တမ်းပလေက်:Country data ဈဗူးဒီခမ်းထီ

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10.xsd" version="0.10" xml:lang="blk">
  <siteinfo>
    <sitename>Wikipedia</sitename>
    <dbname>blkwiki</dbname>
    <base>https://blk.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%93%E1%80%AD%E1%80%80%E1%80%9C%E1%80%AD%E1%80%90%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%B2%E1%80%B7%E1%80%84%E1%80%AB</base>
    <generator>MediaWiki 1.39.0-wmf.21</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">မီဒီယာ</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">တဲး၀ါး</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">ကေားသုင်ꩻသား</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">ကေားသုင်ꩻသား အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">ဝီခီပီးဒီးယား</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">ဝီခီပီးဒီးယား အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">ဖုဲင်</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">ဖုဲင် အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">မီဒီယာဝီခီ</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">မီဒီယာဝီခီ အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">တမ်းပလေက်</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">တမ်းပလေက် အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">စွဲးကမ်းကို</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">စွဲးကမ်းကို အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">ကဏ္ဍ</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">ကဏ္ဍ အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">မော်ဂျူး</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">မော်ဂျူး ဆွေးနွေးချက်</namespace>
      <namespace key="2300" case="first-letter">ကိရိယာငယ်</namespace>
      <namespace key="2301" case="first-letter">ကိရိယာငယ် ဆွေးနွေးချက်</namespace>
      <namespace key="2302" case="case-sensitive">ကိရိယာငယ် အဓိပ္ပာယ်</namespace>
      <namespace key="2303" case="case-sensitive">ကိရိယာငယ် အဓိပ္ပာယ် ဆွေးနွေးချက်</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>တမ်းပလေက်:Country data ဈဗူးဒီခမ်းထီ</title>
    <ns>10</ns>
    <id>93</id>
    <revision>
      <id>14186</id>
      <parentid>239</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T08:39:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ninjastrikers</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[တမ်းပလေက်:Country data စျဗူးဒီခမ်းထီ]] စာမျက်နှာကို [[တမ်းပလေက်:Country data ဈဗူးဒီခမ်းထီ]] သို့ Ninjastrikersက ရွှေ့ခဲ့သည်: စျ &gt; ဈ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="426" xml:space="preserve">{{ {{{1&lt;noinclude&gt;|Country showdata&lt;/noinclude&gt;}}}
| alias = စျဗူးဒီခမ်းထီ
| shortname alias = စျဗူးဒီ
| flag alias = Flag of Djibouti.svg
| link alias-naval = Djiboutian Navy
| link alias-army = Djiboutian Army
| link alias-navy = Djiboutian Navy
| size = {{{size|}}}
| name = {{{name|}}}
| altlink = {{{altlink|}}}
| variant = {{{variant|}}}
&lt;noinclude&gt;
| redir1 = DJI
&lt;/noinclude&gt;
}}</text>
      <sha1>e8xjnjnsfeoosjiwjh8z5ldrybdn5ge</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>တမ်းပလေက်:Country data ဈမေကာခမ်းထီ</title>
    <ns>10</ns>
    <id>94</id>
    <revision>
      <id>14188</id>
      <parentid>242</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T08:40:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ninjastrikers</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[တမ်းပလေက်:Country data စျမေကာခမ်းထီ]] စာမျက်နှာကို [[တမ်းပလေက်:Country data ဈမေကာခမ်းထီ]] သို့ Ninjastrikersက ရွှေ့ခဲ့သည်: စျ &gt; ဈ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1091" xml:space="preserve">{{ {{{1&lt;noinclude&gt;|Country showdata&lt;/noinclude&gt;}}}
| alias = စျမေကာခမ်းထီ
| shortname alias = စျမေကာ
| flag alias = Flag of Jamaica.svg
| flag alias-1875 = Flag of Jamaica (1875–1906).svg
| flag alias-1906 = Flag of Jamaica (1906–1957).svg
| flag alias-1957 = Flag of Jamaica (1957–1962).svg
| flag alias-army = Flag of the Jamaica Defence Force.svg
| link alias-army = Jamaica Defence Force
| link alias-air force = Jamaica Defence Force Air Wing
| flag alias-air force = Ensign of the Jamaica Defence Force Air Wing.svg
| flag alias-coast guard = Naval Ensign of Jamaica.svg
| link alias-coast guard = Jamaica Defence Force Coast Guard
| flag alias-naval = Naval Ensign of Jamaica.svg
| link alias-naval = Jamaica Defence Force Coast Guard
| flag alias-navy = Naval Ensign of Jamaica.svg
| link alias-navy = Jamaica Defence Force Coast Guard
| size = {{{size|}}}
| name = {{{name|}}}
| altlink = {{{altlink|}}}
| altvar = {{{altvar|}}}
| variant = {{{variant|}}}
&lt;noinclude&gt;
| var1 = 1875
| var2 = 1906
| var3 = 1957
| redir1 = JAM
&lt;/noinclude&gt;
}}</text>
      <sha1>pxugui5q31gfz8zstd5lj1qm0jr5plq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>တမ်းပလေက်:Country data ဈာမနီခမ်းထီ</title>
    <ns>10</ns>
    <id>95</id>
    <revision>
      <id>14190</id>
      <parentid>245</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T08:40:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ninjastrikers</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[တမ်းပလေက်:Country data စျာမနီခမ်းထီ]] စာမျက်နှာကို [[တမ်းပလေက်:Country data ဈာမနီခမ်းထီ]] သို့ Ninjastrikersက ရွှေ့ခဲ့သည်: စျ &gt; ဈ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2091" xml:space="preserve">{{safesubst&lt;noinclude /&gt;: {{{1&lt;noinclude&gt;|Country showdata&lt;/noinclude&gt;}}}
| alias = စျာမနီခမ်းထီ
| shortname alias = စျာမနီ
| flag alias = Flag of Germany.svg
| flag alias-1866 = Flag of the German Empire.svg
| link alias-1866 = German Empire
| flag alias-empire = Flag of the German Empire.svg
| link alias-empire = German Empire
| flag alias-1919 = Flag of Germany (3-2 aspect ratio).svg
| link alias-1919 = Weimar Republic
| flag alias-Weimar = Flag of Germany (3-2 aspect ratio).svg
| link alias-Weimar = Weimar Republic
| flag alias-1933 = Flag of Germany (1933-1935).svg
| flag alias-1935 = Flag of Germany (1935–1945).svg
| link alias-1935 = Nazi Germany
| flag alias-Nazi = Flag of Germany (1935–1945).svg
| link alias-Nazi = Nazi Germany
| flag alias-1946 = Merchant flag of Germany (1946–1949).svg
| border-1946 =
| flag alias-1949 = Flag of Germany.svg
| flag alias-EUA = German Olympic flag (1959-1968).svg
| flag alias-gold = Flag of West Germany; Flag of Germany (1990–1996).svg
| flag alias-state = Flag of Germany (state).svg
| flag alias-naval = Naval Ensign of Germany.svg
| border-naval =
| link alias-naval = German Navy
| flag alias-coast guard=German Federal Coast Guard racing stripe.svg
| border-coast guard=
| link alias-coast guard=German Federal Coast Guard
| flag alias-army = Colour of Germany.svg
| flag alias-air force =Flag of Germany (state).svg
| link alias-air force = German Air Force
| link alias-army = German Army
| flag alias-navy = Naval Ensign of Germany.svg
| link alias-navy = German Navy
| border-army=
| size = {{{size|}}}
| name = {{{name|}}}
| altlink = {{{altlink|}}}
| variant = {{{variant|}}}
&lt;noinclude&gt;
| var1 = 1866
| var2 = empire
| var3 = 1919
| var4 = Weimar
| var5 = 1933
| var6 = 1935
| var7 = Nazi
| var8 = 1946
| var9 = 1949
| var10 = EUA
| var11 = gold
| var12 = state
| redir1 = DEU
| redir2 = GER
| related1 = German Empire
| related2 = Weimar Republic
| related3 = Nazi Germany
| related4 = Allied-occupied Germany
| related5 = East Germany
| related6 = West Germany
&lt;/noinclude&gt;
}}</text>
      <sha1>jqtqo11vilgf0i3keu0wfchrvoy07tz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>တမ်းပလေက်:Country data ဈူးဗားခမ်းထီ</title>
    <ns>10</ns>
    <id>96</id>
    <revision>
      <id>14192</id>
      <parentid>248</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T08:40:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ninjastrikers</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[တမ်းပလေက်:Country data စျူးဗားခမ်းထီ]] စာမျက်နှာကို [[တမ်းပလေက်:Country data ဈူးဗားခမ်းထီ]] သို့ Ninjastrikersက ရွှေ့ခဲ့သည်: စျ &gt; ဈ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="652" xml:space="preserve">{{ {{{1&lt;noinclude&gt;|Country showdata&lt;/noinclude&gt;}}}
| alias = စျူးဗားခမ်းထီ
| shortname alias = စျူးဗား
| flag alias = Flag of Cuba.svg
| flag alias-naval =  Naval Jack of Cuba.svg
| link alias-naval = Cuban Revolutionary Navy
| flag alias-1902 = Flag of Cuba (sky blue).svg
| link alias-army = Cuban Revolutionary Army
| flag alias-navy =  Naval Jack of Cuba.svg
| link alias-navy = Cuban Revolutionary Navy
| size = {{{size|}}}
| name = {{{name|}}}
| altlink = {{{altlink|}}}
| altvar = {{{altvar|}}}
| variant= {{{variant|}}}
&lt;noinclude&gt;
| var1 = 1902
| redir1 = CUB
| redir2 = Republic of Cuba
&lt;/noinclude&gt;
}}</text>
      <sha1>h2f20l3k7037h04e3n9s4jsu29pf5d4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>တမ်းပလေက်:Country data ဈောဈာခမ်းထီ</title>
    <ns>10</ns>
    <id>97</id>
    <revision>
      <id>14194</id>
      <parentid>251</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T08:40:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ninjastrikers</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[တမ်းပလေက်:Country data စျောစျာခမ်းထီ]] စာမျက်နှာကို [[တမ်းပလေက်:Country data ဈောဈာခမ်းထီ]] သို့ Ninjastrikersက ရွှေ့ခဲ့သည်: စျ &gt; ဈ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1827" xml:space="preserve">{{ {{{1&lt;noinclude&gt;|Country showdata&lt;/noinclude&gt;}}}
| alias = စျောစျာခမ်းထီ
| shortname alias = စျောစျာ
| flag alias = Flag of Georgia.svg
| flag alias-1008 = Sakartvelo_-_drosha.svg
| flag alias-1762 = Flag_of_Kingdom_of_Kartli-Kakheti.svg
| flag alias-1918 = Flag of Georgia (1918–1921).svg
| flag alias-1921 = Flag of the Georgian Soviet Socialist Republic (1921–1922).svg
| flag alias-1937 = Flag of the Georgian Soviet Socialist Republic (1937–1951).svg
| flag alias-1951 = Flag of the Georgian Soviet Socialist Republic.svg
| flag alias-1990 = Flag of Georgia (1990–2004).svg
| flag alias-army  = Army Flag of Georgia.svg
| link alias-army  = Georgian Land Forces
| flag alias-coast guard=Battle ensign of the Coast Guard of Georgia.svg
| link alias-coast guard=Coast Guard of Georgia
| flag alias-military = Flag of the Georgian Armed Forces.svg
| link alias-military = Georgian Armed Forces
| flag alias-navy=Georgian Border Police flag.png
| link alias-navy=Border Police of Georgia
| flag alias-air force=Flag of the Aviation and Air Defense Command of the Defense Forces of Georgia.png
| link alias-air force=Georgian Air Force
| flag alias-naval = Naval Ensign of Georgia.svg
| link alias-naval = {{#switch:{{{variant|}}}|coast guard=Coast Guard of Georgia|Georgian Navy}}
| {{#ifeq:{{{altlink}}}|A national rugby union team|link alias-rugby union|empty}} = Georgia XV national rugby union team
| size = {{{size|}}}
| name = {{{name|}}}
| altlink = {{{altlink|}}}
| altvar = {{{altvar|}}}
| variant = {{{variant|}}}
&lt;noinclude&gt;
| var1 = 1008
| var2 = 1762
| var3 = 1918
| var4 = 1921
| var5 = 1937
| var6 = 1951
| var7 = 1990
| redir1 = GEO
| redir2 = Georgia
| related1 = Georgian SSR
| related2 = Georgia (U.S. state)
| related3 = Republic of Georgia
&lt;/noinclude&gt;
}}</text>
      <sha1>84bdfrcn0xvu4ummi1ew4kgvrx2egug</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>တမ်းပလေက်:Country data ဈော်ဒန်ခမ်းထီ</title>
    <ns>10</ns>
    <id>98</id>
    <revision>
      <id>14196</id>
      <parentid>254</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T08:40:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ninjastrikers</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[တမ်းပလေက်:Country data စျော်ဒန်ခမ်းထီ]] စာမျက်နှာကို [[တမ်းပလေက်:Country data ဈော်ဒန်ခမ်းထီ]] သို့ Ninjastrikersက ရွှေ့ခဲ့သည်: စျ &gt; ဈ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="697" xml:space="preserve">{{ {{{1&lt;noinclude&gt;|Country showdata&lt;/noinclude&gt;}}}
| alias = စျော်ဒန်ခမ်းထီ
| shortname alias = စျော်ဒန်
| flag alias = Flag of Jordan.svg
| size = {{{size|}}}
| name = {{{name|}}}
| altlink = {{{altlink|}}}
| variant = {{{variant|}}}
| flag alias-army = Royal Jordanian Army Flag.svg
| link alias-army = Royal Jordanian Army
| flag alias-air force = Air Force Ensign of Jordan.svg
| link alias-air force = Royal Jordanian Air Force
| flag alias-naval = Naval Ensign of Jordan.svg
| link alias-naval = Royal Jordanian Navy
| flag alias-navy = Naval Ensign of Jordan.svg
| link alias-navy = Royal Jordanian Navy
&lt;noinclude&gt;
| redir1 = JOR
&lt;/noinclude&gt;
}}</text>
      <sha1>lonna128cjnh9wd77hi92m54u9xgnhu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>သေင်ကာပူခမ်းထီ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2537</id>
    <revision>
      <id>14184</id>
      <parentid>12443</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T08:21:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2400:AC40:A53:D84D:0:0:0:1</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20207" xml:space="preserve">{{Infobox country
| conventional_long_name = သေင်ကာပူ ခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ
| native_name = Republik Singapura (မလေး)&lt;br /&gt; 新加坡共和国 (ခယ်ႏ)&lt;br /&gt; ங்கப்பூர் குடியரசு (တမီး)
| image_flag = Flag of Singapore.svg
| image_symbol = Coat of arms of Singapore.svg
| national_motto =&quot;ထင်ႏသွုပ်ငါထဲင်းသွော့ သေင်ကာပူဟွေး&quot;
| national_anthem = ''မာဂျူလာ သိင်ကာပူရ''&lt;br /&gt;(&quot;ထင်ႏငါထဲင်းတောမ် သေင်ကာပူ&quot;)
| image_map = Singapore on the globe (Southeast Asia centered) zoom.svg
| map_width               = 250px
| coordinates             = {{Coord|1|17|N|103|50|E|type:city (5,700,000)_region:SG|display=inline,title}}
| capital = သေင်ကာပူ
| largest_city = 
| official_languages = {{Unbulleted list|[[:en:Singaporean English|အဲင်းကလေတ်]]|[[:my:ပသျှူးဘာသာစကား|မလေး]]|[[:en:Singaporean Mandarin|ခယ်ႏမန်ဒါရဉ်း]]|[[:en:Tamil language|တမီး]]}}  
| languages_type          = စွိုးခွိုꩻဘာႏသာႏ
| languages               = [[:my:ပသျှူးဘာသာစကား|မလေး]]
| ethnic_groups           = {{Unbulleted list |၇၅.၉% [[:en:Chinese Singaporeans|ခယ်ႏ]]|၁၅.၀% [[:en:Malay Singaporeans|မလေး]]|၇.၅% [[:en:Indian Singaporeans|အိန္ဒိယ]]|၁.၆% အလင်}}
| ethnic_groups_ref       = &lt;ref name=&quot;census2020&quot;&gt;{{Cite web |title=Census 2020 |url=https://www.singstat.gov.sg/-/media/files/publications/cop2020/sr1/cop2020sr1.pdf |website=Singapore Department of Statistics |access-date=16 June 2021}}&lt;/ref&gt;
| ethnic_groups_year = ၂၀၂၀
| religion_year = ၂၀၂၀
| religion_ref            = &lt;ref name=&quot;census2020&quot;/&gt;
| religion                = {{Unbulleted list 
|၃၁.၁% [[:en:Buddhism in Singapore|ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]
|၂၀.၀% [[:en:Irreligion in Singapore|ဘာႏသာႏအဝ်ႏတဝ်း]]
|၁၈.၉% [[:en:Christianity in Singapore|ခရိယာန်ႏ]]
|၁၅.၆% [[:en:Islam in Singapore|အစ္စလာမ်]]
|၈.၈% [[:en:Taoism in Singapore|တာအို]]
|၅.၀% [[:en:Hinduism in Singapore|ဟေင်ဒူ]]
|၀.၆% အလင် }}
| demonym                 = [[:en:Singaporeans|Singaporean]]
| government_type         = [[ခမ်းခြွဉ်းဗူႏ]] [[:en:Dominant-party system|တန်ထိုပါတီ]] [[ပါလီမန် ဒီမိုကရေစီ စနစ်|ပါလီမန်]] ခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ
| leader_title1           = ခမ်းနမ်းဗွေႏ
| leader_name1            = [[ဟာလီမာ ယာကွတ်]]
| leader_title2           = ဝွန်ႏတန်ချုတ်
| leader_name2            = [[လီရှန်လုံး]]
| legislature             = သေင်ကာပူပါလီမန်
| upper_house             =
| lower_house             =
| sovereignty_type        = လꩻလွစ်တခြင်ရေꩻ
| sovereignty_note= လꩻ ဗိတိသျအဉ်ပါယာ တောမ်ႏ [[မလေးသျားခမ်းထီ]]ထျꩻ
| established_event1      = {{Nowrap|[[:en:Self-governance of Singapore|အာႏဏာႏပဲင်ႏအစိုႏရ]]}}
| established_date1       = ၁၉၅၉ ဗာႏ ဇွန်လာ ၃ နီꩻ
| established_event2      = {{Nowrap|[[:en:Malaysia Agreement|တောမ်ႏမလေးသျားသꩻဖော်ꩻတူႏချက်]]}}
| established_date2       = ၁၉၆၃ ဗာႏ သဲတ်တဉ်ဗာလာ ၁၆ နီꩻ
| established_event3      = [[:en:Proclamation of Singapore|သေင်ကာပူ ကေႏညာႏချက်]]
| established_date3       = ၁၉၆၅ ဗာႏ ဩဂုတ်လာ ၉ နီꩻ
| established_event4      = [[:en:ASEAN Declaration|အာဆီယံ ကေႏညာႏချက်]]
| established_date4       = ၁၉၆၇ ဗာႏ ဩဂုတ်လာ ၈ နီꩻ
| area_km2                = ၇၂၈.၆
| area_footnote           = &lt;ref name=&quot;total area of Singapore&quot;&gt;{{Cite web |title=Environment |website=Base |url = https://www.singstat.gov.sg/find-data/search-by-theme/society/environment/latest-data |access-date=19 July 2021 }}&lt;/ref&gt;
| area_rank = ၁၇၆
| population_estimate     = {{Decrease}} ၅,၄၅၃,၆၀၀{{Efn|Of which 3,498,200 are citizens.&lt;ref name=&quot;Population and Population Structure&quot;&gt;{{Cite web |title = Population and Population Structure |website = Singstat |publisher = Department of Statistics Singapore |url = https://www.singstat.gov.sg/find-data/search-by-theme/population/population-and-population-structure/latest-data |access-date=5 August 2018 }}&lt;/ref&gt;}}
| population_estimate_year = ၂၀၂၁
| population_estimate_rank = ၁၁၅
| population_density_km2  = ၇,၈၀၄
| population_density_sq_mi = ၂၀,၂၁၂
| population_density_rank = ၂
| GDP_PPP                 = {{Increase}} $၆၀၀.၀၆၃&amp;nbsp;ဗီလီယံ&lt;ref name=&quot;IMFWEOSG&quot;&gt;{{Cite web |url = https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/02/weodata/weorept.aspx?pr.x=72&amp;pr.y=7&amp;sy=2017&amp;ey=2024&amp;scsm=1&amp;ssd=1&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1&amp;c=576&amp;s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&amp;grp=0&amp;a= |title = World Economic Outlook Database, October 2019 |publisher=[[အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ငွေကြေးရန်ပုံငွေအဖွဲ့]] |website=IMF.org |access-date=21 June 2020 }}&lt;/ref&gt;
| GDP_PPP_year = ၂၀၂၁
| GDP_PPP_rank = ၃၈
| GDP_PPP_per_capita      = {{Increase}} $၁၀၂,၇၄၂&lt;ref name=IMFWEOSG /&gt;
| GDP_PPP_per_capita_rank = ၂
| GDP_nominal             = {{Increase}} $၃၇၄.၃၉၄&amp;nbsp;ဗီလီယံ&lt;ref name=IMFWEOSG /&gt;
| GDP_nominal_year = ၂၀၂၁
| GDP_nominal_rank = ၃၈
| GDP_nominal_per_capita  = {{Increase}} $၆၄,၁၀၃&lt;ref name=IMFWEOSG /&gt;
| GDP_nominal_per_capita_rank = ၈
| Gini                    = ၄၅.၉ &lt;!--number only--&gt;
| Gini_year = ၂၀၁၇
| Gini_change             = steady &lt;!--increase/decrease/steady--&gt;
| Gini_ref                = &lt;ref name=&quot;CIA&quot;&gt;{{Cite web|title=DISTRIBUTION OF FAMILY INCOME – GINI INDEX|publisher=[[သီအုဲင်အေ|Central Intelligence Agency]]|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/223.html#SN|access-date=25 January 2019|accessdate=30 September 2021|archivedate=30 November 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20181130113028/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/223.html#SN}}&lt;/ref&gt;
| Gini_rank =
| HDI        = ၀.၉၃၈ &lt;!--number only--&gt;
| HDI_year = ၂၀၁၉&lt;!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year--&gt;
| HDI_change              = increase &lt;!--increase/decrease/steady--&gt;
| HDI_ref                 = &lt;ref&gt;{{Cite book|title=Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene|date=15 December 2020|publisher=ကုလသမဂ္ဂ ဖွံ့ဖြိုးမှု အစီအစဉ်|isbn=978-92-1-126442-5|pages=343–346|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|access-date=16 December 2020}}&lt;/ref&gt;
| HDI_rank = ၁၁
| ဗဟိုဘဏ် = 
| ငွေ     = [[သေင်ကာပူ ဒေါ်လာ]] (S$)
| currency_code           = SGD
| time_zone               = သေင်ကာပူ အခိန်ႏအွိုင်ꩻ
| utc_offset              = +8
| antipodes               =
| date_format             = {{Abbr|နီꩻ|မွူးနီꩻ}}/{{Abbr|လာ}}/{{Abbr|နေင်ႏ}}
| drives_on               = စေႏ
| calling_code            = +၆၅
| iso3166code             = SG
| cctld                   = [[.sg]]
| today                   =
| electricity             = 230 V–50 Hz
}}

'''သေင်ကာပူခမ်းထီ''' ([[အိန်းကလေက်ဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|အဲင်းကလေတ်]]: Singapore; ခယ်ႏ: 新加坡; ခယ်ႏပဉ်ယဉ်း: Xīnjiāpō; မလေး: Singapura; တမီး: சிங்கப்பூர், Cingkappūr) သိင်ကာပေါ်ခမ်းနဝ်ꩻ တရာꩻဝင်ႏအမိဉ်ꩻအနေႏ အဝ်ႏဟဲ့ꩻဖန်ဒျာႏ '''သေင်ကာပူ ခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ''' နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ ထွာဒျာႏ ကြွန်ခမ်းတခမ်းတဲင် အဝ်ႏဒျာႏ [[အာသျ|အာသျတွိုက်]] ခဝ်ကွဉ်ႏနဝ် မလေးကြွန်ရွေꩻလောင်း အခဝ်နဝ်သွတ်ꩻကိုသွူ။ ဖဲ့ꩻထင်ꩻနဝ်ꩻ [[မလေးသျားခမ်းထီ|မလေးသျားခမ်း]] ဂျိုဟိုးခမ်းနယ်ႏ၊ ဖဲ့ꩻနဝ်နဝ်ꩻ [[အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီ|အဉ်ဒိုနီးသျားခမ်းထီ]] ရီအောကြွန်ဗူႏ (Riau Islands) အဝ်ႏနဝ်ꩻသွူ။ ၂၀၂၁ ဗာႏ စာႏရင်ꩻအလꩻ လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏ (၅၄)သန်း လွိုရပ်၊  ခမ်းဟံႏနယ်ႏအဲဉ်ႏလုဲင်းဧရိယာႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏ စတုရန်းမဲင်ႏ ၂၇၃ မဲင်ႏ (စတုရန်းကီလိုမီတာ ၇၀၇.၁ ကီလိုမီတာ) လွုမ်ꩻတဲင် [[ကမ္ဘာႏဟံႏ|ကမ္ဘာႏ]]လောင်း ဝေင်ꩻတန်တောမ်ႏခမ်းထီ တအဝ်ႏညီꩻဒါႏဝင်ꩻ တဗာႏချင်ႏ ခမ်း(၃)ခမ်းအကိုနဝ်ꩻ သေင်ကာပူခမ်းလဲ့ အဝ်ႏပါသော့ꩻ ခမ်းတခမ်းအနေႏနဝ်ꩻသွူ။ [[အာသျခဝ်ကွဉ်ႏနဝ်]]ကိုနဝ်ꩻ ထွာအပေႏသွတ်ꩻ ခမ်းတခမ်းဒျာႏသွူ။
 
[[ဥရောပတွိုက်|ဥရောပ]]ခမ်းတွို့ꩻသားဖုံႏ ခလားကတွိုႏလွဉ်အုံခိန်ႏကာႏ သေင်ကာပူကြွန်လောင်းနဝ်ꩻ မလေးစမ်ႏငါးသား ဒုံပေႏတဒုံ အဝ်ႏထွူလဲဉ်းဒျာႏသွူ။ ၁၈၁၉ ဗာႏခိန်ႏ ဗိတိသျအဲင်းကလေတ် [[အေင်ဒိယခမ်းထီ|အေင်ဒိယ]]ခဝ်ကွဉ်ႏကုမ္ပဏီႏ တယ်ႏဆို့ꩻလွေꩻခန်း ဖြေꩻစာကူꩻကားကွန်ႏစခန်ꩻ ကြွန်လောင်းတဲင် တယ်ႏခိန်ႏနဝ်ꩻခါကာႏ အဝ်ႏထွို့ꩻဖြေꩻစာ ပသာလဲဉ်း သေင်ႏရွီးတသီႏရွီးဖုံႏတဲင် ထွာလွဉ်စွဉ်ႏ ထီတဖူꩻရဲဉ်ႏတာႏ မဟာဗျူဟာကျ ဖြေꩻစာꩻကူꩻကား ကွန်ႏစခန်ꩻတဗာႏနဝ်ꩻသွူ။ သေင်ကာပူနဝ်ꩻ ဗိတိသျသီးတာႏ ထွာလွဉ်စွဉ်ႏ ကွန်ႏသယ်ႏ(ထွို့ꩻကွန်ႏ)ရေꩻတောမ်ႏ စဲ့ꩻရေꩻတာႏ အရေꩻတန်ဒေႏသတဗာႏနဝ်ꩻသွူ။ [[ဒုတိယကမ္ဘာႏစဲ့ꩻ]]ကျာꩻ ဂျပန်သီး လွဉ်သိမ်ꩻထိုꩻ ဝေင်ꩻတန်တဲင် ဗိတိသျသီးတာႏ ထွာအီထာꩻသွုမ်ꩻတန်တဗာႏနဝ်ꩻသွူ။ စဲ့ꩻတွိုက်ꩻပွယ်ꩻထွိုင်ႏထွူ တညတဝ်းအခိန်ႏကို ၁၉၄၅ ဗာႏရပ် သေင်ကာပူလဲ့ အဝ်ႏသော့ꩻချာယင်း ဗိတိသျအဲင်းကလေတ်သီး အိုပ်ချုတ်ရေꩻစူဆꩻလ့ကိုနဝ်ꩻသွူ။ ထွိုင်ႏလꩻ အနေင်ႏ(၁၈)မꩻ အဝ်ႏဗိတိသျသီးစူဆꩻလ့ ကွဲးလꩻထိုꩻယင်း လွစ်တခြင်ရေꩻတဲင် ခြွဉ်းညီꩻပူꩻပေါင်ꩻပါယင်း မလေးသျားဆꩻလ့ကိုကအဝ်ႏဒါႏ မလာယာ(Malaya)၊ သာဗတ်(Sabah)၊ သာရာဝတ်(Sarawak)ဖုံႏသွူ။ ကွဲးတွော့ꩻ ထွိုင်ႏလꩻနီနေင်ႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏမလေးသျားဆꩻလ့ကို သေင်ကာပူလဲ့ ဖထန်ႏဖြယ်ခေါ်သမ်းယင်းတဲင် တွိုႏခရိစ်နေင်ႏ ၁၉၆၅ ဗာႏ လာဩဂုတ် ၉ နီꩻနဝ်ꩻ ထွာလွေꩻခန်း '''လွစ်တခြင်ဒါႏ ခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းတခမ်း'''နဝ်ꩻသွူ။ သေင်ကာပူနဝ်ꩻ အနေင်ႏနဝ်ꩻကို နွို့ပါလွေꩻသော့ပါယင်း ကမ္ဘာႏ[[ကုလသမဂ္ဂ]]အစွိုꩻကိုသွူ။

တယ်ႏစွဉ်ႏကလꩻလွေꩻဒါႏ လွစ်တခြင်ရေꩻခိန်ႏကာႏ သေင်ကာပူ လိုꩻမုꩻအုံအဝ်ႏရေꩻ အဆင်းအရန်းနဝ်ꩻ တသွောင်းထင်ႏထိုလွဉ်စွဉ်ႏနဝ်ꩻသွူ။ အဝ်ႏခမ်းလင်သား နွို့လွဉ်ထေအနီꩻအရင်ꩻခွုမ်မာꩻ ထေအရင်ꩻ(ရင်းနှီးမြုပ်နှံ)မုꩻဖုံႏတောမ်ႏ အခေႏခံႏသွူ ဒတ်စီꩻပွာꩻရေꩻပညာႏသျင်ႏ အဲဗတ် ဝဉ်သီမီးယပ် (Albert Winsemius) ကတဲမ်းထွို့ꩻခါꩻဖေႏဒါႏ စီႏမံႏကိန်ꩻနဝ်ꩻတဲင် ခမ်းထီအစိုႏရလဲ့ ယီးနယ်ဖေႏအာႏပါ စက်မုထာꩻမာꩻ ပြောင်ꩻလုဲင်ႏမုꩻဖုံႏတဲင် ဖန်ဆင်ꩻ ထေခွုမ်မာꩻတယ်ႏဆို့ꩻနွောင်ꩻစွဉ်ႏ မေႏအီလက်ထရွန်းနစ် တခြိုꩻထာꩻမာꩻတန်ဖုံႏ၊ ရေနံဓာတုထာꩻမာꩻတန်ဖုံႏ၊ ကမ္ဘာႏတဖူꩻလွေꩻထာꩻမာꩻတန်ဖုံႏ၊ ရွဉ်တောင်ꩻ ဝန်ဆောင်မုထာꩻမာꩻဖုံႏ၊ ယိုꩻယာႏဖြေꩻစာကွန်ႏတောမ်ႏ ထေပသာကွန်ႏတောမ်ႏဒင်ႏသွင်ꩻနွို့ကွန်ႏ ထာꩻမာꩻတန်ဖုံႏ ကပါဒါႏ ခေတ်တသာ စီꩻပွာꩻရေꩻတဗာႏနဝ်ꩻသွူ။

[[ဖုဲင်:Canadian International School at Singapore.jpg|thumb|ကနေဒါ အခမ်းခမ်းဆဲင်ႏရာꩻကျောင်ꩻ၊ သေင်ကာပူ]]

သေင်ကာပူခမ်းယို ပေႏကဲꩻလဲဉ်းထဲင်းက [[ပအိုဝ်ႏနမ်းပဲင်ႏအိုပ်ချုတ်ခွင်ꩻလꩻဒေႏသ]] ဟံႏနယ်ႏနောဝ်ꩻသွူ။ သေင်ကာပူခမ်းအအဲဉ်ႏအလုဲင်းနောဝ်ꩻ အနားဆွာꩻဖဲ့ꩻ (အလျား)အောဝ်ႏ ၄၂-ကီလိုမီတာ (၂၅)မဲင်ႏ၊ အနာႏဒွေါင်ႏဖဲ့ꩻ (အနံ)အောဝ်ႏ ၂၃-ကီလိုမီတာ (၁၄)မဲင်ႏနောဝ်ꩻသွူ၊ တခမ်းလွုမ်း အအဲဉ်ႏအလုဲင်းနောဝ်ꩻ အနားဆွာꩻဖဲ့ꩻ(အလျား)အောဝ်ႏရန်ႏကွုန်ႏ ဗꩻလွေꩻလှည်းကူး၊ အောဝ်ႏသန်လျင် ဗꩻလွေꩻမှော်ဘီနောဝ်ꩻသွူ၊ သေင်ကာပူခမ်း ပင်ႏလယ်ႏဖင်ႏအဆွာꩻနဝ်ꩻ အောဝ်ႏ ၁၃၇၇-ကီလိုမီတာတဲင် စုစုခြွဉ်း တခမ်းလွုမ်း ဧရိယာႏအအဲဉ်ႏအလုဲင်းနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏစတုရန်းကီလိုမီတာပေါင်ꩻ ၆၂၃-၆ (၂၀၇-စတုရန်းမဲင်ႏ)နောဝ်ꩻသွူ။ သေင်ကာပူခမ်းနောဝ်ꩻ သဘာဝအရွိးအခိုႏ ထာꩻမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻထန်ႏတောဝ်း၊ မဉ်ႏဒေါ့ꩻဗာႏငေါဝ်းလို့လို့နောဝ်ꩻ ပေါႏလွိုတဲင်&quot;လိုꩻ&quot;နောဝ်ꩻ ထာꩻမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻထန်ႏတဝ်း၊ သေင်ကာပူခမ်းယို &quot;ဟံႏကိုဟံႏထန်ႏ&quot;သယံဇာတ အရွီးအခိုႏယို အွဉ်ႏထွာစွဉ်ႏ&quot;လိုꩻ&quot;တွော့ꩻ အဟဝ်သွတ်ꩻ ဖေႏကထွာလွဉ် ကွန်ႏချော်ꩻနောဝ်ꩻ လိုꩻတွိုင်ꩻစွုမ်ႏဖြာꩻ ဖေႏနေးကဒါႏလိတ် ကထွာခေါင်းဆောင်တန် လီကွမ်ယုယို ဖေႏအာႏအွဥ်ႏသွဥ်မွေးစွဥ်ႏလိတ်၊ ယိုခါ အခေါဝ်ကွဉ်ႏနောဝ် အာသျ(၁၀)နဲင်ႏငံႏကိုနောဝ်ꩻ သေင်ကာပူခမ်းယို တိုꩻတက်ထင်ႏထိုလဲဉ်းဝင်ꩻသွူ။ နီပအိုဝ်ႏဒေႏသဟံႏနယ်ႏယိုနောဝ်ꩻ လုဲင်းလဲဉ်းထဲင်းက သေင်ကာပူခမ်းသွူတကာႏတောဝ်း ဟံႏယာႏလုပ်ꩻမာꩻသော့ꩻလဲ့ လွိုင်ႏ၊ သယံဇာတယိုလဲ့ ထန်ႏအာတဲင် နီပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻယို ဖေႏကတိုꩻတက်နုဲင်း သေင်ကာပူခမ်းနဝ်ꩻ အောဝ်ႏလိုႏသွဉ်မွေးမွေးပညာႏ၊ အောဝ်ႏလိုႏကျိုꩻစာꩻလုပ်ꩻမာꩻဖြေꩻစာကူꩻကားယံယံသွော့ စီꩻပွာꩻရေꩻဖုံႏနောဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;ခွန်ချွန်း-မုဲင်းကောင်၊ မောင်းမွူးခံꩻ အမုဲင်-၂၁၊ မဲ့ငါ-၉&lt;/ref&gt;

== သမဲင်ꩻ ==

== ခမ်းထီတောမ်ႏအစိုႏရ ==

== စဲ့ꩻရေꩻ ==

== ရာႏသီႏဥတု ==

== စီꩻပွာꩻရေꩻ ==

== ပညာႏရေꩻ ==

== ခြွိုင်ႏသန်ꩻရေꩻ ==

== ယေန်ႏငဲးရေꩻ ==

== အာႏကွိုꩻ ==
{{Reflist}}

[[ကဏ္ဍ:အာသျတွိုက်ကို ခမ်းထီဖုံႏ]]

[[my:စင်ကာပူနိုင်ငံ]]
[[en: Singapore]]</text>
      <sha1>4chuybbe8hx24zy3u6jrll194e28dq3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>အီရတ်ခမ်းထီ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2736</id>
    <revision>
      <id>14211</id>
      <parentid>13498</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T10:52:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Khun Kt</username>
        <id>19</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12945" xml:space="preserve">{{Infobox country
| conventional_long_name = အီရတ်ခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ 
| native_name            = جمهورية العراق, Jumhūriīyet al-ʿIrāq&lt;br /&gt;کۆماری عێراق, Komarî Êraq&lt;br /&gt;Republic of Iraq
| common_name            = အီရတ်
| image_flag             = Flag of Iraq.svg
| image_coat             = Coat_of_arms_of_Iraq.svg
| image_map              = {{Switcher|[[ဖုဲင်:Iraq (orthographic).svg|frameless]]|Show globe|[[ဖုဲင်:Iraq-CIA WFB Map.png|upright=1.15|frameless]]|Show map of Iraq|default=1}}
| national_motto         = 
| national_anthem        = موطني, [[:en:Mawtini (Ibrahim Tuqan song)|Mawṭinī]]&lt;br /&gt;&quot;My Homeland&quot; &quot;နီခမ်းနီလမ်း&quot; &lt;br /&gt;[[ဖုဲင်:United States Navy Band - Mawtini.ogg]]
| capital                = [[ဝေင်ꩻဗဒတ်]]
| coordinates            = {{Coord|33|20|N|44|23|E|type:city_region:IQ}}
| largest_city           = ဝေင်ꩻတန်
| official_languages     = {{Hlist |[[:en:Modern Standard Arabic|Arabic]]|[[:en:Kurdish languages|Kurdish]]&lt;ref name=Constitution&gt;{{Cite web|url=http://www.iraqinationality.gov.iq/attach/iraqi_constitution.pdf|title=Iraq, Ministry of Interior – General Directorate for Nationality: Iraqi Constitution (2005)|archive-url=https://web.archive.org/web/20110304074809/http://www.iraqinationality.gov.iq/attach/iraqi_constitution.pdf|archive-date=4 March 2011}}&lt;/ref&gt;
}}
| languages2_type        = အွဉ်ႏရေꩻဒေႏသဆဲင်ႏရာꩻ ဘာႏသာႏငဝ်းငွါဖုံႏ
| languages2             = *[[:en:Northeastern Neo-Aramaic|Neo-Aramaic]]
*[[:en:Turkish Language|တူရကီ]]
*[[:en:Armenian language|အာမေးနီးယား]]&lt;ref name=cia /&gt;
|religion              = {{Ublist |item_style=white-space:nowrap;
  | 95% [[အိစ်သာလမ်ဘာႏသာႏ|အိစ်သာလမ်]] (တရာꩻဝင်ႏခမ်းထီဘာႏသာႏ)&lt;ref name=Constitution/&gt;
  | 5% [[ခရိယာန်ႏဘာႏသာႏ|ခရိယာန်ႏ]],
*[[:en:Mandaeism]] &lt;br&gt;[[စျူးဘာႏသာႏ|စျူး]],
*[[:en:Yarsanism]], &lt;br&gt;[[:en:Zoroastrianism]],
*[[:en:Irreligion in Iraq|ဘာႏသာႏအဝ်ႏတဝ်းသား]] တောမ်ႏ အလင်&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Iraqi religions |url=https://www.state.gov/reports/2020-report-on-international-religious-freedom/iraq/ |publisher=OFFICE OF INTERNATIONAL RELIGIOUS FREEDOM |website=www.state.gov |date=12 May 2021 |quote= The constitution establishes Islam as the official religion and states no law may be enacted contradicting the “established provisions of Islam.” It provides for freedom of religious belief and practice for all individuals, including Muslims, Christians, Yezidis, and Sabean-Mandeans, but does not explicitly mention followers of other religions or atheists.}}&lt;/ref&gt;
 }}
| religion_year          = 2021
| religion_ref           = &lt;br&gt;''([[:en:Religion in Iraq]]|အီရတ်ခမ်းထီကို ဘာႏသာႏ)''
| demonym                = [[:en:Iraqis|အီရတ်ခမ်းသား Iraqi]]
| government_type        = [[:en:Federal parliamentary republic|ဖြယ်ဒရယ်ပါလီမန် ခမ်းနမ်းဗွေႏ]]အစိုႏရ
| leader_title1          = [[:en:President of Iraq|ခမ်းနမ်းဗွေႏ]]
| leader_name1           = [[:en:Barham Salih]]
| leader_title3          = [[:en:Prime Minister of Iraq|ဝွန်ႏတန်ချုတ်]]
| leader_name3           = [[:en:Mustafa Al-Kadhimi]]
| leader_title4          = [[:en:List of Speakers of the Council of Representatives of Iraq|လွတ်တောႏနမ်းခြောင်ꩻ ဒေါ့ꩻခွင်ꩻလꩻသား]]
| leader_name4           = [[:en:Mohamed al-Halbousi]]
| leader_title5          = [[:en:Federal Supreme Court of Iraq|တရာꩻသူꩻကီꩻတန်]]
| leader_name5           = [[:en:Medhat al-Mahmoud]]
| legislature            = [[:en:Council of Representatives of Iraq|ကောင်သီနမ်းခြောင်ꩻတင်]]
| area_rank              = ၅၈ &lt;!-- Area rank should match [[List of countries and dependencies by area]] --&gt;
| area_km2               = 438,317
| area_sq_mi             = 169,234 &lt;!--Do not remove per [[Wikipedia:Manual of Style/Dates and numbers]]--&gt;
| percent_water          = 4.62 (as of 2015)&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Surface water and surface water change|access-date=11 October 2020|publisher=Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD) |url=https://stats.oecd.org/Index.aspx?DataSetCode=SURFACE_WATER#}}&lt;/ref&gt;
| population_estimate    = {{IncreaseNeutral}} 40,222,503&lt;ref name=&quot;Iraq-population&quot;&gt;{{Cite web|url=https://data.worldbank.org/indicator/SP.POP.TOTL?locations=IQ|title = Population, total – Iraq &amp;#124; Data}}&lt;/ref&gt;
| population_estimate_rank = ၃၆
| population_estimate_year = 2020
| population_census      = 
| population_census_year = 
| population_density_km2 = 82.7
| population_density_sq_mi = 183.9 &lt;!--Do not remove per [[Wikipedia:Manual of Style/Dates and numbers]]--&gt;
| population_density_rank = ၁၂၅
| GDP_PPP                = $413.316 ဗီလီယံ&lt;ref name=imf3&gt;{{Cite web|url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2021/April/weo-report|title = Report for Selected Countries and Subjects}}&lt;/ref&gt;
| GDP_PPP_rank           = ၄၆
| GDP_PPP_year           = 2021
| GDP_PPP_per_capita     = $10,175&lt;ref name=imf4&gt;{{Cite web |url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2020/October/weo-report?c=433,&amp;s=PPPPC,&amp;sy=2020&amp;ey=2020&amp;ssm=0&amp;scsm=1&amp;scc=0&amp;ssd=1&amp;ssc=0&amp;sic=0&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1 |title=World Economic Outlook Database, October 2020 |publisher=[[International Monetary Fund]] |website=IMF.org |access-date=14 March 2020}}&lt;/ref&gt;
| GDP_PPP_per_capita_rank = ၁၁၁
| GDP_nominal_year       = ၂၀၁၉
| GDP_nominal            = $250.070 ဗီလီယံ&lt;ref name=imf2&gt;{{Cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2018/02/weodata/weorept.aspx?pr.x=37&amp;pr.y=17&amp;sy=2016&amp;ey=2020&amp;scsm=1&amp;ssd=1&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1&amp;c=433&amp;s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&amp;grp=0&amp;a= |title=World Economic Outlook Database, October 2018 |publisher=[[International Monetary Fund]] |website=IMF.org |access-date=7 March 2019}}&lt;/ref&gt;
| GDP_nominal_rank       = ၄၈
| GDP_nominal_per_capita = $4,474&lt;ref name=imf2/&gt;
| GDP_nominal_per_capita_rank = ၉၇
| sovereignty_type       = [[:en:History of Iraq|လꩻလွစ်တခြင်ရေꩻ]]
| sovereignty_note       = [[ယူကေခမ်းခြွဉ်းဗူႏ|ဗိတိသျ]] အဲင်းကလေတ်သီးထျꩻ
| established_event1     = [[:en:Kingdom of Iraq|ကေႏညာႏလွစ်တခြင်ရေꩻ]]
| established_date1      = ၁၉၃၂ အောက်တိုဗာ ၃
| established_event2     = [[:en:14 July Revolution|ကေႏညာႏ ခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ]]
| established_date2      = ၁၉၅၈ ဇူလုဲင် ၁၄
| established_event3     = {{Nowrap|[[:en:Constitution of Iraq|အခေႏခံႏဥပဒေႏယိုခါ]]}}
| established_date3      = ၂၀၀၅ အောက်တိုဗာ ၁၅
| Gini_year              = ၂၀၁၂
| Gini_change            = &lt;!--increase/decrease/steady--&gt;
| Gini                   = 29.5 &lt;!--number only--&gt;
| Gini_ref               = &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI/ |title=World Bank GINI index |publisher=Data.worldbank.org |access-date=17 August 2016 }}&lt;/ref&gt;
| Gini_rank              = 
| HDI_year               = ၂၀၁၉&lt;!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year--&gt;
| HDI_change             = increase&lt;!--increase/decrease/steady--&gt;
| HDI                    = 0.674 &lt;!--number only--&gt;
| HDI_ref                = &lt;ref&gt;{{Cite book|title=Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene|date=15 December 2020|publisher=United Nations Development Programme|isbn=978-92-1-126442-5|pages=343–346|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|access-date=16 December 2020}}&lt;/ref&gt;
| HDI_rank               = ၁၂၃
| currency               = [[:en:Iraqi dinar|အီရတ်ရွဉ်ဗီႏ- ဒီနာ]]
| currency_code          = IQD
| time_zone              = [[:en:Arabia Standard Time|အာရတ်အခိန်ႏအွိုင်ꩻ (AST)]]
| utc_offset             = +3
| drives_on              = ထွေ
| calling_code           = [[:en:Telephone numbers in Iraq|+964]]
| cctld                  = [[.iq|.iq]]
| footnote_a             = အီရတ်ခမ်းထီ ဖြွမ်းဗူႏပုင်ႏအခေႏခံႏဥပဒေႏ, Article 4 (1st).
| today                  = 
| ethnic_groups          = {{Unbulleted list
  | 75% [[:en:Arabs|အာရတ်]]
  | 15% [[:en:Kurds in Iraq|Kurds]]
  | 10% [[:en:Demographics of Iraq|အလင်]] incl. [[:en:Iraqi Turkmen|Turkmen]], [[:en:Assyrian people|Assyrians]], [[:en:Yazidis]] တောမ်ႏ [[:en:Mandaeans]]}}
| ethnic_groups_year     = 2019&lt;ref name=cia /&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.al-monitor.com/pulse/originals/2018/10/turkey-iraq-new-administration-excludes-turkmens.html|title = Why Iraqi Turkmens are excluded from the new government}}&lt;/ref&gt;
}}

'''အီရတ်ခမ်းထီ''' ([[အိန်းကလေက်ဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|အဲင်းကလေတ်]]: Iraq) (အာရတ်: الْعِرَاق) တရာꩻဝင်ႏအမိဉ်ꩻ ကဟဲ့ꩻဒါႏ '''အီရတ်ခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ''' (جُمْهُورِيَّة ٱلْعِرَاق, Republic of Iraq) နဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏ [[အာသျ]]အခဝ်တွို့ꩻကိုနဝ်ꩻသွူ။ ခင်ႏလမ်းဒေႏသနဝ်ꩻ ဇာဂရို့စ်ကောင်ရွေꩻ ဆꩻတွို့ꩻထင်ꩻ၊ သီးရီးယား သုဲင်ꩻကန္တာရဖဲ့ꩻကွဉ်ႏ၊ အာရပ်သုဲင်ꩻကန္တာရဖဲ့ꩻထင်ꩻဖုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ခရိစ်နေင်ႏ ၂၀၂၀ ဗာႏ မွူးကွို့ꩻနာꩻစာႏရင်ꩻအလ့ꩻ အီရတ်ခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏ သန်း(၄၀)လွိုတဲင် ခမ်းကို(၉၅%)လိုꩻဖြာꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ကိုꩻကွဲႏယွုမ်းအံႏဒါႏ အိစ်သာလမ်ဘာႏသာႏ အာရတ်ခွိုꩻလိုꩻမျိုꩻဖုံႏဒျာႏသွူ။&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Office |first=Great Britain Foreign |url=https://books.google.com/books?id=JJpnAAAAMAAJ |title=Documents on British Foreign Policy, 1919-1939 |date=1958 |publisher=H.M. Stationery Office |language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;cia&quot; /&gt; ခမ်းထီဝေင်ꩻတန်နဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ [[ဝေင်ꩻဗဒတ်]]သွူ။ ခမ်းထီဟံႏနယ်ႏ ဧရိယာႏအဲဉ်ႏလုဲင်းနဝ်ꩻ အဝ်ႏ(၁၆၉,၂၃၄)စတုရန်းမဲင်ႏနဝ်ꩻသွူ။

ဖဲ့ꩻတွို့ꩻနဝ်ꩻ စျော်ဒန်ခမ်းထီ၊ ဆꩻတွို့ꩻထင်ꩻဖဲ့ꩻနဝ်ꩻ [[သီးရီးယားခမ်းထီ]]၊ ဖဲ့ꩻထင်ꩻနဝ်ꩻ [[တူရကီခမ်းထီ]]၊ ဖဲ့ꩻကွဉ်ႏနဝ်ꩻ [[အီရန်ခမ်းထီ]](Kurdistan region)၊ ဖဲ့ꩻနဝ်နဝ်ꩻ [[ကူဝိတ်ခမ်းထီ]]၊ တောမ်ႏ [[သော်ဒီအာရေဗျခမ်းထီ]] ဖုံႏ အဝ်ခူခါꩻနဝ်ꩻသွူ။ အီရတ်ခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ ပင်ႏလယ်ႏကူရွေꩻဒွေါင်ႏအဝ်ႏတဲင် ဆꩻထင်ꩻ [[ပါရှန်ပင်ႏလယ်ႏဝဲက်]] နဝ်ꩻ အဒွေါင်ႏအဆွာꩻ အဝ်ႏကွို့ꩻ ၅၈ကီလိုမီတာ (၃၅မဲင်ႏ) လွုမ်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ အီရတ်ဝေင်ꩻတန် [[ဝေင်ꩻဘဂ္ဂဒက်]] နဝ်ꩻ အဝ်ႏလွေꩻ အီရတ်ခမ်းထီ ခဝ်ကွဉ်ႏ အထာႏဝကိုနဝ်ꩻသွူ။

== အာႏကွိုꩻ ==
&lt;references/&gt;

[[ကဏ္ဍ:အာသျတွိုက်ကို ခမ်းထီဖုံႏ]]


[[my:အီရတ်နိုင်ငံ]]
[[en:Iraq]]</text>
      <sha1>c63po0qgabvn2b9hnx8wzr5n9vh77i6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>အေင်ဒိယခမ်းထီ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2748</id>
    <revision>
      <id>14212</id>
      <parentid>13556</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T10:54:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Khun Kt</username>
        <id>19</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="37402" xml:space="preserve">{{Infobox country
| conventional_long_name = အေင်ဒိယ ခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ
| other_name            = အေင်ဒိယခမ်းထီ
| native_name            = भारत गणराज्य,&lt;!--Do NOT remove this from the infobox as infobox translations and transliterations do not fall under [[WP:Manual of Style/India-related articles#Indic scripts in leads and infoboxes]].--&gt; {{Transl|hi|ISO|Bhārat Gaṇarājya}}&lt;br /&gt;{{Smaller|(ထွား [[:en:Names of India in its official languages|အေင်ဒိယခမ်းမိဉ်ꩻ တောမ်ႏဒေႏသခံႏဘာႏသာႏလင်ကို]])}}
| image_flag             = Flag of India.svg
| alt_flag               = Horizontal tricolour flag bearing, from top to bottom, deep saffron, white, and green horizontal bands. In the centre of the white band is a navy-blue wheel with 24 spokes.
| image_coat             = Emblem of India.svg
| symbol_width           = 60px
| alt_coat               = Three lions facing left, right, and toward viewer, atop a frieze containing a galloping horse, a 24-spoke wheel, and an elephant. Underneath is a motto: &quot;सत्यमेव जयते&quot;.
| symbol_type            = [[:en:State Emblem of India|ခမ်းထီတန်အမုဲင်]]
| other_symbol           = {{Native phrase|sa|&quot;[[:en:Vande Mataram]]&quot;|italics=off}}&lt;br /&gt;&quot;I Bow to Thee, Mother&quot;{{Lower|0.2em|{{Efn|&quot;[...] ''Jana Gana Mana'' is the National Anthem of India, subject to such alterations in the words as the Government may authorise as occasion arises; and the song ''Vande Mataram'', which has played a historic part in the struggle for Indian freedom, shall be honoured equally with ''Jana Gana Mana'' and shall have equal status with it.&quot;{{Sfn|Constituent Assembly of India|1950}}&lt;!--end efn:--&gt;}}{{Sfn|National Informatics Centre|2005}}&lt;!--end lower:--&gt;&lt;ref name=&quot;india.gov.in&quot; /&gt;}}
| other_symbol_type      = စွိုးခွိုꩻငဝ်းသꩻချင်ꩻ
| national_motto         = {{Native phrase|sa|&quot;[[:en:Satyameva Jayate]]&quot;|italics=off}}
| national_anthem        = {{Native phrase|bn|&quot;[[:en:Jana Gana Mana]]&quot;|italics=off|paren=omit}}&lt;ref name=&quot;india.gov.in&quot;&gt;{{Cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |title=National Symbols &amp;#124; National Portal of India |publisher=[[India.gov.in]] |quote=The National Anthem of India Jana Gana Mana, composed originally in Bengali by Rabindranath Tagore, was adopted in its Hindi version by the Constituent Assembly as the National Anthem of India on 24 January 1950. |access-date=1 March 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170204121208/https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |archive-date=4 February 2017 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;tatsama&quot;&gt;{{Cite news |title=National anthem of India: a brief on 'Jana Gana Mana' |url=https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |date=14 August 2012 |access-date=7 June 2019 |publisher=[[News18 India|News18]] |archive-url=https://web.archive.org/web/20190417194530/https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |archive-date=17 April 2019}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;&quot;Thou Art the Ruler of the Minds of All People&quot;{{Lower|0.2em|{{Sfn|Wolpert|2003|p=1}}&lt;ref name=&quot;india.gov.in&quot; /&gt;}}&lt;br /&gt;
&lt;div style=&quot;display:inline-block;margin-top:0.4em;&quot;&gt;[[ဖုဲင်:Jana Gana Mana instrumental.ogg]]&lt;/div&gt;
| national_languages     = အဝ်ႏတဝ်း&lt;ref name=&quot;Times News Network&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;NoneNtl&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Press Trust of India&quot; /&gt;
| image_map              = India (orthographic projection).svg
| map_width              = 250px
| alt_map                = Image of a globe centred on India, with India highlighted.
| map_caption            = Area controlled by India shown in dark green; regions claimed but not controlled shown in light green
| capital                = [[ဝေင်ꩻနျူးဒေလီ]]
| coordinates            = {{Coord|28|36|50|N|77|12|30|E|type:city_region:IN}}
| largest_city           = {{Plainlist|
* [[မွန်ဗုဲင်း]] (city proper)
* [[ဒေလီ]] (metropolitan area)
}}
| official_languages     = {{Hlist |[[ဟဉ်ဒီဘာႏသာႏ|ဟဉ်ဒီ]]|[[:en:Indian English|အဲင်းကလေတ်]]{{Efn|According to [[Part XVII of the Constitution of India]], [[:en:Standard Hindi|ဟဉ်ဒီ]] in the [[Devanagari]] script is the [[official language]] of the Union, along with [[:en:Indian English|English]] as an additional official language.{{Sfn|National Informatics Centre|2005}}{{Sfn|Ministry of Home Affairs 1960}}&lt;ref name=&quot;india.gov.in2&quot;&gt;{{Cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/profile |title=Profile &amp;#124; National Portal of India |publisher=[[India.gov.in]] |access-date=23 August 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130830064815/https://india.gov.in/india-glance/profile |archive-date=30 August 2013 }}&lt;/ref&gt; [[States and union territories of India|States and union territories]] can have a different official language of their own other than Hindi or English.}}&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://rajbhasha.gov.in/en/constitutional-provisions |title=Constitutional Provisions – Official Language Related Part-17 of the Constitution of India |website=[[Department of Official Language]] via [[Government of India]] |access-date=18 April 2021 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210418112326/https://rajbhasha.gov.in/en/constitutional-provisions |archive-date=18 April 2021}}&lt;/ref&gt;}}
| regional_languages     = {{Collapsible list
 |titlestyle = background:transparent;text-align:left;
 |title = [[:en:Languages with official status in India#State level|State level]] and [[:en:Eighth Schedule to the Constitution of India|{{Nowrap|Eighth Schedule}}]]&lt;ref name=&quot;langoff&quot;&gt;{{Cite web |url=https://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |title=50th Report of the Commissioner for Linguistic Minorities in India (July 2012 to June 2013) |publisher=Commissioner for Linguistic Minorities, [[Ministry of Minority Affairs]], [[Government of India]] |access-date=26 December 2014 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160708012438/https://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |archive-date=8 July 2016}}&lt;/ref&gt;
 |{{Hlist
 | [[:en:Assamese language|အာသံ]]
 | [[:en:Bengali language|ဗဉ်ဂလီ]]
 | [[:en:Boro language (India)|ဗိုရို]]
 | [[:en:Dogri language|ဒိုဂီ]]
 | [[:en:Gujarati language|ဂူဂျာရတီ]]
 | [[ဟဉ်ဒီ]]
 | [[:en:Kannada]]
 | [[:en:Kashmiri language|Kashmiri]]
 | [[:en:Kokborok]]
 | [[:en:Konkani language|Konkani]]
 | [[:en:Maithili language|Maithili]]
 | [[:en:Malayalam]]
 | [[:en:Meitei language|မဏိပူရိ]]
 | [[:en:Marathi language|မာရတီ]]
 | [[:en:Mizo language|မီဇို]]
 | [[:en:Nepali language|Nepali]]
 | [[:en:Odia language|Odia]]
 | [[:en:Punjabi language|Punjabi]]
 | [[:en:Sanskrit]]
 | [[:en:Santali language|Santali]]
 | [[:en:Sindhi language|Sindhi]]
 | [[:en:Tamil language|တမီ]]
 | [[:en:Telugu language|Telugu]]
 | [[:en:Urdu]]
 }}
}}
| languages_type         = ဒေႏသခံႏဘာႏသာႏငဝ်းငွါဖုံႏ
| languages              = [[:en:List of languages by number of native speakers in India|၄၄၇ ဘာႏသာႏ]]{{Efn|Different sources give widely differing figures, primarily based on how the terms &quot;language&quot; and &quot;dialect&quot; are defined and grouped. [[Ethnologue]] lists 461 tongues for India (out of 6,912 worldwide), 447 of which are living, while 14 are extinct.&lt;ref name=&quot;Ethnologue&quot;&gt;{{Cite web|editor=Lewis, M. Paul |editor2=Simons, Gary F. |editor3=Fennig, Charles D.|year=2014|title=Ethnologue: Languages of the World (Seventeenth edition) : India|publisher=[[Ethnologue]] by SIL International|location= Dallas, Texas|url= https://www.ethnologue.com/country/IN|access-date=15 December 2014}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Ethnologue2&quot;&gt;{{Cite web|url=https://archive.ethnologue.com/15/ethno_docs/distribution.asp?by=area|archive-url=https://web.archive.org/web/20141217151950/https://archive.ethnologue.com/15/ethno_docs/distribution.asp?by=area|title=Ethnologue : Languages of the World (Seventeenth edition) : Statistical Summaries  |publisher=[[Ethnologue]] by SIL International |archive-date=17 December 2014|access-date=17 December 2014}}&lt;/ref&gt;}}
| demonym                = [[:en:Indian people|အေင်ဒိယ]]
| government_type        = [[:en:Federalism|ဖြယ်ဒရယ်]] [[:en:Parliamentary system|ပါလီမန်]] [[:en:Constitution of India|အခေႏခံႏဥပဒေႏ]] [[ခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ]]
| leader_title1          = [[:en:President of India|ခမ်းနမ်းဗွေႏ]]
| leader_name1           = [[:en:Ram Nath Kovind]]
| leader_title2          = [[:en:Vice President of India|ဒုခမ်းနမ်းဗွေႏ]]
| leader_name2           = [[:en:Venkaiah Naidu]]
| leader_title3          = [[:en:Prime Minister of India|ဝွန်ႏတန်ချုတ်]]
| leader_name3           = [[:en:Narendra Modi]]
| leader_title4          = [[:en:Chief Justice of India|တရာꩻသူꩻကီꩻတန်ချုတ်]]
| leader_name4           = [[:en:N. V. Ramana]]
| leader_title5          = [[:en:Speaker of the Lok Sabha|Lok Sabha Speaker]]
| leader_name5           = [[:en:Om Birla]]
| legislature            = [[:en:Parliament of India|ပါလီမန်လွတ်တောႏ]]
| upper_house            = [[:en:Rajya Sabha]]
| lower_house            = [[:en:Lok Sabha]]
| sovereignty_type       = [[:en:Indian independence movement|လꩻလွစ်တခြင်]]
| sovereignty_note       = [[:en:United Kingdom|ဗိတိသျအဲင်းကလေတ်]]ထျꩻ
| established_event1     = [[:en:Dominion of India|ကေႏညာႏလွစ်တခြင်ရေꩻ]]
| established_date1      = [[:en:Independence Day (India)|၁၉၄၇ ဩဂုတ် ၁၅]]
| established_event2     = [[:en:Republic|ခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ]]
| established_date2      = [[:en:Republic Day (India)|၁၉၅၀ ဇန်နဝါရီ ၂၆]]
| area_km2               = 3,287,263&lt;ref name=&quot;india.gov.in&quot; /&gt;
| area_footnote          = {{Efn|&quot;The country's exact size is subject to debate because some borders are disputed. The Indian government lists the total area as {{Convert|3287260|km2|sqmi|abbr=on}} and the total land area as {{Convert|3060500|km2|sqmi|abbr=on}}; the United Nations lists the total area as {{Convert|3287263|km2|sqmi|abbr=on}} and total land area as {{Convert|2973190|km2|sqmi|abbr=on}}.&quot;{{Sfn|Library of Congress|2004}} }}
| area_rank              = 7th
| area_sq_mi             = 1,269,346
| percent_water          = 9.6
| population_estimate    = 1,352,642,280 {{IncreaseNeutral}} {{UN Population|India}}{{UN Population|ref}}
| population_census      = 1,210,854,977&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|title=Population Enumeration Data (Final Population)|work=2011 Census Data|publisher=[[Registrar General and Census Commissioner of India|Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India]]|access-date=17 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160522213913/https://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|archive-date=22 May 2016}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|title=A – 2 Decadal Variation in Population Since 1901|work=2011 Census Data|publisher=[[Registrar General and Census Commissioner of India|Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India]]|access-date=17 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160430213141/https://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|archive-date=30 April 2016}}&lt;/ref&gt;
| population_estimate_year = ၂၀၁၉ {{UN Population|Year}}
| population_estimate_rank = 2nd
| population_census_year = 2011
| population_census_rank = 2nd
| population_density_km2 = 3287263
| population_density_sq_mi = {{Pop density|{{Indian population clock}}|1269219|sqmi|disp=num|prec=1}}
| population_density_rank = 19th
| GDP_PPP                = {{Increase}} {{Nowrap|$11.745 ထရီလီယံ}}&lt;ref name=imf&gt;{{Cite news |url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2022/April/weo-report?c=534,&amp;s=NGDP_RPCH,NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,PPPSH,&amp;sy=2017&amp;ey=2027&amp;ssm=0&amp;scsm=1&amp;scc=0&amp;ssd=1&amp;ssc=0&amp;sic=0&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1 |title=World Economic Outlook Database: April 2022 |publisher=[[International Monetary Fund]] |newspaper=Imf |date=April 2022 |access-date=19 April 2022}}&lt;/ref&gt;
| GDP_PPP_year           = 2022
| GDP_PPP_rank           = 3rd
| GDP_PPP_per_capita     = {{Increase}} $8,358&lt;ref name=imf /&gt;
| GDP_PPP_per_capita_rank = 128th
| GDP_nominal            = {{Increase}} {{Nowrap|$3.29 ထရီလီယံ}}&lt;ref name=imf /&gt;
| GDP_nominal_year       = 2022
| GDP_nominal_rank       = 6th
| GDP_nominal_per_capita = {{Increase}} $2,342&lt;ref name=imf /&gt;
| GDP_nominal_per_capita_rank = 144th
| Gini                   = 35.7 &lt;!--number only--&gt;
| Gini_year              = 2011
| Gini_change            = 
| Gini_ref               = &lt;ref&gt;{{Cite web|title=Gini Index coefficient|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/field/gini-index-coefficient-distribution-of-family-income/country-comparison|website=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|access-date=10 July 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210707032440/https://www.cia.gov/the-world-factbook/field/gini-index-coefficient-distribution-of-family-income/country-comparison|archive-date=7 July 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Gini index (World Bank estimate) – India |url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=IN|publisher=[[World bank]]}}&lt;/ref&gt;
| Gini_rank              = 98th
| HDI                    = 0.645 &lt;!--number only--&gt;
| HDI_year               = 2019 &lt;!--Please use the year to which the HDI [[Human Development Index]] data refers, not the publication year--&gt;
| HDI_change             = increase &lt;!--increase/decrease/steady--&gt;
| HDI_ref                = &lt;ref name=&quot;UNHDR&quot;&gt;{{Cite web|url=https://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|title=Human Development Report 2020|publisher=[[United Nations Development Programme]]|date=15 December 2020|access-date=15 December 2020}}&lt;/ref&gt;
| HDI_rank               = 131
| currency               = [[:en:Indian rupee|အေင်ဒိယ ရူပီး]] (₹)
| currency_code          = INR
| time_zone              = [[:en:Indian Standard Time|အေဒိယအခိန်ႏအွိုင်ꩻ(IST)]]
| utc_offset             = +05:30
| utc_offset_DST         = 
| DST_note               = ''[[:en:Daylight saving time|DST]] is not observed''
| time_zone_DST          = 
| date_format            = နီꩻ/လာ/နေင်ႏ
{{Efn|See [[Date and time notation in India]].}}
| drives_on              = စေႏ&lt;ref&gt;{{Cite web |title=List of all left- &amp; right-driving countries around the world |url=https://www.worldstandards.eu/cars/list-of-left-driving-countries/ |date=13 May 2020 |access-date=10 June 2020 |website=worldstandards.eu}}&lt;/ref&gt;
| calling_code           = [[:en:Telephone numbers in India|+91]]
| cctld                  = [[.in]] ([[.in#Internationalised domain names and country codes|အလင်]])
| englishmotto=&quot;Truth Alone Triumphs&quot;{{Lower|0.2em|{{Sfn|National Informatics Centre|2005}}}}
| religion_year          = 2011
| religion               = *79.8% [[:en:Hinduism in India|ဟေင်ဒူဘာႏသာႏ]]
*14.2% [[:en:Islam in India|အစ်သလာမ်ဘာႏသာႏ]]
*2.3% [[:en:Christianity in India|ခရိယာန်ႏဘာႏသာႏ]]
*1.7% [[:en:Sikhism in India|သစ်ဘာႏသာႏ]]
*0.7% [[:en:History of Buddhism in India|ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]
*0.4% [[:en:Jainism in India|စေင်းဘာႏသာႏ]]
*0.23% [[:en:Irreligion in India|Unaffiliated]]
*0.65% [[:en:Religion in India|အလင်]]&lt;ref name=&quot;Census2011religion&quot; /&gt;
| official_website       = &lt;!-- do not add www.gov.in – The article is about the country, not the government – from Template:Infobox country, do not use government website (e.g. usa.gov) for countries (e.g. United States) --&gt;
| today                  = 
| iso3166code            = IN
}}

'''အေင်ဒိယခမ်းထီ''' (ဟဉ်ဒီ: Bhārat Gaṇarājya) ([[ဗဉ်ဂလီဘာႏသာႏငဝ်းကွါ|ဗဉ်ဂလီ]]: ভারতীয় প্রজাতন্ত্র Bhārat projatontro) ([[အိန်းကလေက်ဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|အဲင်းကလေတ်]]: India) ယို တရာꩻဝင်ႏအနေႏ အဝ်ႏဟဲ့ꩻဖန်ခါꩻ '''အေင်ဒိယ ခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ'''တဲင် အဝ်ႏဒျာႏ [[အာသျ|အာသျတွိုက်]]အခဝ်နဝ်ကို [[ကမ္ဘာႏဟံႏ|ကမ္ဘာႏ]]လောင်း ထွာဒျာႏ ဟံႏနယ်ႏအအဲဉ်ႏအလုဲင်း အတန်သွတ်ꩻခမ်းထီဖုံႏအကို အဝ်ႏသတ္တမအရန်း၊ ထွာဒျာႏ ဒုတိယလိုꩻဖြာꩻအအာသွတ်ꩻခမ်းထီ တောမ်ႏ ဒီမိုကရေသီခမ်းထီဖုံႏအကို ထွာဒျာႏ လိုꩻဖြာꩻအအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ဖဲ့ꩻနဝ်နဝ်ꩻ [[အေင်ဒိယ သမုဒ္ဒရာႏ|အေင်ဒိယသမုဒ္ဒရာႏ]]၊ ဖဲ့ꩻတွို့ꩻနဝ်ꩻ အာရတ်ပင်ႏလယ်ႏ၊ ဖဲ့ꩻကွဉ်ႏဖဲ့ꩻနဝ်ꩻ ဗဉ်းကလားပင်ႏလယ်ႏအော်ႏဖုံႏ အဝ်ႏရမ်ꩻခါꩻတဲင် အေင်ဒိယခမ်းနဝ်ꩻ ကမ်းရိုးတန်းအဒွေါင်ႏအဆွာꩻ အဝ်ႏစွဉ်ႏမဲင်ႏပေါင်ꩻ ၄၆၇၁ မဲင်ႏ (၇၅၁၇ ကီလိုမီတာ)နဝ်ꩻသွူ။ အဝ်ႏရောင်ꩻဒါႏခမ်းထီဖုံႏအနေႏ ဖဲ့ꩻကွဉ်ႏဖဲ့ꩻနဝ်ꩻ [[ဗန်းကလားဒေတ်ခမ်းထီ]]၊ [[မျန်မာခမ်းထီ]]၊ ဖဲ့ꩻကွဉ်ႏထင်ꩻဖဲ့ꩻနဝ်ꩻ [[နီပေါခမ်းထီ]]၊ [[ခယ်ႏခမ်းထီ]]၊ [[ဗူတန်ခမ်းထီ]]၊ ဖဲ့ꩻတွို့ꩻဖဲ့ꩻနဝ်ꩻ [[ပါကစ်သတန်ခမ်းထီ]]ဖုံ  အဝ်ႏခူခါꩻနဝ်ꩻသွူ။ အေင်ဒိယသမုဒ္ဒရာႏကို ကအဝ်ႏဒါႏ ခမ်းထီဖုံႏနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ [[သီရိလင်ႏကာႏခမ်းထီ]]၊ [[မော်ဒုဲက်ခမ်းထီ]] တောမ်ႏ [[အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီ|အိဉ်ဒိုနီးသျားခမ်းထီ]]လဲ့ အဝ်ႏဗော့ꩻနေနေသွူ။ အေင်ဒိယခမ်းထီ ဟံႏနယ်ႏဧရိယာႏ အအဲဉ်ႏအလုဲင်းနဝ်ꩻ အဝ်ႏစတုရန်းမဲင်ႏ ၁,၂၆၉,၃၄၆ မဲင်ႏ  နဝ်ꩻသွူ။ ခရိစ်နေင်ႏ ၂၀၁၁ ဗာႏ စာႏရင်ꩻအလꩻ အေင်ဒိယခမ်းကိုနဝ်ꩻ လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏ ၁,၂၁၀,၁၉၃,၄၂၂ ဖြာꩻ (သန်း ၁၂၀၀ လွို) နဝ်ꩻသွူ။

အေင်ဒုကောင်ရွေꩻခါႏ ယေန်ႏငဲးရေꩻ ဖွာꩻထန်ႏလွဉ်ခင်ႏလမ်း၊ သမဲင်ꩻဝင်ႏ ကွန်ႏသယ်ႏတဖူꩻရဲဉ်ႏတောမ်ႏ တန်ထိုဒါႏအဉ်ပါယာခမ်းထီဖုံႏ အဝ်ႏဒါႏအရပ်ဒေႏသဒျာႏတဲင် အေင်ဒိယနဝ်ꩻ မိဉ်ꩻတန်တင်ႏသျာꩻထွူ သမဲင်ꩻခြောင်ꩻ တဖူꩻဆွာꩻအကို ဝွေꩻစီꩻပွာꩻရေꩻ ယေန်ႏငဲးရေꩻဆဲင်ႏရာꩻ လွိုင်ႏကွုန်ꩻဗွေစွုမ်ႏဒါႏ ဒေႏသအနေႏ အဝ်ႏအွဉ်ႏထွော့လွ့နဝ်ꩻသွူ။ ကမ္ဘာႏဘာႏသာႏတန် ၄ ဘာႏသာႏ ကထွာဒါႏ [[ဟေင်ဒူဘာႏသာႏ]]၊ [[ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]၊ [[စေင်းဘာႏသာႏ]] တောမ်ႏ [[သိစ်ဘာႏသာႏ]]ဖုံႏလဲ့ ဖွာꩻထန်ႏလွဉ်ဒျာႏ အေင်ဒိယခမ်းထီကိုတဲင် အဝ်ႏကုဲင် Zoroastrianism၊ [[စျူးဘာႏသာႏ]]၊  [[ခရိယာန်ႏဘာႏသာႏ]]၊ [[အိစ်သာလမ်ဘာႏသာႏ|အစ်သာလာမ်]] ဖုံႏလဲ့ ဖျော်တွိုႏလွဉ် အေင်ဒိယခမ်းကိုနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ပထမရေင်ဗူႏနေင်ႏအကိုကာႏတဲင် အေင်ဒိယခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ ယိုꩻယာႏယေန်ႏငဲးရေꩻ အဝ်ႏစွုမ်ႏဒါႏ ခမ်းတခမ်းဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ တယ်ႏစ ၁၈ ရျာꩻဗူႏအစဝ်းခိန်ႏကို ဗိတိသျအေင်ဒိယအခဝ်ကွဉ်ႏ ကိုမ်ႏပဏီႏ နွို့လွဉ်တလဲင်ႏတစိꩻစိꩻတဲင် တွိုႏ ၁၉ ရျာꩻဗူႏနဝ်ꩻ ထဲ့အဝ်ႏသော့ꩻထိုꩻဗာႏ ဗိတိသျအဲင်းကလေက် ကလာꩻဗွာသီးစူကိုနဝ်ꩻသွူ။ ထွိုင်ႏတွိုႏ ခရိစ်နေင်ႏ ၁၉၄၇ ဗာႏ နေးတောမ်ႏအချော်ꩻနယ်ꩻ လွိုဆန်လွေꩻဗိတိသျသီးတဲင် ၁၉၄၇ ဗာႏနဝ်ꩻ လꩻလွေꩻခန်း လွစ်တခြင်ရေꩻ ဗိတိသျအဲင်းကလေက်သီး စူကိုနဝ်ꩻသွူ။

အေင်ဒိယနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ပါလီမန် ဖြယ်ဒရယ်ခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီတဲင် ဖွဲ့ဗူႏခါꩻတောမ်ႏ ခမ်းနယ်ႏ ၂၈ ဖြုံႏ တောမ်ႏ ခမ်းခြွဉ်းဗူႏဟံႏနယ်ႏ ၇ ဖြုံႏနဝ်ꩻသွူ။ ကမ္ဘာႏလောင်း မိဉ်ႏထွားလုဲင်ႏရွဉ်ဆေꩻကွက်ꩻနုံꩻနဝ်ꩻ စီꩻပွာꩻရေꩻအလꩻ ထွာစွဉ်ႏ အတန်သွတ်ꩻ အရန်း ၁၂ ကိုတဲင် ထွာစွဉ်ႏ စတုတ္ထဖြေꩻထူႏအာႏ အဟဝ်သွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏသွူ။ ပွိုးတောမ်ႏ စီꩻပွာꩻရေꩻအပြောင်ꩻအလုဲင်ႏ ထင်ႏထိုမုꩻတဲင် အေင်ဒိယနဝ်ꩻ စီꩻပွာꩻရေꩻထင်ႏထိုမုꩻအာႏကို တွိုႏလွဉ်စွဉ်ႏ ဒုတိယအရန်းနဝ်ꩻသွူ။ ကွဲႏတွော့ꩻ အေင်ဒိယခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ ကေန်ꩻခြေားမုꩻဖုံႏ၊ ဒါႏတဝ်းလိတ်သားဖုံႏ၊ အဟာႏရလိုမ်းဗွေတဝ်းဖုံႏ အဝ်ႏအာနေကနဝ်ꩻသွူ။ ထာꩻယူႏထာꩻတွေꩻ၊ ဘာႏသာႏငဝ်းငွါ၊ လိုꩻမျိုꩻခွိုꩻနွယ်ႏ အဝ်ႏအာအဝ်ႏလွိုင်ႏအဝ်ႏစွုမ်ႏဒါႏ အေင်ဒိယခမ်းထီနဝ်ꩻ သဘာဝထိန်ꩻသိမ်ꩻရေꩻကိုလဲ့ တရိစ္ဆာန်ႏထာꩻသားတခြာသီးအတာႏ ထွာအီလမ်းပါႏနေနေသွူ။
{| class=&quot;infobox borderless&quot;
|+ အေင်ဒိယခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ စွိုးခွိုꩻအမုဲင်ဖုံႏ 
 (တရာꩻဝင်ႏ)
|-
! '''စွိုးခွိုꩻအမုဲင် တရိစ္ဆာန်ႏ'''
| 
| [[ဖုဲင်:2005-bandipur-tusker.jpg|50px]]
|-
! '''စွိုးခွိုꩻအမုဲင် ဝါး'''
| 
| [[ဖုဲင်:Pavo muticus (Tierpark Berlin) - 1017-899-(118).jpg|50px]]
|-
! '''စွိုးခွိုꩻအမုဲင် သေင်ႏ'''
| 
| [[ဖုဲင်:Banyan tree on the banks of Khadakwasla Dam.jpg|50px]]
|-
! '''စွိုးခွိုꩻအမုဲင် ကဝ်ႏ'''
| 
| [[ဖုဲင်:Sacred lotus Nelumbo nucifera.jpg|50px]]
|-
! '''စွိုးခွိုꩻအမုဲင် heritage animal'''
| 
| [[ဖုဲင်:Panthera tigris.jpg|50px]]
|-
! '''National aquatic marine mammal'''
| 
| [[ဖုဲင်:PlatanistaHardwicke.jpg|50px]]
|-
! '''National reptile'''
| 
| [[ဖုဲင်:King-Cobra.jpg|50px]]
|-
! '''National heritage mammal'''
| 
| [[ဖုဲင်:Hanuman Langur.jpg|50px]]
|-
! '''စွိုးခွိုꩻအမုဲင် သေင်ႏရောင်ꩻသေင်ႏရာႏ'''
| 
| [[ဖုဲင်:An Unripe Mango Of Ratnagiri (India).JPG|50px]]
|-
! '''စွိုးခွိုꩻအမုဲင် ဖရာꩻ'''
| 
| [[ဖုဲင်:New Delhi Temple.jpg|50px]]
|-
! '''စွိုးခွိုꩻအမုဲင် ထီခြောင်'''
| 
| [[ဖုဲင်:River Ganges.JPG|50px]]
|-
! '''စွိုးခွိုꩻအမုဲင် ကောင်'''
| 
| [[ဖုဲင်:Nanda Devi 2006.JPG|50px]]
|-
|}

== အမိဉ်ꩻရွီးခိုႏ ==
အေင်ဒိယ(India) ကရိုꩻဒါႏ အမိဉ်ꩻငဝ်းငွါယိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏ &quot;အိန္ဒု (Indus)&quot; ငဝ်းငွါအမိဉ်ꩻကို ဖွာꩻလင်ꩻလွဉ်တဲင် အခေႏခံႏဒျာႏ ပါသျားငဝ်းငွါစခါ &quot;Hindu&quot; တောမ်ႏ သင်္ကရိုက်(Sanskrit)ဘာႏသာႏ &quot;Sindhu&quot; အရွီးခိုႏတောမ်ႏ ဒေႏသခံႏသီးကဟဲ့ꩻဒါႏ အေင်ဒုခြောင် သမဲင်ꩻဝင်ႏမိဉ်ꩻဒျာႏသွူ။ အေင်ဒိယယို ဂရိပွိုင်းလဲင်ႏစခါနဝ်ꩻ အဝ်ႏဟဲ့ꩻဖန်ဒျာႏ &quot;အင်ဒွိုင် (Indoi) (Ινδοί)&quot; နုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် အဓိပ္ပာယ်ႏနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ &quot;လိုꩻအေင်ဒု&quot; နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ အေင်ဒိယခမ်းထီ ဖြွမ်းဗူႏပုင်ႏအခေႏခံႏဥပဒေႏတောမ်ႏ အေင်ဒိယခမ်း ဘာႏသာႏငဝ်းငွါပေါင်ꩻစွုမ်ႏကိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏထူႏသုင်ꩻအသိမတ်ဒျာႏ &quot;ဘာရတ်(Bharat)&quot;အမိဉ်ꩻ တရာꩻဝင်ႏအမိဉ်ꩻတောမ်ႏ တသွုန်တွောင်းတရျားညီႏ အနေႏနဝ်ꩻသွူ။

== ဟံႏနယ်ႏဖုံႏ ==
[[ဖုဲင်:India-states-numbered.svg|thumb|အေင်ဒိယခမ်းထီ ခမ်းနယ်ႏဖုံႏဟံႏပုင်ႏ]]
'''အေင်ဒိယခမ်းထီ''' ကိုနဝ်ꩻ ဖွဲ့ဗူႏခါꩻတောမ်ႏ ခမ်းနယ်ႏ ၂၈ ဖြုံႏ၊ ခမ်းခြွဉ်းဗူႏဟံႏနယ်ႏ ၇ ဖြုံႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;LOC PROFILE&quot;&gt;{{Cite web |title = Country Profile: India |url = http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/India.pdf |accessdate = 24 June 2007 |publisher = Library of Congress – Federal Research Division |month= December | year= 2004 |format = PDF}}&lt;/ref&gt; ခမ်းနယ်ႏကားကအဝ်ႏလို့လို့တောမ်ႏ ခမ်းခြွဉ်းဗူႏဟံႏနယ်ႏ ၂ ဖြုံႏ ကထွာဒါႏ ပူဒုချယ်ရီ တောမ်ႏ ဒေလီစွိုးခွိုꩻခမ်းခြွဉ်းဗူႏဝေင်ꩻတန်ဟံႏနယ်ႏကိုနဝ်ꩻ လွိုက်ဒင်ႏခါꩻဒါႏ လွတ်တောႏအဝ်ႏတဲင် အစိုႏရနဝ်ꩻ ဖွဲ့ဗူႏခါꩻတောမ်ႏ ဝက်မင်စတာ ပုင်ႏစံႏနဝ်ꩻသွူ။ အဝ်ႏကုဲင် ခမ်းခြွဉ်းဗူႏဟံႏနယ်ႏ ၅ ဖြုံႏနဝ်ꩻ ဒင်ႏမျောက်လွေꩻ အိုပ်ချုတ်ရေꩻကယ်ႏဖုံႏတဲင် အဝ်ႏဗဟိုႏ အိုပ်ချုတ်လွေꩻတိုက်ရိုက်ဒျာႏသွူ။ ခရိစ်နေင်ႏ ၁၉၅၆ ဗာႏ စီႏခြပ်ဖန်းဖြယ်ချာခမ်းနယ်ႏဖုံႏ ဥပဒေႏအလꩻ ခမ်းနယ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ဖွဲ့ဗူႏအခေႏခံႏလွေꩻတောမ်ႏ ဘာႏသာႏငဝ်းငွါအလောင်းနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.commonlii.org/in/legis/num_act/sra1956250/|title=States Reorganisation Act, 1956|work=Constitution of India|publisher=Commonwealth Legal Information Institute|accessdate=31 October 2007|archivedate=16 May 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080516123014/http://www.commonlii.org/in/legis/num_act/sra1956250/}}; See also: [[:en:Political integration of India]].&lt;/ref&gt;

အေင်ဒိယခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ ခမ်းနယ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ-
{| class=&quot;sortable wikitable&quot;
|-
!ခမ်းနယ်ႏ !! ဝေင်ꩻတန်
|-
| မဇ္ဈဒေႏသ || ဗိုပေါ
|-
| ရာဇဌာန် || ဂျေးပူး
|-
| မဟာရဋ္ဌ || ဘုံဘိုင်
|-
| ဥတ္တရဒေႏသ || လတ်ခနောင်
|-
| အန္ဓရဒေႏသ || ဟိုက်ဒရဗတ်
|-
| ဂျမ္မူတောမ်ႏ ကသ္မီရ || ဆရင်နဂါ
|-
| အာသံ || ဒစ္စပူ
|-
| ကာနတက ||  ဗန်ဂလို
|-
| ဂူဂျရတ် || ဂန္ဓီနဂါ
|-
| ဗီဟာ || ပတ္တန
|-
| ဩရိဿ || ဘူဗန်နိသျှဝါ
|-
| တမီနာဒူ || မဒရပ်
|-
| ပန်ဂျပ် || ချန်ဒီဂါ
|-
| အနောက်ဘင်္ဂလား  || ကာလကတ္တား
|-
| ကဲရာလာ ||  တြိဗန်ဒရမ်
|-
| ဟာရိယာန || ချန်ဒီဂါ
|-
| ဟိမာချာဒေသ || ဆင်းမလား
|-
| နာဂလဲဉ်းခမ်းနယ်ႏ || ကိုဟီးမား
|-
| မဏိပူရ || အင်ဖား
|-
| တြိပူရ || အဂါတာလ
|-
| မိဂါလယ || ရှီလောင်
|-
| ဆစ်ကင်း || ဂန်တုတ်ဝ
|-
| တေလင်္ဂဏ || TBD
|}

ကအွဉ်ႏနယ်ခါꩻဒါႏ ခမ်းနယ်ႏဖုံႏ စာႏရင်ꩻကိုကီနဝ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ခမ်းနယ်ႏအစိုႏရသီး အဝ်ႏအိုပ်ချုတ်လွေꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ထွူတကာႏတဝ်း အဝ်ႏဗဟိုႏအစိုႏရ တိုက်ရိုက်ကအိုပ်ချုတ်စွဉ်ႏလွေꩻဒါႏ ဟံႏနယ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏလ့ယိုအတွိုင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ဟံႏနယ်ႏဝေင်ꩻတန်- 
# ကပ္ပလီကြွန်တောမ်ႏ နီကိုဗာကြွန် ပို့ဗလဲယား 
# ဒေလီ ဒေလီ
# လက်ရွှာဒွိ ကာဗာရတ်တီ
# ချန်ဒီဂါ ချန်ဒီဂါ
# ဒါဒရာနှင့် နာဂါဟာဗေလီ ဆီလဗတ်ဆ
# ဂိုအာ၊ ဒါမန်နှင့် ဒျူ ပါနာဂျီး
# ပွန်ဒီချယ်ရီ ပွန်ဒီချယ်ရီ
# အရူနာချာဒေသ ဣတနာဂါ
# မီဇိုရမ် အာအိဇော&lt;br&gt;

ခမ်းနယ်ႏစာႏရင်ꩻကို ကအွဉ်ႏနယ်ခါꩻဒါႏ ဆစ်ကင်းခမ်းနယ်ႏနဝ်ꩻ ကရီးခါ ထွာဒျာႏ အေင်ဒိယအစိုႏရ အစောင်းသျောက်ခံႏ နယ်ႏတဖြုံႏဒျာႏသွူ။ တွိုႏ ၁၉၇၅ ဗာႏ မတ်လာ ၁ နီꩻကို ခမ်းနယ်ႏကိုကအဝ်ႏဒါႏ ခမ်းသားဆန္ဒအလꩻ တွိုႏဧပီလာ ၂၆ နီꩻနဝ်ꩻ နွို့ပါညီꩻလွေꩻယင်း အေင်ဒိယခမ်းခြွဉ်းဗူႏကို ခမ်းနယ်ႏတဖြုံႏအနေႏနဝ်ꩻသွူ။ ဝေင်ꩻနျူးဒေလီနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ အေင်ဒိယခမ်းခြွဉ်းဗူႏခမ်းထီ ဝေင်ꩻတန်နဝ်ꩻသွူ။ အေင်ဒိယခမ်းထီနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ကုလသမဂ္ဂအစွိုꩻနွို့ ခမ်းတခမ်းဒျာႏသွူ။&lt;ref&gt;မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁၅)&lt;/ref&gt;

== ဘာႏသာႏထာꩻယူႏဝါႏဒ ==
လိုꩻမျိုꩻပေါင်ꩻစွုမ်ႏ ကအဝ်ႏအုံသော့ꩻဒါႏ အေင်ဒိယခမ်းထီတန်နဝ်ꩻ ကိုꩻကွဲႏမုꩻဘာႏသာႏလဲ့ အဝ်ႏစွုမ်ႏငါႏသွူ။ ဖြွမ်းဗူႏပုင်ႏ အခေႏခံႏဥပဒေႏအလꩻ ဘာႏသာႏရေꩻကိုꩻကွဲႏမုꩻနဝ်ꩻ လွစ်လွစ်တခြင်ခြင် အဝ်ႏဖေႏခါꩻဒျာႏ ကိုႏကွဲႏခွင်ꩻလဲ့ ကဲဉ်းအာနဝ်ꩻ ကိုꩻကွဲႏဒျာႏ ဟေင်ဒူဘာႏသာႏနဝ်ꩻသွူ။ ခရိစ်နေင်ႏ ၂၀၀၁ ဗာႏ စာႏရင်ꩻအလꩻ အေင်ဒိယခမ်းကို ဘာႏသာႏအလွောက်ꩻ ကိုꩻကွဲႏမုꩻနဝ်ꩻ ဟေင်ဒူ ၈၂၇,၅၇၈,၈၆၈ ဖြာꩻ (၈၀.၅ %)၊ မွတ်ဆလင် ၁၃၈,၁၈၈,၂၄၀ (၁၃.၄ %)၊ ခရစ်ယာန်ႏ ၂၄,၀၈၀,ဝ၁၆ (၂.၃ %)၊ သစ်ခ် ၁၉,၂၁၅,၇၃၀ (၁.၉ %)၊ ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ ၇,၉၅၅,၂၀၇ (ဝ.၈ %)၊ စေင်း ၄,၂၂၅,၀၅၃ (ဝ.၄ %)၊ ဘာႏသာႏအယူႏဝါႏဒအလင်ဖုံႏ ၆,၆၃၉,၆၂၆ (ဝ.၆ %) တောမ်ႏ ဘာႏသာႏအယူႏဝါႏဒအဝ်ႏတဝ်း ၇၂၇,၅၈၈ (ဝ.၁ %) ဖြာꩻဖုံႏဒျာႏသွူ။&lt;ref&gt;[http://censusindia.gov.in/Census_Data_2001/India_at_glance/religion.aspx Census of India : Religious Composition&lt;!-- Bot generated title --&gt;]&lt;/ref&gt;
[[ဖုဲင်:Religion in India.svg|thumb|upright|300px|၂၀၁၁ ဗာႏ စာႏရင်ꩻအလꩻ အေင်ဒိယခမ်းထီ အွဉ်ႏနယ်ကိုꩻကွဲႏဘာႏသာႏပုင်ႏ
{{Legend|#9ca2e4|ဟေင်ဒူ}}
{{Legend|#9cf332|မူသလဉ်}}
{{Legend|#7bdeff|ခရိယာန်ႏ}}
{{Legend|#cd8dcd|သစ်ခ်}}
{{Legend|#ffde6a|ဗုဒ္ဓ}}
{{Legend|#808080|အလင်}}]]

== အာႏကွိုꩻ ==
{{Reflist}}

[[ကဏ္ဍ:အာသျတွိုက်ကို ခမ်းထီဖုံႏ]]

[[my:အိန္ဒိယနိုင်ငံ]]
[[en: India]]</text>
      <sha1>o1nww6qwqu13r9yw2qth1frl1imtv3t</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ဝီခီပီးဒီးယား:Administrators</title>
    <ns>4</ns>
    <id>2857</id>
    <revision>
      <id>14168</id>
      <parentid>14040</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T04:59:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ninjastrikers</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ဝီခီပီးဒီးယား:Administrators!]] စာမျက်နှာကို [[ဝီခီပီးဒီးယား:Administrators]] သို့ Ninjastrikersက ရွှေ့ခဲ့သည်</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12137" xml:space="preserve">{{Ombox
|text = {{Big|'''တောင်ꩻသေꩻ-''' ယိုကိုခြာနဝ်ꩻ ခင်ႏလမ်းရီ အဲတ်မိဉ်သား (ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သား) မွေးတဝ်းသွူ။ ခင်ႏလမ်းဒင်ႏသော့ꩻ [[Wikipedia:Requests for adminship|ဖေႏကထွာ အဲတ်မိဉ်]]တာႏလဲ့ '''တမွေးတဝ်း'''သွူ။}}
}}
{{Policy|WP:ADMIN|WP:SYSOP|WP:MOP}}
{{Nutshell|'''ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားဖုံႏ'''အဲတ်မိဉ်နဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ခွုမ်ထူႏသုင်ꩻနွောင်ꩻ ပအိုဝ်ႏဝီခီပီးဒီးယားကို ကအဝ်ႏဒါႏ ကိရိယာႏယဟန်ႏ ယွုမ်းအံႏသꩻဆွော့ꩻအီလꩻဒါႏ ကေားသုင်ꩻသားဖုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ဝွေꩻသီးဖုံႏနဝ်ꩻ လွောက်ꩻနာႏဗာႏ အရန်းထို စီꩻကန်ꩻကျင်ꩻဝွတ်ဖုံႏတဲင် ခွုမ်သုင်ꩻကိရိယာႏလဲ့ သုင်ꩻဗာႏတရျားရျားဒျာႏတဲင် မိဉ်ႏထွာအထေင်အသျုတ်တဗာႏဗာႏကို ဖေႏကလꩻအသာႏတဲင် '''မုဲင်ꩻခါစွဉ်ႏလဲ့''' ထူႏသုင်ꩻအီဗာႏတဝ်း ကိရိယာႏအခြွိုင်းဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။}}

[[File:Wikipedia Administrator.svg|thumbnail|ယိုနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ် ဝီခီပီးဒီးယားသားတဖြာꩻ အမုဲင်သင်္ကေတတန်ဒျာႏသွူ။]]
'''ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားဖုံႏ''' (အဲတ်မိဉ်-နုဲင်းနဝ်ꩻလဲ့ အဝ်ႏဟဲ့ꩻလွ့)ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ထွာဒျာႏကေားသုင်ꩻသားဖုံႏတဲင် ဖေႏနေး[[ဝီခီပီးဒီးယား]] ကဝေ့ꩻပန်ႏလွေꩻလꩻယံယံအီတာႏ ထွာလိုꩻကေားထူႏသုင်ꩻနွောင်ꩻ [[Special:ListGroupRights/Admin|ကိရိယာႏတဲးဝါး]]အခြွိုင်းကကွာႏခေါ်သားဖုံႏဒျာႏသွူ။ ကွပ်လိုꩻအစွိုꩻအဗူႏသီး ယွုမ်းအံႏတဲင် သုင်ꩻနွောင်ꩻဗာႏ အခြွိုင်း(ကိရိယာႏ)နုဲင်းနဝ်ꩻဒျာႏ၊ အချက်နဝ်ꩻနဝ်ꩻ ဖေႏကလွိုကယ်ꩻအီထဲင်း ဝင်ꩻအလောင်ႏအလင် (မွေးတဝ်းလဲ့) ဖေႏအရေꩻကပါအီတာႏလဲ့ တမွေးတဝ်းနဝ်ꩻသွူ။ ကွပ်လꩻသေꩻခါꩻ ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သား အခွင်ꩻအရေꩻတဲင် ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားတဖြာꩻ အထာꩻထီႏယို အရေꩻပါလဲဉ်းက ကေားသုင်ꩻဝီခီဖီးဒီးယားအလင်သား (ဥပမာႏ- လိုꩻသုင်ꩻအီတွမ်ႏ အုဲင်ဖီလိတ်လွေꩻလွဉ်ꩻ) တဖြာꩻအထာꩻထီႏ ကလွိုက်ရွေꩻရေႏပြောင်ꩻလုဲင်ႏထိုꩻ ဝီခီပီးဒီးယားသားနုဲင်းနဝ်ꩻလဲ့ အဝ်ႏလိုႏယူႏတဝ်းနဝ်ꩻသွူ။

''ယိုခါခဲ့ꩻခဲ့ꩻ ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သား အဝ်ႏ {{NUMBEROFADMINS}} ဖြာꩻသွူ။''

=== ရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်အီအခြွိုင်းဖုံႏ ===
==== မာꩻဖေ့ယားကုဲင် ====
ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားဖုံႏ ကခွုမ်မာꩻဖေႏနွောင်ꩻနဝ်ꩻ [[:en:Wikipedia:Deletion policy|မာꩻဖေ့ထိုꩻ]]လိတ်မဲ့ငါဖုံႏ၊ ထိန်ꩻသိမ်ꩻဟဝ်ချာယင်း လိတ်မဲ့ငါဖုံႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ [[:en:WP:RFD|ယံဖေႏနေးကမာꩻဖေ့ ကကွီလွဉ်ဒါႏ]] လိတ်မဲ့ငါဖုံႏ (မွေးတဝ်းလဲ့) မူဝါဒအလꩻ [[:en:Wikipedia:Deletion policy#အလျင်အမြန် ဖျက်ပစ်ခြင်း|မာꩻဖေ့သွူးစွဉ်ႏတလဲင်ႏချင်ꩻ]]၊ ကခံႏဗာႏအမာꩻဖေ့ လိတ်မဲ့ငါဖုံႏယို ကကွီလွဉ်ယံဖေႏနေးကထိန်ꩻသိမ်ꩻဟဝ်ချာတာႏနဝ်ꩻ မာꩻဗာႏလုဲင်ႏ အွိုး[[:en:WP:RFU|နပ်စမ်ꩻချာယင်း]] အမာꩻဖေ့အကိုနဝ်ꩻသွူ။

==== မာꩻဖေ့ယားကုဲင်ထိုꩻကမွဉ်းဖျင် ====
[[:en:H:DIFF|ကမွဉ်းဖျင်]]ဒါႏ လိတ်မဲ့ငါတဗာႏယို မာꩻဖေ့ထိုꩻနေးတဲင် ဖေႏလိုꩻအာသီးကထီႏလꩻမွုန်းနဝ်ꩻ ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သား အွဉ်ႏပလို့ꩻဗဉ်ႏခါꩻလꩻဒျာႏသွူ။ ထီႏလꩻနွောင်ꩻကွို့ꩻ ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်အလင်သား ကမာꩻထိုꩻမားဒါႏ အမွဉ်းဖျင်ဖုံႏလွုမ်ꩻသွူ။ အမွဉ်းဖျင်ဖုံႏယို အဝ်ႏလိုႏအွဉ်ႏပလို့ꩻဒျာႏ ကအွဉ်ႏနယ်ခါꩻဒါႏ အခေႏနေႏထူꩻ [[:en:Wikipedia:Deletion_policy#တည်းဖြတ်မူ ဖျက်ခြင်း|ယိုကိုခြာ]]ငါနဝ်ꩻသွူ။

==== ရဲးကမ်းသေꩻခါꩻ ====
[[:en:WP:MWN|ယီးနယ်မီဒီယာဝီခီမဉ်ꩻ]] ကေားသုင်ꩻသား ပုဂ္ဂိုလ်ႏလောင်ႏလင်သီး ပုဂ္ဂိုလ်ႏရေꩻရာႏ [[:en:Javascript|Javascript]] မွေးတဝ်းလဲ့ [[:en:Cascading Style Sheets|CSS]] (.Js or.css) လိတ်ဆင်းဖုံႏ အပါအဝင်ႏ လိတ်မဲ့ငါဖုံႏယို ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားဖုံႏ ရဲးကမ်းနွောင်ꩻဒျာႏ၊ အရဲးအကမ်းယို အွဉ်ႏဖုဲင်းထိုꩻ၊ ပြောင်ꩻလုဲင်ႏထိုꩻ အရဲးအကမ်း-နုဲင်းနဝ်ꩻလဲ့ မာꩻဖေႏနွောင်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
*မဉ်ႏမဉ်ကွီထေ့ ယံကရဲးကမ်းတာႏ ခွုမ်မာꩻအွိုး [[:my:Wikipedia:စီမံခန့်ခွဲသူများ သင်ပုန်း|Wikipedia:ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သား တင်ပွန်ꩻ]]လောင်းနဝ်ꩻ လꩻဒျာႏ၊ ကဲဉ်းအာနဝ်ꩻတဲး [[:en:WP:VAND|စူသျုက်ထာꩻ]] မွေးတဝ်းလဲ့ [[:en:WP:WAR|မွဉ်းဖျင်ရေꩻတာႏ မဉ်ႏထွာလွဉ်တွိုက်ꩻပွယ်ꩻ]] ပွိုင်းခတ်ꩻလို့ဝင်ꩻခိန်ႏမꩻ ကွဲးရဲးကမ်းနုဲင်းနဝ်ꩻဒျာႏ၊ ခါးလားစူကသျုက်ထာꩻကာႏ ရဲးကမ်းသေꩻခါꩻရီး နုဲင်းနဝ်ꩻမွေးတဝ်းသွူ။

==== ပေ့ꩻပစ်ꩻထိုꩻ ====
[[:en:WP:BLOCK|ပေ့ꩻဗိဉ်ႏထိုꩻ]] လိုꩻသုင်ꩻသား ကမာꩻထွာအီဒါႏ ပျဿနာႏစား တောမ်ႏ ဖုဲင်းထိုꩻယင်း အပေ့ꩻဗိဉ်ႏဖုံႏယို ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားဖုံႏ ခွုမ်မာꩻခွင်ꩻအဝ်ႏနဝ်ꩻသွူ။

==== သဲင်ꩻမွဉ်းဖျင်ချာယင်း ====
[[:en:WP:ROLLBACK|သဲင်ꩻမွဉ်းဖျင်ချာယင်း အပြောင်ꩻအလုဲင်ႏ]]ဖုံႏနဝ်ꩻ ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားယို မာꩻဖေႏနွောင်ꩻဒျာႏ၊ ကေားသုံꩻသားတဖြာꩻ အလိတ်မဲ့ငါတဗာႏကို ခွုင်းတဲင်ကမွဉ်းဖျင်ဖုံႏယို (မဉ်ႏထွာမွဉ်းဖျင်မုꩻ အဆုဲင်ꩻသွတ်ꩻန၀်ꩻ) ယံဖေႏကသဲင်ꩻမွဉ်းဖျင်ချာ မွိုင်မွိုင်အတာႏ ဖေႏခါꩻဒျာႏအခွင်ꩻသွူ။ အပြောင်ꩻလုဲင်ႏနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏကွို့ꩻ [[:en:WP:MINOR|အရေꩻတတန်တဝ်း အပြောင်ꩻအလုဲင်ႏ]]အနေႏ တောင်ꩻခါꩻနုဲင်းနဝ်ꩻထွူတဲင် အွဉ်ႏနယ်ဖေႏဗော့ꩻ မွဉ်းဖျင်မုꩻ အအဲဉ်ႏစား နုဲင်းဆꩻလယိုသွူ။
:'''ကမွဉ်းဖျင်ဒါႏ အရေꩻတတန်တဝ်း'''
[[Special:Contributions/User A|User A]] ([[:en:User_talk:User A|ကအိုင်ကိုမ်]])ယို [[:en:WP:REVERT|သဲင်ꩻမွဉ်းဖျင်ချာ]]ဖေႏ User B သား ကမွဉ်းဖျင်အဆုဲင်ꩻသွတ်ꩻကိုသူꩻနဝ်ꩻသွူ။

==== ထဲမ်သော့ꩻဖေႏ လိတ်မဲ့ငါဖုံႏ ====
အဝ်ႏအွိုးကီခီဖီးဒီးယား အလောင်ႏလင်ကို ထဲမ်သော့ꩻဖေႏ လိတ်မဲ့ငါဖုံႏ လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။

==== ထွားလိတ်မဲ့ငါ တအုံပွေါးထွားဗာႏနေးတဝ်းစားဖုံႏ ====
လိတ်မဲ့ငါဖုံႏ တပါသော့ꩻတဝ်း ကေားပွေါးထွားဆွုမ်ႏသား တဖြာꩻဖြာꩻအစာႏရင်ꩻကိုလဲ့ ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားဖုံႏနဝ်ꩻ ထီႏလꩻနွောင်ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။

==== ရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်ဖေႏ ကေားသုင်ꩻသား အခွင်ꩻအရေꩻဖုံႏ ====
ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားဖုံႏနဝ်ꩻ ဖေႏအပ်နွောင်ꩻ ကေားသုင်ꩻသားအလောင်ႏလင် သုင်ꩻခွင်ꩻယင်ဟန်ႏနဝ်ꩻသွူ။

== လိဉ့်အထန်ႏဖုံႏ ==
* [[Meta:Administrators of Wikimedia projects/Wikipedias|ဝီခီပီးဒီးယား ကားကအဝ်ႏကို စီႏခြပ်ဖန်းဖြယ်သားဖုံႏ]]

[[Category:ဝီခီမူဝါဒဖုံႏ]]

[[my:ဝီကီပီးဒီးယား:Administrators]]
[[en:Wikipedia:Administrators]]</text>
      <sha1>ee8fw0e0c1bhtp6uj2i5rj95x154cbo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ဝီခီပီးဒီးယား:ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားတာႏ အွဉ်ႏထွော့ချက်ဖုံႏ</title>
    <ns>4</ns>
    <id>2867</id>
    <revision>
      <id>14150</id>
      <parentid>14083</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T15:51:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Khun Kt</username>
        <id>19</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24063" xml:space="preserve">'''&quot;လိတ်မဲ့ငါယိုတဗာႏနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ လိတ်ရဲဉ်ႏယီးထွဉ်ႏနယ် မျန်မာဘာႏသာႏ ဝီကီပီးဒီးယားဒျာႏသွူ&quot;'''
နဝ်ꩻနဝ်ꩻ ထွာအွဉ်ႏသေꩻခါꩻ ခွဉ်းတဲက်အီအနေႏတဲင် ကားတဲင် လိုꩻကမွဉ်းဖျင်သားဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဝ်လွောက်ꩻနာႏဝင်ꩻသွူ၊ လိတ်မဲ့ငါယိုအကို ကမာꩻလွိုꩻစဲင်းလွိုဒါႏ မွဉ်းဖျင်ပြောင်ꩻလုဲင်ႏမုꩻ အမျိုꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း ဖေႏနေးကထွာဗာႏဒျာႏ လိုꩻအာသီးသဘော်ꩻဆန္ဒအတွိုင်ꩻမꩻသွူ၊ သံႏသယမဉ်ႏပေါႏစိန်ႏစွော့ꩻလဲ့ လွေꩻတွိုင်ႏပင်ႏရီးသွော့ အိုမ်ကိုမ်ချက်လိတ်မဲ့ငါကိုသူꩻနေား။

'''&quot;ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သား&quot;ယို''' မာꩻနွောင်ꩻလွိုကယ်ꩻထဲင်း လိုꩻကသုံꩻပုံႏမဲဉ်ႏ အကျောင်ꩻအခြောင်ꩻတစူးတစိꩻနဝ်ꩻသွူ၊ ကမာꩻနုဲင်းနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ထွာစွဲးကမ်းကို ဖေႏနေးဝီခီဖီးဒီးယား တရွို့ꩻလွေꩻတရောင်းတရေꩻနုဲင်းနဝ်ꩻဒျာႏသွူ၊ ဗျူရိုကရဲစ်နဝ်ꩻ ထွာလိုꩻကေားသုံꩻသား မာꩻလွိုထဲင်းကနဝ်ꩻတဲင် ထွာစွဲးကမ်းကိုလွဖေႏ ပရောစဲတ်ယို ဖေႏနေးကယိန်း တဝေ့ꩻပန်ႏလွေꩻယံလံလꩻအီဒျာႏနဝ်ꩻသွူ၊ ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားဖုံႏ၊ ဗျူရိုကရဲတ်အခရာႏ အချက်အလျက်တွမ်ႏ ကေားကသုံꩻနွောင်ꩻအရန်းနဝ်ꩻစား စာႏရင်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ထွားအွိုး ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားတွမ်ႏ ဗျူရိုကရဲတ်ကိုဖုံႏ- လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။

ကေားသုံꩻဝီခီဖီးဒီးယားသားတဖြာꩻအနေႏ မဉ်ႏထွာလွဉ် ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သား မွေးတဝ်းလဲ့ ဗျူရိုကရဲတ်တဖြာꩻနဝ်ꩻတဲးတဲ့ ယိန်းစွဲးကမ်းကိုဖေႏနွောင်ꩻနွောင်ꩻမွော့-ယူႏဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ၊ ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားတွမ်ႏ ဗျူရိုꩻကရဲတ်ဖုံႏယို ဖေႏအပ်နေးဒျာႏ တွမ်ႏမဲးစနိစ်၊ ကေားသုံꩻဝီခီဖီးဒီးယားသား ပါꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း ဖေႏနေးကထွာ ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သား မွေးတဝ်းလဲ့ ဖေႏကထွာဗျူရိုကရဲတ်တဖြာꩻ ကျိုꩻစာꩻမာꩻလꩻနွောင်ꩻဒျာႏလဲ့ ဖေႏကတနꩻတွမ်ႏ ကအွဉ်ႏထွော့ချက် ယင်ဟန်ႏဖုံႏအဝ်ႏနေဒွိုန်းသွူ၊ ကရိုꩻဒါႏ အွဉ်ႏထွော့ချက်ဖုံႏနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ထွာအွဉ်ႏထွော့ဒျာႏ တွမ်ႏလိုꩻအာသီးသဘော်ꩻဆန္ဒဒျာႏ၊ နဝ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ နုဲင်းလယိုအတွိုင်ꩻသွူ။

==ယံကထွာကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်(အဲဒ်မိဉ်)တဖြာꩻအတာႏ အွဉ်ႏထွော့ချက်ဖုံႏ==
===ဗွောင်ခါꩻအဓိပ္ပါယ်ႏဖုံႏ===
* လꩻထွူမွဉ်းဖျင်မဉ်ꩻ (Named editors)ကရိုꩻနဝ်ꩻ ခါးလားကတဲႏ အမွဉ်းဖျင်ထာꩻမာꩻယို နေးတွမ်ႏကေားသုံꩻသားမဉ်ꩻတွမ်ႏ ငဝ်းပလို့ꩻထွူတဲင် နွိုသော့ꩻထေ့သေꩻခါꩻဗာႏ ဝီခီဖီးဒီးယားအကိုသူꩻနဝ်ꩻသွူ။
* တသေတဝ်း ကေားသုံꩻသားမဉ်ꩻဖုံႏ (Anonymous users)ကရိုꩻနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ကအီႏမွဉ်းဖျင်အီတာႏ တနွို့သေꩻခါꩻတဝ်းလိုꩻသားဖုံႏနဝ်ꩻသွူ၊ ဝွေꩻသီးဖုံႏယို မာꩻခါꩻဖေႏနေး တွမ်ႏဝွေꩻသီးအုဲင်ပီလိတ်လွေꩻလွဉ်ꩻ အမုဲင်ပေႏနဝ်ꩻသွူ။
* ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားဖုံႏ ([[WP:Administrators|Administrators]])ကရိုꩻနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ အစွိုꩻကို လိုꩻဝင်ꩻသꩻကဆွော့ꩻလꩻ ယွုမ်းအံႏလꩻ ကေားကမွဉ်းဖျင်သားနဝ်ꩻသွူ၊ ကွပ်နဝ်ꩻမꩻတဲင် အရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်ယို အထျꩻအဝ်ႏဒင်ႏဒျာႏ ထာꩻယွုမ်းအံႏအလောင်းတန်နဝ်ꩻသွူ။

===ပါꩻမုဲင်ꩻထွာနွောင်ꩻ အရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားတဖြာꩻဟောင်း===
* အမွဉ်းဖျင်နုဲင်းမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း ထွာလွဉ်နွောင်ꩻဒျာႏ ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်ဖေႏ မျန်မာဝီကီပီးဒီးယားသားတဖြာꩻ၊ တသေတဝ်း ကေားသုံꩻသားမဉ်ꩻယိုတဲး တဖေႏအပ် တအွဉ်ႏထွာနွောင်ꩻတဝ်း ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားတဖြာꩻနဝ်ꩻသွူ။
* ခါးလားကဒင်ႏ ဖေႏနေးကထွာ ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားတဖြာꩻခိန်ႏ ကထွာကေားသုံꩻသားနဝ်ꩻ အခြောင်ꩻတွိုႏတွိုႏ ဖေႏကထွာဗာႏ လိုꩻနွို့စွဲးကိုဖေႏ ပရောစဲတ်ယိုနဝ်ꩻသွူ၊ တအွဉ်ႏထွော့ခါꩻနေးတဝ်း အခိန်ႏကရိုꩻလဲ့ ဖေႏနေးကနွို့စွဲးကမ်းကိုဗာႏဖိုဗဲင်း အဆေ့ꩻသွတ်ꩻ သိုမ်လာရပ်နဝ်ꩻမꩻသွူ။
* ထွာကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သား ကမဉ်ခွုမ်မာꩻဒါႏ အမွဉ်းဖျင်သားယို ဝွေꩻသီးနမ်းရေꩻရာႏကိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏသော့ꩻသေꩻခါꩻပါ ကဆꩻဆွော့ꩻလꩻဒါႏ အီးမေးလ်လိတ်လွေꩻလွဉ်ꩻ တဗာႏဗာႏသွူ၊ အီးမေးလ်ယို စဲစ်ဆေꩻဟော်ꩻထွားသေꩻသေꩻတွော့ꩻ အဝ်ႏလိုႏပြန်ႏခွုန်ꩻဖေႏငါႏ၊ ပွိုးတမုဲင်ꩻနဲးတဲင် ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားနဝ်ꩻ ယလဲင်ႏလဲင်ႏ သွုပ်ဆွိုက်အီဗာႏတွမ်ႏ အီးမေးလ်နုဲင်းနဝ်ꩻဒျာႏသွူ။

