ်း၊ သိမ်ꩻသော့ꩻခါꩻဗာႏ သꩻရာႏဖူꩻကိုနောဝ်ꩻသွူ၊ ဥပမာႏ- ထီကတဗဲက်ꩻသော့ꩻဒါႏ ဖွိုင်ꩻတန်ကိုယို ကွဲးညညတဲင် ဗွေလွဉ်ဗာႏဒျာႏနောဝ်ꩻ ပီဝင်ꩻသွူ။
ပညာႏတဗာႏ လွူးနမ်းတာႏ
၆။ ဖြောင်းမုစူမု - စုစုပညာႏ
ဆေ့ꩻငါႏပေႏဖြီ - ထင်းဖွီမွိုန်းထာꩻ
လို့လို့မီႏဒါႏ - တဗာႏတွက်တာႏ
လွူးသက်ဗွာ - ထွာအီအကျောင်ꩻဒျာႏ။
ရီ- ဒေါ့ꩻဖြောင်းဖဲ့ꩻ နုတ်မုပညာႏတွမ်ႏ ခွုမ်စံႏဖဲ့ꩻ လက်မုပညာႏဖုံႏယို ဆေ့ꩻငါႏရိုꩻတဲင် ထင်းဖွီလꩻနေဟောင်း စေနယ်ထွူတဲင် ထာꩻဒါႏဉာဏ်ႏပညာႏ တစွိုးပေႏလွုမ်ꩻယို လွူးနမ်းဗွာနွောင်ꩻ/ တဗွာနွောင်ꩻတောဝ်းနောဝ်ꩻလဲ့ အွဉ်ႏနယ်ဖေႏပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- နုတ်မုပညာႏ ဒါႏတွမ်ႏဖြောင်းဖြေꩻ ဒေါ့ꩻဖြောဝ်ႏမု တရိုꩻတောဝ်း၊ လက်မုပညာႏ ဒါႏတွမ်ႏစူခွုမ်စံႏမုတရိုꩻတောဝ်း ဆေ့ꩻငါႏရိုꩻတဲင် ထင်းဖွီလꩻတောဝ်းသွူ၊ ထာꩻဒါႏဉာဏ်ႏပညာႏ တစွိုးပေႏငါလဲ့ မီႏဒါႏတဲပ်တဲပ်လဲပ်လဲပ်နောဝ်ꩻ လွူးအီနမ်း ဗွာဒျာႏသွူ။
ဆယ်ꩻကပ်လိုꩻဒါႏ သေပညာႏ
၇။ သုတစွုံႏလင်ႏ - ပညာႏသျင်ႏခါ
အောဝ်ႏရပ်မုဲင်ꩻလဲ့ - မီႏသေနောဝ်ꩻရာꩻ
အွိုးနောဝ်ꩻကိုနဲး - နဲစ်တဲးသောင်ႏသာ
ကောမဲဉ်ဒါႏ - လွေꩻဗာႏသွူနဲးဟာ။
ရီ- လိုꩻကမဲဉ်ဒါႏပညာႏ၊ လိုꩻကထုမ်ႏဒါႏ သုတသားယို အမာꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း စေနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- လိုꩻကမဲဉ်ဒါႏပညာႏ၊ လိုꩻကထုမ်ႏဒါႏ သုတသားယို ပညာသျိကရိုꩻဒါႏ လိုꩻသေလိုꩻဒါႏ ကအောဝ်ႏဒါႏအရပ်ယို အမဉ်ႏဟွိုန်တဲင် အနဲစ်လောႏလွေꩻထေ့ဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ထာꩻယိုငတ်ꩻဗာႏ လိုႏဗွာႏယွယွ
၈။ ပညာႏဥစ္စာႏ - ယွသာႏထုမ်ႏဗာႏ
ကောင်ယိုလဲ့ခါ - ထင်ႏဗာႏယွသာႏ
ကာမကောဓ - ယွယွလိုႏဗာႏ
ငတ်ꩻပါꩻယို - ဟောင်ရိုꩻလိုႏသာႏသာႏ။
ရီ- လောကကို ကလိုႏဗာႏယွယွ (၅)စွိုးယို တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) သွဉ်ပညာႏ (၂) ထုမ်ႏဥစ္စာႏ (၃) ထင်ႏကောင် (၄) တောႏလမ်းတောႏပါႏ (၅) သꩻလျားထာꩻအခါႏ ယို(၅)ဗာႏသွူ။
တက္ကသိုလ်ႏပညာႏ ဆီသွစ်ꩻဗာႏ
၉။ သုတဓမ္မ - တွက်ဆသင်္ချာႏ
တောက်ꩻစိုနီတိ - ယာယီယတြာႏ
ဒုံႏတိန်ႏကဗျာ - စူခါဗက်ꩻဒါႏ
ခြီႏတလေး - ငေါဝ်းဟွေး အွိုးစခါ
တသီႏလဲ့လျင်ႏ - ငသွင်ႏပျက်ထာꩻ
ပေႏတင်ႏမျက်လဲ့ - ဆန်းကျမ်ꩻတဲ့ဒါႏ
တမန်ႏဂါႏထာႏ - သဒ္ဒါႏကျမ်ꩻခါ
ဉာဏ်ႏပညာႏ - အဋ္ဌာရသကာ။
ရီ- တက္ကသိုလ်ႏထာꩻဒါႏ တဆီသွစ်ꩻဗာႏယို တွက်နယ်ထန်ႏဖေႏ ပဉ်ဗာႏဗာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) အထီႏအဟွိုန်သုတ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၂) ဓမ္မသတ် ဆွုံꩻဖျတ်တရာꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၃) ဂဏန်ꩻသင်္ချာႏထာꩻဒါႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၄) တောက်ꩻဒါႏလိတ်စီꩻ တောက်ꩻစို ယိုလဲ့တပါꩻ
(၅) ဒါႏလောကနီတိကျမ်ꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၆) ဒါႏယာႏယီႏ ယတြာႏ ဗျာႏကရုဏ်းကျမ်ꩻယိုလဲ့တပါꩻ
(၇) ငေါဝ်းတဲက် ငေါဝ်းတချင်ꩻ အဒုံႏ အအူစတဲင် ကေျာလင်္ကာႏဖုံႏ ယိုလဲ့ တပါꩻ
(၈) ဗေက်ꩻဗက်ꩻဗူႏ နုဲင်ႏတွမ်ႏစူ စတဲင်လုဲင်ꩻကွက်ဖုံႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၉) ဒေါ့ꩻဖြောဝ်ႏဒါႏ ငေါဝ်းလီꩻငွါယ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၀) ခꩻဒါႏခြီႏ တလေးဖုံႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၁) ဒါႏသေ တသီႏတမွူး ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၂) မာꩻသွင်ႏ မာꩻတယွို့ ပျက်ဒါႏထာꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၃) ဒါႏပေႏတင်ႏ အတွက်အချက် ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၄) ဒါႏပရိယာယ်ႏ မာႏယာႏ မျက်ကလဲ့ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၅) ဒါႏဆန်းကျမ်ꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၆) ဒါႏဂါႏထာႏ မန္တန်ႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၇) ဒါႏကွိုက်ꩻပေါင်ꩻ ဆက်ဆံႏသံႏတမန်ႏ ယိုလဲ့တပါꩻ
(၁၈) ဒါႏသဒ္ဒါႏကျမ်ꩻ ယိုလဲ့တပါꩻ စုစုခြွဉ်း အောဝ်ႏယို(၁၈)ပါꩻသွူ။
လိုꩻမွိုက်တွမ်ႏလိုꩻသေလိုꩻဒါႏ ထာꩻကကွာႏ
၁၀။ ပညာႏမရီ - ဗွိုန်ပီထုံဒျာႏ
ဝင်ꩻခါမီႏရီ - ဗွိုန်ပီခမ်းရာႏ
ရီမရီထွိုက် - လိုꩻမွိုက်ဗာႏလာႏ
ဒေါ့ꩻငေါဝ်းငွါ - အာစွဉ်ႏသေႏသေႏဒျာႏ။
ရီ- ပညာႏသျိတွမ်ႏလိုꩻမွိုက်နောဝ်ꩻ ကွာႏလို့ဝင်ꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း တဲမ်းနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ - ပညာႏသျိနောဝ်ꩻ ဝင်ꩻမီႏရီတောဝ်းအခါႏ ဗွိုန်ပီဒျာႏထုံ၊ အုံဒျာႏတေ့ꩻတေ့ꩻ၊ ဝင်ꩻမီႏရီလွဉ်တဲင် အငေါဝ်းယို ပီဗွိုန်စွဉ်ႏ ခမ်းရာႏနောဝ်ꩻသွူ။
လိုꩻမွိုက်နောဝ်ꩻ ဝင်ꩻရီလဲ့သင်၊ ဝင်ꩻတရီတောဝ်းလဲ့သင် အငေါဝ်းယို အာသေႏသေႏသက်သက်စွဉ်ႏဒျာႏထာꩻနောဝ်ꩻသွူ။
လိုႏတွိုင်ꩻမယိုꩻ ယိုနီမျိုꩻ
၁၁။ လိတ်အွုတ်ကိုဒျာႏ - ပညာႏထာꩻဒါႏ
ဝင်ꩻစူကိုသူꩻ - အောဝ်ႏစူဥစ္စာႏ
ကိစ္စမီႏတွိုႏ - အောဝ်ႏလိုႏတဲင်ခါ
မဉ်ꩻတောဝ်းဒျာႏ - ပညာႏတွမ်ႏဥစ္စာႏ။
ရီ- ထာꩻဒါႏအောဝ်ႏသော့ꩻ လိတ်အွုတ်ကို၊ ရွဉ်ယိုအောဝ်ႏဝင်ꩻလောင်းနောဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏနေ နီထာꩻဒါႏ၊ နီဥစ္စာႏဖုံႏဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ အကျောင်ꩻလုဲင်း။
ဖြေႏ- ထာꩻဒါႏအောဝ်ႏသော့ꩻ လိတ်စောင်ႏကို၊ ရွဉ်ယိုအောဝ်ႏဝင်ꩻလောင်းနောဝ်ꩻ နီထာꩻဒါႏ၊ နီဥစ္စာႏ ဟဲ့ꩻရိုꩻတလꩻတောဝ်းသွူ။
အကျောင်ꩻနောဝ်ꩻ- အရေꩻကီꩻကိစ္စ မီႏတွိုႏလွဉ်ခါ ထူႏသွုံꩻအီ တလꩻတောဝ်းသွူ။
ထီႏဖိုတောဝ်း ထီသမုဒ္ဒရာႏမꩻ အောဝ်ႏထင်းတန်
၁၂။ လိုꩻသုတခြော - ဆေ့ꩻနောဟွိုန်ထီႏ
စင်းထင်းဟွိုန်အာ - မန်ႏထွာတန်အီ
သမုဒ္ဒရာႏ - ဒေႏခါမထီႏ
ဖိုးခင်ႏအောင် - ထီနောင်ထင်းဗွိုန်ပီ။
ရီ- အထီႏအဟွိုန် သုတဆေ့ꩻခြောဒါႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏနောဝ်ꩻ ထင်းဒါႏအနမ်းနုဲင်းမုဲင်ꩻစားဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ဖေႏတွမ်ႏ ဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- အထီႏအဟွိုန် သုတဆေ့ꩻခြောဒါႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏနောဝ်ꩻ ထင်းတန်ချာဒါႏ အနမ်းတဲင် အမာနတဲ့ စင်းတန်ဒါႏသွူ၊ ဥပမာႏ- ဒေႏပေႏတဗာႏ တထီႏဖိုတောဝ်းထီနောင်နောဝ်ꩻ ဝွေꩻထီႏဗာႏကြွို့ꩻရွုမ်ꩻထီ ဖိုးခင်ႏအောင်ကိုလဲ့ အောဝ်ႏထင်းစွဉ်ႏ ထီသမုဒ္ဒရာႏနောဝ်ꩻ ပီဝင်ꩻသွူ။
ပညာႏမီႏကင်ꩻ ထွာဝင်ꩻသွဉ်း
၁၃။ သွဉ်ပညာႏလုဲင်း - မာꩻကုဲင်းပိုခို
ပညာႏမီႏကင်ꩻ - ထံႏဝင်ꩻတခြိုꩻ
ပညာႏမီႏဒါႏ - ပူႏဇောႏဗာႏလိုꩻ
ကွပ်နောဝ်ꩻမꩻ - သွဉ်လွစွုမ်ႏနီꩻပို။
ရီ- ပညာႏအောဝ်ႏလိုꩻတွမ်ႏ ပညာႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ ကွာႏဝင်ꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻ ဖြုဲင်ꩻနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- ပညာႏအောဝ်ႏလိုꩻယို ဝင်ꩻအမျာꩻ ပူႏဇောႏရိုႏသေႏဒျာႏသွူ။ ပညာႏအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောတ်ꩻ ထွာဗာႏဝင်ꩻသွဉ်းသွူ။
ဗွိုန်နုဲင်းဝါးဗွာ ဟင်္သာႏခြာ
၁၄။ မွိုးစောဝ်းဖါစောဝ်း - သွဉ်တောဝ်းအပို
ဖါခိုမွိုးမူႏ - ရန်ႏထူႏထန်ႏကို
ဝါးဟင်္သာႏခြာ - ဝါးဗွာဟောင်ရိုꩻ
ပွယ်ꩻတန်ကို - အပိုအုံတငို။
ရီ- မွိုးဖါဝင်ꩻနီ မီႏတသွဉ်ဖေႏတောဝ်း အပိုပညာႏနောဝ်ꩻ ထွာပိုရန်ႏသူႏမျိုꩻမုဲင်ꩻဟောင်း။
ဖြေႏ- မွိုးမီႏတသွဉ်ဖေႏတောဝ်း အပိုပညာႏနောဝ်ꩻ ထွာပိုရန်ႏသူႏအထန်ႏ၊ ဖါမီႏတသွဉ်ဖေႏတောဝ်း အပိုပညာႏနောဝ်ꩻ ထွာပိုရန်ႏသူႏအကိုနောဝ်ꩻသွူ။
ရီ- မွိုးဖါသွဉ်ဖေႏတောဝ်းတဲင် ကထွာအပို မီႏတဒါႏတောဝ်းပညာႏနောဝ်ꩻ ဗွိုန်ပီနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
ဖြေႏ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ ဝါးဟင်္သာႏခြာ ဝါးဗွာကအုံအောဝ်ႏသော့ꩻနောဝ်ꩻသွူ။
သဘာဝထွာဒျာႏ ယိုလစ်ꩻဗာႏ
၁၅။ ထာꩻဆူႏကရိုꩻ - အမျိုꩻစျူဒျာႏ
ချို့ꩻသီးမဲ့လဲ့ - စဲင်းစဲ့လွဉ်ဒျာႏ
ဗိုတုဲင်လွီးဟွမ် - နွံꩻဟွမ်လွဉ်ဒျာႏ
လိုꩻသဖော်ꩻ - သꩻဇော်ꩻထွာလွဉ်ဒျာႏ။
ရီ- လောကအကို သဘာဝအတွိုင်ꩻယို ဝွေꩻသီးထွာလွဉ်လွဒျာႏ ပငါပရာꩻ (၄)စွိုးနောဝ်ꩻ တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) ထာꩻဆူႏ (၂) ချို့ꩻမဲ့ (၃) ဗိုတုဲင် (၄) သူႏတောႏကောင်ꩻသီးသꩻ ယို(၄)စွိုးသွူ။
အဲဉ်ထောဝ်းရသာႏ ယိုလစ်ꩻဗာႏ
၁၆။ ထွန်တပါတောဝ်း - အွီႏတောဝ်းပြူးရင်ꩻ
လိုꩻခြောသီးမျိုꩻ - ခြွိုင်းခြိုꩻမသင်ꩻ
အိုကင်ꩻတသာႏ - အွီႏငါႏတောဝ်းရင်ꩻ
ဉာဏ်ႏတဖြောဝ်း - တဲမ်းငေါဝ်း မအွီႏရင်ꩻ။
ရီ- အရသာႏတအဲဉ်ထောဝ်း ထာꩻ(၄)စွိုးနောဝ်ꩻ တဲမ်းနယ်ဖေႏမဲဉ်ႏမဲဉ်ႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) အွုမ်ပြူး ထွန်တပါတောဝ်း
(၂) လိုꩻကေန်ꩻလိုꩻခြော ခြွိုင်းဖျင်နွိုင်ႏအနမ်း
(၃) တသာႏတပါတောဝ်း ဟန်ႏအို
(၄) ထာꩻဒါႏပညာႏ တအဲဉ်ထောဝ်း တဲမ်းငေါဝ်းကဗျာလင်္ကာႏ ယို(၄)စွိုးသွူ။
သုတပညာႏ ထာꩻချံꩻသာႏ
၁၇။ နာႏဗာႏတဲင်စော - အာလောသုတာႏ
သုတတဲင်ခါ - တိုꩻပွါꩻပညာႏ
ပညာႏတဲင်စော - နက်နောသေနာႏ
အနက်နော - သုခေါ ဖေႏချံꩻသာႏ
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ ကွပ်ပွိုးနာႏဗာႏ ဟွိုန်ဗာႏတဲင် သုတဗွေပြဲ့ꩻစွုံႏလွဉ်
၂။ ကွပ်ပွိုးသုတထွာတဲင် တိုꩻတက်ကီꩻပွာꩻလွဉ်
၃။ အဓိပ္ပါယ်ႏအနက်ဖုံႏယို သေဗာႏတွမ်ႏပညာႏ
၄။ မီႏသေနာႏ အနက်အဓိပ္ပါယ်ႏယိုမꩻ ဖေႏဒါႏနီ ထာꩻချံꩻသာႏသွူ။
ဖိုးတွမ်ႏလိုꩻ
၁၈။ ထာꩻအံႏမေႏထွုန်ႏ - တပြုံႏဗိန်ႏထာꩻ
ဖိုးလဲ့လိုꩻလဲ့ - ပီပဲ့အောဝ်ႏဒျာႏ
ပညာႏနောဝ်ꩻဟွေး - လိုꩻမွေးထူꩻဒျာႏ
ဉာဏ်ႏမီႏကင်ꩻ - ဖိုးရင်ꩻ ဗွိုန်ပီဒျာႏ။
ရီ- လောကအကို ဖိုးတွမ်ႏလိုꩻ ကဗွိုန်ပိဒါႏဝင်ꩻအချက်နောဝ်ꩻ တဲမ်းနယ်ထွူတဲင်၊ နီလိုꩻတွမ်ႏဖိုး ကကွာႏဒါႏလို့ဝင်ꩻနောဝ်ꩻလဲ့ တဲမ်းပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- လောကအကို ဖိုးတွမ်ႏလိုꩻ ကဗွိုန်ပီလို့ဝင်ꩻနောဝ်ꩻ (၁) ထာꩻအံႏ (၂) မေႏထွုန်ႏ (၃) ထာꩻဗေင်ႏ ယို(၃)စွိုးသွူ။
လိုꩻနောဝ်ꩻ ထာꩻသေပညာႏအောဝ်ႏ၊ ဖိုးနောဝ်ꩻ ထာꩻသေပညာႏအဲဉ်ထောဝ်း ကွာႏလို့ဝင်ꩻနုဲင်းယိုသွူ။
ရီ- ထာꩻသေတရာꩻ ပညာႏမီႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ လောကကိုယို ပီဗွိုန်တမုဲင်ꩻဟောင်း။
ဖြေႏ- ထာꩻသေတရာꩻ ပညာႏမီႏတအဲဉ်ထောဝ်းလိုꩻနောဝ်ꩻ ပီဗွိုန်စွဉ်ႏ ဖိုးနောဝ်ꩻသွူ။
ရက်လဲဉ်းနမ်းကောဝ်ႏ ထူႏမုဲင်ꩻအောဝ်ႏ
၁၉။ ဗွိုန်ပီပညာႏ - သဟာႏမအောဝ်ႏ
ဗွိုန်ပီထာꩻဆာ - ရန်ႏခါမအောဝ်ႏ
ဗွိုန်ပီနမ်းရင်ꩻ - ရက်ဝင်ꩻမအောဝ်ႏ
ကံႏပီပဲ့ - အာႏရဲင်ꩻလဲ့မအောဝ်ႏ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ မိတ်ဆွေႏသွꩻဟောဝ် ကအီႏပီဗွိုန်တွမ်ႏ နုဲင်းထာꩻဒါႏပညာႏ လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (ပညာႏယို ထွာအီသွꩻပေႏစဲစ်သွူ။)
၂။ ရန်ႏသူႏကအီႏပီဗွိုန် တွမ်ႏနုဲင်းထာꩻဆာရောႏဂါႏယို လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (ထာꩻဆာရောႏဂါႏယို ထွာနီရန်ႏသူႏစဲစ်သွူ။)
၃။ ထာꩻရက် ကအီႏပီဗွိုန်တွမ်ႏ နုဲင်းကရက်နီနမ်းယို လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (နီနမ်းယို နီအရက်သွတ်ꩻသွူ။)
၄။ အာႏကအီႏပီဗွိုန်တွမ်ႏ နုဲင်းကံႏယို လောကကို အဲဉ်ထောဝ်း (ကံႏတရာꩻယို တလာကယ်ꩻအာႏသွူ။)
ပီမောင်းဒေါင်စော လိုꩻမွိုက်နော
၂၀။ လိုꩻမွိုက်သီးမျိုꩻ - တသက်လိုꩻခါ
ပညာႏသျိသောင် - အုံရောင်ꩻထေ့ဗာႏ
လိုꩻမွိုက်သီးနောဝ်ꩻ - သေတောဝ်းတရာꩻ
မောင်းဒေါင်စော - သေတောဝ်း အိုရသာႏ။
ရီ- လိုꩻမွိုက်သီးနောဝ်ꩻ အုံညီꩻဆယ်ꩻကပ်ထေ့ခန်း ပညာႏသျိသီးထျꩻ တသက်လွုမ်းစွဉ်ႏနောဝ်ꩻ သေနေတရာꩻဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ လောကဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- လိုꩻမွိုက်သီးနောဝ်ꩻ အုံညီꩻဆယ်ꩻကပ်ထေ့ခန်း ပညာႏသျိသီးထျꩻ တအသက်လွုမ်းလဲ့ သေတောဝ်းတရာꩻသွူ၊ ဥပမာႏနောဝ်ꩻ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ မောင်းဒေါင်စောသီး တသေတောဝ်း ဟန်ႏအိုအရသာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ဟန်ႏအိုရသာႏ ဖြေꩻသေနာႏ
၂၁။ ပညာႏသျိသျင်ႏ - တဆင်ႏပေႏငါ
ပဏ္ဍိတမျတ် - ဆယ်ꩻကပ်ထေ့ဗာႏ
မွိုင်ကြွိုင်တရာꩻ - သေငါꩻစွဉ်ႏဒျာႏ
ဖြေꩻနောဝ်ꩻဟွေး - သေမွေး အိုရသာႏ။
ရီ- လိုꩻဟောဝ်လိုꩻဒါႏသီးနောဝ်ꩻ အုံထေ့မီႏခိုႏဗာႏ ပညာႏသျိသီးထျꩻ တဆူးတဆင်ႏပေႏငါနောဝ်ꩻ သေနေတရာꩻဟောင်း အွဉ်ႏနယ်တွမ်ႏ လောကဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- လိုꩻဟောဝ်လိုꩻဒါႏနောဝ်ꩻ အုံထေ့ဆယ်ꩻကပ် မီႏခိုႏဗာႏ ပညာႏသျိသီးထျꩻ တဆူးတဆင်ႏပေႏငါလဲ့ သေဒျာႏတရာꩻနောဝ်ꩻသွူ၊ ဥပမာႏ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ ဖြေꩻကသေ ဟန်ႏအိုအရသာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပညာႏသျိသျင်ႏ မပျꩻထင်ႏ
၂၂။ ဥစ္စာႏသွုမ်ꩻတိန် - တရိန်သꩻခါႏ
လမ်းကိုအကျင်ꩻ - အဝင်ႏလဲဉ်းမာႏ
ကဲ့ꩻရဲ့ꩻထင်းဖွီ - ငတ်ꩻစွိုးယိုခါ
ပဏ္ဍိတ - နယ်ပျꩻ တောဝ်းထင်ႏသျာꩻ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
ဝင်ꩻခိုႏဝင်ꩻငါ အမျာꩻခြာနောဝ်ꩻ မုဲင်ꩻခါစွဉ်ႏလဲ့ ပညာႏသျိသီး တအွဉ်ႏပျꩻ ထင်ႏသျာꩻတောဝ်း တရာꩻနောဝ်ꩻ-
၁။ ပစ္စေꩻဥစ္စာႏ သွုမ်ꩻတိန်ထိုꩻအချိန်ႏ
၂။ သꩻတရိန် စိုꩻရိန်ႏအခါႏ
၃။ လမ်းကို ဒုစရဲက်မျိုꩻ မီႏပေါႏပေါက်လွဉ်စွော့ꩻအခါႏ
၄။ နမ်းမီႏခံႏဗာႏစွော့ꩻ ဝင်ꩻလိန်ႏဝင်ꩻလဲဉ်
၅။ ဝင်ꩻမီႏထင်းဖွီ ဝင်ꩻမီႏတအံႏသွင်ꩻတောဝ်းအခါႏ စုစုခြွဉ်း ယိုငတ်ꩻဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။
စံႏမီႏထွꩻနောဝ်ꩻမꩻ ကွဲထူႏ
၂၃။ အခွင်ꩻအရေꩻ - တွိုႏလွေꩻငေါဝ်းငွါ
တွမ်ႏနီယိုဖက် - လိုꩻရက်တဲ့ပါ
ချင်းနမ်းသꩻလျား - ယိုသွံစားခါ
သေချာနော - ဟဲ့ꩻစောပဏ္ဍိတာ။
ရီ- လောကကို ဖေႏနေးကဟဲ့ꩻထွိုက် ပညာႏသျိပုဂ္ဂိုလ်ႏနောဝ်ꩻ အလက္ခဏာႏ အင်္ဂါႏအောဝ်ႏခွိုင်းမုဲင်ꩻစွိုးဟောင်း တဲမ်းနယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) ဒေါ့ꩻဖြောဝ်ႏငေါဝ်းငွါ သေအချိန်ႏ
(၂) ထွားကွိုက်ꩻပေါင်ꩻသွꩻတွမ်ႏ ကတန်ႏရာꩻဒါႏနီနမ်း
(၃) သꩻမီႏလျားထာꩻ နမ်းသေချာ အောဝ်ႏ(၃)စွိုးနောဝ်ꩻသွူ။
ယိုနောဝ်ꩻသွံစား ဗွိုန်ပီလိုꩻဗား
၂၄။ ဥစ္စာႏကေန်ꩻမွ - အံႏအွꩻပြန်ꩻပြော်ꩻ
အာႏရဲင်ꩻဆေ့ꩻခြေား - လိုꩻနေားသမ်းမောႏ
ပညာႏအဲဉ်ထောဝ်း - အငေါဝ်းသမ်းပေါ်ꩻ
ဗွိုန်လိုꩻဗား - သွံစား ဝွေꩻသီးနော။
ရီ- လောကကို ကပီဗွိုန်ဒါႏ လိုꩻဗားဝင်ꩻသွံယို တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) ပစ္စေꩻဥစ္စာႏအဲဉ်ထဝ်း ထာꩻအံႏတန် ပါꩻနဝ်ꩻတဖြာꩻ
(၂) အာႏရဲင်ꩻဆေ့ꩻခြောတဲ့ သမ်းမောႏထာꩻ ပါꩻနဝ်ꩻတဖြာꩻ
(၃) ပညာႏတအဲဉ်ထောဝ်းငါႏလဲ့ ငေါဝ်းသံးအာမွိုꩻထာꩻ ပါꩻနောဝ်ꩻတဖြာꩻ၊ လိုꩻယိုသွံစားနောဝ်ꩻ ပီဗွိုန်လိုꩻဗာႏသွူနော။
လိုꩻယွုတ်လက္ခဏာႏ ယိုသွံဗာႏ
၂၅။ ဝင်ꩻလဲ့မဟဲ့ꩻထင်ႏ - ဆင်ႏဆင်ႏလဲႏငါႏ
ဝင်ꩻတရီတောဝ်း - အငေါဝ်းသံးအာ
နမ်းကျေꩻဇူꩻခါ - ပျꩻအာထင်ႏသျာꩻ
ယိုသွံပွုတ် - လိုꩻယွုတ်လက္ခဏာ။
ရီ- လိုꩻယွုတ်လက္ခဏာႏ အောဝ်ႏခွိုင်းမုဲင်ꩻဗာႏ တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ-(၁) တင်ꩻတဟဲ့ꩻတောဝ်းလဲ့ လဲႏခွိုꩻခွိုꩻဝင်ꩻလမ်း
(၂) ဝင်ꩻတရီတောဝ်းလဲ့ အွဉ်ႏအာနွိုင်ႏအငေါဝ်း
(၃) အုပ်ꩻချာနမ်း ဖေါႏချာနမ်းဂွုဏ်ႏ ယိုသွံစွိုးသွူ။
ဗွိုႏအန်ꩻတောဝ်းရင်ꩻ ယိုလစ်ꩻတန်ꩻ
၂၆။ ခွန်ကွဉ်ဗွေႏစောဝ်း - ဗွိုႏတောဝ်းဥစ္စာႏ
ပညာႏသျိနောဝ်ꩻ - ဗွိုႏတောဝ်းငေါဝ်းသာႏ
မဲ့ခါလဲ့နောဝ်ꩻ - ဗွိုႏတောဝ်းရက်ထာꩻ
သမုဒ္ဒ - ထီခါ ဗွိုႏတောဝ်းဒျာႏ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
(၁) ခွန်သီးနောဝ်ꩻ တဗွိုႏတောဝ်း ဥစ္စာႏပစ္စေꩻသွူ။
(၂) ပညာႏသျိသီးနောဝ်ꩻ တဗွိုႏနွောင်ꩻတောဝ်း ငေါဝ်းအွီႏငွါသာႏသွူ။
(၃) မဲ့သီးနောဝ်ꩻ တဗွိုႏနွောင်ꩻတောဝ်း ထာꩻရက်သွူ။
(၄) သမုဒ္ဒရာႏနောဝ်ꩻ တဗွိုႏနွောင်ꩻတောဝ်း ထီနောဝ်ꩻသွူ။
လွီးဟွမ်မအောဝ်ႏ လိုꩻပေါက်ꩻကောဝ်ႏ
၂၇။ ယောင်ꩻဆင်ꩻတဲးဝါး - ရွယ်ႏပေႏဆားသေႏ
ခွိုꩻတန်လဲ့ထွာ - လွိုင်ႏအာပစ္စေꩻ
ပညာႏမီႏကင်ꩻ - သူႏရံꩻနမ်းဗွေႏ
လွီးအဲဉ်ထောဝ်း - ပေါက်ꩻကောဝ်ႏဗွိုန်ပီနေ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
ယောင်ꩻဆင်ꩻလောင်ႏလွိုး ဥပဓိလဲ့ တရေꩻပြဲ့ꩻစွုံႏဒျာႏ၊ အရွယ်ႏတဲ့ ထွားဟောဝ်မဲဉ်ႏရာႏဒျာႏ၊ စွိုးခွိုꩻယိုꩻယာႏလဲ့ တန်အာလွိုင်ႏကွိုန်ꩻဒျာႏ၊ ဥစ္စာႏပစ္စေꩻလဲ့ ခြွေခြာႏချံꩻသာႏတန်ဒျာႏ၊ ကွဲႏတွော့ꩻ ပညာႏမီႏအဲဉ်ထောဝ်း နမ်းလောင်းနောဝ်ꩻ လောကကို တတင်ႏတယ်ႏတောဝ်းနောဝ်ꩻသွူ။ ဥပမာႏ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏဒျာႏ အလွီးတအဲဉ်ထောဝ်း နုဲင်းပေါက်ꩻကောဝ်ႏနောဝ်ꩻသွူ။
ဝွေꩻတဲ့လိုꩻနေနေ
၂၈။ အမျိုꩻယွုတ်ပို - မတ်ယိုထွာဒါႏ
လိုꩻမွိုက်အပို - ဉာဏ်ႏယိုစင်းဒါႏ
လိုꩻကေန်ꩻပိုခါ - ဥစ္စာႏအာဒါႏ
လိုꩻခိုသီး - ထင်းဖွီမွိုန်းတောဝ်းငါႏ။
ရီ- လောကကို ထီႏပေႏဖြီ ထင်းဖွီလꩻတောဝ်း လိုꩻသွံစားနောဝ်ꩻ အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ အကျောင်ꩻလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) လိုꩻယွုတ်ပိုတဖြာꩻ-
လိုꩻယွုတ်ပိုစွဉ်ႏလဲ့ ကွပ်ပွိုးထွာဒါႏအမတ်တဲင် ထီႏပေႏထင်းဖွီလꩻတောဝ်းသွူ။
(၂) လိုꩻမွိုက်ပိုတဖြာꩻ-
လိုꩻမွိုက်ပိုစွဉ်ႏလဲ့ ကွပ်ပွိုးအဉာဏ်ႏပညာႏတန် လွိုင်ႏအာဒါႏတဲင် ထီႏပေႏ ထင်းဖွီလꩻတောဝ်းသွူ။
(၃) လိုꩻကေန်ꩻပိုတဖြာꩻ-
လိုꩻခြောကေန်ꩻပိုစွဉ်ႏလဲ့ ကွပ်ပွိုးခြွေခြာႏ ချံꩻသာႏတန်ဒါႏတဲင် ထီႏပေႏ ထင်းဖွီလꩻတောဝ်းနောဝ်ꩻသွူ။
လောဘမီႏတန် ပီဗွိုန်လိုꩻတအာႏ
၂၉။ တပဲ့ꩻနောဝ်ꩻဟွေး - ဉာဏ်ႏမွေးမဲဉ်ဒါႏ
ပညာႏဆယ်ꩻပူꩻ - သွဉ်ထူႏသမ်းအာ
ပီလိုꩻတအာႏ - ထာꩻဗေင်ႏမင်းဒျာႏ
ဒါႏအွံတောဝ်း - ပြန်ႏလောဝ်း မလꩻချာ။
ရီ- တပဲ့ꩻအဖြာꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း မဲဉ်ဒါႏမွိုင်ငါႏ ဉာဏ်ႏပညာႏတဲင် ကထွာဆရာႏ သွဉ်ဖေႏလို့စွဉ်ႏဒျာႏ တလဲင်ႏချင်ꩻနောဝ်ꩻ ကထွာတပဲ့ꩻ ဒါႏလꩻနေဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ဖေႏတွမ်ႏဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- တပဲ့ꩻအဖြာꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း ထာꩻဒါႏပညာႏယို မဲဉ်အွဉ်ႏဒါႏလွဉ်ꩻမွေးနေးငါႏ မရေႏမရာႏတဲင် တလဲင်ႏချင်ꩻ သွဉ်အာမွေးစွဉ်ႏမျိုꩻနောဝ်ꩻ တဒါႏလꩻနွောင်ꩻတောဝ်းရင်ꩻသွူ၊ ဥပမာႏ- ဗွိုန်ပီစွဉ်ႏ လိုꩻတအာႏတဖြာꩻ ဗိန်ႏမင်းထာꩻတဲင် ခြုဲင်းနယ်ချာဖေႏဝင်ꩻ လꩻတောဝ်းသွူ။
စေႏတနာႏဟောတ်ငါႏ နီဆရာႏ
၃၀။ ဖွိုင်ꩻသားနောဝ်ꩻနဲး - ဖွိုင်ꩻနဲးတွယ်ႏဗာႏ
ယံဖေႏကပꩻ - တွယ်ႏပꩻတောဝ်းခြာ
တပဲ့ꩻသီးတာႏ - ယံပွါꩻပညာႏ
တွယ်ႏဗာႏဒျာႏ - ဆရာႏဝွတ္တရာꩻ။
ရီ- ဖွိုင်ꩻဗွော့ꩻသား ကတွယ်ႏဒါႏအဖွိုင်ꩻသူꩻနောဝ်ꩻ ယံဖေႏကပꩻတွော့ꩻ အတွယ်ႏဟောင်း တဲမ်းနယ်ထွူတဲင် ဆရာႏကတွဲႏဒါႏ အတပဲ့ꩻသူꩻလဲ့ ယံကထဲ့ငါးရုဲင်ꩻနဲ့ယိုလဲ့ စေနယ်ဖေႏပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- ဖွိုင်ꩻဗွော့ꩻသားနောဝ်ꩻ ဖွိုင်ꩻဖေႏကပꩻတဲင် အတွယ်ႏမွေးတောဝ်း၊ ဖွိုင်ꩻလုဲင်ꩻယံကထန်ႏ၊ ယံကတရေꩻတဲင် အတွယ်ႏဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ဆရာႏသီးကတွယ်ႏဒါႏ အတပဲ့ꩻသူꩻနောဝ်ꩻလဲ့ တပဲ့ꩻယံကထဲ့ငါးရုဲင်ꩻတဲင် အတွယ်ႏမွေးတောဝ်း၊ ထာꩻဒါႏပညာႏယံစီꩻပွါꩻတိုꩻတက်တဲင် တွယ်ႏဗာႏဒျာႏနောဝ်ꩻသွူ။