===ကလိုႏထဲင်းဒါႏအချက်ဖုံႏ- တွမ်ႏတဖွေါင်ꩻ ထာꩻမာꩻခရာႏဖုံႏလဲ့ ဖေႏနေးကအဝ်ႏမာꩻကျင်ꩻတထွူဗာႏ။===
* ကဒေါ့ꩻသေꩻခါꩻဒါႏလိုꩻနဝ်ꩻ ဖေႏနေးကဗော့ꩻဗာႏကျင်ꩻသႏသေႏဗာႏ တွမ်ႏမျန်မာဝီကီးပီးဒီးယား မူဝါဒဖုံႏတွမ်ႏ ယီးထွဉ်ႏနယ်ချက်ဖုံႏသွူ။
* ကဒေါ့ꩻသေꩻခါꩻဒါႏလိုꩻနဝ်ꩻ ပြောင်ꩻလုဲင်ႏလိတ်မဲ့ငါဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏလိုႏမာꩻကျင်ꩻသေꩻခါꩻငါႏနေနေ၊ ကွပ်အချက်ယိုတဲင် ကေားသုံꩻသားတဖြာꩻ ခွုမ်မာꩻပြောင်ꩻလုဲင်ႏလွေꩻဖေႏထွူလဲဉ်း ဝီခီဖီးဒီးယားကိုယို အရျာꩻတန်ꩻနေးသွူ၊ တအွဉ်ႏထွော့ခါꩻနေးတဝ်း အဖျင်ဆင် ခွုင်းယိုခွုင်းနဝ်ꩻလဲ့ အဖျင်ဆင်ဟဝ်စား ယင်ဟန်ႏနဝ်ꩻ ယိန်းယံကယ်ꩻထဲင်းစွဉ်ႏ အဖျင်ဆင်အထီအသွီႏညမ်းဖုံႏ အာတန်နဝ်ꩻသွူ။
* ဝီခီဖီးဒီးယားကိုယို အဗိုန်ပီတဝ်း အကွို့ꩻအခဝ်ဖုံႏအဝ်ႏ၊ ကဒေါ့ꩻသေꩻခါꩻဒါႏ ဖေႏကထွာအီကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားတဖြာꩻ အကမွဉ်းဖျင်ဒါႏ ကဲဉ်းအာအာယို မဉ်ႏထွာဝီခီဖီးဒီးယားယို ကယိန်းယံယံအီအဖဲ့ꩻနဝ်ꩻ ယိန်းမဲဉ်ႏတနꩻငါႏသွူ၊ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻဖုံႏ ခြွဉ်းသော့ꩻ(&quot;ရွီးခိုႏ&quot;အကွို့ꩻအခဝ်ကို) မွေးတဝ်းတဲ့ ဖျင်ဆင်ယင်း၊ (&quot;တဲမ်းပလေက်&quot;အကွို့ꩻအခဝ်)ကို တဲမ်းသော့ꩻတမ်းပလေက်၊ မွေးတဝ်းတဲ့ ဖေႏကယံ မွဉ်းဖျင်ဖေႏ၊ မွေးတဝ်းလဲ့ မာꩻဖေႏနေး ကဏ္ဍစနစ် (&quot;ကဏ္ဍ&quot;အကွို့ꩻအခဝ်)ကယိန်းယံဖုံႏနဝ်ꩻ ထွာမာꩻယံလွဉ်အီဖေႏ ဝီခီဖီးဒီးယားယိုနဝ်ꩻသွူ။ ကယီးထွဉ်ႏနယ်အမဉ်ꩻ &quot;ကေားသုံꩻသား&quot; မွေးတဝ်းလဲ့ &quot;ကေားသုံꩻသားအုံကိုမ်ချက်လိတ်မဲ့ငါ&quot;အကို ကဒေါ့ꩻသေꩻခါꩻ လိုꩻကမာꩻဒါႏ ဖျင်ဆင်မုꩻအအာသွတ်ꩻသားယို မွဉ်းဖျင်သား တထောက်ခံႏကြွို့ꩻတဝ်း ကဲဉ်းအာအာနဝ်ꩻသွူ။

===ကွီမာꩻ===
* ကမဉ်ခွုမ်မာꩻ ထွာနေးကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားနဝ်ꩻ ကွီမာꩻဗာႏ [[WP:RFA|Request For adminiship]] လိတ်မဲ့လောင်း (ကွီဗာႏမဲး)ငဝ်းကွီအီတဗာႏသွူ၊ ကွီဒေါ့ꩻခါꩻနမ်းတာႏလဲ့ အဝ်ႏလꩻဒျာႏ၊ ထွာဖေႏ ကေားမွဉ်းဖျင်သားအလင်နမ်းတင်တဲင် ကွီဒေါ့ꩻဖေႏလဲ့ လꩻနွောင်ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။
* ကေားမွဉ်းဖျင် မဉ်ꩻအဝ်ႏထွူလဲဉ်းသားတဖြာꩻနဝ်ꩻ ကေားမွဉ်းဖျင်သားအလင်တဖြာꩻ ဖေႏနေးကထွာကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားတွော့ꩻ ကွီဒေါ့ꩻဖေႏလꩻနွောင်ꩻဒျာႏကရိုꩻလဲ့ ကဒေါ့ꩻသေꩻခါꩻသားနဝ်ꩻ ဖေႏကတနꩻမဲဉ်ႏဗာႏအွဉ်ႏထွော့ချက်၊ ကဒေါ့ꩻသေꩻခါꩻဖေႏဝွေꩻနမ်းလဲ့ မဉ်ႏလက်ခံႏမꩻနဝ်ꩻသွူ။

===လိုꩻဖေႏမဲးအခွင်ꩻကအဝ်ႏသားဖုံႏ===
* တသေတဝ်းအမဉ်ꩻ မွေးတဝ်းလဲ့ ကေားသုံꩻအမဉ်ꩻကအဝ်ႏထွူသားလွုမ်ꩻတကာႏတဝ်း ခွုင်းကားတဲင် ကသုံꩻသားဖုံႏ ကကွီဒေါ့ꩻအကိုယို ဖေႏနပ်စမ်ꩻချက်ဖုံႏ လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။
* မွဉ်းဖျင်မဉ်ꩻကအဝ်ႏထွူသားလို့လို့ ဖေႏမဲးလꩻဒျာႏ၊ ကွဲႏတွော့ꩻ ခန်ꩻထွော့ခါꩻအချက်ယဟန်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ နုဲင်းလယိုအတွိုင်ꩻသွူ။
** တသေတဝ်း လိုꩻကေားသုံꩻသားမဉ်ꩻနဝ်ꩻ ဖေႏမဲးအခွင်ꩻအဲဉ်ထဝ်း။
** မွဉ်းဖျင်မဉ်ꩻကအဝ်ႏထွူသားဖုံႏ မျန်မာဝီကီပီးဒီးယားကို သက်တန်ꩻသိုမ်လာတွမ်ႏ ယီးထွဉ်ႏမဉ်ꩻအထျꩻကို အဝ်ႏလွိုႏလွိုႏတမွေးတဝ်းတွော့ꩻ အမွဉ်းဖျင်ယို အဆေ့ꩻသွတ်ꩻ မဉ်ႏဗွေနီရျာꩻထွူမꩻ နွို့ဖေႏမဲးလꩻနဝ်ꩻသွူ။
** မွဉ်းဖျင်သား ကဒင်ႏဒါႏ ဖေႏနေး(ဝွေꩻ)ကထွာကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားတဲင် ဝွေꩻကကွီဒေါ့ꩻလွဉ်အချက်ကိုယို ဖေႏ(ချာ)မဲးအခွင်ꩻအဲဉ်ထဝ်းသွူ။
** သုံꩻအကောက်အာအာထွူတဲင် ပေါႏမဉ်ႏကျမ်ႏကျိုꩻစာꩻဖေႏမဲးနဝ်ꩻ ခံႏဗာႏဝင်ꩻပေ့ꩻထိုꩻ၊ အမဲးနဝ်ꩻတဲ့ တတွက်သော့ꩻပါတဝ်းနဝ်ꩻသွူ။
** တဲႏစစွဉ်ႏကဖေႏမဲးခိန်ႏ လိုꩻကေားသုံꩻသား တမွဉ်းဖျင်နွောင်ꩻတဝ်း ရောမ်ဖြုဲင်ꩻနဝ်ꩻလဲ့ ဖေႏမဲးအခွင်ꩻအဲဉ်ထဝ်း၊ ကေားသုံꩻသား ကခံႏဗာႏဒါႏ ဝင်ꩻပေ့ꩻထိုꩻအမွဉ်းအဖျင်လိုꩻ အမဲးနဝ်ꩻလဲ့ တတွက်သော့ꩻပါတဝ်းနဝ်ꩻသွူ။

===အဝ်ႏအစွိုꩻအဗူႏ ဖေႏမဲး===
* ဖေႏမဲးယို အီႏဗွောင်ခါꩻဖေႏ ညနွုတ်ꩻနီꩻ တပတ်သွူ၊ မဉ်ႏထွာနမ်းတွမ်ႏနမ်းကွီဒေါ့ꩻနဝ်ꩻ တွက်လွေꩻ တဲႏကဒင်ႏသော့ꩻနီꩻ ဗꩻနွုတ်ꩻနီꩻတပတ်ကိုနဝ်ꩻသွူ၊ မဉ်ႏထွာဒျာႏ မွဉ်းဖျင်သားအလင်တဖြာꩻ ကွီဒေါ့ꩻဖေႏကရိုꩻလဲ့ တွက်လွေꩻစဒျာႏ ကေားမွဉ်းဖျင်သား ကခံႏဗာႏဝင်ꩻကွီဒေါ့ꩻဖေႏသား ကလက်ခံႏစနီꩻနဝ်ꩻသွူ။
* နဝ်ꩻနွုတ်ꩻနီꩻအကို အထီအသွီႏကဗွေဒါႏ ကေားမွဉ်းဖျင်သားဖုံႏအနေႏ ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏအကွီဒေါ့ꩻယို ဖေႏလွဗာႏ ထာꩻထင်းထာꩻထီႏဖုံႏသွူ၊ အထီအသွီႏကဗွေဒါႏ ကေားမွဉ်းဖျင်သားတဖြာꩻ ထောက်ခံႏ (support) မွေးတဝ်းလဲ့ ရဲးဆီꩻ (oppose)ကကွီဒေါ့ꩻယို အဝ်ႏလꩻဒျာႏသွူ၊ ကဖေႏမဲးကိုနဝ်ꩻ ကဲဉ်းအာအာ အဝ်ႏတဲမ်းသော့ꩻဖေႏပါ ကဖေႏဗာႏမဲးအထျꩻအထောင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။
* အထီအသွီႏကဗွေဒါႏ ကေားမွဉ်းဖျင်သားတွိုင်ꩻ အကွီဒေါ့ꩻတဗာႏအကို ဖေႏမဲးလꩻတလဲင်ႏနဝ်ꩻသွူ။
* ယလဲင်ႏလဲင်ႏ အကွီဒေါ့ꩻတဗာႏလောင်း အီႏထောက်ခံႏဗာႏဟောင်း မွေးတဝ်းလဲ့ အီႏရဲးဆီꩻဗာႏဟောင်း-အွဉ်ႏထွော့ယပ်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻလဲ့ ထွာဒါႏနေနေ၊ မဉ်ႏတွိုႏအခိန်ႏနုဲင်းနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ကထွာနာꩻ ထာꩻထီႏထာꩻထင်းယို နွို့ဒေါ့ꩻသော့ꩻဖေႏ နပ်စမ်ꩻချက် (comment)အကွို့ꩻခဝ်ကို အဝ်ႏလꩻဒျာႏသွူ။ နပ်စမ်ꩻချက်ဖုံႏနဝ်ꩻ မဲးတမွေးတဝ်း၊ မွဉ်းဖျင်သားယင်ဟန်ႏ အီႏအွဉ်ႏထွော့ဗာႏယပ်ꩻခုဲင်ႏခိန်ႏနုဲင်းနဝ်ꩻနဝ်ꩻ အုံအခါႏဖေႏလွမဲး (neutral)သားဖုံႏ အဝ်ႏစွဉ်ႏကရိုꩻလဲ့ မာꩻနုဲင်းနဝ်ꩻနဝ်ꩻ တဖေႏအာႏတဝ်းသွူ။ မဲးနုဲင်းနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ကုဲင်းခံႏဗာႏဒါႏ ဝင်ꩻအွဉ်ႏထွော့ ထွာဒျာႏနပ်စမ်ꩻချက်ဖုံႏအနေႏတဲင် ဝင်ꩻကုဲင်းခြုဲင်းလွေꩻသော့ꩻတေားလုဲင်ႏဒါႏ နပ်စမ်ꩻချက်အကွို့ꩻအခဝ်ကိုသူꩻနဝ်ꩻသွူ။
* ဖေႏမဲးခါးလားကပေ့ꩻခိန်ႏ ကေားဖေႏမဲးသားတဖြာꩻအနေႏ မဉ်ပြောင်ꩻလုဲင်ႏချာ မွေးတဝ်းလဲ့ ထူႏသိမ်ꩻချာယင်းမဲးဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏလꩻဒျာႏ၊ မာꩻဖေ့တဝ်း ကဖေႏသေꩻခါꩻထွူမဲးနဝ်ꩻတွော့ꩻ ကဲစ်ꩻထိုꩻဗော့ꩻလိတ်ရဲဉ်ႏ မာꩻသွော့အမုဲင်အကဲစ်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻ၊ ကမုဲင်ကဲစ်ꩻခါꩻဒါႏမဲးဖုံႏနဝ်ꩻ ထွာမဲးပယ်ႏ အီႏအွဉ်ႏထွော့နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။

===နပ်တွက်မဲး===
*မဉ်ႏလဲဉ်းနွုတ်ꩻနီꩻတပတ်နဝ်ꩻ အီႏတွက်လွေꩻမဲးဖုံႏ၊ အထောက်ခံႏ မဉ်ႏလွို ၇၅%နဝ်ꩻ ယေဘုယျအနေႏ ထွာကွီဒေါ့ꩻခါꩻအောင်ႏမျင်ႏဒျာႏ အွဉ်ႏထွော့ခါꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။

===အကွီဒေါ့ꩻခါꩻထာꩻအောင်ႏမျင်ႏ===
* ကကွီဒေါ့ꩻခါꩻယို ဗျူရိုကရဲတ်တဖြာꩻ အီႏအွဉ်ႏထွော့ဖေႏနဝ်ꩻသွူ၊ ကကွီဒေါ့ꩻသေꩻခါꩻဒါႏလိုꩻယို ထွာကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သား မွေးတဝ်းလဲ့ ထွာဗျူရိုကရဲတ်တဖြာꩻ ပေါႏလိုꩻအာသီးသဘော်ꩻမဉ်ႏဗိုန်နဝ်ꩻတဲး ဖေႏမဲးမဉ်ႏထွူသွတ်ꩻခိန်ႏ ဗျူရိုကရဲတ်သားတဖြာꩻ သုံꩻတွမ်ႏဝွေꩻအခြွိုင်းတဲင် ကေားမွဉ်းဖျင်သားယို အီႏဒင်ႏအွဉ်ႏထွာလွေꩻဖေႏ ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားအနေႏနဝ်ꩻသွူ။ ဗျူရိုကရဲတ် ကပေ့ꩻသိမ်ꩻထိုꩻဒါႏ အကွီဒေါ့ꩻသားအနေႏတဲး ကအွဉ်ႏထွော့ဖေႏအကိုနဝ်ꩻ ဖေႏကထွာဒျာႏ လိုꩻအာသီးသꩻဆန္ဒအတွိုင်ꩻနဝ်ꩻမꩻသွူ။
* ဗျူရိုကရဲတ်သားဖုံႏနဝ်ꩻ အခင်ႏမွဉ်အွဉ်ႏထွော့အီ ကထောက်ခံႏဒါႏ မဲးသီးရျာꩻခေါင်ꩻလွုမ်ꩻတကာႏတဝ်း (အခင်ႏခံႏပါဗာႏ) ကေားသုံꩻသားဖုံႏ ကဖေႏဒါႏမဲး အအွဉ်ႏသꩻဘော်ꩻဆန္ဒဖုံႏယင်နဝ်ꩻသွူ။
* ယေဘုယျအနေႏ အကွီဒေါ့ꩻဖေႏနေးကအောင်ႏမျင်ႏနွောင်ꩻအီနဝ်ꩻ အဆေ့ꩻသွတ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏလꩻ ထောက်ခံႏမဲး ၇၅%နဝ်ꩻသွူ။
* အကွီဒေါ့ꩻ မဲးကအဝ်ႏဒါႏ &quot;တရာꩻကဝင်ႏဒါႏ&quot;မဲးအနပ်အတွက်ခြွဉ်း ၃-ဗာႏမာꩻလနဝ်ꩻ ထွာအသွုမ်ꩻ-ယူႏဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
* ကပေ့ꩻထိုꩻဒါႏ အကွီဒေါ့ꩻ ဗျူရိုကရဲတ်သားအနေႏ တွမ်ႏကလွောက်ꩻရာꩻကတူႏစဲဉ်ႏတွော့ꩻ အပေ့ꩻယို လွေꩻသော့ꩻရော်ꩻဗာႏ အုံကိုမ်ချက်အကွို့ꩻအခဝ်ကိုသူꩻနဝ်ꩻသွူ။

[[ကဏ္ဍ:ဝီခီမူဝါဒဖုံႏ]]

[[my:ဝီကီပီးဒီးယား:စီမံခန့်ခွဲသူများအတွက် သတ်မှတ်ချက်များ]]
[[en:Wikipedia:Criteria for adminship]]</text>
      <sha1>12yekgo2y9bdcf4viwuvj0ksdktthi9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>14164</id>
      <parentid>14150</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T04:56:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ninjastrikers</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ် ဝီခီဖီးဒီးယားသားတာႏ အွဉ်ႏထွော့ချက်ဖုံႏ]] စာမျက်နှာကို [[ဝီခီပီးဒီးယား:ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ် ဝီခီဖီးဒီးယားသားတာႏ အွဉ်ႏထွော့ချက်ဖုံႏ]] သို့ Ninjastrikersက ရွှေ့ခဲ့သည်</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24063" xml:space="preserve">'''&quot;လိတ်မဲ့ငါယိုတဗာႏနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ လိတ်ရဲဉ်ႏယီးထွဉ်ႏနယ် မျန်မာဘာႏသာႏ ဝီကီပီးဒီးယားဒျာႏသွူ&quot;'''
နဝ်ꩻနဝ်ꩻ ထွာအွဉ်ႏသေꩻခါꩻ ခွဉ်းတဲက်အီအနေႏတဲင် ကားတဲင် လိုꩻကမွဉ်းဖျင်သားဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဝ်လွောက်ꩻနာႏဝင်ꩻသွူ၊ လိတ်မဲ့ငါယိုအကို ကမာꩻလွိုꩻစဲင်းလွိုဒါႏ မွဉ်းဖျင်ပြောင်ꩻလုဲင်ႏမုꩻ အမျိုꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း ဖေႏနေးကထွာဗာႏဒျာႏ လိုꩻအာသီးသဘော်ꩻဆန္ဒအတွိုင်ꩻမꩻသွူ၊ သံႏသယမဉ်ႏပေါႏစိန်ႏစွော့ꩻလဲ့ လွေꩻတွိုင်ႏပင်ႏရီးသွော့ အိုမ်ကိုမ်ချက်လိတ်မဲ့ငါကိုသူꩻနေား။

'''&quot;ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သား&quot;ယို''' မာꩻနွောင်ꩻလွိုကယ်ꩻထဲင်း လိုꩻကသုံꩻပုံႏမဲဉ်ႏ အကျောင်ꩻအခြောင်ꩻတစူးတစိꩻနဝ်ꩻသွူ၊ ကမာꩻနုဲင်းနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ထွာစွဲးကမ်းကို ဖေႏနေးဝီခီဖီးဒီးယား တရွို့ꩻလွေꩻတရောင်းတရေꩻနုဲင်းနဝ်ꩻဒျာႏသွူ၊ ဗျူရိုကရဲစ်နဝ်ꩻ ထွာလိုꩻကေားသုံꩻသား မာꩻလွိုထဲင်းကနဝ်ꩻတဲင် ထွာစွဲးကမ်းကိုလွဖေႏ ပရောစဲတ်ယို ဖေႏနေးကယိန်း တဝေ့ꩻပန်ႏလွေꩻယံလံလꩻအီဒျာႏနဝ်ꩻသွူ၊ ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားဖုံႏ၊ ဗျူရိုကရဲတ်အခရာႏ အချက်အလျက်တွမ်ႏ ကေားကသုံꩻနွောင်ꩻအရန်းနဝ်ꩻစား စာႏရင်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ထွားအွိုး ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားတွမ်ႏ ဗျူရိုကရဲတ်ကိုဖုံႏ- လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။

ကေားသုံꩻဝီခီဖီးဒီးယားသားတဖြာꩻအနေႏ မဉ်ႏထွာလွဉ် ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သား မွေးတဝ်းလဲ့ ဗျူရိုကရဲတ်တဖြာꩻနဝ်ꩻတဲးတဲ့ ယိန်းစွဲးကမ်းကိုဖေႏနွောင်ꩻနွောင်ꩻမွော့-ယူႏဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ၊ ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားတွမ်ႏ ဗျူရိုꩻကရဲတ်ဖုံႏယို ဖေႏအပ်နေးဒျာႏ တွမ်ႏမဲးစနိစ်၊ ကေားသုံꩻဝီခီဖီးဒီးယားသား ပါꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း ဖေႏနေးကထွာ ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သား မွေးတဝ်းလဲ့ ဖေႏကထွာဗျူရိုကရဲတ်တဖြာꩻ ကျိုꩻစာꩻမာꩻလꩻနွောင်ꩻဒျာႏလဲ့ ဖေႏကတနꩻတွမ်ႏ ကအွဉ်ႏထွော့ချက် ယင်ဟန်ႏဖုံႏအဝ်ႏနေဒွိုန်းသွူ၊ ကရိုꩻဒါႏ အွဉ်ႏထွော့ချက်ဖုံႏနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ထွာအွဉ်ႏထွော့ဒျာႏ တွမ်ႏလိုꩻအာသီးသဘော်ꩻဆန္ဒဒျာႏ၊ နဝ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ နုဲင်းလယိုအတွိုင်ꩻသွူ။

==ယံကထွာကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်(အဲဒ်မိဉ်)တဖြာꩻအတာႏ အွဉ်ႏထွော့ချက်ဖုံႏ==
===ဗွောင်ခါꩻအဓိပ္ပါယ်ႏဖုံႏ===
* လꩻထွူမွဉ်းဖျင်မဉ်ꩻ (Named editors)ကရိုꩻနဝ်ꩻ ခါးလားကတဲႏ အမွဉ်းဖျင်ထာꩻမာꩻယို နေးတွမ်ႏကေားသုံꩻသားမဉ်ꩻတွမ်ႏ ငဝ်းပလို့ꩻထွူတဲင် နွိုသော့ꩻထေ့သေꩻခါꩻဗာႏ ဝီခီဖီးဒီးယားအကိုသူꩻနဝ်ꩻသွူ။
* တသေတဝ်း ကေားသုံꩻသားမဉ်ꩻဖုံႏ (Anonymous users)ကရိုꩻနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ကအီႏမွဉ်းဖျင်အီတာႏ တနွို့သေꩻခါꩻတဝ်းလိုꩻသားဖုံႏနဝ်ꩻသွူ၊ ဝွေꩻသီးဖုံႏယို မာꩻခါꩻဖေႏနေး တွမ်ႏဝွေꩻသီးအုဲင်ပီလိတ်လွေꩻလွဉ်ꩻ အမုဲင်ပေႏနဝ်ꩻသွူ။
* ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားဖုံႏ ([[WP:Administrators|Administrators]])ကရိုꩻနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ အစွိုꩻကို လိုꩻဝင်ꩻသꩻကဆွော့ꩻလꩻ ယွုမ်းအံႏလꩻ ကေားကမွဉ်းဖျင်သားနဝ်ꩻသွူ၊ ကွပ်နဝ်ꩻမꩻတဲင် အရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်ယို အထျꩻအဝ်ႏဒင်ႏဒျာႏ ထာꩻယွုမ်းအံႏအလောင်းတန်နဝ်ꩻသွူ။

===ပါꩻမုဲင်ꩻထွာနွောင်ꩻ အရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားတဖြာꩻဟောင်း===
* အမွဉ်းဖျင်နုဲင်းမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း ထွာလွဉ်နွောင်ꩻဒျာႏ ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်ဖေႏ မျန်မာဝီကီပီးဒီးယားသားတဖြာꩻ၊ တသေတဝ်း ကေားသုံꩻသားမဉ်ꩻယိုတဲး တဖေႏအပ် တအွဉ်ႏထွာနွောင်ꩻတဝ်း ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားတဖြာꩻနဝ်ꩻသွူ။
* ခါးလားကဒင်ႏ ဖေႏနေးကထွာ ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားတဖြာꩻခိန်ႏ ကထွာကေားသုံꩻသားနဝ်ꩻ အခြောင်ꩻတွိုႏတွိုႏ ဖေႏကထွာဗာႏ လိုꩻနွို့စွဲးကိုဖေႏ ပရောစဲတ်ယိုနဝ်ꩻသွူ၊ တအွဉ်ႏထွော့ခါꩻနေးတဝ်း အခိန်ႏကရိုꩻလဲ့ ဖေႏနေးကနွို့စွဲးကမ်းကိုဗာႏဖိုဗဲင်း အဆေ့ꩻသွတ်ꩻ သိုမ်လာရပ်နဝ်ꩻမꩻသွူ။
* ထွာကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သား ကမဉ်ခွုမ်မာꩻဒါႏ အမွဉ်းဖျင်သားယို ဝွေꩻသီးနမ်းရေꩻရာႏကိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏသော့ꩻသေꩻခါꩻပါ ကဆꩻဆွော့ꩻလꩻဒါႏ အီးမေးလ်လိတ်လွေꩻလွဉ်ꩻ တဗာႏဗာႏသွူ၊ အီးမေးလ်ယို စဲစ်ဆေꩻဟော်ꩻထွားသေꩻသေꩻတွော့ꩻ အဝ်ႏလိုႏပြန်ႏခွုန်ꩻဖေႏငါႏ၊ ပွိုးတမုဲင်ꩻနဲးတဲင် ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားနဝ်ꩻ ယလဲင်ႏလဲင်ႏ သွုပ်ဆွိုက်အီဗာႏတွမ်ႏ အီးမေးလ်နုဲင်းနဝ်ꩻဒျာႏသွူ။

===ကလိုႏထဲင်းဒါႏအချက်ဖုံႏ- တွမ်ႏတဖွေါင်ꩻ ထာꩻမာꩻခရာႏဖုံႏလဲ့ ဖေႏနေးကအဝ်ႏမာꩻကျင်ꩻတထွူဗာႏ။===
* ကဒေါ့ꩻသေꩻခါꩻဒါႏလိုꩻနဝ်ꩻ ဖေႏနေးကဗော့ꩻဗာႏကျင်ꩻသႏသေႏဗာႏ တွမ်ႏမျန်မာဝီကီးပီးဒီးယား မူဝါဒဖုံႏတွမ်ႏ ယီးထွဉ်ႏနယ်ချက်ဖုံႏသွူ။
* ကဒေါ့ꩻသေꩻခါꩻဒါႏလိုꩻနဝ်ꩻ ပြောင်ꩻလုဲင်ႏလိတ်မဲ့ငါဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏလိုႏမာꩻကျင်ꩻသေꩻခါꩻငါႏနေနေ၊ ကွပ်အချက်ယိုတဲင် ကေားသုံꩻသားတဖြာꩻ ခွုမ်မာꩻပြောင်ꩻလုဲင်ႏလွေꩻဖေႏထွူလဲဉ်း ဝီခီဖီးဒီးယားကိုယို အရျာꩻတန်ꩻနေးသွူ၊ တအွဉ်ႏထွော့ခါꩻနေးတဝ်း အဖျင်ဆင် ခွုင်းယိုခွုင်းနဝ်ꩻလဲ့ အဖျင်ဆင်ဟဝ်စား ယင်ဟန်ႏနဝ်ꩻ ယိန်းယံကယ်ꩻထဲင်းစွဉ်ႏ အဖျင်ဆင်အထီအသွီႏညမ်းဖုံႏ အာတန်နဝ်ꩻသွူ။
* ဝီခီဖီးဒီးယားကိုယို အဗိုန်ပီတဝ်း အကွို့ꩻအခဝ်ဖုံႏအဝ်ႏ၊ ကဒေါ့ꩻသေꩻခါꩻဒါႏ ဖေႏကထွာအီကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားတဖြာꩻ အကမွဉ်းဖျင်ဒါႏ ကဲဉ်းအာအာယို မဉ်ႏထွာဝီခီဖီးဒီးယားယို ကယိန်းယံယံအီအဖဲ့ꩻနဝ်ꩻ ယိန်းမဲဉ်ႏတနꩻငါႏသွူ၊ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻဖုံႏ ခြွဉ်းသော့ꩻ(&quot;ရွီးခိုႏ&quot;အကွို့ꩻအခဝ်ကို) မွေးတဝ်းတဲ့ ဖျင်ဆင်ယင်း၊ (&quot;တဲမ်းပလေက်&quot;အကွို့ꩻအခဝ်)ကို တဲမ်းသော့ꩻတမ်းပလေက်၊ မွေးတဝ်းတဲ့ ဖေႏကယံ မွဉ်းဖျင်ဖေႏ၊ မွေးတဝ်းလဲ့ မာꩻဖေႏနေး ကဏ္ဍစနစ် (&quot;ကဏ္ဍ&quot;အကွို့ꩻအခဝ်)ကယိန်းယံဖုံႏနဝ်ꩻ ထွာမာꩻယံလွဉ်အီဖေႏ ဝီခီဖီးဒီးယားယိုနဝ်ꩻသွူ။ ကယီးထွဉ်ႏနယ်အမဉ်ꩻ &quot;ကေားသုံꩻသား&quot; မွေးတဝ်းလဲ့ &quot;ကေားသုံꩻသားအုံကိုမ်ချက်လိတ်မဲ့ငါ&quot;အကို ကဒေါ့ꩻသေꩻခါꩻ လိုꩻကမာꩻဒါႏ ဖျင်ဆင်မုꩻအအာသွတ်ꩻသားယို မွဉ်းဖျင်သား တထောက်ခံႏကြွို့ꩻတဝ်း ကဲဉ်းအာအာနဝ်ꩻသွူ။

===ကွီမာꩻ===
* ကမဉ်ခွုမ်မာꩻ ထွာနေးကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားနဝ်ꩻ ကွီမာꩻဗာႏ [[WP:RFA|Request For adminiship]] လိတ်မဲ့လောင်း (ကွီဗာႏမဲး)ငဝ်းကွီအီတဗာႏသွူ၊ ကွီဒေါ့ꩻခါꩻနမ်းတာႏလဲ့ အဝ်ႏလꩻဒျာႏ၊ ထွာဖေႏ ကေားမွဉ်းဖျင်သားအလင်နမ်းတင်တဲင် ကွီဒေါ့ꩻဖေႏလဲ့ လꩻနွောင်ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။
* ကေားမွဉ်းဖျင် မဉ်ꩻအဝ်ႏထွူလဲဉ်းသားတဖြာꩻနဝ်ꩻ ကေားမွဉ်းဖျင်သားအလင်တဖြာꩻ ဖေႏနေးကထွာကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားတွော့ꩻ ကွီဒေါ့ꩻဖေႏလꩻနွောင်ꩻဒျာႏကရိုꩻလဲ့ ကဒေါ့ꩻသေꩻခါꩻသားနဝ်ꩻ ဖေႏကတနꩻမဲဉ်ႏဗာႏအွဉ်ႏထွော့ချက်၊ ကဒေါ့ꩻသေꩻခါꩻဖေႏဝွေꩻနမ်းလဲ့ မဉ်ႏလက်ခံႏမꩻနဝ်ꩻသွူ။

===လိုꩻဖေႏမဲးအခွင်ꩻကအဝ်ႏသားဖုံႏ===
* တသေတဝ်းအမဉ်ꩻ မွေးတဝ်းလဲ့ ကေားသုံꩻအမဉ်ꩻကအဝ်ႏထွူသားလွုမ်ꩻတကာႏတဝ်း ခွုင်းကားတဲင် ကသုံꩻသားဖုံႏ ကကွီဒေါ့ꩻအကိုယို ဖေႏနပ်စမ်ꩻချက်ဖုံႏ လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။
* မွဉ်းဖျင်မဉ်ꩻကအဝ်ႏထွူသားလို့လို့ ဖေႏမဲးလꩻဒျာႏ၊ ကွဲႏတွော့ꩻ ခန်ꩻထွော့ခါꩻအချက်ယဟန်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ နုဲင်းလယိုအတွိုင်ꩻသွူ။
** တသေတဝ်း လိုꩻကေားသုံꩻသားမဉ်ꩻနဝ်ꩻ ဖေႏမဲးအခွင်ꩻအဲဉ်ထဝ်း။
** မွဉ်းဖျင်မဉ်ꩻကအဝ်ႏထွူသားဖုံႏ မျန်မာဝီကီပီးဒီးယားကို သက်တန်ꩻသိုမ်လာတွမ်ႏ ယီးထွဉ်ႏမဉ်ꩻအထျꩻကို အဝ်ႏလွိုႏလွိုႏတမွေးတဝ်းတွော့ꩻ အမွဉ်းဖျင်ယို အဆေ့ꩻသွတ်ꩻ မဉ်ႏဗွေနီရျာꩻထွူမꩻ နွို့ဖေႏမဲးလꩻနဝ်ꩻသွူ။
** မွဉ်းဖျင်သား ကဒင်ႏဒါႏ ဖေႏနေး(ဝွေꩻ)ကထွာကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားတဲင် ဝွေꩻကကွီဒေါ့ꩻလွဉ်အချက်ကိုယို ဖေႏ(ချာ)မဲးအခွင်ꩻအဲဉ်ထဝ်းသွူ။
** သုံꩻအကောက်အာအာထွူတဲင် ပေါႏမဉ်ႏကျမ်ႏကျိုꩻစာꩻဖေႏမဲးနဝ်ꩻ ခံႏဗာႏဝင်ꩻပေ့ꩻထိုꩻ၊ အမဲးနဝ်ꩻတဲ့ တတွက်သော့ꩻပါတဝ်းနဝ်ꩻသွူ။
** တဲႏစစွဉ်ႏကဖေႏမဲးခိန်ႏ လိုꩻကေားသုံꩻသား တမွဉ်းဖျင်နွောင်ꩻတဝ်း ရောမ်ဖြုဲင်ꩻနဝ်ꩻလဲ့ ဖေႏမဲးအခွင်ꩻအဲဉ်ထဝ်း၊ ကေားသုံꩻသား ကခံႏဗာႏဒါႏ ဝင်ꩻပေ့ꩻထိုꩻအမွဉ်းအဖျင်လိုꩻ အမဲးနဝ်ꩻလဲ့ တတွက်သော့ꩻပါတဝ်းနဝ်ꩻသွူ။

===အဝ်ႏအစွိုꩻအဗူႏ ဖေႏမဲး===
* ဖေႏမဲးယို အီႏဗွောင်ခါꩻဖေႏ ညနွုတ်ꩻနီꩻ တပတ်သွူ၊ မဉ်ႏထွာနမ်းတွမ်ႏနမ်းကွီဒေါ့ꩻနဝ်ꩻ တွက်လွေꩻ တဲႏကဒင်ႏသော့ꩻနီꩻ ဗꩻနွုတ်ꩻနီꩻတပတ်ကိုနဝ်ꩻသွူ၊ မဉ်ႏထွာဒျာႏ မွဉ်းဖျင်သားအလင်တဖြာꩻ ကွီဒေါ့ꩻဖေႏကရိုꩻလဲ့ တွက်လွေꩻစဒျာႏ ကေားမွဉ်းဖျင်သား ကခံႏဗာႏဝင်ꩻကွီဒေါ့ꩻဖေႏသား ကလက်ခံႏစနီꩻနဝ်ꩻသွူ။
* နဝ်ꩻနွုတ်ꩻနီꩻအကို အထီအသွီႏကဗွေဒါႏ ကေားမွဉ်းဖျင်သားဖုံႏအနေႏ ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏအကွီဒေါ့ꩻယို ဖေႏလွဗာႏ ထာꩻထင်းထာꩻထီႏဖုံႏသွူ၊ အထီအသွီႏကဗွေဒါႏ ကေားမွဉ်းဖျင်သားတဖြာꩻ ထောက်ခံႏ (support) မွေးတဝ်းလဲ့ ရဲးဆီꩻ (oppose)ကကွီဒေါ့ꩻယို အဝ်ႏလꩻဒျာႏသွူ၊ ကဖေႏမဲးကိုနဝ်ꩻ ကဲဉ်းအာအာ အဝ်ႏတဲမ်းသော့ꩻဖေႏပါ ကဖေႏဗာႏမဲးအထျꩻအထောင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။
* အထီအသွီႏကဗွေဒါႏ ကေားမွဉ်းဖျင်သားတွိုင်ꩻ အကွီဒေါ့ꩻတဗာႏအကို ဖေႏမဲးလꩻတလဲင်ႏနဝ်ꩻသွူ။
* ယလဲင်ႏလဲင်ႏ အကွီဒေါ့ꩻတဗာႏလောင်း အီႏထောက်ခံႏဗာႏဟောင်း မွေးတဝ်းလဲ့ အီႏရဲးဆီꩻဗာႏဟောင်း-အွဉ်ႏထွော့ယပ်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻလဲ့ ထွာဒါႏနေနေ၊ မဉ်ႏတွိုႏအခိန်ႏနုဲင်းနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ကထွာနာꩻ ထာꩻထီႏထာꩻထင်းယို နွို့ဒေါ့ꩻသော့ꩻဖေႏ နပ်စမ်ꩻချက် (comment)အကွို့ꩻခဝ်ကို အဝ်ႏလꩻဒျာႏသွူ။ နပ်စမ်ꩻချက်ဖုံႏနဝ်ꩻ မဲးတမွေးတဝ်း၊ မွဉ်းဖျင်သားယင်ဟန်ႏ အီႏအွဉ်ႏထွော့ဗာႏယပ်ꩻခုဲင်ႏခိန်ႏနုဲင်းနဝ်ꩻနဝ်ꩻ အုံအခါႏဖေႏလွမဲး (neutral)သားဖုံႏ အဝ်ႏစွဉ်ႏကရိုꩻလဲ့ မာꩻနုဲင်းနဝ်ꩻနဝ်ꩻ တဖေႏအာႏတဝ်းသွူ။ မဲးနုဲင်းနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ကုဲင်းခံႏဗာႏဒါႏ ဝင်ꩻအွဉ်ႏထွော့ ထွာဒျာႏနပ်စမ်ꩻချက်ဖုံႏအနေႏတဲင် ဝင်ꩻကုဲင်းခြုဲင်းလွေꩻသော့ꩻတေားလုဲင်ႏဒါႏ နပ်စမ်ꩻချက်အကွို့ꩻအခဝ်ကိုသူꩻနဝ်ꩻသွူ။
* ဖေႏမဲးခါးလားကပေ့ꩻခိန်ႏ ကေားဖေႏမဲးသားတဖြာꩻအနေႏ မဉ်ပြောင်ꩻလုဲင်ႏချာ မွေးတဝ်းလဲ့ ထူႏသိမ်ꩻချာယင်းမဲးဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏလꩻဒျာႏ၊ မာꩻဖေ့တဝ်း ကဖေႏသေꩻခါꩻထွူမဲးနဝ်ꩻတွော့ꩻ ကဲစ်ꩻထိုꩻဗော့ꩻလိတ်ရဲဉ်ႏ မာꩻသွော့အမုဲင်အကဲစ်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻ၊ ကမုဲင်ကဲစ်ꩻခါꩻဒါႏမဲးဖုံႏနဝ်ꩻ ထွာမဲးပယ်ႏ အီႏအွဉ်ႏထွော့နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။

===နပ်တွက်မဲး===
*မဉ်ႏလဲဉ်းနွုတ်ꩻနီꩻတပတ်နဝ်ꩻ အီႏတွက်လွေꩻမဲးဖုံႏ၊ အထောက်ခံႏ မဉ်ႏလွို ၇၅%နဝ်ꩻ ယေဘုယျအနေႏ ထွာကွီဒေါ့ꩻခါꩻအောင်ႏမျင်ႏဒျာႏ အွဉ်ႏထွော့ခါꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။

===အကွီဒေါ့ꩻခါꩻထာꩻအောင်ႏမျင်ႏ===
* ကကွီဒေါ့ꩻခါꩻယို ဗျူရိုကရဲတ်တဖြာꩻ အီႏအွဉ်ႏထွော့ဖေႏနဝ်ꩻသွူ၊ ကကွီဒေါ့ꩻသေꩻခါꩻဒါႏလိုꩻယို ထွာကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သား မွေးတဝ်းလဲ့ ထွာဗျူရိုကရဲတ်တဖြာꩻ ပေါႏလိုꩻအာသီးသဘော်ꩻမဉ်ႏဗိုန်နဝ်ꩻတဲး ဖေႏမဲးမဉ်ႏထွူသွတ်ꩻခိန်ႏ ဗျူရိုကရဲတ်သားတဖြာꩻ သုံꩻတွမ်ႏဝွေꩻအခြွိုင်းတဲင် ကေားမွဉ်းဖျင်သားယို အီႏဒင်ႏအွဉ်ႏထွာလွေꩻဖေႏ ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သားအနေႏနဝ်ꩻသွူ။ ဗျူရိုကရဲတ် ကပေ့ꩻသိမ်ꩻထိုꩻဒါႏ အကွီဒေါ့ꩻသားအနေႏတဲး ကအွဉ်ႏထွော့ဖေႏအကိုနဝ်ꩻ ဖေႏကထွာဒျာႏ လိုꩻအာသီးသꩻဆန္ဒအတွိုင်ꩻနဝ်ꩻမꩻသွူ။
* ဗျူရိုကရဲတ်သားဖုံႏနဝ်ꩻ အခင်ႏမွဉ်အွဉ်ႏထွော့အီ ကထောက်ခံႏဒါႏ မဲးသီးရျာꩻခေါင်ꩻလွုမ်ꩻတကာႏတဝ်း (အခင်ႏခံႏပါဗာႏ) ကေားသုံꩻသားဖုံႏ ကဖေႏဒါႏမဲး အအွဉ်ႏသꩻဘော်ꩻဆန္ဒဖုံႏယင်နဝ်ꩻသွူ။
* ယေဘုယျအနေႏ အကွီဒေါ့ꩻဖေႏနေးကအောင်ႏမျင်ႏနွောင်ꩻအီနဝ်ꩻ အဆေ့ꩻသွတ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏလꩻ ထောက်ခံႏမဲး ၇၅%နဝ်ꩻသွူ။
* အကွီဒေါ့ꩻ မဲးကအဝ်ႏဒါႏ &quot;တရာꩻကဝင်ႏဒါႏ&quot;မဲးအနပ်အတွက်ခြွဉ်း ၃-ဗာႏမာꩻလနဝ်ꩻ ထွာအသွုမ်ꩻ-ယူႏဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
* ကပေ့ꩻထိုꩻဒါႏ အကွီဒေါ့ꩻ ဗျူရိုကရဲတ်သားအနေႏ တွမ်ႏကလွောက်ꩻရာꩻကတူႏစဲဉ်ႏတွော့ꩻ အပေ့ꩻယို လွေꩻသော့ꩻရော်ꩻဗာႏ အုံကိုမ်ချက်အကွို့ꩻအခဝ်ကိုသူꩻနဝ်ꩻသွူ။

[[ကဏ္ဍ:ဝီခီမူဝါဒဖုံႏ]]

[[my:ဝီကီပီးဒီးယား:စီမံခန့်ခွဲသူများအတွက် သတ်မှတ်ချက်များ]]
[[en:Wikipedia:Criteria for adminship]]</text>
      <sha1>12yekgo2y9bdcf4viwuvj0ksdktthi9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ဝီခီပီးဒီးယား အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ:ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ် ဝီခီဖီးဒီးယားသားတာႏ အွဉ်ႏထွော့ချက်ဖုံႏ</title>
    <ns>5</ns>
    <id>2868</id>
    <revision>
      <id>14166</id>
      <parentid>14029</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T04:56:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ninjastrikers</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ:ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ် ဝီခီဖီးဒီးယားသားတာႏ အွဉ်ႏထွော့ချက်ဖုံႏ]] စာမျက်နှာကို [[ဝီခီပီးဒီးယား အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ:ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ် ဝီခီဖီးဒီးယားသားတာႏ အွဉ်ႏထွော့ချက်ဖုံႏ]] သို့ Ninjastrikersက ရွှေ့ခဲ့သည်</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="370" xml:space="preserve">== Note ==

To be moved under project namespace. [[User:Ninjastrikers|&lt;span style=&quot;font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;&quot;&gt;Ninja&lt;span style=&quot;color:red&quot;&gt;✮&lt;/span&gt;Strikers&lt;/span&gt;]] &lt;sup&gt;&lt;span style=&quot;color:Red;font-size:85%;&quot;&gt;«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»&lt;/span&gt;&lt;/sup&gt;  ၁၉:၂၈၊ ၂၂ ဇွန်လုဲင် ၂၀၂၂ (+0630)</text>
      <sha1>ti39ag3wapv21f74qyjf0gfqxeo059n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ဟန်ႏသနီꩻငဝ်းလွီးလယ်ႏ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2875</id>
    <revision>
      <id>14160</id>
      <parentid>14139</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T03:30:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ohnkhun</username>
        <id>99</id>
      </contributor>
      <comment>ခွေသွဥ္းမွဥ်းဖျင်ခါꩻ လိတ်မဲ့ꩻငါနဝ်ꩻ သွဥ်ထူႏ အေန်းကလိပ်ငေါဝ်း လိတ်မဲ့ꩻငါသွူ ဩ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7628" xml:space="preserve">သွွဥ်ထူႏလိတ် အဂ်လိပ်ငေါဝ်း 

ခေတ်ယိုခါ နဝ်ꩻထွာလဥ်းသွူ ခင်ႏဖာႏဒုံတဲင် တရပ်တွမ်းတရပ်ယို တဝေင်ꩻတွမ်ႏ တဝေင်ꩻ တနဲင်ႏငံႏတွမ်ႏ တနဲင်ႏငံႏ  ရိုꩻစွဉ်ႏအောဝ်ႏညာꩻဝင်ꩻလဲ့ꩻ ကွပ်ပွိုးစွဥ်ႏ အနယ်ꩻပညာႏယိုထွိုင်ႏမာꩻထွာတဲင် ထွာလွဥ်လဲဥ်း ခမ်ႏဘာႏဒုံရိုꩻဗာႏနဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ ကွပ်နဝ်ꩻမတဲင် နီပအိုဝ်ႏပေႏဖုံႏလဲ့ꩻ ယံဖေႏကထွꩻတွူႏတရန်နွောင်ꩻ ခေတ်တွမ်ႏ တိုꩻတက်ရေꩻအတာႏ ခေတ်ပညာႏအရန်းထိုထိုယံဖေႏ ကသွဥ်ထယူႏနွောင်ꩻနဝ်ꩻ အောဝ်ႏလိုႏသွဥ်ထူႏထွိုက်သင်ꩻငါႏ အဂ်လိပ်ငေါဝ်းငွါသွူ။ ကွပ်နဝ်ꩻမတဲင် ယိုနဝ်ꩻခွေသွဥ္အီႏ တဲမ်းထေ့ꩻနယ်လွေꩻဖေႏ ဖူးပေႏသီးအတာႏ အနယ်ꩻဒေါင်ႏစား သွဥ်ထူႏ အဂ်လိပ်ငေါဝ်းနယ်ꩻသွူ။ 

ကံ ကတ္တား ကြိယာႏ ယိုမဲဥ်ႏသေနားထွူလဲဥ်းနဝ်ꩻ အနယ်ꩻ ဒေါင်ႏစားယိုသွဥ်ထူႏဒါႏယိုဒျာႏသွူ 

၄) Verbs
ကြိယာႏကရိုꩻနဝ်ꩻ ခွိုင်းကားတဲင် အသက်အောဝ်ႏတွမ်ႏ တအောဝ်ႏတောဝ်ႏ သတ္တဝါႏသီး စွုမ်းနီꩻ ခွုမ်စံႏဆောင်ႏရွတ်ဖေႏထာꩻမာꩻ ရိုꩻဗာႏနဲင်းနဝ်ꩻသွူ 
Verb to be =ကရိုꩻနဝ်ꩻ − ထွာ− အောဝ်ႏရာꩻ အရပ် 
am, is, are, was, were, ယိုဖုံႏနဝ်ꩻထွာဒျာႏ ကြိယာႏဖုံႏသွူ 
Verb to have ဆိုတာ     ပဲင်ႏဆင်ႏမှု အံႏအွꩻမှု 
has, have , had ယိုဖုံႏနဝ်ꩻထွာဒျာႏ ပဲင်ႏဆဲင်ႏ အံႏ အွꩻ 
Verb to do ကရိုꩻယိုဖုံႏနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ စွုမ်ႏနီꩻနီ ကအောဝ်ႏမာꩻလွေꩻထာꩻမာꩻဖုံႏယို အပုံႏဖော်ႏထေ့ꩻနယ်ဖေႏသွူ 
do , does, did, go, eat, sleep, love, hate---etc . အဂ်လိပ်ငေါဝ်ႏငွါယိုဖုံႏနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ကြိယာႏ ပုံႏဖော်ႏဖေႏသားသွူ 

Subject
Verb to be ဘတ်တူဗီ ကရိုꩻနဝ်ꩻ ထွာ / တွမ်ႏ အောဝ်ႏရာꩻအရပ် 
အတိတ်ကာလ
ပစ္စုပ္ပန်ႏကာလ
အနာႏဂတ်ကာလ
I = အိုင် − ကရိုꩻနဝ်ꩻ  (ခွေ)
Was - ထွာဗာႏဖို − အောဝ်ႏဗာꩻဖို
Am - ထွာ − အောဝ်ႏ 
Will be  - အီႏထွာ −အောဝ်ႏ (အနာႏဂတ်ကာႏလꩻ)
He, She,  It
Is - ထွာ− အောဝ်ႏ ( အတိတ်ကာႏလ)
You, We,  They
Were - ထွာသေꩻခါꩻဗာႏဖို −အောဝ်ႏသေꩻခါꩻဗာႏဖို / အတိတ်ကာႏလꩻ ထွာအအာဖဲ့ꩻ 
Are - ထွာဗာႏဖို ( အအာဖဲ့ꩻ )

== Verb to be and its usage ==
ပစ္စုပ္ပန်ႏကာလ တွမ်ႏ သုံꩻပုံႏနယ်ꩻ 
             
  ( am , is are )
    ( S + am , is , are + (Article) Complement ( You ) ကတ္တား မဲဥ်သုံꩻအအာနေးတဲ့  ( are ) သုံꩻတွဲꩻတွမ်ႏ အာ ။ ကတ္တား ( I ) နဝ်ꩻ ( am ) သုံꩻဗာႏတွမ်ႏယို ။ ကအောဝ်ႏကုဲင် အဆေ့ꩻ နဝ်ꩻသုံꩻတွမ်ႏ  ( is ) သွုသြ ။
ဥပမာႏ ။  ။
1. I am a teacher. ( ခွေနဝ်ထွာဆရာႏ တဖြာꩻ )
I            =  Subject
 am         = Verb
 a            = Article
 teacher = Complement
 .......................................................
'''မှတ်တောင်ꩻသေꩻခါꩻသွော့ꩻ '''။
 ( Verb to be ) ဖဲ့ချာနဝ်ꩻ ( Complement ) /အဖြည့်ပုဒ်) ကရိုꩻဒါႏ ထဲမ်သွော့ꩻ  ။ ( Object ) ထွို့ꩻတဲမ်းသွော့ꩻ ကံနဝ်ꩻလတောဝ်းသွူ  ။ 
2. They are girls. ( ဝွေꩻသီးထွာ လိုꩻမူႏပေႏ  )
They            = Subject ( အအာ )
 are               = Verb
 girls             = Complement
( They ) ကရိုꩻဒါႏ Subject ကွပ်ပွိုးစွဥ်ႏ verb ကြိယာႏနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ အအာတဲင် သုံꩻတွမ်ႏ  ( are ) သွူ ။
Subject သည် အများကိန်းဖြစ်နေတဲ့အတွက် (Complement ) ကိုလည်း အများကိန်းသုံးပေးရပါတယ် ။ 
3. She is Hla Hla. ( ဝွေꩻမူႏပေႏနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏလှလှ )။
She              = Subject
 is                  = Verb
 Hla Hla        = Complement
( She ) ကရိုꩻဒါႏ Subject နဝ်ꩻကွပ်ပွိုး အဆေ့ꩻတဲင် သုံꩻဗာႏတွမ်ႏ ( is ) အဆေ့ꩻကြိယာႏသွူ ။
ကွပ်နဝ်ꩻမ အောဝ်ႏလိုႏမှတ်ပုံႏသီနဝ်ꩻ ...
( Subject ) အဆေ့ꩻ ( Verb ) အဆေ့ꩻ ။
 ( Subject ) အအာတဲ့ꩻ ( Verb ) ကြိယာႏနဝ်ꩻ သုံꩻဗာႏအာသွူ ။

# i am ----ခွေထွာ 
# iam not ----ခွေထွာတောဝ်း
# Am I ------ခွေထွာနေ 
# aren't I -------ခွေထွာတောဝ်းနဲ 
# i am --- aren't I ခွေထွာနေ −−− ထွာတောဝ်းနဲံ
# I am not -----am I ----ခွေထွာတောဝ်းနဲ့ ထွာနဲ.

i am a student---           ခွေထွာ ကျောင်ꩻသားပေႏတဖြာꩻ 
# iam not a student         ခွေထွာတောဝ်း ကျောင်ꩻသားပေႏတဖြာꩻ 
# Am I a student ?          ခွေထွာနေ ကျောင်ꩻသားပေႏတဖြာꩻ 
# aren't I student?         ခွေထွာတောဝ်း ကျောင်ꩻသားပေႏတဖြာꩻနဲ
# i am a student aren't I   ခွေထွာကျောင်ꩻသားပေႏတဖြာꩻ မွေးနေ ထွာတောဝ်းနဲံ
# I am not a student-am I  ခွေထွာတောဝ်း ကျောင်ꩻသားပေႏ တဖြာꩻမွေးနေႏ ထွာနဲ.

== အာႏကွိုꩻ ==
&lt;references/&gt;

[[Category:ဘာႏသာႏငဝ်းငွါ]]</text>
      <sha1>nf6c7dgfs3u9mo31kpgb24aqsjal19u</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>14185</id>
      <parentid>14160</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T08:38:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ninjastrikers</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <comment>Reverted to revision 14139 by [[Special:Contributions/လွိုင်ႏအာထင်ႏထိုထဲင်း|လွိုင်ႏအာထင်ႏထိုထဲင်း]] (TwinkleGlobal)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7631" xml:space="preserve">သွဉ်ထူႏလိတ် အဂ်လိပ်ငေါဝ်း 

ခေတ်ယိုခါ နဝ်ꩻထွာလဲဉ်းသွူ ခင်ႏဖာႏဒုံတဲင် တရပ်တွမ်းတရပ်ယို တဝေင်ꩻတွမ်ႏ တဝေင်ꩻ တနဲင်ႏငံႏတွမ်ႏ တနဲင်ႏငံႏ  ရိုꩻစွဉ်ႏအောဝ်ႏညာꩻဝင်ꩻလဲ့ꩻ ကွပ်ပွိုးစွဉ်ႏ အနယ်ꩻပညာႏယိုထွိုင်ႏမာꩻထွာတဲင် ထွာလွဉ်လဲဉ်း ခမ်ႏဘာႏဒုံရိုꩻဗာႏနဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ ကွပ်နဝ်ꩻမတဲင် နီပအိုဝ်ႏပေႏဖုံႏလဲ့ꩻ ယံဖေႏကထွꩻတွူႏတရန်နွောင်ꩻ ခေတ်တွမ်ႏ တိုꩻတက်ရေꩻအတာႏ ခေတ်ပညာႏအရန်းထိုထိုယံဖေႏ ကသွဉ်ထယူႏနွောင်ꩻနဝ်ꩻ အောဝ်ႏလိုႏသွဉ်ထူႏထွိုက်သင်ꩻငါႏ အဂ်လိပ်ငေါဝ်းငွါသွူ။ ကွပ်နဝ်ꩻမတဲင် ယိုနဝ်ꩻခွေသွဉ်းအီႏ တဲမ်းထေ့ꩻနယ်လွေꩻဖေႏ ဖူးပေႏသီးအတာႏ အနယ်ꩻဒေါင်ႏစား သွဉ်ထူႏ အဂ်လိပ်ငေါဝ်းနယ်ꩻသွူ။ 

ကံ ကတ္တား ကြိယာႏ ယိုမဲဥ်ႏသေနားထွူလဲဥ်းနဝ်ꩻ အနယ်ꩻ ဒေါင်ႏစားယိုသွဥ်ထူႏဒါႏယိုဒျာႏသွူ 

၄) Verbs
ကြိယာႏကရိုꩻနဝ်ꩻ ခွိုင်းကားတဲင် အသက်အောဝ်ႏတွမ်ႏ တအောဝ်ႏတောဝ်ႏ သတ္တဝါႏသီး စွုမ်းနီꩻ ခွုမ်စံႏဆောင်ႏရွတ်ဖေႏထာꩻမာꩻ ရိုꩻဗာႏနဲင်းနဝ်ꩻသွူ 
Verb to be =ကရိုꩻနဝ်ꩻ − ထွာ− အောဝ်ႏရာꩻ အရပ် 
am, is, are, was, were, ယိုဖုံႏနဝ်ꩻထွာဒျာႏ ကြိယာႏဖုံႏသွူ 
Verb to have ဆိုတာ     ပဲင်ႏဆင်ႏမှု အံႏအွꩻမှု 
has, have , had ယိုဖုံႏနဝ်ꩻထွာဒျာႏ ပဲင်ႏဆဲင်ႏ အံႏ အွꩻ 
Verb to do ကရိုꩻယိုဖုံႏနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ စွုမ်ႏနီꩻနီ ကအောဝ်ႏမာꩻလွေꩻထာꩻမာꩻဖုံႏယို အပုံႏဖော်ႏထေ့ꩻနယ်ဖေႏသွူ 
do , does, did, go, eat, sleep, love, hate---etc . အဂ်လိပ်ငေါဝ်ႏငွါယိုဖုံႏနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ကြိယာႏ ပုံႏဖော်ႏဖေႏသားသွူ 

Subject
Verb to be ဘတ်တူဗီ ကရိုꩻနဝ်ꩻ ထွာ / တွမ်ႏ အောဝ်ႏရာꩻအရပ် 
အတိတ်ကာလ
ပစ္စုပ္ပန်ႏကာလ
အနာႏဂတ်ကာလ
I = အိုင် − ကရိုꩻနဝ်ꩻ  (ခွေ)
Was - ထွာဗာႏဖို − အောဝ်ႏဗာꩻဖို
Am - ထွာ − အောဝ်ႏ 
Will be  - အီႏထွာ −အောဝ်ႏ (အနာႏဂတ်ကာႏလꩻ)
He, She,  It
Is - ထွာ− အောဝ်ႏ ( အတိတ်ကာႏလ)
You, We,  They
Were - ထွာသေꩻခါꩻဗာႏဖို −အောဝ်ႏသေꩻခါꩻဗာႏဖို / အတိတ်ကာႏလꩻ ထွာအအာဖဲ့ꩻ 
Are - ထွာဗာႏဖို ( အအာဖဲ့ꩻ )

== Verb to be and its usage ==
ပစ္စုပ္ပန်ႏကာလ တွမ်ႏ သုံꩻပုံႏနယ်ꩻ 
             
  ( am , is are )
    ( S + am , is , are + (Article) Complement ( You ) ကတ္တား မဲဥ်သုံꩻအအာနေးတဲ့  ( are ) သုံꩻတွဲꩻတွမ်ႏ အာ ။ ကတ္တား ( I ) နဝ်ꩻ ( am ) သုံꩻဗာႏတွမ်ႏယို ။ ကအောဝ်ႏကုဲင် အဆေ့ꩻ နဝ်ꩻသုံꩻတွမ်ႏ  ( is ) သွုသြ ။
ဥပမာႏ ။  ။
1. I am a teacher. ( ခွေနဝ်ထွာဆရာႏ တဖြာꩻ )
I            =  Subject
 am         = Verb
 a            = Article
 teacher = Complement
 .......................................................
'''မှတ်တောင်ꩻသေꩻခါꩻသွော့ꩻ '''။
 ( Verb to be ) ဖဲ့ချာနဝ်ꩻ ( Complement ) /အဖြည့်ပုဒ်) ကရိုꩻဒါႏ ထဲမ်သွော့ꩻ  ။ ( Object ) ထွို့ꩻတဲမ်းသွော့ꩻ ကံနဝ်ꩻလတောဝ်းသွူ  ။ 
2. They are girls. ( ဝွေꩻသီးထွာ လိုꩻမူႏပေႏ  )
They            = Subject ( အအာ )
 are               = Verb
 girls             = Complement
( They ) ကရိုꩻဒါႏ Subject ကွပ်ပွိုးစွဥ်ႏ verb ကြိယာႏနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ အအာတဲင် သုံꩻတွမ်ႏ  ( are ) သွူ ။
Subject သည် အများကိန်းဖြစ်နေတဲ့အတွက် (Complement ) ကိုလည်း အများကိန်းသုံးပေးရပါတယ် ။ 
3. She is Hla Hla. ( ဝွေꩻမူႏပေႏနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏလှလှ )။
She              = Subject
 is                  = Verb
 Hla Hla        = Complement
( She ) ကရိုꩻဒါႏ Subject နဝ်ꩻကွပ်ပွိုး အဆေ့ꩻတဲင် သုံꩻဗာႏတွမ်ႏ ( is ) အဆေ့ꩻကြိယာႏသွူ ။
ကွပ်နဝ်ꩻမ အောဝ်ႏလိုႏမှတ်ပုံႏသီနဝ်ꩻ ...
( Subject ) အဆေ့ꩻ ( Verb ) အဆေ့ꩻ ။
 ( Subject ) အအာတဲ့ꩻ ( Verb ) ကြိယာႏနဝ်ꩻ သုံꩻဗာႏအာသွူ ။

# i am ----ခွေထွာ 
# iam not ----ခွေထွာတောဝ်း
# Am I ------ခွေထွာနေ 
# aren't I -------ခွေထွာတောဝ်းနဲ 
# i am --- aren't I ခွေထွာနေ −−− ထွာတောဝ်းနဲံ
# I am not -----am I ----ခွေထွာတောဝ်းနဲ့ ထွာနဲ.

i am a student---           ခွေထွာ ကျောင်ꩻသားပေႏတဖြာꩻ 
# iam not a student         ခွေထွာတောဝ်း ကျောင်ꩻသားပေႏတဖြာꩻ 
# Am I a student ?          ခွေထွာနေ ကျောင်ꩻသားပေႏတဖြာꩻ 
# aren't I student?         ခွေထွာတောဝ်း ကျောင်ꩻသားပေႏတဖြာꩻနဲ
# i am a student aren't I   ခွေထွာကျောင်ꩻသားပေႏတဖြာꩻ မွေးနေ ထွာတောဝ်းနဲံ
# I am not a student-am I  ခွေထွာတောဝ်း ကျောင်ꩻသားပေႏ တဖြာꩻမွေးနေႏ ထွာနဲ.

== အာႏကွိုꩻ ==
&lt;references/&gt;

[[Category:ဘာႏသာႏငဝ်းငွါ]]</text>
      <sha1>d2st726frgdw66zn556qmtebu0e2kq4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ဝိဓူရဇာတ်တောႏ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2878</id>
    <revision>
      <id>14162</id>
      <parentid>14077</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T04:46:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2400:AC40:AD7:5F62:0:0:0:1</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="34911" xml:space="preserve">အွိုးခꩻတလဲင်ႏ သဗ္ဗညုတ ဂေါတမနီဗွေႏမျတ်ဘုရာꩻ အဝ်ႏအုံသတင်ꩻသွုံꩻ သာႏဝတ္ထိခမ်း ကျောင်ꩻတန်စေႏတဝန်ႏကိုကျာꩻ အကျောင်ꩻပျုတွမ်ႏ ပညာႏပါရမီႏတဲင် ဟော်ꩻပျꩻနယ်ဖေႏ တရာꩻနာႏရဟန်ꩻသံႏဃာႏသီး ဂါႏထာႏပေါင်ꩻ (၁၁၄)ဂါႏထာႏတဲင် ဟော်ꩻဖေႏပါ ဝိဓူရဇာတ်တောႏနဝ်ꩻသွူ။ အွိုးခꩻတလဲင်ႏ ကုရုတိုင်း၊ ဣန္ဒပထနဂိုရ်ခမ်းနဝ်ꩻ ဓနဥ္စယဂေါရဗျ ခွန်ဟော်ꩻခံꩻ အဝ်ႏအုပ်စိုꩻနဝ်ꩻသွူ။ ဂေါရဗျခွန်ဟော်ꩻခံꩻနဝ်ꩻ &quot;ဝိဓူရ&quot;ကရိုꩻဒါႏ အမတ်တန် အဝ်ႏတဖြာꩻနဝ်ꩻသွူ။ ဓနဉ္စယဂေါရဗျခွန်ဟော်ခံꩻနဝ်ꩻ အပိုခိုအမဲဉ်ꩻဟဲ့ꩻ&quot;ဂေါရဗျ&quot;တဲ့ အဝ်ႏနေနေနဝ်ꩻသွူ။ အပိုခိုအရွယ်ႏကထွိုင်ႏတွိုႏ အခါႏကထွိုင်ႏလꩻတဲင် ဓနဉ္စယဂေါရဗျ ခွန်ဟော်ခံꩻလဲꩻထိုꩻတဲင် အပိုခို ဂေါရဗျ ထင်ႏထွာသော့ꩻလုဲင်ႏ ခွန်ဟော်ခံꩻနဝ်ꩻသွူ။ ဂေါရဗျခွန်ပေႏနဝ်ꩻနဝ်ꩻ စွယ်ꩻမွေးစွဉ်ႏ ထာꩻတောႏ&quot;ကုက်ꩻကိက်ꩻ&quot;နဝ်ꩻသွူ။ ဘဝကရီးခါ ကရော့ꩻဖိုဒါႏဝွေꩻမွိုး လူꩻပွေါထီꩻဗွာနဝ်ꩻ ကူႏညီႏဖေႏတွမ်ႏ တန်ꩻခိုꩻအာႏတဲင် ခွုင်းကတောႏတောႏဗာႏနဝ်ꩻ ဝွေꩻနွောင်ꩻလꩻစွဉ်ႏကွေႏကွေႏနဝ်ꩻသွူ။ ခွန်တန်ဂေါရဗျနဝ်ꩻ စွယ်ꩻမွေးကီထာꩻတောႏ&quot;ကုက်ꩻကိက်ꩻ&quot;လဲ့ ဓမ္မတရာꩻလဲ့ စွယ်ꩻမွေးစွဉ်ႏနဝ်ꩻသွူ။တွိုႏတနီꩻတဲင် ခွန်တန်ဂေါရဗျနဝ်ꩻ အုံတရာꩻခန်းဒျာႏထာꩻ ဥယျာဉ်ႏတောႏကိုနဝ်ꩻသွူ။ အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင် စိုးကရီးဘဝကရီးခါ ကရော့ꩻသွꩻပေႏဖိုဒါႏ ခွန်သိကျာꩻ၊ နဂါꩻခွန်၊ ဂဠုန်ႏခွန်သီးဖုံႏလဲ့ လွဉ်အားထုတ်ခန်းတရာꩻ ဥယျဉ်ႏတောႏကိုတဲင် ခွန်သီးဝင်ꩻလစ်ꩻလဲ့ ခွဲတော်တနꩻစွဉ်ႏတဝင်ꩻ ဥယျာဉ်ႏတောႏကိုနဝ်ꩻသွူ။ ခွန်တန်သီးဝင်ꩻလစ်ꩻ ကထွိုင်ႏခွဲတော် ကျုံႏတနꩻတဝင်ꩻ ဥယျာဥ်ႏတောႏကိုတဲင် ပဲင်ႏစွဉ်ႏတဝင်ꩻ သီႏလစွန်ꩻအာႏနဝ်ꩻသွူ။ အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင် ဝရုဏနဂါꩻခွန်လဲ့ ဒေါ့ꩻခန်းဒျာႏ ခွေသွဉ်းသီႏလနဝ်ꩻ မျတ်လွိုကယ်ꩻလဲဉ်း နီဗွေႏသီးသနယ်။ ကွပ်ပွိုးနုဲင်းမုဲင်ꩻနဲတဲင် ဂဠုန်ႏခွန်နဝ်ꩻ ရန်ႏခန်းနီသွဉ်းသီးတဲ့နဝ်ꩻ တရန်ႏတဝ်းလဲ့နဝ်ꩻ ဂဠုန်ႏသီးအမျိုꩻ ခွဲနဂါꩻမုဲင်ꩻခါခါလဲ့ အံႏသေႏသေႏ ကွပ်နုဲင်းနဝ်ꩻမ့ꩻတဲင် ဂဠုန်ႏနဝ်ꩻ ထွာနဂါꩻရန်ႏသူႏ။ ခွေသွဉ်းနဝ်ꩻ အဝ်ႏထီႏဗာႏသွူ အသက်ရန်ႏသူႏနုဲင်းယိုလဲ့ သ့ꩻတလျားတဝ်း ခွေသွဉ်းကျံႏစဲႏယွိုန်းခါꩻဗာႏတဲင် ခွေသွဉ်းသီႏလနဝ်ꩻ မျတ်လွိုကယ်ꩻလဲဉ်းနီဗွေႏသီးသနယ် - ဒေါ့ꩻရိုꩻခန်းနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင် ဂဠုန်ႏခွန်လဲ့ - နဂါꩻသီးမျိုꩻနဝ်ꩻ ထွာနီသွဉ်းသီး အအွီႏသွတ်ꩻအဟာႏရတမျိုꩻတဲင် ခွေသွဉ်းနဝ်ꩻ အဝ်ႏဟို့ꩻခိုးဟို့ꩻငဝ်စွဉ်ႏကီလဲ့ ခွေသွဉ်းယွိုန်းနွိုင်ႏနွိုင်ႏဒျာႏ ကွပ်ပွိုးအဟာႏရတဲင် တခံႏမာꩻတဝ်း ထာꩻကုဲင်ဒုစရဲက်နဝ်ꩻမ့ꩻ ခွေသွဉ်းသီႏလနဝ်ꩻ မျတ်လွိုကယ်ꩻလဲဉ်း နီဗွေႏသီး - ရိုꩻဖေႏခန်းနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင် ခွန်သီကျာꩻလဲ့ ခွေသွဉ်းနဝ်ꩻ လဲင်ꩻခံႏစွဉ်ꩻပယ်ꩻအွဉ်ႏကုဲင်ချာစွဉ်ႏ လူꩻစေꩻစိန်ႏ၊ လူꩻချံꩻသာႏအမျိုꩻမျိုꩻဖုံႏတွော့ꩻ လွဉ်အားထွုတ်ဗာႏတရာꩻ အရပ်ယိုကိုတဲင် ခွေသွဉ်းသီႏလနဝ်ꩻ မျတ်လွိုကယ်ꩻလဲဉ်း နီဗွေႏသီး - ရိုꩻဖေႏခန်းနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။

နုဲင်းနဝ်ꩻနေနေ ကောရဗျခွန်ဟော်ခံꩻနဝ်ꩻလဲ့ - “ခွေသွဉ်းနဝ်ꩻ ခံႏစွဉ်ꩻပယ်ꩻအွဉ်ႏကုဲင်ချာနေးတွမ်ႏ ဟော်နန်ꩻစေꩻစိင်ႏဥစ္စာႏဖုံႏ၊ မိဖုရာꩻတသောင်ႏသူရေင်ဖုံႏတွော့ꩻ အွဉ်ႏသ့ꩻလဲဉ်းလဲဉ်း လွဉ်အားထုတ်ဗာႏတရာꩻ ဥယျာဥ်ႏတောႏကိုယိုတဲင် ခွေသွဉ်းသီးလနဝ်ꩻ မျတ်လွိုကယ်ꩻလဲဉ်း နီဗွေႏသီး” - ရိုꩻဖေႏခန်းနုဲင်းနဝ်ꩻဖုံႏသွူ။
*တိန်ႏပဲင်ႏတဝင်ꩻ သီႏလစွန်ꩻအာႏနဝ်ꩻ အဖြေႏမဲဉ်ႏသံးတထန်ႏတဝ်းတဲင် ထွာလွဉ်အီစွဉ်ႏဒျာႏ အထေင်အညင်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ ကွဲထေင်ထေင်လွဝင်ꩻ အခိန်ႏတိန်ႏညလွဉ်ပသာႏတဲင် အဖြေႏမဲဉ်ႏသံးတပေါႏတဝ်းတွော့ꩻ ဓနဥ္စယဂေါရဗျ ခွန်ဟော်ခံꩻနဝ်ꩻ ခွေသွဉ်းထျꩻပညာႏသျှိအမတ်တန်တဖြာꩻအဝ်ႏအကျောင်ꩻ ဒေါ့ꩻလဝ်းခန်းနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
*ဝိဓူရအမတ်တန်နဝ်ꩻ ဆုင်ꩻဖျတ်တရာꩻဖုံႏ မဲဉ်ႏမွေးငါႏထာꩻနဝ်ꩻသွူ။ ဆုင်ꩻဖျတ်တရာꩻခိန်ႏလဲ့ ပါꩻမုဲင်ꩻရွဉ်အာဖေႏပါꩻမုဲင်ꩻအနွောင်ꩻ ထာꩻမာꩻမျိုꩻယိုစားနဝ်ꩻ တမာꩻဖိုတဝ်းနဝ်ꩻသွူ။
*ကောရဗျခွန်ဟော်ခံꩻ တိန်ႏခြုဲင်းနယ်စဲင်း ဝိဓူရအမတ်တန်အကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏတဲင် ခွန်တန်သီးဖုံႏလဲ့ သဘောႏတူႏ၊ ထာꩻယူႏပီတဝင်ꩻတွော့ꩻ ထွဉ်ႏခန်းဒျာႏ ဝိဓူရဆုင်ꩻဖျတ်ဖေႏ ဝွေꩻဗွေႏသီး သီႏလနဝ်ꩻသွူ။
*ဝိဓူရအမတ်တန်လဲ့ နာႏစဲင်းသွူ ခွန်တန်သီး ကထေင်ညင်ꩻအီတဝင်ꩻ အကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏ နုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် - “အော်... ပီနုဲင်း ခြောင်တန်ငတ့်ꩻလီး၊ ခြောင်ပေႏငတ်ꩻကျို ကအဝ်ႏထွတ်ꩻရွယ်ႏလင်ꩻသော့ꩻဒါႏ သမုဒ္ဒရာႏကိုအတွိုင်ꩻ နီဗွေႏသီးသီႏလကဝ်ႏထွန်ႏဖုံႏနဝ်ꩻလဲ့ အပီဒျာႏတဝင်ꩻသနယ်။ ကားကအဝ်ႏ ရေႏရွယ်ႏလွဒျာႏ ယံကလွစ်ထန်ႏလ့ꩻအီအပါယ်ႏ၊ ယံကတွိုႏထင်ႏလꩻအီ လူခမ်းဗိမ္မာန်ႏဒျာႏ နုဲင်းနုဲင်းဝင်ꩻ။ နဝ်ꩻထွူတကာႏတဝ်း အဝ်ႏအားထုတ်တရာꩻကျာꩻ ကစောင်ꩻထိန်ꩻလွဒါႏ သိက္ခာႏပုဒ်ဖုံႏနဝ်ꩻလဲ့ အဝ်ႏမျတ်ဒျာႏနုဲင်းနုဲင်းဝင်ꩻသွူ။ ကွပ်နဝ်ꩻမ့ꩻတဲင် နီဗွေႏသီး ကထိန်ꩻစောင်ꩻဒါႏ သီႏလဖုံႏနဝ်ꩻ အပီလို့ဒျာႏဝင်ꩻသနယ်”။

ခွန်ဟော်ꩻခံꩻသီးလစ်ꩻပါꩻလဲ့ တိန်ဟွိုန်ဗာႏ ဝိဓူရဖျတ်ဖေႏနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ဟွုန်ဟဝ်သ့ꩻရေꩻ နိစ်သက်လွစွဉ်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ခွန်ဟော်ခံꩻသီးဖုံႏနဝ်ꩻ အိုပ်ꩻအံႏဖြာႏရောင် ဝိဓူရအမတ်တန် အမျိုꩻမျိုꩻထွူတဲင် သီကျာꩻခွန်နဝ်ꩻ ဆုꩻဖေႏတျိုႏဗန်ႏဗွာနဝ်ꩻသွူ။ ဂဠုန်ႏခွန်နဝ်ꩻ ချီႏမျောက်ဖေႏစွဉ်ႏ ကဝ်ႏခွေႏခံꩻနဝ်ꩻသွူ။ နဂါꩻခွန်နဝ်ꩻ ဆု့ꩻဖေႏစွဉ်ႏ ပတ္တမျာꩻလွုံꩻနဝ်ꩻသွူ။ ကောရဗျခွန်ဟော်ခံꩻနဝ်ꩻ ဆု့ꩻဖေႏစွဉ်ႏ ဖိုးလွူးနဲန်းထီအဗာႏတရေင်၊ ဆင်တန်တဆွိုင်ꩻ၊ သေယံလစ်ꩻဗာႏတွူႏလောရထာꩻတဆွိုင်ꩻ တွမ်ႏ ဒုံတန်တဆီသူဒုံဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ ခွန်ဟော်ခံꩻသီးဖုံႏ ဆု့ꩻပူႏဇောႏဖေႏ ဝိဓူရအမတ်တန်နုဲင်းနဝ်ꩻ တိန်ႏထွူတဲင် သဲင်ꩻချာခန်းဒျာႏ အခမ်းဖုံႏ ပငါပရာꩻနဝ်ꩻသွူ။ နဂါꩻခွန်နဝ်ꩻ တိန်ႏသဲင်ꩻတွိုႏ ဘောဂဝတီ နဂါꩻခမ်းတဲင် လမ်းသားမာမူႏ ဝိမဟာဒေဝီတိန်ႏထွားဆွုမ်ႏနဝ်ꩻ ပတ္တသမ်းတပါသဲင်ꩻတဝ်းတဲင်တွော့ꩻ ရီခန်းဒျာႏ အချင်ꩻအရာꩻဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင် ဝရုဏနဂါꩻခွန်နဝ်ꩻ ခြုဲင်းနယ်ဖေႏ ထင်ႏခေးပြဲင်ႏတဝင်ꩻ သီႏလစိုန်ꩻအာႏ အွိုးလိုꩻခမ်းအကျောင်ꩻဖုံႏတဲင် တွိုႏလွေꩻပါခန်း ဝိဓူရအမတ်တန်အကျောင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ဝိဓူရအမတ်တန်နဝ်ꩻ ပညာႏအဝ်ႏမွေးစွဉ်ႏထာꩻ။ ကဆုင်ꩻဖျတ်ဖေႏဒါႏ သီႏလခရာႏဖုံႏနဝ်ꩻလဲ့ မဲဉ်ႏတရျားမွေးစွဉ်ႏထာꩻ။ ဝွေꩻဗွေႏနမ်းကိုယ်ႏတဲင်ႏနဝ်ꩻလဲ့ သီႏလ၊ သိက္ခာႏ၊ သမာႏဓိ ဟဝ်မွေးစွဉ်ႏထာꩻ။ ကေꩻဇူꩻတရာꩻလဲ့ သေချာဒါႏမွေးစွဉ်ႏထာꩻ။ ကေꩻဇူꩻဗွေႏသီးအလောင်း မဉ်ႏအဝ်ႏလိုႏဆပ်ꩻချာကေꩻဇူꩻနဝ်ꩻ ခမ်ႏစွဉ်ꩻစွဉ်ႏအသက်တလီးလဲ့ တငမ်းတဝ်းနဝ်ꩻသွူ။ နဂါꩻခွန် ဝရုဏ တိန်ႏအိုပ်ꩻအံႏဖြာႏ ဝိဓူရအမတ်တန် အကျောင်ꩻခရာႏနုဲင်းနဝ်ꩻဖုံႏတဲင် ဝိမဟာဒေဝီနဂါꩻမူႏလဲ့ သ့ꩻကိုမဲဉ်နာႏမွေးစွဉ်ႏဒျာႏ ဝိဓူရအမတ်တန်တရာꩻတောႏဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ အဝ်ႏမဲဉ်ဟွုန်ငါႏသွူလဲ့ မိဉ်ႏထွဉ်ႏဝါꩻခို ပင်ꩻလွဉ်ဖေႏနဝ်ꩻ ရတပင်ꩻလွဉ်ဖေႏနွောင်ꩻတဝ်းတဲင် သ့ꩻကိုရေႏစွဉ်ႏဒျာႏ “ခွေမိဉ်ႏတအံႏဗာႏတဝ်း ဝိဓူရသွုန်ႏထီနဝ်ꩻ ခွေအီႏသီထိုꩻဒါႏအကျောင်ꩻ ခွေလဲဉ်နေးနုဲင်းနဝ်ꩻစားမ့ꩻ” ရေႏခန်းနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။

အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင် သ့ꩻကိုကရေႏဒါႏအတွိုင်ꩻ မာꩻနုဲင်းဆာတန်ထာꩻပွုံႏတဲင် “မိဉ်ႏတအံႏဗာႏတဝ်း ဝိဓူရသွိုန်ႏထီနဝ်ꩻ အလွိုးအီႏသီထိုꩻနွောင်ꩻဒါႏဒျာႏရင်ꩻ” ရိုꩻဖေႏခန်းအဝါꩻခိုနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ တယ်ႏနဝ်ꩻမာꩻငါ ကိဉ်းနုဲင်ဆာတန်ထာꩻတွော့ꩻ အဝ်ႏခင်ႏလမ်းဗေင်ႏကို တထွိုင်ႏတဝ်းဒွုမ် ဖြောင်းလဲ့အဝ်ႏရွစ်ဗော့ꩻ မဲဉ်အွꩻငါႏဝိဓူရသွုန်ႏထီနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ကောထွာအဝါꩻခိုနဝ်ꩻလဲ့ သ့ꩻတချံꩻသာႏလꩻဒွုမ်တစိ့ꩻစိ့ꩻနဝ်ꩻသွူ။ နဂါꩻခွန်နဝ်ꩻ အီႏထူႏဗာႏ ဝိဓူရသွုန်ႏထီနေးမုဲင်ꩻအကျောင်ꩻ အဝ်ႏယူႏယပ်ꩻသꩻနေကျာꩻ အပိုမူႏဣရန္ဓတီသမ်းလွဉ်ရီ အမွိုးထွာတမုဲင်ꩻအကျောင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ နဂါꩻခွန်လဲ့ သဲစ်ကထီႏ အပိုမူႏလောင်ႏလွိုးတဲင် သꩻရောင်းသꩻရေꩻငါႏတွော့ꩻ မဲ့ငါလဲ့ပယွုမ်းယဲ့နေးစွဉ်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ နဂါꩻခွန်လဲ့ အီႏကုꩻဗာႏ မာမူႏရောႏဂါႏနေးမုဲင်ꩻအကျောင်ꩻ ယူႏဖြောင်လ့ꩻစွဉ်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ “ပိုမူႏ နာꩻလယ်ႏထွံႏသွော့ꩻ ဝါꩻခို ကအီႏထူႏနွောင်ꩻဒါႏ ဝိဓူရအမတ်တန်သွုန်ႏထီလုဲင်း” အဖါတိန်ႏရိုꩻဖေႏနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် အပိုမူႏလဲ့ - “မွေးသွူဖါ ပိုမူႏလဲ့ မဲဉ်ဆပ်ꩻချာငါႏ ကေꩻဇူꩻတဲင် နီဖါအလိုႏတောႏဆန္ဒကအဝ်ႏဒါႏအတွိုင်ꩻ ပိုမူႏလွောက်ꩻနာႏဖေႏနွောင်ꩻဒျာႏသနယ်”
‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍အပိုမူႏတိန်ႏရိုꩻဖေႏချာနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် အဖါနဝ်ꩻ -
“ပိုမူႏ ကိစ္စယိုတဗာႏနဝ်ꩻ ယိုꩻငါႏတမွေးတဝ်း။ ကိစ္စနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ လိုꩻမဉ်ႏယံ၊ မဉ်ႏကျ၊ စွန်ꩻထီမဉ်ႏထင်မွေးငါႏမ့ꩻ အီႏဆောင်ႏရွက်နွောင်ꩻသနယ်။ လိုꩻနုဲင်းယိုစားဖုံႏနဝ်ꩻ ပိုမူႏမဥ်ႏတောႏလမ်းတောႏပါႏ အုံညီꩻဗာႏခန်းစွဉ်ႏလဲ့ အကျိုꩻတယွုတ်တဝ်းကွေး။”
“စစရာႏရာႏ အဆင်ႏယံဖေႏနေးကပြေႏ မဲ့ꩻပိုမူႏကျိုꩻစာꩻဒျာႏသနယ်ဖါ။”
“မွေးသွူ... မွေးသွူပိုမူႏ”

အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင် ဣရန္ဓတီနင်ꩻမူႏလဲ့ ထန်ႏလွေꩻ ကာဠကောင်ကိုတဲင် လယ်ႏထွံႏဒျာႏ လိုꩻစွန်ꩻထီထင် လမ်းသားဝါꩻခိုအကျောင်ꩻ၊ တမုဲင်ꩻခိုမဉ်ႏထူႏဖေႏနွောင်ꩻ ဝိဓူရသွုန်းထီလဲ့ ဝွေꩻအီႏနေးထူႏအကျောင်ꩻ ရွစ်သချင်ꩻခန်းအငဝ်းနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ နင်ꩻမူႏနဝ်ꩻ လက္ခဏာႏငတ်ꩻပါꩻ ဗွေပြဲ့ꩻစွုံႏငါႏ နင်ꩻမူႏရတနာႏတဖြာꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻခိန်ႏတွင်ꩻ ပုဏ္ဏကဖလူꩻနဝ်ꩻ ထွံးတွမ်ႏသေကျောင်ႏတွော့ꩻ ရေႏထင်ႏလွေꩻဖလူꩻအစီꩻအဝွေꩻကိုကျာꩻ သံးဟွုန်လင်ꩻ နင်ꩻမူႏရွစ်အငဝ်းတဲင် ဝွေꩻတဲ့လောႏလင်ꩻထွားစွဉ်ႏနဝ်ꩻသွူ။ တိန်ႏခွဲကျုံႏတောႏဒေါ့ꩻရီစွော့ꩻတက်တဝင်ꩻတဲင် တဖြာꩻတွမ်ႏတဖြာꩻအလောင်း မေတ္တာႏသꩻရက်ဖုံႏ တွိုႏလူႏစွဉ်ႏတဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

“ဖူးမူႏသီး ဇာႏတီခွိုꩻနွယ်ႏနဝ်ꩻ တမုဲင်ꩻခွိုꩻဟောင်း။ ဖူးမူႏသီးနဝ်ꩻ အုံအဝ်ႏအရပ်မုဲင်ꩻကိုတွော့ꩻ သွꩻလဲ့တပါတဝ်း မွော့လွဉ်ဗာႏတွိုႏယိုကို တဖြာꩻဖြာꩻဒျာႏဟောင်း။”

ပုဏ္ဏကဖလူꩻတိန်ႏရီနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ဣရန္ဓတီနင်ꩻမူႏနင်ꩻမူႏလဲ့ ဖြေႏချာစွဉ်ႏနုဲင်းယိုတလဲင်ႏချင်ꩻသွူ -

“ဖူးမူႏသီး ခွိုꩻနွယ်ႏတွမ်ႏ ကလွဉ်တွိုႏဗာႏယိုကိုအကျောင်ꩻနဝ်ꩻ အီႏဒေါ့ꩻနယ်ဗာႏလဲ့ တယပ်ꩻတဝ်းသနယ်။ ကွဲတွော့ꩻ ခါးလားကဖြေႏငဝ်းပုစ္ဆာႏယိုခိန်ႏနဝ်ꩻ မဲဉ်သေရီးငါႏ ဝေးခိုသီး ဇာႏတိခွိုꩻနွယ်ႏလꩻနေဟောင်း။”

“နဝ်ꩻသနယ်ဖူးမူႏ နီဝေးသီးနဝ်ꩻ ဖလူꩻခွိုꩻနွယ်ႏတွော့ꩻ မွိုးဖန်နာႏမေႏ ဖါဖေႏနာႏမနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဖန်ဒျာႏ ပုဏ္ဏကသနယ်။ နီးဝေးနဝ်ꩻ သဲက်ကထီႏဗာႏ ဖူးမူႏသီး လောင်ႏလွိုးမဲ့ငါတဲင် တလဲင်ႏချင်ꩻ သ့ꩻကိုစွယ်ꩻရက်မွေးဗာႏလဲဉ်းသနယ်။ ဖူးမူႏသီးအလောင်း ကအွဉ်ႏဒါႏ နီဝေးထာꩻရက်မေတ္တာႏယိုနဝ်ꩻ ဖူးမူႏသီးလက်ခံႏဖေႏနွောင်ꩻနေဒါႏမကောင်း။”

“ဟွုန်ဗာႏ နီဝေးငဝ်းရာႏနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ဖူးမူႏသ့ꩻရေꩻငါႏ မရေႏမရာႏသနယ်။ ဖူးမူႏလဲ့ စတဲင်ကထီႏဗာႏနီဝေးနဝ်ꩻ ဖူးမူႏသွုန်ႏခါႏသ့ꩻရာႏကို ထွာငါႏတမုဲင်ꩻမကောင်ႏ ဖူးမူႏသီးသ့ꩻရာႏ တဖုံစွဉ်ႏဗွုင်းဗွုင်းတွော့ꩻ ဖူးမူႏသ့ꩻရာႏ မေတ္တာႏတွိုႏဗာႏလဲဉ်းသွူ နီဝေးအလောင်းသနယ်။ နဝ်ꩻမ့ꩻ ဖူးမူႏတွမ်ႏနီဝေး ယံကတောႏလမ်းပေါင်ꩻဖက်ဗာႏတဝင်ꩻနဝ်ꩻ ဖူးမူႏမဲဉ်ဖေႏငါႏနီဝေး တာႏဝွန်ႏတဗာႏသနယ်။”
“တာႏဝွန်ႏနုဲင်းမုဲင်ꩻဒါႏမကောင်းဖူးမူႏ”
“ဖူးမူႏကအီႏဖေႏဒါႏတာႏဝွန်ႏနဝ်ꩻ တမွေးတဝ်းအလောင်ႏတင်၊ တမွေးတဝ်းအလင်တာႏ ပွိုင်းဝွို့ဒျာႏတွမ်ႏ ဖူးမူႏသီးမွိုးမာႏတာႏ ကျံႏမာႏရေꩻကိစ္စဒျာႏ”
“တွမ်ႏနန်းမွုန်းသွော့နောဖူးမူႏ ပေါႏဖူးမူႏအတာႏ ခံႏစွဉ်ꩻဖေႏဗာႏစွဉ်ႏ နီဝေးအသက်တလီးလဲ့ မာꩻဖေႏနွောင်ꩻဒျာႏသနယ်”
“ဟွုန်ဟဝ်သꩻရေꩻမွေးငါႏထာꩻသနယ်နီဝေး။ ဖူးမူႏနဝ်ꩻ ကအဝ်ႏပွိုင်ႏစိုꩻဒါႏ ဘောဂဝတီနဂါꩻခမ်း ဝရုဏနဂါခွန်တွမ်ႏ ဝိမဟာဒေဝီသီးပိုမူႏ ဣရန္ဓတီဒျာႏသနယ်”

အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင် အဖါကသွဉ်လွဉ်ဖေႏအတွိုင်ꩻ ခြုဲင်းနယ်ဖေႏလို့ချာစွဉ်ႏဒျာႏ ပုဏ္ဏကဖလူꩻတဲင် -

“ကိစ္စယိုတဗာႏနဝ်ꩻ ဖူးမူႏသီးတွမ်ႏနန်းမွိုန်း ကားကအဝ်ႏ အဆင်ႏယံကပြေႏ နီဝေးကျိုꩻစာꩻဖေႏသနယ်”

အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင် ဣရန္ဓတီနဂါꩻနင်ꩻမူႏလဲ့ သꩻရောင်းသꩻရေꩻတဲင် ဟဲ့ꩻတွမ်ႏ ပုဏ္ဏကဖလူꩻတွော့ꩻ သဲင်ꩻချာနဂါꩻခမ်းတဲင် သဲင်ꩻလဝ်းနယ်အဖါတွော့ꩻ -
“မွေးဒျာႏသနယ်မောင်ႏ ပါꩻမုဲင်ꩻမဉ်ႏအီလွဉ်နွောင်ꩻ ဝိဓူရအမတ်တန်သွုန်ႏထီနဝ်ꩻ အီႏဖေႏတောႏလမ်းတောႏပါႏဖေႏမွေးဒျာႏတွမ်ႏ ခွေပိုမူႏသနယ်”

အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင် ပုဏ္ဏကဖလူꩻလဲ့ အီႏလꩻသေႏချာႏဒျာႏ ဝိဓူရအမတ်တန်သွုန်ႏထီအကျောင်ꩻ ဝွန်ႏခံႏထွူတဲင် နက်လွေꩻခန်းဒျာႏ အဖါတန်ကုဝေရခွန်လူꩻကပွိုင်ႏနင်းဒါႏ စတုမဟာရာဇ်လူꩻခမ်းကိုနဝ်ꩻသွူ။ နေးတွမ်ႏမာႏယာႏပရိယာယ်ႏတဲင် ကကွီဒါႏအခွင်ꩻရေꩻအဖါတန်ထျꩻနဝ်ꩻအတွိုင်ꩻ နေးတွမ်ႏ မာႏယာႏပရိယာယ်ႏတွော့ꩻ လွေꩻထူႏဝိဓူရသွုန်းထီ ယံဖေႏနေးကလꩻရေႏနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ထူႏလင်ꩻပါစွဉ်ႏ ပတ္တမျာꩻ ဝေပုလ္လကောင်ကိုနဝ်ꩻသွူ။

အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင် ပုဏ္ဏကဖလူꩻလဲ့ ဖန်ဆင်ꩻလင်ꩻစွဉ်ႏအနမ်း မာꩻနုဲင်းကစ္စည်ꩻလုလင်ႏပုင်ႏတွော့ꩻ လင်ꩻလွဉ်စွဉ်ႏ ဣန္ဒပထနဂိုရ်ခမ်းကိုနဝ်ꩻသွူ။ တိန်ႏတွိုႏလင်ꩻတဲင် မဲဉ်တောႏငါႏကုက်ꩻကိက်ꩻတွမ်ႏ ကောရဗျခွန်ဟော်ခံꩻအကျောင်ꩻ ထွဉ်ႏခန်း အမတ်တန်တဖြာꩻလွေꩻလျောက်လဝ်းဖေႏနဝ်ꩻသွူ။ ကောရဗျခွန်ဟော်ခံꩻလဲ့ သံးဝါႏသနာႏမွေးစွဉ်ႏထာꩻတောႏတဲင် မဉ်ႏလꩻသွံနီꩻမꩻအီႏတောႏအကျောင်ꩻ၊ အမတ်တန်နဝ်ꩻ ထာꩻမာꩻအာငါႏတွော့ꩻ အီႏဧည့်ခံႏဟဝ်ဟဝ်ဒါႏဒါႏလဲ့ ရတဖုဲင်ႏလꩻတဝ်းတဲင် လွေꩻအုံပွေါသွော့ အွိုးဝိဓူရအမတ်တန်လမ်းကိုအကျောင်ꩻ ဒေါ့ꩻချာဖေႏခန်းနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။

နုဲင်းနဝ်ꩻတဲင်တွော့ꩻ ဖလူꩻကပွုံႏဆောင်ႏဒါႏ ကစ္စည်ꩻနဝ်ꩻလဲ့ သံးမဲဉ်အုံပွေါထွားဝိဓူရအမတ်တန်တွော့ꩻ အဆင်ႏရော့ꩻထိုꩻစွဉ်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ 

ဝိဓူရအမတ်တန်နဝ်ꩻ ပညာႏအဝ်ႏအမတ်တန်တဖြာꩻဒျာႏတဲင် ထဉ်ႏလွဉ်ဝွေꩻလမ်းလဲ့ ခမ်းထဉ်ႏဖေႏဒျာႏ တာႏဝွန်ႏကေႏကေႏလယ်ႏလယ်ႏနဝ်ꩻသွူ။ ပေါႏလွိုတဲင် ထင်ႏနန်ꩻတောႏခိန်ႏဖုံႏ၊ လွူꩻထွားလိတ်လုဲင်ꩻကျံꩻကန်ႏခိန်ႏဖုံႏ၊ ဝတ်ပျုဘုရာꩻခိန်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ဒေါ့ꩻရီစွော့ꩻတက် အုံကွံဖေႏဒျာႏတွမ်ႏ ကစ္စည်ꩻလုလင်ႏတဲင် လမ်းသားတာႏဝွန်ႏကေႏလယ်ႏမွေးစွဉ်ႏထာꩻနဝ်ꩻသွူ။ လိုꩻသꩻရင်ꩻကဟဝ်ငါႏထာꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ကွပ်ပွိုးတမုဲင်ꩻမွော့ မဲဉ်လꩻတွိုႏဝင်ꩻထီအကျောင်ꩻ ဝွေꩻယူႏယူႏတဖြောင်တဝ်းတွော့ꩻ အဝ်ႏယူႏယပ်ꩻဗာႏစွဉ်ႏထာꩻနဝ်ꩻသွူ။ ကွဲတွော့ꩻ နဂါꩻနင်ꩻမူႏအလောင်း ဝွေꩻရက်ကယ်ꩻထဲင်းက ဝွေꩻအသက်တလီးတဲင် ယံဖေႏကထွိုက်လꩻတဝင်ꩻအတာႏ အကျောင်ꩻခရာႏနုဲင်းယိုဖုံႏနဝ်ꩻ ဝွေꩻတစဉ်ꩻစာꩻယူႏတယ်ꩻတဝ်းဒွုမ်နဝ်ꩻသွူ။

အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင် အခိဉ်ꩻခါꩻအတွိုင်ꩻ သွံနီꩻလဲ့ဗွေလွဉ်ခန်းဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။

အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင် ကောရဗျခွန်ဟော်ခံꩻလဲ့ အီႏတောႏကုက်ꩻကိက်ꩻတဲင် ကအဝ်ႏလိုႏရာꩻကားကအဝ်ႏ  အခြိုင်းအခြဲင်အအံအအွꩻမစ ရဲဉ်ꩻခါꩻစွုံႏစွုံႏလင်ႏလင်ႏထွူတဲင် ခွုမ်ပဆိုးကုက်ꩻကိက်ꩻသားချင်ꩻချင်ꩻ အရန်းအွဉ်ႏဗွိုန်တဝင်ꩻအနေႏတဲင် ထာꩻဒါတဲ့ ဒါခါꩻတသွုန်စွဉ်ႏတဝင်ꩻ တတွောင်းချင်ႏနဝ်ꩻသွူ။

“မွေးသွူ ကစ္စည်လုလင်ႏဟွေး နာꩻဟဲ့ꩻတောႏခွေနဝ်ꩻ မွေးလဲဉ်းတဲ့ ခွေမဉ်းနွောင်ꩻနဝ်ꩻ နာꩻအီႏဖေႏခွေတမုဲင်ꩻဟောင်း”
ခွန်ဟော်ခံꩻတိန်ႏရီနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ကစ္စည်ꩻလုလင်ႏလဲ့ ထေထန်ႏစွဉ်ႏ ပတ္တမျာႏခြုံးတဲင်တွော့ꩻ -
“နီဗွေႏမဉ်ႏနွောင်ꩻနဝ်ꩻ ပတ္တမျာꩻခြုံးယိုနဝ်ꩻ နီဗွေႏလꩻသနယ်ဩ”
“နေးနဝ်ꩻက နာꩻမဉ်ႏနွောင်ꩻနဝ်ꩻ နာꩻမဉ်လꩻတမုဲင်ꩻအီမောင်ႏ”
“နီဗွေႏအလောက်ꩻကာႏသွတ်ꩻနဝ်ꩻ တမုဲင်ꩻဟောင်း”
“ပေါႏလွိုတဲင် ခွေခမ်းထီ၊ ဟော်နန်ꩻတွမ်ႏ မိဖုရာꩻဖုံႏနဝ်ꩻ နာꩻကျိုက်ꩻတမုဲင်ꩻလဲ့ နာꩻထူႏလွေꩻ လꩻဒျာႏသနယ်”

အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင် ဝွေꩻသီးတဲ့တောႏစခန်းဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ တောႏအစတပွဲꩻနဝ်ꩻ ခွန်ဟော်ခံꩻအီႏသုမ်ꩻသုမ်ꩻသွူလဲ့ အမွိုးလူꩻပွေါထီဗွါ သံးချာႏဖေႏတွော့ꩻ နွောင်ꩻလꩻခန်းဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ယင်းတလဲင်ႏတဲ့ နုဲင်းနဝ်ꩻနေနေ ဘဝကရီးခါ ကရော့ꩻဖိုအမွိုး လူꩻပွေါထီဗွာချာႏဖေႏယင်းတွော့ꩻ ပုဏ္ဏကဖလူꩻရိက္ခေႏလတဲင် ဝွေꩻနဝ်ꩻအာႏဏာႏစက်သံးသန်တွော့ꩻ မွာႏတကဲင်ႏ ဝါးထန်ႏထိုꩻခန်းဒျာႏ လူꩻပွေါထီဗွာနဝ်ꩻသွူ။ လူပွေါထီꩻဗွာနဝ်ꩻ တိန်ႏချာႏဖေႏဒွုမ်ခွန်ဟော်ခံꩻတဲင် ပုဏ္ဏကဖလူꩻနွောင်ꩻလꩻခန်းဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင် ကွဲခွုမ်ပဆိုးဆိုးလဲ့ ခွန်ဟော်ခံꩻသုမ်ꩻခြေင်ခြေင်တွော့ꩻ - 

“နာꩻအလိုႏတောႏ နာꩻမဲဉ်လꩻအဝ်ႏတမုဲင်ꩻတဲ့ ဒေါ့ꩻဟုဲင်းမောင်ႏ”
“ခွေသွဉ်းနဝ်ꩻ တမဲဉ်လꩻတဝ်းအလင် မဲဉ်ဟဲ့ꩻလွေꩻဒျာႏ ဝိဓူရအမတ်တန်သနယ်ဪ”
“ဝိဓူရနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏအမတ်တဖြာꩻလွုမ်ꩻတဲင် ဝွေꩻနဝ်ꩻခွေတပဲင်ႏတဝ်းက နာꩻကွီလုဲင်ႏသွော့အလင်လုဲင်း”

== အာႏကွိုꩻ ==
&lt;references/&gt;

[[Category:ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]</text>
      <sha1>89nwvgl9uk89g9oznl4itnq8ms951iv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>14163</id>
      <parentid>14162</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T04:47:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2400:AC40:AD7:5F62:0:0:0:1</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="35066" xml:space="preserve">အွိုးခꩻတလဲင်ႏ သဗ္ဗညုတ ဂေါတမနီဗွေႏမျတ်ဘုရာꩻ အဝ်ႏအုံသတင်ꩻသွုံꩻ သာႏဝတ္ထိခမ်း ကျောင်ꩻတန်စေႏတဝန်ႏကိုကျာꩻ အကျောင်ꩻပျုတွမ်ႏ ပညာႏပါရမီႏတဲင် ဟော်ꩻပျꩻနယ်ဖေႏ တရာꩻနာႏရဟန်ꩻသံႏဃာႏသီး ဂါႏထာႏပေါင်ꩻ (၁၁၄)ဂါႏထာႏတဲင် ဟော်ꩻဖေႏပါ ဝိဓူရဇာတ်တောႏနဝ်ꩻသွူ။ အွိုးခꩻတလဲင်ႏ ကုရုတိုင်း၊ ဣန္ဒပထနဂိုရ်ခမ်းနဝ်ꩻ ဓနဥ္စယဂေါရဗျ ခွန်ဟော်ꩻခံꩻ အဝ်ႏအုပ်စိုꩻနဝ်ꩻသွူ။ ဂေါရဗျခွန်ဟော်ꩻခံꩻနဝ်ꩻ &quot;ဝိဓူရ&quot;ကရိုꩻဒါႏ အမတ်တန် အဝ်ႏတဖြာꩻနဝ်ꩻသွူ။ ဓနဉ္စယဂေါရဗျခွန်ဟော်ခံꩻနဝ်ꩻ အပိုခိုအမဲဉ်ꩻဟဲ့ꩻ&quot;ဂေါရဗျ&quot;တဲ့ အဝ်ႏနေနေနဝ်ꩻသွူ။ အပိုခိုအရွယ်ႏကထွိုင်ႏတွိုႏ အခါႏကထွိုင်ႏလꩻတဲင် ဓနဉ္စယဂေါရဗျ ခွန်ဟော်ခံꩻလဲꩻထိုꩻတဲင် အပိုခို ဂေါရဗျ ထင်ႏထွာသော့ꩻလုဲင်ႏ ခွန်ဟော်ခံꩻနဝ်ꩻသွူ။ ဂေါရဗျခွန်ပေႏနဝ်ꩻနဝ်ꩻ စွယ်ꩻမွေးစွဉ်ႏ ထာꩻတောႏ&quot;ကုက်ꩻကိက်ꩻ&quot;နဝ်ꩻသွူ။ ဘဝကရီးခါ ကရော့ꩻဖိုဒါႏဝွေꩻမွိုး လူꩻပွေါထီꩻဗွာနဝ်ꩻ ကူႏညီႏဖေႏတွမ်ႏ တန်ꩻခိုꩻအာႏတဲင် ခွုင်းကတောႏတောႏဗာႏနဝ်ꩻ ဝွေꩻနွောင်ꩻလꩻစွဉ်ႏကွေႏကွေႏနဝ်ꩻသွူ။ ခွန်တန်ဂေါရဗျနဝ်ꩻ စွယ်ꩻမွေးကီထာꩻတောႏ&quot;ကုက်ꩻကိက်ꩻ&quot;လဲ့ ဓမ္မတရာꩻလဲ့ စွယ်ꩻမွေးစွဉ်ႏနဝ်ꩻသွူ။တွိုႏတနီꩻတဲင် ခွန်တန်ဂေါရဗျနဝ်ꩻ အုံတရာꩻခန်းဒျာႏထာꩻ ဥယျာဉ်ႏတောႏကိုနဝ်ꩻသွူ။ အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင် စိုးကရီးဘဝကရီးခါ ကရော့ꩻသွꩻပေႏဖိုဒါႏ ခွန်သိကျာꩻ၊ နဂါꩻခွန်၊ ဂဠုန်ႏခွန်သီးဖုံႏလဲ့ လွဉ်အားထုတ်ခန်းတရာꩻ ဥယျဉ်ႏတောႏကိုတဲင် ခွန်သီးဝင်ꩻလစ်ꩻလဲ့ ခွဲတော်တနꩻစွဉ်ႏတဝင်ꩻ ဥယျာဉ်ႏတောႏကိုနဝ်ꩻသွူ။ ခွန်တန်သီးဝင်ꩻလစ်ꩻ ကထွိုင်ႏခွဲတော် ကျုံႏတနꩻတဝင်ꩻ ဥယျာဥ်ႏတောႏကိုတဲင် ပဲင်ႏစွဉ်ႏတဝင်ꩻ သီႏလစွန်ꩻအာႏနဝ်ꩻသွူ။ အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင် ဝရုဏနဂါꩻခွန်လဲ့ ဒေါ့ꩻခန်းဒျာႏ ခွေသွဉ်းသီႏလနဝ်ꩻ မျတ်လွိုကယ်ꩻလဲဉ်း နီဗွေႏသီးသနယ်။ ကွပ်ပွိုးနုဲင်းမုဲင်ꩻနဲတဲင် ဂဠုန်ႏခွန်နဝ်ꩻ ရန်ႏခန်းနီသွဉ်းသီးတဲ့နဝ်ꩻ တရန်ႏတဝ်းလဲ့နဝ်ꩻ ဂဠုန်ႏသီးအမျိုꩻ ခွဲနဂါꩻမုဲင်ꩻခါခါလဲ့ အံႏသေႏသေႏ ကွပ်နုဲင်းနဝ်ꩻမ့ꩻတဲင် ဂဠုန်ႏနဝ်ꩻ ထွာနဂါꩻရန်ႏသူႏ။ ခွေသွဉ်းနဝ်ꩻ အဝ်ႏထီႏဗာႏသွူ အသက်ရန်ႏသူႏနုဲင်းယိုလဲ့ သ့ꩻတလျားတဝ်း ခွေသွဉ်းကျံႏစဲႏယွိုန်းခါꩻဗာႏတဲင် ခွေသွဉ်းသီႏလနဝ်ꩻ မျတ်လွိုကယ်ꩻလဲဉ်းနီဗွေႏသီးသနယ် - ဒေါ့ꩻရိုꩻခန်းနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင် ဂဠုန်ႏခွန်လဲ့ - နဂါꩻသီးမျိုꩻနဝ်ꩻ ထွာနီသွဉ်းသီး အအွီႏသွတ်ꩻအဟာႏရတမျိုꩻတဲင် ခွေသွဉ်းနဝ်ꩻ အဝ်ႏဟို့ꩻခိုးဟို့ꩻငဝ်စွဉ်ႏကီလဲ့ ခွေသွဉ်းယွိုန်းနွိုင်ႏနွိုင်ႏဒျာႏ ကွပ်ပွိုးအဟာႏရတဲင် တခံႏမာꩻတဝ်း ထာꩻကုဲင်ဒုစရဲက်နဝ်ꩻမ့ꩻ ခွေသွဉ်းသီႏလနဝ်ꩻ မျတ်လွိုကယ်ꩻလဲဉ်း နီဗွေႏသီး - ရိုꩻဖေႏခန်းနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင် ခွန်သီကျာꩻလဲ့ ခွေသွဉ်းနဝ်ꩻ လဲင်ꩻခံႏစွဉ်ꩻပယ်ꩻအွဉ်ႏကုဲင်ချာစွဉ်ႏ လူꩻစေꩻစိန်ႏ၊ လူꩻချံꩻသာႏအမျိုꩻမျိုꩻဖုံႏတွော့ꩻ လွဉ်အားထွုတ်ဗာႏတရာꩻ အရပ်ယိုကိုတဲင် ခွေသွဉ်းသီႏလနဝ်ꩻ မျတ်လွိုကယ်ꩻလဲဉ်း နီဗွေႏသီး - ရိုꩻဖေႏခန်းနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။

နုဲင်းနဝ်ꩻနေနေ ကောရဗျခွန်ဟော်ခံꩻနဝ်ꩻလဲ့ - “ခွေသွဉ်းနဝ်ꩻ ခံႏစွဉ်ꩻပယ်ꩻအွဉ်ႏကုဲင်ချာနေးတွမ်ႏ ဟော်နန်ꩻစေꩻစိင်ႏဥစ္စာႏဖုံႏ၊ မိဖုရာꩻတသောင်ႏသူရေင်ဖုံႏတွော့ꩻ အွဉ်ႏသ့ꩻလဲဉ်းလဲဉ်း လွဉ်အားထုတ်ဗာႏတရာꩻ ဥယျာဥ်ႏတောႏကိုယိုတဲင် ခွေသွဉ်းသီးလနဝ်ꩻ မျတ်လွိုကယ်ꩻလဲဉ်း နီဗွေႏသီး” - ရိုꩻဖေႏခန်းနုဲင်းနဝ်ꩻဖုံႏသွူ။
*တိန်ႏပဲင်ႏတဝင်ꩻ သီႏလစွန်ꩻအာႏနဝ်ꩻ အဖြေႏမဲဉ်ႏသံးတထန်ႏတဝ်းတဲင် ထွာလွဉ်အီစွဉ်ႏဒျာႏ အထေင်အညင်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ ကွဲထေင်ထေင်လွဝင်ꩻ အခိန်ႏတိန်ႏညလွဉ်ပသာႏတဲင် အဖြေႏမဲဉ်ႏသံးတပေါႏတဝ်းတွော့ꩻ ဓနဥ္စယဂေါရဗျ ခွန်ဟော်ခံꩻနဝ်ꩻ ခွေသွဉ်းထျꩻပညာႏသျှိအမတ်တန်တဖြာꩻအဝ်ႏအကျောင်ꩻ ဒေါ့ꩻလဝ်းခန်းနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
*ဝိဓူရအမတ်တန်နဝ်ꩻ ဆုင်ꩻဖျတ်တရာꩻဖုံႏ မဲဉ်ႏမွေးငါႏထာꩻနဝ်ꩻသွူ။ ဆုင်ꩻဖျတ်တရာꩻခိန်ႏလဲ့ ပါꩻမုဲင်ꩻရွဉ်အာဖေႏပါꩻမုဲင်ꩻအနွောင်ꩻ ထာꩻမာꩻမျိုꩻယိုစားနဝ်ꩻ တမာꩻဖိုတဝ်းနဝ်ꩻသွူ။
*ကောရဗျခွန်ဟော်ခံꩻ တိန်ႏခြုဲင်းနယ်စဲင်း ဝိဓူရအမတ်တန်အကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏတဲင် ခွန်တန်သီးဖုံႏလဲ့ သဘောႏတူႏ၊ ထာꩻယူႏပီတဝင်ꩻတွော့ꩻ ထွဉ်ႏခန်းဒျာႏ ဝိဓူရဆုင်ꩻဖျတ်ဖေႏ ဝွေꩻဗွေႏသီး သီႏလနဝ်ꩻသွူ။
*ဝိဓူရအမတ်တန်လဲ့ နာႏစဲင်းသွူ ခွန်တန်သီး ကထေင်ညင်ꩻအီတဝင်ꩻ အကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏ နုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် - “အော်... ပီနုဲင်း ခြောင်တန်ငတ့်ꩻလီး၊ ခြောင်ပေႏငတ်ꩻကျို ကအဝ်ႏထွတ်ꩻရွယ်ႏလင်ꩻသော့ꩻဒါႏ သမုဒ္ဒရာႏကိုအတွိုင်ꩻ နီဗွေႏသီးသီႏလကဝ်ႏထွန်ႏဖုံႏနဝ်ꩻလဲ့ အပီဒျာႏတဝင်ꩻသနယ်။ ကားကအဝ်ႏ ရေႏရွယ်ႏလွဒျာႏ ယံကလွစ်ထန်ႏလ့ꩻအီအပါယ်ႏ၊ ယံကတွိုႏထင်ႏလꩻအီ လူခမ်းဗိမ္မာန်ႏဒျာႏ နုဲင်းနုဲင်းဝင်ꩻ။ နဝ်ꩻထွူတကာႏတဝ်း အဝ်ႏအားထုတ်တရာꩻကျာꩻ ကစောင်ꩻထိန်ꩻလွဒါႏ သိက္ခာႏပုဒ်ဖုံႏနဝ်ꩻလဲ့ အဝ်ႏမျတ်ဒျာႏနုဲင်းနုဲင်းဝင်ꩻသွူ။ ကွပ်နဝ်ꩻမ့ꩻတဲင် နီဗွေႏသီး ကထိန်ꩻစောင်ꩻဒါႏ သီႏလဖုံႏနဝ်ꩻ အပီလို့ဒျာႏဝင်ꩻသနယ်”။

ခွန်ဟော်ꩻခံꩻသီးလစ်ꩻပါꩻလဲ့ တိန်ဟွိုန်ဗာႏ ဝိဓူရဖျတ်ဖေႏနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ဟွုန်ဟဝ်သ့ꩻရေꩻ နိစ်သက်လွစွဉ်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ခွန်ဟော်ခံꩻသီးဖုံႏနဝ်ꩻ အိုပ်ꩻအံႏဖြာႏရောင် ဝိဓူရအမတ်တန် အမျိုꩻမျိုꩻထွူတဲင် သီကျာꩻခွန်နဝ်ꩻ ဆုꩻဖေႏတျိုႏဗန်ႏဗွာနဝ်ꩻသွူ။ ဂဠုန်ႏခွန်နဝ်ꩻ ချီႏမျောက်ဖေႏစွဉ်ႏ ကဝ်ႏခွေႏခံꩻနဝ်ꩻသွူ။ နဂါꩻခွန်နဝ်ꩻ ဆု့ꩻဖေႏစွဉ်ႏ ပတ္တမျာꩻလွုံꩻနဝ်ꩻသွူ။ ကောရဗျခွန်ဟော်ခံꩻနဝ်ꩻ ဆု့ꩻဖေႏစွဉ်ႏ ဖိုးလွူးနဲန်းထီအဗာႏတရေင်၊ ဆင်တန်တဆွိုင်ꩻ၊ သေယံလစ်ꩻဗာႏတွူႏလောရထာꩻတဆွိုင်ꩻ တွမ်ႏ ဒုံတန်တဆီသူဒုံဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ ခွန်ဟော်ခံꩻသီးဖုံႏ ဆု့ꩻပူႏဇောႏဖေႏ ဝိဓူရအမတ်တန်နုဲင်းနဝ်ꩻ တိန်ႏထွူတဲင် သဲင်ꩻချာခန်းဒျာႏ အခမ်းဖုံႏ ပငါပရာꩻနဝ်ꩻသွူ။ နဂါꩻခွန်နဝ်ꩻ တိန်ႏသဲင်ꩻတွိုႏ ဘောဂဝတီ နဂါꩻခမ်းတဲင် လမ်းသားမာမူႏ ဝိမဟာဒေဝီတိန်ႏထွားဆွုမ်ႏနဝ်ꩻ ပတ္တသမ်းတပါသဲင်ꩻတဝ်းတဲင်တွော့ꩻ ရီခန်းဒျာႏ အချင်ꩻအရာꩻဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင် ဝရုဏနဂါꩻခွန်နဝ်ꩻ ခြုဲင်းနယ်ဖေႏ ထင်ႏခေးပြဲင်ႏတဝင်ꩻ သီႏလစိုန်ꩻအာႏ အွိုးလိုꩻခမ်းအကျောင်ꩻဖုံႏတဲင် တွိုႏလွေꩻပါခန်း ဝိဓူရအမတ်တန်အကျောင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ဝိဓူရအမတ်တန်နဝ်ꩻ ပညာႏအဝ်ႏမွေးစွဉ်ႏထာꩻ။ ကဆုင်ꩻဖျတ်ဖေႏဒါႏ သီႏလခရာႏဖုံႏနဝ်ꩻလဲ့ မဲဉ်ႏတရျားမွေးစွဉ်ႏထာꩻ။ ဝွေꩻဗွေႏနမ်းကိုယ်ႏတဲင်ႏနဝ်ꩻလဲ့ သီႏလ၊ သိက္ခာႏ၊ သမာႏဓိ ဟဝ်မွေးစွဉ်ႏထာꩻ။ ကေꩻဇူꩻတရာꩻလဲ့ သေချာဒါႏမွေးစွဉ်ႏထာꩻ။ ကေꩻဇူꩻဗွေႏသီးအလောင်း မဉ်ႏအဝ်ႏလိုႏဆပ်ꩻချာကေꩻဇူꩻနဝ်ꩻ ခမ်ႏစွဉ်ꩻစွဉ်ႏအသက်တလီးလဲ့ တငမ်းတဝ်းနဝ်ꩻသွူ။ နဂါꩻခွန် ဝရုဏ တိန်ႏအိုပ်ꩻအံႏဖြာႏ ဝိဓူရအမတ်တန် အကျောင်ꩻခရာႏနုဲင်းနဝ်ꩻဖုံႏတဲင် ဝိမဟာဒေဝီနဂါꩻမူႏလဲ့ သ့ꩻကိုမဲဉ်နာႏမွေးစွဉ်ႏဒျာႏ ဝိဓူရအမတ်တန်တရာꩻတောႏဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ အဝ်ႏမဲဉ်ဟွုန်ငါႏသွူလဲ့ မိဉ်ႏထွဉ်ႏဝါꩻခို ပင်ꩻလွဉ်ဖေႏနဝ်ꩻ ရတပင်ꩻလွဉ်ဖေႏနွောင်ꩻတဝ်းတဲင် သ့ꩻကိုရေႏစွဉ်ႏဒျာႏ “ခွေမိဉ်ႏတအံႏဗာႏတဝ်း ဝိဓူရသွုန်ႏထီနဝ်ꩻ ခွေအီႏသီထိုꩻဒါႏအကျောင်ꩻ ခွေလဲဉ်နေးနုဲင်းနဝ်ꩻစားမ့ꩻ” ရေႏခန်းနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။

အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင် သ့ꩻကိုကရေႏဒါႏအတွိုင်ꩻ မာꩻနုဲင်းဆာတန်ထာꩻပွုံႏတဲင် “မိဉ်ႏတအံႏဗာႏတဝ်း ဝိဓူရသွိုန်ႏထီနဝ်ꩻ အလွိုးအီႏသီထိုꩻနွောင်ꩻဒါႏဒျာႏရင်ꩻ” ရိုꩻဖေႏခန်းအဝါꩻခိုနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ တယ်ႏနဝ်ꩻမာꩻငါ ကိဉ်းနုဲင်ဆာတန်ထာꩻတွော့ꩻ အဝ်ႏခင်ႏလမ်းဗေင်ႏကို တထွိုင်ႏတဝ်းဒွုမ် ဖြောင်းလဲ့အဝ်ႏရွစ်ဗော့ꩻ မဲဉ်အွꩻငါႏဝိဓူရသွုန်ႏထီနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ကောထွာအဝါꩻခိုနဝ်ꩻလဲ့ သ့ꩻတချံꩻသာႏလꩻဒွုမ်တစိ့ꩻစိ့ꩻနဝ်ꩻသွူ။ နဂါꩻခွန်နဝ်ꩻ အီႏထူႏဗာႏ ဝိဓူရသွုန်ႏထီနေးမုဲင်ꩻအကျောင်ꩻ အဝ်ႏယူႏယပ်ꩻသꩻနေကျာꩻ အပိုမူႏဣရန္ဓတီသမ်းလွဉ်ရီ အမွိုးထွာတမုဲင်ꩻအကျောင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ နဂါꩻခွန်လဲ့ သဲစ်ကထီႏ အပိုမူႏလောင်ႏလွိုးတဲင် သꩻရောင်းသꩻရေꩻငါႏတွော့ꩻ မဲ့ငါလဲ့ပယွုမ်းယဲ့နေးစွဉ်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ နဂါꩻခွန်လဲ့ အီႏကုꩻဗာႏ မာမူႏရောႏဂါႏနေးမုဲင်ꩻအကျောင်ꩻ ယူႏဖြောင်လ့ꩻစွဉ်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ “ပိုမူႏ နာꩻလယ်ႏထွံႏသွော့ꩻ ဝါꩻခို ကအီႏထူႏနွောင်ꩻဒါႏ ဝိဓူရအမတ်တန်သွုန်ႏထီလုဲင်း” အဖါတိန်ႏရိုꩻဖေႏနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် အပိုမူႏလဲ့ - “မွေးသွူဖါ ပိုမူႏလဲ့ မဲဉ်ဆပ်ꩻချာငါႏ ကေꩻဇူꩻတဲင် နီဖါအလိုႏတောႏဆန္ဒကအဝ်ႏဒါႏအတွိုင်ꩻ ပိုမူႏလွောက်ꩻနာႏဖေႏနွောင်ꩻဒျာႏသနယ်”
‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍အပိုမူႏတိန်ႏရိုꩻဖေႏချာနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် အဖါနဝ်ꩻ -
“ပိုမူႏ ကိစ္စယိုတဗာႏနဝ်ꩻ ယိုꩻငါႏတမွေးတဝ်း။ ကိစ္စနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ လိုꩻမဉ်ႏယံ၊ မဉ်ႏကျ၊ စွန်ꩻထီမဉ်ႏထင်မွေးငါႏမ့ꩻ အီႏဆောင်ႏရွက်နွောင်ꩻသနယ်။ လိုꩻနုဲင်းယိုစားဖုံႏနဝ်ꩻ ပိုမူႏမဥ်ႏတောႏလမ်းတောႏပါႏ အုံညီꩻဗာႏခန်းစွဉ်ႏလဲ့ အကျိုꩻတယွုတ်တဝ်းကွေး။”
“စစရာႏရာႏ အဆင်ႏယံဖေႏနေးကပြေႏ မဲ့ꩻပိုမူႏကျိုꩻစာꩻဒျာႏသနယ်ဖါ။”
“မွေးသွူ... မွေးသွူပိုမူႏ”

အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင် ဣရန္ဓတီနင်ꩻမူႏလဲ့ ထန်ႏလွေꩻ ကာဠကောင်ကိုတဲင် လယ်ႏထွံႏဒျာႏ လိုꩻစွန်ꩻထီထင် လမ်းသားဝါꩻခိုအကျောင်ꩻ၊ တမုဲင်ꩻခိုမဉ်ႏထူႏဖေႏနွောင်ꩻ ဝိဓူရသွုန်းထီလဲ့ ဝွေꩻအီႏနေးထူႏအကျောင်ꩻ ရွစ်သချင်ꩻခန်းအငဝ်းနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ နင်ꩻမူႏနဝ်ꩻ လက္ခဏာႏငတ်ꩻပါꩻ ဗွေပြဲ့ꩻစွုံႏငါႏ နင်ꩻမူႏရတနာႏတဖြာꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻခိန်ႏတွင်ꩻ ပုဏ္ဏကဖလူꩻနဝ်ꩻ ထွံးတွမ်ႏသေကျောင်ႏတွော့ꩻ ရေႏထင်ႏလွေꩻဖလူꩻအစီꩻအဝွေꩻကိုကျာꩻ သံးဟွုန်လင်ꩻ နင်ꩻမူႏရွစ်အငဝ်းတဲင် ဝွေꩻတဲ့လောႏလင်ꩻထွားစွဉ်ႏနဝ်ꩻသွူ။ တိန်ႏခွဲကျုံႏတောႏဒေါ့ꩻရီစွော့ꩻတက်တဝင်ꩻတဲင် တဖြာꩻတွမ်ႏတဖြာꩻအလောင်း မေတ္တာႏသꩻရက်ဖုံႏ တွိုႏလူႏစွဉ်ႏတဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

“ဖူးမူႏသီး ဇာႏတီခွိုꩻနွယ်ႏနဝ်ꩻ တမုဲင်ꩻခွိုꩻဟောင်း။ ဖူးမူႏသီးနဝ်ꩻ အုံအဝ်ႏအရပ်မုဲင်ꩻကိုတွော့ꩻ သွꩻလဲ့တပါတဝ်း မွော့လွဉ်ဗာႏတွိုႏယိုကို တဖြာꩻဖြာꩻဒျာႏဟောင်း။”

ပုဏ္ဏကဖလူꩻတိန်ႏရီနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ဣရန္ဓတီနင်ꩻမူႏနင်ꩻမူႏလဲ့ ဖြေႏချာစွဉ်ႏနုဲင်းယိုတလဲင်ႏချင်ꩻသွူ -

“ဖူးမူႏသီး ခွိုꩻနွယ်ႏတွမ်ႏ ကလွဉ်တွိုႏဗာႏယိုကိုအကျောင်ꩻနဝ်ꩻ အီႏဒေါ့ꩻနယ်ဗာႏလဲ့ တယပ်ꩻတဝ်းသနယ်။ ကွဲတွော့ꩻ ခါးလားကဖြေႏငဝ်းပုစ္ဆာႏယိုခိန်ႏနဝ်ꩻ မဲဉ်သေရီးငါႏ ဝေးခိုသီး ဇာႏတိခွိုꩻနွယ်ႏလꩻနေဟောင်း။”

“နဝ်ꩻသနယ်ဖူးမူႏ နီဝေးသီးနဝ်ꩻ ဖလူꩻခွိုꩻနွယ်ႏတွော့ꩻ မွိုးဖန်နာႏမေႏ ဖါဖေႏနာႏမနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဖန်ဒျာႏ ပုဏ္ဏကသနယ်။ နီးဝေးနဝ်ꩻ သဲက်ကထီႏဗာႏ ဖူးမူႏသီး လောင်ႏလွိုးမဲ့ငါတဲင် တလဲင်ႏချင်ꩻ သ့ꩻကိုစွယ်ꩻရက်မွေးဗာႏလဲဉ်းသနယ်။ ဖူးမူႏသီးအလောင်း ကအွဉ်ႏဒါႏ နီဝေးထာꩻရက်မေတ္တာႏယိုနဝ်ꩻ ဖူးမူႏသီးလက်ခံႏဖေႏနွောင်ꩻနေဒါႏမကောင်း။”

“ဟွုန်ဗာႏ နီဝေးငဝ်းရာႏနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ဖူးမူႏသ့ꩻရေꩻငါႏ မရေႏမရာႏသနယ်။ ဖူးမူႏလဲ့ စတဲင်ကထီႏဗာႏနီဝေးနဝ်ꩻ ဖူးမူႏသွုန်ႏခါႏသ့ꩻရာႏကို ထွာငါႏတမုဲင်ꩻမကောင်ႏ ဖူးမူႏသီးသ့ꩻရာႏ တဖုံစွဉ်ႏဗွုင်းဗွုင်းတွော့ꩻ ဖူးမူႏသ့ꩻရာႏ မေတ္တာႏတွိုႏဗာႏလဲဉ်းသွူ နီဝေးအလောင်းသနယ်။ နဝ်ꩻမ့ꩻ ဖူးမူႏတွမ်ႏနီဝေး ယံကတောႏလမ်းပေါင်ꩻဖက်ဗာႏတဝင်ꩻနဝ်ꩻ ဖူးမူႏမဲဉ်ဖေႏငါႏနီဝေး တာႏဝွန်ႏတဗာႏသနယ်။”
“တာႏဝွန်ႏနုဲင်းမုဲင်ꩻဒါႏမကောင်းဖူးမူႏ”
“ဖူးမူႏကအီႏဖေႏဒါႏတာႏဝွန်ႏနဝ်ꩻ တမွေးတဝ်းအလောင်ႏတင်၊ တမွေးတဝ်းအလင်တာႏ ပွိုင်းဝွို့ဒျာႏတွမ်ႏ ဖူးမူႏသီးမွိုးမာႏတာႏ ကျံႏမာႏရေꩻကိစ္စဒျာႏ”
“တွမ်ႏနန်းမွုန်းသွော့နောဖူးမူႏ ပေါႏဖူးမူႏအတာႏ ခံႏစွဉ်ꩻဖေႏဗာႏစွဉ်ႏ နီဝေးအသက်တလီးလဲ့ မာꩻဖေႏနွောင်ꩻဒျာႏသနယ်”
“ဟွုန်ဟဝ်သꩻရေꩻမွေးငါႏထာꩻသနယ်နီဝေး။ ဖူးမူႏနဝ်ꩻ ကအဝ်ႏပွိုင်ႏစိုꩻဒါႏ ဘောဂဝတီနဂါꩻခမ်း ဝရုဏနဂါခွန်တွမ်ႏ ဝိမဟာဒေဝီသီးပိုမူႏ ဣရန္ဓတီဒျာႏသနယ်”

အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင် အဖါကသွဉ်လွဉ်ဖေႏအတွိုင်ꩻ ခြုဲင်းနယ်ဖေႏလို့ချာစွဉ်ႏဒျာႏ ပုဏ္ဏကဖလူꩻတဲင် -

“ကိစ္စယိုတဗာႏနဝ်ꩻ ဖူးမူႏသီးတွမ်ႏနန်းမွိုန်း ကားကအဝ်ႏ အဆင်ႏယံကပြေႏ နီဝေးကျိုꩻစာꩻဖေႏသနယ်”

အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင် ဣရန္ဓတီနဂါꩻနင်ꩻမူႏလဲ့ သꩻရောင်းသꩻရေꩻတဲင် ဟဲ့ꩻတွမ်ႏ ပုဏ္ဏကဖလူꩻတွော့ꩻ သဲင်ꩻချာနဂါꩻခမ်းတဲင် သဲင်ꩻလဝ်းနယ်အဖါတွော့ꩻ -
“မွေးဒျာႏသနယ်မောင်ႏ ပါꩻမုဲင်ꩻမဉ်ႏအီလွဉ်နွောင်ꩻ ဝိဓူရအမတ်တန်သွုန်ႏထီနဝ်ꩻ အီႏဖေႏတောႏလမ်းတောႏပါႏဖေႏမွေးဒျာႏတွမ်ႏ ခွေပိုမူႏသနယ်”

အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင် ပုဏ္ဏကဖလူꩻလဲ့ အီႏလꩻသေႏချာႏဒျာႏ ဝိဓူရအမတ်တန်သွုန်ႏထီအကျောင်ꩻ ဝွန်ႏခံႏထွူတဲင် နက်လွေꩻခန်းဒျာႏ အဖါတန်ကုဝေရခွန်လူꩻကပွိုင်ႏနင်းဒါႏ စတုမဟာရာဇ်လူꩻခမ်းကိုနဝ်ꩻသွူ။ နေးတွမ်ႏမာႏယာႏပရိယာယ်ႏတဲင် ကကွီဒါႏအခွင်ꩻရေꩻအဖါတန်ထျꩻနဝ်ꩻအတွိုင်ꩻ နေးတွမ်ႏ မာႏယာႏပရိယာယ်ႏတွော့ꩻ လွေꩻထူႏဝိဓူရသွုန်းထီ ယံဖေႏနေးကလꩻရေႏနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ထူႏလင်ꩻပါစွဉ်ႏ ပတ္တမျာꩻ ဝေပုလ္လကောင်ကိုနဝ်ꩻသွူ။

အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင် ပုဏ္ဏကဖလူꩻလဲ့ ဖန်ဆင်ꩻလင်ꩻစွဉ်ႏအနမ်း မာꩻနုဲင်းကစ္စည်ꩻလုလင်ႏပုင်ႏတွော့ꩻ လင်ꩻလွဉ်စွဉ်ႏ ဣန္ဒပထနဂိုရ်ခမ်းကိုနဝ်ꩻသွူ။ တိန်ႏတွိုႏလင်ꩻတဲင် မဲဉ်တောႏငါႏကုက်ꩻကိက်ꩻတွမ်ႏ ကောရဗျခွန်ဟော်ခံꩻအကျောင်ꩻ ထွဉ်ႏခန်း အမတ်တန်တဖြာꩻလွေꩻလျောက်လဝ်းဖေႏနဝ်ꩻသွူ။ ကောရဗျခွန်ဟော်ခံꩻလဲ့ သံးဝါႏသနာႏမွေးစွဉ်ႏထာꩻတောႏတဲင် မဉ်ႏလꩻသွံနီꩻမꩻအီႏတောႏအကျောင်ꩻ၊ အမတ်တန်နဝ်ꩻ ထာꩻမာꩻအာငါႏတွော့ꩻ အီႏဧည့်ခံႏဟဝ်ဟဝ်ဒါႏဒါႏလဲ့ ရတဖုဲင်ႏလꩻတဝ်းတဲင် လွေꩻအုံပွေါသွော့ အွိုးဝိဓူရအမတ်တန်လမ်းကိုအကျောင်ꩻ ဒေါ့ꩻချာဖေႏခန်းနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။

နုဲင်းနဝ်ꩻတဲင်တွော့ꩻ ဖလူꩻကပွုံႏဆောင်ႏဒါႏ ကစ္စည်ꩻနဝ်ꩻလဲ့ သံးမဲဉ်အုံပွေါထွားဝိဓူရအမတ်တန်တွော့ꩻ အဆင်ႏရော့ꩻထိုꩻစွဉ်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ 

ဝိဓူရအမတ်တန်နဝ်ꩻ ပညာႏအဝ်ႏအမတ်တန်တဖြာꩻဒျာႏတဲင် ထဉ်ႏလွဉ်ဝွေꩻလမ်းလဲ့ ခမ်းထဉ်ႏဖေႏဒျာႏ တာႏဝွန်ႏကေႏကေႏလယ်ႏလယ်ႏနဝ်ꩻသွူ။ ပေါႏလွိုတဲင် ထင်ႏနန်ꩻတောႏခိန်ႏဖုံႏ၊ လွူꩻထွားလိတ်လုဲင်ꩻကျံꩻကန်ႏခိန်ႏဖုံႏ၊ ဝတ်ပျုဘုရာꩻခိန်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ဒေါ့ꩻရီစွော့ꩻတက် အုံကွံဖေႏဒျာႏတွမ်ႏ ကစ္စည်ꩻလုလင်ႏတဲင် လမ်းသားတာႏဝွန်ႏကေႏလယ်ႏမွေးစွဉ်ႏထာꩻနဝ်ꩻသွူ။ လိုꩻသꩻရင်ꩻကဟဝ်ငါႏထာꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ကွပ်ပွိုးတမုဲင်ꩻမွော့ မဲဉ်လꩻတွိုႏဝင်ꩻထီအကျောင်ꩻ ဝွေꩻယူႏယူႏတဖြောင်တဝ်းတွော့ꩻ အဝ်ႏယူႏယပ်ꩻဗာႏစွဉ်ႏထာꩻနဝ်ꩻသွူ။ ကွဲတွော့ꩻ နဂါꩻနင်ꩻမူႏအလောင်း ဝွေꩻရက်ကယ်ꩻထဲင်းက ဝွေꩻအသက်တလီးတဲင် ယံဖေႏကထွိုက်လꩻတဝင်ꩻအတာႏ အကျောင်ꩻခရာႏနုဲင်းယိုဖုံႏနဝ်ꩻ ဝွေꩻတစဉ်ꩻစာꩻယူႏတယ်ꩻတဝ်းဒွုမ်နဝ်ꩻသွူ။

အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင် အခိဉ်ꩻခါꩻအတွိုင်ꩻ သွံနီꩻလဲ့ဗွေလွဉ်ခန်းဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။

အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင် ကောရဗျခွန်ဟော်ခံꩻလဲ့ အီႏတောႏကုက်ꩻကိက်ꩻတဲင် ကအဝ်ႏလိုႏရာꩻကားကအဝ်ႏ  အခြိုင်းအခြဲင်အအံအအွꩻမစ ရဲဉ်ꩻခါꩻစွုံႏစွုံႏလင်ႏလင်ႏထွူတဲင် ခွုမ်ပဆိုးကုက်ꩻကိက်ꩻသားချင်ꩻချင်ꩻ အရန်းအွဉ်ႏဗွိုန်တဝင်ꩻအနေႏတဲင် ထာꩻဒါတဲ့ ဒါခါꩻတသွုန်စွဉ်ႏတဝင်ꩻ တတွောင်းချင်ႏနဝ်ꩻသွူ။

“မွေးသွူ ကစ္စည်လုလင်ႏဟွေး နာꩻဟဲ့ꩻတောႏခွေနဝ်ꩻ မွေးလဲဉ်းတဲ့ ခွေမဉ်းနွောင်ꩻနဝ်ꩻ နာꩻအီႏဖေႏခွေတမုဲင်ꩻဟောင်း”
ခွန်ဟော်ခံꩻတိန်ႏရီနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ကစ္စည်ꩻလုလင်ႏလဲ့ ထေထန်ႏစွဉ်ႏ ပတ္တမျာႏခြုံးတဲင်တွော့ꩻ -
“နီဗွေႏမဉ်ႏနွောင်ꩻနဝ်ꩻ ပတ္တမျာꩻခြုံးယိုနဝ်ꩻ နီဗွေႏလꩻသနယ်ဩ”
“နေးနဝ်ꩻက နာꩻမဉ်ႏနွောင်ꩻနဝ်ꩻ နာꩻမဉ်လꩻတမုဲင်ꩻအီမောင်ႏ”
“နီဗွေႏအလောက်ꩻကာႏသွတ်ꩻနဝ်ꩻ တမုဲင်ꩻဟောင်း”
“ပေါႏလွိုတဲင် ခွေခမ်းထီ၊ ဟော်နန်ꩻတွမ်ႏ မိဖုရာꩻဖုံႏနဝ်ꩻ နာꩻကျိုက်ꩻတမုဲင်ꩻလဲ့ နာꩻထူႏလွေꩻ လꩻဒျာႏသနယ်”

အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင် ဝွေꩻသီးတဲ့တောႏစခန်းဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ တောႏအစတပွဲꩻနဝ်ꩻ ခွန်ဟော်ခံꩻအီႏသုမ်ꩻသုမ်ꩻသွူလဲ့ အမွိုးလူꩻပွေါထီဗွါ သံးချာႏဖေႏတွော့ꩻ နွောင်ꩻလꩻခန်းဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ယင်းတလဲင်ႏတဲ့ နုဲင်းနဝ်ꩻနေနေ ဘဝကရီးခါ ကရော့ꩻဖိုအမွိုး လူꩻပွေါထီဗွာချာႏဖေႏယင်းတွော့ꩻ ပုဏ္ဏကဖလူꩻရိက္ခေႏလတဲင် ဝွေꩻနဝ်ꩻအာႏဏာႏစက်သံးသန်တွော့ꩻ မွာႏတကဲင်ႏ ဝါးထန်ႏထိုꩻခန်းဒျာႏ လူꩻပွေါထီဗွာနဝ်ꩻသွူ။ လူပွေါထီꩻဗွာနဝ်ꩻ တိန်ႏချာႏဖေႏဒွုမ်ခွန်ဟော်ခံꩻတဲင် ပုဏ္ဏကဖလူꩻနွောင်ꩻလꩻခန်းဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အဝ်ႏနဝ်ꩻတဲင် ကွဲခွုမ်ပဆိုးဆိုးလဲ့ ခွန်ဟော်ခံꩻသုမ်ꩻခြေင်ခြေင်တွော့ꩻ - 

“နာꩻအလိုႏတောႏ နာꩻမဲဉ်လꩻအဝ်ႏတမုဲင်ꩻတဲ့ ဒေါ့ꩻဟုဲင်းမောင်ႏ”
“ခွေသွဉ်းနဝ်ꩻ တမဲဉ်လꩻတဝ်းအလင် မဲဉ်ဟဲ့ꩻလွေꩻဒျာႏ ဝိဓူရအမတ်တန်သနယ်ဪ”
“ဝိဓူရနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏအမတ်တဖြာꩻလွုမ်ꩻတဲင် ဝွေꩻနဝ်ꩻခွေတပဲင်ႏတဝ်းက နာꩻကွီလုဲင်ႏသွော့အလင်လုဲင်း”&lt;ref&gt;နန္ဒာမိုးကြယ်ရေးသားပြုစုသည့် &quot;ဇာတ်တော်ကြီးဆယ်ဘွဲ့&quot;&lt;/ref&gt;

== အာႏကွိုꩻ ==
&lt;references/&gt;

[[Category:ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]</text>
      <sha1>8iu5hl5wgdycb7mocbs692inrn4899h</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ဝီခီပီးဒီးယား:Why create an account?</title>
    <ns>4</ns>
    <id>2879</id>
    <revision>
      <id>14146</id>
      <parentid>14081</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T15:02:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Khun Kt</username>
        <id>19</id>
      </contributor>
      <comment>/* ခံႏဗာႏဝင်ꩻပေ့ꩻဗိဉ်ႏ Blocked နဲ့ ? */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6370" xml:space="preserve">{{Help header | တဖူꩻရဲဉ်ႏ}}

&lt;div align=&quot;center&quot; style=&quot;background-color:#cee0f2; color: #000; padding: .2em .6em; font-size:larger; border: 1px solid #a3b1bf; margin-bottom:3px;&quot;&gt;'''[[Special:Userlogin/signup|Create an account now]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;([https://secure.my.wikimedia.org/wikipedia/en/w/index.php?title=Special:Userlogin&amp;type=signup secure server])&lt;/small&gt;'''&lt;/div&gt;

ပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ နွို့နေး [[Special:Userlogin|log in]] မာꩻနေးအကောက်(Account)မꩻ ဟော်ꩻထွားလꩻတမွေးတဝ်းသွူ။ ဟော်ꩻထွားပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ မာꩻခါꩻအကောက်ခရာႏ တလိုႏတဝ်းသွူ။ နဝ်ꩻထွူတကာႏတဝ်း ပအိုဝ်ႏဝီခီကို မိဉ်ႏမဲဉ်တဲမ်းသော့ꩻ၊ မိဉ်ႏမဲဉ်မွဉ်းဖျင်သော့ꩻနဝ်ꩻ မာꩻခါꩻဗာႏတဝ်းအကောက်လဲ့ အခိန်ႏတရွေꩻတဝ်း တဲမ်းသော့ꩻ၊ မွဉ်းဖျင်ထဲမ်သော့ꩻ လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ကနွို့တဲမ်းဖိုလဲဉ်းဒါႏ တဲမ်းလိတ်သားဖုံႏနဝ်ꩻ တဗွောင်တဝ်းအကောက်တွော့ꩻ နွို့တဲမ်းဗော့ꩻနေးနဝ်ꩻသား ကဲဉ်းအာအာသွူ။ ကွဲႏတွော့ꩻ မိဉ်ႏမာꩻအကောက်နဝ်ꩻ မွိုင်လဲ့မွိုင်ဒျာႏ၊ ယိုꩻတဲ့ယိုꩻဒျာႏ၊ ယီးထွဉ်ႏအွဉ်ႏနယ်ချက်ဖုံႏလဲ့ တအဝ်ႏအာတဝ်းတဲင် မာꩻလꩻယိုꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။


[[ကဏ္ဍ:ဝီခီမူဝါဒဖုံႏ]]


[[my:ဝီကီပီးဒီးယား:Why create an account?]]
[[en:Wikipedia:Why create an account?]]

==ခံႏဗာႏဝင်ꩻပေ့ꩻဗိဉ်ႏ Blocked နဲ့ ?==
ကျောင်ꩻကိုဖုံႏ (မွေးတဝ်းလဲ့) ရွုမ်ꩻကိုဖုံႏနဝ်ꩻ ကွပ်ပွိုး ဖန်းဖြယ်သုင်ꩻညီꩻလို့ဝင်ꩻ Shared IP addresses ဖုံႏ တွမ်ႏ proxy servers ဖုံႏကို [[Wikipedia:Vandalism|vandalism]] သားဖုံႏ ယားကုဲင်ကြံꩻကြိမ်ꩻ မာꩻတငီႏတငါသော့ꩻထာꩻဖုံႏတဲင် အပဲစ်တအဝ်ႏတဝ်းသား လိုꩻလင်ဖုံႏနဝ်ꩻ ကုဲင်းခံႏဗာႏပါဒါႏ ဝင်ꩻ block နဝ်ꩻသွူ။ ကွဲတွော့ꩻ မဉ်ႏထွာ အပဲစ်တအဲဉ်ထဝ်း ဒင်ႏခါꩻ(မှတ်ပုံတင်)သားတဖြာꩻအနေႏ ဝင်ꩻမဉ်ႏမာꩻမာႏတစွိုးစွိုးတွော့ꩻ ဝင်ꩻမဉ်ႏ block ပါနီနဝ်ꩻ မာꩻ [[Template:Autoblock|request]] တွော့ꩻ ထွဉ်ႏ block ငါ အပဲစ်အဝ်ႏသား anonymous users ငါတဲ့ လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ နီဗွေႏသီး ဒင်ႏခါꩻလဲဉ်း (မှတ်ပုံတင်)တွော့ꩻ အဝ်ႏခံႏဗာႏနေက ဝင်ꩻ blockနဝ်ꩻ မာꩻသွော့ꩻနုဲင်း လယိုအတွိုင်ꩻ မဲဉ်ဖေႏကျံႏဉာဏ်ႏငါႏသွူဩ - 

*ဝင်ꩻ block ခါꩻ နီဗွေႏသီး IP address နဝ်ꩻ block တွိုႏခွုင်းမုဲင်ꩻနီꩻ ခွုင်းမုဲင်ꩻလာ နုဲင်းနဝ်ꩻအဝ်ႏတဲင် အုံပွေါးသွော့ အမွူးနီꩻဗွေထွူမꩻ စံꩻချာယင်းသွော့။ လွေꩻသွော့ [[{{ns:Special}}:Mycontributions|my contributions]]ကိုဩ။ နျꩻဖေႏ &lt;tt&gt;Block log&lt;/tt&gt; လိဉ့်ကို ကအဝ်ႏဒါႏ အမော့ကီနဝ်ꩻထွူတဲင် ထိုမ်ႏသွော့ length of the block။
* အုံလမ်းကိုတွော့ꩻ ဗွောင်ခါꩻသွော့အကောင့်တဗာႏ မဉ်ႏထွူ လွေꩻအွိုးကျောင်ꩻ(မွေးတဝ်းလဲ့) ထာꩻမာꩻခွင်ႏကို တထွောင်းထွောင်းတဲင် နွို့(login)စံꩻဖျင်ယင်းသွော့။ (ပေါႏ IP ဗွိုန်တဝ်းဝင်ꩻနဝ်ꩻ) မာꩻစံꩻလူႏလုဲင်ႏတဝင်ꩻလꩻဒျာႏသွူ။
*ထွဉ်ႏ ယွုမ်းအံႏကလꩻဒါႏ သွꩻပေႏတဖြာꩻ အုံအွိုး IP တဗွိုန်တဝ်းအထွောင်းတွော့ꩻ ထွဉ်ႏဒင်ႏဖေႏသွော့ နီဗွေႏသီး(မှတ်ပုံတင်)။ ယင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ ပသာလွေꩻသွော့ အီးမေးလ် unblock [[Wikipedia:Mailing lists|mailing list]] at &lt;code&gt;unblock-en-l@lists.wikimedia.org&lt;/code&gt; ထျꩻကိုတဲင် ထွဉ်ႏသွော့ administrator မာꩻဖေႏ နီဗွေႏသီးအကောင့်တဗာႏ။ အရီးသွတ်ꩻပထမအလဲင်ႏ နွို့မာꩻ log in သွူ အကောက်နဝ်ꩻတဲင် အဝ်ႏလိုႏခြုဲင်းပြောင်ꩻခါꩻငါႏ အကောက် password သွူ။
*ထူႏသုင်ꩻသွော့ Wikimedia's secure server at https://secure.wikimedia.org/ ဩ။ ယိုတလဲင်ႏနဝ်ꩻ နာꩻအနေႏ နွို့ကာႏလွေꩻသွူ network's proxy server တဲင် တွိုႏလွေꩻနွောင်ꩻလဲဉ်း ပအိုဝ်ႏဝီခီအကိုနဝ်ꩻသွူ။</text>
      <sha1>f0abikrtfaqschojkpwvcvd6n4dmvyw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>14147</id>
      <parentid>14146</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T15:25:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Khun Kt</username>
        <id>19</id>
      </contributor>
      <comment>/* ခံႏဗာႏဝင်ꩻပေ့ꩻဗိဉ်ႏ Blocked နဲ့ ? */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10363" xml:space="preserve">{{Help header | တဖူꩻရဲဉ်ႏ}}

&lt;div align=&quot;center&quot; style=&quot;background-color:#cee0f2; color: #000; padding: .2em .6em; font-size:larger; border: 1px solid #a3b1bf; margin-bottom:3px;&quot;&gt;'''[[Special:Userlogin/signup|Create an account now]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;([https://secure.my.wikimedia.org/wikipedia/en/w/index.php?title=Special:Userlogin&amp;type=signup secure server])&lt;/small&gt;'''&lt;/div&gt;

ပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ နွို့နေး [[Special:Userlogin|log in]] မာꩻနေးအကောက်(Account)မꩻ ဟော်ꩻထွားလꩻတမွေးတဝ်းသွူ။ ဟော်ꩻထွားပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ မာꩻခါꩻအကောက်ခရာႏ တလိုႏတဝ်းသွူ။ နဝ်ꩻထွူတကာႏတဝ်း ပအိုဝ်ႏဝီခီကို မိဉ်ႏမဲဉ်တဲမ်းသော့ꩻ၊ မိဉ်ႏမဲဉ်မွဉ်းဖျင်သော့ꩻနဝ်ꩻ မာꩻခါꩻဗာႏတဝ်းအကောက်လဲ့ အခိန်ႏတရွေꩻတဝ်း တဲမ်းသော့ꩻ၊ မွဉ်းဖျင်ထဲမ်သော့ꩻ လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ကနွို့တဲမ်းဖိုလဲဉ်းဒါႏ တဲမ်းလိတ်သားဖုံႏနဝ်ꩻ တဗွောင်တဝ်းအကောက်တွော့ꩻ နွို့တဲမ်းဗော့ꩻနေးနဝ်ꩻသား ကဲဉ်းအာအာသွူ။ ကွဲႏတွော့ꩻ မိဉ်ႏမာꩻအကောက်နဝ်ꩻ မွိုင်လဲ့မွိုင်ဒျာႏ၊ ယိုꩻတဲ့ယိုꩻဒျာႏ၊ ယီးထွဉ်ႏအွဉ်ႏနယ်ချက်ဖုံႏလဲ့ တအဝ်ႏအာတဝ်းတဲင် မာꩻလꩻယိုꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။


[[ကဏ္ဍ:ဝီခီမူဝါဒဖုံႏ]]


[[my:ဝီကီပီးဒီးယား:Why create an account?]]
[[en:Wikipedia:Why create an account?]]

==ခံႏဗာႏဝင်ꩻပေ့ꩻဗိဉ်ႏ Blocked နဲ့ ?==
ကျောင်ꩻကိုဖုံႏ (မွေးတဝ်းလဲ့) ရွုမ်ꩻကိုဖုံႏနဝ်ꩻ ကွပ်ပွိုး ဖန်းဖြယ်သုင်ꩻညီꩻလို့ဝင်ꩻ Shared IP addresses ဖုံႏ တွမ်ႏ proxy servers ဖုံႏကို [[Wikipedia:Vandalism|vandalism]] သားဖုံႏ ယားကုဲင်ကြံꩻကြိမ်ꩻ မာꩻတငီႏတငါသော့ꩻထာꩻဖုံႏတဲင် အပဲစ်တအဝ်ႏတဝ်းသား လိုꩻလင်ဖုံႏနဝ်ꩻ ကုဲင်းခံႏဗာႏပါဒါႏ ဝင်ꩻ block နဝ်ꩻသွူ။ ကွဲတွော့ꩻ မဉ်ႏထွာ အပဲစ်တအဲဉ်ထဝ်း ဒင်ႏခါꩻ(မှတ်ပုံတင်)သားတဖြာꩻအနေႏ ဝင်ꩻမဉ်ႏမာꩻမာႏတစွိုးစွိုးတွော့ꩻ ဝင်ꩻမဉ်ႏ block ပါနီနဝ်ꩻ မာꩻ [[Template:Autoblock|request]] တွော့ꩻ ထွဉ်ႏ block ငါ အပဲစ်အဝ်ႏသား anonymous users ငါတဲ့ လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ နီဗွေႏသီး ဒင်ႏခါꩻလဲဉ်း (မှတ်ပုံတင်)တွော့ꩻ အဝ်ႏခံႏဗာႏနေက ဝင်ꩻ blockနဝ်ꩻ မာꩻသွော့ꩻနုဲင်း လယိုအတွိုင်ꩻ မဲဉ်ဖေႏကျံႏဉာဏ်ႏငါႏသွူဩ - 

*ဝင်ꩻ block ခါꩻ နီဗွေႏသီး IP address နဝ်ꩻ block တွိုႏခွုင်းမုဲင်ꩻနီꩻ ခွုင်းမုဲင်ꩻလာ နုဲင်းနဝ်ꩻအဝ်ႏတဲင် အုံပွေါးသွော့ အမွူးနီꩻဗွေထွူမꩻ စံꩻချာယင်းသွော့။ လွေꩻသွော့ [[{{ns:Special}}:Mycontributions|my contributions]]ကိုဩ။ နျꩻဖေႏ &lt;tt&gt;Block log&lt;/tt&gt; လိဉ့်ကို ကအဝ်ႏဒါႏ အမော့ကီနဝ်ꩻထွူတဲင် ထိုမ်ႏသွော့ length of the block။
* အုံလမ်းကိုတွော့ꩻ ဗွောင်ခါꩻသွော့အကောင့်တဗာႏ မဉ်ႏထွူ လွေꩻအွိုးကျောင်ꩻ(မွေးတဝ်းလဲ့) ထာꩻမာꩻခွင်ႏကို တထွောင်းထွောင်းတဲင် နွို့(login)စံꩻဖျင်ယင်းသွော့။ (ပေါႏ IP ဗွိုန်တဝ်းဝင်ꩻနဝ်ꩻ) မာꩻစံꩻလူႏလုဲင်ႏတဝင်ꩻလꩻဒျာႏသွူ။
*ထွဉ်ႏ ယွုမ်းအံႏကလꩻဒါႏ သွꩻပေႏတဖြာꩻ အုံအွိုး IP တဗွိုန်တဝ်းအထွောင်းတွော့ꩻ ထွဉ်ႏဒင်ႏဖေႏသွော့ နီဗွေႏသီး(မှတ်ပုံတင်)။ ယင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ ပသာလွေꩻသွော့ အီးမေးလ် unblock [[Wikipedia:Mailing lists|mailing list]] at &lt;code&gt;unblock-en-l@lists.wikimedia.org&lt;/code&gt; ထျꩻကိုတဲင် ထွဉ်ႏသွော့ administrator မာꩻဖေႏ နီဗွေႏသီးအကောင့်တဗာႏ။ အရီးသွတ်ꩻပထမအလဲင်ႏ နွို့မာꩻ log in သွူ အကောက်နဝ်ꩻတဲင် အဝ်ႏလိုႏခြုဲင်းပြောင်ꩻခါꩻငါႏ အကောက် password သွူ။
*ထူႏသုင်ꩻသွော့ Wikimedia's secure server at https://secure.wikimedia.org/ ဩ။ ယိုတလဲင်ႏနဝ်ꩻ နာꩻအနေႏ နွို့ကာႏလွေꩻသွူ network's proxy server တဲင် တွိုႏလွေꩻနွောင်ꩻလဲဉ်း ပအိုဝ်ႏ ဝီခီအကိုနဝ်ꩻသွူ။

==ဗွောင်ခါꩻအကောက် ဒင်ႏခါꩻမတ်ပုံတဉ်တဲင် လꩻဒါႏအကျိုꩻဖုံႏ==
===account ကအဝ်ႏဒါႏ userသားအနေႏ ခွုမ်မာꩻနွောင်ꩻထာꩻဖုံႏ===
* မာꩻနွောင်ꩻ [[Wikipedia:User page|User page]]ဖုံႏ၊ [[WP:YFA|လိတ်မဲ့ငါတသာ]]ဖုံႏ။
* မွဉ်းဖျင်နွောင်ꩻ [[WP:PROTECT|ကပေ့ꩻရဲးခါꩻဒါႏ လိတ်မဲ့ငါ]]ဖုံႏ (နီဗွေႏသီး အကောက်နဝ်ꩻ ဒင်ႏခါꩻဗွောင်ခါꩻ မိဉ်ႏဗွေလဲဉ်း ၄ နီꩻမꩻ မွဉ်းဖျင်ယိုစား လꩻနဝ်ꩻသွူ။ မဉ်ႏတဒင်ႏခါꩻဗာႏတဝ်း(မတ်ပုံတိဉ်)သားဖုံႏနဝ်ꩻ ဖျင်ဆင်ခွင်ꩻ တလꩻတဝ်းသွူ။)
* [[WP:MOVE|ခြုဲင်းပြောင်ꩻနွောင်ꩻအမဉ်ꩻ]]ဖုံႏ။
* ဒင်ႏ(upload)နွောင်ꩻ [[Special:Upload|ပုင်ႏဖုံႏ]]။
* ပသာချာငါနွောင်ꩻ အီးမေး ကောသုင်ꩻသားအလင်ဖုံႏထျꩻ။ (optional)
* နီဗွေႏသီးအကောက်လဲ့ ယံကထွာ personal preferences လဲ့ အွဉ်ႏထွော့မာꩻခါꩻနွောင်ꩻဒျာႏသွူ။ 

===အကျိုꩻတရာꩻအလင်ဖုံႏ===
*သုင်ꩻနွောင်ꩻ နီဗွေႏသီး ကျွိုက်ရာꩻ [[Wikipedia:Username policy#Inappropriate usernames|သင်ꩻခဝ်းရာꩻ]] ဝင်ꩻကသုင်ꩻဗာႏတဝ်းဒွိုန်း [[Wikipedia:Username policy|username]] သုင်ꩻသားမိဉ်ꩻဖုံႏ။
* အဝ်ႏ &quot;My contributions&quot; link ကိုတဲင် ထွားချာနွောင်ꩻ နီဗွေႏသီး ခွုင်းကား [[Help:Contributions|ကတဲမ်း၊ ကဒင်ႏခါꩻဒါႏ contributions]] ဖုံႏ ကားကအဝ်ႏ။
* The use of your own to which you can add အုံပွေါးထွားအီ နီဗွေႏသီး သꩻကဝင်ႏစာꩻဒါႏ [[WP:WIAA|articles]] ရောမ်ဖြုဲင်ꩻဖုံႏအတာႏ မာꩻနွောင်ꩻ [[Help:Watching pages|personal watchlist]] နမ်းပဲင်ႏရေꩻရာႏပွေားထွားမုꩻဖုံႏ။
* ပအိုဝ်ႏဝီခီကို နီဗွေႏသီးကမဲဉ်ထီႏအတွိုင်ꩻ မာꩻခါꩻနွောင်ꩻ [[Help:Preferences|customize the appearance and behavior]] ဖုံႏ။
* ဖေႏနွောင်ꩻ [[Wikipedia:Arbitration Committee#Elections|Arbitration Committee elections]] တွမ်ႏ [[m:Board elections|Wikimedia Board elections]] ဖုံႏအတာႏ ဖေႏမဲခွင်ꩻလꩻ။
* နီဗွေႏသီး မွဉ်းဖျင် တဲမ်းသော့ꩻကီလဲ့ ဝင်ꩻလင်ဖေႏနေးကထီႏလꩻမွိုန်း နီဗွေႏသီး [[IP address]] တဲ့ မာꩻနွောင်ꩻသွူ။ (IP address နဝ်ꩻ ဝင်ꩻထောင်ထွားအီနွောင်ꩻနီ နမ်းပုဂ္ဂိုလ်ႏရေꩻအချက်ဖုံႏတွမ်ႏ အုံအဝ်ႏရာꩻခင်ႏလမ်းဖုံႏသွူ။) ယွုမ်းအံႏကလꩻဒါႏ [[Wikipedia:Checkuser|Checkuser]] အဲတ်မိဉ်(Admin)ယင်ဟန်ႏဖုံႏတဲ့ ထူႏသုင်ꩻနွောင်ꩻဒါႏ နီဗွေႏသီး IP address နဝ်ꩻသွူ။</text>
      <sha1>8cn03gntghfd8fs10f679rezjzji9tn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>14148</id>
      <parentid>14147</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T15:32:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Khun Kt</username>
        <id>19</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10452" xml:space="preserve">{{Help header | တဖူꩻရဲဉ်ႏ}}

&lt;div align=&quot;center&quot; style=&quot;background-color:#cee0f2; color: #000; padding: .2em .6em; font-size:larger; border: 1px solid #a3b1bf; margin-bottom:3px;&quot;&gt;'''[[Special:Userlogin/signup|Create an account now နွို့ဗွောင်သွော့အကောက် ယိုခါခါ]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;([https://secure.my.wikimedia.org/wikipedia/en/w/index.php?title=Special:Userlogin&amp;type=signup secure server])&lt;/small&gt;'''&lt;/div&gt;

ပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ နွို့နေး [[Special:Userlogin|log in]] မာꩻနေးအကောက်(Account)မꩻ ဟော်ꩻထွားလꩻတမွေးတဝ်းသွူ။ ဟော်ꩻထွားပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ မာꩻခါꩻအကောက်ခရာႏ တလိုႏတဝ်းသွူ။ နဝ်ꩻထွူတကာႏတဝ်း ပအိုဝ်ႏဝီခီကို မိဉ်ႏမဲဉ်တဲမ်းသော့ꩻ၊ မိဉ်ႏမဲဉ်မွဉ်းဖျင်သော့ꩻနဝ်ꩻ မာꩻခါꩻဗာႏတဝ်းအကောက်လဲ့ အခိန်ႏတရွေꩻတဝ်း တဲမ်းသော့ꩻ၊ မွဉ်းဖျင်ထဲမ်သော့ꩻ လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ကနွို့တဲမ်းဖိုလဲဉ်းဒါႏ တဲမ်းလိတ်သားဖုံႏနဝ်ꩻ တဗွောင်တဝ်းအကောက်တွော့ꩻ နွို့တဲမ်းဗော့ꩻနေးနဝ်ꩻသား ကဲဉ်းအာအာသွူ။ ကွဲႏတွော့ꩻ မိဉ်ႏမာꩻအကောက်နဝ်ꩻ မွိုင်လဲ့မွိုင်ဒျာႏ၊ ယိုꩻတဲ့ယိုꩻဒျာႏ၊ ယီးထွဉ်ႏအွဉ်ႏနယ်ချက်ဖုံႏလဲ့ တအဝ်ႏအာတဝ်းတဲင် မာꩻလꩻယိုꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။


[[ကဏ္ဍ:ဝီခီမူဝါဒဖုံႏ]]


[[my:ဝီကီပီးဒီးယား:Why create an account?]]
[[en:Wikipedia:Why create an account?]]

==ခံႏဗာႏဝင်ꩻပေ့ꩻဗိဉ်ႏ Blocked နဲ့ ?==
ကျောင်ꩻကိုဖုံႏ (မွေးတဝ်းလဲ့) ရွုမ်ꩻကိုဖုံႏနဝ်ꩻ ကွပ်ပွိုး ဖန်းဖြယ်သုင်ꩻညီꩻလို့ဝင်ꩻ Shared IP addresses ဖုံႏ တွမ်ႏ proxy servers ဖုံႏကို [[Wikipedia:Vandalism|vandalism]] သားဖုံႏ ယားကုဲင်ကြံꩻကြိမ်ꩻ မာꩻတငီႏတငါသော့ꩻထာꩻဖုံႏတဲင် အပဲစ်တအဝ်ႏတဝ်းသား လိုꩻလင်ဖုံႏနဝ်ꩻ ကုဲင်းခံႏဗာႏပါဒါႏ ဝင်ꩻ block နဝ်ꩻသွူ။ ကွဲတွော့ꩻ မဉ်ႏထွာ အပဲစ်တအဲဉ်ထဝ်း ဒင်ႏခါꩻ(မှတ်ပုံတင်)သားတဖြာꩻအနေႏ ဝင်ꩻမဉ်ႏမာꩻမာႏတစွိုးစွိုးတွော့ꩻ ဝင်ꩻမဉ်ႏ block ပါနီနဝ်ꩻ မာꩻ [[Template:Autoblock|request]] တွော့ꩻ ထွဉ်ႏ block ငါ အပဲစ်အဝ်ႏသား anonymous users ငါတဲ့ လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ နီဗွေႏသီး ဒင်ႏခါꩻလဲဉ်း (မှတ်ပုံတင်)တွော့ꩻ အဝ်ႏခံႏဗာႏနေက ဝင်ꩻ blockနဝ်ꩻ မာꩻသွော့ꩻနုဲင်း လယိုအတွိုင်ꩻ မဲဉ်ဖေႏကျံႏဉာဏ်ႏငါႏသွူဩ - 

*ဝင်ꩻ block ခါꩻ နီဗွေႏသီး IP address နဝ်ꩻ block တွိုႏခွုင်းမုဲင်ꩻနီꩻ ခွုင်းမုဲင်ꩻလာ နုဲင်းနဝ်ꩻအဝ်ႏတဲင် အုံပွေါးသွော့ အမွူးနီꩻဗွေထွူမꩻ စံꩻချာယင်းသွော့။ လွေꩻသွော့ [[{{ns:Special}}:Mycontributions|my contributions]]ကိုဩ။ နျꩻဖေႏ &lt;tt&gt;Block log&lt;/tt&gt; လိဉ့်ကို ကအဝ်ႏဒါႏ အမော့ကီနဝ်ꩻထွူတဲင် ထိုမ်ႏသွော့ length of the block။
* အုံလမ်းကိုတွော့ꩻ ဗွောင်ခါꩻသွော့အကောင့်တဗာႏ မဉ်ႏထွူ လွေꩻအွိုးကျောင်ꩻ(မွေးတဝ်းလဲ့) ထာꩻမာꩻခွင်ႏကို တထွောင်းထွောင်းတဲင် နွို့(login)စံꩻဖျင်ယင်းသွော့။ (ပေါႏ IP ဗွိုန်တဝ်းဝင်ꩻနဝ်ꩻ) မာꩻစံꩻလူႏလုဲင်ႏတဝင်ꩻလꩻဒျာႏသွူ။
*ထွဉ်ႏ ယွုမ်းအံႏကလꩻဒါႏ သွꩻပေႏတဖြာꩻ အုံအွိုး IP တဗွိုန်တဝ်းအထွောင်းတွော့ꩻ ထွဉ်ႏဒင်ႏဖေႏသွော့ နီဗွေႏသီး(မှတ်ပုံတင်)။ ယင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ ပသာလွေꩻသွော့ အီးမေးလ် unblock [[Wikipedia:Mailing lists|mailing list]] at &lt;code&gt;unblock-en-l@lists.wikimedia.org&lt;/code&gt; ထျꩻကိုတဲင် ထွဉ်ႏသွော့ administrator မာꩻဖေႏ နီဗွေႏသီးအကောင့်တဗာႏ။ အရီးသွတ်ꩻပထမအလဲင်ႏ နွို့မာꩻ log in သွူ အကောက်နဝ်ꩻတဲင် အဝ်ႏလိုႏခြုဲင်းပြောင်ꩻခါꩻငါႏ အကောက် password သွူ။
*ထူႏသုင်ꩻသွော့ Wikimedia's secure server at https://secure.wikimedia.org/ ဩ။ ယိုတလဲင်ႏနဝ်ꩻ နာꩻအနေႏ နွို့ကာႏလွေꩻသွူ network's proxy server တဲင် တွိုႏလွေꩻနွောင်ꩻလဲဉ်း ပအိုဝ်ႏ ဝီခီအကိုနဝ်ꩻသွူ။

==ဗွောင်ခါꩻအကောက် ဒင်ႏခါꩻမတ်ပုံတဉ်တဲင် လꩻဒါႏအကျိုꩻဖုံႏ==
===account ကအဝ်ႏဒါႏ userသားအနေႏ ခွုမ်မာꩻနွောင်ꩻထာꩻဖုံႏ===
* မာꩻနွောင်ꩻ [[Wikipedia:User page|User page]]ဖုံႏ၊ [[WP:YFA|လိတ်မဲ့ငါတသာ]]ဖုံႏ။
* မွဉ်းဖျင်နွောင်ꩻ [[WP:PROTECT|ကပေ့ꩻရဲးခါꩻဒါႏ လိတ်မဲ့ငါ]]ဖုံႏ (နီဗွေႏသီး အကောက်နဝ်ꩻ ဒင်ႏခါꩻဗွောင်ခါꩻ မိဉ်ႏဗွေလဲဉ်း ၄ နီꩻမꩻ မွဉ်းဖျင်ယိုစား လꩻနဝ်ꩻသွူ။ မဉ်ႏတဒင်ႏခါꩻဗာႏတဝ်း(မတ်ပုံတိဉ်)သားဖုံႏနဝ်ꩻ ဖျင်ဆင်ခွင်ꩻ တလꩻတဝ်းသွူ။)
* [[WP:MOVE|ခြုဲင်းပြောင်ꩻနွောင်ꩻအမဉ်ꩻ]]ဖုံႏ။
* ဒင်ႏ(upload)နွောင်ꩻ [[Special:Upload|ပုင်ႏဖုံႏ]]။
* ပသာချာငါနွောင်ꩻ အီးမေး ကောသုင်ꩻသားအလင်ဖုံႏထျꩻ။ (optional)
* နီဗွေႏသီးအကောက်လဲ့ ယံကထွာ personal preferences လဲ့ အွဉ်ႏထွော့မာꩻခါꩻနွောင်ꩻဒျာႏသွူ။ 

===အကျိုꩻတရာꩻအလင်ဖုံႏ===
*သုင်ꩻနွောင်ꩻ နီဗွေႏသီး ကျွိုက်ရာꩻ [[Wikipedia:Username policy#Inappropriate usernames|သင်ꩻခဝ်းရာꩻ]] ဝင်ꩻကသုင်ꩻဗာႏတဝ်းဒွိုန်း [[Wikipedia:Username policy|username]] သုင်ꩻသားမိဉ်ꩻဖုံႏ။
* အဝ်ႏ &quot;My contributions&quot; link ကိုတဲင် ထွားချာနွောင်ꩻ နီဗွေႏသီး ခွုင်းကား [[Help:Contributions|ကတဲမ်း၊ ကဒင်ႏခါꩻဒါႏ contributions]] ဖုံႏ ကားကအဝ်ႏ။
* The use of your own to which you can add အုံပွေါးထွားအီ နီဗွေႏသီး သꩻကဝင်ႏစာꩻဒါႏ [[WP:WIAA|articles]] ရောမ်ဖြုဲင်ꩻဖုံႏအတာႏ မာꩻနွောင်ꩻ [[Help:Watching pages|personal watchlist]] နမ်းပဲင်ႏရေꩻရာႏပွေားထွားမုꩻဖုံႏ။
* ပအိုဝ်ႏဝီခီကို နီဗွေႏသီးကမဲဉ်ထီႏအတွိုင်ꩻ မာꩻခါꩻနွောင်ꩻ [[Help:Preferences|customize the appearance and behavior]] ဖုံႏ။
* ဖေႏနွောင်ꩻ [[Wikipedia:Arbitration Committee#Elections|Arbitration Committee elections]] တွမ်ႏ [[m:Board elections|Wikimedia Board elections]] ဖုံႏအတာႏ ဖေႏမဲခွင်ꩻလꩻ။
* နီဗွေႏသီး မွဉ်းဖျင် တဲမ်းသော့ꩻကီလဲ့ ဝင်ꩻလင်ဖေႏနေးကထီႏလꩻမွိုန်း နီဗွေႏသီး [[IP address]] တဲ့ မာꩻနွောင်ꩻသွူ။ (IP address နဝ်ꩻ ဝင်ꩻထောင်ထွားအီနွောင်ꩻနီ နမ်းပုဂ္ဂိုလ်ႏရေꩻအချက်ဖုံႏတွမ်ႏ အုံအဝ်ႏရာꩻခင်ႏလမ်းဖုံႏသွူ။) ယွုမ်းအံႏကလꩻဒါႏ [[Wikipedia:Checkuser|Checkuser]] အဲတ်မိဉ်(Admin)ယင်ဟန်ႏဖုံႏတဲ့ ထူႏသုင်ꩻနွောင်ꩻဒါႏ နီဗွေႏသီး IP address နဝ်ꩻသွူ။</text>
      <sha1>3wozx9w8i5o9fdygokcrxeuflt4uyrv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>14149</id>
      <parentid>14148</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T15:43:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Khun Kt</username>
        <id>19</id>
      </contributor>
      <comment>/* ဗွောင်ခါꩻအကောက် ဒင်ႏခါꩻမတ်ပုံတဉ်တဲင် လꩻဒါႏအကျိုꩻဖုံႏ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14643" xml:space="preserve">{{Help header | တဖူꩻရဲဉ်ႏ}}

&lt;div align=&quot;center&quot; style=&quot;background-color:#cee0f2; color: #000; padding: .2em .6em; font-size:larger; border: 1px solid #a3b1bf; margin-bottom:3px;&quot;&gt;'''[[Special:Userlogin/signup|Create an account now နွို့ဗွောင်သွော့အကောက် ယိုခါခါ]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;([https://secure.my.wikimedia.org/wikipedia/en/w/index.php?title=Special:Userlogin&amp;type=signup secure server])&lt;/small&gt;'''&lt;/div&gt;

ပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ နွို့နေး [[Special:Userlogin|log in]] မာꩻနေးအကောက်(Account)မꩻ ဟော်ꩻထွားလꩻတမွေးတဝ်းသွူ။ ဟော်ꩻထွားပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ မာꩻခါꩻအကောက်ခရာႏ တလိုႏတဝ်းသွူ။ နဝ်ꩻထွူတကာႏတဝ်း ပအိုဝ်ႏဝီခီကို မိဉ်ႏမဲဉ်တဲမ်းသော့ꩻ၊ မိဉ်ႏမဲဉ်မွဉ်းဖျင်သော့ꩻနဝ်ꩻ မာꩻခါꩻဗာႏတဝ်းအကောက်လဲ့ အခိန်ႏတရွေꩻတဝ်း တဲမ်းသော့ꩻ၊ မွဉ်းဖျင်ထဲမ်သော့ꩻ လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ကနွို့တဲမ်းဖိုလဲဉ်းဒါႏ တဲမ်းလိတ်သားဖုံႏနဝ်ꩻ တဗွောင်တဝ်းအကောက်တွော့ꩻ နွို့တဲမ်းဗော့ꩻနေးနဝ်ꩻသား ကဲဉ်းအာအာသွူ။ ကွဲႏတွော့ꩻ မိဉ်ႏမာꩻအကောက်နဝ်ꩻ မွိုင်လဲ့မွိုင်ဒျာႏ၊ ယိုꩻတဲ့ယိုꩻဒျာႏ၊ ယီးထွဉ်ႏအွဉ်ႏနယ်ချက်ဖုံႏလဲ့ တအဝ်ႏအာတဝ်းတဲင် မာꩻလꩻယိုꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။


[[ကဏ္ဍ:ဝီခီမူဝါဒဖုံႏ]]


[[my:ဝီကီပီးဒီးယား:Why create an account?]]
[[en:Wikipedia:Why create an account?]]

==ခံႏဗာႏဝင်ꩻပေ့ꩻဗိဉ်ႏ Blocked နဲ့ ?==
ကျောင်ꩻကိုဖုံႏ (မွေးတဝ်းလဲ့) ရွုမ်ꩻကိုဖုံႏနဝ်ꩻ ကွပ်ပွိုး ဖန်းဖြယ်သုင်ꩻညီꩻလို့ဝင်ꩻ Shared IP addresses ဖုံႏ တွမ်ႏ proxy servers ဖုံႏကို [[Wikipedia:Vandalism|vandalism]] သားဖုံႏ ယားကုဲင်ကြံꩻကြိမ်ꩻ မာꩻတငီႏတငါသော့ꩻထာꩻဖုံႏတဲင် အပဲစ်တအဝ်ႏတဝ်းသား လိုꩻလင်ဖုံႏနဝ်ꩻ ကုဲင်းခံႏဗာႏပါဒါႏ ဝင်ꩻ block နဝ်ꩻသွူ။ ကွဲတွော့ꩻ မဉ်ႏထွာ အပဲစ်တအဲဉ်ထဝ်း ဒင်ႏခါꩻ(မှတ်ပုံတင်)သားတဖြာꩻအနေႏ ဝင်ꩻမဉ်ႏမာꩻမာႏတစွိုးစွိုးတွော့ꩻ ဝင်ꩻမဉ်ႏ block ပါနီနဝ်ꩻ မာꩻ [[Template:Autoblock|request]] တွော့ꩻ ထွဉ်ႏ block ငါ အပဲစ်အဝ်ႏသား anonymous users ငါတဲ့ လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ နီဗွေႏသီး ဒင်ႏခါꩻလဲဉ်း (မှတ်ပုံတင်)တွော့ꩻ အဝ်ႏခံႏဗာႏနေက ဝင်ꩻ blockနဝ်ꩻ မာꩻသွော့ꩻနုဲင်း လယိုအတွိုင်ꩻ မဲဉ်ဖေႏကျံႏဉာဏ်ႏငါႏသွူဩ - 

*ဝင်ꩻ block ခါꩻ နီဗွေႏသီး IP address နဝ်ꩻ block တွိုႏခွုင်းမုဲင်ꩻနီꩻ ခွုင်းမုဲင်ꩻလာ နုဲင်းနဝ်ꩻအဝ်ႏတဲင် အုံပွေါးသွော့ အမွူးနီꩻဗွေထွူမꩻ စံꩻချာယင်းသွော့။ လွေꩻသွော့ [[{{ns:Special}}:Mycontributions|my contributions]]ကိုဩ။ နျꩻဖေႏ &lt;tt&gt;Block log&lt;/tt&gt; လိဉ့်ကို ကအဝ်ႏဒါႏ အမော့ကီနဝ်ꩻထွူတဲင် ထိုမ်ႏသွော့ length of the block။
* အုံလမ်းကိုတွော့ꩻ ဗွောင်ခါꩻသွော့အကောင့်တဗာႏ မဉ်ႏထွူ လွေꩻအွိုးကျောင်ꩻ(မွေးတဝ်းလဲ့) ထာꩻမာꩻခွင်ႏကို တထွောင်းထွောင်းတဲင် နွို့(login)စံꩻဖျင်ယင်းသွော့။ (ပေါႏ IP ဗွိုန်တဝ်းဝင်ꩻနဝ်ꩻ) မာꩻစံꩻလူႏလုဲင်ႏတဝင်ꩻလꩻဒျာႏသွူ။
*ထွဉ်ႏ ယွုမ်းအံႏကလꩻဒါႏ သွꩻပေႏတဖြာꩻ အုံအွိုး IP တဗွိုန်တဝ်းအထွောင်းတွော့ꩻ ထွဉ်ႏဒင်ႏဖေႏသွော့ နီဗွေႏသီး(မှတ်ပုံတင်)။ ယင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ ပသာလွေꩻသွော့ အီးမေးလ် unblock [[Wikipedia:Mailing lists|mailing list]] at &lt;code&gt;unblock-en-l@lists.wikimedia.org&lt;/code&gt; ထျꩻကိုတဲင် ထွဉ်ႏသွော့ administrator မာꩻဖေႏ နီဗွေႏသီးအကောင့်တဗာႏ။ အရီးသွတ်ꩻပထမအလဲင်ႏ နွို့မာꩻ log in သွူ အကောက်နဝ်ꩻတဲင် အဝ်ႏလိုႏခြုဲင်းပြောင်ꩻခါꩻငါႏ အကောက် password သွူ။
*ထူႏသုင်ꩻသွော့ Wikimedia's secure server at https://secure.wikimedia.org/ ဩ။ ယိုတလဲင်ႏနဝ်ꩻ နာꩻအနေႏ နွို့ကာႏလွေꩻသွူ network's proxy server တဲင် တွိုႏလွေꩻနွောင်ꩻလဲဉ်း ပအိုဝ်ႏ ဝီခီအကိုနဝ်ꩻသွူ။

==ဗွောင်ခါꩻအကောက် ဒင်ႏခါꩻမတ်ပုံတဉ်တဲင် လꩻဒါႏအကျိုꩻဖုံႏ==
===account ကအဝ်ႏဒါႏ userသားအနေႏ ခွုမ်မာꩻနွောင်ꩻထာꩻဖုံႏ===
* မာꩻနွောင်ꩻ [[Wikipedia:User page|User page]]ဖုံႏ၊ [[WP:YFA|လိတ်မဲ့ငါတသာ]]ဖုံႏ။
* မွဉ်းဖျင်နွောင်ꩻ [[WP:PROTECT|ကပေ့ꩻရဲးခါꩻဒါႏ လိတ်မဲ့ငါ]]ဖုံႏ (နီဗွေႏသီး အကောက်နဝ်ꩻ ဒင်ႏခါꩻဗွောင်ခါꩻ မိဉ်ႏဗွေလဲဉ်း ၄ နီꩻမꩻ မွဉ်းဖျင်ယိုစား လꩻနဝ်ꩻသွူ။ မဉ်ႏတဒင်ႏခါꩻဗာႏတဝ်း(မတ်ပုံတိဉ်)သားဖုံႏနဝ်ꩻ ဖျင်ဆင်ခွင်ꩻ တလꩻတဝ်းသွူ။)
* [[WP:MOVE|ခြုဲင်းပြောင်ꩻနွောင်ꩻအမဉ်ꩻ]]ဖုံႏ။
* ဒင်ႏ(upload)နွောင်ꩻ [[Special:Upload|ပုင်ႏဖုံႏ]]။
* ပသာချာငါနွောင်ꩻ အီးမေး ကောသုင်ꩻသားအလင်ဖုံႏထျꩻ။ (optional)
* နီဗွေႏသီးအကောက်လဲ့ ယံကထွာ personal preferences လဲ့ အွဉ်ႏထွော့မာꩻခါꩻနွောင်ꩻဒျာႏသွူ။ 

===အကျိုꩻတရာꩻအလင်ဖုံႏ===
*သုင်ꩻနွောင်ꩻ နီဗွေႏသီး ကျွိုက်ရာꩻ [[Wikipedia:Username policy#Inappropriate usernames|သင်ꩻခဝ်းရာꩻ]] ဝင်ꩻကသုင်ꩻဗာႏတဝ်းဒွိုန်း [[Wikipedia:Username policy|username]] သုင်ꩻသားမိဉ်ꩻဖုံႏ။
* အဝ်ႏ &quot;My contributions&quot; link ကိုတဲင် ထွားချာနွောင်ꩻ နီဗွေႏသီး ခွုင်းကား [[Help:Contributions|ကတဲမ်း၊ ကဒင်ႏခါꩻဒါႏ contributions]] ဖုံႏ ကားကအဝ်ႏ။
* The use of your own to which you can add အုံပွေါးထွားအီ နီဗွေႏသီး သꩻကဝင်ႏစာꩻဒါႏ [[WP:WIAA|articles]] ရောမ်ဖြုဲင်ꩻဖုံႏအတာႏ မာꩻနွောင်ꩻ [[Help:Watching pages|personal watchlist]] နမ်းပဲင်ႏရေꩻရာႏပွေားထွားမုꩻဖုံႏ။
* ပအိုဝ်ႏဝီခီကို နီဗွေႏသီးကမဲဉ်ထီႏအတွိုင်ꩻ မာꩻခါꩻနွောင်ꩻ [[Help:Preferences|customize the appearance and behavior]] ဖုံႏ။
* ဖေႏနွောင်ꩻ [[Wikipedia:Arbitration Committee#Elections|Arbitration Committee elections]] တွမ်ႏ [[m:Board elections|Wikimedia Board elections]] ဖုံႏအတာႏ ဖေႏမဲခွင်ꩻလꩻ။
* နီဗွေႏသီး မွဉ်းဖျင် တဲမ်းသော့ꩻကီလဲ့ ဝင်ꩻလင်ဖေႏနေးကထီႏလꩻမွိုန်း နီဗွေႏသီး [[IP address]] တဲ့ မာꩻနွောင်ꩻသွူ။ (IP address နဝ်ꩻ ဝင်ꩻထောင်ထွားအီနွောင်ꩻနီ နမ်းပုဂ္ဂိုလ်ႏရေꩻအချက်ဖုံႏတွမ်ႏ အုံအဝ်ႏရာꩻခင်ႏလမ်းဖုံႏသွူ။) ယွုမ်းအံႏကလꩻဒါႏ [[Wikipedia:Checkuser|Checkuser]] အဲတ်မိဉ်(Admin)ယင်ဟန်ႏဖုံႏတဲ့ ထူႏသုင်ꩻနွောင်ꩻဒါႏ နီဗွေႏသီး IP address နဝ်ꩻသွူ။

==သျင်ꩻနယ် အကျိုꩻတရာꩻဖုံႏ==
===Username သုင်ꩻသားမိဉ်ꩻ===
မဉ်ႏဒင်ႏခါꩻဗာႏ '''[[Special:Userlogin/signup|Sign Up]]အကောက်မတ်ပုံတိဉ်'''နဝ်ꩻ နီဗွေႏသီးလွိုက်သုင်ꩻ ကသုင်ꩻဗာႏဒွိုန်း [[Wikipedia:Username|username]] သုင်ꩻသားမိဉ်ꩻ တဗာႏဗာႏလꩻ။ မိဉ်ႏသွင်ꩻခါꩻစာႏရင်ꩻ မာꩻ logged in ခါꩻနေးနဝ်ꩻ မိဉ်ႏမွဉ်းဖျင်ဗာႏ အလဲင်ႏမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻတယဝ်း အမတ်ခါꩻနေးဒျာႏ တွမ်ႏ မိဉ်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ မိဉ်ႏမာꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ခွုင်းကမာꩻခါꩻဒါႏ contributions ဖုံႏကားကအဝ်ႏ မတ်တန်ꩻကိုနဝ်ꩻ အီႏလꩻဗွေ full credit နဝ်ꩻသွူ။ (မိဉ်ႏတနွို့ခါꩻနေးတဝ်း logged in နဝ်ꩻ မွဉ်းဖျင်ခန်း အလဲင်ႏမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း အီႏမတ်တောင်ꩻခါꩻနေးဒျာႏတွမ်ႏ မွဉ်းဖျင်သား IP address နဝ်ꩻသွူ။ ကမွဉ်းဖျင်ခါꩻဒါႏ contributions ကားကအဝ်ႏလဲ့ နွို့ထွူ logged in တွော့ꩻ  နျꩻဖေႏ &quot;My contributions&quot; link မꩻ အီႏထီႏလꩻနဝ်ꩻသွူ။ 

တဲမ်းဒင်ႏအီ နမ်းအကျောင်ꩻခရာႏဆေ့ꩻဆေ့ꩻတာႏ ''[[Wikipedia:User page|user page]]'' သုင်ꩻသားလိတ်မဲ့ငါ တဗာႏလဲ့ လ့ꩻပါဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ [[WP:NOT#WEBSPACE|ပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ home page provider တမွေးတဝ်း]]တဲင် ဒင်ႏလꩻကွို့ꩻ [[free content|free]] ဓာတ်ပုင်ႏဖုံႏတွမ်ႏ နမ်းဝါႏသနာႏဖုံႏ စတဲင် တဲမ်းဒင်ႏလ့ꩻ အကျောင်ꩻခရာႏဆေ့ꩻဆေ့ꩻပေႏလွုမ်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ကွဲတွော့ꩻ ကောသုင်ꩻသား ကဲဉ်းအာအာနဝ်ꩻ အွဉ်ႏဗူႏသော့ꩻလွ့ဒျာႏ ဝွေꩻသီး ကျွိုက်ꩻသ့ꩻထူႏဂုဏ်ႏဒါႏ ရွမ်ဖြုဲင်ꩻစာႏရင်ꩻဖုံႏ (မွေးတဝ်းလဲ့) အွဉ်ႏသော့ꩻလွဒျာႏ ဝီခီအရေꩻတန် အချက်အလျက်ဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။
''[[Help:Talk page#User talk pages|နမ်းပဲင်ႏဒေါ့ꩻဖြဝ်ႏခွင်ꩻခင်ႏလမ်း]] Talk Page အဝ်ႏတဲင်တွော့ꩻ မိဉ်ႏမဲဉ်ဆွိုက်သွုပ်ဒေါ့ꩻရီတွမ်ႏ ကေားသုင်ꩻသားuserအလင်ဖုံႏလဲ့ လ့ꩻယိုꩻယိုꩻမာꩻမာꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ကောသုင်ꩻသားလောင်ႏလင် တဖြာꩻဖြာꩻ မိဉ်ႏတဲမ်းပသာလွဉ်လိတ် နမ်း ဒေါ့ꩻရီသော့ꩻတဝင်ꩻတာႏခင်ႏလမ်းကိုလဲ့ အဖေႏသေဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ နီမိဉ်ႏဖေႏဝင်ꩻ အီးမေးလဲ့ ကေားသုင်ꩻသားအလင်ဖုံႏ ဆွိုက်သွုပ်ဒေါ့ꩻရီလွဉ်နီ အီးမေးကိုလ့ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ကွဲႏတွော့ꩻ ကပသာလွဉ်နီ အီးမေးသားနဝ်ꩻ တသေလ့ꩻတဝ်း နီအီးမေးလိပ်စာနဝ်ꩻသွူ။</text>
      <sha1>a1tlf3r2uyy9sriorfek9uezd8b51uy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>14151</id>
      <parentid>14149</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T16:03:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Khun Kt</username>
        <id>19</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14648" xml:space="preserve">{{Help header | တဖူꩻရဲဉ်ႏ}}

&lt;div align=&quot;center&quot; style=&quot;background-color:#cee0f2; color: #000; padding: .2em .6em; font-size:larger; border: 1px solid #a3b1bf; margin-bottom:3px;&quot;&gt;'''[[Special:Userlogin/signup|Create an account now&lt;br /&gt;နွို့ဗွောင်သွော့အကောက် ယိုခါခါ]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;([https://secure.my.wikimedia.org/wikipedia/en/w/index.php?title=Special:Userlogin&amp;type=signup secure server])&lt;/small&gt;'''&lt;/div&gt;

ပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ နွို့နေး [[Special:Userlogin|log in]] မာꩻနေးအကောက်(Account)မꩻ ဟော်ꩻထွားလꩻတမွေးတဝ်းသွူ။ ဟော်ꩻထွားပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ မာꩻခါꩻအကောက်ခရာႏ တလိုႏတဝ်းသွူ။ နဝ်ꩻထွူတကာႏတဝ်း ပအိုဝ်ႏဝီခီကို မိဉ်ႏမဲဉ်တဲမ်းသော့ꩻ၊ မိဉ်ႏမဲဉ်မွဉ်းဖျင်သော့ꩻနဝ်ꩻ မာꩻခါꩻဗာႏတဝ်းအကောက်လဲ့ အခိန်ႏတရွေꩻတဝ်း တဲမ်းသော့ꩻ၊ မွဉ်းဖျင်ထဲမ်သော့ꩻ လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ကနွို့တဲမ်းဖိုလဲဉ်းဒါႏ တဲမ်းလိတ်သားဖုံႏနဝ်ꩻ တဗွောင်တဝ်းအကောက်တွော့ꩻ နွို့တဲမ်းဗော့ꩻနေးနဝ်ꩻသား ကဲဉ်းအာအာသွူ။ ကွဲႏတွော့ꩻ မိဉ်ႏမာꩻအကောက်နဝ်ꩻ မွိုင်လဲ့မွိုင်ဒျာႏ၊ ယိုꩻတဲ့ယိုꩻဒျာႏ၊ ယီးထွဉ်ႏအွဉ်ႏနယ်ချက်ဖုံႏလဲ့ တအဝ်ႏအာတဝ်းတဲင် မာꩻလꩻယိုꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။


[[ကဏ္ဍ:ဝီခီမူဝါဒဖုံႏ]]


[[my:ဝီကီပီးဒီးယား:Why create an account?]]
[[en:Wikipedia:Why create an account?]]

==ခံႏဗာႏဝင်ꩻပေ့ꩻဗိဉ်ႏ Blocked နဲ့ ?==
ကျောင်ꩻကိုဖုံႏ (မွေးတဝ်းလဲ့) ရွုမ်ꩻကိုဖုံႏနဝ်ꩻ ကွပ်ပွိုး ဖန်းဖြယ်သုင်ꩻညီꩻလို့ဝင်ꩻ Shared IP addresses ဖုံႏ တွမ်ႏ proxy servers ဖုံႏကို [[Wikipedia:Vandalism|vandalism]] သားဖုံႏ ယားကုဲင်ကြံꩻကြိမ်ꩻ မာꩻတငီႏတငါသော့ꩻထာꩻဖုံႏတဲင် အပဲစ်တအဝ်ႏတဝ်းသား လိုꩻလင်ဖုံႏနဝ်ꩻ ကုဲင်းခံႏဗာႏပါဒါႏ ဝင်ꩻ block နဝ်ꩻသွူ။ ကွဲတွော့ꩻ မဉ်ႏထွာ အပဲစ်တအဲဉ်ထဝ်း ဒင်ႏခါꩻ(မှတ်ပုံတင်)သားတဖြာꩻအနေႏ ဝင်ꩻမဉ်ႏမာꩻမာႏတစွိုးစွိုးတွော့ꩻ ဝင်ꩻမဉ်ႏ block ပါနီနဝ်ꩻ မာꩻ [[Template:Autoblock|request]] တွော့ꩻ ထွဉ်ႏ block ငါ အပဲစ်အဝ်ႏသား anonymous users ငါတဲ့ လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ နီဗွေႏသီး ဒင်ႏခါꩻလဲဉ်း (မှတ်ပုံတင်)တွော့ꩻ အဝ်ႏခံႏဗာႏနေက ဝင်ꩻ blockနဝ်ꩻ မာꩻသွော့ꩻနုဲင်း လယိုအတွိုင်ꩻ မဲဉ်ဖေႏကျံႏဉာဏ်ႏငါႏသွူဩ - 

*ဝင်ꩻ block ခါꩻ နီဗွေႏသီး IP address နဝ်ꩻ block တွိုႏခွုင်းမုဲင်ꩻနီꩻ ခွုင်းမုဲင်ꩻလာ နုဲင်းနဝ်ꩻအဝ်ႏတဲင် အုံပွေါးသွော့ အမွူးနီꩻဗွေထွူမꩻ စံꩻချာယင်းသွော့။ လွေꩻသွော့ [[{{ns:Special}}:Mycontributions|my contributions]]ကိုဩ။ နျꩻဖေႏ &lt;tt&gt;Block log&lt;/tt&gt; လိဉ့်ကို ကအဝ်ႏဒါႏ အမော့ကီနဝ်ꩻထွူတဲင် ထိုမ်ႏသွော့ length of the block။
* အုံလမ်းကိုတွော့ꩻ ဗွောင်ခါꩻသွော့အကောင့်တဗာႏ မဉ်ႏထွူ လွေꩻအွိုးကျောင်ꩻ(မွေးတဝ်းလဲ့) ထာꩻမာꩻခွင်ႏကို တထွောင်းထွောင်းတဲင် နွို့(login)စံꩻဖျင်ယင်းသွော့။ (ပေါႏ IP ဗွိုန်တဝ်းဝင်ꩻနဝ်ꩻ) မာꩻစံꩻလူႏလုဲင်ႏတဝင်ꩻလꩻဒျာႏသွူ။
*ထွဉ်ႏ ယွုမ်းအံႏကလꩻဒါႏ သွꩻပေႏတဖြာꩻ အုံအွိုး IP တဗွိုန်တဝ်းအထွောင်းတွော့ꩻ ထွဉ်ႏဒင်ႏဖေႏသွော့ နီဗွေႏသီး(မှတ်ပုံတင်)။ ယင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ ပသာလွေꩻသွော့ အီးမေးလ် unblock [[Wikipedia:Mailing lists|mailing list]] at &lt;code&gt;unblock-en-l@lists.wikimedia.org&lt;/code&gt; ထျꩻကိုတဲင် ထွဉ်ႏသွော့ administrator မာꩻဖေႏ နီဗွေႏသီးအကောင့်တဗာႏ။ အရီးသွတ်ꩻပထမအလဲင်ႏ နွို့မာꩻ log in သွူ အကောက်နဝ်ꩻတဲင် အဝ်ႏလိုႏခြုဲင်းပြောင်ꩻခါꩻငါႏ အကောက် password သွူ။
*ထူႏသုင်ꩻသွော့ Wikimedia's secure server at https://secure.wikimedia.org/ ဩ။ ယိုတလဲင်ႏနဝ်ꩻ နာꩻအနေႏ နွို့ကာႏလွေꩻသွူ network's proxy server တဲင် တွိုႏလွေꩻနွောင်ꩻလဲဉ်း ပအိုဝ်ႏ ဝီခီအကိုနဝ်ꩻသွူ။

==ဗွောင်ခါꩻအကောက် ဒင်ႏခါꩻမတ်ပုံတဉ်တဲင် လꩻဒါႏအကျိုꩻဖုံႏ==
===account ကအဝ်ႏဒါႏ userသားအနေႏ ခွုမ်မာꩻနွောင်ꩻထာꩻဖုံႏ===
* မာꩻနွောင်ꩻ [[Wikipedia:User page|User page]]ဖုံႏ၊ [[WP:YFA|လိတ်မဲ့ငါတသာ]]ဖုံႏ။
* မွဉ်းဖျင်နွောင်ꩻ [[WP:PROTECT|ကပေ့ꩻရဲးခါꩻဒါႏ လိတ်မဲ့ငါ]]ဖုံႏ (နီဗွေႏသီး အကောက်နဝ်ꩻ ဒင်ႏခါꩻဗွောင်ခါꩻ မိဉ်ႏဗွေလဲဉ်း ၄ နီꩻမꩻ မွဉ်းဖျင်ယိုစား လꩻနဝ်ꩻသွူ။ မဉ်ႏတဒင်ႏခါꩻဗာႏတဝ်း(မတ်ပုံတိဉ်)သားဖုံႏနဝ်ꩻ ဖျင်ဆင်ခွင်ꩻ တလꩻတဝ်းသွူ။)
* [[WP:MOVE|ခြုဲင်းပြောင်ꩻနွောင်ꩻအမဉ်ꩻ]]ဖုံႏ။
* ဒင်ႏ(upload)နွောင်ꩻ [[Special:Upload|ပုင်ႏဖုံႏ]]။
* ပသာချာငါနွောင်ꩻ အီးမေး ကောသုင်ꩻသားအလင်ဖုံႏထျꩻ။ (optional)
* နီဗွေႏသီးအကောက်လဲ့ ယံကထွာ personal preferences လဲ့ အွဉ်ႏထွော့မာꩻခါꩻနွောင်ꩻဒျာႏသွူ။ 

===အကျိုꩻတရာꩻအလင်ဖုံႏ===
*သုင်ꩻနွောင်ꩻ နီဗွေႏသီး ကျွိုက်ရာꩻ [[Wikipedia:Username policy#Inappropriate usernames|သင်ꩻခဝ်းရာꩻ]] ဝင်ꩻကသုင်ꩻဗာႏတဝ်းဒွိုန်း [[Wikipedia:Username policy|username]] သုင်ꩻသားမိဉ်ꩻဖုံႏ။
* အဝ်ႏ &quot;My contributions&quot; link ကိုတဲင် ထွားချာနွောင်ꩻ နီဗွေႏသီး ခွုင်းကား [[Help:Contributions|ကတဲမ်း၊ ကဒင်ႏခါꩻဒါႏ contributions]] ဖုံႏ ကားကအဝ်ႏ။
* The use of your own to which you can add အုံပွေါးထွားအီ နီဗွေႏသီး သꩻကဝင်ႏစာꩻဒါႏ [[WP:WIAA|articles]] ရောမ်ဖြုဲင်ꩻဖုံႏအတာႏ မာꩻနွောင်ꩻ [[Help:Watching pages|personal watchlist]] နမ်းပဲင်ႏရေꩻရာႏပွေားထွားမုꩻဖုံႏ။
* ပအိုဝ်ႏဝီခီကို နီဗွေႏသီးကမဲဉ်ထီႏအတွိုင်ꩻ မာꩻခါꩻနွောင်ꩻ [[Help:Preferences|customize the appearance and behavior]] ဖုံႏ။
* ဖေႏနွောင်ꩻ [[Wikipedia:Arbitration Committee#Elections|Arbitration Committee elections]] တွမ်ႏ [[m:Board elections|Wikimedia Board elections]] ဖုံႏအတာႏ ဖေႏမဲခွင်ꩻလꩻ။
* နီဗွေႏသီး မွဉ်းဖျင် တဲမ်းသော့ꩻကီလဲ့ ဝင်ꩻလင်ဖေႏနေးကထီႏလꩻမွိုန်း နီဗွေႏသီး [[IP address]] တဲ့ မာꩻနွောင်ꩻသွူ။ (IP address နဝ်ꩻ ဝင်ꩻထောင်ထွားအီနွောင်ꩻနီ နမ်းပုဂ္ဂိုလ်ႏရေꩻအချက်ဖုံႏတွမ်ႏ အုံအဝ်ႏရာꩻခင်ႏလမ်းဖုံႏသွူ။) ယွုမ်းအံႏကလꩻဒါႏ [[Wikipedia:Checkuser|Checkuser]] အဲတ်မိဉ်(Admin)ယင်ဟန်ႏဖုံႏတဲ့ ထူႏသုင်ꩻနွောင်ꩻဒါႏ နီဗွေႏသီး IP address နဝ်ꩻသွူ။

==သျင်ꩻနယ် အကျိုꩻတရာꩻဖုံႏ==
===Username သုင်ꩻသားမိဉ်ꩻ===
မဉ်ႏဒင်ႏခါꩻဗာႏ '''[[Special:Userlogin/signup|Sign Up]]အကောက်မတ်ပုံတိဉ်'''နဝ်ꩻ နီဗွေႏသီးလွိုက်သုင်ꩻ ကသုင်ꩻဗာႏဒွိုန်း [[Wikipedia:Username|username]] သုင်ꩻသားမိဉ်ꩻ တဗာႏဗာႏလꩻ။ မိဉ်ႏသွင်ꩻခါꩻစာႏရင်ꩻ မာꩻ logged in ခါꩻနေးနဝ်ꩻ မိဉ်ႏမွဉ်းဖျင်ဗာႏ အလဲင်ႏမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻတယဝ်း အမတ်ခါꩻနေးဒျာႏ တွမ်ႏ မိဉ်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ မိဉ်ႏမာꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ခွုင်းကမာꩻခါꩻဒါႏ contributions ဖုံႏကားကအဝ်ႏ မတ်တန်ꩻကိုနဝ်ꩻ အီႏလꩻဗွေ full credit နဝ်ꩻသွူ။ (မိဉ်ႏတနွို့ခါꩻနေးတဝ်း logged in နဝ်ꩻ မွဉ်းဖျင်ခန်း အလဲင်ႏမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း အီႏမတ်တောင်ꩻခါꩻနေးဒျာႏတွမ်ႏ မွဉ်းဖျင်သား IP address နဝ်ꩻသွူ။ ကမွဉ်းဖျင်ခါꩻဒါႏ contributions ကားကအဝ်ႏလဲ့ နွို့ထွူ logged in တွော့ꩻ  နျꩻဖေႏ &quot;My contributions&quot; link မꩻ အီႏထီႏလꩻနဝ်ꩻသွူ။ 

တဲမ်းဒင်ႏအီ နမ်းအကျောင်ꩻခရာႏဆေ့ꩻဆေ့ꩻတာႏ ''[[Wikipedia:User page|user page]]'' သုင်ꩻသားလိတ်မဲ့ငါ တဗာႏလဲ့ လ့ꩻပါဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ [[WP:NOT#WEBSPACE|ပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ home page provider တမွေးတဝ်း]]တဲင် ဒင်ႏလꩻကွို့ꩻ [[free content|free]] ဓာတ်ပုင်ႏဖုံႏတွမ်ႏ နမ်းဝါႏသနာႏဖုံႏ စတဲင် တဲမ်းဒင်ႏလ့ꩻ အကျောင်ꩻခရာႏဆေ့ꩻဆေ့ꩻပေႏလွုမ်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ကွဲတွော့ꩻ ကောသုင်ꩻသား ကဲဉ်းအာအာနဝ်ꩻ အွဉ်ႏဗူႏသော့ꩻလွ့ဒျာႏ ဝွေꩻသီး ကျွိုက်ꩻသ့ꩻထူႏဂုဏ်ႏဒါႏ ရွမ်ဖြုဲင်ꩻစာႏရင်ꩻဖုံႏ (မွေးတဝ်းလဲ့) အွဉ်ႏသော့ꩻလွဒျာႏ ဝီခီအရေꩻတန် အချက်အလျက်ဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။
''[[Help:Talk page#User talk pages|နမ်းပဲင်ႏဒေါ့ꩻဖြဝ်ႏခွင်ꩻခင်ႏလမ်း]] Talk Page အဝ်ႏတဲင်တွော့ꩻ မိဉ်ႏမဲဉ်ဆွိုက်သွုပ်ဒေါ့ꩻရီတွမ်ႏ ကေားသုင်ꩻသားuserအလင်ဖုံႏလဲ့ လ့ꩻယိုꩻယိုꩻမာꩻမာꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ကောသုင်ꩻသားလောင်ႏလင် တဖြာꩻဖြာꩻ မိဉ်ႏတဲမ်းပသာလွဉ်လိတ် နမ်း ဒေါ့ꩻရီသော့ꩻတဝင်ꩻတာႏခင်ႏလမ်းကိုလဲ့ အဖေႏသေဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ နီမိဉ်ႏဖေႏဝင်ꩻ အီးမေးလဲ့ ကေားသုင်ꩻသားအလင်ဖုံႏ ဆွိုက်သွုပ်ဒေါ့ꩻရီလွဉ်နီ အီးမေးကိုလ့ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ကွဲႏတွော့ꩻ ကပသာလွဉ်နီ အီးမေးသားနဝ်ꩻ တသေလ့ꩻတဝ်း နီအီးမေးလိပ်စာနဝ်ꩻသွူ။</text>
      <sha1>9u4loh0rjd11bth1lehxejm1hgk7ekq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>14173</id>
      <parentid>14151</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T06:39:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Khun Kt</username>
        <id>19</id>
      </contributor>
      <comment>/* Username သုင်ꩻသားမိဉ်ꩻ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18734" xml:space="preserve">{{Help header | တဖူꩻရဲဉ်ႏ}}

&lt;div align=&quot;center&quot; style=&quot;background-color:#cee0f2; color: #000; padding: .2em .6em; font-size:larger; border: 1px solid #a3b1bf; margin-bottom:3px;&quot;&gt;'''[[Special:Userlogin/signup|Create an account now&lt;br /&gt;နွို့ဗွောင်သွော့အကောက် ယိုခါခါ]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;([https://secure.my.wikimedia.org/wikipedia/en/w/index.php?title=Special:Userlogin&amp;type=signup secure server])&lt;/small&gt;'''&lt;/div&gt;

ပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ နွို့နေး [[Special:Userlogin|log in]] မာꩻနေးအကောက်(Account)မꩻ ဟော်ꩻထွားလꩻတမွေးတဝ်းသွူ။ ဟော်ꩻထွားပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ မာꩻခါꩻအကောက်ခရာႏ တလိုႏတဝ်းသွူ။ နဝ်ꩻထွူတကာႏတဝ်း ပအိုဝ်ႏဝီခီကို မိဉ်ႏမဲဉ်တဲမ်းသော့ꩻ၊ မိဉ်ႏမဲဉ်မွဉ်းဖျင်သော့ꩻနဝ်ꩻ မာꩻခါꩻဗာႏတဝ်းအကောက်လဲ့ အခိန်ႏတရွေꩻတဝ်း တဲမ်းသော့ꩻ၊ မွဉ်းဖျင်ထဲမ်သော့ꩻ လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ကနွို့တဲမ်းဖိုလဲဉ်းဒါႏ တဲမ်းလိတ်သားဖုံႏနဝ်ꩻ တဗွောင်တဝ်းအကောက်တွော့ꩻ နွို့တဲမ်းဗော့ꩻနေးနဝ်ꩻသား ကဲဉ်းအာအာသွူ။ ကွဲႏတွော့ꩻ မိဉ်ႏမာꩻအကောက်နဝ်ꩻ မွိုင်လဲ့မွိုင်ဒျာႏ၊ ယိုꩻတဲ့ယိုꩻဒျာႏ၊ ယီးထွဉ်ႏအွဉ်ႏနယ်ချက်ဖုံႏလဲ့ တအဝ်ႏအာတဝ်းတဲင် မာꩻလꩻယိုꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။


[[ကဏ္ဍ:ဝီခီမူဝါဒဖုံႏ]]


[[my:ဝီကီပီးဒီးယား:Why create an account?]]
[[en:Wikipedia:Why create an account?]]

==ခံႏဗာႏဝင်ꩻပေ့ꩻဗိဉ်ႏ Blocked နဲ့ ?==
ကျောင်ꩻကိုဖုံႏ (မွေးတဝ်းလဲ့) ရွုမ်ꩻကိုဖုံႏနဝ်ꩻ ကွပ်ပွိုး ဖန်းဖြယ်သုင်ꩻညီꩻလို့ဝင်ꩻ Shared IP addresses ဖုံႏ တွမ်ႏ proxy servers ဖုံႏကို [[Wikipedia:Vandalism|vandalism]] သားဖုံႏ ယားကုဲင်ကြံꩻကြိမ်ꩻ မာꩻတငီႏတငါသော့ꩻထာꩻဖုံႏတဲင် အပဲစ်တအဝ်ႏတဝ်းသား လိုꩻလင်ဖုံႏနဝ်ꩻ ကုဲင်းခံႏဗာႏပါဒါႏ ဝင်ꩻ block နဝ်ꩻသွူ။ ကွဲတွော့ꩻ မဉ်ႏထွာ အပဲစ်တအဲဉ်ထဝ်း ဒင်ႏခါꩻ(မှတ်ပုံတင်)သားတဖြာꩻအနေႏ ဝင်ꩻမဉ်ႏမာꩻမာႏတစွိုးစွိုးတွော့ꩻ ဝင်ꩻမဉ်ႏ block ပါနီနဝ်ꩻ မာꩻ [[Template:Autoblock|request]] တွော့ꩻ ထွဉ်ႏ block ငါ အပဲစ်အဝ်ႏသား anonymous users ငါတဲ့ လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ နီဗွေႏသီး ဒင်ႏခါꩻလဲဉ်း (မှတ်ပုံတင်)တွော့ꩻ အဝ်ႏခံႏဗာႏနေက ဝင်ꩻ blockနဝ်ꩻ မာꩻသွော့ꩻနုဲင်း လယိုအတွိုင်ꩻ မဲဉ်ဖေႏကျံႏဉာဏ်ႏငါႏသွူဩ - 

*ဝင်ꩻ block ခါꩻ နီဗွေႏသီး IP address နဝ်ꩻ block တွိုႏခွုင်းမုဲင်ꩻနီꩻ ခွုင်းမုဲင်ꩻလာ နုဲင်းနဝ်ꩻအဝ်ႏတဲင် အုံပွေါးသွော့ အမွူးနီꩻဗွေထွူမꩻ စံꩻချာယင်းသွော့။ လွေꩻသွော့ [[{{ns:Special}}:Mycontributions|my contributions]]ကိုဩ။ နျꩻဖေႏ &lt;tt&gt;Block log&lt;/tt&gt; လိဉ့်ကို ကအဝ်ႏဒါႏ အမော့ကီနဝ်ꩻထွူတဲင် ထိုမ်ႏသွော့ length of the block။
* အုံလမ်းကိုတွော့ꩻ ဗွောင်ခါꩻသွော့အကောင့်တဗာႏ မဉ်ႏထွူ လွေꩻအွိုးကျောင်ꩻ(မွေးတဝ်းလဲ့) ထာꩻမာꩻခွင်ႏကို တထွောင်းထွောင်းတဲင် နွို့(login)စံꩻဖျင်ယင်းသွော့။ (ပေါႏ IP ဗွိုန်တဝ်းဝင်ꩻနဝ်ꩻ) မာꩻစံꩻလူႏလုဲင်ႏတဝင်ꩻလꩻဒျာႏသွူ။
*ထွဉ်ႏ ယွုမ်းအံႏကလꩻဒါႏ သွꩻပေႏတဖြာꩻ အုံအွိုး IP တဗွိုန်တဝ်းအထွောင်းတွော့ꩻ ထွဉ်ႏဒင်ႏဖေႏသွော့ နီဗွေႏသီး(မှတ်ပုံတင်)။ ယင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ ပသာလွေꩻသွော့ အီးမေးလ် unblock [[Wikipedia:Mailing lists|mailing list]] at &lt;code&gt;unblock-en-l@lists.wikimedia.org&lt;/code&gt; ထျꩻကိုတဲင် ထွဉ်ႏသွော့ administrator မာꩻဖေႏ နီဗွေႏသီးအကောင့်တဗာႏ။ အရီးသွတ်ꩻပထမအလဲင်ႏ နွို့မာꩻ log in သွူ အကောက်နဝ်ꩻတဲင် အဝ်ႏလိုႏခြုဲင်းပြောင်ꩻခါꩻငါႏ အကောက် password သွူ။
*ထူႏသုင်ꩻသွော့ Wikimedia's secure server at https://secure.wikimedia.org/ ဩ။ ယိုတလဲင်ႏနဝ်ꩻ နာꩻအနေႏ နွို့ကာႏလွေꩻသွူ network's proxy server တဲင် တွိုႏလွေꩻနွောင်ꩻလဲဉ်း ပအိုဝ်ႏ ဝီခီအကိုနဝ်ꩻသွူ။

==ဗွောင်ခါꩻအကောက် ဒင်ႏခါꩻမတ်ပုံတဉ်တဲင် လꩻဒါႏအကျိုꩻဖုံႏ==
===account ကအဝ်ႏဒါႏ userသားအနေႏ ခွုမ်မာꩻနွောင်ꩻထာꩻဖုံႏ===
* မာꩻနွောင်ꩻ [[Wikipedia:User page|User page]]ဖုံႏ၊ [[WP:YFA|လိတ်မဲ့ငါတသာ]]ဖုံႏ။
* မွဉ်းဖျင်နွောင်ꩻ [[WP:PROTECT|ကပေ့ꩻရဲးခါꩻဒါႏ လိတ်မဲ့ငါ]]ဖုံႏ (နီဗွေႏသီး အကောက်နဝ်ꩻ ဒင်ႏခါꩻဗွောင်ခါꩻ မိဉ်ႏဗွေလဲဉ်း ၄ နီꩻမꩻ မွဉ်းဖျင်ယိုစား လꩻနဝ်ꩻသွူ။ မဉ်ႏတဒင်ႏခါꩻဗာႏတဝ်း(မတ်ပုံတိဉ်)သားဖုံႏနဝ်ꩻ ဖျင်ဆင်ခွင်ꩻ တလꩻတဝ်းသွူ။)
* [[WP:MOVE|ခြုဲင်းပြောင်ꩻနွောင်ꩻအမဉ်ꩻ]]ဖုံႏ။
* ဒင်ႏ(upload)နွောင်ꩻ [[Special:Upload|ပုင်ႏဖုံႏ]]။
* ပသာချာငါနွောင်ꩻ အီးမေး ကောသုင်ꩻသားအလင်ဖုံႏထျꩻ။ (optional)
* နီဗွေႏသီးအကောက်လဲ့ ယံကထွာ personal preferences လဲ့ အွဉ်ႏထွော့မာꩻခါꩻနွောင်ꩻဒျာႏသွူ။ 

===အကျိုꩻတရာꩻအလင်ဖုံႏ===
*သုင်ꩻနွောင်ꩻ နီဗွေႏသီး ကျွိုက်ရာꩻ [[Wikipedia:Username policy#Inappropriate usernames|သင်ꩻခဝ်းရာꩻ]] ဝင်ꩻကသုင်ꩻဗာႏတဝ်းဒွိုန်း [[Wikipedia:Username policy|username]] သုင်ꩻသားမိဉ်ꩻဖုံႏ။
* အဝ်ႏ &quot;My contributions&quot; link ကိုတဲင် ထွားချာနွောင်ꩻ နီဗွေႏသီး ခွုင်းကား [[Help:Contributions|ကတဲမ်း၊ ကဒင်ႏခါꩻဒါႏ contributions]] ဖုံႏ ကားကအဝ်ႏ။
* The use of your own to which you can add အုံပွေါးထွားအီ နီဗွေႏသီး သꩻကဝင်ႏစာꩻဒါႏ [[WP:WIAA|articles]] ရောမ်ဖြုဲင်ꩻဖုံႏအတာႏ မာꩻနွောင်ꩻ [[Help:Watching pages|personal watchlist]] နမ်းပဲင်ႏရေꩻရာႏပွေားထွားမုꩻဖုံႏ။
* ပအိုဝ်ႏဝီခီကို နီဗွေႏသီးကမဲဉ်ထီႏအတွိုင်ꩻ မာꩻခါꩻနွောင်ꩻ [[Help:Preferences|customize the appearance and behavior]] ဖုံႏ။
* ဖေႏနွောင်ꩻ [[Wikipedia:Arbitration Committee#Elections|Arbitration Committee elections]] တွမ်ႏ [[m:Board elections|Wikimedia Board elections]] ဖုံႏအတာႏ ဖေႏမဲခွင်ꩻလꩻ။
* နီဗွေႏသီး မွဉ်းဖျင် တဲမ်းသော့ꩻကီလဲ့ ဝင်ꩻလင်ဖေႏနေးကထီႏလꩻမွိုန်း နီဗွေႏသီး [[IP address]] တဲ့ မာꩻနွောင်ꩻသွူ။ (IP address နဝ်ꩻ ဝင်ꩻထောင်ထွားအီနွောင်ꩻနီ နမ်းပုဂ္ဂိုလ်ႏရေꩻအချက်ဖုံႏတွမ်ႏ အုံအဝ်ႏရာꩻခင်ႏလမ်းဖုံႏသွူ။) ယွုမ်းအံႏကလꩻဒါႏ [[Wikipedia:Checkuser|Checkuser]] အဲတ်မိဉ်(Admin)ယင်ဟန်ႏဖုံႏတဲ့ ထူႏသုင်ꩻနွောင်ꩻဒါႏ နီဗွေႏသီး IP address နဝ်ꩻသွူ။

==သျင်ꩻနယ် အကျိုꩻတရာꩻဖုံႏ==
===Username သုင်ꩻသားမိဉ်ꩻ===
မဉ်ႏဒင်ႏခါꩻဗာႏ '''[[Special:Userlogin/signup|Sign Up]]အကောက်မတ်ပုံတိဉ်'''နဝ်ꩻ နီဗွေႏသီးလွိုက်သုင်ꩻ ကသုင်ꩻဗာႏဒွိုန်း [[Wikipedia:Username|username]] သုင်ꩻသားမိဉ်ꩻ တဗာႏဗာႏလꩻ။ မိဉ်ႏသွင်ꩻခါꩻစာႏရင်ꩻ မာꩻ logged in ခါꩻနေးနဝ်ꩻ မိဉ်ႏမွဉ်းဖျင်ဗာႏ အလဲင်ႏမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻတယဝ်း အမတ်ခါꩻနေးဒျာႏ တွမ်ႏ မိဉ်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ မိဉ်ႏမာꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ခွုင်းကမာꩻခါꩻဒါႏ contributions ဖုံႏကားကအဝ်ႏ မတ်တန်ꩻကိုနဝ်ꩻ အီႏလꩻဗွေ full credit နဝ်ꩻသွူ။ (မိဉ်ႏတနွို့ခါꩻနေးတဝ်း logged in နဝ်ꩻ မွဉ်းဖျင်ခန်း အလဲင်ႏမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း အီႏမတ်တောင်ꩻခါꩻနေးဒျာႏတွမ်ႏ မွဉ်းဖျင်သား IP address နဝ်ꩻသွူ။ ကမွဉ်းဖျင်ခါꩻဒါႏ contributions ကားကအဝ်ႏလဲ့ နွို့ထွူ logged in တွော့ꩻ  နျꩻဖေႏ &quot;My contributions&quot; link မꩻ အီႏထီႏလꩻနဝ်ꩻသွူ။ 

တဲမ်းဒင်ႏအီ နမ်းအကျောင်ꩻခရာႏဆေ့ꩻဆေ့ꩻတာႏ ''[[Wikipedia:User page|user page]]'' သုင်ꩻသားလိတ်မဲ့ငါ တဗာႏလဲ့ လ့ꩻပါဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ [[WP:NOT#WEBSPACE|ပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ home page provider တမွေးတဝ်း]]တဲင် ဒင်ႏလꩻကွို့ꩻ [[free content|free]] ဓာတ်ပုင်ႏဖုံႏတွမ်ႏ နမ်းဝါႏသနာႏဖုံႏ စတဲင် တဲမ်းဒင်ႏလ့ꩻ အကျောင်ꩻခရာႏဆေ့ꩻဆေ့ꩻပေႏလွုမ်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ကွဲတွော့ꩻ ကောသုင်ꩻသား ကဲဉ်းအာအာနဝ်ꩻ အွဉ်ႏဗူႏသော့ꩻလွ့ဒျာႏ ဝွေꩻသီး ကျွိုက်ꩻသ့ꩻထူႏဂုဏ်ႏဒါႏ ရွမ်ဖြုဲင်ꩻစာႏရင်ꩻဖုံႏ (မွေးတဝ်းလဲ့) အွဉ်ႏသော့ꩻလွဒျာႏ ဝီခီအရေꩻတန် အချက်အလျက်ဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။
''[[Help:Talk page#User talk pages|နမ်းပဲင်ႏဒေါ့ꩻဖြဝ်ႏခွင်ꩻခင်ႏလမ်း]] Talk Page အဝ်ႏတဲင်တွော့ꩻ မိဉ်ႏမဲဉ်ဆွိုက်သွုပ်ဒေါ့ꩻရီတွမ်ႏ ကေားသုင်ꩻသားuserအလင်ဖုံႏလဲ့ လ့ꩻယိုꩻယိုꩻမာꩻမာꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ကောသုင်ꩻသားလောင်ႏလင် တဖြာꩻဖြာꩻ မိဉ်ႏတဲမ်းပသာလွဉ်လိတ် နမ်း ဒေါ့ꩻရီသော့ꩻတဝင်ꩻတာႏခင်ႏလမ်းကိုလဲ့ အဖေႏသေဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ နီမိဉ်ႏဖေႏဝင်ꩻ အီးမေးလဲ့ ကေားသုင်ꩻသားအလင်ဖုံႏ ဆွိုက်သွုပ်ဒေါ့ꩻရီလွဉ်နီ အီးမေးကိုလ့ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ကွဲႏတွော့ꩻ ကပသာလွဉ်နီ အီးမေးသားနဝ်ꩻ တသေလ့ꩻတဝ်း နီအီးမေးလိပ်စာနဝ်ꩻသွူ။

===အမိဉ်ꩻထင်ႏသျာꩻရေꩻတွမ်ႏ နမ်းပဲင်ႏလွစ်တခြင်ခွင်ꩻ===
'''နီနဝ်ꩻ တမုဲင်ꩻအကျောင်ꩻ ထေဖော်ႏစဲင်းနယ်ခရာႏ တလိုႏတဝ်းသွူ။''' ကွဲတွော့ꩻ အကောက်မိဉ်ႏအဝ်ႏနဝ်ꩻ ဟော်ꩻထွားဝီခီသားအလင်ဖုံႏလဲ့ တောင်ꩻအီယိုꩻနီနဝ်ꩻသွူ။ ပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ အမိဉ်ꩻတသေတဝ်းသား တနွို့တဝ်း log in သားတဲ့ နွို့မွဉ်းဖျင်ဆင်ခွင်ꩻအဝ်ႏဒျာႏကီလဲ့ နွို့နေး log in တွော့ꩻ တဲမ်းဖျင်သော့ꩻမဉ်ႏယံနဝ်ꩻ ဝင်ꩻယွုမ်းအံႏ၊ ဝင်ꩻအံႏသွင်ꩻလွဉ်နီနဝ်ꩻသွူ။ ယင်းတချက်နဝ်ꩻ လိတ်တဲမ်းသား အချင်ꩻချင်ꩻဖုံႏ မီႏအဝ်ႏလိုႏ စုပေါင်ꩻတဲမ်းညီꩻလွဝင်ꩻဖုံႏလဲ့ ဆွိုက်သွယ်ႏဒေါ့ꩻရီလွ့ဝင်ꩻ ယိုအီနဝ်ꩻသွူ။ ကွပ်နုဲင်းနဝ်ꩻမꩻတဲင် ဆုဲင်ꩻတခိန်ႏလဲ့ နီထွာလွဉ်အီနွောင်ꩻ ဝင်ꩻကယွုမ်းအံႏရိုႏသေႏဒါႏ ဝီခီပီးဒီးယန်းသားတဖြာꩻနဝ်ꩻသွူ။ မိဉ်ႏထွာနုဲင်းနဝ်ꩻနဝ်ꩻ [[WP:ROLLBACK|rollback]]၊ [[WP:ADMIN|sysop]] စတဲင် လ့ꩻလွဉ်စွဉ်ႏ အဲတ်မိဉ်အရန်း မာꩻပဲင်ႏခွင်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ 

ပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ သော့ꩻ spammed ရိုꩻရိုꩻသားဖုံႏ၊ စီꩻပွာꩻရေꩻ ကျော်ႏငျာႏသားဖုံႏ၊ တဲမ်းတငီႏတငါထာꩻသားဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏအာတန်နဝ်ꩻသွူ။ ဝွေꩻသီးဖုံႏနဝ်ꩻ ကဲဉ်းအာအာ တဒင်ႏခါꩻတဝ်း အကောက်(မတ်ပုံတဉ်)နဝ်ꩻသွူ။ ယင်းတချက်နဝ်ꩻ မိဉ်ႏအဝ်ႏလိုႏစဲစ်ဆေꩻ သတင်ꩻအရွီးအခိုႏဖုံႏနဝ်ꩻ စဲစ်ဆေꩻ spammer ဖုံႏတဲင် လိတ်တဲမ်းသား ယွုမ်းအံႏလ့ꩻတလ့ꩻတဝ်းအကျောင်ꩻ ပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ ခွဲꩻချာꩻအီနွောင်ꩻ နဝ်ꩻသွူ။ 

မိဉ်ႏဒင်ႏခါꩻနေး Signup(မတ်ပုံတဉ်)နဝ်ꩻ လုမ်းဗိဉ်ႏကယ်ꩻက သော့ꩻတဝ်းမိဉ်ꩻအကျောင်ꩻ မဲဉ်ဖေႏသေငါႏသွူ။ ဗွိုန်နုဲင်း ဒင်ႏခါꩻနေး (မတ်ပုံတိဉ်)တွော့ꩻ ကအွဉ်ႏဗိစ်ꩻဒါႏ နီ IP address နဝ်ꩻသွူ။ (ကွပ်နဝ်ꩻမꩻတဲင် သော့ꩻနေးသွော့မဉ်ꩻ မွေးတဝ်းလဲ့ သော့ꩻနေသွော့ ကံလောင်မဉ်ꩻအကျောင်ꩻ မဲဉ်ဖေႏသေငါႏသွူ။) 

အဝ်ႏတချက်နဝ်ꩻ ပအိုဝ်ႏဝီခီပေါ်လသီမူဝါဒဖုံႏနဝ်ꩻ အခိန်ႏအလွောက်ꩻ ပြောင်ꩻလုဲင်ႏနွောင်ꩻအီဒါႏ အချက်ဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။</text>
      <sha1>epukvyh5uivu26mznnf3sewv2wwfocc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>14174</id>
      <parentid>14173</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T06:53:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Khun Kt</username>
        <id>19</id>
      </contributor>
      <comment>/* အမိဉ်ꩻထင်ႏသျာꩻရေꩻတွမ်ႏ နမ်းပဲင်ႏလွစ်တခြင်ခွင်ꩻ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22836" xml:space="preserve">{{Help header | တဖူꩻရဲဉ်ႏ}}

&lt;div align=&quot;center&quot; style=&quot;background-color:#cee0f2; color: #000; padding: .2em .6em; font-size:larger; border: 1px solid #a3b1bf; margin-bottom:3px;&quot;&gt;'''[[Special:Userlogin/signup|Create an account now&lt;br /&gt;နွို့ဗွောင်သွော့အကောက် ယိုခါခါ]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;([https://secure.my.wikimedia.org/wikipedia/en/w/index.php?title=Special:Userlogin&amp;type=signup secure server])&lt;/small&gt;'''&lt;/div&gt;

ပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ နွို့နေး [[Special:Userlogin|log in]] မာꩻနေးအကောက်(Account)မꩻ ဟော်ꩻထွားလꩻတမွေးတဝ်းသွူ။ ဟော်ꩻထွားပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ မာꩻခါꩻအကောက်ခရာႏ တလိုႏတဝ်းသွူ။ နဝ်ꩻထွူတကာႏတဝ်း ပအိုဝ်ႏဝီခီကို မိဉ်ႏမဲဉ်တဲမ်းသော့ꩻ၊ မိဉ်ႏမဲဉ်မွဉ်းဖျင်သော့ꩻနဝ်ꩻ မာꩻခါꩻဗာႏတဝ်းအကောက်လဲ့ အခိန်ႏတရွေꩻတဝ်း တဲမ်းသော့ꩻ၊ မွဉ်းဖျင်ထဲမ်သော့ꩻ လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ကနွို့တဲမ်းဖိုလဲဉ်းဒါႏ တဲမ်းလိတ်သားဖုံႏနဝ်ꩻ တဗွောင်တဝ်းအကောက်တွော့ꩻ နွို့တဲမ်းဗော့ꩻနေးနဝ်ꩻသား ကဲဉ်းအာအာသွူ။ ကွဲႏတွော့ꩻ မိဉ်ႏမာꩻအကောက်နဝ်ꩻ မွိုင်လဲ့မွိုင်ဒျာႏ၊ ယိုꩻတဲ့ယိုꩻဒျာႏ၊ ယီးထွဉ်ႏအွဉ်ႏနယ်ချက်ဖုံႏလဲ့ တအဝ်ႏအာတဝ်းတဲင် မာꩻလꩻယိုꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။


[[ကဏ္ဍ:ဝီခီမူဝါဒဖုံႏ]]


[[my:ဝီကီပီးဒီးယား:Why create an account?]]
[[en:Wikipedia:Why create an account?]]