ပညာႏသျိခဏ်ꩻ နိဋ္ဌိတံ။
'''"သုဇနကဏ္ဍ-သူႏတောႏကောင်ꩻခဏ်ꩻ"'''
အပေါင်ꩻဟောဝ်မꩻ အကျိုꩻလꩻ
၁။ သူႏတောႏသူႏကောင်ꩻ - အုံရောင်ꩻထေ့ဗာႏ
သူႏတောႏကောင်ꩻထျꩻ - အုံခြꩻတွိုက်ဗာႏ
သူႏတောႏတရာꩻ - သေꩻငါꩻထီႏဒျာႏ
မျတ်ငါႏမွေး - ယုတ်ဟွေး မထွာဗာႏ။
ရီ- မီႏအုံထေ့ သူႏတောႏကောင်ꩻသီးထျꩻနောဝ်ꩻ လꩻလွဉ်အကျိုꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻ ဖြုဲင်ꩻနယ်ထန်ႏဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- နီမီႏအုံထေ့ꩻဗာႏ သူႏတောႏကောင်ꩻနောဝ်ꩻ သေလွဉ်သူႏတောႏကောင်ꩻတရာꩻတဲင် ထွာဗာႏတောဝ်း လိုꩻယွုတ်လိုꩻညံးသွူ။
သꩻမဲဉ်သက်သာႏ ဖျင်ဟောဝ်ဗာႏ
၂။ လိုꩻမွိုက်ယိုခါ - သျောင်ႏညာꩻစွဉ်ꩻခွါႏ
သူႏတောႏကောင်ꩻမျတ် - ဆယ်ꩻကပ်ထင်ႏဗာႏ
ကုသိုလ်ႏတရာꩻ - နီနာꩻမာꩻဗာႏ
သေယူႏလꩻ - နိစ္စ အနိစ္စာ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
နီနမ်း မီႏအောဝ်ႏပေါင်ꩻကွိုက်ꩻဗာႏလဲဉ်းဒါႏ လိုꩻမွိုက်ယို သျောင်ႏညာꩻစွဉ်ꩻဖထိုꩻခန်းလုဲင်း၊ ကဟောဝ်ဆယ်ꩻကပ်ငါႏ သူႏတောႏကောင်ꩻထျꩻယို ဆယ်ꩻကပ်ခန်းလုဲင်း၊ ထာꩻဟောဝ်ကုသိုလ်ႏယို စွုမ်ႏနီꩻစွုမ်ႏဟာ မာꩻလွခန်းလုဲင်း၊ သမထဝိပဿနာႏတရာꩻ အနိစ္စထာꩻမာꩻယိုလဲ့ ယူႏလꩻခန်းသွော့လုဲင်း။
ရီ- လောကကို သꩻယို ဖေႏကရျူႏခွꩻအီအတာႏ မာꩻဗာႏနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း တဲမ်းနယ်လုဲင်း။
ဖြေႏ- လောကကို သꩻယို ဖေႏကရျူႏခွꩻအီအတာႏနောဝ်ꩻ ပယ်ႏထိုꩻဗာႏလိုꩻမွိုက်၊ အုံထေ့ဗာႏသူႏတောႏကောင်ꩻ၊ ကုသိုလ်ႏတရာꩻယို မာꩻဗာႏစွုမ်ႏနီꩻဟာ၊ နိစ္စတွမ်ႏအနိစ္စတရာꩻယိုလဲ့ ယူႏလꩻပွါꩻမျာꩻဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။
အယောင်ꩻနောဝ်ꩻဟောဝ် အဆင်ꩻညမ်း
၃။ ထန်ႏတနျာႏအွူႏ - ဖက်ꩻဒွိုႏမဉ်ရာႏ
တရေꩻဖုဲင်ႏထွား - တဲဝါးမွေးထာꩻ
အကိုတဲင်စေား - သေ့ꩻနောအာငါႏ
လိုꩻမွိုက်သီး - သွိုန်ႏထီ ဥပမာႏ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
ဖက်ꩻဒွိုႏရာႏမဉ်နောဝ်ꩻ အထန်ႏဖဲ့ꩻ တနျာႏတဲက်ꩻတဲက်ꩻ လေလင်းတရေꩻမွေးငါႏသွူ၊ တွိုႏအကိုခါ ထွာစွဉ်ႏသေ့ꩻဖုံႏလွဉ်းလွဉ်းနောဝ်ꩻသွူ၊ လိုꩻမွိုက်သီး အသꩻရာႏယိုလဲ့ ပီဗွိုန်နုဲင်းဖက်ꩻဒွိုႏရာꩻမဉ်နောဝ်ꩻသွူ။
ရီ- လိုꩻမွိုက်သီး အသꩻရာႏယို လောကကို ပီဗွိုန်နုဲင်းမုဲင်ꩻ တဲမ်းနယ်လုဲင်း။
ဖြေႏ- လိုꩻမွိုက်သီး သꩻရာႏယို ပီဗွိုန်စွဉ်ႏ ဖက်ꩻဒွိုႏရာႏမဉ်နောဝ်ꩻသွူ။
အယောင်ꩻနောဝ်ꩻညံး အဆင်ꩻဟောဝ်
၄။ ထန်ႏဆူႏဗဉ်ႏလင်ꩻ - မောက်ကြင်ꩻမဉ်ရာႏ
ကျံꩻတရံꩻဆူႏသား - လွꩻထွားငါႏထာꩻ
အကိုနောဝ်ꩻဟွေး - အွီႏမွေးရသာႏ
သူႏတောႏသီး - သွိုန်ထီ ဥပမာႏ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
မောက်ကြင်ꩻရာႏမဉ်နောဝ်ꩻ အထန်ႏဖဲ့ꩻခါ ထွာစွဉ်ႏအဆူႏဖုံႏလွဉ်းလွဉ်းသွူ၊ အကိုနောဝ်ꩻခါ နွိုးအွီႏပြဲ့ꩻစွုံႏ တွမ်ႏအရသာႏယံငါႏသွူ၊ သူႏတောႏကောင်ꩻသီး အသွိုန်ႏထီသꩻရာႏယိုလဲ့ ပီဗွိုန်စွဉ်ႏဒျာႏ မောက်ကြင်ꩻရာႏမဉ်နောဝ်ꩻသွူ။
ရီ- သူႏတောႏကောင်ꩻသီး သꩻရာႏယို လောကကို ပီဗွိုန်နုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း တဲမ်းနယ်လုဲင်း။
ဖြေႏ- သူႏတောႏကောင်ꩻသီး သꩻရာႏယို လောကကို ပီဗွိုန်စွဉ်ႏနုဲင်းမောက်ကြင်ꩻရာႏမဉ်နောဝ်ꩻသွူ။
အမျိုꩻမီႏမန်ႏ အဖိုꩻတန်ႏ
၅။ စန္ဒကူႏနောဝ်ꩻ - သဲင်ဖြောဝ်ꩻလဲ့ခါ
အလွီးယိုနော - စွဉ်ꩻတောတောဝ်းဗာႏ
ဆင်သီနောဝ်ꩻလဲ့ - တွိုက်ꩻစဲ့ꩻပွယ်ꩻခါႏ
လောင်ႏလွိုးတင်ႏတဲႏ - စွဉ်ꩻပယ်ႏတောဝ်းဗာႏ
တောင်းလုဲင်အွဲးယို - စက်ကိုဖျော်ဗာႏ
အရသာႏနော - စွဉ်ꩻတောတောဝ်းဗာႏ
သူႏတောႏကောင်ꩻနဲး - ဆင်ꩻရယ်ꩻမော့ꩻခါႏ
စွဉ်ꩻတောဝ်းနော - ဓမ္မော မျတ်တရာꩻ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ စန္ဒကူႏမွူးနောဝ်ꩻ သဲင်ထိုꩻလဲဉ်းစွဉ်ႏလဲ့ အလွီးယို တစွဉ်ꩻထိုꩻတောဝ်း၊ အောဝ်ႏဟွမ်တွိုင်ꩻတွိုင်ꩻဒျာႏသွူ။
၂။ ဆင်နောဝ်ꩻ တွိုႏခန်းစွဉ်ႏ စဲ့ꩻတွိုက်ꩻပွယ်ꩻကိုလဲ့ လိုꩻဆꩻငါယိုအလောင်း လွိုးတင်ႏတယ်ႏမု တစွဉ်ꩻထိုꩻတောဝ်း၊ အောဝ်ႏဗန်တရေꩻသေႏဒျာႏသွူ။
၃။ တောင်ꩻလုဲင်-အွဲးသီးမျိုꩻနောဝ်ꩻ တွိုႏသော့ꩻခန်းစွဉ်ႏ စက်ယန္တရားယိုလဲ့ အရသာႏနွိုးယို တစွဉ်ꩻတောထိုꩻတောဝ်း အောဝ်ႏနွိုးဒျာႏသွူ။
၄။ ပညာႏသျိသီးနောဝ်ꩻ မော့ꩻလွဉ်ခန်းစွဉ်ႏ ထာꩻဒုက္ခမရေႏမရာႏလဲ့ သူႏတောႏကောင်ꩻသီးတရာꩻယို ပယ်ႏခွါႏစွဉ်ꩻထိုꩻတောဝ်းနောဝ်ꩻသွူ။
ရီ- လောကအကို တစွဉ်ꩻနွောင်ꩻလွတောဝ်း အစွန်ꩻပငါပရာꩻ (၄)စွိုးယို တဲမ်းနယ်လုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) စန္ဒကူႏ (၂) ဆင် (၃) တောင်းလုဲင် (၄) ပညာႏသျိ ယို(၄)စွိုးသွူ။
စွိုးခွိုꩻ(အမျိုꩻသာꩻ) ဂွုဏ်ႏအင်ႏ ထိန်ꩻသိမ်ꩻထင်ႏ
၆။ အမျိုꩻမျတ်ခေါ - ထွာစောလꩻဗာႏ
စွိုးခွိုꩻမျိုꩻနွယ်ႏ - ကာႏကွယ်ႏဖေႏဒါႏ
ဆင်ꩻရယ်ꩻဒုက္ခ - တွိုႏဖြထောင်ႏရာꩻ
ထာꩻမာꩻညံး - မာꩻသံး တောဝ်းလာꩻလာꩻ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
လိုꩻအမျိုꩻမျတ် သူႏတောႏကောင်ꩻ၊ လိုꩻကစောင်ꩻသျောက် ကာႏကွယ်ႏဒါႏ စွိုးခွိုꩻနောဝ်ꩻကောင်း အမီႏမော့ꩻခွဲးကျုံႏဒွိုန်းကစွဉ်ႏ ထာꩻဒုက္ခဆင်ꩻရယ်ꩻ အခါႏကာလရိုꩻတဲ့ တဟောဝ်တောဝ်းဖဲ့ꩻ စရဲက်ထာꩻမာꩻထာꩻမာꩻမျိုꩻယို မုဲင်ꩻခါခါကိုစွဉ်ႏလဲ့ တမာꩻတောဝ်းဒျာႏရင်ꩻတဲ့နေား။
ရီ- ခွိုꩻရက်သꩻမျတ်အောဝ်ႏ သူႏတောႏကောင်ꩻသီးနောဝ်ꩻ နမ်းမီႏမော့ꩻလွဉ်စွော့ꩻ ထာꩻဒုက္ခခါ ထာꩻမာꩻယွုတ်ညံးမျိုꩻ မာꩻနေဟောင်း။
ဖြေႏ- ခွိုꩻရက်သꩻမျတ်အောဝ်ႏ သူႏတောႏကောင်ꩻသီးနောဝ်ꩻ နံးမော့ꩻခွဲးလွဉ်ခန်းစွဉ်ႏ ထာꩻဒုက္ခလဲ့ ထာꩻမာꩻယွုတ်ညံးဖွိုႏမျိုꩻယို တမာꩻတောဝ်းလာꩻလာꩻနောဝ်ꩻသွူ။
သူႏတောႏကောင်ꩻငေါဝ်း ပြောင်ꩻလုဲင်ႏတောဝ်း
၇။ ဆꩻတွို့ꩻမဲ့ငါ - မွူးခါမီႏထန်ႏ
မျင်ꩻမိုရ်ႏကောင်နောဝ်ꩻ - ငေါ်ꩻဖေါဝ်ꩻအမန်ႏ
ငါးရုဲင်ꩻမေႏလဲ့ - ခွꩻဒဲ့ꩻဧကန်ႏ
ကောင်တန်အလောင်း - ဗိုကောင်းတုဲင်ထန်ႏ
သူႏတောႏစောဝ်း - အငေါဝ်းမဖေါက်ပြန်ႏ။
ရီ- လိုꩻဟောဝ်သူႏတောႏကောင်ꩻသီးငေါဝ်းယို ထန်ႏစွဉ်ႏမုဲင်ꩻလဲ့ ပြောင်ꩻလုဲင်ႏနွောင်ꩻတောဝ်း ကရိုꩻနောဝ်ꩻ မွေးနေဟောင်း။
ဖြေႏ- မွူးထန်ႏတောခန်းစွဉ်ႏ ဆꩻတွို့ꩻဖဲ့ꩻ၊ မျင်ꩻမိုရ်ႏကောင်တန်လဲ့ ငေါ်ꩻဖေါဝ်ꩻ၊ ငါးရုဲင်ꩻမေႏနောဝ်ꩻ ခွꩻကဒဲ့ꩻ၊ ဗိုလဲ့ တုဲင်တောစွဉ်ႏ ကောင်တန်အနာခန်းတယောဝ်း သူႏတောႏကောင်ꩻသီး အငေါဝ်းယို မုဲင်ꩻခါတဲ့ တပြောင်ꩻလုဲင်ႏချာငါတောဝ်းသွူ။
အဟေ့ꩻခွꩻငါႏ ယိုငတ်ꩻဗာႏ
၈။ သေင်ႏဟေ့ꩻနဝ်ꩻဟွေး - ခွꩻမွေးချံꩻသာႏ
မွိုးဖါဟေ့ꩻနဲး - လွိုတဲးချံꩻသာႏ
ဆရာႏတွမ်ႏခွန် - လွိုတွန်ချံꩻသာႏ
ဗွေႏဘုရာꩻ - ဟေ့ꩻခါ ယိန်းချံꩻသာႏ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ လောကတန်အကိုယို သေင်ႏဟေ့ꩻနောဝ်ꩻ ရျူႏငါႏထာꩻသွူ။
၂။ ကရျူႏလွိုလဲဉ်း သေင်ႏဟေ့ꩻနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏမွိုးဖါသီးအဟေ့ꩻသွူ။
၃။ ကရျူႏလွိုလဲဉ်း မွိုးဖါသီးအဟေ့ꩻနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏဆရာႏသမာꩻသီး အဟေ့ꩻသွူ။
၄။ ကရျူႏလွိုလဲဉ်း ဆရာႏသမာꩻသီးအဟေ့ꩻနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏခွန်စောဝ်းသီး အဟေ့ꩻသွူ။
၅။ ကရျူႏလွိုလဲဉ်း ခွန်စောဝ်းသီးအဟေ့ꩻနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏဗွေႏမျတ်ဘုရာꩻအဟေ့ꩻ ကရိုꩻဒါႏ အတရာꩻတောႏအဟေ့ꩻရျူႏ (ရျူႏလွိုခွꩻကဒ့ꩻတရာꩻဟေ့ꩻ။)
ရီ- အဟေ့ꩻရျူႏ (၅)စွိုးယို တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) သေင်ႏမွူးဟေ့ꩻ (၂) မွိုးဖါဟေ့ꩻ (၃) ဆရာႏသမာꩻဟေ့ꩻ (၄) ခွန်စောဝ်းဟေ့ꩻ (၅) ဗွေႏမျတ်ဘုရာꩻဟေ့ꩻ ယိုငတ်ꩻစွိုးသွူ။
ရီ- အဟေ့ꩻခွꩻရျူႏ ငတ်ꩻစွိုးအကို တမုဲင်ꩻဟေ့ꩻယို ခွꩻရျူႏလဲဉ်းဝင်ꩻဟောင်း။
ဖြေႏ- အဟေ့ꩻခွꩻရျူႏ ငတ်ꩻစွိုးအကို ဗွေႏမျတ်ဘုရာꩻ အတရာꩻတောႏဟေ့ꩻယို ခွꩻရျူႏလွိုကယ်ꩻလဲဉ်းဝင်ꩻနောဝ်ꩻသွူ။
ထာꩻလိုႏဗွိုန်တောဝ်း ထာꩻအံႏကွာႏ
၉။ ခေါင်ꩻသီးမျိုꩻနောဝ်ꩻ - လိုႏကောဝ်ႏတုဲင်ဒျာႏ
သူႏတောႏသီးသူꩻ - လိုႏကျေꩻဇူꩻဒျာႏ
ဖီးထူႏတရေင် - လိုႏထာꩻသေင်ဒျာႏ
လိုꩻမွိုက်နေား - လိုႏတေား ဒေါသဒျာႏ။
ရီ- ခေါင်ꩻ၊ သူႏတောႏကောင်ꩻ၊ ဖီးထူꩻ တွမ်ႏလိုꩻမွိုက်သီးဖုံႏယို လောကကို အထာꩻလိုႏ အောဝ်ႏလွနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း တဲမ်းနယ်လုဲင်း။
ဖြေႏ- (၁) ခေါင်ꩻသီးနောဝ်ꩻ မဲဉ်လꩻလွဒျာႏ ကောဝ်ႏတုဲင်သွူ၊
(၂) သူႏတောႏကောင်ꩻသီးနောဝ်ꩻ မဲဉ်လꩻလွဒျာႏ ကျေꩻဇူꩻတရာꩻသွူ၊
(၃) ဖီးထူꩻနောဝ်ꩻ မဲဉ်လꩻလွဒျာႏ ထာꩻနွုမ်ꩻသူႏနွုမ်ꩻသေင်သွူ၊
(၄) လိုꩻမွိုက်နောဝ်ꩻ မဲဉ်လꩻလွဒျာႏ အပဲစ်ဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။
တွမ်ႏခွိုင်းဗာႏမွိုန်း နီဇာတိ
၁၀။ အမွိုးယွုတ်ခါ - ပိုခါငေါဝ်းခါႏ
အဖါယွုတ်မာႏ - ပိုခါကျင်ꩻဝါ
မွိုးဖါဝင်ꩻနီ - ဝွေꩻသီးယွုတ်မာႏ
ပိုတဲင်စော - ငေါဝ်းနော ကျင်ꩻယွုတ်ဗာႏ။
ရီ- မွိုးယွုတ်ဖါယွုတ်၊ မွိုးဖါဝင်ꩻနီယွုတ်သီးအပိုနောဝ်ꩻ ထွာလွဉ်ဒါႏနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း။
ဖြေႏ- (၁) အမွိုးမီႏယွုတ်ညံးနောဝ်ꩻ ကထွာအပို ဒေါ့ꩻငေါဝ်းယို တဟောဝ်တောဝ်း၊
(၂) အဖါမီႏယွုတ်ညံးနောဝ်ꩻ ကထွာအပို ထာꩻမာꩻအကျင်ꩻယို တဟောဝ်တောဝ်း၊
(၃) မွိုးဖါဝင်ꩻနီ မီႏယွုတ်ညံးနောဝ်ꩻ ကထွာအပို ဒေါ့ꩻငေါဝ်းယိုလဲ့ တဟောဝ်တောဝ်း၊ ထာꩻမာꩻအကျင်ꩻစာရိတ္တဖုံႏလဲ့ တဟောဝ်တောဝ်းသွူ။
သူႏတောႏကောင်ꩻသီးကျွိုက်လဲ့ လိုꩻမွိုက်သီးလွꩻထီႏ
၁၅။ ဆွုံꩻမꩻသွဉ်သင် - ထဲင်းဖျင်ဆွုံꩻမꩻ
ဟောဝ်တောဝ်းယိုနဲး - ကမ်းရဲးလꩻလꩻ
ဆွုံꩻမꩻသားနေား - သူႏတောႏတဲ့ꩻသꩻ
လိုꩻမွိုက်နေား - မခေါ တဲ့ꩻတောဝ်းသꩻ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ ခြောင်ဖုံႏနောဝ်ꩻ အွꩻလွတောဝ်းထီ
၂။ သိန်ႏ(သေင်ႏ)မွူးဖုံႏနောဝ်ꩻ အံႏချာတောဝ်းအရာႏ
၃။ ခမ်းရာႏဖုံႏနောဝ်ꩻ ယရပ်ရပ်ကိုလဲ့ တလော့တဝ်းသွူ
၄။ သူႏတောႏကောင်ꩻသီး ဥစ္စာႏနောဝ်ꩻ ထွာဒျာႏဝင်ꩻအကျိုꩻတာႏလွဉ်းလွဉ်းနောဝ်ꩻသွူ။
ရီ- ဝင်ꩻကဆွုံꩻမꩻ သွဉ်သင်ဖေႏဒါႏ ငေါဝ်းငွါဩဝါဒဖုံႏယို သူႏတောႏကောင်ꩻတွမ်ႏ လိုꩻမွိုက်သီး အထာꩻယူႏ ကွာႏလို့ဝင်ꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း။
ဖြေႏ- ဝင်ꩻကဆွုံꩻမꩻသွဉ်သင် ဖေႏသတိꩻလွဉ်ဒါႏ ငေါဝ်းငွါဩဝါဒမျိုꩻဖုံႏယို သူႏတောႏကောင်ꩻသီးနောဝ်ꩻ ဟွိုန်ဟောဝ်အာႏလꩻ ကျွိုက်သꩻဆွုမ်ႏငါႏသွူ၊ ဝင်ꩻကသွဉ်သင်ဆွုံꩻမꩻ ဖေႏသတိꩻလွဉ်ဒါႏ ငေါဝ်းငွါဩဝါဒဖုံႏယို လိုꩻမွိုက်သီးနောဝ်ꩻ မဲဉ်ဟွိုန်တောဝ်း လွꩻထီႏထဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။
ဟောဝ်ငမ်းခရာႏ အစွူႏဒျာႏ
၁၆။ အစွူႏမျိုꩻယို - မရိုꩻအစွူႏ
သင်္ဃာႏဥစ္စာႏ - ရိုꩻဗာႏအစွူႏ
စွူႏမာꩻသီတဲင် - တလဲင်ꩻရွုမ်ꩻထွူ
သင်္ဃာႏတာႏ - မာꩻသီ အာငါႏသွူ။
ရီ- လောကအကို ကအောဝ်ႏဒါႏ တကအစွူႏမျိုꩻဖုံႏယို ပွိုးတမုဲင်ꩻ ဟဲ့ꩻရိုꩻဗာႏတောဝ်း အစွူႏဟောင်း တဲမ်းထွူတဲင် သင်္ဃာႏဥစ္စာႏယို ကဟဲ့ꩻရိုꩻဗာႏအစွူႏနောဝ်ꩻလဲ့ စေနယ်ပါလုဲင်း။
ဖြေႏ- လောကအကို ကအောဝ်ႏဒါႏ အစွူႏလောင်ႏလင်ဖုံႏနဝ်ꩻ အမာꩻသီဒါႏလိုꩻ တလဲင်ႏတဘဝလွုမ်ꩻတဲင် ဟဲ့ꩻထွိုက်တောဝ်းအစွူႏသွူ။
သင်္ဃာႏသီးဥစ္စာႏပစ္စေꩻယို မီႏယားကုဲင် မာꩻတငီႏတငါမာႏဗာႏနောဝ်ꩻ အမာꩻသီဒါႏလိုꩻ ခွိုင်းဘဝပေါင်ꩻ အဆက်ဆက်နေးစွဉ်ႏနောဝ်ꩻမꩻ ဟဲ့ꩻရိုꩻဗာႏ အစွူႏစဲစ်စဲစ်သွူ။
ပစ္စေꩻနီမျိုꩻ တန်ႏဖိုꩻဆွုံꩻဖျတ်ပွုံႏ
၁၇။ ဆေ့ꩻပေႏနဲးလောင်ꩻ - သူႏကောင်ꩻဥစ္စာႏ
ထာꩻအောင်ကိုထီ - ဗွိုန်ပီအွꩻဗာႏ
လိုꩻမွိုက်သီးခါ - ကအာဥစ္စာႏ
ပင်ႏလယ်ႏထီ - နာꩻနီ မအွꩻဗာႏ။
ရီ- လောကအကို သူႏတောႏကောင်ꩻသီး ဥစ္စာႏတွမ်ႏလိုꩻမွိုက်သီးဥစ္စာႏဖုံႏယို အကွာႏလို့ဒါႏဝင်ꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း အွဉ်ႏနယ်ပါတွမ်ႏ ဥပမာႏလုဲင်း။
ဖြေႏ- သူႏတောႏကောင်ꩻသီး ဥစ္စာႏယို ဆေ့ꩻဆေ့ꩻပေႏငါတယဝ်း အမျာꩻအာႏကွိုꩻရွမ်းလꩻအီဗာႏသွူ၊ ဥပမာႏနောဝ်ꩻရာꩻ- ဗွိုန်ပီနုဲင်းစွဉ်ႏ ထီကအောဝ်ႏဒါႏ ထာꩻအောင် (ထီအုံႏ)ကို အမျာꩻသွုံꩻဆောင်ႏလꩻနဝ်ꩻသွူ၊ လိုꩻမွိုက်သီးဥစ္စာႏယို လွိုင်ႏအာကီစွဉ်ႏလဲ့ အမျာꩻအာႏကွိုꩻရွမ်း တလꩻတောဝ်းလာꩻလာꩻသွူ၊ ဥပမာႏနောဝ်ꩻရာꩻ- ဗွိုန်ပီနုဲင်းစွဉ်ႏ ထီတန်သမုဒ္ဒရာႏကို အမျာꩻသွုံꩻဆောင်ႏရွမ်း တလꩻတောဝ်းနောဝ်ꩻသွူ။
နမ်းအကျိုꩻမမွေးဗာႏ အမျာꩻတာႏ
၁၈။ ခြောင်နောဝ်ꩻထီကို - အွꩻဖိုတောဝ်းဗာႏ
သေင်ႏနောဝ်ꩻရာႏယို - အံႏဖိုတောဝ်းဗာႏ
စွုမ်ႏရပ်လော့တောဝ်း - ခမ်းစောဝ်းအရာႏ
ဝင်ꩻကျိုꩻဖေါႏ - သူႏတောႏသီးဥစ္စာႏ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ ခြောင်ဖုံႏနောဝ်ꩻ အွꩻလွတောဝ်းထီ
၂။ သေင်ႏမွူးဖုံႏနောဝ်ꩻ အံႏချာတောဝ်းအရာႏ
၃။ ခမ်းရာႏဖုံႏနောဝ်ꩻ ယရပ်ရပ်ကိုလဲ့ တလော့တဝ်းသွူ
၄။ သူႏတောႏကောင်ꩻသီးဥစ္စာႏနောဝ်ꩻ ထွာဒျာႏဝင်ꩻအကျိုꩻတာႏလွဉ်းလွဉ်းနောဝ်ꩻသွူ။
ရီ- လောကအကို ကထွာအီငါႏ အမျာꩻအကျိုꩻ (၄)စွိုးယို တွက်နယ်ဖေႏလုဲင်း
ဖြေႏ- (၁) ထီခြောင် (၂) သေင်ႏမွူး (၃) ခမ်း (၄) သူႏတောႏကောင်ꩻသီးဥစ္စာႏ စုစုအောဝ်ႏ (၄)မျိုꩻသွူ။
ထာꩻယူႏတွမ်ႏလွဉ်ꩻမာႏမွိုန်း
၁၉။ တဟောဝ်ကော့ꩻတဝ်း - ကော့ꩻမွော့လာꩻလာꩻ
တဟောဝ်ကျံႏတဝ်း - ကျံႏတောဝ်းလာꩻလာꩻ
တရာꩻယိုနဲး - ကျံႏစဲႏလွဗာႏ
အချိန်ႏခြေင် - သွုမ်ꩻတိန် ယံအဝ်ႏဗာႏ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
၁။ ထာꩻတဟောဝ်ကော့ꩻတောဝ်းယို တွမ်ႏကော့ꩻမွိုန်းတဝ်း
၂။ ထာꩻတဟောဝ်ကျံႏတဝ်းယို တွမ်ႏကျံႏမွိုန်းတောဝ်း
၃။ စပ်ဆွိုင်ꩻတွမ်ႏ သဖော်ꩻတရာꩻယို ဟောဝ်ကျံႏစဲႏလွငါႏဟဝ်ဟောဝ်
၄။ အချိန်ႏမျိုꩻယို တွမ်ႏမာꩻလို့ခြွုံႏခြေင်ဗာႏပုဲင်ႏမွိုန်းတောဝ်း တွမ်ႏထာꩻယူႏနောဝ်ꩻသွူ။
မီႏမဲဉ်ကုဲင်တဲ့ နိမိတ်ပေါႏ
၂၀။ လိုꩻမွိုက်လိုꩻမက် - သံးရက်တဲးငါႏ
သူႏတောႏကောင်ꩻသီး - မရက်ဖိုဗာႏ
တရာꩻလိုꩻမွိုက် - သံးကျွိုက်မွေးထာꩻ
ဝွေꩻအကျင်ꩻ - ကုဲင်လင်ꩻ အကျောင်ꩻဒျာႏ။
အဓိပ္ပါယ်ႏနောဝ်ꩻ-
လောကအကို ပါꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတောဝ်း လိုꩻမွိုက်သီးယို ဝွေꩻသံးဟွိုန်ရက်၊ တွိုႏလိုꩻဟောဝ် သူႏတောႏကောင်ꩻသီးနောဝ်ꩻ ဝွေꩻသံးဟွိုန်ဗွိုႏ၊ ဟွိုန်ရက်တောဝ်း၊ လိုꩻမွိုက်သီးတရာꩻမꩻ ဝွေꩻနစ်သက်၊ ဝွေꩻသံးလွောက်ꩻတေားတဲင် ဝွေꩻအကျင်ꩻနောဝ်ꩻနောဝ်ꩻ တပေါႏညဒွုမ် စစရာႏရာႏ အီႏကုဲင်လွဉ်ဗာႏအမန်ႏသွူ။
ရီ- နီလိုꩻသီး စစရာႏရာႏ ကကုဲင်အီဗာႏ အကျောင်ꩻတရာꩻယို စေနယ်ဖေႏယံယံလုဲင်း။
ဖြေႏ-သူႏတောႏကောင်ꩻသီးတရာꩻယို တထူႏနေး၊ လွောက်ꩻနာႏတောဝ်းတဲင် မီႏထူႏနေး၊ လွောက်ꩻနာႏတေားဒျာႏ လိုꩻမွိုက်သီးတရာꩻ၊ လိုꩻမွိုက်သီး အထာꩻလိုႏမျိုꩻနောဝ်ꩻ အကျင်ꩻစတဲင် စီꩻပွါꩻဖုံႏ ကုဲင်လွဉ်အီဗာႏနောဝ်ꩻသွူ။<ref>ဗွေႏဗွန်အာလောက-ကျောင်ꩻတုံခမ်ꩻ၊ လောကတွမ်ႏဗုဒ္ဓ</ref>
===အာႏကွိုꩻ===
<references/>
[[Category:ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]
6itxghsepyv2m7lpt3rt9fnxlfjsx74
တမ်းပလေက်:Infobox rhenium
10
3413
15342
2022-08-13T13:35:25Z
ဗန်ကှိုန်
25
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "{{Infobox element |number=75 |symbol=Re |name=ရီနီယမ် |abundance= |abundance in earth's crust= |abundance in oceans= |abundance in solar system= |left=[[တန်သတဉ်]] |right=[[အော့သမီယမ်]] |above=[[တဲက္ကနက်တီယမ်|Tc]] |below=[[ဘိုဟ်ရီယမ်|Bh]] |image name=Rhenium_single_crystal_bar_and_1cm3_cube.jpg |appearance=silvery-g..."
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox element
|number=75
|symbol=Re
|name=ရီနီယမ်
|abundance=
|abundance in earth's crust=
|abundance in oceans=
|abundance in solar system=
|left=[[တန်သတဉ်]]
|right=[[အော့သမီယမ်]]
|above=[[တဲက္ကနက်တီယမ်|Tc]]
|below=[[ဘိုဟ်ရီယမ်|Bh]]
|image name=Rhenium_single_crystal_bar_and_1cm3_cube.jpg
|appearance=silvery-grayish
|electrons per shell=2, 8, 18, 32, 13, 2
|phase=
|density gpcm3nrt=21.02
|density gpcm3mp=18.9
|melting point K=3459
|melting point C=3186
|melting point F=5767
|boiling point K=5903
|boiling point C=5630
|boiling point F=10,170
|heat fusion=60.43
|heat vaporization=704
|heat capacity=25.48
|vapor pressure 1=3303
|vapor pressure 10=3614
|vapor pressure 100=4009
|vapor pressure 1 k=4500
|vapor pressure 10 k=5127
|vapor pressure 100 k=5954
|vapor pressure comment=
|crystal structure=hexagonal close packed
|electronegativity=1.9
|number of ionization energies=4
|ionization energy 1=760
|ionization energy 2=1260
|ionization energy 3=2510
|atomic radius=137
|covalent radius=151±7
|magnetic ordering=paramagnetic
|magnetic ordering ref=<ref>{{cite book |url=https://web.archive.org/web/20110303222309/http://www-d0.fnal.gov/hardware/cal/lvps_info/engineering/elementmagn.pdf|chapter=Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds| editor = Lide, D. R. | title = CRC Handbook of Chemistry and Physics | edition = 86th | location = Boca Raton (FL) | publisher = CRC Press | year = 2005 | isbn = 0-8493-0486-5 }}
</ref>
|electrical resistivity unit prefix=n
|electrical resistivity at 20=193
|thermal conductivity=48.0
|thermal expansion=6.2
|speed of sound rod at 20=4700
|magnetic susceptibility= {{val|+67.6|e=−6}}
|magnetic susceptibility ref=  (293 K)<ref>{{Cite book|title=CRC, Handbook of Chemistry and Physics|last=Weast|first=Robert|publisher=Chemical Rubber Company Publishing|year=1984|isbn=0-8493-0464-4|location=Boca Raton, Florida|pages=E110}}</ref>
|Young's modulus=463
|Shear modulus=178
|Bulk modulus=370
|Poisson ratio=0.30
|Mohs hardness=7.0
|Vickers hardness=1350–7850
|Brinell hardness=1320–2500
|CAS number=7440-15-5
|isotopes=
{{infobox element/isotopes stable|mn=185|sym=Re|na=37.4%|n=110|firstlinks=yes}}
{{infobox element/isotopes decay|mn=187|sym=Re
|na=62.6%|hl=4.12×10<sup>10</sup> y
|dm=[[:en:beta decay|β<sup>−</sup>]]|de=0.0026|link1=osmium-187|pn=187|ps=Os}}
|isotopes comment=
|naming=after the river Rhine (German: {{lang|de|Rhein}})
|discovered by=Walter Noddack, Ida Noddack, [[:en:Otto Berg (scientist)|Otto Berg]]
|discovery date=1925
|first isolation by=Walter Noddack, Ida Noddack
|first isolation date=1928
|QID=Q737
}}<!--
--><noinclude>
{{Infobox element/element navigation|symbol=Re}}
{{template reference list}}
{{documentation|1=Template:Infobox element/doc}}
</noinclude>
7h14fhewu9433dg6kb4gukm9her48ok
ဝီခီပီးဒီးယား:Bots
4
3414
15347
2022-08-13T14:53:37Z
Khun Kt
19
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "{{botnav}} {{shortcut|WP:B|WP:BOT|WP:BOTS|WP:ROBOT}} {{notice| ကွီထူႏ [[m:bot|bot]] flag ဖုံႏနဝ်ꩻ နွို့မာꩻသွော့ [[WP:RBA|ဒင်ႏကွီ ဖေႏခွင်ꩻချက်လိတ်မဲ့ငါ]]ကိုဩ။ ဝီခီယိုနဝ်ꩻ ထူႏသုင်ꩻသွူ [[m:bot policy|ယံနယ်ဗော့မူဝါဒ]]ယ..."
wikitext
text/x-wiki
{{botnav}}
{{shortcut|WP:B|WP:BOT|WP:BOTS|WP:ROBOT}}
{{notice|
ကွီထူႏ [[m:bot|bot]] flag ဖုံႏနဝ်ꩻ နွို့မာꩻသွော့ [[WP:RBA|ဒင်ႏကွီ ဖေႏခွင်ꩻချက်လိတ်မဲ့ငါ]]ကိုဩ။ ဝီခီယိုနဝ်ꩻ ထူႏသုင်ꩻသွူ [[m:bot policy|ယံနယ်ဗော့မူဝါဒ]]ယိုတဲင် အဝ်ႏလက်ခံႏခါꩻဖေႏဒျာႏ [[m:bot policy#Global bots|global ဗော့ဖုံႏ]] တောမ်ႏ [[m:bot policy#Automatic approval|အဝ်ႏလွိုႏကာႏကာႏ ဖေႏခွင်ꩻခါꩻဒါႏ ဗော့ယဟန်ႏ]]ဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ ဗော့အလင်ဖုံႏအနေႏနဝ်ꩻ အီႏကွီဒင်ႏခါꩻဗာႏ ထူႏသုင်ꩻခွင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။<br/><br/>
Requests for the [[m:bot|bot]] flag should be made on the [[WP:RBA|request page]]. This wiki uses the [[m:bot policy|standard bot policy]], and allows [[m:bot policy#Global bots|global bots]] and [[m:bot policy#Automatic approval|automatic approval of certain types of bots]]. Other bots should apply.}}
'''ဗော့''' (အဝ်ႏဒျာႏ အဲင်းကလေတ်လိတ်ဖြုံႏ "[[စက်မွန်|robot]] "ကို ထွာလင်ꩻလွဉ်ဒါႏ လိတ်ဖြုံႏ) နဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ဖေႏကခွုမ်မာꩻ ထိန်ꩻသိမ်ꩻဟဝ်နွောင်ꩻ ပအိုဝ်ႏဝီခီပီးဒီးယား ကို ကအဝ်ႏဒါႏ လိတ်မဲ့ငါခြွဉ်း [[Special:Statistics|{{NUMBEROFPAGES}}]] ဖုံႏယို ဖေႏကခွုမ်မာꩻနွောင်ꩻ အဝ်ႏလွိုႏကာႏကာႏ(အလိုအလျောက်) မွေးတဝ်းလဲ့ အဝ်ႏလွိုႏကာႏကာႏ တခူးတခဝ်တာႏ ဖန်ဆင်ꩻမာꩻခါꩻဒါႏ ကေားသုင်ꩻသားဖုံႏဒျာႏသွူ။ ဗော့ဖုံႏနဝ်ꩻ မွိုင်မွိုင်ကြွိုင်ကြွိုင် ခွုမ်မာꩻဖေႏနွောင်ꩻ မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻဖုံႏလဲ့ မိဉ်ႏထူႏသုင်ꩻမာႏထိုꩻနဝ်ꩻ ထွာအီဒါႏတေား [[ဝီခီပီးဒီးယား]]တာႏ အသျုက်တရေင်နဝ်ꩻသွူ။ ကောပ်နဝ်ꩻမꩻတဲင် အဝ်ႏအွောန်ႏထွော့ခါꩻဖေႏပါ [[Wikipedia:Bot policy|ထူႏသုင်ꩻဗော့ မူဝါဒ]] နဝ်ꩻသွူ။
[[ပအိုဝ်ႏဝီခီပီးဒီးယား]]ကို ယိုခါနဝ်ꩻ ကအွဉ်ႏထွော့ခါꩻဒါႏ "ဗော့"အနေႏ အကောက်ဖုံႏ အဝ်ႏ [[Special:ListUsers/bot|{{NUMBERINGROUP:bot}}]] ဗာႏသွူ။
== ထူႏသုင်ꩻဗော့ မူဝါဒ ==
{{main|Wikipedia:Bot policy}}
ဘော့များသည် အနှောက်အယှက် မပြုနိုင်စေရန်နှင့် အသုံးဝင်စေရန်၊ တာဝန်ရှိရှိ အသုံးပြုရန်အတွက် ဝီကီပီးဒီးယား ဘော့အသုံးပြုခြင်း မူဝါဒကို သတ်မှတ်ထားရှိသည်။
ဗော့ဖုံႏ ဖေႏကမာꩻနွောင်ꩻမွုန်း အသျုက်တရေင်တောမ်ႏ ထူႏသုင်ꩻအကျိုꩻယံအဝ်ႏအီ၊ တာႏဝွန်ႏအဝ်ႏအဝ်ႏ ယံထူႏသုင်ꩻနွောင်ꩻတာႏတဲင် အဝ်ႏအွောန်ႏထွော့ခါꩻဖေႏ ဝီခီပီးဒီးယား ထူႏသုင်ꩻဗော့ မူဝါဒ အဝ်ႏနဝ်ꩻသွူ။
== ထွားထဲင်းအလင် ==
*[[:en:WP:CREATEBOT|ဖန်ဆင်ꩻ ဗော့]]
;Meta
* [[meta:bot]]
* [[meta:Bot policy]]
* [[meta:Countervandalism Network/Bots]]
[[Category:Wikipedia bots| ]]
[[my:ဝီကီပီးဒီးယား:Bots]]
[[en:Wikipedia:Bots]]
8shavm10yvoemqw53eouokva89w4yl3
15357
15347
2022-08-13T15:07:58Z
Khun Kt
19
/* ထူႏသုင်ꩻဗော့ မူဝါဒ */
wikitext
text/x-wiki
{{botnav}}
{{shortcut|WP:B|WP:BOT|WP:BOTS|WP:ROBOT}}
{{notice|
ကွီထူႏ [[m:bot|bot]] flag ဖုံႏနဝ်ꩻ နွို့မာꩻသွော့ [[WP:RBA|ဒင်ႏကွီ ဖေႏခွင်ꩻချက်လိတ်မဲ့ငါ]]ကိုဩ။ ဝီခီယိုနဝ်ꩻ ထူႏသုင်ꩻသွူ [[m:bot policy|ယံနယ်ဗော့မူဝါဒ]]ယိုတဲင် အဝ်ႏလက်ခံႏခါꩻဖေႏဒျာႏ [[m:bot policy#Global bots|global ဗော့ဖုံႏ]] တောမ်ႏ [[m:bot policy#Automatic approval|အဝ်ႏလွိုႏကာႏကာႏ ဖေႏခွင်ꩻခါꩻဒါႏ ဗော့ယဟန်ႏ]]ဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ ဗော့အလင်ဖုံႏအနေႏနဝ်ꩻ အီႏကွီဒင်ႏခါꩻဗာႏ ထူႏသုင်ꩻခွင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။<br/><br/>
Requests for the [[m:bot|bot]] flag should be made on the [[WP:RBA|request page]]. This wiki uses the [[m:bot policy|standard bot policy]], and allows [[m:bot policy#Global bots|global bots]] and [[m:bot policy#Automatic approval|automatic approval of certain types of bots]]. Other bots should apply.}}
'''ဗော့''' (အဝ်ႏဒျာႏ အဲင်းကလေတ်လိတ်ဖြုံႏ "[[စက်မွန်|robot]] "ကို ထွာလင်ꩻလွဉ်ဒါႏ လိတ်ဖြုံႏ) နဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ဖေႏကခွုမ်မာꩻ ထိန်ꩻသိမ်ꩻဟဝ်နွောင်ꩻ ပအိုဝ်ႏဝီခီပီးဒီးယား ကို ကအဝ်ႏဒါႏ လိတ်မဲ့ငါခြွဉ်း [[Special:Statistics|{{NUMBEROFPAGES}}]] ဖုံႏယို ဖေႏကခွုမ်မာꩻနွောင်ꩻ အဝ်ႏလွိုႏကာႏကာႏ(အလိုအလျောက်) မွေးတဝ်းလဲ့ အဝ်ႏလွိုႏကာႏကာႏ တခူးတခဝ်တာႏ ဖန်ဆင်ꩻမာꩻခါꩻဒါႏ ကေားသုင်ꩻသားဖုံႏဒျာႏသွူ။ ဗော့ဖုံႏနဝ်ꩻ မွိုင်မွိုင်ကြွိုင်ကြွိုင် ခွုမ်မာꩻဖေႏနွောင်ꩻ မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻဖုံႏလဲ့ မိဉ်ႏထူႏသုင်ꩻမာႏထိုꩻနဝ်ꩻ ထွာအီဒါႏတေား [[ဝီခီပီးဒီးယား]]တာႏ အသျုက်တရေင်နဝ်ꩻသွူ။ ကောပ်နဝ်ꩻမꩻတဲင် အဝ်ႏအွောန်ႏထွော့ခါꩻဖေႏပါ [[Wikipedia:Bot policy|ထူႏသုင်ꩻဗော့ မူဝါဒ]] နဝ်ꩻသွူ။
[[ပအိုဝ်ႏဝီခီပီးဒီးယား]]ကို ယိုခါနဝ်ꩻ ကအွဉ်ႏထွော့ခါꩻဒါႏ "ဗော့"အနေႏ အကောက်ဖုံႏ အဝ်ႏ [[Special:ListUsers/bot|{{NUMBERINGROUP:bot}}]] ဗာႏသွူ။
== ထူႏသုင်ꩻဗော့ မူဝါဒ ==
{{main|Wikipedia:Bot policy}}
ဗော့ဖုံႏ ဖေႏကမာꩻနွောင်ꩻမွုန်း အသျုက်တရေင်တောမ်ႏ ထူႏသုင်ꩻအကျိုꩻယံအဝ်ႏအီ၊ တာႏဝွန်ႏအဝ်ႏအဝ်ႏ ယံထူႏသုင်ꩻနွောင်ꩻတာႏတဲင် အဝ်ႏအွောန်ႏထွော့ခါꩻဖေႏ ဝီခီပီးဒီးယား ထူႏသုင်ꩻဗော့ မူဝါဒ အဝ်ႏနဝ်ꩻသွူ။
== ထွားထဲင်းအလင် ==
*[[:en:WP:CREATEBOT|ဖန်ဆင်ꩻ ဗော့]]
;Meta
* [[meta:bot]]
* [[meta:Bot policy]]
* [[meta:Countervandalism Network/Bots]]
[[Category:Wikipedia bots| ]]
[[my:ဝီကီပီးဒီးယား:Bots]]
[[en:Wikipedia:Bots]]
o48509mdoxoc3b9wx4evr2leq0vlzzy
15358
15357
2022-08-13T15:08:36Z
Khun Kt
19
/* ထွားထဲင်းအလင် */
wikitext
text/x-wiki
{{botnav}}
{{shortcut|WP:B|WP:BOT|WP:BOTS|WP:ROBOT}}
{{notice|
ကွီထူႏ [[m:bot|bot]] flag ဖုံႏနဝ်ꩻ နွို့မာꩻသွော့ [[WP:RBA|ဒင်ႏကွီ ဖေႏခွင်ꩻချက်လိတ်မဲ့ငါ]]ကိုဩ။ ဝီခီယိုနဝ်ꩻ ထူႏသုင်ꩻသွူ [[m:bot policy|ယံနယ်ဗော့မူဝါဒ]]ယိုတဲင် အဝ်ႏလက်ခံႏခါꩻဖေႏဒျာႏ [[m:bot policy#Global bots|global ဗော့ဖုံႏ]] တောမ်ႏ [[m:bot policy#Automatic approval|အဝ်ႏလွိုႏကာႏကာႏ ဖေႏခွင်ꩻခါꩻဒါႏ ဗော့ယဟန်ႏ]]ဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ ဗော့အလင်ဖုံႏအနေႏနဝ်ꩻ အီႏကွီဒင်ႏခါꩻဗာႏ ထူႏသုင်ꩻခွင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။<br/><br/>
Requests for the [[m:bot|bot]] flag should be made on the [[WP:RBA|request page]]. This wiki uses the [[m:bot policy|standard bot policy]], and allows [[m:bot policy#Global bots|global bots]] and [[m:bot policy#Automatic approval|automatic approval of certain types of bots]]. Other bots should apply.}}
'''ဗော့''' (အဝ်ႏဒျာႏ အဲင်းကလေတ်လိတ်ဖြုံႏ "[[စက်မွန်|robot]] "ကို ထွာလင်ꩻလွဉ်ဒါႏ လိတ်ဖြုံႏ) နဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ဖေႏကခွုမ်မာꩻ ထိန်ꩻသိမ်ꩻဟဝ်နွောင်ꩻ ပအိုဝ်ႏဝီခီပီးဒီးယား ကို ကအဝ်ႏဒါႏ လိတ်မဲ့ငါခြွဉ်း [[Special:Statistics|{{NUMBEROFPAGES}}]] ဖုံႏယို ဖေႏကခွုမ်မာꩻနွောင်ꩻ အဝ်ႏလွိုႏကာႏကာႏ(အလိုအလျောက်) မွေးတဝ်းလဲ့ အဝ်ႏလွိုႏကာႏကာႏ တခူးတခဝ်တာႏ ဖန်ဆင်ꩻမာꩻခါꩻဒါႏ ကေားသုင်ꩻသားဖုံႏဒျာႏသွူ။ ဗော့ဖုံႏနဝ်ꩻ မွိုင်မွိုင်ကြွိုင်ကြွိုင် ခွုမ်မာꩻဖေႏနွောင်ꩻ မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻဖုံႏလဲ့ မိဉ်ႏထူႏသုင်ꩻမာႏထိုꩻနဝ်ꩻ ထွာအီဒါႏတေား [[ဝီခီပီးဒီးယား]]တာႏ အသျုက်တရေင်နဝ်ꩻသွူ။ ကောပ်နဝ်ꩻမꩻတဲင် အဝ်ႏအွောန်ႏထွော့ခါꩻဖေႏပါ [[Wikipedia:Bot policy|ထူႏသုင်ꩻဗော့ မူဝါဒ]] နဝ်ꩻသွူ။
[[ပအိုဝ်ႏဝီခီပီးဒီးယား]]ကို ယိုခါနဝ်ꩻ ကအွဉ်ႏထွော့ခါꩻဒါႏ "ဗော့"အနေႏ အကောက်ဖုံႏ အဝ်ႏ [[Special:ListUsers/bot|{{NUMBERINGROUP:bot}}]] ဗာႏသွူ။
== ထူႏသုင်ꩻဗော့ မူဝါဒ ==
{{main|Wikipedia:Bot policy}}
ဗော့ဖုံႏ ဖေႏကမာꩻနွောင်ꩻမွုန်း အသျုက်တရေင်တောမ်ႏ ထူႏသုင်ꩻအကျိုꩻယံအဝ်ႏအီ၊ တာႏဝွန်ႏအဝ်ႏအဝ်ႏ ယံထူႏသုင်ꩻနွောင်ꩻတာႏတဲင် အဝ်ႏအွောန်ႏထွော့ခါꩻဖေႏ ဝီခီပီးဒီးယား ထူႏသုင်ꩻဗော့ မူဝါဒ အဝ်ႏနဝ်ꩻသွူ။
== ထွားထဲင်းအလင် ==
*[[:en:WP:CREATEBOT|ဖန်ဆင်ꩻ ဗော့]]
;Meta
* [[meta:bot]]
* [[meta:Bot policy]]
* [[meta:Countervandalism Network/Bots]]
[[Category:Wikipedia bots| ]]
[[Category:ဝီခီမူဝါဒဖုံႏ]]
[[my:ဝီကီပီးဒီးယား:Bots]]
[[en:Wikipedia:Bots]]
89x1f1q66umaw4mpjs3pftd7xdusjii
15359
15358
2022-08-13T15:11:19Z
Khun Kt
19
wikitext
text/x-wiki
{{botnav}}
{{shortcut|WP:B|WP:BOT|WP:BOTS|WP:ROBOT}}
{{notice|
ကွီထူႏ [[m:bot|bot]] flag ဖုံႏနဝ်ꩻ နွို့မာꩻသွော့ [[WP:RBA|ဒင်ႏကွီ ဖေႏခွင်ꩻချက်လိတ်မဲ့ငါ]]ကိုဩ။ ဝီခီယိုနဝ်ꩻ ထူႏသုင်ꩻသွူ [[m:bot policy|ယံနယ်ဗော့မူဝါဒ]]ယိုတဲင် အဝ်ႏလက်ခံႏခါꩻဖေႏဒျာႏ [[m:bot policy#Global bots|global ဗော့ဖုံႏ]] တောမ်ႏ [[m:bot policy#Automatic approval|အဝ်ႏလွိုႏကာႏကာႏ ဖေႏခွင်ꩻခါꩻဒါႏ ဗော့ယဟန်ႏ]]ဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ ဗော့အလင်ဖုံႏအနေႏနဝ်ꩻ အီႏကွီဒင်ႏခါꩻဗာႏနေး ထူႏသုင်ꩻခွင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။<br/><br/>
Requests for the [[m:bot|bot]] flag should be made on the [[WP:RBA|request page]]. This wiki uses the [[m:bot policy|standard bot policy]], and allows [[m:bot policy#Global bots|global bots]] and [[m:bot policy#Automatic approval|automatic approval of certain types of bots]]. Other bots should apply.}}
'''ဗော့''' (အဝ်ႏဒျာႏ အဲင်းကလေတ်လိတ်ဖြုံႏ "[[စက်မွန်|robot]]"ကို ထွာလင်ꩻလွဉ်ဒါႏ လိတ်ဖြုံႏ) နဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ဖေႏကခွုမ်မာꩻ ထိန်ꩻသိမ်ꩻဟဝ်နွောင်ꩻ ပအိုဝ်ႏဝီခီပီးဒီးယား ကို ကအဝ်ႏဒါႏ လိတ်မဲ့ငါခြွဉ်း [[Special:Statistics|{{NUMBEROFPAGES}}]] ဖုံႏယို ဖေႏကခွုမ်မာꩻနွောင်ꩻ အဝ်ႏလွိုႏကာႏကာႏ(အလိုအလျောက်) မွေးတဝ်းလဲ့ အဝ်ႏလွိုႏကာႏကာႏ တခူးတခဝ်တာႏ ဖန်ဆင်ꩻမာꩻခါꩻဒါႏ ကေားသုင်ꩻသားဖုံႏဒျာႏသွူ။ ဗော့ဖုံႏနဝ်ꩻ မွိုင်မွိုင်ကြွိုင်ကြွိုင် ခွုမ်မာꩻဖေႏနွောင်ꩻ မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻဖုံႏလဲ့ မိဉ်ႏထူႏသုင်ꩻမာႏထိုꩻနဝ်ꩻ ထွာအီဒါႏတေား [[ဝီခီပီးဒီးယား]]တာႏ အသျုက်တရေင်နဝ်ꩻသွူ။ ကောပ်နဝ်ꩻမꩻတဲင် အဝ်ႏအွောန်ႏထွော့ခါꩻဖေႏပါ [[Wikipedia:Bot policy|ထူႏသုင်ꩻဗော့ မူဝါဒ]] နဝ်ꩻသွူ။
[[ပအိုဝ်ႏဝီခီပီးဒီးယား]]ကို ယိုခါနဝ်ꩻ ကအွဉ်ႏထွော့ခါꩻဒါႏ "ဗော့"အနေႏ အကောက်ဖုံႏ အဝ်ႏ [[Special:ListUsers/bot|{{NUMBERINGROUP:bot}}]] ဗာႏသွူ။
== ထူႏသုင်ꩻဗော့ မူဝါဒ ==
{{main|Wikipedia:Bot policy}}
ဗော့ဖုံႏ ဖေႏကမာꩻနွောင်ꩻမွုန်း အသျုက်တရေင်တောမ်ႏ ထူႏသုင်ꩻအကျိုꩻယံအဝ်ႏအီ၊ တာႏဝွန်ႏအဝ်ႏအဝ်ႏ ယံထူႏသုင်ꩻနွောင်ꩻတာႏတဲင် အဝ်ႏအွောန်ႏထွော့ခါꩻဖေႏ ဝီခီပီးဒီးယား ထူႏသုင်ꩻဗော့ မူဝါဒ အဝ်ႏနဝ်ꩻသွူ။
== ထွားထဲင်းအလင် ==
*[[:en:WP:CREATEBOT|ဖန်ဆင်ꩻ ဗော့]]
;Meta
* [[meta:bot]]
* [[meta:Bot policy]]
* [[meta:Countervandalism Network/Bots]]
[[Category:Wikipedia bots| ]]
[[Category:ဝီခီမူဝါဒဖုံႏ]]
[[my:ဝီကီပီးဒီးယား:Bots]]
[[en:Wikipedia:Bots]]
a8tneazkuypdh7leoks5jju8904q2qr
15361
15359
2022-08-13T16:11:21Z
Khun Kt
19
wikitext
text/x-wiki
{{botnav}}
{{shortcut|WP:B|WP:BOT|WP:BOTS|WP:ROBOT}}
{{notice|
ကွီထူႏ [[m:bot|bot]] flag ဖုံႏနဝ်ꩻ နွို့မာꩻသွော့ [[WP:RBA|ဒင်ႏကွီ ဖေႏခွင်ꩻချက်လိတ်မဲ့ငါ]]ကိုဩ။ ဝီခီယိုနဝ်ꩻ ထူႏသုင်ꩻသွူ [[m:bot policy|ယံနယ်ဗော့မူဝါဒ]]ယိုတဲင် အဝ်ႏလက်ခံႏခါꩻဖေႏဒျာႏ [[m:bot policy#Global bots|global ဗော့ဖုံႏ]] တောမ်ႏ [[m:bot policy#Automatic approval|အဝ်ႏလွိုႏကာႏကာႏ ဖေႏခွင်ꩻခါꩻဒါႏ ဗော့ယဟန်ႏ]]ဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ ဗော့အလင်ဖုံႏအနေႏနဝ်ꩻ အီႏကွီဒင်ႏခါꩻဗာႏနေး ထူႏသုင်ꩻခွင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။<br/><br/>
Requests for the [[m:bot|bot]] flag should be made on the [[WP:RBA|request page]]. This wiki uses the [[m:bot policy|standard bot policy]], and allows [[m:bot policy#Global bots|global bots]] and [[m:bot policy#Automatic approval|automatic approval of certain types of bots]]. Other bots should apply.}}
'''ဗော့''' (အဝ်ႏဒျာႏ အဲင်းကလေတ်လိတ်ဖြုံႏ "[[စက်ရုက်|robot]]"ကို ထွာလင်ꩻလွဉ်ဒါႏ လိတ်ဖြုံႏ) နဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ဖေႏကခွုမ်မာꩻ ထိန်ꩻသိမ်ꩻဟဝ်နွောင်ꩻ ပအိုဝ်ႏဝီခီပီးဒီးယား ကို ကအဝ်ႏဒါႏ လိတ်မဲ့ငါခြွဉ်း [[Special:Statistics|{{NUMBEROFPAGES}}]] ဖုံႏယို ဖေႏကခွုမ်မာꩻနွောင်ꩻ အဝ်ႏလွိုႏကာႏကာႏ(အလိုအလျောက်) မွေးတဝ်းလဲ့ အဝ်ႏလွိုႏကာႏကာႏ တခူးတခဝ်တာႏ ဖန်ဆင်ꩻမာꩻခါꩻဒါႏ ကေားသုင်ꩻသားဖုံႏဒျာႏသွူ။ ဗော့ဖုံႏနဝ်ꩻ မွိုင်မွိုင်ကြွိုင်ကြွိုင် ခွုမ်မာꩻဖေႏနွောင်ꩻ မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻဖုံႏလဲ့ မိဉ်ႏထူႏသုင်ꩻမာႏထိုꩻနဝ်ꩻ ထွာအီဒါႏတေား [[ဝီခီပီးဒီးယား]]တာႏ အသျုက်တရေင်နဝ်ꩻသွူ။ ကောပ်နဝ်ꩻမꩻတဲင် အဝ်ႏအွောန်ႏထွော့ခါꩻဖေႏပါ [[Wikipedia:Bot policy|ထူႏသုင်ꩻဗော့ မူဝါဒ]] နဝ်ꩻသွူ။
[[ပအိုဝ်ႏဝီခီပီးဒီးယား]]ကို ယိုခါနဝ်ꩻ ကအွဉ်ႏထွော့ခါꩻဒါႏ "ဗော့"အနေႏ အကောက်ဖုံႏ အဝ်ႏ [[Special:ListUsers/bot|{{NUMBERINGROUP:bot}}]] ဗာႏသွူ။
== ထူႏသုင်ꩻဗော့ မူဝါဒ ==
{{main|Wikipedia:Bot policy}}
ဗော့ဖုံႏ ဖေႏကမာꩻနွောင်ꩻမွုန်း အသျုက်တရေင်တောမ်ႏ ထူႏသုင်ꩻအကျိုꩻယံအဝ်ႏအီ၊ တာႏဝွန်ႏအဝ်ႏအဝ်ႏ ယံထူႏသုင်ꩻနွောင်ꩻတာႏတဲင် အဝ်ႏအွောန်ႏထွော့ခါꩻဖေႏ ဝီခီပီးဒီးယား ထူႏသုင်ꩻဗော့ မူဝါဒ အဝ်ႏနဝ်ꩻသွူ။
== ထွားထဲင်းအလင် ==
*[[:en:WP:CREATEBOT|ဖန်ဆင်ꩻ ဗော့]]
;Meta
* [[meta:bot]]
* [[meta:Bot policy]]
* [[meta:Countervandalism Network/Bots]]
[[Category:Wikipedia bots| ]]
[[Category:ဝီခီမူဝါဒဖုံႏ]]
[[my:ဝီကီပီးဒီးယား:Bots]]
[[en:Wikipedia:Bots]]
g6673ajiz2nxi0qgx96xenp0t1u03nn
တမ်းပလေက်:Main
10
3415
15348
2022-08-13T14:59:22Z
Khun Kt
19
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "{{hatnote|extraclasses=relarticle mainarticle|{{#ifeq:{{SUBJECTSPACE}}|Category|[[Wikipedia:ဖြယ်ကဏ္ဍ|ကဏ္ဍ]]ယိုတာႏ အလုဲင်းတဗာႏ ကအွောန်ႏနယ်ခါꩻဒါႏ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻနဝ်ꩻ |အလုဲင်းတဗာႏ ကအွောန်ႏနယ်ခါꩻဒါႏ{{#ifeq:{{NAMESPACE:{{{1}}}}}||ရေ..."
wikitext
text/x-wiki
{{hatnote|extraclasses=relarticle mainarticle|{{#ifeq:{{SUBJECTSPACE}}|Category|[[Wikipedia:ဖြယ်ကဏ္ဍ|ကဏ္ဍ]]ယိုတာႏ အလုဲင်းတဗာႏ ကအွောန်ႏနယ်ခါꩻဒါႏ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻနဝ်ꩻ |အလုဲင်းတဗာႏ ကအွောန်ႏနယ်ခါꩻဒါႏ{{#ifeq:{{NAMESPACE:{{{1}}}}}||ရောမ်ဖြုဲင်ꩻ|လိတ်မဲ့ငါ}}{{#if:{{{2|}}}|ဖိုင်ႏ}} -}} [[{{{1|{{PAGENAME}}}}}|{{{l1|{{{1|{{PAGENAME}}}}}}}}]]{{#if:{{{2| }}}
|{{#if:{{{3|}}}|, | တောမ်ႏ }}[[{{{2}}}|{{{l2|{{{2}}}}}}]]}}{{#if:{{{3|}}}
|{{#if:{{{4|}}}|, |, တောမ်ႏ }}[[{{{3}}}|{{{l3|{{{3}}}}}}]]}}{{#if:{{{4|}}}
|{{#if:{{{5|}}}|, |, တောမ်ႏ }}[[{{{4}}}|{{{l4|{{{4}}}}}}]]}}{{#if:{{{5|}}}
|{{#if:{{{6|}}}|, |, တောမ်ႏ }}[[{{{5}}}|{{{l5|{{{5}}}}}}]]}}{{#if:{{{6|}}}
|{{#if:{{{7|}}}|, |, တောမ်ႏ }}[[{{{6}}}|{{{l6|{{{6}}}}}}]]}}{{#if:{{{7|}}}
|{{#if:{{{8|}}}|, |, တောမ်ႏ }}[[{{{7}}}|{{{l7|{{{7}}}}}}]]}}{{#if:{{{8|}}}
|{{#if:{{{9|}}}|, |, တောမ်ႏ }}[[{{{8}}}|{{{l8|{{{8}}}}}}]]}}{{#if:{{{9|}}}
|{{#if:{{{10|}}}|, |, တောမ်ႏ }}[[{{{9}}}|{{{l9|{{{9}}}}}}]]}}{{#if:{{{10|}}}
|၊ တောမ်ႏ [[{{{10}}}|{{{l10|{{{10}}}}}}]]}}{{#if:{{{11| }}}|  (too many parameters in {{[[Template:main|ဗဟိုႏ]]}})}}}}
fk4c1zhbg4pwoykqnos3hsbypvq6k5b
တမ်းပလေက်:Botnav
10
3416
15350
2022-08-13T15:02:09Z
Khun Kt
19
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "{{mbox | type = notice | image = none | imageright = [[File:Crystal Clear action run.svg|45px|link=Wikipedia:Bots]] | textstyle = text-align: center; | class = hlist | text = <div> * [[Wikipedia:Bots|'''Overview of bots''']] * [[Wikipedia:Bot policy|'''Bot policy''']] * [[Wikipedia:Bots/Requests for approval|Requests for bot approval]]<!--{{\}}[[Wikipedia:Bots/Requests for approval/Adminbots|Adminbots]]-..."
wikitext
text/x-wiki
{{mbox
| type = notice
| image = none
| imageright = [[File:Crystal Clear action run.svg|45px|link=Wikipedia:Bots]]
| textstyle = text-align: center;
| class = hlist
| text = <div>
* [[Wikipedia:Bots|'''Overview of bots''']]
* [[Wikipedia:Bot policy|'''Bot policy''']]
* [[Wikipedia:Bots/Requests for approval|Requests for bot approval]]<!--{{\}}[[Wikipedia:Bots/Requests for approval/Adminbots|Adminbots]]-->
<!--* [[WP:BOTREQ|ကွီထူႏ ယံကခွုမ်မာꩻဖေႏတောမ်ႏ ဗော့တာႏ]]--></div><div>
<!--* [[WP:CREATEBOT|ဖန်ဆင်ꩻ ဗော့]]-->
* [[Special:ListUsers/bot|ဗော့ဖိုင်ႏ စာႏရင်ꩻ]]
</div>
}}<noinclude>
[[Category:Wikipedia bot-related templates| ]]
</noinclude>
8xo91c7nj3ei9fq3ph5men6kakmnm35
တမ်းပလေက်:Notice
10
3417
15351
2022-08-13T15:03:13Z
Khun Kt
19
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "{{ mbox | name = Notice | style = {{{style|}}} | textstyle = {{{textstyle|}}} | subst = <includeonly>{{subst:substcheck}}</includeonly> | demospace = {{{demospace|}}} | image = {{#if:{{{image|}}}|[[file:{{{image}}}|40px|Notice]]}} | small = {{{small|}}} | smallimage = {{#if:{{{image|}}}|[[file:{{{image}}}|30px|Notice]]}} | text = {{#if:{{{header|}}}|<div style="text-align:..."
wikitext
text/x-wiki
{{ mbox
| name = Notice
| style = {{{style|}}}
| textstyle = {{{textstyle|}}}
| subst = <includeonly>{{subst:substcheck}}</includeonly>
| demospace = {{{demospace|}}}
| image = {{#if:{{{image|}}}|[[file:{{{image}}}|40px|Notice]]}}
| small = {{{small|}}}
| smallimage = {{#if:{{{image|}}}|[[file:{{{image}}}|30px|Notice]]}}
| text = {{#if:{{{header|}}}|<div style="text-align: center">'''{{{header}}}'''</div>}}{{{text|{{{1}}}}}}
}}<noinclude>{{documentation}}<!-- Add categories and interwikis to the /doc sub-page --></noinclude>
as59m4gayt7jksqtszqipd6jwldr19j
ဝီခီပီးဒီးယား:B
4
3418
15352
2022-08-13T15:04:37Z
Khun Kt
19
စာမျက်နှာကို [[ဝီခီပီးဒီးယား:Bots]] သို့ ပြန်ညွှန်းလိုက်သည်
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT[[Wikipedia:Bots]]
enmk911cgyt1a8mf1ij6otsxq3vswae
ဝီခီပီးဒီးယား:BOT
4
3419
15353
2022-08-13T15:04:50Z
Khun Kt
19
စာမျက်နှာကို [[ဝီခီပီးဒီးယား:Bots]] သို့ ပြန်ညွှန်းလိုက်သည်
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT[[Wikipedia:Bots]]
enmk911cgyt1a8mf1ij6otsxq3vswae
ဝီခီပီးဒီးယား:BOTS
4
3420
15354
2022-08-13T15:05:03Z
Khun Kt
19
စာမျက်နှာကို [[ဝီခီပီးဒီးယား:Bots]] သို့ ပြန်ညွှန်းလိုက်သည်
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT[[Wikipedia:Bots]]
enmk911cgyt1a8mf1ij6otsxq3vswae
ဝီခီပီးဒီးယား:ROBOT
4
3421
15355
2022-08-13T15:05:15Z
Khun Kt
19
စာမျက်နှာကို [[ဝီခီပီးဒီးယား:Bots]] သို့ ပြန်ညွှန်းလိုက်သည်
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT[[Wikipedia:Bots]]
enmk911cgyt1a8mf1ij6otsxq3vswae
စွဲးကမ်းကို:မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻတောမ်ႏ Wiki Markup မိတ်ဆက်/ကားကအဝ်ႏ
12
3422
15363
2022-08-14T03:03:57Z
Khun Kt
19
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "{{pp-protected|reason=Per request at RfPP.|small=yes}} {{Wikipedia how-to|WP:EDITB|WP:EDITBEGIN|WP:EDITSTART}}<!-- THIS PAGE IS MOSTLY TRANSCLUDED FROM THE HELP:INTRO SERIES. PLEASE GO TO [[စွဲးကမ်းကို:မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻတောမ်ႏ Wiki Markup မိတ်ဆက်]] TO MAKE EDITS. -->"
wikitext
text/x-wiki
{{pp-protected|reason=Per request at RfPP.|small=yes}}
{{Wikipedia how-to|WP:EDITB|WP:EDITBEGIN|WP:EDITSTART}}<!--
THIS PAGE IS MOSTLY TRANSCLUDED FROM THE HELP:INTRO SERIES. PLEASE GO TO [[စွဲးကမ်းကို:မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻတောမ်ႏ Wiki Markup မိတ်ဆက်]] TO MAKE EDITS. -->
7dijirw3qxjf1ugmcdkl0u4u19pfgcy
15366
15363
2022-08-14T03:17:02Z
Khun Kt
19
wikitext
text/x-wiki
{{pp-protected|reason=Per request at RfPP.|small=yes}}
{{Wikipedia how-to|WP:EDITB|WP:EDITBEGIN|WP:EDITSTART}}<!--
THIS PAGE IS MOSTLY TRANSCLUDED FROM THE HELP:INTRO SERIES. PLEASE GO TO [[စွဲးကမ်းကို:မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻတောမ်ႏ Wiki Markup မိတ်ဆက်]] TO MAKE EDITS. -->
==မွဉ်းဖျင် လိတ်မဲ့ငါဖုံႏ==
{{expand wikitext|{{#invoke:String|replace|{{#invoke:Page|getContent|စွဲးကမ်းကို:မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻတောမ်ႏ Wiki Markup မိတ်ဆက်/၁|as=raw}}|[iI]ntro to|1x|plain=false}}}}
4k2yt4wxcadpzz0ha6iq9wpewcbiptj
15372
15366
2022-08-14T03:31:49Z
Khun Kt
19
/* မွဉ်းဖျင် လိတ်မဲ့ငါဖုံႏ */
wikitext
text/x-wiki
{{pp-protected|reason=Per request at RfPP.|small=yes}}
{{Wikipedia how-to|WP:EDITB|WP:EDITBEGIN|WP:EDITSTART}}<!--
THIS PAGE IS MOSTLY TRANSCLUDED FROM THE HELP:INTRO SERIES. PLEASE GO TO [[စွဲးကမ်းကို:မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻတောမ်ႏ Wiki Markup မိတ်ဆက်]] TO MAKE EDITS. -->
==မွဉ်းဖျင် လိတ်မဲ့ငါဖုံႏ==
{{expand wikitext|{{#invoke:String|replace|{{#invoke:Page|getContent|စွဲးကမ်းကို:မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻတောမ်ႏ Wiki Markup မိတ်ဆက်/၁|as=raw}}|[iI]ntro to|1x|plain=false}}}}
==ချꩻပုင်ႏစံႏ==
{{expand wikitext|{{#invoke:String|replace|{{#invoke:Page|getContent|စွဲးကမ်းကို:မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻတောမ်ႏ Wiki Markup မိတ်ဆက်/၂|as=raw}}|[iI]ntro to|1x|plain=false}}}}
==အဆွိုက်အသွုပ်ဖုံႏတောမ်ႏ ဝီခီလိဉ့်ဖုံႏ==
{{expand wikitext|{{#invoke:String|replace|{{#invoke:Page|getContent|စွဲးကမ်းကို:မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻတောမ်ႏ Wiki Markup မိတ်ဆက်/၃|as=raw}}|[iI]ntro to|1x|plain=false}}}}
==သိမ်ꩻသဲမ်ဟဝ် ထာꩻပြောင်ꩻလုဲင်ႏဖုံႏ==
{{expand wikitext|{{#invoke:String|replace|{{#invoke:Page|getContent|စွဲးကမ်းကို:မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻတောမ်ႏ Wiki Markup မိတ်ဆက်/၄|as=raw}}|[iI]ntro to|1x|plain=false}}}}
==ဖန်ဆင်ꩻ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻတသာဖုံႏ==
{{expand wikitext|{{#invoke:String|replace|{{#invoke:Page|getContent|စွဲးကမ်းကို:မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻတောမ်ႏ Wiki Markup မိတ်ဆက်/၅|as=raw}}|[iI]ntro to|1x|plain=false}}}}
c316b9d510s0q7ufvneyr19qt78l9l3
15373
15372
2022-08-14T03:38:27Z
Khun Kt
19
/* ဖန်ဆင်ꩻ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻတသာဖုံႏ */
wikitext
text/x-wiki
{{pp-protected|reason=Per request at RfPP.|small=yes}}
{{Wikipedia how-to|WP:EDITB|WP:EDITBEGIN|WP:EDITSTART}}<!--
THIS PAGE IS MOSTLY TRANSCLUDED FROM THE HELP:INTRO SERIES. PLEASE GO TO [[စွဲးကမ်းကို:မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻတောမ်ႏ Wiki Markup မိတ်ဆက်]] TO MAKE EDITS. -->
==မွဉ်းဖျင် လိတ်မဲ့ငါဖုံႏ==
{{expand wikitext|{{#invoke:String|replace|{{#invoke:Page|getContent|စွဲးကမ်းကို:မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻတောမ်ႏ Wiki Markup မိတ်ဆက်/၁|as=raw}}|[iI]ntro to|1x|plain=false}}}}
==ချꩻပုင်ႏစံႏ==
{{expand wikitext|{{#invoke:String|replace|{{#invoke:Page|getContent|စွဲးကမ်းကို:မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻတောမ်ႏ Wiki Markup မိတ်ဆက်/၂|as=raw}}|[iI]ntro to|1x|plain=false}}}}
==အဆွိုက်အသွုပ်ဖုံႏတောမ်ႏ ဝီခီလိဉ့်ဖုံႏ==
{{expand wikitext|{{#invoke:String|replace|{{#invoke:Page|getContent|စွဲးကမ်းကို:မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻတောမ်ႏ Wiki Markup မိတ်ဆက်/၃|as=raw}}|[iI]ntro to|1x|plain=false}}}}
==သိမ်ꩻသဲမ်ဟဝ် ထာꩻပြောင်ꩻလုဲင်ႏဖုံႏ==
{{expand wikitext|{{#invoke:String|replace|{{#invoke:Page|getContent|စွဲးကမ်းကို:မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻတောမ်ႏ Wiki Markup မိတ်ဆက်/၄|as=raw}}|[iI]ntro to|1x|plain=false}}}}
==ဖန်ဆင်ꩻ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻတသာဖုံႏ==
{{expand wikitext|{{#invoke:String|replace|{{#invoke:Page|getContent|စွဲးကမ်းကို:မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻတောမ်ႏ Wiki Markup မိတ်ဆက်/၅|as=raw}}|[iI]ntro to|1x|plain=false}}}}
==ထွားထဲင်းအလင်ဖုံႏ==
[[File:Clipboard.svg|120px|right]]
<!-- Additions/removals here should also be made at [[Help:Introduction to editing with Wiki Markup/6]] -->
* [[Help:Editing|စွဲးကမ်းကို:မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻ]]
* [[Help:Cheatsheet]]
* [[H:WIKILINK|စွဲးကမ်းကို:ဝီခီလိဉ့်]]
* [[H:ES|စွဲးကမ်းကို:ထာꩻမွဉ်းဖျင် အအဲဉ်ႏချုတ်]]
* [[WP:W|စွဲးကမ်းကို:ပွေားထွားစာႏရင်ꩻ]]
* [[H:TQG|စွဲးကမ်းကို:ယီးနယ်တမ်းပလေက်ဖုံႏ အနယ်ꩻဒွောင်ႏ]]
* [[ဝီခီပီးဒီးယား:သတုဲင်စူခွုမ်]]
* [[WP:YFA|ဝီခီပီးဒီးယား:နာꩻအရီးသွတ်ꩻရောမ်ဖြုဲင်ꩻ]]
[[Category:ဝီခီပီးဒီးယား သွဉ်ခန်ꩻဖုံႏ]]
2necg177ep1mw8kabym2o8hhbaeeqel
15377
15373
2022-08-14T03:41:50Z
Khun Kt
19
/* ထွားထဲင်းအလင်ဖုံႏ */
wikitext
text/x-wiki
{{pp-protected|reason=Per request at RfPP.|small=yes}}
{{Wikipedia how-to|WP:EDITB|WP:EDITBEGIN|WP:EDITSTART}}<!--
THIS PAGE IS MOSTLY TRANSCLUDED FROM THE HELP:INTRO SERIES. PLEASE GO TO [[စွဲးကမ်းကို:မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻတောမ်ႏ Wiki Markup မိတ်ဆက်]] TO MAKE EDITS. -->
==မွဉ်းဖျင် လိတ်မဲ့ငါဖုံႏ==
{{expand wikitext|{{#invoke:String|replace|{{#invoke:Page|getContent|စွဲးကမ်းကို:မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻတောမ်ႏ Wiki Markup မိတ်ဆက်/၁|as=raw}}|[iI]ntro to|1x|plain=false}}}}
==ချꩻပုင်ႏစံႏ==
{{expand wikitext|{{#invoke:String|replace|{{#invoke:Page|getContent|စွဲးကမ်းကို:မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻတောမ်ႏ Wiki Markup မိတ်ဆက်/၂|as=raw}}|[iI]ntro to|1x|plain=false}}}}
==အဆွိုက်အသွုပ်ဖုံႏတောမ်ႏ ဝီခီလိဉ့်ဖုံႏ==
{{expand wikitext|{{#invoke:String|replace|{{#invoke:Page|getContent|စွဲးကမ်းကို:မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻတောမ်ႏ Wiki Markup မိတ်ဆက်/၃|as=raw}}|[iI]ntro to|1x|plain=false}}}}
==သိမ်ꩻသဲမ်ဟဝ် ထာꩻပြောင်ꩻလုဲင်ႏဖုံႏ==
{{expand wikitext|{{#invoke:String|replace|{{#invoke:Page|getContent|စွဲးကမ်းကို:မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻတောမ်ႏ Wiki Markup မိတ်ဆက်/၄|as=raw}}|[iI]ntro to|1x|plain=false}}}}
==ဖန်ဆင်ꩻ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻတသာဖုံႏ==
{{expand wikitext|{{#invoke:String|replace|{{#invoke:Page|getContent|စွဲးကမ်းကို:မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻတောမ်ႏ Wiki Markup မိတ်ဆက်/၅|as=raw}}|[iI]ntro to|1x|plain=false}}}}
==ထွားထဲင်းအလင်ဖုံႏ==
[[File:Clipboard.svg|120px|right]]
<!-- Additions/removals here should also be made at [[Help:Introduction to editing with Wiki Markup/6]] -->
* [[Help:Editing|စွဲးကမ်းကို:မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻ]]
* [[Help:Cheatsheet]]
* [[H:WIKILINK|စွဲးကမ်းကို:ဝီခီလိဉ့်]]
* [[H:ES|စွဲးကမ်းကို:ထာꩻမွဉ်းဖျင် အအဲဉ်ႏချုတ်]]
* [[WP:W|စွဲးကမ်းကို:ပွေားထွားစာႏရင်ꩻ]]
* [[H:TQG|စွဲးကမ်းကို:ယီးနယ်တမ်းပလေက်ဖုံႏ အနယ်ꩻဒွောင်ႏ]]
* [[ဝီခီပီးဒီးယား:သတုဲင်စူခွုမ်]]
* [[WP:YFA|ဝီခီပီးဒီးယား:နာꩻအရီးသွတ်ꩻရောမ်ဖြုဲင်ꩻ]]
[[Category:ဝီခီပီးဒီးယား သွဉ်ခန်ꩻဖုံႏ]]
[[my:အကူအညီ:Wiki Markup ဖြင့် တည်းဖြတ်ခြင်း မိတ်ဆက်/အားလုံး]]
[[en:Help:Introduction to editing with Wiki Markup/All]]
rj5tgeijmqchac9ia0abp19vxebamiy
တမ်းပလေက်:Pp-protected
10
3423
15364
2022-08-14T03:05:35Z
Khun Kt
19
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "{{#invoke:Protection banner|main}}<noinclude> {{documentation}} </noinclude>"
wikitext
text/x-wiki
{{#invoke:Protection banner|main}}<noinclude>
{{documentation}}
</noinclude>
8rt1snyv5yit3jnuzrbl00negaj27e5
တမ်းပလေက်:Wikipedia how-to
10
3424
15365
2022-08-14T03:13:29Z
Khun Kt
19
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "{{ombox | type = notice | style = {{#if:{{{style|}}} |margin:0 auto;width:80%;{{{style}}} }} | image = [[File:Twemoji 1f527.svg|30x30px]] | imageright = {{#if:{{{shortcut|{{{shortcut1|{{{sc1|{{{1<includeonly>|</includeonly>}}}}}}}}}}}} |{{Shortcut|{{{shortcut|{{{shortcut1|{{{sc1|{{{1}}}}}}}}}}}}|{{{shortcut2|{{{sc2|{{{2|}}}}}}}}}||{{{shortcut3|{{{sc3|{{{3|}}}}}}}}}|{{{shortcut4|{{{sc4|{{{4|}}}}}}..."