==ခံႏဗာႏဝင်ꩻပေ့ꩻဗိဉ်ႏ Blocked နဲ့ ?==
ကျောင်ꩻကိုဖုံႏ (မွေးတဝ်းလဲ့) ရွုမ်ꩻကိုဖုံႏနဝ်ꩻ ကွပ်ပွိုး ဖန်းဖြယ်သုင်ꩻညီꩻလို့ဝင်ꩻ Shared IP addresses ဖုံႏ တွမ်ႏ proxy servers ဖုံႏကို [[Wikipedia:Vandalism|vandalism]] သားဖုံႏ ယားကုဲင်ကြံꩻကြိမ်ꩻ မာꩻတငီႏတငါသော့ꩻထာꩻဖုံႏတဲင် အပဲစ်တအဝ်ႏတဝ်းသား လိုꩻလင်ဖုံႏနဝ်ꩻ ကုဲင်းခံႏဗာႏပါဒါႏ ဝင်ꩻ block နဝ်ꩻသွူ။ ကွဲတွော့ꩻ မဉ်ႏထွာ အပဲစ်တအဲဉ်ထဝ်း ဒင်ႏခါꩻ(မှတ်ပုံတင်)သားတဖြာꩻအနေႏ ဝင်ꩻမဉ်ႏမာꩻမာႏတစွိုးစွိုးတွော့ꩻ ဝင်ꩻမဉ်ႏ block ပါနီနဝ်ꩻ မာꩻ [[Template:Autoblock|request]] တွော့ꩻ ထွဉ်ႏ block ငါ အပဲစ်အဝ်ႏသား anonymous users ငါတဲ့ လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ နီဗွေႏသီး ဒင်ႏခါꩻလဲဉ်း (မှတ်ပုံတင်)တွော့ꩻ အဝ်ႏခံႏဗာႏနေက ဝင်ꩻ blockနဝ်ꩻ မာꩻသွော့ꩻနုဲင်း လယိုအတွိုင်ꩻ မဲဉ်ဖေႏကျံႏဉာဏ်ႏငါႏသွူဩ - 

*ဝင်ꩻ block ခါꩻ နီဗွေႏသီး IP address နဝ်ꩻ block တွိုႏခွုင်းမုဲင်ꩻနီꩻ ခွုင်းမုဲင်ꩻလာ နုဲင်းနဝ်ꩻအဝ်ႏတဲင် အုံပွေါးသွော့ အမွူးနီꩻဗွေထွူမꩻ စံꩻချာယင်းသွော့။ လွေꩻသွော့ [[{{ns:Special}}:Mycontributions|my contributions]]ကိုဩ။ နျꩻဖေႏ &lt;tt&gt;Block log&lt;/tt&gt; လိဉ့်ကို ကအဝ်ႏဒါႏ အမော့ကီနဝ်ꩻထွူတဲင် ထိုမ်ႏသွော့ length of the block။
* အုံလမ်းကိုတွော့ꩻ ဗွောင်ခါꩻသွော့အကောင့်တဗာႏ မဉ်ႏထွူ လွေꩻအွိုးကျောင်ꩻ(မွေးတဝ်းလဲ့) ထာꩻမာꩻခွင်ႏကို တထွောင်းထွောင်းတဲင် နွို့(login)စံꩻဖျင်ယင်းသွော့။ (ပေါႏ IP ဗွိုန်တဝ်းဝင်ꩻနဝ်ꩻ) မာꩻစံꩻလူႏလုဲင်ႏတဝင်ꩻလꩻဒျာႏသွူ။
*ထွဉ်ႏ ယွုမ်းအံႏကလꩻဒါႏ သွꩻပေႏတဖြာꩻ အုံအွိုး IP တဗွိုန်တဝ်းအထွောင်းတွော့ꩻ ထွဉ်ႏဒင်ႏဖေႏသွော့ နီဗွေႏသီး(မှတ်ပုံတင်)။ ယင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ ပသာလွေꩻသွော့ အီးမေးလ် unblock [[Wikipedia:Mailing lists|mailing list]] at &lt;code&gt;unblock-en-l@lists.wikimedia.org&lt;/code&gt; ထျꩻကိုတဲင် ထွဉ်ႏသွော့ administrator မာꩻဖေႏ နီဗွေႏသီးအကောင့်တဗာႏ။ အရီးသွတ်ꩻပထမအလဲင်ႏ နွို့မာꩻ log in သွူ အကောက်နဝ်ꩻတဲင် အဝ်ႏလိုႏခြုဲင်းပြောင်ꩻခါꩻငါႏ အကောက် password သွူ။
*ထူႏသုင်ꩻသွော့ Wikimedia's secure server at https://secure.wikimedia.org/ ဩ။ ယိုတလဲင်ႏနဝ်ꩻ နာꩻအနေႏ နွို့ကာႏလွေꩻသွူ network's proxy server တဲင် တွိုႏလွေꩻနွောင်ꩻလဲဉ်း ပအိုဝ်ႏ ဝီခီအကိုနဝ်ꩻသွူ။

==ဗွောင်ခါꩻအကောက် ဒင်ႏခါꩻမတ်ပုံတဉ်တဲင် လꩻဒါႏအကျိုꩻဖုံႏ==
===account ကအဝ်ႏဒါႏ userသားအနေႏ ခွုမ်မာꩻနွောင်ꩻထာꩻဖုံႏ===
* မာꩻနွောင်ꩻ [[Wikipedia:User page|User page]]ဖုံႏ၊ [[WP:YFA|လိတ်မဲ့ငါတသာ]]ဖုံႏ။
* မွဉ်းဖျင်နွောင်ꩻ [[WP:PROTECT|ကပေ့ꩻရဲးခါꩻဒါႏ လိတ်မဲ့ငါ]]ဖုံႏ (နီဗွေႏသီး အကောက်နဝ်ꩻ ဒင်ႏခါꩻဗွောင်ခါꩻ မိဉ်ႏဗွေလဲဉ်း ၄ နီꩻမꩻ မွဉ်းဖျင်ယိုစား လꩻနဝ်ꩻသွူ။ မဉ်ႏတဒင်ႏခါꩻဗာႏတဝ်း(မတ်ပုံတိဉ်)သားဖုံႏနဝ်ꩻ ဖျင်ဆင်ခွင်ꩻ တလꩻတဝ်းသွူ။)
* [[WP:MOVE|ခြုဲင်းပြောင်ꩻနွောင်ꩻအမဉ်ꩻ]]ဖုံႏ။
* ဒင်ႏ(upload)နွောင်ꩻ [[Special:Upload|ပုင်ႏဖုံႏ]]။
* ပသာချာငါနွောင်ꩻ အီးမေး ကောသုင်ꩻသားအလင်ဖုံႏထျꩻ။ (optional)
* နီဗွေႏသီးအကောက်လဲ့ ယံကထွာ personal preferences လဲ့ အွဉ်ႏထွော့မာꩻခါꩻနွောင်ꩻဒျာႏသွူ။ 

===အကျိုꩻတရာꩻအလင်ဖုံႏ===
*သုင်ꩻနွောင်ꩻ နီဗွေႏသီး ကျွိုက်ရာꩻ [[Wikipedia:Username policy#Inappropriate usernames|သင်ꩻခဝ်းရာꩻ]] ဝင်ꩻကသုင်ꩻဗာႏတဝ်းဒွိုန်း [[Wikipedia:Username policy|username]] သုင်ꩻသားမိဉ်ꩻဖုံႏ။
* အဝ်ႏ &quot;My contributions&quot; link ကိုတဲင် ထွားချာနွောင်ꩻ နီဗွေႏသီး ခွုင်းကား [[Help:Contributions|ကတဲမ်း၊ ကဒင်ႏခါꩻဒါႏ contributions]] ဖုံႏ ကားကအဝ်ႏ။
* The use of your own to which you can add အုံပွေါးထွားအီ နီဗွေႏသီး သꩻကဝင်ႏစာꩻဒါႏ [[WP:WIAA|articles]] ရောမ်ဖြုဲင်ꩻဖုံႏအတာႏ မာꩻနွောင်ꩻ [[Help:Watching pages|personal watchlist]] နမ်းပဲင်ႏရေꩻရာႏပွေားထွားမုꩻဖုံႏ။
* ပအိုဝ်ႏဝီခီကို နီဗွေႏသီးကမဲဉ်ထီႏအတွိုင်ꩻ မာꩻခါꩻနွောင်ꩻ [[Help:Preferences|customize the appearance and behavior]] ဖုံႏ။
* ဖေႏနွောင်ꩻ [[Wikipedia:Arbitration Committee#Elections|Arbitration Committee elections]] တွမ်ႏ [[m:Board elections|Wikimedia Board elections]] ဖုံႏအတာႏ ဖေႏမဲခွင်ꩻလꩻ။
* နီဗွေႏသီး မွဉ်းဖျင် တဲမ်းသော့ꩻကီလဲ့ ဝင်ꩻလင်ဖေႏနေးကထီႏလꩻမွိုန်း နီဗွေႏသီး [[IP address]] တဲ့ မာꩻနွောင်ꩻသွူ။ (IP address နဝ်ꩻ ဝင်ꩻထောင်ထွားအီနွောင်ꩻနီ နမ်းပုဂ္ဂိုလ်ႏရေꩻအချက်ဖုံႏတွမ်ႏ အုံအဝ်ႏရာꩻခင်ႏလမ်းဖုံႏသွူ။) ယွုမ်းအံႏကလꩻဒါႏ [[Wikipedia:Checkuser|Checkuser]] အဲတ်မိဉ်(Admin)ယင်ဟန်ႏဖုံႏတဲ့ ထူႏသုင်ꩻနွောင်ꩻဒါႏ နီဗွေႏသီး IP address နဝ်ꩻသွူ။

==သျင်ꩻနယ် အကျိုꩻတရာꩻဖုံႏ==
===Username သုင်ꩻသားမိဉ်ꩻ===
မဉ်ႏဒင်ႏခါꩻဗာႏ '''[[Special:Userlogin/signup|Sign Up]]အကောက်မတ်ပုံတိဉ်'''နဝ်ꩻ နီဗွေႏသီးလွိုက်သုင်ꩻ ကသုင်ꩻဗာႏဒွိုန်း [[Wikipedia:Username|username]] သုင်ꩻသားမိဉ်ꩻ တဗာႏဗာႏလꩻ။ မိဉ်ႏသွင်ꩻခါꩻစာႏရင်ꩻ မာꩻ logged in ခါꩻနေးနဝ်ꩻ မိဉ်ႏမွဉ်းဖျင်ဗာႏ အလဲင်ႏမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻတယဝ်း အမတ်ခါꩻနေးဒျာႏ တွမ်ႏ မိဉ်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ မိဉ်ႏမာꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ခွုင်းကမာꩻခါꩻဒါႏ contributions ဖုံႏကားကအဝ်ႏ မတ်တန်ꩻကိုနဝ်ꩻ အီႏလꩻဗွေ full credit နဝ်ꩻသွူ။ (မိဉ်ႏတနွို့ခါꩻနေးတဝ်း logged in နဝ်ꩻ မွဉ်းဖျင်ခန်း အလဲင်ႏမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း အီႏမတ်တောင်ꩻခါꩻနေးဒျာႏတွမ်ႏ မွဉ်းဖျင်သား IP address နဝ်ꩻသွူ။ ကမွဉ်းဖျင်ခါꩻဒါႏ contributions ကားကအဝ်ႏလဲ့ နွို့ထွူ logged in တွော့ꩻ  နျꩻဖေႏ &quot;My contributions&quot; link မꩻ အီႏထီႏလꩻနဝ်ꩻသွူ။ 

တဲမ်းဒင်ႏအီ နမ်းအကျောင်ꩻခရာႏဆေ့ꩻဆေ့ꩻတာႏ ''[[Wikipedia:User page|user page]]'' သုင်ꩻသားလိတ်မဲ့ငါ တဗာႏလဲ့ လ့ꩻပါဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ [[WP:NOT#WEBSPACE|ပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ home page provider တမွေးတဝ်း]]တဲင် ဒင်ႏလꩻကွို့ꩻ [[free content|free]] ဓာတ်ပုင်ႏဖုံႏတွမ်ႏ နမ်းဝါႏသနာႏဖုံႏ စတဲင် တဲမ်းဒင်ႏလ့ꩻ အကျောင်ꩻခရာႏဆေ့ꩻဆေ့ꩻပေႏလွုမ်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ကွဲတွော့ꩻ ကောသုင်ꩻသား ကဲဉ်းအာအာနဝ်ꩻ အွဉ်ႏဗူႏသော့ꩻလွ့ဒျာႏ ဝွေꩻသီး ကျွိုက်ꩻသ့ꩻထူႏဂုဏ်ႏဒါႏ ရွမ်ဖြုဲင်ꩻစာႏရင်ꩻဖုံႏ (မွေးတဝ်းလဲ့) အွဉ်ႏသော့ꩻလွဒျာႏ ဝီခီအရေꩻတန် အချက်အလျက်ဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။
''[[Help:Talk page#User talk pages|နမ်းပဲင်ႏဒေါ့ꩻဖြဝ်ႏခွင်ꩻခင်ႏလမ်း]] Talk Page အဝ်ႏတဲင်တွော့ꩻ မိဉ်ႏမဲဉ်ဆွိုက်သွုပ်ဒေါ့ꩻရီတွမ်ႏ ကေားသုင်ꩻသားuserအလင်ဖုံႏလဲ့ လ့ꩻယိုꩻယိုꩻမာꩻမာꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ကောသုင်ꩻသားလောင်ႏလင် တဖြာꩻဖြာꩻ မိဉ်ႏတဲမ်းပသာလွဉ်လိတ် နမ်း ဒေါ့ꩻရီသော့ꩻတဝင်ꩻတာႏခင်ႏလမ်းကိုလဲ့ အဖေႏသေဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ နီမိဉ်ႏဖေႏဝင်ꩻ အီးမေးလဲ့ ကေားသုင်ꩻသားအလင်ဖုံႏ ဆွိုက်သွုပ်ဒေါ့ꩻရီလွဉ်နီ အီးမေးကိုလ့ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ကွဲႏတွော့ꩻ ကပသာလွဉ်နီ အီးမေးသားနဝ်ꩻ တသေလ့ꩻတဝ်း နီအီးမေးလိပ်စာနဝ်ꩻသွူ။

===အမိဉ်ꩻထင်ႏသျာꩻရေꩻတွမ်ႏ နမ်းပဲင်ႏလွစ်တခြင်ခွင်ꩻ===
'''နီနဝ်ꩻ တမုဲင်ꩻအကျောင်ꩻ ထေဖော်ႏစဲင်းနယ်ခရာႏ တလိုႏတဝ်းသွူ။''' ကွဲတွော့ꩻ အကောက်မိဉ်ႏအဝ်ႏနဝ်ꩻ ဟော်ꩻထွားဝီခီသားအလင်ဖုံႏလဲ့ တောင်ꩻအီယိုꩻနီနဝ်ꩻသွူ။ ပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ အမိဉ်ꩻတသေတဝ်းသား တနွို့တဝ်း log in သားတဲ့ နွို့မွဉ်းဖျင်ဆင်ခွင်ꩻအဝ်ႏဒျာႏကီလဲ့ နွို့နေး log in တွော့ꩻ တဲမ်းဖျင်သော့ꩻမဉ်ႏယံနဝ်ꩻ ဝင်ꩻယွုမ်းအံႏ၊ ဝင်ꩻအံႏသွင်ꩻလွဉ်နီနဝ်ꩻသွူ။ ယင်းတချက်နဝ်ꩻ လိတ်တဲမ်းသား အချင်ꩻချင်ꩻဖုံႏ မီႏအဝ်ႏလိုႏ စုပေါင်ꩻတဲမ်းညီꩻလွဝင်ꩻဖုံႏလဲ့ ဆွိုက်သွယ်ႏဒေါ့ꩻရီလွ့ဝင်ꩻ ယိုအီနဝ်ꩻသွူ။ ကွပ်နုဲင်းနဝ်ꩻမꩻတဲင် ဆုဲင်ꩻတခိန်ႏလဲ့ နီထွာလွဉ်အီနွောင်ꩻ ဝင်ꩻကယွုမ်းအံႏရိုႏသေႏဒါႏ ဝီခီပီးဒီးယန်းသားတဖြာꩻနဝ်ꩻသွူ။ မိဉ်ႏထွာနုဲင်းနဝ်ꩻနဝ်ꩻ [[WP:ROLLBACK|rollback]]၊ [[WP:ADMIN|sysop]] စတဲင် လ့ꩻလွဉ်စွဉ်ႏ အဲတ်မိဉ်အရန်း မာꩻပဲင်ႏခွင်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ 

ပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ သော့ꩻ spammed ရိုꩻရိုꩻသားဖုံႏ၊ စီꩻပွာꩻရေꩻ ကျော်ႏငျာႏသားဖုံႏ၊ တဲမ်းတငီႏတငါထာꩻသားဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏအာတန်နဝ်ꩻသွူ။ ဝွေꩻသီးဖုံႏနဝ်ꩻ ကဲဉ်းအာအာ တဒင်ႏခါꩻတဝ်း အကောက်(မတ်ပုံတဉ်)နဝ်ꩻသွူ။ ယင်းတချက်နဝ်ꩻ မိဉ်ႏအဝ်ႏလိုႏစဲစ်ဆေꩻ သတင်ꩻအရွီးအခိုႏဖုံႏနဝ်ꩻ စဲစ်ဆေꩻ spammer ဖုံႏတဲင် လိတ်တဲမ်းသား ယွုမ်းအံႏလ့ꩻတလ့ꩻတဝ်းအကျောင်ꩻ ပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ ခွဲꩻချာꩻအီနွောင်ꩻ နဝ်ꩻသွူ။ 

မိဉ်ႏဒင်ႏခါꩻနေး Signup(မတ်ပုံတဉ်)နဝ်ꩻ လုမ်းဗိဉ်ႏကယ်ꩻက သော့ꩻတဝ်းမိဉ်ꩻအကျောင်ꩻ မဲဉ်ဖေႏသေငါႏသွူ။ ဗွိုန်နုဲင်း ဒင်ႏခါꩻနေး (မတ်ပုံတိဉ်)တွော့ꩻ ကအွဉ်ႏဗိစ်ꩻဒါႏ နီ IP address နဝ်ꩻသွူ။ (ကွပ်နဝ်ꩻမꩻတဲင် သော့ꩻနေးသွော့မဉ်ꩻ မွေးတဝ်းလဲ့ သော့ꩻနေသွော့ ကံလောင်မဉ်ꩻအကျောင်ꩻ မဲဉ်ဖေႏသေငါႏသွူ။) 

အဝ်ႏတချက်နဝ်ꩻ ပအိုဝ်ႏဝီခီပေါ်လသီမူဝါဒဖုံႏနဝ်ꩻ အခိန်ႏအလွောက်ꩻ ပြောင်ꩻလုဲင်ႏနွောင်ꩻအီဒါႏ အချက်ဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။

===မွဉ်းဖျင်တသာ options===
သုင်ꩻပအိုဝ်ႏဝီကီသား [[MediaWiki]] software အနေႏ ဒင်ႏခါꩻ(မတ်ပုံတိဉ်)သားမꩻ သုင်ꩻနွောင်ꩻဒါႏအချက်ဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏအာတန်နဝ်ꩻသွူ။ &quot;[[m:Help:Minor_edit|minor]]&quot; ကရိုꩻဒါႏ မွဉ်းဖျင်အီပုင်ႏစံႏအပေႏစားယိုလဲ့ မွဉ်းဖျင်နွောင်ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ တောမ်ႏအနယ်ꩻနုဲင်းယိုတဲင် [[special:Recentchanges|ထွာပြောင်ꩻယိုခါကျာꩻ]] အပြောင်ꩻအလုဲင်ႏယိုခါကိုနဝ်ꩻ မဲဉ်ထီႏတဝ်း မွဉ်းဖျင်အီအပေႏစားဖုံႏလဲ့ စဲစ်(filter)ထန်ႏသွူတွော့ꩻ ထွားသျင်ꩻသျင်ꩻလꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ကွဲတွော့ꩻ အမိဉ်ꩻသေတဝ်း ကောသုင်ꩻသားဖုံႏနဝ်ꩻ မာꩻပဲင်ႏခွင်ꩻနုဲင်းယို တအဝ်ႏတဝ်းသွူ။ အမိဉ်ꩻတသေတဝ်းတဲင်  IP Address ဗွိုန်ဝင်ꩻ ကောသုင်ꩻသားဖုံႏ အာငါႏနဝ်ꩻသွူ။ ကွပ်နဝ်ꩻမ့ꩻတဲင် တယ်ႏဆို့ꩻယွုမ်းအံႏမုꩻဖုံႏ တလ့ꩻတဝ်းနဝ်ꩻသွူ။ 

ဒင်ႏခါꩻနေးအကောက်(မတ်ပုံတဉ်)သား တဖြာꩻအနေႏ အရေꩻတန်သွတ်ꩻတွမ်ႏ အသုင်ꩻအာသွတ်ꩻ ခွုမ်မာꩻချက်နဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ '''[[Help:Watching pages|ပွေါးထွားလိတ်မဲ့ငါ]] စာႏရင်ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ဟော်ꩻထွားခန်း လိတ်မဲ့ငါအပွုတ်မုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း ''ပွေးါထွား'' ကရိုꩻဒါႏ လိဉ့်တသာတဗာႏ အဝ်ႏသေႏသေႏနဝ်ꩻသွူ။ မိဉ်ႏနျꩻခါꩻလိဉ့်နဝ်ꩻ လိတ်မဲ့ငါနဝ်ꩻတပွုတ်နဝ်ꩻ ပါသော့ꩻလဲဉ်း နီပွေါးထွားစာႏရင်ꩻကိုနဝ်ꩻသွူ။ မာꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် အုံပွေါးထွားလွူꩻထွား သာႏသာႏယာႏယာႏနွောင်ꩻလဲဉ်း နီကမာꩻဒါႏထာꩻမာꩻဖုံႏ၊ သꩻကဝင်ႏစာꩻဒါႏ လိတ်မဲ့ငါဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။

ထိန်ꩻသိမ်ꩻအီ ပအိုဝ်ႏဝီခီဖွဲ့ဗူႏပုင်ႏတာႏ ဒင်ႏခါꩻ(မတ်ပုံတိဉ်) အကောက်သားမ့ꩻ [[Help:Starting a new page|မာꩻလိတ်မဲ့ငါတသာ]]ဖုံႏ၊ [[Wikipedia:How to rename a page|ပြောင်ꩻလုဲင်ႏအမိဉ်ꩻ]]ဖုံႏလꩻနဝ်ꩻသွူ။ မိဉ်ႏမဲဉ်ဒင်ႏပုင်ႏ[[Special:Upload|upload images]]လဲ့ နွို့နေးအကောက် log in မ့ꩻလ့ꩻနဝ်ꩻသွူ။

[[Wikipedia:WikiProject User scripts|WikiProject User scripts]] ကဖေႏဒါႏ user scripts ဖုံႏနဝ်ꩻ ဒင်ႏခါꩻအကောက်မတ်ပုံတဉ်သားမ့ꩻ သုင်ꩻအီနွောင်ꩻတဲင် အီႏလ့ꩻအီနွောင်ꩻ မွဉ်းဖျင်အီ စိုန်ꩻထီဗွေဗွေ တွိုႏခြောင်ꩻအီဒါႏ အခွဲးအကျုံႏဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။</text>
      <sha1>gvwgj4meb5d1qn370glohk3l6onkc36</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>14175</id>
      <parentid>14174</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T07:02:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Khun Kt</username>
        <id>19</id>
      </contributor>
      <comment>/* မွဉ်းဖျင်တသာ options */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24904" xml:space="preserve">{{Help header | တဖူꩻရဲဉ်ႏ}}

&lt;div align=&quot;center&quot; style=&quot;background-color:#cee0f2; color: #000; padding: .2em .6em; font-size:larger; border: 1px solid #a3b1bf; margin-bottom:3px;&quot;&gt;'''[[Special:Userlogin/signup|Create an account now&lt;br /&gt;နွို့ဗွောင်သွော့အကောက် ယိုခါခါ]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;([https://secure.my.wikimedia.org/wikipedia/en/w/index.php?title=Special:Userlogin&amp;type=signup secure server])&lt;/small&gt;'''&lt;/div&gt;

ပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ နွို့နေး [[Special:Userlogin|log in]] မာꩻနေးအကောက်(Account)မꩻ ဟော်ꩻထွားလꩻတမွေးတဝ်းသွူ။ ဟော်ꩻထွားပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ မာꩻခါꩻအကောက်ခရာႏ တလိုႏတဝ်းသွူ။ နဝ်ꩻထွူတကာႏတဝ်း ပအိုဝ်ႏဝီခီကို မိဉ်ႏမဲဉ်တဲမ်းသော့ꩻ၊ မိဉ်ႏမဲဉ်မွဉ်းဖျင်သော့ꩻနဝ်ꩻ မာꩻခါꩻဗာႏတဝ်းအကောက်လဲ့ အခိန်ႏတရွေꩻတဝ်း တဲမ်းသော့ꩻ၊ မွဉ်းဖျင်ထဲမ်သော့ꩻ လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ကနွို့တဲမ်းဖိုလဲဉ်းဒါႏ တဲမ်းလိတ်သားဖုံႏနဝ်ꩻ တဗွောင်တဝ်းအကောက်တွော့ꩻ နွို့တဲမ်းဗော့ꩻနေးနဝ်ꩻသား ကဲဉ်းအာအာသွူ။ ကွဲႏတွော့ꩻ မိဉ်ႏမာꩻအကောက်နဝ်ꩻ မွိုင်လဲ့မွိုင်ဒျာႏ၊ ယိုꩻတဲ့ယိုꩻဒျာႏ၊ ယီးထွဉ်ႏအွဉ်ႏနယ်ချက်ဖုံႏလဲ့ တအဝ်ႏအာတဝ်းတဲင် မာꩻလꩻယိုꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။


[[ကဏ္ဍ:ဝီခီမူဝါဒဖုံႏ]]


[[my:ဝီကီပီးဒီးယား:Why create an account?]]
[[en:Wikipedia:Why create an account?]]

==ခံႏဗာႏဝင်ꩻပေ့ꩻဗိဉ်ႏ Blocked နဲ့ ?==
ကျောင်ꩻကိုဖုံႏ (မွေးတဝ်းလဲ့) ရွုမ်ꩻကိုဖုံႏနဝ်ꩻ ကွပ်ပွိုး ဖန်းဖြယ်သုင်ꩻညီꩻလို့ဝင်ꩻ Shared IP addresses ဖုံႏ တွမ်ႏ proxy servers ဖုံႏကို [[Wikipedia:Vandalism|vandalism]] သားဖုံႏ ယားကုဲင်ကြံꩻကြိမ်ꩻ မာꩻတငီႏတငါသော့ꩻထာꩻဖုံႏတဲင် အပဲစ်တအဝ်ႏတဝ်းသား လိုꩻလင်ဖုံႏနဝ်ꩻ ကုဲင်းခံႏဗာႏပါဒါႏ ဝင်ꩻ block နဝ်ꩻသွူ။ ကွဲတွော့ꩻ မဉ်ႏထွာ အပဲစ်တအဲဉ်ထဝ်း ဒင်ႏခါꩻ(မှတ်ပုံတင်)သားတဖြာꩻအနေႏ ဝင်ꩻမဉ်ႏမာꩻမာႏတစွိုးစွိုးတွော့ꩻ ဝင်ꩻမဉ်ႏ block ပါနီနဝ်ꩻ မာꩻ [[Template:Autoblock|request]] တွော့ꩻ ထွဉ်ႏ block ငါ အပဲစ်အဝ်ႏသား anonymous users ငါတဲ့ လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ နီဗွေႏသီး ဒင်ႏခါꩻလဲဉ်း (မှတ်ပုံတင်)တွော့ꩻ အဝ်ႏခံႏဗာႏနေက ဝင်ꩻ blockနဝ်ꩻ မာꩻသွော့ꩻနုဲင်း လယိုအတွိုင်ꩻ မဲဉ်ဖေႏကျံႏဉာဏ်ႏငါႏသွူဩ - 

*ဝင်ꩻ block ခါꩻ နီဗွေႏသီး IP address နဝ်ꩻ block တွိုႏခွုင်းမုဲင်ꩻနီꩻ ခွုင်းမုဲင်ꩻလာ နုဲင်းနဝ်ꩻအဝ်ႏတဲင် အုံပွေါးသွော့ အမွူးနီꩻဗွေထွူမꩻ စံꩻချာယင်းသွော့။ လွေꩻသွော့ [[{{ns:Special}}:Mycontributions|my contributions]]ကိုဩ။ နျꩻဖေႏ &lt;tt&gt;Block log&lt;/tt&gt; လိဉ့်ကို ကအဝ်ႏဒါႏ အမော့ကီနဝ်ꩻထွူတဲင် ထိုမ်ႏသွော့ length of the block။
* အုံလမ်းကိုတွော့ꩻ ဗွောင်ခါꩻသွော့အကောင့်တဗာႏ မဉ်ႏထွူ လွေꩻအွိုးကျောင်ꩻ(မွေးတဝ်းလဲ့) ထာꩻမာꩻခွင်ႏကို တထွောင်းထွောင်းတဲင် နွို့(login)စံꩻဖျင်ယင်းသွော့။ (ပေါႏ IP ဗွိုန်တဝ်းဝင်ꩻနဝ်ꩻ) မာꩻစံꩻလူႏလုဲင်ႏတဝင်ꩻလꩻဒျာႏသွူ။
*ထွဉ်ႏ ယွုမ်းအံႏကလꩻဒါႏ သွꩻပေႏတဖြာꩻ အုံအွိုး IP တဗွိုန်တဝ်းအထွောင်းတွော့ꩻ ထွဉ်ႏဒင်ႏဖေႏသွော့ နီဗွေႏသီး(မှတ်ပုံတင်)။ ယင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ ပသာလွေꩻသွော့ အီးမေးလ် unblock [[Wikipedia:Mailing lists|mailing list]] at &lt;code&gt;unblock-en-l@lists.wikimedia.org&lt;/code&gt; ထျꩻကိုတဲင် ထွဉ်ႏသွော့ administrator မာꩻဖေႏ နီဗွေႏသီးအကောင့်တဗာႏ။ အရီးသွတ်ꩻပထမအလဲင်ႏ နွို့မာꩻ log in သွူ အကောက်နဝ်ꩻတဲင် အဝ်ႏလိုႏခြုဲင်းပြောင်ꩻခါꩻငါႏ အကောက် password သွူ။
*ထူႏသုင်ꩻသွော့ Wikimedia's secure server at https://secure.wikimedia.org/ ဩ။ ယိုတလဲင်ႏနဝ်ꩻ နာꩻအနေႏ နွို့ကာႏလွေꩻသွူ network's proxy server တဲင် တွိုႏလွေꩻနွောင်ꩻလဲဉ်း ပအိုဝ်ႏ ဝီခီအကိုနဝ်ꩻသွူ။

==ဗွောင်ခါꩻအကောက် ဒင်ႏခါꩻမတ်ပုံတဉ်တဲင် လꩻဒါႏအကျိုꩻဖုံႏ==
===account ကအဝ်ႏဒါႏ userသားအနေႏ ခွုမ်မာꩻနွောင်ꩻထာꩻဖုံႏ===
* မာꩻနွောင်ꩻ [[Wikipedia:User page|User page]]ဖုံႏ၊ [[WP:YFA|လိတ်မဲ့ငါတသာ]]ဖုံႏ။
* မွဉ်းဖျင်နွောင်ꩻ [[WP:PROTECT|ကပေ့ꩻရဲးခါꩻဒါႏ လိတ်မဲ့ငါ]]ဖုံႏ (နီဗွေႏသီး အကောက်နဝ်ꩻ ဒင်ႏခါꩻဗွောင်ခါꩻ မိဉ်ႏဗွေလဲဉ်း ၄ နီꩻမꩻ မွဉ်းဖျင်ယိုစား လꩻနဝ်ꩻသွူ။ မဉ်ႏတဒင်ႏခါꩻဗာႏတဝ်း(မတ်ပုံတိဉ်)သားဖုံႏနဝ်ꩻ ဖျင်ဆင်ခွင်ꩻ တလꩻတဝ်းသွူ။)
* [[WP:MOVE|ခြုဲင်းပြောင်ꩻနွောင်ꩻအမဉ်ꩻ]]ဖုံႏ။
* ဒင်ႏ(upload)နွောင်ꩻ [[Special:Upload|ပုင်ႏဖုံႏ]]။
* ပသာချာငါနွောင်ꩻ အီးမေး ကောသုင်ꩻသားအလင်ဖုံႏထျꩻ။ (optional)
* နီဗွေႏသီးအကောက်လဲ့ ယံကထွာ personal preferences လဲ့ အွဉ်ႏထွော့မာꩻခါꩻနွောင်ꩻဒျာႏသွူ။ 

===အကျိုꩻတရာꩻအလင်ဖုံႏ===
*သုင်ꩻနွောင်ꩻ နီဗွေႏသီး ကျွိုက်ရာꩻ [[Wikipedia:Username policy#Inappropriate usernames|သင်ꩻခဝ်းရာꩻ]] ဝင်ꩻကသုင်ꩻဗာႏတဝ်းဒွိုန်း [[Wikipedia:Username policy|username]] သုင်ꩻသားမိဉ်ꩻဖုံႏ။
* အဝ်ႏ &quot;My contributions&quot; link ကိုတဲင် ထွားချာနွောင်ꩻ နီဗွေႏသီး ခွုင်းကား [[Help:Contributions|ကတဲမ်း၊ ကဒင်ႏခါꩻဒါႏ contributions]] ဖုံႏ ကားကအဝ်ႏ။
* The use of your own to which you can add အုံပွေါးထွားအီ နီဗွေႏသီး သꩻကဝင်ႏစာꩻဒါႏ [[WP:WIAA|articles]] ရောမ်ဖြုဲင်ꩻဖုံႏအတာႏ မာꩻနွောင်ꩻ [[Help:Watching pages|personal watchlist]] နမ်းပဲင်ႏရေꩻရာႏပွေားထွားမုꩻဖုံႏ။
* ပအိုဝ်ႏဝီခီကို နီဗွေႏသီးကမဲဉ်ထီႏအတွိုင်ꩻ မာꩻခါꩻနွောင်ꩻ [[Help:Preferences|customize the appearance and behavior]] ဖုံႏ။
* ဖေႏနွောင်ꩻ [[Wikipedia:Arbitration Committee#Elections|Arbitration Committee elections]] တွမ်ႏ [[m:Board elections|Wikimedia Board elections]] ဖုံႏအတာႏ ဖေႏမဲခွင်ꩻလꩻ။
* နီဗွေႏသီး မွဉ်းဖျင် တဲမ်းသော့ꩻကီလဲ့ ဝင်ꩻလင်ဖေႏနေးကထီႏလꩻမွိုန်း နီဗွေႏသီး [[IP address]] တဲ့ မာꩻနွောင်ꩻသွူ။ (IP address နဝ်ꩻ ဝင်ꩻထောင်ထွားအီနွောင်ꩻနီ နမ်းပုဂ္ဂိုလ်ႏရေꩻအချက်ဖုံႏတွမ်ႏ အုံအဝ်ႏရာꩻခင်ႏလမ်းဖုံႏသွူ။) ယွုမ်းအံႏကလꩻဒါႏ [[Wikipedia:Checkuser|Checkuser]] အဲတ်မိဉ်(Admin)ယင်ဟန်ႏဖုံႏတဲ့ ထူႏသုင်ꩻနွောင်ꩻဒါႏ နီဗွေႏသီး IP address နဝ်ꩻသွူ။

==သျင်ꩻနယ် အကျိုꩻတရာꩻဖုံႏ==
===Username သုင်ꩻသားမိဉ်ꩻ===
မဉ်ႏဒင်ႏခါꩻဗာႏ '''[[Special:Userlogin/signup|Sign Up]]အကောက်မတ်ပုံတိဉ်'''နဝ်ꩻ နီဗွေႏသီးလွိုက်သုင်ꩻ ကသုင်ꩻဗာႏဒွိုန်း [[Wikipedia:Username|username]] သုင်ꩻသားမိဉ်ꩻ တဗာႏဗာႏလꩻ။ မိဉ်ႏသွင်ꩻခါꩻစာႏရင်ꩻ မာꩻ logged in ခါꩻနေးနဝ်ꩻ မိဉ်ႏမွဉ်းဖျင်ဗာႏ အလဲင်ႏမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻတယဝ်း အမတ်ခါꩻနေးဒျာႏ တွမ်ႏ မိဉ်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ မိဉ်ႏမာꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ခွုင်းကမာꩻခါꩻဒါႏ contributions ဖုံႏကားကအဝ်ႏ မတ်တန်ꩻကိုနဝ်ꩻ အီႏလꩻဗွေ full credit နဝ်ꩻသွူ။ (မိဉ်ႏတနွို့ခါꩻနေးတဝ်း logged in နဝ်ꩻ မွဉ်းဖျင်ခန်း အလဲင်ႏမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း အီႏမတ်တောင်ꩻခါꩻနေးဒျာႏတွမ်ႏ မွဉ်းဖျင်သား IP address နဝ်ꩻသွူ။ ကမွဉ်းဖျင်ခါꩻဒါႏ contributions ကားကအဝ်ႏလဲ့ နွို့ထွူ logged in တွော့ꩻ  နျꩻဖေႏ &quot;My contributions&quot; link မꩻ အီႏထီႏလꩻနဝ်ꩻသွူ။ 

တဲမ်းဒင်ႏအီ နမ်းအကျောင်ꩻခရာႏဆေ့ꩻဆေ့ꩻတာႏ ''[[Wikipedia:User page|user page]]'' သုင်ꩻသားလိတ်မဲ့ငါ တဗာႏလဲ့ လ့ꩻပါဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ [[WP:NOT#WEBSPACE|ပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ home page provider တမွေးတဝ်း]]တဲင် ဒင်ႏလꩻကွို့ꩻ [[free content|free]] ဓာတ်ပုင်ႏဖုံႏတွမ်ႏ နမ်းဝါႏသနာႏဖုံႏ စတဲင် တဲမ်းဒင်ႏလ့ꩻ အကျောင်ꩻခရာႏဆေ့ꩻဆေ့ꩻပေႏလွုမ်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ကွဲတွော့ꩻ ကောသုင်ꩻသား ကဲဉ်းအာအာနဝ်ꩻ အွဉ်ႏဗူႏသော့ꩻလွ့ဒျာႏ ဝွေꩻသီး ကျွိုက်ꩻသ့ꩻထူႏဂုဏ်ႏဒါႏ ရွမ်ဖြုဲင်ꩻစာႏရင်ꩻဖုံႏ (မွေးတဝ်းလဲ့) အွဉ်ႏသော့ꩻလွဒျာႏ ဝီခီအရေꩻတန် အချက်အလျက်ဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။
''[[Help:Talk page#User talk pages|နမ်းပဲင်ႏဒေါ့ꩻဖြဝ်ႏခွင်ꩻခင်ႏလမ်း]] Talk Page အဝ်ႏတဲင်တွော့ꩻ မိဉ်ႏမဲဉ်ဆွိုက်သွုပ်ဒေါ့ꩻရီတွမ်ႏ ကေားသုင်ꩻသားuserအလင်ဖုံႏလဲ့ လ့ꩻယိုꩻယိုꩻမာꩻမာꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ကောသုင်ꩻသားလောင်ႏလင် တဖြာꩻဖြာꩻ မိဉ်ႏတဲမ်းပသာလွဉ်လိတ် နမ်း ဒေါ့ꩻရီသော့ꩻတဝင်ꩻတာႏခင်ႏလမ်းကိုလဲ့ အဖေႏသေဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ နီမိဉ်ႏဖေႏဝင်ꩻ အီးမေးလဲ့ ကေားသုင်ꩻသားအလင်ဖုံႏ ဆွိုက်သွုပ်ဒေါ့ꩻရီလွဉ်နီ အီးမေးကိုလ့ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ကွဲႏတွော့ꩻ ကပသာလွဉ်နီ အီးမေးသားနဝ်ꩻ တသေလ့ꩻတဝ်း နီအီးမေးလိပ်စာနဝ်ꩻသွူ။

===အမိဉ်ꩻထင်ႏသျာꩻရေꩻတွမ်ႏ နမ်းပဲင်ႏလွစ်တခြင်ခွင်ꩻ===
'''နီနဝ်ꩻ တမုဲင်ꩻအကျောင်ꩻ ထေဖော်ႏစဲင်းနယ်ခရာႏ တလိုႏတဝ်းသွူ။''' ကွဲတွော့ꩻ အကောက်မိဉ်ႏအဝ်ႏနဝ်ꩻ ဟော်ꩻထွားဝီခီသားအလင်ဖုံႏလဲ့ တောင်ꩻအီယိုꩻနီနဝ်ꩻသွူ။ ပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ အမိဉ်ꩻတသေတဝ်းသား တနွို့တဝ်း log in သားတဲ့ နွို့မွဉ်းဖျင်ဆင်ခွင်ꩻအဝ်ႏဒျာႏကီလဲ့ နွို့နေး log in တွော့ꩻ တဲမ်းဖျင်သော့ꩻမဉ်ႏယံနဝ်ꩻ ဝင်ꩻယွုမ်းအံႏ၊ ဝင်ꩻအံႏသွင်ꩻလွဉ်နီနဝ်ꩻသွူ။ ယင်းတချက်နဝ်ꩻ လိတ်တဲမ်းသား အချင်ꩻချင်ꩻဖုံႏ မီႏအဝ်ႏလိုႏ စုပေါင်ꩻတဲမ်းညီꩻလွဝင်ꩻဖုံႏလဲ့ ဆွိုက်သွယ်ႏဒေါ့ꩻရီလွ့ဝင်ꩻ ယိုအီနဝ်ꩻသွူ။ ကွပ်နုဲင်းနဝ်ꩻမꩻတဲင် ဆုဲင်ꩻတခိန်ႏလဲ့ နီထွာလွဉ်အီနွောင်ꩻ ဝင်ꩻကယွုမ်းအံႏရိုႏသေႏဒါႏ ဝီခီပီးဒီးယန်းသားတဖြာꩻနဝ်ꩻသွူ။ မိဉ်ႏထွာနုဲင်းနဝ်ꩻနဝ်ꩻ [[WP:ROLLBACK|rollback]]၊ [[WP:ADMIN|sysop]] စတဲင် လ့ꩻလွဉ်စွဉ်ႏ အဲတ်မိဉ်အရန်း မာꩻပဲင်ႏခွင်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ 

ပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ သော့ꩻ spammed ရိုꩻရိုꩻသားဖုံႏ၊ စီꩻပွာꩻရေꩻ ကျော်ႏငျာႏသားဖုံႏ၊ တဲမ်းတငီႏတငါထာꩻသားဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏအာတန်နဝ်ꩻသွူ။ ဝွေꩻသီးဖုံႏနဝ်ꩻ ကဲဉ်းအာအာ တဒင်ႏခါꩻတဝ်း အကောက်(မတ်ပုံတဉ်)နဝ်ꩻသွူ။ ယင်းတချက်နဝ်ꩻ မိဉ်ႏအဝ်ႏလိုႏစဲစ်ဆေꩻ သတင်ꩻအရွီးအခိုႏဖုံႏနဝ်ꩻ စဲစ်ဆေꩻ spammer ဖုံႏတဲင် လိတ်တဲမ်းသား ယွုမ်းအံႏလ့ꩻတလ့ꩻတဝ်းအကျောင်ꩻ ပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ ခွဲꩻချာꩻအီနွောင်ꩻ နဝ်ꩻသွူ။ 

မိဉ်ႏဒင်ႏခါꩻနေး Signup(မတ်ပုံတဉ်)နဝ်ꩻ လုမ်းဗိဉ်ႏကယ်ꩻက သော့ꩻတဝ်းမိဉ်ꩻအကျောင်ꩻ မဲဉ်ဖေႏသေငါႏသွူ။ ဗွိုန်နုဲင်း ဒင်ႏခါꩻနေး (မတ်ပုံတိဉ်)တွော့ꩻ ကအွဉ်ႏဗိစ်ꩻဒါႏ နီ IP address နဝ်ꩻသွူ။ (ကွပ်နဝ်ꩻမꩻတဲင် သော့ꩻနေးသွော့မဉ်ꩻ မွေးတဝ်းလဲ့ သော့ꩻနေသွော့ ကံလောင်မဉ်ꩻအကျောင်ꩻ မဲဉ်ဖေႏသေငါႏသွူ။) 

အဝ်ႏတချက်နဝ်ꩻ ပအိုဝ်ႏဝီခီပေါ်လသီမူဝါဒဖုံႏနဝ်ꩻ အခိန်ႏအလွောက်ꩻ ပြောင်ꩻလုဲင်ႏနွောင်ꩻအီဒါႏ အချက်ဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။

===မွဉ်းဖျင်တသာ options===
သုင်ꩻပအိုဝ်ႏဝီကီသား [[MediaWiki]] software အနေႏ ဒင်ႏခါꩻ(မတ်ပုံတိဉ်)သားမꩻ သုင်ꩻနွောင်ꩻဒါႏအချက်ဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏအာတန်နဝ်ꩻသွူ။ &quot;[[m:Help:Minor_edit|minor]]&quot; ကရိုꩻဒါႏ မွဉ်းဖျင်အီပုင်ႏစံႏအပေႏစားယိုလဲ့ မွဉ်းဖျင်နွောင်ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ တောမ်ႏအနယ်ꩻနုဲင်းယိုတဲင် [[special:Recentchanges|ထွာပြောင်ꩻယိုခါကျာꩻ]] အပြောင်ꩻအလုဲင်ႏယိုခါကိုနဝ်ꩻ မဲဉ်ထီႏတဝ်း မွဉ်းဖျင်အီအပေႏစားဖုံႏလဲ့ စဲစ်(filter)ထန်ႏသွူတွော့ꩻ ထွားသျင်ꩻသျင်ꩻလꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ကွဲတွော့ꩻ အမိဉ်ꩻသေတဝ်း ကောသုင်ꩻသားဖုံႏနဝ်ꩻ မာꩻပဲင်ႏခွင်ꩻနုဲင်းယို တအဝ်ႏတဝ်းသွူ။ အမိဉ်ꩻတသေတဝ်းတဲင်  IP Address ဗွိုန်ဝင်ꩻ ကောသုင်ꩻသားဖုံႏ အာငါႏနဝ်ꩻသွူ။ ကွပ်နဝ်ꩻမ့ꩻတဲင် တယ်ႏဆို့ꩻယွုမ်းအံႏမုꩻဖုံႏ တလ့ꩻတဝ်းနဝ်ꩻသွူ။ 

ဒင်ႏခါꩻနေးအကောက်(မတ်ပုံတဉ်)သား တဖြာꩻအနေႏ အရေꩻတန်သွတ်ꩻတွမ်ႏ အသုင်ꩻအာသွတ်ꩻ ခွုမ်မာꩻချက်နဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ '''[[Help:Watching pages|ပွေါးထွားလိတ်မဲ့ငါ]] စာႏရင်ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ဟော်ꩻထွားခန်း လိတ်မဲ့ငါအပွုတ်မုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း ''ပွေးါထွား'' ကရိုꩻဒါႏ လိဉ့်တသာတဗာႏ အဝ်ႏသေႏသေႏနဝ်ꩻသွူ။ မိဉ်ႏနျꩻခါꩻလိဉ့်နဝ်ꩻ လိတ်မဲ့ငါနဝ်ꩻတပွုတ်နဝ်ꩻ ပါသော့ꩻလဲဉ်း နီပွေါးထွားစာႏရင်ꩻကိုနဝ်ꩻသွူ။ မာꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် အုံပွေါးထွားလွူꩻထွား သာႏသာႏယာႏယာႏနွောင်ꩻလဲဉ်း နီကမာꩻဒါႏထာꩻမာꩻဖုံႏ၊ သꩻကဝင်ႏစာꩻဒါႏ လိတ်မဲ့ငါဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။

ထိန်ꩻသိမ်ꩻအီ ပအိုဝ်ႏဝီခီဖွဲ့ဗူႏပုင်ႏတာႏ ဒင်ႏခါꩻ(မတ်ပုံတိဉ်) အကောက်သားမ့ꩻ [[Help:Starting a new page|မာꩻလိတ်မဲ့ငါတသာ]]ဖုံႏ၊ [[Wikipedia:How to rename a page|ပြောင်ꩻလုဲင်ႏအမိဉ်ꩻ]]ဖုံႏလꩻနဝ်ꩻသွူ။ မိဉ်ႏမဲဉ်ဒင်ႏပုင်ႏ[[Special:Upload|upload images]]လဲ့ နွို့နေးအကောက် log in မ့ꩻလ့ꩻနဝ်ꩻသွူ။

[[Wikipedia:WikiProject User scripts|WikiProject User scripts]] ကဖေႏဒါႏ user scripts ဖုံႏနဝ်ꩻ ဒင်ႏခါꩻအကောက်မတ်ပုံတဉ်သားမ့ꩻ သုင်ꩻအီနွောင်ꩻတဲင် အီႏလ့ꩻအီနွောင်ꩻ မွဉ်းဖျင်အီ စိုန်ꩻထီဗွေဗွေ တွိုႏခြောင်ꩻအီဒါႏ အခွဲးအကျုံႏဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။

===user preferences ဖုံႏ===
ခွုမ်မာꩻခွင်ꩻနုဲင်းအွိုးကီဖုံႏလွုမ်ꩻတကာႏတဝ်း MediaWiki ခွုမ်မာꩻပုင်ႏလဲ့ ခြုဲင်းပြောင်ꩻနွောင်ႏ [[Wikipedia:preferences|Preferences]] at [[special:preferences]]ကို လꩻဒျာႏသွူ။
နဝ်ꩻကိုနဝ်ꩻ နီလဲ့ ပြောင်ꩻလုဲင်ႏနွောင်ꩻပါ အဖျင်အဆင်(settings)ဖုံႏ လꩻယိုနဝ်ꩻသွူ - 
* '''skin''': ပြောင်ꩻလုဲင်ႏနွောင်ꩻအီ ပအိုဝ်ႏဝီခီ အပုင်ႏအငုဲင်ꩻအထန်ႏဖုံႏ။
* '''math''': လွိုက်ရွေꩻနွောင်ꩻ မဲဉ်အွဉ်ႏပျꩻနယ် ဂဏန်သင်္ချာ အီကွေးသိဉ်း နုဲင်းမုဲင်ꩻ။
* '''files''': အွဉ်ႏထွော့ဖေႏနွောင်ꩻ image thumbnails အပေႏအတန်။

မွဉ်းဖျင်အီတာႏလဲ့ preferences နုဲင်းလ့ယိုဖုံႏ အဝ်ႏပါသော့ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။
* မဲဉ်တဲမ်းထွို့ꩻ စူမုဲင်နေးမုဲင်ꩻဟောင်း
* editing box အပေႏအတန် အွဉ်ႏထွော့ချက်
* မဲဉ်အွဉ်ႏပျꩻ လိတ်မဲ့ငါအပြောင်ꩻအလုဲင်ႏယိုခါနေးမုဲင်ꩻ
* အချက်လျက်အလင်ဖုံႏ ....

&lt;div align=&quot;center&quot; style=&quot;background-color:#cee0f2; color: #000; padding: .2em .6em; font-size:larger; border: 1px solid #a3b1bf; margin-bottom:3px;&quot;&gt;'''[[Special:Userlogin/signup|Create an account now]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;([https://secure.my.wikimedia.org/wikipedia/en/w/index.php?title=Special:Userlogin&amp;type=signup secure server])&lt;/small&gt;'''&lt;/div&gt;</text>
      <sha1>e7uyr9cgguuifn2nifugvw87v6zri0b</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>14176</id>
      <parentid>14175</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T07:03:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Khun Kt</username>
        <id>19</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24733" xml:space="preserve">{{Help header | တဖူꩻရဲဉ်ႏ}}

&lt;div align=&quot;center&quot; style=&quot;background-color:#cee0f2; color: #000; padding: .2em .6em; font-size:larger; border: 1px solid #a3b1bf; margin-bottom:3px;&quot;&gt;'''[[Special:Userlogin/signup|Create an account now&lt;br /&gt;နွို့ဗွောင်သွော့အကောက် ယိုခါခါ]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;([https://secure.my.wikimedia.org/wikipedia/en/w/index.php?title=Special:Userlogin&amp;type=signup secure server])&lt;/small&gt;'''&lt;/div&gt;

ပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ နွို့နေး [[Special:Userlogin|log in]] မာꩻနေးအကောက်(Account)မꩻ ဟော်ꩻထွားလꩻတမွေးတဝ်းသွူ။ ဟော်ꩻထွားပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ မာꩻခါꩻအကောက်ခရာႏ တလိုႏတဝ်းသွူ။ နဝ်ꩻထွူတကာႏတဝ်း ပအိုဝ်ႏဝီခီကို မိဉ်ႏမဲဉ်တဲမ်းသော့ꩻ၊ မိဉ်ႏမဲဉ်မွဉ်းဖျင်သော့ꩻနဝ်ꩻ မာꩻခါꩻဗာႏတဝ်းအကောက်လဲ့ အခိန်ႏတရွေꩻတဝ်း တဲမ်းသော့ꩻ၊ မွဉ်းဖျင်ထဲမ်သော့ꩻ လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ကနွို့တဲမ်းဖိုလဲဉ်းဒါႏ တဲမ်းလိတ်သားဖုံႏနဝ်ꩻ တဗွောင်တဝ်းအကောက်တွော့ꩻ နွို့တဲမ်းဗော့ꩻနေးနဝ်ꩻသား ကဲဉ်းအာအာသွူ။ ကွဲႏတွော့ꩻ မိဉ်ႏမာꩻအကောက်နဝ်ꩻ မွိုင်လဲ့မွိုင်ဒျာႏ၊ ယိုꩻတဲ့ယိုꩻဒျာႏ၊ ယီးထွဉ်ႏအွဉ်ႏနယ်ချက်ဖုံႏလဲ့ တအဝ်ႏအာတဝ်းတဲင် မာꩻလꩻယိုꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။

==ခံႏဗာႏဝင်ꩻပေ့ꩻဗိဉ်ႏ Blocked နဲ့ ?==
ကျောင်ꩻကိုဖုံႏ (မွေးတဝ်းလဲ့) ရွုမ်ꩻကိုဖုံႏနဝ်ꩻ ကွပ်ပွိုး ဖန်းဖြယ်သုင်ꩻညီꩻလို့ဝင်ꩻ Shared IP addresses ဖုံႏ တွမ်ႏ proxy servers ဖုံႏကို [[Wikipedia:Vandalism|vandalism]] သားဖုံႏ ယားကုဲင်ကြံꩻကြိမ်ꩻ မာꩻတငီႏတငါသော့ꩻထာꩻဖုံႏတဲင် အပဲစ်တအဝ်ႏတဝ်းသား လိုꩻလင်ဖုံႏနဝ်ꩻ ကုဲင်းခံႏဗာႏပါဒါႏ ဝင်ꩻ block နဝ်ꩻသွူ။ ကွဲတွော့ꩻ မဉ်ႏထွာ အပဲစ်တအဲဉ်ထဝ်း ဒင်ႏခါꩻ(မှတ်ပုံတင်)သားတဖြာꩻအနေႏ ဝင်ꩻမဉ်ႏမာꩻမာႏတစွိုးစွိုးတွော့ꩻ ဝင်ꩻမဉ်ႏ block ပါနီနဝ်ꩻ မာꩻ [[Template:Autoblock|request]] တွော့ꩻ ထွဉ်ႏ block ငါ အပဲစ်အဝ်ႏသား anonymous users ငါတဲ့ လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ နီဗွေႏသီး ဒင်ႏခါꩻလဲဉ်း (မှတ်ပုံတင်)တွော့ꩻ အဝ်ႏခံႏဗာႏနေက ဝင်ꩻ blockနဝ်ꩻ မာꩻသွော့ꩻနုဲင်း လယိုအတွိုင်ꩻ မဲဉ်ဖေႏကျံႏဉာဏ်ႏငါႏသွူဩ - 

*ဝင်ꩻ block ခါꩻ နီဗွေႏသီး IP address နဝ်ꩻ block တွိုႏခွုင်းမုဲင်ꩻနီꩻ ခွုင်းမုဲင်ꩻလာ နုဲင်းနဝ်ꩻအဝ်ႏတဲင် အုံပွေါးသွော့ အမွူးနီꩻဗွေထွူမꩻ စံꩻချာယင်းသွော့။ လွေꩻသွော့ [[{{ns:Special}}:Mycontributions|my contributions]]ကိုဩ။ နျꩻဖေႏ &lt;tt&gt;Block log&lt;/tt&gt; လိဉ့်ကို ကအဝ်ႏဒါႏ အမော့ကီနဝ်ꩻထွူတဲင် ထိုမ်ႏသွော့ length of the block။
* အုံလမ်းကိုတွော့ꩻ ဗွောင်ခါꩻသွော့အကောင့်တဗာႏ မဉ်ႏထွူ လွေꩻအွိုးကျောင်ꩻ(မွေးတဝ်းလဲ့) ထာꩻမာꩻခွင်ႏကို တထွောင်းထွောင်းတဲင် နွို့(login)စံꩻဖျင်ယင်းသွော့။ (ပေါႏ IP ဗွိုန်တဝ်းဝင်ꩻနဝ်ꩻ) မာꩻစံꩻလူႏလုဲင်ႏတဝင်ꩻလꩻဒျာႏသွူ။
*ထွဉ်ႏ ယွုမ်းအံႏကလꩻဒါႏ သွꩻပေႏတဖြာꩻ အုံအွိုး IP တဗွိုန်တဝ်းအထွောင်းတွော့ꩻ ထွဉ်ႏဒင်ႏဖေႏသွော့ နီဗွေႏသီး(မှတ်ပုံတင်)။ ယင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ ပသာလွေꩻသွော့ အီးမေးလ် unblock [[Wikipedia:Mailing lists|mailing list]] at &lt;code&gt;unblock-en-l@lists.wikimedia.org&lt;/code&gt; ထျꩻကိုတဲင် ထွဉ်ႏသွော့ administrator မာꩻဖေႏ နီဗွေႏသီးအကောင့်တဗာႏ။ အရီးသွတ်ꩻပထမအလဲင်ႏ နွို့မာꩻ log in သွူ အကောက်နဝ်ꩻတဲင် အဝ်ႏလိုႏခြုဲင်းပြောင်ꩻခါꩻငါႏ အကောက် password သွူ။
*ထူႏသုင်ꩻသွော့ Wikimedia's secure server at https://secure.wikimedia.org/ ဩ။ ယိုတလဲင်ႏနဝ်ꩻ နာꩻအနေႏ နွို့ကာႏလွေꩻသွူ network's proxy server တဲင် တွိုႏလွေꩻနွောင်ꩻလဲဉ်း ပအိုဝ်ႏ ဝီခီအကိုနဝ်ꩻသွူ။

==ဗွောင်ခါꩻအကောက် ဒင်ႏခါꩻမတ်ပုံတဉ်တဲင် လꩻဒါႏအကျိုꩻဖုံႏ==
===account ကအဝ်ႏဒါႏ userသားအနေႏ ခွုမ်မာꩻနွောင်ꩻထာꩻဖုံႏ===
* မာꩻနွောင်ꩻ [[Wikipedia:User page|User page]]ဖုံႏ၊ [[WP:YFA|လိတ်မဲ့ငါတသာ]]ဖုံႏ။
* မွဉ်းဖျင်နွောင်ꩻ [[WP:PROTECT|ကပေ့ꩻရဲးခါꩻဒါႏ လိတ်မဲ့ငါ]]ဖုံႏ (နီဗွေႏသီး အကောက်နဝ်ꩻ ဒင်ႏခါꩻဗွောင်ခါꩻ မိဉ်ႏဗွေလဲဉ်း ၄ နီꩻမꩻ မွဉ်းဖျင်ယိုစား လꩻနဝ်ꩻသွူ။ မဉ်ႏတဒင်ႏခါꩻဗာႏတဝ်း(မတ်ပုံတိဉ်)သားဖုံႏနဝ်ꩻ ဖျင်ဆင်ခွင်ꩻ တလꩻတဝ်းသွူ။)
* [[WP:MOVE|ခြုဲင်းပြောင်ꩻနွောင်ꩻအမဉ်ꩻ]]ဖုံႏ။
* ဒင်ႏ(upload)နွောင်ꩻ [[Special:Upload|ပုင်ႏဖုံႏ]]။
* ပသာချာငါနွောင်ꩻ အီးမေး ကောသုင်ꩻသားအလင်ဖုံႏထျꩻ။ (optional)
* နီဗွေႏသီးအကောက်လဲ့ ယံကထွာ personal preferences လဲ့ အွဉ်ႏထွော့မာꩻခါꩻနွောင်ꩻဒျာႏသွူ။ 

===အကျိုꩻတရာꩻအလင်ဖုံႏ===
*သုင်ꩻနွောင်ꩻ နီဗွေႏသီး ကျွိုက်ရာꩻ [[Wikipedia:Username policy#Inappropriate usernames|သင်ꩻခဝ်းရာꩻ]] ဝင်ꩻကသုင်ꩻဗာႏတဝ်းဒွိုန်း [[Wikipedia:Username policy|username]] သုင်ꩻသားမိဉ်ꩻဖုံႏ။
* အဝ်ႏ &quot;My contributions&quot; link ကိုတဲင် ထွားချာနွောင်ꩻ နီဗွေႏသီး ခွုင်းကား [[Help:Contributions|ကတဲမ်း၊ ကဒင်ႏခါꩻဒါႏ contributions]] ဖုံႏ ကားကအဝ်ႏ။
* The use of your own to which you can add အုံပွေါးထွားအီ နီဗွေႏသီး သꩻကဝင်ႏစာꩻဒါႏ [[WP:WIAA|articles]] ရောမ်ဖြုဲင်ꩻဖုံႏအတာႏ မာꩻနွောင်ꩻ [[Help:Watching pages|personal watchlist]] နမ်းပဲင်ႏရေꩻရာႏပွေားထွားမုꩻဖုံႏ။
* ပအိုဝ်ႏဝီခီကို နီဗွေႏသီးကမဲဉ်ထီႏအတွိုင်ꩻ မာꩻခါꩻနွောင်ꩻ [[Help:Preferences|customize the appearance and behavior]] ဖုံႏ။
* ဖေႏနွောင်ꩻ [[Wikipedia:Arbitration Committee#Elections|Arbitration Committee elections]] တွမ်ႏ [[m:Board elections|Wikimedia Board elections]] ဖုံႏအတာႏ ဖေႏမဲခွင်ꩻလꩻ။
* နီဗွေႏသီး မွဉ်းဖျင် တဲမ်းသော့ꩻကီလဲ့ ဝင်ꩻလင်ဖေႏနေးကထီႏလꩻမွိုန်း နီဗွေႏသီး [[IP address]] တဲ့ မာꩻနွောင်ꩻသွူ။ (IP address နဝ်ꩻ ဝင်ꩻထောင်ထွားအီနွောင်ꩻနီ နမ်းပုဂ္ဂိုလ်ႏရေꩻအချက်ဖုံႏတွမ်ႏ အုံအဝ်ႏရာꩻခင်ႏလမ်းဖုံႏသွူ။) ယွုမ်းအံႏကလꩻဒါႏ [[Wikipedia:Checkuser|Checkuser]] အဲတ်မိဉ်(Admin)ယင်ဟန်ႏဖုံႏတဲ့ ထူႏသုင်ꩻနွောင်ꩻဒါႏ နီဗွေႏသီး IP address နဝ်ꩻသွူ။

==သျင်ꩻနယ် အကျိုꩻတရာꩻဖုံႏ==
===Username သုင်ꩻသားမိဉ်ꩻ===
မဉ်ႏဒင်ႏခါꩻဗာႏ '''[[Special:Userlogin/signup|Sign Up]]အကောက်မတ်ပုံတိဉ်'''နဝ်ꩻ နီဗွေႏသီးလွိုက်သုင်ꩻ ကသုင်ꩻဗာႏဒွိုန်း [[Wikipedia:Username|username]] သုင်ꩻသားမိဉ်ꩻ တဗာႏဗာႏလꩻ။ မိဉ်ႏသွင်ꩻခါꩻစာႏရင်ꩻ မာꩻ logged in ခါꩻနေးနဝ်ꩻ မိဉ်ႏမွဉ်းဖျင်ဗာႏ အလဲင်ႏမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻတယဝ်း အမတ်ခါꩻနေးဒျာႏ တွမ်ႏ မိဉ်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ မိဉ်ႏမာꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ခွုင်းကမာꩻခါꩻဒါႏ contributions ဖုံႏကားကအဝ်ႏ မတ်တန်ꩻကိုနဝ်ꩻ အီႏလꩻဗွေ full credit နဝ်ꩻသွူ။ (မိဉ်ႏတနွို့ခါꩻနေးတဝ်း logged in နဝ်ꩻ မွဉ်းဖျင်ခန်း အလဲင်ႏမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း အီႏမတ်တောင်ꩻခါꩻနေးဒျာႏတွမ်ႏ မွဉ်းဖျင်သား IP address နဝ်ꩻသွူ။ ကမွဉ်းဖျင်ခါꩻဒါႏ contributions ကားကအဝ်ႏလဲ့ နွို့ထွူ logged in တွော့ꩻ  နျꩻဖေႏ &quot;My contributions&quot; link မꩻ အီႏထီႏလꩻနဝ်ꩻသွူ။ 

တဲမ်းဒင်ႏအီ နမ်းအကျောင်ꩻခရာႏဆေ့ꩻဆေ့ꩻတာႏ ''[[Wikipedia:User page|user page]]'' သုင်ꩻသားလိတ်မဲ့ငါ တဗာႏလဲ့ လ့ꩻပါဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ [[WP:NOT#WEBSPACE|ပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ home page provider တမွေးတဝ်း]]တဲင် ဒင်ႏလꩻကွို့ꩻ [[free content|free]] ဓာတ်ပုင်ႏဖုံႏတွမ်ႏ နမ်းဝါႏသနာႏဖုံႏ စတဲင် တဲမ်းဒင်ႏလ့ꩻ အကျောင်ꩻခရာႏဆေ့ꩻဆေ့ꩻပေႏလွုမ်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ကွဲတွော့ꩻ ကောသုင်ꩻသား ကဲဉ်းအာအာနဝ်ꩻ အွဉ်ႏဗူႏသော့ꩻလွ့ဒျာႏ ဝွေꩻသီး ကျွိုက်ꩻသ့ꩻထူႏဂုဏ်ႏဒါႏ ရွမ်ဖြုဲင်ꩻစာႏရင်ꩻဖုံႏ (မွေးတဝ်းလဲ့) အွဉ်ႏသော့ꩻလွဒျာႏ ဝီခီအရေꩻတန် အချက်အလျက်ဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။
''[[Help:Talk page#User talk pages|နမ်းပဲင်ႏဒေါ့ꩻဖြဝ်ႏခွင်ꩻခင်ႏလမ်း]] Talk Page အဝ်ႏတဲင်တွော့ꩻ မိဉ်ႏမဲဉ်ဆွိုက်သွုပ်ဒေါ့ꩻရီတွမ်ႏ ကေားသုင်ꩻသားuserအလင်ဖုံႏလဲ့ လ့ꩻယိုꩻယိုꩻမာꩻမာꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ကောသုင်ꩻသားလောင်ႏလင် တဖြာꩻဖြာꩻ မိဉ်ႏတဲမ်းပသာလွဉ်လိတ် နမ်း ဒေါ့ꩻရီသော့ꩻတဝင်ꩻတာႏခင်ႏလမ်းကိုလဲ့ အဖေႏသေဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ နီမိဉ်ႏဖေႏဝင်ꩻ အီးမေးလဲ့ ကေားသုင်ꩻသားအလင်ဖုံႏ ဆွိုက်သွုပ်ဒေါ့ꩻရီလွဉ်နီ အီးမေးကိုလ့ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ကွဲႏတွော့ꩻ ကပသာလွဉ်နီ အီးမေးသားနဝ်ꩻ တသေလ့ꩻတဝ်း နီအီးမေးလိပ်စာနဝ်ꩻသွူ။

===အမိဉ်ꩻထင်ႏသျာꩻရေꩻတွမ်ႏ နမ်းပဲင်ႏလွစ်တခြင်ခွင်ꩻ===
'''နီနဝ်ꩻ တမုဲင်ꩻအကျောင်ꩻ ထေဖော်ႏစဲင်းနယ်ခရာႏ တလိုႏတဝ်းသွူ။''' ကွဲတွော့ꩻ အကောက်မိဉ်ႏအဝ်ႏနဝ်ꩻ ဟော်ꩻထွားဝီခီသားအလင်ဖုံႏလဲ့ တောင်ꩻအီယိုꩻနီနဝ်ꩻသွူ။ ပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ အမိဉ်ꩻတသေတဝ်းသား တနွို့တဝ်း log in သားတဲ့ နွို့မွဉ်းဖျင်ဆင်ခွင်ꩻအဝ်ႏဒျာႏကီလဲ့ နွို့နေး log in တွော့ꩻ တဲမ်းဖျင်သော့ꩻမဉ်ႏယံနဝ်ꩻ ဝင်ꩻယွုမ်းအံႏ၊ ဝင်ꩻအံႏသွင်ꩻလွဉ်နီနဝ်ꩻသွူ။ ယင်းတချက်နဝ်ꩻ လိတ်တဲမ်းသား အချင်ꩻချင်ꩻဖုံႏ မီႏအဝ်ႏလိုႏ စုပေါင်ꩻတဲမ်းညီꩻလွဝင်ꩻဖုံႏလဲ့ ဆွိုက်သွယ်ႏဒေါ့ꩻရီလွ့ဝင်ꩻ ယိုအီနဝ်ꩻသွူ။ ကွပ်နုဲင်းနဝ်ꩻမꩻတဲင် ဆုဲင်ꩻတခိန်ႏလဲ့ နီထွာလွဉ်အီနွောင်ꩻ ဝင်ꩻကယွုမ်းအံႏရိုႏသေႏဒါႏ ဝီခီပီးဒီးယန်းသားတဖြာꩻနဝ်ꩻသွူ။ မိဉ်ႏထွာနုဲင်းနဝ်ꩻနဝ်ꩻ [[WP:ROLLBACK|rollback]]၊ [[WP:ADMIN|sysop]] စတဲင် လ့ꩻလွဉ်စွဉ်ႏ အဲတ်မိဉ်အရန်း မာꩻပဲင်ႏခွင်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ 

ပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ သော့ꩻ spammed ရိုꩻရိုꩻသားဖုံႏ၊ စီꩻပွာꩻရေꩻ ကျော်ႏငျာႏသားဖုံႏ၊ တဲမ်းတငီႏတငါထာꩻသားဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏအာတန်နဝ်ꩻသွူ။ ဝွေꩻသီးဖုံႏနဝ်ꩻ ကဲဉ်းအာအာ တဒင်ႏခါꩻတဝ်း အကောက်(မတ်ပုံတဉ်)နဝ်ꩻသွူ။ ယင်းတချက်နဝ်ꩻ မိဉ်ႏအဝ်ႏလိုႏစဲစ်ဆေꩻ သတင်ꩻအရွီးအခိုႏဖုံႏနဝ်ꩻ စဲစ်ဆေꩻ spammer ဖုံႏတဲင် လိတ်တဲမ်းသား ယွုမ်းအံႏလ့ꩻတလ့ꩻတဝ်းအကျောင်ꩻ ပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ ခွဲꩻချာꩻအီနွောင်ꩻ နဝ်ꩻသွူ။ 

မိဉ်ႏဒင်ႏခါꩻနေး Signup(မတ်ပုံတဉ်)နဝ်ꩻ လုမ်းဗိဉ်ႏကယ်ꩻက သော့ꩻတဝ်းမိဉ်ꩻအကျောင်ꩻ မဲဉ်ဖေႏသေငါႏသွူ။ ဗွိုန်နုဲင်း ဒင်ႏခါꩻနေး (မတ်ပုံတိဉ်)တွော့ꩻ ကအွဉ်ႏဗိစ်ꩻဒါႏ နီ IP address နဝ်ꩻသွူ။ (ကွပ်နဝ်ꩻမꩻတဲင် သော့ꩻနေးသွော့မဉ်ꩻ မွေးတဝ်းလဲ့ သော့ꩻနေသွော့ ကံလောင်မဉ်ꩻအကျောင်ꩻ မဲဉ်ဖေႏသေငါႏသွူ။) 

အဝ်ႏတချက်နဝ်ꩻ ပအိုဝ်ႏဝီခီပေါ်လသီမူဝါဒဖုံႏနဝ်ꩻ အခိန်ႏအလွောက်ꩻ ပြောင်ꩻလုဲင်ႏနွောင်ꩻအီဒါႏ အချက်ဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။

===မွဉ်းဖျင်တသာ options===
သုင်ꩻပအိုဝ်ႏဝီကီသား [[MediaWiki]] software အနေႏ ဒင်ႏခါꩻ(မတ်ပုံတိဉ်)သားမꩻ သုင်ꩻနွောင်ꩻဒါႏအချက်ဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏအာတန်နဝ်ꩻသွူ။ &quot;[[m:Help:Minor_edit|minor]]&quot; ကရိုꩻဒါႏ မွဉ်းဖျင်အီပုင်ႏစံႏအပေႏစားယိုလဲ့ မွဉ်းဖျင်နွောင်ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ တောမ်ႏအနယ်ꩻနုဲင်းယိုတဲင် [[special:Recentchanges|ထွာပြောင်ꩻယိုခါကျာꩻ]] အပြောင်ꩻအလုဲင်ႏယိုခါကိုနဝ်ꩻ မဲဉ်ထီႏတဝ်း မွဉ်းဖျင်အီအပေႏစားဖုံႏလဲ့ စဲစ်(filter)ထန်ႏသွူတွော့ꩻ ထွားသျင်ꩻသျင်ꩻလꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ကွဲတွော့ꩻ အမိဉ်ꩻသေတဝ်း ကောသုင်ꩻသားဖုံႏနဝ်ꩻ မာꩻပဲင်ႏခွင်ꩻနုဲင်းယို တအဝ်ႏတဝ်းသွူ။ အမိဉ်ꩻတသေတဝ်းတဲင်  IP Address ဗွိုန်ဝင်ꩻ ကောသုင်ꩻသားဖုံႏ အာငါႏနဝ်ꩻသွူ။ ကွပ်နဝ်ꩻမ့ꩻတဲင် တယ်ႏဆို့ꩻယွုမ်းအံႏမုꩻဖုံႏ တလ့ꩻတဝ်းနဝ်ꩻသွူ။ 

ဒင်ႏခါꩻနေးအကောက်(မတ်ပုံတဉ်)သား တဖြာꩻအနေႏ အရေꩻတန်သွတ်ꩻတွမ်ႏ အသုင်ꩻအာသွတ်ꩻ ခွုမ်မာꩻချက်နဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ '''[[Help:Watching pages|ပွေါးထွားလိတ်မဲ့ငါ]] စာႏရင်ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ဟော်ꩻထွားခန်း လိတ်မဲ့ငါအပွုတ်မုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း ''ပွေးါထွား'' ကရိုꩻဒါႏ လိဉ့်တသာတဗာႏ အဝ်ႏသေႏသေႏနဝ်ꩻသွူ။ မိဉ်ႏနျꩻခါꩻလိဉ့်နဝ်ꩻ လိတ်မဲ့ငါနဝ်ꩻတပွုတ်နဝ်ꩻ ပါသော့ꩻလဲဉ်း နီပွေါးထွားစာႏရင်ꩻကိုနဝ်ꩻသွူ။ မာꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် အုံပွေါးထွားလွူꩻထွား သာႏသာႏယာႏယာႏနွောင်ꩻလဲဉ်း နီကမာꩻဒါႏထာꩻမာꩻဖုံႏ၊ သꩻကဝင်ႏစာꩻဒါႏ လိတ်မဲ့ငါဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။

ထိန်ꩻသိမ်ꩻအီ ပအိုဝ်ႏဝီခီဖွဲ့ဗူႏပုင်ႏတာႏ ဒင်ႏခါꩻ(မတ်ပုံတိဉ်) အကောက်သားမ့ꩻ [[Help:Starting a new page|မာꩻလိတ်မဲ့ငါတသာ]]ဖုံႏ၊ [[Wikipedia:How to rename a page|ပြောင်ꩻလုဲင်ႏအမိဉ်ꩻ]]ဖုံႏလꩻနဝ်ꩻသွူ။ မိဉ်ႏမဲဉ်ဒင်ႏပုင်ႏ[[Special:Upload|upload images]]လဲ့ နွို့နေးအကောက် log in မ့ꩻလ့ꩻနဝ်ꩻသွူ။

[[Wikipedia:WikiProject User scripts|WikiProject User scripts]] ကဖေႏဒါႏ user scripts ဖုံႏနဝ်ꩻ ဒင်ႏခါꩻအကောက်မတ်ပုံတဉ်သားမ့ꩻ သုင်ꩻအီနွောင်ꩻတဲင် အီႏလ့ꩻအီနွောင်ꩻ မွဉ်းဖျင်အီ စိုန်ꩻထီဗွေဗွေ တွိုႏခြောင်ꩻအီဒါႏ အခွဲးအကျုံႏဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။

===user preferences ဖုံႏ===
ခွုမ်မာꩻခွင်ꩻနုဲင်းအွိုးကီဖုံႏလွုမ်ꩻတကာႏတဝ်း MediaWiki ခွုမ်မာꩻပုင်ႏလဲ့ ခြုဲင်းပြောင်ꩻနွောင်ႏ [[Wikipedia:preferences|Preferences]] at [[special:preferences]]ကို လꩻဒျာႏသွူ။
နဝ်ꩻကိုနဝ်ꩻ နီလဲ့ ပြောင်ꩻလုဲင်ႏနွောင်ꩻပါ အဖျင်အဆင်(settings)ဖုံႏ လꩻယိုနဝ်ꩻသွူ - 
* '''skin''': ပြောင်ꩻလုဲင်ႏနွောင်ꩻအီ ပအိုဝ်ႏဝီခီ အပုင်ႏအငုဲင်ꩻအထန်ႏဖုံႏ။
* '''math''': လွိုက်ရွေꩻနွောင်ꩻ မဲဉ်အွဉ်ႏပျꩻနယ် ဂဏန်သင်္ချာ အီကွေးသိဉ်း နုဲင်းမုဲင်ꩻ။
* '''files''': အွဉ်ႏထွော့ဖေႏနွောင်ꩻ image thumbnails အပေႏအတန်။

မွဉ်းဖျင်အီတာႏလဲ့ preferences နုဲင်းလ့ယိုဖုံႏ အဝ်ႏပါသော့ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။
* မဲဉ်တဲမ်းထွို့ꩻ စူမုဲင်နေးမုဲင်ꩻဟောင်း
* editing box အပေႏအတန် အွဉ်ႏထွော့ချက်
* မဲဉ်အွဉ်ႏပျꩻ လိတ်မဲ့ငါအပြောင်ꩻအလုဲင်ႏယိုခါနေးမုဲင်ꩻ
* အချက်လျက်အလင်ဖုံႏ ....

&lt;div align=&quot;center&quot; style=&quot;background-color:#cee0f2; color: #000; padding: .2em .6em; font-size:larger; border: 1px solid #a3b1bf; margin-bottom:3px;&quot;&gt;'''[[Special:Userlogin/signup|Create an account now]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;([https://secure.my.wikimedia.org/wikipedia/en/w/index.php?title=Special:Userlogin&amp;type=signup secure server])&lt;/small&gt;'''&lt;/div&gt;</text>
      <sha1>sgqzensoh09f7ymyvyvmuzoesn024fi</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>14177</id>
      <parentid>14176</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T07:04:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Khun Kt</username>
        <id>19</id>
      </contributor>
      <comment>/* user preferences ဖုံႏ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="25016" xml:space="preserve">{{Help header | တဖူꩻရဲဉ်ႏ}}

&lt;div align=&quot;center&quot; style=&quot;background-color:#cee0f2; color: #000; padding: .2em .6em; font-size:larger; border: 1px solid #a3b1bf; margin-bottom:3px;&quot;&gt;'''[[Special:Userlogin/signup|Create an account now&lt;br /&gt;နွို့ဗွောင်သွော့အကောက် ယိုခါခါ]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;([https://secure.my.wikimedia.org/wikipedia/en/w/index.php?title=Special:Userlogin&amp;type=signup secure server])&lt;/small&gt;'''&lt;/div&gt;

ပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ နွို့နေး [[Special:Userlogin|log in]] မာꩻနေးအကောက်(Account)မꩻ ဟော်ꩻထွားလꩻတမွေးတဝ်းသွူ။ ဟော်ꩻထွားပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ မာꩻခါꩻအကောက်ခရာႏ တလိုႏတဝ်းသွူ။ နဝ်ꩻထွူတကာႏတဝ်း ပအိုဝ်ႏဝီခီကို မိဉ်ႏမဲဉ်တဲမ်းသော့ꩻ၊ မိဉ်ႏမဲဉ်မွဉ်းဖျင်သော့ꩻနဝ်ꩻ မာꩻခါꩻဗာႏတဝ်းအကောက်လဲ့ အခိန်ႏတရွေꩻတဝ်း တဲမ်းသော့ꩻ၊ မွဉ်းဖျင်ထဲမ်သော့ꩻ လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ကနွို့တဲမ်းဖိုလဲဉ်းဒါႏ တဲမ်းလိတ်သားဖုံႏနဝ်ꩻ တဗွောင်တဝ်းအကောက်တွော့ꩻ နွို့တဲမ်းဗော့ꩻနေးနဝ်ꩻသား ကဲဉ်းအာအာသွူ။ ကွဲႏတွော့ꩻ မိဉ်ႏမာꩻအကောက်နဝ်ꩻ မွိုင်လဲ့မွိုင်ဒျာႏ၊ ယိုꩻတဲ့ယိုꩻဒျာႏ၊ ယီးထွဉ်ႏအွဉ်ႏနယ်ချက်ဖုံႏလဲ့ တအဝ်ႏအာတဝ်းတဲင် မာꩻလꩻယိုꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။

==ခံႏဗာႏဝင်ꩻပေ့ꩻဗိဉ်ႏ Blocked နဲ့ ?==
ကျောင်ꩻကိုဖုံႏ (မွေးတဝ်းလဲ့) ရွုမ်ꩻကိုဖုံႏနဝ်ꩻ ကွပ်ပွိုး ဖန်းဖြယ်သုင်ꩻညီꩻလို့ဝင်ꩻ Shared IP addresses ဖုံႏ တွမ်ႏ proxy servers ဖုံႏကို [[Wikipedia:Vandalism|vandalism]] သားဖုံႏ ယားကုဲင်ကြံꩻကြိမ်ꩻ မာꩻတငီႏတငါသော့ꩻထာꩻဖုံႏတဲင် အပဲစ်တအဝ်ႏတဝ်းသား လိုꩻလင်ဖုံႏနဝ်ꩻ ကုဲင်းခံႏဗာႏပါဒါႏ ဝင်ꩻ block နဝ်ꩻသွူ။ ကွဲတွော့ꩻ မဉ်ႏထွာ အပဲစ်တအဲဉ်ထဝ်း ဒင်ႏခါꩻ(မှတ်ပုံတင်)သားတဖြာꩻအနေႏ ဝင်ꩻမဉ်ႏမာꩻမာႏတစွိုးစွိုးတွော့ꩻ ဝင်ꩻမဉ်ႏ block ပါနီနဝ်ꩻ မာꩻ [[Template:Autoblock|request]] တွော့ꩻ ထွဉ်ႏ block ငါ အပဲစ်အဝ်ႏသား anonymous users ငါတဲ့ လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ နီဗွေႏသီး ဒင်ႏခါꩻလဲဉ်း (မှတ်ပုံတင်)တွော့ꩻ အဝ်ႏခံႏဗာႏနေက ဝင်ꩻ blockနဝ်ꩻ မာꩻသွော့ꩻနုဲင်း လယိုအတွိုင်ꩻ မဲဉ်ဖေႏကျံႏဉာဏ်ႏငါႏသွူဩ - 

*ဝင်ꩻ block ခါꩻ နီဗွေႏသီး IP address နဝ်ꩻ block တွိုႏခွုင်းမုဲင်ꩻနီꩻ ခွုင်းမုဲင်ꩻလာ နုဲင်းနဝ်ꩻအဝ်ႏတဲင် အုံပွေါးသွော့ အမွူးနီꩻဗွေထွူမꩻ စံꩻချာယင်းသွော့။ လွေꩻသွော့ [[{{ns:Special}}:Mycontributions|my contributions]]ကိုဩ။ နျꩻဖေႏ &lt;tt&gt;Block log&lt;/tt&gt; လိဉ့်ကို ကအဝ်ႏဒါႏ အမော့ကီနဝ်ꩻထွူတဲင် ထိုမ်ႏသွော့ length of the block။
* အုံလမ်းကိုတွော့ꩻ ဗွောင်ခါꩻသွော့အကောင့်တဗာႏ မဉ်ႏထွူ လွေꩻအွိုးကျောင်ꩻ(မွေးတဝ်းလဲ့) ထာꩻမာꩻခွင်ႏကို တထွောင်းထွောင်းတဲင် နွို့(login)စံꩻဖျင်ယင်းသွော့။ (ပေါႏ IP ဗွိုန်တဝ်းဝင်ꩻနဝ်ꩻ) မာꩻစံꩻလူႏလုဲင်ႏတဝင်ꩻလꩻဒျာႏသွူ။
*ထွဉ်ႏ ယွုမ်းအံႏကလꩻဒါႏ သွꩻပေႏတဖြာꩻ အုံအွိုး IP တဗွိုန်တဝ်းအထွောင်းတွော့ꩻ ထွဉ်ႏဒင်ႏဖေႏသွော့ နီဗွေႏသီး(မှတ်ပုံတင်)။ ယင်းတနယ်ꩻနဝ်ꩻ ပသာလွေꩻသွော့ အီးမေးလ် unblock [[Wikipedia:Mailing lists|mailing list]] at &lt;code&gt;unblock-en-l@lists.wikimedia.org&lt;/code&gt; ထျꩻကိုတဲင် ထွဉ်ႏသွော့ administrator မာꩻဖေႏ နီဗွေႏသီးအကောင့်တဗာႏ။ အရီးသွတ်ꩻပထမအလဲင်ႏ နွို့မာꩻ log in သွူ အကောက်နဝ်ꩻတဲင် အဝ်ႏလိုႏခြုဲင်းပြောင်ꩻခါꩻငါႏ အကောက် password သွူ။
*ထူႏသုင်ꩻသွော့ Wikimedia's secure server at https://secure.wikimedia.org/ ဩ။ ယိုတလဲင်ႏနဝ်ꩻ နာꩻအနေႏ နွို့ကာႏလွေꩻသွူ network's proxy server တဲင် တွိုႏလွေꩻနွောင်ꩻလဲဉ်း ပအိုဝ်ႏ ဝီခီအကိုနဝ်ꩻသွူ။

==ဗွောင်ခါꩻအကောက် ဒင်ႏခါꩻမတ်ပုံတဉ်တဲင် လꩻဒါႏအကျိုꩻဖုံႏ==
===account ကအဝ်ႏဒါႏ userသားအနေႏ ခွုမ်မာꩻနွောင်ꩻထာꩻဖုံႏ===
* မာꩻနွောင်ꩻ [[Wikipedia:User page|User page]]ဖုံႏ၊ [[WP:YFA|လိတ်မဲ့ငါတသာ]]ဖုံႏ။
* မွဉ်းဖျင်နွောင်ꩻ [[WP:PROTECT|ကပေ့ꩻရဲးခါꩻဒါႏ လိတ်မဲ့ငါ]]ဖုံႏ (နီဗွေႏသီး အကောက်နဝ်ꩻ ဒင်ႏခါꩻဗွောင်ခါꩻ မိဉ်ႏဗွေလဲဉ်း ၄ နီꩻမꩻ မွဉ်းဖျင်ယိုစား လꩻနဝ်ꩻသွူ။ မဉ်ႏတဒင်ႏခါꩻဗာႏတဝ်း(မတ်ပုံတိဉ်)သားဖုံႏနဝ်ꩻ ဖျင်ဆင်ခွင်ꩻ တလꩻတဝ်းသွူ။)
* [[WP:MOVE|ခြုဲင်းပြောင်ꩻနွောင်ꩻအမဉ်ꩻ]]ဖုံႏ။
* ဒင်ႏ(upload)နွောင်ꩻ [[Special:Upload|ပုင်ႏဖုံႏ]]။
* ပသာချာငါနွောင်ꩻ အီးမေး ကောသုင်ꩻသားအလင်ဖုံႏထျꩻ။ (optional)
* နီဗွေႏသီးအကောက်လဲ့ ယံကထွာ personal preferences လဲ့ အွဉ်ႏထွော့မာꩻခါꩻနွောင်ꩻဒျာႏသွူ။ 

===အကျိုꩻတရာꩻအလင်ဖုံႏ===
*သုင်ꩻနွောင်ꩻ နီဗွေႏသီး ကျွိုက်ရာꩻ [[Wikipedia:Username policy#Inappropriate usernames|သင်ꩻခဝ်းရာꩻ]] ဝင်ꩻကသုင်ꩻဗာႏတဝ်းဒွိုန်း [[Wikipedia:Username policy|username]] သုင်ꩻသားမိဉ်ꩻဖုံႏ။
* အဝ်ႏ &quot;My contributions&quot; link ကိုတဲင် ထွားချာနွောင်ꩻ နီဗွေႏသီး ခွုင်းကား [[Help:Contributions|ကတဲမ်း၊ ကဒင်ႏခါꩻဒါႏ contributions]] ဖုံႏ ကားကအဝ်ႏ။
* The use of your own to which you can add အုံပွေါးထွားအီ နီဗွေႏသီး သꩻကဝင်ႏစာꩻဒါႏ [[WP:WIAA|articles]] ရောမ်ဖြုဲင်ꩻဖုံႏအတာႏ မာꩻနွောင်ꩻ [[Help:Watching pages|personal watchlist]] နမ်းပဲင်ႏရေꩻရာႏပွေားထွားမုꩻဖုံႏ။
* ပအိုဝ်ႏဝီခီကို နီဗွေႏသီးကမဲဉ်ထီႏအတွိုင်ꩻ မာꩻခါꩻနွောင်ꩻ [[Help:Preferences|customize the appearance and behavior]] ဖုံႏ။
* ဖေႏနွောင်ꩻ [[Wikipedia:Arbitration Committee#Elections|Arbitration Committee elections]] တွမ်ႏ [[m:Board elections|Wikimedia Board elections]] ဖုံႏအတာႏ ဖေႏမဲခွင်ꩻလꩻ။
* နီဗွေႏသီး မွဉ်းဖျင် တဲမ်းသော့ꩻကီလဲ့ ဝင်ꩻလင်ဖေႏနေးကထီႏလꩻမွိုန်း နီဗွေႏသီး [[IP address]] တဲ့ မာꩻနွောင်ꩻသွူ။ (IP address နဝ်ꩻ ဝင်ꩻထောင်ထွားအီနွောင်ꩻနီ နမ်းပုဂ္ဂိုလ်ႏရေꩻအချက်ဖုံႏတွမ်ႏ အုံအဝ်ႏရာꩻခင်ႏလမ်းဖုံႏသွူ။) ယွုမ်းအံႏကလꩻဒါႏ [[Wikipedia:Checkuser|Checkuser]] အဲတ်မိဉ်(Admin)ယင်ဟန်ႏဖုံႏတဲ့ ထူႏသုင်ꩻနွောင်ꩻဒါႏ နီဗွေႏသီး IP address နဝ်ꩻသွူ။

==သျင်ꩻနယ် အကျိုꩻတရာꩻဖုံႏ==
===Username သုင်ꩻသားမိဉ်ꩻ===
မဉ်ႏဒင်ႏခါꩻဗာႏ '''[[Special:Userlogin/signup|Sign Up]]အကောက်မတ်ပုံတိဉ်'''နဝ်ꩻ နီဗွေႏသီးလွိုက်သုင်ꩻ ကသုင်ꩻဗာႏဒွိုန်း [[Wikipedia:Username|username]] သုင်ꩻသားမိဉ်ꩻ တဗာႏဗာႏလꩻ။ မိဉ်ႏသွင်ꩻခါꩻစာႏရင်ꩻ မာꩻ logged in ခါꩻနေးနဝ်ꩻ မိဉ်ႏမွဉ်းဖျင်ဗာႏ အလဲင်ႏမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻတယဝ်း အမတ်ခါꩻနေးဒျာႏ တွမ်ႏ မိဉ်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ မိဉ်ႏမာꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ခွုင်းကမာꩻခါꩻဒါႏ contributions ဖုံႏကားကအဝ်ႏ မတ်တန်ꩻကိုနဝ်ꩻ အီႏလꩻဗွေ full credit နဝ်ꩻသွူ။ (မိဉ်ႏတနွို့ခါꩻနေးတဝ်း logged in နဝ်ꩻ မွဉ်းဖျင်ခန်း အလဲင်ႏမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း အီႏမတ်တောင်ꩻခါꩻနေးဒျာႏတွမ်ႏ မွဉ်းဖျင်သား IP address နဝ်ꩻသွူ။ ကမွဉ်းဖျင်ခါꩻဒါႏ contributions ကားကအဝ်ႏလဲ့ နွို့ထွူ logged in တွော့ꩻ  နျꩻဖေႏ &quot;My contributions&quot; link မꩻ အီႏထီႏလꩻနဝ်ꩻသွူ။ 

တဲမ်းဒင်ႏအီ နမ်းအကျောင်ꩻခရာႏဆေ့ꩻဆေ့ꩻတာႏ ''[[Wikipedia:User page|user page]]'' သုင်ꩻသားလိတ်မဲ့ငါ တဗာႏလဲ့ လ့ꩻပါဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ [[WP:NOT#WEBSPACE|ပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ home page provider တမွေးတဝ်း]]တဲင် ဒင်ႏလꩻကွို့ꩻ [[free content|free]] ဓာတ်ပုင်ႏဖုံႏတွမ်ႏ နမ်းဝါႏသနာႏဖုံႏ စတဲင် တဲမ်းဒင်ႏလ့ꩻ အကျောင်ꩻခရာႏဆေ့ꩻဆေ့ꩻပေႏလွုမ်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ကွဲတွော့ꩻ ကောသုင်ꩻသား ကဲဉ်းအာအာနဝ်ꩻ အွဉ်ႏဗူႏသော့ꩻလွ့ဒျာႏ ဝွေꩻသီး ကျွိုက်ꩻသ့ꩻထူႏဂုဏ်ႏဒါႏ ရွမ်ဖြုဲင်ꩻစာႏရင်ꩻဖုံႏ (မွေးတဝ်းလဲ့) အွဉ်ႏသော့ꩻလွဒျာႏ ဝီခီအရေꩻတန် အချက်အလျက်ဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။
''[[Help:Talk page#User talk pages|နမ်းပဲင်ႏဒေါ့ꩻဖြဝ်ႏခွင်ꩻခင်ႏလမ်း]] Talk Page အဝ်ႏတဲင်တွော့ꩻ မိဉ်ႏမဲဉ်ဆွိုက်သွုပ်ဒေါ့ꩻရီတွမ်ႏ ကေားသုင်ꩻသားuserအလင်ဖုံႏလဲ့ လ့ꩻယိုꩻယိုꩻမာꩻမာꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ကောသုင်ꩻသားလောင်ႏလင် တဖြာꩻဖြာꩻ မိဉ်ႏတဲမ်းပသာလွဉ်လိတ် နမ်း ဒေါ့ꩻရီသော့ꩻတဝင်ꩻတာႏခင်ႏလမ်းကိုလဲ့ အဖေႏသေဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ နီမိဉ်ႏဖေႏဝင်ꩻ အီးမေးလဲ့ ကေားသုင်ꩻသားအလင်ဖုံႏ ဆွိုက်သွုပ်ဒေါ့ꩻရီလွဉ်နီ အီးမေးကိုလ့ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ကွဲႏတွော့ꩻ ကပသာလွဉ်နီ အီးမေးသားနဝ်ꩻ တသေလ့ꩻတဝ်း နီအီးမေးလိပ်စာနဝ်ꩻသွူ။

===အမိဉ်ꩻထင်ႏသျာꩻရေꩻတွမ်ႏ နမ်းပဲင်ႏလွစ်တခြင်ခွင်ꩻ===
'''နီနဝ်ꩻ တမုဲင်ꩻအကျောင်ꩻ ထေဖော်ႏစဲင်းနယ်ခရာႏ တလိုႏတဝ်းသွူ။''' ကွဲတွော့ꩻ အကောက်မိဉ်ႏအဝ်ႏနဝ်ꩻ ဟော်ꩻထွားဝီခီသားအလင်ဖုံႏလဲ့ တောင်ꩻအီယိုꩻနီနဝ်ꩻသွူ။ ပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ အမိဉ်ꩻတသေတဝ်းသား တနွို့တဝ်း log in သားတဲ့ နွို့မွဉ်းဖျင်ဆင်ခွင်ꩻအဝ်ႏဒျာႏကီလဲ့ နွို့နေး log in တွော့ꩻ တဲမ်းဖျင်သော့ꩻမဉ်ႏယံနဝ်ꩻ ဝင်ꩻယွုမ်းအံႏ၊ ဝင်ꩻအံႏသွင်ꩻလွဉ်နီနဝ်ꩻသွူ။ ယင်းတချက်နဝ်ꩻ လိတ်တဲမ်းသား အချင်ꩻချင်ꩻဖုံႏ မီႏအဝ်ႏလိုႏ စုပေါင်ꩻတဲမ်းညီꩻလွဝင်ꩻဖုံႏလဲ့ ဆွိုက်သွယ်ႏဒေါ့ꩻရီလွ့ဝင်ꩻ ယိုအီနဝ်ꩻသွူ။ ကွပ်နုဲင်းနဝ်ꩻမꩻတဲင် ဆုဲင်ꩻတခိန်ႏလဲ့ နီထွာလွဉ်အီနွောင်ꩻ ဝင်ꩻကယွုမ်းအံႏရိုႏသေႏဒါႏ ဝီခီပီးဒီးယန်းသားတဖြာꩻနဝ်ꩻသွူ။ မိဉ်ႏထွာနုဲင်းနဝ်ꩻနဝ်ꩻ [[WP:ROLLBACK|rollback]]၊ [[WP:ADMIN|sysop]] စတဲင် လ့ꩻလွဉ်စွဉ်ႏ အဲတ်မိဉ်အရန်း မာꩻပဲင်ႏခွင်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ 

ပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ သော့ꩻ spammed ရိုꩻရိုꩻသားဖုံႏ၊ စီꩻပွာꩻရေꩻ ကျော်ႏငျာႏသားဖုံႏ၊ တဲမ်းတငီႏတငါထာꩻသားဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏအာတန်နဝ်ꩻသွူ။ ဝွေꩻသီးဖုံႏနဝ်ꩻ ကဲဉ်းအာအာ တဒင်ႏခါꩻတဝ်း အကောက်(မတ်ပုံတဉ်)နဝ်ꩻသွူ။ ယင်းတချက်နဝ်ꩻ မိဉ်ႏအဝ်ႏလိုႏစဲစ်ဆေꩻ သတင်ꩻအရွီးအခိုႏဖုံႏနဝ်ꩻ စဲစ်ဆေꩻ spammer ဖုံႏတဲင် လိတ်တဲမ်းသား ယွုမ်းအံႏလ့ꩻတလ့ꩻတဝ်းအကျောင်ꩻ ပအိုဝ်ႏဝီခီနဝ်ꩻ ခွဲꩻချာꩻအီနွောင်ꩻ နဝ်ꩻသွူ။ 

မိဉ်ႏဒင်ႏခါꩻနေး Signup(မတ်ပုံတဉ်)နဝ်ꩻ လုမ်းဗိဉ်ႏကယ်ꩻက သော့ꩻတဝ်းမိဉ်ꩻအကျောင်ꩻ မဲဉ်ဖေႏသေငါႏသွူ။ ဗွိုန်နုဲင်း ဒင်ႏခါꩻနေး (မတ်ပုံတိဉ်)တွော့ꩻ ကအွဉ်ႏဗိစ်ꩻဒါႏ နီ IP address နဝ်ꩻသွူ။ (ကွပ်နဝ်ꩻမꩻတဲင် သော့ꩻနေးသွော့မဉ်ꩻ မွေးတဝ်းလဲ့ သော့ꩻနေသွော့ ကံလောင်မဉ်ꩻအကျောင်ꩻ မဲဉ်ဖေႏသေငါႏသွူ။) 

အဝ်ႏတချက်နဝ်ꩻ ပအိုဝ်ႏဝီခီပေါ်လသီမူဝါဒဖုံႏနဝ်ꩻ အခိန်ႏအလွောက်ꩻ ပြောင်ꩻလုဲင်ႏနွောင်ꩻအီဒါႏ အချက်ဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။

===မွဉ်းဖျင်တသာ options===
သုင်ꩻပအိုဝ်ႏဝီကီသား [[MediaWiki]] software အနေႏ ဒင်ႏခါꩻ(မတ်ပုံတိဉ်)သားမꩻ သုင်ꩻနွောင်ꩻဒါႏအချက်ဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏအာတန်နဝ်ꩻသွူ။ &quot;[[m:Help:Minor_edit|minor]]&quot; ကရိုꩻဒါႏ မွဉ်းဖျင်အီပုင်ႏစံႏအပေႏစားယိုလဲ့ မွဉ်းဖျင်နွောင်ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ တောမ်ႏအနယ်ꩻနုဲင်းယိုတဲင် [[special:Recentchanges|ထွာပြောင်ꩻယိုခါကျာꩻ]] အပြောင်ꩻအလုဲင်ႏယိုခါကိုနဝ်ꩻ မဲဉ်ထီႏတဝ်း မွဉ်းဖျင်အီအပေႏစားဖုံႏလဲ့ စဲစ်(filter)ထန်ႏသွူတွော့ꩻ ထွားသျင်ꩻသျင်ꩻလꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ကွဲတွော့ꩻ အမိဉ်ꩻသေတဝ်း ကောသုင်ꩻသားဖုံႏနဝ်ꩻ မာꩻပဲင်ႏခွင်ꩻနုဲင်းယို တအဝ်ႏတဝ်းသွူ။ အမိဉ်ꩻတသေတဝ်းတဲင်  IP Address ဗွိုန်ဝင်ꩻ ကောသုင်ꩻသားဖုံႏ အာငါႏနဝ်ꩻသွူ။ ကွပ်နဝ်ꩻမ့ꩻတဲင် တယ်ႏဆို့ꩻယွုမ်းအံႏမုꩻဖုံႏ တလ့ꩻတဝ်းနဝ်ꩻသွူ။ 

ဒင်ႏခါꩻနေးအကောက်(မတ်ပုံတဉ်)သား တဖြာꩻအနေႏ အရေꩻတန်သွတ်ꩻတွမ်ႏ အသုင်ꩻအာသွတ်ꩻ ခွုမ်မာꩻချက်နဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ '''[[Help:Watching pages|ပွေါးထွားလိတ်မဲ့ငါ]] စာႏရင်ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ဟော်ꩻထွားခန်း လိတ်မဲ့ငါအပွုတ်မုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း ''ပွေးါထွား'' ကရိုꩻဒါႏ လိဉ့်တသာတဗာႏ အဝ်ႏသေႏသေႏနဝ်ꩻသွူ။ မိဉ်ႏနျꩻခါꩻလိဉ့်နဝ်ꩻ လိတ်မဲ့ငါနဝ်ꩻတပွုတ်နဝ်ꩻ ပါသော့ꩻလဲဉ်း နီပွေါးထွားစာႏရင်ꩻကိုနဝ်ꩻသွူ။ မာꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် အုံပွေါးထွားလွူꩻထွား သာႏသာႏယာႏယာႏနွောင်ꩻလဲဉ်း နီကမာꩻဒါႏထာꩻမာꩻဖုံႏ၊ သꩻကဝင်ႏစာꩻဒါႏ လိတ်မဲ့ငါဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။

ထိန်ꩻသိမ်ꩻအီ ပအိုဝ်ႏဝီခီဖွဲ့ဗူႏပုင်ႏတာႏ ဒင်ႏခါꩻ(မတ်ပုံတိဉ်) အကောက်သားမ့ꩻ [[Help:Starting a new page|မာꩻလိတ်မဲ့ငါတသာ]]ဖုံႏ၊ [[Wikipedia:How to rename a page|ပြောင်ꩻလုဲင်ႏအမိဉ်ꩻ]]ဖုံႏလꩻနဝ်ꩻသွူ။ မိဉ်ႏမဲဉ်ဒင်ႏပုင်ႏ[[Special:Upload|upload images]]လဲ့ နွို့နေးအကောက် log in မ့ꩻလ့ꩻနဝ်ꩻသွူ။

[[Wikipedia:WikiProject User scripts|WikiProject User scripts]] ကဖေႏဒါႏ user scripts ဖုံႏနဝ်ꩻ ဒင်ႏခါꩻအကောက်မတ်ပုံတဉ်သားမ့ꩻ သုင်ꩻအီနွောင်ꩻတဲင် အီႏလ့ꩻအီနွောင်ꩻ မွဉ်းဖျင်အီ စိုန်ꩻထီဗွေဗွေ တွိုႏခြောင်ꩻအီဒါႏ အခွဲးအကျုံႏဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။

===user preferences ဖုံႏ===
ခွုမ်မာꩻခွင်ꩻနုဲင်းအွိုးကီဖုံႏလွုမ်ꩻတကာႏတဝ်း MediaWiki ခွုမ်မာꩻပုင်ႏလဲ့ ခြုဲင်းပြောင်ꩻနွောင်ႏ [[Wikipedia:preferences|Preferences]] at [[special:preferences]]ကို လꩻဒျာႏသွူ။
နဝ်ꩻကိုနဝ်ꩻ နီလဲ့ ပြောင်ꩻလုဲင်ႏနွောင်ꩻပါ အဖျင်အဆင်(settings)ဖုံႏ လꩻယိုနဝ်ꩻသွူ - 
* '''skin''': ပြောင်ꩻလုဲင်ႏနွောင်ꩻအီ ပအိုဝ်ႏဝီခီ အပုင်ႏအငုဲင်ꩻအထန်ႏဖုံႏ။
* '''math''': လွိုက်ရွေꩻနွောင်ꩻ မဲဉ်အွဉ်ႏပျꩻနယ် ဂဏန်သင်္ချာ အီကွေးသိဉ်း နုဲင်းမုဲင်ꩻ။
* '''files''': အွဉ်ႏထွော့ဖေႏနွောင်ꩻ image thumbnails အပေႏအတန်။

မွဉ်းဖျင်အီတာႏလဲ့ preferences နုဲင်းလ့ယိုဖုံႏ အဝ်ႏပါသော့ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။
* မဲဉ်တဲမ်းထွို့ꩻ စူမုဲင်နေးမုဲင်ꩻဟောင်း
* editing box အပေႏအတန် အွဉ်ႏထွော့ချက်
* မဲဉ်အွဉ်ႏပျꩻ လိတ်မဲ့ငါအပြောင်ꩻအလုဲင်ႏယိုခါနေးမုဲင်ꩻ
* အချက်လျက်အလင်ဖုံႏ ....