wikitext
text/x-wiki
{{ombox
| type = notice
| style = {{#if:{{{style|}}} |margin:0 auto;width:80%;{{{style}}} }}
| image = [[File:Twemoji 1f527.svg|30x30px]]
| imageright = {{#if:{{{shortcut|{{{shortcut1|{{{sc1|{{{1<includeonly>|</includeonly>}}}}}}}}}}}} |{{Shortcut|{{{shortcut|{{{shortcut1|{{{sc1|{{{1}}}}}}}}}}}}|{{{shortcut2|{{{sc2|{{{2|}}}}}}}}}||{{{shortcut3|{{{sc3|{{{3|}}}}}}}}}|{{{shortcut4|{{{sc4|{{{4|}}}}}}}}}||{{{shortcut5|{{{sc5|{{{5|}}}}}}}}}<noinclude>|category=no</noinclude>}} }}
| text = <div style="padding-top: 6px; padding-bottom: 5px;">'''စွဲးကမ်းကို လိတ်မဲ့ငါယိုနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ [[WP:INFOPAGES|ယီးနယ် ခွုမ်မာꩻပုင်ႏ]] လိတ်မဲ့ငါဒျာႏသွူ။'''<br><div style="font-size: 90%;">နဝ်ꩻနဝ်ꩻ အွောန်ႏနယ်ခါꩻဒျာႏ <!--
-->{{#if:{{{page|{{{pages|{{{interprets|}}}}}}}}}
| <!--doesn't handle multiple items--> {{#ifexist:{{{page|{{{pages|{{{interprets}}}}}}}}} |[[{{{page|{{{pages|{{{interprets}}}}}}}}}]] |{{{page|{{{pages|{{{interprets}}}}}}}}}}}
| ဝီခီပီးဒီးယား စံအွောန်ႏထွော့ချက်ဖုံႏတောမ်ႏ ခွုမ်မာꩻမွေးယဟန်ႏသီး
}}ထာꩻမာꩻရဲဉ်ႏ မွေးတဝ်းလဲ့ ခွုမ်မာꩻပုင်ႏဖုံႏဒျာႏသွူ။ ယိုနဝ်ꩻ [[WP:PG|ဝီခီပီးဒီးယား မူဝါဒဖုံႏ မွေးတဝ်းလဲ့ ယီးနယ်ချက်ဖုံႏ]]တဗာႏ တမွေးတဝ်းသွူ။</div></div>
}}{{#if: {{{nocat|{{{demo|}}}}}}||<includeonly>{{Namespace detect
| wikipedia = {{{category|[[Category:Wikipedia how-to|{{#if:{{{sort-by|}}}|{{{sort-by}}}|{{PAGENAME}}}}]]}}}
| help = {{{category|[[Category:Wikipedia how-to|{{#if:{{{sort-by|}}}|{{{sort-by}}}|{{PAGENAME}}}}]]}}}
| user = [[Category:User essays]]{{{category|}}}
}}
</includeonly>}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Information page/doc |howto=y}}
}}
</noinclude>
ftb1j12vmsfn1m0js2lvcpoqgn4uirp
တမ်းပလေက်:Expand wikitext
10
3425
15367
2022-08-14T03:18:02Z
Khun Kt
19
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "{{#invoke:Expand wikitext|main|{{{1}}}|unstrip={{{unstrip|}}}}}<noinclude> {{documentation}} </noinclude>"
wikitext
text/x-wiki
{{#invoke:Expand wikitext|main|{{{1}}}|unstrip={{{unstrip|}}}}}<noinclude>
{{documentation}}
</noinclude>
rgw057rx46kg63kopy26yls8n6zwk90
မော်ဂျူး:Expand wikitext
828
3426
15368
2022-08-14T03:19:24Z
Khun Kt
19
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "local p = {} local yesno = require("Module:Yesno") function p.main(frame) local pframe = frame:getParent() local code = frame.args[1] if mw.text.trim(mw.text.killMarkers(code)) == "" or yesno(frame.args.unstrip) then code = mw.text.unstripNoWiki(code); end return pframe:preprocess(code) end return p"
Scribunto
text/plain
local p = {}
local yesno = require("Module:Yesno")
function p.main(frame)
local pframe = frame:getParent()
local code = frame.args[1]
if mw.text.trim(mw.text.killMarkers(code)) == "" or yesno(frame.args.unstrip) then
code = mw.text.unstripNoWiki(code);
end
return pframe:preprocess(code)
end
return p
oyxkgldm8bb0spoz31nlwzp04g4l9dy
မော်ဂျူး:Page
828
3427
15369
2022-08-14T03:22:13Z
Khun Kt
19
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "local callAssert = require('Module:CallAssert') local function main(frame, field) local args, pargs = frame.args, ( frame:getParent() or {} ).args or {} local makeTitle=args.makeTitle or pargs.makeTitle local namespace=args.namespace or pargs.namespace or "" local fragment=args.fragment or pargs.fragment or "" local interwiki=args.interwiki or pargs.interwiki or "" local page=args.page or args[1] or..."
Scribunto
text/plain
local callAssert = require('Module:CallAssert')
local function main(frame, field)
local args, pargs = frame.args, ( frame:getParent() or {} ).args or {}
local makeTitle=args.makeTitle or pargs.makeTitle
local namespace=args.namespace or pargs.namespace or ""
local fragment=args.fragment or pargs.fragment or ""
local interwiki=args.interwiki or pargs.interwiki or ""
local page=args.page or args[1] or pargs.page or pargs[1] or ""
local id= tonumber( args.id or pargs.id )
local pn = {}
local title -- holds the result of the mw.title.xxx call
for i = 1,9 do pn[i] = args['p'..i] or pargs['p'..i] end
if not id and not mw.ustring.match( page, '%S' ) then page = nil end
if id then
title = callAssert(mw.title.new, 'mw.title.new', id)
elseif not page then
title = callAssert(mw.title.getCurrentTitle, 'getCurrentTitle')
elseif makeTitle then
title = callAssert(mw.title.makeTitle, 'makeTitle', namespace, page, fragment, interwiki)
else
title = callAssert(mw.title.new, 'mw.title.new', page, namespace)
end
local result = title[field]
if type(result) == "function" then
result = result(title, unpack(pn))
end
return tostring(result or "")
end
-- handle all errors in main
main = require('Module:Protect')(main)
local p = {}
-- main function does all the work
local meta = {}
function meta.__index(self, key)
return function(frame)
return main(frame, key)
end
end
setmetatable(p, meta)
function p.getContent(frame)
local args, pargs = frame.args, ( frame:getParent() or {} ).args or {}
local fmt = args.as or pargs.as or "pre"
local text = main(frame, "getContent")
fmt = mw.text.split( fmt, ", ?" )
for _, how in ipairs( fmt ) do
if how == "pre" then
text = table.concat{ "<pre>", text, "</pre>" }
elseif how == "expand" then
text = frame:preprocess(text)
elseif how == "nowiki" then
text = mw.text.nowiki(text)
end
end
return text
end
return p
i5nta7bvbxrzeibp6t5xzwzjtd3dtc4
မော်ဂျူး:CallAssert
828
3428
15370
2022-08-14T03:24:10Z
Khun Kt
19
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "local function pack(...) return {...}, select('#', ...) end local function mapArray(func, array, count) local result = {} for i = 1, count or #array do result[i] = func(array[i]) end return result end local function quote(value) if type(value) == 'string' then return (string.gsub(string.format('%q', value), '\\\n', '\\n')) -- Outer parentheses remove second value returned by gsub end local st..."
Scribunto
text/plain
local function pack(...)
return {...}, select('#', ...)
end
local function mapArray(func, array, count)
local result = {}
for i = 1, count or #array do
result[i] = func(array[i])
end
return result
end
local function quote(value)
if type(value) == 'string' then
return (string.gsub(string.format('%q', value), '\\\n', '\\n')) -- Outer parentheses remove second value returned by gsub
end
local str = tostring(value)
if type(value) == 'table' and str ~= 'table' then
return '{' .. str .. '}'
end
return str
end
local function callAssert(func, funcName, ...)
local result, resultCount = pack(func(...))
if not result[1] then
local args, argsCount = pack(...)
args = mapArray(quote, args, argsCount)
local message = mw.ustring.format(
'%s(%s) failed',
funcName,
table.concat(args, ', ')
)
error(message, 2)
end
return unpack(result, 1, resultCount)
end
return callAssert
3o4jhhx56ckjnptmrhpx1y5jfvi04ui
မော်ဂျူး:Protect
828
3429
15371
2022-08-14T03:25:30Z
Khun Kt
19
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "local function processResult(options, success, ...) if not success then local message = tostring(... or '(no message)') if options.removeLocation then message = string.gsub(message, '^Module:[^:]+:%d+: ', '', 1) end return string.format(options.errFormat, message) end return ... end local function protect(func, errFormat, options) if type(errFormat) == 'table' then options = options or err..."
Scribunto
text/plain
local function processResult(options, success, ...)
if not success then
local message = tostring(... or '(no message)')
if options.removeLocation then
message = string.gsub(message, '^Module:[^:]+:%d+: ', '', 1)
end
return string.format(options.errFormat, message)
end
return ...
end
local function protect(func, errFormat, options)
if type(errFormat) == 'table' then
options = options or errFormat
errFormat = nil
end
options = mw.clone(options) or {}
options.errFormat = errFormat or options.errFormat or 'Error: %s'
if not options.raw then
options.errFormat = '<strong class="error">' .. options.errFormat .. '</strong>'
end
options.removeLocation = options.removeLocation == nil or options.removeLocation
return function (...)
return processResult(options, pcall(func, ...))
end
end
return protect
lpwbveqfkihxx5w7otzmx6xlb5y323h
ဝီခီပီးဒီးယား:EDITB
4
3430
15374
2022-08-14T03:40:21Z
Khun Kt
19
စာမျက်နှာကို [[စွဲးကမ်းကို:မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻတောမ်ႏ Wiki Markup မိတ်ဆက်/ကားကအဝ်ႏ]] သို့ ပြန်ညွှန်းလိုက်သည်
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT[[စွဲးကမ်းကို:မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻတောမ်ႏ Wiki Markup မိတ်ဆက်/ကားကအဝ်ႏ]]
8nw8i831ls09id177hd93c7889dt3kn
ဝီခီပီးဒီးယား:EDITBEGIN
4
3431
15375
2022-08-14T03:40:35Z
Khun Kt
19
စာမျက်နှာကို [[စွဲးကမ်းကို:မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻတောမ်ႏ Wiki Markup မိတ်ဆက်/ကားကအဝ်ႏ]] သို့ ပြန်ညွှန်းလိုက်သည်
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT[[စွဲးကမ်းကို:မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻတောမ်ႏ Wiki Markup မိတ်ဆက်/ကားကအဝ်ႏ]]
8nw8i831ls09id177hd93c7889dt3kn
ဝီခီပီးဒီးယား:EDITSTART
4
3432
15376
2022-08-14T03:40:47Z
Khun Kt
19
စာမျက်နှာကို [[စွဲးကမ်းကို:မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻတောမ်ႏ Wiki Markup မိတ်ဆက်/ကားကအဝ်ႏ]] သို့ ပြန်ညွှန်းလိုက်သည်
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT[[စွဲးကမ်းကို:မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻတောမ်ႏ Wiki Markup မိတ်ဆက်/ကားကအဝ်ႏ]]
8nw8i831ls09id177hd93c7889dt3kn
စွဲးကမ်းကို:Formatting
12
3433
15378
2022-08-14T03:46:12Z
Khun Kt
19
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "{{Wikipedia how to|H:WT|H:MARKUP|H:WIKICODE}} {{Help header | တဲမ်းမွဉ်းဖျင်}}"
wikitext
text/x-wiki
{{Wikipedia how to|H:WT|H:MARKUP|H:WIKICODE}}
{{Help header | တဲမ်းမွဉ်းဖျင်}}
begth52fpcboj1mb0p0qhnnjf870ktz
15380
15378
2022-08-14T04:24:42Z
Khun Kt
19
wikitext
text/x-wiki
{{Wikipedia how to|H:WT|H:MARKUP|H:WIKICODE}}
{{Help header | တဲမ်းမွဉ်းဖျင်}}
==လိတ်ဖြုံႏတခေင်ႏ တောမ်ႏ လိတ်ဖြုံႏဖြေင်း(မာꩻဒွုန်)==
*<tt><nowiki>''လိတ်ဖြုံႏတခေင်ႏ''</nowiki></tt> = ''italics''. (2 apostrophes on both sides)
*<tt><nowiki>'''လိတ်ဖြုံႏဖြေင်း(မာꩻဒွုန်)'''</nowiki></tt> = '''bold'''. (3 apostrophes on both sides)
*<tt><nowiki>'''''နီစွိုးလွုမ်း'''''</nowiki></tt> = '''''နီစွိုးလွုမ်း'''''. (5 apostrophes on both sides)
===မာꩻဒွုန်(Bold)===
မိဉ်ႏမဲဉ်မာꩻဒွိုန် '''Bold''' လိတ်ဖြုံႏနဝ်ꩻ
<pre>'''Bold'''</pre> Double Code( " ) မွေးတဝ်း။ Signal Code( ' ) ၃ ဗာႏဒျာႏဩ။
===မာꩻတခေင်ႏ(Italic)===
မိဉ်ႏမဲဉ်မာꩻတခေင်ႏ ''Italic'' လိတ်ဖြုံႏနဝ်ꩻ
<pre>''Italic''</pre>Double Code( " ) မွေးတဝ်း။ Signal Code( ' ) ၂ ဗာႏဒျာႏဩ။
'''လိတ်ဖြုံႏဖြေင်း'''နဝ်ꩻ သုင်ꩻအီဒျာႏ အွောန်ႏနယ်ဖေႏစ အမိဉ်ꩻတသာ မွေးတဝ်းလဲ့ အကျောင်ꩻခရာႏတသာ တဗာႏဗာႏ အရီးသွတ်ꩻအလဲင်ႏဒျာႏသွူ။ ''လိတ်ဖြုံႏတခေင်ႏ''နဝ်ꩻ သုင်ꩻအီဒျာႏ ရုက်မွန်၊ ငဝ်းသချင်ꩻဖုံႏ ကတူႏစဲဉ်ႏအနေႏကိုသွူ။ '''''နီစွိုးလွုမ်း'''''နဝ်ꩻ သုင်ꩻအီဒျာႏ အွောန်ႏနယ်ဖေႏစ ရုက်မွန်၊ ငဝ်းသချင်ꩻဖုံႏ ကတူႏစဲဉ်ႏ အရီးသွတ်ꩻအလဲင်ႏကိုသွူ။
==သော့ꩻ Internal Link==
Internal Link ကရိုနဝ်ꩻ ယီးနယ်ချာယင်း Wiki ယိုအကို ကအဝ်ႏဒါႏ အကျောင်ꩻခရာႏလိတ်မဲ့ငါ ဒျာႏသွူ။ ဥပမာႏ:: ထူႏသုင်ꩻခါꩻဒျာႏ [[Computer]] ဖုံႏသွူ။ နဝ်ꩻကိုနဝ်ꩻ Computer ယို သော့ꩻခါꩻ Internal Link နဝ်ꩻသွူ။
<pre>[[Link title]]</pre>
==ကတူႏစဲဉ်ႏတောမ်ႏ ကတူႏစဲဉ်ႏဖြယ်==
*ကတူႏစဲဉ်ႏတန်တာႏနဝ်ꩻ<tt><nowiki>==ကတူႏစဲဉ်ႏတန်==</nowiki></tt> (ညီမျှခြင်း သင်္ကေတ ၂ဗာႏ အဗွောင်/အပေ့ꩻ)
*ကတူႏစဲဉ်ႏဖြယ်တာႏနဝ်ꩻ<tt><nowiki>===ခေါင်းစဉ်ခွဲ===</nowiki></tt> (ညီမျှခြင်း သင်္ကေတ ၃ ဗာႏ ဗွောင်/ပေ့ꩻ)
*ကတူႏစဲဉ်ႏပေႏတာႏနဝ်ꩻ<tt><nowiki>====ကတူႏစဲဉ်ႏပေႏ====</nowiki></tt> (ညီမျှခြင်း သင်္ကေတ ၄ ဗာႏ ဗွောင်/ပေ့ꩻ)
== အချက်ရဲဉ်ႏ/စဲဉ်ႏ ==
ဖေႏကအွဉ်ႏနယ် အချက်ရဲဉ်ႏနေးတာႏနဝ်ꩻ အစကို သော့ꩻတောမ်ႏ * တဲင် တဲမ်းသွုပ်လွေꩻသွော့ လိတ်ယာႏ ကအွဉ်ႏနယ်ခါꩻဒါႏ လ့နဝ်ꩻအတွိုင်ꩻဩ။
<pre>
* လိတ်ယာႏ
* လိတ်ယာႏ
** လိတ်ယာႏ
** လိတ်ယာႏ
* လိတ်ယာႏ
</pre>
* လိတ်ယာႏ
* လိတ်ယာႏ
** လိတ်ယာႏ
** လိတ်ယာႏ
* လိတ်ယာႏ
== ဂဏန်ꩻအမုဲင်ရဲဉ်ႏ/စဲဉ်ႏ ==
ဖေႏကအွဉ်ႏနယ် ဂဏန်ꩻအမုဲင်ရဲဉ်ႏနေးတာႏနဝ်ꩻ အစကို သော့ꩻတောမ်ႏ # တဲင် တဲမ်းသွုပ်လွေꩻသွော့ လိတ်ယာႏ ကအွဉ်ႏနယ်ခါꩻဒါႏ လ့နဝ်ꩻအတွိုင်ꩻဩ။
<pre>
# လိတ်ယာႏ
# လိတ်ယာႏ
## လိတ်ယာႏ
## လိတ်ယာႏ
# လိတ်ယာႏ
</pre>
# လိတ်ယာႏ
# လိတ်ယာႏ
## လိတ်ယာႏ
## လိတ်ယာႏ
# လိတ်ယာႏ
== HTML ==
[[HTML]] code ယဟန်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ သော့ꩻလꩻဒျာႏသွူ။ ကွဲႏတွော့ꩻ ကဲဉ်းအာနဝ်ꩻ တလိုႏတဝ်းသွူ။
[[ကဏ္ဍ:ဝီခီပီးဒီးယား အကူႏညီႏ]]
[[Category:အကူႏညီႏ]]
4rb8h38ye5otahooqb7cx5wyc7x1yd8
15381
15380
2022-08-14T04:25:44Z
Khun Kt
19
/* HTML */
wikitext
text/x-wiki
{{Wikipedia how to|H:WT|H:MARKUP|H:WIKICODE}}
{{Help header | တဲမ်းမွဉ်းဖျင်}}
==လိတ်ဖြုံႏတခေင်ႏ တောမ်ႏ လိတ်ဖြုံႏဖြေင်း(မာꩻဒွုန်)==
*<tt><nowiki>''လိတ်ဖြုံႏတခေင်ႏ''</nowiki></tt> = ''italics''. (2 apostrophes on both sides)
*<tt><nowiki>'''လိတ်ဖြုံႏဖြေင်း(မာꩻဒွုန်)'''</nowiki></tt> = '''bold'''. (3 apostrophes on both sides)
*<tt><nowiki>'''''နီစွိုးလွုမ်း'''''</nowiki></tt> = '''''နီစွိုးလွုမ်း'''''. (5 apostrophes on both sides)
===မာꩻဒွုန်(Bold)===
မိဉ်ႏမဲဉ်မာꩻဒွိုန် '''Bold''' လိတ်ဖြုံႏနဝ်ꩻ
<pre>'''Bold'''</pre> Double Code( " ) မွေးတဝ်း။ Signal Code( ' ) ၃ ဗာႏဒျာႏဩ။
===မာꩻတခေင်ႏ(Italic)===
မိဉ်ႏမဲဉ်မာꩻတခေင်ႏ ''Italic'' လိတ်ဖြုံႏနဝ်ꩻ
<pre>''Italic''</pre>Double Code( " ) မွေးတဝ်း။ Signal Code( ' ) ၂ ဗာႏဒျာႏဩ။
'''လိတ်ဖြုံႏဖြေင်း'''နဝ်ꩻ သုင်ꩻအီဒျာႏ အွောန်ႏနယ်ဖေႏစ အမိဉ်ꩻတသာ မွေးတဝ်းလဲ့ အကျောင်ꩻခရာႏတသာ တဗာႏဗာႏ အရီးသွတ်ꩻအလဲင်ႏဒျာႏသွူ။ ''လိတ်ဖြုံႏတခေင်ႏ''နဝ်ꩻ သုင်ꩻအီဒျာႏ ရုက်မွန်၊ ငဝ်းသချင်ꩻဖုံႏ ကတူႏစဲဉ်ႏအနေႏကိုသွူ။ '''''နီစွိုးလွုမ်း'''''နဝ်ꩻ သုင်ꩻအီဒျာႏ အွောန်ႏနယ်ဖေႏစ ရုက်မွန်၊ ငဝ်းသချင်ꩻဖုံႏ ကတူႏစဲဉ်ႏ အရီးသွတ်ꩻအလဲင်ႏကိုသွူ။
==သော့ꩻ Internal Link==
Internal Link ကရိုနဝ်ꩻ ယီးနယ်ချာယင်း Wiki ယိုအကို ကအဝ်ႏဒါႏ အကျောင်ꩻခရာႏလိတ်မဲ့ငါ ဒျာႏသွူ။ ဥပမာႏ:: ထူႏသုင်ꩻခါꩻဒျာႏ [[Computer]] ဖုံႏသွူ။ နဝ်ꩻကိုနဝ်ꩻ Computer ယို သော့ꩻခါꩻ Internal Link နဝ်ꩻသွူ။
<pre>[[Link title]]</pre>
==ကတူႏစဲဉ်ႏတောမ်ႏ ကတူႏစဲဉ်ႏဖြယ်==
*ကတူႏစဲဉ်ႏတန်တာႏနဝ်ꩻ<tt><nowiki>==ကတူႏစဲဉ်ႏတန်==</nowiki></tt> (ညီမျှခြင်း သင်္ကေတ ၂ဗာႏ အဗွောင်/အပေ့ꩻ)
*ကတူႏစဲဉ်ႏဖြယ်တာႏနဝ်ꩻ<tt><nowiki>===ခေါင်းစဉ်ခွဲ===</nowiki></tt> (ညီမျှခြင်း သင်္ကေတ ၃ ဗာႏ ဗွောင်/ပေ့ꩻ)
*ကတူႏစဲဉ်ႏပေႏတာႏနဝ်ꩻ<tt><nowiki>====ကတူႏစဲဉ်ႏပေႏ====</nowiki></tt> (ညီမျှခြင်း သင်္ကေတ ၄ ဗာႏ ဗွောင်/ပေ့ꩻ)
== အချက်ရဲဉ်ႏ/စဲဉ်ႏ ==
ဖေႏကအွဉ်ႏနယ် အချက်ရဲဉ်ႏနေးတာႏနဝ်ꩻ အစကို သော့ꩻတောမ်ႏ * တဲင် တဲမ်းသွုပ်လွေꩻသွော့ လိတ်ယာႏ ကအွဉ်ႏနယ်ခါꩻဒါႏ လ့နဝ်ꩻအတွိုင်ꩻဩ။
<pre>
* လိတ်ယာႏ
* လိတ်ယာႏ
** လိတ်ယာႏ
** လိတ်ယာႏ
* လိတ်ယာႏ
</pre>
* လိတ်ယာႏ
* လိတ်ယာႏ
** လိတ်ယာႏ
** လိတ်ယာႏ
* လိတ်ယာႏ
== ဂဏန်ꩻအမုဲင်ရဲဉ်ႏ/စဲဉ်ႏ ==
ဖေႏကအွဉ်ႏနယ် ဂဏန်ꩻအမုဲင်ရဲဉ်ႏနေးတာႏနဝ်ꩻ အစကို သော့ꩻတောမ်ႏ # တဲင် တဲမ်းသွုပ်လွေꩻသွော့ လိတ်ယာႏ ကအွဉ်ႏနယ်ခါꩻဒါႏ လ့နဝ်ꩻအတွိုင်ꩻဩ။
<pre>
# လိတ်ယာႏ
# လိတ်ယာႏ
## လိတ်ယာႏ
## လိတ်ယာႏ
# လိတ်ယာႏ
</pre>
# လိတ်ယာႏ
# လိတ်ယာႏ
## လိတ်ယာႏ
## လိတ်ယာႏ
# လိတ်ယာႏ
== HTML ==
[[HTML]] code ယဟန်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ သော့ꩻလꩻဒျာႏသွူ။ ကွဲႏတွော့ꩻ ကဲဉ်းအာနဝ်ꩻ တလိုႏတဝ်းသွူ။
[[ကဏ္ဍ:ဝီခီပီးဒီးယား အကူႏညီႏ]]
[[Category:အကူႏညီႏ]]
[[my:အကူအညီ:Wikitext]]
[[en:Help:Wikitext]]
mjs0obvkpcff7v81dw5x6x0ycr0ce0m
တမ်းပလေက်:Wikipedia how to
10
3434
15379
2022-08-14T03:50:03Z
Khun Kt
19
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "{{ombox | type = notice | style = {{#if:{{{style|}}} |margin:0 auto;width:80%;{{{style}}} }} | image = [[File:Twemoji 1f527.svg|30x30px]] | imageright = {{#if:{{{shortcut|{{{shortcut1|{{{sc1|{{{1<includeonly>|</includeonly>}}}}}}}}}}}} |{{Shortcut|{{{shortcut|{{{shortcut1|{{{sc1|{{{1}}}}}}}}}}}}|{{{shortcut2|{{{sc2|{{{2|}}}}}}}}}||{{{shortcut3|{{{sc3|{{{3|}}}}}}}}}|{{{shortcut4|{{{sc4|{{{4|}}}}}}..."
wikitext
text/x-wiki
{{ombox
| type = notice
| style = {{#if:{{{style|}}} |margin:0 auto;width:80%;{{{style}}} }}
| image = [[File:Twemoji 1f527.svg|30x30px]]
| imageright = {{#if:{{{shortcut|{{{shortcut1|{{{sc1|{{{1<includeonly>|</includeonly>}}}}}}}}}}}} |{{Shortcut|{{{shortcut|{{{shortcut1|{{{sc1|{{{1}}}}}}}}}}}}|{{{shortcut2|{{{sc2|{{{2|}}}}}}}}}||{{{shortcut3|{{{sc3|{{{3|}}}}}}}}}|{{{shortcut4|{{{sc4|{{{4|}}}}}}}}}||{{{shortcut5|{{{sc5|{{{5|}}}}}}}}}<noinclude>|category=no</noinclude>}} }}
| text = <div style="padding-top: 6px; padding-bottom: 5px;">'''စွဲးကမ်းကို လိတ်မဲ့ငါယိုနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ [[WP:INFOPAGES|ယီးနယ် ခွုမ်မာꩻပုင်ႏ]] လိတ်မဲ့ငါဒျာႏသွူ။'''<br><div style="font-size: 90%;">နဝ်ꩻနဝ်ꩻ အွောန်ႏနယ်ခါꩻဒျာႏ <!--
-->{{#if:{{{page|{{{pages|{{{interprets|}}}}}}}}}
| <!--doesn't handle multiple items--> {{#ifexist:{{{page|{{{pages|{{{interprets}}}}}}}}} |[[{{{page|{{{pages|{{{interprets}}}}}}}}}]] |{{{page|{{{pages|{{{interprets}}}}}}}}}}}
| ဝီခီပီးဒီးယား စံအွောန်ႏထွော့ချက်ဖုံႏတောမ်ႏ ခွုမ်မာꩻမွေးယဟန်ႏသီး
}}ထာꩻမာꩻရဲဉ်ႏ မွေးတဝ်းလဲ့ ခွုမ်မာꩻပုင်ႏဖုံႏဒျာႏသွူ။ ယိုနဝ်ꩻ [[WP:PG|ဝီခီပီးဒီးယား မူဝါဒဖုံႏ မွေးတဝ်းလဲ့ ယီးနယ်ချက်ဖုံႏ]]တဗာႏ တမွေးတဝ်းသွူ။</div></div>
}}{{#if: {{{nocat|{{{demo|}}}}}}||<includeonly>{{Namespace detect
| wikipedia = {{{category|[[Category:Wikipedia how-to|{{#if:{{{sort-by|}}}|{{{sort-by}}}|{{PAGENAME}}}}]]}}}
| help = {{{category|[[Category:Wikipedia how-to|{{#if:{{{sort-by|}}}|{{{sort-by}}}|{{PAGENAME}}}}]]}}}
| user = [[Category:User essays]]{{{category|}}}
}}
</includeonly>}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Information page/doc |howto=y}}
}}
</noinclude>
ftb1j12vmsfn1m0js2lvcpoqgn4uirp
H:WT
0
3435
15382
2022-08-14T04:27:56Z
Khun Kt
19
စာမျက်နှာကို [[စွဲးကမ်းကို:Formatting]] သို့ ပြန်ညွှန်းလိုက်သည်
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT[[စွဲးကမ်းကို:Formatting]]
jstl5gjiqm8kgxz01zi47c22cqg64nb
H:MARKUP
0
3436
15383
2022-08-14T04:28:08Z
Khun Kt
19
စာမျက်နှာကို [[စွဲးကမ်းကို:Formatting]] သို့ ပြန်ညွှန်းလိုက်သည်
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT[[စွဲးကမ်းကို:Formatting]]
jstl5gjiqm8kgxz01zi47c22cqg64nb
H:WIKICODE
0
3437
15384
2022-08-14T04:28:19Z
Khun Kt
19
စာမျက်နှာကို [[စွဲးကမ်းကို:Formatting]] သို့ ပြန်ညွှန်းလိုက်သည်
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT[[စွဲးကမ်းကို:Formatting]]
jstl5gjiqm8kgxz01zi47c22cqg64nb
စွဲးကမ်းကို:Help
12
3438
15385
2022-08-14T04:39:04Z
Khun Kt
19
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "{{Help header|အကူႏညီႏ}} == ရီ == ခလားကရီ ဟော်ꩻထွားရီးသွော့ [[Help:FAQ | ရီခွိုꩻဒါႏငဝ်းရီဖုံႏ]] ယိုဩ။ မိဉ်ႏသေတဝ်းလဲ့ [[Help:ရီ|ရီ]]သွော့ယိုကိုဩ။ == အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ ဖေႏကျံႏဉာ..."