&lt;div align=&quot;center&quot; style=&quot;background-color:#cee0f2; color: #000; padding: .2em .6em; font-size:larger; border: 1px solid #a3b1bf; margin-bottom:3px;&quot;&gt;'''[[Special:Userlogin/signup|Create an account now]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;([https://secure.my.wikimedia.org/wikipedia/en/w/index.php?title=Special:Userlogin&amp;type=signup secure server])&lt;/small&gt;'''&lt;/div&gt;

==ထွားထဲင်းအလင်==
* [[Wikipedia:Account deletion]]
* [[Wikipedia:Request an account]]

[[ကဏ္ဍ:ဝီခီမူဝါဒဖုံႏ]]


[[my:ဝီကီပီးဒီးယား:Why create an account?]]
[[en:Wikipedia:Why create an account?]]</text>
      <sha1>s292bcutx2le0pqkvdsbdqpdlbtr07h</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2901</id>
    <revision>
      <id>14152</id>
      <parentid>14134</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T01:11:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2400:AC40:A48:5D9D:0:0:0:1</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22894" xml:space="preserve">{{Infobox country
| conventional_long_name = အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ
| common_name            = အေန်ဒိုနီးသျား
| native_name            = {{native name|id|Republik Indonesia}}
| image_flag             = Flag of Indonesia.svg
| image_coat             = National emblem of Indonesia Garuda Pancasila.svg
| symbol_type            = ခမ်းထီတန်အမုဲင်
| national_motto         = {{native phrase|kaw|[[Bhinneka Tunggal Ika]]}}&lt;br /&gt;&quot;Unity in Diversity&quot;{{hr}}'''National ideology:''' {{lang|id|[[Pancasila (politics)|Pancasila]]}}&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://countrystudies.us/indonesia/86.htm|title=Pancasila|publisher=U.S. Library of Congress|date=2017-02-03|access-date=2017-02-05|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170205010135/http://countrystudies.us/indonesia/86.htm|archive-date=2017-02-05}}&lt;/ref&gt;{{sfn|Vickers|2005|p=117}}
| national_anthem        = &quot;[[Indonesia Raya]]&quot;&lt;br /&gt;&quot;Great Indonesia&quot;{{parabr}}{{center|[[File:Indonesiaraya.ogg]]}}
| image_map              = {{Switcher|[[File:Indonesia (orthographic projection).svg|frameless]]|Show globe|[[File:Location Indonesia ASEAN.svg|upright=1.15|frameless]]|Show map of ASEAN|default=1}}
| capital                = [[ဝေင်ꩻစျာကာတာ]]
| largest_city           = ဝေင်ꩻတန်
| coordinates            = {{Coord|6|10|S|106|49|E|type:city_region:ID}}
| languages_type         = Official language&lt;br/&gt; {{nobold|and national language}}
|languages              = [[Indonesian language|Indonesian]]&lt;!--Note: Not just the official language, but also the national language (bahasa pemersatu)--&gt;
| languages2_type        = Regional languages
| languages2             = Over [[Languages of Indonesia|700 languages]]&lt;ref name=&quot;ethnologue&quot;/&gt;
| ethnic_groups          = Over [[Ethnic groups in Indonesia|1,300 ethnic groups]]&lt;ref name=&quot;BPS&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.bps.go.id/website/pdf_publikasi/watermark%20_Kewarganegaraan%2C%20Suku%20Bangsa%2C%20Agama%20dan%20Bahasa_281211.pdf|title=Nationality, Ethnicity, Religion, and Languages of Indonesians|language=id|last1=Na'im|first1=Akhsan|last2=Syaputra|first2=Hendry|publisher=[[Statistics Indonesia]]|date=2010|access-date=2015-09-23|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150923194534/http://www.bps.go.id/website/pdf_publikasi/watermark%20_Kewarganegaraan%2C%20Suku%20Bangsa%2C%20Agama%20dan%20Bahasa_281211.pdf|archive-date=2015-09-23}}&lt;/ref&gt;
| religion_year          = 2018
| religion               = {{ublist|item_style=white-space:nowrap;|86.70% [[Islam in Indonesia|Islam]]|10.72% [[Christianity in Indonesia|Christianity]]|1.74% [[Hinduism in Indonesia|Hinduism]]|0.77% [[Buddhism in Indonesia|Buddhism]]| 0.04% [[Aliran Kepercayaan|Folk]]| 0.03% [[Confucianism in Indonesia|Confucianism]]}}
| religion_ref           = &lt;ref name=&quot;RELIGION&quot;&gt;{{cite web|url=https://data.kemenag.go.id/agamadashboard/statistik/umat|title=Statistik Umat Menurut Agama di Indonesia|publisher=[[Ministry of Religious Affairs (Indonesia)|Ministry of Religious Affairs]]|date=2018-05-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20200903221250/https://data.kemenag.go.id/agamadashboard/statistik/umat|archive-date=2020-09-03|access-date=2020-09-24|language=id}}&lt;/ref&gt;
| demonym                = [[Indonesians|Indonesian]]
| government_type        = [[Unitary state|Unitary]] [[Presidential system|presidential republic]]
| leader_title1          = [[President of Indonesia|President]]
| leader_name1           = [[Joko Widodo]]
| leader_title2          = {{nowrap|[[Vice President of Indonesia|Vice President]]}}
| leader_name2           = [[Ma'ruf Amin]]
| leader_title3          = {{nowrap|[[List of Speakers of the People's Representative Council|House Speaker]]}}
| leader_name3           = [[Puan Maharani]]
| leader_title4          = {{nowrap|[[Chief Justice of the Supreme Court of Indonesia|Chief Justice]]}}
| leader_name4           = [[Muhammad Syarifuddin]]
| legislature            = [[People's Consultative Assembly]] (MPR)
| upper_house            = [[Regional Representative Council]] (DPD)
| lower_house            = [[People's Representative Council]] (DPR)
| sovereignty_type       = Independence
| sovereignty_note       = from the [[Dutch Empire|Netherlands]] and [[Empire of Japan|Japan]]
| established_event1     = [[Proclamation of Indonesian Independence|Proclaimed]]
| established_date1      = 17 August 1945
| established_event2     = [[Dutch–Indonesian Round Table Conference|Recognition]]
| established_date2      = 27 December 1949
| area_km2               = 1,904,569&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/DYB2004/Table03.pdf|title=UN Statistics|publisher=United Nations|date=2005|access-date=2007-10-31|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20071031023924/http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/DYB2004/Table03.pdf|archive-date=2007-10-31}}&lt;/ref&gt;
| area_label             = [[Land area|Land]]
| area_rank              = 14th
| area_sq_mi             = 735,358 &lt;!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--&gt;
| percent_water          = 
| area_label2            = [[Water area|Water (%)]]
| area_data2             = 4.85
| population_estimate    = {{increaseNeutral}} 275,773,800&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.bps.go.id/indicator/12/1975/1/mid-year-population.html|publisher=[[Statistics Indonesia|Badan Pusat Statistik - Indonesia]]|title=Mid Year Population (Thousand People)|archive-date=30 June 2022|access-date=3 July 2022|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
| population_census      = 270,203,917&lt;ref name=&quot;2020census&quot; /&gt;
| population_estimate_year = Q2 2022
| population_estimate_rank = 4th
| population_census_year = 2020
| population_density_km2 = 141
| population_density_sq_mi = 365
| population_density_rank = 88th
| GDP_PPP                = {{increase}} {{currency|3.995 trillion|USD|passthrough=yes}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot;&gt;{{cite web|title=Report for Selected Countries and Subjects|url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2022/April/weo-report?c=536,&amp;s=NGDP_RPCH,NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,PPPSH,NID_NGDP,NGSD_NGDP,LUR,LP,BCA,BCA_NGDPD,&amp;sy=2020&amp;ey=2027&amp;ssm=0&amp;scsm=1&amp;scc=0&amp;ssd=1&amp;ssc=0&amp;sic=0&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1|publisher=International Monetary Fund|access-date=2022-04-19}}&lt;/ref&gt;
| GDP_PPP_year           = 2022
| GDP_PPP_rank           = 7th
| GDP_PPP_per_capita     = {{increase}} {{currency|14,535|USD|passthrough=no}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_PPP_per_capita_rank = 96th
| GDP_nominal            = {{increase}} {{currency|1.289 trillion|USD|passthrough=yes}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_nominal_year       = 2022
| GDP_nominal_rank       = 17th
| GDP_nominal_per_capita = {{increase}} {{currency|4,691|USD|passthrough=no}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_nominal_per_capita_rank = 104th
| Gini                   = 38.2
| Gini_year              = 2019
| Gini_change            = increase &lt;!--/decrease/steady--&gt;
| Gini_ref               = &lt;ref&gt;{{cite web|title=GINI index (World Bank estimate) – Indonesia|url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=ID|publisher=[[World Bank]]|access-date=2021-04-15}}&lt;/ref&gt;
| Gini_rank              = 
| HDI                    = 0.718
| HDI_year               = 2019
| HDI_change             = increase &lt;!--increase/decrease/steady--&gt;
| HDI_ref                = &lt;ref name=&quot;2020 components&quot;&gt;{{cite book|title=Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene|date=2020-12-15|publisher=[[United Nations Development Programme]]|isbn=978-92-1-126442-5|pages=343–346|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|archive-url=https://web.archive.org/web/20201215155214/http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|archive-date=2020-12-15|access-date=2020-12-16}}&lt;/ref&gt;
| HDI_rank               = 107th
| currency               = [[Indonesian rupiah]] (Rp)
| currency_code          = IDR
| time_zone              = [[Time in Indonesia|various]]
| utc_offset             = +7 to +9
| date_format            = နီꩻ/လာ/နေင်ႏ
| drives_on              = ဖဲ့ꩻစေႏ &lt;!--Note that this refers to the side of the road used, not the seating of the driver--&gt;
| calling_code           = [[+62]]
| cctld                  = [[.id]]
}}

'''အိဉ်ဒိုနီးသျာခမ်းထီ''' ([[အိန်းကလေက်ဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|အဲင်းကလေတ်]]: Indonesia) {{IPAc-en|audio=En-us-Indonesia.ogg|ˌ|ɪ|n|d|ə|ˈ|n|iː|ʒ|ə}} ရွုမ်ꩻသွုံꩻအမဉ်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ဟံႏနယ်ႏအဝ်ႏသော့ꩻတွိုက်တဖြုံႏလွိုကို ကထွာဒါႏ ဖြွောမ်းဗူႏမုꩻဟဝ်ငါႏ အချွတ်အထျꩻအာႏဏာႏပဲင်ႏ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻအာ အာသျအခဝ်ကွဉ်ႏနဝ်ကိုတဲင် ဟံႏနယ်ႏယင်ဟန်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻဒျာႏ အိုရှန်းနီးယားကိုနဝ်ꩻသွူ။ အဝ်ႏ အေင်ဒိယသမုဒ္ဒရာႏတွမ်ႏ ပသိဖိတ်သမုဒ္ဒရာႏခါႏကိုတွော့ꩻ ကြွန်အဝ်ႏစွဉ်ႏ တသောင်ႏသွံရေင်လွိုတဲင် ကမ္ဘာႏတန်အလောင်း ထွာကြွန်အအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;CIA&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html|title=The World Factbook: Indonesia|publisher=Central Intelligence Agency|date=12 December 2017|accessdate=19 December 2017|archivedate=10 December 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081210041527/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html}}&lt;/ref&gt; ဟံႏဧရိယာႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏ စတုရန်းမဲင်ႏပေါင်ꩻ ၇၃၅,၃၅၈မဲင်ႏတွမ်ႏ ( ၁,၉၀၄,၅၆၉ စတုရန်းကီလိုမီတာ)တဲင် ကမ္ဘာႏတန်အကို အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ ထဲ့သော့ꩻ ဟံႏဧရိယာႏအလုဲင်းသွတ်ꩻ နံပါတ် ၁၄ ကို ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ပင်ႏလယ်ႏတွမ်ႏ ဟံႏဧရိယာႏ မဉ်ႏတွက်ရော်ꩻဝင်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီယို ထွာစွဉ်ႏ ကမ္ဘာႏတန်အကို နံပါတ်နွုတ်ꩻအတန်သွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏ ၂၆၁ သန်းရပ်တဲင် ကမ္ဘာႏတန်အလောင်း နံပါတ် ၄ လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အော်သထရိုနီးဆျန်းခမ်းထီဖုံႏတွမ်ႏ [[မွတ်သလဉ်ဘာႏသာႏ]]နွို့ဖုံႏ ကအဝ်ႏသော့ꩻအာဒါႏ ခမ်းထီဖုံႏအကို အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ ထွာလိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီသားတထာႏဝရပ်နဝ်ꩻ အုံအဝ်ႏလွဒျာႏ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကို လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻကထွာဒါႏ စျားဗားကြွန်ကိုနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; 

အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ ရီပတ်ဗလစ်ကဉ်ပွုံႏစံႏ အစိုႏရအဝ်ႏတဲင် ကလွိုက်ရွေꩻခါꩻဒါႏ ပါလီမန်တွမ်ႏ ခမ်းနမ်းဗွေႏ(သမ္မတလဲ့ ပါသော့ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ ခမ်းနယ်ႏအဝ်ႏ (၃၄) နယ်ႏတဲင် (၅)နယ်ႏနဝ်ꩻ ပါꩻသော့ꩻဒျာႏ အထူꩻအိုပ်ချုတ်ရေꩻအရန်းကိုနဝ်ꩻသွူ။ ခွုင်းတဲင်ကမ္ဘာႏဟံႏတန်အလောင်း လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏသော့ꩻအာသွတ်ꩻကထွာဒါႏ ဝေင်ꩻတန်ဖုံႏအကို အေန်ဒိုနီးသျားဝေင်ꩻတန် စျကာတာဝေင်ꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻ နံပါတ်(၂) ကိုနဝ်ꩻသွူ။

အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီတွမ်ႏ ပါပူအာနယူးဂီနီခမ်းထီ၊ တီမောအခဝ်ကွဉ်ႏခမ်းထီတွမ်ႏ [[မလေးသျားခမ်းထီ]]အခဝ်ကွဉ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ခမ်းထီကူနား အဝ်ႏကပ်ꩻခြꩻစွဉ်ႏတဝင်ꩻ တကောင်ꩻဟံႏယာႏလောင်းဖုံႏသွူ။ ခမ်းထီအသောင်ရင်ꩻအလင်ဖုံႏနဝ်ꩻ [[သေင်ကာပူခမ်းထီ]]၊ [[ဗီယက်နမ်ခမ်းထီ]]၊ [[ဖိလစ်ပိုင်ခမ်းထီ]]၊ [[ဩသတေးလျခမ်းထီ]]၊ ပလောင်းခမ်းထီ တွမ်ႏ အေင်ဒိယခမ်းထီကပဲင်ႏဒါႏ အဲတ်ဒမန်ကြွန် တွမ်ႏ နီကိုဗာကြွန်ဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းတဲ့အာ လိုအုံတဲ့တချငါႏ ဒေႏသဖုံႏအဝ်ႏကီလဲ့ ကလုဲင်းတဟာႏငါႏ အေန်ဒိုနီသျားဟံႏရွိုင်ꩻတခြာတန်ကိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏထောက်ကံးဖေႏနွောင်ꩻဒျာႏ ဇီဝမျိုꩻဖြယ်ဖုံႏ အာတန်နဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ သဘာႏဝအရွီႏအခိုႏဖုံႏ အဝ်ႏတွမ်ႏအလွန်းအလွိုတဲင် နဝ်ꩻဖုံႏအကို - နမ်းမေန်(ရေနံ) တွမ်ႏ သဘာႏဝဓာတ်လွီး(သဘာဝဓာတ်ငွေ့)၊ ပသီႏဗွာ(ခဲမဖြူ)၊ တောင်ꩻတနျာႏ(ကြေးနီ) တွမ်ႏ ခံꩻဖုံႏလဲ့ပါဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အဆို့ꩻအရုဲင်ထာꩻမာꩻဖုံႏနဝ်ꩻ - ဗွူ၊ နမ်းမန်ꩻမောက်ꩻအွန်၊ နေင်း၊ ကော်ဖီ၊ ကကေးအို၊ ပရတသီႏ၊ အိုမီႏအိုမက်ꩻဖုံႏ တွမ်ႏ ရာဘာဖုံႏတဲ့ ထန်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;OEC&quot;&gt;{{cite web|url=http://atlas.media.mit.edu/en/profile/country/idn/|title=Indonesia|publisher=The Observatory of Economic Complexity|date=2016|accessdate=19 November 2016|archivedate=1 April 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170401221338/http://atlas.media.mit.edu/en/profile/country/idn/}}&lt;/ref&gt; အေန်ဒိုနီးသျားသီး အဓိက ကူꩻကားဖက်ခမ်းထီဖုံႏနဝ်ꩻ - [[ခယ်ႏခမ်းထီ]]၊ [[အမေႏရိကန်ႏခမ်းပေါင်ꩻဗူႏခမ်းထီ]]၊ [[ဂျပန်ခမ်းထီ]]၊ [[သေင်ကာပူခမ်းထီ]] တွမ်ႏ [[အေင်ဒိယခမ်းထီ]]ဖုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.worldstopexports.com/indonesias-top-15-import-partners/|title=Indonesia's Top Trading Partners|author=Workman, Daniel|publisher=World's Top Exports|date=26 December 2017|accessdate=25 February 2018|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180225061410/http://www.worldstopexports.com/indonesias-top-15-import-partners/|archivedate=25 February 2018|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

အေန်ဒိုနီးသျားကြွန်ဗူႏနဝ်ꩻ တိန်ႏတွိုႏ ၇ ရျာꩻဗူႏရပ်မ့ꩻ ကွဲစအွဉ်ႏရေꩻလွဉ် ဖြေꩻစာကူꩻကားရေꩻတဲင် နဝ်ꩻခါအခိန်ႏ သီရိဝိဟာရခမ်းထီ တွမ်ႏ မာဂျာပါဟစ်ခမ်းထီဖုံႏကို ခယ်ႏခွန်ဟော်ခံꩻဆွိုက်ဖုံႏတွမ်ႏ အေင်ဒိယခွန်ဟော်ခံꩻခမ်းထီသီးလဲ့ အဝ်ႏဖြေꩻစာꩻကူႏကားလူႏလုဲင်ႏချာငါတဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

တယ်ႏစ ခရစ်တောႏပေါႏလွဉ်ထွူ  တညငါႏတဝ်းအခိန်ႏ ဒေႏသခံႏခွန်ဟော်ꩻခံꩻသီးနဝ်ꩻ ထူႏဆွုပ်လွေꩻ ခမ်းလင်သား ယေန်ႏကေႏမုꩻ၊ ဘာႏသာႏရေꩻတွမ်ႏ ခမ်းထီအရေꩻပွုံႏစံႏဖုံႏတဲင် ထွာလွဉ် ဟေင်ဒူတွမ်ႏ ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏခမ်းထီတဲင် လွိုင်ႏကွုန်ꩻတိုꩻတက်လွဉ်စွဉ်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီသမဲင်ꩻအကိုနဝ်ꩻ အထီႏတောႏဝွေꩻသီးသဘာႏဝအရွီႏအခိုႏဖုံႏတွော့ꩻ ကခံႏဗာႏ အာႏရဲင်ꩻတလာဒါႏခမ်းထီလောင်ႏလင်သားဖုံႏ ကဒို့ꩻတခြို့ꩻဒါႏ အကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။ မွတ်သလဉ်ကုင်ႏသဲႏသီးတွမ်ႏ ဆူဖီပညာႏသျင်ႏသီးနဝ်ꩻ သံးအီလွဉ်သော့ꩻ အိစ်သာလာမ်ဘာႏသာႏ၊ ဥရောပသီးနဝ်ꩻ သံးအီလွဉ် ခရိယာန်ႏဘာႏသာႏတဲင် အဝ်ႏလယ်ႏထွံႏလေ့လာဟံႏနယ်ႏတောႏတွင်ꩻ သံးမဲဉ်ရိမ်ဒို့ꩻတခြို့တဝင်ꩻ အိုမီႏအိုမက်ꩻကြွန်ကထွာဒါႏ မာလူကူးကြွန်နဝ်ꩻတဲင် ရွို့ꩻရန်ႏစွဉ်ႏဒျာႏလို့ဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ တယ်ႏစစွဉ်ႏ ဒတ်ချ်လိုꩻခွိုꩻသီး ကိုလိုနီအနေႏ ကသွင်ꩻသော့ꩻဒါႏ အမ်ဗိုးအီးနား တွမ်ႏ ဗာတာဗီးယားဖုံႏတဲင် ဆုဲင်ꩻဝုဲင်ꩻတဲင်တွော့ꩻ ကြွန်ဗူႏကားကအဝ်ႏလဲ့ ပေါ်တူဂီ၊ ပဉ်တစ် တွမ်ႏ ဗြိတိဆျသီးဖုံႏနဝ်ꩻ သိမ်ꩻအွဉ်ႏထွာထိုꩻခန်းဒျာႏ ကိုလိုနီနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻအကို တီမောတွမ်ႏ ယူဂီနီးအခဝ်တွို့ꩻတဲ့ ပါနေနေသွူ။ ဒုတိယကမ္ဘာႏစဲ့ꩻ တိန်ႏတဲင် အေန်ဒိုနီသျားခမ်းထီလဲ့ ကေႏညာႏလꩻခန်းဒျာႏ လွစ်တခြင်ခွင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

==ဟဲ့ꩻဖန်အမဉ်ꩻခန်ꩻ==
==သမဲင်ꩻ==
==ဟံႏပထဝီႏ==
==ခမ်းထီရေꩻတွမ်ႏ အစိုႏရ==
==စီꩻပွာꩻရေꩻ==
==လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းတွမ်ႏ အုံအဝ်ႏစွစ်ꩻလီဒါႏခင်ႏလမ်း==
==ယေန်ႏကေႏမုꩻ==
==ထွားထဲင်းယင်း ကဏ္ဍနုဲင်းယို==
==ဓါတ်ပွုံႏဖုံႏ==
== အာႏကွိုꩻ ==
{{Reflist}}

[[Category:အာသျတွိုက်ကို ခမ်းထီဖုံႏ]]

[[my:အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ]]
[[en:Indonesia]]</text>
      <sha1>nh2tjoci2quir3d50uli4yeqhqft08r</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>14153</id>
      <parentid>14152</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T01:13:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2400:AC40:A48:5D9D:0:0:0:1</ip>
      </contributor>
      <comment>/* ဟဲ့ꩻဖန်အမဉ်ꩻခန်ꩻ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="28950" xml:space="preserve">{{Infobox country
| conventional_long_name = အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ
| common_name            = အေန်ဒိုနီးသျား
| native_name            = {{native name|id|Republik Indonesia}}
| image_flag             = Flag of Indonesia.svg
| image_coat             = National emblem of Indonesia Garuda Pancasila.svg
| symbol_type            = ခမ်းထီတန်အမုဲင်
| national_motto         = {{native phrase|kaw|[[Bhinneka Tunggal Ika]]}}&lt;br /&gt;&quot;Unity in Diversity&quot;{{hr}}'''National ideology:''' {{lang|id|[[Pancasila (politics)|Pancasila]]}}&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://countrystudies.us/indonesia/86.htm|title=Pancasila|publisher=U.S. Library of Congress|date=2017-02-03|access-date=2017-02-05|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170205010135/http://countrystudies.us/indonesia/86.htm|archive-date=2017-02-05}}&lt;/ref&gt;{{sfn|Vickers|2005|p=117}}
| national_anthem        = &quot;[[Indonesia Raya]]&quot;&lt;br /&gt;&quot;Great Indonesia&quot;{{parabr}}{{center|[[File:Indonesiaraya.ogg]]}}
| image_map              = {{Switcher|[[File:Indonesia (orthographic projection).svg|frameless]]|Show globe|[[File:Location Indonesia ASEAN.svg|upright=1.15|frameless]]|Show map of ASEAN|default=1}}
| capital                = [[ဝေင်ꩻစျာကာတာ]]
| largest_city           = ဝေင်ꩻတန်
| coordinates            = {{Coord|6|10|S|106|49|E|type:city_region:ID}}
| languages_type         = Official language&lt;br/&gt; {{nobold|and national language}}
|languages              = [[Indonesian language|Indonesian]]&lt;!--Note: Not just the official language, but also the national language (bahasa pemersatu)--&gt;
| languages2_type        = Regional languages
| languages2             = Over [[Languages of Indonesia|700 languages]]&lt;ref name=&quot;ethnologue&quot;/&gt;
| ethnic_groups          = Over [[Ethnic groups in Indonesia|1,300 ethnic groups]]&lt;ref name=&quot;BPS&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.bps.go.id/website/pdf_publikasi/watermark%20_Kewarganegaraan%2C%20Suku%20Bangsa%2C%20Agama%20dan%20Bahasa_281211.pdf|title=Nationality, Ethnicity, Religion, and Languages of Indonesians|language=id|last1=Na'im|first1=Akhsan|last2=Syaputra|first2=Hendry|publisher=[[Statistics Indonesia]]|date=2010|access-date=2015-09-23|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150923194534/http://www.bps.go.id/website/pdf_publikasi/watermark%20_Kewarganegaraan%2C%20Suku%20Bangsa%2C%20Agama%20dan%20Bahasa_281211.pdf|archive-date=2015-09-23}}&lt;/ref&gt;
| religion_year          = 2018
| religion               = {{ublist|item_style=white-space:nowrap;|86.70% [[Islam in Indonesia|Islam]]|10.72% [[Christianity in Indonesia|Christianity]]|1.74% [[Hinduism in Indonesia|Hinduism]]|0.77% [[Buddhism in Indonesia|Buddhism]]| 0.04% [[Aliran Kepercayaan|Folk]]| 0.03% [[Confucianism in Indonesia|Confucianism]]}}
| religion_ref           = &lt;ref name=&quot;RELIGION&quot;&gt;{{cite web|url=https://data.kemenag.go.id/agamadashboard/statistik/umat|title=Statistik Umat Menurut Agama di Indonesia|publisher=[[Ministry of Religious Affairs (Indonesia)|Ministry of Religious Affairs]]|date=2018-05-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20200903221250/https://data.kemenag.go.id/agamadashboard/statistik/umat|archive-date=2020-09-03|access-date=2020-09-24|language=id}}&lt;/ref&gt;
| demonym                = [[Indonesians|Indonesian]]
| government_type        = [[Unitary state|Unitary]] [[Presidential system|presidential republic]]
| leader_title1          = [[President of Indonesia|President]]
| leader_name1           = [[Joko Widodo]]
| leader_title2          = {{nowrap|[[Vice President of Indonesia|Vice President]]}}
| leader_name2           = [[Ma'ruf Amin]]
| leader_title3          = {{nowrap|[[List of Speakers of the People's Representative Council|House Speaker]]}}
| leader_name3           = [[Puan Maharani]]
| leader_title4          = {{nowrap|[[Chief Justice of the Supreme Court of Indonesia|Chief Justice]]}}
| leader_name4           = [[Muhammad Syarifuddin]]
| legislature            = [[People's Consultative Assembly]] (MPR)
| upper_house            = [[Regional Representative Council]] (DPD)
| lower_house            = [[People's Representative Council]] (DPR)
| sovereignty_type       = Independence
| sovereignty_note       = from the [[Dutch Empire|Netherlands]] and [[Empire of Japan|Japan]]
| established_event1     = [[Proclamation of Indonesian Independence|Proclaimed]]
| established_date1      = 17 August 1945
| established_event2     = [[Dutch–Indonesian Round Table Conference|Recognition]]
| established_date2      = 27 December 1949
| area_km2               = 1,904,569&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/DYB2004/Table03.pdf|title=UN Statistics|publisher=United Nations|date=2005|access-date=2007-10-31|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20071031023924/http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/DYB2004/Table03.pdf|archive-date=2007-10-31}}&lt;/ref&gt;
| area_label             = [[Land area|Land]]
| area_rank              = 14th
| area_sq_mi             = 735,358 &lt;!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--&gt;
| percent_water          = 
| area_label2            = [[Water area|Water (%)]]
| area_data2             = 4.85
| population_estimate    = {{increaseNeutral}} 275,773,800&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.bps.go.id/indicator/12/1975/1/mid-year-population.html|publisher=[[Statistics Indonesia|Badan Pusat Statistik - Indonesia]]|title=Mid Year Population (Thousand People)|archive-date=30 June 2022|access-date=3 July 2022|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
| population_census      = 270,203,917&lt;ref name=&quot;2020census&quot; /&gt;
| population_estimate_year = Q2 2022
| population_estimate_rank = 4th
| population_census_year = 2020
| population_density_km2 = 141
| population_density_sq_mi = 365
| population_density_rank = 88th
| GDP_PPP                = {{increase}} {{currency|3.995 trillion|USD|passthrough=yes}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot;&gt;{{cite web|title=Report for Selected Countries and Subjects|url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2022/April/weo-report?c=536,&amp;s=NGDP_RPCH,NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,PPPSH,NID_NGDP,NGSD_NGDP,LUR,LP,BCA,BCA_NGDPD,&amp;sy=2020&amp;ey=2027&amp;ssm=0&amp;scsm=1&amp;scc=0&amp;ssd=1&amp;ssc=0&amp;sic=0&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1|publisher=International Monetary Fund|access-date=2022-04-19}}&lt;/ref&gt;
| GDP_PPP_year           = 2022
| GDP_PPP_rank           = 7th
| GDP_PPP_per_capita     = {{increase}} {{currency|14,535|USD|passthrough=no}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_PPP_per_capita_rank = 96th
| GDP_nominal            = {{increase}} {{currency|1.289 trillion|USD|passthrough=yes}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_nominal_year       = 2022
| GDP_nominal_rank       = 17th
| GDP_nominal_per_capita = {{increase}} {{currency|4,691|USD|passthrough=no}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_nominal_per_capita_rank = 104th
| Gini                   = 38.2
| Gini_year              = 2019
| Gini_change            = increase &lt;!--/decrease/steady--&gt;
| Gini_ref               = &lt;ref&gt;{{cite web|title=GINI index (World Bank estimate) – Indonesia|url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=ID|publisher=[[World Bank]]|access-date=2021-04-15}}&lt;/ref&gt;
| Gini_rank              = 
| HDI                    = 0.718
| HDI_year               = 2019
| HDI_change             = increase &lt;!--increase/decrease/steady--&gt;
| HDI_ref                = &lt;ref name=&quot;2020 components&quot;&gt;{{cite book|title=Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene|date=2020-12-15|publisher=[[United Nations Development Programme]]|isbn=978-92-1-126442-5|pages=343–346|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|archive-url=https://web.archive.org/web/20201215155214/http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|archive-date=2020-12-15|access-date=2020-12-16}}&lt;/ref&gt;
| HDI_rank               = 107th
| currency               = [[Indonesian rupiah]] (Rp)
| currency_code          = IDR
| time_zone              = [[Time in Indonesia|various]]
| utc_offset             = +7 to +9
| date_format            = နီꩻ/လာ/နေင်ႏ
| drives_on              = ဖဲ့ꩻစေႏ &lt;!--Note that this refers to the side of the road used, not the seating of the driver--&gt;
| calling_code           = [[+62]]
| cctld                  = [[.id]]
}}

'''အိဉ်ဒိုနီးသျာခမ်းထီ''' ([[အိန်းကလေက်ဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|အဲင်းကလေတ်]]: Indonesia) {{IPAc-en|audio=En-us-Indonesia.ogg|ˌ|ɪ|n|d|ə|ˈ|n|iː|ʒ|ə}} ရွုမ်ꩻသွုံꩻအမဉ်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ဟံႏနယ်ႏအဝ်ႏသော့ꩻတွိုက်တဖြုံႏလွိုကို ကထွာဒါႏ ဖြွောမ်းဗူႏမုꩻဟဝ်ငါႏ အချွတ်အထျꩻအာႏဏာႏပဲင်ႏ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻအာ အာသျအခဝ်ကွဉ်ႏနဝ်ကိုတဲင် ဟံႏနယ်ႏယင်ဟန်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻဒျာႏ အိုရှန်းနီးယားကိုနဝ်ꩻသွူ။ အဝ်ႏ အေင်ဒိယသမုဒ္ဒရာႏတွမ်ႏ ပသိဖိတ်သမုဒ္ဒရာႏခါႏကိုတွော့ꩻ ကြွန်အဝ်ႏစွဉ်ႏ တသောင်ႏသွံရေင်လွိုတဲင် ကမ္ဘာႏတန်အလောင်း ထွာကြွန်အအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;CIA&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html|title=The World Factbook: Indonesia|publisher=Central Intelligence Agency|date=12 December 2017|accessdate=19 December 2017|archivedate=10 December 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081210041527/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html}}&lt;/ref&gt; ဟံႏဧရိယာႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏ စတုရန်းမဲင်ႏပေါင်ꩻ ၇၃၅,၃၅၈မဲင်ႏတွမ်ႏ ( ၁,၉၀၄,၅၆၉ စတုရန်းကီလိုမီတာ)တဲင် ကမ္ဘာႏတန်အကို အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ ထဲ့သော့ꩻ ဟံႏဧရိယာႏအလုဲင်းသွတ်ꩻ နံပါတ် ၁၄ ကို ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ပင်ႏလယ်ႏတွမ်ႏ ဟံႏဧရိယာႏ မဉ်ႏတွက်ရော်ꩻဝင်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီယို ထွာစွဉ်ႏ ကမ္ဘာႏတန်အကို နံပါတ်နွုတ်ꩻအတန်သွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏ ၂၆၁ သန်းရပ်တဲင် ကမ္ဘာႏတန်အလောင်း နံပါတ် ၄ လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အော်သထရိုနီးဆျန်းခမ်းထီဖုံႏတွမ်ႏ [[မွတ်သလဉ်ဘာႏသာႏ]]နွို့ဖုံႏ ကအဝ်ႏသော့ꩻအာဒါႏ ခမ်းထီဖုံႏအကို အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ ထွာလိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီသားတထာႏဝရပ်နဝ်ꩻ အုံအဝ်ႏလွဒျာႏ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကို လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻကထွာဒါႏ စျားဗားကြွန်ကိုနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; 

အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ ရီပတ်ဗလစ်ကဉ်ပွုံႏစံႏ အစိုႏရအဝ်ႏတဲင် ကလွိုက်ရွေꩻခါꩻဒါႏ ပါလီမန်တွမ်ႏ ခမ်းနမ်းဗွေႏ(သမ္မတလဲ့ ပါသော့ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ ခမ်းနယ်ႏအဝ်ႏ (၃၄) နယ်ႏတဲင် (၅)နယ်ႏနဝ်ꩻ ပါꩻသော့ꩻဒျာႏ အထူꩻအိုပ်ချုတ်ရေꩻအရန်းကိုနဝ်ꩻသွူ။ ခွုင်းတဲင်ကမ္ဘာႏဟံႏတန်အလောင်း လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏသော့ꩻအာသွတ်ꩻကထွာဒါႏ ဝေင်ꩻတန်ဖုံႏအကို အေန်ဒိုနီးသျားဝေင်ꩻတန် စျကာတာဝေင်ꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻ နံပါတ်(၂) ကိုနဝ်ꩻသွူ။

အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီတွမ်ႏ ပါပူအာနယူးဂီနီခမ်းထီ၊ တီမောအခဝ်ကွဉ်ႏခမ်းထီတွမ်ႏ [[မလေးသျားခမ်းထီ]]အခဝ်ကွဉ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ခမ်းထီကူနား အဝ်ႏကပ်ꩻခြꩻစွဉ်ႏတဝင်ꩻ တကောင်ꩻဟံႏယာႏလောင်းဖုံႏသွူ။ ခမ်းထီအသောင်ရင်ꩻအလင်ဖုံႏနဝ်ꩻ [[သေင်ကာပူခမ်းထီ]]၊ [[ဗီယက်နမ်ခမ်းထီ]]၊ [[ဖိလစ်ပိုင်ခမ်းထီ]]၊ [[ဩသတေးလျခမ်းထီ]]၊ ပလောင်းခမ်းထီ တွမ်ႏ အေင်ဒိယခမ်းထီကပဲင်ႏဒါႏ အဲတ်ဒမန်ကြွန် တွမ်ႏ နီကိုဗာကြွန်ဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းတဲ့အာ လိုအုံတဲ့တချငါႏ ဒေႏသဖုံႏအဝ်ႏကီလဲ့ ကလုဲင်းတဟာႏငါႏ အေန်ဒိုနီသျားဟံႏရွိုင်ꩻတခြာတန်ကိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏထောက်ကံးဖေႏနွောင်ꩻဒျာႏ ဇီဝမျိုꩻဖြယ်ဖုံႏ အာတန်နဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ သဘာႏဝအရွီႏအခိုႏဖုံႏ အဝ်ႏတွမ်ႏအလွန်းအလွိုတဲင် နဝ်ꩻဖုံႏအကို - နမ်းမေန်(ရေနံ) တွမ်ႏ သဘာႏဝဓာတ်လွီး(သဘာဝဓာတ်ငွေ့)၊ ပသီႏဗွာ(ခဲမဖြူ)၊ တောင်ꩻတနျာႏ(ကြေးနီ) တွမ်ႏ ခံꩻဖုံႏလဲ့ပါဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အဆို့ꩻအရုဲင်ထာꩻမာꩻဖုံႏနဝ်ꩻ - ဗွူ၊ နမ်းမန်ꩻမောက်ꩻအွန်၊ နေင်း၊ ကော်ဖီ၊ ကကေးအို၊ ပရတသီႏ၊ အိုမီႏအိုမက်ꩻဖုံႏ တွမ်ႏ ရာဘာဖုံႏတဲ့ ထန်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;OEC&quot;&gt;{{cite web|url=http://atlas.media.mit.edu/en/profile/country/idn/|title=Indonesia|publisher=The Observatory of Economic Complexity|date=2016|accessdate=19 November 2016|archivedate=1 April 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170401221338/http://atlas.media.mit.edu/en/profile/country/idn/}}&lt;/ref&gt; အေန်ဒိုနီးသျားသီး အဓိက ကူꩻကားဖက်ခမ်းထီဖုံႏနဝ်ꩻ - [[ခယ်ႏခမ်းထီ]]၊ [[အမေႏရိကန်ႏခမ်းပေါင်ꩻဗူႏခမ်းထီ]]၊ [[ဂျပန်ခမ်းထီ]]၊ [[သေင်ကာပူခမ်းထီ]] တွမ်ႏ [[အေင်ဒိယခမ်းထီ]]ဖုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.worldstopexports.com/indonesias-top-15-import-partners/|title=Indonesia's Top Trading Partners|author=Workman, Daniel|publisher=World's Top Exports|date=26 December 2017|accessdate=25 February 2018|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180225061410/http://www.worldstopexports.com/indonesias-top-15-import-partners/|archivedate=25 February 2018|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

အေန်ဒိုနီးသျားကြွန်ဗူႏနဝ်ꩻ တိန်ႏတွိုႏ ၇ ရျာꩻဗူႏရပ်မ့ꩻ ကွဲစအွဉ်ႏရေꩻလွဉ် ဖြေꩻစာကူꩻကားရေꩻတဲင် နဝ်ꩻခါအခိန်ႏ သီရိဝိဟာရခမ်းထီ တွမ်ႏ မာဂျာပါဟစ်ခမ်းထီဖုံႏကို ခယ်ႏခွန်ဟော်ခံꩻဆွိုက်ဖုံႏတွမ်ႏ အေင်ဒိယခွန်ဟော်ခံꩻခမ်းထီသီးလဲ့ အဝ်ႏဖြေꩻစာꩻကူႏကားလူႏလုဲင်ႏချာငါတဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

တယ်ႏစ ခရစ်တောႏပေါႏလွဉ်ထွူ  တညငါႏတဝ်းအခိန်ႏ ဒေႏသခံႏခွန်ဟော်ꩻခံꩻသီးနဝ်ꩻ ထူႏဆွုပ်လွေꩻ ခမ်းလင်သား ယေန်ႏကေႏမုꩻ၊ ဘာႏသာႏရေꩻတွမ်ႏ ခမ်းထီအရေꩻပွုံႏစံႏဖုံႏတဲင် ထွာလွဉ် ဟေင်ဒူတွမ်ႏ ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏခမ်းထီတဲင် လွိုင်ႏကွုန်ꩻတိုꩻတက်လွဉ်စွဉ်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီသမဲင်ꩻအကိုနဝ်ꩻ အထီႏတောႏဝွေꩻသီးသဘာႏဝအရွီႏအခိုႏဖုံႏတွော့ꩻ ကခံႏဗာႏ အာႏရဲင်ꩻတလာဒါႏခမ်းထီလောင်ႏလင်သားဖုံႏ ကဒို့ꩻတခြို့ꩻဒါႏ အကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။ မွတ်သလဉ်ကုင်ႏသဲႏသီးတွမ်ႏ ဆူဖီပညာႏသျင်ႏသီးနဝ်ꩻ သံးအီလွဉ်သော့ꩻ အိစ်သာလာမ်ဘာႏသာႏ၊ ဥရောပသီးနဝ်ꩻ သံးအီလွဉ် ခရိယာန်ႏဘာႏသာႏတဲင် အဝ်ႏလယ်ႏထွံႏလေ့လာဟံႏနယ်ႏတောႏတွင်ꩻ သံးမဲဉ်ရိမ်ဒို့ꩻတခြို့တဝင်ꩻ အိုမီႏအိုမက်ꩻကြွန်ကထွာဒါႏ မာလူကူးကြွန်နဝ်ꩻတဲင် ရွို့ꩻရန်ႏစွဉ်ႏဒျာႏလို့ဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ တယ်ႏစစွဉ်ႏ ဒတ်ချ်လိုꩻခွိုꩻသီး ကိုလိုနီအနေႏ ကသွင်ꩻသော့ꩻဒါႏ အမ်ဗိုးအီးနား တွမ်ႏ ဗာတာဗီးယားဖုံႏတဲင် ဆုဲင်ꩻဝုဲင်ꩻတဲင်တွော့ꩻ ကြွန်ဗူႏကားကအဝ်ႏလဲ့ ပေါ်တူဂီ၊ ပဉ်တစ် တွမ်ႏ ဗြိတိဆျသီးဖုံႏနဝ်ꩻ သိမ်ꩻအွဉ်ႏထွာထိုꩻခန်းဒျာႏ ကိုလိုနီနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻအကို တီမောတွမ်ႏ ယူဂီနီးအခဝ်တွို့ꩻတဲ့ ပါနေနေသွူ။ ဒုတိယကမ္ဘာႏစဲ့ꩻ တိန်ႏတဲင် အေန်ဒိုနီသျားခမ်းထီလဲ့ ကေႏညာႏလꩻခန်းဒျာႏ လွစ်တခြင်ခွင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

==ဟဲ့ꩻဖန်အမဉ်ꩻခန်ꩻ==
‍‍‍‍‍&quot;အေန်ဒိုနီးသျား&quot; အမဉ်ꩻဝေါဟာရနဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏ အေန်ဒို(indos) တွမ်ႏ နီသော့သ်(nesos)ကရိုꩻဒါႏ [[ဂရိ]]ဘာႏသာႏငဝ်းငွါကိုလွဉ်ဒျာႏတဲင် မဉ်ႏဒေါ့ꩻပအိုဝ်ႏဗာႏနေးနဝ်ꩻ အေင်ဒိယကြွန်ဖုံႏ အဓိပ္ပါယ်ႏလꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ &lt;ref name=&quot;EcoSeas1&quot;&gt;{{cite book|author1=Tomascik, T.|author2=Mah, J.A.|author3=Nontji, A.|author4=Moosa, M.K.|title=The Ecology of the Indonesian Seas&amp;nbsp;– Part One|publisher=Periplus Editions|year=1996|location=Hong Kong|isbn=962-593-078-7}}&lt;/ref&gt; ကဟဲ့ꩻဖန်စ ခမ်းထီမဉ်ꩻယိုနဝ်ꩻ ခါးလားကတယ်ႏထောင်ႏ လွစ်တခြင်ဒါႏ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီခိန်ႏ ၁၈ ရျာꩻဗူႏကိုကာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;indoety&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.pikiran-rakyat.com/cetak/0804/16/0802.htm|title=The origin of Indonesia's name|author=Anshory, Irfan|publisher=Pikiran Rakyat|date=16 August 2004|accessdate=15 December 2006|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20061215190155/http://www.pikiran-rakyat.com/cetak/0804/16/0802.htm|archivedate=15 December 2006|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; တိန်ႏတွိုႏ ၁၈၅၀ ဗာႏနေင်ႏတဲင် အဲင်းကလေတ်လိုꩻခွိုꩻဗူႏဗေဒပညာႏသျင်ႏ ဂျော့ရှ်ဝဉ်သာအားရ်နဝ်ꩻ လိုꩻကောကအုံအဝ်ႏဒါႏ အေင်ဒိယကြွန်ဗူႏလောင်းသားယို ဝွေꩻဟဲ့ꩻဒျာႏ အဥ်ဒုနီးဆျန်း (Indunesians) တွမ်ႏ လိုꩻကအုံအဝ်ႏဒါႏ မလာယန်ကြွန်စွယ်ႏသားနဝ်ꩻ ဝွေꩻဟဲ့ꩻဒျာႏ မလာယုနီးဆျန်း (Malayunesians) စတဲင် ဝွေꩻကကျွိုက်ရာꩻ အသွုံꩻအနွုံꩻအလွောက်ꩻ အဝ်ႏဟဲ့ꩻဖန်ခါꩻဒျာႏ နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။{{sfn|Earl|1850|p=119}} ဂျာနယ်နဝ်ꩻကိုနေနေ ဝွေꩻတပဲ့ꩻကျောင်ꩻသားတဖြာꩻကထွာဒါႏ စိမ်းသ်ရစ်ဆဲတ်သန် လိုဂန် နဝ်ꩻ အေင်ဒိယကြွန်ဗူႏကရိုꩻဒါႏ ခမ်းထီမဉ်ꩻယို ဝွေꩻအဝ်ႏဟဲ့ꩻဗွိုန်အဓိပ္ပါယ်ႏ အေန်ဒိုနီးသျား နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;JIAEA_3&quot;&gt;{{cite journal|author=Logan, James Richardson|title=The Ethnology of the Indian Archipelago: Embracing Enquiries into the Continental Relations of the Indo-Pacific Islanders|url=https://archive.org/details/ethnologyIndian00Loga|journal=Journal of the Indian Archipelago and Eastern Asia (JIAEA)|year=1850|pages=4:252–347}}&lt;/ref&gt;{{sfn|Earl|1850|pp=254, 277–278}} ကွဲတွော့ꩻတဲင် ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏ ဒတ်ဆ်ပညာႏသျင်ႏသီးကထေဒါႏ အေန်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏဂျာနယ်ဖုံႏကိုနဝ်ꩻ တမဲဉ်သွုံꩻလွတဝ်း အဉ်ဒိုနီးသျားတဲင် မဲဉ်သွုံꩻလွဒျာႏ မလေးကြွန်စွယ်ႏဖုံႏတွမ်ႏ နယ်တာလန် အဉ်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏ ကရိုꩻဒါႏ အမဉ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ သွုံအာဒါႏအမဉ်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏတွမ်ႏ အေန်သူလေန်ဒီ (Insulinde) ဖုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;Kroef&quot;&gt;{{cite journal|title=The Term Indonesia: Its Origin and Usage|journal=Journal of the American Oriental Society|author=Justus M van der Kroef|volume=71|issue=3|pages=166–171|year=1951|doi=10.2307/595186|jstor=595186}}&lt;/ref&gt;

၁၉၀၀ နေင်ႏမာꩻငါတဲင် နယ်တာလန်အထန်ႏကို ကအဝ်ႏဒါႏ ပညာႏသျင်ႏသီးဖုံႏနဝ်ꩻ သွုံꩻအာလွဉ်ဒျာႏ အေန်ဒိုနီးသျားကရိုꩻဒါႏ အမဉ်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ခွိုꩻရက်ဒေႏသခံႏသီးဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏဟဲ့ꩻယို့ꩻလွ ခမ်းထီရေꩻအသွုံꩻအနွုံꩻအနေႏနဝ်ꩻသွူ။ &lt;ref name=&quot;Kroef&quot;/&gt; အဝ်ႏ ဗာလဉ်တက္ကသိုလ်ႏ အဒေါ့ဖ် ဗတ်ဆျန်းကထေဒါႏ &quot;အေန်ဒိုနီးသျား တဝ်းလဲ့ မလေးကြွန်ဗူႏဖုံႏ ၁၈၈၄-၁၈၉၄&quot; ကဟဲ့ꩻဒါႏ လိတ်အုပ်ကိုတဲင် လိုꩻသီးဖုံႏကွဲသေအာအာလွဉ်စွဉ်ႏနဝ်ꩻသွူ။ ဒေႏသခံႏပညာႏသျင်ႏသီးဖုံႏအကို ကီ ဟာစျာ ဒီဝမ်တာရာနဝ်ꩻ အွဉ်ဟဲ့ꩻစ့ရီးဝင်ꩻ အမဉ်ꩻယိုတဲင် တိန်ႏတွိုႏ ၁၉၁၃ဗာႏနေင်ႏနဝ်ꩻ ဝွေꩻတယ်ႏထောင်ႏခန်း &quot;အေန်ဒိုနီးသျားသတင်ꩻစာႏတွိုက်&quot; ကဟဲ့ꩻဒါႏ သတင်ꩻစာႏတွိုက် တဖြုံႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;indoety&quot;/&gt;

==သမဲင်ꩻ==
==ဟံႏပထဝီႏ==
==ခမ်းထီရေꩻတွမ်ႏ အစိုႏရ==
==စီꩻပွာꩻရေꩻ==
==လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းတွမ်ႏ အုံအဝ်ႏစွစ်ꩻလီဒါႏခင်ႏလမ်း==
==ယေန်ႏကေႏမုꩻ==
==ထွားထဲင်းယင်း ကဏ္ဍနုဲင်းယို==
==ဓါတ်ပွုံႏဖုံႏ==
== အာႏကွိုꩻ ==
{{Reflist}}

[[Category:အာသျတွိုက်ကို ခမ်းထီဖုံႏ]]

[[my:အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ]]
[[en:Indonesia]]</text>
      <sha1>51ahhhjjegspclri1k1oywkzxk599i6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>14154</id>
      <parentid>14153</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T01:28:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2400:AC40:A48:5D9D:0:0:0:1</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="29038" xml:space="preserve">{{Infobox country
| conventional_long_name = အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ
| common_name            = အေန်ဒိုနီးသျား
| native_name            = {{native name|id|Republik Indonesia}}
| image_flag             = Flag of Indonesia.svg
| image_coat             = National emblem of Indonesia Garuda Pancasila.svg
| symbol_type            = ခမ်းထီတန်အမုဲင်
| national_motto         = {{native phrase|kaw|[[Bhinneka Tunggal Ika]]}}&lt;br /&gt;&quot;Unity in Diversity&quot;{{hr}}'''National ideology:''' {{lang|id|[[Pancasila (politics)|Pancasila]]}}&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://countrystudies.us/indonesia/86.htm|title=Pancasila|publisher=U.S. Library of Congress|date=2017-02-03|access-date=2017-02-05|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170205010135/http://countrystudies.us/indonesia/86.htm|archive-date=2017-02-05}}&lt;/ref&gt;{{sfn|Vickers|2005|p=117}}
| national_anthem        = &quot;[[Indonesia Raya]]&quot;&lt;br /&gt;&quot;Great Indonesia&quot;{{parabr}}{{center|[[File:Indonesiaraya.ogg]]}}
| image_map              = {{Switcher|[[File:Indonesia (orthographic projection).svg|frameless]]|Show globe|[[File:Location Indonesia ASEAN.svg|upright=1.15|frameless]]|Show map of ASEAN|default=1}}
| capital                = [[ဝေင်ꩻစျာကာတာ]]
| largest_city           = ဝေင်ꩻတန်
| coordinates            = {{Coord|6|10|S|106|49|E|type:city_region:ID}}
| languages_type         = Official language&lt;br/&gt; {{nobold|and national language}}
|languages              = [[အဉ်ဒိုနီးသျားဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|အဉ်ဒိုနီးသျား]]&lt;!--Note: Not just the official language, but also the national language (bahasa pemersatu)--&gt;
| languages2_type        = Regional languages
| languages2             = Over [[Languages of Indonesia|700 languages]]&lt;ref name=&quot;ethnologue&quot;/&gt;
| ethnic_groups          = Over [[Ethnic groups in Indonesia|1,300 ethnic groups]]&lt;ref name=&quot;BPS&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.bps.go.id/website/pdf_publikasi/watermark%20_Kewarganegaraan%2C%20Suku%20Bangsa%2C%20Agama%20dan%20Bahasa_281211.pdf|title=Nationality, Ethnicity, Religion, and Languages of Indonesians|language=id|last1=Na'im|first1=Akhsan|last2=Syaputra|first2=Hendry|publisher=[[Statistics Indonesia]]|date=2010|access-date=2015-09-23|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150923194534/http://www.bps.go.id/website/pdf_publikasi/watermark%20_Kewarganegaraan%2C%20Suku%20Bangsa%2C%20Agama%20dan%20Bahasa_281211.pdf|archive-date=2015-09-23}}&lt;/ref&gt;
| religion_year          = 2018
| religion               = {{ublist|item_style=white-space:nowrap;|86.70% [[Islam in Indonesia|Islam]]|10.72% [[Christianity in Indonesia|Christianity]]|1.74% [[Hinduism in Indonesia|Hinduism]]|0.77% [[Buddhism in Indonesia|Buddhism]]| 0.04% [[Aliran Kepercayaan|Folk]]| 0.03% [[Confucianism in Indonesia|Confucianism]]}}
| religion_ref           = &lt;ref name=&quot;RELIGION&quot;&gt;{{cite web|url=https://data.kemenag.go.id/agamadashboard/statistik/umat|title=Statistik Umat Menurut Agama di Indonesia|publisher=[[Ministry of Religious Affairs (Indonesia)|Ministry of Religious Affairs]]|date=2018-05-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20200903221250/https://data.kemenag.go.id/agamadashboard/statistik/umat|archive-date=2020-09-03|access-date=2020-09-24|language=id}}&lt;/ref&gt;
| demonym                = [[Indonesians|Indonesian]]
| government_type        = [[Unitary state|Unitary]] [[Presidential system|presidential republic]]
| leader_title1          = [[President of Indonesia|President]]
| leader_name1           = [[Joko Widodo]]
| leader_title2          = {{nowrap|[[Vice President of Indonesia|Vice President]]}}
| leader_name2           = [[Ma'ruf Amin]]
| leader_title3          = {{nowrap|[[List of Speakers of the People's Representative Council|House Speaker]]}}
| leader_name3           = [[Puan Maharani]]
| leader_title4          = {{nowrap|[[Chief Justice of the Supreme Court of Indonesia|Chief Justice]]}}
| leader_name4           = [[Muhammad Syarifuddin]]
| legislature            = [[People's Consultative Assembly]] (MPR)
| upper_house            = [[Regional Representative Council]] (DPD)
| lower_house            = [[People's Representative Council]] (DPR)
| sovereignty_type       = Independence
| sovereignty_note       = from the [[Dutch Empire|Netherlands]] and [[Empire of Japan|Japan]]
| established_event1     = [[Proclamation of Indonesian Independence|Proclaimed]]
| established_date1      = 17 August 1945
| established_event2     = [[Dutch–Indonesian Round Table Conference|Recognition]]
| established_date2      = 27 December 1949
| area_km2               = 1,904,569&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/DYB2004/Table03.pdf|title=UN Statistics|publisher=United Nations|date=2005|access-date=2007-10-31|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20071031023924/http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/DYB2004/Table03.pdf|archive-date=2007-10-31}}&lt;/ref&gt;
| area_label             = [[Land area|Land]]
| area_rank              = 14th
| area_sq_mi             = 735,358 &lt;!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--&gt;
| percent_water          = 
| area_label2            = [[Water area|Water (%)]]
| area_data2             = 4.85
| population_estimate    = {{increaseNeutral}} 275,773,800&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.bps.go.id/indicator/12/1975/1/mid-year-population.html|publisher=[[Statistics Indonesia|Badan Pusat Statistik - Indonesia]]|title=Mid Year Population (Thousand People)|archive-date=30 June 2022|access-date=3 July 2022|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
| population_census      = 270,203,917&lt;ref name=&quot;2020census&quot; /&gt;
| population_estimate_year = Q2 2022
| population_estimate_rank = 4th
| population_census_year = 2020
| population_density_km2 = 141
| population_density_sq_mi = 365
| population_density_rank = 88th
| GDP_PPP                = {{increase}} {{currency|3.995 trillion|USD|passthrough=yes}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot;&gt;{{cite web|title=Report for Selected Countries and Subjects|url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2022/April/weo-report?c=536,&amp;s=NGDP_RPCH,NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,PPPSH,NID_NGDP,NGSD_NGDP,LUR,LP,BCA,BCA_NGDPD,&amp;sy=2020&amp;ey=2027&amp;ssm=0&amp;scsm=1&amp;scc=0&amp;ssd=1&amp;ssc=0&amp;sic=0&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1|publisher=International Monetary Fund|access-date=2022-04-19}}&lt;/ref&gt;
| GDP_PPP_year           = 2022
| GDP_PPP_rank           = 7th
| GDP_PPP_per_capita     = {{increase}} {{currency|14,535|USD|passthrough=no}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_PPP_per_capita_rank = 96th
| GDP_nominal            = {{increase}} {{currency|1.289 trillion|USD|passthrough=yes}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_nominal_year       = 2022
| GDP_nominal_rank       = 17th
| GDP_nominal_per_capita = {{increase}} {{currency|4,691|USD|passthrough=no}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_nominal_per_capita_rank = 104th
| Gini                   = 38.2
| Gini_year              = 2019
| Gini_change            = increase &lt;!--/decrease/steady--&gt;
| Gini_ref               = &lt;ref&gt;{{cite web|title=GINI index (World Bank estimate) – Indonesia|url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=ID|publisher=[[World Bank]]|access-date=2021-04-15}}&lt;/ref&gt;
| Gini_rank              = 
| HDI                    = 0.718
| HDI_year               = 2019
| HDI_change             = increase &lt;!--increase/decrease/steady--&gt;
| HDI_ref                = &lt;ref name=&quot;2020 components&quot;&gt;{{cite book|title=Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene|date=2020-12-15|publisher=[[United Nations Development Programme]]|isbn=978-92-1-126442-5|pages=343–346|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|archive-url=https://web.archive.org/web/20201215155214/http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|archive-date=2020-12-15|access-date=2020-12-16}}&lt;/ref&gt;
| HDI_rank               = 107th
| currency               = [[Indonesian rupiah]] (Rp)
| currency_code          = IDR
| time_zone              = [[Time in Indonesia|various]]
| utc_offset             = +7 to +9
| date_format            = နီꩻ/လာ/နေင်ႏ
| drives_on              = ဖဲ့ꩻစေႏ &lt;!--Note that this refers to the side of the road used, not the seating of the driver--&gt;
| calling_code           = [[+62]]
| cctld                  = [[.id]]
}}

'''အိဉ်ဒိုနီးသျာခမ်းထီ''' ([[အိန်းကလေက်ဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|အဲင်းကလေတ်]]: Indonesia) {{IPAc-en|audio=En-us-Indonesia.ogg|ˌ|ɪ|n|d|ə|ˈ|n|iː|ʒ|ə}} ရွုမ်ꩻသွုံꩻအမဉ်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ဟံႏနယ်ႏအဝ်ႏသော့ꩻတွိုက်တဖြုံႏလွိုကို ကထွာဒါႏ ဖြွောမ်းဗူႏမုꩻဟဝ်ငါႏ အချွတ်အထျꩻအာႏဏာႏပဲင်ႏ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻအာ အာသျအခဝ်ကွဉ်ႏနဝ်ကိုတဲင် ဟံႏနယ်ႏယင်ဟန်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻဒျာႏ အိုရှန်းနီးယားကိုနဝ်ꩻသွူ။ အဝ်ႏ အေင်ဒိယသမုဒ္ဒရာႏတွမ်ႏ ပသိဖိတ်သမုဒ္ဒရာႏခါႏကိုတွော့ꩻ ကြွန်အဝ်ႏစွဉ်ႏ တသောင်ႏသွံရေင်လွိုတဲင် ကမ္ဘာႏတန်အလောင်း ထွာကြွန်အအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;CIA&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html|title=The World Factbook: Indonesia|publisher=Central Intelligence Agency|date=12 December 2017|accessdate=19 December 2017|archivedate=10 December 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081210041527/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html}}&lt;/ref&gt; ဟံႏဧရိယာႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏ စတုရန်းမဲင်ႏပေါင်ꩻ ၇၃၅,၃၅၈မဲင်ႏတွမ်ႏ ( ၁,၉၀၄,၅၆၉ စတုရန်းကီလိုမီတာ)တဲင် ကမ္ဘာႏတန်အကို အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ ထဲ့သော့ꩻ ဟံႏဧရိယာႏအလုဲင်းသွတ်ꩻ နံပါတ် ၁၄ ကို ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ပင်ႏလယ်ႏတွမ်ႏ ဟံႏဧရိယာႏ မဉ်ႏတွက်ရော်ꩻဝင်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီယို ထွာစွဉ်ႏ ကမ္ဘာႏတန်အကို နံပါတ်နွုတ်ꩻအတန်သွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏ ၂၆၁ သန်းရပ်တဲင် ကမ္ဘာႏတန်အလောင်း နံပါတ် ၄ လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အော်သထရိုနီးဆျန်းခမ်းထီဖုံႏတွမ်ႏ [[မွတ်သလဉ်ဘာႏသာႏ]]နွို့ဖုံႏ ကအဝ်ႏသော့ꩻအာဒါႏ ခမ်းထီဖုံႏအကို အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ ထွာလိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီသားတထာႏဝရပ်နဝ်ꩻ အုံအဝ်ႏလွဒျာႏ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကို လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻကထွာဒါႏ စျားဗားကြွန်ကိုနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; 

အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ ရီပတ်ဗလစ်ကဉ်ပွုံႏစံႏ အစိုႏရအဝ်ႏတဲင် ကလွိုက်ရွေꩻခါꩻဒါႏ ပါလီမန်တွမ်ႏ ခမ်းနမ်းဗွေႏ(သမ္မတလဲ့ ပါသော့ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ ခမ်းနယ်ႏအဝ်ႏ (၃၄) နယ်ႏတဲင် (၅)နယ်ႏနဝ်ꩻ ပါꩻသော့ꩻဒျာႏ အထူꩻအိုပ်ချုတ်ရေꩻအရန်းကိုနဝ်ꩻသွူ။ ခွုင်းတဲင်ကမ္ဘာႏဟံႏတန်အလောင်း လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏသော့ꩻအာသွတ်ꩻကထွာဒါႏ ဝေင်ꩻတန်ဖုံႏအကို အေန်ဒိုနီးသျားဝေင်ꩻတန် စျကာတာဝေင်ꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻ နံပါတ်(၂) ကိုနဝ်ꩻသွူ။

အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီတွမ်ႏ ပါပူအာနယူးဂီနီခမ်းထီ၊ တီမောအခဝ်ကွဉ်ႏခမ်းထီတွမ်ႏ [[မလေးသျားခမ်းထီ]]အခဝ်ကွဉ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ခမ်းထီကူနား အဝ်ႏကပ်ꩻခြꩻစွဉ်ႏတဝင်ꩻ တကောင်ꩻဟံႏယာႏလောင်းဖုံႏသွူ။ ခမ်းထီအသောင်ရင်ꩻအလင်ဖုံႏနဝ်ꩻ [[သေင်ကာပူခမ်းထီ]]၊ [[ဗီယက်နမ်ခမ်းထီ]]၊ [[ဖိလစ်ပိုင်ခမ်းထီ]]၊ [[ဩသတေးလျခမ်းထီ]]၊ ပလောင်းခမ်းထီ တွမ်ႏ အေင်ဒိယခမ်းထီကပဲင်ႏဒါႏ အဲတ်ဒမန်ကြွန် တွမ်ႏ နီကိုဗာကြွန်ဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းတဲ့အာ လိုအုံတဲ့တချငါႏ ဒေႏသဖုံႏအဝ်ႏကီလဲ့ ကလုဲင်းတဟာႏငါႏ အေန်ဒိုနီသျားဟံႏရွိုင်ꩻတခြာတန်ကိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏထောက်ကံးဖေႏနွောင်ꩻဒျာႏ ဇီဝမျိုꩻဖြယ်ဖုံႏ အာတန်နဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ သဘာႏဝအရွီႏအခိုႏဖုံႏ အဝ်ႏတွမ်ႏအလွန်းအလွိုတဲင် နဝ်ꩻဖုံႏအကို - နမ်းမေန်(ရေနံ) တွမ်ႏ သဘာႏဝဓာတ်လွီး(သဘာဝဓာတ်ငွေ့)၊ ပသီႏဗွာ(ခဲမဖြူ)၊ တောင်ꩻတနျာႏ(ကြေးနီ) တွမ်ႏ ခံꩻဖုံႏလဲ့ပါဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အဆို့ꩻအရုဲင်ထာꩻမာꩻဖုံႏနဝ်ꩻ - ဗွူ၊ နမ်းမန်ꩻမောက်ꩻအွန်၊ နေင်း၊ ကော်ဖီ၊ ကကေးအို၊ ပရတသီႏ၊ အိုမီႏအိုမက်ꩻဖုံႏ တွမ်ႏ ရာဘာဖုံႏတဲ့ ထန်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;OEC&quot;&gt;{{cite web|url=http://atlas.media.mit.edu/en/profile/country/idn/|title=Indonesia|publisher=The Observatory of Economic Complexity|date=2016|accessdate=19 November 2016|archivedate=1 April 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170401221338/http://atlas.media.mit.edu/en/profile/country/idn/}}&lt;/ref&gt; အေန်ဒိုနီးသျားသီး အဓိက ကူꩻကားဖက်ခမ်းထီဖုံႏနဝ်ꩻ - [[ခယ်ႏခမ်းထီ]]၊ [[အမေႏရိကန်ႏခမ်းပေါင်ꩻဗူႏခမ်းထီ]]၊ [[ဂျပန်ခမ်းထီ]]၊ [[သေင်ကာပူခမ်းထီ]] တွမ်ႏ [[အေင်ဒိယခမ်းထီ]]ဖုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.worldstopexports.com/indonesias-top-15-import-partners/|title=Indonesia's Top Trading Partners|author=Workman, Daniel|publisher=World's Top Exports|date=26 December 2017|accessdate=25 February 2018|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180225061410/http://www.worldstopexports.com/indonesias-top-15-import-partners/|archivedate=25 February 2018|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

အေန်ဒိုနီးသျားကြွန်ဗူႏနဝ်ꩻ တိန်ႏတွိုႏ ၇ ရျာꩻဗူႏရပ်မ့ꩻ ကွဲစအွဉ်ႏရေꩻလွဉ် ဖြေꩻစာကူꩻကားရေꩻတဲင် နဝ်ꩻခါအခိန်ႏ သီရိဝိဟာရခမ်းထီ တွမ်ႏ မာဂျာပါဟစ်ခမ်းထီဖုံႏကို ခယ်ႏခွန်ဟော်ခံꩻဆွိုက်ဖုံႏတွမ်ႏ အေင်ဒိယခွန်ဟော်ခံꩻခမ်းထီသီးလဲ့ အဝ်ႏဖြေꩻစာꩻကူႏကားလူႏလုဲင်ႏချာငါတဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

တယ်ႏစ ခရစ်တောႏပေါႏလွဉ်ထွူ  တညငါႏတဝ်းအခိန်ႏ ဒေႏသခံႏခွန်ဟော်ꩻခံꩻသီးနဝ်ꩻ ထူႏဆွုပ်လွေꩻ ခမ်းလင်သား ယေန်ႏကေႏမုꩻ၊ ဘာႏသာႏရေꩻတွမ်ႏ ခမ်းထီအရေꩻပွုံႏစံႏဖုံႏတဲင် ထွာလွဉ် ဟေင်ဒူတွမ်ႏ ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏခမ်းထီတဲင် လွိုင်ႏကွုန်ꩻတိုꩻတက်လွဉ်စွဉ်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီသမဲင်ꩻအကိုနဝ်ꩻ အထီႏတောႏဝွေꩻသီးသဘာႏဝအရွီႏအခိုႏဖုံႏတွော့ꩻ ကခံႏဗာႏ အာႏရဲင်ꩻတလာဒါႏခမ်းထီလောင်ႏလင်သားဖုံႏ ကဒို့ꩻတခြို့ꩻဒါႏ အကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။ မွတ်သလဉ်ကုင်ႏသဲႏသီးတွမ်ႏ ဆူဖီပညာႏသျင်ႏသီးနဝ်ꩻ သံးအီလွဉ်သော့ꩻ အိစ်သာလာမ်ဘာႏသာႏ၊ ဥရောပသီးနဝ်ꩻ သံးအီလွဉ် ခရိယာန်ႏဘာႏသာႏတဲင် အဝ်ႏလယ်ႏထွံႏလေ့လာဟံႏနယ်ႏတောႏတွင်ꩻ သံးမဲဉ်ရိမ်ဒို့ꩻတခြို့တဝင်ꩻ အိုမီႏအိုမက်ꩻကြွန်ကထွာဒါႏ မာလူကူးကြွန်နဝ်ꩻတဲင် ရွို့ꩻရန်ႏစွဉ်ႏဒျာႏလို့ဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ တယ်ႏစစွဉ်ႏ ဒတ်ချ်လိုꩻခွိုꩻသီး ကိုလိုနီအနေႏ ကသွင်ꩻသော့ꩻဒါႏ အမ်ဗိုးအီးနား တွမ်ႏ ဗာတာဗီးယားဖုံႏတဲင် ဆုဲင်ꩻဝုဲင်ꩻတဲင်တွော့ꩻ ကြွန်ဗူႏကားကအဝ်ႏလဲ့ ပေါ်တူဂီ၊ ပဉ်တစ် တွမ်ႏ ဗြိတိဆျသီးဖုံႏနဝ်ꩻ သိမ်ꩻအွဉ်ႏထွာထိုꩻခန်းဒျာႏ ကိုလိုနီနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻအကို တီမောတွမ်ႏ ယူဂီနီးအခဝ်တွို့ꩻတဲ့ ပါနေနေသွူ။ ဒုတိယကမ္ဘာႏစဲ့ꩻ တိန်ႏတဲင် အေန်ဒိုနီသျားခမ်းထီလဲ့ ကေႏညာႏလꩻခန်းဒျာႏ လွစ်တခြင်ခွင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

==ဟဲ့ꩻဖန်အမဉ်ꩻခန်ꩻ==
‍‍‍‍‍&quot;အေန်ဒိုနီးသျား&quot; အမဉ်ꩻဝေါဟာရနဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏ အေန်ဒို(indos) တွမ်ႏ နီသော့သ်(nesos)ကရိုꩻဒါႏ [[ဂရိ]]ဘာႏသာႏငဝ်းငွါကိုလွဉ်ဒျာႏတဲင် မဉ်ႏဒေါ့ꩻပအိုဝ်ႏဗာႏနေးနဝ်ꩻ အေင်ဒိယကြွန်ဖုံႏ အဓိပ္ပါယ်ႏလꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ &lt;ref name=&quot;EcoSeas1&quot;&gt;{{cite book|author1=Tomascik, T.|author2=Mah, J.A.|author3=Nontji, A.|author4=Moosa, M.K.|title=The Ecology of the Indonesian Seas&amp;nbsp;– Part One|publisher=Periplus Editions|year=1996|location=Hong Kong|isbn=962-593-078-7}}&lt;/ref&gt; ကဟဲ့ꩻဖန်စ ခမ်းထီမဉ်ꩻယိုနဝ်ꩻ ခါးလားကတယ်ႏထောင်ႏ လွစ်တခြင်ဒါႏ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီခိန်ႏ ၁၈ ရျာꩻဗူႏကိုကာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;indoety&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.pikiran-rakyat.com/cetak/0804/16/0802.htm|title=The origin of Indonesia's name|author=Anshory, Irfan|publisher=Pikiran Rakyat|date=16 August 2004|accessdate=15 December 2006|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20061215190155/http://www.pikiran-rakyat.com/cetak/0804/16/0802.htm|archivedate=15 December 2006|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; တိန်ႏတွိုႏ ၁၈၅၀ ဗာႏနေင်ႏတဲင် အဲင်းကလေတ်လိုꩻခွိုꩻဗူႏဗေဒပညာႏသျင်ႏ ဂျော့ရှ်ဝဉ်သာအားရ်နဝ်ꩻ လိုꩻကောကအုံအဝ်ႏဒါႏ အေင်ဒိယကြွန်ဗူႏလောင်းသားယို ဝွေꩻဟဲ့ꩻဒျာႏ အဥ်ဒုနီးဆျန်း (Indunesians) တွမ်ႏ လိုꩻကအုံအဝ်ႏဒါႏ မလာယန်ကြွန်စွယ်ႏသားနဝ်ꩻ ဝွေꩻဟဲ့ꩻဒျာႏ မလာယုနီးဆျန်း (Malayunesians) စတဲင် ဝွေꩻကကျွိုက်ရာꩻ အသွုံꩻအနွုံꩻအလွောက်ꩻ အဝ်ႏဟဲ့ꩻဖန်ခါꩻဒျာႏ နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။{{sfn|Earl|1850|p=119}} ဂျာနယ်နဝ်ꩻကိုနေနေ ဝွေꩻတပဲ့ꩻကျောင်ꩻသားတဖြာꩻကထွာဒါႏ စိမ်းသ်ရစ်ဆဲတ်သန် လိုဂန် နဝ်ꩻ အေင်ဒိယကြွန်ဗူႏကရိုꩻဒါႏ ခမ်းထီမဉ်ꩻယို ဝွေꩻအဝ်ႏဟဲ့ꩻဗွိုန်အဓိပ္ပါယ်ႏ အေန်ဒိုနီးသျား နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;JIAEA_3&quot;&gt;{{cite journal|author=Logan, James Richardson|title=The Ethnology of the Indian Archipelago: Embracing Enquiries into the Continental Relations of the Indo-Pacific Islanders|url=https://archive.org/details/ethnologyIndian00Loga|journal=Journal of the Indian Archipelago and Eastern Asia (JIAEA)|year=1850|pages=4:252–347}}&lt;/ref&gt;{{sfn|Earl|1850|pp=254, 277–278}} ကွဲတွော့ꩻတဲင် ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏ ဒတ်ဆ်ပညာႏသျင်ႏသီးကထေဒါႏ အေန်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏဂျာနယ်ဖုံႏကိုနဝ်ꩻ တမဲဉ်သွုံꩻလွတဝ်း အဉ်ဒိုနီးသျားတဲင် မဲဉ်သွုံꩻလွဒျာႏ မလေးကြွန်စွယ်ႏဖုံႏတွမ်ႏ နယ်တာလန် အဉ်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏ ကရိုꩻဒါႏ အမဉ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ သွုံအာဒါႏအမဉ်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏတွမ်ႏ အေန်သူလေန်ဒီ (Insulinde) ဖုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;Kroef&quot;&gt;{{cite journal|title=The Term Indonesia: Its Origin and Usage|journal=Journal of the American Oriental Society|author=Justus M van der Kroef|volume=71|issue=3|pages=166–171|year=1951|doi=10.2307/595186|jstor=595186}}&lt;/ref&gt;

၁၉၀၀ နေင်ႏမာꩻငါတဲင် နယ်တာလန်အထန်ႏကို ကအဝ်ႏဒါႏ ပညာႏသျင်ႏသီးဖုံႏနဝ်ꩻ သွုံꩻအာလွဉ်ဒျာႏ အေန်ဒိုနီးသျားကရိုꩻဒါႏ အမဉ်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ခွိုꩻရက်ဒေႏသခံႏသီးဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏဟဲ့ꩻယို့ꩻလွ ခမ်းထီရေꩻအသွုံꩻအနွုံꩻအနေႏနဝ်ꩻသွူ။ &lt;ref name=&quot;Kroef&quot;/&gt; အဝ်ႏ ဗာလဉ်တက္ကသိုလ်ႏ အဒေါ့ဖ် ဗတ်ဆျန်းကထေဒါႏ &quot;အေန်ဒိုနီးသျား တဝ်းလဲ့ မလေးကြွန်ဗူႏဖုံႏ ၁၈၈၄-၁၈၉၄&quot; ကဟဲ့ꩻဒါႏ လိတ်အုပ်ကိုတဲင် လိုꩻသီးဖုံႏကွဲသေအာအာလွဉ်စွဉ်ႏနဝ်ꩻသွူ။ ဒေႏသခံႏပညာႏသျင်ႏသီးဖုံႏအကို ကီ ဟာစျာ ဒီဝမ်တာရာနဝ်ꩻ အွဉ်ဟဲ့ꩻစ့ရီးဝင်ꩻ အမဉ်ꩻယိုတဲင် တိန်ႏတွိုႏ ၁၉၁၃ဗာႏနေင်ႏနဝ်ꩻ ဝွေꩻတယ်ႏထောင်ႏခန်း &quot;အေန်ဒိုနီးသျားသတင်ꩻစာႏတွိုက်&quot; ကဟဲ့ꩻဒါႏ သတင်ꩻစာႏတွိုက် တဖြုံႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;indoety&quot;/&gt;

==သမဲင်ꩻ==
==ဟံႏပထဝီႏ==
==ခမ်းထီရေꩻတွမ်ႏ အစိုႏရ==
==စီꩻပွာꩻရေꩻ==
==လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းတွမ်ႏ အုံအဝ်ႏစွစ်ꩻလီဒါႏခင်ႏလမ်း==
==ယေန်ႏကေႏမုꩻ==
==ထွားထဲင်းယင်း ကဏ္ဍနုဲင်းယို==
==ဓါတ်ပွုံႏဖုံႏ==
== အာႏကွိုꩻ ==
{{Reflist}}

[[Category:အာသျတွိုက်ကို ခမ်းထီဖုံႏ]]

[[my:အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ]]
[[en:Indonesia]]</text>
      <sha1>hu8zdwx4hlrkiykbw9rwyn0sad8z4gn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>14155</id>
      <parentid>14154</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T01:44:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2400:AC40:A48:5D9D:0:0:0:1</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="29203" xml:space="preserve">{{Infobox country
| conventional_long_name = အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ
| common_name            = အေန်ဒိုနီးသျား
| native_name            = {{native name|id|Republik Indonesia}}
| image_flag             = Flag of Indonesia.svg
| image_coat             = National emblem of Indonesia Garuda Pancasila.svg
| symbol_type            = ခမ်းထီတန်အမုဲင်
| national_motto         = {{native phrase|kaw|[[Bhinneka Tunggal Ika]]}}&lt;br /&gt;&quot;Unity in Diversity&quot;{{hr}}'''National ideology:''' {{lang|id|[[Pancasila (politics)|Pancasila]]}}&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://countrystudies.us/indonesia/86.htm|title=Pancasila|publisher=U.S. Library of Congress|date=2017-02-03|access-date=2017-02-05|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170205010135/http://countrystudies.us/indonesia/86.htm|archive-date=2017-02-05}}&lt;/ref&gt;{{sfn|Vickers|2005|p=117}}
| national_anthem        = &quot;[[Indonesia Raya]]&quot;&lt;br /&gt;&quot;Great Indonesia&quot;{{parabr}}{{center|[[File:Indonesiaraya.ogg]]}}
| image_map              = {{Switcher|[[File:Indonesia (orthographic projection).svg|frameless]]|Show globe|[[File:Location Indonesia ASEAN.svg|upright=1.15|frameless]]|Show map of ASEAN|default=1}}
| capital                = [[ဝေင်ꩻစျာကာတာ]]
| largest_city           = ဝေင်ꩻတန်
| coordinates            = {{Coord|6|10|S|106|49|E|type:city_region:ID}}
| languages_type         = ရွုမ်ꩻသွုံꩻဘာႏသာႏငဝ်းငွါ&lt;br/&gt; {{nobold|တွမ်ႏ ခွိုꩻဘာႏသာႏငဝ်းငွါ}}
|languages              = [[အဉ်ဒိုနီးသျားဘာႏသာႏငဝ်းငွါ]]&lt;!--Note: Not just the official language, but also the national language (bahasa pemersatu)--&gt;
| languages2_type        = ဒေႏသခံႏဘာႏသာႏငဝ်းငွါ
| languages2             = Over [[အေန်ဒိုနီးသျားဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|700 languages]]&lt;ref name=&quot;ethnologue&quot;/&gt;
| ethnic_groups          = Over [[Ethnic groups in Indonesia|1,300 ethnic groups]]&lt;ref name=&quot;BPS&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.bps.go.id/website/pdf_publikasi/watermark%20_Kewarganegaraan%2C%20Suku%20Bangsa%2C%20Agama%20dan%20Bahasa_281211.pdf|title=Nationality, Ethnicity, Religion, and Languages of Indonesians|language=id|last1=Na'im|first1=Akhsan|last2=Syaputra|first2=Hendry|publisher=[[Statistics Indonesia]]|date=2010|access-date=2015-09-23|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150923194534/http://www.bps.go.id/website/pdf_publikasi/watermark%20_Kewarganegaraan%2C%20Suku%20Bangsa%2C%20Agama%20dan%20Bahasa_281211.pdf|archive-date=2015-09-23}}&lt;/ref&gt;
| religion_year          = 2018
| religion               = {{ublist|item_style=white-space:nowrap;|86.70% [[Islam in Indonesia|Islam]]|10.72% [[Christianity in Indonesia|Christianity]]|1.74% [[Hinduism in Indonesia|Hinduism]]|0.77% [[Buddhism in Indonesia|Buddhism]]| 0.04% [[Aliran Kepercayaan|Folk]]| 0.03% [[Confucianism in Indonesia|Confucianism]]}}
| religion_ref           = &lt;ref name=&quot;RELIGION&quot;&gt;{{cite web|url=https://data.kemenag.go.id/agamadashboard/statistik/umat|title=Statistik Umat Menurut Agama di Indonesia|publisher=[[Ministry of Religious Affairs (Indonesia)|Ministry of Religious Affairs]]|date=2018-05-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20200903221250/https://data.kemenag.go.id/agamadashboard/statistik/umat|archive-date=2020-09-03|access-date=2020-09-24|language=id}}&lt;/ref&gt;
| demonym                = [[Indonesians|Indonesian]]
| government_type        = [[Unitary state|Unitary]] [[Presidential system|presidential republic]]
| leader_title1          = [[President of Indonesia|President]]
| leader_name1           = [[Joko Widodo]]
| leader_title2          = {{nowrap|[[Vice President of Indonesia|Vice President]]}}
| leader_name2           = [[Ma'ruf Amin]]
| leader_title3          = {{nowrap|[[List of Speakers of the People's Representative Council|House Speaker]]}}
| leader_name3           = [[Puan Maharani]]
| leader_title4          = {{nowrap|[[Chief Justice of the Supreme Court of Indonesia|Chief Justice]]}}
| leader_name4           = [[Muhammad Syarifuddin]]
| legislature            = [[People's Consultative Assembly]] (MPR)
| upper_house            = [[Regional Representative Council]] (DPD)
| lower_house            = [[People's Representative Council]] (DPR)
| sovereignty_type       = Independence
| sovereignty_note       = from the [[Dutch Empire|Netherlands]] and [[Empire of Japan|Japan]]
| established_event1     = [[Proclamation of Indonesian Independence|Proclaimed]]
| established_date1      = 17 August 1945
| established_event2     = [[Dutch–Indonesian Round Table Conference|Recognition]]
| established_date2      = 27 December 1949
| area_km2               = 1,904,569&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/DYB2004/Table03.pdf|title=UN Statistics|publisher=United Nations|date=2005|access-date=2007-10-31|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20071031023924/http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/DYB2004/Table03.pdf|archive-date=2007-10-31}}&lt;/ref&gt;
| area_label             = [[Land area|Land]]
| area_rank              = 14th
| area_sq_mi             = 735,358 &lt;!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--&gt;
| percent_water          = 
| area_label2            = [[Water area|Water (%)]]
| area_data2             = 4.85
| population_estimate    = {{increaseNeutral}} 275,773,800&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.bps.go.id/indicator/12/1975/1/mid-year-population.html|publisher=[[Statistics Indonesia|Badan Pusat Statistik - Indonesia]]|title=Mid Year Population (Thousand People)|archive-date=30 June 2022|access-date=3 July 2022|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
| population_census      = 270,203,917&lt;ref name=&quot;2020census&quot; /&gt;
| population_estimate_year = Q2 2022
| population_estimate_rank = 4th
| population_census_year = 2020
| population_density_km2 = 141
| population_density_sq_mi = 365
| population_density_rank = 88th
| GDP_PPP                = {{increase}} {{currency|3.995 trillion|USD|passthrough=yes}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot;&gt;{{cite web|title=Report for Selected Countries and Subjects|url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2022/April/weo-report?c=536,&amp;s=NGDP_RPCH,NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,PPPSH,NID_NGDP,NGSD_NGDP,LUR,LP,BCA,BCA_NGDPD,&amp;sy=2020&amp;ey=2027&amp;ssm=0&amp;scsm=1&amp;scc=0&amp;ssd=1&amp;ssc=0&amp;sic=0&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1|publisher=International Monetary Fund|access-date=2022-04-19}}&lt;/ref&gt;
| GDP_PPP_year           = 2022
| GDP_PPP_rank           = 7th
| GDP_PPP_per_capita     = {{increase}} {{currency|14,535|USD|passthrough=no}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_PPP_per_capita_rank = 96th
| GDP_nominal            = {{increase}} {{currency|1.289 trillion|USD|passthrough=yes}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_nominal_year       = 2022
| GDP_nominal_rank       = 17th
| GDP_nominal_per_capita = {{increase}} {{currency|4,691|USD|passthrough=no}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_nominal_per_capita_rank = 104th
| Gini                   = 38.2
| Gini_year              = 2019
| Gini_change            = increase &lt;!--/decrease/steady--&gt;
| Gini_ref               = &lt;ref&gt;{{cite web|title=GINI index (World Bank estimate) – Indonesia|url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=ID|publisher=[[World Bank]]|access-date=2021-04-15}}&lt;/ref&gt;
| Gini_rank              = 
| HDI                    = 0.718
| HDI_year               = 2019
| HDI_change             = increase &lt;!--increase/decrease/steady--&gt;
| HDI_ref                = &lt;ref name=&quot;2020 components&quot;&gt;{{cite book|title=Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene|date=2020-12-15|publisher=[[United Nations Development Programme]]|isbn=978-92-1-126442-5|pages=343–346|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|archive-url=https://web.archive.org/web/20201215155214/http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|archive-date=2020-12-15|access-date=2020-12-16}}&lt;/ref&gt;
| HDI_rank               = 107th
| currency               = [[Indonesian rupiah]] (Rp)
| currency_code          = IDR
| time_zone              = [[Time in Indonesia|various]]
| utc_offset             = +7 to +9
| date_format            = နီꩻ/လာ/နေင်ႏ
| drives_on              = ဖဲ့ꩻစေႏ &lt;!--Note that this refers to the side of the road used, not the seating of the driver--&gt;
| calling_code           = [[+62]]
| cctld                  = [[.id]]
}}

'''အိဉ်ဒိုနီးသျာခမ်းထီ''' ([[အိန်းကလေက်ဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|အဲင်းကလေတ်]]: Indonesia) {{IPAc-en|audio=En-us-Indonesia.ogg|ˌ|ɪ|n|d|ə|ˈ|n|iː|ʒ|ə}} ရွုမ်ꩻသွုံꩻအမဉ်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ဟံႏနယ်ႏအဝ်ႏသော့ꩻတွိုက်တဖြုံႏလွိုကို ကထွာဒါႏ ဖြွောမ်းဗူႏမုꩻဟဝ်ငါႏ အချွတ်အထျꩻအာႏဏာႏပဲင်ႏ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻအာ အာသျအခဝ်ကွဉ်ႏနဝ်ကိုတဲင် ဟံႏနယ်ႏယင်ဟန်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻဒျာႏ အိုရှန်းနီးယားကိုနဝ်ꩻသွူ။ အဝ်ႏ အေင်ဒိယသမုဒ္ဒရာႏတွမ်ႏ ပသိဖိတ်သမုဒ္ဒရာႏခါႏကိုတွော့ꩻ ကြွန်အဝ်ႏစွဉ်ႏ တသောင်ႏသွံရေင်လွိုတဲင် ကမ္ဘာႏတန်အလောင်း ထွာကြွန်အအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;CIA&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html|title=The World Factbook: Indonesia|publisher=Central Intelligence Agency|date=12 December 2017|accessdate=19 December 2017|archivedate=10 December 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081210041527/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html}}&lt;/ref&gt; ဟံႏဧရိယာႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏ စတုရန်းမဲင်ႏပေါင်ꩻ ၇၃၅,၃၅၈မဲင်ႏတွမ်ႏ ( ၁,၉၀၄,၅၆၉ စတုရန်းကီလိုမီတာ)တဲင် ကမ္ဘာႏတန်အကို အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ ထဲ့သော့ꩻ ဟံႏဧရိယာႏအလုဲင်းသွတ်ꩻ နံပါတ် ၁၄ ကို ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ပင်ႏလယ်ႏတွမ်ႏ ဟံႏဧရိယာႏ မဉ်ႏတွက်ရော်ꩻဝင်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီယို ထွာစွဉ်ႏ ကမ္ဘာႏတန်အကို နံပါတ်နွုတ်ꩻအတန်သွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏ ၂၆၁ သန်းရပ်တဲင် ကမ္ဘာႏတန်အလောင်း နံပါတ် ၄ လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အော်သထရိုနီးဆျန်းခမ်းထီဖုံႏတွမ်ႏ [[မွတ်သလဉ်ဘာႏသာႏ]]နွို့ဖုံႏ ကအဝ်ႏသော့ꩻအာဒါႏ ခမ်းထီဖုံႏအကို အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ ထွာလိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီသားတထာႏဝရပ်နဝ်ꩻ အုံအဝ်ႏလွဒျာႏ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကို လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻကထွာဒါႏ စျားဗားကြွန်ကိုနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; 

အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ ရီပတ်ဗလစ်ကဉ်ပွုံႏစံႏ အစိုႏရအဝ်ႏတဲင် ကလွိုက်ရွေꩻခါꩻဒါႏ ပါလီမန်တွမ်ႏ ခမ်းနမ်းဗွေႏ(သမ္မတလဲ့ ပါသော့ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ ခမ်းနယ်ႏအဝ်ႏ (၃၄) နယ်ႏတဲင် (၅)နယ်ႏနဝ်ꩻ ပါꩻသော့ꩻဒျာႏ အထူꩻအိုပ်ချုတ်ရေꩻအရန်းကိုနဝ်ꩻသွူ။ ခွုင်းတဲင်ကမ္ဘာႏဟံႏတန်အလောင်း လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏသော့ꩻအာသွတ်ꩻကထွာဒါႏ ဝေင်ꩻတန်ဖုံႏအကို အေန်ဒိုနီးသျားဝေင်ꩻတန် စျကာတာဝေင်ꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻ နံပါတ်(၂) ကိုနဝ်ꩻသွူ။

အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီတွမ်ႏ ပါပူအာနယူးဂီနီခမ်းထီ၊ တီမောအခဝ်ကွဉ်ႏခမ်းထီတွမ်ႏ [[မလေးသျားခမ်းထီ]]အခဝ်ကွဉ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ခမ်းထီကူနား အဝ်ႏကပ်ꩻခြꩻစွဉ်ႏတဝင်ꩻ တကောင်ꩻဟံႏယာႏလောင်းဖုံႏသွူ။ ခမ်းထီအသောင်ရင်ꩻအလင်ဖုံႏနဝ်ꩻ [[သေင်ကာပူခမ်းထီ]]၊ [[ဗီယက်နမ်ခမ်းထီ]]၊ [[ဖိလစ်ပိုင်ခမ်းထီ]]၊ [[ဩသတေးလျခမ်းထီ]]၊ ပလောင်းခမ်းထီ တွမ်ႏ အေင်ဒိယခမ်းထီကပဲင်ႏဒါႏ အဲတ်ဒမန်ကြွန် တွမ်ႏ နီကိုဗာကြွန်ဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းတဲ့အာ လိုအုံတဲ့တချငါႏ ဒေႏသဖုံႏအဝ်ႏကီလဲ့ ကလုဲင်းတဟာႏငါႏ အေန်ဒိုနီသျားဟံႏရွိုင်ꩻတခြာတန်ကိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏထောက်ကံးဖေႏနွောင်ꩻဒျာႏ ဇီဝမျိုꩻဖြယ်ဖုံႏ အာတန်နဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ သဘာႏဝအရွီႏအခိုႏဖုံႏ အဝ်ႏတွမ်ႏအလွန်းအလွိုတဲင် နဝ်ꩻဖုံႏအကို - နမ်းမေန်(ရေနံ) တွမ်ႏ သဘာႏဝဓာတ်လွီး(သဘာဝဓာတ်ငွေ့)၊ ပသီႏဗွာ(ခဲမဖြူ)၊ တောင်ꩻတနျာႏ(ကြေးနီ) တွမ်ႏ ခံꩻဖုံႏလဲ့ပါဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အဆို့ꩻအရုဲင်ထာꩻမာꩻဖုံႏနဝ်ꩻ - ဗွူ၊ နမ်းမန်ꩻမောက်ꩻအွန်၊ နေင်း၊ ကော်ဖီ၊ ကကေးအို၊ ပရတသီႏ၊ အိုမီႏအိုမက်ꩻဖုံႏ တွမ်ႏ ရာဘာဖုံႏတဲ့ ထန်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;OEC&quot;&gt;{{cite web|url=http://atlas.media.mit.edu/en/profile/country/idn/|title=Indonesia|publisher=The Observatory of Economic Complexity|date=2016|accessdate=19 November 2016|archivedate=1 April 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170401221338/http://atlas.media.mit.edu/en/profile/country/idn/}}&lt;/ref&gt; အေန်ဒိုနီးသျားသီး အဓိက ကူꩻကားဖက်ခမ်းထီဖုံႏနဝ်ꩻ - [[ခယ်ႏခမ်းထီ]]၊ [[အမေႏရိကန်ႏခမ်းပေါင်ꩻဗူႏခမ်းထီ]]၊ [[ဂျပန်ခမ်းထီ]]၊ [[သေင်ကာပူခမ်းထီ]] တွမ်ႏ [[အေင်ဒိယခမ်းထီ]]ဖုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.worldstopexports.com/indonesias-top-15-import-partners/|title=Indonesia's Top Trading Partners|author=Workman, Daniel|publisher=World's Top Exports|date=26 December 2017|accessdate=25 February 2018|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180225061410/http://www.worldstopexports.com/indonesias-top-15-import-partners/|archivedate=25 February 2018|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

အေန်ဒိုနီးသျားကြွန်ဗူႏနဝ်ꩻ တိန်ႏတွိုႏ ၇ ရျာꩻဗူႏရပ်မ့ꩻ ကွဲစအွဉ်ႏရေꩻလွဉ် ဖြေꩻစာကူꩻကားရေꩻတဲင် နဝ်ꩻခါအခိန်ႏ သီရိဝိဟာရခမ်းထီ တွမ်ႏ မာဂျာပါဟစ်ခမ်းထီဖုံႏကို ခယ်ႏခွန်ဟော်ခံꩻဆွိုက်ဖုံႏတွမ်ႏ အေင်ဒိယခွန်ဟော်ခံꩻခမ်းထီသီးလဲ့ အဝ်ႏဖြေꩻစာꩻကူႏကားလူႏလုဲင်ႏချာငါတဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

တယ်ႏစ ခရစ်တောႏပေါႏလွဉ်ထွူ  တညငါႏတဝ်းအခိန်ႏ ဒေႏသခံႏခွန်ဟော်ꩻခံꩻသီးနဝ်ꩻ ထူႏဆွုပ်လွေꩻ ခမ်းလင်သား ယေန်ႏကေႏမုꩻ၊ ဘာႏသာႏရေꩻတွမ်ႏ ခမ်းထီအရေꩻပွုံႏစံႏဖုံႏတဲင် ထွာလွဉ် ဟေင်ဒူတွမ်ႏ ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏခမ်းထီတဲင် လွိုင်ႏကွုန်ꩻတိုꩻတက်လွဉ်စွဉ်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီသမဲင်ꩻအကိုနဝ်ꩻ အထီႏတောႏဝွေꩻသီးသဘာႏဝအရွီႏအခိုႏဖုံႏတွော့ꩻ ကခံႏဗာႏ အာႏရဲင်ꩻတလာဒါႏခမ်းထီလောင်ႏလင်သားဖုံႏ ကဒို့ꩻတခြို့ꩻဒါႏ အကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။ မွတ်သလဉ်ကုင်ႏသဲႏသီးတွမ်ႏ ဆူဖီပညာႏသျင်ႏသီးနဝ်ꩻ သံးအီလွဉ်သော့ꩻ အိစ်သာလာမ်ဘာႏသာႏ၊ ဥရောပသီးနဝ်ꩻ သံးအီလွဉ် ခရိယာန်ႏဘာႏသာႏတဲင် အဝ်ႏလယ်ႏထွံႏလေ့လာဟံႏနယ်ႏတောႏတွင်ꩻ သံးမဲဉ်ရိမ်ဒို့ꩻတခြို့တဝင်ꩻ အိုမီႏအိုမက်ꩻကြွန်ကထွာဒါႏ မာလူကူးကြွန်နဝ်ꩻတဲင် ရွို့ꩻရန်ႏစွဉ်ႏဒျာႏလို့ဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ တယ်ႏစစွဉ်ႏ ဒတ်ချ်လိုꩻခွိုꩻသီး ကိုလိုနီအနေႏ ကသွင်ꩻသော့ꩻဒါႏ အမ်ဗိုးအီးနား တွမ်ႏ ဗာတာဗီးယားဖုံႏတဲင် ဆုဲင်ꩻဝုဲင်ꩻတဲင်တွော့ꩻ ကြွန်ဗူႏကားကအဝ်ႏလဲ့ ပေါ်တူဂီ၊ ပဉ်တစ် တွမ်ႏ ဗြိတိဆျသီးဖုံႏနဝ်ꩻ သိမ်ꩻအွဉ်ႏထွာထိုꩻခန်းဒျာႏ ကိုလိုနီနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻအကို တီမောတွမ်ႏ ယူဂီနီးအခဝ်တွို့ꩻတဲ့ ပါနေနေသွူ။ ဒုတိယကမ္ဘာႏစဲ့ꩻ တိန်ႏတဲင် အေန်ဒိုနီသျားခမ်းထီလဲ့ ကေႏညာႏလꩻခန်းဒျာႏ လွစ်တခြင်ခွင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

==ဟဲ့ꩻဖန်အမဉ်ꩻခန်ꩻ==
‍‍‍‍‍&quot;အေန်ဒိုနီးသျား&quot; အမဉ်ꩻဝေါဟာရနဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏ အေန်ဒို(indos) တွမ်ႏ နီသော့သ်(nesos)ကရိုꩻဒါႏ [[ဂရိ]]ဘာႏသာႏငဝ်းငွါကိုလွဉ်ဒျာႏတဲင် မဉ်ႏဒေါ့ꩻပအိုဝ်ႏဗာႏနေးနဝ်ꩻ အေင်ဒိယကြွန်ဖုံႏ အဓိပ္ပါယ်ႏလꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ &lt;ref name=&quot;EcoSeas1&quot;&gt;{{cite book|author1=Tomascik, T.|author2=Mah, J.A.|author3=Nontji, A.|author4=Moosa, M.K.|title=The Ecology of the Indonesian Seas&amp;nbsp;– Part One|publisher=Periplus Editions|year=1996|location=Hong Kong|isbn=962-593-078-7}}&lt;/ref&gt; ကဟဲ့ꩻဖန်စ ခမ်းထီမဉ်ꩻယိုနဝ်ꩻ ခါးလားကတယ်ႏထောင်ႏ လွစ်တခြင်ဒါႏ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီခိန်ႏ ၁၈ ရျာꩻဗူႏကိုကာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;indoety&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.pikiran-rakyat.com/cetak/0804/16/0802.htm|title=The origin of Indonesia's name|author=Anshory, Irfan|publisher=Pikiran Rakyat|date=16 August 2004|accessdate=15 December 2006|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20061215190155/http://www.pikiran-rakyat.com/cetak/0804/16/0802.htm|archivedate=15 December 2006|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; တိန်ႏတွိုႏ ၁၈၅၀ ဗာႏနေင်ႏတဲင် အဲင်းကလေတ်လိုꩻခွိုꩻဗူႏဗေဒပညာႏသျင်ႏ ဂျော့ရှ်ဝဉ်သာအားရ်နဝ်ꩻ လိုꩻကောကအုံအဝ်ႏဒါႏ အေင်ဒိယကြွန်ဗူႏလောင်းသားယို ဝွေꩻဟဲ့ꩻဒျာႏ အဥ်ဒုနီးဆျန်း (Indunesians) တွမ်ႏ လိုꩻကအုံအဝ်ႏဒါႏ မလာယန်ကြွန်စွယ်ႏသားနဝ်ꩻ ဝွေꩻဟဲ့ꩻဒျာႏ မလာယုနီးဆျန်း (Malayunesians) စတဲင် ဝွေꩻကကျွိုက်ရာꩻ အသွုံꩻအနွုံꩻအလွောက်ꩻ အဝ်ႏဟဲ့ꩻဖန်ခါꩻဒျာႏ နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။{{sfn|Earl|1850|p=119}} ဂျာနယ်နဝ်ꩻကိုနေနေ ဝွေꩻတပဲ့ꩻကျောင်ꩻသားတဖြာꩻကထွာဒါႏ စိမ်းသ်ရစ်ဆဲတ်သန် လိုဂန် နဝ်ꩻ အေင်ဒိယကြွန်ဗူႏကရိုꩻဒါႏ ခမ်းထီမဉ်ꩻယို ဝွေꩻအဝ်ႏဟဲ့ꩻဗွိုန်အဓိပ္ပါယ်ႏ အေန်ဒိုနီးသျား နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;JIAEA_3&quot;&gt;{{cite journal|author=Logan, James Richardson|title=The Ethnology of the Indian Archipelago: Embracing Enquiries into the Continental Relations of the Indo-Pacific Islanders|url=https://archive.org/details/ethnologyIndian00Loga|journal=Journal of the Indian Archipelago and Eastern Asia (JIAEA)|year=1850|pages=4:252–347}}&lt;/ref&gt;{{sfn|Earl|1850|pp=254, 277–278}} ကွဲတွော့ꩻတဲင် ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏ ဒတ်ဆ်ပညာႏသျင်ႏသီးကထေဒါႏ အေန်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏဂျာနယ်ဖုံႏကိုနဝ်ꩻ တမဲဉ်သွုံꩻလွတဝ်း အဉ်ဒိုနီးသျားတဲင် မဲဉ်သွုံꩻလွဒျာႏ မလေးကြွန်စွယ်ႏဖုံႏတွမ်ႏ နယ်တာလန် အဉ်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏ ကရိုꩻဒါႏ အမဉ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ သွုံအာဒါႏအမဉ်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏတွမ်ႏ အေန်သူလေန်ဒီ (Insulinde) ဖုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;Kroef&quot;&gt;{{cite journal|title=The Term Indonesia: Its Origin and Usage|journal=Journal of the American Oriental Society|author=Justus M van der Kroef|volume=71|issue=3|pages=166–171|year=1951|doi=10.2307/595186|jstor=595186}}&lt;/ref&gt;

၁၉၀၀ နေင်ႏမာꩻငါတဲင် နယ်တာလန်အထန်ႏကို ကအဝ်ႏဒါႏ ပညာႏသျင်ႏသီးဖုံႏနဝ်ꩻ သွုံꩻအာလွဉ်ဒျာႏ အေန်ဒိုနီးသျားကရိုꩻဒါႏ အမဉ်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ခွိုꩻရက်ဒေႏသခံႏသီးဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏဟဲ့ꩻယို့ꩻလွ ခမ်းထီရေꩻအသွုံꩻအနွုံꩻအနေႏနဝ်ꩻသွူ။ &lt;ref name=&quot;Kroef&quot;/&gt; အဝ်ႏ ဗာလဉ်တက္ကသိုလ်ႏ အဒေါ့ဖ် ဗတ်ဆျန်းကထေဒါႏ &quot;အေန်ဒိုနီးသျား တဝ်းလဲ့ မလေးကြွန်ဗူႏဖုံႏ ၁၈၈၄-၁၈၉၄&quot; ကဟဲ့ꩻဒါႏ လိတ်အုပ်ကိုတဲင် လိုꩻသီးဖုံႏကွဲသေအာအာလွဉ်စွဉ်ႏနဝ်ꩻသွူ။ ဒေႏသခံႏပညာႏသျင်ႏသီးဖုံႏအကို ကီ ဟာစျာ ဒီဝမ်တာရာနဝ်ꩻ အွဉ်ဟဲ့ꩻစ့ရီးဝင်ꩻ အမဉ်ꩻယိုတဲင် တိန်ႏတွိုႏ ၁၉၁၃ဗာႏနေင်ႏနဝ်ꩻ ဝွေꩻတယ်ႏထောင်ႏခန်း &quot;အေန်ဒိုနီးသျားသတင်ꩻစာႏတွိုက်&quot; ကဟဲ့ꩻဒါႏ သတင်ꩻစာႏတွိုက် တဖြုံႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;indoety&quot;/&gt;

==သမဲင်ꩻ==
==ဟံႏပထဝီႏ==
==ခမ်းထီရေꩻတွမ်ႏ အစိုႏရ==
==စီꩻပွာꩻရေꩻ==
==လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းတွမ်ႏ အုံအဝ်ႏစွစ်ꩻလီဒါႏခင်ႏလမ်း==
==ယေန်ႏကေႏမုꩻ==
==ထွားထဲင်းယင်း ကဏ္ဍနုဲင်းယို==
==ဓါတ်ပွုံႏဖုံႏ==
== အာႏကွိုꩻ ==
{{Reflist}}

[[Category:အာသျတွိုက်ကို ခမ်းထီဖုံႏ]]

[[my:အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ]]
[[en:Indonesia]]</text>
      <sha1>0adfk8uqo7go8ywu1l0ktv2802hugao</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>14156</id>
      <parentid>14155</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T01:57:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2400:AC40:A48:5D9D:0:0:0:1</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="29297" xml:space="preserve">{{Infobox country
| conventional_long_name = အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ
| common_name            = အေန်ဒိုနီးသျား
| native_name            = {{native name|id|Republik Indonesia}}
| image_flag             = Flag of Indonesia.svg
| image_coat             = National emblem of Indonesia Garuda Pancasila.svg
| symbol_type            = ခမ်းထီတန်အမုဲင်
| national_motto         = {{native phrase|kaw|[[Bhinneka Tunggal Ika]]}}&lt;br /&gt;&quot;Unity in Diversity&quot;{{hr}}'''National ideology:''' {{lang|id|[[Pancasila (politics)|Pancasila]]}}&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://countrystudies.us/indonesia/86.htm|title=Pancasila|publisher=U.S. Library of Congress|date=2017-02-03|access-date=2017-02-05|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170205010135/http://countrystudies.us/indonesia/86.htm|archive-date=2017-02-05}}&lt;/ref&gt;{{sfn|Vickers|2005|p=117}}
| national_anthem        = &quot;[[Indonesia Raya]]&quot;&lt;br /&gt;&quot;Great Indonesia&quot;{{parabr}}{{center|[[File:Indonesiaraya.ogg]]}}
| image_map              = {{Switcher|[[File:Indonesia (orthographic projection).svg|frameless]]|Show globe|[[File:Location Indonesia ASEAN.svg|upright=1.15|frameless]]|Show map of ASEAN|default=1}}
| capital                = [[ဝေင်ꩻစျာကာတာ]]
| largest_city           = ဝေင်ꩻတန်
| coordinates            = {{Coord|6|10|S|106|49|E|type:city_region:ID}}
| languages_type         = ရွုမ်ꩻသွုံꩻဘာႏသာႏငဝ်းငွါ&lt;br/&gt; {{nobold|တွမ်ႏ ခွိုꩻဘာႏသာႏငဝ်းငွါ}}
|languages              = [[အဉ်ဒိုနီးသျားဘာႏသာႏငဝ်းငွါ]]&lt;!--Note: Not just the official language, but also the national language (bahasa pemersatu)--&gt;
| languages2_type        = ဒေႏသခံႏဘာႏသာႏငဝ်းငွါ
| languages2             = Over [[အေန်ဒိုနီးသျားဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|700 languages]]&lt;ref name=&quot;ethnologue&quot;/&gt;
| ethnic_groups          = Over [[Ethnic groups in Indonesia|1,300 ethnic groups]]&lt;ref name=&quot;BPS&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.bps.go.id/website/pdf_publikasi/watermark%20_Kewarganegaraan%2C%20Suku%20Bangsa%2C%20Agama%20dan%20Bahasa_281211.pdf|title=Nationality, Ethnicity, Religion, and Languages of Indonesians|language=id|last1=Na'im|first1=Akhsan|last2=Syaputra|first2=Hendry|publisher=[[Statistics Indonesia]]|date=2010|access-date=2015-09-23|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150923194534/http://www.bps.go.id/website/pdf_publikasi/watermark%20_Kewarganegaraan%2C%20Suku%20Bangsa%2C%20Agama%20dan%20Bahasa_281211.pdf|archive-date=2015-09-23}}&lt;/ref&gt;
| religion_year          = 2018
| religion               = {{ublist|item_style=white-space:nowrap;|၈၆.၇၀% [[အိစ်သာလာမ်ဘာႏသာႏ]]|၁၀.၇၂% [[ခရိယာန်ႏဘာႏသာႏ]]|၁.၇၄% [[ဟေင်ဒူဘာႏသာႏ]]|၀.၇၇% [[ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]| ၀.၀၄% [[Aliran Kepercayaan|ယိုꩻယာႏ]]| ၀.၀၃% [[Confucianism in Indonesia|Confucianism]]}}
| religion_ref           = &lt;ref name=&quot;RELIGION&quot;&gt;{{cite web|url=https://data.kemenag.go.id/agamadashboard/statistik/umat|title=Statistik Umat Menurut Agama di Indonesia|publisher=[[Ministry of Religious Affairs (Indonesia)|Ministry of Religious Affairs]]|date=2018-05-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20200903221250/https://data.kemenag.go.id/agamadashboard/statistik/umat|archive-date=2020-09-03|access-date=2020-09-24|language=id}}&lt;/ref&gt;
| demonym                = [[Indonesians|Indonesian]]
| government_type        = [[Unitary state|Unitary]] [[Presidential system|presidential republic]]
| leader_title1          = [[President of Indonesia|President]]
| leader_name1           = [[Joko Widodo]]
| leader_title2          = {{nowrap|[[Vice President of Indonesia|Vice President]]}}
| leader_name2           = [[Ma'ruf Amin]]
| leader_title3          = {{nowrap|[[List of Speakers of the People's Representative Council|House Speaker]]}}
| leader_name3           = [[Puan Maharani]]
| leader_title4          = {{nowrap|[[Chief Justice of the Supreme Court of Indonesia|Chief Justice]]}}
| leader_name4           = [[Muhammad Syarifuddin]]
| legislature            = [[People's Consultative Assembly]] (MPR)
| upper_house            = [[Regional Representative Council]] (DPD)
| lower_house            = [[People's Representative Council]] (DPR)
| sovereignty_type       = Independence
| sovereignty_note       = from the [[Dutch Empire|Netherlands]] and [[Empire of Japan|Japan]]
| established_event1     = [[Proclamation of Indonesian Independence|Proclaimed]]
| established_date1      = 17 August 1945
| established_event2     = [[Dutch–Indonesian Round Table Conference|Recognition]]
| established_date2      = 27 December 1949
| area_km2               = 1,904,569&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/DYB2004/Table03.pdf|title=UN Statistics|publisher=United Nations|date=2005|access-date=2007-10-31|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20071031023924/http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/DYB2004/Table03.pdf|archive-date=2007-10-31}}&lt;/ref&gt;
| area_label             = [[Land area|Land]]
| area_rank              = 14th
| area_sq_mi             = 735,358 &lt;!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--&gt;
| percent_water          = 
| area_label2            = [[Water area|Water (%)]]
| area_data2             = 4.85
| population_estimate    = {{increaseNeutral}} 275,773,800&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.bps.go.id/indicator/12/1975/1/mid-year-population.html|publisher=[[Statistics Indonesia|Badan Pusat Statistik - Indonesia]]|title=Mid Year Population (Thousand People)|archive-date=30 June 2022|access-date=3 July 2022|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
| population_census      = 270,203,917&lt;ref name=&quot;2020census&quot; /&gt;
| population_estimate_year = Q2 2022
| population_estimate_rank = 4th
| population_census_year = 2020
| population_density_km2 = 141
| population_density_sq_mi = 365
| population_density_rank = 88th
| GDP_PPP                = {{increase}} {{currency|3.995 trillion|USD|passthrough=yes}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot;&gt;{{cite web|title=Report for Selected Countries and Subjects|url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2022/April/weo-report?c=536,&amp;s=NGDP_RPCH,NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,PPPSH,NID_NGDP,NGSD_NGDP,LUR,LP,BCA,BCA_NGDPD,&amp;sy=2020&amp;ey=2027&amp;ssm=0&amp;scsm=1&amp;scc=0&amp;ssd=1&amp;ssc=0&amp;sic=0&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1|publisher=International Monetary Fund|access-date=2022-04-19}}&lt;/ref&gt;
| GDP_PPP_year           = 2022
| GDP_PPP_rank           = 7th
| GDP_PPP_per_capita     = {{increase}} {{currency|14,535|USD|passthrough=no}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_PPP_per_capita_rank = 96th
| GDP_nominal            = {{increase}} {{currency|1.289 trillion|USD|passthrough=yes}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_nominal_year       = 2022
| GDP_nominal_rank       = 17th
| GDP_nominal_per_capita = {{increase}} {{currency|4,691|USD|passthrough=no}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_nominal_per_capita_rank = 104th
| Gini                   = 38.2
| Gini_year              = 2019
| Gini_change            = increase &lt;!--/decrease/steady--&gt;
| Gini_ref               = &lt;ref&gt;{{cite web|title=GINI index (World Bank estimate) – Indonesia|url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=ID|publisher=[[World Bank]]|access-date=2021-04-15}}&lt;/ref&gt;
| Gini_rank              = 
| HDI                    = 0.718
| HDI_year               = 2019
| HDI_change             = increase &lt;!--increase/decrease/steady--&gt;
| HDI_ref                = &lt;ref name=&quot;2020 components&quot;&gt;{{cite book|title=Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene|date=2020-12-15|publisher=[[United Nations Development Programme]]|isbn=978-92-1-126442-5|pages=343–346|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|archive-url=https://web.archive.org/web/20201215155214/http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|archive-date=2020-12-15|access-date=2020-12-16}}&lt;/ref&gt;
| HDI_rank               = 107th
| currency               = [[Indonesian rupiah]] (Rp)
| currency_code          = IDR
| time_zone              = [[Time in Indonesia|various]]
| utc_offset             = +7 to +9
| date_format            = နီꩻ/လာ/နေင်ႏ
| drives_on              = ဖဲ့ꩻစေႏ &lt;!--Note that this refers to the side of the road used, not the seating of the driver--&gt;
| calling_code           = [[+62]]
| cctld                  = [[.id]]
}}

'''အိဉ်ဒိုနီးသျာခမ်းထီ''' ([[အိန်းကလေက်ဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|အဲင်းကလေတ်]]: Indonesia) {{IPAc-en|audio=En-us-Indonesia.ogg|ˌ|ɪ|n|d|ə|ˈ|n|iː|ʒ|ə}} ရွုမ်ꩻသွုံꩻအမဉ်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ဟံႏနယ်ႏအဝ်ႏသော့ꩻတွိုက်တဖြုံႏလွိုကို ကထွာဒါႏ ဖြွောမ်းဗူႏမုꩻဟဝ်ငါႏ အချွတ်အထျꩻအာႏဏာႏပဲင်ႏ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻအာ အာသျအခဝ်ကွဉ်ႏနဝ်ကိုတဲင် ဟံႏနယ်ႏယင်ဟန်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻဒျာႏ အိုရှန်းနီးယားကိုနဝ်ꩻသွူ။ အဝ်ႏ အေင်ဒိယသမုဒ္ဒရာႏတွမ်ႏ ပသိဖိတ်သမုဒ္ဒရာႏခါႏကိုတွော့ꩻ ကြွန်အဝ်ႏစွဉ်ႏ တသောင်ႏသွံရေင်လွိုတဲင် ကမ္ဘာႏတန်အလောင်း ထွာကြွန်အအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;CIA&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html|title=The World Factbook: Indonesia|publisher=Central Intelligence Agency|date=12 December 2017|accessdate=19 December 2017|archivedate=10 December 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081210041527/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html}}&lt;/ref&gt; ဟံႏဧရိယာႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏ စတုရန်းမဲင်ႏပေါင်ꩻ ၇၃၅,၃၅၈မဲင်ႏတွမ်ႏ ( ၁,၉၀၄,၅၆၉ စတုရန်းကီလိုမီတာ)တဲင် ကမ္ဘာႏတန်အကို အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ ထဲ့သော့ꩻ ဟံႏဧရိယာႏအလုဲင်းသွတ်ꩻ နံပါတ် ၁၄ ကို ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ပင်ႏလယ်ႏတွမ်ႏ ဟံႏဧရိယာႏ မဉ်ႏတွက်ရော်ꩻဝင်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီယို ထွာစွဉ်ႏ ကမ္ဘာႏတန်အကို နံပါတ်နွုတ်ꩻအတန်သွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏ ၂၆၁ သန်းရပ်တဲင် ကမ္ဘာႏတန်အလောင်း နံပါတ် ၄ လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အော်သထရိုနီးဆျန်းခမ်းထီဖုံႏတွမ်ႏ [[မွတ်သလဉ်ဘာႏသာႏ]]နွို့ဖုံႏ ကအဝ်ႏသော့ꩻအာဒါႏ ခမ်းထီဖုံႏအကို အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ ထွာလိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီသားတထာႏဝရပ်နဝ်ꩻ အုံအဝ်ႏလွဒျာႏ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကို လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻကထွာဒါႏ စျားဗားကြွန်ကိုနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; 

အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ ရီပတ်ဗလစ်ကဉ်ပွုံႏစံႏ အစိုႏရအဝ်ႏတဲင် ကလွိုက်ရွေꩻခါꩻဒါႏ ပါလီမန်တွမ်ႏ ခမ်းနမ်းဗွေႏ(သမ္မတလဲ့ ပါသော့ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ ခမ်းနယ်ႏအဝ်ႏ (၃၄) နယ်ႏတဲင် (၅)နယ်ႏနဝ်ꩻ ပါꩻသော့ꩻဒျာႏ အထူꩻအိုပ်ချုတ်ရေꩻအရန်းကိုနဝ်ꩻသွူ။ ခွုင်းတဲင်ကမ္ဘာႏဟံႏတန်အလောင်း လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏသော့ꩻအာသွတ်ꩻကထွာဒါႏ ဝေင်ꩻတန်ဖုံႏအကို အေန်ဒိုနီးသျားဝေင်ꩻတန် စျကာတာဝေင်ꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻ နံပါတ်(၂) ကိုနဝ်ꩻသွူ။

အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီတွမ်ႏ ပါပူအာနယူးဂီနီခမ်းထီ၊ တီမောအခဝ်ကွဉ်ႏခမ်းထီတွမ်ႏ [[မလေးသျားခမ်းထီ]]အခဝ်ကွဉ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ခမ်းထီကူနား အဝ်ႏကပ်ꩻခြꩻစွဉ်ႏတဝင်ꩻ တကောင်ꩻဟံႏယာႏလောင်းဖုံႏသွူ။ ခမ်းထီအသောင်ရင်ꩻအလင်ဖုံႏနဝ်ꩻ [[သေင်ကာပူခမ်းထီ]]၊ [[ဗီယက်နမ်ခမ်းထီ]]၊ [[ဖိလစ်ပိုင်ခမ်းထီ]]၊ [[ဩသတေးလျခမ်းထီ]]၊ ပလောင်းခမ်းထီ တွမ်ႏ အေင်ဒိယခမ်းထီကပဲင်ႏဒါႏ အဲတ်ဒမန်ကြွန် တွမ်ႏ နီကိုဗာကြွန်ဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းတဲ့အာ လိုအုံတဲ့တချငါႏ ဒေႏသဖုံႏအဝ်ႏကီလဲ့ ကလုဲင်းတဟာႏငါႏ အေန်ဒိုနီသျားဟံႏရွိုင်ꩻတခြာတန်ကိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏထောက်ကံးဖေႏနွောင်ꩻဒျာႏ ဇီဝမျိုꩻဖြယ်ဖုံႏ အာတန်နဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ သဘာႏဝအရွီႏအခိုႏဖုံႏ အဝ်ႏတွမ်ႏအလွန်းအလွိုတဲင် နဝ်ꩻဖုံႏအကို - နမ်းမေန်(ရေနံ) တွမ်ႏ သဘာႏဝဓာတ်လွီး(သဘာဝဓာတ်ငွေ့)၊ ပသီႏဗွာ(ခဲမဖြူ)၊ တောင်ꩻတနျာႏ(ကြေးနီ) တွမ်ႏ ခံꩻဖုံႏလဲ့ပါဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အဆို့ꩻအရုဲင်ထာꩻမာꩻဖုံႏနဝ်ꩻ - ဗွူ၊ နမ်းမန်ꩻမောက်ꩻအွန်၊ နေင်း၊ ကော်ဖီ၊ ကကေးအို၊ ပရတသီႏ၊ အိုမီႏအိုမက်ꩻဖုံႏ တွမ်ႏ ရာဘာဖုံႏတဲ့ ထန်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;OEC&quot;&gt;{{cite web|url=http://atlas.media.mit.edu/en/profile/country/idn/|title=Indonesia|publisher=The Observatory of Economic Complexity|date=2016|accessdate=19 November 2016|archivedate=1 April 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170401221338/http://atlas.media.mit.edu/en/profile/country/idn/}}&lt;/ref&gt; အေန်ဒိုနီးသျားသီး အဓိက ကူꩻကားဖက်ခမ်းထီဖုံႏနဝ်ꩻ - [[ခယ်ႏခမ်းထီ]]၊ [[အမေႏရိကန်ႏခမ်းပေါင်ꩻဗူႏခမ်းထီ]]၊ [[ဂျပန်ခမ်းထီ]]၊ [[သေင်ကာပူခမ်းထီ]] တွမ်ႏ [[အေင်ဒိယခမ်းထီ]]ဖုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.worldstopexports.com/indonesias-top-15-import-partners/|title=Indonesia's Top Trading Partners|author=Workman, Daniel|publisher=World's Top Exports|date=26 December 2017|accessdate=25 February 2018|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180225061410/http://www.worldstopexports.com/indonesias-top-15-import-partners/|archivedate=25 February 2018|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

အေန်ဒိုနီးသျားကြွန်ဗူႏနဝ်ꩻ တိန်ႏတွိုႏ ၇ ရျာꩻဗူႏရပ်မ့ꩻ ကွဲစအွဉ်ႏရေꩻလွဉ် ဖြေꩻစာကူꩻကားရေꩻတဲင် နဝ်ꩻခါအခိန်ႏ သီရိဝိဟာရခမ်းထီ တွမ်ႏ မာဂျာပါဟစ်ခမ်းထီဖုံႏကို ခယ်ႏခွန်ဟော်ခံꩻဆွိုက်ဖုံႏတွမ်ႏ အေင်ဒိယခွန်ဟော်ခံꩻခမ်းထီသီးလဲ့ အဝ်ႏဖြေꩻစာꩻကူႏကားလူႏလုဲင်ႏချာငါတဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

တယ်ႏစ ခရစ်တောႏပေါႏလွဉ်ထွူ  တညငါႏတဝ်းအခိန်ႏ ဒေႏသခံႏခွန်ဟော်ꩻခံꩻသီးနဝ်ꩻ ထူႏဆွုပ်လွေꩻ ခမ်းလင်သား ယေန်ႏကေႏမုꩻ၊ ဘာႏသာႏရေꩻတွမ်ႏ ခမ်းထီအရေꩻပွုံႏစံႏဖုံႏတဲင် ထွာလွဉ် ဟေင်ဒူတွမ်ႏ ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏခမ်းထီတဲင် လွိုင်ႏကွုန်ꩻတိုꩻတက်လွဉ်စွဉ်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီသမဲင်ꩻအကိုနဝ်ꩻ အထီႏတောႏဝွေꩻသီးသဘာႏဝအရွီႏအခိုႏဖုံႏတွော့ꩻ ကခံႏဗာႏ အာႏရဲင်ꩻတလာဒါႏခမ်းထီလောင်ႏလင်သားဖုံႏ ကဒို့ꩻတခြို့ꩻဒါႏ အကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။ မွတ်သလဉ်ကုင်ႏသဲႏသီးတွမ်ႏ ဆူဖီပညာႏသျင်ႏသီးနဝ်ꩻ သံးအီလွဉ်သော့ꩻ အိစ်သာလာမ်ဘာႏသာႏ၊ ဥရောပသီးနဝ်ꩻ သံးအီလွဉ် ခရိယာန်ႏဘာႏသာႏတဲင် အဝ်ႏလယ်ႏထွံႏလေ့လာဟံႏနယ်ႏတောႏတွင်ꩻ သံးမဲဉ်ရိမ်ဒို့ꩻတခြို့တဝင်ꩻ အိုမီႏအိုမက်ꩻကြွန်ကထွာဒါႏ မာလူကူးကြွန်နဝ်ꩻတဲင် ရွို့ꩻရန်ႏစွဉ်ႏဒျာႏလို့ဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ တယ်ႏစစွဉ်ႏ ဒတ်ချ်လိုꩻခွိုꩻသီး ကိုလိုနီအနေႏ ကသွင်ꩻသော့ꩻဒါႏ အမ်ဗိုးအီးနား တွမ်ႏ ဗာတာဗီးယားဖုံႏတဲင် ဆုဲင်ꩻဝုဲင်ꩻတဲင်တွော့ꩻ ကြွန်ဗူႏကားကအဝ်ႏလဲ့ ပေါ်တူဂီ၊ ပဉ်တစ် တွမ်ႏ ဗြိတိဆျသီးဖုံႏနဝ်ꩻ သိမ်ꩻအွဉ်ႏထွာထိုꩻခန်းဒျာႏ ကိုလိုနီနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻအကို တီမောတွမ်ႏ ယူဂီနီးအခဝ်တွို့ꩻတဲ့ ပါနေနေသွူ။ ဒုတိယကမ္ဘာႏစဲ့ꩻ တိန်ႏတဲင် အေန်ဒိုနီသျားခမ်းထီလဲ့ ကေႏညာႏလꩻခန်းဒျာႏ လွစ်တခြင်ခွင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

==ဟဲ့ꩻဖန်အမဉ်ꩻခန်ꩻ==
‍‍‍‍‍&quot;အေန်ဒိုနီးသျား&quot; အမဉ်ꩻဝေါဟာရနဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏ အေန်ဒို(indos) တွမ်ႏ နီသော့သ်(nesos)ကရိုꩻဒါႏ [[ဂရိ]]ဘာႏသာႏငဝ်းငွါကိုလွဉ်ဒျာႏတဲင် မဉ်ႏဒေါ့ꩻပအိုဝ်ႏဗာႏနေးနဝ်ꩻ အေင်ဒိယကြွန်ဖုံႏ အဓိပ္ပါယ်ႏလꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ &lt;ref name=&quot;EcoSeas1&quot;&gt;{{cite book|author1=Tomascik, T.|author2=Mah, J.A.|author3=Nontji, A.|author4=Moosa, M.K.|title=The Ecology of the Indonesian Seas&amp;nbsp;– Part One|publisher=Periplus Editions|year=1996|location=Hong Kong|isbn=962-593-078-7}}&lt;/ref&gt; ကဟဲ့ꩻဖန်စ ခမ်းထီမဉ်ꩻယိုနဝ်ꩻ ခါးလားကတယ်ႏထောင်ႏ လွစ်တခြင်ဒါႏ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီခိန်ႏ ၁၈ ရျာꩻဗူႏကိုကာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;indoety&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.pikiran-rakyat.com/cetak/0804/16/0802.htm|title=The origin of Indonesia's name|author=Anshory, Irfan|publisher=Pikiran Rakyat|date=16 August 2004|accessdate=15 December 2006|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20061215190155/http://www.pikiran-rakyat.com/cetak/0804/16/0802.htm|archivedate=15 December 2006|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; တိန်ႏတွိုႏ ၁၈၅၀ ဗာႏနေင်ႏတဲင် အဲင်းကလေတ်လိုꩻခွိုꩻဗူႏဗေဒပညာႏသျင်ႏ ဂျော့ရှ်ဝဉ်သာအားရ်နဝ်ꩻ လိုꩻကောကအုံအဝ်ႏဒါႏ အေင်ဒိယကြွန်ဗူႏလောင်းသားယို ဝွေꩻဟဲ့ꩻဒျာႏ အဥ်ဒုနီးဆျန်း (Indunesians) တွမ်ႏ လိုꩻကအုံအဝ်ႏဒါႏ မလာယန်ကြွန်စွယ်ႏသားနဝ်ꩻ ဝွေꩻဟဲ့ꩻဒျာႏ မလာယုနီးဆျန်း (Malayunesians) စတဲင် ဝွေꩻကကျွိုက်ရာꩻ အသွုံꩻအနွုံꩻအလွောက်ꩻ အဝ်ႏဟဲ့ꩻဖန်ခါꩻဒျာႏ နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။{{sfn|Earl|1850|p=119}} ဂျာနယ်နဝ်ꩻကိုနေနေ ဝွေꩻတပဲ့ꩻကျောင်ꩻသားတဖြာꩻကထွာဒါႏ စိမ်းသ်ရစ်ဆဲတ်သန် လိုဂန် နဝ်ꩻ အေင်ဒိယကြွန်ဗူႏကရိုꩻဒါႏ ခမ်းထီမဉ်ꩻယို ဝွေꩻအဝ်ႏဟဲ့ꩻဗွိုန်အဓိပ္ပါယ်ႏ အေန်ဒိုနီးသျား နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;JIAEA_3&quot;&gt;{{cite journal|author=Logan, James Richardson|title=The Ethnology of the Indian Archipelago: Embracing Enquiries into the Continental Relations of the Indo-Pacific Islanders|url=https://archive.org/details/ethnologyIndian00Loga|journal=Journal of the Indian Archipelago and Eastern Asia (JIAEA)|year=1850|pages=4:252–347}}&lt;/ref&gt;{{sfn|Earl|1850|pp=254, 277–278}} ကွဲတွော့ꩻတဲင် ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏ ဒတ်ဆ်ပညာႏသျင်ႏသီးကထေဒါႏ အေန်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏဂျာနယ်ဖုံႏကိုနဝ်ꩻ တမဲဉ်သွုံꩻလွတဝ်း အဉ်ဒိုနီးသျားတဲင် မဲဉ်သွုံꩻလွဒျာႏ မလေးကြွန်စွယ်ႏဖုံႏတွမ်ႏ နယ်တာလန် အဉ်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏ ကရိုꩻဒါႏ အမဉ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ သွုံအာဒါႏအမဉ်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏတွမ်ႏ အေန်သူလေန်ဒီ (Insulinde) ဖုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;Kroef&quot;&gt;{{cite journal|title=The Term Indonesia: Its Origin and Usage|journal=Journal of the American Oriental Society|author=Justus M van der Kroef|volume=71|issue=3|pages=166–171|year=1951|doi=10.2307/595186|jstor=595186}}&lt;/ref&gt;