wikitext
text/x-wiki
{{Help header|အကူႏညီႏ}}
== ရီ ==
ခလားကရီ ဟော်ꩻထွားရီးသွော့ [[Help:FAQ | ရီခွိုꩻဒါႏငဝ်းရီဖုံႏ]] ယိုဩ။
မိဉ်ႏသေတဝ်းလဲ့ [[Help:ရီ|ရီ]]သွော့ယိုကိုဩ။
== အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ ဖေႏကျံႏဉာဏ်ႏ ==
[[Help:ဖေႏကျံႏဉာဏ်ႏ|ဖေႏကျံႏဉာဏ်ႏ]]တာႏ။ [[Help:အိုင်ကိုမ်ခန်ꩻ|အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ]]တာႏ။
== ရီ လိတ်ယာႏ တဲမ်းပုင်ႏတဲမ်းနယ်ꩻအလောင်း ==
မိဉ်ႏထင်း တဲမ်းပုင်ႏတဲမ်းနယ်ႏ လိတ်ဖြုံႏမာႏထိုꩻနဝ်ꩻ ရီခရာႏလိုႏတဝ်းတဲင် နွို့[[Help:Contents|မွဉ်းဖျင်]]ဖေႏစွဉ်ႏသွော့ဩ။ မွေးတဝ်းလဲ့ တဲမ်းသော့ꩻကုဲင်ခါꩻလိတ် လိတ်မဲ့ငါနဝ်ꩻ အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ ကဏ္ဍကိုဩ။
[[Category:ဝီခီပီးဒီးယား အခေႏခံႏအချက်လျက်]]
[[Category:အကူႏညီႏ]]
mqkhvl0f5lmi1isty3yqik6nfabzjmd
15386
15385
2022-08-14T04:41:06Z
Khun Kt
19
/* ရီ လိတ်ယာႏ တဲမ်းပုင်ႏတဲမ်းနယ်ꩻအလောင်း */
wikitext
text/x-wiki
{{Help header|အကူႏညီႏ}}
== ရီ ==
ခလားကရီ ဟော်ꩻထွားရီးသွော့ [[Help:FAQ | ရီခွိုꩻဒါႏငဝ်းရီဖုံႏ]] ယိုဩ။
မိဉ်ႏသေတဝ်းလဲ့ [[Help:ရီ|ရီ]]သွော့ယိုကိုဩ။
== အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ ဖေႏကျံႏဉာဏ်ႏ ==
[[Help:ဖေႏကျံႏဉာဏ်ႏ|ဖေႏကျံႏဉာဏ်ႏ]]တာႏ။ [[Help:အိုင်ကိုမ်ခန်ꩻ|အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ]]တာႏ။
== ရီ လိတ်ယာႏ တဲမ်းပုင်ႏတဲမ်းနယ်ꩻအလောင်း ==
မိဉ်ႏထင်း တဲမ်းပုင်ႏတဲမ်းနယ်ႏ လိတ်ဖြုံႏမာႏထိုꩻနဝ်ꩻ ရီခရာႏလိုႏတဝ်းတဲင် နွို့[[Help:Contents|မွဉ်းဖျင်]]ဖေႏစွဉ်ႏသွော့ဩ။ မွေးတဝ်းလဲ့ တဲမ်းသော့ꩻကုဲင်ခါꩻလိတ် လိတ်မဲ့ငါနဝ်ꩻ အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ ကဏ္ဍကိုဩ။
[[Category:ဝီခီပီးဒီးယား အခေႏခံႏအချက်လျက်]]
[[Category:အကူႏညီႏ]]
[[my:အကူအညီ:Help]]
[[en:Help:Help]]
3pl5wrzvfwoou2j1d7bb62rlvbk9w2f
စွဲးကမ်းကို:Contents
12
3439
15387
2022-08-14T04:52:26Z
Khun Kt
19
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "{{Help header | တဲမ်းမွဉ်းဖျင်}} {| style="float: left; margin-left: 2%; margin-bottom: 0.5em; width:48%; border: #B8C7D9 solid 1px" |- |style="background:#F2F5F8;color:#1717A2;"|[[Image:Nuvola apps package wordprocessing.png|25px]] ''' တဲမ်းလိတ်သတုဲင်''' |- | |- |Wikipedia:How to write articles|တဲမ်းရောမ်ဖြုဲင်ꩻ..."
wikitext
text/x-wiki
{{Help header | တဲမ်းမွဉ်းဖျင်}}
{| style="float: left; margin-left: 2%; margin-bottom: 0.5em; width:48%; border: #B8C7D9 solid 1px"
|-
|style="background:#F2F5F8;color:#1717A2;"|[[Image:Nuvola apps package wordprocessing.png|25px]] ''' တဲမ်းလိတ်သတုဲင်'''
|-
|
|-
|[[Wikipedia:How to write articles|တဲမ်းရောမ်ဖြုဲင်ꩻနယ်ꩻ]]
|-
|[[Wikipedia:Manual of Style|စတုဲင်စူခွုမ်]]
|-
|[[Wikipedia:Cheatsheet|မွဉ်းဖျင်အဒွောင်ႏချုတ်]]
|-
|style="background:#F2F5F8;color:#1717A2;"|[[Image:Nuvola apps ksig.png|25px]] '''မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻ ဝီခီပီးဒီးယားလောင်း'''
|-
|
|-
|[[Help:Editing|မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻခရာႏ]]
|-
|[[Wikipedia:မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻဖုံႏ|မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻဖုံႏ]]
|-
|[[Help:How to use images|ထူႏသုင်ꩻပုင်ႏနယ်ꩻ]]
|-
|[[Help:Redirect|ယီးနယ်ချာ ကအဝ်ႏထွူလဲဉ်းဒါႏ လိတ်မဲ့ငါအနယ်ꩻ]]
|-
|[[Help:Formatting|ချꩻပုင်ႏစံႏ]]
|-
|[[Help:Revert a page|မာꩻသဲင်ꩻမွဉ်းဖျင်ချာ လိတ်မဲ့ငါအလီꩻကို]]
|-
|[[Wikipedia:ရောမ်ဖြုဲင်ꩻတဗာႏမုဲင်တန်ꩻ|ရောမ်ဖြုဲင်ꩻတဗာႏမုဲင်တန်ꩻ]]
|}
{| style="float: right; margin-bottom: 0.5em; width:48%; border: #B8C7D9 solid 1px"
|-
|style="background:#F2F5F8;color:#1717A2;"|[[Image:Wikipedia-logo.png|25px]] '''Wikipedia'''
|-
|
|-
|[[Wikipedia:About|ဝီခီပီးဒီးယားခရာႏ]]
|-
|[[Wikipedia:ယီးနယ်|ယီးနယ်]]
|-
|[[Wikipedia:နိဒါန်း|နိဒါန်း]]
|-
|[[Wikipedia:Five pillars|ဝီခီပီးဒီးယား မဏ္ဍိုင်ငတ်ꩻဗာႏ]]
|-
|[[Wikipedia:ရုဲင်းဟန်သွော့|ရုဲင်းဟန်သွော့၊ မွဉ်းဖျင်ရုဲင်းရုဲင်းသွော့!]]
|-
|[[Wikipedia:သွဉ်ခန်ꩻဖုံႏ|သွဉ်ခန်ꩻဖုံႏ]]
|-
|[[Wikipedia:Questions|ငဝ်းရီဖုံႏ]]
|-
|[[Wikipedia:Font|ယူနီကိုဒ်ဖောင့်]]
|-
|[[Wikipedia:Getting started|ယီးနယ်ခွုမ်မာꩻအစ]]
|-
|[[Help:Why create new account|ပွိုးတမုဲင်ꩻ မွော့အဝ်ႏလိုႏမာꩻဗာႏတွိုႏ အကောက်ဟောင်း]]
|}
[[ကဏ္ဍ:အကူႏညီႏ]]
0up06orykh97h0opp5myuwu3b781ebv
15388
15387
2022-08-14T04:53:26Z
Khun Kt
19
wikitext
text/x-wiki
{{Help header | တဲမ်းမွဉ်းဖျင်}}
{| style="float: left; margin-left: 2%; margin-bottom: 0.5em; width:48%; border: #B8C7D9 solid 1px"
|-
|style="background:#F2F5F8;color:#1717A2;"|[[Image:Nuvola apps package wordprocessing.png|25px]] ''' တဲမ်းလိတ်သတုဲင်'''
|-
|
|-
|[[Wikipedia:How to write articles|တဲမ်းရောမ်ဖြုဲင်ꩻနယ်ꩻ]]
|-
|[[Wikipedia:Manual of Style|စတုဲင်စူခွုမ်]]
|-
|[[Wikipedia:Cheatsheet|မွဉ်းဖျင်အဒွောင်ႏချုတ်]]
|-
|style="background:#F2F5F8;color:#1717A2;"|[[Image:Nuvola apps ksig.png|25px]] '''မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻ ဝီခီပီးဒီးယားလောင်း'''
|-
|
|-
|[[Help:Editing|မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻခရာႏ]]
|-
|[[Wikipedia:မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻဖုံႏ|မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻဖုံႏ]]
|-
|[[Help:How to use images|ထူႏသုင်ꩻပုင်ႏနယ်ꩻ]]
|-
|[[Help:Redirect|ယီးနယ်ချာ ကအဝ်ႏထွူလဲဉ်းဒါႏ လိတ်မဲ့ငါအနယ်ꩻ]]
|-
|[[Help:Formatting|ချꩻပုင်ႏစံႏ]]
|-
|[[Help:Revert a page|မာꩻသဲင်ꩻမွဉ်းဖျင်ချာ လိတ်မဲ့ငါအလီꩻကို]]
|-
|[[Wikipedia:ရောမ်ဖြုဲင်ꩻတဗာႏမုဲင်တန်ꩻ|ရောမ်ဖြုဲင်ꩻတဗာႏမုဲင်တန်ꩻ]]
|}
{| style="float: right; margin-bottom: 0.5em; width:48%; border: #B8C7D9 solid 1px"
|-
|style="background:#F2F5F8;color:#1717A2;"|[[Image:Wikipedia-logo.png|25px]] '''Wikipedia'''
|-
|
|-
|[[Wikipedia:အကျောင်ꩻခရာႏ|ဝီခီပီးဒီးယားခရာႏ]]
|-
|[[Wikipedia:ယီးနယ်|ယီးနယ်]]
|-
|[[Wikipedia:နိဒါန်း|နိဒါန်း]]
|-
|[[Wikipedia:Five pillars|ဝီခီပီးဒီးယား မဏ္ဍိုင်ငတ်ꩻဗာႏ]]
|-
|[[Wikipedia:ရုဲင်းဟန်သွော့|ရုဲင်းဟန်သွော့၊ မွဉ်းဖျင်ရုဲင်းရုဲင်းသွော့!]]
|-
|[[Wikipedia:သွဉ်ခန်ꩻဖုံႏ|သွဉ်ခန်ꩻဖုံႏ]]
|-
|[[Wikipedia:Questions|ငဝ်းရီဖုံႏ]]
|-
|[[Wikipedia:Font|ယူနီကိုဒ်ဖောင့်]]
|-
|[[Wikipedia:Getting started|ယီးနယ်ခွုမ်မာꩻအစ]]
|-
|[[Help:Why create new account|ပွိုးတမုဲင်ꩻ မွော့အဝ်ႏလိုႏမာꩻဗာႏတွိုႏ အကောက်ဟောင်း]]
|}
[[ကဏ္ဍ:အကူႏညီႏ]]
n4tc6cygmuex5oetuoll6tjjgqb2lx9
15395
15388
2022-08-14T08:03:12Z
Khun Kt
19
wikitext
text/x-wiki
{{Help header | တဲမ်းမွဉ်းဖျင်}}
{| style="float: left; margin-left: 2%; margin-bottom: 0.5em; width:48%; border: #B8C7D9 solid 1px"
|-
|style="background:#F2F5F8;color:#1717A2;"|[[Image:Nuvola apps package wordprocessing.png|25px]] ''' တဲမ်းလိတ်သတုဲင်'''
|-
|
|-
|[[Wikipedia:How to write articles|တဲမ်းရောမ်ဖြုဲင်ꩻနယ်ꩻ]]
|-
|[[Wikipedia:Manual of Style|စတုဲင်စူခွုမ်]]
|-
|[[Wikipedia:Cheatsheet|မွဉ်းဖျင်အဒွောင်ႏချုတ်]]
|-
|style="background:#F2F5F8;color:#1717A2;"|[[Image:Nuvola apps ksig.png|25px]] '''မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻ ဝီခီပီးဒီးယားလောင်း'''
|-
|
|-
|[[Help:Editing|မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻခရာႏ]]
|-
|[[Wikipedia:မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻဖုံႏ|မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻဖုံႏ]]
|-
|[[Help:How to use images|ထူႏသုင်ꩻပုင်ႏနယ်ꩻ]]
|-
|[[Help:Redirect|ယီးနယ်ချာ ကအဝ်ႏထွူလဲဉ်းဒါႏ လိတ်မဲ့ငါအနယ်ꩻ]]
|-
|[[Help:Formatting|ချꩻပုင်ႏစံႏ]]
|-
|[[Help:Revert a page|မာꩻသဲင်ꩻမွဉ်းဖျင်ချာ လိတ်မဲ့ငါအလီꩻကို]]
|-
|[[Wikipedia:ရောမ်ဖြုဲင်ꩻတဗာႏမုဲင်တန်ꩻ|ရောမ်ဖြုဲင်ꩻတဗာႏမုဲင်တန်ꩻ]]
|}
{| style="float: right; margin-bottom: 0.5em; width:48%; border: #B8C7D9 solid 1px"
|-
|style="background:#F2F5F8;color:#1717A2;"|[[Image:Wikipedia-logo.png|25px]] '''Wikipedia'''
|-
|
|-
|[[Wikipedia:အကျောင်ꩻခရာႏ|ဝီခီပီးဒီးယားခရာႏ]]
|-
|[[Wikipedia:ယီးနယ်|ယီးနယ်]]
|-
|[[Wikipedia:နိဒါန်း|နိဒါန်း]]
|-
|[[Wikipedia:Five pillars|ဝီခီပီးဒီးယား မဏ္ဍိုင်ငတ်ꩻဗာႏ]]
|-
|[[Wikipedia:ရုဲင်းဟန်သွော့|ရုဲင်းဟန်သွော့၊ မွဉ်းဖျင်ရုဲင်းရုဲင်းသွော့!]]
|-
|[[Wikipedia:သွဉ်ခန်ꩻဖုံႏ|သွဉ်ခန်ꩻဖုံႏ]]
|-
|[[Wikipedia:Questions|ငဝ်းရီဖုံႏ]]
|-
|[[Wikipedia:Font|ယူနီကိုဒ်ဖောင့်]]
|-
|[[Wikipedia:Getting started|ယီးနယ်ခွုမ်မာꩻအစ]]
|-
|[[ဝီခီပီးဒီးယား:Why create an account?|ပွိုးတမုဲင်ꩻ မွော့အဝ်ႏလိုႏမာꩻဗာႏတွိုႏ အကောက်ဟောင်း]]
|}
[[ကဏ္ဍ:အကူႏညီႏ]]
690tcdh5selb17o34m9qc8z70ubniqq
15396
15395
2022-08-14T08:07:19Z
Khun Kt
19
wikitext
text/x-wiki
{{Help header | တဲမ်းမွဉ်းဖျင်}}
{| style="float: left; margin-left: 2%; margin-bottom: 0.5em; width:48%; border: #B8C7D9 solid 1px"
|-
|style="background:#F2F5F8;color:#1717A2;"|[[Image:Nuvola apps package wordprocessing.png|25px]] ''' တဲမ်းလိတ်သတုဲင်'''
|-
|
|-
|[[Wikipedia:How to write articles|တဲမ်းရောမ်ဖြုဲင်ꩻနယ်ꩻ]]
|-
|[[Wikipedia:Manual of Style|စတုဲင်စူခွုမ်]]
|-
|[[Wikipedia:Cheatsheet|မွဉ်းဖျင်အဒွောင်ႏချုတ်]]
|-
|style="background:#F2F5F8;color:#1717A2;"|[[Image:Nuvola apps ksig.png|25px]] '''မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻ ဝီခီပီးဒီးယားလောင်း'''
|-
|
|-
|[[Help:Editing|မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻခရာႏ]]
|-
|[[Wikipedia:မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻဖုံႏ|မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻဖုံႏ]]
|-
|[[Help:How to use images|ထူႏသုင်ꩻပုင်ႏနယ်ꩻ]]
|-
|[[Help:Redirect|ယီးနယ်ချာ ကအဝ်ႏထွူလဲဉ်းဒါႏ လိတ်မဲ့ငါအနယ်ꩻ]]
|-
|[[Help:Formatting|ချꩻပုင်ႏစံႏ]]
|-
|[[Help:Revert a page|မာꩻသဲင်ꩻမွဉ်းဖျင်ချာ လိတ်မဲ့ငါအလီꩻကို]]
|-
|[[Wikipedia:ရောမ်ဖြုဲင်ꩻတဗာႏမုဲင်တန်ꩻ|ရောမ်ဖြုဲင်ꩻတဗာႏမုဲင်တန်ꩻ]]
|}
{| style="float: right; margin-bottom: 0.5em; width:48%; border: #B8C7D9 solid 1px"
|-
|style="background:#F2F5F8;color:#1717A2;"|[[Image:Wikipedia-logo.png|25px]] '''Wikipedia'''
|-
|
|-
|[[Wikipedia:အကျောင်ꩻခရာႏ|ဝီခီပီးဒီးယားခရာႏ]]
|-
|[[Wikipedia:ယီးနယ်|ယီးနယ်]]
|-
|[[Wikipedia:နိဒါန်း|နိဒါန်း]]
|-
|[[Wikipedia:Five pillars|ဝီခီပီးဒီးယား မဏ္ဍိုင်ငတ်ꩻဗာႏ]]
|-
|[[Wikipedia:ရုဲင်းဟန်သွော့|ရုဲင်းဟန်သွော့၊ မွဉ်းဖျင်ရုဲင်းရုဲင်းသွော့!]]
|-
|[[Wikipedia:သွဉ်ခန်ꩻဖုံႏ|သွဉ်ခန်ꩻဖုံႏ]]
|-
|[[Wikipedia:Questions|ငဝ်းရီဖုံႏ]]
|-
|[[Wikipedia:Font|ယူနီကိုဒ်ဖောင့်]]
|-
|[[Wikipedia:Getting started|ယီးနယ်ခွုမ်မာꩻအစ]]
|-
|[[ဝီခီပီးဒီးယား:Why create an account?|ပွိုးတမုဲင်ꩻ မွော့အဝ်ႏလိုႏမာꩻဗာႏတွိုႏ အကောက်ဟောင်း]]
|}
[[ကဏ္ဍ:အကူႏညီႏ]]
[[my:အကူအညီ:မာတိကာ]]
[[en:Help:Contents]]
budlq4756doqf7t9gpzvloo8u7zsfpm
တမ်းပလေက်:Infobox osmium
10
3440
15389
2022-08-14T05:11:50Z
ဗန်ကှိုန်
25
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "{{Infobox element |number=76 |symbol=Os |name=အော့သမီယမ် |abundance= |abundance in earth's crust= |abundance in oceans= |abundance in solar system= |left=[[ရီနီယမ်]] |right=[[အုဲင်ရီဒီယမ်]] |above=[[ရတ်တီနီယမ်|Ru]] |below=[[ဟဲတ်သီယမ်|Hs]] |image name=Osmium crystals.jpg |appearance=silvery, blue cast |electrons p..."
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox element
|number=76
|symbol=Os
|name=အော့သမီယမ်
|abundance=
|abundance in earth's crust=
|abundance in oceans=
|abundance in solar system=
|left=[[ရီနီယမ်]]
|right=[[အုဲင်ရီဒီယမ်]]
|above=[[ရတ်တီနီယမ်|Ru]]
|below=[[ဟဲတ်သီယမ်|Hs]]
|image name=Osmium crystals.jpg
|appearance=silvery, blue cast
|electrons per shell=2, 8, 18, 32, 14, 2
|phase=အခြုံးအတူႏ
|density gpcm3nrt=22.59
|density gpcm3mp=20
|melting point K=3306
|melting point C=3033
|melting point F=5491
|boiling point K=5285
|boiling point C=5012
|boiling point F=9054
|heat fusion=31
|heat vaporization=378
|heat capacity=24.7
|vapor pressure 1=3160
|vapor pressure 10=3423
|vapor pressure 100=3751
|vapor pressure 1 k=4148
|vapor pressure 10 k=4638
|vapor pressure 100 k=5256
|vapor pressure comment=
|crystal structure=hexagonal close packed
|electronegativity=2.2
|number of ionization energies=2
|ionization energy 1=840
|ionization energy 2=1600
|atomic radius=135
|covalent radius=144±4
|magnetic ordering=paramagnetic
|magnetic ordering ref={{sfn|Haynes|2011|p=4.134}}
|electrical resistivity unit prefix=n
|electrical resistivity at 0=81.2
|thermal conductivity=87.6
|thermal expansion at 25=5.1
|speed of sound rod at 20=4940
|Shear modulus=222
|Poisson ratio=0.25
|Bulk modulus=462
|Mohs hardness=7.0
|Brinell hardness=293
|Vickers hardness=300
|CAS number=7440-04-2
|magnetic susceptibility= {{val|11|e=−6}}
|magnetic susceptibility ref= {{sfn|Haynes|2011|p=4.134}}
|isotopes=
{{infobox element/isotopes stable | mn=184 | sym=Os | na=0.02% | n=108 |firstlinks=yes}}
{{infobox element/isotopes decay | mn=185 | sym=Os
|na=[[:en:synthetic radioisotope|syn]] | hl=93.6 d | dm=[[:en:electron capture|ε]] | de=1.013 | link1=rhenium-185 | pn=185 | ps=Re}}
{{infobox element/isotopes decay | mn=186 | sym=Os
|na=1.59% | hl=2.0×10<sup>15</sup> y
|dm=α | de=2.822 | link1=tungsten-182 | pn=182 | ps=W}}
{{infobox element/isotopes stable | mn=187 | sym=Os | na=1.96% | n=111 |firstlinks=no}}
{{infobox element/isotopes stable | mn=188 | sym=Os | na=13.24% | n=112 |firstlinks=no}}
{{infobox element/isotopes stable | mn=189 | sym=Os | na=16.15% | n=113 |firstlinks=no}}
{{infobox element/isotopes stable | mn=190 | sym=Os | na=26.26% | n=114 |firstlinks=no}}
{{infobox element/isotopes decay | mn=191 | sym=Os
|na=syn | hl=15.4 d
|dm=[[:en:beta emission|β<sup>−</sup>]] | de=0.314 | link1=iridium-191 | pn=191 | ps=Ir}}
{{infobox element/isotopes stable | mn=192 | sym=Os | na=40.78% | n=116 |firstlinks=no}}
{{infobox element/isotopes decay | mn=193 | sym=Os
|na=syn | hl=30.11 d
|dm=β<sup>−</sup> | de=1.141 | link1=iridium-193 | pn=193 | ps=Ir}}
{{infobox element/isotopes decay | mn=194 | sym=Os
|na=syn | hl=6 y
|dm=β<sup>−</sup> | de=0.097 | link1=iridium-194 | pn=194 | ps=Ir}}
|isotopes comment=
|discovery and first isolation by=Smithson Tennant
|discovery date=1803
|QID=Q751
}}<!--
--><noinclude>
{{Infobox element/element navigation|symbol=Os}}
{{template reference list}}
{{documentation|1=Template:Infobox element/doc}}
</noinclude>
2kmdctzr9y3stlj6eb2w0ox89lbuktu
အာရပ်စဝ်းဖားခမ်းပေါင်ꩻဗူႏခမ်းထီ
0
3441
15390
2022-08-14T06:27:39Z
Khun Chit Puu
100
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "{{Coord|24|N|54|E|display=title}} {{Infobox country | conventional_long_name = United Arab Emirates | common_name = UAE | native_name = {{native name|ar|الإمارات العربية المتحدة}}<br />{{transliteration|ar|al-ʾImārāt al-ʿArabīyah al-Muttaḥidah}} | image_flag = Flag of the United Arab Emirates.svg | flag_type = Flag of the United A..."
wikitext
text/x-wiki
{{Coord|24|N|54|E|display=title}}
{{Infobox country
| conventional_long_name = United Arab Emirates
| common_name = UAE
| native_name = {{native name|ar|الإمارات العربية المتحدة}}<br />{{transliteration|ar|al-ʾImārāt al-ʿArabīyah al-Muttaḥidah}}
| image_flag = Flag of the United Arab Emirates.svg
| flag_type = [[Flag of the United Arab Emirates|Flag]]
| image_coat = Emblem of the United Arab Emirates.svg
| symbol_type = [[Emblem of the United Arab Emirates|Emblem]]
| national_motto = {{lang|ar|الله الوطن الرئيس}}
| englishmotto = God, Nation, President
| national_anthem = {{lang|ar|عيشي بلادي}}<br />"''[[Ishy Bilady|{{transliteration|ar|Īšiy Bilādī}}]]''"<br />"Long Live My Country"<br />{{parabr}}{{center|[[File:Ishy Bilady.ogg|Ishy Bilady (instrumental)]]}}
| image_map = United Arab Emirates (orthographic projection).svg
| map_caption = {{map caption |location_color= green |region=the [[Arabian Peninsula]] |region_color= none}}
| image_map2 =
| capital = [[Abu Dhabi]]
| coordinates = {{Coord|24|28|N|54|22|E|type:city}}
| largest_city = <!-- Don't change to Abu Dhabi without a citation -->[[Dubai]]<br />{{coord|25|15|N|55|18|E|display=inline}}
| official_languages = [[Arabic]]<ref>{{cite web |title=Fact sheet |url=https://u.ae/en/about-the-uae/fact-sheet |website=United Arab Emirates |publisher=U.ae |access-date=31 August 2020}}</ref>
| common_languages = [[English language|English]]<ref>{{cite web|url=https://www.stalawfirm.com/en/news/view/english-translation-abu-dhabi-courts.html |title=A mandatory requirement for an English translation under Abu Dhabi Courts |publisher=STA Law Firm |date= |access-date=26 February 2022}}</ref>
| ethnic_groups = {{unbulleted list
| 35.0% [[Indians in the United Arab Emirates|Indian]]
| 15.0% [[Emiratis|Emirati]]
| 10.7% [[Bangladeshis in the Middle East|Bangladeshi]]
| 9.7% [[Pakistanis in the United Arab Emirates|Pakistani]]
| 8.8% [[Expatriates in the United Arab Emirates#Egyptians|Egyptian]]
| 5.5% [[Filipinos in the United Arab Emirates|Filipino]]
| 3.2% [[Expatriates in the United Arab Emirates#Sri_Lankans|Sri Lankans]]
| 3.1% [[Indonesians in the United Arab Emirates|Indonesian]]
| 2.0% [[Expatriates in the United Arab Emirates#Yemenis|Yemeni]]
| 1.6% [[Jordanians in the United Arab Emirates|Jordanian]]
| 7.8% [[Expatriates in the United Arab Emirates|Others]]
}}{{Update inline|date=May 2022|reason=Newer data available}}
| ethnic_groups_ref = <ref>{{Cite web|title=UAE Population and Demographics|year=2020|work=Dubai Online|url=https://www.dubai-online.com/essential/uae-population-and-demographics/}}</ref>
<ref>{{Cite web|title=United Arab Emirates Population Statistics 2022|author=GMI Blogger|work=Global Media Insight – Dubai Digital Interactive Agency|date=|access-date=|url=https://www.globalmediainsight.com/blog/uae-population-statistics/|archive-url=|archive-date=}}{{Better source needed|reason=Source is a blog|date=May 2022}}</ref>
| ethnic_groups_year = 2020
| religion = {{unbulleted list
|76.0% [[Islam in the United Arab Emirates|Islam]] ([[State religion|official]])
|9.0% [[Christianity in the United Arab Emirates|Christianity]]
|8.0% [[Hinduism in the United Arab Emirates|Hinduism]]
|1.8% [[Buddhism in the Middle East|Buddhism]]
|5.0% [[Freedom of religion in the United Arab Emirates|Others]]}}
| religion_year = 2022
| demonym = [[Emiratis|Emirati]]<ref name=WorldFactbook/>
| government_type = [[Federal monarchy|Federal]] [[Islamic monarchy|Islamic]] [[parliamentary]] [[Elective monarchy|elective]] [[semi-constitutional monarchy]]<ref>{{cite book|last=Stewart|first=Dona J.|title=The Middle East Today: Political, Geographical and Cultural Perspectives|publisher=Routledge|date=2013|location=London and New York|isbn=978-0415782432|page=155}}</ref><ref>{{cite book|last=Day|first=Alan John|title=Political Parties of The World|publisher=Stockton|date=1996|isbn=1561591440|page=599}}</ref><ref>{{cite web|url=https://elaws.moj.gov.ae/MainArabicTranslation.aspx?val=UAE-MOJ_LC-En/00_CONSTITUTION/UAE-LC-En_1971-07-18_00000_Dos.html&np=&lmp=undefined|title=United Arab Emirates Constitution|work= UAE Ministry of Justice|access-date=10 October 2018}}</ref>
| leader_title1 = [[President of the United Arab Emirates|President]]
| leader_name1 = [[Mohamed bin Zayed Al Nahyan]]<ref>{{cite news |title=Sheikh Mohamed bin Zayed Al Nahyan elected as new UAE president |url=https://gulfnews.com/amp/uae/government/sheikh-mohamed-bin-zayed-al-nahyan-elected-as-new-uae-president-1.1652518419842 |access-date=14 May 2022 |work=[[Gulf News]] |date=14 May 2022}}</ref>
| leader_title2 = [[List of prime ministers of the United Arab Emirates|Vice President and<br>Prime Minister]]
| leader_name2 = [[Mohammed bin Rashid Al Maktoum]]
| legislature = {{plainlist|
* [[Federal Supreme Council]]
* [[Federal National Council]]
}}
| sovereignty_type = [[History of the United Arab Emirates|Establishment]]
| established_event1 = [[Emirate of Ras Al Khaimah]]
| established_date1 = 1708
| established_event2 = [[Emirate of Sharjah|Sharjah]]
| established_date2 = 1727
| established_event3 = [[Emirate of Abu Dhabi|Abu Dhabi]]
| established_date3 = 1761
| established_event4 = [[Emirate of Umm Al Quwain|Umm Al Quwain]]
| established_date4 = 1768
| established_event5 = [[Emirate of Ajman|Ajman]]
| established_date5 = 1816
| established_event6 = [[Emirate of Dubai|Dubai]]
| established_date6 = 1833
| established_event7 = [[Emirate of Fujairah|Fujairah]]
| established_date7 = 1879
| established_event8 = [[National Day (United Arab Emirates)|Independence]] from the United Kingdom and the [[Trucial States]]
| established_date8 = 2 December 1971
| established_event9 = [[United Nations Security Council Resolution 304|Admitted to the]] [[United Nations]]
| established_date9 = 9 December 1971
| established_event10 = Admission of [[Emirate of Ras Al Khaimah]] to the UAE
| established_date10 = 10 February 1972
| area_km2 = 83,600
| area_rank = 114th
| area_sq_mi = 32,278 <!--Do not remove per [[Wikipedia:Manual of Style/Dates and numbers]]-->
| percent_water = negligible
| population_estimate_year = 2020
| population_estimate = 9,282,410<ref name="u.ae">{{cite web|url=https://u.ae/en/about-the-uae/fact-sheet/|title=United Arab Emirates Population (2020) |website=u.ae}}</ref>
| population_census = 4,106,427
| population_estimate_rank = 92nd
| population_census_year = 2005
| population_density_km2 = 121
| population_density_sq_mi = 256 <!--Do not remove per [[Wikipedia:Manual of Style/Dates and numbers]]-->
| population_density_rank = 110th
| GDP_PPP = {{increase}}$779.234 billion<ref name=imf2>{{cite web |url= https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2021/April/weo-report |title=United Arab Emirates |publisher=[[International Monetary Fund]]}}</ref>
| GDP_PPP_year = 2022
| GDP_PPP_rank = 34th
| GDP_PPP_per_capita = {{increase}} $78,255<ref name=imf2/>
| GDP_PPP_per_capita_rank = 7th
| GDP_nominal = {{increase}}$501.354
billion<ref name=imf2/>
| GDP_nominal_year = 2022
| GDP_nominal_rank = 32nd
| GDP_nominal_per_capita = {{increase}} $50,349<ref name=imf2/>
| GDP_nominal_per_capita_rank = 21st
| Gini = 26.0 <!--number only-->
| Gini_year = 2018
| Gini_change = <!--increase/decrease/steady-->
| Gini_ref = <ref>{{cite web|title=GINI index (World Bank estimate) – United Arab Emirates|url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=AE|website=data.worldbank.org |publisher=World Bank|access-date=30 March 2020}}</ref>
| Gini_rank =
| HDI = 0.890 <!--number only-->
| HDI_year = 2019 <!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year-->
| HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady-->
| HDI_ref = <ref name="UNHDR">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|title=Human Development Report 2020|language=en|publisher=[[United Nations Development Programme]]|date=15 December 2020|access-date=15 December 2020}}</ref>
| HDI_rank = 31st
| currency = [[United Arab Emirates dirham|UAE dirham]]
| currency_code = AED
| time_zone = [[Time in the United Arab Emirates|United Arab Emirates Standard Time]]
| utc_offset = +04:00
| date_format = dd/mm/yyyy
| drives_on = right<!-- The steering wheel is on the left hand side of the car, but they drive on the right hand side of the road – that is driving on the right-->
| calling_code = [[Telephone numbers in the United Arab Emirates|+971]]
<!---
| Communication Companies = Etisalat<ref>{{cite web|url=http://www.etisalat.ae/|title=Welcome to Etisalat|publisher=Etisalat.ae}}</ref>
| Communication Companies = du<ref>{{cite web|url=http://www.du.ae/|title=Emirates Integrated Telecommunications Company|publisher=Du.ae}}</ref>
| Local calling_code = {{unbulleted list|[[Abu Dhabi]]: 02|[[Dubai]]: 04|[[Sharjah (emirate)|Sharjah]] nd [[Ajman]] : 06|[[Al-Ain]]: 03|[[Fujairah]]: 09|[[Umm al-Quwain]] and [[Ras al-Khaimah]]: 07}}
---->| cctld = {{unbulleted list |[[.ae]] |[[emarat|امارات.]]}}
| footnotes = <div style="background:#ddf;padding:0.2em;font-size:135%;text-align:center;">'''[[Portal:United Arab Emirates|United Arab Emirates portal]]'''</div>
| linking_name =
| today =
}}
'''အာရပ်စဝ်းဖားခမ်းပေါင်ꩻဗူႏ''' ယိုနဝ်ꩻ ဝင်ꩻအဝ်ႏဟဲ့ꩻရောင် အဲမရိတ် မွေးတဝ်းလဲ့ ယူအေအီး နုဲင်းယိုတဲင် အဝ်ႏလွေꩻဒျာႏ အာသျအခဝ်တွို့ꩻနဝ်၊ ပါဆျန်းပင်ႏလယ်ႏကွေ့ကိုကအဝ်ႏဒါႏ အာရပ်ကြွန်စွယ်ႏလောင်း ဖက်ဒရယ်ခမ်းပေါင်ꩻဗူႏခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏသွူ။ ဟံႏယာႏအဝ်ႏကပ်ꩻခြꩻဒါႏ ခမ်းထီဖုံႏနဝ်ꩻ ဆꩻကွဉ်ႏဖဲ့ꩻ အိုမန်ခမ်းထီတွမ်ႏ ဆꩻတွို့ꩻဖဲ့ꩻ သော်ဒီအာရေဗျခမ်းထီဖုံႏဒျာႏသွူ။ ကာတာခမ်းထီ၊ အီရန်ခမ်းထီဖုံႏလဲ့ တွမ်ႏအီရတ်စဝ်းဖားခမ်းထီနဝ်ꩻ ခမ်းထီကူနား အဝ်ႏကပ်ꩻခြꩻတဝင်ꩻ ထီကိုသွူ။ ၂၀၁၃ ဗာႏနေင်ႏနဝ်ꩻ လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏ ၉.၂ သန်းရပ်တဲင်တွော့ꩻ အဲမေရေက်လိုꩻခွိုꩻအဝ်ႏ ၁.၄ သန်းရပ်၊ လိုꩻခမ်းလင်သား ကလွဉ်မာꩻသော့ꩻထာꩻမာꩻသားအဝ်ႏ ၇.၈ သန်းရပ်နဝ်ꩻသွူ။<ref>{{cite web|url=http://www.migrationpolicy.org/article/labor-migration-united-arab-emirates-challenges-and-responses|title=Labor Migration in the United Arab Emirates: Challenges and Responses|publisher=migrationpolicy.org }}</ref>
၁၉၇၁နေင်ႏတွင်ꩻနဝ်ꩻ တယ်ႏထောင်ႏစခါꩻ အီရပ်စဝ်းဖါးခမ်းပေါင်ꩻဗူႏခမ်းထီယိုတဲင် ဖက်ဒရယ်ခမ်းပေါင်ꩻဗူႏဖုံႏနဝ်ꩻ ဝေင်ꩻတန်အဗူဒဗီတွမ်ႏ ဒူဗုဲင်း၊ သျာစျာ၊ အဲတ်စ်မန်၊ အွမ်-အယ်-ကဝေင်း၊ ရတ်သ်-အယ်လ်-ခိုင်းမား၊ ဖူစျာအီရာ စတဲင် အဝ်ႏဖွဲ့ဗူႏခါꩻ ခမ်းနယ်ႏ (၇) နယ်ႏယိုဖုံႏသွူ။ ခမ်းနယ်ႏတဗာႏတဗာႏစီႏယို အာႏဏာႏအဝ်ႏ စဝ်းဖါးတဖြာꩻစီႏအုပ်ချုတ်တဲင်တွော့ꩻ ဝွေꩻသီးစဝ်းဖားဖုံႏကားကအဝ်ႏယို ပေါင်ꩻဗူႏယင်းတဝင်ꩻတဲင် ဝွေꩻသီးဖွဲ့ဗူႏခါꩻယင်း ဖက်ဒရယ် အတန်သွတ်ꩻကောင်သီတဗာႏအနေႏနဝ်ꩻသွူ။ စဝ်းဖားနဝ်ꩻဖုံႏအကို လွိုက်ထန်ႏယင်းစဝ်းဖါးတဖြာꩻတဲင်တွော့ꩻ အဝ်ႏဒင်ႏမျောက်ခါꩻ အာရပ်စဝ်းဖါးခမ်းပေါင်ꩻဗူႏခမ်းထီ ခမ်းနမ်းဗွေႏ(သမ္မတ)အရာႏနဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီတန်ဘာႏသာႏနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ အိစ်သာလမ်ဘာႏသာႏနဝ်ꩻသွူ။ ရွုမ်ꩻသွုံꩻဘာႏသာႏငဝ်းငွါနဝ်ꩻ အာရပ်ဘာႏသာႏငဝ်းငွါဒျာႏကီလဲ့ ဝင်ꩻသွုံꩻစွစ်ꩻလီအာဒျာႏ အေင်းကလေတ်ဘာႏသာႏငဝ်းငွါသွူ။
ယူအေအီခမ်းထီယိုနဝ်ꩻ ကမ္ဘာႏတန်အလောင်း သတ္တမအရန်း နမ်းမေန်(ရေနံ)ထန်ႏသော့ꩻအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏသွူ။<ref>{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2178rank.html|archiveurl=https://web.archive.org/web/20121020171232/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2178rank.html|archivedate=20 October 2012 |title=Oil – proved reserves |publisher=Cia.gov }}</ref> ကမ္ဘာႏတန်အလောင်း သဘာႏဝဓာတ်လွီးထန်ႏသော့ꩻအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီဖုံႏအကို ယူအေအီးခမ်းထီယိုနဝ်ꩻ ပါသော့ꩻ အရန်း (၁၇) ကိုသွူ။ <ref>[https://web.archive.org/web/20120705035456/http://www.bp.com/liveassets/bp_internet/globalbp/globalbp_uk_english/reports_and_publications/statistical_energy_review_2011/STAGING/local_assets/pdf/natural_gas_section_2012.pdf Natural Gas]. BP Statistical Review of World Energy June 2012</ref> ကသီငါထိုꩻလဲဉ်းဒါႏ အဗူဒါဗီစဝ်းဖါး၊ ယူအေအီးအရီးသွတ်ꩻခမ်းနမ်းဗွေႏ ဆေက်သာယာဒ်နဝ်ꩻ ခွုမ်ꩻမာꩻဗာႏ အဲမေရေက်ခမ်းထီပြွူးဖြိုထင်ႏထိုရေꩻတဲင် အဝ်ႏနမ်းမေန်တွော့ꩻ ကလꩻလွဉ်ဒါႏရွဉ်ဖုံႏယို ဝွေꩻသွုံꩻအီချာ ကျန်ႏမာႏရေꩻထိန်ꩻထွားမုꩻဖုံႏတွမ်ႏ အခေႏခံႏ အဆောက်အအုံဖုံႏကိုသွူ။ <ref name="bbc.co.uk">{{cite web|url=http://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-14703998 |title=United Arab Emirates profile |publisher=BBC News |date=14 November 2012 }}</ref> ပင်ႏလယ်ႏဝဲက် ပေါင်ꩻဗူႏဆောင်ႏရွက်ရေꩻ ကောင်သီ အစွိုꩻနွို့ခမ်းထီဖုံးအကို ယူအေအီးစီꩻပွာꩻရေꩻနဝ်ꩻ ထွာစီꩻပွာꩻရေꩻထာꩻမာꩻအစွုမ်ႏသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏတဲင်တွော့ꩻ လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏသော့ꩻအာသွတ်ꩻဒါႏ ဝေတန်တန်ဒူဗုဲင်းနဝ်ꩻ ထွာလွဉ်စွဉ်ႏ ကမ္ဘာႏဝေင်ꩻတန်တဗာႏတွမ်ႏ အဖဲ့ꩻအဖဲ့ꩻအခမ်းခမ်းဆဲင်ႏရာꩻ တဖူꩻတလီꩻလောင်းဆွိုက်သွယ်ႏရေꩻ ဗဟိုဌာႏနတဗာႏနဝ်ꩻသွူ။<ref>{{Cite news|url = http://www.thenational.ae/business/aviation/its-official-dubai-international-is-worlds-busiest-airport|title = Dubai International is world’s busiest airport|last = Iyer|first = Srinivasan|date = 30 December 2014|work = The National|access-date = 4 January 2015}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.imf.org/external/datamapper/index.php |title=IMF Data Mapper |publisher=Imf.org }}</ref>
ကွဲတွော့ꩻ ခမ်းထီစီꩻပွာꩻရေꩻနဝ်ꩻ အဝ်မီꩻခိုႏအုံနောင်ဗာႏနေကဒွိုန်း ဒင်ႏသွင်ꩻစာထန်ႏ သဘာႏဝဓာတ်လွီးတွမ်ႏ စာထန်ႏနမ်းမေန်(ရေနံ)စီꩻပွာꩻရေꩻဖုံႏအလောင်းသွူ။<ref name=WorldFactbook>{{cite web |url=http://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ae.html |title=The World Factbook |accessdate=21 November 2015 |archivedate=6 April 2011 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110406123811/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ae.html }}</ref><ref name="WTO Trade Statistic 2009">{{cite web |url=http://stat.wto.org/CountryProfile/WSDBCountryPFView.aspx?Language=E&Country=AE |title=WTO Trade Statistic 2009 |work=Stat.wto.org |accessdate=21 November 2015 |archivedate=4 March 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304185435/http://stat.wto.org/CountryProfile/WSDBCountryPFView.aspx?Language=E&Country=AE }}</ref><ref name="lse.ac.uk">{{cite web|url=http://www.lse.ac.uk/middleEastCentre/kuwait/documents/Economic-diversification-in-the-GCC-countries.pdf|title=Economic diversification in the GCC countries|page=13|accessdate=21 November 2015|archivedate=5 December 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141205052923/http://www.lse.ac.uk/middleEastCentre/kuwait/documents/Economic-diversification-in-the-GCC-countries.pdf}}</ref>
ယူအေအီးယိုနဝ်ꩻ ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏ ဝွေꩻသီးယားကုဲင်လိုꩻအခွင်ꩻအရေꩻကိစ္စတဲင်တွော့ꩻ အဝ်ႏခံႏဗာႏနေက ဝင်ꩻဝွေႏဖန်ႏတဲင် နဝ်ꩻအကို ကွပ်ပွိုးစွဉ်ႏ ဥပဒေႏကို သျာရီယာဥပဒေႏကပါသော့ꩻဒါႏ အကျောင်ꩻခရာႏတဲ့ပါနေနေသွူ။ <ref name=ramadan>{{cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=Xs98Nv0Pe5E|title=Sharia law and Westerners in Dubai: should non-Muslims in UAE be made to face Islamic justice?}}</ref><ref>{{cite web|url=http://fanack.com/en/countries/uae/administration-politics/torture-and-flogging/|title=United Arab Emirates: Torture and Flogging|work=Fanack|accessdate=21 November 2015|archivedate=6 October 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141006131138/http://fanack.com/en/countries/uae/administration-politics/torture-and-flogging/}}</ref><ref name=bergner>{{cite web|url=https://books.google.com/books?id=NqIkQz68_fgC&pg=PA2203|title=Country Reports on Human Rights Practices for 2008|work=Jeffrey T. Bergner|page=2203}}</ref> ကွပ်ပွိုးယူအေအီးခမ်းထီယိုနဝ်ꩻ လꩻသော့ꩻခင်ႏလမ်း ခမ်းထီကားကအဝ်ႏ(နိုင်ငံတကာ)ကိုတွော့ꩻ ကဝွေꩻဖန်ႏသွုံꩻစပ်သားယင်ဟန်ႏနဝ်ꩻ ဒေႏသကို ဩဇာႏအဝ်ႏခမ်းထီတဖြုံႏတွမ်ႏ ကမ္ဘာႏအာႏရဲင်ꩻအဝ်ႏဆေ့ꩻဆေ့ꩻဒါႏခမ်းထီတဖြုံႏ စတဲင် အဝ်ႏအွဉ်ႏထွော့ခါꩻနုဲင်းယိုဖုံႏသွူ။ <ref>{{cite web|url=http://nationalinterest.org/feature/the-uae-egypt%E2%80%99s-new-frontier-libya-11184|title=The UAE and Egypt's New Frontier in Libya|work=The National Interest|date=3 September 2014|accessdate=26 October 2014|first=Ellen|last=Laipson}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.gevans.org/speeches/speech441.html|title=Middle Power Diplomacy|first=Gareth|last=Evans|date=29 June 2011|accessdate=26 October 2014}}</ref>
sps9mg38lsd8c6k5pmkin1m1agtvbqu
ဝီခီပီးဒီးယား:Font
4
3442
15391
2022-08-14T07:49:01Z
Khun Kt
19
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "{{English}} This page is about the encoding and fonts that are used on the Myanmar Wikipedia. To get started right away, just skip to [[Wikipedia:Font#External links|the external links]] to download a Unicode 5.1 font, install it and join the community. For more help, consult here: [[Wikipedia:Myanmarsar Help]]. == Why Unicode? == Unicode is a standard that defines how text should be saved into data and..."