၁၉၀၀ နေင်ႏမာꩻငါတဲင် နယ်တာလန်အထန်ႏကို ကအဝ်ႏဒါႏ ပညာႏသျင်ႏသီးဖုံႏနဝ်ꩻ သွုံꩻအာလွဉ်ဒျာႏ အေန်ဒိုနီးသျားကရိုꩻဒါႏ အမဉ်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ခွိုꩻရက်ဒေႏသခံႏသီးဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏဟဲ့ꩻယို့ꩻလွ ခမ်းထီရေꩻအသွုံꩻအနွုံꩻအနေႏနဝ်ꩻသွူ။ &lt;ref name=&quot;Kroef&quot;/&gt; အဝ်ႏ ဗာလဉ်တက္ကသိုလ်ႏ အဒေါ့ဖ် ဗတ်ဆျန်းကထေဒါႏ &quot;အေန်ဒိုနီးသျား တဝ်းလဲ့ မလေးကြွန်ဗူႏဖုံႏ ၁၈၈၄-၁၈၉၄&quot; ကဟဲ့ꩻဒါႏ လိတ်အုပ်ကိုတဲင် လိုꩻသီးဖုံႏကွဲသေအာအာလွဉ်စွဉ်ႏနဝ်ꩻသွူ။ ဒေႏသခံႏပညာႏသျင်ႏသီးဖုံႏအကို ကီ ဟာစျာ ဒီဝမ်တာရာနဝ်ꩻ အွဉ်ဟဲ့ꩻစ့ရီးဝင်ꩻ အမဉ်ꩻယိုတဲင် တိန်ႏတွိုႏ ၁၉၁၃ဗာႏနေင်ႏနဝ်ꩻ ဝွေꩻတယ်ႏထောင်ႏခန်း &quot;အေန်ဒိုနီးသျားသတင်ꩻစာႏတွိုက်&quot; ကဟဲ့ꩻဒါႏ သတင်ꩻစာႏတွိုက် တဖြုံႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;indoety&quot;/&gt;

==သမဲင်ꩻ==
==ဟံႏပထဝီႏ==
==ခမ်းထီရေꩻတွမ်ႏ အစိုႏရ==
==စီꩻပွာꩻရေꩻ==
==လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းတွမ်ႏ အုံအဝ်ႏစွစ်ꩻလီဒါႏခင်ႏလမ်း==
==ယေန်ႏကေႏမုꩻ==
==ထွားထဲင်းယင်း ကဏ္ဍနုဲင်းယို==
==ဓါတ်ပွုံႏဖုံႏ==
== အာႏကွိုꩻ ==
{{Reflist}}

[[Category:အာသျတွိုက်ကို ခမ်းထီဖုံႏ]]

[[my:အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ]]
[[en:Indonesia]]</text>
      <sha1>ff03k7ougmx04atc2nl0vtbb6xuwfab</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>14157</id>
      <parentid>14156</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T02:03:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2400:AC40:A48:5D9D:0:0:0:1</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="29006" xml:space="preserve">{{Infobox country
| conventional_long_name = အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ
| common_name            = အေန်ဒိုနီးသျား
| native_name            = {{native name|id|Republik Indonesia}}
| image_flag             = Flag of Indonesia.svg
| image_coat             = National emblem of Indonesia Garuda Pancasila.svg
| symbol_type            = ခမ်းထီတန်အမုဲင်
| national_motto         = {{native phrase|kaw|[[Bhinneka Tunggal Ika]]}}&lt;br /&gt;&quot;Unity in Diversity&quot;{{hr}}'''National ideology:''' {{lang|id|[[Pancasila (politics)|Pancasila]]}}&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://countrystudies.us/indonesia/86.htm|title=Pancasila|publisher=U.S. Library of Congress|date=2017-02-03|access-date=2017-02-05|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170205010135/http://countrystudies.us/indonesia/86.htm|archive-date=2017-02-05}}&lt;/ref&gt;{{sfn|Vickers|2005|p=117}}
| national_anthem        = &quot;[[Indonesia Raya]]&quot;&lt;br /&gt;&quot;Great Indonesia&quot;{{parabr}}{{center|[[File:Indonesiaraya.ogg]]}}
| image_map              = {{Switcher|[[File:Indonesia (orthographic projection).svg|frameless]]|Show globe|[[File:Location Indonesia ASEAN.svg|upright=1.15|frameless]]|Show map of ASEAN|default=1}}
| capital                = [[ဝေင်ꩻစျာကာတာ]]
| largest_city           = ဝေင်ꩻတန်
| coordinates            = {{Coord|6|10|S|106|49|E|type:city_region:ID}}
| languages_type         = ရွုမ်ꩻသွုံꩻဘာႏသာႏငဝ်းငွါ&lt;br/&gt; {{nobold|တွမ်ႏ ခွိုꩻဘာႏသာႏငဝ်းငွါ}}
|languages              = [[အဉ်ဒိုနီးသျားဘာႏသာႏငဝ်းငွါ]]&lt;!--Note: Not just the official language, but also the national language (bahasa pemersatu)--&gt;
| languages2_type        = ဒေႏသခံႏဘာႏသာႏငဝ်းငွါ
| languages2             = Over [[အေန်ဒိုနီးသျားဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|700 languages]]&lt;ref name=&quot;ethnologue&quot;/&gt;
| ethnic_groups          = [[Javanese]] &lt;small&gt;(၄၀.၆%)&lt;/small&gt;, [[Sundanese]] &lt;small&gt;(၁၅%)&lt;/small&gt;, [[Madurese]] &lt;small&gt;(၃.၃%)&lt;/small&gt;, [[Minangkabau]] &lt;small&gt;(၂.၇%)&lt;/small&gt;, [[Betawi]] &lt;small&gt;(၂.၄%)&lt;/small&gt;, [[Bugis]] &lt;small&gt;(၂.၄%)&lt;/small&gt;, [[Banten]] &lt;small&gt;(၂%)&lt;/small&gt;, [[Banjar]] &lt;small&gt;(၁.၇%)&lt;/small&gt;, အခြား &lt;small&gt;(၂၉.၉%)&lt;/small&gt;
| religion_year          = 2018
| religion               = {{ublist|item_style=white-space:nowrap;|၈၆.၇၀% [[အိစ်သာလာမ်ဘာႏသာႏ]]|၁၀.၇၂% [[ခရိယာန်ႏဘာႏသာႏ]]|၁.၇၄% [[ဟေင်ဒူဘာႏသာႏ]]|၀.၇၇% [[ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]| ၀.၀၄% [[Aliran Kepercayaan|ယိုꩻယာႏ]]| ၀.၀၃% [[Confucianism in Indonesia|Confucianism]]}}
| religion_ref           = &lt;ref name=&quot;RELIGION&quot;&gt;{{cite web|url=https://data.kemenag.go.id/agamadashboard/statistik/umat|title=Statistik Umat Menurut Agama di Indonesia|publisher=[[Ministry of Religious Affairs (Indonesia)|Ministry of Religious Affairs]]|date=2018-05-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20200903221250/https://data.kemenag.go.id/agamadashboard/statistik/umat|archive-date=2020-09-03|access-date=2020-09-24|language=id}}&lt;/ref&gt;
| demonym                = [[Indonesians|Indonesian]]
| government_type        = [[Unitary state|Unitary]] [[Presidential system|presidential republic]]
| leader_title1          = [[President of Indonesia|President]]
| leader_name1           = [[Joko Widodo]]
| leader_title2          = {{nowrap|[[Vice President of Indonesia|Vice President]]}}
| leader_name2           = [[Ma'ruf Amin]]
| leader_title3          = {{nowrap|[[List of Speakers of the People's Representative Council|House Speaker]]}}
| leader_name3           = [[Puan Maharani]]
| leader_title4          = {{nowrap|[[Chief Justice of the Supreme Court of Indonesia|Chief Justice]]}}
| leader_name4           = [[Muhammad Syarifuddin]]
| legislature            = [[People's Consultative Assembly]] (MPR)
| upper_house            = [[Regional Representative Council]] (DPD)
| lower_house            = [[People's Representative Council]] (DPR)
| sovereignty_type       = Independence
| sovereignty_note       = from the [[Dutch Empire|Netherlands]] and [[Empire of Japan|Japan]]
| established_event1     = [[Proclamation of Indonesian Independence|Proclaimed]]
| established_date1      = 17 August 1945
| established_event2     = [[Dutch–Indonesian Round Table Conference|Recognition]]
| established_date2      = 27 December 1949
| area_km2               = 1,904,569&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/DYB2004/Table03.pdf|title=UN Statistics|publisher=United Nations|date=2005|access-date=2007-10-31|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20071031023924/http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/DYB2004/Table03.pdf|archive-date=2007-10-31}}&lt;/ref&gt;
| area_label             = [[Land area|Land]]
| area_rank              = 14th
| area_sq_mi             = 735,358 &lt;!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--&gt;
| percent_water          = 
| area_label2            = [[Water area|Water (%)]]
| area_data2             = 4.85
| population_estimate    = {{increaseNeutral}} 275,773,800&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.bps.go.id/indicator/12/1975/1/mid-year-population.html|publisher=[[Statistics Indonesia|Badan Pusat Statistik - Indonesia]]|title=Mid Year Population (Thousand People)|archive-date=30 June 2022|access-date=3 July 2022|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
| population_census      = 270,203,917&lt;ref name=&quot;2020census&quot; /&gt;
| population_estimate_year = Q2 2022
| population_estimate_rank = 4th
| population_census_year = 2020
| population_density_km2 = 141
| population_density_sq_mi = 365
| population_density_rank = 88th
| GDP_PPP                = {{increase}} {{currency|3.995 trillion|USD|passthrough=yes}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot;&gt;{{cite web|title=Report for Selected Countries and Subjects|url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2022/April/weo-report?c=536,&amp;s=NGDP_RPCH,NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,PPPSH,NID_NGDP,NGSD_NGDP,LUR,LP,BCA,BCA_NGDPD,&amp;sy=2020&amp;ey=2027&amp;ssm=0&amp;scsm=1&amp;scc=0&amp;ssd=1&amp;ssc=0&amp;sic=0&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1|publisher=International Monetary Fund|access-date=2022-04-19}}&lt;/ref&gt;
| GDP_PPP_year           = 2022
| GDP_PPP_rank           = 7th
| GDP_PPP_per_capita     = {{increase}} {{currency|14,535|USD|passthrough=no}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_PPP_per_capita_rank = 96th
| GDP_nominal            = {{increase}} {{currency|1.289 trillion|USD|passthrough=yes}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_nominal_year       = 2022
| GDP_nominal_rank       = 17th
| GDP_nominal_per_capita = {{increase}} {{currency|4,691|USD|passthrough=no}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_nominal_per_capita_rank = 104th
| Gini                   = 38.2
| Gini_year              = 2019
| Gini_change            = increase &lt;!--/decrease/steady--&gt;
| Gini_ref               = &lt;ref&gt;{{cite web|title=GINI index (World Bank estimate) – Indonesia|url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=ID|publisher=[[World Bank]]|access-date=2021-04-15}}&lt;/ref&gt;
| Gini_rank              = 
| HDI                    = 0.718
| HDI_year               = 2019
| HDI_change             = increase &lt;!--increase/decrease/steady--&gt;
| HDI_ref                = &lt;ref name=&quot;2020 components&quot;&gt;{{cite book|title=Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene|date=2020-12-15|publisher=[[United Nations Development Programme]]|isbn=978-92-1-126442-5|pages=343–346|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|archive-url=https://web.archive.org/web/20201215155214/http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|archive-date=2020-12-15|access-date=2020-12-16}}&lt;/ref&gt;
| HDI_rank               = 107th
| currency               = [[Indonesian rupiah]] (Rp)
| currency_code          = IDR
| time_zone              = [[Time in Indonesia|various]]
| utc_offset             = +7 to +9
| date_format            = နီꩻ/လာ/နေင်ႏ
| drives_on              = ဖဲ့ꩻစေႏ &lt;!--Note that this refers to the side of the road used, not the seating of the driver--&gt;
| calling_code           = [[+62]]
| cctld                  = [[.id]]
}}

'''အိဉ်ဒိုနီးသျာခမ်းထီ''' ([[အိန်းကလေက်ဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|အဲင်းကလေတ်]]: Indonesia) {{IPAc-en|audio=En-us-Indonesia.ogg|ˌ|ɪ|n|d|ə|ˈ|n|iː|ʒ|ə}} ရွုမ်ꩻသွုံꩻအမဉ်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ဟံႏနယ်ႏအဝ်ႏသော့ꩻတွိုက်တဖြုံႏလွိုကို ကထွာဒါႏ ဖြွောမ်းဗူႏမုꩻဟဝ်ငါႏ အချွတ်အထျꩻအာႏဏာႏပဲင်ႏ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻအာ အာသျအခဝ်ကွဉ်ႏနဝ်ကိုတဲင် ဟံႏနယ်ႏယင်ဟန်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻဒျာႏ အိုရှန်းနီးယားကိုနဝ်ꩻသွူ။ အဝ်ႏ အေင်ဒိယသမုဒ္ဒရာႏတွမ်ႏ ပသိဖိတ်သမုဒ္ဒရာႏခါႏကိုတွော့ꩻ ကြွန်အဝ်ႏစွဉ်ႏ တသောင်ႏသွံရေင်လွိုတဲင် ကမ္ဘာႏတန်အလောင်း ထွာကြွန်အအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;CIA&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html|title=The World Factbook: Indonesia|publisher=Central Intelligence Agency|date=12 December 2017|accessdate=19 December 2017|archivedate=10 December 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081210041527/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html}}&lt;/ref&gt; ဟံႏဧရိယာႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏ စတုရန်းမဲင်ႏပေါင်ꩻ ၇၃၅,၃၅၈မဲင်ႏတွမ်ႏ ( ၁,၉၀၄,၅၆၉ စတုရန်းကီလိုမီတာ)တဲင် ကမ္ဘာႏတန်အကို အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ ထဲ့သော့ꩻ ဟံႏဧရိယာႏအလုဲင်းသွတ်ꩻ နံပါတ် ၁၄ ကို ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ပင်ႏလယ်ႏတွမ်ႏ ဟံႏဧရိယာႏ မဉ်ႏတွက်ရော်ꩻဝင်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီယို ထွာစွဉ်ႏ ကမ္ဘာႏတန်အကို နံပါတ်နွုတ်ꩻအတန်သွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏ ၂၆၁ သန်းရပ်တဲင် ကမ္ဘာႏတန်အလောင်း နံပါတ် ၄ လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အော်သထရိုနီးဆျန်းခမ်းထီဖုံႏတွမ်ႏ [[မွတ်သလဉ်ဘာႏသာႏ]]နွို့ဖုံႏ ကအဝ်ႏသော့ꩻအာဒါႏ ခမ်းထီဖုံႏအကို အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ ထွာလိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီသားတထာႏဝရပ်နဝ်ꩻ အုံအဝ်ႏလွဒျာႏ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကို လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻကထွာဒါႏ စျားဗားကြွန်ကိုနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; 

အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ ရီပတ်ဗလစ်ကဉ်ပွုံႏစံႏ အစိုႏရအဝ်ႏတဲင် ကလွိုက်ရွေꩻခါꩻဒါႏ ပါလီမန်တွမ်ႏ ခမ်းနမ်းဗွေႏ(သမ္မတလဲ့ ပါသော့ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ ခမ်းနယ်ႏအဝ်ႏ (၃၄) နယ်ႏတဲင် (၅)နယ်ႏနဝ်ꩻ ပါꩻသော့ꩻဒျာႏ အထူꩻအိုပ်ချုတ်ရေꩻအရန်းကိုနဝ်ꩻသွူ။ ခွုင်းတဲင်ကမ္ဘာႏဟံႏတန်အလောင်း လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏသော့ꩻအာသွတ်ꩻကထွာဒါႏ ဝေင်ꩻတန်ဖုံႏအကို အေန်ဒိုနီးသျားဝေင်ꩻတန် စျကာတာဝေင်ꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻ နံပါတ်(၂) ကိုနဝ်ꩻသွူ။

အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီတွမ်ႏ ပါပူအာနယူးဂီနီခမ်းထီ၊ တီမောအခဝ်ကွဉ်ႏခမ်းထီတွမ်ႏ [[မလေးသျားခမ်းထီ]]အခဝ်ကွဉ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ခမ်းထီကူနား အဝ်ႏကပ်ꩻခြꩻစွဉ်ႏတဝင်ꩻ တကောင်ꩻဟံႏယာႏလောင်းဖုံႏသွူ။ ခမ်းထီအသောင်ရင်ꩻအလင်ဖုံႏနဝ်ꩻ [[သေင်ကာပူခမ်းထီ]]၊ [[ဗီယက်နမ်ခမ်းထီ]]၊ [[ဖိလစ်ပိုင်ခမ်းထီ]]၊ [[ဩသတေးလျခမ်းထီ]]၊ ပလောင်းခမ်းထီ တွမ်ႏ အေင်ဒိယခမ်းထီကပဲင်ႏဒါႏ အဲတ်ဒမန်ကြွန် တွမ်ႏ နီကိုဗာကြွန်ဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းတဲ့အာ လိုအုံတဲ့တချငါႏ ဒေႏသဖုံႏအဝ်ႏကီလဲ့ ကလုဲင်းတဟာႏငါႏ အေန်ဒိုနီသျားဟံႏရွိုင်ꩻတခြာတန်ကိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏထောက်ကံးဖေႏနွောင်ꩻဒျာႏ ဇီဝမျိုꩻဖြယ်ဖုံႏ အာတန်နဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ သဘာႏဝအရွီႏအခိုႏဖုံႏ အဝ်ႏတွမ်ႏအလွန်းအလွိုတဲင် နဝ်ꩻဖုံႏအကို - နမ်းမေန်(ရေနံ) တွမ်ႏ သဘာႏဝဓာတ်လွီး(သဘာဝဓာတ်ငွေ့)၊ ပသီႏဗွာ(ခဲမဖြူ)၊ တောင်ꩻတနျာႏ(ကြေးနီ) တွမ်ႏ ခံꩻဖုံႏလဲ့ပါဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အဆို့ꩻအရုဲင်ထာꩻမာꩻဖုံႏနဝ်ꩻ - ဗွူ၊ နမ်းမန်ꩻမောက်ꩻအွန်၊ နေင်း၊ ကော်ဖီ၊ ကကေးအို၊ ပရတသီႏ၊ အိုမီႏအိုမက်ꩻဖုံႏ တွမ်ႏ ရာဘာဖုံႏတဲ့ ထန်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;OEC&quot;&gt;{{cite web|url=http://atlas.media.mit.edu/en/profile/country/idn/|title=Indonesia|publisher=The Observatory of Economic Complexity|date=2016|accessdate=19 November 2016|archivedate=1 April 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170401221338/http://atlas.media.mit.edu/en/profile/country/idn/}}&lt;/ref&gt; အေန်ဒိုနီးသျားသီး အဓိက ကူꩻကားဖက်ခမ်းထီဖုံႏနဝ်ꩻ - [[ခယ်ႏခမ်းထီ]]၊ [[အမေႏရိကန်ႏခမ်းပေါင်ꩻဗူႏခမ်းထီ]]၊ [[ဂျပန်ခမ်းထီ]]၊ [[သေင်ကာပူခမ်းထီ]] တွမ်ႏ [[အေင်ဒိယခမ်းထီ]]ဖုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.worldstopexports.com/indonesias-top-15-import-partners/|title=Indonesia's Top Trading Partners|author=Workman, Daniel|publisher=World's Top Exports|date=26 December 2017|accessdate=25 February 2018|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180225061410/http://www.worldstopexports.com/indonesias-top-15-import-partners/|archivedate=25 February 2018|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

အေန်ဒိုနီးသျားကြွန်ဗူႏနဝ်ꩻ တိန်ႏတွိုႏ ၇ ရျာꩻဗူႏရပ်မ့ꩻ ကွဲစအွဉ်ႏရေꩻလွဉ် ဖြေꩻစာကူꩻကားရေꩻတဲင် နဝ်ꩻခါအခိန်ႏ သီရိဝိဟာရခမ်းထီ တွမ်ႏ မာဂျာပါဟစ်ခမ်းထီဖုံႏကို ခယ်ႏခွန်ဟော်ခံꩻဆွိုက်ဖုံႏတွမ်ႏ အေင်ဒိယခွန်ဟော်ခံꩻခမ်းထီသီးလဲ့ အဝ်ႏဖြေꩻစာꩻကူႏကားလူႏလုဲင်ႏချာငါတဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

တယ်ႏစ ခရစ်တောႏပေါႏလွဉ်ထွူ  တညငါႏတဝ်းအခိန်ႏ ဒေႏသခံႏခွန်ဟော်ꩻခံꩻသီးနဝ်ꩻ ထူႏဆွုပ်လွေꩻ ခမ်းလင်သား ယေန်ႏကေႏမုꩻ၊ ဘာႏသာႏရေꩻတွမ်ႏ ခမ်းထီအရေꩻပွုံႏစံႏဖုံႏတဲင် ထွာလွဉ် ဟေင်ဒူတွမ်ႏ ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏခမ်းထီတဲင် လွိုင်ႏကွုန်ꩻတိုꩻတက်လွဉ်စွဉ်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီသမဲင်ꩻအကိုနဝ်ꩻ အထီႏတောႏဝွေꩻသီးသဘာႏဝအရွီႏအခိုႏဖုံႏတွော့ꩻ ကခံႏဗာႏ အာႏရဲင်ꩻတလာဒါႏခမ်းထီလောင်ႏလင်သားဖုံႏ ကဒို့ꩻတခြို့ꩻဒါႏ အကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။ မွတ်သလဉ်ကုင်ႏသဲႏသီးတွမ်ႏ ဆူဖီပညာႏသျင်ႏသီးနဝ်ꩻ သံးအီလွဉ်သော့ꩻ အိစ်သာလာမ်ဘာႏသာႏ၊ ဥရောပသီးနဝ်ꩻ သံးအီလွဉ် ခရိယာန်ႏဘာႏသာႏတဲင် အဝ်ႏလယ်ႏထွံႏလေ့လာဟံႏနယ်ႏတောႏတွင်ꩻ သံးမဲဉ်ရိမ်ဒို့ꩻတခြို့တဝင်ꩻ အိုမီႏအိုမက်ꩻကြွန်ကထွာဒါႏ မာလူကူးကြွန်နဝ်ꩻတဲင် ရွို့ꩻရန်ႏစွဉ်ႏဒျာႏလို့ဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ တယ်ႏစစွဉ်ႏ ဒတ်ချ်လိုꩻခွိုꩻသီး ကိုလိုနီအနေႏ ကသွင်ꩻသော့ꩻဒါႏ အမ်ဗိုးအီးနား တွမ်ႏ ဗာတာဗီးယားဖုံႏတဲင် ဆုဲင်ꩻဝုဲင်ꩻတဲင်တွော့ꩻ ကြွန်ဗူႏကားကအဝ်ႏလဲ့ ပေါ်တူဂီ၊ ပဉ်တစ် တွမ်ႏ ဗြိတိဆျသီးဖုံႏနဝ်ꩻ သိမ်ꩻအွဉ်ႏထွာထိုꩻခန်းဒျာႏ ကိုလိုနီနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻအကို တီမောတွမ်ႏ ယူဂီနီးအခဝ်တွို့ꩻတဲ့ ပါနေနေသွူ။ ဒုတိယကမ္ဘာႏစဲ့ꩻ တိန်ႏတဲင် အေန်ဒိုနီသျားခမ်းထီလဲ့ ကေႏညာႏလꩻခန်းဒျာႏ လွစ်တခြင်ခွင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

==ဟဲ့ꩻဖန်အမဉ်ꩻခန်ꩻ==
‍‍‍‍‍&quot;အေန်ဒိုနီးသျား&quot; အမဉ်ꩻဝေါဟာရနဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏ အေန်ဒို(indos) တွမ်ႏ နီသော့သ်(nesos)ကရိုꩻဒါႏ [[ဂရိ]]ဘာႏသာႏငဝ်းငွါကိုလွဉ်ဒျာႏတဲင် မဉ်ႏဒေါ့ꩻပအိုဝ်ႏဗာႏနေးနဝ်ꩻ အေင်ဒိယကြွန်ဖုံႏ အဓိပ္ပါယ်ႏလꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ &lt;ref name=&quot;EcoSeas1&quot;&gt;{{cite book|author1=Tomascik, T.|author2=Mah, J.A.|author3=Nontji, A.|author4=Moosa, M.K.|title=The Ecology of the Indonesian Seas&amp;nbsp;– Part One|publisher=Periplus Editions|year=1996|location=Hong Kong|isbn=962-593-078-7}}&lt;/ref&gt; ကဟဲ့ꩻဖန်စ ခမ်းထီမဉ်ꩻယိုနဝ်ꩻ ခါးလားကတယ်ႏထောင်ႏ လွစ်တခြင်ဒါႏ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီခိန်ႏ ၁၈ ရျာꩻဗူႏကိုကာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;indoety&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.pikiran-rakyat.com/cetak/0804/16/0802.htm|title=The origin of Indonesia's name|author=Anshory, Irfan|publisher=Pikiran Rakyat|date=16 August 2004|accessdate=15 December 2006|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20061215190155/http://www.pikiran-rakyat.com/cetak/0804/16/0802.htm|archivedate=15 December 2006|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; တိန်ႏတွိုႏ ၁၈၅၀ ဗာႏနေင်ႏတဲင် အဲင်းကလေတ်လိုꩻခွိုꩻဗူႏဗေဒပညာႏသျင်ႏ ဂျော့ရှ်ဝဉ်သာအားရ်နဝ်ꩻ လိုꩻကောကအုံအဝ်ႏဒါႏ အေင်ဒိယကြွန်ဗူႏလောင်းသားယို ဝွေꩻဟဲ့ꩻဒျာႏ အဥ်ဒုနီးဆျန်း (Indunesians) တွမ်ႏ လိုꩻကအုံအဝ်ႏဒါႏ မလာယန်ကြွန်စွယ်ႏသားနဝ်ꩻ ဝွေꩻဟဲ့ꩻဒျာႏ မလာယုနီးဆျန်း (Malayunesians) စတဲင် ဝွေꩻကကျွိုက်ရာꩻ အသွုံꩻအနွုံꩻအလွောက်ꩻ အဝ်ႏဟဲ့ꩻဖန်ခါꩻဒျာႏ နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။{{sfn|Earl|1850|p=119}} ဂျာနယ်နဝ်ꩻကိုနေနေ ဝွေꩻတပဲ့ꩻကျောင်ꩻသားတဖြာꩻကထွာဒါႏ စိမ်းသ်ရစ်ဆဲတ်သန် လိုဂန် နဝ်ꩻ အေင်ဒိယကြွန်ဗူႏကရိုꩻဒါႏ ခမ်းထီမဉ်ꩻယို ဝွေꩻအဝ်ႏဟဲ့ꩻဗွိုန်အဓိပ္ပါယ်ႏ အေန်ဒိုနီးသျား နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;JIAEA_3&quot;&gt;{{cite journal|author=Logan, James Richardson|title=The Ethnology of the Indian Archipelago: Embracing Enquiries into the Continental Relations of the Indo-Pacific Islanders|url=https://archive.org/details/ethnologyIndian00Loga|journal=Journal of the Indian Archipelago and Eastern Asia (JIAEA)|year=1850|pages=4:252–347}}&lt;/ref&gt;{{sfn|Earl|1850|pp=254, 277–278}} ကွဲတွော့ꩻတဲင် ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏ ဒတ်ဆ်ပညာႏသျင်ႏသီးကထေဒါႏ အေန်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏဂျာနယ်ဖုံႏကိုနဝ်ꩻ တမဲဉ်သွုံꩻလွတဝ်း အဉ်ဒိုနီးသျားတဲင် မဲဉ်သွုံꩻလွဒျာႏ မလေးကြွန်စွယ်ႏဖုံႏတွမ်ႏ နယ်တာလန် အဉ်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏ ကရိုꩻဒါႏ အမဉ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ သွုံအာဒါႏအမဉ်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏတွမ်ႏ အေန်သူလေန်ဒီ (Insulinde) ဖုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;Kroef&quot;&gt;{{cite journal|title=The Term Indonesia: Its Origin and Usage|journal=Journal of the American Oriental Society|author=Justus M van der Kroef|volume=71|issue=3|pages=166–171|year=1951|doi=10.2307/595186|jstor=595186}}&lt;/ref&gt;

၁၉၀၀ နေင်ႏမာꩻငါတဲင် နယ်တာလန်အထန်ႏကို ကအဝ်ႏဒါႏ ပညာႏသျင်ႏသီးဖုံႏနဝ်ꩻ သွုံꩻအာလွဉ်ဒျာႏ အေန်ဒိုနီးသျားကရိုꩻဒါႏ အမဉ်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ခွိုꩻရက်ဒေႏသခံႏသီးဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏဟဲ့ꩻယို့ꩻလွ ခမ်းထီရေꩻအသွုံꩻအနွုံꩻအနေႏနဝ်ꩻသွူ။ &lt;ref name=&quot;Kroef&quot;/&gt; အဝ်ႏ ဗာလဉ်တက္ကသိုလ်ႏ အဒေါ့ဖ် ဗတ်ဆျန်းကထေဒါႏ &quot;အေန်ဒိုနီးသျား တဝ်းလဲ့ မလေးကြွန်ဗူႏဖုံႏ ၁၈၈၄-၁၈၉၄&quot; ကဟဲ့ꩻဒါႏ လိတ်အုပ်ကိုတဲင် လိုꩻသီးဖုံႏကွဲသေအာအာလွဉ်စွဉ်ႏနဝ်ꩻသွူ။ ဒေႏသခံႏပညာႏသျင်ႏသီးဖုံႏအကို ကီ ဟာစျာ ဒီဝမ်တာရာနဝ်ꩻ အွဉ်ဟဲ့ꩻစ့ရီးဝင်ꩻ အမဉ်ꩻယိုတဲင် တိန်ႏတွိုႏ ၁၉၁၃ဗာႏနေင်ႏနဝ်ꩻ ဝွေꩻတယ်ႏထောင်ႏခန်း &quot;အေန်ဒိုနီးသျားသတင်ꩻစာႏတွိုက်&quot; ကဟဲ့ꩻဒါႏ သတင်ꩻစာႏတွိုက် တဖြုံႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;indoety&quot;/&gt;

==သမဲင်ꩻ==
==ဟံႏပထဝီႏ==
==ခမ်းထီရေꩻတွမ်ႏ အစိုႏရ==
==စီꩻပွာꩻရေꩻ==
==လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းတွမ်ႏ အုံအဝ်ႏစွစ်ꩻလီဒါႏခင်ႏလမ်း==
==ယေန်ႏကေႏမုꩻ==
==ထွားထဲင်းယင်း ကဏ္ဍနုဲင်းယို==
==ဓါတ်ပွုံႏဖုံႏ==
== အာႏကွိုꩻ ==
{{Reflist}}

[[Category:အာသျတွိုက်ကို ခမ်းထီဖုံႏ]]

[[my:အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ]]
[[en:Indonesia]]</text>
      <sha1>gsn1oulkdxi0cdlwbhn3vhuvz9688r6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>14158</id>
      <parentid>14157</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T02:07:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2400:AC40:A48:5D9D:0:0:0:1</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="29025" xml:space="preserve">{{Infobox country
| conventional_long_name = အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ
| common_name            = အေန်ဒိုနီးသျား
| native_name            = {{native name|id|Republik Indonesia}}
| image_flag             = Flag of Indonesia.svg
| image_coat             = National emblem of Indonesia Garuda Pancasila.svg
| symbol_type            = ခမ်းထီတန်အမုဲင်
| national_motto         = {{native phrase|kaw|[[Bhinneka Tunggal Ika]]}}&lt;br /&gt;&quot;Unity in Diversity&quot;{{hr}}'''National ideology:''' {{lang|id|[[Pancasila (politics)|Pancasila]]}}&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://countrystudies.us/indonesia/86.htm|title=Pancasila|publisher=U.S. Library of Congress|date=2017-02-03|access-date=2017-02-05|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170205010135/http://countrystudies.us/indonesia/86.htm|archive-date=2017-02-05}}&lt;/ref&gt;{{sfn|Vickers|2005|p=117}}
| national_anthem        = &quot;[[Indonesia Raya]]&quot;&lt;br /&gt;&quot;Great Indonesia&quot;{{parabr}}{{center|[[File:Indonesiaraya.ogg]]}}
| image_map              = {{Switcher|[[File:Indonesia (orthographic projection).svg|frameless]]|Show globe|[[File:Location Indonesia ASEAN.svg|upright=1.15|frameless]]|Show map of ASEAN|default=1}}
| capital                = [[ဝေင်ꩻစျာကာတာ]]
| largest_city           = ဝေင်ꩻတန်
| coordinates            = {{Coord|6|10|S|106|49|E|type:city_region:ID}}
| languages_type         = ရွုမ်ꩻသွုံꩻဘာႏသာႏငဝ်းငွါ&lt;br/&gt; {{nobold|တွမ်ႏ ခွိုꩻဘာႏသာႏငဝ်းငွါ}}
|languages              = [[အဉ်ဒိုနီးသျားဘာႏသာႏငဝ်းငွါ]]&lt;!--Note: Not just the official language, but also the national language (bahasa pemersatu)--&gt;
| languages2_type        = ဒေႏသခံႏဘာႏသာႏငဝ်းငွါ
| languages2             = Over [[အေန်ဒိုနီးသျားဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|700 languages]]&lt;ref name=&quot;ethnologue&quot;/&gt;
| ethnic_groups          = * [[Javanese]] &lt;small&gt;(၄၀.၆%)&lt;/small&gt;, 
* [[Sundanese]] &lt;small&gt;(၁၅%)&lt;/small&gt;, 
* [[Madurese]] &lt;small&gt;(၃.၃%)&lt;/small&gt;, 
* [[Minangkabau]] &lt;small&gt;(၂.၇%)&lt;/small&gt;, 
* [[Betawi]] &lt;small&gt;(၂.၄%)&lt;/small&gt;, 
* [[Bugis]] &lt;small&gt;(၂.၄%)&lt;/small&gt;, 
* [[Banten]] &lt;small&gt;(၂%)&lt;/small&gt;, 
* [[Banjar]] &lt;small&gt;(၁.၇%)&lt;/small&gt;,
* အလင် &lt;small&gt;(၂၉.၉%)&lt;/small&gt;
| religion_year          = 2018
| religion               = {{ublist|item_style=white-space:nowrap;|၈၆.၇၀% [[အိစ်သာလမ်ဘာႏသာႏ]]|၁၀.၇၂% [[ခရိယာန်ႏဘာႏသာႏ]]|၁.၇၄% [[ဟေင်ဒူဘာႏသာႏ]]|၀.၇၇% [[ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]| ၀.၀၄% [[Aliran Kepercayaan|ယိုꩻယာႏ]]| ၀.၀၃% [[Confucianism in Indonesia|Confucianism]]}}
| religion_ref           = &lt;ref name=&quot;RELIGION&quot;&gt;{{cite web|url=https://data.kemenag.go.id/agamadashboard/statistik/umat|title=Statistik Umat Menurut Agama di Indonesia|publisher=[[Ministry of Religious Affairs (Indonesia)|Ministry of Religious Affairs]]|date=2018-05-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20200903221250/https://data.kemenag.go.id/agamadashboard/statistik/umat|archive-date=2020-09-03|access-date=2020-09-24|language=id}}&lt;/ref&gt;
| demonym                = [[Indonesians|Indonesian]]
| government_type        = [[Unitary state|Unitary]] [[Presidential system|presidential republic]]
| leader_title1          = [[President of Indonesia|President]]
| leader_name1           = [[Joko Widodo]]
| leader_title2          = {{nowrap|[[Vice President of Indonesia|Vice President]]}}
| leader_name2           = [[Ma'ruf Amin]]
| leader_title3          = {{nowrap|[[List of Speakers of the People's Representative Council|House Speaker]]}}
| leader_name3           = [[Puan Maharani]]
| leader_title4          = {{nowrap|[[Chief Justice of the Supreme Court of Indonesia|Chief Justice]]}}
| leader_name4           = [[Muhammad Syarifuddin]]
| legislature            = [[People's Consultative Assembly]] (MPR)
| upper_house            = [[Regional Representative Council]] (DPD)
| lower_house            = [[People's Representative Council]] (DPR)
| sovereignty_type       = Independence
| sovereignty_note       = from the [[Dutch Empire|Netherlands]] and [[Empire of Japan|Japan]]
| established_event1     = [[Proclamation of Indonesian Independence|Proclaimed]]
| established_date1      = 17 August 1945
| established_event2     = [[Dutch–Indonesian Round Table Conference|Recognition]]
| established_date2      = 27 December 1949
| area_km2               = 1,904,569&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/DYB2004/Table03.pdf|title=UN Statistics|publisher=United Nations|date=2005|access-date=2007-10-31|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20071031023924/http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/DYB2004/Table03.pdf|archive-date=2007-10-31}}&lt;/ref&gt;
| area_label             = [[Land area|Land]]
| area_rank              = 14th
| area_sq_mi             = 735,358 &lt;!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--&gt;
| percent_water          = 
| area_label2            = [[Water area|Water (%)]]
| area_data2             = 4.85
| population_estimate    = {{increaseNeutral}} 275,773,800&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.bps.go.id/indicator/12/1975/1/mid-year-population.html|publisher=[[Statistics Indonesia|Badan Pusat Statistik - Indonesia]]|title=Mid Year Population (Thousand People)|archive-date=30 June 2022|access-date=3 July 2022|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
| population_census      = 270,203,917&lt;ref name=&quot;2020census&quot; /&gt;
| population_estimate_year = Q2 2022
| population_estimate_rank = 4th
| population_census_year = 2020
| population_density_km2 = 141
| population_density_sq_mi = 365
| population_density_rank = 88th
| GDP_PPP                = {{increase}} {{currency|3.995 trillion|USD|passthrough=yes}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot;&gt;{{cite web|title=Report for Selected Countries and Subjects|url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2022/April/weo-report?c=536,&amp;s=NGDP_RPCH,NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,PPPSH,NID_NGDP,NGSD_NGDP,LUR,LP,BCA,BCA_NGDPD,&amp;sy=2020&amp;ey=2027&amp;ssm=0&amp;scsm=1&amp;scc=0&amp;ssd=1&amp;ssc=0&amp;sic=0&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1|publisher=International Monetary Fund|access-date=2022-04-19}}&lt;/ref&gt;
| GDP_PPP_year           = 2022
| GDP_PPP_rank           = 7th
| GDP_PPP_per_capita     = {{increase}} {{currency|14,535|USD|passthrough=no}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_PPP_per_capita_rank = 96th
| GDP_nominal            = {{increase}} {{currency|1.289 trillion|USD|passthrough=yes}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_nominal_year       = 2022
| GDP_nominal_rank       = 17th
| GDP_nominal_per_capita = {{increase}} {{currency|4,691|USD|passthrough=no}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_nominal_per_capita_rank = 104th
| Gini                   = 38.2
| Gini_year              = 2019
| Gini_change            = increase &lt;!--/decrease/steady--&gt;
| Gini_ref               = &lt;ref&gt;{{cite web|title=GINI index (World Bank estimate) – Indonesia|url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=ID|publisher=[[World Bank]]|access-date=2021-04-15}}&lt;/ref&gt;
| Gini_rank              = 
| HDI                    = 0.718
| HDI_year               = 2019
| HDI_change             = increase &lt;!--increase/decrease/steady--&gt;
| HDI_ref                = &lt;ref name=&quot;2020 components&quot;&gt;{{cite book|title=Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene|date=2020-12-15|publisher=[[United Nations Development Programme]]|isbn=978-92-1-126442-5|pages=343–346|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|archive-url=https://web.archive.org/web/20201215155214/http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|archive-date=2020-12-15|access-date=2020-12-16}}&lt;/ref&gt;
| HDI_rank               = 107th
| currency               = [[Indonesian rupiah]] (Rp)
| currency_code          = IDR
| time_zone              = [[Time in Indonesia|various]]
| utc_offset             = +7 to +9
| date_format            = နီꩻ/လာ/နေင်ႏ
| drives_on              = ဖဲ့ꩻစေႏ &lt;!--Note that this refers to the side of the road used, not the seating of the driver--&gt;
| calling_code           = [[+62]]
| cctld                  = [[.id]]
}}

'''အိဉ်ဒိုနီးသျာခမ်းထီ''' ([[အိန်းကလေက်ဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|အဲင်းကလေတ်]]: Indonesia) {{IPAc-en|audio=En-us-Indonesia.ogg|ˌ|ɪ|n|d|ə|ˈ|n|iː|ʒ|ə}} ရွုမ်ꩻသွုံꩻအမဉ်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ဟံႏနယ်ႏအဝ်ႏသော့ꩻတွိုက်တဖြုံႏလွိုကို ကထွာဒါႏ ဖြွောမ်းဗူႏမုꩻဟဝ်ငါႏ အချွတ်အထျꩻအာႏဏာႏပဲင်ႏ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻအာ အာသျအခဝ်ကွဉ်ႏနဝ်ကိုတဲင် ဟံႏနယ်ႏယင်ဟန်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻဒျာႏ အိုရှန်းနီးယားကိုနဝ်ꩻသွူ။ အဝ်ႏ အေင်ဒိယသမုဒ္ဒရာႏတွမ်ႏ ပသိဖိတ်သမုဒ္ဒရာႏခါႏကိုတွော့ꩻ ကြွန်အဝ်ႏစွဉ်ႏ တသောင်ႏသွံရေင်လွိုတဲင် ကမ္ဘာႏတန်အလောင်း ထွာကြွန်အအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;CIA&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html|title=The World Factbook: Indonesia|publisher=Central Intelligence Agency|date=12 December 2017|accessdate=19 December 2017|archivedate=10 December 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081210041527/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html}}&lt;/ref&gt; ဟံႏဧရိယာႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏ စတုရန်းမဲင်ႏပေါင်ꩻ ၇၃၅,၃၅၈မဲင်ႏတွမ်ႏ ( ၁,၉၀၄,၅၆၉ စတုရန်းကီလိုမီတာ)တဲင် ကမ္ဘာႏတန်အကို အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ ထဲ့သော့ꩻ ဟံႏဧရိယာႏအလုဲင်းသွတ်ꩻ နံပါတ် ၁၄ ကို ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ပင်ႏလယ်ႏတွမ်ႏ ဟံႏဧရိယာႏ မဉ်ႏတွက်ရော်ꩻဝင်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီယို ထွာစွဉ်ႏ ကမ္ဘာႏတန်အကို နံပါတ်နွုတ်ꩻအတန်သွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏ ၂၆၁ သန်းရပ်တဲင် ကမ္ဘာႏတန်အလောင်း နံပါတ် ၄ လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အော်သထရိုနီးဆျန်းခမ်းထီဖုံႏတွမ်ႏ [[မွတ်သလဉ်ဘာႏသာႏ]]နွို့ဖုံႏ ကအဝ်ႏသော့ꩻအာဒါႏ ခမ်းထီဖုံႏအကို အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ ထွာလိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီသားတထာႏဝရပ်နဝ်ꩻ အုံအဝ်ႏလွဒျာႏ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကို လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻကထွာဒါႏ စျားဗားကြွန်ကိုနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; 

အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ ရီပတ်ဗလစ်ကဉ်ပွုံႏစံႏ အစိုႏရအဝ်ႏတဲင် ကလွိုက်ရွေꩻခါꩻဒါႏ ပါလီမန်တွမ်ႏ ခမ်းနမ်းဗွေႏ(သမ္မတလဲ့ ပါသော့ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ ခမ်းနယ်ႏအဝ်ႏ (၃၄) နယ်ႏတဲင် (၅)နယ်ႏနဝ်ꩻ ပါꩻသော့ꩻဒျာႏ အထူꩻအိုပ်ချုတ်ရေꩻအရန်းကိုနဝ်ꩻသွူ။ ခွုင်းတဲင်ကမ္ဘာႏဟံႏတန်အလောင်း လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏသော့ꩻအာသွတ်ꩻကထွာဒါႏ ဝေင်ꩻတန်ဖုံႏအကို အေန်ဒိုနီးသျားဝေင်ꩻတန် စျကာတာဝေင်ꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻ နံပါတ်(၂) ကိုနဝ်ꩻသွူ။

အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီတွမ်ႏ ပါပူအာနယူးဂီနီခမ်းထီ၊ တီမောအခဝ်ကွဉ်ႏခမ်းထီတွမ်ႏ [[မလေးသျားခမ်းထီ]]အခဝ်ကွဉ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ခမ်းထီကူနား အဝ်ႏကပ်ꩻခြꩻစွဉ်ႏတဝင်ꩻ တကောင်ꩻဟံႏယာႏလောင်းဖုံႏသွူ။ ခမ်းထီအသောင်ရင်ꩻအလင်ဖုံႏနဝ်ꩻ [[သေင်ကာပူခမ်းထီ]]၊ [[ဗီယက်နမ်ခမ်းထီ]]၊ [[ဖိလစ်ပိုင်ခမ်းထီ]]၊ [[ဩသတေးလျခမ်းထီ]]၊ ပလောင်းခမ်းထီ တွမ်ႏ အေင်ဒိယခမ်းထီကပဲင်ႏဒါႏ အဲတ်ဒမန်ကြွန် တွမ်ႏ နီကိုဗာကြွန်ဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းတဲ့အာ လိုအုံတဲ့တချငါႏ ဒေႏသဖုံႏအဝ်ႏကီလဲ့ ကလုဲင်းတဟာႏငါႏ အေန်ဒိုနီသျားဟံႏရွိုင်ꩻတခြာတန်ကိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏထောက်ကံးဖေႏနွောင်ꩻဒျာႏ ဇီဝမျိုꩻဖြယ်ဖုံႏ အာတန်နဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ သဘာႏဝအရွီႏအခိုႏဖုံႏ အဝ်ႏတွမ်ႏအလွန်းအလွိုတဲင် နဝ်ꩻဖုံႏအကို - နမ်းမေန်(ရေနံ) တွမ်ႏ သဘာႏဝဓာတ်လွီး(သဘာဝဓာတ်ငွေ့)၊ ပသီႏဗွာ(ခဲမဖြူ)၊ တောင်ꩻတနျာႏ(ကြေးနီ) တွမ်ႏ ခံꩻဖုံႏလဲ့ပါဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အဆို့ꩻအရုဲင်ထာꩻမာꩻဖုံႏနဝ်ꩻ - ဗွူ၊ နမ်းမန်ꩻမောက်ꩻအွန်၊ နေင်း၊ ကော်ဖီ၊ ကကေးအို၊ ပရတသီႏ၊ အိုမီႏအိုမက်ꩻဖုံႏ တွမ်ႏ ရာဘာဖုံႏတဲ့ ထန်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;OEC&quot;&gt;{{cite web|url=http://atlas.media.mit.edu/en/profile/country/idn/|title=Indonesia|publisher=The Observatory of Economic Complexity|date=2016|accessdate=19 November 2016|archivedate=1 April 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170401221338/http://atlas.media.mit.edu/en/profile/country/idn/}}&lt;/ref&gt; အေန်ဒိုနီးသျားသီး အဓိက ကူꩻကားဖက်ခမ်းထီဖုံႏနဝ်ꩻ - [[ခယ်ႏခမ်းထီ]]၊ [[အမေႏရိကန်ႏခမ်းပေါင်ꩻဗူႏခမ်းထီ]]၊ [[ဂျပန်ခမ်းထီ]]၊ [[သေင်ကာပူခမ်းထီ]] တွမ်ႏ [[အေင်ဒိယခမ်းထီ]]ဖုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.worldstopexports.com/indonesias-top-15-import-partners/|title=Indonesia's Top Trading Partners|author=Workman, Daniel|publisher=World's Top Exports|date=26 December 2017|accessdate=25 February 2018|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180225061410/http://www.worldstopexports.com/indonesias-top-15-import-partners/|archivedate=25 February 2018|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

အေန်ဒိုနီးသျားကြွန်ဗူႏနဝ်ꩻ တိန်ႏတွိုႏ ၇ ရျာꩻဗူႏရပ်မ့ꩻ ကွဲစအွဉ်ႏရေꩻလွဉ် ဖြေꩻစာကူꩻကားရေꩻတဲင် နဝ်ꩻခါအခိန်ႏ သီရိဝိဟာရခမ်းထီ တွမ်ႏ မာဂျာပါဟစ်ခမ်းထီဖုံႏကို ခယ်ႏခွန်ဟော်ခံꩻဆွိုက်ဖုံႏတွမ်ႏ အေင်ဒိယခွန်ဟော်ခံꩻခမ်းထီသီးလဲ့ အဝ်ႏဖြေꩻစာꩻကူႏကားလူႏလုဲင်ႏချာငါတဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

တယ်ႏစ ခရစ်တောႏပေါႏလွဉ်ထွူ  တညငါႏတဝ်းအခိန်ႏ ဒေႏသခံႏခွန်ဟော်ꩻခံꩻသီးနဝ်ꩻ ထူႏဆွုပ်လွေꩻ ခမ်းလင်သား ယေန်ႏကေႏမုꩻ၊ ဘာႏသာႏရေꩻတွမ်ႏ ခမ်းထီအရေꩻပွုံႏစံႏဖုံႏတဲင် ထွာလွဉ် ဟေင်ဒူတွမ်ႏ ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏခမ်းထီတဲင် လွိုင်ႏကွုန်ꩻတိုꩻတက်လွဉ်စွဉ်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီသမဲင်ꩻအကိုနဝ်ꩻ အထီႏတောႏဝွေꩻသီးသဘာႏဝအရွီႏအခိုႏဖုံႏတွော့ꩻ ကခံႏဗာႏ အာႏရဲင်ꩻတလာဒါႏခမ်းထီလောင်ႏလင်သားဖုံႏ ကဒို့ꩻတခြို့ꩻဒါႏ အကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။ မွတ်သလဉ်ကုင်ႏသဲႏသီးတွမ်ႏ ဆူဖီပညာႏသျင်ႏသီးနဝ်ꩻ သံးအီလွဉ်သော့ꩻ အိစ်သာလာမ်ဘာႏသာႏ၊ ဥရောပသီးနဝ်ꩻ သံးအီလွဉ် ခရိယာန်ႏဘာႏသာႏတဲင် အဝ်ႏလယ်ႏထွံႏလေ့လာဟံႏနယ်ႏတောႏတွင်ꩻ သံးမဲဉ်ရိမ်ဒို့ꩻတခြို့တဝင်ꩻ အိုမီႏအိုမက်ꩻကြွန်ကထွာဒါႏ မာလူကူးကြွန်နဝ်ꩻတဲင် ရွို့ꩻရန်ႏစွဉ်ႏဒျာႏလို့ဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ တယ်ႏစစွဉ်ႏ ဒတ်ချ်လိုꩻခွိုꩻသီး ကိုလိုနီအနေႏ ကသွင်ꩻသော့ꩻဒါႏ အမ်ဗိုးအီးနား တွမ်ႏ ဗာတာဗီးယားဖုံႏတဲင် ဆုဲင်ꩻဝုဲင်ꩻတဲင်တွော့ꩻ ကြွန်ဗူႏကားကအဝ်ႏလဲ့ ပေါ်တူဂီ၊ ပဉ်တစ် တွမ်ႏ ဗြိတိဆျသီးဖုံႏနဝ်ꩻ သိမ်ꩻအွဉ်ႏထွာထိုꩻခန်းဒျာႏ ကိုလိုနီနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻအကို တီမောတွမ်ႏ ယူဂီနီးအခဝ်တွို့ꩻတဲ့ ပါနေနေသွူ။ ဒုတိယကမ္ဘာႏစဲ့ꩻ တိန်ႏတဲင် အေန်ဒိုနီသျားခမ်းထီလဲ့ ကေႏညာႏလꩻခန်းဒျာႏ လွစ်တခြင်ခွင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

==ဟဲ့ꩻဖန်အမဉ်ꩻခန်ꩻ==
‍‍‍‍‍&quot;အေန်ဒိုနီးသျား&quot; အမဉ်ꩻဝေါဟာရနဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏ အေန်ဒို(indos) တွမ်ႏ နီသော့သ်(nesos)ကရိုꩻဒါႏ [[ဂရိ]]ဘာႏသာႏငဝ်းငွါကိုလွဉ်ဒျာႏတဲင် မဉ်ႏဒေါ့ꩻပအိုဝ်ႏဗာႏနေးနဝ်ꩻ အေင်ဒိယကြွန်ဖုံႏ အဓိပ္ပါယ်ႏလꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ &lt;ref name=&quot;EcoSeas1&quot;&gt;{{cite book|author1=Tomascik, T.|author2=Mah, J.A.|author3=Nontji, A.|author4=Moosa, M.K.|title=The Ecology of the Indonesian Seas&amp;nbsp;– Part One|publisher=Periplus Editions|year=1996|location=Hong Kong|isbn=962-593-078-7}}&lt;/ref&gt; ကဟဲ့ꩻဖန်စ ခမ်းထီမဉ်ꩻယိုနဝ်ꩻ ခါးလားကတယ်ႏထောင်ႏ လွစ်တခြင်ဒါႏ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီခိန်ႏ ၁၈ ရျာꩻဗူႏကိုကာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;indoety&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.pikiran-rakyat.com/cetak/0804/16/0802.htm|title=The origin of Indonesia's name|author=Anshory, Irfan|publisher=Pikiran Rakyat|date=16 August 2004|accessdate=15 December 2006|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20061215190155/http://www.pikiran-rakyat.com/cetak/0804/16/0802.htm|archivedate=15 December 2006|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; တိန်ႏတွိုႏ ၁၈၅၀ ဗာႏနေင်ႏတဲင် အဲင်းကလေတ်လိုꩻခွိုꩻဗူႏဗေဒပညာႏသျင်ႏ ဂျော့ရှ်ဝဉ်သာအားရ်နဝ်ꩻ လိုꩻကောကအုံအဝ်ႏဒါႏ အေင်ဒိယကြွန်ဗူႏလောင်းသားယို ဝွေꩻဟဲ့ꩻဒျာႏ အဥ်ဒုနီးဆျန်း (Indunesians) တွမ်ႏ လိုꩻကအုံအဝ်ႏဒါႏ မလာယန်ကြွန်စွယ်ႏသားနဝ်ꩻ ဝွေꩻဟဲ့ꩻဒျာႏ မလာယုနီးဆျန်း (Malayunesians) စတဲင် ဝွေꩻကကျွိုက်ရာꩻ အသွုံꩻအနွုံꩻအလွောက်ꩻ အဝ်ႏဟဲ့ꩻဖန်ခါꩻဒျာႏ နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။{{sfn|Earl|1850|p=119}} ဂျာနယ်နဝ်ꩻကိုနေနေ ဝွေꩻတပဲ့ꩻကျောင်ꩻသားတဖြာꩻကထွာဒါႏ စိမ်းသ်ရစ်ဆဲတ်သန် လိုဂန် နဝ်ꩻ အေင်ဒိယကြွန်ဗူႏကရိုꩻဒါႏ ခမ်းထီမဉ်ꩻယို ဝွေꩻအဝ်ႏဟဲ့ꩻဗွိုန်အဓိပ္ပါယ်ႏ အေန်ဒိုနီးသျား နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;JIAEA_3&quot;&gt;{{cite journal|author=Logan, James Richardson|title=The Ethnology of the Indian Archipelago: Embracing Enquiries into the Continental Relations of the Indo-Pacific Islanders|url=https://archive.org/details/ethnologyIndian00Loga|journal=Journal of the Indian Archipelago and Eastern Asia (JIAEA)|year=1850|pages=4:252–347}}&lt;/ref&gt;{{sfn|Earl|1850|pp=254, 277–278}} ကွဲတွော့ꩻတဲင် ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏ ဒတ်ဆ်ပညာႏသျင်ႏသီးကထေဒါႏ အေန်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏဂျာနယ်ဖုံႏကိုနဝ်ꩻ တမဲဉ်သွုံꩻလွတဝ်း အဉ်ဒိုနီးသျားတဲင် မဲဉ်သွုံꩻလွဒျာႏ မလေးကြွန်စွယ်ႏဖုံႏတွမ်ႏ နယ်တာလန် အဉ်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏ ကရိုꩻဒါႏ အမဉ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ သွုံအာဒါႏအမဉ်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏတွမ်ႏ အေန်သူလေန်ဒီ (Insulinde) ဖုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;Kroef&quot;&gt;{{cite journal|title=The Term Indonesia: Its Origin and Usage|journal=Journal of the American Oriental Society|author=Justus M van der Kroef|volume=71|issue=3|pages=166–171|year=1951|doi=10.2307/595186|jstor=595186}}&lt;/ref&gt;

၁၉၀၀ နေင်ႏမာꩻငါတဲင် နယ်တာလန်အထန်ႏကို ကအဝ်ႏဒါႏ ပညာႏသျင်ႏသီးဖုံႏနဝ်ꩻ သွုံꩻအာလွဉ်ဒျာႏ အေန်ဒိုနီးသျားကရိုꩻဒါႏ အမဉ်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ခွိုꩻရက်ဒေႏသခံႏသီးဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏဟဲ့ꩻယို့ꩻလွ ခမ်းထီရေꩻအသွုံꩻအနွုံꩻအနေႏနဝ်ꩻသွူ။ &lt;ref name=&quot;Kroef&quot;/&gt; အဝ်ႏ ဗာလဉ်တက္ကသိုလ်ႏ အဒေါ့ဖ် ဗတ်ဆျန်းကထေဒါႏ &quot;အေန်ဒိုနီးသျား တဝ်းလဲ့ မလေးကြွန်ဗူႏဖုံႏ ၁၈၈၄-၁၈၉၄&quot; ကဟဲ့ꩻဒါႏ လိတ်အုပ်ကိုတဲင် လိုꩻသီးဖုံႏကွဲသေအာအာလွဉ်စွဉ်ႏနဝ်ꩻသွူ။ ဒေႏသခံႏပညာႏသျင်ႏသီးဖုံႏအကို ကီ ဟာစျာ ဒီဝမ်တာရာနဝ်ꩻ အွဉ်ဟဲ့ꩻစ့ရီးဝင်ꩻ အမဉ်ꩻယိုတဲင် တိန်ႏတွိုႏ ၁၉၁၃ဗာႏနေင်ႏနဝ်ꩻ ဝွေꩻတယ်ႏထောင်ႏခန်း &quot;အေန်ဒိုနီးသျားသတင်ꩻစာႏတွိုက်&quot; ကဟဲ့ꩻဒါႏ သတင်ꩻစာႏတွိုက် တဖြုံႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;indoety&quot;/&gt;

==သမဲင်ꩻ==
==ဟံႏပထဝီႏ==
==ခမ်းထီရေꩻတွမ်ႏ အစိုႏရ==
==စီꩻပွာꩻရေꩻ==
==လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းတွမ်ႏ အုံအဝ်ႏစွစ်ꩻလီဒါႏခင်ႏလမ်း==
==ယေန်ႏကေႏမုꩻ==
==ထွားထဲင်းယင်း ကဏ္ဍနုဲင်းယို==
==ဓါတ်ပွုံႏဖုံႏ==
== အာႏကွိုꩻ ==
{{Reflist}}

[[Category:အာသျတွိုက်ကို ခမ်းထီဖုံႏ]]

[[my:အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ]]
[[en:Indonesia]]</text>
      <sha1>2yxmdncbmkfw9ext1pwkco32jpbft22</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>14159</id>
      <parentid>14158</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T02:16:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2400:AC40:A48:5D9D:0:0:0:1</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="29051" xml:space="preserve">{{Infobox country
| conventional_long_name = အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ
| common_name            = အေန်ဒိုနီးသျား
| native_name            = {{native name|id|Republik Indonesia}}
| image_flag             = Flag of Indonesia.svg
| image_coat             = National emblem of Indonesia Garuda Pancasila.svg
| symbol_type            = ခမ်းထီတန်အမုဲင်
| national_motto         = {{native phrase|kaw|[[Bhinneka Tunggal Ika]]}}&lt;br /&gt;&quot;Unity in Diversity&quot;{{hr}}'''National ideology:''' {{lang|id|[[Pancasila (politics)|Pancasila]]}}&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://countrystudies.us/indonesia/86.htm|title=Pancasila|publisher=U.S. Library of Congress|date=2017-02-03|access-date=2017-02-05|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170205010135/http://countrystudies.us/indonesia/86.htm|archive-date=2017-02-05}}&lt;/ref&gt;{{sfn|Vickers|2005|p=117}}
| national_anthem        = &quot;[[Indonesia Raya]]&quot;&lt;br /&gt;&quot;Great Indonesia&quot;{{parabr}}{{center|[[File:Indonesiaraya.ogg]]}}
| image_map              = {{Switcher|[[File:Indonesia (orthographic projection).svg|frameless]]|Show globe|[[File:Location Indonesia ASEAN.svg|upright=1.15|frameless]]|Show map of ASEAN|default=1}}
| capital                = [[ဝေင်ꩻစျာကာတာ]]
| largest_city           = ဝေင်ꩻတန်
| coordinates            = {{Coord|6|10|S|106|49|E|type:city_region:ID}}
| languages_type         = ရွုမ်ꩻသွုံꩻဘာႏသာႏငဝ်းငွါ&lt;br/&gt; {{nobold|တွမ်ႏ ခွိုꩻဘာႏသာႏငဝ်းငွါ}}
|languages              = [[အဉ်ဒိုနီးသျားဘာႏသာႏငဝ်းငွါ]]&lt;!--Note: Not just the official language, but also the national language (bahasa pemersatu)--&gt;
| languages2_type        = ဒေႏသခံႏဘာႏသာႏငဝ်းငွါ
| languages2             = Over [[အေန်ဒိုနီးသျားဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|700 languages]]&lt;ref name=&quot;ethnologue&quot;/&gt;
| ethnic_groups          = * [[Javanese]] &lt;small&gt;(၄၀.၆%)&lt;/small&gt;, 
* [[Sundanese]] &lt;small&gt;(၁၅%)&lt;/small&gt;, 
* [[Madurese]] &lt;small&gt;(၃.၃%)&lt;/small&gt;, 
* [[Minangkabau]] &lt;small&gt;(၂.၇%)&lt;/small&gt;, 
* [[Betawi]] &lt;small&gt;(၂.၄%)&lt;/small&gt;, 
* [[Bugis]] &lt;small&gt;(၂.၄%)&lt;/small&gt;, 
* [[Banten]] &lt;small&gt;(၂%)&lt;/small&gt;, 
* [[Banjar]] &lt;small&gt;(၁.၇%)&lt;/small&gt;,
* အလင် &lt;small&gt;(၂၉.၉%)&lt;/small&gt;
| religion_year          = 2018
| religion               = {{ublist|item_style=white-space:nowrap;|၈၆.၇၀% [[အိစ်သာလမ်ဘာႏသာႏ]]|၁၀.၇၂% [[ခရိယာန်ႏဘာႏသာႏ]]|၁.၇၄% [[ဟေင်ဒူဘာႏသာႏ]]|၀.၇၇% [[ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]| ၀.၀၄% [[Aliran Kepercayaan|ယိုꩻယာႏ]]| ၀.၀၃% [[Confucianism in Indonesia|Confucianism]]}}
| religion_ref           = &lt;ref name=&quot;RELIGION&quot;&gt;{{cite web|url=https://data.kemenag.go.id/agamadashboard/statistik/umat|title=Statistik Umat Menurut Agama di Indonesia|publisher=[[Ministry of Religious Affairs (Indonesia)|Ministry of Religious Affairs]]|date=2018-05-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20200903221250/https://data.kemenag.go.id/agamadashboard/statistik/umat|archive-date=2020-09-03|access-date=2020-09-24|language=id}}&lt;/ref&gt;
| demonym                = [[Indonesians|Indonesian]]
| government_type        = ခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ
| leader_title1          = ခမ်းနမ်းဗွႏ
| leader_name1           = [[စျိုကိုဝီဒိုဒို]]
| leader_title2          = ဒုတိယခမ်းနမ်းဗွေႏ
| leader_name2           = မာရပ်အာမေန်
| leader_title3          = {{nowrap|[[List of Speakers of the People's Representative Council|House Speaker]]}}
| leader_name3           = [[Puan Maharani]]
| leader_title4          = {{nowrap|[[Chief Justice of the Supreme Court of Indonesia|Chief Justice]]}}
| leader_name4           = [[Muhammad Syarifuddin]]
| legislature            = [[People's Consultative Assembly]] (MPR)
| upper_house            = [[Regional Representative Council]] (DPD)
| lower_house            = [[People's Representative Council]] (DPR)
| sovereignty_type       = Independence
| sovereignty_note       = from the [[Dutch Empire|Netherlands]] and [[Empire of Japan|Japan]]
| established_event1     = [[Proclamation of Indonesian Independence|Proclaimed]]
| established_date1      = 17 August 1945
| established_event2     = [[Dutch–Indonesian Round Table Conference|Recognition]]
| established_date2      = 27 December 1949
| area_km2               = 1,904,569&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/DYB2004/Table03.pdf|title=UN Statistics|publisher=United Nations|date=2005|access-date=2007-10-31|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20071031023924/http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/DYB2004/Table03.pdf|archive-date=2007-10-31}}&lt;/ref&gt;
| area_label             = [[Land area|Land]]
| area_rank              = 14th
| area_sq_mi             = 735,358 &lt;!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--&gt;
| percent_water          = 
| area_label2            = [[Water area|Water (%)]]
| area_data2             = 4.85
| population_estimate    = {{increaseNeutral}} 275,773,800&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.bps.go.id/indicator/12/1975/1/mid-year-population.html|publisher=[[Statistics Indonesia|Badan Pusat Statistik - Indonesia]]|title=Mid Year Population (Thousand People)|archive-date=30 June 2022|access-date=3 July 2022|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
| population_census      = 270,203,917&lt;ref name=&quot;2020census&quot; /&gt;
| population_estimate_year = Q2 2022
| population_estimate_rank = 4th
| population_census_year = 2020
| population_density_km2 = 141
| population_density_sq_mi = 365
| population_density_rank = 88th
| GDP_PPP                = {{increase}} {{currency|3.995 trillion|USD|passthrough=yes}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot;&gt;{{cite web|title=Report for Selected Countries and Subjects|url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2022/April/weo-report?c=536,&amp;s=NGDP_RPCH,NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,PPPSH,NID_NGDP,NGSD_NGDP,LUR,LP,BCA,BCA_NGDPD,&amp;sy=2020&amp;ey=2027&amp;ssm=0&amp;scsm=1&amp;scc=0&amp;ssd=1&amp;ssc=0&amp;sic=0&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1|publisher=International Monetary Fund|access-date=2022-04-19}}&lt;/ref&gt;
| GDP_PPP_year           = 2022
| GDP_PPP_rank           = 7th
| GDP_PPP_per_capita     = {{increase}} {{currency|14,535|USD|passthrough=no}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_PPP_per_capita_rank = 96th
| GDP_nominal            = {{increase}} {{currency|1.289 trillion|USD|passthrough=yes}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_nominal_year       = 2022
| GDP_nominal_rank       = 17th
| GDP_nominal_per_capita = {{increase}} {{currency|4,691|USD|passthrough=no}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_nominal_per_capita_rank = 104th
| Gini                   = 38.2
| Gini_year              = 2019
| Gini_change            = increase &lt;!--/decrease/steady--&gt;
| Gini_ref               = &lt;ref&gt;{{cite web|title=GINI index (World Bank estimate) – Indonesia|url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=ID|publisher=[[World Bank]]|access-date=2021-04-15}}&lt;/ref&gt;
| Gini_rank              = 
| HDI                    = 0.718
| HDI_year               = 2019
| HDI_change             = increase &lt;!--increase/decrease/steady--&gt;
| HDI_ref                = &lt;ref name=&quot;2020 components&quot;&gt;{{cite book|title=Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene|date=2020-12-15|publisher=[[United Nations Development Programme]]|isbn=978-92-1-126442-5|pages=343–346|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|archive-url=https://web.archive.org/web/20201215155214/http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|archive-date=2020-12-15|access-date=2020-12-16}}&lt;/ref&gt;
| HDI_rank               = 107th
| currency               = [[Indonesian rupiah]] (Rp)
| currency_code          = IDR
| time_zone              = [[Time in Indonesia|various]]
| utc_offset             = +7 to +9
| date_format            = နီꩻ/လာ/နေင်ႏ
| drives_on              = ဖဲ့ꩻစေႏ &lt;!--Note that this refers to the side of the road used, not the seating of the driver--&gt;
| calling_code           = [[+62]]
| cctld                  = [[.id]]
}}

'''အိဉ်ဒိုနီးသျာခမ်းထီ''' ([[အိန်းကလေက်ဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|အဲင်းကလေတ်]]: Indonesia) {{IPAc-en|audio=En-us-Indonesia.ogg|ˌ|ɪ|n|d|ə|ˈ|n|iː|ʒ|ə}} ရွုမ်ꩻသွုံꩻအမဉ်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ဟံႏနယ်ႏအဝ်ႏသော့ꩻတွိုက်တဖြုံႏလွိုကို ကထွာဒါႏ ဖြွောမ်းဗူႏမုꩻဟဝ်ငါႏ အချွတ်အထျꩻအာႏဏာႏပဲင်ႏ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻအာ အာသျအခဝ်ကွဉ်ႏနဝ်ကိုတဲင် ဟံႏနယ်ႏယင်ဟန်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻဒျာႏ အိုရှန်းနီးယားကိုနဝ်ꩻသွူ။ အဝ်ႏ အေင်ဒိယသမုဒ္ဒရာႏတွမ်ႏ ပသိဖိတ်သမုဒ္ဒရာႏခါႏကိုတွော့ꩻ ကြွန်အဝ်ႏစွဉ်ႏ တသောင်ႏသွံရေင်လွိုတဲင် ကမ္ဘာႏတန်အလောင်း ထွာကြွန်အအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;CIA&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html|title=The World Factbook: Indonesia|publisher=Central Intelligence Agency|date=12 December 2017|accessdate=19 December 2017|archivedate=10 December 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081210041527/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html}}&lt;/ref&gt; ဟံႏဧရိယာႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏ စတုရန်းမဲင်ႏပေါင်ꩻ ၇၃၅,၃၅၈မဲင်ႏတွမ်ႏ ( ၁,၉၀၄,၅၆၉ စတုရန်းကီလိုမီတာ)တဲင် ကမ္ဘာႏတန်အကို အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ ထဲ့သော့ꩻ ဟံႏဧရိယာႏအလုဲင်းသွတ်ꩻ နံပါတ် ၁၄ ကို ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ပင်ႏလယ်ႏတွမ်ႏ ဟံႏဧရိယာႏ မဉ်ႏတွက်ရော်ꩻဝင်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီယို ထွာစွဉ်ႏ ကမ္ဘာႏတန်အကို နံပါတ်နွုတ်ꩻအတန်သွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏ ၂၆၁ သန်းရပ်တဲင် ကမ္ဘာႏတန်အလောင်း နံပါတ် ၄ လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အော်သထရိုနီးဆျန်းခမ်းထီဖုံႏတွမ်ႏ [[မွတ်သလဉ်ဘာႏသာႏ]]နွို့ဖုံႏ ကအဝ်ႏသော့ꩻအာဒါႏ ခမ်းထီဖုံႏအကို အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ ထွာလိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီသားတထာႏဝရပ်နဝ်ꩻ အုံအဝ်ႏလွဒျာႏ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကို လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻကထွာဒါႏ စျားဗားကြွန်ကိုနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; 

အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ ရီပတ်ဗလစ်ကဉ်ပွုံႏစံႏ အစိုႏရအဝ်ႏတဲင် ကလွိုက်ရွေꩻခါꩻဒါႏ ပါလီမန်တွမ်ႏ ခမ်းနမ်းဗွေႏ(သမ္မတလဲ့ ပါသော့ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ ခမ်းနယ်ႏအဝ်ႏ (၃၄) နယ်ႏတဲင် (၅)နယ်ႏနဝ်ꩻ ပါꩻသော့ꩻဒျာႏ အထူꩻအိုပ်ချုတ်ရေꩻအရန်းကိုနဝ်ꩻသွူ။ ခွုင်းတဲင်ကမ္ဘာႏဟံႏတန်အလောင်း လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏသော့ꩻအာသွတ်ꩻကထွာဒါႏ ဝေင်ꩻတန်ဖုံႏအကို အေန်ဒိုနီးသျားဝေင်ꩻတန် စျကာတာဝေင်ꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻ နံပါတ်(၂) ကိုနဝ်ꩻသွူ။

အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီတွမ်ႏ ပါပူအာနယူးဂီနီခမ်းထီ၊ တီမောအခဝ်ကွဉ်ႏခမ်းထီတွမ်ႏ [[မလေးသျားခမ်းထီ]]အခဝ်ကွဉ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ခမ်းထီကူနား အဝ်ႏကပ်ꩻခြꩻစွဉ်ႏတဝင်ꩻ တကောင်ꩻဟံႏယာႏလောင်းဖုံႏသွူ။ ခမ်းထီအသောင်ရင်ꩻအလင်ဖုံႏနဝ်ꩻ [[သေင်ကာပူခမ်းထီ]]၊ [[ဗီယက်နမ်ခမ်းထီ]]၊ [[ဖိလစ်ပိုင်ခမ်းထီ]]၊ [[ဩသတေးလျခမ်းထီ]]၊ ပလောင်းခမ်းထီ တွမ်ႏ အေင်ဒိယခမ်းထီကပဲင်ႏဒါႏ အဲတ်ဒမန်ကြွန် တွမ်ႏ နီကိုဗာကြွန်ဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းတဲ့အာ လိုအုံတဲ့တချငါႏ ဒေႏသဖုံႏအဝ်ႏကီလဲ့ ကလုဲင်းတဟာႏငါႏ အေန်ဒိုနီသျားဟံႏရွိုင်ꩻတခြာတန်ကိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏထောက်ကံးဖေႏနွောင်ꩻဒျာႏ ဇီဝမျိုꩻဖြယ်ဖုံႏ အာတန်နဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ သဘာႏဝအရွီႏအခိုႏဖုံႏ အဝ်ႏတွမ်ႏအလွန်းအလွိုတဲင် နဝ်ꩻဖုံႏအကို - နမ်းမေန်(ရေနံ) တွမ်ႏ သဘာႏဝဓာတ်လွီး(သဘာဝဓာတ်ငွေ့)၊ ပသီႏဗွာ(ခဲမဖြူ)၊ တောင်ꩻတနျာႏ(ကြေးနီ) တွမ်ႏ ခံꩻဖုံႏလဲ့ပါဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အဆို့ꩻအရုဲင်ထာꩻမာꩻဖုံႏနဝ်ꩻ - ဗွူ၊ နမ်းမန်ꩻမောက်ꩻအွန်၊ နေင်း၊ ကော်ဖီ၊ ကကေးအို၊ ပရတသီႏ၊ အိုမီႏအိုမက်ꩻဖုံႏ တွမ်ႏ ရာဘာဖုံႏတဲ့ ထန်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;OEC&quot;&gt;{{cite web|url=http://atlas.media.mit.edu/en/profile/country/idn/|title=Indonesia|publisher=The Observatory of Economic Complexity|date=2016|accessdate=19 November 2016|archivedate=1 April 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170401221338/http://atlas.media.mit.edu/en/profile/country/idn/}}&lt;/ref&gt; အေန်ဒိုနီးသျားသီး အဓိက ကူꩻကားဖက်ခမ်းထီဖုံႏနဝ်ꩻ - [[ခယ်ႏခမ်းထီ]]၊ [[အမေႏရိကန်ႏခမ်းပေါင်ꩻဗူႏခမ်းထီ]]၊ [[ဂျပန်ခမ်းထီ]]၊ [[သေင်ကာပူခမ်းထီ]] တွမ်ႏ [[အေင်ဒိယခမ်းထီ]]ဖုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.worldstopexports.com/indonesias-top-15-import-partners/|title=Indonesia's Top Trading Partners|author=Workman, Daniel|publisher=World's Top Exports|date=26 December 2017|accessdate=25 February 2018|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180225061410/http://www.worldstopexports.com/indonesias-top-15-import-partners/|archivedate=25 February 2018|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

အေန်ဒိုနီးသျားကြွန်ဗူႏနဝ်ꩻ တိန်ႏတွိုႏ ၇ ရျာꩻဗူႏရပ်မ့ꩻ ကွဲစအွဉ်ႏရေꩻလွဉ် ဖြေꩻစာကူꩻကားရေꩻတဲင် နဝ်ꩻခါအခိန်ႏ သီရိဝိဟာရခမ်းထီ တွမ်ႏ မာဂျာပါဟစ်ခမ်းထီဖုံႏကို ခယ်ႏခွန်ဟော်ခံꩻဆွိုက်ဖုံႏတွမ်ႏ အေင်ဒိယခွန်ဟော်ခံꩻခမ်းထီသီးလဲ့ အဝ်ႏဖြေꩻစာꩻကူႏကားလူႏလုဲင်ႏချာငါတဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

တယ်ႏစ ခရစ်တောႏပေါႏလွဉ်ထွူ  တညငါႏတဝ်းအခိန်ႏ ဒေႏသခံႏခွန်ဟော်ꩻခံꩻသီးနဝ်ꩻ ထူႏဆွုပ်လွေꩻ ခမ်းလင်သား ယေန်ႏကေႏမုꩻ၊ ဘာႏသာႏရေꩻတွမ်ႏ ခမ်းထီအရေꩻပွုံႏစံႏဖုံႏတဲင် ထွာလွဉ် ဟေင်ဒူတွမ်ႏ ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏခမ်းထီတဲင် လွိုင်ႏကွုန်ꩻတိုꩻတက်လွဉ်စွဉ်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီသမဲင်ꩻအကိုနဝ်ꩻ အထီႏတောႏဝွေꩻသီးသဘာႏဝအရွီႏအခိုႏဖုံႏတွော့ꩻ ကခံႏဗာႏ အာႏရဲင်ꩻတလာဒါႏခမ်းထီလောင်ႏလင်သားဖုံႏ ကဒို့ꩻတခြို့ꩻဒါႏ အကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။ မွတ်သလဉ်ကုင်ႏသဲႏသီးတွမ်ႏ ဆူဖီပညာႏသျင်ႏသီးနဝ်ꩻ သံးအီလွဉ်သော့ꩻ အိစ်သာလာမ်ဘာႏသာႏ၊ ဥရောပသီးနဝ်ꩻ သံးအီလွဉ် ခရိယာန်ႏဘာႏသာႏတဲင် အဝ်ႏလယ်ႏထွံႏလေ့လာဟံႏနယ်ႏတောႏတွင်ꩻ သံးမဲဉ်ရိမ်ဒို့ꩻတခြို့တဝင်ꩻ အိုမီႏအိုမက်ꩻကြွန်ကထွာဒါႏ မာလူကူးကြွန်နဝ်ꩻတဲင် ရွို့ꩻရန်ႏစွဉ်ႏဒျာႏလို့ဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ တယ်ႏစစွဉ်ႏ ဒတ်ချ်လိုꩻခွိုꩻသီး ကိုလိုနီအနေႏ ကသွင်ꩻသော့ꩻဒါႏ အမ်ဗိုးအီးနား တွမ်ႏ ဗာတာဗီးယားဖုံႏတဲင် ဆုဲင်ꩻဝုဲင်ꩻတဲင်တွော့ꩻ ကြွန်ဗူႏကားကအဝ်ႏလဲ့ ပေါ်တူဂီ၊ ပဉ်တစ် တွမ်ႏ ဗြိတိဆျသီးဖုံႏနဝ်ꩻ သိမ်ꩻအွဉ်ႏထွာထိုꩻခန်းဒျာႏ ကိုလိုနီနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻအကို တီမောတွမ်ႏ ယူဂီနီးအခဝ်တွို့ꩻတဲ့ ပါနေနေသွူ။ ဒုတိယကမ္ဘာႏစဲ့ꩻ တိန်ႏတဲင် အေန်ဒိုနီသျားခမ်းထီလဲ့ ကေႏညာႏလꩻခန်းဒျာႏ လွစ်တခြင်ခွင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

==ဟဲ့ꩻဖန်အမဉ်ꩻခန်ꩻ==
‍‍‍‍‍&quot;အေန်ဒိုနီးသျား&quot; အမဉ်ꩻဝေါဟာရနဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏ အေန်ဒို(indos) တွမ်ႏ နီသော့သ်(nesos)ကရိုꩻဒါႏ [[ဂရိ]]ဘာႏသာႏငဝ်းငွါကိုလွဉ်ဒျာႏတဲင် မဉ်ႏဒေါ့ꩻပအိုဝ်ႏဗာႏနေးနဝ်ꩻ အေင်ဒိယကြွန်ဖုံႏ အဓိပ္ပါယ်ႏလꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ &lt;ref name=&quot;EcoSeas1&quot;&gt;{{cite book|author1=Tomascik, T.|author2=Mah, J.A.|author3=Nontji, A.|author4=Moosa, M.K.|title=The Ecology of the Indonesian Seas&amp;nbsp;– Part One|publisher=Periplus Editions|year=1996|location=Hong Kong|isbn=962-593-078-7}}&lt;/ref&gt; ကဟဲ့ꩻဖန်စ ခမ်းထီမဉ်ꩻယိုနဝ်ꩻ ခါးလားကတယ်ႏထောင်ႏ လွစ်တခြင်ဒါႏ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီခိန်ႏ ၁၈ ရျာꩻဗူႏကိုကာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;indoety&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.pikiran-rakyat.com/cetak/0804/16/0802.htm|title=The origin of Indonesia's name|author=Anshory, Irfan|publisher=Pikiran Rakyat|date=16 August 2004|accessdate=15 December 2006|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20061215190155/http://www.pikiran-rakyat.com/cetak/0804/16/0802.htm|archivedate=15 December 2006|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; တိန်ႏတွိုႏ ၁၈၅၀ ဗာႏနေင်ႏတဲင် အဲင်းကလေတ်လိုꩻခွိုꩻဗူႏဗေဒပညာႏသျင်ႏ ဂျော့ရှ်ဝဉ်သာအားရ်နဝ်ꩻ လိုꩻကောကအုံအဝ်ႏဒါႏ အေင်ဒိယကြွန်ဗူႏလောင်းသားယို ဝွေꩻဟဲ့ꩻဒျာႏ အဥ်ဒုနီးဆျန်း (Indunesians) တွမ်ႏ လိုꩻကအုံအဝ်ႏဒါႏ မလာယန်ကြွန်စွယ်ႏသားနဝ်ꩻ ဝွေꩻဟဲ့ꩻဒျာႏ မလာယုနီးဆျန်း (Malayunesians) စတဲင် ဝွေꩻကကျွိုက်ရာꩻ အသွုံꩻအနွုံꩻအလွောက်ꩻ အဝ်ႏဟဲ့ꩻဖန်ခါꩻဒျာႏ နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။{{sfn|Earl|1850|p=119}} ဂျာနယ်နဝ်ꩻကိုနေနေ ဝွေꩻတပဲ့ꩻကျောင်ꩻသားတဖြာꩻကထွာဒါႏ စိမ်းသ်ရစ်ဆဲတ်သန် လိုဂန် နဝ်ꩻ အေင်ဒိယကြွန်ဗူႏကရိုꩻဒါႏ ခမ်းထီမဉ်ꩻယို ဝွေꩻအဝ်ႏဟဲ့ꩻဗွိုန်အဓိပ္ပါယ်ႏ အေန်ဒိုနီးသျား နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;JIAEA_3&quot;&gt;{{cite journal|author=Logan, James Richardson|title=The Ethnology of the Indian Archipelago: Embracing Enquiries into the Continental Relations of the Indo-Pacific Islanders|url=https://archive.org/details/ethnologyIndian00Loga|journal=Journal of the Indian Archipelago and Eastern Asia (JIAEA)|year=1850|pages=4:252–347}}&lt;/ref&gt;{{sfn|Earl|1850|pp=254, 277–278}} ကွဲတွော့ꩻတဲင် ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏ ဒတ်ဆ်ပညာႏသျင်ႏသီးကထေဒါႏ အေန်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏဂျာနယ်ဖုံႏကိုနဝ်ꩻ တမဲဉ်သွုံꩻလွတဝ်း အဉ်ဒိုနီးသျားတဲင် မဲဉ်သွုံꩻလွဒျာႏ မလေးကြွန်စွယ်ႏဖုံႏတွမ်ႏ နယ်တာလန် အဉ်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏ ကရိုꩻဒါႏ အမဉ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ သွုံအာဒါႏအမဉ်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏတွမ်ႏ အေန်သူလေန်ဒီ (Insulinde) ဖုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;Kroef&quot;&gt;{{cite journal|title=The Term Indonesia: Its Origin and Usage|journal=Journal of the American Oriental Society|author=Justus M van der Kroef|volume=71|issue=3|pages=166–171|year=1951|doi=10.2307/595186|jstor=595186}}&lt;/ref&gt;

၁၉၀၀ နေင်ႏမာꩻငါတဲင် နယ်တာလန်အထန်ႏကို ကအဝ်ႏဒါႏ ပညာႏသျင်ႏသီးဖုံႏနဝ်ꩻ သွုံꩻအာလွဉ်ဒျာႏ အေန်ဒိုနီးသျားကရိုꩻဒါႏ အမဉ်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ခွိုꩻရက်ဒေႏသခံႏသီးဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏဟဲ့ꩻယို့ꩻလွ ခမ်းထီရေꩻအသွုံꩻအနွုံꩻအနေႏနဝ်ꩻသွူ။ &lt;ref name=&quot;Kroef&quot;/&gt; အဝ်ႏ ဗာလဉ်တက္ကသိုလ်ႏ အဒေါ့ဖ် ဗတ်ဆျန်းကထေဒါႏ &quot;အေန်ဒိုနီးသျား တဝ်းလဲ့ မလေးကြွန်ဗူႏဖုံႏ ၁၈၈၄-၁၈၉၄&quot; ကဟဲ့ꩻဒါႏ လိတ်အုပ်ကိုတဲင် လိုꩻသီးဖုံႏကွဲသေအာအာလွဉ်စွဉ်ႏနဝ်ꩻသွူ။ ဒေႏသခံႏပညာႏသျင်ႏသီးဖုံႏအကို ကီ ဟာစျာ ဒီဝမ်တာရာနဝ်ꩻ အွဉ်ဟဲ့ꩻစ့ရီးဝင်ꩻ အမဉ်ꩻယိုတဲင် တိန်ႏတွိုႏ ၁၉၁၃ဗာႏနေင်ႏနဝ်ꩻ ဝွေꩻတယ်ႏထောင်ႏခန်း &quot;အေန်ဒိုနီးသျားသတင်ꩻစာႏတွိုက်&quot; ကဟဲ့ꩻဒါႏ သတင်ꩻစာႏတွိုက် တဖြုံႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;indoety&quot;/&gt;

==သမဲင်ꩻ==
==ဟံႏပထဝီႏ==
==ခမ်းထီရေꩻတွမ်ႏ အစိုႏရ==
==စီꩻပွာꩻရေꩻ==
==လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းတွမ်ႏ အုံအဝ်ႏစွစ်ꩻလီဒါႏခင်ႏလမ်း==
==ယေန်ႏကေႏမုꩻ==
==ထွားထဲင်းယင်း ကဏ္ဍနုဲင်းယို==
==ဓါတ်ပွုံႏဖုံႏ==
== အာႏကွိုꩻ ==
{{Reflist}}

[[Category:အာသျတွိုက်ကို ခမ်းထီဖုံႏ]]

[[my:အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ]]
[[en:Indonesia]]</text>
      <sha1>jt6rdb2lairlblh3fsh4rj2jxhzi8ms</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>14178</id>
      <parentid>14159</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T07:35:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>117.18.229.220</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="29054" xml:space="preserve">{{Infobox country
| conventional_long_name = အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ
| common_name            = အေန်ဒိုနီးသျား
| native_name            = {{native name|id|Republik Indonesia}}
| image_flag             = Flag of Indonesia.svg
| image_coat             = National emblem of Indonesia Garuda Pancasila.svg
| symbol_type            = ခမ်းထီတန်အမုဲင်
| national_motto         = {{native phrase|kaw|[[Bhinneka Tunggal Ika]]}}&lt;br /&gt;&quot;Unity in Diversity&quot;{{hr}}'''National ideology:''' {{lang|id|[[Pancasila (politics)|Pancasila]]}}&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://countrystudies.us/indonesia/86.htm|title=Pancasila|publisher=U.S. Library of Congress|date=2017-02-03|access-date=2017-02-05|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170205010135/http://countrystudies.us/indonesia/86.htm|archive-date=2017-02-05}}&lt;/ref&gt;{{sfn|Vickers|2005|p=117}}
| national_anthem        = &quot;[[Indonesia Raya]]&quot;&lt;br /&gt;&quot;Great Indonesia&quot;{{parabr}}{{center|[[File:Indonesiaraya.ogg]]}}
| image_map              = {{Switcher|[[File:Indonesia (orthographic projection).svg|frameless]]|Show globe|[[File:Location Indonesia ASEAN.svg|upright=1.15|frameless]]|Show map of ASEAN|default=1}}
| capital                = [[ဝေင်ꩻစျာကာတာ]]
| largest_city           = ဝေင်ꩻတန်
| coordinates            = {{Coord|6|10|S|106|49|E|type:city_region:ID}}
| languages_type         = ရွုမ်ꩻသွုံꩻဘာႏသာႏငဝ်းငွါ&lt;br/&gt; {{nobold|တွမ်ႏ ခွိုꩻဘာႏသာႏငဝ်းငွါ}}
|languages              = [[အဉ်ဒိုနီးသျားဘာႏသာႏငဝ်းငွါ]]&lt;!--Note: Not just the official language, but also the national language (bahasa pemersatu)--&gt;
| languages2_type        = ဒေႏသခံႏဘာႏသာႏငဝ်းငွါ
| languages2             = Over [[အေန်ဒိုနီးသျားဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|700 languages]]&lt;ref name=&quot;ethnologue&quot;/&gt;
| ethnic_groups          = * [[Javanese]] &lt;small&gt;(၄၀.၆%)&lt;/small&gt;, 
* [[Sundanese]] &lt;small&gt;(၁၅%)&lt;/small&gt;, 
* [[Madurese]] &lt;small&gt;(၃.၃%)&lt;/small&gt;, 
* [[Minangkabau]] &lt;small&gt;(၂.၇%)&lt;/small&gt;, 
* [[Betawi]] &lt;small&gt;(၂.၄%)&lt;/small&gt;, 
* [[Bugis]] &lt;small&gt;(၂.၄%)&lt;/small&gt;, 
* [[Banten]] &lt;small&gt;(၂%)&lt;/small&gt;, 
* [[Banjar]] &lt;small&gt;(၁.၇%)&lt;/small&gt;,
* အလင် &lt;small&gt;(၂၉.၉%)&lt;/small&gt;
| religion_year          = 2018
| religion               = {{ublist|item_style=white-space:nowrap;|၈၆.၇၀% [[အိစ်သာလမ်ဘာႏသာႏ]]|၁၀.၇၂% [[ခရိယာန်ႏဘာႏသာႏ]]|၁.၇၄% [[ဟေင်ဒူဘာႏသာႏ]]|၀.၇၇% [[ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]| ၀.၀၄% [[Aliran Kepercayaan|ယိုꩻယာႏ]]| ၀.၀၃% [[Confucianism in Indonesia|Confucianism]]}}
| religion_ref           = &lt;ref name=&quot;RELIGION&quot;&gt;{{cite web|url=https://data.kemenag.go.id/agamadashboard/statistik/umat|title=Statistik Umat Menurut Agama di Indonesia|publisher=[[Ministry of Religious Affairs (Indonesia)|Ministry of Religious Affairs]]|date=2018-05-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20200903221250/https://data.kemenag.go.id/agamadashboard/statistik/umat|archive-date=2020-09-03|access-date=2020-09-24|language=id}}&lt;/ref&gt;
| demonym                = [[Indonesians|Indonesian]]
| government_type        = ခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ
| leader_title1          = ခမ်းနမ်းဗွႏ
| leader_name1           = [[စျိုကိုဝီဒိုဒို]]
| leader_title2          = ဒုတိယခမ်းနမ်းဗွေႏ
| leader_name2           = စျူးသဲစ်ကာလာ
| leader_title3          = {{nowrap|[[List of Speakers of the People's Representative Council|House Speaker]]}}
| leader_name3           = [[Puan Maharani]]
| leader_title4          = {{nowrap|[[Chief Justice of the Supreme Court of Indonesia|Chief Justice]]}}
| leader_name4           = [[Muhammad Syarifuddin]]
| legislature            = [[People's Consultative Assembly]] (MPR)
| upper_house            = [[Regional Representative Council]] (DPD)
| lower_house            = [[People's Representative Council]] (DPR)
| sovereignty_type       = Independence
| sovereignty_note       = from the [[Dutch Empire|Netherlands]] and [[Empire of Japan|Japan]]
| established_event1     = [[Proclamation of Indonesian Independence|Proclaimed]]
| established_date1      = 17 August 1945
| established_event2     = [[Dutch–Indonesian Round Table Conference|Recognition]]
| established_date2      = 27 December 1949
| area_km2               = 1,904,569&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/DYB2004/Table03.pdf|title=UN Statistics|publisher=United Nations|date=2005|access-date=2007-10-31|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20071031023924/http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/DYB2004/Table03.pdf|archive-date=2007-10-31}}&lt;/ref&gt;
| area_label             = [[Land area|Land]]
| area_rank              = 14th
| area_sq_mi             = 735,358 &lt;!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--&gt;
| percent_water          = 
| area_label2            = [[Water area|Water (%)]]
| area_data2             = 4.85
| population_estimate    = {{increaseNeutral}} 275,773,800&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.bps.go.id/indicator/12/1975/1/mid-year-population.html|publisher=[[Statistics Indonesia|Badan Pusat Statistik - Indonesia]]|title=Mid Year Population (Thousand People)|archive-date=30 June 2022|access-date=3 July 2022|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
| population_census      = 270,203,917&lt;ref name=&quot;2020census&quot; /&gt;
| population_estimate_year = Q2 2022
| population_estimate_rank = 4th
| population_census_year = 2020
| population_density_km2 = 141
| population_density_sq_mi = 365
| population_density_rank = 88th
| GDP_PPP                = {{increase}} {{currency|3.995 trillion|USD|passthrough=yes}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot;&gt;{{cite web|title=Report for Selected Countries and Subjects|url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2022/April/weo-report?c=536,&amp;s=NGDP_RPCH,NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,PPPSH,NID_NGDP,NGSD_NGDP,LUR,LP,BCA,BCA_NGDPD,&amp;sy=2020&amp;ey=2027&amp;ssm=0&amp;scsm=1&amp;scc=0&amp;ssd=1&amp;ssc=0&amp;sic=0&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1|publisher=International Monetary Fund|access-date=2022-04-19}}&lt;/ref&gt;
| GDP_PPP_year           = 2022
| GDP_PPP_rank           = 7th
| GDP_PPP_per_capita     = {{increase}} {{currency|14,535|USD|passthrough=no}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_PPP_per_capita_rank = 96th
| GDP_nominal            = {{increase}} {{currency|1.289 trillion|USD|passthrough=yes}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_nominal_year       = 2022
| GDP_nominal_rank       = 17th
| GDP_nominal_per_capita = {{increase}} {{currency|4,691|USD|passthrough=no}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_nominal_per_capita_rank = 104th
| Gini                   = 38.2
| Gini_year              = 2019
| Gini_change            = increase &lt;!--/decrease/steady--&gt;
| Gini_ref               = &lt;ref&gt;{{cite web|title=GINI index (World Bank estimate) – Indonesia|url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=ID|publisher=[[World Bank]]|access-date=2021-04-15}}&lt;/ref&gt;
| Gini_rank              = 
| HDI                    = 0.718
| HDI_year               = 2019
| HDI_change             = increase &lt;!--increase/decrease/steady--&gt;
| HDI_ref                = &lt;ref name=&quot;2020 components&quot;&gt;{{cite book|title=Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene|date=2020-12-15|publisher=[[United Nations Development Programme]]|isbn=978-92-1-126442-5|pages=343–346|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|archive-url=https://web.archive.org/web/20201215155214/http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|archive-date=2020-12-15|access-date=2020-12-16}}&lt;/ref&gt;
| HDI_rank               = 107th
| currency               = [[Indonesian rupiah]] (Rp)
| currency_code          = IDR
| time_zone              = [[Time in Indonesia|various]]
| utc_offset             = +7 to +9
| date_format            = နီꩻ/လာ/နေင်ႏ
| drives_on              = ဖဲ့ꩻစေႏ &lt;!--Note that this refers to the side of the road used, not the seating of the driver--&gt;
| calling_code           = [[+62]]
| cctld                  = [[.id]]
}}

'''အိဉ်ဒိုနီးသျာခမ်းထီ''' ([[အိန်းကလေက်ဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|အဲင်းကလေတ်]]: Indonesia) {{IPAc-en|audio=En-us-Indonesia.ogg|ˌ|ɪ|n|d|ə|ˈ|n|iː|ʒ|ə}} ရွုမ်ꩻသွုံꩻအမဉ်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ဟံႏနယ်ႏအဝ်ႏသော့ꩻတွိုက်တဖြုံႏလွိုကို ကထွာဒါႏ ဖြွောမ်းဗူႏမုꩻဟဝ်ငါႏ အချွတ်အထျꩻအာႏဏာႏပဲင်ႏ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻအာ အာသျအခဝ်ကွဉ်ႏနဝ်ကိုတဲင် ဟံႏနယ်ႏယင်ဟန်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻဒျာႏ အိုရှန်းနီးယားကိုနဝ်ꩻသွူ။ အဝ်ႏ အေင်ဒိယသမုဒ္ဒရာႏတွမ်ႏ ပသိဖိတ်သမုဒ္ဒရာႏခါႏကိုတွော့ꩻ ကြွန်အဝ်ႏစွဉ်ႏ တသောင်ႏသွံရေင်လွိုတဲင် ကမ္ဘာႏတန်အလောင်း ထွာကြွန်အအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;CIA&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html|title=The World Factbook: Indonesia|publisher=Central Intelligence Agency|date=12 December 2017|accessdate=19 December 2017|archivedate=10 December 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081210041527/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html}}&lt;/ref&gt; ဟံႏဧရိယာႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏ စတုရန်းမဲင်ႏပေါင်ꩻ ၇၃၅,၃၅၈မဲင်ႏတွမ်ႏ ( ၁,၉၀၄,၅၆၉ စတုရန်းကီလိုမီတာ)တဲင် ကမ္ဘာႏတန်အကို အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ ထဲ့သော့ꩻ ဟံႏဧရိယာႏအလုဲင်းသွတ်ꩻ နံပါတ် ၁၄ ကို ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ပင်ႏလယ်ႏတွမ်ႏ ဟံႏဧရိယာႏ မဉ်ႏတွက်ရော်ꩻဝင်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီယို ထွာစွဉ်ႏ ကမ္ဘာႏတန်အကို နံပါတ်နွုတ်ꩻအတန်သွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏ ၂၆၁ သန်းရပ်တဲင် ကမ္ဘာႏတန်အလောင်း နံပါတ် ၄ လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အော်သထရိုနီးဆျန်းခမ်းထီဖုံႏတွမ်ႏ [[မွတ်သလဉ်ဘာႏသာႏ]]နွို့ဖုံႏ ကအဝ်ႏသော့ꩻအာဒါႏ ခမ်းထီဖုံႏအကို အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ ထွာလိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီသားတထာႏဝရပ်နဝ်ꩻ အုံအဝ်ႏလွဒျာႏ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကို လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻကထွာဒါႏ စျားဗားကြွန်ကိုနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; 

အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ ရီပတ်ဗလစ်ကဉ်ပွုံႏစံႏ အစိုႏရအဝ်ႏတဲင် ကလွိုက်ရွေꩻခါꩻဒါႏ ပါလီမန်တွမ်ႏ ခမ်းနမ်းဗွေႏ(သမ္မတလဲ့ ပါသော့ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ ခမ်းနယ်ႏအဝ်ႏ (၃၄) နယ်ႏတဲင် (၅)နယ်ႏနဝ်ꩻ ပါꩻသော့ꩻဒျာႏ အထူꩻအိုပ်ချုတ်ရေꩻအရန်းကိုနဝ်ꩻသွူ။ ခွုင်းတဲင်ကမ္ဘာႏဟံႏတန်အလောင်း လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏသော့ꩻအာသွတ်ꩻကထွာဒါႏ ဝေင်ꩻတန်ဖုံႏအကို အေန်ဒိုနီးသျားဝေင်ꩻတန် စျကာတာဝေင်ꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻ နံပါတ်(၂) ကိုနဝ်ꩻသွူ။

အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီတွမ်ႏ ပါပူအာနယူးဂီနီခမ်းထီ၊ တီမောအခဝ်ကွဉ်ႏခမ်းထီတွမ်ႏ [[မလေးသျားခမ်းထီ]]အခဝ်ကွဉ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ခမ်းထီကူနား အဝ်ႏကပ်ꩻခြꩻစွဉ်ႏတဝင်ꩻ တကောင်ꩻဟံႏယာႏလောင်းဖုံႏသွူ။ ခမ်းထီအသောင်ရင်ꩻအလင်ဖုံႏနဝ်ꩻ [[သေင်ကာပူခမ်းထီ]]၊ [[ဗီယက်နမ်ခမ်းထီ]]၊ [[ဖိလစ်ပိုင်ခမ်းထီ]]၊ [[ဩသတေးလျခမ်းထီ]]၊ ပလောင်းခမ်းထီ တွမ်ႏ အေင်ဒိယခမ်းထီကပဲင်ႏဒါႏ အဲတ်ဒမန်ကြွန် တွမ်ႏ နီကိုဗာကြွန်ဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းတဲ့အာ လိုအုံတဲ့တချငါႏ ဒေႏသဖုံႏအဝ်ႏကီလဲ့ ကလုဲင်းတဟာႏငါႏ အေန်ဒိုနီသျားဟံႏရွိုင်ꩻတခြာတန်ကိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏထောက်ကံးဖေႏနွောင်ꩻဒျာႏ ဇီဝမျိုꩻဖြယ်ဖုံႏ အာတန်နဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ သဘာႏဝအရွီႏအခိုႏဖုံႏ အဝ်ႏတွမ်ႏအလွန်းအလွိုတဲင် နဝ်ꩻဖုံႏအကို - နမ်းမေန်(ရေနံ) တွမ်ႏ သဘာႏဝဓာတ်လွီး(သဘာဝဓာတ်ငွေ့)၊ ပသီႏဗွာ(ခဲမဖြူ)၊ တောင်ꩻတနျာႏ(ကြေးနီ) တွမ်ႏ ခံꩻဖုံႏလဲ့ပါဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အဆို့ꩻအရုဲင်ထာꩻမာꩻဖုံႏနဝ်ꩻ - ဗွူ၊ နမ်းမန်ꩻမောက်ꩻအွန်၊ နေင်း၊ ကော်ဖီ၊ ကကေးအို၊ ပရတသီႏ၊ အိုမီႏအိုမက်ꩻဖုံႏ တွမ်ႏ ရာဘာဖုံႏတဲ့ ထန်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;OEC&quot;&gt;{{cite web|url=http://atlas.media.mit.edu/en/profile/country/idn/|title=Indonesia|publisher=The Observatory of Economic Complexity|date=2016|accessdate=19 November 2016|archivedate=1 April 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170401221338/http://atlas.media.mit.edu/en/profile/country/idn/}}&lt;/ref&gt; အေန်ဒိုနီးသျားသီး အဓိက ကူꩻကားဖက်ခမ်းထီဖုံႏနဝ်ꩻ - [[ခယ်ႏခမ်းထီ]]၊ [[အမေႏရိကန်ႏခမ်းပေါင်ꩻဗူႏခမ်းထီ]]၊ [[ဂျပန်ခမ်းထီ]]၊ [[သေင်ကာပူခမ်းထီ]] တွမ်ႏ [[အေင်ဒိယခမ်းထီ]]ဖုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.worldstopexports.com/indonesias-top-15-import-partners/|title=Indonesia's Top Trading Partners|author=Workman, Daniel|publisher=World's Top Exports|date=26 December 2017|accessdate=25 February 2018|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180225061410/http://www.worldstopexports.com/indonesias-top-15-import-partners/|archivedate=25 February 2018|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

အေန်ဒိုနီးသျားကြွန်ဗူႏနဝ်ꩻ တိန်ႏတွိုႏ ၇ ရျာꩻဗူႏရပ်မ့ꩻ ကွဲစအွဉ်ႏရေꩻလွဉ် ဖြေꩻစာကူꩻကားရေꩻတဲင် နဝ်ꩻခါအခိန်ႏ သီရိဝိဟာရခမ်းထီ တွမ်ႏ မာဂျာပါဟစ်ခမ်းထီဖုံႏကို ခယ်ႏခွန်ဟော်ခံꩻဆွိုက်ဖုံႏတွမ်ႏ အေင်ဒိယခွန်ဟော်ခံꩻခမ်းထီသီးလဲ့ အဝ်ႏဖြေꩻစာꩻကူႏကားလူႏလုဲင်ႏချာငါတဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

တယ်ႏစ ခရစ်တောႏပေါႏလွဉ်ထွူ  တညငါႏတဝ်းအခိန်ႏ ဒေႏသခံႏခွန်ဟော်ꩻခံꩻသီးနဝ်ꩻ ထူႏဆွုပ်လွေꩻ ခမ်းလင်သား ယေန်ႏကေႏမုꩻ၊ ဘာႏသာႏရေꩻတွမ်ႏ ခမ်းထီအရေꩻပွုံႏစံႏဖုံႏတဲင် ထွာလွဉ် ဟေင်ဒူတွမ်ႏ ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏခမ်းထီတဲင် လွိုင်ႏကွုန်ꩻတိုꩻတက်လွဉ်စွဉ်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီသမဲင်ꩻအကိုနဝ်ꩻ အထီႏတောႏဝွေꩻသီးသဘာႏဝအရွီႏအခိုႏဖုံႏတွော့ꩻ ကခံႏဗာႏ အာႏရဲင်ꩻတလာဒါႏခမ်းထီလောင်ႏလင်သားဖုံႏ ကဒို့ꩻတခြို့ꩻဒါႏ အကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။ မွတ်သလဉ်ကုင်ႏသဲႏသီးတွမ်ႏ ဆူဖီပညာႏသျင်ႏသီးနဝ်ꩻ သံးအီလွဉ်သော့ꩻ အိစ်သာလာမ်ဘာႏသာႏ၊ ဥရောပသီးနဝ်ꩻ သံးအီလွဉ် ခရိယာန်ႏဘာႏသာႏတဲင် အဝ်ႏလယ်ႏထွံႏလေ့လာဟံႏနယ်ႏတောႏတွင်ꩻ သံးမဲဉ်ရိမ်ဒို့ꩻတခြို့တဝင်ꩻ အိုမီႏအိုမက်ꩻကြွန်ကထွာဒါႏ မာလူကူးကြွန်နဝ်ꩻတဲင် ရွို့ꩻရန်ႏစွဉ်ႏဒျာႏလို့ဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ တယ်ႏစစွဉ်ႏ ဒတ်ချ်လိုꩻခွိုꩻသီး ကိုလိုနီအနေႏ ကသွင်ꩻသော့ꩻဒါႏ အမ်ဗိုးအီးနား တွမ်ႏ ဗာတာဗီးယားဖုံႏတဲင် ဆုဲင်ꩻဝုဲင်ꩻတဲင်တွော့ꩻ ကြွန်ဗူႏကားကအဝ်ႏလဲ့ ပေါ်တူဂီ၊ ပဉ်တစ် တွမ်ႏ ဗြိတိဆျသီးဖုံႏနဝ်ꩻ သိမ်ꩻအွဉ်ႏထွာထိုꩻခန်းဒျာႏ ကိုလိုနီနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻအကို တီမောတွမ်ႏ ယူဂီနီးအခဝ်တွို့ꩻတဲ့ ပါနေနေသွူ။ ဒုတိယကမ္ဘာႏစဲ့ꩻ တိန်ႏတဲင် အေန်ဒိုနီသျားခမ်းထီလဲ့ ကေႏညာႏလꩻခန်းဒျာႏ လွစ်တခြင်ခွင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

==ဟဲ့ꩻဖန်အမဉ်ꩻခန်ꩻ==
‍‍‍‍‍&quot;အေန်ဒိုနီးသျား&quot; အမဉ်ꩻဝေါဟာရနဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏ အေန်ဒို(indos) တွမ်ႏ နီသော့သ်(nesos)ကရိုꩻဒါႏ [[ဂရိ]]ဘာႏသာႏငဝ်းငွါကိုလွဉ်ဒျာႏတဲင် မဉ်ႏဒေါ့ꩻပအိုဝ်ႏဗာႏနေးနဝ်ꩻ အေင်ဒိယကြွန်ဖုံႏ အဓိပ္ပါယ်ႏလꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ &lt;ref name=&quot;EcoSeas1&quot;&gt;{{cite book|author1=Tomascik, T.|author2=Mah, J.A.|author3=Nontji, A.|author4=Moosa, M.K.|title=The Ecology of the Indonesian Seas&amp;nbsp;– Part One|publisher=Periplus Editions|year=1996|location=Hong Kong|isbn=962-593-078-7}}&lt;/ref&gt; ကဟဲ့ꩻဖန်စ ခမ်းထီမဉ်ꩻယိုနဝ်ꩻ ခါးလားကတယ်ႏထောင်ႏ လွစ်တခြင်ဒါႏ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီခိန်ႏ ၁၈ ရျာꩻဗူႏကိုကာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;indoety&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.pikiran-rakyat.com/cetak/0804/16/0802.htm|title=The origin of Indonesia's name|author=Anshory, Irfan|publisher=Pikiran Rakyat|date=16 August 2004|accessdate=15 December 2006|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20061215190155/http://www.pikiran-rakyat.com/cetak/0804/16/0802.htm|archivedate=15 December 2006|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; တိန်ႏတွိုႏ ၁၈၅၀ ဗာႏနေင်ႏတဲင် အဲင်းကလေတ်လိုꩻခွိုꩻဗူႏဗေဒပညာႏသျင်ႏ ဂျော့ရှ်ဝဉ်သာအားရ်နဝ်ꩻ လိုꩻကောကအုံအဝ်ႏဒါႏ အေင်ဒိယကြွန်ဗူႏလောင်းသားယို ဝွေꩻဟဲ့ꩻဒျာႏ အဥ်ဒုနီးဆျန်း (Indunesians) တွမ်ႏ လိုꩻကအုံအဝ်ႏဒါႏ မလာယန်ကြွန်စွယ်ႏသားနဝ်ꩻ ဝွေꩻဟဲ့ꩻဒျာႏ မလာယုနီးဆျန်း (Malayunesians) စတဲင် ဝွေꩻကကျွိုက်ရာꩻ အသွုံꩻအနွုံꩻအလွောက်ꩻ အဝ်ႏဟဲ့ꩻဖန်ခါꩻဒျာႏ နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။{{sfn|Earl|1850|p=119}} ဂျာနယ်နဝ်ꩻကိုနေနေ ဝွေꩻတပဲ့ꩻကျောင်ꩻသားတဖြာꩻကထွာဒါႏ စိမ်းသ်ရစ်ဆဲတ်သန် လိုဂန် နဝ်ꩻ အေင်ဒိယကြွန်ဗူႏကရိုꩻဒါႏ ခမ်းထီမဉ်ꩻယို ဝွေꩻအဝ်ႏဟဲ့ꩻဗွိုန်အဓိပ္ပါယ်ႏ အေန်ဒိုနီးသျား နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;JIAEA_3&quot;&gt;{{cite journal|author=Logan, James Richardson|title=The Ethnology of the Indian Archipelago: Embracing Enquiries into the Continental Relations of the Indo-Pacific Islanders|url=https://archive.org/details/ethnologyIndian00Loga|journal=Journal of the Indian Archipelago and Eastern Asia (JIAEA)|year=1850|pages=4:252–347}}&lt;/ref&gt;{{sfn|Earl|1850|pp=254, 277–278}} ကွဲတွော့ꩻတဲင် ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏ ဒတ်ဆ်ပညာႏသျင်ႏသီးကထေဒါႏ အေန်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏဂျာနယ်ဖုံႏကိုနဝ်ꩻ တမဲဉ်သွုံꩻလွတဝ်း အဉ်ဒိုနီးသျားတဲင် မဲဉ်သွုံꩻလွဒျာႏ မလေးကြွန်စွယ်ႏဖုံႏတွမ်ႏ နယ်တာလန် အဉ်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏ ကရိုꩻဒါႏ အမဉ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ သွုံအာဒါႏအမဉ်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏတွမ်ႏ အေန်သူလေန်ဒီ (Insulinde) ဖုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;Kroef&quot;&gt;{{cite journal|title=The Term Indonesia: Its Origin and Usage|journal=Journal of the American Oriental Society|author=Justus M van der Kroef|volume=71|issue=3|pages=166–171|year=1951|doi=10.2307/595186|jstor=595186}}&lt;/ref&gt;

၁၉၀၀ နေင်ႏမာꩻငါတဲင် နယ်တာလန်အထန်ႏကို ကအဝ်ႏဒါႏ ပညာႏသျင်ႏသီးဖုံႏနဝ်ꩻ သွုံꩻအာလွဉ်ဒျာႏ အေန်ဒိုနီးသျားကရိုꩻဒါႏ အမဉ်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ခွိုꩻရက်ဒေႏသခံႏသီးဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏဟဲ့ꩻယို့ꩻလွ ခမ်းထီရေꩻအသွုံꩻအနွုံꩻအနေႏနဝ်ꩻသွူ။ &lt;ref name=&quot;Kroef&quot;/&gt; အဝ်ႏ ဗာလဉ်တက္ကသိုလ်ႏ အဒေါ့ဖ် ဗတ်ဆျန်းကထေဒါႏ &quot;အေန်ဒိုနီးသျား တဝ်းလဲ့ မလေးကြွန်ဗူႏဖုံႏ ၁၈၈၄-၁၈၉၄&quot; ကဟဲ့ꩻဒါႏ လိတ်အုပ်ကိုတဲင် လိုꩻသီးဖုံႏကွဲသေအာအာလွဉ်စွဉ်ႏနဝ်ꩻသွူ။ ဒေႏသခံႏပညာႏသျင်ႏသီးဖုံႏအကို ကီ ဟာစျာ ဒီဝမ်တာရာနဝ်ꩻ အွဉ်ဟဲ့ꩻစ့ရီးဝင်ꩻ အမဉ်ꩻယိုတဲင် တိန်ႏတွိုႏ ၁၉၁၃ဗာႏနေင်ႏနဝ်ꩻ ဝွေꩻတယ်ႏထောင်ႏခန်း &quot;အေန်ဒိုနီးသျားသတင်ꩻစာႏတွိုက်&quot; ကဟဲ့ꩻဒါႏ သတင်ꩻစာႏတွိုက် တဖြုံႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;indoety&quot;/&gt;

==သမဲင်ꩻ==
==ဟံႏပထဝီႏ==
==ခမ်းထီရေꩻတွမ်ႏ အစိုႏရ==
==စီꩻပွာꩻရေꩻ==
==လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းတွမ်ႏ အုံအဝ်ႏစွစ်ꩻလီဒါႏခင်ႏလမ်း==
==ယေန်ႏကေႏမုꩻ==
==ထွားထဲင်းယင်း ကဏ္ဍနုဲင်းယို==
==ဓါတ်ပွုံႏဖုံႏ==
== အာႏကွိုꩻ ==
{{Reflist}}

[[Category:အာသျတွိုက်ကို ခမ်းထီဖုံႏ]]

[[my:အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ]]
[[en:Indonesia]]</text>
      <sha1>isrpmmixl57af8hwixn8pemhso2qh5z</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>14179</id>
      <parentid>14178</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T07:43:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2400:AC40:A53:D84D:0:0:0:1</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="29183" xml:space="preserve">{{Infobox country
| conventional_long_name = အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ
| common_name            = အေန်ဒိုနီးသျား
| native_name            = {{native name|id|Republik Indonesia}}
| image_flag             = Flag of Indonesia.svg
| image_coat             = National emblem of Indonesia Garuda Pancasila.svg
| symbol_type            = ခမ်းထီတန်အမုဲင်
| national_motto         = {{native phrase|kaw|[[Bhinneka Tunggal Ika]]}}&lt;br /&gt;&quot;Unity in Diversity&quot;{{hr}}'''National ideology:''' {{lang|id|[[Pancasila (politics)|Pancasila]]}}&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://countrystudies.us/indonesia/86.htm|title=Pancasila|publisher=U.S. Library of Congress|date=2017-02-03|access-date=2017-02-05|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170205010135/http://countrystudies.us/indonesia/86.htm|archive-date=2017-02-05}}&lt;/ref&gt;{{sfn|Vickers|2005|p=117}}
| national_anthem        = &quot;[[Indonesia Raya]]&quot;&lt;br /&gt;&quot;Great Indonesia&quot;{{parabr}}{{center|[[File:Indonesiaraya.ogg]]}}
| image_map              = {{Switcher|[[File:Indonesia (orthographic projection).svg|frameless]]|Show globe|[[File:Location Indonesia ASEAN.svg|upright=1.15|frameless]]|Show map of ASEAN|default=1}}
| capital                = [[ဝေင်ꩻစျာကာတာ]]
| largest_city           = ဝေင်ꩻတန်
| coordinates            = {{Coord|6|10|S|106|49|E|type:city_region:ID}}
| languages_type         = ရွုမ်ꩻသွုံꩻဘာႏသာႏငဝ်းငွါ&lt;br/&gt; {{nobold|တွမ်ႏ ခွိုꩻဘာႏသာႏငဝ်းငွါ}}
|languages              = [[အဉ်ဒိုနီးသျားဘာႏသာႏငဝ်းငွါ]]&lt;!--Note: Not just the official language, but also the national language (bahasa pemersatu)--&gt;
| languages2_type        = ဒေႏသခံႏဘာႏသာႏငဝ်းငွါ
| languages2             = Over [[အေန်ဒိုနီးသျားဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|700 languages]]&lt;ref name=&quot;ethnologue&quot;/&gt;
| ethnic_groups          = * [[Javanese]] &lt;small&gt;(၄၀.၆%)&lt;/small&gt;, 
* [[Sundanese]] &lt;small&gt;(၁၅%)&lt;/small&gt;, 
* [[Madurese]] &lt;small&gt;(၃.၃%)&lt;/small&gt;, 
* [[Minangkabau]] &lt;small&gt;(၂.၇%)&lt;/small&gt;, 
* [[Betawi]] &lt;small&gt;(၂.၄%)&lt;/small&gt;, 
* [[Bugis]] &lt;small&gt;(၂.၄%)&lt;/small&gt;, 
* [[Banten]] &lt;small&gt;(၂%)&lt;/small&gt;, 
* [[Banjar]] &lt;small&gt;(၁.၇%)&lt;/small&gt;,
* အလင် &lt;small&gt;(၂၉.၉%)&lt;/small&gt;
| religion_year          = 2018
| religion               = {{ublist|item_style=white-space:nowrap;|၈၆.၇၀% [[အိစ်သာလမ်ဘာႏသာႏ]]|၁၀.၇၂% [[ခရိယာန်ႏဘာႏသာႏ]]|၁.၇၄% [[ဟေင်ဒူဘာႏသာႏ]]|၀.၇၇% [[ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]| ၀.၀၄% [[Aliran Kepercayaan|ယိုꩻယာႏ]]| ၀.၀၃% [[Confucianism in Indonesia|Confucianism]]}}
| religion_ref           = &lt;ref name=&quot;RELIGION&quot;&gt;{{cite web|url=https://data.kemenag.go.id/agamadashboard/statistik/umat|title=Statistik Umat Menurut Agama di Indonesia|publisher=[[Ministry of Religious Affairs (Indonesia)|Ministry of Religious Affairs]]|date=2018-05-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20200903221250/https://data.kemenag.go.id/agamadashboard/statistik/umat|archive-date=2020-09-03|access-date=2020-09-24|language=id}}&lt;/ref&gt;
| demonym                = [[Indonesians|Indonesian]]
| government_type        = ခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ
| leader_title1          = ခမ်းနမ်းဗွႏ
| leader_name1           = [[စျိုကိုဝီဒိုဒို]]
| leader_title2          = ဒုတိယခမ်းနမ်းဗွေႏ
| leader_name2           = စျူးသဲစ်ကာလာ
| leader_title3          = {{nowrap|[[List of Speakers of the People's Representative Council|House Speaker]]}}
| leader_name3           = [[Puan Maharani]]
| leader_title4          = {{nowrap|[[Chief Justice of the Supreme Court of Indonesia|Chief Justice]]}}
| leader_name4           = [[Muhammad Syarifuddin]]
| legislature            = [[ခမ်းသားအတွိုင်ႏပင်ႏခံႏလွတ်တောႏ]] (MPR)
| upper_house            = [[ဒေႏသဆဲင်ႏရာꩻ နမ်းခြောင်ꩻတင်ကောင်သီ]] (DPD)
| lower_house            = [[People's Representative Council]] (DPR)
| sovereignty_type       = Independence
| sovereignty_note       = from the [[Dutch Empire|Netherlands]] and [[Empire of Japan|Japan]]
| established_event1     = [[Proclamation of Indonesian Independence|Proclaimed]]
| established_date1      = 17 August 1945
| established_event2     = [[Dutch–Indonesian Round Table Conference|Recognition]]
| established_date2      = 27 December 1949
| area_km2               = 1,904,569&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/DYB2004/Table03.pdf|title=UN Statistics|publisher=United Nations|date=2005|access-date=2007-10-31|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20071031023924/http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/DYB2004/Table03.pdf|archive-date=2007-10-31}}&lt;/ref&gt;
| area_label             = [[Land area|Land]]
| area_rank              = 14th
| area_sq_mi             = 735,358 &lt;!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--&gt;
| percent_water          = 
| area_label2            = [[Water area|Water (%)]]
| area_data2             = 4.85
| population_estimate    = {{increaseNeutral}} 275,773,800&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.bps.go.id/indicator/12/1975/1/mid-year-population.html|publisher=[[Statistics Indonesia|Badan Pusat Statistik - Indonesia]]|title=Mid Year Population (Thousand People)|archive-date=30 June 2022|access-date=3 July 2022|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
| population_census      = 270,203,917&lt;ref name=&quot;2020census&quot; /&gt;
| population_estimate_year = Q2 2022
| population_estimate_rank = 4th
| population_census_year = 2020
| population_density_km2 = 141
| population_density_sq_mi = 365
| population_density_rank = 88th
| GDP_PPP                = {{increase}} {{currency|3.995 trillion|USD|passthrough=yes}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot;&gt;{{cite web|title=Report for Selected Countries and Subjects|url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2022/April/weo-report?c=536,&amp;s=NGDP_RPCH,NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,PPPSH,NID_NGDP,NGSD_NGDP,LUR,LP,BCA,BCA_NGDPD,&amp;sy=2020&amp;ey=2027&amp;ssm=0&amp;scsm=1&amp;scc=0&amp;ssd=1&amp;ssc=0&amp;sic=0&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1|publisher=International Monetary Fund|access-date=2022-04-19}}&lt;/ref&gt;
| GDP_PPP_year           = 2022
| GDP_PPP_rank           = 7th
| GDP_PPP_per_capita     = {{increase}} {{currency|14,535|USD|passthrough=no}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_PPP_per_capita_rank = 96th
| GDP_nominal            = {{increase}} {{currency|1.289 trillion|USD|passthrough=yes}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_nominal_year       = 2022
| GDP_nominal_rank       = 17th
| GDP_nominal_per_capita = {{increase}} {{currency|4,691|USD|passthrough=no}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_nominal_per_capita_rank = 104th
| Gini                   = 38.2
| Gini_year              = 2019
| Gini_change            = increase &lt;!--/decrease/steady--&gt;
| Gini_ref               = &lt;ref&gt;{{cite web|title=GINI index (World Bank estimate) – Indonesia|url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=ID|publisher=[[World Bank]]|access-date=2021-04-15}}&lt;/ref&gt;
| Gini_rank              = 
| HDI                    = 0.718
| HDI_year               = 2019
| HDI_change             = increase &lt;!--increase/decrease/steady--&gt;
| HDI_ref                = &lt;ref name=&quot;2020 components&quot;&gt;{{cite book|title=Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene|date=2020-12-15|publisher=[[United Nations Development Programme]]|isbn=978-92-1-126442-5|pages=343–346|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|archive-url=https://web.archive.org/web/20201215155214/http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|archive-date=2020-12-15|access-date=2020-12-16}}&lt;/ref&gt;
| HDI_rank               = 107th
| currency               = [[Indonesian rupiah]] (Rp)
| currency_code          = IDR
| time_zone              = [[Time in Indonesia|various]]
| utc_offset             = +7 to +9
| date_format            = နီꩻ/လာ/နေင်ႏ
| drives_on              = ဖဲ့ꩻစေႏ &lt;!--Note that this refers to the side of the road used, not the seating of the driver--&gt;
| calling_code           = [[+62]]
| cctld                  = [[.id]]
}}

'''အိဉ်ဒိုနီးသျာခမ်းထီ''' ([[အိန်းကလေက်ဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|အဲင်းကလေတ်]]: Indonesia) {{IPAc-en|audio=En-us-Indonesia.ogg|ˌ|ɪ|n|d|ə|ˈ|n|iː|ʒ|ə}} ရွုမ်ꩻသွုံꩻအမဉ်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ဟံႏနယ်ႏအဝ်ႏသော့ꩻတွိုက်တဖြုံႏလွိုကို ကထွာဒါႏ ဖြွောမ်းဗူႏမုꩻဟဝ်ငါႏ အချွတ်အထျꩻအာႏဏာႏပဲင်ႏ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻအာ အာသျအခဝ်ကွဉ်ႏနဝ်ကိုတဲင် ဟံႏနယ်ႏယင်ဟန်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻဒျာႏ အိုရှန်းနီးယားကိုနဝ်ꩻသွူ။ အဝ်ႏ အေင်ဒိယသမုဒ္ဒရာႏတွမ်ႏ ပသိဖိတ်သမုဒ္ဒရာႏခါႏကိုတွော့ꩻ ကြွန်အဝ်ႏစွဉ်ႏ တသောင်ႏသွံရေင်လွိုတဲင် ကမ္ဘာႏတန်အလောင်း ထွာကြွန်အအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;CIA&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html|title=The World Factbook: Indonesia|publisher=Central Intelligence Agency|date=12 December 2017|accessdate=19 December 2017|archivedate=10 December 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081210041527/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html}}&lt;/ref&gt; ဟံႏဧရိယာႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏ စတုရန်းမဲင်ႏပေါင်ꩻ ၇၃၅,၃၅၈မဲင်ႏတွမ်ႏ ( ၁,၉၀၄,၅၆၉ စတုရန်းကီလိုမီတာ)တဲင် ကမ္ဘာႏတန်အကို အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ ထဲ့သော့ꩻ ဟံႏဧရိယာႏအလုဲင်းသွတ်ꩻ နံပါတ် ၁၄ ကို ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ပင်ႏလယ်ႏတွမ်ႏ ဟံႏဧရိယာႏ မဉ်ႏတွက်ရော်ꩻဝင်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီယို ထွာစွဉ်ႏ ကမ္ဘာႏတန်အကို နံပါတ်နွုတ်ꩻအတန်သွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏ ၂၆၁ သန်းရပ်တဲင် ကမ္ဘာႏတန်အလောင်း နံပါတ် ၄ လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အော်သထရိုနီးဆျန်းခမ်းထီဖုံႏတွမ်ႏ [[မွတ်သလဉ်ဘာႏသာႏ]]နွို့ဖုံႏ ကအဝ်ႏသော့ꩻအာဒါႏ ခမ်းထီဖုံႏအကို အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ ထွာလိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီသားတထာႏဝရပ်နဝ်ꩻ အုံအဝ်ႏလွဒျာႏ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကို လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻကထွာဒါႏ စျားဗားကြွန်ကိုနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; 

အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ ရီပတ်ဗလစ်ကဉ်ပွုံႏစံႏ အစိုႏရအဝ်ႏတဲင် ကလွိုက်ရွေꩻခါꩻဒါႏ ပါလီမန်တွမ်ႏ ခမ်းနမ်းဗွေႏ(သမ္မတလဲ့ ပါသော့ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ ခမ်းနယ်ႏအဝ်ႏ (၃၄) နယ်ႏတဲင် (၅)နယ်ႏနဝ်ꩻ ပါꩻသော့ꩻဒျာႏ အထူꩻအိုပ်ချုတ်ရေꩻအရန်းကိုနဝ်ꩻသွူ။ ခွုင်းတဲင်ကမ္ဘာႏဟံႏတန်အလောင်း လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏသော့ꩻအာသွတ်ꩻကထွာဒါႏ ဝေင်ꩻတန်ဖုံႏအကို အေန်ဒိုနီးသျားဝေင်ꩻတန် စျကာတာဝေင်ꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻ နံပါတ်(၂) ကိုနဝ်ꩻသွူ။

အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီတွမ်ႏ ပါပူအာနယူးဂီနီခမ်းထီ၊ တီမောအခဝ်ကွဉ်ႏခမ်းထီတွမ်ႏ [[မလေးသျားခမ်းထီ]]အခဝ်ကွဉ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ခမ်းထီကူနား အဝ်ႏကပ်ꩻခြꩻစွဉ်ႏတဝင်ꩻ တကောင်ꩻဟံႏယာႏလောင်းဖုံႏသွူ။ ခမ်းထီအသောင်ရင်ꩻအလင်ဖုံႏနဝ်ꩻ [[သေင်ကာပူခမ်းထီ]]၊ [[ဗီယက်နမ်ခမ်းထီ]]၊ [[ဖိလစ်ပိုင်ခမ်းထီ]]၊ [[ဩသတေးလျခမ်းထီ]]၊ ပလောင်းခမ်းထီ တွမ်ႏ အေင်ဒိယခမ်းထီကပဲင်ႏဒါႏ အဲတ်ဒမန်ကြွန် တွမ်ႏ နီကိုဗာကြွန်ဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းတဲ့အာ လိုအုံတဲ့တချငါႏ ဒေႏသဖုံႏအဝ်ႏကီလဲ့ ကလုဲင်းတဟာႏငါႏ အေန်ဒိုနီသျားဟံႏရွိုင်ꩻတခြာတန်ကိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏထောက်ကံးဖေႏနွောင်ꩻဒျာႏ ဇီဝမျိုꩻဖြယ်ဖုံႏ အာတန်နဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ သဘာႏဝအရွီႏအခိုႏဖုံႏ အဝ်ႏတွမ်ႏအလွန်းအလွိုတဲင် နဝ်ꩻဖုံႏအကို - နမ်းမေန်(ရေနံ) တွမ်ႏ သဘာႏဝဓာတ်လွီး(သဘာဝဓာတ်ငွေ့)၊ ပသီႏဗွာ(ခဲမဖြူ)၊ တောင်ꩻတနျာႏ(ကြေးနီ) တွမ်ႏ ခံꩻဖုံႏလဲ့ပါဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အဆို့ꩻအရုဲင်ထာꩻမာꩻဖုံႏနဝ်ꩻ - ဗွူ၊ နမ်းမန်ꩻမောက်ꩻအွန်၊ နေင်း၊ ကော်ဖီ၊ ကကေးအို၊ ပရတသီႏ၊ အိုမီႏအိုမက်ꩻဖုံႏ တွမ်ႏ ရာဘာဖုံႏတဲ့ ထန်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;OEC&quot;&gt;{{cite web|url=http://atlas.media.mit.edu/en/profile/country/idn/|title=Indonesia|publisher=The Observatory of Economic Complexity|date=2016|accessdate=19 November 2016|archivedate=1 April 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170401221338/http://atlas.media.mit.edu/en/profile/country/idn/}}&lt;/ref&gt; အေန်ဒိုနီးသျားသီး အဓိက ကူꩻကားဖက်ခမ်းထီဖုံႏနဝ်ꩻ - [[ခယ်ႏခမ်းထီ]]၊ [[အမေႏရိကန်ႏခမ်းပေါင်ꩻဗူႏခမ်းထီ]]၊ [[ဂျပန်ခမ်းထီ]]၊ [[သေင်ကာပူခမ်းထီ]] တွမ်ႏ [[အေင်ဒိယခမ်းထီ]]ဖုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.worldstopexports.com/indonesias-top-15-import-partners/|title=Indonesia's Top Trading Partners|author=Workman, Daniel|publisher=World's Top Exports|date=26 December 2017|accessdate=25 February 2018|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180225061410/http://www.worldstopexports.com/indonesias-top-15-import-partners/|archivedate=25 February 2018|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

အေန်ဒိုနီးသျားကြွန်ဗူႏနဝ်ꩻ တိန်ႏတွိုႏ ၇ ရျာꩻဗူႏရပ်မ့ꩻ ကွဲစအွဉ်ႏရေꩻလွဉ် ဖြေꩻစာကူꩻကားရေꩻတဲင် နဝ်ꩻခါအခိန်ႏ သီရိဝိဟာရခမ်းထီ တွမ်ႏ မာဂျာပါဟစ်ခမ်းထီဖုံႏကို ခယ်ႏခွန်ဟော်ခံꩻဆွိုက်ဖုံႏတွမ်ႏ အေင်ဒိယခွန်ဟော်ခံꩻခမ်းထီသီးလဲ့ အဝ်ႏဖြေꩻစာꩻကူႏကားလူႏလုဲင်ႏချာငါတဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

တယ်ႏစ ခရစ်တောႏပေါႏလွဉ်ထွူ  တညငါႏတဝ်းအခိန်ႏ ဒေႏသခံႏခွန်ဟော်ꩻခံꩻသီးနဝ်ꩻ ထူႏဆွုပ်လွေꩻ ခမ်းလင်သား ယေန်ႏကေႏမုꩻ၊ ဘာႏသာႏရေꩻတွမ်ႏ ခမ်းထီအရေꩻပွုံႏစံႏဖုံႏတဲင် ထွာလွဉ် ဟေင်ဒူတွမ်ႏ ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏခမ်းထီတဲင် လွိုင်ႏကွုန်ꩻတိုꩻတက်လွဉ်စွဉ်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီသမဲင်ꩻအကိုနဝ်ꩻ အထီႏတောႏဝွေꩻသီးသဘာႏဝအရွီႏအခိုႏဖုံႏတွော့ꩻ ကခံႏဗာႏ အာႏရဲင်ꩻတလာဒါႏခမ်းထီလောင်ႏလင်သားဖုံႏ ကဒို့ꩻတခြို့ꩻဒါႏ အကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။ မွတ်သလဉ်ကုင်ႏသဲႏသီးတွမ်ႏ ဆူဖီပညာႏသျင်ႏသီးနဝ်ꩻ သံးအီလွဉ်သော့ꩻ အိစ်သာလာမ်ဘာႏသာႏ၊ ဥရောပသီးနဝ်ꩻ သံးအီလွဉ် ခရိယာန်ႏဘာႏသာႏတဲင် အဝ်ႏလယ်ႏထွံႏလေ့လာဟံႏနယ်ႏတောႏတွင်ꩻ သံးမဲဉ်ရိမ်ဒို့ꩻတခြို့တဝင်ꩻ အိုမီႏအိုမက်ꩻကြွန်ကထွာဒါႏ မာလူကူးကြွန်နဝ်ꩻတဲင် ရွို့ꩻရန်ႏစွဉ်ႏဒျာႏလို့ဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ တယ်ႏစစွဉ်ႏ ဒတ်ချ်လိုꩻခွိုꩻသီး ကိုလိုနီအနေႏ ကသွင်ꩻသော့ꩻဒါႏ အမ်ဗိုးအီးနား တွမ်ႏ ဗာတာဗီးယားဖုံႏတဲင် ဆုဲင်ꩻဝုဲင်ꩻတဲင်တွော့ꩻ ကြွန်ဗူႏကားကအဝ်ႏလဲ့ ပေါ်တူဂီ၊ ပဉ်တစ် တွမ်ႏ ဗြိတိဆျသီးဖုံႏနဝ်ꩻ သိမ်ꩻအွဉ်ႏထွာထိုꩻခန်းဒျာႏ ကိုလိုနီနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻအကို တီမောတွမ်ႏ ယူဂီနီးအခဝ်တွို့ꩻတဲ့ ပါနေနေသွူ။ ဒုတိယကမ္ဘာႏစဲ့ꩻ တိန်ႏတဲင် အေန်ဒိုနီသျားခမ်းထီလဲ့ ကေႏညာႏလꩻခန်းဒျာႏ လွစ်တခြင်ခွင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

==ဟဲ့ꩻဖန်အမဉ်ꩻခန်ꩻ==
‍‍‍‍‍&quot;အေန်ဒိုနီးသျား&quot; အမဉ်ꩻဝေါဟာရနဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏ အေန်ဒို(indos) တွမ်ႏ နီသော့သ်(nesos)ကရိုꩻဒါႏ [[ဂရိ]]ဘာႏသာႏငဝ်းငွါကိုလွဉ်ဒျာႏတဲင် မဉ်ႏဒေါ့ꩻပအိုဝ်ႏဗာႏနေးနဝ်ꩻ အေင်ဒိယကြွန်ဖုံႏ အဓိပ္ပါယ်ႏလꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ &lt;ref name=&quot;EcoSeas1&quot;&gt;{{cite book|author1=Tomascik, T.|author2=Mah, J.A.|author3=Nontji, A.|author4=Moosa, M.K.|title=The Ecology of the Indonesian Seas&amp;nbsp;– Part One|publisher=Periplus Editions|year=1996|location=Hong Kong|isbn=962-593-078-7}}&lt;/ref&gt; ကဟဲ့ꩻဖန်စ ခမ်းထီမဉ်ꩻယိုနဝ်ꩻ ခါးလားကတယ်ႏထောင်ႏ လွစ်တခြင်ဒါႏ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီခိန်ႏ ၁၈ ရျာꩻဗူႏကိုကာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;indoety&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.pikiran-rakyat.com/cetak/0804/16/0802.htm|title=The origin of Indonesia's name|author=Anshory, Irfan|publisher=Pikiran Rakyat|date=16 August 2004|accessdate=15 December 2006|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20061215190155/http://www.pikiran-rakyat.com/cetak/0804/16/0802.htm|archivedate=15 December 2006|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; တိန်ႏတွိုႏ ၁၈၅၀ ဗာႏနေင်ႏတဲင် အဲင်းကလေတ်လိုꩻခွိုꩻဗူႏဗေဒပညာႏသျင်ႏ ဂျော့ရှ်ဝဉ်သာအားရ်နဝ်ꩻ လိုꩻကောကအုံအဝ်ႏဒါႏ အေင်ဒိယကြွန်ဗူႏလောင်းသားယို ဝွေꩻဟဲ့ꩻဒျာႏ အဥ်ဒုနီးဆျန်း (Indunesians) တွမ်ႏ လိုꩻကအုံအဝ်ႏဒါႏ မလာယန်ကြွန်စွယ်ႏသားနဝ်ꩻ ဝွေꩻဟဲ့ꩻဒျာႏ မလာယုနီးဆျန်း (Malayunesians) စတဲင် ဝွေꩻကကျွိုက်ရာꩻ အသွုံꩻအနွုံꩻအလွောက်ꩻ အဝ်ႏဟဲ့ꩻဖန်ခါꩻဒျာႏ နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။{{sfn|Earl|1850|p=119}} ဂျာနယ်နဝ်ꩻကိုနေနေ ဝွေꩻတပဲ့ꩻကျောင်ꩻသားတဖြာꩻကထွာဒါႏ စိမ်းသ်ရစ်ဆဲတ်သန် လိုဂန် နဝ်ꩻ အေင်ဒိယကြွန်ဗူႏကရိုꩻဒါႏ ခမ်းထီမဉ်ꩻယို ဝွေꩻအဝ်ႏဟဲ့ꩻဗွိုန်အဓိပ္ပါယ်ႏ အေန်ဒိုနီးသျား နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;JIAEA_3&quot;&gt;{{cite journal|author=Logan, James Richardson|title=The Ethnology of the Indian Archipelago: Embracing Enquiries into the Continental Relations of the Indo-Pacific Islanders|url=https://archive.org/details/ethnologyIndian00Loga|journal=Journal of the Indian Archipelago and Eastern Asia (JIAEA)|year=1850|pages=4:252–347}}&lt;/ref&gt;{{sfn|Earl|1850|pp=254, 277–278}} ကွဲတွော့ꩻတဲင် ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏ ဒတ်ဆ်ပညာႏသျင်ႏသီးကထေဒါႏ အေန်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏဂျာနယ်ဖုံႏကိုနဝ်ꩻ တမဲဉ်သွုံꩻလွတဝ်း အဉ်ဒိုနီးသျားတဲင် မဲဉ်သွုံꩻလွဒျာႏ မလေးကြွန်စွယ်ႏဖုံႏတွမ်ႏ နယ်တာလန် အဉ်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏ ကရိုꩻဒါႏ အမဉ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ သွုံအာဒါႏအမဉ်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏတွမ်ႏ အေန်သူလေန်ဒီ (Insulinde) ဖုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;Kroef&quot;&gt;{{cite journal|title=The Term Indonesia: Its Origin and Usage|journal=Journal of the American Oriental Society|author=Justus M van der Kroef|volume=71|issue=3|pages=166–171|year=1951|doi=10.2307/595186|jstor=595186}}&lt;/ref&gt;

၁၉၀၀ နေင်ႏမာꩻငါတဲင် နယ်တာလန်အထန်ႏကို ကအဝ်ႏဒါႏ ပညာႏသျင်ႏသီးဖုံႏနဝ်ꩻ သွုံꩻအာလွဉ်ဒျာႏ အေန်ဒိုနီးသျားကရိုꩻဒါႏ အမဉ်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ခွိုꩻရက်ဒေႏသခံႏသီးဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏဟဲ့ꩻယို့ꩻလွ ခမ်းထီရေꩻအသွုံꩻအနွုံꩻအနေႏနဝ်ꩻသွူ။ &lt;ref name=&quot;Kroef&quot;/&gt; အဝ်ႏ ဗာလဉ်တက္ကသိုလ်ႏ အဒေါ့ဖ် ဗတ်ဆျန်းကထေဒါႏ &quot;အေန်ဒိုနီးသျား တဝ်းလဲ့ မလေးကြွန်ဗူႏဖုံႏ ၁၈၈၄-၁၈၉၄&quot; ကဟဲ့ꩻဒါႏ လိတ်အုပ်ကိုတဲင် လိုꩻသီးဖုံႏကွဲသေအာအာလွဉ်စွဉ်ႏနဝ်ꩻသွူ။ ဒေႏသခံႏပညာႏသျင်ႏသီးဖုံႏအကို ကီ ဟာစျာ ဒီဝမ်တာရာနဝ်ꩻ အွဉ်ဟဲ့ꩻစ့ရီးဝင်ꩻ အမဉ်ꩻယိုတဲင် တိန်ႏတွိုႏ ၁၉၁၃ဗာႏနေင်ႏနဝ်ꩻ ဝွေꩻတယ်ႏထောင်ႏခန်း &quot;အေန်ဒိုနီးသျားသတင်ꩻစာႏတွိုက်&quot; ကဟဲ့ꩻဒါႏ သတင်ꩻစာႏတွိုက် တဖြုံႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;indoety&quot;/&gt;

==သမဲင်ꩻ==
==ဟံႏပထဝီႏ==
==ခမ်းထီရေꩻတွမ်ႏ အစိုႏရ==
==စီꩻပွာꩻရေꩻ==
==လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းတွမ်ႏ အုံအဝ်ႏစွစ်ꩻလီဒါႏခင်ႏလမ်း==
==ယေန်ႏကေႏမုꩻ==
==ထွားထဲင်းယင်း ကဏ္ဍနုဲင်းယို==
==ဓါတ်ပွုံႏဖုံႏ==
== အာႏကွိုꩻ ==
{{Reflist}}

[[Category:အာသျတွိုက်ကို ခမ်းထီဖုံႏ]]

[[my:အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ]]
[[en:Indonesia]]</text>
      <sha1>f7ush2o7qh6geevms6fdiw7tdgra0sf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>14180</id>
      <parentid>14179</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T07:44:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2400:AC40:A53:D84D:0:0:0:1</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="29236" xml:space="preserve">{{Infobox country
| conventional_long_name = အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ
| common_name            = အေန်ဒိုနီးသျား
| native_name            = {{native name|id|Republik Indonesia}}
| image_flag             = Flag of Indonesia.svg
| image_coat             = National emblem of Indonesia Garuda Pancasila.svg
| symbol_type            = ခမ်းထီတန်အမုဲင်
| national_motto         = {{native phrase|kaw|[[Bhinneka Tunggal Ika]]}}&lt;br /&gt;&quot;Unity in Diversity&quot;{{hr}}'''National ideology:''' {{lang|id|[[Pancasila (politics)|Pancasila]]}}&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://countrystudies.us/indonesia/86.htm|title=Pancasila|publisher=U.S. Library of Congress|date=2017-02-03|access-date=2017-02-05|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170205010135/http://countrystudies.us/indonesia/86.htm|archive-date=2017-02-05}}&lt;/ref&gt;{{sfn|Vickers|2005|p=117}}
| national_anthem        = &quot;[[Indonesia Raya]]&quot;&lt;br /&gt;&quot;Great Indonesia&quot;{{parabr}}{{center|[[File:Indonesiaraya.ogg]]}}
| image_map              = {{Switcher|[[File:Indonesia (orthographic projection).svg|frameless]]|Show globe|[[File:Location Indonesia ASEAN.svg|upright=1.15|frameless]]|Show map of ASEAN|default=1}}
| capital                = [[ဝေင်ꩻစျာကာတာ]]
| largest_city           = ဝေင်ꩻတန်
| coordinates            = {{Coord|6|10|S|106|49|E|type:city_region:ID}}
| languages_type         = ရွုမ်ꩻသွုံꩻဘာႏသာႏငဝ်းငွါ&lt;br/&gt; {{nobold|တွမ်ႏ ခွိုꩻဘာႏသာႏငဝ်းငွါ}}
|languages              = [[အဉ်ဒိုနီးသျားဘာႏသာႏငဝ်းငွါ]]&lt;!--Note: Not just the official language, but also the national language (bahasa pemersatu)--&gt;
| languages2_type        = ဒေႏသခံႏဘာႏသာႏငဝ်းငွါ
| languages2             = Over [[အေန်ဒိုနီးသျားဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|700 languages]]&lt;ref name=&quot;ethnologue&quot;/&gt;
| ethnic_groups          = * [[Javanese]] &lt;small&gt;(၄၀.၆%)&lt;/small&gt;, 
* [[Sundanese]] &lt;small&gt;(၁၅%)&lt;/small&gt;, 
* [[Madurese]] &lt;small&gt;(၃.၃%)&lt;/small&gt;, 
* [[Minangkabau]] &lt;small&gt;(၂.၇%)&lt;/small&gt;, 
* [[Betawi]] &lt;small&gt;(၂.၄%)&lt;/small&gt;, 
* [[Bugis]] &lt;small&gt;(၂.၄%)&lt;/small&gt;, 
* [[Banten]] &lt;small&gt;(၂%)&lt;/small&gt;, 
* [[Banjar]] &lt;small&gt;(၁.၇%)&lt;/small&gt;,
* အလင် &lt;small&gt;(၂၉.၉%)&lt;/small&gt;
| religion_year          = 2018
| religion               = {{ublist|item_style=white-space:nowrap;|၈၆.၇၀% [[အိစ်သာလမ်ဘာႏသာႏ]]|၁၀.၇၂% [[ခရိယာန်ႏဘာႏသာႏ]]|၁.၇၄% [[ဟေင်ဒူဘာႏသာႏ]]|၀.၇၇% [[ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]| ၀.၀၄% [[Aliran Kepercayaan|ယိုꩻယာႏ]]| ၀.၀၃% [[Confucianism in Indonesia|Confucianism]]}}
| religion_ref           = &lt;ref name=&quot;RELIGION&quot;&gt;{{cite web|url=https://data.kemenag.go.id/agamadashboard/statistik/umat|title=Statistik Umat Menurut Agama di Indonesia|publisher=[[Ministry of Religious Affairs (Indonesia)|Ministry of Religious Affairs]]|date=2018-05-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20200903221250/https://data.kemenag.go.id/agamadashboard/statistik/umat|archive-date=2020-09-03|access-date=2020-09-24|language=id}}&lt;/ref&gt;
| demonym                = [[Indonesians|Indonesian]]
| government_type        = ခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ
| leader_title1          = ခမ်းနမ်းဗွႏ
| leader_name1           = [[စျိုကိုဝီဒိုဒို]]
| leader_title2          = ဒုတိယခမ်းနမ်းဗွေႏ
| leader_name2           = စျူးသဲစ်ကာလာ
| leader_title3          = {{nowrap|[[List of Speakers of the People's Representative Council|House Speaker]]}}
| leader_name3           = [[Puan Maharani]]
| leader_title4          = {{nowrap|[[Chief Justice of the Supreme Court of Indonesia|Chief Justice]]}}
| leader_name4           = [[Muhammad Syarifuddin]]
| legislature            = [[ခမ်းသားအတွိုင်ႏပင်ႏခံႏလွတ်တောႏ]] (MPR)
| upper_house            = [[ဒေႏသဆဲင်ႏရာꩻ နမ်းခြောင်ꩻတင်ကောင်သီ]] (DPD)
| lower_house            = [[ခမ်းသားနမ်းခြောင်ꩻတင်ကောင်သီ]] (DPR)
| sovereignty_type       = Independence
| sovereignty_note       = from the [[Dutch Empire|Netherlands]] and [[Empire of Japan|Japan]]
| established_event1     = [[Proclamation of Indonesian Independence|Proclaimed]]
| established_date1      = 17 August 1945
| established_event2     = [[Dutch–Indonesian Round Table Conference|Recognition]]
| established_date2      = 27 December 1949
| area_km2               = 1,904,569&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/DYB2004/Table03.pdf|title=UN Statistics|publisher=United Nations|date=2005|access-date=2007-10-31|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20071031023924/http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/DYB2004/Table03.pdf|archive-date=2007-10-31}}&lt;/ref&gt;
| area_label             = [[Land area|Land]]
| area_rank              = 14th
| area_sq_mi             = 735,358 &lt;!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--&gt;
| percent_water          = 
| area_label2            = [[Water area|Water (%)]]
| area_data2             = 4.85
| population_estimate    = {{increaseNeutral}} 275,773,800&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.bps.go.id/indicator/12/1975/1/mid-year-population.html|publisher=[[Statistics Indonesia|Badan Pusat Statistik - Indonesia]]|title=Mid Year Population (Thousand People)|archive-date=30 June 2022|access-date=3 July 2022|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
| population_census      = 270,203,917&lt;ref name=&quot;2020census&quot; /&gt;
| population_estimate_year = Q2 2022
| population_estimate_rank = 4th
| population_census_year = 2020
| population_density_km2 = 141
| population_density_sq_mi = 365
| population_density_rank = 88th
| GDP_PPP                = {{increase}} {{currency|3.995 trillion|USD|passthrough=yes}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot;&gt;{{cite web|title=Report for Selected Countries and Subjects|url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2022/April/weo-report?c=536,&amp;s=NGDP_RPCH,NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,PPPSH,NID_NGDP,NGSD_NGDP,LUR,LP,BCA,BCA_NGDPD,&amp;sy=2020&amp;ey=2027&amp;ssm=0&amp;scsm=1&amp;scc=0&amp;ssd=1&amp;ssc=0&amp;sic=0&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1|publisher=International Monetary Fund|access-date=2022-04-19}}&lt;/ref&gt;
| GDP_PPP_year           = 2022
| GDP_PPP_rank           = 7th
| GDP_PPP_per_capita     = {{increase}} {{currency|14,535|USD|passthrough=no}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_PPP_per_capita_rank = 96th
| GDP_nominal            = {{increase}} {{currency|1.289 trillion|USD|passthrough=yes}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_nominal_year       = 2022
| GDP_nominal_rank       = 17th
| GDP_nominal_per_capita = {{increase}} {{currency|4,691|USD|passthrough=no}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_nominal_per_capita_rank = 104th
| Gini                   = 38.2
| Gini_year              = 2019
| Gini_change            = increase &lt;!--/decrease/steady--&gt;
| Gini_ref               = &lt;ref&gt;{{cite web|title=GINI index (World Bank estimate) – Indonesia|url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=ID|publisher=[[World Bank]]|access-date=2021-04-15}}&lt;/ref&gt;
| Gini_rank              = 
| HDI                    = 0.718
| HDI_year               = 2019
| HDI_change             = increase &lt;!--increase/decrease/steady--&gt;
| HDI_ref                = &lt;ref name=&quot;2020 components&quot;&gt;{{cite book|title=Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene|date=2020-12-15|publisher=[[United Nations Development Programme]]|isbn=978-92-1-126442-5|pages=343–346|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|archive-url=https://web.archive.org/web/20201215155214/http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|archive-date=2020-12-15|access-date=2020-12-16}}&lt;/ref&gt;
| HDI_rank               = 107th
| currency               = [[Indonesian rupiah]] (Rp)
| currency_code          = IDR
| time_zone              = [[Time in Indonesia|various]]
| utc_offset             = +7 to +9
| date_format            = နီꩻ/လာ/နေင်ႏ
| drives_on              = ဖဲ့ꩻစေႏ &lt;!--Note that this refers to the side of the road used, not the seating of the driver--&gt;
| calling_code           = [[+62]]
| cctld                  = [[.id]]
}}

'''အိဉ်ဒိုနီးသျာခမ်းထီ''' ([[အိန်းကလေက်ဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|အဲင်းကလေတ်]]: Indonesia) {{IPAc-en|audio=En-us-Indonesia.ogg|ˌ|ɪ|n|d|ə|ˈ|n|iː|ʒ|ə}} ရွုမ်ꩻသွုံꩻအမဉ်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ဟံႏနယ်ႏအဝ်ႏသော့ꩻတွိုက်တဖြုံႏလွိုကို ကထွာဒါႏ ဖြွောမ်းဗူႏမုꩻဟဝ်ငါႏ အချွတ်အထျꩻအာႏဏာႏပဲင်ႏ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻအာ အာသျအခဝ်ကွဉ်ႏနဝ်ကိုတဲင် ဟံႏနယ်ႏယင်ဟန်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻဒျာႏ အိုရှန်းနီးယားကိုနဝ်ꩻသွူ။ အဝ်ႏ အေင်ဒိယသမုဒ္ဒရာႏတွမ်ႏ ပသိဖိတ်သမုဒ္ဒရာႏခါႏကိုတွော့ꩻ ကြွန်အဝ်ႏစွဉ်ႏ တသောင်ႏသွံရေင်လွိုတဲင် ကမ္ဘာႏတန်အလောင်း ထွာကြွန်အအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;CIA&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html|title=The World Factbook: Indonesia|publisher=Central Intelligence Agency|date=12 December 2017|accessdate=19 December 2017|archivedate=10 December 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081210041527/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html}}&lt;/ref&gt; ဟံႏဧရိယာႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏ စတုရန်းမဲင်ႏပေါင်ꩻ ၇၃၅,၃၅၈မဲင်ႏတွမ်ႏ ( ၁,၉၀၄,၅၆၉ စတုရန်းကီလိုမီတာ)တဲင် ကမ္ဘာႏတန်အကို အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ ထဲ့သော့ꩻ ဟံႏဧရိယာႏအလုဲင်းသွတ်ꩻ နံပါတ် ၁၄ ကို ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ပင်ႏလယ်ႏတွမ်ႏ ဟံႏဧရိယာႏ မဉ်ႏတွက်ရော်ꩻဝင်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီယို ထွာစွဉ်ႏ ကမ္ဘာႏတန်အကို နံပါတ်နွုတ်ꩻအတန်သွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏ ၂၆၁ သန်းရပ်တဲင် ကမ္ဘာႏတန်အလောင်း နံပါတ် ၄ လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အော်သထရိုနီးဆျန်းခမ်းထီဖုံႏတွမ်ႏ [[မွတ်သလဉ်ဘာႏသာႏ]]နွို့ဖုံႏ ကအဝ်ႏသော့ꩻအာဒါႏ ခမ်းထီဖုံႏအကို အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ ထွာလိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီသားတထာႏဝရပ်နဝ်ꩻ အုံအဝ်ႏလွဒျာႏ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကို လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻကထွာဒါႏ စျားဗားကြွန်ကိုနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; 

အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ ရီပတ်ဗလစ်ကဉ်ပွုံႏစံႏ အစိုႏရအဝ်ႏတဲင် ကလွိုက်ရွေꩻခါꩻဒါႏ ပါလီမန်တွမ်ႏ ခမ်းနမ်းဗွေႏ(သမ္မတလဲ့ ပါသော့ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ ခမ်းနယ်ႏအဝ်ႏ (၃၄) နယ်ႏတဲင် (၅)နယ်ႏနဝ်ꩻ ပါꩻသော့ꩻဒျာႏ အထူꩻအိုပ်ချုတ်ရေꩻအရန်းကိုနဝ်ꩻသွူ။ ခွုင်းတဲင်ကမ္ဘာႏဟံႏတန်အလောင်း လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏသော့ꩻအာသွတ်ꩻကထွာဒါႏ ဝေင်ꩻတန်ဖုံႏအကို အေန်ဒိုနီးသျားဝေင်ꩻတန် စျကာတာဝေင်ꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻ နံပါတ်(၂) ကိုနဝ်ꩻသွူ။

အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီတွမ်ႏ ပါပူအာနယူးဂီနီခမ်းထီ၊ တီမောအခဝ်ကွဉ်ႏခမ်းထီတွမ်ႏ [[မလေးသျားခမ်းထီ]]အခဝ်ကွဉ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ခမ်းထီကူနား အဝ်ႏကပ်ꩻခြꩻစွဉ်ႏတဝင်ꩻ တကောင်ꩻဟံႏယာႏလောင်းဖုံႏသွူ။ ခမ်းထီအသောင်ရင်ꩻအလင်ဖုံႏနဝ်ꩻ [[သေင်ကာပူခမ်းထီ]]၊ [[ဗီယက်နမ်ခမ်းထီ]]၊ [[ဖိလစ်ပိုင်ခမ်းထီ]]၊ [[ဩသတေးလျခမ်းထီ]]၊ ပလောင်းခမ်းထီ တွမ်ႏ အေင်ဒိယခမ်းထီကပဲင်ႏဒါႏ အဲတ်ဒမန်ကြွန် တွမ်ႏ နီကိုဗာကြွန်ဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းတဲ့အာ လိုအုံတဲ့တချငါႏ ဒေႏသဖုံႏအဝ်ႏကီလဲ့ ကလုဲင်းတဟာႏငါႏ အေန်ဒိုနီသျားဟံႏရွိုင်ꩻတခြာတန်ကိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏထောက်ကံးဖေႏနွောင်ꩻဒျာႏ ဇီဝမျိုꩻဖြယ်ဖုံႏ အာတန်နဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ သဘာႏဝအရွီႏအခိုႏဖုံႏ အဝ်ႏတွမ်ႏအလွန်းအလွိုတဲင် နဝ်ꩻဖုံႏအကို - နမ်းမေန်(ရေနံ) တွမ်ႏ သဘာႏဝဓာတ်လွီး(သဘာဝဓာတ်ငွေ့)၊ ပသီႏဗွာ(ခဲမဖြူ)၊ တောင်ꩻတနျာႏ(ကြေးနီ) တွမ်ႏ ခံꩻဖုံႏလဲ့ပါဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အဆို့ꩻအရုဲင်ထာꩻမာꩻဖုံႏနဝ်ꩻ - ဗွူ၊ နမ်းမန်ꩻမောက်ꩻအွန်၊ နေင်း၊ ကော်ဖီ၊ ကကေးအို၊ ပရတသီႏ၊ အိုမီႏအိုမက်ꩻဖုံႏ တွမ်ႏ ရာဘာဖုံႏတဲ့ ထန်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;OEC&quot;&gt;{{cite web|url=http://atlas.media.mit.edu/en/profile/country/idn/|title=Indonesia|publisher=The Observatory of Economic Complexity|date=2016|accessdate=19 November 2016|archivedate=1 April 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170401221338/http://atlas.media.mit.edu/en/profile/country/idn/}}&lt;/ref&gt; အေန်ဒိုနီးသျားသီး အဓိက ကူꩻကားဖက်ခမ်းထီဖုံႏနဝ်ꩻ - [[ခယ်ႏခမ်းထီ]]၊ [[အမေႏရိကန်ႏခမ်းပေါင်ꩻဗူႏခမ်းထီ]]၊ [[ဂျပန်ခမ်းထီ]]၊ [[သေင်ကာပူခမ်းထီ]] တွမ်ႏ [[အေင်ဒိယခမ်းထီ]]ဖုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.worldstopexports.com/indonesias-top-15-import-partners/|title=Indonesia's Top Trading Partners|author=Workman, Daniel|publisher=World's Top Exports|date=26 December 2017|accessdate=25 February 2018|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180225061410/http://www.worldstopexports.com/indonesias-top-15-import-partners/|archivedate=25 February 2018|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

အေန်ဒိုနီးသျားကြွန်ဗူႏနဝ်ꩻ တိန်ႏတွိုႏ ၇ ရျာꩻဗူႏရပ်မ့ꩻ ကွဲစအွဉ်ႏရေꩻလွဉ် ဖြေꩻစာကူꩻကားရေꩻတဲင် နဝ်ꩻခါအခိန်ႏ သီရိဝိဟာရခမ်းထီ တွမ်ႏ မာဂျာပါဟစ်ခမ်းထီဖုံႏကို ခယ်ႏခွန်ဟော်ခံꩻဆွိုက်ဖုံႏတွမ်ႏ အေင်ဒိယခွန်ဟော်ခံꩻခမ်းထီသီးလဲ့ အဝ်ႏဖြေꩻစာꩻကူႏကားလူႏလုဲင်ႏချာငါတဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

တယ်ႏစ ခရစ်တောႏပေါႏလွဉ်ထွူ  တညငါႏတဝ်းအခိန်ႏ ဒေႏသခံႏခွန်ဟော်ꩻခံꩻသီးနဝ်ꩻ ထူႏဆွုပ်လွေꩻ ခမ်းလင်သား ယေန်ႏကေႏမုꩻ၊ ဘာႏသာႏရေꩻတွမ်ႏ ခမ်းထီအရေꩻပွုံႏစံႏဖုံႏတဲင် ထွာလွဉ် ဟေင်ဒူတွမ်ႏ ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏခမ်းထီတဲင် လွိုင်ႏကွုန်ꩻတိုꩻတက်လွဉ်စွဉ်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီသမဲင်ꩻအကိုနဝ်ꩻ အထီႏတောႏဝွေꩻသီးသဘာႏဝအရွီႏအခိုႏဖုံႏတွော့ꩻ ကခံႏဗာႏ အာႏရဲင်ꩻတလာဒါႏခမ်းထီလောင်ႏလင်သားဖုံႏ ကဒို့ꩻတခြို့ꩻဒါႏ အကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။ မွတ်သလဉ်ကုင်ႏသဲႏသီးတွမ်ႏ ဆူဖီပညာႏသျင်ႏသီးနဝ်ꩻ သံးအီလွဉ်သော့ꩻ အိစ်သာလာမ်ဘာႏသာႏ၊ ဥရောပသီးနဝ်ꩻ သံးအီလွဉ် ခရိယာန်ႏဘာႏသာႏတဲင် အဝ်ႏလယ်ႏထွံႏလေ့လာဟံႏနယ်ႏတောႏတွင်ꩻ သံးမဲဉ်ရိမ်ဒို့ꩻတခြို့တဝင်ꩻ အိုမီႏအိုမက်ꩻကြွန်ကထွာဒါႏ မာလူကူးကြွန်နဝ်ꩻတဲင် ရွို့ꩻရန်ႏစွဉ်ႏဒျာႏလို့ဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ တယ်ႏစစွဉ်ႏ ဒတ်ချ်လိုꩻခွိုꩻသီး ကိုလိုနီအနေႏ ကသွင်ꩻသော့ꩻဒါႏ အမ်ဗိုးအီးနား တွမ်ႏ ဗာတာဗီးယားဖုံႏတဲင် ဆုဲင်ꩻဝုဲင်ꩻတဲင်တွော့ꩻ ကြွန်ဗူႏကားကအဝ်ႏလဲ့ ပေါ်တူဂီ၊ ပဉ်တစ် တွမ်ႏ ဗြိတိဆျသီးဖုံႏနဝ်ꩻ သိမ်ꩻအွဉ်ႏထွာထိုꩻခန်းဒျာႏ ကိုလိုနီနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻအကို တီမောတွမ်ႏ ယူဂီနီးအခဝ်တွို့ꩻတဲ့ ပါနေနေသွူ။ ဒုတိယကမ္ဘာႏစဲ့ꩻ တိန်ႏတဲင် အေန်ဒိုနီသျားခမ်းထီလဲ့ ကေႏညာႏလꩻခန်းဒျာႏ လွစ်တခြင်ခွင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

==ဟဲ့ꩻဖန်အမဉ်ꩻခန်ꩻ==
‍‍‍‍‍&quot;အေန်ဒိုနီးသျား&quot; အမဉ်ꩻဝေါဟာရနဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏ အေန်ဒို(indos) တွမ်ႏ နီသော့သ်(nesos)ကရိုꩻဒါႏ [[ဂရိ]]ဘာႏသာႏငဝ်းငွါကိုလွဉ်ဒျာႏတဲင် မဉ်ႏဒေါ့ꩻပအိုဝ်ႏဗာႏနေးနဝ်ꩻ အေင်ဒိယကြွန်ဖုံႏ အဓိပ္ပါယ်ႏလꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ &lt;ref name=&quot;EcoSeas1&quot;&gt;{{cite book|author1=Tomascik, T.|author2=Mah, J.A.|author3=Nontji, A.|author4=Moosa, M.K.|title=The Ecology of the Indonesian Seas&amp;nbsp;– Part One|publisher=Periplus Editions|year=1996|location=Hong Kong|isbn=962-593-078-7}}&lt;/ref&gt; ကဟဲ့ꩻဖန်စ ခမ်းထီမဉ်ꩻယိုနဝ်ꩻ ခါးလားကတယ်ႏထောင်ႏ လွစ်တခြင်ဒါႏ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီခိန်ႏ ၁၈ ရျာꩻဗူႏကိုကာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;indoety&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.pikiran-rakyat.com/cetak/0804/16/0802.htm|title=The origin of Indonesia's name|author=Anshory, Irfan|publisher=Pikiran Rakyat|date=16 August 2004|accessdate=15 December 2006|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20061215190155/http://www.pikiran-rakyat.com/cetak/0804/16/0802.htm|archivedate=15 December 2006|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; တိန်ႏတွိုႏ ၁၈၅၀ ဗာႏနေင်ႏတဲင် အဲင်းကလေတ်လိုꩻခွိုꩻဗူႏဗေဒပညာႏသျင်ႏ ဂျော့ရှ်ဝဉ်သာအားရ်နဝ်ꩻ လိုꩻကောကအုံအဝ်ႏဒါႏ အေင်ဒိယကြွန်ဗူႏလောင်းသားယို ဝွေꩻဟဲ့ꩻဒျာႏ အဥ်ဒုနီးဆျန်း (Indunesians) တွမ်ႏ လိုꩻကအုံအဝ်ႏဒါႏ မလာယန်ကြွန်စွယ်ႏသားနဝ်ꩻ ဝွေꩻဟဲ့ꩻဒျာႏ မလာယုနီးဆျန်း (Malayunesians) စတဲင် ဝွေꩻကကျွိုက်ရာꩻ အသွုံꩻအနွုံꩻအလွောက်ꩻ အဝ်ႏဟဲ့ꩻဖန်ခါꩻဒျာႏ နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။{{sfn|Earl|1850|p=119}} ဂျာနယ်နဝ်ꩻကိုနေနေ ဝွေꩻတပဲ့ꩻကျောင်ꩻသားတဖြာꩻကထွာဒါႏ စိမ်းသ်ရစ်ဆဲတ်သန် လိုဂန် နဝ်ꩻ အေင်ဒိယကြွန်ဗူႏကရိုꩻဒါႏ ခမ်းထီမဉ်ꩻယို ဝွေꩻအဝ်ႏဟဲ့ꩻဗွိုန်အဓိပ္ပါယ်ႏ အေန်ဒိုနီးသျား နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;JIAEA_3&quot;&gt;{{cite journal|author=Logan, James Richardson|title=The Ethnology of the Indian Archipelago: Embracing Enquiries into the Continental Relations of the Indo-Pacific Islanders|url=https://archive.org/details/ethnologyIndian00Loga|journal=Journal of the Indian Archipelago and Eastern Asia (JIAEA)|year=1850|pages=4:252–347}}&lt;/ref&gt;{{sfn|Earl|1850|pp=254, 277–278}} ကွဲတွော့ꩻတဲင် ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏ ဒတ်ဆ်ပညာႏသျင်ႏသီးကထေဒါႏ အေန်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏဂျာနယ်ဖုံႏကိုနဝ်ꩻ တမဲဉ်သွုံꩻလွတဝ်း အဉ်ဒိုနီးသျားတဲင် မဲဉ်သွုံꩻလွဒျာႏ မလေးကြွန်စွယ်ႏဖုံႏတွမ်ႏ နယ်တာလန် အဉ်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏ ကရိုꩻဒါႏ အမဉ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ သွုံအာဒါႏအမဉ်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏတွမ်ႏ အေန်သူလေန်ဒီ (Insulinde) ဖုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;Kroef&quot;&gt;{{cite journal|title=The Term Indonesia: Its Origin and Usage|journal=Journal of the American Oriental Society|author=Justus M van der Kroef|volume=71|issue=3|pages=166–171|year=1951|doi=10.2307/595186|jstor=595186}}&lt;/ref&gt;

၁၉၀၀ နေင်ႏမာꩻငါတဲင် နယ်တာလန်အထန်ႏကို ကအဝ်ႏဒါႏ ပညာႏသျင်ႏသီးဖုံႏနဝ်ꩻ သွုံꩻအာလွဉ်ဒျာႏ အေန်ဒိုနီးသျားကရိုꩻဒါႏ အမဉ်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ခွိုꩻရက်ဒေႏသခံႏသီးဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏဟဲ့ꩻယို့ꩻလွ ခမ်းထီရေꩻအသွုံꩻအနွုံꩻအနေႏနဝ်ꩻသွူ။ &lt;ref name=&quot;Kroef&quot;/&gt; အဝ်ႏ ဗာလဉ်တက္ကသိုလ်ႏ အဒေါ့ဖ် ဗတ်ဆျန်းကထေဒါႏ &quot;အေန်ဒိုနီးသျား တဝ်းလဲ့ မလေးကြွန်ဗူႏဖုံႏ ၁၈၈၄-၁၈၉၄&quot; ကဟဲ့ꩻဒါႏ လိတ်အုပ်ကိုတဲင် လိုꩻသီးဖုံႏကွဲသေအာအာလွဉ်စွဉ်ႏနဝ်ꩻသွူ။ ဒေႏသခံႏပညာႏသျင်ႏသီးဖုံႏအကို ကီ ဟာစျာ ဒီဝမ်တာရာနဝ်ꩻ အွဉ်ဟဲ့ꩻစ့ရီးဝင်ꩻ အမဉ်ꩻယိုတဲင် တိန်ႏတွိုႏ ၁၉၁၃ဗာႏနေင်ႏနဝ်ꩻ ဝွေꩻတယ်ႏထောင်ႏခန်း &quot;အေန်ဒိုနီးသျားသတင်ꩻစာႏတွိုက်&quot; ကဟဲ့ꩻဒါႏ သတင်ꩻစာႏတွိုက် တဖြုံႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;indoety&quot;/&gt;

==သမဲင်ꩻ==
==ဟံႏပထဝီႏ==
==ခမ်းထီရေꩻတွမ်ႏ အစိုႏရ==
==စီꩻပွာꩻရေꩻ==
==လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းတွမ်ႏ အုံအဝ်ႏစွစ်ꩻလီဒါႏခင်ႏလမ်း==
==ယေန်ႏကေႏမုꩻ==
==ထွားထဲင်းယင်း ကဏ္ဍနုဲင်းယို==
==ဓါတ်ပွုံႏဖုံႏ==
== အာႏကွိုꩻ ==
{{Reflist}}

[[Category:အာသျတွိုက်ကို ခမ်းထီဖုံႏ]]

[[my:အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ]]
[[en:Indonesia]]</text>
      <sha1>fmryd6x4ukxtrs1dt8odszwyw7u45su</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>14181</id>
      <parentid>14180</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T07:55:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2400:AC40:A53:D84D:0:0:0:1</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="29339" xml:space="preserve">{{Infobox country
| conventional_long_name = အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ
| common_name            = အေန်ဒိုနီးသျား
| native_name            = {{native name|id|Republik Indonesia}}
| image_flag             = Flag of Indonesia.svg
| image_coat             = National emblem of Indonesia Garuda Pancasila.svg
| symbol_type            = ခမ်းထီတန်အမုဲင်
| national_motto         = {{native phrase|kaw|[[Bhinneka Tunggal Ika]]}}&lt;br /&gt;&quot;Unity in Diversity&quot;{{hr}}'''National ideology:''' {{lang|id|[[Pancasila (politics)|Pancasila]]}}&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://countrystudies.us/indonesia/86.htm|title=Pancasila|publisher=U.S. Library of Congress|date=2017-02-03|access-date=2017-02-05|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170205010135/http://countrystudies.us/indonesia/86.htm|archive-date=2017-02-05}}&lt;/ref&gt;{{sfn|Vickers|2005|p=117}}
| national_anthem        = &quot;[[Indonesia Raya]]&quot;&lt;br /&gt;&quot;Great Indonesia&quot;{{parabr}}{{center|[[File:Indonesiaraya.ogg]]}}
| image_map              = {{Switcher|[[File:Indonesia (orthographic projection).svg|frameless]]|Show globe|[[File:Location Indonesia ASEAN.svg|upright=1.15|frameless]]|Show map of ASEAN|default=1}}
| capital                = [[ဝေင်ꩻစျာကာတာ]]
| largest_city           = ဝေင်ꩻတန်
| coordinates            = {{Coord|6|10|S|106|49|E|type:city_region:ID}}
| languages_type         = ရွုမ်ꩻသွုံꩻဘာႏသာႏငဝ်းငွါ&lt;br/&gt; {{nobold|တွမ်ႏ ခွိုꩻဘာႏသာႏငဝ်းငွါ}}
|languages              = [[အဉ်ဒိုနီးသျားဘာႏသာႏငဝ်းငွါ]]&lt;!--Note: Not just the official language, but also the national language (bahasa pemersatu)--&gt;
| languages2_type        = ဒေႏသခံႏဘာႏသာႏငဝ်းငွါ
| languages2             = Over [[အေန်ဒိုနီးသျားဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|700 languages]]&lt;ref name=&quot;ethnologue&quot;/&gt;
| ethnic_groups          = * [[Javanese]] &lt;small&gt;(၄၀.၆%)&lt;/small&gt;, 
* [[Sundanese]] &lt;small&gt;(၁၅%)&lt;/small&gt;, 
* [[Madurese]] &lt;small&gt;(၃.၃%)&lt;/small&gt;, 
* [[Minangkabau]] &lt;small&gt;(၂.၇%)&lt;/small&gt;, 
* [[Betawi]] &lt;small&gt;(၂.၄%)&lt;/small&gt;, 
* [[Bugis]] &lt;small&gt;(၂.၄%)&lt;/small&gt;, 
* [[Banten]] &lt;small&gt;(၂%)&lt;/small&gt;, 
* [[Banjar]] &lt;small&gt;(၁.၇%)&lt;/small&gt;,
* အလင် &lt;small&gt;(၂၉.၉%)&lt;/small&gt;
| religion_year          = 2018
| religion               = {{ublist|item_style=white-space:nowrap;|၈၆.၇၀% [[အိစ်သာလမ်ဘာႏသာႏ]]|၁၀.၇၂% [[ခရိယာန်ႏဘာႏသာႏ]]|၁.၇၄% [[ဟေင်ဒူဘာႏသာႏ]]|၀.၇၇% [[ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]| ၀.၀၄% [[Aliran Kepercayaan|ယိုꩻယာႏ]]| ၀.၀၃% [[Confucianism in Indonesia|Confucianism]]}}
| religion_ref           = &lt;ref name=&quot;RELIGION&quot;&gt;{{cite web|url=https://data.kemenag.go.id/agamadashboard/statistik/umat|title=Statistik Umat Menurut Agama di Indonesia|publisher=[[Ministry of Religious Affairs (Indonesia)|Ministry of Religious Affairs]]|date=2018-05-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20200903221250/https://data.kemenag.go.id/agamadashboard/statistik/umat|archive-date=2020-09-03|access-date=2020-09-24|language=id}}&lt;/ref&gt;
| demonym                = [[Indonesians|Indonesian]]
| government_type        = ခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ
| leader_title1          = ခမ်းနမ်းဗွႏ
| leader_name1           = [[စျိုကိုဝီဒိုဒို]]
| leader_title2          = ဒုတိယခမ်းနမ်းဗွေႏ
| leader_name2           = စျူးသဲစ်ကာလာ
| leader_title3          = {{nowrap|[[List of Speakers of the People's Representative Council|House Speaker]]}}
| leader_name3           = [[Puan Maharani]]
| leader_title4          = {{nowrap|[[Chief Justice of the Supreme Court of Indonesia|Chief Justice]]}}
| leader_name4           = [[Muhammad Syarifuddin]]
| legislature            = [[ခမ်းသားအတွိုင်ႏပင်ႏခံႏလွတ်တောႏ]] (MPR)
| upper_house            = [[ဒေႏသဆဲင်ႏရာꩻ နမ်းခြောင်ꩻတင်ကောင်သီ]] (DPD)
| lower_house            = [[ခမ်းသားနမ်းခြောင်ꩻတင်ကောင်သီ]] (DPR)
| sovereignty_type       = ကေႏညာႏလꩻလွစ်တခြင်ခွင်ꩻ
| sovereignty_note       = [[နယ်တာလန်]] တွမ်ႏ [[ဂျပန်ခမ်းထီ|ဂျပန်]]သီးထျꩻ
| established_event1     = [[Proclamation of Indonesian Independence|Proclaimed]]
| established_date1      = 17 August 1945
| established_event2     = [[Dutch–Indonesian Round Table Conference|Recognition]]
| established_date2      = 27 December 1949
| area_km2               = 1,904,569&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/DYB2004/Table03.pdf|title=UN Statistics|publisher=United Nations|date=2005|access-date=2007-10-31|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20071031023924/http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/DYB2004/Table03.pdf|archive-date=2007-10-31}}&lt;/ref&gt;
| area_label             = [[Land area|Land]]
| area_rank              = 14th
| area_sq_mi             = 735,358 &lt;!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--&gt;
| percent_water          = 
| area_label2            = [[Water area|Water (%)]]
| area_data2             = 4.85
| population_estimate    = {{increaseNeutral}} 275,773,800&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.bps.go.id/indicator/12/1975/1/mid-year-population.html|publisher=[[Statistics Indonesia|Badan Pusat Statistik - Indonesia]]|title=Mid Year Population (Thousand People)|archive-date=30 June 2022|access-date=3 July 2022|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
| population_census      = 270,203,917&lt;ref name=&quot;2020census&quot; /&gt;
| population_estimate_year = Q2 2022
| population_estimate_rank = 4th
| population_census_year = 2020
| population_density_km2 = 141
| population_density_sq_mi = 365
| population_density_rank = 88th
| GDP_PPP                = {{increase}} {{currency|3.995 trillion|USD|passthrough=yes}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot;&gt;{{cite web|title=Report for Selected Countries and Subjects|url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2022/April/weo-report?c=536,&amp;s=NGDP_RPCH,NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,PPPSH,NID_NGDP,NGSD_NGDP,LUR,LP,BCA,BCA_NGDPD,&amp;sy=2020&amp;ey=2027&amp;ssm=0&amp;scsm=1&amp;scc=0&amp;ssd=1&amp;ssc=0&amp;sic=0&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1|publisher=International Monetary Fund|access-date=2022-04-19}}&lt;/ref&gt;
| GDP_PPP_year           = 2022
| GDP_PPP_rank           = 7th
| GDP_PPP_per_capita     = {{increase}} {{currency|14,535|USD|passthrough=no}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_PPP_per_capita_rank = 96th
| GDP_nominal            = {{increase}} {{currency|1.289 trillion|USD|passthrough=yes}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_nominal_year       = 2022
| GDP_nominal_rank       = 17th
| GDP_nominal_per_capita = {{increase}} {{currency|4,691|USD|passthrough=no}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_nominal_per_capita_rank = 104th
| Gini                   = 38.2
| Gini_year              = 2019
| Gini_change            = increase &lt;!--/decrease/steady--&gt;
| Gini_ref               = &lt;ref&gt;{{cite web|title=GINI index (World Bank estimate) – Indonesia|url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=ID|publisher=[[World Bank]]|access-date=2021-04-15}}&lt;/ref&gt;
| Gini_rank              = 
| HDI                    = 0.718
| HDI_year               = 2019
| HDI_change             = increase &lt;!--increase/decrease/steady--&gt;
| HDI_ref                = &lt;ref name=&quot;2020 components&quot;&gt;{{cite book|title=Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene|date=2020-12-15|publisher=[[United Nations Development Programme]]|isbn=978-92-1-126442-5|pages=343–346|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|archive-url=https://web.archive.org/web/20201215155214/http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|archive-date=2020-12-15|access-date=2020-12-16}}&lt;/ref&gt;
| HDI_rank               = 107th
| currency               = [[Indonesian rupiah]] (Rp)
| currency_code          = IDR
| time_zone              = [[Time in Indonesia|various]]
| utc_offset             = +7 to +9
| date_format            = နီꩻ/လာ/နေင်ႏ
| drives_on              = ဖဲ့ꩻစေႏ &lt;!--Note that this refers to the side of the road used, not the seating of the driver--&gt;
| calling_code           = [[+62]]
| cctld                  = [[.id]]
}}

'''အိဉ်ဒိုနီးသျာခမ်းထီ''' ([[အိန်းကလေက်ဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|အဲင်းကလေတ်]]: Indonesia) {{IPAc-en|audio=En-us-Indonesia.ogg|ˌ|ɪ|n|d|ə|ˈ|n|iː|ʒ|ə}} ရွုမ်ꩻသွုံꩻအမဉ်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ဟံႏနယ်ႏအဝ်ႏသော့ꩻတွိုက်တဖြုံႏလွိုကို ကထွာဒါႏ ဖြွောမ်းဗူႏမုꩻဟဝ်ငါႏ အချွတ်အထျꩻအာႏဏာႏပဲင်ႏ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻအာ အာသျအခဝ်ကွဉ်ႏနဝ်ကိုတဲင် ဟံႏနယ်ႏယင်ဟန်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻဒျာႏ အိုရှန်းနီးယားကိုနဝ်ꩻသွူ။ အဝ်ႏ အေင်ဒိယသမုဒ္ဒရာႏတွမ်ႏ ပသိဖိတ်သမုဒ္ဒရာႏခါႏကိုတွော့ꩻ ကြွန်အဝ်ႏစွဉ်ႏ တသောင်ႏသွံရေင်လွိုတဲင် ကမ္ဘာႏတန်အလောင်း ထွာကြွန်အအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;CIA&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html|title=The World Factbook: Indonesia|publisher=Central Intelligence Agency|date=12 December 2017|accessdate=19 December 2017|archivedate=10 December 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081210041527/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html}}&lt;/ref&gt; ဟံႏဧရိယာႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏ စတုရန်းမဲင်ႏပေါင်ꩻ ၇၃၅,၃၅၈မဲင်ႏတွမ်ႏ ( ၁,၉၀၄,၅၆၉ စတုရန်းကီလိုမီတာ)တဲင် ကမ္ဘာႏတန်အကို အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ ထဲ့သော့ꩻ ဟံႏဧရိယာႏအလုဲင်းသွတ်ꩻ နံပါတ် ၁၄ ကို ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ပင်ႏလယ်ႏတွမ်ႏ ဟံႏဧရိယာႏ မဉ်ႏတွက်ရော်ꩻဝင်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီယို ထွာစွဉ်ႏ ကမ္ဘာႏတန်အကို နံပါတ်နွုတ်ꩻအတန်သွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏ ၂၆၁ သန်းရပ်တဲင် ကမ္ဘာႏတန်အလောင်း နံပါတ် ၄ လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အော်သထရိုနီးဆျန်းခမ်းထီဖုံႏတွမ်ႏ [[မွတ်သလဉ်ဘာႏသာႏ]]နွို့ဖုံႏ ကအဝ်ႏသော့ꩻအာဒါႏ ခမ်းထီဖုံႏအကို အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ ထွာလိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီသားတထာႏဝရပ်နဝ်ꩻ အုံအဝ်ႏလွဒျာႏ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကို လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻကထွာဒါႏ စျားဗားကြွန်ကိုနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; 

အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ ရီပတ်ဗလစ်ကဉ်ပွုံႏစံႏ အစိုႏရအဝ်ႏတဲင် ကလွိုက်ရွေꩻခါꩻဒါႏ ပါလီမန်တွမ်ႏ ခမ်းနမ်းဗွေႏ(သမ္မတလဲ့ ပါသော့ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ ခမ်းနယ်ႏအဝ်ႏ (၃၄) နယ်ႏတဲင် (၅)နယ်ႏနဝ်ꩻ ပါꩻသော့ꩻဒျာႏ အထူꩻအိုပ်ချုတ်ရေꩻအရန်းကိုနဝ်ꩻသွူ။ ခွုင်းတဲင်ကမ္ဘာႏဟံႏတန်အလောင်း လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏသော့ꩻအာသွတ်ꩻကထွာဒါႏ ဝေင်ꩻတန်ဖုံႏအကို အေန်ဒိုနီးသျားဝေင်ꩻတန် စျကာတာဝေင်ꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻ နံပါတ်(၂) ကိုနဝ်ꩻသွူ။

အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီတွမ်ႏ ပါပူအာနယူးဂီနီခမ်းထီ၊ တီမောအခဝ်ကွဉ်ႏခမ်းထီတွမ်ႏ [[မလေးသျားခမ်းထီ]]အခဝ်ကွဉ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ခမ်းထီကူနား အဝ်ႏကပ်ꩻခြꩻစွဉ်ႏတဝင်ꩻ တကောင်ꩻဟံႏယာႏလောင်းဖုံႏသွူ။ ခမ်းထီအသောင်ရင်ꩻအလင်ဖုံႏနဝ်ꩻ [[သေင်ကာပူခမ်းထီ]]၊ [[ဗီယက်နမ်ခမ်းထီ]]၊ [[ဖိလစ်ပိုင်ခမ်းထီ]]၊ [[ဩသတေးလျခမ်းထီ]]၊ ပလောင်းခမ်းထီ တွမ်ႏ အေင်ဒိယခမ်းထီကပဲင်ႏဒါႏ အဲတ်ဒမန်ကြွန် တွမ်ႏ နီကိုဗာကြွန်ဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းတဲ့အာ လိုအုံတဲ့တချငါႏ ဒေႏသဖုံႏအဝ်ႏကီလဲ့ ကလုဲင်းတဟာႏငါႏ အေန်ဒိုနီသျားဟံႏရွိုင်ꩻတခြာတန်ကိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏထောက်ကံးဖေႏနွောင်ꩻဒျာႏ ဇီဝမျိုꩻဖြယ်ဖုံႏ အာတန်နဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ သဘာႏဝအရွီႏအခိုႏဖုံႏ အဝ်ႏတွမ်ႏအလွန်းအလွိုတဲင် နဝ်ꩻဖုံႏအကို - နမ်းမေန်(ရေနံ) တွမ်ႏ သဘာႏဝဓာတ်လွီး(သဘာဝဓာတ်ငွေ့)၊ ပသီႏဗွာ(ခဲမဖြူ)၊ တောင်ꩻတနျာႏ(ကြေးနီ) တွမ်ႏ ခံꩻဖုံႏလဲ့ပါဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အဆို့ꩻအရုဲင်ထာꩻမာꩻဖုံႏနဝ်ꩻ - ဗွူ၊ နမ်းမန်ꩻမောက်ꩻအွန်၊ နေင်း၊ ကော်ဖီ၊ ကကေးအို၊ ပရတသီႏ၊ အိုမီႏအိုမက်ꩻဖုံႏ တွမ်ႏ ရာဘာဖုံႏတဲ့ ထန်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;OEC&quot;&gt;{{cite web|url=http://atlas.media.mit.edu/en/profile/country/idn/|title=Indonesia|publisher=The Observatory of Economic Complexity|date=2016|accessdate=19 November 2016|archivedate=1 April 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170401221338/http://atlas.media.mit.edu/en/profile/country/idn/}}&lt;/ref&gt; အေန်ဒိုနီးသျားသီး အဓိက ကူꩻကားဖက်ခမ်းထီဖုံႏနဝ်ꩻ - [[ခယ်ႏခမ်းထီ]]၊ [[အမေႏရိကန်ႏခမ်းပေါင်ꩻဗူႏခမ်းထီ]]၊ [[ဂျပန်ခမ်းထီ]]၊ [[သေင်ကာပူခမ်းထီ]] တွမ်ႏ [[အေင်ဒိယခမ်းထီ]]ဖုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.worldstopexports.com/indonesias-top-15-import-partners/|title=Indonesia's Top Trading Partners|author=Workman, Daniel|publisher=World's Top Exports|date=26 December 2017|accessdate=25 February 2018|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180225061410/http://www.worldstopexports.com/indonesias-top-15-import-partners/|archivedate=25 February 2018|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

အေန်ဒိုနီးသျားကြွန်ဗူႏနဝ်ꩻ တိန်ႏတွိုႏ ၇ ရျာꩻဗူႏရပ်မ့ꩻ ကွဲစအွဉ်ႏရေꩻလွဉ် ဖြေꩻစာကူꩻကားရေꩻတဲင် နဝ်ꩻခါအခိန်ႏ သီရိဝိဟာရခမ်းထီ တွမ်ႏ မာဂျာပါဟစ်ခမ်းထီဖုံႏကို ခယ်ႏခွန်ဟော်ခံꩻဆွိုက်ဖုံႏတွမ်ႏ အေင်ဒိယခွန်ဟော်ခံꩻခမ်းထီသီးလဲ့ အဝ်ႏဖြေꩻစာꩻကူႏကားလူႏလုဲင်ႏချာငါတဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

တယ်ႏစ ခရစ်တောႏပေါႏလွဉ်ထွူ  တညငါႏတဝ်းအခိန်ႏ ဒေႏသခံႏခွန်ဟော်ꩻခံꩻသီးနဝ်ꩻ ထူႏဆွုပ်လွေꩻ ခမ်းလင်သား ယေန်ႏကေႏမုꩻ၊ ဘာႏသာႏရေꩻတွမ်ႏ ခမ်းထီအရေꩻပွုံႏစံႏဖုံႏတဲင် ထွာလွဉ် ဟေင်ဒူတွမ်ႏ ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏခမ်းထီတဲင် လွိုင်ႏကွုန်ꩻတိုꩻတက်လွဉ်စွဉ်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီသမဲင်ꩻအကိုနဝ်ꩻ အထီႏတောႏဝွေꩻသီးသဘာႏဝအရွီႏအခိုႏဖုံႏတွော့ꩻ ကခံႏဗာႏ အာႏရဲင်ꩻတလာဒါႏခမ်းထီလောင်ႏလင်သားဖုံႏ ကဒို့ꩻတခြို့ꩻဒါႏ အကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။ မွတ်သလဉ်ကုင်ႏသဲႏသီးတွမ်ႏ ဆူဖီပညာႏသျင်ႏသီးနဝ်ꩻ သံးအီလွဉ်သော့ꩻ အိစ်သာလာမ်ဘာႏသာႏ၊ ဥရောပသီးနဝ်ꩻ သံးအီလွဉ် ခရိယာန်ႏဘာႏသာႏတဲင် အဝ်ႏလယ်ႏထွံႏလေ့လာဟံႏနယ်ႏတောႏတွင်ꩻ သံးမဲဉ်ရိမ်ဒို့ꩻတခြို့တဝင်ꩻ အိုမီႏအိုမက်ꩻကြွန်ကထွာဒါႏ မာလူကူးကြွန်နဝ်ꩻတဲင် ရွို့ꩻရန်ႏစွဉ်ႏဒျာႏလို့ဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ တယ်ႏစစွဉ်ႏ ဒတ်ချ်လိုꩻခွိုꩻသီး ကိုလိုနီအနေႏ ကသွင်ꩻသော့ꩻဒါႏ အမ်ဗိုးအီးနား တွမ်ႏ ဗာတာဗီးယားဖုံႏတဲင် ဆုဲင်ꩻဝုဲင်ꩻတဲင်တွော့ꩻ ကြွန်ဗူႏကားကအဝ်ႏလဲ့ ပေါ်တူဂီ၊ ပဉ်တစ် တွမ်ႏ ဗြိတိဆျသီးဖုံႏနဝ်ꩻ သိမ်ꩻအွဉ်ႏထွာထိုꩻခန်းဒျာႏ ကိုလိုနီနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻအကို တီမောတွမ်ႏ ယူဂီနီးအခဝ်တွို့ꩻတဲ့ ပါနေနေသွူ။ ဒုတိယကမ္ဘာႏစဲ့ꩻ တိန်ႏတဲင် အေန်ဒိုနီသျားခမ်းထီလဲ့ ကေႏညာႏလꩻခန်းဒျာႏ လွစ်တခြင်ခွင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

==ဟဲ့ꩻဖန်အမဉ်ꩻခန်ꩻ==
‍‍‍‍‍&quot;အေန်ဒိုနီးသျား&quot; အမဉ်ꩻဝေါဟာရနဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏ အေန်ဒို(indos) တွမ်ႏ နီသော့သ်(nesos)ကရိုꩻဒါႏ [[ဂရိ]]ဘာႏသာႏငဝ်းငွါကိုလွဉ်ဒျာႏတဲင် မဉ်ႏဒေါ့ꩻပအိုဝ်ႏဗာႏနေးနဝ်ꩻ အေင်ဒိယကြွန်ဖုံႏ အဓိပ္ပါယ်ႏလꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ &lt;ref name=&quot;EcoSeas1&quot;&gt;{{cite book|author1=Tomascik, T.|author2=Mah, J.A.|author3=Nontji, A.|author4=Moosa, M.K.|title=The Ecology of the Indonesian Seas&amp;nbsp;– Part One|publisher=Periplus Editions|year=1996|location=Hong Kong|isbn=962-593-078-7}}&lt;/ref&gt; ကဟဲ့ꩻဖန်စ ခမ်းထီမဉ်ꩻယိုနဝ်ꩻ ခါးလားကတယ်ႏထောင်ႏ လွစ်တခြင်ဒါႏ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီခိန်ႏ ၁၈ ရျာꩻဗူႏကိုကာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;indoety&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.pikiran-rakyat.com/cetak/0804/16/0802.htm|title=The origin of Indonesia's name|author=Anshory, Irfan|publisher=Pikiran Rakyat|date=16 August 2004|accessdate=15 December 2006|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20061215190155/http://www.pikiran-rakyat.com/cetak/0804/16/0802.htm|archivedate=15 December 2006|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; တိန်ႏတွိုႏ ၁၈၅၀ ဗာႏနေင်ႏတဲင် အဲင်းကလေတ်လိုꩻခွိုꩻဗူႏဗေဒပညာႏသျင်ႏ ဂျော့ရှ်ဝဉ်သာအားရ်နဝ်ꩻ လိုꩻကောကအုံအဝ်ႏဒါႏ အေင်ဒိယကြွန်ဗူႏလောင်းသားယို ဝွေꩻဟဲ့ꩻဒျာႏ အဥ်ဒုနီးဆျန်း (Indunesians) တွမ်ႏ လိုꩻကအုံအဝ်ႏဒါႏ မလာယန်ကြွန်စွယ်ႏသားနဝ်ꩻ ဝွေꩻဟဲ့ꩻဒျာႏ မလာယုနီးဆျန်း (Malayunesians) စတဲင် ဝွေꩻကကျွိုက်ရာꩻ အသွုံꩻအနွုံꩻအလွောက်ꩻ အဝ်ႏဟဲ့ꩻဖန်ခါꩻဒျာႏ နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။{{sfn|Earl|1850|p=119}} ဂျာနယ်နဝ်ꩻကိုနေနေ ဝွေꩻတပဲ့ꩻကျောင်ꩻသားတဖြာꩻကထွာဒါႏ စိမ်းသ်ရစ်ဆဲတ်သန် လိုဂန် နဝ်ꩻ အေင်ဒိယကြွန်ဗူႏကရိုꩻဒါႏ ခမ်းထီမဉ်ꩻယို ဝွေꩻအဝ်ႏဟဲ့ꩻဗွိုန်အဓိပ္ပါယ်ႏ အေန်ဒိုနီးသျား နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;JIAEA_3&quot;&gt;{{cite journal|author=Logan, James Richardson|title=The Ethnology of the Indian Archipelago: Embracing Enquiries into the Continental Relations of the Indo-Pacific Islanders|url=https://archive.org/details/ethnologyIndian00Loga|journal=Journal of the Indian Archipelago and Eastern Asia (JIAEA)|year=1850|pages=4:252–347}}&lt;/ref&gt;{{sfn|Earl|1850|pp=254, 277–278}} ကွဲတွော့ꩻတဲင် ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏ ဒတ်ဆ်ပညာႏသျင်ႏသီးကထေဒါႏ အေန်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏဂျာနယ်ဖုံႏကိုနဝ်ꩻ တမဲဉ်သွုံꩻလွတဝ်း အဉ်ဒိုနီးသျားတဲင် မဲဉ်သွုံꩻလွဒျာႏ မလေးကြွန်စွယ်ႏဖုံႏတွမ်ႏ နယ်တာလန် အဉ်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏ ကရိုꩻဒါႏ အမဉ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ သွုံအာဒါႏအမဉ်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏတွမ်ႏ အေန်သူလေန်ဒီ (Insulinde) ဖုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;Kroef&quot;&gt;{{cite journal|title=The Term Indonesia: Its Origin and Usage|journal=Journal of the American Oriental Society|author=Justus M van der Kroef|volume=71|issue=3|pages=166–171|year=1951|doi=10.2307/595186|jstor=595186}}&lt;/ref&gt;

၁၉၀၀ နေင်ႏမာꩻငါတဲင် နယ်တာလန်အထန်ႏကို ကအဝ်ႏဒါႏ ပညာႏသျင်ႏသီးဖုံႏနဝ်ꩻ သွုံꩻအာလွဉ်ဒျာႏ အေန်ဒိုနီးသျားကရိုꩻဒါႏ အမဉ်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ခွိုꩻရက်ဒေႏသခံႏသီးဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏဟဲ့ꩻယို့ꩻလွ ခမ်းထီရေꩻအသွုံꩻအနွုံꩻအနေႏနဝ်ꩻသွူ။ &lt;ref name=&quot;Kroef&quot;/&gt; အဝ်ႏ ဗာလဉ်တက္ကသိုလ်ႏ အဒေါ့ဖ် ဗတ်ဆျန်းကထေဒါႏ &quot;အေန်ဒိုနီးသျား တဝ်းလဲ့ မလေးကြွန်ဗူႏဖုံႏ ၁၈၈၄-၁၈၉၄&quot; ကဟဲ့ꩻဒါႏ လိတ်အုပ်ကိုတဲင် လိုꩻသီးဖုံႏကွဲသေအာအာလွဉ်စွဉ်ႏနဝ်ꩻသွူ။ ဒေႏသခံႏပညာႏသျင်ႏသီးဖုံႏအကို ကီ ဟာစျာ ဒီဝမ်တာရာနဝ်ꩻ အွဉ်ဟဲ့ꩻစ့ရီးဝင်ꩻ အမဉ်ꩻယိုတဲင် တိန်ႏတွိုႏ ၁၉၁၃ဗာႏနေင်ႏနဝ်ꩻ ဝွေꩻတယ်ႏထောင်ႏခန်း &quot;အေန်ဒိုနီးသျားသတင်ꩻစာႏတွိုက်&quot; ကဟဲ့ꩻဒါႏ သတင်ꩻစာႏတွိုက် တဖြုံႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;indoety&quot;/&gt;

==သမဲင်ꩻ==
==ဟံႏပထဝီႏ==
==ခမ်းထီရေꩻတွမ်ႏ အစိုႏရ==
==စီꩻပွာꩻရေꩻ==
==လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းတွမ်ႏ အုံအဝ်ႏစွစ်ꩻလီဒါႏခင်ႏလမ်း==
==ယေန်ႏကေႏမုꩻ==
==ထွားထဲင်းယင်း ကဏ္ဍနုဲင်းယို==
==ဓါတ်ပွုံႏဖုံႏ==
== အာႏကွိုꩻ ==
{{Reflist}}

[[Category:အာသျတွိုက်ကို ခမ်းထီဖုံႏ]]

[[my:အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ]]
[[en:Indonesia]]</text>
      <sha1>fvu8y5n9rbjjua5xhml10ps1satlbri</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>14182</id>
      <parentid>14181</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T08:05:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2400:AC40:A53:D84D:0:0:0:1</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="29547" xml:space="preserve">{{Infobox country
| conventional_long_name = အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ
| common_name            = အေန်ဒိုနီးသျား
| native_name            = {{native name|id|Republik Indonesia}}
| image_flag             = Flag of Indonesia.svg
| image_coat             = National emblem of Indonesia Garuda Pancasila.svg
| symbol_type            = ခမ်းထီတန်အမုဲင်
| national_motto         = {{native phrase|kaw|[[Bhinneka Tunggal Ika]]}}&lt;br /&gt;&quot;Unity in Diversity&quot;{{hr}}'''National ideology:''' {{lang|id|[[Pancasila (politics)|Pancasila]]}}&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://countrystudies.us/indonesia/86.htm|title=Pancasila|publisher=U.S. Library of Congress|date=2017-02-03|access-date=2017-02-05|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170205010135/http://countrystudies.us/indonesia/86.htm|archive-date=2017-02-05}}&lt;/ref&gt;{{sfn|Vickers|2005|p=117}}
| national_anthem        = &quot;[[Indonesia Raya]]&quot;&lt;br /&gt;&quot;Great Indonesia&quot;{{parabr}}{{center|[[File:Indonesiaraya.ogg]]}}
| image_map              = {{Switcher|[[File:Indonesia (orthographic projection).svg|frameless]]|Show globe|[[File:Location Indonesia ASEAN.svg|upright=1.15|frameless]]|Show map of ASEAN|default=1}}
| capital                = [[ဝေင်ꩻစျာကာတာ]]
| largest_city           = ဝေင်ꩻတန်
| coordinates            = {{Coord|6|10|S|106|49|E|type:city_region:ID}}
| languages_type         = ရွုမ်ꩻသွုံꩻဘာႏသာႏငဝ်းငွါ&lt;br/&gt; {{nobold|တွမ်ႏ ခွိုꩻဘာႏသာႏငဝ်းငွါ}}
|languages              = [[အဉ်ဒိုနီးသျားဘာႏသာႏငဝ်းငွါ]]&lt;!--Note: Not just the official language, but also the national language (bahasa pemersatu)--&gt;
| languages2_type        = ဒေႏသခံႏဘာႏသာႏငဝ်းငွါ
| languages2             = Over [[အေန်ဒိုနီးသျားဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|700 languages]]&lt;ref name=&quot;ethnologue&quot;/&gt;
| ethnic_groups          = * [[Javanese]] &lt;small&gt;(၄၀.၆%)&lt;/small&gt;, 
* [[Sundanese]] &lt;small&gt;(၁၅%)&lt;/small&gt;, 
* [[Madurese]] &lt;small&gt;(၃.၃%)&lt;/small&gt;, 
* [[Minangkabau]] &lt;small&gt;(၂.၇%)&lt;/small&gt;, 
* [[Betawi]] &lt;small&gt;(၂.၄%)&lt;/small&gt;, 
* [[Bugis]] &lt;small&gt;(၂.၄%)&lt;/small&gt;, 
* [[Banten]] &lt;small&gt;(၂%)&lt;/small&gt;, 
* [[Banjar]] &lt;small&gt;(၁.၇%)&lt;/small&gt;,
* အလင် &lt;small&gt;(၂၉.၉%)&lt;/small&gt;
| religion_year          = 2018
| religion               = {{ublist|item_style=white-space:nowrap;|၈၆.၇၀% [[အိစ်သာလမ်ဘာႏသာႏ]]|၁၀.၇၂% [[ခရိယာန်ႏဘာႏသာႏ]]|၁.၇၄% [[ဟေင်ဒူဘာႏသာႏ]]|၀.၇၇% [[ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]| ၀.၀၄% [[Aliran Kepercayaan|ယိုꩻယာႏ]]| ၀.၀၃% [[Confucianism in Indonesia|Confucianism]]}}
| religion_ref           = &lt;ref name=&quot;RELIGION&quot;&gt;{{cite web|url=https://data.kemenag.go.id/agamadashboard/statistik/umat|title=Statistik Umat Menurut Agama di Indonesia|publisher=[[Ministry of Religious Affairs (Indonesia)|Ministry of Religious Affairs]]|date=2018-05-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20200903221250/https://data.kemenag.go.id/agamadashboard/statistik/umat|archive-date=2020-09-03|access-date=2020-09-24|language=id}}&lt;/ref&gt;
| demonym                = [[Indonesians|Indonesian]]
| government_type        = ခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ
| leader_title1          = ခမ်းနမ်းဗွႏ
| leader_name1           = [[စျိုကိုဝီဒိုဒို]]
| leader_title2          = ဒုတိယခမ်းနမ်းဗွေႏ
| leader_name2           = စျူးသဲစ်ကာလာ
| leader_title3          = {{nowrap|[[List of Speakers of the People's Representative Council|House Speaker]]}}
| leader_name3           = [[Puan Maharani]]
| leader_title4          = {{nowrap|[[Chief Justice of the Supreme Court of Indonesia|Chief Justice]]}}
| leader_name4           = [[Muhammad Syarifuddin]]
| legislature            = [[ခမ်းသားအတွိုင်ႏပင်ႏခံႏလွတ်တောႏ]] (MPR)
| upper_house            = [[ဒေႏသဆဲင်ႏရာꩻ နမ်းခြောင်ꩻတင်ကောင်သီ]] (DPD)
| lower_house            = [[ခမ်းသားနမ်းခြောင်ꩻတင်ကောင်သီ]] (DPR)
| sovereignty_type       = ကေႏညာႏလꩻလွစ်တခြင်ခွင်ꩻ
| sovereignty_note       = [[နယ်တာလန်]] တွမ်ႏ [[ဂျပန်ခမ်းထီ|ဂျပန်]]သီးထျꩻ
| established_event1     = [[Proclamation of Indonesian Independence|ကေႏညာႏ]]
| established_date1      = ၁၉၄၅ ဗာႏနေင်ႏ ဩဂုတ်လာ ၁၇နီꩻ
| established_event2     = [[Dutch–Indonesian Round Table Conference|အွဉ်ႏအတီႏ]]
| established_date2      = ၁၉၄၉ဗာႏနေင်ႏ လာဒီသဲဉ်ဗာ ၂၇နီꩻ 
| area_km2               = 1,904,569&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/DYB2004/Table03.pdf|title=UN Statistics|publisher=United Nations|date=2005|access-date=2007-10-31|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20071031023924/http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/DYB2004/Table03.pdf|archive-date=2007-10-31}}&lt;/ref&gt;
| area_label             = [[Land area|Land]]
| area_rank              = 14th
| area_sq_mi             = 735,358 &lt;!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--&gt;
| percent_water          = 
| area_label2            = [[Water area|ထိုထဲင်းထီပင်ႏလယ်ႏ (%)]]
| area_data2             = ၄.၈၅
| population_estimate    = {{increaseNeutral}} 275,773,800&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.bps.go.id/indicator/12/1975/1/mid-year-population.html|publisher=[[Statistics Indonesia|Badan Pusat Statistik - Indonesia]]|title=Mid Year Population (Thousand People)|archive-date=30 June 2022|access-date=3 July 2022|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
| population_census      = 270,203,917&lt;ref name=&quot;2020census&quot; /&gt;
| population_estimate_year = Q2 2022
| population_estimate_rank = 4th
| population_census_year = 2020
| population_density_km2 = 141
| population_density_sq_mi = 365
| population_density_rank = 88th
| GDP_PPP                = {{increase}} {{currency|3.995 trillion|USD|passthrough=yes}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot;&gt;{{cite web|title=Report for Selected Countries and Subjects|url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2022/April/weo-report?c=536,&amp;s=NGDP_RPCH,NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,PPPSH,NID_NGDP,NGSD_NGDP,LUR,LP,BCA,BCA_NGDPD,&amp;sy=2020&amp;ey=2027&amp;ssm=0&amp;scsm=1&amp;scc=0&amp;ssd=1&amp;ssc=0&amp;sic=0&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1|publisher=International Monetary Fund|access-date=2022-04-19}}&lt;/ref&gt;
| GDP_PPP_year           = 2022
| GDP_PPP_rank           = 7th
| GDP_PPP_per_capita     = {{increase}} {{currency|14,535|USD|passthrough=no}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_PPP_per_capita_rank = 96th
| GDP_nominal            = {{increase}} {{currency|1.289 trillion|USD|passthrough=yes}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_nominal_year       = 2022
| GDP_nominal_rank       = 17th
| GDP_nominal_per_capita = {{increase}} {{currency|4,691|USD|passthrough=no}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_nominal_per_capita_rank = 104th
| Gini                   = 38.2
| Gini_year              = 2019
| Gini_change            = increase &lt;!--/decrease/steady--&gt;
| Gini_ref               = &lt;ref&gt;{{cite web|title=GINI index (World Bank estimate) – Indonesia|url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=ID|publisher=[[World Bank]]|access-date=2021-04-15}}&lt;/ref&gt;
| Gini_rank              = 
| HDI                    = 0.718
| HDI_year               = 2019
| HDI_change             = increase &lt;!--increase/decrease/steady--&gt;
| HDI_ref                = &lt;ref name=&quot;2020 components&quot;&gt;{{cite book|title=Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene|date=2020-12-15|publisher=[[United Nations Development Programme]]|isbn=978-92-1-126442-5|pages=343–346|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|archive-url=https://web.archive.org/web/20201215155214/http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|archive-date=2020-12-15|access-date=2020-12-16}}&lt;/ref&gt;
| HDI_rank               = 107th
| currency               = [[Indonesian rupiah]] (Rp)
| currency_code          = IDR
| time_zone              = [[Time in Indonesia|various]]
| utc_offset             = +7 to +9
| date_format            = နီꩻ/လာ/နေင်ႏ
| drives_on              = ဖဲ့ꩻစေႏ &lt;!--Note that this refers to the side of the road used, not the seating of the driver--&gt;
| calling_code           = [[+62]]
| cctld                  = [[.id]]
}}

'''အိဉ်ဒိုနီးသျာခမ်းထီ''' ([[အိန်းကလေက်ဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|အဲင်းကလေတ်]]: Indonesia) {{IPAc-en|audio=En-us-Indonesia.ogg|ˌ|ɪ|n|d|ə|ˈ|n|iː|ʒ|ə}} ရွုမ်ꩻသွုံꩻအမဉ်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ဟံႏနယ်ႏအဝ်ႏသော့ꩻတွိုက်တဖြုံႏလွိုကို ကထွာဒါႏ ဖြွောမ်းဗူႏမုꩻဟဝ်ငါႏ အချွတ်အထျꩻအာႏဏာႏပဲင်ႏ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻအာ အာသျအခဝ်ကွဉ်ႏနဝ်ကိုတဲင် ဟံႏနယ်ႏယင်ဟန်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻဒျာႏ အိုရှန်းနီးယားကိုနဝ်ꩻသွူ။ အဝ်ႏ အေင်ဒိယသမုဒ္ဒရာႏတွမ်ႏ ပသိဖိတ်သမုဒ္ဒရာႏခါႏကိုတွော့ꩻ ကြွန်အဝ်ႏစွဉ်ႏ တသောင်ႏသွံရေင်လွိုတဲင် ကမ္ဘာႏတန်အလောင်း ထွာကြွန်အအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;CIA&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html|title=The World Factbook: Indonesia|publisher=Central Intelligence Agency|date=12 December 2017|accessdate=19 December 2017|archivedate=10 December 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081210041527/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html}}&lt;/ref&gt; ဟံႏဧရိယာႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏ စတုရန်းမဲင်ႏပေါင်ꩻ ၇၃၅,၃၅၈မဲင်ႏတွမ်ႏ ( ၁,၉၀၄,၅၆၉ စတုရန်းကီလိုမီတာ)တဲင် ကမ္ဘာႏတန်အကို အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ ထဲ့သော့ꩻ ဟံႏဧရိယာႏအလုဲင်းသွတ်ꩻ နံပါတ် ၁၄ ကို ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ပင်ႏလယ်ႏတွမ်ႏ ဟံႏဧရိယာႏ မဉ်ႏတွက်ရော်ꩻဝင်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီယို ထွာစွဉ်ႏ ကမ္ဘာႏတန်အကို နံပါတ်နွုတ်ꩻအတန်သွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏ ၂၆၁ သန်းရပ်တဲင် ကမ္ဘာႏတန်အလောင်း နံပါတ် ၄ လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အော်သထရိုနီးဆျန်းခမ်းထီဖုံႏတွမ်ႏ [[မွတ်သလဉ်ဘာႏသာႏ]]နွို့ဖုံႏ ကအဝ်ႏသော့ꩻအာဒါႏ ခမ်းထီဖုံႏအကို အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ ထွာလိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီသားတထာႏဝရပ်နဝ်ꩻ အုံအဝ်ႏလွဒျာႏ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကို လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻကထွာဒါႏ စျားဗားကြွန်ကိုနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; 

အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ ရီပတ်ဗလစ်ကဉ်ပွုံႏစံႏ အစိုႏရအဝ်ႏတဲင် ကလွိုက်ရွေꩻခါꩻဒါႏ ပါလီမန်တွမ်ႏ ခမ်းနမ်းဗွေႏ(သမ္မတလဲ့ ပါသော့ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ ခမ်းနယ်ႏအဝ်ႏ (၃၄) နယ်ႏတဲင် (၅)နယ်ႏနဝ်ꩻ ပါꩻသော့ꩻဒျာႏ အထူꩻအိုပ်ချုတ်ရေꩻအရန်းကိုနဝ်ꩻသွူ။ ခွုင်းတဲင်ကမ္ဘာႏဟံႏတန်အလောင်း လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏသော့ꩻအာသွတ်ꩻကထွာဒါႏ ဝေင်ꩻတန်ဖုံႏအကို အေန်ဒိုနီးသျားဝေင်ꩻတန် စျကာတာဝေင်ꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻ နံပါတ်(၂) ကိုနဝ်ꩻသွူ။

အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီတွမ်ႏ ပါပူအာနယူးဂီနီခမ်းထီ၊ တီမောအခဝ်ကွဉ်ႏခမ်းထီတွမ်ႏ [[မလေးသျားခမ်းထီ]]အခဝ်ကွဉ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ခမ်းထီကူနား အဝ်ႏကပ်ꩻခြꩻစွဉ်ႏတဝင်ꩻ တကောင်ꩻဟံႏယာႏလောင်းဖုံႏသွူ။ ခမ်းထီအသောင်ရင်ꩻအလင်ဖုံႏနဝ်ꩻ [[သေင်ကာပူခမ်းထီ]]၊ [[ဗီယက်နမ်ခမ်းထီ]]၊ [[ဖိလစ်ပိုင်ခမ်းထီ]]၊ [[ဩသတေးလျခမ်းထီ]]၊ ပလောင်းခမ်းထီ တွမ်ႏ အေင်ဒိယခမ်းထီကပဲင်ႏဒါႏ အဲတ်ဒမန်ကြွန် တွမ်ႏ နီကိုဗာကြွန်ဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းတဲ့အာ လိုအုံတဲ့တချငါႏ ဒေႏသဖုံႏအဝ်ႏကီလဲ့ ကလုဲင်းတဟာႏငါႏ အေန်ဒိုနီသျားဟံႏရွိုင်ꩻတခြာတန်ကိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏထောက်ကံးဖေႏနွောင်ꩻဒျာႏ ဇီဝမျိုꩻဖြယ်ဖုံႏ အာတန်နဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ သဘာႏဝအရွီႏအခိုႏဖုံႏ အဝ်ႏတွမ်ႏအလွန်းအလွိုတဲင် နဝ်ꩻဖုံႏအကို - နမ်းမေန်(ရေနံ) တွမ်ႏ သဘာႏဝဓာတ်လွီး(သဘာဝဓာတ်ငွေ့)၊ ပသီႏဗွာ(ခဲမဖြူ)၊ တောင်ꩻတနျာႏ(ကြေးနီ) တွမ်ႏ ခံꩻဖုံႏလဲ့ပါဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အဆို့ꩻအရုဲင်ထာꩻမာꩻဖုံႏနဝ်ꩻ - ဗွူ၊ နမ်းမန်ꩻမောက်ꩻအွန်၊ နေင်း၊ ကော်ဖီ၊ ကကေးအို၊ ပရတသီႏ၊ အိုမီႏအိုမက်ꩻဖုံႏ တွမ်ႏ ရာဘာဖုံႏတဲ့ ထန်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;OEC&quot;&gt;{{cite web|url=http://atlas.media.mit.edu/en/profile/country/idn/|title=Indonesia|publisher=The Observatory of Economic Complexity|date=2016|accessdate=19 November 2016|archivedate=1 April 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170401221338/http://atlas.media.mit.edu/en/profile/country/idn/}}&lt;/ref&gt; အေန်ဒိုနီးသျားသီး အဓိက ကူꩻကားဖက်ခမ်းထီဖုံႏနဝ်ꩻ - [[ခယ်ႏခမ်းထီ]]၊ [[အမေႏရိကန်ႏခမ်းပေါင်ꩻဗူႏခမ်းထီ]]၊ [[ဂျပန်ခမ်းထီ]]၊ [[သေင်ကာပူခမ်းထီ]] တွမ်ႏ [[အေင်ဒိယခမ်းထီ]]ဖုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.worldstopexports.com/indonesias-top-15-import-partners/|title=Indonesia's Top Trading Partners|author=Workman, Daniel|publisher=World's Top Exports|date=26 December 2017|accessdate=25 February 2018|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180225061410/http://www.worldstopexports.com/indonesias-top-15-import-partners/|archivedate=25 February 2018|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

အေန်ဒိုနီးသျားကြွန်ဗူႏနဝ်ꩻ တိန်ႏတွိုႏ ၇ ရျာꩻဗူႏရပ်မ့ꩻ ကွဲစအွဉ်ႏရေꩻလွဉ် ဖြေꩻစာကူꩻကားရေꩻတဲင် နဝ်ꩻခါအခိန်ႏ သီရိဝိဟာရခမ်းထီ တွမ်ႏ မာဂျာပါဟစ်ခမ်းထီဖုံႏကို ခယ်ႏခွန်ဟော်ခံꩻဆွိုက်ဖုံႏတွမ်ႏ အေင်ဒိယခွန်ဟော်ခံꩻခမ်းထီသီးလဲ့ အဝ်ႏဖြေꩻစာꩻကူႏကားလူႏလုဲင်ႏချာငါတဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

တယ်ႏစ ခရစ်တောႏပေါႏလွဉ်ထွူ  တညငါႏတဝ်းအခိန်ႏ ဒေႏသခံႏခွန်ဟော်ꩻခံꩻသီးနဝ်ꩻ ထူႏဆွုပ်လွေꩻ ခမ်းလင်သား ယေန်ႏကေႏမုꩻ၊ ဘာႏသာႏရေꩻတွမ်ႏ ခမ်းထီအရေꩻပွုံႏစံႏဖုံႏတဲင် ထွာလွဉ် ဟေင်ဒူတွမ်ႏ ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏခမ်းထီတဲင် လွိုင်ႏကွုန်ꩻတိုꩻတက်လွဉ်စွဉ်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီသမဲင်ꩻအကိုနဝ်ꩻ အထီႏတောႏဝွေꩻသီးသဘာႏဝအရွီႏအခိုႏဖုံႏတွော့ꩻ ကခံႏဗာႏ အာႏရဲင်ꩻတလာဒါႏခမ်းထီလောင်ႏလင်သားဖုံႏ ကဒို့ꩻတခြို့ꩻဒါႏ အကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။ မွတ်သလဉ်ကုင်ႏသဲႏသီးတွမ်ႏ ဆူဖီပညာႏသျင်ႏသီးနဝ်ꩻ သံးအီလွဉ်သော့ꩻ အိစ်သာလာမ်ဘာႏသာႏ၊ ဥရောပသီးနဝ်ꩻ သံးအီလွဉ် ခရိယာန်ႏဘာႏသာႏတဲင် အဝ်ႏလယ်ႏထွံႏလေ့လာဟံႏနယ်ႏတောႏတွင်ꩻ သံးမဲဉ်ရိမ်ဒို့ꩻတခြို့တဝင်ꩻ အိုမီႏအိုမက်ꩻကြွန်ကထွာဒါႏ မာလူကူးကြွန်နဝ်ꩻတဲင် ရွို့ꩻရန်ႏစွဉ်ႏဒျာႏလို့ဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ တယ်ႏစစွဉ်ႏ ဒတ်ချ်လိုꩻခွိုꩻသီး ကိုလိုနီအနေႏ ကသွင်ꩻသော့ꩻဒါႏ အမ်ဗိုးအီးနား တွမ်ႏ ဗာတာဗီးယားဖုံႏတဲင် ဆုဲင်ꩻဝုဲင်ꩻတဲင်တွော့ꩻ ကြွန်ဗူႏကားကအဝ်ႏလဲ့ ပေါ်တူဂီ၊ ပဉ်တစ် တွမ်ႏ ဗြိတိဆျသီးဖုံႏနဝ်ꩻ သိမ်ꩻအွဉ်ႏထွာထိုꩻခန်းဒျာႏ ကိုလိုနီနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻအကို တီမောတွမ်ႏ ယူဂီနီးအခဝ်တွို့ꩻတဲ့ ပါနေနေသွူ။ ဒုတိယကမ္ဘာႏစဲ့ꩻ တိန်ႏတဲင် အေန်ဒိုနီသျားခမ်းထီလဲ့ ကေႏညာႏလꩻခန်းဒျာႏ လွစ်တခြင်ခွင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

==ဟဲ့ꩻဖန်အမဉ်ꩻခန်ꩻ==
‍‍‍‍‍&quot;အေန်ဒိုနီးသျား&quot; အမဉ်ꩻဝေါဟာရနဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏ အေန်ဒို(indos) တွမ်ႏ နီသော့သ်(nesos)ကရိုꩻဒါႏ [[ဂရိ]]ဘာႏသာႏငဝ်းငွါကိုလွဉ်ဒျာႏတဲင် မဉ်ႏဒေါ့ꩻပအိုဝ်ႏဗာႏနေးနဝ်ꩻ အေင်ဒိယကြွန်ဖုံႏ အဓိပ္ပါယ်ႏလꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ &lt;ref name=&quot;EcoSeas1&quot;&gt;{{cite book|author1=Tomascik, T.|author2=Mah, J.A.|author3=Nontji, A.|author4=Moosa, M.K.|title=The Ecology of the Indonesian Seas&amp;nbsp;– Part One|publisher=Periplus Editions|year=1996|location=Hong Kong|isbn=962-593-078-7}}&lt;/ref&gt; ကဟဲ့ꩻဖန်စ ခမ်းထီမဉ်ꩻယိုနဝ်ꩻ ခါးလားကတယ်ႏထောင်ႏ လွစ်တခြင်ဒါႏ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီခိန်ႏ ၁၈ ရျာꩻဗူႏကိုကာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;indoety&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.pikiran-rakyat.com/cetak/0804/16/0802.htm|title=The origin of Indonesia's name|author=Anshory, Irfan|publisher=Pikiran Rakyat|date=16 August 2004|accessdate=15 December 2006|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20061215190155/http://www.pikiran-rakyat.com/cetak/0804/16/0802.htm|archivedate=15 December 2006|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; တိန်ႏတွိုႏ ၁၈၅၀ ဗာႏနေင်ႏတဲင် အဲင်းကလေတ်လိုꩻခွိုꩻဗူႏဗေဒပညာႏသျင်ႏ ဂျော့ရှ်ဝဉ်သာအားရ်နဝ်ꩻ လိုꩻကောကအုံအဝ်ႏဒါႏ အေင်ဒိယကြွန်ဗူႏလောင်းသားယို ဝွေꩻဟဲ့ꩻဒျာႏ အဥ်ဒုနီးဆျန်း (Indunesians) တွမ်ႏ လိုꩻကအုံအဝ်ႏဒါႏ မလာယန်ကြွန်စွယ်ႏသားနဝ်ꩻ ဝွေꩻဟဲ့ꩻဒျာႏ မလာယုနီးဆျန်း (Malayunesians) စတဲင် ဝွေꩻကကျွိုက်ရာꩻ အသွုံꩻအနွုံꩻအလွောက်ꩻ အဝ်ႏဟဲ့ꩻဖန်ခါꩻဒျာႏ နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။{{sfn|Earl|1850|p=119}} ဂျာနယ်နဝ်ꩻကိုနေနေ ဝွေꩻတပဲ့ꩻကျောင်ꩻသားတဖြာꩻကထွာဒါႏ စိမ်းသ်ရစ်ဆဲတ်သန် လိုဂန် နဝ်ꩻ အေင်ဒိယကြွန်ဗူႏကရိုꩻဒါႏ ခမ်းထီမဉ်ꩻယို ဝွေꩻအဝ်ႏဟဲ့ꩻဗွိုန်အဓိပ္ပါယ်ႏ အေန်ဒိုနီးသျား နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;JIAEA_3&quot;&gt;{{cite journal|author=Logan, James Richardson|title=The Ethnology of the Indian Archipelago: Embracing Enquiries into the Continental Relations of the Indo-Pacific Islanders|url=https://archive.org/details/ethnologyIndian00Loga|journal=Journal of the Indian Archipelago and Eastern Asia (JIAEA)|year=1850|pages=4:252–347}}&lt;/ref&gt;{{sfn|Earl|1850|pp=254, 277–278}} ကွဲတွော့ꩻတဲင် ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏ ဒတ်ဆ်ပညာႏသျင်ႏသီးကထေဒါႏ အေန်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏဂျာနယ်ဖုံႏကိုနဝ်ꩻ တမဲဉ်သွုံꩻလွတဝ်း အဉ်ဒိုနီးသျားတဲင် မဲဉ်သွုံꩻလွဒျာႏ မလေးကြွန်စွယ်ႏဖုံႏတွမ်ႏ နယ်တာလန် အဉ်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏ ကရိုꩻဒါႏ အမဉ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ သွုံအာဒါႏအမဉ်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏတွမ်ႏ အေန်သူလေန်ဒီ (Insulinde) ဖုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;Kroef&quot;&gt;{{cite journal|title=The Term Indonesia: Its Origin and Usage|journal=Journal of the American Oriental Society|author=Justus M van der Kroef|volume=71|issue=3|pages=166–171|year=1951|doi=10.2307/595186|jstor=595186}}&lt;/ref&gt;

၁၉၀၀ နေင်ႏမာꩻငါတဲင် နယ်တာလန်အထန်ႏကို ကအဝ်ႏဒါႏ ပညာႏသျင်ႏသီးဖုံႏနဝ်ꩻ သွုံꩻအာလွဉ်ဒျာႏ အေန်ဒိုနီးသျားကရိုꩻဒါႏ အမဉ်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ခွိုꩻရက်ဒေႏသခံႏသီးဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏဟဲ့ꩻယို့ꩻလွ ခမ်းထီရေꩻအသွုံꩻအနွုံꩻအနေႏနဝ်ꩻသွူ။ &lt;ref name=&quot;Kroef&quot;/&gt; အဝ်ႏ ဗာလဉ်တက္ကသိုလ်ႏ အဒေါ့ဖ် ဗတ်ဆျန်းကထေဒါႏ &quot;အေန်ဒိုနီးသျား တဝ်းလဲ့ မလေးကြွန်ဗူႏဖုံႏ ၁၈၈၄-၁၈၉၄&quot; ကဟဲ့ꩻဒါႏ လိတ်အုပ်ကိုတဲင် လိုꩻသီးဖုံႏကွဲသေအာအာလွဉ်စွဉ်ႏနဝ်ꩻသွူ။ ဒေႏသခံႏပညာႏသျင်ႏသီးဖုံႏအကို ကီ ဟာစျာ ဒီဝမ်တာရာနဝ်ꩻ အွဉ်ဟဲ့ꩻစ့ရီးဝင်ꩻ အမဉ်ꩻယိုတဲင် တိန်ႏတွိုႏ ၁၉၁၃ဗာႏနေင်ႏနဝ်ꩻ ဝွေꩻတယ်ႏထောင်ႏခန်း &quot;အေန်ဒိုနီးသျားသတင်ꩻစာႏတွိုက်&quot; ကဟဲ့ꩻဒါႏ သတင်ꩻစာႏတွိုက် တဖြုံႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;indoety&quot;/&gt;

==သမဲင်ꩻ==
==ဟံႏပထဝီႏ==
==ခမ်းထီရေꩻတွမ်ႏ အစိုႏရ==
==စီꩻပွာꩻရေꩻ==
==လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းတွမ်ႏ အုံအဝ်ႏစွစ်ꩻလီဒါႏခင်ႏလမ်း==
==ယေန်ႏကေႏမုꩻ==
==ထွားထဲင်းယင်း ကဏ္ဍနုဲင်းယို==
==ဓါတ်ပွုံႏဖုံႏ==
== အာႏကွိုꩻ ==
{{Reflist}}

[[Category:အာသျတွိုက်ကို ခမ်းထီဖုံႏ]]

[[my:အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ]]
[[en:Indonesia]]</text>
      <sha1>ppkanvxk0kq4ogco3navwous10kj5gu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>14183</id>
      <parentid>14182</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T08:15:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2400:AC40:A53:D84D:0:0:0:1</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="29573" xml:space="preserve">{{Infobox country
| conventional_long_name = အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ
| common_name            = အေန်ဒိုနီးသျား
| native_name            = {{native name|id|Republik Indonesia}}
| image_flag             = Flag of Indonesia.svg
| image_coat             = National emblem of Indonesia Garuda Pancasila.svg
| symbol_type            = ခမ်းထီတန်အမုဲင်
| national_motto         = {{native phrase|kaw|[[Bhinneka Tunggal Ika]]}}&lt;br /&gt;&quot;Unity in Diversity&quot;{{hr}}'''National ideology:''' {{lang|id|[[Pancasila (politics)|Pancasila]]}}&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://countrystudies.us/indonesia/86.htm|title=Pancasila|publisher=U.S. Library of Congress|date=2017-02-03|access-date=2017-02-05|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170205010135/http://countrystudies.us/indonesia/86.htm|archive-date=2017-02-05}}&lt;/ref&gt;{{sfn|Vickers|2005|p=117}}
| national_anthem        = &quot;[[Indonesia Raya]]&quot;&lt;br /&gt;&quot;Great Indonesia&quot;{{parabr}}{{center|[[File:Indonesiaraya.ogg]]}}
| image_map              = {{Switcher|[[File:Indonesia (orthographic projection).svg|frameless]]|Show globe|[[File:Location Indonesia ASEAN.svg|upright=1.15|frameless]]|Show map of ASEAN|default=1}}
| capital                = [[ဝေင်ꩻစျာကာတာ]]
| largest_city           = ဝေင်ꩻတန်
| coordinates            = {{Coord|6|10|S|106|49|E|type:city_region:ID}}
| languages_type         = ရွုမ်ꩻသွုံꩻဘာႏသာႏငဝ်းငွါ&lt;br/&gt; {{nobold|တွမ်ႏ ခွိုꩻဘာႏသာႏငဝ်းငွါ}}
|languages              = [[အဉ်ဒိုနီးသျားဘာႏသာႏငဝ်းငွါ]]&lt;!--Note: Not just the official language, but also the national language (bahasa pemersatu)--&gt;
| languages2_type        = ဒေႏသခံႏဘာႏသာႏငဝ်းငွါ
| languages2             = Over [[အေန်ဒိုနီးသျားဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|700 languages]]&lt;ref name=&quot;ethnologue&quot;/&gt;
| ethnic_groups          = * [[Javanese]] &lt;small&gt;(၄၀.၆%)&lt;/small&gt;, 
* [[Sundanese]] &lt;small&gt;(၁၅%)&lt;/small&gt;, 
* [[Madurese]] &lt;small&gt;(၃.၃%)&lt;/small&gt;, 
* [[Minangkabau]] &lt;small&gt;(၂.၇%)&lt;/small&gt;, 
* [[Betawi]] &lt;small&gt;(၂.၄%)&lt;/small&gt;, 
* [[Bugis]] &lt;small&gt;(၂.၄%)&lt;/small&gt;, 
* [[Banten]] &lt;small&gt;(၂%)&lt;/small&gt;, 
* [[Banjar]] &lt;small&gt;(၁.၇%)&lt;/small&gt;,
* အလင် &lt;small&gt;(၂၉.၉%)&lt;/small&gt;
| religion_year          = 2018
| religion               = {{ublist|item_style=white-space:nowrap;|၈၆.၇၀% [[အိစ်သာလမ်ဘာႏသာႏ]]|၁၀.၇၂% [[ခရိယာန်ႏဘာႏသာႏ]]|၁.၇၄% [[ဟေင်ဒူဘာႏသာႏ]]|၀.၇၇% [[ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]| ၀.၀၄% [[Aliran Kepercayaan|ယိုꩻယာႏ]]| ၀.၀၃% [[Confucianism in Indonesia|Confucianism]]}}
| religion_ref           = &lt;ref name=&quot;RELIGION&quot;&gt;{{cite web|url=https://data.kemenag.go.id/agamadashboard/statistik/umat|title=Statistik Umat Menurut Agama di Indonesia|publisher=[[Ministry of Religious Affairs (Indonesia)|Ministry of Religious Affairs]]|date=2018-05-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20200903221250/https://data.kemenag.go.id/agamadashboard/statistik/umat|archive-date=2020-09-03|access-date=2020-09-24|language=id}}&lt;/ref&gt;
| demonym                = [[Indonesians|Indonesian]]
| government_type        = ခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ
| leader_title1          = ခမ်းနမ်းဗွႏ
| leader_name1           = [[စျိုကိုဝီဒိုဒို]]
| leader_title2          = ဒုတိယခမ်းနမ်းဗွေႏ
| leader_name2           = စျူးသဲစ်ကာလာ
| leader_title3          = {{nowrap|[[List of Speakers of the People's Representative Council|House Speaker]]}}
| leader_name3           = [[Puan Maharani]]
| leader_title4          = {{nowrap|[[Chief Justice of the Supreme Court of Indonesia|Chief Justice]]}}
| leader_name4           = [[Muhammad Syarifuddin]]
| legislature            = [[ခမ်းသားအတွိုင်ႏပင်ႏခံႏလွတ်တောႏ]] (MPR)
| upper_house            = [[ဒေႏသဆဲင်ႏရာꩻ နမ်းခြောင်ꩻတင်ကောင်သီ]] (DPD)
| lower_house            = [[ခမ်းသားနမ်းခြောင်ꩻတင်ကောင်သီ]] (DPR)
| sovereignty_type       = ကေႏညာႏလꩻလွစ်တခြင်ခွင်ꩻ
| sovereignty_note       = [[နယ်တာလန်]] တွမ်ႏ [[ဂျပန်ခမ်းထီ|ဂျပန်]]သီးထျꩻ
| established_event1     = [[Proclamation of Indonesian Independence|ကေႏညာႏ]]
| established_date1      = ၁၉၄၅ ဗာႏနေင်ႏ ဩဂုတ်လာ ၁၇နီꩻ
| established_event2     = [[Dutch–Indonesian Round Table Conference|အွဉ်ႏအတီႏ]]
| established_date2      = ၁၉၄၉ဗာႏနေင်ႏ လာဒီသဲဉ်ဗာ ၂၇နီꩻ 
| area_km2               = 1,904,569&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/DYB2004/Table03.pdf|title=UN Statistics|publisher=United Nations|date=2005|access-date=2007-10-31|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20071031023924/http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/DYB2004/Table03.pdf|archive-date=2007-10-31}}&lt;/ref&gt;
| area_label             = [[Land area|စုစုခြွဉ်း]]
| area_rank              = 14th
| area_sq_mi             = 735,358 &lt;!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--&gt;
| percent_water          = 
| area_label2            = [[Water area|ထိုထဲင်းထီပင်ႏလယ်ႏ (%)]]
| area_data2             = ၄.၈၅
| population_estimate    = {{increaseNeutral}} 275,773,800&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.bps.go.id/indicator/12/1975/1/mid-year-population.html|publisher=[[Statistics Indonesia|Badan Pusat Statistik - Indonesia]]|title=Mid Year Population (Thousand People)|archive-date=30 June 2022|access-date=3 July 2022|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
| population_census      = 270,203,917&lt;ref name=&quot;2020census&quot; /&gt;
| population_estimate_year = Q2 2022
| population_estimate_rank = 4th
| population_census_year = 2020
| population_density_km2 = 141
| population_density_sq_mi = 365
| population_density_rank = 88th
| GDP_PPP                = {{increase}} {{currency|3.995 trillion|USD|passthrough=yes}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot;&gt;{{cite web|title=Report for Selected Countries and Subjects|url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2022/April/weo-report?c=536,&amp;s=NGDP_RPCH,NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,PPPSH,NID_NGDP,NGSD_NGDP,LUR,LP,BCA,BCA_NGDPD,&amp;sy=2020&amp;ey=2027&amp;ssm=0&amp;scsm=1&amp;scc=0&amp;ssd=1&amp;ssc=0&amp;sic=0&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1|publisher=International Monetary Fund|access-date=2022-04-19}}&lt;/ref&gt;
| GDP_PPP_year           = 2022
| GDP_PPP_rank           = 7th
| GDP_PPP_per_capita     = {{increase}} {{currency|14,535|USD|passthrough=no}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_PPP_per_capita_rank = 96th
| GDP_nominal            = {{increase}} {{currency|1.289 trillion|USD|passthrough=yes}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_nominal_year       = 2022
| GDP_nominal_rank       = 17th
| GDP_nominal_per_capita = {{increase}} {{currency|4,691|USD|passthrough=no}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_nominal_per_capita_rank = 104th
| Gini                   = 38.2
| Gini_year              = 2019
| Gini_change            = increase &lt;!--/decrease/steady--&gt;
| Gini_ref               = &lt;ref&gt;{{cite web|title=GINI index (World Bank estimate) – Indonesia|url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=ID|publisher=[[World Bank]]|access-date=2021-04-15}}&lt;/ref&gt;
| Gini_rank              = 
| HDI                    = 0.718
| HDI_year               = 2019
| HDI_change             = increase &lt;!--increase/decrease/steady--&gt;
| HDI_ref                = &lt;ref name=&quot;2020 components&quot;&gt;{{cite book|title=Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene|date=2020-12-15|publisher=[[United Nations Development Programme]]|isbn=978-92-1-126442-5|pages=343–346|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|archive-url=https://web.archive.org/web/20201215155214/http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|archive-date=2020-12-15|access-date=2020-12-16}}&lt;/ref&gt;
| HDI_rank               = 107th
| currency               = [[Indonesian rupiah]] (Rp)
| currency_code          = IDR
| time_zone              = [[Time in Indonesia|various]]
| utc_offset             = +7 to +9
| date_format            = နီꩻ/လာ/နေင်ႏ
| drives_on              = ဖဲ့ꩻစေႏ &lt;!--Note that this refers to the side of the road used, not the seating of the driver--&gt;
| calling_code           = [[+62]]
| cctld                  = [[.id]]
}}