wikitext
text/x-wiki
{{English}}
This page is about the encoding and fonts that are used on the Myanmar Wikipedia. To get started right away, just skip to [[Wikipedia:Font#External links|the external links]] to download a Unicode 5.1 font, install it and join the community.
For more help, consult here: [[Wikipedia:Myanmarsar Help]].
== Why Unicode? ==
Unicode is a standard that defines how text should be saved into data and how it is read and written. Almost every script in the world, including [[:en:Burmese script|Burmese]], is defined in the Unicode Standard. Carefully designed by experts of the field around the world, this international standard is supported by virtually all the latest platforms--not only in major [[:en:Operating System|operating systems]] like Windows, Mac, and Linux but also in OSes of mobile phones and many electronic devices. The Unicode Standard is the most well-known encoding scheme to support the largest number of scripts/languages in a single page of code. More information is available at [https://www.unicode.org/standard/WhatIsUnicode.html Unicode.org]. See [[:en:Wikipedia:Unicode|discussion on Unicode usage in Wikipedia]]. All Wikipedias, including the English language Wikipedia, use Unicode as it is [[:meta:UTF-8|Wikimedia Foundation policy]].
The following table shows the differences in language support between Zawgyi-One and Unicode fonts. Zawgyi-One and other pseudo-Unicode fonts require nearly '''twice as many characters''' as Unicode fonts to support just one language: Burmese. Unlike Zawgyi-One and other pseudo-Unicode fonts, Unicode fonts use intelligent rendering to stack consonants and combine diacritics.
{| class="toccolours collapsible" width="100%" valign="top"
|-
! colspan="2" | Unicode versus Zawgyi-One
|-
!style="background:#c0c0c0"| Unicode !!style="background:#c0c0c0"| Zawgyi-One
|- style="text-align:center"
|[[Image:Unicode character map (color).png|395px|]] || [[Image:Zawgyi character map (color).png|395px|]]<br/>
|-
| Bigger version [http://upload.wikimedia.org/wikipedia/my/3/31/Unicode_character_map_(color).png here]. Uncolored version [http://upload.wikimedia.org/wikipedia/my/5/50/Unicode_character_map.png here].<br/>
{|style="background:none;width:100%;"
|-
|
{{legend|#fde9d9|Myanmar}}
{{legend|#e5dfec|Shan}}
{{legend|#c6d9f1|Mon}}
{{legend|#ffffcc|Sanskrit and Pali}}
|
{{legend|#efffef|S'gaw Karen}}
{{legend|#ebffeb|Western Pwo Karen}}
{{legend|#ddffdd|Eastern Pwo Karen}}
{{legend|#a3ffa3|Geba Karen}}
|
{{legend|#fcd0d0|Kayah}}
{{legend|#ccc0da|Rumai Palaung}}
{{legend|#cccccc|No character}}
|-
|}
| valign="top" | Bigger version [http://upload.wikimedia.org/wikipedia/my/e/e7/Zawgyi_character_map_(color).png here]. Uncolored version [http://upload.wikimedia.org/wikipedia/my/3/3d/Zawgyi_character_map.png here].<br/>
{{legend|#fde9d9|Myanmar}}
{{legend|#ffffff|No character for pseudo-Unicode}}
{{legend|#cccccc|No character}}
|-
|}
=== Why use Unicode? ===
* It is the international accepted standard by the [[:en:World Wide Web Consortium|World Wide Web Consortium]], the main international standards organization for the [[ဝက်ဘ်|World Wide Web]].
* The fonts necessary to view and edit are freely available.
* Search is seamless with Unicode.
* Unicode makes it extremely easy to translate the Wikipedia's interface.
* Unicode fonts support 11 languages that use the Myanmar script:
**Burmese
**2 liturgical languages: Pali and Sanskrit
**8 minority languages: Mon, Shan, Kayah, four Karen languages and Rumai Palaung
=== Why not Zawgyi? ===
Although Zawgyi is currently the most widely used solution for input in Myanmar-language websites, it is not Unicode-compliant and does not meet the standards set by the Unicode Standard (nor does it meet the W3C standards, which define the standards for the World Wide Web). Also, there are multiple ways of storing text, which makes search challenging.
However, for those who use Zawgyi and would like to contribute to the Myanmar Wikipedia, several converters (Zawgyi → Unicode 5.1) are available below:
* [http://mmbotconvert.vndv.com/ Burmese Encoding Converter Bot] (online)
* [http://code.google.com/p/kanaung/ Kanaung Converter Engine] (program)
* [http://thanlwinsoft.org/ThanLwinSoft/Downloads/#teckit DocChartConvert] (program)
An online typewriter that supports Zawgyi as well as Unicode fonts is available at [http://burglish.googlepages.com/testarea.htm Burglish System tester]
* Those who have Zawgyi or pseudo-Unicode fonts in their computers find their computers may display incorrect text and might affect other Unicode-supported applications.
* There are serious problems with encoding and typing in Zawgyi.
**When users type in Zawgyi, typing in different ordering will create different words. These different words, even though they may render the same, are not stored the same (so search is impossible if words are typed in different ordering). On the other hand, in Unicode, there is only correct way to store text, and incorrect ordering in typing is visible as you type (this means that searching for text is more difficult with Zawgyi).<br/>Unicode stores text in only one order and render correctly: [[Image:Unicode rendering of mou.png|150px|]]<br/
>Zawgyi can store text in several ways but superficially appear correct: [[Image:Zawgyi rendering of mou.png|150px|]]
**Many Zawgyi users type the number "zero" when they intend to input the consonant "wa." This creates a problem, because converters cannot intelligently find the instances where "zero" is intended and "wa" is intended. When using Unicode, "wa" and "zero" are separate (intelligent rendering shows you if you have typed "zero" instead of "wa").<br/>Unicode can intelligently tell apart wa and zero: [[Image:Unicode rendering of 0, wa.png|150px|]]<br/>Zawgyi cannot intelligently render zero and wa separately: [[Image:Zawgyi rendering of 0, wa.png|150px|]]
* Zawgyi uses extra code points which are reserved for minority languages of Myanmar (Shan, Mon, Pwo Karen, S'gaw Karen, Geba Karen, Kayah and Rumai Palaung, as well as Sanskrit and Pali). This creates a conflict, because Unicode has reserved those points to support minority languages in Myanmar, not for Burmese characters that should be intelligently rendered by Unicode engines.
* Zawgyi uses reserved code points for stacking Burmese consonants and creating combinations of diacritics and medials, whereas Unicode smartly renders these, so fewer code points are required for one language.<br/>Unicode can intelligently render ''yayit'' according to letter width with just one symbol: [[Image:Unicode rendering of yayit.png|150px|]]<br/>Zawgyi needs to use two different symbols (total 8 different symbols for short head and short leg forms) for ''yayit'': [[Image:Zawgyi rendering of yayit.png|150px|]]
== External links ==
=== Unicode Myanmar/Burmese fonts ===
These are links for fonts that conform to the Burmese script encoded in Unicode 5.1 and above (all of them are available for free) -
* [http://mcf.org.mm/download-center/pyidaungsu-font.html '''Pyidaungsu Font'''] - Myanmar unicode font and keyboard
* [http://www.myanmars.net/winmyanmar '''WinMyanmar Ver. 5.2''' Unicode] - from WinMyanmar System (requires email registration for downloading)
* [http://software.sil.org/padauk/download/ '''Padauk''' font ver 3.003] - from SIL International.
**[http://my.duniakitab.com/ThanLwinSoft/ThanLwinSoft/Downloads/#keyboards Keyboard input software]
* [http://code.google.com/p/myanmar3source/ '''Myanmar3 variants''' font] - from the Myanmar Unicode and NLP Research Centre.
* [http://parabaik.info/download.html '''ParabaikSans''' font] - from Solveware Solution, may work on Mac OS X (Intel).
* [http://www.mymyanmar.net MyMyanmar] provides a package of tools including Input Method Editor and fonts. This font support both OS X and Windows.
* [http://www.xenotypetech.com/osxBurmese.html Xenotype Burmese Mac fonts (commercial font)] provides unicode 5.1 fonts for Mac OS X.
*[http://www.myanmaritpro.com/forum/attachment/download?id=1445004%3AUploadedFi58%3A231279 Masterpiece Unicode San] provide free, a native font for OS X.
* [https://www.google.com/get/noto/#/family/noto-sans-mymr Noto Sans Myanmar] from Google
* [http://naingyeminn.com/posts/myanmar-unicode-keyboard-for-yosemite/ Myanmar Unicode Keyboard for Mac User]
* [http://www.mmunicode.org/ Myanmar Unicode Area]
* [http://www.unicode.today/ Unicode Technical Support | Myanmar]
* [http://www.myanmarlanguage.org/ Myanmar Language]
=== Other sites ===
* [http://my.duniakitab.com/ThanLwinSoft/ Thanlwin Soft] - useful Unicode site that provides alphabetization, keyboard input methods, legacy font conversion software and more resources
* [https://r12a.github.io/scripts/myanmar/ Myanmar character notes] - describes how the Myanmar script is used for the Burmese language in the context of the Unicode Myanmar block
* [https://r12a.github.io/pickers/mymr-my/ Myanmar character picker] - online Myanmar Unicode input utility
* [http://www.babelstone.co.uk/Software/BabelPad.zip '''Unicode Text Editor''' ] No install and compatible to Burmese Standard font - direct download
* [http://abidan.netii.net Eng to Burmese Dictionary] instant fetch - Firefox extension, Search Engines and others
[[Category:ဝီခီပီးဒီးယား မျန်မာယူနီကိုဒ်]]
[[en:Help:Multilingual support (Indic)]]
[[fr:Aide:Unicode (Indic)]]
[[ja:Help:多言語対応 (インド系文字)]]
[[hi:विकिपीडिया:Setting for Indic scripts]]
6w2olwix2rsicciakjh2i8d0o5yxbn8
15393
15391
2022-08-14T07:59:42Z
Khun Kt
19
/* Why Unicode? */
wikitext
text/x-wiki
{{English}}
This page is about the encoding and fonts that are used on the Myanmar Wikipedia. To get started right away, just skip to [[Wikipedia:Font#External links|the external links]] to download a Unicode 5.1 font, install it and join the community.
For more help, consult here: [[Wikipedia:Myanmarsar Help]].
== Why Unicode? ==
Unicode is a standard that defines how text should be saved into data and how it is read and written. Almost every script in the world, including [[:en:Burmese script|Burmese]], is defined in the Unicode Standard. Carefully designed by experts of the field around the world, this international standard is supported by virtually all the latest platforms--not only in major [[:en:Operating System|operating systems]] like Windows, Mac, and Linux but also in OSes of mobile phones and many electronic devices. The Unicode Standard is the most well-known encoding scheme to support the largest number of scripts/languages in a single page of code. More information is available at [https://www.unicode.org/standard/WhatIsUnicode.html Unicode.org]. See [[:en:Wikipedia:Unicode|discussion on Unicode usage in Wikipedia]]. All Wikipedias, including the English language Wikipedia, use Unicode as it is [[:meta:UTF-8|Wikimedia Foundation policy]].
The following table shows the differences in language support between Zawgyi-One and Unicode fonts. Zawgyi-One and other pseudo-Unicode fonts require nearly '''twice as many characters''' as Unicode fonts to support just one language: Burmese. Unlike Zawgyi-One and other pseudo-Unicode fonts, Unicode fonts use intelligent rendering to stack consonants and combine diacritics.
{| class="toccolours collapsible" width="100%" valign="top"
|-
! colspan="2" | Unicode versus Zawgyi-One
|-
!style="background:#c0c0c0"| Unicode !!style="background:#c0c0c0"| Zawgyi-One
|- style="text-align:center"
|[[File:Unicode character map (color).jpg|395px|]] || [[File:Zawgyi character map (color).jpg|395px|]]<br/>
|-
| Bigger version [http://upload.wikimedia.org/wikipedia/my/3/31/Unicode_character_map_(color).png here]. Uncolored version [http://upload.wikimedia.org/wikipedia/my/5/50/Unicode_character_map.png here].<br/>
{|style="background:none;width:100%;"
|-
|
{{legend|#fde9d9|Myanmar}}
{{legend|#e5dfec|Shan}}
{{legend|#c6d9f1|Mon}}
{{legend|#ffffcc|Sanskrit and Pali}}
|
{{legend|#efffef|S'gaw Karen}}
{{legend|#ebffeb|Western Pwo Karen}}
{{legend|#ddffdd|Eastern Pwo Karen}}
{{legend|#a3ffa3|Geba Karen}}
|
{{legend|#fcd0d0|Kayah}}
{{legend|#ccc0da|Rumai Palaung}}
{{legend|#cccccc|No character}}
|-
|}
| valign="top" | Bigger version [http://upload.wikimedia.org/wikipedia/my/e/e7/Zawgyi_character_map_(color).png here]. Uncolored version [http://upload.wikimedia.org/wikipedia/my/3/3d/Zawgyi_character_map.png here].<br/>
{{legend|#fde9d9|Myanmar}}
{{legend|#ffffff|No character for pseudo-Unicode}}
{{legend|#cccccc|No character}}
|-
|}
=== Why use Unicode? ===
* It is the international accepted standard by the [[:en:World Wide Web Consortium|World Wide Web Consortium]], the main international standards organization for the [[ဝဲက်သုဲက်|World Wide Web]].
* The fonts necessary to view and edit are freely available.
* Search is seamless with Unicode.
* Unicode makes it extremely easy to translate the Wikipedia's interface.
* Unicode fonts support 11 languages that use the Myanmar script:
**Burmese
**2 liturgical languages: Pali and Sanskrit
**8 minority languages: Mon, Shan, Kayah, four Karen languages and Rumai Palaung
=== Why not Zawgyi? ===
Although Zawgyi is currently the most widely used solution for input in Myanmar-language websites, it is not Unicode-compliant and does not meet the standards set by the Unicode Standard (nor does it meet the W3C standards, which define the standards for the World Wide Web). Also, there are multiple ways of storing text, which makes search challenging.
However, for those who use Zawgyi and would like to contribute to the Myanmar Wikipedia, several converters (Zawgyi → Unicode 5.1) are available below:
* [http://mmbotconvert.vndv.com/ Burmese Encoding Converter Bot] (online)
* [http://code.google.com/p/kanaung/ Kanaung Converter Engine] (program)
* [http://thanlwinsoft.org/ThanLwinSoft/Downloads/#teckit DocChartConvert] (program)
An online typewriter that supports Zawgyi as well as Unicode fonts is available at [http://burglish.googlepages.com/testarea.htm Burglish System tester]
* Those who have Zawgyi or pseudo-Unicode fonts in their computers find their computers may display incorrect text and might affect other Unicode-supported applications.
* There are serious problems with encoding and typing in Zawgyi.
**When users type in Zawgyi, typing in different ordering will create different words. These different words, even though they may render the same, are not stored the same (so search is impossible if words are typed in different ordering). On the other hand, in Unicode, there is only correct way to store text, and incorrect ordering in typing is visible as you type (this means that searching for text is more difficult with Zawgyi).<br/>Unicode stores text in only one order and render correctly: [[File:Unicode rendering of mou.png|150px|]]<br/
>Zawgyi can store text in several ways but superficially appear correct: [[File:Zawgyi rendering of mou.png|150px|]]
**Many Zawgyi users type the number "zero" when they intend to input the consonant "wa." This creates a problem, because converters cannot intelligently find the instances where "zero" is intended and "wa" is intended. When using Unicode, "wa" and "zero" are separate (intelligent rendering shows you if you have typed "zero" instead of "wa").<br/>Unicode can intelligently tell apart wa and zero: [[Image:Unicode rendering of 0, wa.png|150px|]]<br/>Zawgyi cannot intelligently render zero and wa separately: [[Image:Zawgyi rendering of 0, wa.png|150px|]]
* Zawgyi uses extra code points which are reserved for minority languages of Myanmar (Shan, Mon, Pwo Karen, S'gaw Karen, Geba Karen, Kayah and Rumai Palaung, as well as Sanskrit and Pali). This creates a conflict, because Unicode has reserved those points to support minority languages in Myanmar, not for Burmese characters that should be intelligently rendered by Unicode engines.
* Zawgyi uses reserved code points for stacking Burmese consonants and creating combinations of diacritics and medials, whereas Unicode smartly renders these, so fewer code points are required for one language.<br/>Unicode can intelligently render ''yayit'' according to letter width with just one symbol: [[Image:Unicode rendering of yayit.png|150px|]]<br/>Zawgyi needs to use two different symbols (total 8 different symbols for short head and short leg forms) for ''yayit'': [[Image:Zawgyi rendering of yayit.png|150px|]]
== External links ==
=== Unicode Myanmar/Burmese fonts ===
These are links for fonts that conform to the Burmese script encoded in Unicode 5.1 and above (all of them are available for free) -
* [http://mcf.org.mm/download-center/pyidaungsu-font.html '''Pyidaungsu Font'''] - Myanmar unicode font and keyboard
* [http://www.myanmars.net/winmyanmar '''WinMyanmar Ver. 5.2''' Unicode] - from WinMyanmar System (requires email registration for downloading)
* [http://software.sil.org/padauk/download/ '''Padauk''' font ver 3.003] - from SIL International.
**[http://my.duniakitab.com/ThanLwinSoft/ThanLwinSoft/Downloads/#keyboards Keyboard input software]
* [http://code.google.com/p/myanmar3source/ '''Myanmar3 variants''' font] - from the Myanmar Unicode and NLP Research Centre.
* [http://parabaik.info/download.html '''ParabaikSans''' font] - from Solveware Solution, may work on Mac OS X (Intel).
* [http://www.mymyanmar.net MyMyanmar] provides a package of tools including Input Method Editor and fonts. This font support both OS X and Windows.
* [http://www.xenotypetech.com/osxBurmese.html Xenotype Burmese Mac fonts (commercial font)] provides unicode 5.1 fonts for Mac OS X.
*[http://www.myanmaritpro.com/forum/attachment/download?id=1445004%3AUploadedFi58%3A231279 Masterpiece Unicode San] provide free, a native font for OS X.
* [https://www.google.com/get/noto/#/family/noto-sans-mymr Noto Sans Myanmar] from Google
* [http://naingyeminn.com/posts/myanmar-unicode-keyboard-for-yosemite/ Myanmar Unicode Keyboard for Mac User]
* [http://www.mmunicode.org/ Myanmar Unicode Area]
* [http://www.unicode.today/ Unicode Technical Support | Myanmar]
* [http://www.myanmarlanguage.org/ Myanmar Language]
=== Other sites ===
* [http://my.duniakitab.com/ThanLwinSoft/ Thanlwin Soft] - useful Unicode site that provides alphabetization, keyboard input methods, legacy font conversion software and more resources
* [https://r12a.github.io/scripts/myanmar/ Myanmar character notes] - describes how the Myanmar script is used for the Burmese language in the context of the Unicode Myanmar block
* [https://r12a.github.io/pickers/mymr-my/ Myanmar character picker] - online Myanmar Unicode input utility
* [http://www.babelstone.co.uk/Software/BabelPad.zip '''Unicode Text Editor''' ] No install and compatible to Burmese Standard font - direct download
* [http://abidan.netii.net Eng to Burmese Dictionary] instant fetch - Firefox extension, Search Engines and others
[[Category:ဝီခီပီးဒီးယား မျန်မာယူနီကိုဒ်]]
[[en:Help:Multilingual support (Indic)]]
[[fr:Aide:Unicode (Indic)]]
[[ja:Help:多言語対応 (インド系文字)]]
[[hi:विकिपीडिया:Setting for Indic scripts]]
ngvhuu1zdf9helbl0kgmaew6d5d3h5d
15394
15393
2022-08-14T08:00:49Z
Khun Kt
19
/* Other sites */
wikitext
text/x-wiki
{{English}}
This page is about the encoding and fonts that are used on the Myanmar Wikipedia. To get started right away, just skip to [[Wikipedia:Font#External links|the external links]] to download a Unicode 5.1 font, install it and join the community.
For more help, consult here: [[Wikipedia:Myanmarsar Help]].
== Why Unicode? ==
Unicode is a standard that defines how text should be saved into data and how it is read and written. Almost every script in the world, including [[:en:Burmese script|Burmese]], is defined in the Unicode Standard. Carefully designed by experts of the field around the world, this international standard is supported by virtually all the latest platforms--not only in major [[:en:Operating System|operating systems]] like Windows, Mac, and Linux but also in OSes of mobile phones and many electronic devices. The Unicode Standard is the most well-known encoding scheme to support the largest number of scripts/languages in a single page of code. More information is available at [https://www.unicode.org/standard/WhatIsUnicode.html Unicode.org]. See [[:en:Wikipedia:Unicode|discussion on Unicode usage in Wikipedia]]. All Wikipedias, including the English language Wikipedia, use Unicode as it is [[:meta:UTF-8|Wikimedia Foundation policy]].
The following table shows the differences in language support between Zawgyi-One and Unicode fonts. Zawgyi-One and other pseudo-Unicode fonts require nearly '''twice as many characters''' as Unicode fonts to support just one language: Burmese. Unlike Zawgyi-One and other pseudo-Unicode fonts, Unicode fonts use intelligent rendering to stack consonants and combine diacritics.
{| class="toccolours collapsible" width="100%" valign="top"
|-
! colspan="2" | Unicode versus Zawgyi-One
|-
!style="background:#c0c0c0"| Unicode !!style="background:#c0c0c0"| Zawgyi-One
|- style="text-align:center"
|[[File:Unicode character map (color).jpg|395px|]] || [[File:Zawgyi character map (color).jpg|395px|]]<br/>
|-
| Bigger version [http://upload.wikimedia.org/wikipedia/my/3/31/Unicode_character_map_(color).png here]. Uncolored version [http://upload.wikimedia.org/wikipedia/my/5/50/Unicode_character_map.png here].<br/>
{|style="background:none;width:100%;"
|-
|
{{legend|#fde9d9|Myanmar}}
{{legend|#e5dfec|Shan}}
{{legend|#c6d9f1|Mon}}
{{legend|#ffffcc|Sanskrit and Pali}}
|
{{legend|#efffef|S'gaw Karen}}
{{legend|#ebffeb|Western Pwo Karen}}
{{legend|#ddffdd|Eastern Pwo Karen}}
{{legend|#a3ffa3|Geba Karen}}
|
{{legend|#fcd0d0|Kayah}}
{{legend|#ccc0da|Rumai Palaung}}
{{legend|#cccccc|No character}}
|-
|}
| valign="top" | Bigger version [http://upload.wikimedia.org/wikipedia/my/e/e7/Zawgyi_character_map_(color).png here]. Uncolored version [http://upload.wikimedia.org/wikipedia/my/3/3d/Zawgyi_character_map.png here].<br/>
{{legend|#fde9d9|Myanmar}}
{{legend|#ffffff|No character for pseudo-Unicode}}
{{legend|#cccccc|No character}}
|-
|}
=== Why use Unicode? ===
* It is the international accepted standard by the [[:en:World Wide Web Consortium|World Wide Web Consortium]], the main international standards organization for the [[ဝဲက်သုဲက်|World Wide Web]].
* The fonts necessary to view and edit are freely available.
* Search is seamless with Unicode.
* Unicode makes it extremely easy to translate the Wikipedia's interface.
* Unicode fonts support 11 languages that use the Myanmar script:
**Burmese
**2 liturgical languages: Pali and Sanskrit
**8 minority languages: Mon, Shan, Kayah, four Karen languages and Rumai Palaung
=== Why not Zawgyi? ===
Although Zawgyi is currently the most widely used solution for input in Myanmar-language websites, it is not Unicode-compliant and does not meet the standards set by the Unicode Standard (nor does it meet the W3C standards, which define the standards for the World Wide Web). Also, there are multiple ways of storing text, which makes search challenging.
However, for those who use Zawgyi and would like to contribute to the Myanmar Wikipedia, several converters (Zawgyi → Unicode 5.1) are available below:
* [http://mmbotconvert.vndv.com/ Burmese Encoding Converter Bot] (online)
* [http://code.google.com/p/kanaung/ Kanaung Converter Engine] (program)
* [http://thanlwinsoft.org/ThanLwinSoft/Downloads/#teckit DocChartConvert] (program)
An online typewriter that supports Zawgyi as well as Unicode fonts is available at [http://burglish.googlepages.com/testarea.htm Burglish System tester]
* Those who have Zawgyi or pseudo-Unicode fonts in their computers find their computers may display incorrect text and might affect other Unicode-supported applications.
* There are serious problems with encoding and typing in Zawgyi.
**When users type in Zawgyi, typing in different ordering will create different words. These different words, even though they may render the same, are not stored the same (so search is impossible if words are typed in different ordering). On the other hand, in Unicode, there is only correct way to store text, and incorrect ordering in typing is visible as you type (this means that searching for text is more difficult with Zawgyi).<br/>Unicode stores text in only one order and render correctly: [[File:Unicode rendering of mou.png|150px|]]<br/
>Zawgyi can store text in several ways but superficially appear correct: [[File:Zawgyi rendering of mou.png|150px|]]
**Many Zawgyi users type the number "zero" when they intend to input the consonant "wa." This creates a problem, because converters cannot intelligently find the instances where "zero" is intended and "wa" is intended. When using Unicode, "wa" and "zero" are separate (intelligent rendering shows you if you have typed "zero" instead of "wa").<br/>Unicode can intelligently tell apart wa and zero: [[Image:Unicode rendering of 0, wa.png|150px|]]<br/>Zawgyi cannot intelligently render zero and wa separately: [[Image:Zawgyi rendering of 0, wa.png|150px|]]
* Zawgyi uses extra code points which are reserved for minority languages of Myanmar (Shan, Mon, Pwo Karen, S'gaw Karen, Geba Karen, Kayah and Rumai Palaung, as well as Sanskrit and Pali). This creates a conflict, because Unicode has reserved those points to support minority languages in Myanmar, not for Burmese characters that should be intelligently rendered by Unicode engines.
* Zawgyi uses reserved code points for stacking Burmese consonants and creating combinations of diacritics and medials, whereas Unicode smartly renders these, so fewer code points are required for one language.<br/>Unicode can intelligently render ''yayit'' according to letter width with just one symbol: [[Image:Unicode rendering of yayit.png|150px|]]<br/>Zawgyi needs to use two different symbols (total 8 different symbols for short head and short leg forms) for ''yayit'': [[Image:Zawgyi rendering of yayit.png|150px|]]
== External links ==
=== Unicode Myanmar/Burmese fonts ===
These are links for fonts that conform to the Burmese script encoded in Unicode 5.1 and above (all of them are available for free) -
* [http://mcf.org.mm/download-center/pyidaungsu-font.html '''Pyidaungsu Font'''] - Myanmar unicode font and keyboard
* [http://www.myanmars.net/winmyanmar '''WinMyanmar Ver. 5.2''' Unicode] - from WinMyanmar System (requires email registration for downloading)
* [http://software.sil.org/padauk/download/ '''Padauk''' font ver 3.003] - from SIL International.
**[http://my.duniakitab.com/ThanLwinSoft/ThanLwinSoft/Downloads/#keyboards Keyboard input software]
* [http://code.google.com/p/myanmar3source/ '''Myanmar3 variants''' font] - from the Myanmar Unicode and NLP Research Centre.
* [http://parabaik.info/download.html '''ParabaikSans''' font] - from Solveware Solution, may work on Mac OS X (Intel).
* [http://www.mymyanmar.net MyMyanmar] provides a package of tools including Input Method Editor and fonts. This font support both OS X and Windows.
* [http://www.xenotypetech.com/osxBurmese.html Xenotype Burmese Mac fonts (commercial font)] provides unicode 5.1 fonts for Mac OS X.
*[http://www.myanmaritpro.com/forum/attachment/download?id=1445004%3AUploadedFi58%3A231279 Masterpiece Unicode San] provide free, a native font for OS X.
* [https://www.google.com/get/noto/#/family/noto-sans-mymr Noto Sans Myanmar] from Google
* [http://naingyeminn.com/posts/myanmar-unicode-keyboard-for-yosemite/ Myanmar Unicode Keyboard for Mac User]
* [http://www.mmunicode.org/ Myanmar Unicode Area]
* [http://www.unicode.today/ Unicode Technical Support | Myanmar]
* [http://www.myanmarlanguage.org/ Myanmar Language]
=== Other sites ===
* [http://my.duniakitab.com/ThanLwinSoft/ Thanlwin Soft] - useful Unicode site that provides alphabetization, keyboard input methods, legacy font conversion software and more resources
* [https://r12a.github.io/scripts/myanmar/ Myanmar character notes] - describes how the Myanmar script is used for the Burmese language in the context of the Unicode Myanmar block
* [https://r12a.github.io/pickers/mymr-my/ Myanmar character picker] - online Myanmar Unicode input utility
* [http://www.babelstone.co.uk/Software/BabelPad.zip '''Unicode Text Editor''' ] No install and compatible to Burmese Standard font - direct download
* [http://abidan.netii.net Eng to Burmese Dictionary] instant fetch - Firefox extension, Search Engines and others
[[Category:ဝီခီပီးဒီးယား မျန်မာယူနီကိုဒ်]]
[[Category:အကူႏညီႏ]]
[[en:Help:Multilingual support (Indic)]]
[[fr:Aide:Unicode (Indic)]]
[[ja:Help:多言語対応 (インド系文字)]]
[[hi:विकिपीडिया:Setting for Indic scripts]]
7xdud9bilow52gqw4kebd197a77t03p
တမ်းပလေက်:English
10
3443
15392
2022-08-14T07:51:24Z
Khun Kt
19
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "{{Ombox | type = notice | text = လိတ်မဲ့ငါယိုနဝ်ꩻ စွော်စွော်တဲမ်းခါꩻဒျာႏတောမ်ႏ လိတ်အဲင်းကလေတ်တဲင် တောမ်ႏချာႏပြန်ႏပအိုဝ်ႏ မွုန်းတဝ်းသွော့ဩ။<br/>This article is written in English for a specific purpose. Plea..."
wikitext
text/x-wiki
{{Ombox
| type = notice
| text = လိတ်မဲ့ငါယိုနဝ်ꩻ စွော်စွော်တဲမ်းခါꩻဒျာႏတောမ်ႏ လိတ်အဲင်းကလေတ်တဲင် တောမ်ႏချာႏပြန်ႏပအိုဝ်ႏ မွုန်းတဝ်းသွော့ဩ။<br/>This article is written in English for a specific purpose. Please do not translate it.
}}
r1fm68tfia579zdauvpw4t04sw26ihx
ဝီခီပီးဒီးယား:ရုဲင်းဟန်သွော့
4
3444
15397
2022-08-14T08:35:46Z
Khun Kt
19
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "{{subcat guideline|မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻ ယီးနယ်ချက်|WP:BB|WP:BOLD|WP:FIXIT|WP:SOFIXIT}} {{nutshell|ယံကစွဲးကမ်းပင်ႏထိုဖေႏနွောင်ꩻ ကျမ်ꩻပေါင်ꩻစွုမ်ႏ ယံထင်ႏထိုထဲင်းတာႏတဲင် ယံခွုမ်မာꩻ လွစ်လွစ်..."
wikitext
text/x-wiki
{{subcat guideline|မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻ ယီးနယ်ချက်|WP:BB|WP:BOLD|WP:FIXIT|WP:SOFIXIT}}
{{nutshell|ယံကစွဲးကမ်းပင်ႏထိုဖေႏနွောင်ꩻ ကျမ်ꩻပေါင်ꩻစွုမ်ႏ ယံထင်ႏထိုထဲင်းတာႏတဲင် ယံခွုမ်မာꩻ လွစ်လွစ်တခြင်ခြင် သွော့ဝင်ꩻဩ။}}
ဝီခီပီးဒီးယားဆောင်ႏအွံ(ဆောင်ပုဒ်)နဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ 'ရုဲင်းဟန်သွော့' သွူ။ တယားကုဲင်နွောင်ꩻတဝ်း ဝီခီပီးဒီးယားသွူဩ။ နဝ်ꩻမꩻ မိဉ်ႏစွဲးကမ်းကူႏညီႏကိုနဝ်ꩻ တောမ်ႏငမ်းမွုန်း။ ဝီခီပီးဒီးယားယို စနိစ်ဖုံႏအဝ်ႏဒျာႏလဲ့ မိဉ်ႏမဲဉ်လွူꩻထွားနဝ်ꩻ တဲမ်းလိတ်ဖုံႏတောမ်ႏ ဒေါ့ꩻရီအိုင်ကိုမ်တောမ်ႏ ကေားသုင်ꩻသားအလင်ဖုံႏနဝ်ꩻ ထွာအနယ်ꩻယံနဝ်ꩻသွူ။ မိဉ်ႏမာꩻသျုက်တရေင်ခန်းဗာႏလဲ့ နာꩻမွေးတဝ်းလဲ့ လိုꩻလင်တဖြာꩻ မွဉ်းဖျင်ပြောင်ꩻချာဖေႏနွောင်ꩻဒျာႏသွူ။
ရုဲင်းဟန်သတ္တိအဝ်ႏသွော့!
{{ဝီခီပီးဒီးယား မူဝါဒဖုံႏတောမ်ႏ ယီးနယ်ချက်ဖုံႏ}}
[[Category:ဝီခီပီးဒီးယား ယီးနယ်မွဉ်းဖျင်နယ်ဖုံႏ]]
[[Category:ဝီခီမူဝါဒဖုံႏ]]
[[my:ဝီကီပီးဒီးယား:သတ္တိရှိပါ]]
[[en:Wikipedia:Be bold]]
nzz83ehh8wt51d4bfwfwf7rh8afthln
တမ်းပလေက်:Subcat guideline
10
3445
15398
2022-08-14T09:03:49Z
Khun Kt
19
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "<noinclude>{{pp-template|small=yes}}</noinclude>{{ombox |type = notice |image = [[Image:Blue check.svg|30px|alt=Blue tick|link=]] |text = '''{{#ifeq:{{{1}}}|ဖေႏအမိဉ်ꩻ ထုင်ꩻစဲဉ်ႏ|[[Wikipedia:မူဝါဒဖုံႏတောမ်ႏ ယီးနယ်ချက်ဖုံႏ|ယီးနယ်ချက်]]{{#if:{{{section|}}}| အကွို့ꩻ}}|{{#if:{{{se..."
wikitext
text/x-wiki
<noinclude>{{pp-template|small=yes}}</noinclude>{{ombox
|type = notice
|image = [[Image:Blue check.svg|30px|alt=Blue tick|link=]]
|text = '''{{#ifeq:{{{1}}}|ဖေႏအမိဉ်ꩻ ထုင်ꩻစဲဉ်ႏ|[[Wikipedia:မူဝါဒဖုံႏတောမ်ႏ ယီးနယ်ချက်ဖုံႏ|ယီးနယ်ချက်]]{{#if:{{{section|}}}| အကွို့ꩻ}}|{{#if:{{{section|}}}| အကွို့ꩻ|လိတ်မဲ့ငါ}}}} ယိုနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ပအိုဝ်ႏဝီခီပီးဒီးယား [[:Category:ဝီခီပီးဒီးယား {{{1|ယီးနယ်ချက်}}}ဖုံႏ|{{{1|ယီးနယ်ချက်}}}]] လိတ်လာႏဒျာႏသွူ။''' ယိုနဝ်ꩻ ကဲဉ်းအာအနေႏ ထွာဒျာႏ မွဉ်းဖျင်သားတာႏ ဟဝ်လွောက်ꩻခရာႏဒျာႏတဲင် [[WP:SENSE|ယူႏချင်းတရာꩻအဝ်ႏအဝ်ႏ]] ယံခွုမ်မာꩻထွူ၊ [[WP:IGNORE|ယလဲင်ႏလဲင်ႏလဲ့ အချို့ꩻယွင်ꩻ]] အဝ်ႏနေနေသွူ။ {{#if:{{{section|}}}| အကွို့ꩻ|လိတ်မဲ့ငါ}}ကိုယို မိဉ်ႏမာꩻတွိုႏခြောင်ꩻဒါႏ မွဉ်းဖျင်ခြပ်ချောꩻ နုဲင်းမုဲင်ꩻတယဝ်း အဝ်ႏလိုႏထူႏပါငါႏ [[Wikipedia:Consensus|လိုꩻအာဆန္ဒ]]ထွူမꩻ ဟဝ်ဖျင်နဝ်ꩻသွူ။ သံႏသယမိဉ်ႏအဝ်ႏနဝ်ꩻ နွို့အိုင်ကိုမ်ရီးသွော့ [[{{TALKPAGENAME}}|အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ လိတ်မဲ့ငါ]] ကိုဩ။
|imageright = {{#if:{{{3<includeonly>|</includeonly>}}} | {{Ombox/shortcut|{{{3|}}}|{{{4|}}}|{{{5|}}}|{{{6|}}}|{{{7|}}} }} }}
}}<includeonly>{{#ifeq:{{NAMESPACE}}|{{ns:4}}|{{{category|[[Category:ဝီခီပီးဒီးယား {{lc:{{{1}}}}}ဖုံႏ|{{{2|{{PAGENAME}}}}}]]}}}}}</includeonly><noinclude>
{{documentation}}
<!-- Add categories and interwikis to the /doc subpage, not here! --></noinclude>
6qdhd1yjo4t1gxgrtoxt3a70piqqjx5
ဝီခီပီးဒီးယား:IGNORE
4
3446
15399
2022-08-14T10:27:11Z
Khun Kt
19
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "{{policy|WP:IAR|WP:IGNORE}} [[WP:PG|စီꩻကန်ꩻမူဝါဒ]] တဗာႏ မိဉ်ႏတော် အရဲးခါꩻထိုꩻနာꩻ ခွုမ်မာꩻ [[ဝီခီပီးဒီးယား]] ဖေႏကယံထင်ႏထိုထဲင်းတာႏ မွေးတဝ်းလဲ့ မွဉ်းဖျင်ထိန်ꩻသိမ်ꩻတာႏနဝ်ꩻ '''..."
wikitext
text/x-wiki
{{policy|WP:IAR|WP:IGNORE}}
[[WP:PG|စီꩻကန်ꩻမူဝါဒ]] တဗာႏ မိဉ်ႏတော် အရဲးခါꩻထိုꩻနာꩻ ခွုမ်မာꩻ [[ဝီခီပီးဒီးယား]] ဖေႏကယံထင်ႏထိုထဲင်းတာႏ မွေးတဝ်းလဲ့ မွဉ်းဖျင်ထိန်ꩻသိမ်ꩻတာႏနဝ်ꩻ '''ထွားလွိုသွော့ဩ'''။
__NOEDITSECTION__
__NOTOC__
[[Category:ဝီခီမူဝါဒဖုံႏ]]
[[Category:ဝီခီပီးဒီးယား အခေႏခံႏအချက်လျက်]]
[[my:ဝီကီပီးဒီးယား:စည်းကမ်းများ အားလုံးကို မသိချင်ယောင်ဆောင်လိုက်ပါ]]
[[en:Wikipedia:Ignore all rules]]
b2al4w7tw1c37s98uqz0syzkcin7g16
ဝီခီပီးဒီးယား:IAR
4
3447
15400
2022-08-14T10:28:00Z
Khun Kt
19
စာမျက်နှာကို [[ဝီခီပီးဒီးယား:IGNORE]] သို့ ပြန်ညွှန်းလိုက်သည်
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT[[ဝီခီပီးဒီးယား:IGNORE]]
8u57jyvwrb0nqmz4bbuxn1ificwbd00
ဝီခီပီးဒီးယား:BOLD
4
3448
15401
2022-08-14T10:30:01Z
Khun Kt
19
စာမျက်နှာကို [[ဝီခီပီးဒီးယား:ရုဲင်းဟန်သွော့]] သို့ ပြန်ညွှန်းလိုက်သည်
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT[[ဝီခီပီးဒီးယား:ရုဲင်းဟန်သွော့]]
7fzebvf1b0cj71y5k1aarnqbxwdr4py
ဝီခီပီးဒီးယား:FIXIT
4
3449
15402
2022-08-14T10:30:31Z
Khun Kt
19
စာမျက်နှာကို [[ဝီခီပီးဒီးယား:ရုဲင်းဟန်သွော့]] သို့ ပြန်ညွှန်းလိုက်သည်
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT[[ဝီခီပီးဒီးယား:ရုဲင်းဟန်သွော့]]
7fzebvf1b0cj71y5k1aarnqbxwdr4py
ဝီခီပီးဒီးယား:SOFIXIT
4
3450
15403
2022-08-14T10:32:21Z
Khun Kt
19
စာမျက်နှာကို [[ဝီခီပီးဒီးယား:ရုဲင်းဟန်သွော့]] သို့ ပြန်ညွှန်းလိုက်သည်
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT[[ဝီခီပီးဒီးယား:ရုဲင်းဟန်သွော့]]
7fzebvf1b0cj71y5k1aarnqbxwdr4py
ဝီခီပီးဒီးယား:အီႏဖန်ဆင်ꩻဗာႏ လိတ်မဲ့ငါတဗာႏနုဲင်းမုဲင်ꩻ
4
3451
15404
2022-08-14T11:25:56Z
Khun Kt
19
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "<!--ဆောင်းပါးအသစ်တစ်ခုကို လိတ်မဲ့ငါယိုအလောင်း တောမ်ႏရေႏဖန်ဆင်ꩻသော့ꩻမွုန်းတဝ်း ရောမ်ဖြုဲင်ꩻတသာတဗာႏဩ။ ဟော်ꩻထွားဒျာႏသွော့ လိတ်..."
wikitext
text/x-wiki
<!--ဆောင်းပါးအသစ်တစ်ခုကို လိတ်မဲ့ငါယိုအလောင်း တောမ်ႏရေႏဖန်ဆင်ꩻသော့ꩻမွုန်းတဝ်း ရောမ်ဖြုဲင်ꩻတသာတဗာႏဩ။ ဟော်ꩻထွားဒျာႏသွော့ လိတ်မဲ့ငါယိုအကို ကအဝ်ႏဒါႏ ယီးနယ်ချက်ဖုံႏဩ။-->
{{pp-vandalism|small=yes}}
{{Wikipedia how-to|WP:HTCAP}}
လိတ်မဲ့ငါယိုနဝ်ꩻ [[WP:NS|ယီးနယ်အမိဉ်ꩻ]]အဗာႏမုဲင်ꩻတယဝ်း ဖန်ဆင်ꩻလိတ်မဲ့ငါတဗာႏအတာႏ အနယ်ꩻပညာႏဖဲ့ꩻဆဲင်ႏရာꩻ သျင်ꩻနယ်ချက်ဖုံႏဒျာႏသွူ။ "အိုင်ကိုမ်ချက် တမွေးတဝ်းဒါႏ" ယီးနယ်မိဉ်ꩻဖုံႏကိုနဝ်ꩻ [[Special:UserLogin|ကောသုင်ꩻသား ကနွို့ခါꩻဒါႏအကောက်]]သားဖုံႏမꩻ ဖန်ဆင်ꩻနွောင်ꩻ လိတ်မဲ့ငါတသာကရိုꩻနဝ်ꩻ အွဉ်ႏသတိꩻသွော့။
လိတ်မဲ့ငါယိုအကိုနဝ်ꩻ လိတ်မဲ့ငါတဗာႏယို ဖန်ဆင်ꩻသင်ꩻဟောင်း၊ ဖန်ဆင်ꩻသင်ꩻတဝ်းဟောင်းကရိုꩻဒါႏ အကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏ၊ ခါးလားကဖန်ဆင်ꩻခိန်ႏ ယူႏစိဉ်ꩻစာꩻသော့ꩻသင်ꩻခရာႏဖုံႏ၊ အကျောင်ꩻခရာႏတမုဲင်ꩻနဝ်ꩻ ရော့ꩻသေန်ႏလျောႏ၊ ရော့ꩻသေန်ႏလျောႏတဝ်းကရိုꩻဒါႏ အကျောင်ꩻခရာႏစားယိုဖုံႏအတာႏ အီႏအွဉ်ႏနယ်ခါꩻလို့လို့စင်စင်စွဉ်ႏ တမွေးတဝ်းသွူ။ ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏ ဖန်ဆင်ꩻရောမ်ဖြုဲင်ꩻတာႏ ဆောင်ႏခရာႏ၊ သျောင်ႏခရာႏဖုံႏယို ထွားဒျာႏသွော့ [[ဝီခီပီးဒီးယား:နာꩻအရီးသွတ်ꩻရောမ်ဖြုဲင်ꩻ]]ကို။ နွို့ပါစွဲကမ်းအီတာႏ ဆွိုက်မိတ်အီအစွိုးစွိုးအတာႏဖုံႏယို ထွားသွော့ [[ဝီခီပီးဒီးယား:နွို့ပါစွဲးကမ်းဝီခီပီးဒီးယား]]ကို၊ သွဉ်ခန်ꩻအအဲဉ်ႏချုတ်ဖုံႏအတာႏ ထွားသွော့ [[စွဲးကမ်းကို:မိတ်ဆက်]]ဩ။ ဖန်ဆင်ꩻရောမ်ဖြုဲင်ꩻတဗာႏအတာႏ ယီးနယ်ချက်ထာꩻမာꩻစဲဉ်ႏဖုံႏအတာႏ ထွားဒျာႏသွော့ ဖန်ဆင်ꩻရောမ်ဖြုဲင်ꩻ [[Wikipedia:Article wizard|စွဲးကမ်းအခြွိုင်းကိရိယာႏ]]တွမ်ႏ [[Wikipedia:Articles for creation]]ဖုံႏကို။
ခါးလားကဖန်ဆင်ꩻ ကျမ်ꩻပေါင်ꩻစွုမ်ႏရောမ်ဖြုဲင်ꩻတဗာႏအတာႏ ယူႏစိဉ်ꩻစာꩻအီခရာႏအနေႏ ထွားဟော်ꩻရီးသွော့ [[WP:N|ဗဟိုႏ ထင်ႏသျာꩻအရေꩻတန်မုꩻယီးနယ်ချက်]]၊ နီသွဉ်းသီး [[WP:V|စဲစ်ဆေꩻအွဉ်ႏအတီႏ မူဝါဒ]]၊ [[WP:NPOV|အုံရေꩻနေးတဝ်းပဉ်ဖဲ့ꩻ]]တွော့ꩻ တဲမ်းဒင်ႏနယ်ꩻ၊ [[WP:OR|နမ်းကထေဖော်ႏသေꩻခါꩻဒါႏ သုတေသနဖုံႏ]]အတာႏ နီသွောန်းသီး အွောန်ႏထွော့ချက်တောမ်ႏ [[WP:NOT|ဝီခီပီးဒီးယားနဝ်ꩻတမုဲင်ꩻတမွေးတဝ်း]] အကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏဩ။ ချꩻပွုံႏစံႏကိစ္စဖုံႏအတာႏ ထွားသွော့ [[WP:MOS|စတုဲင်စူခွုမ်]]တွမ်ႏ [[WP:LAYOUT|ရောမ်ဖြုဲင်ꩻပွုံႏစံႏ ယီးနယ်ချက်]] ဖုံႏကို။ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻတဗာႏအနေႏ လွိုက်ရွေꩻကတူႏစဲဉ်ႏခရာႏဖုံႏအတာႏ ထွားသွော့ [[Wikipedia:Article titles|ရောမ်ဖြုဲင်ꩻကတူႏစဲဉ်ႏ မူဝါဒ]]ဩ။ (လိတ်မဲ့ငါကတူႏစဲဉ်ႏကရိုꩻနဝ်ꩻ လိတ်ယာႏကဒို့ꩻတခြို့နွောင်ꩻဒါႏ လိတ်မဲ့ငါကို လိတ်ယာႏအလုဲင်းကားကအဝ်ႏဖုံႏယို အွဉ်ႏစုတွော့ꩻ ကဖောႏနယ်ခါꩻချက်နဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻကတူႏစဲဉ်ႏ(လိတ်မဲ့ငါမိဉ်ꩻ နုဲင်းနဝ်ꩻလဲ့အဝ်ႏဟဲ့ꩻ)သွူ။)
အကွက်ꩻဆꩻလ့ယိုအကို တဲမ်းသော့ꩻဖေႏ ရောမ်ꩻဖြုဲင်ꩻမိဉ်ꩻတွော့ꩻ ဖန်ဆင်ꩻအီရောမ်ဖြုဲင်တသာတဗာႏလꩻဒျာႏသွူ။
<inputbox>
type=create
width=20
buttonlabel= ဖန်ဆင်ꩻလိတ်မဲ့ငါ
placeholder= သော့ꩻ လိတ်မဲ့ငါမိဉ်ꩻ
</inputbox>
==လိတ်မဲ့ငါတဗာႏယို ဖန်ဆင်ꩻဗာႏနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း==
နျꩻဖေႏ [[ကကွီခါꩻဒါႏ ကတူႏစဲဉ်ႏ|လိဉ့်တနျာႏ]]တဗာႏ (လိဉ့်တနျာႏနဝ်ꩻ လိတ်မဲ့ငါအနမ်း တအဝ်ႏတဝ်းဒွိုန်း(လိတ်မဲ့ငါအခြေင်)၊ မိဉ်ႏနျꩻဖေႏ ကအဝ်ႏတဗန်ႏဒါႏ တောမ်ႏလိတ်မဲ့ငါအနမ်း အဝ်ႏထွူလဲဉ်းအကျောင်ꩻ ကအွဉ်ႏနယ်ခါꩻဒါႏ [[H:LC|လိဉ့်သွမ်ႏ]])နဝ်ꩻ ဖန်ဆင်ꩻ အနမ်းတအဲဉ်ထဝ်းဒွိုန်း လိတ်မဲ့ငါတသာတဗာႏလꩻဒျာႏသွူ။ ဖန်ဆင်ꩻနယ်ꩻနဝ်ꩻ ယိုꩻပေႏလွုမ်ꩻသွူ။ နျꩻဖေႏငါ [[WP:RED|လိဉ့်တနျာႏ]]နဝ်ꩻငါတဲ့ တွိုႏလွေꩻလဲဉ်း လိတ်မဲ့ငါခြေင်တဗာႏကိုသွူ။ မိဉ်ႏတွိုႏလွေꩻထွူနဝ်ꩻကိုနဝ်ꩻ မဲဉ်တဲမ်းသော့ꩻလိတ်ယာႏနုဲင်းမုဲင်ꩻတဲ့ တဲမ်းသော့ꩻတွော့ꩻ နျꩻဖေႏလုဲင်ႏအနေန် {{button|ဒင်ႏထင်ႏပြောင်ꩻလုဲင်ႏမုꩻဖုံႏ]]ယိုလွုမ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻထွူတဲ့ ဖန်ဆင်ꩻလိတ်မဲ့ငါ ထွူအောင်ႏလဲဉ်းဒျာႏသွူ။
အနယ်ꩻကီယိုနဝ်ꩻ နျꩻဖေႏ လိတ်မဲ့ငါတဗာႏကို "ကပါသော့ꩻထွူဒါႏ" လိဉ့်တနျာႏတွော့ꩻ ဖန်ဆင်ꩻအီလိတ်မဲ့ငါတသာတဗာႏနယ်ꩻဒျာႏသွူ။ အဝ်ႏကုဲင် အနယ်ꩻဆꩻလ့ယိုဖုံႏနဝ်ꩻ ဖန်ဆင်ꩻအီလိတ်မဲ့ငါတသာတာႏ လိဉ့်တနျာႏ သမ်းတအဝ်ႏထွူတဝ်းတွော့ꩻ အီႏဖန်ဆင်ꩻဗာႏလုဲင်ႏနုဲင်းမုဲင်ꩻကရိုꩻဒါႏ အနယ်ꩻဖုံႏဒျာႏသွူ။
===အနယ်ꩻ၁၊ ထိုမ်ႏနေး===
နာꩻကမဲဉ်ဖန်ဆင်ꩻဒါႏ လိတ်မဲ့ငါကတူႏစဲဉ်ႏယို နျꩻသော့ꩻဖေႏသွော့ ထိုမ်ႏအီအကွက်ꩻကို။ နာꩻနျꩻသော့ꩻရောမ်ꩻဖြုဲင်ꩻကတူစဲဉ်ႏမိဉ်ႏထွူ တမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻတဲ့မိဉ်ႏတပေါႏလွဉ်တဝ်း (မွေးတဝ်းလဲ့) [[:en:Wikipedia:Page name#Technical restrictions and limitations|အနယ်ꩻပညာႏအလꩻ ရဲပေ့ꩻခါꩻ]] မိဉ်ႏအဝ်ႏတဝ်း၊ [[WP:SALT|ရဲပေ့ꩻခါꩻဖန်ဆင်ꩻမုꩻ]]ဖုံႏ မိဉ်ႏတအဝ်ႏတဝ်းနဝ်ꩻ လꩻလဒ်လိတ်မဲ့ငါကိုယို အီႏပေါႏလွဉ် (က) လိတ်မဲ့ငါယို တအဝ်ႏတဝ်းဒွိုန်းအကျောင်ꩻ၊ (ခ) နာꩻဖန်ဆင်ꩻနွောင်ꩻဒျာႏ လိတ်မဲ့ငါယိုအကျောင်ꩻ၊ (ဂ) လိတ်မဲ့ငါကတူႏစဲဉ်ႏယိုနဝ်ꩻ အအီႏအွဉ်ႏနယ်နေးတွမ်ႏ လိဉ့်တနျာႏသွူ။
ထိုမ်ႏထွားမုꩻအတာႏ ကဲက်ညီႏဒါႏလꩻလဒ်ဖုံႏ တအဝ်ႏတဝ်းသွူ။
'''ဖန်ဆင်ꩻနွောင်ꩻဒျာႏ "[[ကွီသော့ꩻခါꩻဒါႏကတူႏစဲဉ်ႏ|နာꩻကထိုမ်ႏခါꩻဒါႏ လိတ်ဖြုံႏတနျာႏ]]" လိတ်မဲ့ငါသွူ။'''</tt>
===အနယ်ꩻ၂၊ ထွားနေးလိဉ့်တနျာႏနမူႏနာႏ===
#နွို့သွော့ နွို့သော့ꩻကလꩻဒါႏ လိတ်မဲ့ငါတဗာႏဗာႏကို။
#တဲမ်းသော့ꩻ နာꩻကမဲဉ်ဖန်ဆင်ꩻဒါႏ လိတ်မဲ့ငါကတူႏစဲဉ်ႏတွော့ꩻ လိတ်မဲ့ငါကတူႏစဲဉ်ႏ ဆꩻချာဆꩻငါနီဖဲ့ယို တဲမ်းသော့ꩻဖေႏသွော့ အကွင်ꩻလစ်ꩻစဲင်ႏတဖဲ့ꩻနီဗာႏစီႏ။
ဥပမာႏ <tt><nowiki>[[ကမဲဉ်ဖန်ဆင်ꩻဒါႏ လိတ်မဲ့ငါကတူႏစဲဉ်ႏ]]</nowiki></tt>;
#နျꩻဖေႏသွော့ {{button|အွဉ်ႏနယ်နမူႏနာႏ}}ကရိုꩻဒါႏ အနေန် (ဒင်ႏထင်တာႏအနေန် ''<u>တမွေးတဝ်း</u>''သွူ)။
#မိဉ်ႏထွူနဝ်ꩻ နာꩻကကွင်ꩻခါꩻဒါႏ လိတ်မဲ့ငါကတူႏစဲဉ်ႏယိုဟွဉ်ႏနဝ်ꩻ အအီႏအွဉ်ႏနယ်တွမ်ႏ လိဉ့်တနျာႏတဲင် နျꩻဖေႏသွော့ လဉ့်တနျာႏနဝ်ꩻ။
===အနယ်ꩻ၃၊ သိမ်ꩻနေးလဉ့်တနျာႏ===
နာꩻမိဉ်ႏဖန်ဆင်ꩻထွူလဲဉ်းသွူ လိတ်မဲ့ငါတဗာႏနဝ်ꩻ နာꩻကုဲင်းနွို့ဟော်ꩻထွားချာခွိုꩻခွိုꩻဒါႏသွူ။ သိမ်ꩻဟဝ်သေꩻခါꩻလဉ့်အနယ်ꩻတဗာႏယိုနဝ်ꩻ ထူႏသိမ်ꩻသော့ꩻနေး နာꩻကောသုင်ꩻသားလိတ်မဲ့ငါကို၊ (မွေးတဝ်းလဲ့) ကောသုင်ꩻသား အုံကိုမ်ချက်လိတ်မဲ့ငါကို လꩻဒျာႏသွူ။ ခင်ႏလမ်းနဝ်ꩻအကို သိမ်ꩻသော့ꩻခါꩻလဉ့်တနျာႏတွော့ꩻ ဖန်ဆင်ꩻနေးလိတ်မဲ့ငါမိဉ်ႏထွူနဝ်ꩻ လဉ့်တနျာႏခြောင်ꩻယို အီႏထွာပြောင်ꩻထိုꩻလုဲင်ႏ လဉ့်သွမ်ႏတဲင် ကျွိုက်ရာꩻအခိန်ႏမုဲင်ꩻလဲ့ နွို့ထွားဟော်ꩻနွောင်ꩻလဲဉ်းသွူ။
1 လွေꩻသွော့ နာꩻကောသုင်ꩻသားလိတ်မဲ့ငါကို (မွေးတဝ်းလဲ့) ကောသုင်ꩻသားအုံကိုမ်ချက်လိတ်မဲ့ငါကို။ (ဝီခီပီးဒီးယားကို လိတ်မဲ့ငါစွုမ်ႏဗာႏဗာႏ ဖဲ့ꩻထွေဖဲ့ꩻအမော့ကီနဝ်ꩻ ယိုစားနီဗာႏ အဝ်ႏပါလို့ဒျာႏသွူ။)
2 နာꩻကမဲဉ်ဖန်ဆင်ꩻဒါႏ လိတ်မဲ့ငါကတူႏစဲဉ်ႏဖဲ့ꩻချာဖဲ့ꩻငါနီဖဲ့ꩻနဝ်ꩻ ကွင်ꩻခါꩻဖေႏနေးသွော့ကွင်ꩻလစ်ꩻစဲင်ႏ တဖဲ့ꩻနီဗာႏစီႏ။ ဥပမာႏ [[နာꩻအမဲဉ်ဖန်ဆင်ꩻဒါႏ လိတ်မဲ့ငါတသာကတူႏစဲဉ်ႏ]]
3 နျꩻဖေႏသွော့ ဒင်ႏထင်ႏမွဉ်ႏဖျင်မုꩻ ကရိုꩻဒါႏ အနေန်တဗာႏ။
4 နျꩻဖေႏသွော့ ကပေါႏလွဉ်ဒါႏ လဉ့်တနျာႏ။
အနယ်ꩻ၅၊ ဖန်ဆင်ꩻနေးတွမ်ႏ URL
နျꩻဖေႏသွော့ လိတ်မဲ့ငါတဗာႏဗာႏကို (မွေးတဝ်းလဲ့) လိတ်မဲ့ငါတကွို့ꩻကွို့ꩻကိုကပါဒါႏ မွဉ်းဖျင်အနေန်တွော့ꩻ နာꩻဗရောင်သာလိပ်စာအကွက်ꩻကို ကပေါႏလွဉ်ဒါႏ URLအခါႏကိုယို တဲမ်းသော့ꩻဖေႏလုဲင်ႏ နာꩻကမဲဉ်ဖန်ဆင်ꩻဒါႏလိတ်မဲ့ငါကတူႏစဲဉ်ႏထွူတွော့ꩻ နျꩻဖေႏလုဲင်ႏသွော့ return/enter(အနေန်လင်ꩻလ)။ နျꩻreturn/enterမိဉ်ႏထွူ ကပေါႏလွဉ်ဒါႏ လိတ်မဲ့ငါနဝ်ꩻ အဗွိုန်နုဲင်းစွဉ်ႏနာꩻကနျꩻဒါႏလဉ့်တနျာႏနဝ်ꩻနေနေ နာꩻကတဲမ်းသော့ꩻဒါႏ လိတ်မဲ့ငါကတူႏစဲဥ်ႏအတွိုင်ꩻ ဖန်ဆင်ꩻလိတ်မဲ့ငါတသာလꩻလဲဉ်းသွူ။ ဥပမာႏ နာꩻမဉ်ႏနျꩻလိတ်မဲ့ငါယိုဆꩻကီသွတ်ꩻကိုကပါဒါႏ မွဉ်းဖျင်အနေန်နဝ်ꩻ နာꩻဗရောင်သာလိပ်စာအကွက်ꩻကိုလဲ့ အီႏပေါႏလွဉ်နုဲင်းလ့ယိုအတွိုင်ꩻသ
oxw759ivup4uald5sx2ut355q14h3a0
ဝီခီပီးဒီးယား:အရီးသွတ်ꩻနာꩻရောမ်ဖြုဲင်ꩻ
4
3452
15405
2022-08-14T11:46:04Z
KhunMyoe
34
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "တဲမ်းရောမ်ဖြုဲင်ꩻတပုဒ် ရောမ်ဖြုဲင်ꩻတပုဒ် တဲမ်းဗာႏနုဲင်းမုဲင်ꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ လွူꩻထွားသွော့ ဖေႏနေးကလꩻ အခွဲးအကျုံႏ သုံꩻအီနေး sandbox တဲ့လꩻဒျာႏ၊ မဉ်ႏတမွေးတဝ..."
wikitext
text/x-wiki
တဲမ်းရောမ်ဖြုဲင်ꩻတပုဒ်
ရောမ်ဖြုဲင်ꩻတပုဒ် တဲမ်းဗာႏနုဲင်းမုဲင်ꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ လွူꩻထွားသွော့
ဖေႏနေးကလꩻ အခွဲးအကျုံႏ သုံꩻအီနေး sandbox တဲ့လꩻဒျာႏ၊ မဉ်ႏတမွေးတဝ်း နာꩻမိဉ်ႏလော့ဂ်အိဉ်ခါꩻလဲ့ သုံꩻအီနေး နာꩻနမ်းပဲင်ႏ sandbox တဲ့လꩻဒျာႏသွူ
လိတ်မဲ့ငါယို မဉ်ႏဒေါ့ꩻဗာႏဒွေါင်ႏဒွေါင်ႏနဝ်ꩻ: ရောမ်ဖြုဲင်ꩻတသာဖုံႏနဝ်ꩻ လွောက်ꩻဗာႏဗာႏ ယီးထွဉ်ႏချက်ယင်ဟန်ႏသွူ။
ကတူႏစဲဉ်ႏနဝ်ꩻ ဖေႏနေးကစဲင်းနဲင်းဗာႏ (အဝ်ႏအရွီးအခိုႏ လွစ်တခြင်ကို ကလꩻလွဉ်ဒါႏ အာႏကွိုꩻချက်ယံဖုံႏယို ဖေႏကတခြို့ဗဉ်ႏလို့ဗာႏ-မဉ်ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။) ဝီခီဖီးဒီးယားနဝ်ꩻ အလောင်ႏအလင်တမွေးတဝ်း ကျမ်ꩻစွုမ်ႏတမျိုꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ၊ အဝ်ႏလိုႏခံႏနောမ်ꩻလွောက်ꩻနာႏငါႏ ခွုမ်ပဲင်ႏခွင်ꩻဥပဒေႏ၊ သျောင်ႏလꩻလꩻသွော့ တရေႏကကုဲင်အီဒါႏ အခရာႏအချက်ဖုံႏ၊ အွဉ်ႏသꩻရုဲင်းရုဲင်း၊ ဖန်ဆင်ꩻသွော့ရောမ်ဖြုဲင်ꩻဖုံႏ၊ ကွဲႏတွော့ꩻ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻနဝ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ တသေန်ႏလျောႏတဝ်း မဉ်ႏယူႏနုဲင်းနဝ်ꩻလဲ့ ကေားခြွူႏမွဉ်းသားအလောင်ႏအလင် ယံကမာꩻဖေ့ထိုꩻဖေႏသွော့ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻနဝ်ꩻ လွိုက်နုဲင်းနဝ်ꩻစားလဲ့ လꩻဒျာႏသွူ။
အဝ်ႏဝီခီဖီးဒီးယား ကျိုႏဆွုမ်ႏဒျာႏသွူ!
ဝီခီဖီးဒီးယားယို ယလဲင်ႏလဲင်ႏ နာꩻအဝ်ႏသုံꩻဗာႏဖိုလဲဉ်း နုဲင်းနဝ်ꩻလဲ့ ထွာနွောင်ꩻဒျာႏ၊ ကအဝ်ႏထွူလဲဉ်း ရောမ်ဖြုဲင်ꩻယဟန်ႏယို နာꩻခြွူႏမွဉ်းဗာႏဖိုလဲဉ်း နုဲင်းနဝ်ꩻလဲ့ ထွာနွောင်ꩻဒျာႏ၊ ခြွူႏမွဉ်းဗာႏအာငါႏလဲဉ်း ဝင်ꩻလင်ရောမ်ဖြုဲင်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻလဲ့ ထွာနွောင်ꩻဒျာႏ၊ ကွဲႏတွော့ꩻ ယိုခါနဝ်ꩻ မဉ်ႏတယ်ႏလွေꩻခန်း နာꩻရောမ်ဖြုဲင်ꩻတသာတပုဒ်လဲ့ အဝ်ႏလꩻလဲဉ်းဒျာႏ၊ မာꩻရုဲင်းရုဲင်းသွော့!