'''အိဉ်ဒိုနီးသျာခမ်းထီ''' ([[အိန်းကလေက်ဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|အဲင်းကလေတ်]]: Indonesia) {{IPAc-en|audio=En-us-Indonesia.ogg|ˌ|ɪ|n|d|ə|ˈ|n|iː|ʒ|ə}} ရွုမ်ꩻသွုံꩻအမဉ်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ဟံႏနယ်ႏအဝ်ႏသော့ꩻတွိုက်တဖြုံႏလွိုကို ကထွာဒါႏ ဖြွောမ်းဗူႏမုꩻဟဝ်ငါႏ အချွတ်အထျꩻအာႏဏာႏပဲင်ႏ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻအာ အာသျအခဝ်ကွဉ်ႏနဝ်ကိုတဲင် ဟံႏနယ်ႏယင်ဟန်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻဒျာႏ အိုရှန်းနီးယားကိုနဝ်ꩻသွူ။ အဝ်ႏ အေင်ဒိယသမုဒ္ဒရာႏတွမ်ႏ ပသိဖိတ်သမုဒ္ဒရာႏခါႏကိုတွော့ꩻ ကြွန်အဝ်ႏစွဉ်ႏ တသောင်ႏသွံရေင်လွိုတဲင် ကမ္ဘာႏတန်အလောင်း ထွာကြွန်အအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;CIA&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html|title=The World Factbook: Indonesia|publisher=Central Intelligence Agency|date=12 December 2017|accessdate=19 December 2017|archivedate=10 December 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081210041527/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html}}&lt;/ref&gt; ဟံႏဧရိယာႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏ စတုရန်းမဲင်ႏပေါင်ꩻ ၇၃၅,၃၅၈မဲင်ႏတွမ်ႏ ( ၁,၉၀၄,၅၆၉ စတုရန်းကီလိုမီတာ)တဲင် ကမ္ဘာႏတန်အကို အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ ထဲ့သော့ꩻ ဟံႏဧရိယာႏအလုဲင်းသွတ်ꩻ နံပါတ် ၁၄ ကို ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ပင်ႏလယ်ႏတွမ်ႏ ဟံႏဧရိယာႏ မဉ်ႏတွက်ရော်ꩻဝင်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီယို ထွာစွဉ်ႏ ကမ္ဘာႏတန်အကို နံပါတ်နွုတ်ꩻအတန်သွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏ ၂၆၁ သန်းရပ်တဲင် ကမ္ဘာႏတန်အလောင်း နံပါတ် ၄ လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အော်သထရိုနီးဆျန်းခမ်းထီဖုံႏတွမ်ႏ [[မွတ်သလဉ်ဘာႏသာႏ]]နွို့ဖုံႏ ကအဝ်ႏသော့ꩻအာဒါႏ ခမ်းထီဖုံႏအကို အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ ထွာလိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီသားတထာႏဝရပ်နဝ်ꩻ အုံအဝ်ႏလွဒျာႏ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကို လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻကထွာဒါႏ စျားဗားကြွန်ကိုနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; 

အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ ရီပတ်ဗလစ်ကဉ်ပွုံႏစံႏ အစိုႏရအဝ်ႏတဲင် ကလွိုက်ရွေꩻခါꩻဒါႏ ပါလီမန်တွမ်ႏ ခမ်းနမ်းဗွေႏ(သမ္မတလဲ့ ပါသော့ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ ခမ်းနယ်ႏအဝ်ႏ (၃၄) နယ်ႏတဲင် (၅)နယ်ႏနဝ်ꩻ ပါꩻသော့ꩻဒျာႏ အထူꩻအိုပ်ချုတ်ရေꩻအရန်းကိုနဝ်ꩻသွူ။ ခွုင်းတဲင်ကမ္ဘာႏဟံႏတန်အလောင်း လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏသော့ꩻအာသွတ်ꩻကထွာဒါႏ ဝေင်ꩻတန်ဖုံႏအကို အေန်ဒိုနီးသျားဝေင်ꩻတန် စျကာတာဝေင်ꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻ နံပါတ်(၂) ကိုနဝ်ꩻသွူ။

အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီတွမ်ႏ ပါပူအာနယူးဂီနီခမ်းထီ၊ တီမောအခဝ်ကွဉ်ႏခမ်းထီတွမ်ႏ [[မလေးသျားခမ်းထီ]]အခဝ်ကွဉ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ခမ်းထီကူနား အဝ်ႏကပ်ꩻခြꩻစွဉ်ႏတဝင်ꩻ တကောင်ꩻဟံႏယာႏလောင်းဖုံႏသွူ။ ခမ်းထီအသောင်ရင်ꩻအလင်ဖုံႏနဝ်ꩻ [[သေင်ကာပူခမ်းထီ]]၊ [[ဗီယက်နမ်ခမ်းထီ]]၊ [[ဖိလစ်ပိုင်ခမ်းထီ]]၊ [[ဩသတေးလျခမ်းထီ]]၊ ပလောင်းခမ်းထီ တွမ်ႏ အေင်ဒိယခမ်းထီကပဲင်ႏဒါႏ အဲတ်ဒမန်ကြွန် တွမ်ႏ နီကိုဗာကြွန်ဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းတဲ့အာ လိုအုံတဲ့တချငါႏ ဒေႏသဖုံႏအဝ်ႏကီလဲ့ ကလုဲင်းတဟာႏငါႏ အေန်ဒိုနီသျားဟံႏရွိုင်ꩻတခြာတန်ကိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏထောက်ကံးဖေႏနွောင်ꩻဒျာႏ ဇီဝမျိုꩻဖြယ်ဖုံႏ အာတန်နဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ သဘာႏဝအရွီႏအခိုႏဖုံႏ အဝ်ႏတွမ်ႏအလွန်းအလွိုတဲင် နဝ်ꩻဖုံႏအကို - နမ်းမေန်(ရေနံ) တွမ်ႏ သဘာႏဝဓာတ်လွီး(သဘာဝဓာတ်ငွေ့)၊ ပသီႏဗွာ(ခဲမဖြူ)၊ တောင်ꩻတနျာႏ(ကြေးနီ) တွမ်ႏ ခံꩻဖုံႏလဲ့ပါဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အဆို့ꩻအရုဲင်ထာꩻမာꩻဖုံႏနဝ်ꩻ - ဗွူ၊ နမ်းမန်ꩻမောက်ꩻအွန်၊ နေင်း၊ ကော်ဖီ၊ ကကေးအို၊ ပရတသီႏ၊ အိုမီႏအိုမက်ꩻဖုံႏ တွမ်ႏ ရာဘာဖုံႏတဲ့ ထန်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;OEC&quot;&gt;{{cite web|url=http://atlas.media.mit.edu/en/profile/country/idn/|title=Indonesia|publisher=The Observatory of Economic Complexity|date=2016|accessdate=19 November 2016|archivedate=1 April 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170401221338/http://atlas.media.mit.edu/en/profile/country/idn/}}&lt;/ref&gt; အေန်ဒိုနီးသျားသီး အဓိက ကူꩻကားဖက်ခမ်းထီဖုံႏနဝ်ꩻ - [[ခယ်ႏခမ်းထီ]]၊ [[အမေႏရိကန်ႏခမ်းပေါင်ꩻဗူႏခမ်းထီ]]၊ [[ဂျပန်ခမ်းထီ]]၊ [[သေင်ကာပူခမ်းထီ]] တွမ်ႏ [[အေင်ဒိယခမ်းထီ]]ဖုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.worldstopexports.com/indonesias-top-15-import-partners/|title=Indonesia's Top Trading Partners|author=Workman, Daniel|publisher=World's Top Exports|date=26 December 2017|accessdate=25 February 2018|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180225061410/http://www.worldstopexports.com/indonesias-top-15-import-partners/|archivedate=25 February 2018|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

အေန်ဒိုနီးသျားကြွန်ဗူႏနဝ်ꩻ တိန်ႏတွိုႏ ၇ ရျာꩻဗူႏရပ်မ့ꩻ ကွဲစအွဉ်ႏရေꩻလွဉ် ဖြေꩻစာကူꩻကားရေꩻတဲင် နဝ်ꩻခါအခိန်ႏ သီရိဝိဟာရခမ်းထီ တွမ်ႏ မာဂျာပါဟစ်ခမ်းထီဖုံႏကို ခယ်ႏခွန်ဟော်ခံꩻဆွိုက်ဖုံႏတွမ်ႏ အေင်ဒိယခွန်ဟော်ခံꩻခမ်းထီသီးလဲ့ အဝ်ႏဖြေꩻစာꩻကူႏကားလူႏလုဲင်ႏချာငါတဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

တယ်ႏစ ခရစ်တောႏပေါႏလွဉ်ထွူ  တညငါႏတဝ်းအခိန်ႏ ဒေႏသခံႏခွန်ဟော်ꩻခံꩻသီးနဝ်ꩻ ထူႏဆွုပ်လွေꩻ ခမ်းလင်သား ယေန်ႏကေႏမုꩻ၊ ဘာႏသာႏရေꩻတွမ်ႏ ခမ်းထီအရေꩻပွုံႏစံႏဖုံႏတဲင် ထွာလွဉ် ဟေင်ဒူတွမ်ႏ ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏခမ်းထီတဲင် လွိုင်ႏကွုန်ꩻတိုꩻတက်လွဉ်စွဉ်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီသမဲင်ꩻအကိုနဝ်ꩻ အထီႏတောႏဝွေꩻသီးသဘာႏဝအရွီႏအခိုႏဖုံႏတွော့ꩻ ကခံႏဗာႏ အာႏရဲင်ꩻတလာဒါႏခမ်းထီလောင်ႏလင်သားဖုံႏ ကဒို့ꩻတခြို့ꩻဒါႏ အကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။ မွတ်သလဉ်ကုင်ႏသဲႏသီးတွမ်ႏ ဆူဖီပညာႏသျင်ႏသီးနဝ်ꩻ သံးအီလွဉ်သော့ꩻ အိစ်သာလာမ်ဘာႏသာႏ၊ ဥရောပသီးနဝ်ꩻ သံးအီလွဉ် ခရိယာန်ႏဘာႏသာႏတဲင် အဝ်ႏလယ်ႏထွံႏလေ့လာဟံႏနယ်ႏတောႏတွင်ꩻ သံးမဲဉ်ရိမ်ဒို့ꩻတခြို့တဝင်ꩻ အိုမီႏအိုမက်ꩻကြွန်ကထွာဒါႏ မာလူကူးကြွန်နဝ်ꩻတဲင် ရွို့ꩻရန်ႏစွဉ်ႏဒျာႏလို့ဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ တယ်ႏစစွဉ်ႏ ဒတ်ချ်လိုꩻခွိုꩻသီး ကိုလိုနီအနေႏ ကသွင်ꩻသော့ꩻဒါႏ အမ်ဗိုးအီးနား တွမ်ႏ ဗာတာဗီးယားဖုံႏတဲင် ဆုဲင်ꩻဝုဲင်ꩻတဲင်တွော့ꩻ ကြွန်ဗူႏကားကအဝ်ႏလဲ့ ပေါ်တူဂီ၊ ပဉ်တစ် တွမ်ႏ ဗြိတိဆျသီးဖုံႏနဝ်ꩻ သိမ်ꩻအွဉ်ႏထွာထိုꩻခန်းဒျာႏ ကိုလိုနီနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻအကို တီမောတွမ်ႏ ယူဂီနီးအခဝ်တွို့ꩻတဲ့ ပါနေနေသွူ။ ဒုတိယကမ္ဘာႏစဲ့ꩻ တိန်ႏတဲင် အေန်ဒိုနီသျားခမ်းထီလဲ့ ကေႏညာႏလꩻခန်းဒျာႏ လွစ်တခြင်ခွင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

==ဟဲ့ꩻဖန်အမဉ်ꩻခန်ꩻ==
‍‍‍‍‍&quot;အေန်ဒိုနီးသျား&quot; အမဉ်ꩻဝေါဟာရနဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏ အေန်ဒို(indos) တွမ်ႏ နီသော့သ်(nesos)ကရိုꩻဒါႏ [[ဂရိ]]ဘာႏသာႏငဝ်းငွါကိုလွဉ်ဒျာႏတဲင် မဉ်ႏဒေါ့ꩻပအိုဝ်ႏဗာႏနေးနဝ်ꩻ အေင်ဒိယကြွန်ဖုံႏ အဓိပ္ပါယ်ႏလꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ &lt;ref name=&quot;EcoSeas1&quot;&gt;{{cite book|author1=Tomascik, T.|author2=Mah, J.A.|author3=Nontji, A.|author4=Moosa, M.K.|title=The Ecology of the Indonesian Seas&amp;nbsp;– Part One|publisher=Periplus Editions|year=1996|location=Hong Kong|isbn=962-593-078-7}}&lt;/ref&gt; ကဟဲ့ꩻဖန်စ ခမ်းထီမဉ်ꩻယိုနဝ်ꩻ ခါးလားကတယ်ႏထောင်ႏ လွစ်တခြင်ဒါႏ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီခိန်ႏ ၁၈ ရျာꩻဗူႏကိုကာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;indoety&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.pikiran-rakyat.com/cetak/0804/16/0802.htm|title=The origin of Indonesia's name|author=Anshory, Irfan|publisher=Pikiran Rakyat|date=16 August 2004|accessdate=15 December 2006|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20061215190155/http://www.pikiran-rakyat.com/cetak/0804/16/0802.htm|archivedate=15 December 2006|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; တိန်ႏတွိုႏ ၁၈၅၀ ဗာႏနေင်ႏတဲင် အဲင်းကလေတ်လိုꩻခွိုꩻဗူႏဗေဒပညာႏသျင်ႏ ဂျော့ရှ်ဝဉ်သာအားရ်နဝ်ꩻ လိုꩻကောကအုံအဝ်ႏဒါႏ အေင်ဒိယကြွန်ဗူႏလောင်းသားယို ဝွေꩻဟဲ့ꩻဒျာႏ အဥ်ဒုနီးဆျန်း (Indunesians) တွမ်ႏ လိုꩻကအုံအဝ်ႏဒါႏ မလာယန်ကြွန်စွယ်ႏသားနဝ်ꩻ ဝွေꩻဟဲ့ꩻဒျာႏ မလာယုနီးဆျန်း (Malayunesians) စတဲင် ဝွေꩻကကျွိုက်ရာꩻ အသွုံꩻအနွုံꩻအလွောက်ꩻ အဝ်ႏဟဲ့ꩻဖန်ခါꩻဒျာႏ နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။{{sfn|Earl|1850|p=119}} ဂျာနယ်နဝ်ꩻကိုနေနေ ဝွေꩻတပဲ့ꩻကျောင်ꩻသားတဖြာꩻကထွာဒါႏ စိမ်းသ်ရစ်ဆဲတ်သန် လိုဂန် နဝ်ꩻ အေင်ဒိယကြွန်ဗူႏကရိုꩻဒါႏ ခမ်းထီမဉ်ꩻယို ဝွေꩻအဝ်ႏဟဲ့ꩻဗွိုန်အဓိပ္ပါယ်ႏ အေန်ဒိုနီးသျား နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;JIAEA_3&quot;&gt;{{cite journal|author=Logan, James Richardson|title=The Ethnology of the Indian Archipelago: Embracing Enquiries into the Continental Relations of the Indo-Pacific Islanders|url=https://archive.org/details/ethnologyIndian00Loga|journal=Journal of the Indian Archipelago and Eastern Asia (JIAEA)|year=1850|pages=4:252–347}}&lt;/ref&gt;{{sfn|Earl|1850|pp=254, 277–278}} ကွဲတွော့ꩻတဲင် ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏ ဒတ်ဆ်ပညာႏသျင်ႏသီးကထေဒါႏ အေန်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏဂျာနယ်ဖုံႏကိုနဝ်ꩻ တမဲဉ်သွုံꩻလွတဝ်း အဉ်ဒိုနီးသျားတဲင် မဲဉ်သွုံꩻလွဒျာႏ မလေးကြွန်စွယ်ႏဖုံႏတွမ်ႏ နယ်တာလန် အဉ်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏ ကရိုꩻဒါႏ အမဉ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ သွုံအာဒါႏအမဉ်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏတွမ်ႏ အေန်သူလေန်ဒီ (Insulinde) ဖုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;Kroef&quot;&gt;{{cite journal|title=The Term Indonesia: Its Origin and Usage|journal=Journal of the American Oriental Society|author=Justus M van der Kroef|volume=71|issue=3|pages=166–171|year=1951|doi=10.2307/595186|jstor=595186}}&lt;/ref&gt;

၁၉၀၀ နေင်ႏမာꩻငါတဲင် နယ်တာလန်အထန်ႏကို ကအဝ်ႏဒါႏ ပညာႏသျင်ႏသီးဖုံႏနဝ်ꩻ သွုံꩻအာလွဉ်ဒျာႏ အေန်ဒိုနီးသျားကရိုꩻဒါႏ အမဉ်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ခွိုꩻရက်ဒေႏသခံႏသီးဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏဟဲ့ꩻယို့ꩻလွ ခမ်းထီရေꩻအသွုံꩻအနွုံꩻအနေႏနဝ်ꩻသွူ။ &lt;ref name=&quot;Kroef&quot;/&gt; အဝ်ႏ ဗာလဉ်တက္ကသိုလ်ႏ အဒေါ့ဖ် ဗတ်ဆျန်းကထေဒါႏ &quot;အေန်ဒိုနီးသျား တဝ်းလဲ့ မလေးကြွန်ဗူႏဖုံႏ ၁၈၈၄-၁၈၉၄&quot; ကဟဲ့ꩻဒါႏ လိတ်အုပ်ကိုတဲင် လိုꩻသီးဖုံႏကွဲသေအာအာလွဉ်စွဉ်ႏနဝ်ꩻသွူ။ ဒေႏသခံႏပညာႏသျင်ႏသီးဖုံႏအကို ကီ ဟာစျာ ဒီဝမ်တာရာနဝ်ꩻ အွဉ်ဟဲ့ꩻစ့ရီးဝင်ꩻ အမဉ်ꩻယိုတဲင် တိန်ႏတွိုႏ ၁၉၁၃ဗာႏနေင်ႏနဝ်ꩻ ဝွေꩻတယ်ႏထောင်ႏခန်း &quot;အေန်ဒိုနီးသျားသတင်ꩻစာႏတွိုက်&quot; ကဟဲ့ꩻဒါႏ သတင်ꩻစာႏတွိုက် တဖြုံႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;indoety&quot;/&gt;

==သမဲင်ꩻ==
==ဟံႏပထဝီႏ==
==ခမ်းထီရေꩻတွမ်ႏ အစိုႏရ==
==စီꩻပွာꩻရေꩻ==
==လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းတွမ်ႏ အုံအဝ်ႏစွစ်ꩻလီဒါႏခင်ႏလမ်း==
==ယေန်ႏကေႏမုꩻ==
==ထွားထဲင်းယင်း ကဏ္ဍနုဲင်းယို==
==ဓါတ်ပွုံႏဖုံႏ==
== အာႏကွိုꩻ ==
{{Reflist}}

[[Category:အာသျတွိုက်ကို ခမ်းထီဖုံႏ]]

[[my:အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ]]
[[en:Indonesia]]</text>
      <sha1>2x5468lh3qtwgcwx6phs455xb44c3tl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>14202</id>
      <parentid>14183</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T10:29:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Khun Kt</username>
        <id>19</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="29543" xml:space="preserve">{{Infobox country
| conventional_long_name = အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ
| common_name            = အေန်ဒိုနီးသျား
| native_name            = {{native name|id|Republik Indonesia}}
| image_flag             = Flag of Indonesia.svg
| image_coat             = National emblem of Indonesia Garuda Pancasila.svg
| symbol_type            = ခမ်းထီတန်အမုဲင်
| national_motto         = {{native phrase|kaw|[[Bhinneka Tunggal Ika]]}}&lt;br /&gt;&quot;Unity in Diversity&quot;{{hr}}'''National ideology:''' {{lang|id|[[Pancasila (politics)|Pancasila]]}}&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://countrystudies.us/indonesia/86.htm|title=Pancasila|publisher=U.S. Library of Congress|date=2017-02-03|access-date=2017-02-05|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170205010135/http://countrystudies.us/indonesia/86.htm|archive-date=2017-02-05}}&lt;/ref&gt;{{sfn|Vickers|2005|p=117}}
| national_anthem        = &quot;[[Indonesia Raya]]&quot;&lt;br /&gt;&quot;Great Indonesia&quot;{{parabr}}{{center|[[File:Indonesiaraya.ogg]]}}
| image_map              = {{Switcher|[[File:Indonesia (orthographic projection).svg|frameless]]|Show globe|[[File:Location Indonesia ASEAN.svg|upright=1.15|frameless]]|Show map of ASEAN|default=1}}
| capital                = [[ဝေင်ꩻစျာကာတာ]]
| largest_city           = ဝေင်ꩻတန်
| coordinates            = {{Coord|6|10|S|106|49|E|type:city_region:ID}}
| languages_type         = ရွုမ်ꩻသွုံꩻဘာႏသာႏငဝ်းငွါ&lt;br/&gt; {{nobold|တွမ်ႏ ခွိုꩻဘာႏသာႏငဝ်းငွါ}}
|languages              = [[အဉ်ဒိုနီးသျားဘာႏသာႏငဝ်းငွါ]]&lt;!--Note: Not just the official language, but also the national language (bahasa pemersatu)--&gt;
| languages2_type        = ဒေႏသခံႏဘာႏသာႏငဝ်းငွါ
| languages2             = Over [[အေန်ဒိုနီးသျားဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|700 languages]]&lt;ref name=&quot;ethnologue&quot;/&gt;
| ethnic_groups          = * [[Javanese]] &lt;small&gt;(၄၀.၆%)&lt;/small&gt;, 
* [[Sundanese]] &lt;small&gt;(၁၅%)&lt;/small&gt;, 
* [[Madurese]] &lt;small&gt;(၃.၃%)&lt;/small&gt;, 
* [[Minangkabau]] &lt;small&gt;(၂.၇%)&lt;/small&gt;, 
* [[Betawi]] &lt;small&gt;(၂.၄%)&lt;/small&gt;, 
* [[Bugis]] &lt;small&gt;(၂.၄%)&lt;/small&gt;, 
* [[Banten]] &lt;small&gt;(၂%)&lt;/small&gt;, 
* [[Banjar]] &lt;small&gt;(၁.၇%)&lt;/small&gt;,
* အလင် &lt;small&gt;(၂၉.၉%)&lt;/small&gt;
| religion_year          = 2018
| religion               = {{ublist|item_style=white-space:nowrap;|၈၆.၇၀% [[အိစ်သာလမ်ဘာႏသာႏ]]|၁၀.၇၂% [[ခရိယာန်ႏဘာႏသာႏ]]|၁.၇၄% [[ဟေင်ဒူဘာႏသာႏ]]|၀.၇၇% [[ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]| ၀.၀၄% [[Aliran Kepercayaan|ယိုꩻယာႏ]]| ၀.၀၃% [[Confucianism in Indonesia|Confucianism]]}}
| religion_ref           = &lt;ref name=&quot;RELIGION&quot;&gt;{{cite web|url=https://data.kemenag.go.id/agamadashboard/statistik/umat|title=Statistik Umat Menurut Agama di Indonesia|publisher=[[Ministry of Religious Affairs (Indonesia)|Ministry of Religious Affairs]]|date=2018-05-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20200903221250/https://data.kemenag.go.id/agamadashboard/statistik/umat|archive-date=2020-09-03|access-date=2020-09-24|language=id}}&lt;/ref&gt;
| demonym                = [[Indonesians|Indonesian]]
| government_type        = ခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ
| leader_title1          = ခမ်းနမ်းဗွႏ
| leader_name1           = [[စျိုကိုဝီဒိုဒို]]
| leader_title2          = ဒုတိယခမ်းနမ်းဗွေႏ
| leader_name2           = စျူးသဲစ်ကာလာ
| leader_title3          = {{nowrap|[[List of Speakers of the People's Representative Council|House Speaker]]}}
| leader_name3           = [[Puan Maharani]]
| leader_title4          = {{nowrap|[[Chief Justice of the Supreme Court of Indonesia|Chief Justice]]}}
| leader_name4           = [[Muhammad Syarifuddin]]
| legislature            = [[ခမ်းသားအတွိုင်ႏပင်ႏခံႏလွတ်တောႏ]] (MPR)
| upper_house            = [[ဒေႏသဆဲင်ႏရာꩻ နမ်းခြောင်ꩻတင်ကောင်သီ]] (DPD)
| lower_house            = [[ခမ်းသားနမ်းခြောင်ꩻတင်ကောင်သီ]] (DPR)
| sovereignty_type       = ကေႏညာႏလꩻလွစ်တခြင်ခွင်ꩻ
| sovereignty_note       = [[နယ်တာလန်]] တွမ်ႏ [[ဂျပန်ခမ်းထီ|ဂျပန်]]သီးထျꩻ
| established_event1     = [[Proclamation of Indonesian Independence|ကေႏညာႏ]]
| established_date1      = ၁၉၄၅ ဗာႏနေင်ႏ ဩဂုတ်လာ ၁၇နီꩻ
| established_event2     = [[Dutch–Indonesian Round Table Conference|အွဉ်ႏအတီႏ]]
| established_date2      = ၁၉၄၉ဗာႏနေင်ႏ လာဒီသဲဉ်ဗာ ၂၇နီꩻ 
| area_km2               = 1,904,569&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/DYB2004/Table03.pdf|title=UN Statistics|publisher=United Nations|date=2005|access-date=2007-10-31|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20071031023924/http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/DYB2004/Table03.pdf|archive-date=2007-10-31}}&lt;/ref&gt;
| area_label             = [[Land area|ဟံႏကောင်ခြွဉ်း]]
| area_rank              = 14th
| area_sq_mi             = 735,358 &lt;!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--&gt;
| percent_water          = 
| area_label2            = [[Water area|ထီပင်ႏလယ်ႏ (%)]]
| area_data2             = ၄.၈၅
| population_estimate    = {{increaseNeutral}} 275,773,800&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.bps.go.id/indicator/12/1975/1/mid-year-population.html|publisher=[[Statistics Indonesia|Badan Pusat Statistik - Indonesia]]|title=Mid Year Population (Thousand People)|archive-date=30 June 2022|access-date=3 July 2022|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
| population_census      = 270,203,917&lt;ref name=&quot;2020census&quot; /&gt;
| population_estimate_year = Q2 2022
| population_estimate_rank = 4th
| population_census_year = 2020
| population_density_km2 = 141
| population_density_sq_mi = 365
| population_density_rank = 88th
| GDP_PPP                = {{increase}} {{currency|3.995 trillion|USD|passthrough=yes}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot;&gt;{{cite web|title=Report for Selected Countries and Subjects|url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2022/April/weo-report?c=536,&amp;s=NGDP_RPCH,NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,PPPSH,NID_NGDP,NGSD_NGDP,LUR,LP,BCA,BCA_NGDPD,&amp;sy=2020&amp;ey=2027&amp;ssm=0&amp;scsm=1&amp;scc=0&amp;ssd=1&amp;ssc=0&amp;sic=0&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1|publisher=International Monetary Fund|access-date=2022-04-19}}&lt;/ref&gt;
| GDP_PPP_year           = 2022
| GDP_PPP_rank           = 7th
| GDP_PPP_per_capita     = {{increase}} {{currency|14,535|USD|passthrough=no}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_PPP_per_capita_rank = 96th
| GDP_nominal            = {{increase}} {{currency|1.289 trillion|USD|passthrough=yes}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_nominal_year       = 2022
| GDP_nominal_rank       = 17th
| GDP_nominal_per_capita = {{increase}} {{currency|4,691|USD|passthrough=no}}&lt;ref name=&quot;IMF&quot; /&gt;
| GDP_nominal_per_capita_rank = 104th
| Gini                   = 38.2
| Gini_year              = 2019
| Gini_change            = increase &lt;!--/decrease/steady--&gt;
| Gini_ref               = &lt;ref&gt;{{cite web|title=GINI index (World Bank estimate) – Indonesia|url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=ID|publisher=[[World Bank]]|access-date=2021-04-15}}&lt;/ref&gt;
| Gini_rank              = 
| HDI                    = 0.718
| HDI_year               = 2019
| HDI_change             = increase &lt;!--increase/decrease/steady--&gt;
| HDI_ref                = &lt;ref name=&quot;2020 components&quot;&gt;{{cite book|title=Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene|date=2020-12-15|publisher=[[United Nations Development Programme]]|isbn=978-92-1-126442-5|pages=343–346|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|archive-url=https://web.archive.org/web/20201215155214/http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|archive-date=2020-12-15|access-date=2020-12-16}}&lt;/ref&gt;
| HDI_rank               = 107th
| currency               = [[Indonesian rupiah]] (Rp)
| currency_code          = IDR
| time_zone              = [[Time in Indonesia|various]]
| utc_offset             = +7 to +9
| date_format            = နီꩻ/လာ/နေင်ႏ
| drives_on              = ဖဲ့ꩻစေႏ &lt;!--Note that this refers to the side of the road used, not the seating of the driver--&gt;
| calling_code           = [[+62]]
| cctld                  = [[.id]]
}}

'''အိဉ်ဒိုနီးသျာခမ်းထီ''' ([[အိန်းကလေက်ဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|အဲင်းကလေတ်]]: Indonesia) {{IPAc-en|audio=En-us-Indonesia.ogg|ˌ|ɪ|n|d|ə|ˈ|n|iː|ʒ|ə}} ရွုမ်ꩻသွုံꩻအမဉ်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ဟံႏနယ်ႏအဝ်ႏသော့ꩻတွိုက်တဖြုံႏလွိုကို ကထွာဒါႏ ဖြွောမ်းဗူႏမုꩻဟဝ်ငါႏ အချွတ်အထျꩻအာႏဏာႏပဲင်ႏ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻအာ အာသျအခဝ်ကွဉ်ႏနဝ်ကိုတဲင် ဟံႏနယ်ႏယင်ဟန်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻဒျာႏ အိုရှန်းနီးယားကိုနဝ်ꩻသွူ။ အဝ်ႏ အေင်ဒိယသမုဒ္ဒရာႏတွမ်ႏ ပသိဖိတ်သမုဒ္ဒရာႏခါႏကိုတွော့ꩻ ကြွန်အဝ်ႏစွဉ်ႏ တသောင်ႏသွံရေင်လွိုတဲင် ကမ္ဘာႏတန်အလောင်း ထွာကြွန်အအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;CIA&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html|title=The World Factbook: Indonesia|publisher=Central Intelligence Agency|date=12 December 2017|accessdate=19 December 2017|archivedate=10 December 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081210041527/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html}}&lt;/ref&gt; ဟံႏဧရိယာႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏ စတုရန်းမဲင်ႏပေါင်ꩻ ၇၃၅,၃၅၈မဲင်ႏတွမ်ႏ ( ၁,၉၀၄,၅၆၉ စတုရန်းကီလိုမီတာ)တဲင် ကမ္ဘာႏတန်အကို အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ ထဲ့သော့ꩻ ဟံႏဧရိယာႏအလုဲင်းသွတ်ꩻ နံပါတ် ၁၄ ကို ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ပင်ႏလယ်ႏတွမ်ႏ ဟံႏဧရိယာႏ မဉ်ႏတွက်ရော်ꩻဝင်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီယို ထွာစွဉ်ႏ ကမ္ဘာႏတန်အကို နံပါတ်နွုတ်ꩻအတန်သွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏ ၂၆၁ သန်းရပ်တဲင် ကမ္ဘာႏတန်အလောင်း နံပါတ် ၄ လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အော်သထရိုနီးဆျန်းခမ်းထီဖုံႏတွမ်ႏ [[အိစ်သာလမ်ဘာႏသာႏ]]နွို့ဖုံႏ ကအဝ်ႏသော့ꩻအာဒါႏ ခမ်းထီဖုံႏအကို အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီနဝ်ꩻ ထွာလိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻ ခမ်းထီတဖြုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီသားတထာႏဝရပ်နဝ်ꩻ အုံအဝ်ႏလွဒျာႏ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကို လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအအာသွတ်ꩻကထွာဒါႏ စျားဗားကြွန်ကိုနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; 

အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ ရီပတ်ဗလစ်ကဉ်ပွုံႏစံႏ အစိုႏရအဝ်ႏတဲင် ကလွိုက်ရွေꩻခါꩻဒါႏ ပါလီမန်တွမ်ႏ ခမ်းနမ်းဗွေႏ(သမ္မတလဲ့ ပါသော့ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ ခမ်းနယ်ႏအဝ်ႏ (၃၄) နယ်ႏတဲင် (၅)နယ်ႏနဝ်ꩻ ပါꩻသော့ꩻဒျာႏ အထူꩻအိုပ်ချုတ်ရေꩻအရန်းကိုနဝ်ꩻသွူ။ ခွုင်းတဲင်ကမ္ဘာႏဟံႏတန်အလောင်း လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏသော့ꩻအာသွတ်ꩻကထွာဒါႏ ဝေင်ꩻတန်ဖုံႏအကို အေန်ဒိုနီးသျားဝေင်ꩻတန် စျကာတာဝေင်ꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏသော့ꩻ နံပါတ်(၂) ကိုနဝ်ꩻသွူ။

အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီတွမ်ႏ ပါပူအာနယူးဂီနီခမ်းထီ၊ တီမောအခဝ်ကွဉ်ႏခမ်းထီတွမ်ႏ [[မလေးသျားခမ်းထီ]]အခဝ်ကွဉ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ခမ်းထီကူနား အဝ်ႏကပ်ꩻခြꩻစွဉ်ႏတဝင်ꩻ တကောင်ꩻဟံႏယာႏလောင်းဖုံႏသွူ။ ခမ်းထီအသောင်ရင်ꩻအလင်ဖုံႏနဝ်ꩻ [[သေင်ကာပူခမ်းထီ]]၊ [[ဗီယက်နမ်ခမ်းထီ]]၊ [[ဖိလစ်ပိုင်ခမ်းထီ]]၊ [[ဩသတေးလျခမ်းထီ]]၊ ပလောင်းခမ်းထီ တွမ်ႏ အေင်ဒိယခမ်းထီကပဲင်ႏဒါႏ အဲတ်ဒမန်ကြွန် တွမ်ႏ နီကိုဗာကြွန်ဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|title=Indonesia - The Next Major Oil Importer?|publisher=Seeking Alpha|date=10 January 2017|accessdate=6 February 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206005019/https://seekingalpha.com/article/4035779-indonesia-next-major-oil-importer|archivedate=6 February 2017|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းတဲ့အာ လိုအုံတဲ့တချငါႏ ဒေႏသဖုံႏအဝ်ႏကီလဲ့ ကလုဲင်းတဟာႏငါႏ အေန်ဒိုနီသျားဟံႏရွိုင်ꩻတခြာတန်ကိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏထောက်ကံးဖေႏနွောင်ꩻဒျာႏ ဇီဝမျိုꩻဖြယ်ဖုံႏ အာတန်နဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီကိုနဝ်ꩻ သဘာႏဝအရွီႏအခိုႏဖုံႏ အဝ်ႏတွမ်ႏအလွန်းအလွိုတဲင် နဝ်ꩻဖုံႏအကို - နမ်းမေန်(ရေနံ) တွမ်ႏ သဘာႏဝဓာတ်လူး(သဘာဝဓာတ်ငွေ့)၊ ပသီႏဗွာ(ခဲမဖြူ)၊ တောင်ꩻတနျာႏ(ကြေးနီ) တွမ်ႏ ခံꩻဖုံႏလဲ့ပါဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အဆို့ꩻအရုဲင်ထာꩻမာꩻဖုံႏနဝ်ꩻ - ဗွူ၊ နမ်းမန်ꩻမောက်ꩻအွန်၊ နေင်း၊ ကော်ဖီ၊ ကကေးအို၊ ပရတသီႏ၊ အိုမီႏအိုမက်ꩻဖုံႏ တွမ်ႏ ရာဘာဖုံႏတဲ့ ထန်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;OEC&quot;&gt;{{cite web|url=http://atlas.media.mit.edu/en/profile/country/idn/|title=Indonesia|publisher=The Observatory of Economic Complexity|date=2016|accessdate=19 November 2016|archivedate=1 April 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170401221338/http://atlas.media.mit.edu/en/profile/country/idn/}}&lt;/ref&gt; အေန်ဒိုနီးသျားသီး အဓိက ကူꩻကားဖက်ခမ်းထီဖုံႏနဝ်ꩻ - [[ခယ်ႏခမ်းထီ]]၊ [[အမေႏရိကန်ႏခမ်းခြွဉ်းဗူႏ]]၊ [[ဂျပန်ခမ်းထီ]]၊ [[သေင်ကာပူခမ်းထီ]] တွမ်ႏ [[အေင်ဒိယခမ်းထီ]]ဖုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.worldstopexports.com/indonesias-top-15-import-partners/|title=Indonesia's Top Trading Partners|author=Workman, Daniel|publisher=World's Top Exports|date=26 December 2017|accessdate=25 February 2018|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180225061410/http://www.worldstopexports.com/indonesias-top-15-import-partners/|archivedate=25 February 2018|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

အေန်ဒိုနီးသျားကြွန်ဗူႏနဝ်ꩻ တိန်ႏတွိုႏ ၇ ရျာꩻဗူႏရပ်မ့ꩻ ကွဲစအွဉ်ႏရေꩻလွဉ် ဖြေꩻစာကူꩻကားရေꩻတဲင် နဝ်ꩻခါအခိန်ႏ သီရိဝိဟာရခမ်းထီ တွမ်ႏ မာဂျာပါဟစ်ခမ်းထီဖုံႏကို ခယ်ႏခွန်ဟော်ခံꩻဆွိုက်ဖုံႏတွမ်ႏ အေင်ဒိယခွန်ဟော်ခံꩻခမ်းထီသီးလဲ့ အဝ်ႏဖြေꩻစာꩻကူႏကားလူႏလုဲင်ႏချာငါတဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

တယ်ႏစ ခရစ်တောႏပေါႏလွဉ်ထွူ  တညငါႏတဝ်းအခိန်ႏ ဒေႏသခံႏခွန်ဟော်ꩻခံꩻသီးနဝ်ꩻ ထူႏဆွုပ်လွေꩻ ခမ်းလင်သား ယေန်ႏကေႏမုꩻ၊ ဘာႏသာႏရေꩻတွမ်ႏ ခမ်းထီအရေꩻပွုံႏစံႏဖုံႏတဲင် ထွာလွဉ် ဟေင်ဒူတွမ်ႏ ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏခမ်းထီတဲင် လွိုင်ႏကွုန်ꩻတိုꩻတက်လွဉ်စွဉ်ႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီသမဲင်ꩻအကိုနဝ်ꩻ အထီႏတောႏဝွေꩻသီးသဘာႏဝအရွီႏအခိုႏဖုံႏတွော့ꩻ ကခံႏဗာႏ အာႏရဲင်ꩻတလာဒါႏခမ်းထီလောင်ႏလင်သားဖုံႏ ကဒို့ꩻတခြို့ꩻဒါႏ အကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။ မွတ်သလဉ်ကုင်ႏသဲႏသီးတွမ်ႏ ဆူဖီပညာႏသျင်ႏသီးနဝ်ꩻ သံးအီလွဉ်သော့ꩻ အိစ်သာလာမ်ဘာႏသာႏ၊ ဥရောပသီးနဝ်ꩻ သံးအီလွဉ် ခရိယာန်ႏဘာႏသာႏတဲင် အဝ်ႏလယ်ႏထွံႏလေ့လာဟံႏနယ်ႏတောႏတွင်ꩻ သံးမဲဉ်ရိမ်ဒို့ꩻတခြို့တဝင်ꩻ အိုမီႏအိုမက်ꩻကြွန်ကထွာဒါႏ မာလူကူးကြွန်နဝ်ꩻတဲင် ရွို့ꩻရန်ႏစွဉ်ႏဒျာႏလို့ဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ တယ်ႏစစွဉ်ႏ ဒတ်ချ်လိုꩻခွိုꩻသီး ကိုလိုနီအနေႏ ကသွင်ꩻသော့ꩻဒါႏ အမ်ဗိုးအီးနား တွမ်ႏ ဗာတာဗီးယားဖုံႏတဲင် ဆုဲင်ꩻဝုဲင်ꩻတဲင်တွော့ꩻ ကြွန်ဗူႏကားကအဝ်ႏလဲ့ ပေါ်တူဂီ၊ ပဉ်တစ် တွမ်ႏ ဗြိတိဆျသီးဖုံႏနဝ်ꩻ သိမ်ꩻအွဉ်ႏထွာထိုꩻခန်းဒျာႏ ကိုလိုနီနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻအကို တီမောတွမ်ႏ ယူဂီနီးအခဝ်တွို့ꩻတဲ့ ပါနေနေသွူ။ ဒုတိယကမ္ဘာႏစဲ့ꩻ တိန်ႏတဲင် အေန်ဒိုနီသျားခမ်းထီလဲ့ ကေႏညာႏလꩻခန်းဒျာႏ လွစ်တခြင်ခွင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

==ဟဲ့ꩻဖန်အမဉ်ꩻခန်ꩻ==
‍‍‍‍‍&quot;အေန်ဒိုနီးသျား&quot; အမဉ်ꩻဝေါဟာရနဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏ အေန်ဒို(indos) တွမ်ႏ နီသော့သ်(nesos)ကရိုꩻဒါႏ [[ဂရိ]]ဘာႏသာႏငဝ်းငွါကိုလွဉ်ဒျာႏတဲင် မဉ်ႏဒေါ့ꩻပအိုဝ်ႏဗာႏနေးနဝ်ꩻ အေင်ဒိယကြွန်ဖုံႏ အဓိပ္ပါယ်ႏလꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ &lt;ref name=&quot;EcoSeas1&quot;&gt;{{cite book|author1=Tomascik, T.|author2=Mah, J.A.|author3=Nontji, A.|author4=Moosa, M.K.|title=The Ecology of the Indonesian Seas&amp;nbsp;– Part One|publisher=Periplus Editions|year=1996|location=Hong Kong|isbn=962-593-078-7}}&lt;/ref&gt; ကဟဲ့ꩻဖန်စ ခမ်းထီမဉ်ꩻယိုနဝ်ꩻ ခါးလားကတယ်ႏထောင်ႏ လွစ်တခြင်ဒါႏ အေန်ဒိုနီးသျားခမ်းထီခိန်ႏ ၁၈ ရျာꩻဗူႏကိုကာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;indoety&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.pikiran-rakyat.com/cetak/0804/16/0802.htm|title=The origin of Indonesia's name|author=Anshory, Irfan|publisher=Pikiran Rakyat|date=16 August 2004|accessdate=15 December 2006|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20061215190155/http://www.pikiran-rakyat.com/cetak/0804/16/0802.htm|archivedate=15 December 2006|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; တိန်ႏတွိုႏ ၁၈၅၀ ဗာႏနေင်ႏတဲင် အဲင်းကလေတ်လိုꩻခွိုꩻဗူႏဗေဒပညာႏသျင်ႏ ဂျော့ရှ်ဝဉ်သာအားရ်နဝ်ꩻ လိုꩻကောကအုံအဝ်ႏဒါႏ အေင်ဒိယကြွန်ဗူႏလောင်းသားယို ဝွေꩻဟဲ့ꩻဒျာႏ အဥ်ဒုနီးဆျန်း (Indunesians) တွမ်ႏ လိုꩻကအုံအဝ်ႏဒါႏ မလာယန်ကြွန်စွယ်ႏသားနဝ်ꩻ ဝွေꩻဟဲ့ꩻဒျာႏ မလာယုနီးဆျန်း (Malayunesians) စတဲင် ဝွေꩻကကျွိုက်ရာꩻ အသွုံꩻအနွုံꩻအလွောက်ꩻ အဝ်ႏဟဲ့ꩻဖန်ခါꩻဒျာႏ နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။{{sfn|Earl|1850|p=119}} ဂျာနယ်နဝ်ꩻကိုနေနေ ဝွေꩻတပဲ့ꩻကျောင်ꩻသားတဖြာꩻကထွာဒါႏ စိမ်းသ်ရစ်ဆဲတ်သန် လိုဂန် နဝ်ꩻ အေင်ဒိယကြွန်ဗူႏကရိုꩻဒါႏ ခမ်းထီမဉ်ꩻယို ဝွေꩻအဝ်ႏဟဲ့ꩻဗွိုန်အဓိပ္ပါယ်ႏ အေန်ဒိုနီးသျား နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;JIAEA_3&quot;&gt;{{cite journal|author=Logan, James Richardson|title=The Ethnology of the Indian Archipelago: Embracing Enquiries into the Continental Relations of the Indo-Pacific Islanders|url=https://archive.org/details/ethnologyIndian00Loga|journal=Journal of the Indian Archipelago and Eastern Asia (JIAEA)|year=1850|pages=4:252–347}}&lt;/ref&gt;{{sfn|Earl|1850|pp=254, 277–278}} ကွဲတွော့ꩻတဲင် ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏ ဒတ်ဆ်ပညာႏသျင်ႏသီးကထေဒါႏ အေန်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏဂျာနယ်ဖုံႏကိုနဝ်ꩻ တမဲဉ်သွုံꩻလွတဝ်း အဉ်ဒိုနီးသျားတဲင် မဲဉ်သွုံꩻလွဒျာႏ မလေးကြွန်စွယ်ႏဖုံႏတွမ်ႏ နယ်တာလန် အဉ်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏ ကရိုꩻဒါႏ အမဉ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ သွုံအာဒါႏအမဉ်ꩻနဝ်ꩻ အေန်ဒီအခဝ်ကွဉ်ႏတွမ်ႏ အေန်သူလေန်ဒီ (Insulinde) ဖုံႏဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;Kroef&quot;&gt;{{cite journal|title=The Term Indonesia: Its Origin and Usage|journal=Journal of the American Oriental Society|author=Justus M van der Kroef|volume=71|issue=3|pages=166–171|year=1951|doi=10.2307/595186|jstor=595186}}&lt;/ref&gt;

၁၉၀၀ နေင်ႏမာꩻငါတဲင် နယ်တာလန်အထန်ႏကို ကအဝ်ႏဒါႏ ပညာႏသျင်ႏသီးဖုံႏနဝ်ꩻ သွုံꩻအာလွဉ်ဒျာႏ အေန်ဒိုနီးသျားကရိုꩻဒါႏ အမဉ်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ခွိုꩻရက်ဒေႏသခံႏသီးဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏဟဲ့ꩻယို့ꩻလွ ခမ်းထီရေꩻအသွုံꩻအနွုံꩻအနေႏနဝ်ꩻသွူ။ &lt;ref name=&quot;Kroef&quot;/&gt; အဝ်ႏ ဗာလဉ်တက္ကသိုလ်ႏ အဒေါ့ဖ် ဗတ်ဆျန်းကထေဒါႏ &quot;အေန်ဒိုနီးသျား တဝ်းလဲ့ မလေးကြွန်ဗူႏဖုံႏ ၁၈၈၄-၁၈၉၄&quot; ကဟဲ့ꩻဒါႏ လိတ်အုပ်ကိုတဲင် လိုꩻသီးဖုံႏကွဲသေအာအာလွဉ်စွဉ်ႏနဝ်ꩻသွူ။ ဒေႏသခံႏပညာႏသျင်ႏသီးဖုံႏအကို ကီ ဟာစျာ ဒီဝမ်တာရာနဝ်ꩻ အွဉ်ဟဲ့ꩻစ့ရီးဝင်ꩻ အမဉ်ꩻယိုတဲင် တိန်ႏတွိုႏ ၁၉၁၃ဗာႏနေင်ႏနဝ်ꩻ ဝွေꩻတယ်ႏထောင်ႏခန်း &quot;အေန်ဒိုနီးသျားသတင်ꩻစာႏတွိုက်&quot; ကဟဲ့ꩻဒါႏ သတင်ꩻစာႏတွိုက် တဖြုံႏနဝ်ꩻသွူ။&lt;ref name=&quot;indoety&quot;/&gt;

==သမဲင်ꩻ==
==ဟံႏပထဝီႏ==
==ခမ်းထီရေꩻတွမ်ႏ အစိုႏရ==
==စီꩻပွာꩻရေꩻ==
==လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းတွမ်ႏ အုံအဝ်ႏစွစ်ꩻလီဒါႏခင်ႏလမ်း==
==ယေန်ႏကေႏမုꩻ==
==ထွားထဲင်းယင်း ကဏ္ဍနုဲင်းယို==
==ဓါတ်ပွုံႏဖုံႏ==
== အာႏကွိုꩻ ==
{{Reflist}}

[[Category:အာသျတွိုက်ကို ခမ်းထီဖုံႏ]]

[[my:အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ]]
[[en:Indonesia]]</text>
      <sha1>1fal21mbwu80io8ey26qwzbagwyx4kt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ဘုရာꩻလောင်ꩻ အုံသန္ဓေႏ ကျာႏသပတေꩻနီꩻ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2906</id>
    <revision>
      <id>14144</id>
      <timestamp>2022-07-24T12:06:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>လွိုင်ႏအာထင်ႏထိုထဲင်း</username>
        <id>32</id>
      </contributor>
      <comment>ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ &quot;လစ်အသင်္ချေႏပုဲင် ကမ္ဘာႏတသိန်ႏအကို၊ နီဗွေႏတယ်ႏစွဥ်ႏ သုမေႏဓာႏရသေ့ဘဝနဝ်ꩻကာႏ၊ ဗꩻတွိုႏလွဥ်စွဥ်ႏ ခွန်ဝေဿန္တရာႏဘဝနဝ်ꩻသွူ၊၊ အဝ်ႏခွန်ဝေဿန္တရာႏဘဝ ကထွိ...&quot;</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2177" xml:space="preserve">လစ်အသင်္ချေႏပုဲင် ကမ္ဘာႏတသိန်ႏအကို၊ နီဗွေႏတယ်ႏစွဥ်ႏ သုမေႏဓာႏရသေ့ဘဝနဝ်ꩻကာႏ၊ ဗꩻတွိုႏလွဥ်စွဥ်ႏ ခွန်ဝေဿန္တရာႏဘဝနဝ်ꩻသွူ၊၊ အဝ်ႏခွန်ဝေဿန္တရာႏဘဝ ကထွိုင်ႏပြောင်ꩻနဝ်ꩻ၊ ထင်ႏထွာတေားလူꩻ တုသိတာခမ်း၊ အမဥ်ꩻခန်း သေတကေတုနဝ်ꩻသွူ၊၊ စကျာႏဝဠာႏပေါင်ꩻ တသောင်ꩻအကို၊ ကအဝ်ႏအုံဒါႏ လူꩻဗျဟ္မာႏသီးဖုံႏ၊ စုပြုံႏမော့ꩻခွဲးလွဝင်ꩻ ကထွိုင်ႏထွူယောဝ်းတဲင်၊ ထင်ႏလဝ်းခန်းဘုရာꩻလောင်ꩻ၊ ယံကပြောင်ꩻလင်ꩻ လိုခမ်း၊ ယံထွာဖေႏခန်း ဘုရာꩻ၊ တောင်ꩻပြန်ႏခါꩻ နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ၊၊ ကွပ်ပွိုးနဝ်ꩻမꩻ မဟာႏသက္ကရာဇ်-၆၇ ဗာႏ၊ ဝါႏဆိုႏလာဗွေ၊ ကျာႏသပတေꩻနီꩻနဝ်ꩻ ဘုရာꩻအဝ်ႏ တုသိတာလိုꩻဒုံ၊ လင်ꩻအုံတေားခန်း လိုꩻခမ်းသန္ဓေႏ၊  မွိုးဗွေႏနမ်းကီ အလာတဆီနဝ်ꩻသွူ၊၊

တောင်ꩻခါꩻ -
ဘုရာꩻလောင်ꩻ ဇာႏတိခမ်းမဥ်ꩻ- ကပိလဝတ်
အဖါမဥ်ꩻ - ခွန်တန်သုဒ္ဓေါဒန
အမွိုးမဥ်ꩻ- နင်ꩻတန်မဟာႏမယာႏဒေႏဝီႏ 

&lt;ref&gt;ဗွေႏဗွန်သီႏသဲင်ႏ၊ ဘာႏသာႏရေꩻဗဟုသုတ အမုဲင်(၃)&lt;/ref&gt;

== အာႏကွိုꩻ ==
&lt;references/&gt;

[[Category:ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]</text>
      <sha1>0aj8nxagsfgeld269s4e7ku08emwjta</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>14145</id>
      <parentid>14144</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T12:06:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>လွိုင်ႏအာထင်ႏထိုထဲင်း</username>
        <id>32</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2176" xml:space="preserve">လစ်အသင်္ချေႏပုဲင် ကမ္ဘာႏတသိန်ႏအကို၊ နီဗွေႏတယ်ႏစွဥ်ႏ သုမေႏဓာႏရသေ့ဘဝနဝ်ꩻကာႏ၊ ဗꩻတွိုႏလွဥ်စွဥ်ႏ ခွန်ဝေဿန္တရာႏဘဝနဝ်ꩻသွူ၊၊ အဝ်ႏခွန်ဝေဿန္တရာႏဘဝ ကထွိုင်ႏပြောင်ꩻနဝ်ꩻ၊ ထင်ႏထွာတေားလူꩻ တုသိတာခမ်း၊ အမဥ်ꩻခန်း သေတကေတုနဝ်ꩻသွူ၊၊ စကျာႏဝဠာႏပေါင်ꩻ တသောင်ꩻအကို၊ ကအဝ်ႏအုံဒါႏ လူꩻဗျဟ္မာႏသီးဖုံႏ၊ စုပြုံႏမော့ꩻခွဲးလွဝင်ꩻ ကထွိုင်ႏထွူယောဝ်းတဲင်၊ ထင်ႏလဝ်းခန်းဘုရာꩻလောင်ꩻ၊ ယံကပြောင်ꩻလင်ꩻ လိုခမ်း၊ ယံထွာဖေႏခန်း ဘုရာꩻ၊ တောင်ꩻပြန်ႏခါꩻ နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ၊၊ ကွပ်ပွိုးနဝ်ꩻမꩻ မဟာႏသက္ကရာဇ်-၆၇ ဗာႏ၊ ဝါႏဆိုႏလာဗွေ၊ ကျာႏသပတေꩻနီꩻနဝ်ꩻ ဘုရာꩻအဝ်ႏ တုသိတာလိုꩻဒုံ၊ လင်ꩻအုံတေားခန်း လိုꩻခမ်းသန္ဓေႏ၊  မွိုးဗွေႏနမ်းကီ အလာတဆီနဝ်ꩻသွူ၊၊

တောင်ꩻခါꩻ -
ဘုရာꩻလောင်ꩻ ဇာႏတိခမ်းမဥ်ꩻ- ကပိလဝတ်
အဖါမဥ်ꩻ - ခွန်တန်သုဒ္ဓေါဒန
အမွိုးမဥ်ꩻ- နင်ꩻတန်မဟာႏမယာႏဒေႏဝီႏ 
&lt;ref&gt;ဗွေႏဗွန်သီႏသဲင်ႏ၊ ဘာႏသာႏရေꩻဗဟုသုတ အမုဲင်(၃)&lt;/ref&gt;

== အာႏကွိုꩻ ==
&lt;references/&gt;

[[Category:ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]</text>
      <sha1>7rmlzjryifbcn4z79t5h5mdffw0h76u</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>အေန်ႏကလေတ်ငေါဝ်း အနယ်ꩻအဲဥ်ႏ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2907</id>
    <revision>
      <id>14161</id>
      <timestamp>2022-07-25T03:47:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ohnkhun</username>
        <id>99</id>
      </contributor>
      <comment>ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ &quot;. S + Be about to + V1 အီႏမာꩻသွူလေးလေး  | (am, is, are, was, were) (အနာႏဂတ်အောဝ်ႏတောဝ်း) 	                           leave the office.	 ခွေအီႏလင်ꩻသွူ ထာꩻမာꩻ	                             go shopping. ခွေအီႏ လွေꩻသွူဆေꩻ  		                  teach English. ခွေအီႏ...&quot;</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2020" xml:space="preserve">. S + Be about to + V1 အီႏမာꩻသွူလေးလေး  | (am, is, are, was, were) (အနာႏဂတ်အောဝ်ႏတောဝ်း)
	
                          leave the office.	 ခွေအီႏလင်ꩻသွူ ထာꩻမာꩻ	
                            go shopping. ခွေအီႏ လွေꩻသွူဆေꩻ 
		                  teach English. ခွေအီႏ သွဥ္သွူ အေိန်းကလိပ် 			
		                  take a bath.	 ခွေအီးလွူးသွူထီ 		
I am about to			 
 I am about to		
		                     have a meal.ခွေအီႏအံႏသွူဒဲဥ်
			            play football. ခွေအီႏပတ်သွူ ဘော်လုံး 
					    go to school.	ခွေအီႏ လွေꩻသွူကျောင်ꩻ
                		go to Mandalay. ခွေအီႏလွေꩻသွူ မန်းတလ​ေꩻ
		                  go to bed.	ခွေအီႏဗိန်ႏသွူထာꩻ 
	                    	marry her. ခွေအီႏတောႏလမ်းသွူ ဝေꩻ 

They are about to leave the air port.  ဝွေꩻသီးလွေꩻသွူ သဲင်းဖော်ꩻကွင်ႏကွင်ꩻ 
I am about to cook the rice. ခွေအီႏဒွိုႏသွူဒဲဥ္ယို
She is about to sleep. ဝွေꩻမူႏအီးဗိန်ႏသွူ 


I was about to have a meal when he called up. ဝွေꩻကဟဲ့ꩻ ဖုံးချိန်ႏနဝ်ꩻ ခွေႏအီႏအံႏသွူဒဲဥ် 
He was about to hear what I gossiped about him. ဝွေꩻသီႏဒေါ့ꩻတေ့ꩻဝွေꩻမဲဥ်နဝ်ꩻ ခွေဗွော့ꩻဗွော့ꩻ ဟွိုန်လသွူတွော့ꩻ 
When I was about to leave the room, the telephone was ringing. ခွေစငါအီႏထန်း အခန်ကိုတဲ့ ဖုံးသမ်းလွဥ္</text>
      <sha1>eohui1o8ihwfzuwa70qzzzoc5y836ua</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ် ဝီခီဖီးဒီးယားသားတာႏ အွဉ်ႏထွော့ချက်ဖုံႏ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2908</id>
    <redirect title="ဝီခီပီးဒီးယား:ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ် ဝီခီဖီးဒီးယားသားတာႏ အွဉ်ႏထွော့ချက်ဖုံႏ" />
    <revision>
      <id>14165</id>
      <timestamp>2022-07-25T04:56:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ninjastrikers</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <comment>[[ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ် ဝီခီဖီးဒီးယားသားတာႏ အွဉ်ႏထွော့ချက်ဖုံႏ]] စာမျက်နှာကို [[ဝီခီပီးဒီးယား:ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ် ဝီခီဖီးဒီးယားသားတာႏ အွဉ်ႏထွော့ချက်ဖုံႏ]] သို့ Ninjastrikersက ရွှေ့ခဲ့သည်</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="218" xml:space="preserve">#REDIRECT [[ဝီခီပီးဒီးယား:ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ် ဝီခီဖီးဒီးယားသားတာႏ အွဉ်ႏထွော့ချက်ဖုံႏ]]</text>
      <sha1>t1snpcl4ciyjhqxqlyl8kgns90qcbvx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ:ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ် ဝီခီဖီးဒီးယားသားတာႏ အွဉ်ႏထွော့ချက်ဖုံႏ</title>
    <ns>1</ns>
    <id>2909</id>
    <redirect title="ဝီခီပီးဒီးယား အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ:ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ် ဝီခီဖီးဒီးယားသားတာႏ အွဉ်ႏထွော့ချက်ဖုံႏ" />
    <revision>
      <id>14167</id>
      <timestamp>2022-07-25T04:56:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ninjastrikers</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <comment>[[အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ:ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ် ဝီခီဖီးဒီးယားသားတာႏ အွဉ်ႏထွော့ချက်ဖုံႏ]] စာမျက်နှာကို [[ဝီခီပီးဒီးယား အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ:ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ် ဝီခီဖီးဒီးယားသားတာႏ အွဉ်ႏထွော့ချက်ဖုံႏ]] သို့ Ninjastrikersက ရွှေ့ခဲ့သည်</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="270" xml:space="preserve">#REDIRECT [[ဝီခီပီးဒီးယား အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ:ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ် ဝီခီဖီးဒီးယားသားတာႏ အွဉ်ႏထွော့ချက်ဖုံႏ]]</text>
      <sha1>shwnz2kdjd5ffhlqbimbzt0743xy7r9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ဝီခီပီးဒီးယား:Administrators!</title>
    <ns>4</ns>
    <id>2910</id>
    <redirect title="ဝီခီပီးဒီးယား:Administrators" />
    <revision>
      <id>14169</id>
      <timestamp>2022-07-25T04:59:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ninjastrikers</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <comment>[[ဝီခီပီးဒီးယား:Administrators!]] စာမျက်နှာကို [[ဝီခီပီးဒီးယား:Administrators]] သို့ Ninjastrikersက ရွှေ့ခဲ့သည်</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="68" xml:space="preserve">#REDIRECT [[ဝီခီပီးဒီးယား:Administrators]]</text>
      <sha1>jn1zd2nxz993sbm7pxbaokkx8f7mvtb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ဝီခီပီးဒီးယား:ADMIN</title>
    <ns>4</ns>
    <id>2911</id>
    <redirect title="ဝီခီပီးဒီးယား:Administrators" />
    <revision>
      <id>14170</id>
      <timestamp>2022-07-25T04:59:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ninjastrikers</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <comment>စာမျက်နှာကို [[ဝီခီပီးဒီးယား:Administrators]] သို့ ပြန်ညွှန်းလိုက်သည်</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="67" xml:space="preserve">#REDIRECT[[ဝီခီပီးဒီးယား:Administrators]]</text>
      <sha1>24jevdh6ink7qv69r65i265g0q8mdo9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ဝီခီပီးဒီးယား:SYSOP</title>
    <ns>4</ns>
    <id>2912</id>
    <redirect title="ဝီခီပီးဒီးယား:Administrators" />
    <revision>
      <id>14171</id>
      <timestamp>2022-07-25T04:59:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ninjastrikers</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <comment>စာမျက်နှာကို [[ဝီခီပီးဒီးယား:Administrators]] သို့ ပြန်ညွှန်းလိုက်သည်</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="67" xml:space="preserve">#REDIRECT[[ဝီခီပီးဒီးယား:Administrators]]</text>
      <sha1>24jevdh6ink7qv69r65i265g0q8mdo9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ဝီခီပီးဒီးယား:MOP</title>
    <ns>4</ns>
    <id>2913</id>
    <redirect title="ဝီခီပီးဒီးယား:Administrators" />
    <revision>
      <id>14172</id>
      <timestamp>2022-07-25T04:59:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ninjastrikers</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <comment>စာမျက်နှာကို [[ဝီခီပီးဒီးယား:Administrators]] သို့ ပြန်ညွှန်းလိုက်သည်</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="67" xml:space="preserve">#REDIRECT[[ဝီခီပီးဒီးယား:Administrators]]</text>
      <sha1>24jevdh6ink7qv69r65i265g0q8mdo9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>တမ်းပလေက်:Country data စျဗူးဒီခမ်းထီ</title>
    <ns>10</ns>
    <id>2914</id>
    <redirect title="တမ်းပလေက်:Country data ဈဗူးဒီခမ်းထီ" />
    <revision>
      <id>14187</id>
      <timestamp>2022-07-25T08:39:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ninjastrikers</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <comment>[[တမ်းပလေက်:Country data စျဗူးဒီခမ်းထီ]] စာမျက်နှာကို [[တမ်းပလေက်:Country data ဈဗူးဒီခမ်းထီ]] သို့ Ninjastrikersက ရွှေ့ခဲ့သည်: စျ &gt; ဈ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="91" xml:space="preserve">#REDIRECT [[တမ်းပလေက်:Country data ဈဗူးဒီခမ်းထီ]]</text>
      <sha1>b4hrbbrrnwlliknanhukg7uuvodvctc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>တမ်းပလေက်:Country data စျမေကာခမ်းထီ</title>
    <ns>10</ns>
    <id>2915</id>
    <redirect title="တမ်းပလေက်:Country data ဈမေကာခမ်းထီ" />
    <revision>
      <id>14189</id>
      <timestamp>2022-07-25T08:40:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ninjastrikers</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <comment>[[တမ်းပလေက်:Country data စျမေကာခမ်းထီ]] စာမျက်နှာကို [[တမ်းပလေက်:Country data ဈမေကာခမ်းထီ]] သို့ Ninjastrikersက ရွှေ့ခဲ့သည်: စျ &gt; ဈ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="88" xml:space="preserve">#REDIRECT [[တမ်းပလေက်:Country data ဈမေကာခမ်းထီ]]</text>
      <sha1>dy4fpza0ml8zmqasl3cq8wxgjo2q5zj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>တမ်းပလေက်:Country data စျာမနီခမ်းထီ</title>
    <ns>10</ns>
    <id>2916</id>
    <redirect title="တမ်းပလေက်:Country data ဈာမနီခမ်းထီ" />
    <revision>
      <id>14191</id>
      <timestamp>2022-07-25T08:40:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ninjastrikers</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <comment>[[တမ်းပလေက်:Country data စျာမနီခမ်းထီ]] စာမျက်နှာကို [[တမ်းပလေက်:Country data ဈာမနီခမ်းထီ]] သို့ Ninjastrikersက ရွှေ့ခဲ့သည်: စျ &gt; ဈ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="88" xml:space="preserve">#REDIRECT [[တမ်းပလေက်:Country data ဈာမနီခမ်းထီ]]</text>
      <sha1>8143oglbl8yne5cnxjw88gqci82aimb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>တမ်းပလေက်:Country data စျူးဗားခမ်းထီ</title>
    <ns>10</ns>
    <id>2917</id>
    <redirect title="တမ်းပလေက်:Country data ဈူးဗားခမ်းထီ" />
    <revision>
      <id>14193</id>
      <timestamp>2022-07-25T08:40:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ninjastrikers</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <comment>[[တမ်းပလေက်:Country data စျူးဗားခမ်းထီ]] စာမျက်နှာကို [[တမ်းပလေက်:Country data ဈူးဗားခမ်းထီ]] သို့ Ninjastrikersက ရွှေ့ခဲ့သည်: စျ &gt; ဈ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="91" xml:space="preserve">#REDIRECT [[တမ်းပလေက်:Country data ဈူးဗားခမ်းထီ]]</text>
      <sha1>obnuxsvyruon33xg4vrtpklxbtvkj5n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>တမ်းပလေက်:Country data စျောစျာခမ်းထီ</title>
    <ns>10</ns>
    <id>2918</id>
    <redirect title="တမ်းပလေက်:Country data ဈောဈာခမ်းထီ" />
    <revision>
      <id>14195</id>
      <timestamp>2022-07-25T08:40:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ninjastrikers</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <comment>[[တမ်းပလေက်:Country data စျောစျာခမ်းထီ]] စာမျက်နှာကို [[တမ်းပလေက်:Country data ဈောဈာခမ်းထီ]] သို့ Ninjastrikersက ရွှေ့ခဲ့သည်: စျ &gt; ဈ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="88" xml:space="preserve">#REDIRECT [[တမ်းပလေက်:Country data ဈောဈာခမ်းထီ]]</text>
      <sha1>qskyk5gqxljjvyx3ew3mkfz4922l0sg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>တမ်းပလေက်:Country data စျော်ဒန်ခမ်းထီ</title>
    <ns>10</ns>
    <id>2919</id>
    <redirect title="တမ်းပလေက်:Country data ဈော်ဒန်ခမ်းထီ" />
    <revision>
      <id>14197</id>
      <timestamp>2022-07-25T08:40:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ninjastrikers</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <comment>[[တမ်းပလေက်:Country data စျော်ဒန်ခမ်းထီ]] စာမျက်နှာကို [[တမ်းပလေက်:Country data ဈော်ဒန်ခမ်းထီ]] သို့ Ninjastrikersက ရွှေ့ခဲ့သည်: စျ &gt; ဈ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="94" xml:space="preserve">#REDIRECT [[တမ်းပလေက်:Country data ဈော်ဒန်ခမ်းထီ]]</text>
      <sha1>08erqvtm4yyofehct0e3l092y34ji14</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>တမ်းပလေက်:Currency</title>
    <ns>10</ns>
    <id>2920</id>
    <revision>
      <id>14198</id>
      <timestamp>2022-07-25T10:20:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Khun Kt</username>
        <id>19</id>
      </contributor>
      <comment>ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ &quot;&lt;span style=&quot;white-space:nowrap;&quot;&gt;{{#if:{{{first|}}}   |{{Template:Currency/LongType|{{{amount|{{{Amount|{{{1}}} }}} }}}|{{{type|{{{Type|{{{2}}} }}} }}}}}   |{{#if:{{{type|}}}     |{{Template:Currency/Type|{{{type}}}}}     |{{#if:{{{Type|}}}       |{{Template:Currency/Type|{{{Type}}}}}       |{{#if:{{{amount|}}}{{{Amount|}}}         |{{Template:Currency/Type|{{{1|}}}}}         |{{Template:Currency/Type|{{{2...&quot;</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="618" xml:space="preserve">&lt;span style=&quot;white-space:nowrap;&quot;&gt;{{#if:{{{first|}}}
  |{{Template:Currency/LongType|{{{amount|{{{Amount|{{{1}}} }}} }}}|{{{type|{{{Type|{{{2}}} }}} }}}}}
  |{{#if:{{{type|}}}
    |{{Template:Currency/Type|{{{type}}}}}
    |{{#if:{{{Type|}}}
      |{{Template:Currency/Type|{{{Type}}}}}
      |{{#if:{{{amount|}}}{{{Amount|}}}
        |{{Template:Currency/Type|{{{1|}}}}}
        |{{Template:Currency/Type|{{{2|}}}}}
       }}
    }}
  }}{{formatnum:
  {{#if:{{{amount|}}}
    |{{{amount}}}
    |{{#if:{{{Amount|}}}
      |{{{Amount}}}
      |{{{1|0}}}
    }}
  }}
}}}}&lt;/span&gt;&lt;noinclude&gt;
{{Documentation}}
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>kb5mcbsmgwjt7rbddk3puvper6unpjx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>တမ်းပလေက်:Currency/Type</title>
    <ns>10</ns>
    <id>2921</id>
    <revision>
      <id>14199</id>
      <timestamp>2022-07-25T10:22:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Khun Kt</username>
        <id>19</id>
      </contributor>
      <comment>ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ &quot;{{#switch:{{uc:{{{1|}}}}}&lt;!-- If you add a case to this switch statement, be sure to give the case in upper case letters, since the us parser function used here converts everything given to upper case. --&gt; |AED=[[United Arab Emirates dirham|AD]] |AFN=[[Afghan Afghani|؋]] |ALL=[[Albanian lek|L]] |AMD=[[Armenian dram|դր.]] |ANG=[[Netherlands Antillean guilder|NAƒ]] |AOA=[[Kwanza|Kz]] |ARS=Argentine peso...&quot;</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4795" xml:space="preserve">{{#switch:{{uc:{{{1|}}}}}&lt;!-- If you add a case to this switch statement, be sure to give the case in upper case letters, since the us parser function used here converts everything given to upper case. --&gt;
|AED=[[United Arab Emirates dirham|AD]]
|AFN=[[Afghan Afghani|؋]]
|ALL=[[Albanian lek|L]]
|AMD=[[Armenian dram|դր.]]
|ANG=[[Netherlands Antillean guilder|NAƒ]]
|AOA=[[Kwanza|Kz]]
|ARS=[[Argentine peso|AR$]]
|AUD=[[Australian dollar|A$]]
|AWG=[[Aruban guilder|Afl.]]
|AZN=[[Azerbaijani manat|man.]]
|BAM=[[Bosnia and Herzegovina konvertibilna marka|KM]]
|BBD=[[Barbados dollar|Bds$]]
|BDT=[[Bangladeshi taka|৳]]
|BGN=[[Bulgarian lev|лв]]
|BHD=[[Bahraini dinar|BD]]
|BIF=[[Burundian franc|FBu]]
|BITCOIN=[[Bitcoin|BTC]]
|BMD=[[Bermudian dollar|BD$]]
|BND=[[Brunei dollar|B$]]
|BOB=[[Boliviano|Bs.]]
|BRL=[[Brazilian real|R$]]
|BSD=[[Bahamian dollar|B$]]
|BTC=[[Bitcoin|BTC]]
|BTN=[[Ngultrum|Nu.]]
&lt;!-- &quot;buck&quot; intentionally avoided here, due to the ambiguity in use between Canadian/US dollar --&gt;
|BWP=[[Botswana pula|P]]
|BYR=[[Belarusian ruble|Br]]
|BZD=[[Belize dollar|BZ$]]
|C=[[Canadian dollar|CA$]]
|CAN=[[Canadian dollar|CA$]]
|CAD=[[Canadian dollar|CA$]]
|CDF=[[Congolese franc|FC]]
|CHF=[[Swiss franc|CHF]]
|CLP=[[Chilean peso|CL$]]
|CNY=[[Renminbi|CN¥]]
|COP=[[Colombian peso|COL$]]
|HNL=[[Honduran lempira|L]]
|HRK=[[Croatian kuna|HRK]]
|HUARD=[[Canadian dollar|CA$]]
|LOONIE=[[Canadian dollar|CA$]]
|PIASTRE=[[Canadian dollar|CA$]]
|PIASSE=[[Canadian dollar|CA$]]
|CANADA=[[Canadian dollar|CA$]]
|CANADIAN=[[Canadian dollar|CA$]]
|STUTZ=[[Swiss franc|CHF]]
|STEI=[[Swiss franc|CHF]]
|EIER=[[Swiss franc|CHF]]
|SCHNAGG=[[Swiss franc|CHF]]
|FRANC=[[Swiss franc|CHF]]
|RMB=[[Renminbi|CN¥]]
|DKK=[[Danish krone|kr ]]
|DKK2=[[Danish krone|DKK ]] &lt;!--alternative--&gt;
|EGP=[[Egyptian pound|LE ]]
|GRD=[[Greek drachma|₯]]
|HKD=[[Hong Kong dollar|HK$]] 
|HUF=[[Hungarian forint|Ft]]
|IDR=[[Indonesian rupiah|Rp ]]
&lt;!-- The Unicode glyph for the Indian rupee symbol '₹' was introduced 15 July 2010 but may not be in all fonts yet. May consider returning to the more widely implemented '₨ ' --&gt;
|INR=[[Indian rupee|₹]]
|ILS=[[Israeli new shekel|₪]]
|IRR=[[Iranian rial|﷼]]
|ISK=[[Icelandic króna|kr ]]
|KHR=[[Cambodian riel|៛]]
|KPW=[[North Korean won|₩]]
|KRW=[[South Korean won|₩]]
|KSH=[[Kenyan shilling|KSh.]]&amp;nbsp; 
|KES=[[Kenyan shilling|KSh.]]&amp;nbsp; 
|LAK=[[Lao kip|₭]]
|LKR=[[Sri Lankan rupee|Rs]]&amp;nbsp;
|LTL=[[Lithuanian litas|Lt]]&amp;nbsp;
|MNT=[[Mongolian tögrög|₮]]
|MXN=[[Mexican peso|MXN]]&amp;nbsp;
|MYR=[[Malaysian ringgit|RM]]
|MYK=[[မြန်မာကျပ်ငွေ|Ks]]
|NPR=[[Nepalese Rupee|Rs]]
|NEP=[[Nepalese Rupee|Rs]]
|NOK=[[Norwegian krone|kr ]]
|NOK2=[[Norwegian krone|NOK ]] &lt;!--alternative--&gt;
|NGN=[[Nigerian naira|₦]]
|NLG=[[Dutch guilder|ƒ]]
|NZD=[[New Zealand dollar|NZ$]]
|PHP=[[Philippine peso|₱]]
|RUB=[[Russian ruble|PP]]&amp;nbsp;   &lt;!-- after  Aug 1998 redenomination --&gt;
|RUR=[[Russian ruble|руб.]]&amp;nbsp; &lt;!-- before Aug 1998 redenomination --&gt;
|RWF=[[Rwandan franc|FRw]]&amp;nbsp; 
|FRW=[[Rwandan franc|FRw]]&amp;nbsp; 
|SAR=[[Saudi riyal|SAR ]]
|SEK=[[Swedish krona|kr ]]
|SEK2=[[Swedish krona|SEK ]] &lt;!--alternative--&gt;
|SGD=[[Singapore dollar|S$]] 
|SYP=[[Syrian pound|£S]]
|TSH=[[Tanzanian shilling|TSh.]]&amp;nbsp; 
|TZS=[[Tanzanian shilling|TSh.]]&amp;nbsp; 
|THB=[[Thai baht|฿]]
|USH=[[Ugandan shilling|USh.]]&amp;nbsp; 
|UGS=[[Ugandan shilling|USh.]]&amp;nbsp;
|UGX=[[Ugandan shilling|USh.]]&amp;nbsp;
|VND=[[Vietnamese đồng|₫]]
|JPY=[[Japanese yen|¥]]
|EU=[[Euro|€]]
|EUR=[[Euro|€]]
|EURO=[[Euro|€]]
|THE SINGLE CURRENCY=[[Euro|€]]
|EGE=[[Euro|€]]
|EUMELN=[[Euro|€]]
|KNAAK=[[Euro|€]]
|TEURO=[[Euro|€]]
|TRL=[[Turkish lira#First Turkish lira (1923-2005)|TRL]]
|TRY=[[Turkish lira#Second Turkish lira (2005-present)|₺]]
|TWD=[[New Taiwan dollar|NT$]]
|UK=[[Pound sterling|GB£]]
|GB=[[Pound sterling|GB£]]
|GBP=[[Pound sterling|GB£]]
|UKP=[[Pound sterling|GB£]]
|BRITAIN=[[Pound sterling|GB£]]
|GREAT BRITAIN=[[Pound sterling|GB£]]
|UNITED KINGDOM=[[Pound sterling|GB£]]
|UNITED KINGDOM OF GREAT BRITAIN AND NORTHERN IRELAND=[[Pound sterling|GB£]]
|GGP=[[Guernsey pound|GG£]]
|JEP=[[Jersey pound|JE£]]
|IMP=[[Isle of Man pound|IM£]]
|UAH=[[Ukrainian hryvnia|₴]]
|US=[[အမေႏရိကန်ႏဒေါ်လာ|US$]]
|U.S.=[[အမေႏရိကန်ဒေါ်လာ|US$]]
|USA=[[အမေႏရိကန်ႏဒေါ်လာ|US$]]
|USD=[[အမေႏရိကန်ႏဒေါ်လာ|US$]]
|USS=[[အမေႏရိကန်ႏဒေါ်လာ|US$]]
|UNITED STATES=[[အမေႏရိကန်ႏဒေါ်လာ|US$]]
|XBT=[[Bitcoin|BTC]]
|ZAR=[[South African rand|R]]
|=[[အမေႏရိကန်ႏဒေါ်လာ|US$]]
}}&lt;noinclude&gt;
{{Documentation}}
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>b7mxhfdcww36yqu7gmf539aa0oye9rp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>တမ်းပလေက်:IncreaseNegative</title>
    <ns>10</ns>
    <id>2922</id>
    <revision>
      <id>14200</id>
      <timestamp>2022-07-25T10:24:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Khun Kt</username>
        <id>19</id>
      </contributor>
      <comment>ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ &quot;&lt;span title=&quot;{{{1|Negative increase}}}&quot;&gt;[[File:Increase Negative.svg|11px|alt={{{1|Negative increase}}}|link=]]&lt;/span&gt;&lt;noinclude&gt; {{documentation}} &lt;/noinclude&gt;&quot;</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="160" xml:space="preserve">&lt;span title=&quot;{{{1|Negative increase}}}&quot;&gt;[[File:Increase Negative.svg|11px|alt={{{1|Negative increase}}}|link=]]&lt;/span&gt;&lt;noinclude&gt;
{{documentation}}
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>liutb8yxh5bng8jksoc67fn9w3dbwfq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>တမ်းပလေက်:Hr</title>
    <ns>10</ns>
    <id>2923</id>
    <revision>
      <id>14201</id>
      <timestamp>2022-07-25T10:25:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Khun Kt</username>
        <id>19</id>
      </contributor>
      <comment>ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ &quot;&lt;includeonly&gt;{{#if:{{{1|}}} |&lt;hr style=&quot;height:{{{1}}}px&quot; /&gt; |&lt;hr /&gt; }}&lt;/includeonly&gt;&lt;noinclude&gt; {{documentation}} &lt;!-- Add categories to the /doc subpage and interwikis to Wikidata. --&gt; &lt;/noinclude&gt;&quot;</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="199" xml:space="preserve">&lt;includeonly&gt;{{#if:{{{1|}}}
|&lt;hr style=&quot;height:{{{1}}}px&quot; /&gt;
|&lt;hr /&gt;
}}&lt;/includeonly&gt;&lt;noinclude&gt;
{{documentation}}
&lt;!-- Add categories to the /doc subpage and interwikis to Wikidata. --&gt;
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>n4p0skp4cohe7rap359sywx0uf15e2n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>တမ်းပလေက်:Ubl</title>
    <ns>10</ns>
    <id>2924</id>
    <revision>
      <id>14203</id>
      <timestamp>2022-07-25T10:31:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Khun Kt</username>
        <id>19</id>
      </contributor>
      <comment>ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ &quot;{{&lt;includeonly&gt;safesubst:&lt;/includeonly&gt;#invoke:list|unbulleted}}&lt;noinclude&gt; {{documentation}} &lt;!-- Categories go on the /doc subpage, and interwikis go on Wikidata. --&gt; &lt;/noinclude&gt;&quot;</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="181" xml:space="preserve">{{&lt;includeonly&gt;safesubst:&lt;/includeonly&gt;#invoke:list|unbulleted}}&lt;noinclude&gt;
{{documentation}}
&lt;!-- Categories go on the /doc subpage, and interwikis go on Wikidata. --&gt;
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>g28jpumica8ycuimxbfi2qlrcbowsb3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>တမ်းပလေက်:Transliteration</title>
    <ns>10</ns>
    <id>2925</id>
    <revision>
      <id>14204</id>
      <timestamp>2022-07-25T10:33:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Khun Kt</username>
        <id>19</id>
      </contributor>
      <comment>ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ &quot;&lt;span title={{ #if: {{{3|}}} | {{#switch: {{{2}}} |ISO = {{#switch: {{{1}}}  |ba  |be  |bg  |uk  |ab  |mn  |kk  |ky  |tut  |bua  |sah  |xal  |ru  |tg  |Cyrl = &quot;ISO 9 Cyrillic&quot;  |fa  |ur  |ku  |ps  |ug  |ar  |Arab = &quot;ISO 233 Arabic&quot;  |yi  |he  |Hebr = &quot;ISO 259 Hebrew&quot;  |grc  |el = &quot;ISO 843 Greek&quot;  |ja  |Hira  |Kana  |Hrkt  |Jpan = &quot;ISO 3602 Japanese&quot;  |pny  |zho  |chi  |zh  |Hans  |Hant  |Han = &quot;ISO 7098 Chi...&quot;</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1213" xml:space="preserve">&lt;span title={{ #if: {{{3|}}} | {{#switch: {{{2}}}
|ISO = {{#switch: {{{1}}}
 |ba
 |be
 |bg
 |uk
 |ab
 |mn
 |kk
 |ky
 |tut
 |bua
 |sah
 |xal
 |ru
 |tg
 |Cyrl = &quot;ISO 9 Cyrillic&quot;
 |fa
 |ur
 |ku
 |ps
 |ug
 |ar
 |Arab = &quot;ISO 233 Arabic&quot;
 |yi
 |he
 |Hebr = &quot;ISO 259 Hebrew&quot;
 |grc
 |el = &quot;ISO 843 Greek&quot;
 |ja
 |Hira
 |Kana
 |Hrkt
 |Jpan = &quot;ISO 3602 Japanese&quot;
 |pny
 |zho
 |chi
 |zh
 |Hans
 |Hant
 |Han = &quot;ISO 7098 Chinese&quot;
 |kat
 |ka = &quot;ISO 9984 Georgian&quot;
 |arm
 |hy = &quot;ISO 9985 Armenian&quot;
 |tha
 |th = &quot;ISO 11940 Thai&quot;
 |kor
 |ko = &quot;ISO 11941 Korean&quot;
 |sa
 |hi
 |bn
 |te
 |mr
 |gu
 |kn
 |ml
 |ta
 |dra
 |inc
 |Brah
 |Beng
 |Deva = &quot;15919 Indic&quot;
 |#default = &quot;ISO transliteration&quot;
 }}
|DIN = {{#switch: {{{1}}}
 |fa
 |ur
 |ku
 |ps
 |tg
 |ug
 |ar
 |Arab = &quot;DIN 31635 Arabic&quot;
 |#default = &quot;DIN transliteration&quot;
 }}
|IAST = &quot;International Alphabet of Sanskrit Transliteration&quot;
|#default = &quot;{{{1}}} {{{2}}} transliteration&quot;
}}
|{{#switch: {{{1}}}
 |akk
 |sem
 |Phnx = &quot;Semitic transliteration&quot;
 |Xsux = &quot;Cuneiform transliteration&quot;
 |#default = &quot;{{ISO 639 name {{{1}}}}} transliteration&quot;
 }}
}}  class=&quot;Unicode&quot; style=&quot;white-space:normal; text-decoration: none&quot;&gt;{{{3|{{{2}}}}}}&lt;/span&gt;&lt;noinclude&gt;
{{documentation}}
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>4eb6xkcm0q6hokpjcimry7urda00r6r</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>တမ်းပလေက်:Fix/category</title>
    <ns>10</ns>
    <id>2926</id>
    <revision>
      <id>14205</id>
      <timestamp>2022-07-25T10:40:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Khun Kt</username>
        <id>19</id>
      </contributor>
      <comment>ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ &quot;&lt;noinclude&gt;{{pp-template|small=yes}}&lt;/noinclude&gt;{{{cat|[[ကဏ္ဍ:အဝ်ႏလိုႏသျင်ꩻဒါႏ လိတ်မဲ့ငါဖုံႏ ကားကအဝ်ႏ]]}}}{{#if:{{{cat-date|}}}   |[[{{{cat-date}}} {{#if:{{{date|}}}    |&lt;!-- အဝ်ႏ {{{date}}} ယို [သုင်ꩻခါꩻတဝ်း လာ/နေင်ႏအလွောက်ꩻ ကဏ္ဍ] --&gt;   }}]]{{#if:{{{d...&quot;</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2135" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;{{pp-template|small=yes}}&lt;/noinclude&gt;{{{cat|[[ကဏ္ဍ:အဝ်ႏလိုႏသျင်ꩻဒါႏ လိတ်မဲ့ငါဖုံႏ ကားကအဝ်ႏ]]}}}{{#if:{{{cat-date|}}}
  |[[{{{cat-date}}} {{#if:{{{date|}}}
   |&lt;!-- အဝ်ႏ {{{date}}} ယို [သုင်ꩻခါꩻတဝ်း လာ/နေင်ႏအလွောက်ꩻ ကဏ္ဍ] --&gt;
  }}]]{{#if:{{{date|}}}
   |{{#ifexist:{{{cat-date}}}&lt;!-- အဝ်ႏ {{{date}}} ယို [သုင်ꩻခါꩻတဝ်း လာ/နေင်ႏအလွောက်ꩻ ကဏ္ဍ] --&gt;|
    |[[ကဏ္ဍ:တမ်းပလေက်ကို ကအဝ်ႏဒါႏ မွူးနီꩻပါရာမီတာ တမဲဉ်ႏတဝ်း ရောမ်ဖြုဲင်ꩻဖုံႏ]]
   }}
  }}
 }}{{#if:{{{cat2|}}}|{{{cat2}}}}}{{#if:{{{cat-date2|}}}
  |[[{{{cat-date2}}} {{#if:{{{date|}}}
   |&lt;!-- အဝ်ႏ {{{date}}} ယို [သုင်ꩻခါꩻတဝ်း လာ/နေင်ႏအလွောက်ꩻ ကဏ္ဍ] --&gt;
  }}]]{{#if:{{{date|}}}
   |{{#ifexist:{{{cat-date2}}}&lt;!-- အဝ်ႏ {{{date}}} ယို [သုင်ꩻခါꩻတဝ်း လာ/နေင်ႏအလွောက်ꩻ ကဏ္ဍ] --&gt;|
    |[[ကဏ္ဍ:တမ်းပလေက်ကို ကအဝ်ႏဒါႏ မွူးနီꩻပါရာမီတာ တမဲဉ်ႏတဝ်း ရောမ်ဖြုဲင်ꩻဖုံႏ]]
   }}
  }}
 }}{{#if:{{{cat3|}}}|{{{cat3}}}}}{{#if:{{{cat-date3|}}}
  |[[{{{cat-date3}}} {{#if:{{{date|}}}
   |&lt;!-- အဝ်ႏ {{{date}}} ယို [သုင်ꩻတဝ်းဒုမ် လာ/နေင်ႏအလွောက်ꩻ ကဏ္ဍ] --&gt;
  }}]]{{#if:{{{date|}}}
   |{{#ifexist:{{{cat-date3}}}&lt;!-- အဝ်ႏ {{{date}}} ယို [သုင်ꩻခါꩻတဝ်း လာ/နေင်ႏအလွောက်ꩻ ကဏ္ဍ] --&gt;|
    |[[ကဏ္ဍ:တမ်းပလေက်ကို ကအဝ်ႏဒါႏ မွူးနီꩻပါရာမီတာ တမဲဉ်ႏတဝ်း ရောမ်ဖြုဲင်ꩻဖုံႏ]]
   }}
  }}
 }}</text>
      <sha1>7fjqo26t75m6us0ez5ooezdcrd87zza</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>တမ်းပလေက်:Bulleted list</title>
    <ns>10</ns>
    <id>2927</id>
    <revision>
      <id>14206</id>
      <timestamp>2022-07-25T10:42:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Khun Kt</username>
        <id>19</id>
      </contributor>
      <comment>ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ &quot;{{&lt;includeonly&gt;safesubst:&lt;/includeonly&gt;#invoke:list|bulleted}}&lt;noinclude&gt; {{documentation}} &lt;!-- Categories go on the /doc subpage, and interwikis go on Wikidata. --&gt; &lt;/noinclude&gt;&quot;</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="179" xml:space="preserve">{{&lt;includeonly&gt;safesubst:&lt;/includeonly&gt;#invoke:list|bulleted}}&lt;noinclude&gt;
{{documentation}}
&lt;!-- Categories go on the /doc subpage, and interwikis go on Wikidata. --&gt;
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>6i48hhgfh5fc81eswo5wmwb9rx7sypn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>တမ်းပလေက်:Decrease neutral</title>
    <ns>10</ns>
    <id>2928</id>
    <revision>
      <id>14207</id>
      <timestamp>2022-07-25T10:44:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Khun Kt</username>
        <id>19</id>
      </contributor>
      <comment>ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ &quot;[[File:Decrease Neutral.svg|{{{size|11px}}}|alt={{{1|Neutral decrease}}}|link=|{{{1|Neutral decrease}}}]]&lt;noinclude&gt; {{documentation}} &lt;/noinclude&gt;&quot;</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="147" xml:space="preserve">[[File:Decrease Neutral.svg|{{{size|11px}}}|alt={{{1|Neutral decrease}}}|link=|{{{1|Neutral decrease}}}]]&lt;noinclude&gt;
{{documentation}}
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>azigh35wbjnzvof7ljgl0r0y6hddr4p</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>တမ်းပလေက်:UN Population</title>
    <ns>10</ns>
    <id>2929</id>
    <revision>
      <id>14208</id>
      <timestamp>2022-07-25T10:47:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Khun Kt</username>
        <id>19</id>
      </contributor>
      <comment>ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ &quot;{{#switch: {{{1}}}	 | Year = ၂၀၁၆ | source = the 2017 revision of the World Population Prospects&lt;ref name=&quot;UN_WPP&quot;&gt;{{cite web |url=https://esa.un.org/unpd/wpp/DataQuery/ |title=World Population Prospects: The 2017 Revision |type=custom data acquired via website |publisher=[[United Nations Department of Economic and Social Affairs]], Population Division |website=ESA.UN.org |access-date=10 September 2...&quot;</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13768" xml:space="preserve">{{#switch: {{{1}}}	
| Year = ၂၀၁၆
| source = the 2017 revision of the World Population Prospects&lt;ref name=&quot;UN_WPP&quot;&gt;{{cite web |url=https://esa.un.org/unpd/wpp/DataQuery/ |title=World Population Prospects: The 2017 Revision |type=custom data acquired via website |publisher=[[United Nations Department of Economic and Social Affairs]], Population Division |website=ESA.UN.org |access-date=10 September 2017}}&lt;/ref&gt; 
| ref = &lt;ref name=&quot;UN_WPP&quot;&gt;{{cite web |url=https://esa.un.org/unpd/wpp/DataQuery/ |title=World Population Prospects: The 2017 Revision |type=custom data acquired via website |publisher=United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division |website=ESA.UN.org |access-date=10 September 2017}}&lt;/ref&gt;
| World=၇,၄၆၆,၉၆၄,၂၈၀
|    More developed regions=၁,၂၅၆,၅၇၆,၁၆၂
|    Less developed regions=၆,၂၁၀,၃၈၈,၁၁၈
|       Least developed countries=၉၇၉,၃၈၇,၉၂၅
|       Less developed regions, excluding least developed countries=၅,၂၃၁,၀၀၀,၁၉၃
|    Less developed regions, excluding China=၄,၇၇၅,၄၁၆,၀၃၇
|    High-income countries=၁,၁၈၅,၈၅၉,၃၅၈
|    Middle-income countries=၅,၆၁၈,၉၇၅,၁၁၆
|       Lower-middle-income countries=၃,၀၁၂,၄၂၉,၅၃၁
|       Upper-middle-income countries=၂,၆၀၆,၅၄၅,၅၈၅
|    Low-income countries=၆၅၉,၂၇၂,၆၇၆
|    Sub-Saharan Africa=၉၉၅,၆၉၄,၉၀၇
|    Africa=၁,၂၂၅,၀၈၀,၅၁၀
|       Eastern Africa=၄၁၀,၆၃၇,၉၈၇
|          Burundi=၁၀,၅၂၄,၁၁၇
|          Comoros=၇၉၅,၆၀၁
|          Djibouti=၉၄၂,၃၃၃
|          Eritrea=၄,၉၅၄,၆၄၅
|          Ethiopia=၁၀၂,၄၀၃,၁၉၆
|          Kenya=၄၈,၄၆၁,၅၆၇
|          Madagascar=၂၄,၈၉၄,၅၅၁
|          Malawi=၁၈,၀၉၁,၅၇၅
|          Mauritius=၁,၂၆၂,၁၃၂
|          Mayotte=၂၄၆,၄၈၉
|          Mozambique=၂၈,၈၂၉,၄၇၆
|          Réunion=၈၆၉,၉၂၅
|          Rwanda=၁၁,၉၁၇,၅၀၈
|          Seychelles=၉၄,၂၂၈
|          Somalia=၁၄,၃၁၇,၉၉၆
|          South Sudan=၁၂,၂၃၀,၇၃၀
|          Uganda=၄၁,၄၈၇,၉၆၅
|          United Republic of Tanzania=၅၅,၅၇၂,၂၀၁
|          Zambia=၁၆,၅၉၁,၃၉၀
|          Zimbabwe=၁၆,၁၅၀,၃၆၂
|       Middle Africa=၁၅၈,၅၆၂,၉၇၆
|          Angola=၂၈,၈၁၃,၄၆၃
|          Cameroon=၂၃,၄၃၉,၁၈၉
|          Central African Republic=၄,၅၉၄,၆၂၁
|          Chad=၁၄,၄၅၂,၅၄၃
|          Congo=၅,၁၂၅,၈၂၁
|          Democratic Republic of the Congo=၇၈,၇၃၆,၁၅၃
|          Equatorial Guinea=၁,၂၂၁,၄၉၀
|          Gabon=၁,၉၇၉,၇၈၆
|          Sao Tome and Principe=၁၉၉,၉၁၀
|       Northern Africa=၂၂၉,၃၈၅,၆၀၃
|          Algeria=၄၀,၆၀၆,၀၅၂
|          Egypt=၉၅,၆၈၈,၆၈၁
|          Libya=၆,၂၉၃,၂၅၃
|          Morocco=၃၅,၂၇၆,၇၈၆
|          Sudan=၃၉,၅၇၈,၈၂၈
|          Tunisia=၁၁,၄၀၃,၂၄၈
|          Western Sahara=၅၃၈,၇၅၅
|       Southern Africa=၆၄,၂၉၂,၃၆၅
|          Botswana=၂,၂၅၀,၂၆၀
|          Lesotho=၂,၂၀၃,၈၂၁
|          Namibia=၂,၄၇၉,၇၁၃
|          South Africa=၅၆,၀၁၅,၄၇၃
|          Swaziland=၁,၃၄၃,၀၉၈
|       Western Africa=၃၆၂,၂၀၁,၅၇၉
|          Benin=၁၀,၈၇၂,၂၉၈
|          Burkina Faso=၁၈,၆၄၆,၄၃၃
|          Cabo Verde=၅၃၉,၅၆၀
|          Côte d'Ivoire=၂၃,၆၉၅,၉၁၉
|          Gambia=၂,၀၃၈,၅၀၁
|          Ghana=၂၈,၂၀၆,၇၂၈
|          Guinea=၁၂,၃၉၅,၉၂၄
|          Guinea-Bissau=၁,၈၁၅,၆၉၈
|          Liberia=၄,၆၁၃,၈၂၃
|          Mali=၁၇,၉၉၄,၈၃၇
|          Mauritania=၄,၃၀၁,၀၁၈
|          Niger=၂၀,၆၇၂,၉၈၇
|          Nigeria=၁၈၅,၉၈၉,၆၄၀
|          Saint Helena=၄,၀၃၅
|          Senegal=၁၅,၄၁၁,၆၁၄
|          Sierra Leone=၇,၃၉၆,၁၉၀
|          Togo=၇,၆၀၆,၃၇၄
|    Asia=၄,၄၆၂,၆၇၆,၇၃၁
|       Eastern Asia=၁,၆၄၁,၉၀၈,၅၃၁
|          China=၁,၄၀၃,၅၀၀,၃၆၅
|          China, Hong Kong SAR=၇,၃၀၂,၈၄၃
|          China, Macao SAR=၆၁၂,၁၆၇
|          China, Taiwan Province of China=၂၃,၅၅၆,၇၀၆
|          Dem. People's Republic of Korea=၂၅,၃၆၈,၆၂၀
|          Japan=၁၂၇,၇၄၈,၅၁၃
|          Mongolia=၃,၀၂၇,၃၉၈
|          Republic of Korea=၅၀,၇၉၁,၉၁၉
|       South-Central Asia=၁,၉၁၆,၀၅၄,၃၉၄
|          Central Asia=၆၉,၇၈၇,၇၆၀
|             Kazakhstan=၁၇,၉၈၇,၇၃၆
|             Kyrgyzstan=၅,၉၅၅,၇၃၄
|             Tajikistan=၈,၇၃၄,၉၅၁
|             Turkmenistan=၅,၆၆၂,၅၄၄
|             Uzbekistan=၃၁,၄၄၆,၇၉၅
|          Southern Asia=၁,၈၄၆,၂၆၆,၆၃၄
|             Afghanistan=၃၄,၆၅၆,၀၃၂
|             Bangladesh=၁၆၂,၉၅၁,၅၆၀
|             Bhutan=၇၉၇,၇၆၅
|             India=၁,၃၂၄,၁၇၁,၃၅၄
|             Iran (Islamic Republic of)=၈၀,၂၇၇,၄၂၈
|             Maldives=၄၂၇,၇၅၆
|             Nepal=၂၈,၉၈၂,၇၇၁
|             Pakistan=၁၉၃,၂၀၃,၄၇၆
|             Sri Lanka=၂၀,၇၉၈,၄၉၂
|       South-Eastern Asia=၆၄၁,၇၇၅,၇၉၇
|          Brunei Darussalam=၄၂၃,၁၉၆
|          Cambodia=၁၅,၇၆၂,၃၇၀
|          Indonesia=၂၆၁,၁၁၅,၄၅၆
|          Lao People's Democratic Republic=၆,၇၅၈,၃၅၃
|          Malaysia=၃၁,၁၈၇,၂၆၅
|          Myanmar=၅၂,၈၈၅,၂၂၃
|          Philippines=၁၀၃,၃၂၀,၂၂၂
|          Singapore=၅,၆၂၂,၄၅၅
|          Thailand=၆၈,၈၆၃,၅၁၄
|          Timor-Leste=၁,၂၆၈,၆၇၁
|          Viet Nam=၉၄,၅၆၉,၀၇၂
|       Western Asia=၂၆၂,၉၃၈,၀၀၉
|          Armenia=၂,၉၂၄,၈၁၆
|          Azerbaijan=၉,၇၂၅,၃၇၆
|          Bahrain=၁,၄၂၅,၁၇၁
|          Cyprus=၁,၁၇၀,၁၂၅
|          Georgia=၃,၉၂၅,၄၀၅
|          Iraq=၃၇,၂၀၂,၅၇၂
|          Israel=၈,၁၉၁,၈၂၈
|          Jordan=၉,၄၅၅,၈၀၂
|          Kuwait=၄,၀၅၂,၅၈၄
|          Lebanon=၆,၀၀၆,၆၆၈
|          Oman=၄,၄၂၄,၇၆၂
|          Qatar=၂,၅၆၉,၈၀၄
|          Saudi Arabia=၃၂,၂၇၅,၆၈၇
|          State of Palestine=၄,၇၉၀,၇၀၅
|          Syrian Arab Republic=၁၈,၄၃၀,၄၅၃
|          Turkey=၇၉,၅၁၂,၄၂၆
|          United Arab Emirates=၉,၂၆၉,၆၁၂
|          Yemen=၂၇,၅၈၄,၂၁၃
|    Europe=၇၄၁,၄၄၇,၁၅၈
|       Eastern Europe=၂၉၂,၈၈၅,၂၂၁
|          Belarus=၉,၄၈၀,၀၄၂
|          Bulgaria=၇,၁၃၁,၄၉၄
|          Czechia=၁၀,၆၁၀,၉၄၇
|          Hungary=၉,၇၅၃,၂၈၁
|          Poland=၃၈,၂၂၄,၄၁၀
|          Republic of Moldova=၄,၀၅၉,၆၀၈
|          Romania=၁၉,၇၇၈,၀၈၃
|          Russian Federation=၁၄၃,၉၆၄,၅၁၃
|          Slovakia=၅,၄၄၄,၂၁၈
|          Ukraine=၄၄,၄၃၈,၆၂၅
|       Northern Europe=၁၀၃,၆၄၂,၉၇၁
|          Channel Islands=၁၆၄,၅၄၁
|          Denmark=၅,၇၁၁,၈၇၀
|          Estonia=၁,၃၁၂,၄၄၂
|          Faroe Islands=၄၉,၁၁၇
|          Finland=၅,၅၀၃,၁၃၂
|          Iceland=၃၃၂,၄၇၄
|          Ireland=၄,၇၂၆,၀၇၈
|          Isle of Man=၈၃,၇၃၇
|          Latvia=၁,၉၇၀,၅၃၀
|          Lithuania=၂,၉၀၈,၂၄၉
|          Norway=၅,၂၅၄,၆၉၄
|          Sweden=၉,၈၃၇,၅၃၃
|          United Kingdom=၆၅,၇၈၈,၅၇၄
|       Southern Europe=၁၅၂,၁၇၂,၁၀၇
|          Albania=၂,၉၂၆,၃၄၈
|          Andorra=၇၇,၂၈၁
|          Bosnia and Herzegovina=၃,၅၁၆,၈၁၆
|          Croatia=၄,၂၁၃,၂၆၅
|          Gibraltar=၃၄,၄၀၈
|          Greece=၁၁,၁၈၃,၇၁၆
|          Holy See=၈၀၁
|          Italy=၅၉,၄၂၉,၉၃၈
|          Malta=၄၂၉,၃၆၂
|          Montenegro=၆၂၈,၆၁၅
|          Portugal=၁၀,၃၇၁,၆၂၇
|          San Marino=၃၃,၂၀၃
|          Serbia=၈,၈၂၀,၀၈၃
|          Slovenia=၂,၀၇၇,၈၆၂
|          Spain=၄၆,၃၄၇,၅၇၆
|          TFYR Macedonia=၂,၀၈၁,၂၀၆
|       Western Europe=၁၉၂,၇၄၆,၈၅၉
|          Austria=၈,၇၁၂,၁၃၇
|          Belgium=၁၁,၃၅၈,၃၇၉
|          France=၆၄,၇၂၀,၆၉၀
|          Germany=၈၁,၉၁၄,၆၇၂
|          Liechtenstein=၃၇,၆၆၆
|          Luxembourg=၅၇၅,၇၄၇
|          Monaco=၃၈,၄၉၉
|          Netherlands=၁၆,၉၈၇,၃၃၀
|          Switzerland=၈,၄၀၁,၇၃၉
|    Latin America and the Caribbean=၆၃၉,၀၄၈,၆၃၉
|       Caribbean=၄၃,၆၀၁,၈၃၉
|          Anguilla=၁၄,၇၆၄
|          Antigua and Barbuda=၁၀၀,၉၆၃
|          Aruba=၁၀၄,၈၂၂
|          Bahamas=၃၉၁,၂၃၂
|          Barbados=၂၈၄,၉၉၆
|          British Virgin Islands=၃၀,၆၆၁
|          Caribbean Netherlands=၂၅,၀၁၉
|          Cayman Islands=၆၀,၇၆၅
|          Cuba=၁၁,၄၇၅,၉၈၂
|          Curaçao=၁၅၉,၃၇၁
|          Dominica=၇၃,၅၄၃
|          Dominican Republic=၁၀,၆၄၈,၇၉၁
|          Grenada=၁၀၇,၃၁၇
|          Guadeloupe=၄၄၉,၉၇၅
|          Haiti=၁၀,၈၄၇,၃၃၄
|          Jamaica=၂,၈၈၁,၃၅၅
|          Martinique=၃၈၅,၁၀၃
|          Montserrat=၅,၁၅၂
|          Puerto Rico=၃,၆၆၇,၉၀၃
|          Saint Kitts and Nevis=၅၄,၈၂၁
|          Saint Lucia=၁၇၈,၀၁၅
|          Saint Vincent and the Grenadines=၁၀၉,၆၄၃
|          Sint Maarten (Dutch part)=၃၉,၅၃၇
|          Trinidad and Tobago=၁,၃၆၄,၉၆၂
|          Turks and Caicos Islands=၃၄,၉၀၀
|          United States Virgin Islands=၁၀၄,၉၁၃
|       Central America=၁၇၄,၉၈၈,၇၅၆
|          Belize=၃၆၆,၉၅၄
|          Costa Rica=၄,၈၅၇,၂၇၄
|          El Salvador=၆,၃၄၄,၇၂၂
|          Guatemala=၁၆,၅၈၂,၄၆၉
|          Honduras=၉,၁၁၂,၈၆၇
|          Mexico=၁၂၇,၅၄၀,၄၂၃
|          Nicaragua=၆,၁၄၉,၉၂၈
|          Panama=၄,၀၃၄,၁၁၉
|       South America=၄၂၀,၄၅၈,၀၄၄
|          Argentina=၄၃,၈၄၇,၄၃၀
|          Bolivia (Plurinational State of)=၁၀,၈၈၇,၈၈၂
|          Brazil=၂၀၇,၆၅၂,၈၆၅
|          Chile=၁၇,၉၀၉,၇၅၄
|          Colombia=၄၈,၆၅၃,၄၁၉
|          Ecuador=၁၆,၃၈၅,၀၆၈
|          Falkland Islands (Malvinas)=၂,၉၁၀
|          French Guiana=၂၇၅,၇၁၃
|          Guyana=၇၇၃,၃၀၃
|          Paraguay=၆,၇၂၅,၃၀၈
|          Peru=၃၁,၇၇၃,၈၃၉
|          Suriname=၅၅၈,၃၆၈
|          Uruguay=၃,၄၄၄,၀၀၆
|          Venezuela (Bolivarian Republic of)=၃၁,၅၆၈,၁၇၉
|    Northern America=၃၅၈,၅၉၃,၈၁၀
|       Bermuda=၆၁,၆၆၆
|       Canada=၃၆,၂၈၉,၈၂၂
|       Greenland=၅၆,၄၁၂
|       Saint Pierre and Miquelon=၆,၃၀၅
|       United States of America=၃၂၂,၁၇၉,၆၀၅
|    Oceania=၄၀,၁၁၇,၄၃၂
|       Australia/New Zealand=၂၈,၇၈၆,၆၈၁
|          Australia=၂၄,၁၂၅,၈၄၈
|          New Zealand=၄,၆၆၀,၈၃၃
|       Melanesia=၁၀,၁၂၆,၂၄၉
|          Fiji=၈၉၈,၇၆၀
|          New Caledonia=၂၇၂,၆၇၇
|          Papua New Guinea=၈,၀၈၄,၉၉၁
|          Solomon Islands=၅၉၉,၄၁၉
|          Vanuatu=၂၇၀,၄၀၂
|       Micronesia=၅၂၃,၁၆၇
|          Guam=၁၆၂,၈၉၆
|          Kiribati=၁၁၄,၃၉၅
|          Marshall Islands=၅၃,၀၆၆
|          Micronesia (Fed. States of)=၁၀၄,၉၃၇
|          Nauru=၁၁,၃၄၇
|          Northern Mariana Islands=၅၅,၀၂၃
|          Palau=၂၁,၅၀၃
|       Polynesia=၆၈၁,၃၃၅
|          American Samoa=၅၅,၅၉၉
|          Cook Islands=၁၇,၃၇၉
|          French Polynesia=၂၈၀,၂၀၈
|          Niue=၁,၆၂၄
|          Samoa=၁၉၅,၁၂၅
|          Tokelau=၁,၂၈၂
|          Tonga=၁၀၇,၁၂၂
|          Tuvalu=၁၁,၀၉၇
|          Wallis and Futuna Islands=၁၁,၈၉၉
| default = ၀}}&lt;noinclude&gt;
{{documentation}}&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>o5dlqp92ocef5duszm1wr64b6o7gz37</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>တမ်းပလေက်:Ref label</title>
    <ns>10</ns>
    <id>2930</id>
    <revision>
      <id>14209</id>
      <timestamp>2022-07-25T10:49:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Khun Kt</username>
        <id>19</id>
      </contributor>
      <comment>ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ &quot;&lt;span class=&quot;reference&quot;&gt;&lt;sup  {{#ifeq:{{{noid}}}|noid||id=&quot;ref_{{{1}}}{{{3|}}}&quot;}}&gt;[[#endnote_{{{1}}}{{{3|}}}|[{{{2}}}]]]&lt;/sup&gt;&lt;/span&gt;&lt;noinclude&gt; {{pp-template}} {{Documentation|Template:Ref/doc}} &lt;!-- Add categories and interwikis to the /doc subpage, not here! --&gt; &lt;/noinclude&gt;&quot;</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="278" xml:space="preserve">&lt;span class=&quot;reference&quot;&gt;&lt;sup  {{#ifeq:{{{noid}}}|noid||id=&quot;ref_{{{1}}}{{{3|}}}&quot;}}&gt;[[#endnote_{{{1}}}{{{3|}}}|[{{{2}}}]]]&lt;/sup&gt;&lt;/span&gt;&lt;noinclude&gt;
{{pp-template}}
{{Documentation|Template:Ref/doc}}
&lt;!-- Add categories and interwikis to the /doc subpage, not here! --&gt;
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>lvx3xj0kipwj75ad38czicp54uizx8l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>တမ်းပလေက်:Steady</title>
    <ns>10</ns>
    <id>2931</id>
    <revision>
      <id>14210</id>
      <timestamp>2022-07-25T10:51:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Khun Kt</username>
        <id>19</id>
      </contributor>
      <comment>ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ &quot;&lt;span title=&quot;{{{1|Steady}}}&quot;&gt;[[File:Steady2.svg|11px|alt={{{1|Steady}}}|link=]]&lt;/span&gt;&lt;noinclude&gt; {{Documentation}} &lt;!-- PLEASE ADD THIS TEMPLATE'S CATEGORIES AND INTERWIKIS TO THE /doc SUBPAGE, THANKS --&gt; &lt;/noinclude&gt;&quot;</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="218" xml:space="preserve">&lt;span title=&quot;{{{1|Steady}}}&quot;&gt;[[File:Steady2.svg|11px|alt={{{1|Steady}}}|link=]]&lt;/span&gt;&lt;noinclude&gt;
{{Documentation}}
&lt;!-- PLEASE ADD THIS TEMPLATE'S CATEGORIES AND INTERWIKIS TO THE /doc SUBPAGE, THANKS --&gt;
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>nmoyljdhnbncei6l9l76a9u2vlfvbvo</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>