= သွပ်ဆွိုက်နယ်
= ထိုမ်ႏရောမ်ဖြုဲင်ꩻကအဝ်ႏထွူလဲဉ်း
= ထိုမ်ႏစုရောမ်အာႏကွိုꩻခရာႏဖုံႏ
= ကအီႏသျောင်ႏဗာႏအချက်ဖုံႏ
= အွဉ်ႏသတိꩻလိုႏတောင်ꩻခါꩻ
= လိတ်မဲ့ငါတဗာႏ ဖန်ဆင်ꩻဗာႏနုဲင်းမုဲင်ꩻ
= ရောမ်ဖြုဲင်ꩻကိုကပါဒါႏ အခရာႏ တွမ်ႏနာꩻစပ်ဆွိုင်ꩻဝင်ꩻအဝ်ႏနေ
= မဉ်ႏထွူ မာꩻသွုပ်ဗာႏတမုဲင်ꩻ
= အဝ်ႏလိုႏနေဒွိုန်းက အစွဲးအကမ်းနဲ့
'''"သွုပ်ဆွိုက်နယ်"'''
အရီးသွတ်ꩻ ဖေႏနေးနာꩻကတဲႏစနွောင်ꩻအီ နာꩻကျမ်ꩻစွုမ်ႏရောမ်ဖြုဲင်ꩻတဲင် ယီးထွဉ်ႏချက်ယို မဲ့ꩻအီႏစွဲးကမ်းဖေႏကိုနာꩻ၊ အွိုးနာꩻကလိုႏလွောက်ꩻနာႏအီတာႏတွမ်ႏ ကလိုႏသျောင်ႏဖုံႏနဝ်ꩻတဲး မဲ့ꩻနီစွဲးကမ်းဒျာႏ၊ ယံဖေႏကဖန်ဆင်ꩻနွောင်ꩻ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻတပုဒ်တဲ့ မဲ့ꩻယီးနယ်ဖေႏဒျာႏသွူ။
ရောမ်ဖြုဲင်ꩻယို မဉ်ႏတရလက်ခံႏနွောင်ꩻတဝ်းလဲ့ ခံႏဗာႏဝင်ꩻမာꩻဖေ့ချာသွူးကရိုꩻနဝ်ꩻ ယူႏလꩻလꩻသွော့၊ ဝီခီဖီးဒီးယားကို သဲစ်ကဖန်ဆင်ꩻလိတ်မဲ့ငါတသာထွူလဲ့ ကေားပွေါးထွားစဲစ်ဆေꩻ လိတ်မဲ့ငါတသာသား အစွိုꩻအဝ်ႏနဝ်ꩻသွူ။
+ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻဖုံႏ မဉ်ႏတတနꩻတဝ်း တွမ်ႏကစဲင်းနဲင်းဒါႏ ယီးထွဉ်ႏနယ်ချက်' မဉ်ႏတအာႏကွိုꩻခါꩻတဝ်း ကထေခါꩻထွူလဲဉ်း ယွုမ်းအံႏသꩻဆွော့ꩻလꩻ အရွီးအခိုႏနဝ်ꩻ ကုဲင်းခံႏဗာႏဒါႏ ဝင်ꩻမာꩻဖေ့ထိုꩻနဝ်ꩻသွူ။
+ နာꩻနမ်းတွမ်ႏနမ်း၊ နာꩻကုမ္ပဏီႏ၊ နာꩻအစွိုꩻ၊ တဝ်းတဲ့ လိတ်မဲ့ငါ နာꩻသွꩻဖုံႏခရာႏတွမ်ႏကျောႏညာႏ၊ စီႏခြပ်နမ်းရေꩻနမ်းတာႏ၊ မွေးတဝ်းတဲ့ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻကျမ်ꩻစွုမ်ႏအလင်လင်ကို တထီႏဖိုတဝ်းနဝ်ꩻ ဖန်ဆင်ꩻမွုန်း။
+ လယိုဖုံႏနဝ်ꩻ အွဉ်ႏသတိꩻ အဝ်ႏလိုႏလွောက်ꩻနာႏငါႏ၊ ခွုမ်ပဲင်ႏခွင်ꩻခရာႏဖုံႏ၊ ထွာအီထာꩻထေင်ခရာႏဖုံႏ၊ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻဒွေါင်ႏလွဉ်ꩻငါႏထာꩻဖုံႏ၊ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻ သေထွꩻဒျာႏဒေသအကိုစားလွုမ်ꩻဖုံႏ။
ဖေႏအကျံႏဉာဏ်ႏချက် လဖုံႏယို မဲ့ꩻအစွဲးကမ်းကိုဒါႏနာꩻ-
၁။ နာꩻမဉ်ႏထွာဒျာႏ လိုꩻဒင်ႏခါꩻ ကေားသုံꩻသားနမ်းမုဲင်မꩻ ဖန်ဆင်ꩻစရောမ်ဖြုဲင်ꩻတသာ အခွင်ꩻအဝ်ႏသွူ၊ နာꩻလွိုက်ဗာႏကွို့ꩻ ကေားသုံꩻသားမဉ်ꩻတွမ်ႏ ငဝ်းပလို့ꩻလွုမ်ꩻနဝ်ꩻသွူ၊ နာꩻမဉ်ႏတမဉ်ဒင်ႏတဝ်း နာꩻနမ်းမုဲင်လဲ့ ကေားသုံꩻကဒင်ႏနေးနမ်းမုဲင်ꩻသား' ကေားသုံꩻတဒင်ႏနေးတဝ်း နမ်းမုဲင်သားဖုံႏ ကအီႏဖန်ဆင်ꩻဖေႏဒါႏ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻစားနဝ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ဒင်ႏသော့ꩻလွေꩻ ပရောစဲတ်လိတ်မဲ့ငါကိုတွော့ꩻ ကေားသုံꩻသားအလောင်ႏလင် နပ်တွက်ဝွေႏဖန်ႏထွူ ဖန်ဆင်ꩻအွဉ်ႏစွꩻဒင်ႏဖေႏ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻတသာလဲ့ လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။
၂။ ဝီခီဖီးဒီးယားနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ အခရာႏကသေႏချာႏ' သꩻကဆွော့ꩻလꩻစားဖုံႏတာႏလွုမ်ꩻသွူ၊ ဝီခီဖီးဒီးယားအနေႏ အဝ်ႏလိုႏဒျာႏ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻကစဲင်းနဲင်း' ကဟဝ်အွဉ်ႏသတိꩻဗာႏဒါႏစားလွုမ်ꩻဒျာႏ၊ ကတူႏစဲဉ်ႏနဝ်ꩻ မဉ်ႏလွောက်ꩻတွမ်ႏကျမ်ꩻစွုမ်ႏတဗာႏအတာႏလဲ့ ခွုမ်မာꩻယင်းသွော့၊ မဉ်ႏတသေႏချာႏစဲင်းနဲင်းတဝ်း' မွေးတဝ်းတဲ့ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻနဝ်ꩻ မဉ်ႏထွာနာꩻခရာႏ(တဝ်းလဲ့) အဗော့ꩻသွတ်ꩻ မဉ်ႏစပ်ဆွိုင်ꩻတွမ်ႏနာꩻလဲ့ နာꩻနွို့ရီ အွိုးဝီခီဖီးဒီးယား နေင်ႏထီနွိုးဆဲင်ႏကိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏလꩻဒျာႏသွူ။
၃။ '''ထိုမ်ႏရီးသွော့ ဝီခီဖီးဒီးယားကို'''- အခရာႏကပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏရောမ်ဖြုဲင်ꩻနဝ်ꩻ အအဝ်ႏတထွူလဲဉ်းဒါႏ' ထွာဒျာႏ အကတူႏစဲဉ်ႏဖြယ်တဗာႏအနေႏလဲ့ အဝ်ႏနွောင်ꩻဒါႏ၊ မဉ်ႏထွာရောမ်ဖြုဲင်ꩻ အဝ်ႏတထွူလဲဉ်းတဲ့ ဖေႏနေးရောမ်ဖြုဲင်ꩻနဝ်ꩻ ကယိင်းယံယံလွဉ် သွဉ်မွဉ်းဖျင်ခြွူႏတဲပ်တဲ့ လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။
၄။ '''သွဉ်မာꩻကျင်ꩻသွော့''- ခါးလားကတဲႏစ မဉ်ႏခြွူႏမွဉ်းစမ်ꩻ ရေမ်ဖြုဲင်ꩻကအဝ်ႏထွူလဲဉ်းနဝ်ꩻ ဗော့ꩻလွဉ်အီ တဲမ်းလိတ်တွမ်ႏ ဝီခီ markup အသုံꩻဖုံႏသွူ၊ အရီးသွတ်ꩻ လွေꩻနွို့ဟော်ꩻထွားသွော့ ဝီခီဖီးဒီးယားစျူတိုရီယဲကို နီမဉ်ဖေႏကျံႏဉာဏ်ႏနုဲင်းနဝ်ꩻ၊ မွေးတဝ်းလဲ့ ဖေႏနေးကလွူꩻပါနွောင်ꩻလꩻ အခင်ႏမွဉ်ခြွူႏမွဉ်းနယ်ꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏဟော်ꩻထွား နွို့တဲမ်းသော့ꩻဝီခီဖီးဒီးယားကို နဝ်ꩻသွူ။
၅။ '''"ထိုမ်ႏရောမ်သွော့ အာႏကွိုꩻခရာႏဖုံႏ"'''- နာꩻကအီႏတဲမ်းသော့ꩻ အခရာႏအချက်အခဝ်ဖုံႏတွမ်ႏ ဖေႏနေးရောမ်ဖြုဲင်ꩻသီး အရေꩻတွိုႏအစဲင်းနဲင်း ကအီႏသုံꩻဒါႏ အရွီးအခိုႏအာႏကွိုꩻခရာႏဖုံႏယို ထိုမ်ႏရောမ်ခါꩻသွော့၊ ဝီခီဖီးဒီးယားနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏသုံꩻ ကထေထန်ႏခါꩻထွူဒါႏ အရွီးအခိုႏ သꩻကဆွော့ꩻ ကယွုမ်းအံႏလꩻစားသွူ၊ အရွီးအခိုႏနဝ်ꩻ အထူꩻအနေႏ ထွာဒျာႏအိဉ်တာနဲစ် အရွီးအခိုႏဖုံႏတဲင် ဖေႏကတိဉ်ႏခြွော့ခွေါင်ခံႏဗာႏ၊ အရွီးအခိုႏဖုံႏနဝ်ꩻ သꩻဆွော့ꩻခွေါင်ခံႏဗာႏတဲင် ဖေႏကတိဉ်ႏခြွော့ဗꩻစွဉ်ႏ ပိုလီꩻဆုဲင်ꩻဆုဲင်ꩻစိုးသူꩻ-မဉ်ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ၊ ကအီႏထိုမ်ႏ အရွီးအခိုႏခွေါင်ခွေါင်တာႏ နာꩻဒေႏသအကို ဒေႏသခံႏထွားလိတ်တွိုက်ဖုံႏ အပါအဝင်ႏ ခင်ႏလမ်းအဝ်ႏအာစွဉ်ႏလဲ့ သုံꩻဗာႏဒျာႏ အရွီးအခိုႏ အခင်ႏကမွဉ်ဒါႏ အိဉ်တာနဲစ်လောင်းစားနဝ်ꩻသွူ၊ ကားလားကထိုမ်ႏဝဲက်သုဲက်ရိုꩻရိုꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏထိုမ်ႏရီးဒျာႏ တွမ်ႏလိတ်စောင်ႏဖုံႏ တွမ်ႏသတင်ꩻမော်ကွန်းဖုံႏသွူ၊ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻကပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏသက်ကအဝ်ႏမွန်နေသားတာႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏယိင်းအွဉ်ႏရေꩻသုံꩻငါႏ အရွီးအခိုႏ ခွေါင်ခွေါင်ခံႏခံႏသွူ၊ အရွီးအခိုႏ အာႏကွိုꩻချက်ခွေါင်ခွေါင် တပါတဝ်း သက်အဝ်ႏမွန်ပုဂ္ဂိုလ်ႏသီးခရာႏရောမ်ဖြုဲင်ꩻ၊ အချက်အခဝ် ကထွာဒါႏအနုတ်သဘော်ꩻလက္ခဏာႏဖုံႏ၊ အချက်အခဝ် ကထွာအီနွောင်ꩻဒါႏ ထာꩻထေင်ညင်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ခံႏဗာႏဝင်ꩻယားဖေ့ထိုꩻချာသွူ၊ မဉ်ႏသုံꩻ ဗလောဂ်ဖုံႏ၊ နမ်းတဲမ်းဝဲက်သုဲက်ဖုံႏ၊ ဖေ့စ်ဗုတ်တွမ်ႏယူစျုကို အချက်အခဝ်ဖုံႏနဝ်ꩻ တသေန်ႏတဝ်းတဲင် ကလꩻဒါႏထာꩻရာꩻ အဝ်ႏနဝ်ꩻကိုစားနဝ်ꩻ ဝင်ꩻဟဲ့ꩻရွို့ꩻအီဒါႏလိုꩻတွော့ꩻ ခံႏဗာႏဝင်ꩻမာꩻဖေ့ထိုꩻချာနဝ်ꩻသွူ။
၆။ '''"ကွီဝင်ꩻပြန်ႏခွုန်ꩻချာတာႏ ယူႏခါꩻဗာႏ"'''- နာꩻကတဲမ်းဒါႏရောမ်ဖြုဲင်ꩻတာႏ ဝင်ꩻကပြန်ႏခွုန်ꩻအချက်ဖုံႏယို မဉ်ႏကွီတွိုင်ႏပင်ႏသော့ꩻ ဆဲင်ႏရာꩻဝီခီပရောစဲစ် အိုမ်ကိုမ်တွိုင်ႏပင်ႏလိတ်မဲ့ငါ တဝ်းလဲ့ နေင်းထီနွိုးဆဲင်ႏစတဲင် ခင်ႏလမ်းကိုဖုံႏ လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။
၇။ '''"အရီးသွတ်ꩻ ကအီႏဖန်ဆင်ꩻရောမ်ဖြုဲင်ꩻတသာ နာꩻနမ်းပဲင်ႏခင်ႏလမ်းကိုတာႏ ယူႏသေꩻခါꩻသွော့"'''- လိုꩻကဒင်ႏသေꩻခါꩻထွူ ကေားသုံꩻသားနမ်းမုဲင်တဖြာꩻအနေႏ နာꩻနမ်းပဲင်ႏ ကေားသုံꩻသားခင်ႏလမ်းနဝ်ꩻ အဝ်ႏတထွူဒျာႏ၊ နာꩻအနေႏ လိတ်မဲ့ငါဖြယ်ကို တဲမ်းစလွေꩻရောမ်ဖြုဲင်ꩻတသာ လꩻဒျာႏ၊ လိတ်မဲ့ငါနဝ်ꩻနဝ်ꩻ နာꩻဖန်ဆင်ꩻခြိꩻတဲက်လꩻဒျာႏ၊ ထူႏအခိင်ႏတဲင် ကွီခြွူႏမွဉ်းသားအလင် ယံကဖျင်ကိုတဲ့ လꩻဒျာႏသွူ၊ ပေါႏမဉ်ႏထွူလို့နဝ်ꩻ လိတ်မဲ့ငါယို ပြောင်ꩻသော့ꩻလွေꩻ ဝီခီဖီးဒီးယားလောင်းတွော့ꩻ အွဉ်ႏစွꩻဒင်ႏနွောင်ꩻလဲဉ်းသွူ၊ ကအီႏဖန်ဆင်ꩻ နာꩻလိတ်မဲ့ငါဖြယ်တာႏ နွို့ထွားသွော့ယိုကို၊ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻတသာနဝ်ꩻ စစရာႏရာႏ မဉ်ႏထွူယဝ်းမꩻ ယံဖေႏကပြောင်ꩻသော့ꩻသွော့ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻမူအထျꩻကို ကွီဒေါ့ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻလဲ့ လꩻဒျာႏသွူ။
(တောင်ꩻသေꩻ- အဝ်ႏလွိုႏလွိုႏ မဉ်ႏလွိုက်နေး အဝ်ႏလွိုႏလွိုႏ ဖန်ဆင်ꩻဖေႏဒါႏရောမ်ဖြုဲင်ꩻ ဝိဇာတ်အကို ယံကဖန်ဆင်ꩻဖေႏ လိတ်မဲ့ငါအကျမ်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻလဲ့ လꩻဒျာႏ၊ ထွာဒျာႏ ကေားသုံꩻသားလိတ်မဲ့ငါကရိုꩻလဲ့ မဉ်ႏထွာရောမ်ဖြုဲင်ꩻ တရလက္ခံႏတဝ်း (ထွားသွော့လသူꩻ)စားနဝ်ꩻလဲ့ ကုဲင်းခံႏဗာႏဒါႏ ဝင်ꩻကွီဒေါ့ꩻလွဉ် ယံဖေႏကမာꩻဖေ့ထိုꩻနဝ်ꩻသွူ။) <erf>မြန်မာဝီကီပီးဒီးယား</ref>
===အာႏကွိုꩻ===
<references/>
twipvmrrlk4xgjdysja0v0oy214hoom
15406
15405
2022-08-14T11:47:10Z
KhunMyoe
34
wikitext
text/x-wiki
တဲမ်းရောမ်ဖြုဲင်ꩻတပုဒ်
ရောမ်ဖြုဲင်ꩻတပုဒ် တဲမ်းဗာႏနုဲင်းမုဲင်ꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ လွူꩻထွားသွော့
ဖေႏနေးကလꩻ အခွဲးအကျုံႏ သုံꩻအီနေး sandbox တဲ့လꩻဒျာႏ၊ မဉ်ႏတမွေးတဝ်း နာꩻမိဉ်ႏလော့ဂ်အိဉ်ခါꩻလဲ့ သုံꩻအီနေး နာꩻနမ်းပဲင်ႏ sandbox တဲ့လꩻဒျာႏသွူ
လိတ်မဲ့ငါယို မဉ်ႏဒေါ့ꩻဗာႏဒွေါင်ႏဒွေါင်ႏနဝ်ꩻ: ရောမ်ဖြုဲင်ꩻတသာဖုံႏနဝ်ꩻ လွောက်ꩻဗာႏဗာႏ ယီးထွဉ်ႏချက်ယင်ဟန်ႏသွူ။
ကတူႏစဲဉ်ႏနဝ်ꩻ ဖေႏနေးကစဲင်းနဲင်းဗာႏ (အဝ်ႏအရွီးအခိုႏ လွစ်တခြင်ကို ကလꩻလွဉ်ဒါႏ အာႏကွိုꩻချက်ယံဖုံႏယို ဖေႏကတခြို့ဗဉ်ႏလို့ဗာႏ-မဉ်ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။) ဝီခီဖီးဒီးယားနဝ်ꩻ အလောင်ႏအလင်တမွေးတဝ်း ကျမ်ꩻစွုမ်ႏတမျိုꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ၊ အဝ်ႏလိုႏခံႏနောမ်ꩻလွောက်ꩻနာႏငါႏ ခွုမ်ပဲင်ႏခွင်ꩻဥပဒေႏ၊ သျောင်ႏလꩻလꩻသွော့ တရေႏကကုဲင်အီဒါႏ အခရာႏအချက်ဖုံႏ၊ အွဉ်ႏသꩻရုဲင်းရုဲင်း၊ ဖန်ဆင်ꩻသွော့ရောမ်ဖြုဲင်ꩻဖုံႏ၊ ကွဲႏတွော့ꩻ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻနဝ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ တသေန်ႏလျောႏတဝ်း မဉ်ႏယူႏနုဲင်းနဝ်ꩻလဲ့ ကေားခြွူႏမွဉ်းသားအလောင်ႏအလင် ယံကမာꩻဖေ့ထိုꩻဖေႏသွော့ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻနဝ်ꩻ လွိုက်နုဲင်းနဝ်ꩻစားလဲ့ လꩻဒျာႏသွူ။
အဝ်ႏဝီခီဖီးဒီးယား ကျိုႏဆွုမ်ႏဒျာႏသွူ!
ဝီခီဖီးဒီးယားယို ယလဲင်ႏလဲင်ႏ နာꩻအဝ်ႏသုံꩻဗာႏဖိုလဲဉ်း နုဲင်းနဝ်ꩻလဲ့ ထွာနွောင်ꩻဒျာႏ၊ ကအဝ်ႏထွူလဲဉ်း ရောမ်ဖြုဲင်ꩻယဟန်ႏယို နာꩻခြွူႏမွဉ်းဗာႏဖိုလဲဉ်း နုဲင်းနဝ်ꩻလဲ့ ထွာနွောင်ꩻဒျာႏ၊ ခြွူႏမွဉ်းဗာႏအာငါႏလဲဉ်း ဝင်ꩻလင်ရောမ်ဖြုဲင်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻလဲ့ ထွာနွောင်ꩻဒျာႏ၊ ကွဲႏတွော့ꩻ ယိုခါနဝ်ꩻ မဉ်ႏတယ်ႏလွေꩻခန်း နာꩻရောမ်ဖြုဲင်ꩻတသာတပုဒ်လဲ့ အဝ်ႏလꩻလဲဉ်းဒျာႏ၊ မာꩻရုဲင်းရုဲင်းသွော့!
= သွပ်ဆွိုက်နယ်
= ထိုမ်ႏရောမ်ဖြုဲင်ꩻကအဝ်ႏထွူလဲဉ်း
= ထိုမ်ႏစုရောမ်အာႏကွိုꩻခရာႏဖုံႏ
= ကအီႏသျောင်ႏဗာႏအချက်ဖုံႏ
= အွဉ်ႏသတိꩻလိုႏတောင်ꩻခါꩻ
= လိတ်မဲ့ငါတဗာႏ ဖန်ဆင်ꩻဗာႏနုဲင်းမုဲင်ꩻ
= ရောမ်ဖြုဲင်ꩻကိုကပါဒါႏ အခရာႏ တွမ်ႏနာꩻစပ်ဆွိုင်ꩻဝင်ꩻအဝ်ႏနေ
= မဉ်ႏထွူ မာꩻသွုပ်ဗာႏတမုဲင်ꩻ
= အဝ်ႏလိုႏနေဒွိုန်းက အစွဲးအကမ်းနဲ့
'''"သွုပ်ဆွိုက်နယ်"'''
အရီးသွတ်ꩻ ဖေႏနေးနာꩻကတဲႏစနွောင်ꩻအီ နာꩻကျမ်ꩻစွုမ်ႏရောမ်ဖြုဲင်ꩻတဲင် ယီးထွဉ်ႏချက်ယို မဲ့ꩻအီႏစွဲးကမ်းဖေႏကိုနာꩻ၊ အွိုးနာꩻကလိုႏလွောက်ꩻနာႏအီတာႏတွမ်ႏ ကလိုႏသျောင်ႏဖုံႏနဝ်ꩻတဲး မဲ့ꩻနီစွဲးကမ်းဒျာႏ၊ ယံဖေႏကဖန်ဆင်ꩻနွောင်ꩻ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻတပုဒ်တဲ့ မဲ့ꩻယီးနယ်ဖေႏဒျာႏသွူ။
ရောမ်ဖြုဲင်ꩻယို မဉ်ႏတရလက်ခံႏနွောင်ꩻတဝ်းလဲ့ ခံႏဗာႏဝင်ꩻမာꩻဖေ့ချာသွူးကရိုꩻနဝ်ꩻ ယူႏလꩻလꩻသွော့၊ ဝီခီဖီးဒီးယားကို သဲစ်ကဖန်ဆင်ꩻလိတ်မဲ့ငါတသာထွူလဲ့ ကေားပွေါးထွားစဲစ်ဆေꩻ လိတ်မဲ့ငါတသာသား အစွိုꩻအဝ်ႏနဝ်ꩻသွူ။
+ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻဖုံႏ မဉ်ႏတတနꩻတဝ်း တွမ်ႏကစဲင်းနဲင်းဒါႏ ယီးထွဉ်ႏနယ်ချက်' မဉ်ႏတအာႏကွိုꩻခါꩻတဝ်း ကထေခါꩻထွူလဲဉ်း ယွုမ်းအံႏသꩻဆွော့ꩻလꩻ အရွီးအခိုႏနဝ်ꩻ ကုဲင်းခံႏဗာႏဒါႏ ဝင်ꩻမာꩻဖေ့ထိုꩻနဝ်ꩻသွူ။
+ နာꩻနမ်းတွမ်ႏနမ်း၊ နာꩻကုမ္ပဏီႏ၊ နာꩻအစွိုꩻ၊ တဝ်းတဲ့ လိတ်မဲ့ငါ နာꩻသွꩻဖုံႏခရာႏတွမ်ႏကျောႏညာႏ၊ စီႏခြပ်နမ်းရေꩻနမ်းတာႏ၊ မွေးတဝ်းတဲ့ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻကျမ်ꩻစွုမ်ႏအလင်လင်ကို တထီႏဖိုတဝ်းနဝ်ꩻ ဖန်ဆင်ꩻမွုန်း။
+ လယိုဖုံႏနဝ်ꩻ အွဉ်ႏသတိꩻ အဝ်ႏလိုႏလွောက်ꩻနာႏငါႏ၊ ခွုမ်ပဲင်ႏခွင်ꩻခရာႏဖုံႏ၊ ထွာအီထာꩻထေင်ခရာႏဖုံႏ၊ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻဒွေါင်ႏလွဉ်ꩻငါႏထာꩻဖုံႏ၊ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻ သေထွꩻဒျာႏဒေသအကိုစားလွုမ်ꩻဖုံႏ။
ဖေႏအကျံႏဉာဏ်ႏချက် လဖုံႏယို မဲ့ꩻအစွဲးကမ်းကိုဒါႏနာꩻ-
၁။ နာꩻမဉ်ႏထွာဒျာႏ လိုꩻဒင်ႏခါꩻ ကေားသုံꩻသားနမ်းမုဲင်မꩻ ဖန်ဆင်ꩻစရောမ်ဖြုဲင်ꩻတသာ အခွင်ꩻအဝ်ႏသွူ၊ နာꩻလွိုက်ဗာႏကွို့ꩻ ကေားသုံꩻသားမဉ်ꩻတွမ်ႏ ငဝ်းပလို့ꩻလွုမ်ꩻနဝ်ꩻသွူ၊ နာꩻမဉ်ႏတမဉ်ဒင်ႏတဝ်း နာꩻနမ်းမုဲင်လဲ့ ကေားသုံꩻကဒင်ႏနေးနမ်းမုဲင်ꩻသား' ကေားသုံꩻတဒင်ႏနေးတဝ်း နမ်းမုဲင်သားဖုံႏ ကအီႏဖန်ဆင်ꩻဖေႏဒါႏ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻစားနဝ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ဒင်ႏသော့ꩻလွေꩻ ပရောစဲတ်လိတ်မဲ့ငါကိုတွော့ꩻ ကေားသုံꩻသားအလောင်ႏလင် နပ်တွက်ဝွေႏဖန်ႏထွူ ဖန်ဆင်ꩻအွဉ်ႏစွꩻဒင်ႏဖေႏ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻတသာလဲ့ လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။
၂။ ဝီခီဖီးဒီးယားနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ အခရာႏကသေႏချာႏ' သꩻကဆွော့ꩻလꩻစားဖုံႏတာႏလွုမ်ꩻသွူ၊ ဝီခီဖီးဒီးယားအနေႏ အဝ်ႏလိုႏဒျာႏ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻကစဲင်းနဲင်း' ကဟဝ်အွဉ်ႏသတိꩻဗာႏဒါႏစားလွုမ်ꩻဒျာႏ၊ ကတူႏစဲဉ်ႏနဝ်ꩻ မဉ်ႏလွောက်ꩻတွမ်ႏကျမ်ꩻစွုမ်ႏတဗာႏအတာႏလဲ့ ခွုမ်မာꩻယင်းသွော့၊ မဉ်ႏတသေႏချာႏစဲင်းနဲင်းတဝ်း' မွေးတဝ်းတဲ့ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻနဝ်ꩻ မဉ်ႏထွာနာꩻခရာႏ(တဝ်းလဲ့) အဗော့ꩻသွတ်ꩻ မဉ်ႏစပ်ဆွိုင်ꩻတွမ်ႏနာꩻလဲ့ နာꩻနွို့ရီ အွိုးဝီခီဖီးဒီးယား နေင်ႏထီနွိုးဆဲင်ႏကိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏလꩻဒျာႏသွူ။
၃။ '''ထိုမ်ႏရီးသွော့ ဝီခီဖီးဒီးယားကို'''- အခရာႏကပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏရောမ်ဖြုဲင်ꩻနဝ်ꩻ အအဝ်ႏတထွူလဲဉ်းဒါႏ' ထွာဒျာႏ အကတူႏစဲဉ်ႏဖြယ်တဗာႏအနေႏလဲ့ အဝ်ႏနွောင်ꩻဒါႏ၊ မဉ်ႏထွာရောမ်ဖြုဲင်ꩻ အဝ်ႏတထွူလဲဉ်းတဲ့ ဖေႏနေးရောမ်ဖြုဲင်ꩻနဝ်ꩻ ကယိင်းယံယံလွဉ် သွဉ်မွဉ်းဖျင်ခြွူႏတဲပ်တဲ့ လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။
၄။ '''သွဉ်မာꩻကျင်ꩻသွော့''- ခါးလားကတဲႏစ မဉ်ႏခြွူႏမွဉ်းစမ်ꩻ ရေမ်ဖြုဲင်ꩻကအဝ်ႏထွူလဲဉ်းနဝ်ꩻ ဗော့ꩻလွဉ်အီ တဲမ်းလိတ်တွမ်ႏ ဝီခီ markup အသုံꩻဖုံႏသွူ၊ အရီးသွတ်ꩻ လွေꩻနွို့ဟော်ꩻထွားသွော့ ဝီခီဖီးဒီးယားစျူတိုရီယဲကို နီမဉ်ဖေႏကျံႏဉာဏ်ႏနုဲင်းနဝ်ꩻ၊ မွေးတဝ်းလဲ့ ဖေႏနေးကလွူꩻပါနွောင်ꩻလꩻ အခင်ႏမွဉ်ခြွူႏမွဉ်းနယ်ꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏဟော်ꩻထွား နွို့တဲမ်းသော့ꩻဝီခီဖီးဒီးယားကို နဝ်ꩻသွူ။
၅။ '''"ထိုမ်ႏရောမ်သွော့ အာႏကွိုꩻခရာႏဖုံႏ"'''- နာꩻကအီႏတဲမ်းသော့ꩻ အခရာႏအချက်အခဝ်ဖုံႏတွမ်ႏ ဖေႏနေးရောမ်ဖြုဲင်ꩻသီး အရေꩻတွိုႏအစဲင်းနဲင်း ကအီႏသုံꩻဒါႏ အရွီးအခိုႏအာႏကွိုꩻခရာႏဖုံႏယို ထိုမ်ႏရောမ်ခါꩻသွော့၊ ဝီခီဖီးဒီးယားနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏသုံꩻ ကထေထန်ႏခါꩻထွူဒါႏ အရွီးအခိုႏ သꩻကဆွော့ꩻ ကယွုမ်းအံႏလꩻစားသွူ၊ အရွီးအခိုႏနဝ်ꩻ အထူꩻအနေႏ ထွာဒျာႏအိဉ်တာနဲစ် အရွီးအခိုႏဖုံႏတဲင် ဖေႏကတိဉ်ႏခြွော့ခွေါင်ခံႏဗာႏ၊ အရွီးအခိုႏဖုံႏနဝ်ꩻ သꩻဆွော့ꩻခွေါင်ခံႏဗာႏတဲင် ဖေႏကတိဉ်ႏခြွော့ဗꩻစွဉ်ႏ ပိုလီꩻဆုဲင်ꩻဆုဲင်ꩻစိုးသူꩻ-မဉ်ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ၊ ကအီႏထိုမ်ႏ အရွီးအခိုႏခွေါင်ခွေါင်တာႏ နာꩻဒေႏသအကို ဒေႏသခံႏထွားလိတ်တွိုက်ဖုံႏ အပါအဝင်ႏ ခင်ႏလမ်းအဝ်ႏအာစွဉ်ႏလဲ့ သုံꩻဗာႏဒျာႏ အရွီးအခိုႏ အခင်ႏကမွဉ်ဒါႏ အိဉ်တာနဲစ်လောင်းစားနဝ်ꩻသွူ၊ ကားလားကထိုမ်ႏဝဲက်သုဲက်ရိုꩻရိုꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏထိုမ်ႏရီးဒျာႏ တွမ်ႏလိတ်စောင်ႏဖုံႏ တွမ်ႏသတင်ꩻမော်ကွန်းဖုံႏသွူ၊ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻကပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏသက်ကအဝ်ႏမွန်နေသားတာႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏယိင်းအွဉ်ႏရေꩻသုံꩻငါႏ အရွီးအခိုႏ ခွေါင်ခွေါင်ခံႏခံႏသွူ၊ အရွီးအခိုႏ အာႏကွိုꩻချက်ခွေါင်ခွေါင် တပါတဝ်း သက်အဝ်ႏမွန်ပုဂ္ဂိုလ်ႏသီးခရာႏရောမ်ဖြုဲင်ꩻ၊ အချက်အခဝ် ကထွာဒါႏအနုတ်သဘော်ꩻလက္ခဏာႏဖုံႏ၊ အချက်အခဝ် ကထွာအီနွောင်ꩻဒါႏ ထာꩻထေင်ညင်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ခံႏဗာႏဝင်ꩻယားဖေ့ထိုꩻချာသွူ၊ မဉ်ႏသုံꩻ ဗလောဂ်ဖုံႏ၊ နမ်းတဲမ်းဝဲက်သုဲက်ဖုံႏ၊ ဖေ့စ်ဗုတ်တွမ်ႏယူစျုကို အချက်အခဝ်ဖုံႏနဝ်ꩻ တသေန်ႏတဝ်းတဲင် ကလꩻဒါႏထာꩻရာꩻ အဝ်ႏနဝ်ꩻကိုစားနဝ်ꩻ ဝင်ꩻဟဲ့ꩻရွို့ꩻအီဒါႏလိုꩻတွော့ꩻ ခံႏဗာႏဝင်ꩻမာꩻဖေ့ထိုꩻချာနဝ်ꩻသွူ။
၆။ '''"ကွီဝင်ꩻပြန်ႏခွုန်ꩻချာတာႏ ယူႏခါꩻဗာႏ"'''- နာꩻကတဲမ်းဒါႏရောမ်ဖြုဲင်ꩻတာႏ ဝင်ꩻကပြန်ႏခွုန်ꩻအချက်ဖုံႏယို မဉ်ႏကွီတွိုင်ႏပင်ႏသော့ꩻ ဆဲင်ႏရာꩻဝီခီပရောစဲစ် အိုမ်ကိုမ်တွိုင်ႏပင်ႏလိတ်မဲ့ငါ တဝ်းလဲ့ နေင်းထီနွိုးဆဲင်ႏစတဲင် ခင်ႏလမ်းကိုဖုံႏ လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။
၇။ '''"အရီးသွတ်ꩻ ကအီႏဖန်ဆင်ꩻရောမ်ဖြုဲင်ꩻတသာ နာꩻနမ်းပဲင်ႏခင်ႏလမ်းကိုတာႏ ယူႏသေꩻခါꩻသွော့"'''- လိုꩻကဒင်ႏသေꩻခါꩻထွူ ကေားသုံꩻသားနမ်းမုဲင်တဖြာꩻအနေႏ နာꩻနမ်းပဲင်ႏ ကေားသုံꩻသားခင်ႏလမ်းနဝ်ꩻ အဝ်ႏတထွူဒျာႏ၊ နာꩻအနေႏ လိတ်မဲ့ငါဖြယ်ကို တဲမ်းစလွေꩻရောမ်ဖြုဲင်ꩻတသာ လꩻဒျာႏ၊ လိတ်မဲ့ငါနဝ်ꩻနဝ်ꩻ နာꩻဖန်ဆင်ꩻခြိꩻတဲက်လꩻဒျာႏ၊ ထူႏအခိင်ႏတဲင် ကွီခြွူႏမွဉ်းသားအလင် ယံကဖျင်ကိုတဲ့ လꩻဒျာႏသွူ၊ ပေါႏမဉ်ႏထွူလို့နဝ်ꩻ လိတ်မဲ့ငါယို ပြောင်ꩻသော့ꩻလွေꩻ ဝီခီဖီးဒီးယားလောင်းတွော့ꩻ အွဉ်ႏစွꩻဒင်ႏနွောင်ꩻလဲဉ်းသွူ၊ ကအီႏဖန်ဆင်ꩻ နာꩻလိတ်မဲ့ငါဖြယ်တာႏ နွို့ထွားသွော့ယိုကို၊ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻတသာနဝ်ꩻ စစရာႏရာႏ မဉ်ႏထွူယဝ်းမꩻ ယံဖေႏကပြောင်ꩻသော့ꩻသွော့ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻမူအထျꩻကို ကွီဒေါ့ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻလဲ့ လꩻဒျာႏသွူ။
(တောင်ꩻသေꩻ- အဝ်ႏလွိုႏလွိုႏ မဉ်ႏလွိုက်နေး အဝ်ႏလွိုႏလွိုႏ ဖန်ဆင်ꩻဖေႏဒါႏရောမ်ဖြုဲင်ꩻ ဝိဇာတ်အကို ယံကဖန်ဆင်ꩻဖေႏ လိတ်မဲ့ငါအကျမ်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻလဲ့ လꩻဒျာႏ၊ ထွာဒျာႏ ကေားသုံꩻသားလိတ်မဲ့ငါကရိုꩻလဲ့ မဉ်ႏထွာရောမ်ဖြုဲင်ꩻ တရလက္ခံႏတဝ်း (ထွားသွော့လသူꩻ)စားနဝ်ꩻလဲ့ ကုဲင်းခံႏဗာႏဒါႏ ဝင်ꩻကွီဒေါ့ꩻလွဉ် ယံဖေႏကမာꩻဖေ့ထိုꩻနဝ်ꩻသွူ။) <ref>မြန်မာဝီကီပီးဒီးယား</ref>
===အာႏကွိုꩻ===
<references/>
9rdihwqhi1nzldcqhks750d1t2l74vx